Reportażyści Studia Reportażu i Dokumentu Polskiego Radia jeżdżą po Polsce i świecie w poszukiwaniu ciekawych spraw i ludzi. Wielokrotnie inicjatorami podejmowanych przez nas tematów są sami słuchacze. Liczne telefony, listy i e-maile kierowane do redakcji są dowodem na to, że wysiłek reportażystów ma sens, że są potrzebni, że ich trud poprawiania świata przynosi konkretne, społecznie oczekiwane efekty.
"Zbieramy zachwyty" - reportaż Moniki Chrobak
Ilustratorka i pisarka książek dla dzieci Jola Richter-Magnuszewska z mężem Maciejem są miłośnikami piękna natury i jej dzikości. Wraz z synami i gromadką zwierząt mieszkają na skraju Beskidu Niskiego w drewnianej chacie otoczonej lasem. Domowe i leśne zwierzęta, bliskie otoczenie przyrody jest dla nich niekończącym się źródłem zdumienia. Co też przelewane jest później na papier.
10/11/2024 • 14 minutes, 2 seconds
"Jelenia Góra się kłania i martwi" - reportaż Doroty Jaśkiewicz-Łebek
Sprzątamy, analizujemy, planujemy… Bez względu na wielkość strat, na terenach, przez które przetoczyła się wielka woda, oddychamy z ulgą, bo jej poziom spadł. Jednak to, co uczyniła, zostawia niezatarte ślady w psychice i ogromne materialne straty.
10/10/2024 • 14 minutes, 29 seconds
"Zdarzyć się może" - reportaż Jakuba Tarki
"Zamykam oczy i widzę każdy moment tego wypadku. Nawet wzrok tej pani. Nie mogę się z tym pogodzić, że odebrałem komuś życie". Tak zaczyna się audycja - spowiedź kierowcy, który pod wpływem alkoholu spowodował wypadek i zabił 83-letnią kobietę.
"Mieszkanie nie jest towarem. Albo gdzieś mieszkasz albo jesteś bezdomny" podkreśla jeden z bohaterów reportażu Alicji Głów. Opowieść "Gdzieś mieszkać trzeba" to historia studentów poszukujących, płacących i zarabiających na swoje uczelniane lokum.
10/7/2024 • 19 minutes
"Spektakl na niebie" - reportaż Janusza Deblessema
Według pracowników Poleskiego Parku Narodowego z siedzibą w Urszulinie na miejscowych zlotowiskach pojawiają się 2-3 tysiące żurawi. Ptaki, w różnej liczbie, przylatują od końca sierpnia nawet do początku listopada, budząc spore zainteresowanie ludzi - naukowców, fotografów, filmowców i turystów.
10/4/2024 • 13 minutes, 28 seconds
"Ta panna Krysia i tamten czas" – reportaż Doroty Jaśkiewicz-Łebek
Któż z nas nie zna szlagieru Wojciecha Młynarskiego "Jesteśmy na wczasach"? Chociaż krążą różne legendy o tym, jak narodziła się ta piosenka-arcydzieło, to w Karpaczu zawsze wiedziano, gdzie ona powstała i kim byli jego bohaterowie. Autorka reportażu odnalazła ważną postać tej miniaturowej śpiewanej opowieści – słynną pannę Krysię.
10/3/2024 • 21 minutes, 4 seconds
"Martwe tory" - reportaż Moniki Chrobak
Czesław Szewczyk, były kolejarz i prezes Stowarzyszenia Kolejowo-Historycznego "Galicjanka", próbuje ocalić to, co w regionie limanowskim zostało po dawnej kolei. Część zdobytych pamiątek, jak choćby mundury kolejowe, czapki, semafory, lampy czy elementy torów, przekazał do limanowskiego muzeum.
10/2/2024 • 11 minutes, 43 seconds
"Kara za empatię" - reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego
Reportaż poświęcony jest inicjatywom zniesienia kar za pomoc w aborcji oraz przykładom kontrowersyjnych wyroków, włącznie z karami więzienia, za udzielenie wsparcia kobietom decydującym się na przerwanie ciąży. Przedstawia również bulwersujące przypadki informowania śledczych przez członków rodzin, partnerów, sąsiadów ciężarnych kobiet oraz lekarzy o przypadkach pomocy w aborcji.
10/2/2024 • 25 minutes, 1 second
Audycja "Klub Trójki - Audiodokument" i reportaż "Będziemy walczyć" Adama Bogoryja-Zakrzewskiego
Audycja o karaniu za pomocnictwo w usuwaniu ciąży. Reportaż rozpoczynają osobiste zwierzenia kobiety, która usunęła ciążę, pod wpływem najbliższej rodziny i przy braku wsparcia ze strony partnera. Ujawnia zaskakujące kulisy zakupu tabletek poronnych. Ogłoszenie w codziennej gazecie informowało o możliwości kupna tabletek… na wywołanie okresu.
10/1/2024 • 19 minutes, 1 second
"Bałtycki Spleen" - reportaż Urszuli Żółtowskiej
Wakacje dobiegły końca. Pustoszeją plaże. Nad morze wraca cisza. Do Dębek też. Są tacy, którzy jeżdżą tam od kilkudziesięciu lat. To rodzaj uzależnienia. Trzymają ich tam wspomnienia, ciekawa historia Dębek, i przepiękne plaże.
9/27/2024 • 21 minutes, 1 second
"Apel z końca świata" - reportaż Magdy Skawińskiej
Od połowy września wielu z nas śledzi informacje o powodzi. Media głównego nurtu podają przede wszystkim wiadomości o większych miejscowościach. Co zdarzyło się we wsiach czy przysiółkach, często nie wiadomo.
9/25/2024 • 13 minutes, 26 seconds
Reportaż Anny Dudzińskiej "Nieboczowiki"
Ochronił przed wielką wodą Racibórz, Opole i spłaszczył falę na Odrze tak, że mniej wody wpłynęło do Wrocławia. Zbiornik retencyjny Racibórz Dolny oddano do użytku cztery lata temu. W czasie tegorocznej powodzi zadziałał na tyle skutecznie, że tysiące ludzi z miast położonych nad Odrą nie podzieliło losu tych mieszkających w Lądku Zdroju czy Kłodzku. Ale żeby powstał... trzeba było przenieść wieś.
9/24/2024 • 18 minutes, 11 seconds
"Trudno spać, trudno usiedzieć" – reportaż Hanny Dołęgowskiej i Antoniego Rokickiego
Reportaż to dźwiękowy obraz tego jak wygląda życie w Lądku Zdroju po przejściu niszczycielskiej wody. Fala powodziowa przeszła przez tą uzdrowiskową miejscowość w niedzielę. W położonym powyżej Lądka Stroniu Śląskim pękła tama i wielka woda spustoszyła miasto. Ale nie całe. Lądek Zdrój to miasto podzielone na dwie strefy. Centrum jest zalane i zrujnowane, górna część po drugiej stronie rzeki nadal wygląda jak uzdrowiskowa oaza.
9/18/2024 • 13 minutes, 34 seconds
Powódź przeżywają po raz drugi. Reportaż Magdy Skawińskiej "Żółte pudełko"
Wystające z wody latarnie, mosty które podmywa woda i samochody, które płyną rwącymi potokami - to obrazy z ostatnich dni z południa Polski. Fala wody niszczy po drodze wszystko, wielu ludzi pozbawia wszystkiego co mają. Mniejsze miejscowości dotknięte powodzią są odcięte od świata. Niewiele wiadomo co tam się dzieje. Rodziny mieszkających tam osób szukają informacji, gdzie tylko się da. Tak jak bohaterowie reportażu "Żółte pudełko"...
9/16/2024 • 11 minutes, 33 seconds
Dramatyczna walka z wielką wodą i specjalne wydanie audycji "Klub Trójki: Audiodokument"
W audycji relacje reporterskie z zalanych wodą terenów, rozmowy z gośćmi, między innymi o tym jak żyć między hydrologiczną suszą a tak gwałtownymi i katastrofalnymi powodziami a także o tym jak ważna jest pomoc i świadomość tego, że można się na kimś oprzeć. Oraz fragment archiwalnego reportażu Magdy Skawińskiej "Powódź - spojrzenie wstecz" przypominającego powódź z 1997 roku.
To opowieść o poszukiwaniu siebie, własnej tożsamości a także o tęsknocie za miłością i ciepłem rodzinnego domu. Tomasz Pilecki to artysta-samouk. Wychował się w Żegiestowie na pograniczu polsko-słowackim. Kiedy był dzieckiem uwielbiał w piwnicy tworzyć łódeczki, kusze czy budować leśne "bazy". Teraz w swojej pracowni rzemieślniczej Zahrada (po słowacku "ogród") działa pomiędzy rzemiosłem i sztuką w dużej mierze wykorzystując przedmioty pochodzące z odzysku.
9/11/2024 • 19 minutes, 28 seconds
"Byłem harcerzem, byłem żołnierzem" – reportaż Antoniego Rokickiego
Dla nas powstaniec warszawski, dla nich – po prostu dziadek. Uśmiechnięty, skromny, zawsze ubrany w spodnie w kant i koszulę. Janusz Komorowski, pseudonim "Antek", to harcerz Szarych Szeregów, który w 1944 roku miał 15 lat.
9/10/2024 • 13 minutes, 54 seconds
"Czas przemian" - reportaż Joanny Bogusławskiej
Mija 35 lat od utworzenia rządu Tadeusza Mazowieckiego. Jak wyglądały pierwsze dni po ogłoszeniu nominacji na Premiera i tworzenia rządu? Był to czas przemian i zmiany ustroju. Dla synów decyzja była zaskakująca, ale jedyna słuszna, że ojciec podjął się tego zadania.
Terapia zajęciowa to inaczej leczenie poprzez wykonywanie określonych zajęć. Wykorzystuje różne formy aktywności, aby przyspieszyć odzyskanie sprawności przez pacjenta bądź wyrobić u niego funkcje zastępcze, jeśli zmiany są nieodwracalne. Warsztat Terapii Zajęciowej "Frajda" w Łodzi jest miejscem, które daje osobom z niepełnosprawnością niezdolnym do podjęcia pracy możliwość rehabilitacji społecznej i zawodowej. Wśród metod terapii mogą się znaleźć np. haftowanie, obsługa komputera, prace plastyczne, lepienie z gliny, gotowanie czy muzykoterapia.
Anna Beata Bohdziewicz studiowała archeologię polską, a następnie etnografię na Uniwersytecie Warszawskim. W latach 1974-1980 pracowała w Przedsiębiorstwie Realizacji Filmów, początkowo jako asystentka na planie filmowym. Fotografią interesowała się amatorsko od czasu studiów, pasję tę wyniosła z domu rodzinnego.
9/6/2024 • 24 minutes, 56 seconds
"Palestyna w plecaku" - reportaż Magdaleny Wadowskiej
Bohaterem reportażu jest Nidal Hamad, palestyński pisarz i dziennikarz. Dorastał w gwarze, hałasie i dźwiękach spadających bomb. Długo nie lubił ciszy, bo w niej ukryte były strach i cierpienie. Mówi o sobie, że jest synem palestyńskiego obozu dla uchodźców w Libanie.…
9/6/2024 • 23 minutes, 1 second
"Peron 9.2" – reportaż Alicji Głów
Mieli wszystko, a teraz nie mają nic. Stracili mieszkania, cały dobytek życia, poczucie bezpieczeństwa, zdrowie i spokój. W nocy z 24 na 25 sierpnia 2024 doszło do pożaru i wybuchu w poznańskiej kamienicy przy ulicy Kraszewskiego 12. To historia z jednej strony o ogromnej stracie i bezradności, a z drugiej o wielkiej sile mobilizującej społeczeństwo do niesienia pomocy i wsparcia poszkodowanym.
9/2/2024 • 12 minutes, 6 seconds
"Koncert życia"- reportaż Antoniego Rokickiego
Muzyka jest jej żywiołem. Uwielbia rockowe koncerty, kontakt z młodymi ludźmi, a także czas spędzany z wnukiem. Można ją spotkać w... salonie tatuażu lub na festiwalu muzycznym.
Jerzy Pawłowski, wielokrotny medalista olimpijski w szermierce, jako jeden z dwóch polskich sportowców był na 6 olimpiadach. Była szansa, że będzie też na siódmej...
9/1/2024 • 24 minutes, 12 seconds
"Niemal jak prawdziwe" - reportaż Moniki Chrobak
Jak zrekonstruować ciało, jak odnaleźć w nim siebie i jak pozbyć się natarczywej myśli o usuniętej piersi? Małgorzata Karwala - bohaterka reportażu Moniki Chrobak "Niemal jak prawdziwe" walczy o swoją kobiecość. W tej walce zapisana jest też walka o samą siebie.
8/30/2024 • 21 minutes, 3 seconds
"Ciuchcia czy kolej?" - reportaż Moniki Chrobak
To opowieść o dawnej i obecnej kolei w rejonach podgórskich. O czasach jej świetności, upadku i próbach jej reaktywacji. Reportaż opowiada to na przykładzie Muszyny. W ostatnich latach pojawiło się w miejscowości więcej połączeń regionalnych, wciąż jednak nie ma połączeń międzynarodowych tak jak to było dawniej.
8/27/2024 • 21 minutes, 42 seconds
"Nasze zabawki" - reportaż Moniki Chrobak
Maria Ozierańska wraz z mężem kolekcjonuje zabawki. Ma ich już niemal 20 tysięcy z różnych zakątków świata. Swoją pasję przekazała córkom. Jedna z nich prowadzi Muzeum Zabawek w Kudowej-Zdroju, druga w Krynicy-Zdroju.
8/27/2024 • 13 minutes, 46 seconds
"Zakazany wąż" – reportaż Urszuli Żółtowskiej
Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody "Salamandra” to społeczna organizacja przyrodnicza działająca od 1993 roku na rzecz ochrony dziedzictwa przyrodniczego Polski – fauny, flory, ekosystemów i krajobrazów. Od 2004 roku posiada status organizacji pożytku publicznego.
8/23/2024 • 19 minutes, 33 seconds
"Dwie siostry" – reportaż Joanny Bogusławskiej
Katarzyna i Piotr Skopiec kilkanaście lat temu adoptowali dwie dziewczynki z Tybetu. Napisała o nich w artykule Renata Kim. Katarzyna i Piotr byli jedynymi osobami, którzy zgłosili po publikacji tekstu, chcieli adoptować dziewczynki.
8/22/2024 • 13 minutes, 44 seconds
"Nasza Mistrzyni" – reportaż Moniki Chrobak
To opowieść o wyzwaniach i wyrzeczeniach związanych z dochodzeniem do sukcesu. Polska kajakarka slalomowa Klaudia Zwolińska jest przykładem, że trud i ciężka praca przynoszą efekty. Polka na olimpiadzie w Paryżu sięgnęła po pierwszy w swej karierze olimpijski medal. Wywalczyła srebro w konkurencji kajakarstwa slalomowego pań w kategorii K1.
8/21/2024 • 13 minutes, 49 seconds
"Jak zdobyć PAST-ę. Panorama" – reportaż Janusza Deblessema
Gmach Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej (PAST-y), drugi najwyższy budynek przedwojennej Warszawy był podczas Powstania Warszawskiego obiektem bardzo ważnym z dwóch powodów - zapewniał łączność telefoniczną, a ze względu na wysokość zapewniał obserwację i ostrzał okolicznych terenów.
Termin czwarta przyroda, coraz mocniej przebija się w dyskusjach na temat zieleni w naszym krajobrazie. Osiedlowe zarośla, mchy łapiące się zniszczonych budynków, czy wystające z dziur w asfalcie rośliny, do tej pory stanowiły dla nas element niepożądany. Zieleń miejska miała być sadzona i pielęgnowana pod linijkę albo nie powinno być jej wcale. Powoli to podejście zaczyna się zmieniać.
8/16/2024 • 13 minutes, 2 seconds
"Dać życiu w mordę" - reportaż Aleksandry Dobieszewskiej
Kobiety coraz częściej lubią łamać stereotypy, bo tak naprawdę co to oznacza "męski sport”? Czy tylko dlatego boks jest tak postrzegany przez to, że można dostać w twarz i trzeba mieć dużo siły?
Spotykamy się w krakowskiej dzielnicy Podgórze, prawie w samym centrum miasta, pod kopcem Kraka. Odbędziemy wspólny spacer po nieczynnym, od ponad 30 lat, kamieniołomie Libana, miejscu przejętym przez siły natury, tajemniczym i do końca nieodkrytym.
Spotykamy się w krakowskiej dzielnicy Podgórze, prawie w samym centrum miasta, pod kopcem Kraka. Odbędziemy wspólny spacer po nieczynnym, od ponad 30 lat, kamieniołomie Libana, miejscu przejętym przez siły natury, tajemniczym i do końca nieodkrytym.
Chutcze to wioska na Chełmszczyźnie, w której mieszka i tworzy Józef Felczyński. Wraz z synem Kazimierzem był gościem Festiwalu Drzewo Życia w Gardzienicach.
8/12/2024 • 11 minutes, 44 seconds
"Start Klaudii" – reportaż Moniki Chrobak
Postawa polskiej kajakarki slalomowej Klaudii Zwolińskiej dowodzi, że trud i ciężka praca przynoszą efekty. Polka na olimpiadzie w Paryżu sięgnęła po pierwszy w swej karierze olimpijski medal, wywalczyła srebro w konkurencji kajakarstwa slalomowego pań w kategorii K1.
W 2017 roku Andrzej Dziedzic musiał zmierzyć się z diagnozą, która przekreślała jego życiowe plany. Młody pływak zachorował na wyjątkowo agresywny nowotwór układu chłonnego. Jedyną nadzieją na pokonanie choroby było przeszczepienie szpiku od dawcy niespokrewnionego. Po zaledwie dwóch miesiącach poszukiwań udało się znaleźć "bliźniaka genetycznego”.
8/9/2024 • 18 minutes, 25 seconds
"Moje wszystko" - reportaż Alicji Głów
Nigdy nie marzył wcześniej, aby pracować w tym zawodzie. Dzień, w którym zobaczył wywieszkę w oknie mijanego zakładu fryzjerskiego zmienił jego życie. Bohaterem reportażu jest Franciszek Głów – jeden z najstarszych fryzjerów męskich w Polsce.
8/6/2024 • 21 minutes, 56 seconds
"Taniec pszczoły" - reportaż Kamili Litman
Kiedy pszczoła tańczy, wskazuje innym pszczołom, gdzie jest nowy pożytek. Czy na życiowym zakręcie pszczoły mogą wskazać drogę również ludziom?
8/6/2024 • 21 minutes, 31 seconds
"Hefo Szefo" - reportaż Hanny Dołęgowskiej
Adam "Hefo” Stefański jest fascynującą postacią w środowisku, a teraz także już w dyscyplinie sportowej, jaką jest breaking. To taniec, który zrodził się na nowojorskich ulicach w latach siedemdziesiątych. Obejmuje stylizowane kroki i akrobatyczne ruchy, takie jak "headspiny” czy "backspiny”.
8/6/2024 • 13 minutes, 20 seconds
"Jesteśmy dumni z dziadka" – reportaż Urszuli Żółtowskiej
Władysław Milewski pracuje już 84 lata i do dzisiaj prowadzi własną firmę. Niedawno skończył 98 lat. Wnuk, który jest trzydziestolatkiem i zajmuje się sztuczną inteligencją, podziwia dziadka za nieustającą aktywność zawodową.
Hala odlotów krakowskiego lotniska w Balicach. Panuje tłok i harmider. Część pasażerów gna w pośpiechu, ciągnąc za sobą bagaże, inni rozsiedli się w oczekiwaniu na otwarcie bramek. W ruch idą przekąski, napoje, panuje gwar. Katarzyna Harmata, przemierza halę z czarno-białym border-collie na smyczy.
"Czar pegeeru” to reportaż Krystyny Usarek nagrany na Dolnym Śląsku 60 lat temu. Już wtedy państwowe gospodarstwa rolne, które po II wojnie światowej zmieniły krajobraz polskiej wsi, były owiane złą sławą jako skupiska osób mało zaradnych, źle wykształconych, nastawionych na czerpanie profitów, a nie na ciężką pracę, a także przepijających wypłatę.
8/2/2024 • 20 minutes, 2 seconds
"Z pomocą" - reportaż Joanny Bogusławskiej
Niejednokrotnie w historii całej rodziny znaleźli się w trudnych sytuacjach, które nauczyły ich wartości pomocy w życiu. Teraz chcą te wartości przekazać innym. Reportaż to historia małżeństwa, które altruizm ma zapisany w genach.
7/29/2024 • 23 minutes, 44 seconds
"Do Powstania poszedł mój ojciec, mój brat i ja" – reportaż Urszuli Żółtowskiej
Bohaterką reportażu jest Wanda Traczyk-Stawska, ps. "Pączek”. W powstaniu warszawskim była łączniczką.
7/29/2024 • 13 minutes, 40 seconds
"Opowiem Ci dowcip” - reportaż Weroniki Puszkar
Robert całą dobę spędził przed komputerem. To takie zachowania uświadomiły mu, że ma problem. Że bardziej wciągają go internetowe dyskusje niż rozmowy twarzą w twarz. Że więcej energii poświęca na poszukiwanie argumentów do wirtualnej dyskusji niż na poszukiwanie przyjaciół.
7/29/2024 • 20 minutes, 47 seconds
"Król Roztocza” - reportaż Moniki Malec
Czy ktoś z państwa chciałby wiedzieć w jaki sposób słuchałoby świata dzikie zwierzę, gdyby tylko miało wbudowany mikrofon? Gdzieś zaczepioną w sierści maszynkę do nagrywania? Monika Malec, reporterka z Radia Lublin, miała w sobie tę ciekawość. Kierując się swoją wrażliwością, z wielką czułością nagrała reportaż o Królu Roztocza.
7/26/2024 • 23 minutes, 46 seconds
"Otuleni lasem” – reportaż Moniki Chrobak
Ilustratorka i pisarka książek dla dzieci Jola Richter-Magnuszewska z mężem Maciejem są miłośnikami piękna natury i jej dzikości. Wraz z synami i gromadką zwierząt mieszkają na skraju Beskidu Niskiego w drewnianej chacie otoczonej lasem. Domowe i leśne zwierzęta, bliskie otoczenie przyrody jest dla nich niekończącym się źródłem zdumienia. Co też przelewane jest później na papier.
Reportaż "Podwójna tożsamość" to historia Alexa Dancyga, Żyda urodzonego w Warszawie. Z Polski do Izraela wyjechał jako kilkuletni chłopiec. Od tamtej pory uważał się za człowieka o dwóch tożsamościach - polskiej i żydowskiej. W poniedziałek (22 lipca 2024) potwierdzono śmierć Alexa Dancyga, który od października był przetrzymywany przez Hamas.
7/23/2024 • 13 minutes, 1 second
"Szara strefa procentowa" – reportaż Antoniego Rokickiego
To słowo, które wzbudza wiele emocji… prohibicja. 30 czerwca zakończyły się w Warszawie dwumiesięczne konsultacje społeczne w sprawie nocnego zakazu sprzedaży alkoholu w sklepach. Urzędnicy poprosili mieszkańców o udział w ankiecie. Zapytano jak miasto powinno pomóc w tym, aby w nocy na stołecznych ulicach było bezpieczniej i spokojniej. Odzew był ogromny. Już po półtorej godzinie nadesłano ponad 1 500 odpowiedzi!
7/19/2024 • 24 minutes, 15 seconds
"Dla synka" - reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego
To reportaż o przekonaniach młodych ludzi, bezkompromisowości, rosnącym w nich sprzeciwie przeciwko niewystarczającym - ich zdaniem - działaniom proekologicznym władz Warszawy i rządu.
7/19/2024 • 13 minutes, 25 seconds
"Marzycielka" - reportaż Janusza Deblessema
Reportaż "Marzycielka" Janusza Deblessema to historia Urszuli Wiadrowskiej. Postanowiła ona zadebiutować w polityce podczas ostatnich, czerwcowych wyborów do Parlamentu Europejskiego...ale po swojemu.
Wszystko zaczęło się od studenckiego projektu na zaliczenie. Później powstała fundacja. Studenci Uniwersytetu Warszawskiego wymyślili projekt poświęcony starszym osobom prowadzącym różne działalności. Nazwali go "Dziadkowie Biznesu”.
7/15/2024 • 22 minutes, 1 second
"Moja przystań" - reportaż Moniki Chrobak
To opowieść o powrocie do źródeł i korzeni. Bohaterką jest Łemkini Grażyna Betlej-Furman. Jako jedyna osoba z tej społeczności mieszka w Ropkach w Beskidzie Niskim czyli rdzennych ziemiach jej przodków, którzy zostali przesiedleni na Ukrainę lub Ziemie Odzyskane w ramach powojennej akcji Wisła.
7/10/2024 • 20 minutes, 36 seconds
„Mirnyj dom" – reportaż Joanny Bogusławskiej
Bohaterowie reportażu "Mirnyj dom" pomagają uchodźcom, organizują misje medyczne, a wraz z grupą medyków także konwoje humanitarne i transporty ewakuacyjne. Prowadzą fundację Humanosh. Adoptowali też dwie tybetańskie dziewczynki. Reportaż to historia o pomaganiu, a chęć pomagania w tej rodzinie przekazywana jest z pokolenia na pokolenie.
7/9/2024 • 14 minutes, 1 second
"Maestro i jego ogrodnik" – reportaż Moniki Chrobak
To opowieść o niezwykłej przyjaźni ogrodnika Stanisława Dudka z profesorem Krzysztofem Pendereckim. Stanisław Dudek od lat 80-tych ubiegłego wieku do tej pory opiekuje się słynnym Arboretum w małopolskich Lusławicach. To było dla kompozytora ukochane miejsce na ziemi. Tu nie tylko odpoczywał, ale również komponował swoje dzieła i sadził ukochane drzewa.
7/9/2024 • 14 minutes
"Podwójne życie Sokołowska”- reportaż Doroty Jaśkiewicz-Łebek
Co jest takiego w Sokołowsku, że działa tak silnie na wyobraźnię? Niewielka wieś-miasteczko (bo rolnik jest tu tylko jeden) w Sudetach, między Wałbrzychem a granicą z Czechami już prawie od 150 lat przyciąga jak magnez. Zapraszamy na reportaż Doroty Jaśkiewicz-Łebek "Podwójne życie Sokołowska"
7/8/2024 • 24 minutes, 53 seconds
"Twardy orzech do zgryzienia” - reportaż Anety Gałaburdy i Joanny Sikory
O Puszczy Białowieskiej, jej ochronie i pomysłach na tę ochronę. Opowieści o historycznych i współczesnych sporach - to wszystko w reportażu Anety Gałaburdy i Joanny Sikory "Twardy orzech do zgryzienia”.
7/5/2024 • 24 minutes, 2 seconds
"Niemal jak prawdziwe" - reportaż Moniki Chrobak
Przez lekarzy została nazwana lwicą, bowiem do końca walczyła o swoją kobiecość i atrakcyjność. Małgorzata Karwala ma za sobą raka piersi, jej usunięcie i rekonstrukcję. Mimo tak trudnego doświadczenia nie straciła poczucia własnej wartości i pewności siebie. Wręcz przeciwnie, jest dumna, że odzyskała na nowo swój atrybut kobiecy. Niezwykła bohaterka i jej historia w reportażu Moniki Chrobak pod tytułem " Niemal jak prawdziwe".
7/3/2024 • 12 minutes, 41 seconds
"Zrzutka dla Parasola" – reportaż Antoniego Rokickiego
To jedno z najważniejszych miejsc na Powązkach - reprezentacyjna kwatera Batalionu „Parasol”, znajdująca się naprzeciwko pomnika Gloria Victis. Ale miejsce to wymaga renowacji. Opiekują się nim rodziny i przyjaciele powstańców warszawskich ze Społecznego Komitetu Opieki nad Grobami Poległych Żołnierzy Batalionów "Zośka” i "Parasol”. Chcą przed najbliższą rocznicą wybuchu powstania warszawskiego, 1 sierpnia, zebrać 50 tysięcy złotych na renowację grobów.
7/2/2024 • 13 minutes, 31 seconds
"Wzdłuż muru” - reportaż Jakuba Tarki i Hanny Dołęgowskiej
Jedni mówią - "Bardzo dobrze, że jest wojsko, bo się boję i w tej chwili zamykam się na noc, a z drugiej strony są sąsiedzi dalsi i bliżsi, którzy się nie boją, pomagali, pomagają, wysyłają pojawiających się uchodźców do aktywistów. Wiele osób miało takie kontakty i się nie bało...”. Codzienne życie przy granicy z Białorusią w reportażu Jakuba Tarki i Hanny Dołęgowskiej "Wzdłuż muru".
7/1/2024 • 25 minutes, 20 seconds
"Maturzysta" – reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego
Skromny i z poczuciem humoru. To Józef Peruga, który zaskoczył nie tylko mieszkańców Kalisza. Postawił na swoim i przystąpił do egzaminu dojrzałości... w wieku 85 lat! Jest najstarszym tegorocznym maturzystą.
7/1/2024 • 12 minutes, 33 seconds
"Dziecko jest w każdym z nas" - reportaż Moniki Chrobak
To opowieść o tym jak pielęgnować w sobie dziecko. Maria Ozierańska wraz z mężem kolekcjonuje zabawki z całego świata. Najstarsze z nich pochodzą z XIX wieku, najnowsze – z lat 90. ubiegłego stulecia.
6/27/2024 • 19 minutes, 38 seconds
"Trzeba się tym zająć" - reportaż Jakuba Tarki
W Warszawie ruszyło głosowanie na projekty Budżetu Obywatelskiego - oddać swój głos można do 30 czerwca. W stolicy i setkach innych miast Polski - w różnych terminach - mieszkańcy mogą decydować o tym, na co zostanie przeznaczona część pieniędzy z kasy miasta.
6/26/2024 • 11 minutes, 2 seconds
"Wszystkie nasze strachy" - reportaż Jakuba Tarki i Hanny Dołęgowskiej
Reportaż to sceny z kilkudniowej podróży reporterskiej wzdłuż granicy z Białorusią na południe od Hajnówki - rozmowy z przedsiębiorcami, gospodarzami. Kto i czego się boi? Czy latające nad gospodarstwami drony mają władzę nad mieszkańcami przygranicznych wsi? Dlaczego w niektórych miejscach biegają ujadające psy?
6/22/2024 • 15 minutes, 18 seconds
"Misja nadal trwa" – reportaż Moniki Chrobak
Reportaż "Misja nadal trwa" to opowieść o zmaganiu się z traumą i silnym stresem w sytuacji dramatycznych wydarzeń. Bohaterami są dwaj weterani działań poza granicami kraju. Adam Piętka i Robert Kłębczyk mają za sobą służbę ratowniczą po trzęsieniach ziemi w różnych częściach świata. Mieli tam najtrudniejszą rolę - wyciągali spod gruzów ludzi - żywych lub martwych.
6/22/2024 • 25 minutes, 4 seconds
"Z ziemi włoskiej..." - reportaż Antoniego Rokickiego
Reportaż Antoniego Rokickiego to opowieść o poezji. O człowieku, który związał z nią swoje życie. Rzym, Warszawa, Kraków – to ważne miejsca w jego życiu, światy, które przenikają się już od wielu lat.
Reportaż "Muszą piłkę słyszeć" opowiada o osobach niewidzących lub słabowidzących, których pasją jest gra w piłkę nożną. Wystarczy bowiem wszyć w futbolówkę dzwonek, żeby można było ją słyszeć. Zawodnikom dodatkowo pomagają widzowie stojący na liniach boiska. A emocje podczas meczu gwarantowane.
6/17/2024 • 14 minutes, 21 seconds
"Serce kibica" - reportaż Antoniego Rokickiego
Od dziecka pasjonowała go piłka nożna. Potrafił spędzać wiele godzin na parapecie, bo z okna miał widok na Stadion Gwardii Warszawa. O kim mowa? Zapraszamy na reportaż Antoniego Rokickiego "Serce kibica".
Elżbieta Ficowska (Bieta) urodziła się 5 stycznia 1942 roku w getcie warszawskim. Jest najmłodszym dzieckiem ocalonym z getta dzięki ludziom związanym z Ireną Sendlerową. Miała 6 miesięcy kiedy została wywieziona w drewnianej skrzynce, w której znalazła się również srebrna łyżeczka z wygrawerowanym imieniem "Elżunia" i datą urodzenia. Jej rodzice i dziadkowie zostali za murami. Zginęli. Elżbieta została ochrzczona, a o swoich żydowskich korzeniach dowiedziała się w liceum.
6/17/2024 • 24 minutes, 52 seconds
W cieniu migracyjnego kryzysu. "W jednym lesie" - reportaż Bartosza Panka
O roli dokumentalistów wobec kryzysu na polsko – białoruskiej granicy. Czy reportażysta może w ogóle opisywać świat inaczej niż z perspektywy człowieka? Z pozycji jednostkowego nieszczęścia wobec kryzysu migracyjnego, który dotyka wszystkich - pomagających, pilnujących porządku, mieszkańców Podlasia a przede wszystkim imigrantów, czyli ludzi w drodze. Reportaż Bartosza Panka "W jednym lesie” to trzy równoległe opowieści w cieniu kryzysu migracyjnego, wojny i stref buforowych.
6/17/2024 • 19 minutes, 58 seconds
Ofiarność w ratowaniu ludzkiego życia. "Bezimienni bohaterowie" - reportaż Moniki Chrobak
To opowieść o poświęceniu wielu osób, które na co dzień pomagają innym w powrocie do zdrowia. Reportaż "Bezimienni bohaterowie" to też niezwykła opowieść o bezinteresownej ofiarności w ratowaniu ludzkiego życia. Główni bohaterowie to dawca i biorca krwi.
6/12/2024 • 19 minutes, 56 seconds
"Jakby na wojnie" Bartosza Panka. Reportaż z granicy polsko-białoruskiej
Reportaż "Jakby na wojnie" opowiada o sytuacji we wsiach położonych przy granicy polsko-białoruskiej. Jakie emocje organizują tam codzienne życie? Reportaż to skrót podcastu dokumentalnego, który autor zrealizował we wrześniu 2023 roku dla Kolegium Europy Wschodniej i portalu new.org.pl
6/12/2024 • 15 minutes, 15 seconds
Sąsiedzki konflikt c.d. "Krowa w prokuraturze" - reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego
Zapraszamy na kolejny odcinek radiowego serialu o konflikcie sąsiedzkim na jednej z polskich wsi. Konflikt o krowy, które... śmierdzą ... sąsiadkom hodowców bydła we wsi Czadrów pod Karkonoszami. Istotne w tym sporze jest to, że sąsiadki przeprowadziły się obok hodowców, gdy ich gospodarstwo już istniało.
6/12/2024 • 24 minutes, 15 seconds
"Antysystemowiec" - reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego
Nietypowa postawa gospodarza w Polsce, który nigdy nie korzystał z unijnych dopłat na inwestycje np. zakup maszyn rolniczych. Pobiera jedynie dopłaty do tzw. obszarówki czyli do hektara. Dlaczego jest przeciw Unii, skoro wszyscy gospodarze – pomimo psioczenia na Unię, nie wyrażają tak radykalnych poglądów.
6/11/2024 • 19 minutes, 33 seconds
"Na swoim miejscu" - reportaż Moniki Chrobak o śpiewaczce operowej Jadwidze Postrożnej
Droga na scenę wymagała od niej wielu wyrzeczeń i poświęceń. Śpiewaczka operowa Jadwiga Postrożna od zawsze chciała zostać wielką artystką. Marzenie to spełniło się dzięki ciężkiej pracy i wielkiej determinacji.
6/10/2024 • 12 minutes, 44 seconds
Joanna od ratowania ludzi. "Przewodniczka psów" - reportaż Moniki Chrobak
To opowieść o kobiecie, która nie boi się wyzwań i ryzyka w swoim życiu i jest cały czas otwarta na naukę oraz rozwój. Bohaterem reportażu jest Joanna Pulit, druga kobieta w Polsce, która jako przewodnik psów ratowniczych znalazła się w grupie poszukiwawczej-ratowniczej HUSAR Poland.
6/7/2024 • 12 minutes, 5 seconds
"Czas nadziei" - reportaż Antoniego Rokickiego
4 czerwca 1989 roku. To jedna z najważniejszych dat w najnowszej historii naszego kraju. Wybory parlamentarne, które zapoczątkowały wiele zmian ustrojowych, są nam dobrze znane z perspektywy życia stolicy. A jak wyglądały przygotowania do tego dnia w mniejszych miastach, takich jak Mińsk Mazowiecki?
6/5/2024 • 24 minutes, 12 seconds
Opowieść o wolności i marzeniach – reportaż Joanny Bogusławskiej
Jacek Pietrzyk od wielu lat prowadzi fundację Obywatel. Już przed 1989 rokiem zaangażował się w prace Komitetu Obywatelskiego w Ursusie. Jacka Kuronia poznał kiedy miał 16 lat, był wtedy uczniem liceum Batorego. Przynosił opozycjoniście jedzenie, gdy ten ukrywał się przed organami ścigania. Te spotkania zmieniły jego życie.
6/5/2024 • 13 minutes, 2 seconds
"Dalej trzymamy się razem" - reportaż Hanny Dołęgowskiej o trudnych relacjach, wyrażaniu najgłębszych emocji
Mikołaj i Tomek to 22-latkowie z warszawskich Bielan. Rok temu w niewyjaśnionych do dziś okolicznościach zaginął ich przyjaciel Michał. Młodzi ludzie przyjaźnili się ponad 9 lat, mieli wiele wspólnych planów. Działania policji, poszukiwania rodziny i ich własne nie przyniosły rezultatu.
6/4/2024 • 21 minutes
"Prosta historia narodzin Stwory albo dziennik pokładowy marzenia" - reportaż Katarzyny Nowak
Dźwiękowa opowieść o budowaniu drewnianej łodzi, tzw. bata - od ścięcia drzewa, z którego łódź powstała, do uroczystego wodowania na Cyplu Czerniakowskim. Zapraszamy do wysłuchania reportażu Katarzyny Nowak.
6/2/2024 • 39 minutes, 59 seconds
"Nie dam się złamać" - reportaż Moniki Chrobak o śpiewaczce Jadwidze Postrożnej
To opowieść o trudach dochodzenia do sukcesu, blaskach i cieniach kariery. Bohaterką reportażu jest polska śpiewaczka operowa Jadwiga Postrożna, która jest uznaną artystką, nie tylko w kraju, ale też za granicą. Kobieta pochodzi z Limanowej w Małopolsce. Obecnie jest związana m.in. z Operą Wrocławską czy Teatrem w Magdeburgu. Była wielokrotnie nagradzana na konkursach międzynarodowych.
5/31/2024 • 19 minutes, 9 seconds
"Maestro i jego Arboretum" - reportaż Moniki Chrobak
Ogrodnik Stanisław Dudek kontynuuje dzieło profesora Krzysztofa Pendereckiego w rozbudowie i upiększaniu słynnego Arboretum w małopolskich Lusławicach. W tym roku mija 50 lat od zakupu dworu przez kompozytora wraz z otaczającym go parkiem. To było ukochane miejsce na ziemi. Tu nie tylko odpoczywał, ale również komponował swoje dzieła i sadził ukochane drzewa.
5/29/2024 • 24 minutes, 3 seconds
Opowieść o bardzie "Solidarności" i jego twórczości. "Ballada o pieśni" - reportaż Anny Kołodziejczyk
Reportaż zrealizowany pod kierunkiem Janusza Deblessema w Trójkowym "Laboratorium reportażu" przedstawia historię jednej z najsłynniejszych pieśni czasów solidarnościowego przełomu - ballady "Mury".
5/24/2024 • 29 minutes, 34 seconds
Walka o lepsze życie. "Zakręty w życiu" - reportaż Moniki Chrobak
Reportaż "Zakręty w życiu" to opowieść o bezdomnej kobiecie, która mimo przeciwności losu, swoich życiowych błędów, nie poddaje się, tylko walczy o lepszą przyszłość. Pani Halina pięć lat mieszkała na ulicy, była uzależniona od alkoholu, pozwoliła sobie jednak pomóc i obecnie mieszka w nowosądeckim Domu Brata Alberta.
5/24/2024 • 12 minutes, 45 seconds
"Widok z okna" - reportaż Weroniki Puszkar o blaskach i cieniach życia influencerów
Non stop przewijamy posty, przeglądamy rolki i relacje, które tworzą influencerzy. Reklamują ubrania, kosmetyki, pokazują swoje życie. Naturalnie poddani są ocenie. A obserwatorzy są różni. Nie raz bezlitośnie hejtują to co widzą w sieci. Często z fałszywego konta więc czują się bezkarni.
5/23/2024 • 11 minutes, 51 seconds
"Widok z okna" - reportaż Weroniki Puszkar o blaskach i cieniach życia influencerów
Non stop przewijamy posty, przeglądamy rolki i relacje, które tworzą influencerzy. Reklamują ubrania, kosmetyki, pokazują swoje życie. Naturalnie poddani są ocenie. A obserwatorzy są różni. Nie raz bezlitośnie hejtują to co widzą w sieci. Często z fałszywego konta więc czują się bezkarni.
5/23/2024 • 11 minutes, 49 seconds
Co wyróżnia Mszczonów? "Honorowe dziecko" - reportaż Urszuli Żółtowskiej
Mszczonów ma wspaniałą lokalizację. Leży przy trasie Warszawa-Katowice. W roku 2000 w rankingu Centrum Badań Regionalnych miasto znalazło się w "złotej setce" najbardziej przedsiębiorczych miast i gmin w kraju.
5/22/2024 • 22 minutes, 51 seconds
Ludwik Rajchman, jeden z założycieli UNICEF. "Zapomniany patriota" - reportaż Magdy Skawińskiej
Życiorys miał tak bogaty, że można byłoby obdzielić nim kilka osób i na pewno nie nudziłyby się. Ludwik Rajchman – wybitny polski bakteriolog, humanista, twórca Polskiego Zakładu Higieny. Wymyślił UNICEF. Dlaczego tak wybitna postać nie funkcjonuje w powszechnej świadomości?
5/22/2024 • 14 minutes, 10 seconds
"Wojowniczki. 9 krótkich monologów o codzienności" - reportaż Małgorzaty Żerwe
W audycji "Klub Trójki. Audiodokument" przedstawiliśmy zbiór dokumentalnych historii przygotowany przez Małgorzatę Żerwe - artystkę i reportażystkę. Reportaż "Wojowniczki. 9 krótkich monologów o codzienności" powstał z myślą o wystawie "Śpiew nadmiaru" w Gdańskiej Galerii Miejskiej.
5/21/2024 • 21 minutes
Kobieta, która nie boi się wyzwań. "Ryzyko jest zawsze" - reportaż Moniki Chrobak
Joanna Pulit to druga kobieta w Polsce, która, jako przewodnik psów ratowniczych, znalazła się w grupie poszukiwawczo-ratowniczej HUSAR POLAND. Zespół uczestniczy w misjach zagranicznych m.in. po trzęsieniach ziemi.
5/17/2024 • 19 minutes, 52 seconds
Historyczna część Warszawy. "Mój Muranów" – reportaż Antoniego Rokickiego
Muranów, historyczna część stolicy, to miejsce nie tylko urokliwe do mieszkania, ale też z bardzo bogatą historią. Dzielnica ta wciąż kryje wiele tajemnic. Warto odnaleźć miejsca, o których nie wiedzą nawet jej mieszkańcy.
5/17/2024 • 14 minutes, 58 seconds
"Strach o przetrwanie" - reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego o sytuacji kupców z Marywilskiej 44
Wielu nie potrafi ukryć łez. Stracili wszystko. Część z nich może już sobie nie poradzić. Czy kupcy za spalonej hali przy ulicy Marywilskiej w Warszawie otrzymają realną pomoc? Bez pracy i pieniędzy zostało kilka tysięcy osób. Do tego należy dodać rodziny kupców i dostawców.
5/16/2024 • 13 minutes, 30 seconds
Sztuczna inteligencja odmieni dziennikarstwo? "Rozmowa z maszyną" - reportaż Antoniego Rokickiego
Jak narzędzia sztucznej inteligencji odmienią dziennikarstwo? Czy tekst wygenerowany przez komputer poruszy serce czytelnika, słuchacza, widza?
5/15/2024 • 23 minutes, 46 seconds
Spełniając marzenia. "Apetyt na życie" – reportaż Joanny Bogusławskiej
Robert Zarzecki od zawsze miał problemy ze wzrokiem. Dzisiaj prawym okiem widzi już tylko światło i cień, lewe oko widzi trochę więcej. W szkole dla słabowidzących próbowa ł swoich sił w teatrze "Krzesiwo". Tam też poznał swoją żonę Basię, mają 15 letniego syna Gabrysia. Są kochającą się rodziną.
5/15/2024 • 12 minutes, 27 seconds
Sztuczna inteligencja odmieni dziennikarstwo? "Rozmowa z maszyną" - reportaż Antoniego Rokickiego
Jak narzędzia sztucznej inteligencji odmienią dziennikarstwo? Czy tekst wygenerowany przez komputer poruszy serce czytelnika, słuchacza, widza?
5/15/2024 • 23 minutes, 12 seconds
21 lat temu wybrali integrację z Unią. "Żeby nie być zaściankiem" - reportaż Magdy Skawińskiej
Jak się żyje w powiatowym mieście 20 lat po wejściu Polski do Unii Europejskiej? Czy coś się zmieniło? Jak na sytuację patrzą mieszkańcy? 21 lat temu w Prudniku odbyło się prareferendum czyli próba generalna przed właściwym referendum akcesyjnym.
Nic w tej historii nie jest jednoznaczne. Zabytek, który nigdy zabytkiem nie był, kapliczka, której nie powinno nazywać się kapliczką, piękna idea, która zgubiła się w szarym życiu.
5/6/2024 • 22 minutes, 59 seconds
Zanikanie mokradeł. "To, co pod spodem" - reportaż Bartosza Panka
Fascynacja torfowiskami zaczyna się od trudnej do nazwania emocji - napięcia wywołanego ni to ziemskim, ni to niebiańskim charakterem mokradeł. Czasem wynika ze świadomości ich zanikania. Na terytorium Polski osuszono 85 procent takich terenów. W Niemczech trwale pozbawionych wody jest prawie 98 procent mokradeł.
5/3/2024 • 47 minutes, 1 second
Polski rolnik przeciw UE. "Antysystemowiec" - reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego
Nietypowa postawa gospodarza w Polsce, który nigdy nie korzystał z unijnych dopłat na inwestycje np. zakup maszyn rolniczych. Pobiera jedynie dopłaty do tzw. obszarówki, czyli do hektara. Dlaczego jest przeciw Unii?
5/1/2024 • 22 minutes, 55 seconds
"Europejczycy z Prudnika" - reportaż Magdy Skawińskiej
Prudnik - miejscowość na Opolszczyźnie. Tu odbyło się prareferendum. Za wejściem do Unii Europejskiej opowiedziało się ponad 81 procent głosujących. Frekwencja przekroczyła 27 procent. Do głosowania uprawnionych było 23 496 osób. W g łosowaniu wzięły udział 6384 osoby. Ważnych było 6316 głosów, nieważnych - 68. Za integracją głosowało 5125 prudniczan, przeciw - 1188.
4/30/2024 • 14 minutes, 13 seconds
"Powróćmy jak za dawnych lat" - reportaż Moniki Chrobak
Po wielu latach na nowo odkrywa swojego ojca. Kryniczanin Aleksander Półchłopek rozpoczął porządkowanie pamiątek po swoim tacie Stefanie Półchłopku, byłym kierowniku działu kulturalnego uzdrowiska, społeczniku i burmistrzu Krynicy. Zapraszamy do wysłuchania reportażu Moniki Chrobak pt. "Powróćmy jak za dawnych lat".
4/30/2024 • 25 minutes, 57 seconds
"Pod jednym dachem" - reportaż Grażyny Wielowieyskiej o wsparciu dla osób starszych, samotnych
Co czwarty senior mierzy się z izolacją: 36 procent z brakiem towarzystwa okresowo, a niemal co piąty senior odczuwa samotność. Samotność ma wpływ na jakość życia i zdrowie psychiczne tej grupy społeczeństwa. W 2021 roku w Rybniku miasto wyremontowało starą kamienicę. Znajduje się w niej osiem mieszkań, w tym dwa mieszkania chronione. Jedno z mieszkań jest przeznaczone dla seniorek: mieszkają w nim trzy kobiety, które wcześniej się nie znały. Dzisiaj są zachwycone i uważają, że to był znakomity pomysł. To pierwszy taki projekt w Polsce. Czy będą kolejne?
4/30/2024 • 19 minutes, 39 seconds
Jak pienińscy flisacy zmagają się z żywiołem. Reportaż Moniki Chrobak
Pływają po Dunajcu od 90 lat. Od kwietnia rozpoczęli kolejny sezon. Wodny żywioł może zaskakiwać i być nieokiełznany, jeśli nie pozna się dogłębnie jego niszczycielskiej siły… Górska rzeka może być bardzo niebezpieczna, szczególnie po gwałtownej ulewie, gdy poziom wody znacznie wzrasta. Groźne podczas spływu są zarówno wystające skały, jak i spiętrzone fale. Zdarzają się takie spadki terenu, gdzie nieumiejętne manewrowanie łódką może doprowadzić do jej przewrócenia.
4/26/2024 • 15 minutes
Dramat białoruskiej opozycjonistki. "Nuty dla Maszy" - reportaż Janusza Deblessema
Maryja (Masza) Kalesnikawa stała się jedną z twarzy protestów towarzyszących wyborom prezydenckim na Białorusi w 2020 roku. Wspierała kandydatów opozycyjnych wobec Aleksandra Łukaszenki. To nie mogło skończyć się dobrze…
4/24/2024 • 13 minutes, 57 seconds
"Dla dzieci" - reportaż Magdy Skawińskiej o Fundacji Przystanek Rodzina
Nie każda biologiczna rodzina to dobre miejsce dla dzieci. Zdarza się, że rodzice biją, głodzą, molestują. Trzeba wtedy zabrać dzieci jak najszybciej z takiego domu i umieścić w pieczy zastępczej – w rodzinnym domu dziecka lub rodzinie zastępczej. Tych w Polsce jest jednak ciągle za mało.
4/24/2024 • 15 minutes, 5 seconds
"To jest alarm" - reportaż Urszuli Żółtowskiej o akcji aktywistek klimatycznych
Do zdarzenia doszło 8 marca, w Dzień Kobiet. Dwie, młode kobiety z inicjatywy "Ostatnie Pokolenie" oblały pomarańczową farbą pomnik warszawskiej syrenki. Całość relacjonowały w mediach społecznościowych.
4/23/2024 • 20 minutes, 6 seconds
"Zapaleńcy" - reportaż Moniki Chrobak Młodzieżowym Chórze "Scherzo" z Nowego Sącza
Młodzieżowy Chór "Scherzo" z Nowego Sącza obecnie intensywnie przygotowuje się do 45. Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Dawnej w Kaliszu Schola Cantorum.
4/23/2024 • 9 minutes, 22 seconds
"Przeżycie Marka Edelmana" - reportaż Bożeny Navickiej
Marek Edelman był ostatnim przywódcą powstania w getcie warszawskim, uczestnikiem powstania warszawskiego. Po wojnie pracował jako kardiolog. To właśnie traumatyczne doświadczenia wojenne popchnęły go do podjęcia studiów medycznych w Łodzi. W latach 70. XX wieku Hanna Krall przyjechała do Łodzi, aby przygotować reportaż o operacjach serca. Zapraszamy do wysłuchania reportażu Bożeny Navickiej "Przeżycie Marka Edelmana".
4/20/2024 • 31 minutes, 47 seconds
Klub piłkarski, który daje szczęście. "Słodka Polska" - reportaż Joanny Bogusławskiej
Słodka Polska to reprezentacja Polski dla dzieci i młodzieży z cukrzycą, występująca oficjalnie pod patronatem Polskiego Związku Piłki Nożnej. Tworzą je młodzi piłkarze chorujący na cukrzycę typu 1. Powstała przede wszystkim po to, aby innym chorującym na cukrzycę młodym ludziom pokazać, że choroba jest trudna w codziennej terapii, ale nie jest i nie powinna być przeszkodą w uprawianiu sportu również na wysokim poziomie. Pomysłodawcą i założycielem Słodkiej Polski jest Mikołaj Illukowicz.
4/18/2024 • 11 minutes, 32 seconds
"W duecie" - reportaż Antoniego Rokickiego o spełnianiu muzycznych marzeń
Muzyka w domu rodzinnym Małgorzaty Blaszyńskiej była od zawsze. Rodzice byli muzykami, wspierali ją w przygotowaniach do występów podczas szkolnych występów w Pruszkowie. Jeszcze w liceum Gosia grała razem z big-bandem.
4/17/2024 • 14 minutes, 43 seconds
Chleb jak za czasów dzieciństwa. "Zakwas szczęśliwy" - reportaż Jakuba Tarki
Wśród wspomnień z dzieciństwa wiele osób wymienia zapach i smak chleba. Niegdyś Polska słynęła z dobrego pieczywa i małych lokalnych piekarni, do których można było trafić po zapachu. Niestety, przez ostatnie dziesięciolecia pracę wprawnych rąk zastąpiły maszyny, a mistrzów piekarnictwa – wielcy sieciowi producenci chleba. Lokalne piekarnie, by sprostać konkurencji i przetrwać, też mocno obniżyły standardy i jakość.
4/17/2024 • 16 minutes, 5 seconds
"Jesteśmy tu na chwilę" - reportaż Moniki Chrobak o wolontariuszach hospicyjnych
Towarzyszą chorym, dają im otuchę oraz nadzieję. Mowa o wolontariuszach hospicyjnych, którzy opiekują się pacjentami na oddziale opieki paliatywnej, cierpiącymi głównie na choroby nowotworowe i nieuleczalne.
4/16/2024 • 21 minutes
"Najwyższy na świecie" - reportaż Urszuli Żółtowskiej
Choć wynaleziono je pod koniec XIX wieku ma się dobrze do dziś - 11 kwietnia obchodzimy w Polsce - Dzień Radia. Dlatego opowiadamy państwu o najwyższej konstrukcji inżynieryjnej na świecie. Dzięki niemu audycje Polskiego Radia słuchano na połowie ziemskiego globu. 33 lat temu w wyniku poważnych zaniedbań i błędów w czasie remontu, maszt Radiowego Centrum Nadawczego w Konstantynowie runął.
4/12/2024 • 25 minutes, 10 seconds
Dzień Radia. "Dlaczego radio" - reportaż Doroty Bonieckiej Górny
Dzień Radia to polskie święto obchodzone corocznie 11 kwietnia w celu podkreślenia roli radia w codziennym życiu społeczeństwa.
4/12/2024 • 10 minutes, 5 seconds
A jak autyzm. "Linia A" - reportaż Urszuli Żółtowskiej
2 kwietnia na całym świecie obchodzony jest Światowy Dzień Świadomości Autyzmu, a cały kwiecień uważany jest za miesiąc, w którym mówi się na ten temat i akceptacji społecznej. Wśród osób dotkniętych autyzmem jest dość liczne grono młodych Miłośników Komunikacji Miejskiej i to właśnie ich członkowie dwa lata temu wpadli na pomysł, by na 2 kwietnia zorganizować EDUKACYJNĄ LINIĘ AUTOBUSOWĄ – A jak AUTYZM.
4/10/2024 • 9 minutes, 50 seconds
"Odór niezgody" - reportaż Urszuli Żółtowskiej i Antoniego Rokickiego
Od kilku miesięcy w Pasłęku trwa gorący spór o biometanownię. Lokalny przedsiębiorca, właściciel firmy "Torfex", chce wybudować zakład, który odpowie na współczesne wyzwania ekologii. Będzie wytwarzał biometan, a co za tym idzie - zapewni tani prąd czy biopaliwa, pochodzące z rozkładu odpadów.
4/9/2024 • 24 minutes, 45 seconds
"Trudno być sobą w japońskich ogrodach" - reportaż Anny Dudzińskiej
Według oficjalnych danych w Japonii mieszka 1500 Polaków. Kraj Kwitnącej Wiśni od dawna fascynuje Europejczyków: zachwyca japońskimi ogrodami, kwitnącymi wiśniami, superszybkimi pociągami i popularnymi w Polsce daniami sushi.
4/9/2024 • 17 minutes, 5 seconds
"Trudno być sobą w japońskich ogrodach" - reportaż Anny Dudzińskiej
Według oficjalnych danych w Japonii mieszka 1500 Polaków. Kraj Kwitnącej Wiśni od dawna fascynuje Europejczyków: zachwyca japońskimi ogrodami, kwitnącymi wiśniami, superszybkimi pociągami i popularnymi w Polsce daniami sushi.
4/9/2024 • 16 minutes, 25 seconds
"Zabawa w życie" - reportaż Henryka Dedy i Waldemara Kasperczaka
Gdybyśmy nie wiedzieli, że ta historia wydarzyła się naprawdę, to pomyślelibyśmy, że to scenariusz jednego z filmów mistrza suspensu Alfreda Hitchcocka. Ponieważ ten reportaż zaczyna się od trzęsienia ziemi, a potem napięcie stopniowo wzrasta.
4/9/2024 • 47 minutes, 33 seconds
"Uruchomić świadomość" - reportaż Urszuli Żółtowskiej o przygotowaniach ludności cywilnej na wypadek wojny
Najwyższa Izba Kontroli 13 marca ogłosiła raport na temat ochrony i przygotowania ludności cywilnej na wypadek wojny. Cywile nawet nie wiedzą, jak mają się zachować w sytuacji zagrożenia, jakie działania podjąć i gdzie się ukryć. Nie znają alarmów. Kiedyś w szkołach było przysposobienie obronne. Podstawy wiedzy miał każdy uczeń. A dziś?
4/9/2024 • 9 minutes, 42 seconds
Urodziny Nowej Trójki. Reportaż "Moment przyjścia"
Program 3 Polskiego Radia ma już 62 lata. Jednym z elementów świętowania był reportaż "Moment przyjścia" przygotowany przez Studio Reportażu i Dokumentu Polskiego Radia. Tę historię o roku 1962 i atmosferze czasów, w jakich rodziła się radiowa Trójka przypomnieliśmy w poniedziałkowym Klubie Trójki.
4/8/2024 • 52 minutes, 42 seconds
Spór o biometanownię. "Rebel w Pasłęku" - reportaż Urszuli Żółtowskiej i Antoni Rokickiego
Firma "TORFEX" z Krasina chce wybudować na obrzeżach Pasłęka pierwszą w Polsce biometanownię. To ogromna inwestycja, która wzbudza wiele kontrowersji. Wedle zapewnień inwestora, biometanownia jest odpowiedzią na palące problemy ekologiczne i przysłuży się mieszkańcom oraz lokalnym rolnikom, ponieważ biogaz wytwarzany z różnych odpadów m.in. obniży cenę energii elektrycznej i cieplnej, dostarczy nawóz organiczny czy biopaliwo. Szacuje się, że zakład osiągnie moc 2,5 MWe.
4/4/2024 • 16 minutes, 42 seconds
Spór o biometanownię. "Rebel w Pasłęku" - reportaż Urszuli Żółtowskiej i Antoniego Rokickiego
Firma "TORFEX" z Krasina chce wybudować na obrzeżach Pasłęka pierwszą w Polsce biometanownię. To ogromna inwestycja, która wzbudza wiele kontrowersji. Wedle zapewnień inwestora, biometanownia jest odpowiedzią na palące problemy ekologiczne i przysłuży się mieszkańcom oraz lokalnym rolnikom, ponieważ biogaz wytwarzany z różnych odpadów m.in. obniży cenę energii elektrycznej i cieplnej, dostarczy nawóz organiczny czy biopaliwo. Szacuje się, że zakład osiągnie moc 2,5 MWe.
4/4/2024 • 16 minutes, 43 seconds
"Reasumpcja, czyli powtórka z głosowania" - reportaż Eweliny Karpacz-Oboładze
Słowo "reasumpcja" parę lat temu zrobiło gigantyczną karierę, dzięki wydarzeniom, do jakich doszło w polskim Sejmie. Samo zjawisko nie jest jednak niczym nowym – już przed dwudziestu laty swój reportaż poświęciła mu Ewelina Karpacz-Oboładze.
4/3/2024 • 12 minutes, 57 seconds
Schrony w Polsce. "Poczucie bezpieczeństwa" - reportaż Urszuli Żółtowskiej
W Polsce nie ma gdzie się ukryć. Najwyższa Izba Kontroli wzięła pod lupę schrony, w których mogą ukryć się obywatele w sytuacji zagrożenia. Okazuje się, że nawet nie ma pewności, ile ich jest.
4/3/2024 • 16 minutes, 33 seconds
"Kryminał z Madonną" - reportaż Magdy Skawińskiej
Kradzież, fałszerstwo, przemyt. Kryminalna historia wokół obrazu "Madonna pod jodłami" Lucasa Cranacha starszego. Dzieło, warte dziś miliony euro, trafiło na Śląsk w XVI wieku jako dar dla wrocławskiego biskupa.
3/31/2024 • 34 minutes, 51 seconds
"Każdy na swój temat cierpi" - reportaż Moniki Chrobak o działalności sądeckiego hospicjum
To miejsce, gdzie brak nadziei splata się z nadzieją, cierpienie z poczuciem ulgi, samotność z obecnością. Mowa o hospicjum. Tu czas płynie wolniej niż gdzie indziej. Monika Chrobak przyjrzała się działalności sądeckiego ośrodka, w którym jest zapewniona opieka nad pacjentami z chorobami nowotworowymi lub innymi chorobami nieuleczalnymi.
3/29/2024 • 19 minutes, 21 seconds
Nowe życie przedmiotów z przedwojennego Wrocławia. "Przysposobione" - reportaż Magdy Skawińskiej
To jest opowieść o przysposobieniu. Ale nie ludzi, tylko przedmiotów. Przysposobienie to zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego przyjęcie do rodziny niespokrewnionego biologicznie dziecka i tym samym włączenie go w system dziedziczenia. Przysposobienie to także przygotowywanie czegoś do użycia, do wykonywania określonych zadań. Czy możemy myśleć o przysposabianiu rzeczy i wyobrazić sobie wspólnotę krewnych, która obejmuje również przedmioty?
3/28/2024 • 33 minutes, 8 seconds
Regionalne Stowarzyszenie Diabetyków. "Nasi diabetycy" - reportaż Moniki Chrobak
Regionalne Stowarzyszenie Diabetyków w małopolskim Podegrodziu w tym roku obchodzi 15-lecie swojego istnienia. Wspiera osoby starsze chorujące na cukrzycę, ale też borykające się z problemem samotności.
3/27/2024 • 23 minutes, 12 seconds
"Migawki z życia fotografa" - reportaż Grażyny WIelowieyskiej
Architekt z wykształcenia, płetwonurek i narciarz – człowiek o wielu pasjach. Pytany o zawód Wojciech Plewiński odpowiada fotograf, choć twierdzi, że został nim przez przypadek, a nurkowanie było chyba najwspanialsze w jego życiu.
3/26/2024 • 28 minutes, 38 seconds
"W labiryncie" - reportaż Moniki Chrobak o dziełach prof. Andrzeja Bednarczyka
Motyw labiryntu od lat towarzyszy profesorowi Andrzejowi Bednarczykowi. Polski malarz, rzeźbiarz, rysownik i grafik, a także rektor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie próbuje w ten sposób zrozumieć i opowiedzieć świat, w którym żyje.
Uczennice XL Liceum Ogólnokształcącego z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Stefana Żeromskiego w Warszawie przygotowały szkolny bal oraz warsztaty o ekologii. Dlaczego dbałość o środowisko jest im tak bliska...?
3/22/2024 • 9 minutes, 47 seconds
"Zielony nieład"- reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego
Polscy rolnicy są zdesperowani. Usiłują przekonać rządy – i polski, i ten unijny – do odstąpienia od dotychczasowych zapisów ograniczających ich działalność.
3/21/2024 • 26 minutes, 33 seconds
"Nowa Buda" - reportaż Moniki Chrobak
Krakowski kabaret Pod Budą powstał 55 lat temu. Rocznica minie 21 marca. Z tej okazji w tym dniu zostanie uroczyście odsłonięty pomnik Bohdana Smolenia, który był jednym z założycieli kabaretu. Oprócz niego byli to: Marta Stanek, Aleksy Gałka, bracia Andrzej i Zbigniew Kalwarowie, Stanisław Korybut-Daszkiewicz i Andrzej Pawłowski.
3/20/2024 • 29 minutes, 3 seconds
Przemoc seksualna. Reportaż "Po" Magdy Skawińskiej i Urszuli Żółtowskiej
Mówi się, że kobiety mają intuicję i szybko odczytują sygnały wskazujące na zagrożenie. Dlaczego zdarza się, że znaki ostrzegawcze, wysyłane przez otoczenie, trudno odebrać na czas?
3/18/2024 • 30 minutes, 33 seconds
Przemoc seksualna. Reportaż "Po" Magdy Skawińskiej i Urszuli Żółtowskiej
Mówi się, że kobiety mają intuicję i szybko odczytują sygnały wskazujące na zagrożenie. Dlaczego zdarza się, że znaki ostrzegawcze, wysyłane przez otoczenie, trudno odebrać na czas?
3/18/2024 • 49 minutes, 37 seconds
"Miała na imię Liza" - reportaż Urszuli Żółtowskiej
Gwałt na 25-letniej kobiecie w centrum Warszawy i jej zabójstwo wstrząsnęły Polską. To jedna z wielu tragicznych sytuacji, których doświadczają kobiety. W minioną środę odbył się marsz niezgody na tak straszne rzeczy.
3/15/2024 • 30 minutes, 14 seconds
"Nie chcę mieć dzieci" - reportaż Agnieszki Szwajgier i Adama Bogoryja-Zakrzewskiego
Trwa dyskusja na temat zmiany prawa antyaborcyjnego. Zmienia się także podejście społeczeństwa do aborcji. To silny głos kobiet, które z różnych powodów – niechcianej ciąży, braku dojrzałości, możliwości finansowych utrzymania dzieci i doświadczeń wyniesionych z domu, ale też z powodu nieodczuwania potrzeby bycia matką – nie chcą mieć dzieci.
3/13/2024 • 19 minutes, 16 seconds
"Dziennik z łagru" - reportaż Antoniego Rokickiego
Samotność, tęsknota za bliskimi i nieustający przeraźliwy chłód. To rzeczywistość więźniów w rosyjskich łagrach. Bohaterem reportażu jest Polak, który w 2006 roku został skazany za przemyt. Nie chce zdradzić, co dokładnie zrobił. Mówi jedynie, że przemytem zajmował się przez dwadzieścia lat, razem z kilkunastoosobową grupą. Aby przetrwać do końca wyroku, zaczął prowadzić więzienny dziennik.
3/13/2024 • 24 minutes, 32 seconds
"Bez snu" - reportaż Urszuli Żółtowskiej o epidemii bezsenności
Bezsenność stała się jedną ze współczesnych plag. To kolejna choroba cywilizacyjna, którą określa się już jako epidemię.
3/8/2024 • 20 minutes, 29 seconds
"Serduszko dla dzieci" - reportaż Joanny Bogusławskiej
Aleksandra Smolińska i Jarosław Adamczuk od wielu lat pracują z dziećmi na warszawskiej Pradze. Założyli stowarzyszenie "Serduszko dla dzieci", które przeciwdziała wykluczeniu dzieci, dając im przestrzeń dla rozwoju. Organizują świetlice, warsztaty, zajęcia. Z ogromną pasją budują relacje ze swoimi podopiecznymi.
3/7/2024 • 24 minutes, 28 seconds
Wspomnienie Ryszarda Kapuścińskiego. "Reporter z pazurem" - reportaż Antoniego Rokickiego
4 marca minęła 92. rocznica urodzin Ryszarda Kapuścińskiego. - Reporterem przestaje się być w momencie, jak człowiek staje się bardzo zblazowany… Nie będzie w tym pasji; tego zaangażowania, pazura, tej woli zrobienia czegoś naprawdę niezwykłego i jedynego - tak mówił autor "Cesarza" podczas spotkania z dziennikarzami na seminarium reportażu w Kazimierzu Dolnym w 1992 roku.
3/5/2024 • 23 minutes, 23 seconds
"Miłośnicy dawnych melodii" – reportaż Moniki Chrobak o Stowarzyszeniu Młodzieżowego Chóru "Scherzo"
Są jednym z najbardziej uznanych chórów w Polsce, promujących muzykę dawną wśród młodych ludzi. Stowarzyszenie Młodzieżowego Chóru "Scherzo" I Liceum Ogólnokształcącego w Nowym Sączu wygrywa najbardziej prestiżowe konkursy w kraju.
3/1/2024 • 28 minutes, 34 seconds
"Erasmusiaki" - reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego
Czego oczekiwali i co wynieśli z nauki na obcych uczelniach, studenci polscy korzystający z półrocznych wyjazdów na studia za granicą?
2/29/2024 • 29 minutes, 11 seconds
Jak social media wpływają na nasze życie? "Żyć swoim życiem" - reportaż Joanny Bogusławskiej
Filip już w szkole podstawowej publikował filmy w mediach społecznościowych. Pan Jan Adamski z FB zaczął korzystać w wieku 60 lat. Każdy z nich wykorzystuje ten portal społecznościowy w inny sposób. Zapraszamy do wysłuchania reportażu Joanny Bogusławskiej pt. "Żyć swoim życiem".
2/28/2024 • 24 minutes, 22 seconds
Rynek pracy dla osób 50+. "Pesel" - reportaż Magdy Skawińskiej
Czy osoba dobrze wykształcona, mająca wiele umiejętności i ogromne doświadczenie może mieć problemy ze znalezieniem pracy? Okazuje się, że tak i prawdopodobnie wszystkiemu winien jest PESEL.
2/28/2024 • 28 minutes, 11 seconds
Strażacy ochotnicy. "Jedna wielka rodzina" - reportaż Jakuba Tarki
Strażacy ochotnicy od dziesięcioleci niosą bezinteresowną pomoc społeczeństwu. Są wolontariuszami, gotowymi poświęcić swój prywatny czas, ale też swoje umiejętności, zdrowie i życie, dla dobra obcej osoby.
2/27/2024 • 31 minutes, 40 seconds
Ośrodek kultury Arsus traci siedzibę. "Tu jest Ursus" - reportaż Urszuli Żółtowskiej
Ośrodek kultury traci siedzibę. Na ogrodzeniu napis: Sprzedam budynek bez widoku na morze, ale z widokiem na burmistrza urząd. Dwa tygodnie temu dyrektor ośrodka kultury Arsus otrzymały pismo wypowiedzenia najmu budynku przy ulicy Traktorzystów. Prywatny właściciel nieruchomości jest dla dzielnicy nieuchwytny, ale na ogrodzeniu wywiesił przykuwający uwagę baner.
2/21/2024 • 25 minutes, 34 seconds
"Moi mistrzowie" - reportaż Moniki Chrobak o wybitnym artyście - prof. Andrzeju Bendarczyku
Rektor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie prof. Andrzej Bednarczyk jako człowiek najwięcej zawdzięcza swojej matce, a jako artysta swojemu ojca. Polski malarz, rzeźbiarz, rysownik i grafik ciekawość świata, twórcze myślenie i zadawanie pytań wyniósł przede wszystkim ze swojego rodzinnego domu.
2/21/2024 • 29 minutes, 59 seconds
Ile ubrań nadaje się do recyklingu? "Jak uratować świat" - reportaż Urszuli Żółtowskiej
Kupujemy za dużo ubrań. Ubrań złej jakości, z kiepskich materiałów. W swoich szafach mamy takie, których nigdy nie założyliśmy. Większość z nich ląduje na śmietniku, nie nadają się do recyklingu.
2/20/2024 • 28 minutes, 7 seconds
"Skok niezwykle elegancki" - reportaż Moniki Chrobak o skoczku narciarskim Stanisławie Marusarzu
Był jednym z najbardziej uznanych skoczków narciarskich. Mowa o Stanisławie Marusarzu z Zakopanego (1913-1993).
2/20/2024 • 9 minutes, 56 seconds
"Kocham cię kochanie" - reportaż Grażyny Wielowieyskiej o historii miłości Gary'ego Guthmana i Małgorzaty Zalewskiej
Reportaż opowiada historię miłości amerykańskiego jazzmena, kompozytora, trębacza - Gary'ego Guthmana i polskiej harfistki - Małgorzaty Zalewskiej.
2/15/2024 • 27 minutes, 13 seconds
"Ratownik poszukiwacz" – reportaż Moniki Chrobak o Krzysztofie Grucy, członku Małopolskiej Grupy Poszukiwawczo-Ratowniczej
Egzaminator psów ratowniczych Krzysztof Gruca to były członek Małopolskiej Grupy Poszukiwawczo-Ratowniczej. W służbie przez kilkanaście lat pomagał mu specjalnie wyszkolony labrador retriever imieniem Gary.
2/14/2024 • 28 minutes, 30 seconds
"Ptaszki, żabki i roślinki" - reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego o wielkiej powodzi na Bugu
Tak wielka powódź na Bugu jeszcze się nie zdarzała. Ostatnia - z tych znaczących miała miejsce 13 lat temu, a potem co roku jedynie na krótko wylewało - mówią mieszkańcy wioski Młynarze. To miejscowość najbardziej dotknięta kataklizmem. Zameldowanych jest tu 109 mieszkańców. Połowa z nich nie mogła swobodnie wyjść z domu.
2/13/2024 • 28 minutes, 42 seconds
"Zakopane pod ziemią" - reportaż Antoniego Rokickiego o Stowarzyszeniu Żydowski Instytut Historyczny
Co kryje ziemia? Jakie historie czekają jeszcze na odkrycie? To pytania, które zadają sobie członkowie Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce. To organizacja pozarządowa, która od ponad 73 lat dba o to, aby dziedzictwo polskich Żydów przetrwało dla przyszłych pokoleń.
2/13/2024 • 9 minutes, 41 seconds
Światowy Dzień Radia. "Kolekcjoner radia" - reportaż Doroty Bonieckiej-Górny
13 lutego obchodziliśmy jest Światowy Dzień Radia. Z tego powodu prezentujemy reportaż o kolekcjonerze radia. 400 samochodowych odbiorników radiowych i 150 stacjonarnych to kolekcja pana Zbigniewa Klimczaka. Pan Zbigniew prowadzi warsztat samochodowy i tam w specjalnej gablocie prezentuje swoje skarby. Każdy ma swoją historię, jedno radio należało na przykład do Elvisa Presleya.
2/13/2024 • 17 minutes, 26 seconds
Wypadki w górach, akcje ratownicze. "Uwaga, góry!" - reportaż Jakuba Tarki
30 stycznia dwóch mężczyzn spadło z północnych zboczy Śnieżki w Kocioł Łomniczki. Zginęli. Podobnie jak turysta, którego dwa dni wcześniej w okolicach Kondrackiej Przełęczy w Tatrach porwała i zasypała lawina.
2/7/2024 • 23 minutes, 18 seconds
Młodzieńcze lata Danuty Szaflarskiej. "Panienka Danusia" - reportaż Moniki Chrobak
Danuta Szaflarska urodziła się 6 lutego 1915 roku. Dzieciństwo spędziła w Kosarzyskach, dzielnicy Piwnicznej-Zdroju. O jej dziecięcych latach i powrotach do rodzinnego miejsca opowiada jej bliska znajoma Wanda Łomnicka-Dulak, poetka i regionalistka.
2/7/2024 • 29 minutes, 36 seconds
"Jego życie nielegalne, czyli rzecz o ks. Tadeuszu Isakowiczu-Zaleskim" - dokument Anny Łoś i Ewy Szkurłat
Stawał w prawdzie i o prawdę walczył. Mówił o rzeczach niewygodnych i przemilczanych. Atakowany przez ludzi kościoła, polityków i dziennikarzy, którym nie było w smak to, co mówi i o co się upominał. Warto, kiedy go już nie ma, przypomnieć kim był dla swoich przyjaciół, Kościoła i Polski.
2/6/2024 • 47 minutes, 59 seconds
"Otulić dźwiękiem" - reportaż Moniki Malec o Katarzynie Grabowskiej, pasjonatce muzyki dawnej
Katarzyna Grabowska zajmuje się muzykoterapią. Podczas koncertów i masaży dźwiękiem używa między innymi mis tybetańskich, szamańskich bębnów, dzwonków koshi, gongów, kija deszczowego, czy kryształowej harfy. Egzotyczne instrumenty służą relaksacji i wyciszeniu. Zapraszamy do wysłuchania reportażu "Otulić dźwiękiem".
2/6/2024 • 30 minutes, 19 seconds
"Franciszkańska perła" - reportaż Joanny Gąski o kościele ojców franciszkanów w Zamościu
To było jedno z najtrudniejszych zadań rewitalizacyjnych w Polsce. Zdewastowanemu przez zaborców XVII-wiecznemu kościołowi ojców franciszkanów w Zamościu przywrócono wygląd sprzed ponad 200 lat.
Reportaż "Walka o życie" Joanny Bogusławskiej opowiada o chłopcu, który żyje dzięki sprzętowi medycznemu, zakupionemu ze zbiórki WOŚP. Małgorzata i Maciej mają dwóch synów: Kubę i Wojtka. Wojtek urodził się jako wcześniak, ważył 1400 gramów. Sprzęt WOŚP ratował mu życie. Wojtek teraz chodzi do szkoły. Porozumiewa się za pomocą komunikatora. Ma też duży niedosłuch i nosi aparat słuchowy, który również dofinansowała mu WOŚP. Jest pogodnym i uśmiechniętym chłopcem.
2/3/2024 • 22 minutes, 25 seconds
"Z potrzeby serca" - reportaż Joanny Bogusławskiej o Darii, wolontariuszce WOŚP
Daria jest wolontariuszką WOŚP, prowadziła COOLawy sztab. Jest osobą niepełnosprawną, ale bardzo samodzielną, sama robi zakupy. Mimo, że sama potrzebuje wsparcia, od lat pomaga Orkiestrze. Mówi, że robi to z potrzeby serca i że dobro zawsze wraca.
2/2/2024 • 9 minutes, 25 seconds
"Wykrzyczeć światu" - reportaż Antoniego Rokickiego o Stowarzyszeniu Żydowski Instytut Historyczny w Polsce
Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce zrzesza tych, którym bliska jest historia i kultura Żydów polskich. Ich misją jest zachowanie tysiącletniego dziedzictwa dla przyszłych pokoleń. Początki organizacji pierwszej połowy XX wieku. W 1944 roku powstał Centralny Komitet Żydów w Polsce, będący polityczną reprezentacją Żydów wobec władz polskich i organizacji żydowskich za granicą. Po wieloletnich przygotowaniach Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny zostało zarejestrowane w 1951 roku w Warszawie. Co ciekawe, Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma od zawsze był podległy stowarzyszeniu. Aż do lat dziewięćdziesiątych dyrektorem ŻIH-u był ówczesny prezes Stowarzyszenia ŻIH.
2/1/2024 • 25 minutes, 1 second
"Triumf i porażka w Melbourne" - reportaż Cezarego Gurjewa o kulisach sukcesu Igi Świątek
Wielkoszlemowy turniej Australian Open 2024 przeszedł do historii. Jedną z faworytek do zwycięstwa była Iga Świątek, najlepsza obecnie tenisistka świata. Liderka rankingu WTA zakończyła zmagania na trzeciej rundzie. W ostatnich latach Polka dostarczyła jednak kibicom niezliczonych powodów do radości, o których przypomniał w swoim reportażu Cezary Gurjew.
20 lat temu we Wrocławiu powstał pomnik - Fontanna Pamięci. Jego autorem jest profesor Akademii Sztuk Pięknych z Poznania - Maciej Szańkowski. Pomnik został pomyślany jako instalacja kilku elementów: odlanego z brązu ogromnego węzełka ustawionego na granitowym brzegu fontanny, zatopionych w wodzie kluczy i napisu: PANTA RHEI – "Wszystko płynie". Symbolika rzeźby odwołuje się do historii Wrocławia i przesiedleńczych losów jego mieszkańców. "Węzełek" był tym symbolicznym znakiem tułaczki, wymuszonej wędrówki, przenoszenia resztek swego dobytku w niewielkim zawiniątku. Natomiast klucze były symbolem utraconego domu, bezpieczeństwa, własności. Były też symbolem przywiązania do miejsca, z którego się pochodziło. W 2022 roku pomnik został zdemontowany i czeka na nową lokalizację.
20 lat temu we Wrocławiu powstał pomnik - Fontanna Pamięci. Jego autorem jest profesor Akademii Sztuk Pięknych z Poznania - Maciej Szańkowski. Pomnik został pomyślany jako instalacja kilku elementów: odlanego z brązu ogromnego węzełka ustawionego na granitowym brzegu fontanny, zatopionych w wodzie kluczy i napisu: PANTA RHEI – "Wszystko płynie". Symbolika rzeźby odwołuje się do historii Wrocławia i przesiedleńczych losów jego mieszkańców. "Węzełek" był tym symbolicznym znakiem tułaczki, wymuszonej wędrówki, przenoszenia resztek swego dobytku w niewielkim zawiniątku. Natomiast klucze były symbolem utraconego domu, bezpieczeństwa, własności. Były też symbolem przywiązania do miejsca, z którego się pochodziło. W 2022 roku pomnik został zdemontowany i czeka na nową lokalizację.
1/31/2024 • 29 minutes, 37 seconds
"Z pasją przez życie" - reportaż Urszuli Żółtowskiej o pasjonatach motocyklowych wypraw
Poznali się cztery lata temu. Ona przyszła do niego uczyć się jazdy motocyklem. Nauczyła się, zrobiła nawet kurs instruktora nauki jazdy. Od tamtej chwili są razem i podejmują wiele działań na rzecz bezpieczeństwa na drodze. Kochają wyprawy motocyklowe po Polsce w gronie przyjaciół. I wspierają Jurka Owsiaka i jego Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy. A na rzecz bezpieczeństwa chcą działać… Do końca świata i jeden dzień dłużej.
1/30/2024 • 25 minutes, 32 seconds
"Pamiątki z podróży" - reportaż Moniki Chrobak o Macieju Zarembie, 80-latku, który kocha egzotyczne podróże
80-letni Maciej Zaremba połączył swoje profesje ze swoimi pasjami. Kocha m.in. egzotyczne podróże. Zwiedził do tej pory ponad sto krajów na sześciu kontynentach. Eksplorował Australię, Afrykę czy Amerykę Środkową, także najwyższe góry świata, jak Himalaje, Andy czy Pireneje. Był m.in. pilotem wycieczek, przewodnikiem terenowym, beskidzkim, po parkach narodowych (pienińskim, gorczańskim, babiogórskim oraz bieszczadzkim) przewodnikiem po wszystkich polskich górach czy strażnikiem ochrony przyrody.
1/30/2024 • 22 minutes, 49 seconds
"Zimnolubni" - reportaż Andrzeja Urbańskiego o morsowaniu i Gdańskim Klubie Morsów w Jelitkowie
Morsowanie to coraz popularniejsza forma rekreacji. Polega na krótkiej kąpieli lub zanurzaniu się w zimnej wodzie. Morsować można w rzece, jeziorze oraz morzu. Okazuje się, że morsowanie ma w Polsce ma długą historię. Pierwsze morskie kąpielisko, z którego można było korzystać poza sezonem letnim, powstało w 1808 roku w Gdańsku Brzeźnie. W kolejnych dekadach ta forma aktywności cieszyła się coraz większym zainteresowaniem. Zaczęły powstawać pierwsze kluby. Najstarszy to Gdański Klub Morsów w Jelitkowie, który działa od roku 1975 i zrzesza dziś prawie 300 osób. Od tamtego czasu w całej Polsce powstało ponad 100 klubów.
1/29/2024 • 19 minutes, 51 seconds
"Z miłości do życia" - reportaż Joanny Bogusławskiej o Olku, chłopcu z ogromną wolą życia
Olek urodził się jako skrajny wcześniak z wadą układu moczowego. Zanim przyszedł na świat, miał siedem operacji. Jego stan był na tyle poważny, że lekarze nie dawali mu szans na przeżycie. Mimo to zarówno rodzice, jak i dziadkowie chłopca nie zamierzali się poddawać. Olek dzięki aparaturze WOŚP walczył o życie po porodzie w inkubatorze, pod respiratorem. Miał ogromna wolę życia. Rodzice kangurowali go. Jego dziadek Janek postanowił pokonać tzw. Główny Szlak Beskidzki, czyli ponad 500 kilometrów górami ze wschodu na zachód, chciał zebrać pieniądze dla Olka na rehabilitacje.
27 stycznia przypada 79. rocznica wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Agnieszka Kłos mówi, że się spóźniła na tę historię. Świadkowie, byli więźniowie Auschwitz - Birkenau odchodzą. Czy zdąży zadać wszystkie pytania? Od kilku lat pracuje nad książką. Pisze też pracę doktorską. A wszystko zaczęło się od wycieczki do Muzeum kiedy była dzieckiem i pewnej fotografii. A potem był film w telewizji i obraz butów. Po latach znów pojechała do Oświęcimia do Muzeum Auschwitz-Birkenau. A potem zaczęła jeździć coraz częściej...
1/26/2024 • 33 minutes, 26 seconds
"Bądźmy eko" - reportaż Urszuli Żółtowskiej
Marnujemy jedzenie, kupujemy za dużo ubrań, źle segregujemy śmieci. To niektóre grzechy, które popełniamy. A cierpi świat dookoła nas. Jaki jest nasz stan świadomości?
1/26/2024 • 9 minutes, 45 seconds
"Czerwony fotel" - reportaż Grażyny Wielowieyskiej o wolontariuszach WOŚP
Dominika swoją przygodę z Wielką Orkiestrą Świątecznej Pomocy rozpoczęła, będąc jeszcze w liceum. Namówił ją do tego starszy brat, który wcześniej został wolontariuszem. Podobało się jej, że jej praca choć w małej części, jednak pomaga dzieciom. Nie sądziła wtedy, że sama kiedyś będzie z takiej pomocy korzystała. Dominika cały czas (od 15 lat) pomaga WOŚP, w tym roku jako szefowa sztabu w Czechowicach-Dziedzicach.
1/24/2024 • 20 minutes, 59 seconds
"Krowa przed sądem" - reportaż Adama Bogoryja Zakrzewskiego. Kolejna część o sąsiedzkim konflikcie na wsi
"Krowa przed sądem" to tytuł kolejnego reportażu o najgłośniejszym w Polsce konflikcie sąsiedzkim na wsi. Rzecz o uporczywym nękaniu przez sąsiadki hodowców bydła, którym to kobietom przeszkadza... zapach krów. Sytuacja ta ma miejsce w podkarkonowskiej wiosce Czadrów k. Kamiennej Góry. Już piąty rok kobiety te ślą skargi do różnych instytucji, m.in. do wójta, z żądaniem interwencji w gospodarstwie ich sąsiadów - Państwa Paździorów. Uważają, że ci łamią prawo, prowadząc swoje gospodarstwo. Wójt musi każde pismo rozpatrzyć i rozsyła je do właściwych instytucji: komendy policji, inspektoratu weterynarii, straży pożarnej, sanepidu. W spór zaangażowany jest także nadzór budowalny.
1/24/2024 • 24 minutes, 20 seconds
"Krowa przed sądem" - reportaż Adama Bogoryja Zakrzewskiego. Kolejna część o sąsiedzkim konflikcie na wsi
"Krowa przed sądem" to tytuł kolejnego reportażu o najgłośniejszym w Polsce konflikcie sąsiedzkim na wsi. Rzecz o uporczywym nękaniu przez sąsiadki hodowców bydła, którym to kobietom przeszkadza... zapach krów. Sytuacja ta ma miejsce w podkarkonowskiej wiosce Czadrów k. Kamiennej Góry. Już piąty rok kobiety te ślą skargi do różnych instytucji, m.in. do wójta, z żądaniem interwencji w gospodarstwie ich sąsiadów - Państwa Paździorów. Uważają, że ci łamią prawo, prowadząc swoje gospodarstwo. Wójt musi każde pismo rozpatrzyć i rozsyła je do właściwych instytucji: komendy policji, inspektoratu weterynarii, straży pożarnej, sanepidu. W spór zaangażowany jest także nadzór budowalny.
1/24/2024 • 24 minutes, 54 seconds
"Chcę czuć się potrzebny" - reportaż Weroniki Puszkar o akcji Dziadkowie Biznesu
Już kolejny rok działa studencka akcja Dziadkowie Biznesu. Ludzie, którzy zauważali w swojej okolicy cukiernię, krawca, szewca czy inne małe przedsiębiorstwo - zgłaszają ich do organizatorów z prośbą o wsparcie. Młodzi ludzie odzywają się do właścicieli tych firm, pytają o zgodę i wrzucają na grupę na Facebooku zdjęcie lokalu.
1/23/2024 • 24 minutes
"Dziadziuś" - reportaż Moniki Chrobak o Stanisławie Marusarzu, kurierze tatrzańskim i narciarskim pasjonacie
Był jednym z najbardziej uznanych kurierów tatrzańskich i skoczków narciarskich. Ale przede wszystkim najukochańszym dziadkiem dla swojej wnuczki, graficzki i malarki Magdaleny Gądek. W Dniu Dziadka przypominamy słynną zakopiańską postać Stanisława Marusarza (1913-1993).
1/22/2024 • 27 minutes, 50 seconds
"Babcia to ja" - reportaż Antoniego Rokickiego o nietypowej babci - Magdalenie Iwańskiej
Magdalena Iwańska pracuje w jednej z warszawskich agencji reklamowych. Kieruje działem contentu i produkcji. Razem ze swoim zespołem zajmuje się m.in. promocją znanych marek. Magdalena uwielbia sztukę oraz modę. Ma córkę Natalię i dwie wnuczki: Rysię oraz Florcię, z którymi często spędza czas. Jest nietypową babcią, łamiącą pewne stereotypy. Jakie zadania stoją przed współczesnymi babciami? Jak dbać o relacje z dziećmi i wnukami? W reportażu wystąpili również: Natalia i Wojtek.
"Gietrzwałdzkie spory" to reportaż Macieja Jastrzębskiego, który opowiada o sporze, dotyczącym budowy centrum dystrybucyjnego jednej z sieci supermarketów w Gietrzwałdzie. Inwestycja ma być zlokalizowana w pobliżu tamtejszego Sanktuarium Maryjnego. Zwolennicy budowy centrum to lokalni samorządowcy z Gietrzwałdu i Olsztyna. W ich ocenie projekt jest korzystny dla biednej gminy, która dzięki tej inwestycji zwiększy swoje dochody. Natomiast przeciwnicy odwołują się do tradycji i poszanowania uczuć religijnych, krytykując samorządowców za wydanie zgody na budowę centrum w pobliżu Sanktuarium, odwiedzanego corocznie przez ponad milion pielgrzymów.
1/18/2024 • 22 minutes, 28 seconds
"Nasi bohaterowie" - reportaż Moniki Chrobak o tatrzańskich kurierach
Mieszkańcy Zakopanego, ratownicy Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego (TOPR), przewodnicy górscy chcą w szczególny sposób upamiętnić kurierów tatrzańskich. Trwa zbiórka na budowę pomnika, który stanie w Kuźnicach. Pomysłodawcą pomnika jest działacz społeczny Zbigniew Mrowca, który - wraz z Apoloniuszem Rajwą, Józefem Pitoniem, Kazimierzem Gąsienicą Byrcynem i Andrzejem Stankiem - założył Społeczny Komitet Budowy Pomnika Kurierów Tatrzańskich w Zakopanem.
Małopolska Fundacja Renovo pomaga potrzebującym w poprawie warunków bytowych. Organizacja Pożytku Publicznego od ponad 10 lat remontuje mieszkania bądź buduje domy dla ubogich rodzin czy pokrzywdzonym przez los. Do tej pory ma za sobą 7 wyremontowanych lokali oraz 3 domy zbudowane od podstaw. Obecnie kończy czwarty w Januszowej, w gminie Chełmiec.
1/16/2024 • 21 minutes, 17 seconds
"Azyl Lidii" - reportaż Katarzyny Michalak o pomocy dla porzuconych kotów
W swoim reportażu Katarzyna Michalak przybliża historię pani Lidii Rosińskiej z Łukowa – przedsiębiorczyni, która od dziesięciu lat pomaga porzuconym kotom. Dotychczas kobieta znalazła domy dla sześciuset czworonogów. Niestety zasoby pani Lidii – te fizyczne, emocjonalne i przede wszystkim finansowe – skończyły się. Dlatego też zdecydowała się poprosić Państwa o pomoc za naszym pośrednictwem.
1/16/2024 • 23 minutes, 54 seconds
"Oj, Gałczyński!" - reportaż Alicji Kulik o Muzeum K.I. Gałczyńskiego w Praniu
Nigdy nie wiemy, jak przypadkowe spotkanie, przypadkowa rozmowa może zmienić nasze życie. To się dzieje zawsze niespodziewanie, zaskakuje nas tak, jak tylko życie potrafi zaskakiwać. Dla Julity Chmielewskiej taki moment wydarzył się, gdy miała 13 lat. Rodzice zabrali ją wówczas na wycieczkę do Muzeum K.I. Gałczyńskiego w Praniu…
Leszek Cichy to legendarny polski alpinista. Zdobył Koronę Ziemi, jako pierwszy, wraz z Krzysztofem Wielickim, stanął zimą na szczycie Mount Everestu. Karierę alpinisty rozpoczął w wieku 18 lat. Wspinał się najpierw w Tatrach (często w sezonach zimowych), później natomiast w Alpach. Dotarł na Mont Blanc. Potem przyszedł czas na Himalaje. Brał udział w licznych polskich ekspedycjach wysokogórskich. Największą sławę przyniosło mu zdobycie zimą Mount Everestu. To właśnie jemu, jako pierwszemu Polakowi (i 57. człowiekowi na Ziemi) udało się skompletować Koronę Ziemi (razem z Górą Kościuszki, Piramidą Carstensza, Elbrusem i Mont Blanc).
1/11/2024 • 27 minutes, 22 seconds
"Moja sutanna" - reportaż Anny Łoś o ks. Tadeuszu Isakowiczu-Zaleskim
Zawsze chętny do pomocy, do porady, wspaniała osobowość, a jednocześnie bardzo dobry kapłan. - Tak jak on sprawował liturgię, jak się modlił - bardzo autentyczny, prawdziwy człowiek - mówił ksiądz profesor Józef Naumowicz. Postać zmarłego księdza Tadeusza Isakowicza-Zaleskiego, duszpasterza Ormian, opiekuna osób niepełnosprawnych wspominaliśmy w reportażu "Moja sutanna" autorstwa Anny Łoś.
1/10/2024 • 17 minutes, 41 seconds
"Valiora vera" - reportaż Magdy Skawińskiej o epidemii ospy w 1963 r. i obowiązkowych szczepieniach
Okres zachorowań na Covid znów się wzmógł. Dziś szczepienia są dobrowolne zarówno przeciw grypie jak i Covid 19. Ponad 60 lat temu, kiedy wybuchła we Wrocławiu epidemia ospy prawdziwej były obowiązkowe. Zaszczepionych zostało w Polsce prawie 8 milionów obywateli. Za uchylanie się od szczepienia groziło 3 miesiące więzienia lub 4,5 tysiąca grzywny. Zarazki przywiózł do kraju podpułkownik Służby Bezpieczeństwa Bonifacy Jedynak z podróży służbowej do Indii, Wietnamu i Birmy. Po powrocie pojawiły się u niego wykwity na skórze, gorączka i dreszcze. Lekarze stwierdzili początkowo u niego malarię. Zakażona zostaje salowa, która się nim opiekowała w szpitalu, ale choruje krótko i łagodnie. Lekarze diagnozują u niej wiatrówkę. Potem choruje pielęgniarka, córka salowej. Zanim trafia do szpitala pomaga szwagierce w organizacji wesela na 100 osób. Chora umiera, a objawy pojawiają się u jej brata i opiekującego się nimi lekarza. Obaj umierają.
1/9/2024 • 33 minutes, 27 seconds
"Pasja Doroty" - reportaż Grażyny Wielowieyskiej o Dorocie Nowakowskiej i jej historycznej pasji
Rok temu, na obchody kolejnej rocznicy bitwy pod Monte Casino, pojechała z torbą pełną małych zniczy, by zapalić je na grobach poległych w walce polskich żołnierzy. Stara się też, by na każdym znajdującym się na tamtym cmentarzu, krzyżu znalazło się zdjęcie żołnierza tam leżącego. Dorota Nowakowska z Augustowa pracuje jako sekretarka medyczna w tamtejszym szpitalu, ale ma też pasję, która, jak mówi, zamieniła się już w misję. Od kilku już lat prowadzi na Facebooku fanpage "Ocalić od zapomnienia". Na podstawie przysłanych jej nieśmiertelników stara się ustalić losy ich właścicieli. Odkryte historie przekazuje rodzinie i tym samym żołnierze, którzy zginęli w czasie wojny, mogą "wrócić" do swoich rodzin.
1/8/2024 • 8 minutes, 58 seconds
"Pójdźmy wszyscy do stajenki" - reportaż Urszuli Żółtowskiej o orszakach Trzech Króli
6 stycznia, po raz kolejny, ulicami miast i miasteczek przejdą Orszaki Trzech Króli. Pierwsze orszaki pomaszerowały w 2009 roku w Warszawie i Toruniu. Początkowo miały to być jasełka uliczne. Zdecydowano jednak, że historię można oprzeć na wędrówce Trzech Króli. Pomysł przyjęto entuzjastycznie, a marsze zaczęły organizować inne miasta i kościoły. Z roku na rok widowisko zyskuje coraz większą popularność.
1/8/2024 • 15 minutes, 3 seconds
"Można wszystko" - reportaż Urszuli Żółtowskiej o Dawidzie, lokalnym aktywiście i filmowcu-amatorze
Dawid jest uczniem czwartej klasy Technikum Fototechnicznego. Zrealizował Filmu o Ursusie, dawnej fabryce i mieszkańcach. Film został pokazany publiczności. Dawid urodził się w Ursusie, jego tata pracował tam do 2001 roku, do momentu grupowych zwolnień i zamykania Fabryki. Zaszczepił u syna miłość do tego miejsca i zainteresowania jego historią. Dawid jest jednym z młodszych miłośników i lokalnym aktywistą. W przyszłości chce robić filmy… Uważa, że jego rówieśnicy powinni mieć świadomość, że i w tym wieku powinno się dobrze wykorzystywać czas…
1/6/2024 • 27 minutes, 49 seconds
"Nie chcemy jałmużny" - reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego o proteście drogowców w Polsce
To największy do tej pory protest drogowców w Polsce. Od dwóch miesięcy strajkują na kilku przejściach z Ukrainą. Blokada polega na przepuszczaniu zaledwie kilku samochodów na godzinę. Ostatnio - w pierwszy dzień po Świętach Bożego Narodzenia zaostrzyli protest. Pozwalają na przejazd tylko jednego samochodu na trzy godziny. Zwrócili w ten sposób uwagę na ogromny problem ich branży. Brak równych warunków konkurencji między firmami transportowymi z Ukrainy a tymi z Unii Europejskiej. Szczególnie sytuacja ta dotyka polskie firmy i ich kierowców, bo przez lata jeździli na Wschód, dzięki czemu mogli rozwijać swoje firmy. Teraz grozi im plajta. Wszystko z powodu umowy Unii Europejskiej z Ukrainą czerwca 2022 r., którą podpisano kilka miesięcy po wybuchu wojny, po to by ułatwić Ukrainie swobodny obrót towarowy.
1/5/2024 • 24 minutes, 58 seconds
"Memoriał - ludzie wierni historii" - reportaż Macieja Jastrzębskiego
Memoriał, organizacja rosyjskich historyków i obrońców praw człowieka od dwóch lat nie powinna istnieć. Tak chciał reżim Władimira Putina. Kreml tak bardzo boi się historycznej prawdy, że postanowił zlikwidować stowarzyszenie badające stalinowskie zbrodnie i współczesne represje. Nie udało się. Dwa lata po decyzji o delegalizacji Memoriału, jego pracownicy, wolontariusze i sympatycy wciąż działają. Dokumentują już nie tylko stalinowskie zbrodnie, ale również zbrodnie putinowskiego reżimu, popełniane na Ukrainie. Więcej na ten temat w reportażu Macieja Jastrzębskiego "Memoriał - ludzie wierni historii".
1/4/2024 • 26 minutes, 28 seconds
"Miasto Maciejowice" - reportaż Anety Pawłowskiej-Krać o wsi, która stała się miastem
1 stycznia 2024 roku status miasta uzyskały 34 miejscowości, wśród nich Maciejowice, pod którymi odbyła się ostatnia duża bitwa Powstania Kościuszkowskiego. Maciejowice leżą 80 kilometrów od Warszawy nad Okrzejką, dopływem Wisły, na południowym krańcu województwa mazowieckiego i wchodzą w skład powiatu garwolińskiego. W reportażu Anety Pawłowskiej-Krać wypowiadają się: Tadeusz Kostecki - emerytowany nauczyciel, członek Towarzystwa Miłośników Maciejowic, Leszek Marek Krześniak - prezes Towarzystwa Miłośników Maciejowic oraz Tomasz Kwiatkowski - burmistrz Maciejowic (do 31 grudnia 2023 wójt).
1/3/2024 • 24 minutes, 57 seconds
"Sanatoryjne tango" - reportaż Moniki Chrobak o życiu kulturalno-rozrywkowym w sanatoriach w czasach PRL-u
Dancingi, wieczorki zapoznawcze czy tzw. fajfy czyli podwieczorki taneczne. W czasach PRL-u życie kulturalno-rozrywkowe w sanatoriach szczególnie tętniło życiem. Kuracjusze tłumnie korzystali z wycieczek po uzdrowisku a wieczorami bawili się w rytm starych szlagierów granych na żywo. Nad całością czuwał instruktor kulturalno-oświatowy czyli w skrócie tak zwany kaowiec. Organizując im czas wolny m.in oprowadzał po mieście czy muzeach a po południami spotkania przy kawie i muzyce. Kobiety były wystrojone w eleganckie stroje, panowie w garnitury.
1/3/2024 • 24 minutes, 45 seconds
"Meksyk za horyzontem" - reportaż Eli Chrzanowskiej o Witoldzie Jacórzyńskim, doktorze antropologii i filozofii
Bohaterem reportażu jest Witold Jacórzyński, polski doktor antropologii i filozofii, absolwent Uniwersytetu Warszawskiego, który od ponad 30 lat mieszka w Meksyku. Spotykamy się z nim w San Cristobal de las Casas w Ciesas Sureste (CIESAS) w południowym stanie kraju, gdzie pracuje jako profesor i badacz. Jego doświadczanie Meksyku, odkrywanie sposobu myślenia, zwyczajów i religii ludów tubylczych rozpoczęło się od podróży studenckiej szlakami Bronisława Malinowskiego, gdy podążał śladami m.in. Zapoteków, Czinanteków, Mazateków i Majów.
1/2/2024 • 23 minutes, 9 seconds
"Kobieta w górach" - reportaż Moniki Chrobak o Jolancie Augustyńskiej, prezes zarządu PTT
Góry ciągnęły ją niemal od zawsze. Jolanta Augustyńska z Beskidu Sądeckiego większość swojego czasu spędza eksplorując kolejne szczyty w Polsce i za granicę. To nie tylko jej pasja ale też profesja, bowiem już drugą kadencję pełni funkcję prezesa Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego.
1/1/2024 • 9 minutes, 7 seconds
"Magia na planie" - reportaż Antoniego Rokickiego o epizodystce Stanisławie Cymerman
Stanisława Cymerman pracuje jako epizodystka – w filmach, reklamach oraz teledyskach. Jak wygląda praca na planie zdjęciowym? Jak przed kamerą odnajdują się epizodyści z tzw. pokolenia silver? Stanisława Cymerman z Warszawy uwielbia kontakt z młodymi ludźmi. Można ją spotkać na Dancingach Międzypokoleniowych, w filharmonii lub w operze. Uśmiech, błysk w oku, eleganckie broszki i kapelusze – to jej znaki rozpoznawcze. Kilka lat temu, będąc już na emeryturze, rozpoczęła pracę jako epizodystka – w filmach, reklamach oraz teledyskach.
1/1/2024 • 24 minutes, 7 seconds
"Swoje miejsce w życiu" - reportaż Magdy Skawińskiej o rodzicielstwie zastępczym
Rodzicielstwo zastępcze jest czasową formą pomocy dziecku, a bardzo często także jego rodzinie biologicznej, która znalazła się w kryzysie. Inaczej jest w rodzinach adopcyjnych, które podejmują decyzję na całe życie. Adopcja daje im te same prawa i obowiązki, jakie mają rodzice biologiczni. Nie otrzymują oni wsparcia finansowego na dziecko, jakie przysługuje rodzinom zastępczym, oraz nie podlegają kontrolom ze strony urzędów.
12/31/2023 • 32 minutes, 41 seconds
"Góralskie święta" - reportaż Moniki Chrobak o Bożym Narodzeniu na Podhalu
Tomasz i Małgorzata Słodyczkowie z Zębu na Podhalu rodzinnie świętują Boże Narodzenie. Towarzyszą im dzieci i wnuki. W domu nie brakuje muzyki oraz śpiewania kolęd i pastorałek góralskich. Małżeństwo kultywuje dawne zwyczaje górali, a na co dzień prowadzi zespół regionalny Zbójnicek.
12/31/2023 • 30 minutes, 16 seconds
"Listy od Macieja" - reportaż Antoniego Rokickiego o Macieju Kuli i jego zainteresowaniach historią
Maciej Kula ma 11 lat. Jest uczniem Szkoły Podstawowej nr 31 im. Orła Białego w Częstochowie. Jego ulubionymi przedmiotami są historia oraz matematyka. Kilka lat temu, po wizycie w Muzeum Powstania Warszawskiego, Maciej otrzymał od rodziców płytę "Czuwaj wiaro!" zespołu Dzieci z Brodą. I tak rozpoczęła się przygoda Macieja z historią.
W Warszawie jest ponad 10 kin studyjnych: każde wyróżnia się unikatowym klimatem. W kinie Muranów repertuar jest bardzo wyselekcjonowany, to najczęściej artystyczne kino niezależne, z kolei kino Iluzjon (dawne kino Stolica) proponuje dawne dzieła X muzy. I jest najstarszym kinem w Warszawie. Z kolei w samym centrum Warszawy, na ulicy Żurawiej, znajduje się Amondo – najmniejsze kino w stolicy i w Polsce.
12/30/2023 • 16 minutes, 58 seconds
"Śladami pamięci polskich himalaistów" – reportaż Joanny Bogusławskiej
W listopadzie Marek Rybiec, Piotr Rybiec i Marianna Armańska zakończyli treking w Himalajach. Poznali nepalską gościnność, a do Polski wrócili z nowymi siłami i wiarą, że mogą wszystko. Długa wędrówka bohaterów reportażu miała upamiętniać polskich himalaistów, którzy zostali w Himalajach na zawsze. Celem jednej z tras był obóz Annapurna Base Camp. Marek Rybiec, Piotr Rybiec i Marianna Armańska przywieźli z Nepalu pamiątkowe medale, a także dużo wspomnień i wzruszeń.
12/29/2023 • 22 minutes, 59 seconds
"Cena wolności" - reportaż Henryka Dedo i Waldemara Kasperczaka o niewolniczej pracy w XXI wieku
Nie mają marzeń, prawdopodobnie nigdy nie nauczą się nawet czytać. Los dzieci pracujących w pakistańskich fabrykach cegieł przypomina życie niewolników. Choć praca dzieci w Pakistanie jest nielegalna, to szacuje się, że około jednej trzeciej pracowników cegielni to osoby niepełnoletnie. Dwa i pół tysiąca złotych - to dużo czy mało? Oczywiście odpowiedź zależy od tego, ile w ogóle mamy pieniędzy i co chcemy za nie kupić. Gdybyśmy mieli je wydać na sukienkę lub buty, to pewnie dużo. A jeśli mielibyśmy za to kupić wolność dziesięcioletniej pakistańskiej dziewczynki? Zapraszamy do wysłuchania reportażu Henryka Dedo i Waldemara Kasperczaka pt. "Cena wolności".
12/29/2023 • 31 minutes, 8 seconds
"Benek" - reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego o Dariuszu Lorantym, negocjatorze policyjnym
Porwania dla okupu, groźby obcięcia palców a nawet zabójstwa, terror spożywczy - czyli szantaż szefa jednej z największych firm tej branży HORTEXU czy sieci handlowej GEANT i negocjacje z terrorystą w banku i... samobójcą - to tylko niektóre doświadczenia jednego ze znanych w kraju negocjatorów policyjnych. Dariusz Loranty - oficer policji, Dowódca Zespołu Negocjatorów Policyjnych. To współtwórca nowatorskiej koncepcji negocjacji policyjnych jako elementu taktyki zwalczania terroru kryminalnego, wymuszeń rozbójniczych i uprowadzeń osób. Szef ekspert bezpieczeństwa Środkowoeuropejskiego Instytutu Badań i Analiz Strategicznych CIRSA.
12/28/2023 • 31 minutes, 27 seconds
"Przyszywani" - reportaż Magdy Skawińskiej o Stowarzyszeniu mali bracia Ubogich
Ona w wieku jego wnuków. On po osiemdziesiątce. Mogliby być rodziną, ale nie są. Traktują się jednak w ten sposób. Pan Piotr jest wdowcem. Brakowało mu kontaktu z drugim człowiekiem. Ona ma dużo czasu i chce działać w wolontariacie. Ich spotkanie umożliwiło Stowarzyszenie Mali bracia Ubogich. To Stowarzyszenie łączy wolontariuszy z seniorami. Takich par jest w Polsce, w różnych miastach ponad 600. Para z najdłuższym "stażem" spotyka się 18 lat. Piotr i Marysia od ponad roku. Rozmawiają o wszystkim. Pan Piotr dzieli się życiowym doświadczeniem, a Marysia nowinkami technicznymi. Oboje opowiadają o swoich relacjach z innymi ludźmi. Dzielą się. Jak dziadek z wnuczką.
12/27/2023 • 9 minutes, 32 seconds
"Widma" - reportaż Ewy Szkurłat-Adamskiej o etiudzie romantycznej "Widma atelier"
Romantyczny duch unosi się nad aktorami Teatru Mumerus, muzyka Chopina jak klamra - spina widma przeszłości ukryte w romantycznych strofach. "Widma atelier" - ta etiuda romantyczna to kolejna podróż, w której przenosimy się w dawno zapomniany, ale wciąż pulsujący w nas świat. Podział na pozytywistów i romantyków zantagonizował wiele dyskusji, ale echa tekstów romantycznych, co tu kryć, wciąż w nas tkwią. Jak mocno? Muzyka Narodowego Kompozytora, rekwizyty - wehikuły pamięci - nieznane, a przecież dobrze znane pieśni i teksty. Warto zmierzyć się z pamięcią i emocjami, jakie wzbudzą w nas romantyczne teksty. Pamięć słowa i pamięć obrazów, warto obudzić w sobie widma romantyzmu i nie bać się fałszywych nut.
12/22/2023 • 18 minutes, 15 seconds
"Motyle i nosorożce" - reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego o historii pewnej niezwykłej miłości
To historia o miłości, o którą niełatwo. O sile woli, wzajemnym zrozumieniu, które pozwalają - mimo przeszkód - zbudować wyjątkowy związek. Pełen uczucia i zrozumienia. Bohaterami reportażu są: Karina Kończewska, która jako nastolatka marzyła o karierze modelki lub koszykarki, i jej mąż Piotr – zakochany w morzu młody marynarz, najmłodszy kapitan żeglugi wielkiej w polskiej flocie, który szuka ostoi na lądzie. Dla żony i córki rezygnuje z kariery, rzuca morze i oboje znajdują nowy pomysł na siebie. Opowieść o tym, jak dzięki sile wewnętrznej i charakterowi można osiągnąć wiele. To historia o wyznaniu sobie miłości przez osoby, które znały się tylko z maili i telefonów. I nie była to szczeniacka, naiwna miłość. Karina jest też wzorem dla wielu kobiet. Organizuje dla nich spotkania wzmacniające poczucie wartości. Jest też autorką książki "Droga do Marynarza". Ten reportaż to powrót do historii, z którą autor zetknął się siedem lat temu w Gdańsku. To audycja o drodze do marynarza, który opowiedział o realiach życia na morzu i układaniu życia na lądzie - codziennie we dwoje.
12/20/2023 • 30 minutes, 47 seconds
"Bezcenna kolekcja" - reportaż Moniki Chrobak o Towarzystwie Miłośników Piwnicznej i unikatowej kolekcji nart
Towarzystwo Miłośników Piwnicznej gromadzi w muzeum regionalnym bezcenne eksponaty dotyczące historii miasta, ale nie tylko. Unikatową kolekcją stanowią na przykład narty. Dzięki zgromadzonym parom można prześledzić, jak zmieniały się ich długość i wykonanie między XVIII do XX wiekiem. Prezentowane narty zostały sprowadzone z różnych zakątków świata, ale są też pary wykonane w przeszłości przez twórców tego regionu. Zbiory przekazane przez prof. Zbigniewa Bielczyka to jedna z najbogatszych kolekcji pamiątek dawnego sprzętu narciarskiego i starych nart, pełna gromadzonych latami pięknych okazów czeskich, austriackich, niemieckich, francuskich i polskich biegówek oraz zjazdówek.
12/19/2023 • 23 minutes, 46 seconds
"Radość ze śpiewania" - reportaż Joanny Bogusławskiej o Chórze w Liceum im. Jana III Sobieskiego w Warszawie
Chór w Liceum im. Jana III Sobieskiego, w czasie pandemii zawiesił działalność. Teraz uczniowie ponownie śpiewają w chórze. Repertuar zespołu obejmuje utwory bardzo zróżnicowane stylistycznie ze względu na miejsca i charakter uroczystości, np. utwory sakralne, pieśni współczesnych kompozytorów, muzykę ludową, muzykę rozrywkową, tez kolędy. W sali prób obok portretu Fryderyka Chopina jest plakat Pink Floyd i The Doors. Niektórzy chcą związać swoją przyszłość z muzyką. Dla innych to czas wspólnego śpiewania, gdzie uczą się współpracy i pracy zespołowej, zawiązują się przyjaźnie. Chór koncertuje w Warszawie, w Polsce oraz poza granicami.
12/19/2023 • 9 minutes, 39 seconds
"Polskie interesy" - reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego o proteście polskich transportowców
Reportaż z najpoważniejszego do tej pory protestu polskich transportowców - właścicieli firm przewozowych i kierowców przy przejściach granicznych z Ukrainą. Polacy pozwalają na przejazd przez granicę zalewie kilku samochodów na godzinę. Kolejki oczekujących w mrozie kierowców po polskiej stronie (temperatura nocą podczas ubiegłotygodniowych nagrań spadła do minus kilkunastu stopni), wydłużyły się nawet do 15 dni. Kierowcy zapowiadają blokowanie granicy do skutku. Oczekują wsparcia ze strony polskiego rządu w negocjacjach z unią. Wspierają ją Słowacja i Węgry, także graniczące z Ukrainą. Komisarz unijna ds. transportu uważa jednak, że nadal należy utrzymać tę formę wsparcia dla ukraińskich przewoźników, ze względu na toczącą się wojnę z Rosją. Kierowcy liczą na skuteczne wsparcie w Brukseli ze strony rządu.
12/18/2023 • 24 minutes, 17 seconds
"Podróż w humanizm" - reportaż Beaty Korbas o projekcie "Kultura na szlaku" Fundacji Humana Mundi
Reportaż to efekt podróży Beaty Korbas do Bośni i Hercegowiny. Reportażystka udała się tam wraz z Fundacją Humana Mundi, w ramach projektu "Kultura na szlaku", by propagować polską kulturę wśród tamtejszej Polonii i nie tylko. Założona w 2017 roku Fundacja Humana Mundi skupia się głównie na pomaganiu Polakom mieszkającym poza wschodnimi granicami kraju, wspieraniu kultury, promowaniu wartości związanych z Polską, dbaniu o miejsca oraz ludzi zaniedbanych i zapomnianych. W ramach "Kultury na szlaku" organizowane są wydarzenia mające na celu promocję kultury polskiej. To m.in. wystawy sztuki, czytanie poezji, koncerty, artystyczne performance.
12/18/2023 • 21 minutes, 10 seconds
"Nie mamy wyboru" - reportaż Beaty Korbas o protestach polskich przewoźników na polsko-ukraińskich przejściach
24 lutego 2022 roku Rosja ponownie zaatakowała Ukrainę, ale tym razem na większą skalę niż w 2014 roku. Przez granicę uciekały przerażone ukraińskie kobiety i dzieci. Przygraniczne polskie miasta były ostoją dla uciekających, a polska granica pierwszym miejscem, w którym uchodźcy mogli poczuć się bezpiecznie. Od tego czasu sytuacja się unormowała. Wiemy, że linia frontu przebiega na Wschodzie Ukrainy, a Zachód jest bezpieczny. Aby pomóc Ukrainie, wiosną 2022 roku UE zlikwidowała pozwolenia, które ukraińskie firmy transportowe musiały mieć, aby przewozić ładunki m.in. na terenie Polski. Konsekwencją tej decyzji były protesty polskich przewoźników na polsko-ukraińskich przejściach. Na granicy w Korczowej w woj. podkarpackim z polskimi przedsiębiorcami wspierającymi protest rozmawiała Beata Korbas.
12/15/2023 • 26 minutes, 52 seconds
"Zapiski ze stanu wojennego" - reportaż Urszuli Żółtowskiej - świadectwo wydarzeń z grudnia 1981 roku
"Zapiski ze stanu wojennego" to wyjątkowe i poruszające świadectwo wydarzeń sprzed 42 lat. Jerzy Domżalski postanowił robić notatki w tamtym czasie, żeby utrwalić wydarzenia dzień po dniu. Z wykształcenia jest historykiem, z zawodu dziennikarzem. Wie, jak ulotna jest nasza pamięć. W stanie wojennym Jerzy Domżalski bał się, że podczas rewizji może stracić te notatki, więc wrzucał je do sekretnej skrzynki, którą otworzył po latach. I okazała się skarbnicą pamięci o tym, co w roku '80, '81 i później działo się w Ursusie i w fabryce traktorów, która do dzisiaj jest symbolem walki z poprzednim ustrojem. Tak powstała książka "Ursus. Zapiski ze stanu wojennego". Sam Domżalski w stanie wojennym współredagował w podziemiu gazetkę "Wolny Głos Ursusa". Jeden z numerów został wydrukowany na obwieszczeniu o ogłoszeniu stanu wojennego...
12/15/2023 • 24 minutes, 57 seconds
"Teleturniejowcy" - reportaż Weroniki Puszkar o uczestnikach teleturniejów
Zaczyna się od jednego teleturnieju. Pierwsze słabe pytanie i chęć odegrania się. Potem są kolejne programy. Często inne, bo nie można przez jakiś czas znowu wziąć udział w tej samej grze. Najczęściej chodzi o dobrą zabawę, ale jak przyznają i uczestnicy i prowadzący programów, niektórzy przyszli wygrać pieniądze, bo są im potrzebne na leki. Zdarzają się też tacy zawodnicy, którzy na koncie mają kilkanaście programów. Jak mówią to trochę uzależnienie od tego, żeby wiedzieć wszystko. Kiedy idziesz nową ulicą, nie możesz przejść dalej, dopóki nie sprawdzisz, kim jest osoba, której nazwiskiem nazwano konkretną drogę.
12/15/2023 • 9 minutes, 57 seconds
"Sanatoria dawniej i dziś" - reportaż Moniki Chrobak o lecznictwie sanatoryjnym
Kiedyś mogli z niego korzystać jedynie zamożni. Dziś niemal każdy. Lecznictwo sanatoryjne to jedna z bardziej popularnych form poprawy zdrowia i wypoczynku. Rozkwit sanatoriów - czyli zakładów lecznictwa uzdrowiskowego, zlokalizowanych zazwyczaj w miejscowości uzdrowiskowej, przeznaczonych dla osób przewlekle chorych i rekonwalescentów, wymagających rehabilitacji lub utrwalenia wyników leczenia szpitalnego - zaczyna się na przełomie XVIII i XIX wieku. Kąpiele zdrowotne upodobali sobie choćby Fryderyk Chopin, Stefan Żeromski czy Ignacy Paderewski. W sanatoriach głównie leczy się wodami mineralnymi czy surowcami naturalnymi, np. borowiną. Z czasem wprowadzono bardziej nowoczesne rozwiązania - lasery czy krioterapię. Wszystko po to, aby szybciej przywrócić kuracjuszom sprawność fizyczną czy psychiczną.
12/14/2023 • 23 minutes, 34 seconds
"Kiedy na ziemi mamy śnieg" - reportaż Urszuli Żółtowskiej o przyrodzie jako inspiracji do muzycznej twórczości
Michał Adamowicz jest wykładowcą na Uniwersytecie Warszawskim i muzykiem. Przyroda jest dla niego inspiracją w twórczości muzycznej. Jest też autorem przyrodniczych filmów dokumentalnych. Ich głównym bohaterem są cietrzewie, w chwili obecnej bardzo rzadkie ptaki. Obserwuje i bada je od lat: ostatnie ich ostoje to dolina Biebrzy i Tatrzański Park Narodowy. Od dziecka był ornitologiem amatorem. To ojciec był tym, który opowiadał mu o legendarnych przełęczach, graniach, szczytach. I uczył obserwowania przyrody. A potem pojawił się cietrzew. I Tatry na początku przedwiośnia, przed świtem, poza szlakiem... Jako badacz przyrody ma nieustannie wrażenie, że wszystko co ważne, dzieje się w terenie wtedy, gdy nas tam nie ma. Bo przyroda kocha ciszę i spokój. Uczy być blisko niej... Teraz jest czas na obserwację wilków.
12/14/2023 • 32 minutes, 24 seconds
"Obecność" - reportaż Magdy Skawińskiej o wolontariacie towarzyszącym
Nie pieniądze, nie kariera, nie dobra materialne, ale obecność ludzi w naszym życiu jest najważniejsza. Żyjemy coraz dłużej, coraz częściej - w tej drugiej części - w pojedynkę. Dzieci poszły już własną drogą, albo ich wcale nie było, więc senior po stracie współmałżonka zostaje sam. Nie wszyscy seniorzy mają odwagę, żeby wyjść do ludzi. W ich życie wkrada się samotność. Jak sobie z nią radzą? Mają przez cały dzień włączony telewizor lub radio, żeby słyszeć ludzki głos. Wysiadują w oknie, żeby widzieć innych. Zdarza się, że mówią do telewizora lub do ściany. I tu pojawia się Stowarzyszenie mali bracia Ubogich ze swoim programem "Obecność", który polega na stałym kontakcie wolontariusza z seniorem. Zasady są takie, że wolontariusz spotyka się co tydzień z seniorem na dwie godziny. Są to nie tylko rozmowy, często też wspólne wyjścia na koncerty, do muzeów czy na wystawy.
12/11/2023 • 32 minutes, 3 seconds
"Kapelan" - reportaż Anety Pawłowskiej-Krać - sylwetka ks. Romana Kotlarza
"Chleba naszego powszedniego daj nam - tak wołał Radom, tak wspólnie wołaliśmy razem – ja z wami" - mówił w jednym kazań ksiądz Roman Kotlarz o wydarzeniach Czerwca '76. Duchowny 25 czerwca 1976 roku, w dniu robotniczego protestu przeciwko drastycznym podwyżkom cen, znalazł się na ulicach Radomia i pobłogosławił protestujący tłum. Ksiądz Roman Kotlarz jest nazywany kapelanem radomskiego Czerwca, porównywany też do księdza Jerzego Popiełuszki, bo podobnie jak kapelan "Solidarności" przeciwstawiał się komunistycznej władzy i podobnie jak Popiełuszko za to zginął. Od grudnia 2018 roku trwa proces beatyfikacyjny księdza Romana Kotlarza. Jakim człowiekiem był ksiądz Kotlarz? Jakim duszpasterzem? Jak zapamiętali go ludzie w kolejnych parafiach, do których był przenoszony za swoją niepokorną postawę? I jak wyglądały ostanie miesiące życia kapłana? O tym w reportażu Anety Pawłowskiej-Krać.
12/8/2023 • 39 minutes, 37 seconds
"Barbórecka" – reportaż Małgorzaty Lachendro o św. Barbarze, patronce górników
To niesamowita historia związana z obrazem Świętej Barbary patronki górników i towarzyszki ich codziennego życia od połowy XIX wieku. Wizerunki św. Barbary można spotkać w kopalnianych cechowniach i chodnikach, na sztandarach, w górniczych domach, kapliczkach i kościołach. Jest ich mnóstwo. Rzeźby i figurki z węgla, drewna i gipsu, grafiki i oleodruki, ale przede wszystkim obrazy. Dzisiejszy reportaż opowiada o jednym z nich, ale żeby dotrzeć do tego niezwykłego wizerunku św. Barbary trzeba odnaleźć niepozorne skrzyżowanie w Piekarach Śląskich, na którym stoi znak. Ten znak ma kształt wieży kopalnianej i informuje, że na opustoszałym polu znajdowała się kiedyś kopalnia wydobywająca w czasach świetności kilkanaście tysięcy ton węgla na dobę. Po kopalni Andaluzja nie zostało prawie nic. Nic prócz obrazu św. Barbary, patronki dobrej śmierci i trudnej pracy. Patronki, którą górnicy z Andaluzji próbują ocalić od zapomnienia, tak jak ona niegdyś chroniła ich od złego. Reportaż został wyróżniony w Ogólnopolskim Konkursie Stypendialnym im. Jacka Stwory.
12/7/2023 • 29 minutes, 15 seconds
"Poławiacze radiowych pereł" - reportaż Aleksandry Dobieszewskiej o Ogólnopolskim Konkursie Reportażystów "Melchiory 2023"
Podczas gali w Studium Muzycznym Polskiego Radia im. Agnieszki Osieckiej w Warszawie po raz 18. ogłoszono nazwiska polskich reportażystów nagrodzonych w Ogólnopolskim Konkursie Reportażystów "Melchiory 2023". "Reportaż to perła wśród gatunków radiowych" - powiedziała podczas wydarzenia dziennikarka Agnieszka Kunikowska. Organizatorem Ogólnopolskiego Konkursu Reportażystów "Melchiory 2023" jest Studio Reportażu i Dokumentu Polskiego Radia. Konkurs odwołuje się do tradycji rodzimego reportażu oraz dorobku Melchiora Wańkowicza - jednego z najwybitniejszych polskich reportażystów. Celem przedsięwzięcia jest odkrywanie i promowanie najlepszych twórców gatunku, jak również uhonorowanie reportażystów innych mediów, których twórczość może być inspiracją dla dziennikarzy radiowych.
12/6/2023 • 26 minutes, 9 seconds
"Trzy Marie" – reportaż Joanny Sikory z Polskiego Radia Białystok o trzech kobietach, które spotkały się w jednym miejscu
Prezentujemy reportaż, który otrzymał nominację w tegorocznym XVIII Ogólnopolskim Konkursie Reportażystów "Melchiory". Audycja Joanny Sikory z Polskiego Radia Białystok była nominowana w kategorii Reportaż roku 2023. "Trzy Marie" to opowieść o trzech kobietach, które spotkały się w jednym miejscu. To historia o potrzebie bliskości, ciepła i zrozumienia w każdym wieku. Bohaterki reportażu Joanny Sikory opowiadają o życiu w dojrzałym wieku. Dzielą się ze Słuchaczami swoimi refleksjami o przemijaniu. To subtelna opowieść o tym, co w życiu jest najważniejsze.
12/5/2023 • 59 minutes, 32 seconds
"Afryka w moim sercu" - reportaż Antoniego Rokickiego o Fundacji Misyjnej Salvatti.pl i pomocy potrzebującym w Afryce
Ideą Pallotyńskiej Fundacji Misyjnej Salvatti.pl jest pozyskiwanie funduszy nie tylko w kręgach Kościoła, ale również poza nim. Od 15 lat pracują w niej zarówno osoby duchowne jak i świeckie. Siostra Teresa Gieńko z Poznania od zawsze marzyła, by być misjonarką, ale problemy zdrowotne nie pozwoliły jej na wyjazd do Afryki. Pomaga więc w kraju. W ramach Fundacji działa Centrum Misyjne Sióstr Pallotynek. Siostra Gieńko jest ogólnopolską koordynatorką tak zwanej Adopcji serca. To forma pomocy, dzięki której wierni mogą sfinansować naukę dzieci w Kamerunie oraz Rwandzie. Siostra Gieńko pośredniczy w kontakcie między siostrami w Afryce, a rodzicami adopcyjnymi. W reportażu o działaniach organizacji opowiedzą również: Monika Mostowska – wiceprezes Fundacji, Małgorzata Brzozowska – psycholog, studentka historii z Warszawy, która w 2021 roku odbyła misję w Rwandzie; a także Bożena Rokicka – wspierająca Centrum Misyjne Sióstr Pallotynek. Jak wygląda dziś praca wolontariusza misyjnego? Z jakimi wyzwaniami się wiąże? Czy zawsze jest satysfakcjonująca?
12/4/2023 • 26 minutes, 5 seconds
"Ocalić od zapomnienia" - reportaż Grażyny Wielowieyskiej o fanpage'u, który pomaga zachować pamięć o polskich bohaterach
Reportaż przedstawia historię Doroty Nowakowskiej, młodej kobiety z Augustowa, która kilka lat temu zaczęła prowadzić fanpage "Ocalić od zapomnienia". Zaczęło się od Jerzego Raka, o którym przeczytała w mediach społecznościowych. Miał 21 lat, był żołnierzem AK, zginął z rąk bolszewika w lesie (Abramy w woj. mazowieckim). Pod postem był komentarz, że trzeba ten grób ocalić od zapomnienia. Dorota postanowiła, że tak właśnie uczyni, i założyła fanpage. W ciągu dwóch dni jej wpis został wyświetlony przez 120 tys. osób. Poszukiwania "Jurka z lasu" - jak go nazwała - trwały 4 dni. Odnalazła jego bliskich i poznała okoliczności jego śmierci. Tak to się zaczęło. Zauważyła, jak wielu ludzi poszukuje takiej wiedzy. Pojawiły się kolejne groby, nieśmiertelniki, listy odnajdywane w antykwariatach. Udało się jej sprawić, że kilkanaście rodzin dowiedziało się, gdzie spoczywają ich bliscy.
12/4/2023 • 24 minutes, 36 seconds
"Nie do wiary" – reportaż Jolanty Rudnik o tragicznej wyprawie nurków do wraku niemieckiego statku Wilhelm Gustloff
Reportaż przedstawia tragiczną wyprawę nurków do wraku zatopionego w 1945 roku w Bałtyku niemieckiego statku Wilhelm Gustloff. Wrak statku leży zaledwie 23 mile morskie od Łeby. O tym, co może się tam znajdować, krążą legendy. W 1994 roku Polska uznała ten statek za mogiłę wojenną, zakazane jest nurkowanie na wraku i w promieniu 500 m od niego. Ale co pewien czas pojawiają się informacje o nielegalnych wyprawach na "Gustloffa". Jedna z takich wypraw zakończyła się tragicznie. Reportaż "Nie do wiary" to próba przybliżenia tamtych wydarzeń. Jest to jednak przede wszystkim opowieść o rozpaczy, bólu i bezradności, o tym, co bliskim zaginionego nurka zgotowali jego "koledzy". Reportaż zdobył główną nagrodę w kategorii Reportaż Roku 2023 w XVIII Ogólnopolskim Konkursie Reportażystów Melchiory 2023.
12/1/2023 • 1 hour
"Wynurzony z ciszy" – reportaż Aleksandry Sadokierskiej o pierwszym w Polsce niemówiącym autyście, który obronił doktorat
Zwycięski reportaż w XVI Konkursie Stypendialnym im. Jacka Stwory. To konkurs z wieloletnią tradycją, który ma na celu stworzenie warunków rozwoju młodym twórcom, poszukującym nowych, oryginalnych środków wyrazu w dziedzinie dokumentu artystycznego.
Pan Maciej jest pierwszym w Polsce niemówiącym autystą, który obronił doktorat. Swoją wiedzą prawniczą chce służyć polskiej społeczności autystów i ich rodzinom. O swojej wyboistej drodze ku pracy naukowca opowiada wraz z najważniejszą kobietą swojego życia - mamą Danutą.
11/30/2023 • 59 minutes, 47 seconds
"Obywatele a urząd". Drugi odcinek reportażu Adama Bogoryja-Zakrzewskiego z serii "Krowa"
W Urzędzie Gminy doszło do "blokady" trzech wydziałów, które musiały zająć się przede wszystkim skargami sąsiadek na hodowców krów. Oznaczało to odłożenie na późniejsze terminy rozpatrywanie spraw innych mieszkańców gminy. W wyjaśnianie skarg wójt musiał zaangażować wiele instytucji, m.in. służby weterynaryjne, straż pożarną, policję. Okazuje się, że większość skarg jest bezzasadna, ale urząd gminy i instytucje są bezsilne: muszą kontrolować gospodarstwo. Od kilku lat instytucje te ponoszą koszty kontroli, choć nie wykazują nieprawidłowości w gospodarstwie hodowców krów. Ci wnosili kilkakrotnie sprawy o uporczywe nękanie przez sąsiadki, jednak policja i prokuratorzy umarzali te postępowania tłumacząc się... brakiem dowodów tego przestępstwa.
11/29/2023 • 22 minutes, 12 seconds
"Goetel, post scriptum" - reportaż Macieja Jastrzębskiego o ukochanej kobiecie Ferdynanda Goetla i dwójce ich dzieci
Przedwojenny pisarz, działacz polityczny i prezes PEN Clubu oraz Związku Zawodowego Literatów Polskich w 1943 roku został zawieziony przez Niemców do Katynia. Na własne oczy widział tysiące ekshumowanych ciał polskich oficerów, których wiosną 1940 roku zamordowali stalinowscy oprawcy. Po powrocie z Katynia do Warszawy Ferdynand Goetel napisał raport o sowieckiej zbrodni i w trakcie prywatnych oraz publicznych spotkań zaświadczał, że to NKWD odpowiada za śmierć 25 tysięcy polskich oficerów. W 1945 roku, gdy do Polski weszli Sowieci, musiał uciekać. Do ojczyzny już nigdy nie wrócił. Nigdy więcej nie zobaczył swoich dzieci. W reportażu "Goetel, post scriptum" córka Goetla Elżbieta i jego syn Roman w rozmowie z Maciejem Jastrzębskim opowiadają o losach ich matki i o tym, jak wychowywali się bez ojca. W tej opowieści zamyka się niemal cała historia Polski XX wieku. Od I wojny światowej, poprzez rewolucję komunistyczną, odzyskanie przez Polskę niepodległości, II wojnę światową, okres sowieckiego zniewolenia, aż do upadku PRL-u i zrzucenia sowieckiego jarzma.
11/28/2023 • 19 minutes, 59 seconds
"Manga znaczy komiks" - reportaż Marcina Glińskiego o polskich komiksach w japońskim stylu
"Exitus Letalis", "Artifical People", "Pentagram Alchemist" to polskie komiksy, które rozeszły się w nakładzie kilkudziesięciu tysięcy egzemplarzy. Tworzy je Katt Lett, czyli Michalina Daszuta, artystka pochodząca z Sokółki. Zaczynała rysując na okładkach zeszytów. Z czasem jej pasja przerodziła się w pracę zawodową. Swój pierwszy komiks wzorowany na japońskich mangach wydała gdy miała zaledwie 21 lat. Katt Lett w reportażu opowiada o tym, dlaczego postanowiła rysować w stylu wywodzącym się z Kraju Kwitnącej Wiśni oraz na czym polega tworzenie tego typu opowieści graficznej. O zjawisku mangi w Polsce opowiadają również uczestnicy Podlaskiego Festiwalu Anime.
11/27/2023 • 18 minutes, 25 seconds
"Wielkie dzieło Timura" - reportaż Moniki Chrobak o malarzu z Tadżykistanu, który wybrał Polskę jako swoją drugą ojczyznę
Malarz Timur Karim wybrał Polskę jako swoją drugą Ojczyznę. Mężczyzna urodził się w Duszanbe, stolicy Tadżykistanu, tam też ukończył Liceum Plastyczne. Studiował w Instytucie Malarstwa, Rzeźby i Architektury im. Repina w Sankt Petersburgu. Po studiach, w 1998 roku, wyjechał do Polski. Mieszka obecnie w Łańcucie. W 2010 r. zdobył Grand Prix II Międzynarodowego Konkursu AKT, organizowanego przez Marquardt Gallery w Łodzi, zaś w 2011 r. zajął I i II miejsce w VIII Międzynarodowym Konkursie Russian Art Week w kategorii "Fantezi". Bierze udział w międzynarodowych plenerach malarskich (Polska, Węgry, Słowacja, Ukraina). Ma w swoim dorobku cykle malarskie "Tatarzy", "Historie Perskie" oraz "Historie miłosne".
11/24/2023 • 24 minutes, 6 seconds
"Śpiewać każdy może" - reportaż Joanny Bogusławskiej o Chórze w LXXV Liceum im. Jana III Sobieskiego w Warszawie
Realizowanie pasji, rozwój talentu i artystyczne wyrażanie siebie. Te można kształtować w chórach szkolnych. To miejsca kształtowania zainteresowań muzycznych, doskonalenia się, dążenia do harmonijnej współpracy, skupiania na sobie i innych. Chór w LXXV Liceum im. Jana III Sobieskiego w Warszawie powstał w 1992 roku. W czasie pandemii zawiesił działalność. Teraz uczniowie z klas artystyczno-muzycznych śpiewają w chórze. Repertuar zespołu obejmuje utwory bardzo zróżnicowane stylistycznie ze względu na miejsca i charakter uroczystości, np. utwory sakralne, pieśni współczesnych kompozytorów, muzykę ludową, muzykę rozrywkową, pieśni wchodzące w skład kanonu. Chór koncertuje w Warszawie, Polsce oraz poza granicami. Współpracuje z różnymi środowiskami pozaszkolnymi poprzez uczestniczenie w życiu miasta i regionu. Chór uczestniczył w kilku projektach międzynarodowych, koncertując z amerykańskimi, ukraińskimi, niemieckimi i japońskimi chórami. Dla wielu śpiewanie w chórze jest sposobem na życie.
11/24/2023 • 24 minutes, 23 seconds
"Kim będę" – reportaż Moniki Chrobak o Fundacji Pomost i jej działalności
Mariusz Bąk z Zabrza jest wolontariuszem w Fundacji Pomost, która wspiera swoich podopiecznych, aby odnaleźli się w dorosłym życiu. Mężczyzna ma za sobą trudne dzieciństwo. Teraz próbuje się skonfrontować z trudną przeszłością i z przebaczeniem ojcu. Jak mówi, zaczyna nowy rozdział swojego życia. Chce rozwijać swoje zainteresowania i żyć w pełni. Fundacja Pomost z Zabrza to organizacja pożytku publicznego. Powstała w 2012 roku. Ważnym elementem są tam funkcje pełnione przez mieszkańców w trakcie udziału w programie. Każda z tych osób ma przypisane określone obowiązki. To prezes, gospodarz domu, szef ochrony, szef kuchni, szef remontu czy skarbnik. W tej sposób podopieczni fundacji uczą się ważnych umiejętności służących do radzenia sobie w społeczeństwie.
11/21/2023 • 59 minutes, 29 seconds
"Zguby" – reportaż Grażyny Wielowieyskiej o rzeczach zaginionych i o Biurze Rzeczy Znalezionych
Nie ma chyba człowieka, który nigdy niczego nie zgubił. W każdym klubie po weekendzie zbiera się tego karton. Na ławkach w parku leżą pozostawione rękawiczki, plecaki. Jednak najwięcej zgub można znaleźć w tramwajach, pociągach, metrze. Metro przewozi dziennie ponad 700 tysięcy pasażerów. Korzystają oni z podziemnej kolejki, jadąc do szkoły, pracy, na spotkanie ze znajomymi. Czasami w roztargnieniu, zamyśleniu zdarza się, że ktoś zostawia telefon albo nie zauważy, że z kieszeni wypadły klucze. Co zrobić, gdy taka sytuacja się przydarzy? Od ponad 70 lat działa w Warszawie na ulicy Dzielnej – Stołeczne Biuro Rzeczy Znalezionych, trafiają tu zguby, które przynoszą uczciwi znalazcy, ale też są przekazywane przez pracowników komunikacji miejskiej, dworców czy lotniska. W 2022 roku przyjęto na przechowanie 9400 przedmiotów.
11/17/2023 • 33 minutes, 24 seconds
"Zguby" – reportaż Grażyny Wielowieyskiej o rzeczach zaginionych i o Biurze Rzeczy Znalezionych
Nie ma chyba człowieka, który nigdy niczego nie zgubił. W każdym klubie po weekendzie zbiera się tego karton. Na ławkach w parku leżą pozostawione rękawiczki, plecaki. Jednak najwięcej zgub można znaleźć w tramwajach, pociągach, metrze. Metro przewozi dziennie ponad 700 tysięcy pasażerów. Korzystają oni z podziemnej kolejki, jadąc do szkoły, pracy, na spotkanie ze znajomymi. Czasami w roztargnieniu, zamyśleniu zdarza się, że ktoś zostawia telefon albo nie zauważy, że z kieszeni wypadły klucze. Co zrobić, gdy taka sytuacja się przydarzy? Od ponad 70 lat działa w Warszawie na ulicy Dzielnej – Stołeczne Biuro Rzeczy Znalezionych, trafiają tu zguby, które przynoszą uczciwi znalazcy, ale też są przekazywane przez pracowników komunikacji miejskiej, dworców czy lotniska. W 2022 roku przyjęto na przechowanie 9400 przedmiotów.
11/17/2023 • 9 minutes, 39 seconds
"Rykowisko" – reportaż Ewy Szkurłat o okresie godowym jeleni szlachetnych
Jego ryk potrafi ugiąć kolana rywali i wywołać drżenie w chmarze łań. Po pierwszych przymrozkach zaczyna się rykowisko, czyli swoista próba sił między bykami. Gorce to miejsce, gdzie na rykowisko schodzi się najwięcej jeleni. W Parku Narodowym mają spokój i mogą bezpiecznie oddawać się amorom. Obserwują je myśliwi i pracownicy parku, którzy na różne sposoby próbują wabić opętane hormonami zwierzęta… O jelenich emocjach Ewie Szkurłat opowiadają: dr Jan Loch i leśniczy Piotr Gabryś.
11/16/2023 • 33 minutes, 24 seconds
"Na psi węch" – reportaż Romana Czejarka o psach tropiących
Przez ostatnie kilka tygodni cała Polska żyła historią poszukiwań Grzegorza Borysa, podejrzanego o brutalne zamordowanie 6-letniego syna. Ostatecznie w jednym z trójmiejskich jezior znaleziono zwłoki mężczyzny. W akcji poszukiwań brały udział służby mundurowe wyposażone w specjalistyczny sprzęt oraz specjalnie wyszkolone psy zdolne wytropić ukrywającego się człowieka. Jak szkoli się takie czworonogi? Jakie warunki musi spełnić pies, by zdać specjalny egzamin? Kto jest jego opiekunem? Specjalnie wyszkolone psy przeznaczone do poszukiwań są m.in. szkolone przez strażaków, w tym przez strażaków ochotników. Jedna z najbardziej znanych ze swojej skuteczności drużyn w Polsce szkoli się i pracuje w podwarszawskim Legionowie. To Jednostka Ratownictwa Specjalistycznego, która powstała w 2014 r. Najpierw działała w Nowym Dworze Mazowieckim, a później przy Ochotniczej Straży Pożarnej Jabłonna. Ma na swoim koncie dziesiątki zakończonych sukcesem akcji. Szuka wszystkich - zagubionych grzybiarzy; osoby chore; uciekinierów; samobójców; także ludzi zasypanych przez śnieg lub utopionych.
11/16/2023 • 49 minutes, 29 seconds
"Latające góry" - reportaż Anny Łoś o wybitnej himalaistce Wandzie Rutkiewicz
Wanda Rutkiewicz jako pierwsza Europejka i trzecia kobieta na świecie zdobyła, 16 października 1978 roku, najwyższy szczyt Ziemi - Czomolungmę, bardziej znaną pod nazwą Mount Everest (8848 m n.p.m.). Na swoim koncie miała wiele spektakularnych sukcesów. Wspinała się na najwyższe góry świata, zdobyła osiem z czternastu ośmiotysięczników: Mount Everest, Nanga Parbat, K2, Sziszapangmę, Gaszerbrum II, Gaszerbrum I, Czo Oju oraz Annapurnę. 23 czerwca 1986 roku zdobyła K2 jako pierwsza kobieta na świecie. Wanda Rutkiewicz była wybitną himalaistką, twardym człowiekiem gór, piękną kobietą. W 1992 roku Wanda Rutkiewicz zaginęła w masywie Kanczendzongi. Miała wówczas 49 lat. Jej ciała nigdy nie odnaleziono. O Wandzie Rutkiewicz opowiadają Ewa Matuszewska - autorka kilku książek napisanych wspólnie z Wandą Rutkiewicz i Ewa Landowska - pieśniarka i kompozytorka, a także kaligrafka. W reportażu wykorzystano muzykę z płyty Ewy Landowskiej pt. „Latające góry”, dedykowaną Wandzie Rutkiewicz oraz wypowiedź himalaistki.
11/15/2023 • 19 minutes, 35 seconds
"Karolinka" – reportaż Andrzeja Urbańskiego o wielodzietnej rodzinie pełnej pasji
Adam i Dorota poznali się na pielgrzymce do Santiago de Compostella. Spędzili kilkanaście lat za granicą. Uczyli się, pracowali, żyli, wychowywali dzieci. Jednak zawsze chcieli wrócić do kraju, w którym się urodzili. Po latach dojrzeli do tej decyzji i wrócili z emigracji. Na początku były radość i ekscytacja, ale też obawa przed przyszłością. Dziś mają siedmioro dzieci. Sześcioro z nich urodziło się za granicą. Adam w Hiszpanii obronił doktorat, pracuje w międzynarodowej firmie bankowej. Jego żona obroniła doktorat z biotechnologii. Na tym etapie życia całkowicie poświęciła się wychowaniu dzieci, ale w przyszłości chciałby wrócić do zawodu. Dzięki wsparciu państwa i programom socjalnym jest im łatwiej i mogą sobie na to pozwolić. Traktują to jako normę, którą obserwowali i korzystali z niej również mieszkając w Niemczech, Hiszpanii czy Luksemburgu. O rodzinie, która trzyma się razem, wspiera i rozwija pasje opowiemy w reportażu "Karolinka" w realizacji Jacka Puchalskiego.
11/15/2023 • 57 minutes, 25 seconds
"Z miłości" - reportaż Joanny Bogusławskiej o małżeństwie z czterdziestoletnim stażem
Adam i Wanda Piątkowscy są małżeństwem od ponad 40 lat. Są bardzo dobraną parą. Wspólnie podróżowali, chodzili po górach. Wraz z upływem lat na ich życiowej drodze pojawiały się różne wyzwania. Niekiedy zadawali sobie pytanie, czy z każdego zakrętu da się wyjść na prostą…? Jak najważniejsze uczucie zmienia swoje oblicze wraz z wiekiem?
Reportaż jest historią miłości dwojga dojrzałych ludzi - historią o miłości i odpowiedzialności za drugiego człowieka.
11/14/2023 • 54 minutes, 8 seconds
"Towarzyszka Ola" – reportaż Urszuli Żółtowskiej o Aleksandrze Piłsudskiej
Była zuchwałą konspiratorką o znacznych zasługach dla odrodzenia Polski. Aleksandra Piłsudska z domu Szczerbińska urodziła się 12 grudnia 1882 roku w Suwałkach, „spokojnym gubernialnym miasteczku. Siedmioletniej dziewczynce babcia pozwoliła przymierzyć pierścionek z wygrawerowanym napisem „1863”, jeśli złoży obietnicę, iż będzie polską patriotką. I była. Działaczka Uniwersytetu Latającego, konspiratorka, działaczka PPS-u, odważna i nieugięta. Była tzw. „dromaderką”. Pod ubraniem przewoziła broń, dynamit i materiały konspiracyjne. Zapisała się w historii nie tylko jako żona Marszałka Piłsudskiego, miała swoją historię…
11/14/2023 • 19 minutes, 39 seconds
"Nieznane Morawy" - reportaż Antoniego Rokickiego o krainie historycznej we wschodniej części Czech
– Ołomuniec nigdy nie będzie Pragą. Na szczęście – mówi przewodniczka Martina Binková. Każdego roku miasto na wschodzie Czech odwiedzają turyści z Polski, Słowacji, Niemiec, Austrii, ale też z dalekich zakątków świata, takich jak Japonia. Martina Binková od trzynastu lat jest przewodniczką po Morawach. – Ołomuniec to nie Czechy, a właśnie Morawy. Zawsze wyjaśniam to turystom na początku każdej wycieczki – opowiada bohaterka reportażu Antoniego Rokickiego.
11/13/2023 • 22 minutes, 51 seconds
"Góry hartują charakter" - reportaż Moniki Chrobak o 150-leciu Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego
Zrzesza miłośników gór. Polskie Towarzystwo Tatrzańskie obchodzi w tym roku 150 lat swojego istnienia. W grudniu 1873 roku w Nowym Targu powstało Galicyjskie Towarzystwo Tatrzańskie. Jego założycielami byli między innymi Tytus Chałubiński, ks. Józef Stolarczyk czy Adam Uznański. Członkami PTT to byli ludzie, którzy stworzyli podwaliny dzisiejszej turystyki górskiej – budowali schroniska, wytyczali szlaki, prowadzili działalność wydawniczą, organizowali przewodnictwo i ratownictwo, dokumentowali kulturę ludową oraz podejmowali działania na rzecz ochrony przyrody. Obecnie Organizacja Pożytku Publicznego przede wszystkim zajmuje się prowadzeniem wycieczek górskich w Polsce i za granicą. Choć nadal w jej szeregach oprócz turystów i alpinistów są ludzie zawodowo związani z górami. Organizacja propaguje turystykę zarówno letnią, jak i zimową, narciarstwo (również wysokogórskie) oraz alpinizm.
11/13/2023 • 23 minutes, 47 seconds
"Tysiące powodów do świętowania" – reportaż Henryka Dedo i Waldemara Kasperczaka o Narodowym Święcie Niepodległości
Święto Niepodległości to uroczystość, która powinna nas wszystkich jednoczyć, napawać dumą i radością. Czemu zatem w tym dniu się dzielimy, organizujemy różne marsze, a i z dumą, i radością różnie bywa? Reportaż nie odpowiada na te pytania, ale dostarcza wiele powodów do świętowania. Corocznie do wielu miast w Polsce na Marsz Niepodległości tłumnie przybywają obywatele pragnący uczcić to, że Polska po 123 latach niewoli odzyskała niepodległość.
11/10/2023 • 59 minutes, 29 seconds
"Kobiety niepodległości" - reportaż Urszuli Żółtowskiej o bohaterkach polskiej historii
Wyszkolone i wykształcone. Wywiadowczynie, kurierki i instruktorki. Sanitariuszki i konstruktorki bomb. Ochotniczki z oddziałów żeńskich POW. Konspiratorki z oddziałów lotnych. Wypróbowane w boju. Rosyjski publicysta czasów powstania styczniowego Mikołaj Berg pisał, że "kobieta polska jest wiecznym nieuległym i niewyleczonym spiskowcem". W niepodległej Rzeczypospolitej były elitą. Lekarki, publicystki, nauczycielki i artystki. Zasiadały w Sejmie i Senacie. Pod koniec 1911 roku zapadła decyzja o przyjmowaniu kobiet do Związku Strzeleckiego. Dla ochotniczek we Lwowie, Krakowie i Wieliczce są organizowane szkolenia wojskowe. Jeszcze wcześniej kobiety działają w Organizacji Bojowej PPS. Wykazują się ogromnym poświęceniem, ideowością i wolą walki ponad wszystko. Ramię w ramię z mężczyznami. Wszystkie pochodziły z dobrych rodzin. Panny i mężatki... Wanda Filipkowska-Pełczyńska, Jadwiga Barthel de Weydenthal, Maria Stodolska-Krzewska, Aleksandra Szczerbińska, Aleksandra Zagórska... Przetarły szlak dla ochotniczek z Ochotniczej Legii Kobiet, konspiratorek z Armii Krajowej.
11/9/2023 • 25 minutes, 5 seconds
"Żółto-biało-niebieski świat" - reportaż Dariusza Urbanowicza o żużlowym fenomenie w Lublinie
Entuzjazm, miłość, fenomen. Żużel to wielka miłość w Lublinie. Mimo kilku dziesiątek lat oczekiwania na największe triumfy, fanatyzm lubelskich kibiców budował się cierpliwie. Dziś klub jest wzorem dla innych organizacji w kraju. W składzie jest czterokrotny mistrz świata, czołowy junior, a za plecami wsparcie ikony - zawodnika z lat 80. i 90. Marka Kępy, jego syna i aktualnego prezesa Jakuba Kępy, a także oddanych "Koziołkom" wiernych kibiców, którzy na Z5 przychodzili jeszcze w latach 50. ubiegłego stulecia.
11/8/2023 • 25 minutes, 28 seconds
"Muzeum Nikifora" - reportaż Moniki Chrobak - spacer po muzeum poświęconym twórczości wybitnego artysty
W tym roku obchodzimy 55. rocznicę śmierci Nikifora, jednego z najwybitniejszych na świecie malarzy naiwnych - prymitywistów. Artysta urodził się w Krynicy Zdroju. Jego matką była Łemkini Jewdokia Drowniak, natomiast ojciec jest nieznany, prawdopodobnie był jednym z polskich malarzy. Nikifor przez większość swojego życia zajmował się malarstwem. Inspirował się greckokatolicką cerkwią, dworcami kolejowymi czy krajobrazami. Tworzył też autoportrety. Jego najważniejsze prace możne podziwiać w krynickim muzeum poświęconym jego twórczości. Oprowadzi nas po nim kryniczanin Aleksander Półchłopek, który osobiście znał Nikifora i miał okazję z bliska przyjrzeć się jego pracom.
11/7/2023 • 9 minutes, 5 seconds
"Pamięć o tych, którzy żyli przed nami" - reportaż Urszuli Żółtowskiej o wspominaniu tych, którzy odeszli
1 listopada to dzień zadumy i wspominania. To czas pamięci o tych, którzy odeszli. Wspominamy naszych bliskich, rodziców, krewnych, przyjaciół, znajomych. Idziemy na cmentarze, aby zapalić znicze i pomodlić się za zmarłych – najbliższych, ale też za ludzi kultury, zasłużonych w walkach o niepodległość i innych wielu zasłużonych dla Polski. O naszej historii opowiadają nagrobne płyty, daty i inskrypcje przywołują czas, w jakim osoba zmarła żyła. Zatrzymanie się i zaduma nad konkretnym grobem, to jak "dotknięcie" czasu przeszłego. Są nekropolie znane i mniej znane. Po odwiedzeniu grobów najbliższych spacerujemy alejami, czytamy napisy na kolejnych nagrobkach i nasze myśli biegną do historii pochowanych tam osób. Ale na wielu cmentarzach jest wiele mogił, szczególnie z czasów wojny, z napisami NN, nazwisko nieznane.
11/6/2023 • 32 minutes, 11 seconds
"Rodzice w szkolnej ławce" – reportaż Moniki Chrobak o Fundacji Ostoja w Nowym Sączu wspierającej w wychowaniu dzieci i młodzieży
Od 25 lat wspiera w wychowywaniu dzieci i młodzieży. Mowa o Fundacji Ostoja w Nowym Sączu. Zespół Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej został założony w 1998 roku i od tego czasu między innymi realizuje program profilaktyczny "Szkoła dla Rodziców i Wychowawców" doskonalący sztukę dialogu opartą na szacunku i godności drugiego człowieka. Organizacja pożytku publicznego uczy, czym jest miłość w codziennych relacjach i jak można wyrazić ją poprzez gesty, słowa i zachowania. Program składa się z 10 spotkań w formie warsztatów. Podczas kursu omawia się miedzy innymi, jak mówić, aby dzieci nas słuchały, jak pomagać im radzić sobie z trudnymi emocjami czy jak nauczyć się cierpliwości. - Zajęcia zawierają omówienia tematów, ćwiczenia, debaty, odwołania do doświadczeń z własnego dzieciństwa. Cennym elementem jest wymiana doświadczeń rodzicielskich między uczestnikami oraz praca domowa, czyli praktyczne zastosowanie w domu lub szkole, w relacji z dzieckiem, nabytych w trakcie zajęć umiejętności - tłumaczy Halina Czerwińska.
11/3/2023 • 56 minutes, 24 seconds
"Lepszy start" - reportaż Moniki Chrobak o Fundacji Pomost z Zabrza wspierającej byłych więźniów
Fundacja Pomost z Zabrza wspiera byłych więźniów w rozpoczęciu nowego życia po wyjściu na wolność. To organizacja pożytku publicznego, która prowadzi m.in. zajęcia profilaktyczne na terenie zakładów karnych i aresztów śledczych w regionie. W ramach stacjonarnego ośrodka podopieczni nie tylko otrzymują darmowe mieszkanie na pewien okres, ale także wykwalifikowaną pomoc psychologiczną. Fundacja prowadzi także Społeczny Ośrodek Readaptacji dla byłych osadzonych w Zabrzu, w tym także punkt konsultacyjny dla osób opuszczających zakłady karne i ich rodzin. Ważnym elementem są tam funkcje pełnione przez mieszkańców w trakcie udziału w programie. Każda z tych osób ma przypisane określone obowiązki. To prezes, gospodarz domu, szef ochrony, szef kuchni, szef remontu czy skarbnik. W tej sposób podopieczni fundacji uczą się ważnych umiejętności służących do radzenia sobie w społeczeństwie.
11/2/2023 • 22 minutes, 52 seconds
"Znicz dla pradziadka" – reportaż Antoniego Rokickiego o wspomnieniu Władysława Paluszkiewicza, poległego podczas rzezi Woli
Październik to czas, kiedy porządkujemy groby naszych zmarłych. Kupujemy znicze i kwiaty, sprzątamy nagrobki. Ale nie wszyscy mogą ze spokojem udać się na cmentarz, aby zapalić światło zmarłym… Magda Tesławska z Warszawy wspomina, jak 1 listopada zawsze chodziła z bliskimi na ulicę Chłodną, gdzie najprawdopodobniej zginął jej pradziadek Władysław Paluszkiewicz. Był on pracownikiem fabryki parowozów przy ul. Kolejowej. – Pradziadek miał sumiaste wąsy i gęstą czuprynę. Tata opowiadał, że był ciepłym człowiekiem – mówi pani Magda, bohaterka reportażu. Pradziadek Paluszkiewicz, wedle rodzinnych opowieści, został postrzelony na Woli we wrześniu 1944 roku, czyli w trakcie powstania warszawskiego. W reportażu wykorzystano fragment reportażu Urszuli Żółtowskiej "Zbrodnia nieukarana".
11/1/2023 • 47 minutes, 4 seconds
"Znicz dla pradziadka" – reportaż Antoniego Rokickiego o wspomnieniu Władysława Paluszkiewicza, poległego podczas rzezi Woli
Październik to czas, kiedy porządkujemy groby naszych zmarłych. Kupujemy znicze i kwiaty, sprzątamy nagrobki. Ale nie wszyscy mogą ze spokojem udać się na cmentarz, aby zapalić światło zmarłym… Magda Tesławska z Warszawy wspomina, jak 1 listopada zawsze chodziła z bliskimi na ulicę Chłodną, gdzie najprawdopodobniej zginął jej pradziadek Władysław Paluszkiewicz. Był on pracownikiem fabryki parowozów przy ul. Kolejowej. – Pradziadek miał sumiaste wąsy i gęstą czuprynę. Tata opowiadał, że był ciepłym człowiekiem – mówi pani Magda, bohaterka reportażu. Pradziadek Paluszkiewicz, wedle rodzinnych opowieści, został postrzelony na Woli we wrześniu 1944 roku, czyli w trakcie powstania warszawskiego. W reportażu wykorzystano fragment reportażu Urszuli Żółtowskiej "Zbrodnia nieukarana".
11/1/2023 • 23 minutes, 32 seconds
"Tata do nas wróci" - reportaż Henryka Dedo i Waldemara Kasperczaka o świadomym śnieniu i pewnym realistycznym śnie
Śnienie to taki rodzaj snu, w którym śniący ma świadomość tego, że doświadcza marzenia sennego. Świadome sny często cechują się większą ekscentrycznością niż nieświadome - tyle definicja. A co jeśli taki sen spełnia nam się na jawie, po przebudzeniu? Śnił mi się pogrzeb mojego taty. Uczestniczyłam w nabożeństwie, w kościele. Strasznie płakałam. Jak się obudziłam, to nie byłam pewna, czy to był tylko sen, czy to się wydarzyło naprawdę - mówi bohaterka reportażu "Tata do nas wróci". Niedługo potem mężczyzna miał wypadek. Trafił do szpitala w bardzo ciężkim stanie.
10/31/2023 • 41 minutes, 55 seconds
"Życie w pełni zrównoważone" - reportaż Urszuli Żółtowskiej o aktywnej i inspirującej mamie
Karolina Dobrzyńska jest dziennikarką i mamą 3 nastoletnich dzieci. Wakacje na sportowo spędza nad Bałtykiem na kitesurfingu z całą rodziną. Kiedyś była strasznym kanapowcem i mamą na cały etat. Teraz pływa na kajcie i chodzi na jogę. Jest też i snowboard. Od kiedy zaczęła próbować nowych rzeczy, uważa, że stała się nowa, lepsza… Dzieli się swoimi przemyśleniami z innymi kobietami na Instagramie. Opowiada o tym, że wspólne pasje pomogły jej zacieśniać więź z własnymi dziećmi. W piątkę spędzają ze sobą dużo czasu. Dwa letnie miesiące spędzają na campingu na Helu. Jej zdaniem, to tylko kwestia odwagi, żeby uczyć się tego, co pozwoli więcej czasu spędzać z dorastającymi dziećmi i mężem.
10/30/2023 • 57 minutes, 39 seconds
"Hen wysoko w górach" - reportaż Moniki Chrobak o zespole Zbójnicek z Zębu
Może się poszczycić najwyższym położeniem w Polsce. Mowa o wsi Ząb, koło Zakopanego, która leży na wysokości 1013 metrów nad poziomem morza. Góralska miejscowość słynie nie tylko ze swojej malowniczej lokalizacji, ale też z kultywowania folkloru i tradycji dawnego Podhala. Mimo że na co dzień już niewielu mieszkańców zajmuje się wypasem owiec, rolnictwem czy wyrobem oscypków, to o starych zwyczajach tego regionu nie pozwala zapomnieć zespół regionalny Zbójnicek. W 2005 roku kierownictwo przejęli Tomasz i Małgorzata Słodczykowie. Działalność zespołu to przede wszystkim śpiew, taniec i muzyka Skalnego Podhala prezentowane na festiwalach, uroczystościach lokalnych, krajowych oraz zagranicznych. Codzienna działalność zespołu ściśle związana jest z oprawą uroczystości religijnych i kulturalnych swojej miejscowości. W swoim dorobku zespół ma także opracowane przedstawienia teatralne. Obecnie zespoły Zbójnicek i Mały Zbójnicek liczą około stu członków.
10/27/2023 • 24 minutes, 35 seconds
"Anioły Floriana" – reportaż Grażyny Wielowieyskiej o niezwykłej strażackiej drużynie
To historia strażaka z małej wsi pod Piasecznem, który organizując zajęcia ze strażakami w szkole specjalnej dostrzegł, jak osoby niepełnosprawne cieszą się z takich zajęć i żywo na nie reagują. Postanowił więc zorganizować dla nich drużynę, którą nazwał Anioły Floriana. Podopieczni pana Tomasza, osoby niepełnosprawne intelektualnie, spotykają się ze strażakami w remizach OSP w gminie Piaseczno i poznają ich pracę. Podczas wspólnych zajęć ćwiczą między innymi ewakuację z budynków czy z samochodu, który uległ wypadkowi. Takie spotkania to obopólne korzyści – z jednej strony aktywizacja i integracja środowiska, a z drugiej szansa dla strażaków, by mogli dowiedzieć się czegoś więcej o osobach niepełnosprawnych, co w przyszłości może być pomocne podczas akcji ratowniczych. Zajęcia drużyny cieszą się bardzo dużym powodzeniem podopiecznych i ich rodziców. Na zbiórki przyjeżdżają nie tylko z pobliskich miejscowości, ale również z Warszawy.
10/26/2023 • 47 minutes, 37 seconds
"Przywrócić pamięć" - reportaż Joanny Bogusławskiej o Muzeum Historii Polski
Co można znaleźć się w kolekcji Muzeum Historii Polski? Jak pokazać ponadtysiącletnie dzieje państwa i narodu, by opowiedzieć o tym, co w nich było najważniejsze i przełomowe, ale też nie zagubić wszystkich pozornie drobnych wydarzeń i osobistych historii. Przez wiele lat pracownicy Muzeum Historii Polski pozyskiwali obiekty do kolekcji z wielu różnych źródeł. Kupowali je na aukcjach sztuki, w antykwariatach i u prywatnych kolekcjonerów, otrzymywali od darczyńców pamiątki osobiste i rodzinne. Wielu młodych ludzi zwiedza wystawę "Wielkie i małe historie", zastanawiając się, czym jest dla nich historia.
10/26/2023 • 19 minutes, 34 seconds
"Wembley 1973" - reportaż Krzysztofa Kuzaka o jednym z najważniejszych wydarzeń w historii polskiego futbolu
50 lat temu – 17 października 1973 roku – piłkarska reprezentacja Polski prowadzona przez trenera Kazimierza Górskiego zremisowała w Londynie na stadionie Wembley z Anglią 1:1. Ten wynik zapewnił biało-czerwonym awans na mistrzostwa świata. "Zwycięski remis" do dziś uznawany jest za jedno z najważniejszych wydarzeń w historii polskiego futbolu. O tym spotkaniu w reportażu Krzysztofa Kuzaka.
10/19/2023 • 47 minutes, 57 seconds
"Gdyby góry nie zasłaniały" – reportaż Weroniki Puszkar o tym, jak się żyje w Zakopanem zakopiańczykom
Jeździmy tam raz, może dwa razy do roku. Zajadamy się oscypkami, jeździmy na nartach, odwiedzamy schroniska. Zakopane. Dla turystów jedno z najlepszych miejsc do odpoczynku w Polsce. A dla mieszkańców? Niektórzy nie prowadzą tu żadnego biznesu. Nie sprzedają magnesów, nie wynajmują pokoi, nie organizują spływu Dunajcem. Dla nich często turyści to zajęte ich własne miejsca parkingowe, ogromne kolejki w sklepach i ceny. Jak żyje się zakopiańczykom w Zakopanem? O tym w reportażu "Gdyby góry nie zasłaniały".
10/18/2023 • 19 minutes, 59 seconds
"Półtorej krowy za żonę" - reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego o połowach ryb
Roman Hebel i Piotr Jakubowski pochodzą z Kaszub. Obaj "zęby zjedli" we flocie dalekomorskiej, a o pływaniu w niej potrafią opowiadać z humorem. To opowieści zarówno z lat nauki, jak i rejsów, podczas których od nostalgii i surowych warunków pracy ratowało ich poczucie humoru. To pozwalało znieść trudy długotrwałych połowów. Rekordowe wyprawy wynosiły nawet 210 dni. Ich opowieści i żarty - czasem szorstkie – oddają w pewnym stopniu charakter pracy na statkach rybackich i panujące na nim stosunki. Wspominają też o komunikacji z najbliższymi, gdy nikt nie słyszał jeszcze o internecie, listach do najbliższych wysyłanych ze statków samolotami czy o rozmowach z żonami przez radio telefon, które słyszała... cała załoga.
10/18/2023 • 41 minutes, 20 seconds
"Nasza przyszłość" - reportaż Joanny Bogusławskiej o pracy nauczyciela
W XL Liceum Ogólnokształcącym im. Stefana Żeromskiego jedną ze szkolnych tradycji związanych z Dniem Edukacji Narodowej jest organizacja konkursu "Befer the bestia". Nagrody przyznawane są najlepszym nauczycielom. To okazja do uhonorowania i docenienia pracy nauczycieli. Zawód nauczyciela jest powołaniem i misją. To tez odpowiedzialność bo dotyczy przyszłości naszych dzieci. Dobry nauczyciel powinien być tą osobą, która wciąż się uczy. Jest cierpliwa i empatyczna, potrafi budować więzi między uczniami. Pokazuje drogę jak spełniać swoje marzenia. Jak wygląda ich praca? O tym opowiadają nominowani nauczyciele z XL Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Żeromskiego? W audycji wykorzystano fragmenty reportażu Antoniego Rokickiego pt. "Belfer the bestia".
10/16/2023 • 20 minutes, 28 seconds
"Bachledówka Prymasa" - reportaż Moniki Chrobak o Sanktuarium Błogosławionego Kardynała Stefana Wyszyńskiego Czciciela Matki Boskiej Jasnogórskiej
Górale wspominają postać wielkiego Polaka. Abp Marek Jędraszewski ustanowił kościół na Bachledówce koło Zakopanego Sanktuarium Błogosławionego Kardynała Stefana Wyszyńskiego Czciciela Matki Boskiej Jasnogórskiej. Prymas Tysiąclecia, na zaproszenie Generała Zakonu O. Jerzego Tomzińskiego, chętnie spędzał swój miesięczny odpoczynek w lipcu przez siedem kolejnych lat (w latach 1967-1973) w paulińskim domu na Bachledówce. Codziennie sprawował Mszę św. z homilią, a wieczorem uczestniczył w nabożeństwie, po czym odprawiał Apel Jasnogórski. Dla upamiętnienia wakacji spędzanych przez kardynała Stefana Wyszyńskiego, paulini budują Dom Pamięci Prymasa Tysiąclecia. Będzie to edukacyjne, nowoczesne muzeum, multimedialne i interaktywne, mające też służyć pielgrzymom i turystom jako miejsce odpoczynku.
10/12/2023 • 30 minutes, 31 seconds
"Bachledówka Prymasa" - reportaż Moniki Chrobak o Sanktuarium Błogosławionego Kardynała Stefana Wyszyńskiego Czciciela Matki Boskiej Jasnogórskiej
Górale wspominają postać wielkiego Polaka. Abp Marek Jędraszewski ustanowił kościół na Bachledówce koło Zakopanego Sanktuarium Błogosławionego Kardynała Stefana Wyszyńskiego Czciciela Matki Boskiej Jasnogórskiej. Prymas Tysiąclecia, na zaproszenie Generała Zakonu O. Jerzego Tomzińskiego, chętnie spędzał swój miesięczny odpoczynek w lipcu przez siedem kolejnych lat (w latach 1967-1973) w paulińskim domu na Bachledówce. Codziennie sprawował Mszę św. z homilią, a wieczorem uczestniczył w nabożeństwie, po czym odprawiał Apel Jasnogórski. Dla upamiętnienia wakacji spędzanych przez kardynała Stefana Wyszyńskiego, paulini budują Dom Pamięci Prymasa Tysiąclecia. Będzie to edukacyjne, nowoczesne muzeum, multimedialne i interaktywne, mające też służyć pielgrzymom i turystom jako miejsce odpoczynku.
10/12/2023 • 59 minutes, 29 seconds
"Dawna wieś" - reportaż Moniki Chrobak o Stowarzyszeniu Gospodyń "Konwalia" i pielęgnowaniu wiejskich zwyczajów
Przypomina dawne tradycje swojej małej ojczyzny. Stowarzyszenie Gospodyń "Konwalia" w małopolskiej Małej Wsi w specjalnych kronikach gromadzi zdjęcia i wspomnienia na temat miejscowości, byłych mieszkańców i ich zwyczajów. Na fotografiach można między innymi zobaczyć drewniane domy jeszcze kryte strzechą czy relacje z ważnych uroczystości patriotycznych lub religijnych. Dawną wieś przybliżają też scenki utrwalone podczas specjalnych występów. Organizacja pokazuje na przykład, jak się dawniej pracowało w polu czy w domu czy choćby jak się przygotowywało potrawy regionalne. Kiedyś specjalnością na stole były m.in. kudłate kluski robione z tartych ziemniaków i odrobiną mąki. Po ugotowaniu podawało się je z mlekiem lub ze stopionym boczkiem.
10/9/2023 • 25 minutes, 7 seconds
"Lata wy straszne (…) wzięłyście nam, co najpiękniejsze…" - reportaż Andrzej Urbańskiego o Narodowym Dniu Pamięci Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej 1939 r.
W tym roku po raz pierwszy 2 października obchodziliśmy Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckiej Zbrodni Pomorskiej 1939 r. Należy przypomnieć, że skala zbrodni na Pomorzu Gdańskim jesienią 1939 r. była największą w tym czasie w okupowanej Polsce i była pierwszą tak wielką akcją eksterminacyjną wymierzoną w ludność cywilną. Polscy historycy szacują, że w 1939 r. na Pomorzu Gdańskim Niemcy zamordowali od 20 do 40 tys. osób. Do tej pory z imienia i nazwiska zidentyfikowano blisko 10 tys. ofiar. Zapraszamy do wysłuchania reportażu Andrzeja Urbańskiego "Lata wy straszne (…) wzięłyście nam, co najpiękniejsze…" w realizacji Jacka Puchalskiego, który opowiada o Zbrodni Pomorskiej 1939 roku, ze szczególnym uwzględnieniem zbrodni dokonanej przez Niemców w Lasach Piaśnickich.
10/7/2023 • 40 minutes, 45 seconds
"Dzień pamięci" - reportaż Urszuli Żółtowskiej o Dniu Pamięci o Cywilnej Ludności Powstańczej Warszawy
2 października obchodzimy Dzień Pamięci o Cywilnej Ludności Powstańczej Warszawy. Powstanie Warszawskie w powszechnej świadomości najczęściej kojarzy się z żołnierzami Armii Krajowej, powstańcami oraz barykadami. Jednak w tym czasie obok powstańców była ludność cywilna. Przed wybuchem zrywu w Warszawie mieszkało 920 tys. ludzi, z czego 720 tys. w lewobrzeżnej części miasta. - Ustanawiając 2 października Dniem Pamięci o Cywilnej Ludności Powstańczej Warszawy, oddajemy im sprawiedliwość, czcimy pamięć pomordowanych, których tak wielu spoczywa nadal bezimiennie na Cmentarzu Powstańców na stołecznej Woli – czytamy w sejmowej uchwale z 2015 r. Dzień Pamięci zbiega się z datą podpisania układu o zaprzestaniu działań wojennych w stolicy.
10/6/2023 • 1 hour, 6 minutes, 55 seconds
"Poetka i Nobel" - reportaż Jakuba Tarki poświęcony Wisławie Szymborskiej
Jej utwory zostały przetłumaczone na 40 języków, choć napisała zaledwie ok. 350 wierszy. Jej poezję uwielbiają Włosi i Holendrzy. Ci drudzy mówią, że jest jak malarstwo holenderskie - lubi się przypatrywać detalom w różnym świetle, z różnej perspektywy. Również w USA wydania wierszy Wisławy Szymborskiej osiągnęły bezprecedensowe nakłady, nikt nie napisał tak pięknego i uniwersalnego w odbiorze wiersza o tragedii z 11 września. 3 października, w roku Wisławy Szymborskiej, mija 27 lat odkąd jej twórczość nagrodzono Literacką Nagrodą Nobla. Doceniono "poezję, która z ironiczną precyzją pozwala historycznemu i biologicznemu kontekstowi wyjść na światło we fragmentach ludzkiej rzeczywistości". Jak ten moment zapamiętali jej znajomi, przyjaciele, biografowie (m.in. Michał Rusinek, Tadeusz Nyczek, Jerzy Illg), jak w tej sytuacji zachowała się Szymborska (nienawidząca publicznego zainteresowania, wywiadów, oficjalnych uroczystości) i czy nagroda coś zmieniła w jej życiu?
10/6/2023 • 24 minutes, 26 seconds
"Duch Żywiciela" - reportaż Antoniego Rokickiego o wspomnieniach Powstańców Warszawskich
2 października obchodziliśmy 61. rocznicę zakończenia Powstania Warszawskiego. Jak wyglądały ostatnie dni walki o wolność stolicy? To jedno z pytań, które zadawał sobie Tomasz Michałowski – przyjaciel Powstańców. Mężczyzna wychował się na warszawskim Żoliborzu. W jego rodzinie nie było Powstańców, ale historia 1944 roku jest mu szczególnie bliska. Tomasz Michałowski od kilkunastu lat poznaje losy żołnierzy z Armii Krajowej – Obwodu "Żywiciel". Momentem przełomowym było poznanie Benona Janczewskiego, pseudonim Artur. Tomasz Michałowski spotkał Powstańca po jednych z uroczystości rocznicowych i tak zaczęła się ich znajomość. Wraz z kolejnymi latami, poznawał innych żołnierzy i ich historie walki o stolicę. Dołączył do stowarzyszenia, tworzonego przez Powstańców z Żywiciela. Obecnie grupa nazywa się Stowarzyszenie Żołnierzy Armii Krajowej Żywiciel i Miłośników Ich Tradycji. Tworzą ją Powstańcy, ale też ich rodziny i przyjaciele. Jedną z tradycji stowarzyszenia jest coroczne sprzątanie grobów powstańczych.
10/5/2023 • 22 minutes, 43 seconds
"W górach nie jest nudno" - reportaż Moniki Chrobak o schronisku górskim PTTK "Murowaniec", jednym z najsłynniejszych obiektów w Tatrach
Całe życie jest związany z górami. Zakopiańczyk Andrzej Szatkowski ma za sobą treningi w narciarstwie alpejskim oraz liczne wędrówki po Tatrach. Teraz wraz ze swoim kuzynem prowadzi schronisko górskie PTTK "Murowaniec", jeden z najsłynniejszych obiektów w Tatrach. To miejsce historyczne, gdzie kiedyś w przeszłości bywali poeci, malarze czy pisarze. Obecnie jest popularne wśród turystów z całego kraju. Schronisko jest idealną bazą wypadową na szlaki wysokogórskie, m.in. na Kasprowy Wierch, Zawrat, Świnicę czy Kościelec.
10/5/2023 • 9 minutes, 32 seconds
"W pośpiechu" - reportaż Antoniego Rokickiego o blaskach i cieniach zawodu kuriera
Trudno z nimi zamienić słowo, bo ciągle są w biegu. Pracują z ludźmi, pokonują tysiące kilometrów: samochodem, rowerem lub skuterem. 29 września - ich święto – Dzień kuriera i przewoźnika. Lato to czas, za którym kurierzy rowerowi, nie przepadają. Narzekają na mniejszą ilość pracy, a w związku z tym – na niższe zarobki. Bohaterka reportażu, trzydziestokilkuletnia kurierka z Warszawy, która od trzech lat rozwozi rowerem jedzenie zamawiane przez popularne aplikacje mobilne, opowiada, że na największe wynagrodzenie może liczyć, kiedy pogoda za oknem nie dopisuje. Zapytana, jakie cechy charakteru przydają się w tym zawodzie, odpowiada, że są to: cierpliwość, opanowanie, skupienie. Wypadki na drodze, niecierpliwi klienci czy brak stałej pensji – to tylko niektóre z trudności, jakie mogą odstraszyć zainteresowanych pracą w "kurierce".
10/4/2023 • 9 minutes, 31 seconds
"Cudem było wszystko" - reportaż Doroty Bonieckiej-Górny o Tadeuszu Fredro-Bonieckim
Albert Einstein powiedział, że "Życie można przeżyć na dwa sposoby. Tak, jakby nic nie było cudem albo jakby cudem było wszystko". Tadeusz Fredro-Boniecki myśli o swoim życiu tak, że cudem było wszystko. Urodził się w 1943 roku i jak mówi jego życie było bardzo ciekawe i bogate w wiele doświadczeń. Jest pierwszym pokoleniem, które nie doświadczyło wojny, ale wojna duże piętno na nim odcisnęła. Bowiem gdy miał zaledwie 9 miesięcy hitlerowcy zabili mu ojca. Matka została z pięciorgiem dzieci. Zostali z powodu reformy rolnej wyrzuceni z majątku. Był w zespole "Gawęda" i zdawał do szkoły teatralnej. Teatr był ucieczką od rzeczywistości, która go otaczała, poszedł jednak na polonistykę, książki też były swego rodzaju ucieczką. Po studiach zajął się dziennikarstwem, najpierw wcieleniowym, chciał napisać o sytuacji polskiej gastronomii i rozpoczął pracę jako barman w SPATiF-ie. Z artykułu nic nie wyszło, ale poznał - jak mówi - Swoją Najpiękniejszą. I to nadało ostateczny kształt jego życiu.
10/3/2023 • 1 hour, 21 minutes, 22 seconds
"Zostaw to pod drzwiami" - reportaż Antoniego Rokickiego o roli kurierów i firm przewozowych w gospodarce
Jeśli w piątek kurier przywiezie Państwu paczkę, złóżmy mu najlepsze życzenia. 29 września jest bowiem świętem kurierów i przewoźników. Wybrano ten dzień, gdyż tego dnia Kościół katolicki obchodzi święto św. Gabriela Archanioła, patrona kurierów i doręczycieli. Obchody zainicjowały firmy spedycyjne w 2004 roku, by zwrócić uwagę społeczeństwa na rolę kuriera i firm przewozowych w gospodarce. Czy rynek kurierski będzie się nadal prężnie rozwijał? Jakie zmiany czekają kurierów…?
10/3/2023 • 25 minutes, 41 seconds
"Miejsce do życia" - reportaż Joanny Bogusławskiej o mieszkaniu w blokach z wielkiej płyty
Okazuje się, że mieszkania w dużych blokach z lat 70. i 80. są jednymi z najbardziej poszukiwanych lokali w Warszawie. Mają dogodną lokalizację, są bardzo dobrze skomunikowane z resztą miasta, plusem jest bliskość szkół, przedszkoli, punktów usługowych. Często na niewielkim metrażu znajduje dużo pokoi. Od lat 60. do początku lat 90. wielka płyta była bardzo rozpowszechniona w polskim budownictwie mieszkaniowym. Jednak przed oddaniem mieszkań do użytku następowała nieco wolniejsza faza prac wykończeniowych, dodatkowo spowolnionych przez nieterminowe dostawy potrzebnych materiałów. Było wiele niedoróbek i usterek. Dla wielu mieszkańców jednak jest to ich miejsce na ziemi. W reportażu zostały wykorzystane nagrania archiwalne.
10/2/2023 • 25 minutes, 4 seconds
"Maraton dobra" - reportaż Oliwii Krettek o weteranie wojennym i jego pięknej inicjatywie
Marsz kojarzy się jednoznacznie z wojskiem. 32-letni Petro Skrypka nie mógł jednak go kontynuować w ten sposób, choć bardzo chciał. Maszeruje więc już jako weteran wojenny sam do celu oddalonego o kilka tysięcy kilometrów, myślami będąc nadal z tymi, którzy zostali w jego ojczyźnie. Chce przez swoją inicjatywę, którą nazwał "Maraton dobra" postawić rannych na nogi, zbierając pieniądze na protezy. Idzie z Kijowa do Lizbony przez Polskę, całą drogę relacjonuje na swoim blogu. Jednym z obserwatorów jest 11-letni chłopiec z Ożarowa Mazowieckiego, pisał do Petra, że bardzo chciałby go spotkać i gdy Petro był w Warszawie, odwiedził go. W niedzielę był we Wrocławiu. Aktualnie idzie w kierunku Niemiec. O jego drodze przez nasz kraj Oliwii Krettek opowiadał Bartłomiej Murawski.
10/2/2023 • 55 minutes, 24 seconds
"Żądza pieniądza" - reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego o procederze lichwy mieszkaniowej, utraconych nieruchomościach i zaangażowanych w te oszustwa urzędnikach państwowych
Reportaż o procederze lichwy mieszkaniowej, utraconych nieruchomościach i zaangażowanych w te oszustwa urzędnikach państwowych – notariuszach. Siedmiu z nich usłyszało zarzuty w tej sprawie. Poza tym wobec notariusza z Warszawy prowadzone jest postępowanie dyscyplinarne. Reportaż przedstawia sytuację osób poszkodowanych, postępowanie oszustów wykorzystujących w sposób bezwzględny bezsilność zadłużonych – najczęściej osób starszych oraz – co zaskakuje – zaangażowanie w tym nielegalnym procederze notariuszy, sporządzających akty notarialne, które umożliwiały wyłudzanie nieruchomości. W aktach tych zawarte były zapisy o przejęciu nieruchomości przez pożyczkodawców, już z chwilą udzielenia pożyczki. Jeśli ta nie została spłacona – co zdarza się bardzo często, pożyczkobiorca był wyrzucany z domu. Niemal wszyscy doświadczyli nękania ze strony lichwiarzy, którzy w przypadku odmowy wyprowadzenia się pożyczkodawców, meldowali w tych mieszkaniach… bezdomnych. Tych upajali alkoholem. Sprowadzali też ekipy remontowe, które dewastowały lokale, wynosiły sanitariaty, odcinały wodę itd.
9/30/2023 • 1 hour, 8 minutes
"Przy ławeczce Majstra Biedy" - reportaż Julii Rozbieckiej o pamiątkowej ławce w Wetlinie
Przy ławeczce Majstra Biedy Bieszczady we wrześniu są bardzo piękne, kolorowe, dlatego warto wybrać się tam, a również przysiąść na ławeczce. Ławeczka jak wiele innych. Granitowa, szara i zimna. Stoi przy bieszczadzkiej obwodnicy w Wetlinie. Ale przechodzących obok wędrowców zatrzymuje siedząca na niej nieruchoma postać. To kamienny posąg Władysława Nadopty - Majstra Biedy, który patrzy stamtąd na grań połonin, w kierunku Smereka i przełęczy Orłowicza. 13 maja 2023 na Starym Siole w Wetlinie, przy żółtym szlaku, zebrali się ci którzy Władysława Nadoptę znali - turyści, goprowcy, leśnicy, mieszkańcy Wetliny i Cisnej. Przyjechali na Stare Sioło, żeby uroczyście tę ławeczkę odsłonić. Władysław Nadopta urodził się 15 maja 1922 roku we Lwowie. Po wojnie mieszkał na Ślasku. W Bieszczady trafił w latach sześćdziesiątych, jak się okazało, na resztę życia. Był tam drwalem i zbieraczem runa leśnego, ale kiedy spotkał Wojciecha Bellona to dla odwiedzających Bieszczady stał się już na zawsze "Majstrem Biedą".
9/28/2023 • 28 minutes, 5 seconds
"Festiwal wczoraj, festiwal dziś" - reportaż Jakuba Tarki o 48. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni
Tegorocznemu Festiwalowi Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni (2023) towarzyszą dwie wystawy - projektów scenografii Allana Starskiego (tegorocznego laureata Platynowych Lwów za całokształt twórczości) i plakatów Andrzeja Pągowskiego "Morgenstern na nowo". Obaj twórcy od lat związani są z Festiwalem. Jakie zdarzenia z tej corocznej imprezy filmowej utkwiły w ich pamięci, jak wyglądały jej początki, jaki wpływ miała na ich twórczość i jak oceniają ją dziś? Co roku widzowie FPFF – bardzo często jako pierwsi w Polsce – mogą zapoznać się z najnowszymi polskimi produkcjami. O statuetkę Złotych i Srebrnych Lwów, a także szereg nagród indywidualnych rywalizują najciekawsze rodzime filmy, premiery, debiuty i laureaci na międzynarodowych festiwalach filmowych. W reportażu wspomnienia Allana Starskiego z pierwszego festiwalu.
Do lubelskiej fotografki, poetki, tłumaczki Doroty Mościbrodzkiej trafiło niedawno niezwykłe znalezisko-pudło ze starymi negatywami należącymi do nieznanego fotografa-amatora. Artystka wywołała negatywy i postanowiła "wyprawić je w świat". Przygotowała wyjątkową wystawę w kawiarni "Między słowami", licząc na to, że być może ktoś z odwiedzających rozpozna portretowane osoby. Reportaż stanowi refleksję na temat istoty fotografii, która zawsze jest próbą uchwycenia "momentu wiecznego". Wystawa fotograficzna "Archeologia kruchej materii. Ważkość archiwów fotograficznych w procesie ocalenia pamięci" jest częścią większego projektu Doroty Mościbrodzkiej. Projekt jest realizowany w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
9/26/2023 • 23 minutes, 47 seconds
"Życie w wielkiej płycie" - reportaż Joanny Bogusławskiej o budownictwie mieszkaniowym bazującym na technologii wielkopłytowej
Od lat 60. do początku lat 90. wielka płyta była bardzo rozpowszechniona w polskim budownictwie mieszkaniowym. Okres największego rozwoju budownictwa mieszkaniowego, bazującego na technologii wielkopłytowej, przypada na lata 70. Był to okres planowania i budowy nowych, dużych osiedli mieszkaniowych. Właśnie na nich stawiano bloki mieszkalne z wielkiej płyty. Montaż budynków z gotowych prefabrykatów na placach budów przebiegał w dość szybkim tempie. Jednak przed oddaniem mieszkań do użytku następowała nieco wolniejsza faza prac wykończeniowych, dodatkowo spowolnionych przez nieterminowe dostawy potrzebnych materiałów. Było wiele niedoróbek i usterek. Jak żyje się mieszkańcom w osiedlach z wielkiej płyty? Jak było na początku, kiedy budowano osiedla? Co chcieliby zmienić, co zmodernizować? Dla wielu jest to ich miejsce na ziemi. Wielu starszym osobom brakuje wind.
9/25/2023 • 28 minutes, 26 seconds
"Po nitce do kłębka" - reportaż Doroty Sokołowskiej o pasji do genealogii
Ich skarbem są nie tylko trzy córeczki, ale też stuletni tasak po prababci, zdjęcie z opisem "ojca matka", skrzynia z dokumentami, stara mapa Bronowa czy guzik z munduru bliskiego członka rodziny. Martyna i Andrzej Jankowscy znają swoją rodzinę - tę dalszą i bliższą od podszewki - ponieważ ich pasją jest genealogia. Najpierw połączyła ich miłość do muzyki, studiowanie w stolicy, a potem okazało się, że wspólnie uwielbiają też szukać śladów swoich przodków. Dlaczego jedna z ich córeczek śpi w stuletnim łóżku po praprababci? I kim jest pochowany w katedrze przodek pana Andrzeja? Czy wspólna pasja potrafi rozbudzać też miłość do siebie? O tym w reportażu.
9/25/2023 • 21 minutes, 27 seconds
"Stado medialne" - reportaż Aleksandry Sadokierskiej o fotografowaniu żubrów
W internecie krąży wiele amatorskich filmów z podlaskimi żubrami w roli głównej. Wiele z nich przedstawia wolnościowe stado, prawie 300 osobników z terenów Puszczy Knyszyńskiej. Z roku na rok rodzi się ich tu coraz więcej. Żubry wychodzą z puszczy na czas jesienno-zimowy, przyciągane rzepakiem i zbożem ozimym rosnącym na okolicznych polach. I choć leśnicy przygotowują dla żubrów paśniki pełne jedzenia w kilkunastu miejscach w puszczy, to zwierzęta od lat wybierają to z pól. W konsekwencji zwierzęta do wiosny wędrują po okolicznych polach, wystawione na widok nie tylko ludzi z puszczańskich miejscowości, ale coraz większych grup fotografów, nawet z odległych zakątków Polski i świata. Bohater reportażu zwraca uwagę na negatywny aspekt płoszenia zwierząt przez fotografów.- Wiemy, że trzeba mieć pozwolenie na noszenie żubrów i około 99 proc. zdjęć wrzucanych na Facebooka to jest dowód na to, że te żubry zostały spłoszone - wyjaśnia. - Płoszenie to jest jakikolwiek rodzaj naszego zachowania, który wpływa na zmianę zachowania żubrów.
9/22/2023 • 25 minutes, 45 seconds
"Mgła czułych ludzi" - reportaż Aleksandry Dobieszewskiej o twórczości Edwarda Stachury
Zakończyła się V edycja festiwalu Stachuriada Niebieska Tancbuda. Po raz kolejny trzy pokolenia spotkały się, żeby wspólnie przeżywać twórczość Edwarda Stachury. Poeta, prozaik, wokalista nie żyje już od ponad czterdziestu lat, mimo to jego dzieła wciąż znajdują kolejnych piewców, jego postać budzi skrajne emocje. Reportaż to podróż przez archiwalia Polskiego Radia oraz współczesne wydarzenia związane z postacią artysty. Losy Edwarda Stachury udowodniły, że twórca nie tylko pisał poezję, ale sam nią był. Za swoją wrażliwość zapłacił najwyższą cenę. Reportaż "Mgła czułych ludzi" to próba wyjaśnienia, dlaczego twórczość tego pisarza jest wciąż aktualna, opowiada o uniwersalnym przesłaniu, które pozostawił po sobie, w jaki sposób ono nadal rezonuje w odbiorcach. To opowieść o tragicznym końcu poety, jak się on ma do filozofii, którą głosił.
9/21/2023 • 31 minutes, 52 seconds
"Nasz dom" - reportaż Urszuli Żółtowskiej o muzykalnej rodzinie
Marcin jest programistą, Agata od lat zajmuje się środkami unijnymi. Mają 3 synów. Dżojstiki, komputery to ich świat, ale jest jeszcze muzyka. Marcin grał na gitarze klasycznej, Agata gra na pianinie, synowie też. Od dziecka uczą się muzyki. Jakiej przyszłości chcą dla swoich synów i co jest dla nich w edukacji najważniejsze?
9/21/2023 • 39 minutes, 18 seconds
"Murowaniec" - reportaż Moniki Chrobak o jednym z najbardziej popularnych schronisk górskich PTTK
Położony na Hali Gąsienicowej Murowaniec to obok Morskiego Oka i Pięciu Stawów najpopularniejsze schronisko górskie PTTK w Zakopanem i całych Tatrach. Jedni powiedzą o nim "legendarne", inni – "kultowe". Murowaniec cieszył się dawniej ogromnym powodzeniem wśród wielu polskich artystów — poetów, pisarzy, malarzy i kompozytorów. Miejsce odwiedzali m.in. Maria Curie-Skłodowska, Henryk Sienkiewicz, Stanisław Witkiewicz czy Kazimierz Przerwa-Tetmajer. Teraz jest oblegane przez wielu turystów z całej Polski. Schronisko jest doskonałą bazą wypadową na szlaki wysokogórskie, m.in. na Kasprowy Wierch, Zawrat, Świnicę czy Kościelec. Od trzech lat są nowi dzierżawcy Andrzej Szatkowski i Michał Postupalski, którzy kończą w schronisku kompleksowe remonty. Wzięli sobie za cel, aby zbliżyć się do standardów alpejskich, zachowując jednak przy tym dawny klimat.
9/20/2023 • 23 minutes, 32 seconds
"Warto być przyzwoitym" - reportaż Urszuli Żółtowskiej o Warszawiaku Roku 2023, Juliuszu Kuleszy ps. Julek
Juliusz Kulesza ps. Julek napisał kilka książek - wszystkie o Powstaniu Warszawskim. Ma 95 lat, właśnie wydał kolejną i został Warszawiakiem Roku 2023. Z zawodu grafik, z pasji i zamiłowania - pisarz oraz historyk. W 1954 uzyskał dyplom ASP na wydziale grafiki w pracowni prof. Tadeusza Kulisiewicza i przez 30 lat pracował jako projektant grafiki użytkowej. 96 lat życia spędził niemal w całości w Warszawie. Został odznaczony Krzyżem Oficerskim Odrodzenia Polski, Krzyżem Walecznych (1944), Krzyżem Kawalerskim OOP. Krzyżem Armii Krajowej, Warszawskim Krzyżem Powstańczym. Zdobył również Medal Wojska, Medal za Warszawę, Medal za popularyzację Powstania Warszawskiego, Odznakę za zasługi dla Warszawy, odznaki honorowe środowisk kombatanckich zgrupowania "Leśnik", zgrupowania "Róg", batalionów "Dzik" i "Pięść". W 2002 r. awansowany do stopnia porucznika Wojska Polskiego.
9/19/2023 • 24 minutes, 35 seconds
"Na ranczerskim szlaku" - reportaż Urszuli Żółtowskiej o miłośnikach serialu "Ranczo"
Młodzi ludzie uwielbiają serial "Ranczo". Wystarczy przejrzeć media społecznościowe. Piszą o ławeczce przed sklepem "U Krysi" w serialowych Wilkowyjach. Robią quizy, zadają sobie pytania dotyczące serialu. Słynną ławeczkę fani budują je nawet… z klocków LEGO. Cytują dialogi z serialu. W tym roku odbył się już drugi zlot miłośników serialu w Jeruzalu. Młode pokolenie było w przewadze. Licealiści, studenci, młodzi pracownicy korporacji…
9/18/2023 • 19 minutes, 46 seconds
"To MY" - reportaż Grażyny Wielowieyskiej o pracowniach prowadzonych przez osoby z niepełnosprawnościami
To jedyne takie miejsce na warszawskim Ursynowie. Osoby z niepełnosprawnościami, pod okiem instruktorów prowadzą piekarnię. Można tam zjeść drożdżówki, wypić kawę, kupić pieczywo oraz podziwiać przedmioty wytwarzane w pracowni ceramicznej. Miejsce powstało dzięki fundacji Leny Grochowskiej. Na początku organizacja zajmowała się wspieraniem Polaków za wschodnią granicą. Do kraju udało się sprowadzić 25 rodzin z Kazachstanu, Uzbekistanu oraz Ukrainy. Stowarzyszenie pomagało znaleźć im pracę, mieszkanie, a nawet członków rodziny. Po kilku latach państwo Grochowscy postanowili rozszerzyć swoją działalność. Zaangażowali się w pomoc osobom z niepełnosprawnościami umysłowymi. Stworzyli miejsce, gdzie te osoby mogą pracować, rozwijać się. Pierwszy oddział otwarto w Siedlcach. Była to pracownia malarska, ceramiczna i krawiecka. W połowie 2021 roku powstał oddział Fundacji w Warszawie, na Ursynowie.
9/15/2023 • 24 minutes, 18 seconds
"Literackie święta" - reportaż Doroty Bonieckiej-Górny o Narodowym Czytaniu
W warszawskim Ogrodzie Saskim i w całej Polsce, a także poza granicami naszego kraju można było przenieść się w świat bohaterów "Nad Niemnem". To najbardziej znana powieść Elizy Orzeszkowej. Powstawała w latach 1886–1887, a w formie książki ukazała się w 1888 roku. Ze względu na barwne opisy, wyrazistych bohaterów i odwołania historyczne dzieło porównywano do "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza. Podejmuje ono tematykę powstania styczniowego, którego 160-lecie obchodzone jest w 2023 roku. Przez 12 lat, bo tyle już edycji ma za sobą Narodowe Czytanie, przypomniano wiele wybitnych polskich dzieł. Swoich sił próbowali też obcokrajowcy. W reportażu usłyszymy artystów biorących udział w tej literackiej inicjatywie: Tomasza Zacharewicza, Andrzeja Mastalerza, Halinę Łabonarską, Aleksandrę Radwan.
9/13/2023 • 22 minutes, 37 seconds
"Pani wśród kóz" - reportaż Dominiki Dębskiej o Małgorzacie, która porzuciła pracę na uczelni i zajęła się hodowlą kóz
A co, gdyby wyjechać na wieś i zająć się hodowlą kóz? Wiele osób w chwilach zawodowego zwątpienia ucieka do takich myśli... po czym wraca do zwykłego życia. Inaczej było w przypadku Małgorzaty Wasiuk. Po 15 latach spełniania się w roli naukowca i wykładowcy akademickiego postanowiła na pełen etat zająć się rolnictwem ekologicznym. Na początek była koza Bella, z czasem hodowla rozrosła się o inne kozy, owce, psy pasterskie oraz drób, a samo gospodarstwo liczy już 20 hektarów. Co może dać powrót do rolnictwa w pełnej zgodzie z naturą? Czego uczą nas zwierzęta i czy mówią w wigilijną noc?
9/11/2023 • 40 minutes, 46 seconds
"Sprawiedliwi" – reportaż Moniki Chrobak o beatyfikacji rodziny Ulmów
To pierwszy raz w historii Kościoła, kiedy beatyfikowana będzie cała cała rodzina. 10 września małżeństwo Józef i Wiktoria Ulmowie z Markowej na Podkarpaciu wraz ze swoimi dziećmi, w tym jednym nienarodzonym zostaną wyniesieni na ołtarze. Jesienią 1942 roku rodzina przyjęła pod swój dach ośmioro Żydów – rodzinę Goldmanów z Łańcuta i Markowej. 24 marca 1944 roku została rozstrzelana przez Niemców. Naziści zabili Józefa Ulmę, a także jego żonę Wiktorię, będącą w siódmym miesiącu ciąży, oraz szóstkę ich dzieci: 8-letnią Stanisławę, 6-letnią Barbarę, 5-letniego Władysława, 4-letniego Franciszka, 3-letniego Antoniego i 1,5-roczną Marię. Razem z nimi wymordowano wszystkich ukrywanych przez nich Żydów. Proces beatyfikacyjny Ulmów rozpoczął się 17 września 2003 roku. 7 grudnia 2022 roku papież Franciszek podpisał dekret otwierający drogę do ich beatyfikacji. W procesie brano pod uwagę ich śmierć męczeńską, miłość do bliźniego oraz nienawiść oprawców do wyznawanej przez nich wiary.
9/8/2023 • 53 minutes, 39 seconds
"Kurier w drodze do ciebie" - reportaż Antoniego Rokickiego o codziennej pracy kurierów rowerowych
Przemierzają kilkadziesiąt kilometrów dziennie, a często zdarza im się pytać przechodniów o pomoc w dotarciu do celu. Pracują z ludźmi, a wielokrotnie nie zamieniają z klientami ani jednego słowa. Mijamy ich każdego dnia – na ulicach wielkich i średnich miast... To kurierzy rowerowi. Od kilku lat dostarczają pod nasze drzwi jedzenie oraz różnego rodzaju przesyłki. To, jak przydatna jest ich praca, dobrze pokazała w 2020 roku pandemia koronawirusa. Skąd pochodzą? Jak wygląda ich dzień? Z jakimi problemami się zmagają? Jak wygląda ich życie w drodze...?
9/7/2023 • 24 minutes, 27 seconds
"Oszukani w sieci" - Jakub Tarka o historiach osób, które stały się ofiarami cyberprzestępców
Statystyki pokazują, że ofiarami cyberprzestępców coraz częściej padają osoby młode, nie tylko seniorzy. Z roku na rok więcej kupujemy przez Internet, zawieramy przez niego umowy, wysyłamy skany dokumentów, pracujemy zdalnie. Coraz chętniej korzystamy także z komunikacji przez smartfony. Nasze przyzwyczajenia, ale też codzienny pęd życia czy - wręcz odwrotnie - wakacyjny luz wykorzystują pomysłowi i przebiegli przestępcy. W reportażu historie osób, które - mimo że uważają się za czujne - zostały oszukane w Internecie.
9/6/2023 • 55 minutes, 1 second
"Moja trąbka" – reportaż Moniki Chrobak o miłości do gry na trąbce
Jej największą miłością jest gra na trąbce. Małgorzata Wojdyła z Podhala nie rozstaje się z tym instrumentem od 16 lat. Tak długo już należy do Młodzieżowej Orkiestry Dętej Ochotniczej Straży Pożarnej w Skawie. Gry na trąbce nauczył ją ojciec. Rodzina bowiem kultywuje tradycje muzyczne z pokolenia na pokolenie. W tym roku Młodzieżowa Orkiestra Dęta OSP Skawa obchodziła 90. rocznicę powstania. Na co dzień można ją usłyszeć przy okazji świąt religijnych, uroczystości patriotycznych i kulturalnych.
9/6/2023 • 18 minutes, 34 seconds
"To już 52 lata" – reportaż Beaty Korbas o historii "Lata z Radiem"
Zakończyła się trasa koncertowa Lata z Radiem. Za nami 10 koncertów. Na finałowy w Przemyślu przybyło bardzo dużo słuchaczy. - W latach 70 i 80 Lato z Radiem było jedynym pozytywnym błyskiem w tej szarej rzeczywistości komunistycznej. I do tej pory jestem bardzo związany z tą Poleczką Lata z Radiem. To do tej pory dodaje pozytywnej energii i rozwesela – Tak mówi w reportażu jeden ze słuchaczy. Lato z Radiem gości na antenie Programu Pierwszego Polskiego Radia już 52 lata. - Ta audycja to zapach truskawek i czereśni. Górskich wycieczek - wspominają słuchacze Jedynki.
9/5/2023 • 58 minutes, 30 seconds
"Sekret Kopernika" – reportaż Romana Czejarka - podróż śladami Mikołaja Kopernika
18 listopada 2022 r. Senat RP przyjął uchwałę ustanawiającą 2023 Rokiem Mikołaja Kopernika. W tym roku obchodzimy 550. rocznicę jego urodzin i 480. rocznicę śmierci. W swoim najsłynniejszym dziele "De revolutionibus orbium coelestium" Mikołaj Kopernik przedstawił założenia heliocentrycznej budowy Układu Słonecznego burzące ówczesny obraz świata. To spowodowało rewolucję naukową zwaną przewrotem kopernikańskim. Kopernik był prawnikiem, urzędnikiem, dyplomatą, lekarzem, niższym duchownym katolickim, doktorem prawa kanonicznego, zajmującym się również astronomią i astrologią, matematyką, ekonomią, strategią wojskową, kartografią i filologią. To nie będzie typowy reportaż, to będzie dziennikarskie śledztwo idące tropami Mikołaja Kopernika, człowieka, który dosłownie zmienił bieg świata. Swoją podróż autor zaczyna we Fromborku, następnie jedzie do Torunia.
9/5/2023 • 1 hour, 23 minutes, 55 seconds
"Wpleciony w łańcuch historii" - reportaż Grażyny Wielowieyskiej o pełnej pasji pracy dzwonnika
Ignacy skończył 18 lat i po raz pierwszy w życiu dzwonił dzwonem, a jego dziadek, Wojciech Bochnak, obchodził, właśnie w tym dniu, jubileusz 60-lecia pracy dzwonnika. Emerytowany konserwator zabytków, przez całe swoje dorosłe życie był bowiem dzwonnikiem dzwonu Zygmunta. Jest synem Adama Bochnaka, historyka sztuki, profesora UJ a w latach 1957-1962 wicedyrektorem Państwowych Zbiorów Sztuki na Wawelu. Jak mówi – urodził się na Wawelu bo ojciec tu pracował i tu też mieszkali. Dla ludzi to było muzeum, a dla niego po prostu dom. Podczas dziecięcych "podróży" trafił na wieżę dzwonniczą i bardzo go to miejsce zainteresowało. Pewnego razu nie przyszła jedna z 12 osób potrzebnych do rozkołysania kielicha. Pozwolono mu ciągnąć za sznur i tak już pozostało.
9/4/2023 • 23 minutes, 23 seconds
"Optymiści" - reportaż Moniki Chrobak o nauce pływania żaglówką po Jeziorze Czorsztyńskim
Podhalańskie Towarzystwo Żeglarskie w Nowym Targu, jako organizacja pożytku publicznego, w ramach ogólnopolskiego programu edukacji żeglarskiej "Polsailing", uczy najmłodszych pływać żaglówką po Jeziorze Czorsztyńskim. Nauka jest skierowana do dzieci w wieku od 7 do 10 lat i rozpoczyna się od żaglówki "Optymist". Żaglówka jest niewielka i łatwa w transporcie: jej elementy to kadłub, takielunek (czyli maszt, bom, rozprze), żagiel, ster, miecz i trochę osprzętu (linki, bloczki). – Dzieci poprzez zabawę uczą się odpowiedzialności i pokory wobec natury – tłumaczy Małgorzata Wojdyła z Podhalańskiego Towarzystwa Żeglarskiego w Nowym Targu, które istnieje od 1997 roku. Wraz z powstaniem Jeziora Czorsztyńskiego rozpoczęto budowę bazy na półwyspie Stylchyn. Niemal od początku są tam prowadzone zajęcia nauki żeglarstwa i obozy żeglarskie dla dzieci i młodzieży. Najmłodsi zapoznają się też m.in z budową jachtów w warsztacie szkutniczym Towarzystwa, z nawigacją, meteorologią, zasadami bezpiecznego poruszania się na jeziorze.
9/1/2023 • 21 minutes, 59 seconds
"Symbol życia" - reportaż Waldemara Kasperczaka o łódzkim getcie
Utworzone w lutym 1940 roku łódzkie getto było w czasie wojny drugim, po warszawskim, pod względem liczebności skupiskiem ludności żydowskiej w Polsce, a największym na ziemiach wcielonych do III Rzeszy. Łącznie przeszło przez nie około 200 tysięcy osób. Ponad 160 tysięcy stanowili mieszkańcy Łodzi; ponadto Niemcy przesiedlili tam Żydów z Austrii, Czech, Luksemburga i Niemiec oraz z innych, wcześniej likwidowanych gett na terenie Polski. 29 sierpnia każdego roku Miasto Łódź wraz z Łódzką Gminą Żydowską uroczyście obchodzą rocznicę likwidacji łódzkiego getta. W 2004 roku, przy okazji 60. rocznicy, w mieście założono Park Ocalałych. Rosną w nim drzewa dedykowane osobom, które przetrwały koszmar Litzmannstadt Getto.
8/31/2023 • 18 minutes, 5 seconds
"Uprzejmie donoszę". Pierwszy odcinek reportażu Adama Bogoryja-Zakrzewskiego z serii "Krowa"
O Czadrowie - podkarkonoskiej wsi mówi się nawet za oceanem. Jednak nie z powodu jej walorów rolniczych, lecz sąsiadki hodowców bydła, które jej..."pachnie". Przeszkadzają jej nie tylko krowy, ale też hałas maszyn rolniczych, zapachy unoszące się z gospodarstwa. I nie jest to zachowanie klasyczne dla osób przeprowadzających się z miasta na wieś. Jego właściciele Państwo Paździorowie mieli w ciągu ostatnich czterech lat 247 kontroli instytucji i służb, od policji, przez straż pożarną po inspektorów weterynarii. W zasadzie bezzasadnych. Tylko jedna interwencja służby - inspektoratu budowlanego wymogła na gospodarzach złożenie dokumentacji budowlanej legalizującej samowolną przybudówkę obory. Konflikt sąsiedzki wpływa nie tylko na relacje ludzkie, także pociąga za sobą poważne skutki finansowe dla gospodarstwa. Zabiera czas rolnikom, zmusza do pokrywania wysokich kosztów spraw sądowych. Na razie nic nie wskazuje na wyciszenie konfliktu. Nawet wygrana w sądzie z sąsiadką, naruszającą w sposób karygodny zasady ciszy nocnej.
8/30/2023 • 21 minutes, 28 seconds
"Orlik jest piękny" - reportaż Pawła Turskiego o jubileuszu zespołu akrobacyjnego Orlik
Zespół akrobacyjny Orlik w tym roku obchodzi swoje 25-lecie. Punktem wyjścia reportażu jest towarzyszenie zespołowi podczas treningu przed Air Show Radom 2023. Główny bohater, kpt. Michał Jabłoński jest liderem oraz dowódcą zespołu. Od dziecka marzył, aby być częścią Orlików. Na Orliku latał jego ojciec, kpt. Piotr Jabłoński. Nie może więc dziwić fakt, że młody Michał nie widział dla siebie innej drogi, poszedł w ślady taty i został pilotem Orlika. Dziś Michał Jabłoński ma 33 lata, jest liderem i dowódcą jedynego wojskowego zespołu akrobacyjnego. W powietrzu prowadzi pięciu kolegów, dba o pokaz i bezpieczeństwo. Mimo lęków, trudności i stresu, latanie Orlikiem to spełnienie marzeń.
8/28/2023 • 26 minutes, 37 seconds
"Żagle, które nas urzekły" - reportaż Czesławy Borowik o pasji i życiu lubelskich żeglarzy
To żeglarska pasja pozwala na pełnienie, wystąpienie krajobrazem, ruszanie w nieznanym, gdzie ponosi wiatr. Żeglarze opowiadają, że im dalej mieszkamy od morza, tym większa rodzina się tęsknota za nim. A jak ktoś raz podejmie ryzyko z żeglarstwem – na pewno na wodę wróci. Poznajmy lubelskich żeglarzy, którzy kilka razy w roku spędzają pod żaglami. W reportażu potrafią się: Beata, Ewa, Mieszko Mazurkowie, Marek Popiel i Paweł Jakubiak. Autorka wykorzystała w audycji nagrania również ze swoich tradycyjnych rejsów po Oceanie Atlantyckim z młodości na żaglowca Zawisza Czarny. Realizacja dźwięku: Jarosław Gołofit.
8/28/2023 • 24 minutes, 38 seconds
"Anna wygerowanna" - reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego o możliwościach sztucznej inteligencji
Nikt nie wie, ile dokładnie ma lat, prawdopodobnie kilka, może z dziesięć. Nawet nie wiadomo, gdzie się urodziła – czy w Dolinie Krzemowej, czy w innym centrum informatyki na świecie. I choć jest tak młoda, potrafi z Tobą rozmawiać, przeczytać tekst, czasem zastąpić lektora. Pracuje za Ciebie. Radzi sobie też doskonale z odnalezieniem zagubionego przedmiotu. Ma ogromną wiedzę, a chłonie jej więcej i coraz szybciej. Mowa o sztucznej inteligencji, która wkracza m.in. w media, sztukę, usługi telefoniczne, coraz odważniej. Jest jednocześnie posłuszna i… groźna. Może być wykorzystywana w złym, przestępczym celu. Może nas oszukiwać i trudno będzie się nam przed nią uchronić. Może nam zabrać pracę. Być tanią konkurentką dla naszego zawodu.
8/24/2023 • 30 minutes, 36 seconds
"Ranczersi" - reportaz Urszuli Zółtowskiej o miłośnikach serialu "Ranczo"
Jeruzal to miasteczko, w którym powstał serial "Ranczo". Mimo końca produkcji telewizyjnej wciąż jest odwiedzane przez miłośników serialu z każdego zakątka kraju. Wystarczy przejrzeć media społecznościowe. Ludzie piszą o ławeczce przed sklepem "U Krysi" w serialowych Wilkowyjach. Miejsce, w którym Pietrek, Hadziuk, Solejuk i Stach Japycz przesiadywali najczęściej, stało się do tego stopnia inspiracją, że fani budują je nawet… z klocków LEGO. Cytują dialogi z serialu. W tym roku odbył się już drugi zlot miłośników serialu w Jeruzalu. Niedługo zostanie wydana książka, którą piszą fani serialu. Powstały prace doktorskie na jego temat. Mówi się, że to serial wszech czasów. Miasteczko Jeruzal zbudowało swoją rozpoznawalną markę. Przyjeżdżają turyści. Ostatni odcinek nakręcono w 2016 roku, ale z "Ranczem" w tle pisze się nowa historia…
8/24/2023 • 37 minutes, 10 seconds
"Mały zbójnicek" - reportaż Moniki Chrobak o dziecięcym zespole regionalnym z Podhala
Miłość do gór i góralszczyzny. To cechuje dziecięcy zespół regionalny "Mały Zbójnicek" z miejscowości Ząb na Podhalu. Jego działalność to przede wszystkim tradycyjny śpiew, taniec i muzyka prezentowane na festiwalach krajowych i zagranicznych. Na co dzień można go zobaczyć podczas uroczystości religijnych czy kulturalnych własnej miejscowości. Ostatnio wystąpił na 30. Międzynarodowym Festiwalu Święto Dzieci Gór w Nowym Sączu. W reportażu usłyszymy kierownika grupy Małgorzatę Słodyczkę i małych uczestników zespołu. Atutem wioski Ząb najwyżej położonej w Polsce jest doskonale zachowany folklor dawnego Podhala - można tu spotkać osoby władające gwarą, wykonujące oryginalne hafty, przygotowujące oscypki czy trudniące się wypasem owiec.
8/23/2023 • 9 minutes, 17 seconds
"Nasze Camino" - reportaż Moniki Chrobak o pielgrzymach wędrujących szlakiem św. Jakuba
Szlak św. Jakuba to sieć dróg pieszych i rowerowych, zbiegających się na krańcu Europy, w Santiago de Compostela, przy grobie św. Jakuba Starszego, jednego z 12 apostołów Chrystusa. Michał i Katarzyna Moskwiakowie z Gliwic mają za sobą już trzy wyprawy tym szlakiem. Ostatnio przez 12 dni przemierzyli pieszo liczącą ponad 300 kilometrów górska trasę Camino Prymitivo. Początek Oviedo, koniec jak zwykle w Santiago de Compostela. Camino Primitivo oznacza nic innego jak "droga pierwotna" lub też "droga pierwsza". Szlak głównie prowadzi górskimi ścieżkami szutrowymi i polami z pięknymi krajobrazami. Santiago de Compostela to od średniowiecza znany ośrodek kultu i cel pielgrzymek. Po drodze znajdują się liczne schroniska (albergue) w których pielgrzymi mogą się zatrzymać i przenocować. Jednym z symboli pielgrzymki jest muszla przegrzebka, nazywana także "muszlą świętego Jakuba". Obecnie muszla ta stanowi znak rozpoznawczy pielgrzymów w drodze do Santiago de Compostela.
8/21/2023 • 26 minutes, 23 seconds
"Spokojnej wody" - reportaż Urszuli Żółtowskiej o przeprawie pływackiej z Los Angeles na wyspę Catalina
"Spokojnej wody" – tego zawsze życzy się pływakom, a ta przeprawa była wyjątkowa: Aleksandra Kabelis popłynęła na wyspę Catalina, a Piotr Biankowski pokonał tę samą trasę w przeciwnym kierunku, do Los Angeles. Przepłynięcie odcinka o długości 34 kilometrów zajęło każdemu z nich 12-14 godzin. Do swoich celów dotarli w towarzystwie ryb latających, delfinów i rekinów. Ten projekt wiąże się z charytatywną zbiórką – w tym roku ich marzeniem jest sfinansować przyjazd mobilnego Ambulansu Fundacji Ronalda McDonalda, który całkowicie za darmo, za pomocą USG przebada dzieci w celu wykrywania zmian nowotworowych w województwie pomorskim, z którego obydwoje pochodzą. W czerwcu 2023 roku w duecie wraz z Piotrem Biankowskim jako pierwsi Polacy w historii przepłynęli największe jezioro Anglii, Windermere.
8/17/2023 • 30 minutes, 37 seconds
"Rekolekcje w drodze" - reportaż Urszuli Żółtowskiej o pielgrzymach wędrujących na Jasną Górę
Chodzą na pielgrzymki od lat. Całe rodziny. Mówią, że są to rekolekcje w drodze. Wielu z nich idzie z prośbami i intencjami na Jasną Górę. Czego doświadczają w drodze? Czego szukają na pielgrzymkowym szlaku? Co ich motywuje do pielgrzymki i jak uczestnictwo wpływa na ich życie? Odpowiedzi na te pytania zebrała Urszula Żółtowska w reportażu "Rekolekcje w drodze".
8/17/2023 • 19 minutes, 49 seconds
"Zapraszam na dyżur" - reportaż Weroniki Puszkar o ciężkiej pracy ratownika wodnego
Jak podają policyjne statystyki, tylko w czerwcu i w lipcu w Polsce utonęło 121 osób. Brawura, alkohol i przecenianie własnych możliwości to przyczyny, które ratownicy wodni podają najczęściej. Ratownicy codziennie przestrzegają ludzi kąpiących się przed nieodpowiednimi zachowaniami i tym, jak niebezpieczna może być woda. Mimo dobrych intencji, spotykają się z różnymi reakcjami. Ludzie myślą, że wiedzą lepiej, że znają swoje możliwości i że jako turyści mogą niemal wszystko. Często kończy się to tragedią. Jakie historię zapadają w pamięć ratownikom wodnym? Jak wygląda ich codzienny dyżur? O tym wszystkim będzie mowa w reportażu.
8/16/2023 • 24 minutes, 21 seconds
"Doceniać życie" - reportaż Joanny Bogusławskiej o Stanisławie Grzesiuku, bardzie warszawskiej ulicy
Stanisław Grzesiuk przyszedł na świat w Małkowie na Lubelszczyźnie, dokąd jego rodzice wyjechali po zajęciu Warszawy przez Niemców podczas I wojny światowej. Bard Czerniakowa poza byciem pieśniarzem, był też autorem autobiograficznej trylogii: "Boso, ale w ostrogach", "Pięć lat kacetu" i "Na marginesie życia". Był popularyzatorem przedwojennego folkloru czerniakowskiego. W 1940 roku został aresztowany podczas łapanki i wysłany na roboty do Niemiec. Stamtąd trafił do obozu. W niemieckich nazistowskich obozach koncentracyjnych był od kwietnia 1940 roku do wyzwolenia Mauthausen-Gusen w maju 1945 roku. Strategię przetrwania w obozie, opartą o własne zasady, opisał w wydanej w 1958 roku książce "Pięć lat kacetu". Grzesiuk otwarcie i szczerze opowiadał, jak dzięki swemu życiowemu sprytowi i twardemu charakterowi udało mu się przeżyć w trybach niemieckiej machiny eksterminacyjnej. Po wojnie wrócił do Warszawy. Koncertował, pracował na kierowniczych stanowiskach, założył rodzinę. Zmarł w wieku 45 lat na gruźlicę. Był otoczony przyjaciółmi i ogromną miłością rodziny.</sp
8/11/2023 • 35 minutes, 47 seconds
"Czuwaj wiaro" - reportaż Urszuli Żółtowskiej o powstańcach warszawskich
Mają więcej niż 90 lat. Trudno uwierzyć, bo to panowie ze wspaniałym poczuciem humoru, werwą i niezwykłą energią. Powstańcy warszawscy. To nie są smutni panowie. Mają jednak świadomość, że wśród wielu z nich są ludzie samotni. Ich bliscy odeszli. Nie mają z kim porozmawiać. Działacze z Fundacji Pamięci o Bohaterach Powstania Warszawskiego często zwracają się do nas z apelem, żebyśmy im pomagali, przychodzili do Związku Powstańców Warszawskich, porozmawiali, potrzymali za rękę. Oni tego potrzebują. Nie tylko atencji w dniu 1 sierpnia. Przypominają nam, że to ludzie, bez których nie byłoby wolnej Polski.
8/10/2023 • 24 minutes, 15 seconds
"Życie na czterech kółkach" - reportaż Antoniego Rokickiego o tym, jak wygląda życie instruktora nauki jazdy
7 sierpnia obchodzimy Dzień Instruktora Nauki Jazdy. Co wiemy o tym zawodzie? Kto go wybiera…? Andrzej Grabowski z Makowa Mazowieckiego wspomina, jak będąc kilkuletnim chłopcem po raz pierwszy jeździł syrenką, będąc pod opieką taty oraz dziadka. Od samego początku przekazywali mu zasady bezpiecznej jazdy samochodem. Być może wtedy Andrzej pomyślał o tym, by związać swoją przyszłość z jazdą za kółkiem. Agresja na drodze, z którą tak często możemy się spotkać, związana jest z tym, że wielu kierowców wyładowuje swoją frustrację, związaną z problemami w domu czy pracy, właśnie na uczestnikach ruchu. Andrzej Grabowski uczy kursantów tego, że najważniejsze jest bezpieczne dotarcie do celu oraz zachowanie spokoju. Współpracuje z fundacjami, które prowadzą szkolenia dla młodzieży szkolnej, m.in. z fundacją Prodriver. Pokazują młodym, jak wygląda dachowanie pojazdu, tłumaczą, dlaczego jazda po alkoholu jest niebezpieczna, a także przybliżają, jak podnosić swoją wiedzę o bezpiecznej jeździe…
8/10/2023 • 22 minutes, 51 seconds
"Made in Poland" – reportaż Andrzeja Urbańskiego o wystawie przedwojennych i powojennych aparatów fotograficznych w gdańskim Hevelianum
Będąc nad polskim morzem, większość czasu spędzamy nad wodą. To normalne. Jeśli jednak mamy dosyć słońca, piasku i tupotu mew, warto wybrać się w fotograficzną podróż sentymentalną. Pomoże w tym Hevelianum, które oprócz spacerów wśród zabytkowej architektury i relaksu w otoczeniu zieleni proponuje wystawę "Aparaty – made in Poland". To ekspozycja wszystkich lub prawie wszystkich aparatów fotograficznych produkowanych w naszym kraju. Na wystawie są też elementy wyposażenia ciemni oraz rzutniki, a także inne techniczne urządzenia związane ze sztuką zapisywania obrazu. Eksponaty pochodzą z kolekcji gdańskiego fotoreportera Grzegorza Mehringa, a także Mariusza Jedynaka.
8/8/2023 • 25 minutes, 29 seconds
"Małe historie nie naszych przodków" - reportaż Grażyny Wielowieyskiej o odkrywaniu swoich korzeni
Myślę, że kiedy budujemy siebie w kontekście przodków, ważne są nie tylko drzewa genealogiczne. Gdańsk, Oliwa – to nie nasza historia, tylko nieznanych nam ludzi, ale oni pozostawili po sobie te domy, ogródki, klamki, więc warto coś o nich wiedzieć. Ta myśl sprawiła, że Grażyna Niemyjska postanowiła poznać historie miejsc, w których spędziła życie, a do których po wojnie przyjechali jej rodzice. Od ponad roku prowadzi blog, w którym systematycznie dzieli się tym, co przez lata zebrała w szufladzie. Autorka reportażu spotkała się z panią Grażyną, w pewien czerwcowy dzień, na pięknym, oliwskim cmentarzu i spacerując jego alejkami poznawała historie niektórych ze spoczywających tam, dawnych mieszkańców Oliwy.
8/6/2023 • 31 minutes, 16 seconds
"Jak w amerykańskim filmie" - reportaż Jakuba Tarki o niezwykłej historii miłości dwojga ludzi
Lesia i Grzegorz poznali się w sklepie osiedlowym na warszawskim Żoliborzu. Oboje mieli za sobą przykre doświadczenia, zakończone związki i niemal dorosłe dzieci. Grzegorz po prostu zaprosił Lesię na kawę i od tego się zaczęło. Połączyło ich mocne uczucie, wspólne pokonywanie problemów życiowych i długie spacery po parku Kępa Potocka. Dlatego, gdy planowali swój ślub, postanowili wziąć go właśnie w plenerze, w parku, w którym ich miłość rosła. To najprawdopodobniej pierwszy taki ślub w Warszawie (w parku, na terenie nieogrodzonym), a świadkami tego niecodziennego wydarzenia byli mieszkańcy pobliskiego osiedla przy ul. Gwiaździstej i pracownicy sklepu, w którym się poznali.
8/5/2023 • 24 minutes, 53 seconds
"Dziewczyna z warkoczem"– reportaż Urszuli Żółtowskiej o Ewie Faryaszewskiej i historii jej fotografii
Zdjęcie tej pięknej młodej kobiety z warkoczem przerzuconym przez ramię widziało wielu z nas. Można je zobaczyć w Muzeum Powstania Warszawskiego. To Ewa Faryaszewska, łączniczka batalionu "Wigry". Podczas Powstania Warszawskiego z wielkim poświęceniem działa w zespole osób odpowiedzialnych za ratowanie zabytków kultury narodowej na Starym Mieście, które były składowane w piwnicach siedziby muzeum. Jest też autorką kolorowych fotografii, dokumentujących zniszczenia Starego Miasta w czasie Powstania. Została śmiertelnie ranna na Starym Mieście. Jej matka Irena po wojnie na starym drzewie umieściła kapliczkę z Jezusem Frasobliwym, żeby pamiętano o jej bohaterskiej córce. Historia ma ciąg dalszy...
8/5/2023 • 33 minutes, 40 seconds
"Dziś idę walczyć, mamo" - reportaż Urszuli Żółtowskiej o powstańcu warszawskim, Józefie Szczepańskim, ps. "Ziutek"
Józef Andrzej Szczepański, ps. "Ziutek", to powstaniec warszawski, żołnierz batalionu "Parasol" Armii Krajowej. Był harcerzem 17 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej przed 1939 i w okresie konspiracji. Gdy wybuchło powstanie warszawskie, był dowódcą drużyny w "Parasolu". Uczestniczył w walkach na Woli w rejonie ul. Wolskiej, Żytniej i cmentarzy wolskich. W roku 2012, w ramach projektu Fundacji Sztafeta "Ziutkowi na urodziny", skomponowano muzykę do 10 wierszy poety. W kwietniu 2005 nazwę Józefa Szczepańskiego "Ziutka" nadano rondu na skrzyżowaniu alei Prymasa Tysiąclecia i ul. Górczewskiej na warszawskiej Woli.
8/4/2023 • 10 minutes, 1 second
"Kwatera brzozowych krzyży" - reportaż Urszuli Żółtowskiej o kwaterze cmentarnej Batalionu AK "Zośka"
To kwatera cmentarna Batalionu AK "Zośka". O tym, że te krzyże mają być brzozowe zadecydowały lata temu rodziny poległych żołnierzy. Z inicjatywy rodzi i żołnierzy "Zośki" 35 lat temu powstał Społeczny Komitet Opieki nad Grobami Poległych Żołnierzy Batalionów "Zośka" i "Parasol". Rektor Politechniki Warszawskiej, Władysław Findeisen, którego brat poległ w Powstaniu Warszawskim, ale też pisarka Barbara Wachowicz działali w Komitecie. Od początku jego celem było dziedziczenie tradycji i dbanie o spuściznę dwóch legendarnych batalionów "Zośka" i "Parasol" oraz pielęgnowanie pamięci i opieka nad grobami oraz przekazywanie cennych powstańczych wartości młodemu pokoleniu. Organizacja podejmuje się wszelkich działań popularyzujących, a także utrwalających pamięć o żołnierzach, czynach oraz historii batalionu "Zośka" i batalionu "Parasol".
8/4/2023 • 34 minutes, 40 seconds
"List do Orlika" – reportaż Antoniego Rokickiego o powstańczych losach Kazimierza Wilczyńskiego ps. "Orlik"
Kazimierz Wilczyński, pseudonim Orlik, urodził się 11 sierpnia 1928 roku w Zawichoście. Przed wybuchem Powstania Warszawskiego mieszkał na Marymoncie. 1 sierpnia 1944 roku miał 16 lat. Już pierwszego dnia walki z okupantem niemieckim trzymał w swoich dłoniach pistolet. "Patriotyzm podwórek" – tak opowiadał o bohaterskim zrywie mieszkańców stolicy w rozmowie z Muzeum Powstania Warszawskiego. Walczył razem z kolegami ze szkoły i podwórka. Należał do Obwodu "Żywiciel", Zgrupowania "Żyrafa", był w plutonie 227. Powstańcze losy "Orlika" zostały upamiętnione m.in. przez projekt "Kartka dla Powstańca", organizowany przez kampanię "BohaterOn – włącz historię!". Polegał on na tym, że internauci poznawali losy bohaterów '44 roku i mogli im wysłać list.
8/3/2023 • 24 minutes, 7 seconds
"Miastem urzeczony" - reportaż Moniki Chrobak o Fundacji im. dra Jerzego Masiora z Nowego Sącza
Od niemal 20 lat wspiera talenty artystyczne młodych ludzi. Mowa o Fundacji im. dra Jerzego Masiora z Nowego Sącza. Organizacja Pożytku Publicznego w ten sposób upamiętnia wszechstronną działalność lekarza i zarazem animatora kultury, malarza, poety, społecznika i patrioty. Jerzy Masior (1924-2003) urodził się w Chodorowie pod Lwowem ale zamieszkał na stałe w Nowym Sączu i już do końca swego życia był wierny temu miastu. Tu prowadził bogatą działalność promującą to miejsce, m.in. poprzez pisanie wierszy, książek czy piosenek. Był żołnierzem Armii Krajowej, został odznaczony Krzyżem Walecznych, Krzyżem Obrony Lwowa, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Złotym Krzyżem Zasługi.
8/3/2023 • 25 minutes, 18 seconds
"Serce miasta" - reportaż Izy Żukowskiej o historii gdańskich carillonów
Każdego dnia w Gdańsku rozlega się dźwięk, którego nie można usłyszeć w żadnym innym polskim mieście. To carillony, czyli dzwony wieżowe, których serca można uruchomić dzięki specjalnej klawiaturze. Gdańsk jest jedynym miejscem w Polsce, w którym znajdują się carillony, czyli instrumenty złożone z co najmniej 23 dzwonów. Największy, bo mający ich aż 50, znajduje się w wieży kościoła św. Katarzyny. Nieco mniejszy, składający się 37 dzwonów, jest w Ratuszu Głównego Miasta Gdańska. Mamy też carillon mobilny, ustawiany okolicznościowo w różnych częściach miasta. Gra na carillonach nie jest łatwa. Melodie wybijane są dzięki specjalnej klawiaturze ręczno-pedałowej, umożliwiającej grę na dzwonach. Opanowanie tego instrumentu wymaga nie tylko wiedzy i wykształcenia, ale też siły i wytrwałości, bo w specjalne kołki uderza się krawędziami dłoni.
8/2/2023 • 29 minutes, 28 seconds
"Łazienka z oknem" - reportaż Magdy Skawińskiej o Józefie Kmicie, pasjonacie muzyki i matematyki
Józef Kmita bardzo lubił matematykę i muzykę. Rodzice zdecydowali, chociaż był bardzo uzdolniony, że do szkoły muzycznej nie pójdzie. Skończył tylko ognisko muzyczne, a grał na akordeonie. Kiedy miał 16 lat, uczył grać Edytę Geppert, która mieszkała w tej samej miejscowości. Potem było technikum i studia na Politechnice Wrocławskiej. Praca spowodowała kłopoty ze zdrowiem, musiał zrezygnować i otworzył własną działalność. Zajął się kowalstwem artystycznym. Firmę prowadził do emerytury. Teraz ma dużo czasu i może go poświęcić muzyce. Gra z powodzeniem. Akordeon klawiszowy zamienił na guzikowy.
8/1/2023 • 29 minutes, 58 seconds
"Dzieci Gór" - reportaż Moniki Chrobak o Międzynarodowym Festiwalu Święto Dzieci Gór w Nowym Sączu
Międzynarodowy Festiwal Święto Dzieci Gór w Nowym Sączu to miejsce spotkania polskich i zagranicznych zespołów folklorystycznych reprezentujących różne grupy etniczne polskich Karpat oraz z innych krajów ze wszystkich kontynentów. Podczas tegorocznej edycji można zobaczyć grupy nie tylko z Europy, ale też z Azji, Afryki i obu Ameryk. Towarzyszą im zespoły reprezentujące folklor beskidzki, pogórzański, lachowski i podhalański. Dzieci z różnych kręgów kulturowych i religijnych - podczas wspólnej zabawy - zapoznają się one z bogactwem i różnorodnością tradycji różnych krajów i uczą się tolerancji i szacunku w stosunku do wiary, kultury, obyczajów i zachowań swoich rówieśników.
8/1/2023 • 19 minutes, 21 seconds
"Przebudzenie" - reportaż Antoniego Rokickiego o Festiwalu Przebudzonych Tutaka 2023
Największe spotkanie wolnych Białorusinów – tak o swojej inicjatywie opowiadają organizatorzy Festiwalu Przebudzonych Tutaka 2023. W Gródku pod Białymstokiem przez trzy dni rozmawiali i bawili się przy białoruskiej muzyce. – Tutaj, przynajmniej raz w roku, możemy spotkać się wszyscy. Ci, rozproszeni po całym świecie oraz ci, którzy od zawsze dbali o białoruskie dziedzictwo na Podlasiu. To również miejsce, gdzie zapraszamy wszystkich przyjaciół wolnej Białorusi i miłośników białoruskiej kultury – wyjaśniają na swojej stronie internetowej tutaka.org działacze Fundacji Tutaka. Co ważne, miejsce spotkania nie jest przypadkowe. To właśnie na polanie Boryk, w pobliżu Gródka, od lat dziewięćdziesiątych organizowano Festiwal Muzyki Młodej Białorusi Basowiszcza. Białoruskie Zrzeszenie Studentów przez trzy dekady zapraszało na swoją imprezę polskich, jak i białoruskich artystów. Zagrały takie zespoły jak: Pidżama Porno, Kult, Lao Che, Mroja, czy ULIS.
7/31/2023 • 28 minutes, 35 seconds
"Badacze z Karowej" - reportaż Antoniego Rokickiego o obserwacjach zmian społecznych zauważonych przez adeptów socjologii
Tematy prac dyplomowych mogą zaskakiwać... Adepci socjologii, którzy studiują na Wydziale Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, z zaciekawieniem obserwują zmiany społeczne, jakie zachodzą na ich oczach. Wielu studentów wybiera tematy związane z ich codziennością. Zuzia Skuza myśli o tym, aby napisać pracę licencjacką poświęconą młodym, którzy są zainteresowani magią, tarotem, horoskopami, czy afirmacją. Jak mówi, wpadła na ten pomysł w trakcie pandemii koronawirusa, kiedy jej znajomi zaczęli codziennie czytać wspomniane wróżby. Z kolei Dawid Jezierski, student pierwszego roku socjologii, interesuje się teatrem i niedawno oddał pracę zaliczeniową pod nazwą "Teatr jako platforma do dysputy i manifestu poglądów politycznych". Jego znajoma z roku, Weronika Żabówka, przygotowuje z kolei pracę o... dyskryminacji Japonek na rynku pracy. A jakie magisterki powstawały 40-50 lat temu na Karowej...? Dlaczego, zdaniem niektórych, socjologia jest niebezpiecznym kierunkiem?
7/31/2023 • 9 minutes, 48 seconds
"Radio nauczyło mnie polskiego" - reportaż Weroniki Puszkar o Słowaku, którego pasją jest radio
Ondrej jest Słowakiem i na Słowacji spędził całe swoje życie. Jego miłość to radio. Początkowo, w rodzinnym domu słuchało się rozgłośni słowackich. Ondrej odkrył fora radiowe, przez które poznawał ludzi o tych samych zainteresowaniach i wymieniał spostrzeżenia na temat sprzętu, rozgłośni europejskich, muzyki, dziennikarzy. W pobliżu miejsca zamieszkania znalazł radiowy nadajnik, Przehyba, który odbiera polskie częstotliwości. Tak zaczął słuchać Polskiego Radia i polskich rozgłośni komercyjnych. W końcu zaczął uczyć się polskiego języka. Nauczycielem było właśnie radio. Polskie audycje i muzyka. Dzisiaj bez trudu mówi w naszym języku, a ostatnio odwiedził też gmach główny Polskiego Radia.
7/27/2023 • 20 minutes, 49 seconds
"Historia klubu piłkarskiego Puszcza Niepołomice" - reportaż Krzysztofa Łoniewskiego i Mateusza Warianki
Puszcza Niepołomice napisała fantastyczną historię. Rodzinny klub z małego miasteczka na 100-lecie istnienia wywalczył awans do piłkarskiej Ekstraklasy. W walce o promocję wyprzedził tak znane marki jak Wisła Kraków czy Arka Gdynia. W najbliższy weekend Puszcza Niepołomice rozegra swój pierwszy w stuletniej historii mecz na najwyższym szczeblu piłkarskich rozgrywek w Polsce. W niedzielę (23 lipca) drużyna spod Krakowa zmierzy się na wyjeździe z jednym z najbardziej utytułowanych polskich klubów – Widzewem Łódź. Jednym z architektów awansu Puszczy do PKO BP Ekstraklasy jest trener Tomasz Tułacz. Były piłkarz m.in. Stali Mielec, Stali Stalowa Wola i Tłoków Gorzyce w klubie z Niepołomic pracuje od ponad ośmiu lat. Ten fakt czyni go trenerem ze zdecydowanie najdłuższym nieprzerwanym stażem wśród wszystkich 18 drużyn z najwyższej klasy rozgrywkowej w Polsce.
7/27/2023 • 20 minutes, 29 seconds
"Ostatni Mohikanie" - reportaż Urszuli Żółtowskiej o dorożkach i dorożkarstwie w Polsce
Trudno wyobrazić sobie warszawską starówkę bez dorożek. Nie jest ich tak dużo jak w Krakowie, bo w Warszawie było ich siedem. Siedem dorożek. Teraz mniej, bo zakończyli działalność dwaj najstarsi dorożkarze, działający na Starym Mieście od ponad 40 lat: pan Krzysztof Szczepański i pan Zbigniew Wiśniewski. Następców brakuje. A pan Krzysztof i pan Zbigniew zostali serdecznie pożegnani przez samorząd. Ojciec pana Zbigniewa był przedwojennym dorożkarzem. Po wojnie pracował z koniem przy odgruzowaniu Warszawy, a potem wrócił do dorożkarstwa. Po nim fach przejął syn i w 1982 roku zarejestrował działalność "dorożka konna". Pan Krzysztof również przejął zawód po swoim ojcu. W 1978 r., kiedy ojciec zachorował wsiadł na dorożkę i jak zobaczył zarobek po paru kursach, porzucił pracę w fabryce.
7/26/2023 • 24 minutes, 31 seconds
"Niewodnickie dwory" - audycja dokumentalna Alicji Pietruczuk i Lecha Pilarskiego o ruinach dworów w dolinie rzeki Niewodnicy
Dolina rzeki Niewodnicy wijącej się od południowego zachodu dzisiejszego Białegostoku skrywa ostatnie ślady dawnych dworów. Po renesansowych ogrodach włoskich na Podlasiu pozostały tylko zarysy. W XVI wieku otaczały one siedziby dworzan, którym ziemię hojnie darowali tu ostatni Jagiellonowie. Była to elita Rzeczpospolitej, bogata, wykształcona i wpływowa. Dwory nad rzeką Niewodnicą są już tylko wspomnieniem. Do dziś przetrwały ruiny dwóch z nich – Niewodnicy Lewickich i Niewodnicy Nargilewskiej – niedostępne i zapomniane, skrywające tajemnice przeszłości i świadczące o naszej historii. Jeśli rozsypią się i znikną – razem z nimi zniknie część naszego dziedzictwa.
7/25/2023 • 37 minutes, 35 seconds
"Łojciec & syn" - reportaż Henryka Dedo i Waldemara Kasperczaka o wspólnej pasji ojca i syna do muzyki
Reportaż opowiadający o wspólnej pasji ojca i syna do muzyki. Ta pasja jest sposobem nie tylko na wspólne muzykowanie i zabawę, ale i na naukę, wychowanie i budowanie więzi rodzinnych. To także historia ojca, który dotknął dna. Od 1987 roku gra na gitarze, z przerwami - gdy tylko miał gitarę, sprzedawał ją na alkohol albo gubił. Spał na klatce schodowej, był w więzieniu. To historia niezwykłej przemiany.
7/24/2023 • 45 minutes, 5 seconds
"Wieś… a jakby jej nie było" – reportaż Alicji Pietruczuk i Aleksandry Sadokierskiej o wsi, która według dokumentacji geodezyjnej nie istnieje...
Zaledwie kilka gospodarstw i jeszcze mniej gospodarzy. Nowy Dwór w gminie Bakałarzewo ma nazwę, wielkie tradycje i sołtysa, ale według dokumentacji geodezyjnej nie istnieje. Grunty wsi Nowy Dwór należą do sąsiednich Nieszek. Wieś zlikwidowali w czasie II wojny światowej Niemcy, bo wśród mieszkańców nie znalazł się nikt, kto by zechciał być kolaboracyjnym sołtysem. Czterdzieści lat temu uroczyście przywrócono nazwę wsi i wybrano jej sołtysa, ale nie dopełniono wszystkich biurokratycznych formalności i teraz, jak mówi jeden z mieszkańców - satelita nie widzi Nowego Dworu.
7/20/2023 • 33 minutes
"Zapiski dziadka" – reportaż Urszuli Żółtowskiej o Piotrze Grygoruku, który ocala pamiątki związane z historią Warszawy
Piotrek to reprezentant kolejnego pokolenia mieszkającego w Warszawie. Chodzi po starych, opuszczonych kamienicach i ratuje od zniszczenia różne pozostawione przez lokatorów rzeczy związane z historią miasta. Z historią miasta związały go też odnalezione zapiski własnego dziadka na temat Warszawy. Piotr Grygoruk wchodzi do starych, opuszczonych domów, często przeznaczonych do wyburzenia, zagląda na strychy i do piwnic. Znajduje tam skarby, niektóre jeszcze sprzed II wojny światowej. Fotografie, stary budzik, różne afisze sprzed dziesiątek lat - to tylko niektóre znaleziska Piotra. Dla niego najważniejsze jest jednak to, że ocala je od zapomnienia. Gdyby ich nie znalazł, pewnie zaginęłyby pod hałdami gruzu.
7/18/2023 • 16 minutes, 12 seconds
"Dzika kobieta" – reportaż Moniki Chrobak o projektantce ubrań, która żyje w surowych, wiejskich warunkach
Niemal od zawsze ciągnęło ją do natury. Projektantka ubioru Isabella Weiner mieszka sama w ponad stuletnim domu drewnianym w Beskidzie Niskim. Na wieś przeprowadziła się ze Śląska. Wszystko po to, aby odnaleźć głębszy sens życia. Mieszka w surowych warunkach. Nie ma na przykład bieżącej wody, nosi ją ze studni, a cały dom ogrzewa piecem kaflowym. Mimo braku podstawowych wygód, nie poddaje się, tylko czerpie siły z tego, co przynosi jej wiejskie otoczenie. Codziennie chodzi na spacery do pobliskiego lasu, latem uprawia ogródek. Tu też odkryła swój talent czyli śpiew. Należy do dwóch ludowych grup śpiewaczych: Ruty Uwite i Rozgłos. Na co dzień akcentuje swoją kobiecość poprzez projektowanie, szycie i noszenie długich spódnic. Wykonuje je metodą upcyklingu, czyli nadaje nowe życie starym materiałom, na przykład po obrusach, zasłonach czy pościeli. "To miejsce sprawiło, że stałam się bardziej dojrzała i samodzielna w życiu" - mówi Isabella Weiner.
7/17/2023 • 52 minutes, 2 seconds
"U siebie" – reportaż Anety Pawłowskiej-Krać o programie "Najpierw mieszkanie"
Mieszkanie jest prawem, a nie nagrodą – to podstawowa zasada programu "Najpierw mieszkanie" skierowanego do osób bezdomnych. Uczestnikami są osoby z doświadczeniem wieloletniej bezdomności. Dostali dach nad głową - a razem z nim wsparcie zespołu specjalistów: psychologów, terapeutów, pracowników socjalnych, pomagających stanąć im na własnych nogach i utrzymać się w mieszkaniu. W Polsce – według oficjalnych danych - jest ponad 30 tysięcy osób bezdomnych. Ponad połowa żyje bez dachu nad głową dłużej niż pięć lat, jedna czwarta dłużej niż dziesięć lat. Niewielu udaje się przerwać zaklęty krąg życia na ulicy. Im dłużej trwa bezdomność, tym jest to trudniejsze. Inaczej sprawa wygląda jeśli chodzi o skuteczność projektu oferującego mieszkanie razem ze wsparciem. W Polsce program jest realizowany w kilku miastach, w Warszawie, Gdańsku, Krakowie i Wrocławiu.
7/13/2023 • 43 minutes, 33 seconds
"Deformacje nieciągłe" – reportaż Ewy Szkurłat o dawnej Kopalni Węgla Kamiennego w Trzebini i powstających przy niej zapadliskach
Zapadliska powstały na skutek płytkiej eksploatacji górniczej dawnej KWK "Siersza". Kopalnia funkcjonowała w Trzebini od połowy XIX wieku, a swoją działalność zakończyła w 2001 roku. Choć wydobycie zakończono w latach 1999-2001, mieszkańcy dopiero teraz odczuwają skutki eksploatacji terenu. Wbrew założeniom likwidatorów kopalni pozostałe po wydobyciu węgla pustki nie zostały zapełnione przez wodę. W Trzebini regularnie dochodzi do zapadlisk. Najgłośniejsze było to, w którym w leju zniknęło ponad czterdzieści grobów. Ciał nie udało się ekshumować. Dziura została zasypana, a na teren nekropolii nie ma na razie wstępu. Jedna z dziur pojawiła się przy ogrodzeniu prywatnej posesji, kilka metrów od zamieszkanego domu, kolejna na ogródkach działkowych, trzecia na terenie niezabudowanym. Ziemia zapadła się również tuż obok domu kultury i kortów tenisowych, z których wiosną i latem korzystają dzieci. Czy te wypadki można było przewidzieć? Czy natura zaskoczyła, czy zlekceważono rządzące nią prawa?
7/11/2023 • 1 hour, 16 minutes, 46 seconds
"Mój grecki kawałek lądu" - reportaż Macieja Jastrzębskiego o tragedii Polki na wyspie Kos
Kos to mała grecka wyspa o powierzchni zaledwie 290 kilometrów kwadratowych. Stało się o niej głośno, gdy 12 czerwca polskie i greckie media przekazały informacje o zaginięciu 27-letniej Anastazji. Dziewczyna pracująca na wyspie Kos została zamordowana, a podejrzanym o popełnienie zbrodni jest 32-letni emigrant z Bangladeszu. Tragedia szczególnie wstrząsnęła mieszkańcami wyspy, ponieważ dobrze znają Polaków, a to za sprawą licznej Polonii. Okazuje się bowiem, że na tym niewielkim skrawku greckiej ziemi mieszka kilkudziesięciu naszych rodaków, a większość z nich to kobiety. Panie, z różnych powodów, zdecydowały się zamieszkać na Kos, założyć rodziny, zająć się realizacją zawodowych pasji, jednocześnie bardzo mocno promując polskość. Bohaterki reportażu Macieja Jastrzębskiego: Annę, Dominikę i Maję znają niemal wszyscy mieszkańcy wyspy. Jak trafiły do Grecji i dlaczego postanowiły tam zostać?
7/7/2023 • 31 minutes, 9 seconds
"Bohaterowie i my" – reportaż Antoniego Rokickiego o kulisach pracy reportera
Nagrywaj ludzi w ich domach – to jedna z rad, którą dostaje od starszych kolegów młody reporter. Wyrusza w drogę. Idzie na sąsiednią ulicę lub jedzie na drugi koniec kraju. Z notatnikiem, mikrofonem lub kamerą… Zanim usłyszy od bohatera reportażu to, na czym mu najbardziej zależy, musi zdobyć zaufanie rozmówcy i w pełni oddać się szczerym rozmowom. Rozmowom, które mogą potrwać kilka godzin, tygodni, a czasami – miesięcy lub nawet lat. "Dlaczego tak często ludzie chcą z nami rozmawiać po nagraniach, z dala od mikrofonu? Czy audycja zmienia coś w życiu naszych rozmówców? Czy wolno nam się z nimi zaprzyjaźniać?" – to pytania, na które odpowiedź próbuje odnaleźć Antoni Rokicki, reporter Studia Reportażu i Dokumentu PR.
7/6/2023 • 24 minutes, 40 seconds
"W szaleństwie obrączkowania" - reportaż Jakuba Tarki o akcji obrączkowania bocianów
Już po raz 13. członkowie i sympatycy Grupy EkoLogicznej doktora Ireneusza Kaługi liczyli i obrączkowali bociany w powiecie siedleckim. To największa tego typu akcja w kraju, organizowana przez pasjonatów przyrody i przez nich finansowana. Dzięki obrączkom i nadajnikom każdego roku udaje się identyfikować urodzone w Polsce bociany w najdalszych zakątkach Afryki, odkrywać nieoczywiste trasy ich lotu, obalać mity na ich temat. Wiedza, którą zdobywa się w ten sposób, zebrane w trakcie akcji dane, pomagają już teraz chronić bociany i przeciwdziałać zagrożeniom w przyszłości.
7/5/2023 • 26 minutes, 7 seconds
"Ojciec Jacek" - reportaż Urszuli Żółtowskiej o dominikaninie, o. Jacku Saliju
Ojciec Jacek Salij jest dominikaninem, profesorem nauk teologicznych, pisarzem i publicystą. Ma już za sobą 56 lat kapłaństwa. Jest jednym z bardziej znanych teologów w Polsce, niejednokrotnie pytanym przez media o aktualnie ważne tematy związane z Kościołem i jego relacją z państwem i społeczeństwem. Ojciec Jacek Salij 3 maja 2007 roku postanowieniem prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. W 2018 roku został wyróżniony Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości, a w 2022 roku został odznaczony Orderem Orła Białego. W 2020 roku został uhonorowany Specjalną Nagrodą Totus Tuus za "całokształt dorobku naukowego, nieoceniony wkład w formowanie katolickich elit oraz pomoc osobom prześladowanym".
7/3/2023 • 39 minutes, 40 seconds
"Wypada bywać" - reportaż Jakuba Tarki o pierwszym obozie koncentracyjnym w okupowanej Polsce
Poznański Fort VII - część Twierdzy Poznań - to pierwszy obóz koncentracyjny w okupowanej Polsce. Niestety wiedza o tym strasznym miejscu jest wciąż niewielka. Od kwietnia jednak jest okazja, by fort, który przeszedł wielomilionowy remont zwiedzić i poznać tragiczną historię Wielkopolan.
7/2/2023 • 19 minutes, 28 seconds
"Uwaga przyroda. Po pierwsze nie szkodzić" - reportaż Macieja Jastrzębskiego o walce o ochronę mew
Reportaż Macieja Jastrzębskiego "Uwaga przyroda! Po pierwsze nie szkodzić" to historia sporu mieszkańców wsi położonych nad kompleksem jezior z ornitologami i urzędnikami odpowiedzialnymi za ochronę środowiska. Urzędnicy stoją na straży programu, który został przyjęty, aby chronić miejsca lęgowe mew. Ornitolodzy realizują ten program, a mieszkańcy są zmęczeni i wystraszeni sąsiedztwem ogromnej liczby hałaśliwych ptaków. Jak sami mówią - "codziennie przeżywają horror". Każdy z uczestników tego sporu powołuje się na dobro przyrody. Jednak to co wydaje się urzędnikom i ornitologom właściwym, z punktu widzenia mieszkańców szkodzi tamtejszemu środowisku. Jakby tego było mało, w tym roku ptasia grypa zaatakowała mewią populację. Dla mieszkańców okolicznych wsi, to kolejny problem, bo dotknęły ich sanitarne restrykcje i boją się o swoje zwierzęta. Czy jest szansa na kompromis i korektę programu ochrony siedlisk mew, a jednocześnie na zażegnanie sporu?
7/1/2023 • 19 minutes, 52 seconds
"Mam na imię Piotra" - reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej o wyjątkowej siostrze zakonnej
Siostra Piotra jest Elżbietanką. Do zakonu wstąpiła w wieku 17 lat. Urodziła się w Jastarni jako jedna z trzech córek rybaka. Jest człowiekiem mocnej wiary, ale też kochającym życie. Świetnie śpiewa i gra na gitarze. Lubi tańczyć do muzyki disco polo. Siostra jest bardzo radosna i otwiera serca wszystkich. Zgromadzenie Elżbietanek wybrała, bo było to jedyne zgromadzenie Sióstr w Jastarni. Podobnie jak wiele innych żeńskich zgromadzeń zakonnych, wyrosło na gruncie potrzeb społecznych XIX wieku. Zrodziło się ono w Nysie. Siostry Elżbietanki opiekują się chorymi i potrzebującymi. To bardzo spodobało się młodej dziewczynie z Jastarni, która bardzo chciała pomagać innym. I tak Honorata została Siostrą Piotrą. Wszyscy w Złotowie znają jej uśmiech, serdeczność, zaangażowanie w pomoc innym, ale też wigor i sportowego ducha. Jej kajakarska przystań przy promenadzie nie dziwi nikogo. I wielkie zaangażowanie jako dyrektorki miejscowego hospicjum. Ludzie z zewnątrz nie mogą się nadziwić, że w takim miejscu jest dużo radości, śmiechu i serdeczności.
6/30/2023 • 29 minutes, 7 seconds
"Dla Violetty" - reportaż Magdy Skawińskiej o pomniku Violetty Villas w Lewinie Kłodzkim
W Lewinie Kłodzkim stanął pomnik Violetty Villas ufundowany przez jej fanów. Wykonał go Piotr Makała, który zaprosił do współpracy koleżankę Brygidę Bijatę, która bardzo chciała zrobić tę rzeźbę.
6/29/2023 • 33 minutes, 18 seconds
"Walka o zielone" – reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego o ochronie miejskiej zieleni
Mieszkańcy niewielkiego podwarszawskiego osiedla Stara Miłosna w dzielnicy Wesoła sprzeciwiają się wycince drzew i krzewów przy ich posesjach położonych przy niewielkiej osiedlowej drodze. Protest zaczął się, gdy tylko pojawiły się maszyny budowlane i rozpoczęła się wycinka pierwszych drzew po jednej stronie tej drogi. Mieszkańcy uratowali już przed piłą sosnę z gniazdem ptaków stojąca przy tej drodze. Wymusili na urzędnikach i budowniczych osłonięcie jej kory deskami, po to by nie zniszczyły jej maszyny budowlane. Przez wycinką uratowano również dwa stare dęby w Starej Miłosnej w dzielnicy Wesoła, która chwali się dbałością o zieleń. Mieszkańcy wywalczyli zmianę planów i zbudowanie drogi, która okala te drzewa. Te właśnie dęby zgłosili do ogólnopolskiego konkursu na DRZEWO ROKU, w którym internauci głosują na najciekawsze drzewa w Polsce, warte ochrony przed pochopnymi decyzjami urzędników.
6/28/2023 • 24 minutes, 40 seconds
"Fort śmierci" - reportaż Jakuba Tarki o Poznańskim Forcie VII
Poznański Fort VII, w którym działa Muzeum Martyrologii Wielkopolan, to pierwszy obóz koncentracyjny w okupowanej Polsce i największy w Wielkopolsce ośrodek eksterminacji polskich elit. Został wybudowany jeszcze w XIX wieku (1876-1880) i wszedł w skład zewnętrznego obwodu Twierdzy Poznań, czyniąc z tego miasta największą twierdzę niemiecką u wschodnich granic II Rzeszy. To tutaj w czasie II wojny światowej Niemcy uruchomili pierwszą komorę gazową w ogóle, to tutaj istniało nieoficjalne centrum szkoleniowe dla SS-manów. Niestety wiedza o tym strasznym miejscu jest wciąż niewielka. W ostatnich latach w Forcie VII prowadzono wielomilionowy remont. Wartość inwestycji wyniosła blisko 24 miliony złotych, z czego 11 milionów to dofinansowanie ze środków unijnych. Od kwietnia miłośnicy historii II wojny światowej, podróżujący szlakiem starych zamków czy fortyfikacji mogą zobaczyć niedostępne do tej pory cele na lewym majdanie Fortu, zwiedzić prawy majdan czy przejść ścieżką zwiedzania w suchej fosie. Przez następne lata będą prowadzone dalsze prace.
6/28/2023 • 30 minutes, 8 seconds
"Nieprzeciętny wybór" - reportaż Weroniki Puszkar o tegorocznym Plebiscycie "Nieprzeciętni"
Znamy już laureata plebiscytu radiowej Czwórki, Nieprzeciętni. Ostateczną decyzję jak zawsze podjęli słuchacze, którzy przez kilka tygodni głosowali na kandydata wybranego z dziesiątki finalistów. Nieprzeciętni to plebiscyt dla ludzi w wieku 18-35 lat, którzy mają niesamowitą pasję, robią coś dla innych, którym po prostu chce się więcej. Jak było na tegorocznej gali?
6/27/2023 • 9 minutes, 34 seconds
"Dwie siły teatru" - reportaż Julii Rozbieckiej o Festiwalu "Dwa Teatry - Zamość 2023"
19 czerwca zakończył się Festiwal "Dwa Teatry - Zamość 2023". Wydarzeniu, jak co roku, towarzyszył konkurs na najlepsze słuchowiska radiowe i spektakle telewizyjne oraz prezentacje twórczości różnorodnych artystów. Laureatami Wielkich Nagród Festiwalu "Dwa Teatry - Zamość 2023" zostali Zofia Kucówna i Krzysztof Wakuliński. Jest to nagroda za wybitne kreacje aktorskie w Teatrze Polskiego Radia i Teatrze Telewizji Polskiej. Wybitna aktorka, która na co dzień mieszka w Skolimowie, nie mogła odebrać nagrody osobiście. Podziękowała w zaprezentowanym na telebimie filmiku nagranym podczas swoich 90. urodzin. Przez 3 dni odbywało się święto radiowej i telewizyjnej twórczości teatralnej. Jury festiwalu zakwalifikowało dziewiętnaście utworów do udziału w konkursie słuchowisk dla dorosłych i dziewięć prac do konkursu słuchowisk dla dzieci i młodzieży. Z biegiem lat wydarzenie stało się jedną z najważniejszych imprez kulturalnych w kraju.
6/27/2023 • 24 minutes, 42 seconds
"Co nam tunel przyniesie?" - reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego o otwarciu najdłuższego w Polsce podwodnego tunelu pod Świną w Świnoujściu
Na przełomie czerwca i lipca zostanie otwarty najdłuższy w Polsce podwodny tunel pod Świną w Świnoujściu. Będzie to trwałe połączenie Świnoujścia na wyspie Uznam z Wolinem i dalej mostami z resztą kraju. Budowę tunelu rozpoczęto pięć lat temu, a jej koszt - ok. 900 mln zł w 85 proc. pokryła dotacja Unii Europejskiej. Resztę dołożyła gmina Świnoujście. Będzie to tunel jednorurowy z dwoma pasami ruchu w przeciwnym kierunku. Istnieje możliwość budowy drugiego tunelu, ale obecnie gminy nie stać na taką inwestycję. Poza tym urzędnicy szacują, że obecny jednorurowy tunel jest odpowiedni dla planowanego przez najbliższych kilka lat natężenia ruchu. Wraz z tunelem w mieście zmieni się wiele. Szacunki transportowców mówią o nawet 25% wzroście liczby samochodów w kurorcie. W reportażu wykorzystano fragment książki Piotra Oleksego "Wyspy nieznane. Wolin i nieznany archipelag", Wydawnictwo Czarne 2001 r.
6/22/2023 • 42 minutes, 13 seconds
"Zjazd mechaników" - reportaż Magdy Skawińskiej o byłych studentach Wydziału Mechanicznego Politechniki Wrocławskiej
Chociaż nie zaczęli razem studiów, to razem je skończyli, bo dyplomy magistrów inżynierów obronili w 1973 roku. Byli studentami Wydziału Mechanicznego Politechniki Wrocławskiej. Jeden rocznik studiował przez 11 semestrów i zaczął pół roku wcześniej. Koleżanki i koledzy z późniejszego rocznika studiowali przez 10 semestrów. Prawie wszyscy skończyli studia. Wiele osób poszła pracować do przemysłu, ale duża grupa została na uczelni. 10 lat po zrobieniu dyplomu ktoś wpadł na pomysł, że warto byłoby się spotkać. Czasy nie były łatwe - 1983 rok - schyłek stanu wojennego. Nie wszyscy przyjechali. Do wielu osób nie udało się dotrzeć, wiele było już za granicą. Takie były początki, ale nie zrezygnowali. Ci, którzy mogą, spotykają się co roku. Natomiast co 5 lat jest organizowany jubileuszowy zjazd, który ściąga nawet tych z zagranicy: Australii, Kanady, Niemiec czy Stanów Zjednoczonych. Niektórzy jeszcze pracują, inni realizują na emeryturze swoje pasje. Wspominają, żartują, dzielą się t
6/22/2023 • 50 minutes
"To człowiek wydaje polecenia" – reportaż Weroniki Puszkar o fenomenie sztucznej inteligencji
Jeszcze kilka lat temu mówiło się, że to science fiction, teraz każdego dnia dowiadujemy się, w czym znowu dogania człowieka. Sztuczna inteligencja potrafi już zdiagnozować chorobę na podstawie dostarczonych danych, wybrać najlepsze CV dla danej firmy i poprowadzić audycję radiową. Działa też w branży kreatywnej. Maluje obrazy, pisze książki i piosenki. Co więcej... śpiewa. Jest w stanie mówić głosem dowolnej osoby. I chyba to najbardziej przeraża. Czy jednak powinniśmy się jej bać? Jak wygląda jej szkolenie? I za co jest odpowiedzialna? O tym w reportażu "To człowiek wydaje polecenia".
6/21/2023 • 58 minutes, 21 seconds
"Nasza misja" – reportaż Moniki Chrobak o Salezjańskim Wolontariacie Misyjnym - Młodzi Światu w Krakowie
Oferują serce i czas dla najbardziej potrzebujących. Mowa o wolontariuszach zaangażowanych w Salezjańskim Wolontariacie Misyjnym - Młodzi Światu w Krakowie. To organizacja pożytku publicznego, która wspiera najuboższych w krajach Afryki, Ameryki Południowej, Europy Wschodniej i Azji. Justyna Marczewska i Paulina Mirochna wyjechały do Boliwii, aby wspierać potrzeby tamtejszych mam samotnie wychowujących dzieci. W Cochabambie znajduje się Centrum im. Jana Pawła II prowadzone przez siostry albertynki, które pomaga materialne, medycznie i duchowo kobietom w trakcie ciąży i po urodzenia dziecka. Salezjański Wolontariat Misyjny - Młodzi Światu zajmuje się też m.in budową szkół, dożywianiem dzieci czy wsparciem w edukacji młodych ludzi. Na terenie siedziby organizacji jest możliwe zwiedzanie sześciu wiosek z różnych części świata. Można tu zobaczyć wioskę z Ghany, peruwiańską chatę, indiańskie tipi, arktyczne igloo, mongolską jurtę oraz papuaski dom na palach.
6/20/2023 • 48 minutes, 12 seconds
"Wyzwolony prorok naszych czasów" – reportaż Andrzeja Urbańskiego o księdzu Franciszku Blachnickim
Dziś już wiadomo. Jeden z najbardziej inwigilowanych przez komunistów kapłan został zamordowany. Prowadzone w tej sprawie śledztwo w sposób kategoryczny przedstawia brutalną prawdę tamtych czasów i służb, które bezwzględnie eliminowały duszpasterzy z życia publicznego. Okazuje się, że ksiądz Franciszek Blachnicki jest wciąż ważna postacią dla wszystkich, którzy utożsamiają się z ruchem i wspólnotami, które tworzył. Są również środowiska, które w dalszym ciągu obawiają się jego oddziaływania, ale przede wszystkim prawdy. O tej wyjątkowej postaci, kapłanie niezłomnym, którego rocznica nawrócenia w celi śmierci obchodzimy co roku 17 czerwca, opowiadają ci, którzy spotkali go na swojej drodze.
Radosław Rudziński jest kolekcjonerem i miłośnikiem ceramiki mirostowickiej. To artystyczne rzemiosło było przez lata bardzo ważne dla społeczności Mirostowic Dolnych. Stara się więc zachować pamięć o dawnych czasach. Jego kolekcja liczy już kilka tysięcy przedmiotów i nadal się powiększa. Zadbał też o promocję swojej pasji w internecie. Lista miłośników mirostowickiej ceramiki stale się powiększa. Celem Pana Radosława jest stworzenie i udostępnienie zwiedzającym Muzeum Mirostowickich Zakładów Ceramicznych. Mirostowickie Zakłady Ceramiczne powstały w 1877 roku. Początkowo produkowały cegły klinkierowe. Jednak z czasem poszerzono ofertę o ceramikę budowlaną, elementy ceramiczne fontann, kominków, portali, pomników i ceramiczne okładziny ścienne. Jesienią 1991 wojewoda zielonogórski postawił zakłady w stan likwidacji. W 1992 ogłoszono upadłość przedsiębiorstwa. Blisko pół tysiąca pracowników straciło pracę, a zakład popadał w ruinę. Pozostała pamięć.
6/15/2023 • 23 minutes, 15 seconds
"CPK z historią w tle" - reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej o Bogusławie Jankowskim, który jako pierwszy stworzył koncepcję Centralnego Portu Lotniczego
Bogusław Jankowski zawodowo pracował jako tłumacz z języka niemieckiego i angielskiego. Był ekspertem w dziedzinie transportu publicznego, wiceprezesem Towarzystwa Integracji Transportu. Mało kto wie, że jako pierwszy stworzył koncepcję Centralnego Portu Lotniczego, łączącego linie Kolei Dużych Prędkości, nad którą pracował przeszło 20 lat, z portem lotniczym. To on zaproponował lokalizację CPK pomiędzy Warszawą a Łodzią. To była jego wielka pasja. Z wykształcenia psycholog lingwista, który zostawił po sobie plany i dokumentację z precyzyjnymi wyliczeniami, jak wykształcony inżynier. Koncepcji Centralnego Portu Lotniczego poświęcił całe swoje życie. Opowiada o nim i jego pasji syn, który często towarzyszył ojcu w czasie jego pracy. Jego ojciec był też uczestnikiem licznych konferencji na całym świecie jako ekspert w dziedzinie transportu. Niezwykły człowiek, którego historię przedstawi ten reportaż.
6/15/2023 • 57 minutes, 4 seconds
"Karowa 18" - reportaż Antoniego Rokickiego o współczesnych adeptach socjologii
Karowa 18, Warszawa. To miejsce szczególne dla wielu humanistów. Znajduje się tam Wydział Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. – Socjologia na Uniwersytecie powstała w latach trzydziestych. Dobrze się rozwijała, ale wojna ten rozwój przerwała – mówi prof. Antoni Sułek, zajmujący się metodologią i historią socjologii, a także badaniami opinii publicznej. – Odżyła szybko po wojnie, ale wraz z nastaniem stalinizmu na przełomie lat 40. i 50. została rozwiązana i wróciła na Uniwersytet w 1957 roku, po odwilży październikowej. I ten okres popaździernikowy, który skończył się dopiero w marcu 1968 roku, jest uważany za złote lata – wskazuje.
6/14/2023 • 29 minutes, 30 seconds
"Kiedy śmieje się dziecko, śmieje się cały świat" - reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej
To jeden z cytatów zawartych w myśli pedagogicznej Janusza Korczaka. Kiedy czyta się to, co po sobie pozostawił, to widać jak ponadczasowe są jego słowa. Cytaty z dzieł Janusza Korczaka są inspirujące. Dające do myślenia. Wzruszające. Łączą się w spójną opowieść o rodzicielstwie i szacunku do dziecka. Rodzicielstwo to trudna i odpowiedzialna sprawa. Ale doświadczenia z dzieciństwa mają ogromny wpływ na dorosłe życie każdego z nas. Możemy nie pamiętać wielu wydarzeń z czasu pomiędzy, ale dzieciństwo wryte jest w pamięć na zawsze. I te dobre i piękne doświadczenia, ale i te złe i traumatyczne. Prawda jest taka, że krzywdzimy nasze dzieci. Mówimy, że kochamy, ale czyny często pokazują coś innego. Jako reportażysta nieraz towarzyszyłam z mikrofonem takim sytuacjom. Między innymi takim, kiedy rodzice w konflikcie porywali z przedszkola własne dziecko i ukrywali. To ogromne emocje dorosłych w kryzysie, ale czy myśli się wtedy o małym bezbronnym dziecku?
6/13/2023 • 51 minutes, 2 seconds
"Po drugiej stronie kraty" - reportaż Grażyny Wielowieyskiej o kobiecie, która przez 30 lat pracowała w służbie więziennej
Jej kariera zawodowa była trochę dziełem przypadku. Od zawsze pragnęła uczyć w szkole chemii. Ukończyła tzw. "Marmoladę", czyli Technikum Przetwórstwa Owocowo–Warzywnego w Sandomierzu. Niestety nie zdała jednego z egzaminów kwalifikacyjnych na studia. Wydział pedagogiki w wyższej Szkole Pedagogicznej w Kielcach musiał więc poczekać rok. Będąc na wakacjach w Warszawie, postanowiła trochę popracować. Od znajomych dowiedziała się, że w Areszcie Śledczym na Olszynce Grochowskiej, poszukują do pracy żywnościowca. Pensja było spora, więc się zdecydowała. Chciała zarobić trochę, odłożyć i zdawać powtórnie na wymarzony kierunek. Wtedy nie zdawała sobie sprawy z tego, co to jest za służba. Co tak naprawdę oznacza pełna dyspozycyjność, odporność na stres, często odwaga i determinacja, a przede wszystkim, odpowiedzialność za życie drugiego człowieka. Przez 30 lat, które spędziła "za kratami" przeszła przez różne szczeble kariery. Była pierwszą kobietą w kraju, która prowadziła służbę transportową.
6/11/2023 • 57 minutes, 37 seconds
"Wyższy interes" - reportaż Dominiki Dębskiej o historycznych ulicach Białegostoku
To jedna z dzielnic Białegostoku, w której czas się zatrzymał. Drewniane domy od dworca PKS aż do ulicy Kopernika pamiętają jeszcze lata międzywojenne. To dawne przedmieścia, oaza spokoju dla białostoczan uciekających przed śródmiejskim zgiełkiem, a także przyjezdnych z okolicznych miejscowości, spragnionych miejskiego życia. Wiele z tych domów popadło w ruinę, te zamieszkałe noszą już ślady współczesnych remontów i modernizacji. Wciąż jednak spacer historyczną Sosnową, Ciechanowską, Grunwaldzką czy Warecką przywraca wspomnienia o dawnym Białymstoku. Czy przebudowa ulic Bohaterów Monte Cassino i Łomżyńskiej otworzy nowy etap w życiu okolicznych mieszkańców? Kto napisze nową historię tej dzielnicy - miejscy planiści czy deweloperzy?
6/10/2023 • 24 minutes, 41 seconds
"Z miłości do tańca" - reportaż Joanny Bogusławskiej o Zespole Pieśni i Tańca Politechniki Warszawskiej
Zespół Pieśni i Tańca Politechniki Warszawskiej powstał jako pierwszy folklorystyczny zespół uczelniany w Warszawie. Został założony w 1951 roku przez studentów architektury. Ma w swoim repertuarze pieśni i tańce z różnych regionów Polski oraz widowiska artystyczne nawiązujące do polskiej historii narodowej i motywów ludowych. Dał ponad 3 tys. koncertów na scenach krajowych i zagranicznych. Jest zdobywcą m.in. srebrnej i brązowej Kolii Książąt Burgundii, srebrnej płyty przyznanej przez francuską Akademię Muzyczną im. Charles'a Crosa, Złotej Artemidy Festiwalu Folklorystycznego w Efezie oraz głównej nagrody na Harmonie Festiwal '99 w Lindenholzhausen w Niemczech. Za zasługi dla Warszawy otrzymał Złotą Syrenkę. Łączy pokolenia, w zespole występują studenci i seniorzy (osoby, które kiedyś tańczyły, teraz też występują w koncertach). Jak wyglądało koncertowanie kiedyś, a jak wygląda dzisiaj?
6/9/2023 • 34 minutes, 17 seconds
"Meandry turystycznego biznesu" - reportaż Czesławy Borowik o pionierach agroturystyki
Lucyna i Bogdan Kozyrowie to znani nie tylko na Roztoczu przedsiębiorcy, pionierzy agroturystyki. Zaczęli od wynajmowania tzw. kwater. – Nie potrafię powiedzieć, jak sobie radziłam. Jeszcze kawałek ogrodu było, trójka dzieci i do pracy – przyznaje Lucyna Kozyra, cofając się myślami do początków działalności. Dynamicznie rozwijają firmę do dziś. Co dla nich w życiu jest najważniejsze? Jak można realizować swoje pomysły, wykorzystując walory przyrody? W reportażu wypowiadają się: Lucyna Kozyra, Bogdan Kozyra, Marian Mandziuk, Jan Nieścior, Krzysztof Malec, turyści odwiedzający Susiec i okolice.
6/8/2023 • 23 minutes, 5 seconds
"Powrót do przeszłości" - reportaż Grażyny Wielowieyskiej o odnalezionych fotografiach w MDK przy Łazienkowskiej
Stare fotografie i negatywy odnalezione przypadkiem, na początku tego roku, w MDK przy Łazienkowskiej w Warszawie stały się impulsem do spotkań ludzi, którzy w latach pięćdziesiątych, sześćdziesiątych i siedemdziesiątych uczęszczali na zajęcia i warsztaty prowadzone w placówce. Zgłaszają się coraz to nowe osoby, które pragną odnaleźć się na zdjęciach, spotkać dawne koleżanki i kolegów, przypomnieć sobie wspólnie historie czasów, kiedy byli młodzi. Po latach skończył się remont Fortu VII w Poznaniu, należącego do Twierdzy Poznań, pierwszego na ziemiach polskich obozu koncentracyjnego.
6/7/2023 • 8 minutes, 57 seconds
"Dzieckiem być" – reportaż Doroty Bonieckiej-Górny - portret dziecka dźwiękiem malowany z okazji Międzynarodowego Dnia Dziecka
Małgosia ma 9 lat. Chodzi do drugiej klasy. Lubi śpiewać, tańczyć, rysować i robić z gliny różne figurki i naczynia. Na Dzień Dziecka dostała domek i ludziki do swojej ulubionej gry w telefonie. Lubi różną muzykę. Trudność sprawia jej matematyka, nie lubi wcześnie wstawać. Jest wysportowana, wspina się na ściance wspinaczkowej. Jeździ konno, kocha zwierzęta. Ma psa Zulusa, którego wraz z rodzicami przygarnęli z budowy. Chce w przyszłości być weterynarzem i projektantką mody. Uczestniczyła w tegorocznym Pikniku Naukowym, robiła model dźwięku 3D i nagrywała swoich rówieśników. Rok temu przeprowadzała wywiad z autorem książek dla dzieci z Grzegorzem Kasdepke, a jej wujek napisał o niej bajkę. Portret dziecka dźwiękiem malowany z okazji Międzynarodowego Dnia Dziecka.
6/4/2023 • 20 minutes, 3 seconds
"Wypada bywać" - reportaż Jakuba Tarki o pierwszym obozie koncentracyjnym w okupowanej Polsce
Poznański Fort VII - część Twierdzy Poznań - to pierwszy obóz koncentracyjny w okupowanej Polsce. Niestety wiedza o tym strasznym miejscu jest wciąż niewielka. Od kwietnia jednak jest okazja, by fort, który przeszedł wielomilionowy remont zwiedzić i poznać tragiczną historię Wielkopolan.
6/4/2023 • 19 minutes, 28 seconds
"Reduta" - reportaż Magdy Grydniewskiej o reducie Tadeusza Kościuszki, którą miał budować w obronie Konstytucji 3 maja
Polska sensacja archeologiczna. Tadeusz Kościuszko prawdopodobnie budował redutę w obronie Konstytucji 3 maja. Czy w obecnym lubelskim Ogrodzie Botanicznym jest reduta Kościuszki będzie wiadomo po badaniach archeologicznych. O tym, że Tadeusz Kościuszko w sąsiedztwie dworku stryja mógł wznieść redutę, po raz pierwszy kilka lat temu napisał były dyrektor lubelskiego Skansenu, Mieczysław Kseniak. Ukształtowanie terenu potwierdza tezę, archeolodzy pracują na miejscu i wyniki badań już są interesujące.
6/1/2023 • 25 minutes, 27 seconds
"Kozia 11" - reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej o Muzeum Karykatury w Warszawie
Muzeum Karykatury w Warszawie powstało w roku 1978. Jego pomysłodawcą, a później długoletnim dyrektorem był znakomity rysownik i satyryk Eryk Lipiński. 10 lipca 2002 roku Muzeum Karykatury otrzymało imię swego twórcy i założyciela. Myśl o powstaniu takiego muzeum rodziła się już w latach 60. Najpierw powstało jako dział Muzeum Literatury. Z początkiem 1983 roku Muzeum Karykatury uzyskało status placówki samodzielnej.
6/1/2023 • 28 minutes, 46 seconds
"Nasza perełka" - reportaż Moniki Malec o wiejskim świecie dźwięków
Odgłosy zwierząt gospodarskich: krów, baranów, koni, świń, kur i kogutów mieszały się kiedyś z dźwiękami towarzyszącymi ludzkiej pracy na roli: koszeniem kosą, młócką cepem. Dziś dla wielu ten świat dźwięków istnieje tylko w pamięci. W miejscowości Wysokie pod Zamościem dawne odgłosy wsi ożywają, gdy przekracza się próg Regionalnej Izby Pamięci Gminy Zamość. Wanda Szpuga wraz z Kołem Gospodyń Wiejskich postanowiła uratować od zapomnienia nie tylko dźwięki, ale i przedmioty, których dziś już nikt nie używa. Stworzyła bardzo atrakcyjne, estetycznie wykonane miejsce do zwiedzania.
5/31/2023 • 55 minutes, 7 seconds
"Piknik Naukowy" – reportaż Aleksandry Dobieszewskiej o 26. Pikniku Naukowym Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik
27 maja po raz 26. odbył się Piknik Naukowy Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik. Odwiedziło go przez cały dzień około 40 tysięcy zwiedzających. Studio Reportażu i Dokumentu również miało swoje stanowisko. Tematem tegorocznej edycji były rewolucje naukowe. 26. Piknik Naukowy to niezwykła okazja, żeby samemu dotknąć, poeksperymentować, dowiedzieć się czegoś nowego, pobawić się. Dzieci dzięki Piknikowi mogą odkryć swoje pasje. Jak mówi jeden z bohaterów reportażu, Maksym, to właśnie dzięki tego typu wydarzeniom zaczął się uczyć, aby w przyszłości studiować lotnictwo.
5/30/2023 • 46 minutes, 3 seconds
"Z małpką w kieszeni" - reportaż Antoniego Rokickiego o popularności spożywania alkoholu z małych butelek
"Małe butelki zmieniają sposób picia alkoholu (...). Pozwalają pić wygodniej w sytuacjach, w których wcześniej picie alkoholu było niemożliwe lub zbyt krępujące. (...) Wprowadzają do picia alkoholu elementy niewinnej, niegroźnej zabawy…" – to fragmenty raportu "Dokąd płynie mała wódka", opublikowanego przez firmę Synergion w 2020 roku. Jednym z najważniejszych wniosków sformułowanych przez badaczy było stwierdzenie, że każdego dnia w Polsce sprzedawanych jest około trzech milionów "małpek", czyli niewielkich butelek wódki. Jak alarmowali autorzy raportu, po alkohol ten z chęcią sięgają ludzie w każdym wieku, przedstawiciele różnych zawodów, słabo i dobrze wykształceni.
5/28/2023 • 29 minutes, 46 seconds
"Jeszcze są księgarnie" - reportaż Jakuba Tarki o trudnym losie polskich księgarzy
Na początku roku Stowarzyszenie Księgarzy Polskich przeprowadziło wśród właścicieli księgarń w Polsce ankietę. Wynika z niej, że prawie 80 procent z nich regularnie dopłaca do swojego interesu, a 14 procent planuje w najbliższym czasie zakończyć działalność. Z Warszawy znikają kolejne księgarnie i antykwariaty. W opuszczonych lokalach prowadzone są bardziej dochodowe interesy, np. w dawnej Księgarni im. Stefana Żeromskiego (pod istniejącym do dziś neonem) funkcjonuje sklep z tanią odzieżą na wagę… Coraz więcej jest też miasteczek, w których nie ma żadnej księgarni. Przykładem jest Mrągowo, w którym na wiosnę zniknęła ostatnia, przeszło stuletnia, księgarnia. Jakie są przyczyny trudnej sytuacji księgarzy? Jak walczą, by zachować swoje księgarnie - będące często lokalnymi instytucjami kultury, które wpisały się w krajobraz miasta?
5/27/2023 • 24 minutes, 47 seconds
"To moja ojcowizna" - reportaż Moniki Chrobak o Związku Podhalan i przekazywaniu tradycji z pokolenia na pokolenie
Stanisław Kozik z Brzyny w Małopolsce kultywuje tradycje rodzinne z pokolenia na pokolenia. Głównie te związane z dawnym życiem na wsi. A ma komu je przekazać, doczekał się bowiem trójki dzieci i dziesięciorga wnuków - ośmiu chłopców i dwóch dziewczynek. Uczy ich przede wszystkim wartości ciężkiej i uczciwej pracy oraz prostoty życia na łonie natury. Na co dzień należy do Związku Podhalan, śpiewa i muzykuje, między innymi gra na akordeonie. Związek Podhalan to organizacja pożytku publicznego pielęgnująca tradycje góralskie. W swoim gronie skupia nie tylko rodowitych górali, którzy pielęgnują swoją odrębność kulturową i obyczajową, lecz również sympatyków związanych z subregionami zamieszkałymi przez górali polskich, którym na sercu leży rozwój tych ziem. W reportażu usłyszymy Stanisława Kozika, jego żonę Marię, ich synów Janusza i Łukasza, synową Ewę oraz ich wnuków: Mateusza, Kacpra, Wiktora i Alicję.
5/26/2023 • 24 minutes, 39 seconds
"Wciąż u siebie" - reportaż Andrzeja Urbańskiego o Paradzie Polskości w Wilnie
Od 18 lat na początku maja w Wilnie spotykają się Polacy mieszkający na Litwie. Najwięcej przybywa ich z samego Wilna i rejonu wileńskiego. To prawie 200-tysięczna społeczność, której nie sposób nie zauważyć. W tym roku, w ramach święta, kilkanaście tysięcy osób wędrowało ulicami Wilna, od budynku Sejmu litewskiego, ulicą Giedymina, Świętojańską, obok Pałacu Prezydenckiego i Pałacu Paców, w którym mieści się Ambasada Polska w Wilnie – a potem Zamkową, Wielką i Ostrobramską. Parada jest wyrazem dumy z bycia Polakiem na Litwie oraz demonstracją jedności. Wśród uczestników byli przedstawiciele polskich organizacji społecznych, polskie szkoły i przedszkola, zespoły artystyczne i liczne grono rodaków z Polski. Warto podkreślić, że Polacy na Litwie są najliczniejszą mniejszością narodową i stanowią 6,5 proc. ogółu litewskiego społeczeństwa. Parada Polskości jest dla jej uczestników okazją do zamanifestowania swojej przynależności narodowej, ale również pokazania, że polska społeczność na Litwie jest duża, aktywna i dobrze zorganizowana.
5/25/2023 • 24 minutes, 17 seconds
"Błoto, pot i łzy" - reportaż Moniki Chrobak o wsi Czarne w Beskidzie Niskim i Stowarzyszeniu Artystów Ceramików "Keramos"
W Beskidzie Niskim pokazuje jak żyć prosto i blisko ziemi. Etnograf Jurek Szczepkowski przeprowadził się z Warszawy do wsi Czarne i wraz z grupą przyjaciół zapoczątkował warsztaty z gliną. W swojej pracowni uczy pracy na kole garncarskim i wypalania ceramiki w piecu opalanym drewnem. Doświadczenie w glinie zdobył w "Mud Sweat and Tears" na Manhattanie. Od 2002 r. jest członkiem Stowarzyszenia Artystów Ceramików "Keramos". We wsi Czarne obecnie mieszka z żoną, są tam jedynymi mieszkańcami. Stowarzyszenie "Keramos" powstało w 1990 roku z przekształcenia Grupy Twórczej KERAMOS działającej w Warszawie od 1974 r. Skupia warszawskich ceramików i grupę zagranicznych artystów.
5/24/2023 • 19 minutes, 46 seconds
"Instrument wolności" - reportaż Magdy Skawińskiej o wystawie "Moda stanu wojennego" w Muzeum Narodowym we Wrocławiu
Lata 80. rozpoczęły się Karnawałem "Solidarności", potem był dramatyczny grudzień 1981 roku, kiedy generał Wojciech Jaruzelski ogłosił stan wojenny. Pozostałe lata dekady to głęboki kryzys gospodarczy i polityczny. Bezbarwne ulice, a na nich ludzie w szarych bezwymiarowych ubraniach i w topornych zimowych butach na tęgie mrozy lat 80. Na tym tle zdarzały się kolorowe ptaki. Najczęściej kobiety, bo to one potrafiły wyczarować niezwykłe ubrania. Szyły, farbowały, dziergały. Wystawa "Moda stanu wojennego" w Muzeum Narodowym we Wrocławiu prowadzi nas przez lata 80. Kuratorki – Małgorzata Możdżyńska-Nawotka i Maria Duffek-Bartoszewska skonstruowały ją tak, aby pokazać, jak wielka historia, poprzez ubrania, akcesoria mody, odbijała się w indywidualnych losach, w życiu pojedynczych ludzi.
5/24/2023 • 29 minutes, 45 seconds
"Muzyka karmi duszę" - reportaż Joanny Bogusławskiej o Chórze Akademickim Politechniki Warszawskiej
Śpiewać może każdy, ale oni robią to wyjątkowo dobrze i to mimo, że nie są chórem zawodowym. Co łączy ich z Japonią? Chór Akademicki Politechniki Warszawskiej jest prowadzony przez dyrygenta Dariusza Zimnickiego, absolwenta Konserwatorium Wileńskiego oraz Akademii Muzycznej w Warszawie w specjalności dyrygentura chóralna. Chór wyróżnia się licznymi inicjatywami w wykonywaniu utworów najnowszych i nowo odkrytych w literaturze chóralnej. Dotychczas przygotował i poprowadził ponad 40 prawykonań muzyki wokalnej i wokalno- instrumentalnej. Tworzą go w większości studenci i absolwenci Politechniki Warszawskiej. W ciągu 11 lat swojej działalności Chór miał okazję wielokrotnie występować na krajowych i zagranicznych międzynarodowych festiwalach oraz konkursach chóralnych, nierzadko zdobywając chlubne nagrody (ponad 30). Jak zmieniał się chór i jak łączy pokolenia? O tym w reportażu.
5/24/2023 • 19 minutes, 57 seconds
"Nasz Papież" – reportaż Moniki Chrobak o Ołtarzu Papieskim w Starym Sączu
W Starym Sączu zachował się jedyny w Polsce Ołtarz Polowy w góralskim stylu, na którym Jan Paweł II kanonizował patronkę miasta św. Kingę. Papież Polak, już bliski kresu swego życia, wyniósł ją do godności świętej podczas swojej pielgrzymki do Polski w 1999 roku. Podczas mszy Jan Paweł II zaapelował o ducha służby, uczciwości i prawdy w dziedzinie polityki, działalności gospodarczej, społecznej i prawodawczej. Ołtarz Papieski nie został finalne rozebrany po jego wizycie. Poniżej budowli powstało Muzeum jemu poświęcone, w którym zachowało się wiele pamiątek, m.in. piuska. Jest na niej podpis z dnia inauguracji pontyfikatu 22 października 1978. Obok Ołtarza ponad 20 lat temu zostało wybudowane Diecezjalne Centrum Pielgrzymowania im. św. Jana Pawła II, w którym odbywają się rekolekcje i spotkania nawiązujące do postaci i spuścizny Ojca Świętego.
5/23/2023 • 22 minutes, 43 seconds
"Dwunasty krok" - reportaż Antoniego Rokickiego zrealizowany w ramach XXV Konkursu Stypendialnego im. Jacka Stwory
Reportaż "Dwunasty krok" Antoniego Rokickiego to historia niezwykłej przemiany człowieka, który mimo wielu życiowych zakrętów, wyszedł na prostą. Od kilkunastu lat Janusz jest terapeutą uzależnień. Mieszka i pracuje w Warszawie. Do jego gabinetu przychodzą ludzie z różnych środowisk, z różnymi problemami. Niektórym swoim podopiecznym Janusz opowiada o własnej drodze wyjścia z uzależnienia. Pomaga im w walce z własnymi demonami, daje szansę na wolność... Autor reportażu - Antoni Rokicki ze Studia Reportażu i Dokumentu PR - jest laureatem XXV edycji Konkursu Stypendialnego im. Jacka Stwory. To konkurs z wieloletnią tradycją, który ma na celu stworzenie warunków rozwoju młodym twórcom, poszukującym nowych, oryginalnych środków wyrazu w dziedzinie dokumentu artystycznego.
5/23/2023 • 41 minutes, 17 seconds
"Ponad nocą" - reportaż Antoniego Rokickiego o koncercie upamiętniającym bohaterstwo Ireny Sendlerowej
"Ponad nocą" to tytuł wyjątkowego koncertu, który odbył się w Wolskim Centrum Kultury w Warszawie 11 maja, czyli dzień przed 15. rocznicą śmierci Ireny Sendlerowej oraz kilka dni przed 80. rocznicą upadku powstania w getcie warszawskim. Upamiętnia on bohaterstwo Ireny Sendlerowej, która w czasie wojny uratowała ok. 2,5 tys. dzieci. Widowisko "Ponad nocą" składa się z dwóch części: pierwsza z nich to część muzyczna - w tym piosenki do wierszy wojennych poetów, do których muzykę stworzył Artur Gotz. Na scenie wystąpili: Michał Jasnos (klawisze), Łukasz Jerzykowski (gitara basowa), Kuba Mikulski (instrumenty perkusyjne). Drugą część projektu stanowiły aktorskie interpretacje tekstów, wspomnień i listów Ireny Sendlerowej w wykonaniu aktorki Kariny Seweryn. W reportażu Antoniego Rokickiego zostaną wykorzystane fragmenty rozmów z Ireną Sendlerową; nagrania pochodzące z archiwum Polskiego Radia (reportaże: Ewy Michałowskiej, Cezarego Galka).
5/22/2023 • 23 minutes, 46 seconds
"Megality" - reportaż Katarzyny Herbuś o potężnych kamiennych konstrukcjach
Powstały nawet kilka tysięcy lat przed naszą erą, a ich ślady do dziś znaleźć można na całym świecie. Chodzi o potężne kamienne konstrukcje, zwane megalitami. Są także w Polsce. Mimo, że starsze od egipskich piramid czy słynnego kręgu głazów Stonehenge w Wielkiej Brytanii, mało kto o nich wie... Polskie prehistoryczne budowle, tworzą miejsca niezwykłe, magiczne. Należy do nich Bukowa Góra, jedno ze Wzgórz Trzebiesławickich w granicach Dąbrowy Górniczej na terenie województwa śląskiego. Odkryte tam dwa lata temu dolomitowe megality oceniane są jako unikatowe w skali Europy, a może nie tylko... Pokazuje to m.in., że życie tu trwa już tysiące lat, a ówcześni ludzie nie byli tak prymitywnymi plemionami, jak się zwykło przyjmować...
5/22/2023 • 18 minutes, 19 seconds
"Dziękuję, nie piję" - reportaż Antoniego Rokickiego o problemie nadużywania alkoholu w Polsce
Aż 43 proc. ankietowanych przyznaje, że nadużywanie alkoholu jest bardzo dużym problemem w naszym kraju – tak wynika z badań Centrum Badania Opinii Społecznych, opublikowanych w grudniu 2019 roku. Wystarczy latem pospacerować po nadwiślańskich bulwarach czy sopockim Monciaku, aby przekonać się, że w barach i restauracjach sprzedających alkohol nigdy nie brakuje gości. Bohaterem reportażu jest trzydziestoletni mieszkaniec Warszawy, który bardzo często musi tłumaczyć nowo poznanym osobom na imprezie, dlaczego wybiera zabawę na trzeźwo. Jak mężczyzna odnajduje się wśród tych, którzy nie wyobrażają sobie spotkania z przyjaciółmi bez kieliszka…? Gdzie znajduje się granica między umiarkowanym spożywaniem alkoholu, a jego nadużywaniem…?
5/19/2023 • 9 minutes, 51 seconds
"Znaleźliśmy nasze miejsce" - reportaż Henryka Dedo i Waldemara Kasperczaka
Mieli jedno zdjęcie domu z gazety i informację, że znajduje się on pod lasem, w odległości około 30 kilometrów od centrum Poznania. Z mapą w ręku wsiedli do samochodu i ruszyli na poszukiwanie. I znaleźli, znaleźli dom i coś jeszcze... - Dziś wiem, że nie dom był celem, nasza przeprowadzka tu, przeróbka i zmiana tego wnętrza, ale zmiana nas. Ten dom nas zmienił, ale on był środkiem. Dokonała się w nas niesamowita transformacja. Ten dom, to miejsce i ten, który nas tu sprowadził... sprowadził nas po to, żeby nas zmienić - mówi bohater reportażu.
5/18/2023 • 31 minutes, 6 seconds
"Trzynastego maja" - reportaż Doroty Bonieckiej-Górny o 42. rocznicy zamachu na JPII
Zamach na papieża Jana Pawła II miał miejsce 42 lata temu - 13 maja 1981 roku. Wstrząsnął on całym światem. Niezależnie od wyznania, każdy modlił się o rychły powrót papieża do zdrowia. W kościołach biły dzwony, zabrzmiał nawet dzwon Zygmunt na Wawelu. Zamachu dokonał turecki terrorysta. Był on jednak jedynie wykonawcą zlecenia władz sowieckich. Mimo poważnej choroby i osłabienia już 17 maja 1981 roku papież skierował pierwsze posłanie do wiernych na Anioł Pański, dziękując im za modlitwę, a także wybaczył swojemu oprawcy. Wielu Polakom, papież Jan Paweł II dawał nadzieję, że możemy wyzwolić się spod okupacji sowieckiej, dlatego też był to wielki wstrząs dla rodaków. Zamach miał miejsce w święto Maryjne - w pamiątkę objawień w Fatimie. Ojciec Święty wielokrotnie potwierdzał, że to właśnie Maryja uchroniła go od śmierci. Rok po zamachu Jan Paweł II odwiedził Fatimę. W reportażu cofniemy się do tamtych dni majowych roku 1981 poprzez archiwalny kolaż dźwiękowy.
5/17/2023 • 21 minutes, 45 seconds
"Druga szansa" - reportaż Moniki Chrobak o Stowarzyszeniu Sursum Corda pomagającym byłym więźniom odnaleźć się na wolności
Jak wrócić do normalnego życia po odsiadce w więzieniu? Mieszkańcom Małopolski pomaga w tym Stowarzyszenie Sursum Corda. Działające w Nowym Sączu Stowarzyszenie Sursum Corda pomaga byłym więźniom odnaleźć się na wolności. Przy organizacji pożytku publicznego działa Ośrodek Pomocy Postpenitencjarnej. Jest to miejsce, w którym przez trzy miesiące od zwolnienia z zakładu karnego lub aresztu śledczego można korzystać z różnych form wsparcia materialnego i specjalistycznego. Z pomocy mogą też korzystać rodziny osadzonych.
5/16/2023 • 23 minutes, 3 seconds
"Strażnicy pamięci" - reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej o osobach, które odkrywają historię i przywracają pamięć
Uważani są za odmieńców. Hotelarz i organista. Pierwszy bakcylem historii zaraził się od rodziców, drugi jest krewnym rotmistrza Witolda Pileckiego. Pierwszy z własnych środków stworzył największe prywatne muzeum, o którym pięknie napisała kilka lat temu żona prezydenta Kaczorowskiego, że to kwintesencja polskości (wpadła na 25 minut, a wyszła po 6 godzinach), a drugi jest honorowym kustoszem bardem pieśni patriotycznych. I jeden i drugi uwielbia swoje miasto, czyli Ostrów Mazowiecką. Znakomite garnizonowe miasto w okresie międzywojennym. To tu w latach 30. stworzono aleję z pomnikami hetmanów i bohaterów. Figury są monumentalne. Wiele z tych pomników stoi do dziś. Niektóre odbudowano, bo padły zniszczone przez sowietów. Dlaczego im tak zależy na tych działaniach - opowiadają w reportażu.
5/14/2023 • 29 minutes, 4 seconds
"Wstąpiłam do zakonu" - reportaż Weroniki Puszkar o młodych kobietach, które wybrały życie w klasztorze
Mają niewiele ponad 30 lat. Ich życie było bardzo rozrywkowe. Nie wyobrażały sobie wyjścia z domu bez makijażu. Jedna z nich była kosmetyczką, inna pochodzi z wielodzietnej rodziny i myślała, że też założy rodzinę. Jednak dokonały zwrot o 180 stopni. Zdecydowały się na porzucenie dotychczasowego życia i wstąpiły do zakonu. Musiały zostawić swoje telefony, bo w zakonie mają wspólny, za to musiały zabrać budziki, bo klasztorny dzień rozpoczyna się o świcie. Obecnie w zakonie telefoniczny kontakt z rodziną mają raz w miesiącu, ale za to piszą listy i głównie na tym opiera się ich kontakt ze światem. W nowicjacie bowiem nie mogą nikogo odwiedzać przez rok. W reportażu opowiedzą o tym, jak trudna była to decyzja i z jakimi reakcjami się spotkały, często było to niezrozumienie. Dowiemy się także, jak wygląda życie w klasztorze, jakie są obowiązki. Nie zabraknie też opowieści o tym, dlaczego wybrały tę drogę.
5/13/2023 • 25 minutes, 39 seconds
"Mała Kozłówka" - reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej o dworze w Jakubowicach Konińskich
Jakubowice Konińskie, to mała miejscowość koło Lublina. Dwadzieścia lat temu, człowiek z tej wsi kupił lekko zrujnowany dwór. W jego odbudowę i włożył ogromne środki i serce. Pan Kazimierz Gajek stał się panem z dworu. Stworzył piękne miejsce z włoskim ogrodem, i we współpracy z konserwatorem zabytków, przywrócił dworowi dawną świetność. Dwór dwukrotnie odwiedził prezydent Ryszard Kaczorowski, który powiedział, że wielu odbudowuje mury, a pan Kazimierz Gajek stworzył prawdziwy polski dwór...
Łukasz Czepiela na co dzień lata samolotem pasażerskim, jest też pilotem akrobacyjnym. Pierwszym pilotem, który wylądował samolotem na szczycie drapacza chmur. Dokonał tego 14 marca 2023 roku, na lądowisku dla helikopterów hotelu Burdż Al Arab o średnicy 27 metrów, zawieszonym 212 metrów nad ziemią. Jednak to, co lata temu tak zachwyciło małego chłopca, to pokazy akrobacji na Zlinie 50 w wykonaniu 14-krotnego mistrza Polski i mistrza świata w akrobacji samolotowej Janusza Kasperka. Od tamtej pory chciał tylko i wyłącznie latać…
5/11/2023 • 9 minutes, 51 seconds
"Po zatartych śladach"- reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej - portret Napoleona Ordy
26 kwietnia przypada 140. rocznica śmierci Napoleona Ordy. W Polsce jest to postać prawie zapomniana, na Białorusi zaś - znana, ceniona i rozpoznawalna. Uważany za bohatera ziemi białoruskiej, ma swoje pomniki, muzeum, odbywają się konkursy poświęcone jego twórczości. Tam - znają go wszyscy. Jak to się stało, że Polak, przyjaciel Chopina, Liszta, Moniuszki i Mickiewicza w swojej ojczyźnie nie jest znany zupełnie? Na jego dorobek składają się kompozycje fortepianowe, praca poświęcona teorii muzyki, a przede wszystkim zbiór setek rysunków i akwarel, przedstawiających nieistniejące już w większości zamki, dwory, pałace, kościoły i miejsca będące świadectwem kultury polskiej, rysowane na terenie trzech zaborów. Ród Ordów był niezwykle zasłużony dla Polski, życiorysy jego potomków wciąż zaś czekają na odkrycie. Młode pokolenie poświęca czas i działa na rzecz odkrywania historii rodu, który wywodzi się od Dżyngis-chana. W internecie znaleźć można stronę poświęconą osobie i twórczości Napoleona Ordy. Jak powstała i dlaczego? O tym w reportażu.
5/11/2023 • 25 minutes, 55 seconds
"Zaginiony rękopis" – reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej o znanej i nieznanej historii Mazurka Dąbrowskiego
Pan Antoni Dutko przez lata śledził losy rękopisu naszego Hymnu Narodowego. Ponieważ kochał radio od dziecka, więc postanowił nas radiowców zachęcić do opowiedzenia tej historii - niezwykle ciekawej i tajemniczej. Z mikrofonem poszłam tropami rękopisu. Poznałam ciekawych ludzi i sensacyjne historie związane z historią Hymnu i rodziny Józefa Wybickiego. Poznałam też ludzi bardzo zaangażowanych w popularyzację wiedzy o naszym Hymnie. Zapadł mi w pamięć m.in. pan Czesław Leon Skonka, ekonomista, pisarz i działacz lokalny, który opowiedział mi o ciekawych i nieznanych faktach związanych z Mazurkiem Dąbrowskiego. Dzięki takim osobom, ludziom z pasją, ciekawych świata - my dziennikarze wchodzimy z mikrofonem w niezwykłe tematy, poznajemy wartościowych ludzi, zaangażowanych, kochających swój kraj i jego historię.
5/5/2023 • 53 minutes, 5 seconds
"Moje Beskidy" - reportaż Moniki Chrobak o miłości Jana Pawła II do gór
Góry były jedną z większych pasji papieża Polaka. Taka sceneria była dla św. Jana Pawła II nie tylko miejscem aktywności, odpoczynku ale także kontemplacji i modlitwy. Wśród ulubionych szczytów były te leżące w Beskidach. Pod Ołtarzem Papieskim w Starym Sączu zgromadzone są m.in. pamiątki związane z jego wędrówkami po górskich szlakach, nie tylko polskich, ale też włoskich. Jest tam ekwipunek turystyczny - plecak, buty, sweter, czapkę i rękawiczki. Jan Paweł II na zakończenie spotkania w małopolskim mieście w 1999 roku, kiedy podczas mszy kanonizacyjnej wyniósł w poczet świętych księżnę Kingę, założycielkę starosądeckiego Klasztoru Klarysek, wspominał wędrówki szlakami Beskidu Sądeckiego. Siedząc przy ołtarzu, patrzył na góry i nie mógł się powstrzymać przed "lekcją geografii" – Powiedział: "Jesteśmy tu, w Starym Sączu, skąd wyruszamy ku Dzwonkówce... na Prehybę… i schodzimy albo zjeżdżamy na nartach…". O jego miłości do gór opowiada nam przewodnik beskidzki i prezes Stowarzyszenia św. Kingi w Starym Sączu Mieczysław Witowski.
Niedaleko Pilawy od 40 lat działa Artystyczna Akademia. Tworzyła ją Zofia Bisiak konserwator sztuki. Jest to miejsce, w którym można nauczyć się wyplatania wikliny, lepienia z gliny i bardzo popularnego w Polsce okresu międzywojennego malowania batiku. Akademia przyciąga wielu artystów – malarzy, rzeźbiarzy, wikliniarzy. To miejsce kształci ludzi w tych dziedzinach artystycznych, przekazując stare techniki form artystycznych. Od 20 lat działa jako Stowarzyszenie Akademia Łucznica. Działalność Akademii wspiera Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Stowarzyszenie swoją działalnością obejmuje dzieci, młodzieży i dorosłych, artystów, animatorów kultury, nauczycieli i terapeutów zajęciowych, a także osób z niepełnosprawnościami. Jego celem jest edukacja w zakresie rękodzieła tradycyjnego i artystycznego, edukacja kulturalna, również architektoniczna oraz ekologiczna.
4/27/2023 • 26 minutes, 2 seconds
"Flisacka opowieść" - reportaż Moniki Chrobak o Stowarzyszeniu Flisaków Pienińskich
Stanisław Migdał z Polskiego Stowarzyszenia Flisaków Pienińskich po górskiej rzece Dunajec pływa od ponad 40 lat. Pod koniec kwietnia rozpoczyna właśnie kolejny sezon spływów flisackich. Tradycja flisacka zazwyczaj przechodzi z ojca na syna. Tak też było w przypadku Stanisława Migdała. Flisakami mogą być tylko mieszkańcy miejscowości pienińskich. To wynika ze znajomości górskiego regionu i nieprzewidywalnej rzeki. Górale maja swój charakterystyczny strój ludowy i gwarę. Spływy zaczęły się już pod koniec XIX wieku. To jedna z największych atrakcji Pienin. Na odcinku prawie 3 km skupiło się najpiękniejsze bogactwo tych gór, jest wiele zakoli, a ściany skalne mają około 300 metrów wysokości. Jest unikatowa przyroda ale też liczne legendy, m. in związane ze św. Kingą. Po górskiej rzece spłynął w 1934 roku prezydent Polski Ignacy Mościcki z żoną. Nie brakowało też przedstawicieli Kościoła Katolickiego, jak choćby późniejszych papieży: kardynała Karola Wojtyły czy kardynała Josepha Ratzingera.
4/26/2023 • 24 minutes, 18 seconds
"Księga Pamięci" - reportaż Macieja Jastrzębskiego o przywracaniu pamięci o holokauście
Księga Pamięci z Yad Waszem - Instytutu Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu w Jerozolimie. Od połowy lat czterdziestych do późnych lat osiemdziesiątych w Rosji temat Holokaustu był pomijany w szkołach i podręcznikach uniwersyteckich, encyklopediach i monografiach przede wszystkim z powodów politycznych. Ideologiczne mechanizmy wypierania przybierały różne formy: pomijania tematu milczeniem, zniekształcania faktów historycznych i bezpośredniego fałszowania. To Polacy zaczęli o tym fakcie opowiadać Rosjanom. "Księga Pamięci" to reportaż o tytanicznej pracy żydowskich historyków, dokumentujących zbrodnie hitlerowskie popełnione na Żydach. To opowieść o tym jak dzięki Polakom nie tylko ocalono wielu Żydów, ale również na terenie państwa Sowieckiego, już po zakończeniu II wojny światowej przywrócono pamięć o holokauście. "Księga Pamięci" spisana przez Żydów zawiera biogramy 4 milionów 800 tysięcy Żydów, którzy zostali zgładzeni przez Niemców. Prace nad jej powstaniem trwały 70 lat.
4/20/2023 • 22 minutes, 38 seconds
"Boski"- reportaż Andrzeja Urbańskiego o pomocy osobom w kryzysie bezdomności
Powszechna opinia, że pomagając osobom w kryzysie bezdomności, przyzwyczaja się je do życia na ulicy, wydaje się nieco krzywdząca. Być może, w pewien sposób usprawiedliwia tych, którzy nie chcą pomagać. Inicjatywa, o której za chwilę Państwu opowiemy, jest próbą zmiany tego sposobu myślenia. Piotr, Grzegorz, Jacek i wielu bezimiennych, którzy się pojawią w reportażu, nie chcą rozgłosu, chcą po prostu nieść nadzieje. O "Boskim prysznicu", czyli mobilnej łazience dla bezdomnych, w Trójmieście zrobiło się głośno. Również dlatego, że do już istniejącej mają dołączyć kolejne... Właśnie trwa zbiórka środków na ich zakup. "Boski prysznic" w pewien sposób jest także pretekstem do spotkań, rozmów, inicjowania wsparcia i rozwiązywania problemów ludzi będących w kryzysie bezdomności. W reportażu autorstwa Andrzeja Urbańskiego i realizacji Aleksandry Woźniak, który Państwo usłyszycie, pojawia się dużo troski o drugiego człowieka. Są też ludzkie dramaty, ale i nadzieja. Przede wszystkim jednak jest prawda, która dla wielu może być niewygodna.
4/20/2023 • 21 minutes, 52 seconds
"Małe ojczyzny" - reportaż Grażyny Wielowieyskiej o ruchu archiwistyki społecznej
Historia wielu miasteczek, wsi, dzielnic nie zostałaby opowiedziana, gdyby nie aktywność setek środowisk tworzących ruch archiwistyki społecznej. Gromadzą one fotografie, dokumenty, wspomnienia po to, aby je szeroko udostępnić. Pukają do domów prywatnych, żeby zapytać o dokumenty, fotografie, listy, nagrywają wspomnienia mieszkańców. Dzięki temu docierają do historii autentycznej, widzianej z wielu perspektyw. Większość inicjatyw działa w niewielkich miejscowościach. Pobudzają miejscową społeczność do zainteresowania się historią miejsca, w którym się żyje. Centrum Archiwistyki Społecznej działające w Warszawie pod patronatem Ośrodka Karta i Ministerstwa kultury stara się pomóc w tworzeniu stron tematycznych. Uczy, jak wykorzystać istniejące narzędzia i metody, by zgromadzona wiedza mogła trafić do szerokiego grona odbiorców.
4/19/2023 • 45 minutes, 5 seconds
80. rocznica powstania w getcie warszawskim. "W morzu ognia, w morzu gruzów" - reportaż Magdy Skawińskiej i Jakuba Tarki
19 kwietnia przypada 80. rocznica powstania w getcie warszawskim - pierwszego zbrojnego zrywu na terenach okupowanej przez nazistów Europy. Była to największa pojedyncza akcja zbrojna żydowskiego podziemia. Do walki stanęło kilkaset osób skupionych wokół Żydowskiej Organizacji Bojowej oraz Żydowskiego Związku Wojskowego. Co stało się z dziesiątkami tysięcy osób, które w trakcie powstania zeszły do podziemi i przez wiele dni pozostały nieuchwytne? Losy tych, którzy nie walczyli z bronią w ręku pokazuje wystawa czasowa przygotowana przez Muzeum Polin zatytułowana "Wokół nas morze ognia. Losy żydowskich cywilów podczas powstania w getcie warszawskim".
4/18/2023 • 44 minutes, 8 seconds
80. rocznica powstania w getcie warszawskim. "Przywrócić pamięć" - reportaż Joanny Bogusławskiej
W warszawskiej galerii Kordegarda można oglądać wystawę pt. "Pamięć. 1943" w związku z 80. rocznicą powstania w getcie. Ekspozycja prezentuje dokument: Raport Stroopa oraz artefakty odnalezione podczas wykopalisk na terenie getta. Współczesnym odniesieniem do świadectwa historii są rysunki, fotografie oraz plakaty. Wystawa składa się w dwóch części. Unikalny dokument opisujący tragedię getta w formie tekstu i liczb ilustrowany licznymi zdjęciami z okresu powstania. Raport Stroopa to świadectwo historii ukazujące perspektywę niemieckich zbrodniarzy. Skonfrontowany jest z przedmiotami codziennego użytku wydobytymi w trakcie badań archeologicznych w 2022 roku z piwnic zniszczonych kamienic przy ul. Miłej 18 i Miłej 20. Zniszczone naczynia, potłuczone talerze, elementy sprzętów czy domowych urządzeń, przedmioty życia religijnego (kubek do obmywania rąk), guziki, łyżki, fragmenty dziecięcego wózka stają się transferem pamięci o dawnych mieszkańcach getta. W reportażu przypomnimy też, jak wyglądały prace archeologiczne przy ul. Miłej.
Koziołek Matołek ma już 90 lat. To postać literacka stworzona przez Kornela Makuszyńskiego (tekst) i Mariana Walentynowicza (kolorowe rysunki) w jednej z pierwszych w Polsce historyjek obrazkowych dla dzieci, która ukazała się w 1932 roku. Jest to postać wciąż popularna, mimo że od śmierci obu autorów minęły już dziesięciolecia, a opisane i narysowane przygody tytułowego bohatera niekoniecznie przystają do współczesnej rzeczywistości. Ta powieść obrazkowa należy do kanonu polskiej literatury dziecięcej. Historia Koziołka Matołka uznawana jest za prekursorską w polskim komiksie. W tym roku w obchody włączyło się też Muzeum Karykatury i przygotowało wystawę poświęconą historii Koziołka Matołka. Odwiedzili ją ludzie, którzy - będąc dziećmi - nie przepadali za tą bajką. Jaka magia jest w tej postaci, że mimo wszystko Koziołek nie znika z naszej pamięci? Na pewno przyczyniają się do tego tacy ludzie jak Witold Tchórzewski, który ma ogromne zbiory związane z tym komiksem i od dawna szuka dla nich miejsca. Urodziny Koziołka są też okazją do przypomnienia postaci znakomitego pisarza
4/13/2023 • 58 minutes, 40 seconds
"Tak jak kiedyś" - reportaż Jakuba Tarki o odbudowywaniu tradycji Ostrówka
Przez dziesięciolecia fabryka Bumar-Proma w Ostrówku słynęła z produkcji sprzętu rolniczego i budowlanego. Koparki nazywane potocznie "Ostrówkami" były w PRL-u na każdej polskiej budowie, dużą część produkcji wysyłano także na eksport. Przy zakładzie działała znana z wysokiego poziomu nauczania "żelazna" szkoła zawodowa, później technikum. Życie okolicy regulował dźwięk fabrycznej syreny. Na przełomie lat dziewięćdziesiątych i dwutysięcznych fabryka Bumar upadła. W zeszłym roku część zabudowań kupili Ukraińcy z Charkowa, których fabryka została zbombardowana przez Rosjan. Z narażeniem życia ewakuowali swój zakład, przewieźli do Ostrówka maszyny, które nie zostały zniszczone. W ekstremalnie krótkim czasie wznowili produkcję urządzeń (szaf) elektronicznych dla międzynarodowego przemysłu naftowego. Zatrudniają dziś 250 osób, większość z nich to Polacy. Tradycja "pracy w żelazie" powraca do Ostrówka. Ukraińcy i Polacy wspólnie piszą historię zakładu, założonego przez żydowskich fabrykantów, na terenie którego istniały obozy jenieckie, który miał swoje wzloty i upadki.
4/13/2023 • 24 minutes, 59 seconds
"Pasja tworzenia" - reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego o wynalazkach łączących medycynę i technikę
Mają średnio po 30 lat. Nie są dla nich celem pieniądze, lecz… praca naukowa. Mowa o piętnastoosobowym zespole inżynierów z Politechniki Warszawskiej, dla których najważniejsza jest nauka i wynalazki łączące medycynę z techniką. Ich największym osiągnięciem jest inteligentny opatrunek-SmartHEAL, za który otrzymali prestiżową nagrodę Fundacji Jamesa Dysona w wysokości 190 tysięcy zł. To czujnik z dwoma elektrodami naklejony na folię przylegającą do tradycyjnego opatrunku. Czujnik przekazuje bezprzewodowo dane o procesie gojenia rany, co pozwala zrezygnować z częstej wymiany tradycyjnych opatrunków, skrócić proces leczenia i zapobiec infekcji podczas ich wymiany. Te są szczególnie dotkliwe dla osób starszych, zmagających się z ranami przewlekłymi. Aż 28% pacjentów po 70 roku życia z ranami przewlekłymi umiera z powodu powikłań. Doktoranci z Politechniki Warszawskiej nagrodę przeznaczają na dalsze badania. Pracują jeszcze m.in. nad wkładkami z folii do stóp, umożliwiających badanie siły nacisku poszczególnych stóp na podłoże, co znacznie ułatwia rehabilitację pacjenta.
4/12/2023 • 21 minutes, 31 seconds
"Za prawdę o Katyniu odebrano mu wszystko" - reportaż Macieja Jastrzębskiego o Ferdynandzie Goetlu
Maciej Jastrzębski w reportażu pt. "Za prawdę o Katyniu odebrano mu wszystko" opowiada o polskim pisarzu Ferdynandzie Goetlu. Urodzony w Suchej Beskidzkiej, dorastający w Krakowie chłopak po wybuchu I wojny światowej trafia na zesłanie do Taszkientu, gdzie w wyniku trudnych doświadczeń staje się mężczyzną. Po dwuletniej tułaczce przez pół świata, w 1921 roku wraca do Polski i dzięki opisaniu swoich przygód trafia na do grona najpoczytniejszych pisarzy. Jego powieści są tłumaczone na wiele języków. Zostaje prezesem PEN Clubu i sekretarzem Związku Zawodowego Literatów. Za głoszenie prawdy o zbrodni katyńskiej traci ojczyznę i rodzinę, a jego twórczość na dziesięciolecia zostaje wymazana z historii polskiej literatury. O Ferdynandzie Goetlu – pisarzu niezłomnym opowiadają jego dzieci: córka Elżbieta i syn Roman.
4/11/2023 • 41 minutes, 35 seconds
"Lachowskie palmy" – reportaż Moniki Chrobak o tradycji palmowej w Paszynie
Co roku Grób Pański w małopolskim Paszynie jest ozdabiany niemal 6-metrowymi palmami wielkanocnymi. To tradycja przekazywana z pokolenie na pokolenie. W ich przygotowanie angażują się całe rodziny. Grób Chrystusa nie tylko zdobią palmy, ale też rzeźby pasyjne wykonane przez miejscowych twórców ludowych.
4/7/2023 • 38 minutes, 51 seconds
"Zgłoś się" - reportaż Weroniki Puszkar o kolejnej edycji plebiscytu "Nieprzeciętni"
Do 16 kwietnia można zgłaszać się do plebiscytu radiowej Czwórki Nieprzeciętni. Jak zawsze poszukiwani są ludzie, którzy mają niesamowite pasje, pomagają innym albo robią coś niesamowitego, np. poprzez swoje codzienne obowiązki. Krótko mówiąc, ludzie, którym chce się trochę więcej. To już kolejna odsłona plebiscytu. Dzisiaj sprawdzamy co dzieje się z tymi, którzy już statuetkę zdobyli. Jak potoczyło się ich życie? I jakie mają rady dla przyszłych nieprzeciętnych? Dlaczego warto się zgłosić?
4/6/2023 • 10 minutes, 5 seconds
"Cisi bohaterowie" - reportaż Antoniego Rokickiego o bohaterach Armii Krajowej
Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej powstał w 1990 roku. Organizacja jest największym stowarzyszeniem w kraju, które zrzesza kombatantów. Armia Krajowa powstała 14 lutego 1942 roku i była najpotężniejszą armią podziemia, ale początki działalności AK-owców sięgają początku wojny. Jak historia Armii Krajowej jest dzisiaj utrwalana przez Związek i osoby z nimi współpracujące? Ilu jest żołnierzy i członków nadzwyczajnych? Jaka jest historia budynku PAST-y przy ul. Zielnej 39 w Warszawie, gdzie dzisiaj spotykają się byli żołnierze…? Jaki apel mają do młodego pokolenia…?
4/4/2023 • 18 minutes, 51 seconds
"Światło ze Wschodu" - reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej i Doroty Bonieckiej-Górny
Mija 18. rocznica śmierci Jana Pawła II. Jego wybór na Stolicę Piotrową miał szczególny wpływ na wydarzenia w Europie Wschodniej w latach 80. i 90., w szczególności na przemiany demokratyczne w Polsce i w innych krajach bloku wschodniego. W reportażu wykorzystano: fragmenty nagrań Mai Komorowskiej z Centrum Myśli Jana Pawła II, wypowiedź arcybiskupa Grzegorza Rysia ze spotkania z młodzieżą licealną w Archidiecezji Łódzkiej, fragmenty rekolekcji wielkopostnych księdza profesora Waldemara Chrostowskiego wygłoszonych w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie, a także nagrania archiwalne Rozgłośni Radia Wola Europa i Polskiego Radia.
4/3/2023 • 44 minutes, 10 seconds
Wspomnienia o Janie Pawle II. "Twoja zguba w Rzymie" - reportaż Doroty Bonieckiej-Górny
"Polsko, twa zguba w Rzymie" – to słowa Juliusza Słowackiego, które przytoczył święty Jan Paweł II na krakowskich Błoniach w 1987 roku, podczas trzeciej pielgrzymki do Polski. Droga życiowa Karola Wojtyły była ciernista. Mając 9 lat, stracił ukochaną matkę, gdy miał 12 lat – brata, a w wieku 21 lat – ojca. Pracował w krakowskich kamieniołomach. Nigdy jednak nie tracił ducha. W 1942 roku wstąpił do seminarium duchownego, a święcenia kapłańskie otrzymał 1 listopada 1946 roku. 16 października 1978 został wybrany na papieża. O życiu świętego Jana Pawła II opowiadają koledzy z młodości: Eugeniusz Mróz, Danuta Michałowska, Tadeusz Kwiatkowski i ks. Mieczysław Maliński. W reportażu pojawiają się też studenci, uczestnicy różnych wypraw, publicysta Paweł Zuchniewicz, a także zwykli ludzie, którzy spotkali papieża na swojej drodze.
4/1/2023 • 29 minutes, 50 seconds
"Ocalić życie" - reportaż Joanny Bogusławskiej zakończeniu misji ratowniczej po trzęsieniu ziemi w Turcji
Misję w Turcji zakończyła grupa ratownicza Husar Poland, w skład której wchodziło 76 strażaków i 8 wyszkolonych psów. Do Turcji wylecieli oni już następnego dnia po trzęsieniu ziemi. Polscy strażacy prowadzili akcję ratowniczą w mieście Besni, w którym wskutek trzęsienia ziemi zawaliło się blisko trzydzieści domów. Udało im się uratować 12 osób. Grupą polską dowodził Grzegorz Borowiec - który był w Bejrucie, po wybuchu w porcie i w Szwecji podczas pożarów lasów - oraz jego zastępca Tomasz Traciłowski, który 10 lat temu wchodził w skład 9-osobowego zespołu ochrony ludności wysłanego do Japonii, gdzie doszło do potężnego trzęsienia ziemi, a w jego następstwie do tsunami, które doprowadziło m.in. do awarii w elektrowni jądrowej w Fukushimie. W pierwszej kolejności na gruzowiska wpuszczane są psy. One przy użyciu zmysłu węchu mogą wstępnie określić, gdzie znajduje się żywa osoba. Kiedy dwa psy wskażą podobny obszar, zaczynają się poszukiwania poszkodowanych. Na gruzowisku rozkłada się bardzo czułe mikrofony, które pomagają zlokalizować żywych pod gruzami.
4/1/2023 • 40 minutes, 1 second
"Pastelowa elegancja, czyli historia przypadków" - reportaż Grażyny Wielowieyskiej o Andrzeju Żylaku, pasjonacie mody, kolorów i dobrego stylu
W szafie ma ponad tysiąc koszul, kilkaset marynarek, trzysta sześćdziesiąt krawatów, prawie dwieście poszetek, a butów nie potrafi zliczyć. W domu ma pięć luster, do garderoby zagląda codziennie. Lubi się kolorowo ubierać, a największą wagę przykłada do dodatków. Zdarza się, że na jego widok ludzie biją brawo… Andrzej Żylak jest mieszkańcem Rybnika. Z wykształcenia inżynier górnik, specjalista budowy kopalnianych szybów. Od 30 lat prezes Rybnickiej Izby Przemysłowo-Handlowej. Konsul Honorowy Chorwacji. Budował kopalnie na Śląsku i w byłej Jugosławii, miał zakład produkcji sztucznego śniegu, sprzedawał popcorn, był importerem nart firmy ELAN. A wszystko, jak mówi, działo się w jego życiu z przypadku. Ten poważny biznesmen zawsze miał smykałkę do mody i kolorów. Swoje stylizacje zaczął pokazywać w mediach społecznościowych. Założył na Instagramie profil "Pastelowa elegancja". Jak mówi, został zauważony przez angielski dom mody, który nawiązał z nim współpracę. Jest doradcą kolorystycznym Brytyjczyków, w zeszłym roku zaprojektował dla firmy odcień różowego, który był hitem w Japonii.
3/30/2023 • 25 minutes, 37 seconds
"Sztafeta Pokoleń" – reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej o 80. rocznicy akcji pod Arsenałem
Nad ranem, 23 marca 1943 roku o godzinie 4.30, do mieszkania Janka Bytnara "Rudego" weszło sześciu Niemców. Po rewizji zabrano Rudego i jego ojca na Pawiak. W piętnaście minut później rozpoczęto pierwsze przesłuchanie. Gestapowcy, przekonani, że zatrzymali jednego z głównych działaczy dywersji, chcieli jak najszybciej zdobyć adresy przełożonych i kolegów. Kiedy Rudy wyparł się wszystkiego, rozpoczęło się bicie. 26 marca 1943 r. u zbiegu ulic Długiej i Bielańskiej w Warszawie w pobliżu budynku Arsenału członkowie Grup Szturmowych Szarych Szeregów, pod dowództwem Stanisława Broniewskiego "Orszy", dokonali udanej akcji odbicia Rudego z rąk Gestapo. Mija właśnie 80 lat od tych wydarzeń. Mokotowski Hufiec im. "Szarych Szeregów" wraz z innymi harcerzami i wojskiem dba o to, żeby czcić każdą rocznicę tej akcji i pielęgnować pamięć bohaterskich chłopaków z Szarych Szeregów. Ich braterstwa, przyjaźni i służby dla Polski. Młode pokolenie pokazuje, że patriotyzm i zaangażowanie społeczne realizuje we współczesnych im realiach.
3/29/2023 • 26 minutes, 8 seconds
"Nikifor z Trójkąta" – reportaż Magdy Skawińskiej o wrocławskim artyście Jakubie Plączkowskim
Trójkąt to potoczna nazwa jednego z osiedli we Wrocławiu. Jest odniesieniem do Trójkąta Bermudzkiego, gdzie na Atlantyku, w rejonie Bermudów, według fascynatów zjawisk paranormalnych w niewyjaśnionych doszło do wielu zaginięć statków, jachtów i samolotów. Wrocławski Trójkąt to część miasta wyznaczona trzema ulicami, gdzie dochodziło do wielu zdarzeń kryminalnych. Od kilku lat struktura społeczna się tu zmienia. Mieszkania w starych, poniemieckich kamienicach kupuje wielu młodych ludzi. Zarówno nowi, jak i starzy mieszkańcy remontują nie tylko swoje lokale, ale także elewacje zabytkowych kamienic. Wciąż jednak są mieszkania, które są pozbawione podstawowych wygód, jak choćby toalety czy łazienki. To tutaj w świetlicy kościoła Chrześcijan Baptystów poznali się Piotr Damasiewicz, muzyk i Jakub Plączkowski. Ten drugi artysta amator, którego matka wychowywała sama, w wyniku niedotlenienia w czasie porodu ma dziecięce porażenie mózgowe i w związku z tym wiele dysfunkcji. Rysowanie pozwala mu wypowiadać się o świecie swoim indywidualnym językiem.
3/28/2023 • 42 minutes, 10 seconds
"Sprawiedliwi wśród Narodów Świata" - reportaż Moniki Chrobak o rodzinach ratujących Żydów podczas niemieckiej okupacji
Rodzina Szylarów z Markowej na Podkarpaciu w czasie II wojny światowej uratowała przed zagładą niemiecką siedmioro Żydów. Małżeństwo Antoni i Dorota Szylarowie wraz z piątką dzieci przyjęło pod swój dach rodzinę Weltzów. Byli to ich sąsiedzi. Chęci niesienia pomocy nie zmieniła nawet okrutna zbrodnia dokonana przez Niemców na markowskiej rodzinie Ulmów. W 1942 roku małżeństwo Józef i Wiktoria Ulmowie przyjęło pod swój dach ośmioro Żydów, rodzinę Goldmanów z Łańcuta i Markowej. Wiosną 1944 roku zostali zadenuncjowani przez granatowego policjanta. Niemcy rozstrzelali Józefa Ulmę, a także jego żonę, będącą w zaawansowanej ciąży i szóstkę ich dzieci. Razem z nimi zginęli wszyscy ukrywani przez nich Żydzi. We wrześniu tego roku Ulmowie mają być beatyfikowani. Rodzina Szylarów mimo grożącej im śmierci dalej pomagała Żydom. Byli ukrywani w sumie przez 17 miesięcy. Polskiej i żydowskiej rodzinie udało się przeżyć okupację niemiecką. Po wojnie rodzina Weltzów wyemigrowała do USA. Antoni i Dorota Szylarowie zostali uhonorowani medalem "Sprawiedliwy wśród Narodów Świata".
3/24/2023 • 38 minutes, 40 seconds
"Od buntu do akceptacji" - reportaż Joanny Bogusławskiej o pierwszym dniu wiosny i dniu wagarowicza
Pierwszy dzień wiosny, zwłaszcza jeśli na zewnątrz świeci słonce, a wokół pachną kwiaty, nie nastraja optymistycznie do siedzenia w szkolnej ławce. Zdecydowanie atrakcyjniejsze wydaje się wyjście na świeże powietrze. Dlatego 21 marca został uznany jako "dzień wagarowicza", a kolejne pokolenia uczniów świętują go, oddając się przyjemniejszym rozrywkom niż uczestniczenie w lekcjach. Tradycja obchodzenia dnia wagarowicza zaczęła się prawdopodobnie w latach 80. Zwyczaj ten przetrwał do dziś. Wiele szkół, m.in Liceum Stefana Żeromskiego rezygnuje tego dnia z tradycyjnych zajęć, organizuje konkursy, festyny, a nauczyciele i uczniowie przebierają się lub wychodzą w ciekawe miejsca.
3/21/2023 • 54 minutes, 38 seconds
"Nie przepuszczam życia przez palce" - reportaż Henryka Dedo i Magdy Balcerak o Chrześcijańskim Stowarzyszeniu Dobroczynnym
Historia rodzinnego pogotowia opiekuńczego dla dzieci, które prowadzi w swoim domu pewne małżeństwo. Kiedy dążenie do posiadania zaczęło przybierać skrajne postaci i siać coraz większe spustoszenie, Zbyszek doświadczył wewnętrznej przemiany. Dziś prowadzi dwa ośrodki – jeden dla kobiet uciekających przed przemocą domową i w kryzysie bezdomności oraz hostel dla mężczyzn, którzy ukończyli terapie odwykowe. Należy do Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Dobroczynnego. Jest ono organizacją pozarządową, posiadającą status organizacji pożytku publicznego. Jak mówi Pan Zbyszek - Działamy głównie na polu pomocy społecznej. Idea organizacji zawiera się w słowach: "łaknącemu dać jeść, pragnącemu dać pić, przychodnia przyjąć, chorego odwiedzić, do przebywającego w więzieniu pójść" według biblijnej zasady Ewangelii św. Mateusza. Stowarzyszenie powstało we wrześniu 1999 r. w Częstochowie.
3/21/2023 • 41 minutes, 22 seconds
"Kwaśna woda" – reportaż Moniki Chrobak o organizacji pożytku publicznego "Klucz Muszyński"
Pielęgnuje największe bogactwo Muszyny, czyli wody mineralne. Mowa o organizacji pożytku publicznego "Klucz Muszyński" . Stowarzyszenie wspiera m.in. modernizację pijalni powszechnie dostępnych na terenie miasta. Jest też współorganizatorem Festiwalu Wód Mineralnych, który opowiada się o historii ich odkrycia i ich znaczenia dla rozwoju regionu. To jest nasz największy skarb i chcemy się nim dzielić jak najszerzej - mówi Izabela Bajorek z Kluczu Muszyńskiego. Miasto jest uzdrowiskiem od pierwszej połowy XX wieku. W roku 1929 wykonano w Muszynie pierwszy odwiert "Antoni" o głębokości 110 metrów. W 1930 r. miejscowość stała się częścią Związku Uzdrowisk Polskich. Ważną rolę w tym osiągnięciu odegrali burmistrz Antoni Jurczak i dr Seweryn Mściwujewski. W roku 1932 wykonano dwa odwierty pierwszych źródeł mineralnych. W sanatoriach leczy się na przykład choroby układu pokarmowego i oddechowego. Muszyńskie wody są bogate w takie biopierwiastki jak choćby lit, potas, selen czy magnez.
3/17/2023 • 43 minutes, 38 seconds
"Wyluzowana ciocia" - reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego o wyjątkowym przestępstwie
Reportaż o zbrodni, którą trudno zrozumieć. Nawet prokuratura w Poznaniu prowadząca śledztwo nie potrafi zrozumieć jak mogło dojść do tak wyjątkowego przestępstwa. Rzecz o porwaniu w biały dzień i gwałcie w lipcu ub. r. na 14-letniej Katarzynie. Gwałtu dokonał 17-letni Alan O. z polecenia 39-letniej Pauliny K. kobiety, która zgromadziła wokół siebie grupę młodzieży. Dlaczego miała na nich tak silny wpływ. Co zdecydowało, że wykonywali jej polecenia nawet gwałtu na koleżance. Ta także należała do tej grupy. Kim jest tajemnicza Paulina K. - główna oskarżona w tej zbrodni? Jej oraz gwałcicielowi grozi do 15. lat więzienia. On przyznaje się do winy, ona ją umniejsza. Od ponad pół roku trwa śledztwo. Udało się dotrzeć do znajomych sąsiadów głównej oskarżonej, którzy ujawniają szczegóły dotyczące jej życia codziennego.
3/16/2023 • 28 minutes, 36 seconds
"Ratować życie" - reportaż Joanny Bogusławskiej o grupie ratowniczej Usar Poland
W skład grupy ratowniczej Usar Poland, która udała się do tureckiego miasta Besni, wchodziło siedemdziesięciu sześciu strażaków i osiem wyszkolonych psów. To właśnie czworonogi w pierwszej kolejności wpuszczane są na gruzowiska. Kierując się zapachem, mogą one wstępnie określić, gdzie znajduje się żywa osoba. Kiedy dwa psy wskażą podobny obszar, do akcji wkraczają strażacy. Na gruzowisku rozkłada się bardzo czułe mikrofony, które pomagają zlokalizować żywych. Podczas lokalizacji w miejscu akcji zapada kompletna cisza - po pierwsze, żeby uwięzione osoby usłyszały polecenie krzyczenia lub pukania, a po drugie, żeby mikrofony mogły jak najbardziej precyzyjnie określić, gdzie znajduje się poszukiwany człowiek. Jak wygląda praca ratownika? Jakie są koszty prowadzenia takich akcji? Jak wspierają ich rodziny? O tym wszystkim usłyszymy w reportażu.
3/8/2023 • 24 minutes, 22 seconds
"Zrozumieć niezrozumiałe" - reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego, cz. 3
Trzeci odcinek reportażu poświęconego głośnej zbrodni na nieletniej - porwaniu i gwałtowi na 14-latce w lipcu ub.r. w Poznaniu. Tym razem audycja będzie poświęcona przede wszystkim postaci głównej oskarżonej - Paulinie K., obecnie 40-letniej kobiecie, która nakazała niepełnoletniemu 17-latkowi Alanowi O., zgwałcić 14-letnią Kasię. Reporterowi udało się dotrzeć do sąsiadów - znajomych głównej oskarżonej, prokuratury, matki gwałciciela, mieszkania zgwałconej Kasi, gdzie tym razem spotkał się z kategoryczną odmową wywiadu. Sąsiedzi w znacznym stopniu opisują sylwetkę głównej oskarżonej, podkreślając, że nie dość iż sama według nich była osobą dysfunkcyjną to pochodziła także z rodziny patologicznej. Psychologowie z Komitetu Ochrony Praw Dziecka w Poznaniu i Warszawie unikają wypowiedzi na temat mechanizmu uzależnienia grupy młodzieży od 40-latki. Prokurator ujawnia jedynie skąpe informacje na temat głównej oskarżonej zasłaniając się dobrem śledztwa. Akt oskarżenia będzie sformułowany prawdopodobnie na przełomie marca i kwietnia 2023 roku.
3/6/2023 • 19 minutes, 59 seconds
"Samarytanie z Markowej" – reportaż Moniki Chrobak o rodzinie Ulmów, która w tym roku zostanie beatyfikowana
Rodzina Ulmów z Markowej na Podkarpaciu zostanie w tym roku beatyfikowana. Papież Franciszek zatwierdził dekret o męczeństwie Józefa i Wiktorii Ulmów oraz ich dzieci. W 1942 roku małżeństwo przyjęło pod swój dach ośmioro Żydów, rodzinę Goldmanów z Łańcuta i Markowej. Wiosną 1944 roku zostało zadenuncjowane przez granatowego policjanta. Niemcy rozstrzelali Józefa Ulmę, a także jego żonę, będącą w zaawansowanej ciąży oraz szóstkę ich dzieci: 8-letnią Stanisławę, 6-letnią Barbarę, 5-letniego Władysława, 4-letniego Franciszka, 3-letniego Antoniego i 1,5-roczną Marię. Razem z nimi zginęli wszyscy ukrywani przez nich Żydzi. W 1995 roku małżeństwo Ulmów zostało uhonorowane pośmiertnie tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. W 2003 roku rozpoczął się proces beatyfikacyjny rodziny. Z inicjatywy doktora Mateusza Szpytmy, ówczesnego pracownika Oddziału IPN w Krakowie, w 2004 roku odsłonięto w Markowej pomnik, a w latach 2008-2016 zbudowano Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. Rodziny Ulmów. Konkretna data beatyfikacji nie została jeszcze podana.
3/3/2023 • 39 minutes, 17 seconds
"Negatywy" - reportaż Grażyny Wielowieyskiej o znalezionych fotografiach ze zbiorów MDK Łazienkowska
W połowie stycznia w Młodzieżowym Domu Kultury przy Łazienkowskiej w Warszawie, w piwnicach ośrodka znaleziono blisko 7 tysięcy fotografii, w tym 500 negatywów z lat 60. i 70. Przeleżały w piwnicy, w ukryciu ponad 50 lat. Zdjęcia przedstawiają osoby i wydarzenia związane z działalnością MDK. Są na nich uwiecznione gimnastyczki na Sali sportowej, młodzieżowy kwartet kontrabasowy, tancerze w czasie prób. Śródmieście ogłosiło, że szuka ludzi, którzy są w stanie rozpoznać siebie, albo kogoś uwiecznionego na tych fotografiach. "Dzięki tym zdjęciom, odmłodnieliśmy na chwilę" - śmieją się mieszkańcy, którzy przyszli na pierwsze spotkanie. Mają dziś po 60, 70, 80 lat. Na zdjęciach są młodzi, piękni i uśmiechnięci. Na razie udało się odnaleźć kilkanaście osób, które pamiętają zajęcia i warsztaty przedstawione na odnalezionych zdjęciach.
3/2/2023 • 23 minutes, 8 seconds
"Drogowskazem zawsze: Bóg, Honor, Ojczyzna" - reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej o Narodowym Dniu Pamięci Żołnierzy Wyklętych
Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych jest wyrazem hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji niepodległościowych. "Za krew przelaną w obronie ojczyzny" – napisał w lutym 2010 r. prezydent Lech Kaczyński, który podjął inicjatywę ustawodawczą w zakresie uchwalenia tego święta. Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych" przypada na 1 marca. Tego dnia w 1951 r. w więzieniu na warszawskim Mokotowie, po pokazowym procesie, zostali rozstrzelani przywódcy IV Zarządu Głównego Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" – prezes WiN ppłk Łukasz Ciepliński ("Pług", "Ludwik") i jego najbliżsi współpracownicy: Adam Lazarowicz, Mieczysław Kawalec, Józef Rzepka, Franciszek Błażej, Józef Batory i Karol Chmiel. Ich ciała komuniści zakopali w nieznanym miejscu. Historycy przypominają, że za historią stoją konkretni ludzie. Za postawę patriotyczną zapłacili najwyższą cenę, byli mordowani w katowniach NKWD. Jak młode pokolenie patrzy na niezłomną postawę naszych bohaterów z tamtego czasu.
3/2/2023 • 9 minutes, 48 seconds
"Życie jest cudem" - reportaż Joanny Bogusławskiej o Boskich Matkach - kobietach bohaterkach
Monika w Fundacji Rak'n'Roll prowadzi program Boskie Matki. Opowiada o cudzie narodzin, macierzyństwie, o tym, jak żyć i tworzyć szczęśliwą rodzinę. Boskie mamy są dla wielu inspiracją. Pokazują, by cieszyć się życiem, czerpać z każdej chwili garściami oraz słuchać swojej własnej intuicji. To kobiety, które są często w dramatycznej sytuacji, mają odwagę dokonać własnego wyboru. Są odważne, pełne miłości, wspaniałe – boskie. Każdego roku, takich kobiet jest w Polsce nawet ok. 400. W Fundacji otrzymują pomoc od najlepszych ekspertów, a przede wszystkim mogą poznać kobiety, które mają podobne doświadczenie.
3/2/2023 • 18 minutes, 5 seconds
"Brzydkie zabawki" - reportaż Magdy Skawińskiej o Dorocie i jej pasji - szyciu zabawek z używanych tkanin
Jedna z jej babć była krawcową, po drugiej odziedziczyła maszynę - Łucznika z 1963 roku, to na niej od dziesięciu lat szyje zabawki z używanych tkanin. Dorota Dziak zrezygnowała z posady architektki, żeby mieć więcej czasu na szycie zabawek z płaszczy i swetrów, które kupuje w sklepach z używaną odzieżą. I nie żałuje tej decyzji, bo jej lisy, kury i żaby zawędrowały już na wszystkie kontynenty. 11 lat temu, gdy pierwszy syn miał pół roku, dostali zaproszenie na kinderbal. Dorota wybrała się do sklepu po prezent, ale nie znalazła tam nic godnego uwagi. A że zawsze była osobą kreatywna, po powrocie do domu uszyła kota ze starej marynarki taty, chociaż nigdy wcześniej tego nie robiła. Prezent wzbudził zachwyt. I tak to się zaczęło. W ciągu tych 11 lat Dorota urodziła jeszcze dwoje dzieci, zaczęło być krucho z czasem, a zamówień wciąż przybywało. Trzeba się było na coś zdecydować: albo praca w biurze architektonicznym, albo szycie. Pomaga też mama, która doszywa zabawkom m.in. oczy, a tata wyremontował pracownię i stale reguluje maszynę do szycia.
3/1/2023 • 58 minutes, 42 seconds
"Marsz mocy" - reportaż Joanny Bogusławskiej o sile pokonywania barier i przeciwności
Projekt Marsz Mocy – po Siłę i Sprawczość to cykl 4 Marszów na rzecz wzmacniania siły i odporności psychicznej nastolatków, które Fundacja Marka Kamińskiego wraz z trzema liderami wypraw ekstremalnych, a jednocześnie społecznikami organizuje dla młodzieży. Wierzą, że w każdym młodym człowieku jest siła i potencjał, do pokonywania barier, ograniczeń i przeciwności jakie napotyka w niepewnym i nieprzewidywalnym świecie. Ambasadorem Fundacji jest m.in Marek Rybiec, Pasjonat biegania długodystansowego – ukończył jako czwarty Polak – 4Deserts – serię ultramaratonów 250 km (na pustyniach: Namib, Gobi, Atacama i Antarktyda). Julita Ilczyszyn w tym roku swój bieg na Antarktydzie zadedykowała fundacji Fundacja Marka Kamińskiego wspiera młodzież w budowaniu własnej wartości, dają młodym ludziom narzędzia i techniki, aby w życiu codziennym być pewnym siebie i silnym psychicznie.
3/1/2023 • 24 minutes, 28 seconds
"Spotkania na szlaku" - reportaż Antoniego Rokickiego o wyjątkowości górskich wypraw
Z ferii zimowych wrócili już uczniowie większości województw, w tym podlaskiego oraz warmińsko-mazurskiego. Wielu z nich odwiedziło okolice Zakopanego, które co roku przyciągają turystów nie tylko z całego kraju, ale też z zagranicy. Aktywny wypoczynek w górach to dobra okazja do wyjazdu z przyjaciółmi czy rodziną. Reportaż jest zapisem jednodniowej wyprawy do jednego z najpiękniejszych miejsc w polskich górach – jeziora Morskie Oko. Czego człowiek może się o sobie dowiedzieć, podczas niełatwych wypraw górskich…? Co sprawia, że miłośnicy Tatr chętnie tam wracają…? O tym w reportażu "Spotkania na szlaku".
2/16/2023 • 16 minutes, 46 seconds
"Miłość bez granic" - reportaż Aleksandry Dobieszewskiej o wyjątkowej historii Darii i Maxa, którzy poznali się na studiach graficznych
Daria i Max poznali się na studiach graficznych. Ona, początkowo nieśmiała, odmówiła stanowczo wyjścia na kawę. On, zrezygnowany odpuścił. Całe studia przyglądali się sobie uważnie. "Widziałem jej prace, w sztuce wyraźnie widać osobowość artysty. Byłem bardzo zaintrygowany Darią" - mówi Max. "Pewnego razu robiliśmy sobie nawzajem sesje zdjęciowe na studia. Już wtedy czułam, że moje uczucia do Maksa są ogromne. Jednak dopiero po terapii odważyłam się na pierwszy krok. Doszłam do wniosku, że muszę doceniać swoje osiągnięcia. Zebrałam się na odwagę i po kilku miesiącach od odmowy wyjścia na kawę, sama zaproponowałam mu spotkanie. Kupiliśmy wtedy oboje po takim samym pierścionku. Był to oplatający palec srebrny wąż. To dla mnie symbol siły, nowego początku, jeszcze wtedy nie przeczuwaliśmy, że te pierścienie staną się również symbolem naszej miłości".
2/16/2023 • 44 minutes, 12 seconds
"Ciekawość świata" - reportaż Joanny Bogusławskiej o jedenastoletnim geniuszu informatyki
Ksawery Kłopotowski ma 11 lat i jest uczniem szkoły podstawowej. Chłopiec mówi po angielsku, uczy się chińskiego, arabskiego, hiszpańskiego i japońskiego. Choć trudno znaleźć mu czas na odpoczynek od nauki, w wolnej chwili lubi grać na komputerze, jeździć na rolkach czy na rowerze. Tworzenie nowych rzeczy to coś, w czym Ksawery czuje się jak ryba w wodzie. Kilka miesięcy temu wpadł na pomysł stworzenia aplikacji na telefon, która ma usprawnić odbiór dziecka ze szkoły. Teraz trwają testy. Początki nauki kodowania i projektowania aplikacji nie były jednak proste. Rodzice nauczyciela dla syna szukali za granicą. Jak wspomina tata, był to proces kilkutygodniowy, przeprowadzono rozmowy z kilkunastoma osobami. Gdy większość odmawiała, w końcu znaleźli nauczyciela z Pakistanu. Regularnie każdego dnia łączył się z 11-latkiem i szkolił chłopca. Ksawery chciałby w przyszłości pogłębiać swoją wiedzę z informatyki, chciałby iść na kurs na Harvard University.
2/15/2023 • 1 hour, 14 seconds
"Studniówkowa gorączka" - reportaż Antoniego Rokickiego o przygotowaniach do balu przedmaturalnego
To jeden z najważniejszych dni w liceum, a być może i w życiu. Przygotowania do niego niekiedy trwają ponad rok. Trzeba nauczyć się poloneza, wybrać się do kosmetyczki i fryzjera, znaleźć wymarzoną sukienkę lub garnitur. Studniówki z roku na rok zmieniają swoje oblicze – niektórzy uczniowie prezentują nie tylko wspomnianego poloneza, ale tańczą także walca. Dziś studniówka nie jest zwykłą szkolną galą, odbywającą się w sali gimnastycznej. Przypomina raczej wielki bal i odbywa się z dala od szkoły. Zdjęcia oraz filmy z imprezy szybko pojawiają się w internecie, co sprawia, że ta ważna uroczystość staje się publicznym wydarzeniem, które śledzą uczniowie z innych szkół, nauczyciele, rodzice oraz media. Z jakimi marzeniami wchodzą w dorosłe życie tegoroczni abiturienci? Dlaczego niektórzy z nich decydują się po ukończeniu liceum na rok przerwy od nauki, tzw. gap year? Kto jest dla nich wzorem…?
2/10/2023 • 22 minutes, 8 seconds
"Pracownia" - reportaż Moniki Chrobak o wystawie Jerzego Nowosielskiego w Galerii Starmach w Krakowie
W Galerii Starmach w Krakowie otwarto wystawę "Pracownia" Jerzego Nowosielskiego, która pokazuje wnętrza mieszkalne, gdzie tworzył wybitny malarz. Wystawa jest związana z Rokiem Nowosielskiego. Miejsce nie jest przypadkowe. Andrzej Starmach, właściciel galerii i były przyjaciel artysty jest głównym spadkobiercą prac artysty. Rok 2023 został przez Sejm ustanowiony Rokiem Jerzego Nowosielskiego. W ten sposób został uczczony wybitny malarz, rysownik, scenograf, pedagog, filozof, teoretyk sztuki i myśliciel religijny. 7 stycznia minęło 100 lat od urodzin tego artysty, uważanego za jednego z najwybitniejszych współczesnych ikonopisarzy.
2/7/2023 • 9 minutes, 51 seconds
"Z miłości do dzieci powstał ten dom" - reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej o Warszawskim Hospicjum dla Dzieci
Warszawskie Hospicjum dla Dzieci to fundacja, która powstała w 1994 roku. Niedługo minie 30 lat działania i opieki paliatywnej nad nieuleczalnie chorymi dziećmi w miejscu ich zamieszkania. W życiu nieuleczalnie chorych dzieci ważny jest każdy dzień. Lekarze, pielęgniarki i psycholodzy wiedzą, co należy zrobić, by uczynić go dobrym i pozbawionym cierpienia. Wiedzą, jak opanować ból i zmniejszyć cierpienie. Dzięki temu ostatni okres życia może być przeżyty z godnością. W miłości i prawdzie. Bez strachu, rozłąki, niepotrzebnych zabiegów. Z poczuciem, że robią wszystko, co należy w takiej sytuacji robić. W miejscu, gdzie dziecko czuje się najlepiej - pośród najbliższych, z ulubionym zwierzakiem, wśród zabawek – w domu.
2/2/2023 • 28 minutes, 34 seconds
"PNR - Polski Niedobitek Rolniczy" - reportaż Henryka Dedo i Waldemara Kasperczaka o jednej z podlaskich wsi
PNR - Polski Niedobitek Rolniczy to dźwiękowy spacer po jednej z podlaskich wsi. Wsi, która jeszcze pachnie sianem, zieloną łąką, prawdziwym mlekiem i świeżo przeoraną ziemią. Wieś, która jeszcze żyje z uprawy ziemi i hodowli zwierząt. Śpieszmy się odwiedzać takie wsie, wąchać, smakować i poznawać je wszystkimi zmysłami aby zostały w naszej pamięci, bo takie wsie bezpowrotnie odchodzą.
2/2/2023 • 31 minutes, 35 seconds
"Dajcie nam skrzydła" - reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej o sytuacji mieszkaniowej młodych ludzi
Czy młode pokolenie ma jeszcze szanse mieszkać na "swoim"? W obecnych realiach rynku mieszkaniowego i przy coraz częstszym braku zdolności kredytowych młode osoby mają ponure nastroje, bo mieszkanie jest poza ich zasięgiem. Nie stać ich na kupno mieszkania. Niektórzy są na granicy możliwości i teraz może jeszcze ich stać, ale dzisiaj sytuacja jest taka, że zaraz nie będzie, bo z kolejnymi wzrostami stóp procentowych ich zdolność kredytowa spada.
2/2/2023 • 24 minutes, 22 seconds
"Styczniowe liczenie" - reportaż Weroniki Puszkar o ochronie ptaków
Fundacja Szklane Pułapki co roku 1 stycznia i kilka dni po nocy sylwestrowej organizuje specjalne spacery. Ich uczestnicy sprawdzają, ile ptaków ucierpiało w wyniku odpalania petard. Pierwszy spacer odbywa się zaraz po imprezie. Następny ma służyć porównaniu tych liczb z typowym dniem w roku. Okazuje się, że mimo tego, iż coraz częściej rezygnujemy z fajerwerków, to wciąż mało. Wciąż są ludzie, którzy witają nimi nowy rok i tym samym doprowadzają do śmierci ptaków. Jakie wyniki przyniosły tegoroczne spacery? Co robić ze znalezionym rannym ptakiem?
2/1/2023 • 19 minutes, 49 seconds
"Szkoła życia" - reportaż Grażyny Wielowieyskiej o projekcie pomagającym młodzieży w rozwiązywaniu problemów
Grupa młodzieży z Ursynowa stworzyła projekt "Szkoła życia". Chcą pomagać i wspierać uczniów, którzy nie radzą sobie ze stresem, natłokiem obowiązków i sprostaniem oczekiwaniom, które stawiają przed nimi dorośli. Ich celem jest także uświadomienie rodziców i nauczycieli, że nie wszystkie problemy młodych ludzi są zwykłą fanaberią. Założyli konto na Instagramie - @szkola_zycia. Wstawiają tam posty, w których starają się podpowiadać, gdzie znaleźć pomoc. Udało się już dotrzeć do około 6 tysięcy osób. Ich celem nie jest walka. Chcą pomagać. Dorośli po prostu nie rozumieją pewnych rzeczy, więc chcą im pokazać, że młodzi też mają problemy i to nie jest nic złego. Chcą pomóc w ich rozwiązaniu. Młodym na pewno łatwiej porozumieć się z rówieśnikami.
2/1/2023 • 9 minutes, 13 seconds
"Zaczęło się od pasji" - reportaż Adriany Andrzejewskiej-Kuras o Magdzie Szrejder, która zakochała się w Afryce i postanowiła pomagać jej mieszkańcom
Magdalena Szrejder Afryką zainteresowała się w liceum. Za pierwsze zarobione pieniądze wyjechała do Kenii i... zakochała się w tym kraju i ludziach. – Studiowałam informatykę, ale zamieniałam podręczniki na książki o podróżach. To było dość zaskakujące dla mojego otoczenia - mówi bohaterka reportażu. Phillipa, emerytowana nauczycielka, wybudowała szkołę z blachy falistej, dając w ten sposób początek działalności społecznej szkoły Osimlai. Niestety, okazało się, że z powodu braku środków z szansy na edukację skorzysta niewiele dzieci. Magda spontanicznie zadeklarowała, że postara się zorganizować zbiórkę pieniędzy i tym samym umożliwić wszystkim dzieciom naukę. W styczniu 2012 roku szkoła zaczęła działać. Dla uczących się w niej 49 uczniów wsparcie finansowe płynęło początkowo od rodziny i przyjaciół Magdy, ale dzięki powołaniu komitetu "Mogę się uczyć" grupa osób wspierających zaczęła się rozrastać. W lutym 2015 powstała Fundacja "Mogę się uczyć".
1/31/2023 • 24 minutes, 51 seconds
"Światła w cudzych oknach" - reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej o Hannie Rechowicz, artystce, autorce słynnych mozaik
Pani Hanna Rechowicz mieszka w przedwojennej rodzinnej willi, blisko ulicy Filtrowej. Jest artystką, autorką słynnych mozaik, które tworzyła wraz z mężem. Jest osobą stanowczą i nieznoszącą sprzeciwu. Uważa, że zawsze światła we wszystkich oknach muszą być zapalone. To jest piękne, metafizyczne, a poza tym to świadectwo życia. Takie zasady wydawać się mogą trochę ekstrawaganckie w czasie, gdy wszyscy oszczędzają energię, jednak pani Hania jest nieprzejednana. Miałam przyjemność poznać ją w czasie realizacji reportażu o drzewach Warszawy. Otworzyła mi piękna pani w makijażu, pięknej długiej sukni z pięknie zaprojektowanym naszyjnikiem, ale uwagę zwróciły przepiękne długie włosy, asymetrycznie przycięte.
1/31/2023 • 25 minutes, 4 seconds
"Furia Łukaszenika" - reportaż Macieja Jastrzębskiego o walce o wolność na Białorusi
Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka 27 lipca 1990 roku uchwaliła Deklarację Niepodległości, dając sygnał, że chce się wyrwać spod wpływu Moskwy i zamierza funkcjonować jako kraj wolnych ludzi, przestrzegających zasad demokracji. Marzenia ludzi spełniły się, gdy w grudniu 1991 roku upadł Związek Radziecki. Jednak okres budowy demokratycznego państwa trwał zaledwie trzy lata. Po wybraniu w 1994 roku na prezydenta Aleksandra Łukaszenki, Białoruś znowu zaczęła pogrążać się w mroku sowietyzacji. Reportaż "Furia Łukaszenika" opowiada o ludziach, którzy nigdy nie zrezygnowali z marzeń o wolności, suwerenności i demokracji. Wśród bohaterów przeciwstawiających się tyranii byli i są również przedstawiciele polskiej mniejszości.
1/30/2023 • 31 minutes, 16 seconds
"Lepiej nie wiedzieć" - reportaż Grażyny Wielowieyskiej o tym, jak zrozumieć współczesnych nastolatków
Jak porozumiewać się z nastoletnimi dziećmi? Tej coraz trudniejszej sztuki postanowili nauczyć rodziców bohaterowie reportażu Grażyny Wielowieyskiej. Z roku na rok młody człowiek coraz bardziej staje się zagadką dla swoich rodziców. Social media, internet – to wszystko sprawia, że jego świat jest zupełnie inny niż świat, w którym dorastało poprzednie pokolenie. Janek ma 18 lat i jest studentem I roku prawa na Uniwersytecie Warszawskim. Zosia jest rok starsza i studiuje grafikę komputerową w Mediolanie, a 20-letni Wojtek jest studentem WSH. Razem zorganizowali warsztaty dla rodziców dzieci w wieku od 14 do 18 lat. Chcą im pokazać "instrukcję obsługi" nastolatków.
1/27/2023 • 27 minutes, 19 seconds
"Zabiegana Basia T." – reportaż Antoniego Rokickiego o Barbarze Tukendorf, sportowej babci występującej na ekranie
Uśmiechnięta, pewna siebie, lubiąca kolor, ruch i kontakt z młodymi. Taka jest Barbara Tukendorf – epizodystka z Warszawy, występująca w serialach, etiudach filmowych, teledyskach i reklamach. Pani Basia pochodzi z Częstochowy, w młodości była zakochana w sporcie – uprawiała czwórbój lekkoatletyczny. Razem ze swoją drużyną zdobyła wicemistrzostwo Polski. Jaką babcią jest Barbara Tukendorf? Co sprawia, że ma ona niezwykły kontakt z młodymi ludźmi – własnymi wnukami oraz aktorami, spotykanymi na planach zdjęciowych? Jaki jest jej sposób na aktywne i ciekawe życie? W reportażu wystąpiły m.in. Olga – wnuczka Barbary Tukendorf, Ewa Gapon – wokalistka.
1/25/2023 • 19 minutes, 51 seconds
"Metoda minimalizacji luzu..." - reportaż Magdy Skawińskiej o Tadeuszu Sawickim, który w wieku 73 lat otrzymał stopień doktora
Tadeusz Sawicki miał drugą średnią ocen spośród uczniów wszystkich 50 klas w Technikum Mechanicznym. Dyplom na Wydziale Mechanicznym Politechniki Wrocławskiej zrobił z wyróżnieniem. Pasjonowała go nauka, ale nie mógł zostać na uczelni. Przez trzy lata studiów pobierał tzw. stypendium fundowane. Była to w latach 60. i 70. dość powszechna forma wspierania studentów. Studenci dostawali pieniądze od jakiegoś zakładu, a potem musieli je odpracować lub zwrócić. Tadeusz Sawicki związał się z przedsiębiorstwem w Ziębicach na Dolnym Śląsku. Miał pracować 3 lata, przepracował 13. Rodzina, dzieci, codzienne życie. Na dalszy plan zeszły myśli o doktoracie. Dopiero na emeryturze wrócił do tego pomysłu. Postanowił otworzyć przewód doktorski. W wieku 73 lat obronił pracę napisaną pod kierunkiem dr. hab. inż. Przemysława Moczko - "Metoda minimalizacji luzu międzyzębnego w napędach zębatkowych".
1/24/2023 • 30 minutes, 7 seconds
"Mój rodzinny Lwów" - reportaż Moniki Chrobak o Natalii, która odkrywa swoje korzenie we Lwowie
Natalia Skinder z Nowego Sącza wędruje po śladach przodków i odkrywa swoje rodzinne korzenie we Lwowie. Jej pradziadek inżynier Eustachy Skinder, który żył na przełomie XIX i XX wieku, był Polakiem, a prababcia Anna z domu Żubel była Ukrainką. Natalia Skinder od kilku lat odwiedza to byłe polskie miasto. Jest w nim zakochana i zna go jak własną kieszeń. – Najbardziej fascynuje mnie przenikanie się historii mojej rodziny z historią Polski. Mój pradziadek był we Lwowie, kiedy na przykład był pogrzeb Marii Konopnickiej w 1910 roku, mógł się też mijać na ulicy z innymi słynnymi Polakami, jak choćby z Gabrielą Zapolską czy Leopoldem Staffem – mówi bohaterka reportażu.
1/24/2023 • 23 minutes
"Znalazłem swoje miejsce" - reportaż Joanny Bogusławskiej o Hiroaki Murakami, Japończyku, który gra w polskich filmach
Hiroaki Murakami chciał spędzić w Polsce rok, nauczyć się naszego języka i zostać tłumaczem, jednak życie zweryfikowało te plany. Jako pierwszy Japończyk ukończył wydział aktorski PWST w Krakowie, gra w polskich filmach, w teatrze. Hiroaki Murakami jest absolwentem Wydziału Aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie. Urodził się 15 listopada 1983 roku w Kumamoto-shi w Japonii. W latach 2010-2012 można oglądać go było na deskach warszawskiego Teatru Dramatycznego, gdzie wcielił się w rolę Fryderyka Chopina w przedstawieniu "Klub polski". W Polsce założył rodzinę z Aleksandrą, mają córeczkę Mię. Hiroaki świetnie gotuje, jest zachwycony polską kuchnią. Przez kilka miesięcy jadł tylko schabowe, a kotleta mielonego do tej pory je pałeczkami.
1/19/2023 • 24 minutes, 3 seconds
"Jedni z piętnastu" - reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej o urokach mieszkania na wsi i w mieście
Czym dla młodych ludzi mieszkających od urodzenia na wsi, jest fakt, że ich wieś staje się miastem?
1/17/2023 • 9 minutes, 50 seconds
"Miłość na przeczekanie" - reportaż Dominiki Dębskiej o parze, która zrezygnowała ze spokojnego życia i... stworzyła rodzinę zastępczą
Chcieli podzielić się bliskością i czułością... Stworzyli rodzinę zastępczą. Mama porzuciła korporację, by przyjąć pracę na "cały etat" w domu, a tacie spodobał się ten pomysł. Nie było łatwo, ale konsekwentnie przecierali szlaki nowych wyzwań. Czy teraz są szczęśliwi razem? Stabilna praca, odchowane córki, dom za miastem - Dorota i Maciej Muczyńscy postanowili wywrócić swoje spokojne życie do góry nogami. Stali się rodziną zastępczą, w ciągu trzech lat przyjęli do siebie trzech małych chłopców. Co ich zaskoczyło, co im daje radość, a co sprawia największą trudność? Czy gdyby mogli decydować raz jeszcze, ponownie podjęliby się tego zadania?
1/16/2023 • 19 minutes, 14 seconds
"Strażnicy lasu" - reportaż Dominika Gila o ochronie przed wycinką starego 60-hektarowego lasu w Korolówce
Ponad 10 lat temu 60-hektarowy stary las w Korolówce w powiecie włodawskim z zasobów państwowych trafił w prywatne ręce. Wykorzystując zawiłości przepisów i rynkową koniunkturę właściciele chcieliby dziś prawdopodobnie zarobić na wykarczowaniu tego terenu. Włodawscy aktywiści i przyrodnicy chcą uchronić jednak cenną przyrodniczo nieruchomość przed wycinką. Organizacja zwróciła się z prośbą o interwencję między innymi do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Lublinie. W audycji wypowiadają się również miłośnik i fotograf przyrody Mieczysław Kozioł, Joanna Gryglicka z Urzędu Gminy Włodawa, starosta włodawski Andrzej Romańczuk i Janusz Holuk, naczelnik chełmskiego wydziału Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Lublinie.
1/15/2023 • 26 minutes, 36 seconds
"Miastowi" - reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej o Latowiczu, nowym mieście na mapie Polski
Latowicz jest jedną z najstarszych osad w południowo-wschodniej części Mazowsza. Położony na wzgórzu, oblanym dookoła Świdrem i jego odnogą miał charakter obronny. Pierwsze wzmianki o Latowiczu pochodzą z wieku XIII. W 1420 roku otrzymał prawa miejskie na prawie magdeburskim, lecz w 1869 roku je utracił. Teraz po 154 latach Latowicz wraca do statusu miasta i z dniem 1 stycznia 2023 r. staje się nowym miastem na mapie Polski. A wójt już nie jest wójtem, tylko burmistrzem. To nie pierwsza wieś w Polsce, która ubiegała się o prawa miejskie. Dlaczego mieszkańcy wsi dążą do zmiany statusu swoich miejscowości? Co zyskują, a co tracą w wyniku takiej transformacji? Czy chodzi tylko o to, żeby mówić innym: "jestem z miasta"? Z czego wynikają takie decyzje?
1/14/2023 • 24 minutes, 17 seconds
"Zimową porą w Sitawce" - reportaż Aleksandry Sadokierskiej o malowniczej wsi w gminie Janów
Sitawka, niewielka wieś w gminie Janów, zasłynęła szlakiem deskali. Te malowidła na starych stodołach przyciągają turystów z całego kraju. Jednak to nie deskale są skarbem Sitawki. Żyją tu mieszkańcy, którzy pamiętają i zachowują niektóre dawne pieśni i zwyczaje związane z czasem świąt Bożego Narodzenia. Wiele z tych zwyczajów budowało więzi w wiejskiej społeczności. Jakie przesłania niosły z sobą? Jak wygląda obecnie życie w wiejskiej wspólnocie zimową porą w okolicach Świąt Bożego Narodzenia?
1/13/2023 • 21 minutes, 43 seconds
"Więzienna piekarnia" - reportaż Henryka Dedo i Waldemara Kasperczaka o chlebie wypiekanym na terenie starego więzienia
"Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj i odpuść nam nasze winy..." - ta modlitwa znana wszystkim zjadaczom chleba doskonale opisuje reportaż "Więzienna piekarnia", w którym jest mowa o chlebie wypiekanym z pasją i o więzieniu, miejscu odkupienia swoich win. Prawdziwy, zdrowy chleb na zakwasie wypiekany jest w starym zamkniętym więzieniu na Warmii i Mazurach. - W momencie, kiedy zamknięto więzienie, wystąpiliśmy do Starostwa, że chcemy otworzyć Centrum Integracji Społecznej, gdzie ludzie z różnymi problemami będą mogli powoli się wdrażać w rynek pracy. My występowaliśmy z koncesją, żeby wejść na teren starego więzienia. Udało nam się przekonać władze, że jesteśmy partnerem dla takiej przestrzeni, która jest ogrodzona w zasieki i do niedawna gościła skazanych - opowiada jeden z bohaterów reportażu.
1/13/2023 • 36 minutes, 4 seconds
"Cud z nieba" - reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej o Ani, która została postrzelona w czasie napadu na bank
Ania jest mądrą, miłą kobietą. Od kilkunastu miesięcy jest mamą. Nieodwracalnie jej życie zmienili bandyci, którzy napadli na bank w sąsiedniej wsi i postrzelili ją, gdy była małą dziewczynką. Stało się to 7 października 1998 r. To był napad z kałasznikowami na Bank Spółdzielczy w niedużej wsi. Rozegrał się dramat, po którym zostały tylko krótkie informacje w starych gazetach. Dzięki wielu zaangażowanym ludziom życie Ani odmieniło się diametralnie…
1/13/2023 • 21 minutes, 10 seconds
"Nadzieja dla innych" – reportaż Magdy Skawińskiej o kampanii "Młode z rakiem"
"Młode z rakiem" to nie tylko ładne zdjęcia i ich historie prezentowane na zamku Topacz we Wrocławiu. To projekt, który może uratować innym młodym kobietom zdrowie, a nawet życie, bo wcześnie wykryta zmiana jest uleczalna, a rak – to żaden wyrok. Dlatego tak ważna jest profilaktyka. Ta wystawa ilustruje, w jaki sposób sztuka może być wykorzystywana do edukacji i staje się pomostem do radzenia sobie z trudnymi tematami. Fotografie dostarczają artystycznego wglądu w naturę życia z diagnozą, zachęcając widza do zwrócenia się ku tym emocjom z większą empatią.
1/12/2023 • 50 minutes, 47 seconds
"Dziewczyna z charakterem" – reportaż Weroniki Puszkar o historii Maszy, która zdecydowała się wrócić do swojego domu na Ukrainie
W czasie wojny na Ukrainie na stajnie, w której pracowała Masza spadła bomba. Zginęło wiele koni, cześć rozbiegła się po polach. Masza z matką wyjechały do Polski. Dziewczyna początkowo pracowała w stajni, a następnie zajęła się wyprowadzeniem psów Warszawiaków. Dzięki temu, że uczy się w technikum weterynaryjnym, była w stanie nie tylko wychodzić ze zwierzakami na spacer, ale też podawać im odpowiednią karmę, a nawet leki. Zaufało jej wielu właścicieli psów. Dzisiaj jednak Masza znowu jest na Ukrainie. Jak przyznaje, wciąż czuje ogromny niepokój, wciąż brakuje prądu i nie ma światła, ale czuje, że jest w domu.
1/11/2023 • 47 minutes, 48 seconds
"Nowe życie" - reportaż Moniki Chrobak o Łemkach i urokach Łemkowszczyzny
Odkrywa uroki wsi i dawnej Łemkowszczyzny. Iwona Iskra wraz ze swoim mężem Łemkiem przeniosła się z Wrocławia do Beskidu Niskiego. Wyjazd z dużego miasta nie był dla niej łatwą decyzją, ale jak twierdzi warto było podjąć to wyzwanie. Tu odnalazła ciszę i spokój, czego jej zdaniem brakuje w większych aglomeracjach. To też dla niej okazja, aby poznać korzenie rodzinne swojego męża. Iwona Iskra należy do grupy śpiewaczej RUTY UWITE. Zespół przybliża dawne pieśni łemkowskie. Łemkowie w przeszłości licznie zamieszkiwali tzw. Łemkowszczyznę, czyli Beskid Niski i część Beskidu Sądeckiego. W związku z akcją "Wisła" w 1947 roku zostali przesiedleni w inne rejony Polski. Mieszkają m.in. województwach: warmińsko-mazurskim, lubuskim, zachodniopomorskim i dolnośląskim.
1/11/2023 • 18 minutes, 48 seconds
"Człowiek ze scenografią" - reportaż Jakuba Tarki o Allanie Starskim, wybitnym scenografie i zdobywcy Oscara
Allan Starski - wybitny scenograf, współpracownik największych reżyserów, zdobywca Oscara i wielu innych prestiżowych nagród filmowych - 1 stycznia 2023 skończył 80 lat. Stworzył scenografie do takich dzieł filmowych, jak m.in.: "Człowiek z marmuru", "Panny z wilka", "Człowiek z żelaza", "Ucieczka z Sobiboru", "Lista Schindlera", "Pianista" czy "Pokłosie". Pochodzi z filmowej rodziny, jego ojciec Ludwik Starski był scenarzystą filmów takich jak choćby: "Zakazane piosenki", "Skarb" czy "Przygoda na Mariensztacie", pisał także teksty piosenek. Jak Allan Starski pamięta swój dom rodzinny i wspomina znanego ojca? Kiedy i dlaczego zapragnął zostać scenografem? Jak definiuje swoją pracę i czy ma jakieś pozafilmowe pasje? W audycji wykorzystano nagrania z Archiwum Polskiego Radia, m.in. rozmowę Anny Fuksiewicz z Andrzejem Wajdą.
1/11/2023 • 39 minutes, 32 seconds
"Spiritus flat ubi vult" - reportaż Eweliny Karpacz-Oboładze i Magdy Skawińskiej o papieżu Benedykcie XVI
31 grudnia 2022 roku o godzinie 9:34 w watykańskim klasztorze "Mater ecclesiae" zmarł papież senior Benedykt XVI. Był 265. następcą Świętego Piotra i zasiadał na Stolicy Apostolskiej od 19 kwietnia 2005 do 28 lutego 2013 roku. Papież Benedykt XVI przybył do Polski 25 maja 2006 roku. Hasłem, które mu towarzyszyło w trakcie podróży było "Trwajcie mocni w wierze" Pierwsze słowa po przylocie wypowiedział w języku polski, czym wzbudził aplauz zgromadzonych. Na prośbę Papieża Benedykta XVI w w program jego pierwszej pielgrzymki do Polski wpisana została wizyta w byłym obozie koncentracyjnym Auschwitz - Birkenau. 28 maja 2006 roku Papież modlił się przed ścianą śmierci i w celi Maksymiliana Kolbego. Na dziedzińcu bloku 11 spotkał się z byłymi więźniami w miejscu, które jest symbolem największego ludobójstwa w historii ludzkości. Wygłosił dla świata przesłanie o znaczeniu pokoju i miłości dla bliźniego.
1/10/2023 • 52 minutes, 41 seconds
"Dzwonnik z Gdyni" - reportaż Grażyny Wielowieyskiej o Arturze, który inwentaryzuje i opisuje polskie dzwony
Artur kilka dni temu skończył 18 lat i właśnie pisze próbną maturę. Ma niecodzienną pasję - odkrywa i dokumentuje historie i jakość dzwonów kościelnych, ale też sam wprawia je w ruch. Jest bowiem dzwonnikiem gdańskiego kościoła św. Katarzyny. We współpracy z Instytutem Sztuki Polskiej Akademii Nauk inwentaryzuje i opisuje polskie dzwony.
12/31/2022 • 39 minutes, 55 seconds
"Znalezisko" - reportaż Magdy Skawińskiej o odkryciu z czasów II wojny światowej w Wałbrzychu
W jednej z poniemieckich kamienic w Wałbrzychu dokonano niesamowitego odkrycia z II wojny światowej. W ścianie piwnicy zamurowane zostały różne przedmioty rodziny niemieckiej. Przetrwały 80 lat. Gdyby jednak nie reakcja pewnej nauczycielki i regionalisty Mateusza Mykytyszyna, nikt mógłby nie dowiedzieć się o skarbie. Zapraszamy do wysłuchania reportażu.
12/30/2022 • 58 minutes, 27 seconds
"Czarny Góral" - reportaż Moniki Chrobak o tradycjach regionu Górali Nadpopradzkich zwanych potocznie Czarnymi Góralami
Kocha góry, owce, muzykę i śpiew. Piotr Maślanka z Piwnicznej aktywnie kultywuje tradycje regionu Górali Nadpopradzkich zwanych potocznie Czarnymi Góralami. Od wielu lat jest członkiem Regionalnego Zespołu Dolina Popradu. Grupa istnieje od 57 lat i w przeciągu jej działalności należało do niej kilkaset osób. Koncertowała wielokrotnie między innymi na Słowacji, na Węgrzech, w Anglii czy w Niemczech. Odrębność piwniczańskich górali na tle innych regionów widać na przykład w gwarze i ubiorze. Mężczyźni noszą czarne spodnie męskie (chołośnie) i ciemne okrycia wierzchnie. Kiedyś na tym terenie hodowano głównie czarne owce. Wełnę z tych zwierząt używano do szycia tych strojów.
12/30/2022 • 9 minutes, 40 seconds
"Pod niebem pełnym cudów" - reportaż Henryka Dedo i Waldemara Kasperczaka
Przed świętami większość ludzi pakuje prezenty pod choinkę i przygotowuje ostatnie potrawy wigilijne, a Marta z dwuletnią córką jedzie na biopsję i sp ędza Wigilię w szpitalu. Miała biopsję w swoje drugie urodziny. Dzień przed Wigilią. Dla mnie to był koszmar. Nie mogłam spać w nocy. Mnóstwo emocji, wołanie do Boga. Byłam załamana - mówi w reportażu mama dziewczynki. Po kilku dniach pada diagnoza: nowotwór złośliwy - włókniak szkliwiakowy. "Boże, ona ma tylko dwa latka" - wyrywa się z serca matki. Co teraz...?
12/30/2022 • 31 minutes, 26 seconds
"Czarna owca" - reportaż Moniki Chrobak o hodowli czarnych owiec Tadeusza Maślanki z Piwnicznej
Tadeusz Maślanka z Piwnicznej jest właścicielem największego stada czarnych owiec w regionie. Ma w swojej owczarni blisko 50 sztuk. W hodowli pomaga mu jego syn Piotr. Czarna owca to cakiel górski odmiany barwnej. Oprócz czarnego koloru, wyróżnia go biała końcówka ogona i plamka na głowie. Ta rzadka rasa kiedyś była nieodłączną częścią życia Górali Nadpopradzkich zwanych inaczej Czarnymi Góralami. Dawała mieszkańcom doliny Popradu nie tylko mleko, mięso, skórę ale też wełnę używaną do szycia strojów regionalnych, w tym spodni męskich (chołośni) i okrycia wierzchniego. Stąd pojawiła się ich potoczna nazwa. Ci, którzy mają wielopokoleniowe tradycje pasterskie wspominają, że przed wojną gazda, który miał białe owce był mniej poważany niż ten z czarnymi. Dziś tę rasę odtwarzają i przywracają na hale już tylko nieliczni hodowcy, głównie z pasji i miłości do tych zwierząt.
12/28/2022 • 24 minutes, 46 seconds
"Cud dwudziestu jeden metrów" – reportaż Romana Czejarka o przesunięciu kościoła Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Warszawie
60 lat temu, w nocy 1 grudnia 1962 roku, dokonano w Polsce pionierskiego wyczynu przesuwając o 21 metrów zabytkowy kościół na warszawskim Lesznie. W ciągu zaledwie kilku godzin udało się bezpiecznie przesunąć konstrukcję ważącą prawie 7000 ton! W ścianach budynku nie powstała nawet jedna rysa. Niezwykłe wydarzenie śledziły setki osób, które specjalnie przyjechały wtedy do stolicy z całej Polski. W audycji wypowiadają się m.in. ks. Michał Sieradzan z parafii na Lesznie, świadek wydarzenia Tadeusz Januszkiewicz oraz varsavianista i historyk dr Tomasz Lerski. Wykorzystaliśmy też fragmenty archiwalnego nagrania Polskiej Kroniki Filmowej z grudnia 1962 roku oraz relację Jerzego Maczkowskiego z archiwum Polskiego Radia.
12/27/2022 • 48 minutes, 41 seconds
"List do Mikołaja" – reportaż Adam Bogoryja-Zakrzewskiego o spełnianiu świątecznych marzeń małych uchodźców z Ukrainy
"Poproszę od Mikołaja szlafrok, a ja poproszę dwa ładne długopisy, by móc odrabiać nimi lekcje" - to jedne z życzeń ukraińskich dzieci - małych uchodźców ze wschodniej Ukrainy do Mikołaja z… Wielkopolski. Grupa przedsiębiorców, którzy od początku wojny organizują pomoc dla uchodźców w Drohobyczu wpadła na pomysł, aby mali uchodźcy napisali listy do Mikołaja. Dzieci napisały ponad sto listów, a przedsiębiorcy umieścili je na stronie UKRAINA MARZEŃ. Rozeszły się w ciągu czterech dni wśród mieszkańców Wielkopolski, którzy często dokładali do podarunków też coś od siebie. Pięknie zapakowane prezenty przedsiębiorcy zawieźli do Drohobycza. Z Poznania przyjechał nawet Mikołaj z gitarą. Radość dzieci była ogromna. Chłopczyk, który marzył o dużym samochodzie plastikowym, dostał największy jaki był w sklepie. Mikołaj z Poznania przywiózł też kuchnię polową z... bigosem, który robił furorę wśród uchodźców. Dla nich to było nieznane danie.
12/24/2022 • 38 minutes, 34 seconds
"Święta Polonii na końcu świata" – reportaż Weroniki Puszkar o tym, jak Polacy na Wyspach Owczych przygotowują się do świąt
Od 1 grudnia na Wyspach Owczych grają już lokalne orkiestry dęte, parafialne chóry śpiewają kolędy, a z w powodu braku słońca dużo wcześniej zapala się też świąteczne lampki i dekoracje. To miejsce, gdzie jest też coraz więcej Polaków. Ostatnio nawet trafiła tam statuetka Osobowości Polonijnej Roku 2022. Otrzymała ją Sabina Poulsen za swoją działalność i zaangażowanie na rzecz tamtejszej Polonii. Sabina pomaga Polakom, którzy dopiero przyjechali na Wyspy między innymi dlatego, że bardzo dobrze zna już język. Wyspy Owcze to archipelag na Atlantyku przy granicy z Morzem Norweskim, między Wielką Brytanią, Islandią a Norwegią. Stanowią terytorium zależne Danii. Podobno owiec jest tam więcej niż ludzi. Jak mieszkający tam Polacy przygotowują się do świąt? Które tradycje polskie pokazują mieszkańcom Wysp? Jak wspierają się na obczyźnie?
12/23/2022 • 19 minutes, 6 seconds
"Franciszkanie w Wilnie" – reportaż Kamila Zalewskiego o Instytucie Polskiego Dziedzictwa Narodowego na Litwie
Od kilku miesięcy na Litwie działa Instytut Polskiego Dziedzictwa Narodowego. Miejsce to zostało stworzone przez ojców z zakonu franciszkanów. Ich obecność w litewskiej stolicy jest tak samo długa jak historia samego miasta. Korespondent Polskiego Radia na Litwie, Kamil Zalewski, odwiedził klasztor franciszkanów, aby dowiedzieć się więcej o obecnej działalności tego zakonu w Wilnie.
12/22/2022 • 22 minutes, 35 seconds
"Co ja mogę powiedzieć?" - reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego o Kamilu Wrońskim, młodym geniuszu
Miał zaledwie dziewięć lat gdy został studentem Politechniki Lubelskiej, a piętnaście, gdy sąd pozwolił mu założyć firmę. W jego pokoju najmniej miejsca zajmuje łóżko. Musi być przecież miejsce na ogromny ekran komputera i dwa stanowiska - stoły warsztatowe do pracy nad jego urządzeniami. Na ścianach nie ma żadnego plakatu zespołu muzycznego jak u niemal każdego nastolatka. Kocha za to muzykę elektroniczną oraz... Alizee i Abbę. Kamil Wroński - młodociany geniusz, z zamiłowania mechatronik, twórca m.in. sterowników do silnika samochodu elektrycznego i paneli słonecznych. Odrzuca oszałamiające oferty koncernów międzynarodowych, bo na talencie chce zarobić sam. Otrzymywał bardzo intratne propozycje finansowe, ale odmawiał. Woli być na swoim i tego nie ukrywa. Chce odnieść sukces na rozwiązaniach swojego autorstwa. Już wymyślił wiele rozwiązań, które mają zastosowanie w przemyśle, ale mówi o nich niechętnie. Obowiązuje go tajemnica handlowa. Obecnie testuje sterownik do ustawienia paneli w farmach fotowoltaicznych, tak by czerpały optymalną ilość energii słonecznej.
12/21/2022 • 52 minutes, 55 seconds
"Inteligentna forma internowania" – audycja dokumentalna Wojciecha Dorosza o historii powstania Wojskowych Obozów Internowania w Chełmnie
W listopadzie minęła 40. rocznica powstania Wojskowych Obozów Internowania. Miały one służyć do izolowania i poddawania represjom działaczy antykomunistycznej opozycji w czasach stanu wojennego. Audycja dokumentalna "Inteligentna forma internowania" opowiada historię obozu w Chełmnie oraz pomocy, jakiej internowanym w nim opozycjonistom udzielili mieszkańcy tej miejscowości. Wystąpili w niej: Tadeusz Antkowiak, przewodniczący stowarzyszenia "Chełminiacy 1982", Andrzej Adamczyk i Tadeusz Pietkiewicz, internowani w Chełmnie, Barbara Konieczna i Jan Kuligowski, pomagający internowanym mieszkańcy Chełmna i prokuratur IPN w Bydgoszczy Mieczysław Góra. Usłyszeliśmy także materiały archiwalne, rozkazy i tajne dokumenty Służby Bezpieczeństwa i Wojskowej Służby Wewnętrznej.
12/21/2022 • 38 minutes
"Docenić życie" - reportaż Joanny Bogusławskiej o Julicie Ilczyszyn, która wielokrotnie startowała w maratonach
Julita Ilczyszyn jest nauczycielką, wielokrotnie startowała w maratonach. Została pierwszą Polką, która przebiegła cztery pustynie: Namibia, Kaukaz, Atakama, Antarktyda, każda na dystansie 250 km. Na pustyni Namib biegła w ekstremalnej temperaturze 57 stopni. Na Antarktydzie w trudnych warunkach pogodowych. W przygotowaniach do biegu pomagał jej Marek Rybiec, który przebiegł już cztery pustynie. Pokazał jej jak dobrze się przygotować i z czym będzie musiała się zmierzyć. Julita mówi, że bieganie po pustyni jest dla ludzi, którzy nie tylko są świetnie przygotowani kondycyjnie, ale i mają bardzo silny charakter. Bieg po Antarktydzie dedykowała fundacji Marka Kamińskiego, która organizuje marsze mocy, dla dzieci i nastolatków by zadbać o ich kondycje psychiczną.
12/16/2022 • 9 minutes, 51 seconds
"Grudniowe wspomnienia" – reportaż Antoniego Rokickiego o wydarzeniach grudniowych 1970 roku na Wybrzeżu
14 grudnia 1970 roku w Gdańsku rozpoczął się strajk pracowników Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Sprzeciwiali się oni podwyżkom cen żywności, którą krótko przed tym ogłosił rząd PRL. Już we wtorek 15 grudnia do protestu dołączyła Stocznia im. Komuny Paryskiej w Gdyni. W jej pobliżu doszło do najpoważniejszych starć z wojskiem oraz milicją. Gerard Andrzej Thrun miał w trakcie wydarzeń grudniowych zaledwie 17 lat. Był uczniem Zasadniczej Szkoły Budowy Okrętów w Gdańsku, a mieszkał w internacie w Gdyni. Mimo upływu 52 lat, wspomnienia z 1970 roku nie tracą na sile. Udział w strajku Gerard Thrun o mało nie przypłacił życiem. W reportażu wykorzystano nagrania archiwalne Polskiego Radia oraz Instytutu Pamięci Narodowej.
12/16/2022 • 59 minutes, 46 seconds
"Pogoń za przyszłością" - reportaż Ewy Szkurłat o pomaganiu dzieciom w spełnianiu sportowych marzeń
Polski klub sportowy zbiera środki na turniej z okazji 100-lecia zdobycia Mistrzostwa Polski przez Pogoń Lwów. Reaktywowana w 2009 roku Pogoń Lwów marzy o nawiązaniu do dawnych tradycji i szkolenia piłkarzy dla reprezentacji Dumy Lwowa. Przede wszystkim jednak chce pomóc dzieciom, w tym uchodźcom z terenów dotkniętych rosyjską napaścią, w spełnianiu sportowych marzeń. 120 tysięcy potrzeba na sprzęt sportowy i organizację turnieju w Polsce. Rozpoczęto zbiórkę na portalu zrzutka.pl pod hasłem: #Pogoń za Przyszłością - spełnij sportowe marzenia dzieci z Ukrainy. W reportażu wykorzystano fragmenty materiałów przygotowanych przez Eugeniusza Sało - dziennikarza "Kuriera galicyjskiego" i piłkarza Pogoni Lwów.
12/16/2022 • 1 hour, 8 minutes, 58 seconds
"Człowiek oddany radiu" – reportaż Joanny Bogusławskiej o Janie Marku Owsińskim, pierwszym prezesie Polskiego Radia
W wieku 78 lat zmarł Jan Marek Owsiński, pierwszy prezes Polskiego Radia po likwidacji w 1992 roku Komitetu ds. Radia i Telewizji, był działaczem "Solidarności". W latach 1974-1982 był pracownikiem Komitetu ds. Radia i Telewizji, redaktorem Naczelnej Redakcji Programów Oświatowych i Popularnonaukowych Polskiego Radia. W 1989 roku Marek Owsiński był zaangażowany w prace sekretariatu strony solidarnościowo-opozycyjnej okrągłego stołu. Był pracownikiem i redaktorem zespołu telewizyjno-radiowego Komitetu Obywatelskiego podczas wyborów 1989, w 1990 był dyrektorem w Programie IV Polskiego Radia, w latach 1991-1993 pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji i kierownika Polskiego Radia. Po oddzieleniu Radia od telewizji, od 1992 roku był pierwszym prezesem Polskiego Radia.
12/15/2022 • 1 hour, 3 minutes, 46 seconds
"Siła kobiet" - reportaż Moniki Chrobak o kobietach z grupy śpiewaczej Ruty Uwite z Beskidu Niskiego
Przyjechały do Beskidu Niskiego z dużych miast i odkrywają uroki życia na wsi, a przy okazji pieśni dawnej Łemkowszczyzny. Mowa o kobietach z grupy śpiewaczej RUTY UWITE. Większość to Polki. Prowadzi je łemkowska pieśniarka Julia Doszna, która przybliża im stare tradycje wokalne. Panie osiedliły się w regionie aby rozpocząć życie na nowo, z dala od cywilizacji. Są m.in. z Krakowa, Warszawy, Wrocławia czy ze Śląska. Jak mówią, to jedna z największych przygód w ich życiu. "Jest inne tempo życia niż w mieście, tutaj czujemy mniej samotnie, relacje między ludźmi są bliższe" - komentują. Łemkini Julia Doszna przez wiele lat związana była z zespołem Łemkowyna, w którym występowała na scenie w Polsce, Stanach Zjednoczonych czy Kanadzie. Jej przejmujący głos można usłyszeć między innymi w filmie Pawła Pawlikowskiego "Zimna Wojna".
12/15/2022 • 52 minutes, 44 seconds
"Przewodów - echo wojny" - reportaż Dominika Gila o rakietach, które 15 listopada 2022 spadły na Przewodów
Na Przewodów, w powiecie hrubieszowskim, 15 listopada 2022 roku spadła rakieta i zabiła dwie osoby. Gdy świat wstrzymał oddech, zastanawiając się, kto jest za to odpowiedzialny i co będzie dalej, spokojne wiejskie życie zostało wywrócone do góry nogami. Mieszkańcy musieli zmierzyć się ze strachem i traumą. Do wybuchu we wsi Przewodów, w woj. lubelskim, leżącej blisko granicy polsko-ukraińskiej, doszło w dniu, w którym siły rosyjskie przeprowadziły zakrojony na szeroką skalę atak rakietowy na Ukrainę.
12/15/2022 • 21 minutes, 43 seconds
"Murowanka" - reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej o budynku pierwszej szkoły w Wawrze, który obecnie jest siedzibą Fundacji na rzecz Wielkich Historii
Murowanka to niewielki parterowy budynek zbudowany z czerwonej cegły licówki tzw. grancówki, w którym do roku 1948 odbywały się zajęcia szkolne. Przez wiele lat Murowanka była w bardzo złym stanie. W 2008 przygotowano projekt rewitalizacji budynku zabytkowego przy ulicy Płowieckiej 77 i adaptacji na potrzeby Wawerskiego Towarzystwa Uniwersytetu Trzeciego Wieku i Galerii Sztuki. Ostatecznie remont budynku, wraz z przywróceniem przedwojennego wyglądu, zakończył się w 2017 roku. Przez kolejne dwa lata budynek stał jednak pusty. W 2019 r. został on przekazany do użytku Fundacji na rzecz Wielkich Historii, zajmującej się popularyzacją historii i edukacją historyczną.
12/14/2022 • 24 minutes, 52 seconds
"Powrót" - reportaż Joanny Bogusławskiej o Dominiku, który wrócił z USA do Polski, by inwestować tu w rozwój nowoczesnej technologii
Dominik Andrzejczuk jako dziecko wyjechał do Stanów Zjednoczonych, jego rodzicie byli rolnikami na Podlasiu. Chcieli lepszego życia. Początki były ciężkie, brakowało im pieniędzy. Dominik chodził do amerykańskiej szkoły, w sobotę do polskiej. Skończył studia z fizyki. Pracował w Nowym Jorku, później w Dolinie Krzemowej w Palo Alto w Kalifornii gdzie pracował jako programista. W 2018 roku opuścił Kalifornie, aby założyć własny fundusz. Pięć lat temu przyjechał do Polski i zakochał się w Warszawie, uważa, że tutaj jest przyszłość branży technologicznej i komputerów kwantowych. Jego zdaniem Polska ma ogromny potencjał, aby stać się centrum technologicznym. Ponadto Dominik jest zapalonym triathlonistą Ironman. Bierze udział w kilku wyścigach rocznie.
12/14/2022 • 28 minutes, 43 seconds
"Dawny świat" - reportaż Moniki Chrobak o pielęgnowaniu pamięci o wiosce Stare Maniowy zalanej 25 lat temu
Fotograf i muzyk Marek Wojtaszek od 20 lat gromadzi zdjęcia swojej wioski, która zniknęła pod taflą wody. 25 lat temu wieś Maniowy na Podhalu została zalana przez Jezioro Czorsztyńskie. Została zatopiona po tym jak zdecydowano zbudować na Dunajcu zbiornik dla zapory wodnej w Niedzicy. Do przesiedlenia zakwalifikowano ponad 360 domów. Nowe budynki powstały na wyżej położonym terenie. Zbiornik powstał ostatecznie w 1997 roku. Aby pamięć o dawnej wiosce nie zaginęła w świadomości mieszkańców i następnych pokoleń Marek Wojtaszek założył stronę internetową z fotografiami Starych Maniów. Ma już w swojej kolekcji 1500 zdjęć.
12/14/2022 • 9 minutes, 38 seconds
"Protest song" - reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej o miłości do piłki w rytmie muzyki
Klaus Handsome, wychowany w Skanderborgu, obecnie mieszkający w Svendborg w Danii, jest piosenkarzem i autorem tekstów. Obecnie jest w Polsce. I to w czasie mistrzostw świata w piłce nożnej. Kocha piłkę. Wszystko wie o naszej "złotej drużynie", Szarmachu, Lato i Tomaszewskim. Historia polskiej piłki jest dla niego ważna, ale też historia Polski. Zwiedza i porównuje Polskę dziś i tę z lat 80. Jednak nie ogląda mistrzostw w Katarze. Jako wrażliwy człowiek i artysta, nie potrafi oddzielić wydarzeń sportowych od tych społecznych i politycznych. To, że przy budowie stadionów ginęli ludzie, nie pozwala mu cieszyć się zawodami. To jego kolejny protest-song...
12/14/2022 • 9 minutes, 53 seconds
"Ułan" - reportaż Antoniego Rokickiego o Marku Leszczyńskim, jednej ze sztandarowych postaci w ponad 60-letniej historii piłkarskiej Avii Świdnik
Marek Leszczyński urodził się w 1958 roku w Lublinie. Wychowywał się na Bronowicach. – Kawałek placu wykorzystywaliśmy do rozgrywania meczów. Ciekawostką były mecze między blokami. Zdzierałem buty do chodzenia, trampki wytrzymywały krótko. Piłka była nieodzownym elementem życia. Można powiedzieć, że spałem z piłką – wspomina z uśmiechem dzieciństwo "Ułan". Czy Marek Leszczyński jest spełnionym sportowcem…? Co zyskał dzięki piłce, a co stracił…? O tym reportażu Antoniego Rokickiego.
12/13/2022 • 26 minutes, 19 seconds
"Sołtyski" - reportaż Grażyny Wielowieyskiej o kobietach sprawujących funkcje sołtysa
Joanna Morawska, od czterech kadencji jest sołtyską Wólki Kozodawskiej - jednej z większych miejscowości w gminie Piaseczno koło Warszawy. W tym roku otrzymała tytuł Sołtysa Roku 2022 w konkursie organizowanym przez miesięcznik Gazeta Sołecka. Grażyna Jagłos-Dębska, sołtyska dwóch kadencji we wsi Opypy koło Milanówka, dziś prezes Stowarzyszenia Sołtysi Mazowsza, wspiera młode sołtyski doradzając im na powstałej niedawno grupie - sołtyski.pl. Ostatnie badania pokazały, że kobiety sprawujące te funkcję stanowią prawie 50 proc. wszystkich sołtysów w kraju. Co jest ważne, dla nich, jako sołtysek, jak są przyjmowane przez swoje społeczności.
12/13/2022 • 29 minutes, 27 seconds
"Wioska pod wodą" - reportaż Moniki Chrobak o zatopionej 25 lat temu wsi Stare Maniowy
Mija 25 lat odkąd wieś Stare Maniowy koło Nowego Targu zniknęła pod taflą wody Jeziora Czorsztyńskiego. Została zatopiona przy tworzeniu na Dunajcu zbiornika dla zapory wodnej w Niedzicy. Drewniana wioska miała kilkusetletnią tradycję, jednak te tereny bywały zalewane przez Dunajec, więc podjęto decyzję o budowie zapory i przesiedleniu wsi. Projekt był narzucony z góry. Zbiornik ostatecznie napełniono w roku 1997. Zalewana była ojcowizna i część mieszkańców miała poczucie straty. Do dziś zresztą to towarzyszy mieszkańcom – już Nowych Maniów. Aby pamięć o tamtych czasach nie zaginęła, jeden z mieszkańców prowadzi stronę internetową, na której zamieszcza zdjęcia już nieistniejącej wsi. W Nowych Maniach gromadzone są też pamiątki po starej wsi i działa zespół góralski, który utrwala dawne tradycje.
12/13/2022 • 24 minutes, 2 seconds
"Dźwięk Adwentu" - reportaż Katarzyny Michalak o czasie oczekiwania na Boże Narodzenie
Dziś adwent to czas radosnego oczekiwania na Boże Narodzenie. Dawniej był to czas skupienia, postu i kontemplacji. Czas ciszy. W tej ciszy można było od czasu do czasu usłyszeć dźwięk ligawki – długiej drewnianej trąby wykonanej z drzewa lipowego lub wierzbowego. Grano na niej w okresie adwentu przed wschodem i zachodem słońca. Dźwięk ligawki miał symbolizować koniec świata i trąbienie Archanioła na Sądzie Pańskim, a mieszkańcom zapowiadać narodzenie Jezusa Chrystusa. W reportażu opowiemy Państwu o tym zapomnianym zwyczaju i próbach jego reaktywacji.
12/13/2022 • 44 minutes, 37 seconds
"Ostatnia szklanka" - reportaż Romana Czejarka o Hucie Szkła Wołomin
Początki Huty Szkła Wołomin sięgają początku XX wieku. Zakład słynął z produkcji naczyń żaroodpornych oraz szkła laboratoryjnego. W 2022 roku, w wyniku trzystuprocentowej podwyżki gazu oraz spadku popytu na wyroby szklane i huta odnotowała ogromne straty. Liczne awarie i przerwy w produkcji oraz zwiększona cena surowców do wytopu masy szklanej przyczyniły się do podjęcia przez czeski zarząd firmy KavalierGlass decyzji o wyłączeniu z końcem listopada 2022 roku elektrodowego pieca hutniczego, a wraz z tym o całkowitym zamknięciu wydziału produkcji. W ramach wołomińskiego "Festiwalu szkła" grupa pasjonatów historii tego miasta realizuje nagrania z byłymi pracownikami huty być ocalić wspomnienia. Nagrania koordynuje Aneta Duchnowska. Dziękujemy za udostępnienie fragmentów wypowiedzi. Po hucie oprowadzał nas Janusz Turlejski, po dyspozytorni Jacek Nowak.
12/12/2022 • 24 minutes, 17 seconds
"Ludzie ludziom" - reportaż Magdy Skawińskiej o Erazmie Humiennym, działaczu społecznym, szefie Stowarzyszenia Pomocy "Ludzie Ludziom"
Czy przypadek rządzi naszym życiem? Erazm Humienny nie był "grzecznym chłopcem", żeby wydobyć się z tak zwanego złego środowiska, zaczął uprawiać sport. Potem związał się z ruchem Wolność i Pokój. Po przełomie wielu jego znajomych weszło do polityki, on zajął się sprawami społecznymi. Prowadzi ośrodek pomagający ludziom, który opuszczają jednostki penitencjarne. Humienny twierdzi, że każdemu należy się szansa. Jednak stawia przed ludźmi wymagania, bo uważa, że tylko w ten sposób mogą wziąć odpowiedzialność za swoje życie.
Doktor Józef Bednarz, polski psychiatra, w 1939 roku dyrektor szpitala psychiatrycznego w Świeciu (obecnie jego patron) nazywany jest Pomorskim Korczakiem. Podczas pierwszej wojny światowej był rosyjskim lekarzem wojskowym. Później przekazał polskiemu wywiadowi wojskowemu informacje na temat rosyjskich badań nad bronią chemiczną i ochroną przeciw gazom bojowym. W odrodzonej Rzeczypospolitej zajmował miejsce godne swojej wiedzy i siły charakteru. Poświęcał się psychiatrii i badaniom w dziedzinie ochrony przeciwchemicznej (w Instytucie Badawczym Broni Chemicznej w Warszawie), angażował się w życie obywatelskie i patriotyczne. Został zamordowany przez niemieckie komando śmierci razem ze swoimi pacjentami, najprawdopodobniej w miejscowości Grupa niedaleko Świecia 11 listopada 1939 roku.
12/9/2022 • 20 minutes, 12 seconds
"Patrząc w niebo" - reportaż Magdy Skawińskiej o miłośnikach rakiet i technologii kosmicznych
Brześć. Białoruś. Dziadek pokazuje wnuczce gwiazdy i opowiada jej o konstelacjach gwiezdnych. Liliya pierwszy raz wtedy pomyślała, że może w przyszłości zajmie się z kosmosem. Kilkanaście lat później rozpoczęła studia na Politechnice Wrocławskiej i dołączyła do koła naukowego PWr in Space. Poznała w nim osoby, które łączy pasja do budowania rakiet. W kole naukowym jest obecnie ponad 50 osób: to miłośnicy rakiet, technologii kosmicznych oraz eksploracji kosmosu. Studiują na różnych wydziałach Politechniki Wrocławskiej, a teoretyczną wiedzę z zajęć przekuwają w praktykę w hangarze na terenie Wrocławskiego Parku Przemysłowego. Najnowsza konstrukcja to R4 v2 – 4,1 metra długości i 32 kilogramy wagi włącznie z paliwem (pusta waży 27 kg – najlżejsza wśród hybrydowych w Europie). Lata z prędkością ponad 200 metrów na sekundę, czyli 720 kilometrów na godzinę. To oznacza, że konkursową odległość trzech kilometrów pokonuje w około 15 sekund.
12/9/2022 • 20 minutes, 31 seconds
"Trenuj z wojskiem" - reportaż Karoliny Kamińskiej o wojskowych szkoleniach dla ochotników
Uczą się, jak rozkładać broń, w jaki sposób bronić się przed napastnikiem czy jak prawidłowo udzielić pierwszej pomocy. Ponad setka śmiałków w różnym wieku zdecydowała się zobaczyć, jak wygląda życie wojskowe od kuchni. Najmłodszy uczestnik miał 18 lat, a najstarszy 65. Wszystko to w ramach ministerialnej akcji "Trenuj z wojskiem". Inicjatywa spotkała się z ogromnym zainteresowaniem. Tak też było w Centrum Szkolenia Wojsk Lądowych w Poznaniu.
12/9/2022 • 20 minutes, 4 seconds
"Rozbijamy i składamy na nowo" - reportaż Weroniki Puszkar o Kole Naukowym Sae Aero Design Politechniki Warszawskiej i jego sukcesach na zawodach zdalnie sterowanych bezzałogowych samolotów udźwigowych
Lotnictwo to ich pasja. Jednak nie chodzi o latanie, a o budowanie żelaznych ptaków. Członkowie Koła Naukowego Sae Aero Design Politechniki Warszawskiej. Ich celem są zawody Aero Design, które odbywają się co roku w Stanach Zjednoczonych. Polegają one na zaprojektowaniu, zbudowaniu oraz zaprezentowaniu zdalnie sterowanych bezzałogowych samolotów udźwigowych. Maszyny członków koła powstają w podziemiach Uniwersytetu. Pracują tam bez wytchnienia, nawet nocą. I są efekty. Koło jest najbardziej utytułowaną drużyną w historii zawodów. Wygrywają z drużynami z całego świata. Jak powstają samoloty na zawody? Jak ważnym czynnikiem jest pogoda? Jaka atmosfera panuje na zawodach w Stanach?
12/9/2022 • 20 minutes, 1 second
"Wyrzut sumienia" - reportaż Moniki Chrobak o Stowarzyszeniu "Lekarze Nadziei"
Z ich pomocy korzysta rocznie co najmniej kilka tysięcy osób najbardziej potrzebujących. Mowa o Lekarzach Nadziei. Krakowski oddział stowarzyszenia działa już od prawie 30 lat. Zajmuje się głównie prowadzeniem przychodni lekarskiej dla ludzi bezdomnych i ubogich. Organizacja Pożytku Publicznego prowadzi też dystrybucję leków z Apteki Darów oraz materiałów medycznych dla domów Opieki Społecznej, Hospicjów, Sierocińców itp. Dostarcza też leki dla Polaków na Wschodzie w różnym kierunku: Kazachstan, Białoruś, Ukraina, Mołdawia.
12/8/2022 • 26 minutes, 34 seconds
"Antykwariat" - reportaż Grażyny Wielowieyskiej o miłości do antyków
Marek Łączyński całe swoje życie poświęcił antykom. Z pomocą żony i córki prowadzi w Warszawie imponujących rozmiarów antykwariat, w którym najstarsza książka pochodzi z 1610 roku. Można tu spotkać nie tylko ciekawe książki, ale również stare aparaty fotograficzne czy zegarki. Zaczęło się wszystko 17 lat temu, gdy kolega zaproponował mu sprzedaż tanich książek, a że miał sklep z zabawkami, przystał na tę propozycję bardzo chętnie. Pierwsze cztery kartony sprzedawał po złotówce. Po jakimś czasie książek przybywało i w sklepie stanął regalik. Dziś w swoim antykwariacie ma zbiór liczący 200 tysięcy książek. Prowadzenie antykwariatu jest dla niego nie tylko pracą, ale przede wszystkim ogromną pasją.
12/8/2022 • 18 minutes, 59 seconds
"Tajemnica Góry Chełmskiej" - reportaż Dominika Gila o historii wzgórza katedralnego w Chełmie
Piękna architektura i bogata historia wzgórza katedralnego w Chełmie urzekają i przyciągają od setek lat. Jedną z zafascynowanych tym miejscem osób jest Alicja Siatka, pochodząca z Chełma historyczka sztuki. Odkąd wyjechała na studia do Wrocławia, przemierza świat biorąc udział w różnych międzynarodowych projektach skupionych m.in. na ratowaniu i udostępnianiu zabytków. Ale od pewnego czasu coraz częściej wraca w rodzinne strony. Można ją spotkać także na Chełmskiej Górce, gdzie z pokrewnymi sobie duszami angażuje się w rewitalizację architektury, odkrywając piękno tego miejsca.
12/7/2022 • 24 minutes, 27 seconds
"Orlątko" – reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej o walce o niepodległość i sylwetkach młodych ludzi, którzy oddali życie za wolność Polski
To jest historia walk o niepodległość i sylwetek młodych ludzi, którzy oddali życie za wolność Polski.
12/6/2022 • 9 minutes, 57 seconds
"Okruchy przeszłości" - reportaż Joanny Bogusławskiej o wystawie dotyczącej znalezisk archeologicznych odkrytych pod dawnym Pałacem Saskim
29 grudnia 1944 roku Niemcy zrównali z ziemią Pałac Saski. Kompleks stojący na dzisiejszym placu Piłsudskiego pierwotnie należał do Jana Andrzeja Morsztyna, a przez lata zmieniał właścicieli i funkcje. Ostatecznie został zniszczony przez Niemców po upadku Powstania Warszawskiego. Od 1862 do 1915 roku budynek zajmowała carska armia. Po odzyskaniu niepodległości pałac wrócił w polskie ręce. Znajdował się w nim Sztab Generalny Wojska Polskiego. Dziś po Pałacu Saskim został jedynie Grób Nieznanego Żołnierza. Teraz można oglądać wystawę "Okruchy przeszłości", gdzie można zobaczyć odkrycia archeologiczne i liczne pamiątki z piwnic pałacu.
12/6/2022 • 1 hour, 25 minutes, 2 seconds
"POLSKA 1" – reportaż Baszki Marcinik o Muzeum Emigracji w Gdyni i historiach, które przedstawia
Ulica Polska 1 to symptomatyczny adres Muzeum Emigracji w Gdyni powstałego w modernistycznym budynku przedwojennego Portu Morskiego, z którego wyjeżdżali zazwyczaj na zawsze polscy emigranci. W Muzeum jest multimedialna wystawa stała, która opowiada historię polskiej emigracji; są i czasowe wystawy, np. czynna do końca roku familijna wystawa "Przeprowadzki", której głównymi bohaterami są dzieci polskie i ukraińskie. Gościł też w tzw. "Suplemencie" młody artysta ukraiński Yura Biley. Postanowiłam odszukać go. Mieszka od lat we Wrocławiu. Chciałam, by opowiedział swoją historię. Jest ona symboliczna. Miałam okazję poznać już innych artystów z Ukrainy: świetnego dyrygenta z Charkowa czy asystenta na gdańskiej ASP ze Lwowa. Przyglądam się ich emigranckiemu życiu, ale też generalnie zjawisku naszej "gościnności". Ta nie wzięła się znikąd. Mamy zobowiązania wobec imigrantów, czego dowodem jest historia naszego emigranckiego losu.
12/5/2022 • 1 hour, 7 minutes, 29 seconds
"Z Niepodległością w tle" – reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej o sylwetkach zasłużonych kobiet
Sylwetki wspaniałych i zaangażowanych społecznie kobiet, mało są obecne w naszej historii. Ciężko znaleźć ich życiorysy i dokonania w archiwach. Dociekliwi historycy znajdują wiedzę o nich w rozproszonych po Polsce i na świecie listach, pamiętnikach, zapiskach rodzinnych. Warto przywołać naszej pamięci te niezwykle ciekawe postaci. Co ciekawe, Lwów jest takim miastem, które od wieków może poszczycić się takimi nieprzeciętnymi kobietami.
12/4/2022 • 48 minutes, 13 seconds
"Niemożliwe nie istnieje" - reportaż Joanny Bogusławskiej o Julicie Ilczyszyn, która startuje w biegach ekstremalnych
Julita Ilczyszyn jest nauczycielką, wielokrotnie startowała w maratonach m.in. przebiegła Saharę. Tym razem przebiegła już trzecią pustynię Atacame w Chile. Chce zostać pierwszą Polką, która przebiegnie cztery pustynie: Namibia, Kaukaz, Atacama, Antarktyda, każda na dystansie 250 km. Warunki pogodowe na pustyni były skrajne, w nocy temperatura poniżej zera, w dzień ponad 40 stopni. Największy kryzys dla Julity to burza piaskowa. Piasek dostawał się wszędzie, uniemożliwiał bieg. Kilkunastu zawodników ewakuowano, wiele osób opatrywało rany. Kolejnym etapem to kaniony i bardzo zimna woda, która wielu biegaczom sprawiała ból. Julita ukończyła bieg. Już za kilka tygodni wyjeżdża na Antarktydę, by tam ukończyć kolejny wyścig. Bieganie po pustyni jest dla niej czymś wyjątkowym i niepowtarzalnym, przekraczaniem własnych granic.
12/2/2022 • 19 minutes, 25 seconds
"Bohaterowie pierwszych dni wojny" - reportaż Andrzeja Urbańskiego o obrońcach Westerplatte
4 listopada w Gdańsku odbyły się uroczystości pogrzebowe Obrońców Westerplatte. Po 83 latach zostały dopełnione powinności wobec polskich żołnierzy. Pamięć, szacunek i godny pogrzeb. Warto przypomnieć, że jesienią 2019 r. zespół archeologów z Muzeum II Wojny Światowej odnalazł szczątki dziewięciu obrońców Westerplatte. Dzięki współpracy z Pomorskim Uniwersytetem Medycznym w Szczecinie oraz Oddziałową Komisją Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku udało się zidentyfikować siedmiu poległych obrońców Westerplatte. Odkrycie przez archeologów Muzeum II Wojny Światowej grobów obrońców Westerplatte ma szczególny wymiar nie tylko naukowy, ale również – a może przede wszystkim – społeczny i patriotyczny. Heroiczna obrona polskiej placówki we wrześniu 1939 r. stała się symbolem niezłomności i odwagi w walce przeciw złu, a sami bohaterowi – postaciami uosabiającymi najlepsze cechy żołnierza, obywatela i Polaka podkreśla dyrektor Muzeum II Wojny Światowej dr hab. Grzegorz Berendt.
12/2/2022 • 42 minutes, 25 seconds
"Anna Paniszewa" – reportaż Magdy Grydniewskiej, który otrzymał Grand Prix KRRiT 2022
Reportaż otrzymał Grand Prix KRRiT 2022. Opowiada on o Annie Paniszewie, dyrektorce szkoły polskiej w Brześciu. Kobieta po przygotowaniu lekcji poświęconej Żołnierzom Wyklętym została aresztowana i osadzona w białoruskim więzieniu. Śpiew pomagał jej przetrwać najtrudniejsze chwile. Uwolniona po ponad dwóch miesiącach, od czerwca przebywa w Polsce. Teraz w Lublinie szuka swojego miejsca i sposobu na życie, choć chciałaby kiedyś móc wrócić na Białoruś.
11/28/2022 • 27 minutes, 13 seconds
"Wszędzie tam, gdzie polskie bije serce" - reportaż Macieja Jastrzębskiego o polskich księżach i siostrach zakonnych pracujących i mieszkających na Syberii
Reportaż opowiada o polskich księżach i siostrach zakonnych pracujących i mieszkających na Syberii. O tym, jak odbudowywali struktury Kościoła katolickiego, jak starają się utrzymać kontakt z wiernymi i o ich codziennym życiu. Zespół Pomocy Kościelnej dla Katolików na Wschodzie powołany przez Konferencję Episkopatu Polski w roku 1989 ma na celu organizowanie i niesienie pomocy duchowej i materialnej katolikom na Wschodzie. Pomoc Kościołowi na Wschodzie płynąca z Polski jest wyrazem chrześcijańskiego braterstwa.
11/25/2022 • 24 minutes, 37 seconds
"Tola" - reportaż Joanny Sikory nagrodzony Grand Prix KRRiT 2022
W czasie wojny doświadczała zarówno lęku, jak i odwagi, lojalności i zdrady, przyjaźni i miłości. To wszystko przeplata się w opowieści o życiu Franciszki Ramotowskiej. Jej losy, od momentu wstąpienia w szeregi Armii Krajowej, wspominają najbliżsi. Kiedy jako młodziutka dziewczyna podejmowała tę decyzję, nie spodziewała się, że zaważy ona na całym jej życiu. Dołączyła wtedy do oddziału "Bruzdy" majora Jana Tabortowskiego. Działali w strukturach AK w obwodach Łomży i Grajewa. W ramach przygotowań do akcji "Burza" w 1944 roku "Tola" znalazła się w bazie Kobielno na bagnach biebrzańskich. Była łączniczką i sanitariuszką. Za walkę u boku "Bruzdy" przyszło jej zapłacić okrutną cenę. Do końca swoich dni miała problemy ze zdrowiem, nie opuścił jej też strach. Reportaż poświęcony Franciszce Ramotowskiej otrzymał Grand Prix KRRiT 2022.
11/25/2022 • 30 minutes, 4 seconds
"To ostatnie takie trio" - reportaż Mariusza Kamińskiego nagrodzony w konkursie Melchiory 2022 w kategorii Reportaż
Statuetkę Melchiora w kategorii "Reportaż" otrzymał Mariusz Kamiński z Radia Lublin za reportaż "To ostatnie takie trio", który opowiada o Panu Józefie mieszkającym pod Parczewem. Od kilku lat Pan Józef, wraz z kolegą, para się niezwykłym jak na dzisiejsze czasy zajęciem. Przez kilka tygodni, wiosną i jesienią, pomaga starszym ludziom, którym orze przydomowe ogródki. Wykorzystanie konia do tej pracy to jedyny sposób, aby to zrobić, na tak małej przestrzenni. Jak się okazuje praca ta to swego rodzaju terapia. Bowiem kilkanaście lat temu pana Józefa spotkała wielka tragedia, kiedy zaginęła jego ukochana żona.
11/23/2022 • 30 minutes, 4 seconds
"Rzemieślnicy, czyli artyści" - reportaż Aleksandry Dobieszewskiej o Ogólnopolskim Seminarium Reportażystów
16 i 17 listopada 2022 roku reportażyści z całego kraju mieli ucztę audialną, podczas tych dwóch dni posłuchali 10 reportaży, dowiedzieli się jak samorealizować reportaże i dokumenty, dowiedzieli się co dzieje się z reportażem na świecie. Próbowali odpowiedzieć na pytanie czy słuchowisko może być dokumentem, a także zasmakowali archiwalnych reportaży. To wszystko działo się podczas Ogólnopolskiego Seminarium Reportażystów. Czym różni się reportaż od informacji? Jakie są jasne i ciemne strony zawodu reportażysty? Melchiory to konkurs, który odbywa się co roku. Jury wybiera najlepszy reportaż radiowy w kategoriach: Inspiracja Roku (dla dziennikarza telewizyjnego, który inspiruje reportażystów radiowych), Reportaż i Dokument. Konkursowi towarzyszy rozdanie Grand Prix KRRiT. Reportaż "Rzemieślnicy, czyli artyści" opowiada o tym wydarzeniu, o seminariach, nastrojach towarzyszących nominowanym przed rozdaniem, ale przede wszystkim o sztuce dziennikarskiej, rzemiośle, ale co ważniejsze - sztuce.
11/23/2022 • 23 minutes, 45 seconds
"Serce" - reportaż Grażyny Wielowieyskiej o historii Anny, pierwszej kobiety w Polsce i dwunastej na świecie, która urodziła po przeszczepie dwójkę dzieci
Anna od dziecka żyła ze świadomością, że ma chore serce, że szansę na dalsze życie, będzie miała tylko wtedy, jeśli dotrwa do czasu, kiedy będzie można dokonać przeszczepu i znajdzie się właściwy dawca. Nie było jej łatwo bo jej, również chory na serce brat, zmarł trzy tygodnie po przeszczepie. Kardiomiopatia przerostowa to choroba genetyczna, którą oboje odziedziczyli po mamie. Na transplantację czekała kilkanaście lat, spędzając więcej czasu w szpitalach niż w domu. Ale rodzice starali się, by żyła normalnie. Spotykała się z przyjaciółmi, chodziła do szkoły. Uczyła się w liceum plastycznym, malowała pejzaże i czekała na telefon z Zabrza. Wierzyła, że jej się uda. I tak się stało. Doczekała przeszczepu. Po paru latach zakochała się i wyszła za mąż. Jest pierwszą kobietą w Polsce i 12 na świecie, która urodziła po przeszczepie dwójkę dzieci. Ukończyła ASP w Łodzi, zawodowo spełnia się w malarstwie sztalugowym olejnym.
11/22/2022 • 8 minutes, 59 seconds
"Przewodniczka matek" - reportaż Aleksandry Sadokierskiej nagrodzony w konkursie Melchiory 2022 w kategorii Dokument
Reportaż opowiada o czterech studentkach położnictwa z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku udają się na wędrówkę po Łodzi śladami bohaterskiej położnej Stanisławy Leszczyńskiej. Stanisława Leszczyńska w czasie II wojny światowej przyjęła ponad trzy tysiące porodów na ceglanym piecu w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau, które przeżyły zarówno matki, jak też ich dzieci. Co studentki czerpią dla siebie z życia Stanisławy? Kogo spotkają w miejscach związanych z położną? Jak wygląda pamięć o Stanisławie w jej rodzinnym mieście?
11/21/2022 • 58 minutes, 34 seconds
"Maraton" - reportaż Jakuba Tarki o Maratonie Chopinowskim
28 godzin muzyki Chopina, czyli 205 dzieł kompozytora wykonanych przez przeszło 80 artystów. Maraton Chopinowski - wyjątkowe wydarzenie muzyczne - uświetnił 104. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości, jubileusz pięciolecia istnienia Polskiego Radia Chopin oraz zainaugurował zbiórkę pieniędzy na odbudowę i wyposażenie szkół muzycznych na Ukrainie. Po raz pierwszy w historii Polskiego Radia przeprowadzono tak długą transmisję, była to także pierwsza prezentacja na żywo wszystkich dzieł opusowych Fryderyka Chopina. Jaka atmosfera panowała podczas wydarzenia? Co dla wykonawców było w nim wyjątkowego i w jakich osobistych maratonach uczestniczą?