Weekly roundtable in which our guests try to answer some of the challenging and controversial questions in modern society. From BBC World Service
نیهیلیسم یعنی چه؟
نیهیلیسم یعنی چه؟ خاستگاه سیاسی و اجتماعی آن چه بود و از کجا به مشغله فیلسوفها تبدیل شد؟ رد پای نیهیلیسم در اندیشه ایرانی را در چه چهرههایی میتوان دید؟
میهمانها:
سپید بیرشک، پژوهشگر فلسفه آلمانی
سروش دباغ، پژوهشگر فلسفه و روانشناسی
19-10-2024 • 57 minuten, 3 seconden
زنان رهبران بهتری هستند؟ چرا؟
آیا زنان رهبران بهتری هستند؟ میتوان گفت قابلیتهای زنان آنها را برای هدایت نهادها، شرکتها و کشورها مستعدتر میکند و این چیزی است که جوامع معاصر باید با آن کنار بیایند؟
میهمانها:
زینب پیغمبرزاده، پژوهشگر مطالعات جنسیت
ابراهیم مهاجر، پژوهشگر اجتماعی
12-10-2024 • 56 minuten, 59 seconden
دولت اسرائیل و اپوزیسیون ایران
جنگ در غزه شکاف در صفوف اپوزیسیون ایرانی را آشکارتر کرده. چرا آنچه در غزه میگذرد دفاع از اسرائیل یا محکومیت آن را به بحثی جاری و داغ بین ایرانیها تبدیل کرده؟
میهمانها:
رامین پرهام، تحلیلگر سیاسی
ایرج مصداقی، تحلیلگر سیاسی
5-10-2024 • 55 minuten, 51 seconden
محافظهکاری یعنی چه؟
محافظهکاری چیست؟ یک فلسفه سیاسی است یا یک منش و روش که میتواند با فلسفههای گوناگون در آمیزد؟ چرا مفهوم محافظهکاری و مصداقهای آن اغلب مورد بیمهری قرار میگیرند؟
28-9-2024 • 57 minuten, 14 seconden
رفتار با حیوانات
حیوان آزاری رایج در ایران ناشی از چیست؟ می توان حیوان را واجد حقوق اولیه ای چون حق حیات دانست و می توان حیوان دوستی را معیاری برای سلامت جوامع بشری نامید؟ مهمانها: حسن یوسفی اشکوری؛ پژوهشگر مطالعات اسلامی، جلال ایجادی؛ زیست بوم شناس و عضو حزب سبزهای فرانسه و پژمان اکبرزاده؛ فعال مدنی و مدافع حقوق حیوانات.
21-9-2024 • 54 minuten, 30 seconden
ایران، اسرائیل، کارت هستهای
ترور فخریزاده و هنیه و ضربههای امنیتی دیگر به جمهوری اسلامی نه فقط به تاسیسات و عوام ل و متحدان بلکه به غرور آن هم آسیب جدی رسانده. چنین وضعیتی به چه پاسخی علیه اسراییل خواهد انجامید؟ مهمانهای برنامه: رزا پرتو؛ تحلیلگر مسائل سیاسی و حمیدرضا عزیزی؛ پژوهشگر روابط بینالملل.
14-9-2024 • 57 minuten, 7 seconden
هنر و ادبیات در عصر هوش مصنوعی
عاقبت هنر و ادبیات در دنیایی که بازیگر همهفن حریف در آن هوش مصنوعی باشد چه خواهد بود؟
آیا حیطه خلاقیت هنری انسان میتواند از هجوم سیلآسای هوش مصنوعی جان به در برد؟
میهمانها:
علیرضا آبیز، شاعر
وحید وحدت، استاد دانشگاه
7-9-2024 • 57 minuten, 52 seconden
سیاستگذاری نفت و گاز، شرق یا غرب؟
آیا نفت و گاز در آینده اهمیت خود را حفظ خواهد کرد و کشورهای صادرکنندهی آن خواهند توانست جایگاه ژئوپولیتیک خود را نگه دارند؟ مهمانهای برنامه: جواد کیپور؛ کارشناس انرژی و علم صالح؛ استاد دانشگاه.
31-8-2024 • 57 minuten
مشروعیت یعنی چه؟
مشروعیت مفهومیست که در ادوار انتخاباتی در ایران مرتب به آن ارجاع داده میشود. ولی آیا فهم واضحی از مشروعیت و حداقلی از توافق بر سر آن وجود دارد تا این حد از ارجاع به آن را موجه سازد؟ مهمانهای برنامه: جمشید فاروقی؛ پژوهشگر فلسفه سیاسی و امیریحیی آیت اللهی؛ پژوهشگر فلسفه سیاسی.
24-8-2024 • 58 minuten, 45 seconden
روانشناسی، در بحران دائمی؟
روانشناسی تا قرن نوزده یک حیطهی دانش مستقل نبود و اغلب فیلسوفها بودند که حرفهای روانشناسانه میزدند. از آن زمان نظریهپردازان روانشناس با پیریزی مرزهای روانشناسی با دانشهای، دیگر همواره در پی دفاع از رشته و حرفهی خود بودهاند. چرا؟ مهمانهای برنامه: رضا کاظمزاده؛ روانشناس و امانوئل شکریان؛ منتقد فرهنگی.
17-8-2024 • 59 minuten, 52 seconden
سایهی جنگ، تاثیر آن بر اصلاحات
بالا گرفتن تنش با اسراییل چه تاثیری بر سمت و سوی سیاست در ایران خواهد داشت؟ فضای داخل امنیتیتر و سیاست خارجی شرقگراتر میشود یا مسیر متفاوتی در پیش گرفته میشود؟ میهمانها: بابک دربیکی؛ تحلیلگر سیاسی و امیرمصدق کاتوزیان؛ تحلیلگر سیاسی.
10-8-2024 • 58 minuten, 49 seconden
عمربن خطاب، قسمت دوم
آیا عمربن خطاب مبدع نهی از منکر به شکلی خشک و بنیادگرایانه بود؟ از سوی دیگر، آیا او نبود که دیوانسالاری و نظم ونسق امپراتوری اسلامی را بنیاد گذاشت؟ میهمانها: مجیب الرحمان رحیمی؛ پژوهشگر تاریخ اسلام، حسن یوسفی اشکوری؛ پژوهشگر تاریخ اسلام و داریوش محمدپور؛ استاد دانشگاه.
3-8-2024 • 52 minuten, 17 seconden
عمربن خطاب، قسمت اول
سادهزیست بود و پسرانش را وادار کرد در معیشت به او که خلیفهی یک امپراتوری ثروتمند شده بود اتکا نکنند. عمربنخطاب چگونه خلیفهای بود؟ میهمانها: مجیب الرحمان رحیمی؛ پژوهشگر تاریخ اسلام، حسن یوسفی اشکوری؛ پژوهشگر تاریخ اسلام و داریوش محمدپور؛ استاد دانشگاه.
27-7-2024 • 53 minuten, 31 seconden
جان لاک، از پدران لیبرالیسم
لیبرالیسم را اگر بخواهیم بفهمیم باید به آرای جان لاک فیلسوف سدهی هفده انگلیس رجوع کنیم. جان لاک چه گفت و اهمیت او در چیست؟ مهمانهای برنامه: ایقان شهیدی، پژوهشگر اندیشه سیاسی و عباس ولی، استاد علوم سیاسی.
20-7-2024 • 56 minuten, 53 seconden
ایران به آرمان فلسطین کمک کرده؟
جمهوری اسلامی ایران آرمان ف لسطین را آرمان خود میداند و میگوید تالش برای تحقق آن از اهداف بنیادیاش است. ولی جمهوری اسلامی به آرمان فلسطین کمک کرده یا به آن ضربه زده؟
مهمانهای برنامه: کاملیا انتخابیفرد؛ سردبیر ایندیپندنت فارسی و تحلیلگر مسائل خاورمیانه و قیس قریشی؛ تحلیلگر جهان عرب.
13-7-2024 • 57 minuten, 32 seconden
آنارشیسم
آنارشیسم چیست؟ حرکت آنارشیستی چه مختصاتی دارد؟ چرا در تاریخ سیاسی ایران به رغم شناخت کم از آنارشیسم، از آن به عنوان ناسزای سیاسی استفاده شده است؟
6-7-2024 • 54 minuten, 33 seconden
رادیکالیسم، بیتفاوتی، مشارکت؟
در فاصلهای کوتاه از اعتراضات زن، زندگی، آزادی که به سرکوب شدید معترضان انجامید، اصلاحطلبها در تلاشند تا مردم را به پای صندوقهای رای بکشانند. آیا موفق میشوند؟میهمانها:
شیوا محبوبی، فعال سیاسی
فرهاد گوهردانی، پژوهشگر مطالعات توسعه
22-6-2024 • 56 minuten, 42 seconden
اخلاق انتخاباتی در انتخابات غیر اخلاقی
اخلاق انتخاباتی چیست و چه تفاوتی با اخلاق فردی دارد؟ عقل و احساس چه نقشی دارند؟
میهمانها:
حسین دباغ، مدرس فلسفه اخلاق
پیمان عارف، تحلیلگر سیاسی
15-6-2024 • 58 minuten, 8 seconden
دههی چهل در ایران
دههی چهل خورشیدی در ایران سالهای صنعتی شدن و تغییرات بنیادی در بافت اجتماعی و دههی شکوفایی هنر و ادبیات ایران بود. ولی آیا روندهای این دهه نبود که به انقلاب سال پنجاه و هفت انجامید؟
8-6-2024 • 56 minuten, 47 seconden
اگزیستانسیالیسم، قسمت دوم
اگزیستانسیالیسم صاحب یک دستگاه اخلاقی منسجم هست؟ مرام اگزیستانسیالیستی مرامی نخبهگرایانه نیست؟ اگزیستانسیالیسم چگونه وارد ایران شد و چه جاذبهای برای روشنفکران ایرانی داشت؟ مهمانها منوچهر حقیقیراد و فرهاد سلمانیان.
1-6-2024 • 50 minuten, 29 seconden
اگزیستان سیالیسم، قسمت اول
چه عواملی منجر به شکلگیری مضامین اگزیستانسیالیستی در اوایل قرن بیستم شدند؟ آیا میتوان از آرای متفکرانی چون کییر کگور، هایدگر و سارتر برداشت واحدی در خصوص اگزیستانسیالیسم داشت؟ میهمانها:
منوچهر حقیقیراد، پژوهشگر فلسفه
فرهاد سلمانیان، پژوهشگر فلسفه
25-5-2024 • 50 minuten, 35 seconden
نقد باورهای دینی، چگونه؟
آیا موقعیت دین در ایران امروز، برای دینداران نگرانکننده است؟ مناسبت دین و دینداری با سبک زندگی امروزی در ایران چیست و آیا ایران وارد دوران پسا دینی شده است؟ چه تفاوتی میان «دین مدنی» و دینی که از آن به عنوان «دینِ تودهای» یاد میشود وجود دارد؟
18-5-2024 • 59 minuten
آیا افراطیها بر جریان پادشاهی غالب شدهاند؟
آیا جریان پادشاهیخواه توانسته مخالفان جمهوری اسلامی را با خود همسو کند؟
11-5-2024 • 56 minuten, 58 seconden
ترکیب فارسی و انگلیسی، نگران کننده؟
نگرانیها از نفوذ کلمات و عبارات انگلیسی در زبان فارسی تا چه حد بجاست؟
4-5-2024 • 1 uur, 1 minuut, 2 seconden
رستگاری
چه کسی رستگار میشود؟ گوش سپردن به یک پیامبر است که مایهی رستگاری میشود یا نیک بودن؟
27-4-2024 • 52 minuten, 44 seconden
کشتار ارامنه
صد سال پیش فاجعهای در امپراتوری عثمانی رخ داد که ارمنیها آن را نسلکشی میخوانند.
20-4-2024 • 50 minuten, 29 seconden
تصوف و سیاست
تصوف چه نقشی در سیاست ایرانی بازی کرده است؟
13-4-2024 • 55 minuten, 22 seconden
رفتار اسرائیل و حماس با غیرنظامیان
آیا اسرائیل و حماس چیزی به اسم غیرنظامی را به رسمیت میشناسند.
6-4-2024 • 58 minuten, 50 seconden
سهم زکریای رازی در فلسفه و علم
آثار به جا مانده از رازی عمدتا در حوزه پزشکی است. پس چگونه میتوان او را فیلسوف نامید؟
30-3-2024 • 58 minuten, 13 seconden
سینما و فلسفه چه مناسبتی دارند؟
چه عواملی باعث میشوند یک فیلم را «فلسفی» بنامیم؟ آیا اصلا سینمای فلسفی در تعریف میگنجد؟
23-3-2024 • 59 minuten, 12 seconden
غزه، فلسفه و سیاست در آلمان
چرا جنگ غزه برای فضای فرهنگی و سیاسی آلمان چالشبرانگیز شده است؟
16-3-2024 • 57 minuten, 48 seconden
مبانی فلسفی دعا
آیا مبانی دعا ما را به این نتیجه میرساند که خدا تغییرپذیر و تاثیرپذیر است؟
9-3-2024 • 1 uur, 6 seconden
گذار به دموکراسی، عوامل مهم
چه مشابهتها و چه تفاوتهایی در گذار کشورهای مختلف به دموکراسی میتوان یافت؟
2-3-2024 • 55 minuten, 52 seconden
مالزی، دلایل ثبات دموکراسی آن
عوامل اصلی ثبات دموکراسی در مالزی و خطراتی که آن را تهدید میکند چیست؟
24-2-2024 • 58 minuten, 38 seconden
ترکیه، دموکراسی لرزان یا باثبات؟
از نیمه دوم قرن بیستم بر ترکیه چه گذشت؟ دموکراسی در ترکیه چگونه پا گرفت؟
17-2-2024 • 1 uur, 24 seconden
کره جنوبی، گذار پر پیچ و خم به دموکراسی
عوامل موثر در گذار به دموکراسی و استحکام آن در کره جنوبی چه بودند؟
10-2-2024 • 58 minuten, 39 seconden
شیلی در گذار به دموکراسی
سلسله بحثهای پرگار در مورد گذار به دموکراسی: شیلی
میهمانها: حبیب حسینیفرد و حسن منصور
3-2-2024 • 57 minuten, 19 seconden
گذشته جداشدگان از حكومت
گذشته جداشدگان از انقلاب به ما چه میگوید؟ چرا آنها اغلب بر اساس گذشته خود قضاوت میشوند؟
27-1-2024 • 54 minuten, 38 seconden
ایران و اسرائیل، برد و باختها
ایران و اسرائیل، برد و باختها پس از حمله اکتبر حماس به اسرائیل
20-1-2024 • 59 minuten, 9 seconden
ابن خلدون و فلسفه تاریخ
فلسفه تاریخ و مفاهیمی که ابن خلدون در نوشتههایش طرح کرد تا چه حد به کار امروز ما میآید؟
13-1-2024 • 58 minuten, 55 seconden
تاریخنگاری ایرانی ناسیونالیستی است؟
آیا تاریخنگاری ایرانی توانسته از بند ناسیونالیسم چند صده اخیر رهایی یابد؟
6-1-2024 • 59 minuten, 36 seconden
ریشههای افغانستان در تاریخ
افغانستان چگونه و از چه زمانی شکل گرفت؟
30-12-2023 • 49 minuten, 54 seconden
ساواک، قسمت دوم
از ساواک چه میدانیم؟ از ساواک در ماهها و سالهای اول بعد از انقلاب چه باقی ماند؟
23-12-2023 • 54 minuten, 53 seconden
ساواک، بخش اول
ساواک، سازمان اطلاعات و امنیت کشور در ایران پیش از انقلاب، چگونه دستگاهی بود؟
16-12-2023 • 52 minuten, 30 seconden
هوش مصنوعی و آینده ما
وقتی از هوش مصنوعی میترسیم از چه میترسیم؟ از خودمان یا از چیزی ناشناخته ورای خود ما؟
9-12-2023 • 1 uur, 53 seconden
زمان چیست؟
آیا زمان را ما میآفرینیم یا اینکه زمان هست و ما در آن در گذریم؟
2-12-2023 • 57 minuten, 53 seconden
هنرمند و زندگی شخصیاش
آیا میشود هنرمند و هنرش را مستقل از هم قضاوت کرد؟
25-11-2023 • 55 minuten, 58 seconden
ایران در نگاه طالبان
طالبان چگونه ایران را میبینند؟ مملکت شیعیان خارج از دین یا متحدی که باید از آن کمک گرفت؟
18-11-2023 • 58 minuten, 16 seconden
از تاریخ میتوان آموخت؟
آیا گذشته چراغ راه آینده است؟ تا چه اندازه از تاریخ میتوان آموخت؟
11-11-2023 • 59 minuten, 56 seconden
نظام سلطانی
آیا تصمیمهای آیتالله خامنهای در تمامی ساروکار نظام، آن را به نظام سلطانی تبدیل کرده؟
4-11-2023 • 57 minuten, 12 seconden
دوگانگی دکارتی جسم و روح
آیا شما به آنچه دوگانگی جسم و روح نامیده میشود اعتقاد دارید؟
28-10-2023 • 54 minuten, 33 seconden
معماری امروز ایران
معماری ایرانی دچار سرگشتگی نشده؟ در معماری امروزی ایران چیست که حرف اول را می زند؟
21-10-2023 • 55 minuten, 7 seconden
دوتابعیتیها در جدال ایران و غرب
دوتابعیتیها در جدال ایران و غرب
مهمانها: ایرج مصداقی و علم صالح
14-10-2023 • 1 uur
پیشمرگهها، پایان مبارزه مسلحانه؟
وقت آن نرسیده که پیشمرگهها با سلاح وداع کنند؟
7-10-2023 • 54 minuten, 37 seconden
منشا هستی چیست؟ آیا باید در جستجوی آفریننده ای برای هستی بود؟
منشا هستی چیست؟ آیا باید در جستجوی آفریننده ای برای هستی بود؟
30-9-2023 • 54 minuten
مردان افغانستان، احساس گناه؟
آیا اینکه زنان در صف اول قربانیان طالب هستند احساس گناه در مردان افغانستان ایجاد میکند؟
23-9-2023 • 56 minuten, 38 seconden
نظام اسلامی از جنبش مهسا چه آموخته؟
جمهوری اسلامی از جنبش زن زندگی آزادی چه آموخته؟
16-9-2023 • 1 uur
گرانی و حال و روزی که ایجاد میکند
گرانی چه بر سر آدمها میآورد و چه حس و حالی ایجاد میکند؟
9-9-2023 • 57 minuten, 52 seconden
وسطبازی چیست و وسطباز کیست؟
وسطبازی یعنی چه؟ وسطباز نامیدن دیگران چطور در جریان جنبش زن، زندگی، آزادی باب شد؟
2-9-2023 • 58 minuten, 3 seconden
با سازمان مجاهدین چه باید کرد؟
با مجاهدین خلق چه رفتاری باید پیشه کرد؟
مهمانها: مریم سطوت و داوود باقروند
26-8-2023 • 59 minuten, 15 seconden
آئین بهایی، موانع گسترش
آیین بهایی میتواند بیش از این گسترش یابد؟
19-8-2023 • 57 minuten, 34 seconden
سربازی اجباری یا وطیفه عمومی؟
سربازی اجباری یا وظیفه عمومی؛ اثرات آن و ثمرات و مضراتش.
سمانه سوادی و پیمان عارف
12-8-2023 • 59 minuten, 20 seconden
چرچیل
چرچیل چطور به یک سیاستمدار کارکشته و یک رهبر ثابتقدم جنگی تبدیل شد؟
5-8-2023 • 59 minuten, 39 seconden
در مذاکرات دوحه چه گذشت؟
آیا آمریکا با این نقشه وارد مذاکرات دوحه شد که افغانستان را به هر قیمتی رها کند؟
29-7-2023 • 58 minuten, 16 seconden
مشروطه یعنی چه؟ مشروطهخواه کیست؟
مشروطه به عنوان یک سازوکار در حکمرانی یعنی چه؟ یک مشروطهخواه چه نوع نظم سیاسی میخواهد؟
22-7-2023 • 58 minuten, 33 seconden
عیسی مسیح، قسمت دوم
عیسی مسیح کی بود و چرا نزد پیروانش چنان جایگاهی یافت که او را پسر خدا نامیدهاند؟
15-7-2023 • 58 minuten, 6 seconden
عیسی مسیح، قسمت اول
عیسی مسیح کی بود؟ از شخصیت تاریخی او چه میدانیم؟
8-7-2023 • 52 minuten, 59 seconden
کارل یونگ چه میگفت؟
در تاریخ روانشناسی بعد از زیگموند فروید بیش از هر کس از کارل یونگ نام برده میشود. یونگ چه میگفت و اختلاف او با فروید برای فهم مقولات روانشناسی چقدر مهم است؟ مهمان های برنامه: ارس نسرین؛ روانشناس و مشاور درمانی و امانوئل شکریان؛ پژوهشگر روانشناسی انتقادی.
1-7-2023 • 1 uur, 14 seconden
تأثیر بودائیسم بر ایران
اسلام در شرایطی وارد ایران شد که با چندین آیین متقدم باید میجنگید. زرتشتی، مانوی، بودایی و مسیحیت که در دوره ی ساسانی پیروانی یافته بود. از میان اینها، بودائیسم با نسخه ای از اسلام سازگار بود. آیا بودائیسم در آیینها و مناسک اسلام ایرانی به حیات خود ادامه داد؟ مهمانهای برنامه: مصطفی وزیری؛ مردمشناس و رضا حسینی؛ تاریخدان.
17-6-2023 • 59 minuten, 3 seconden
تمامیت ارضی یا یکپارچگی سرزم ینی؟
در بحثهای میان مخالفان جمهوری اسلامی تمامیت ارضی به محل مناقشه تبدیل شده. شاید به همین دلیل به تازگی صحبت از یکپارچگی سرزمینی به میان میآید. چرا تمامیت ارضی مسئلهساز شده و آیا یکپارچکی سرزمینی میتواند مسئله را حل کند؟ مهمانهای برنامه: عبدالله مهتدی؛ رهبر حزب کوملهی کردستان ایران و عباس جوادی ؛ پژوهشگر تاریخ ایران.
10-6-2023 • 57 minuten, 4 seconden
شهروندخبرنگار
قدرت و میزان تاثیرگذاری آنچه که شهروندخبرنگار نامیده میشود در جریان جنبش زن زندگی آزادی بود که به نمایش گذاشته شد. شهروندخبرنگار چه فرصتهایی ایجاد میکند و چه خطراتی میآفریند؟ مهمانان این برنامه: رضا دقتی؛ عکاسخبرنگار و فرزاد صیفیکاران؛ روزنامهنگار.
3-6-2023 • 57 minuten, 38 seconden
ایرانیها با سویهی تراژیک دمخورترند؟
مردم دل و دماغ ندارند. این را حتما در ایران یا در مورد ایرانیها کم نشنیدهاید. آیا جانب تراژیک زندگی برای ایرانیها جذابیت بیشتری دارد و منظر کمیک زیست انسانی غالبا فراموش میشود؟ مهمانهای برنامه: محمود فرجامی؛ طنزپرداز و پویا قدوسی؛ استاد دانشگاه هستند
27-5-2023 • 57 minuten, 11 seconden
از جنبش اعتراضی ایران مراقبت شده؟
آیا از جنبش زن زندگی آزادی مراقبت شده؟ آنچه در آن امیدبخش بود حفظ شده؟ جوانهایی که در کف خیابان این جنبش را آغاز کردند از تحرکاتی که برای شکلدهی به آلترناتیو جمهوری اسلامی به ویژه در خارج صورت گرفته دلگرمی میگیرند؟ مهمانهای برنامه: شهریار آهی و نازیلا گلستان هر دو فعال سیاسی.
20-5-2023 • 55 minuten, 59 seconden
چرخش در سیاست منطقهای ایران؟
آیا ایران در منطقه سیاست جدیدی پیشه کرده؟ آنچه که بازوی بلند ایران از لبنان و سوریه تا افغانستان و آسیای میانه نامیده میشد حال چگونه به کار گرفته میشود؟ مهمانهای برنامه: حمیدرضا عزیزی؛ پژوهشگر روابط بینالملل و نجاح محمدعلی؛ تحلیلگر مسائل خاورمیانه.
13-5-2023 • 53 minuten, 54 seconden
علیابن ابیطالب، بخش دوم
آیینهای ایرانی در دوران ساسانی چقدر موثر بود در شکل دادن به جایگاه علیابنابیطالب به عنوان امام اول شیعیان و سپس به مثابهی کالبدی که نور خدایی در آن تجلی یافته و در فرزندانش تداوم یافته؟ آیا شیعهای که امام علی و فرزندانش در کانون قرار دارند را نمیتوان اسلام ایرانی نامید؟ مهمانهای این برنامه: حسن یوسفی اشکوری؛ پژوهشگر تاریخ اسلام، محمدالله صخره؛ محقق اصول فقه حنفی و محسن بنایی؛ پژوهشگر عصر آغازین اسلام.
6-5-2023 • 53 minuten, 56 seconden
علیابن ابیطالب که بود؟ بخش اول
علیابن ابیطالب که بود؟ حکمرانی او برای مسلمین که دچار چند دستگی شده بودند چه در پی داشت؟ چرا در تشیع جایگاهی والا یافت و در بعضی از آیینهای ایرانی خصایص فوق انسانی به او نسبت داده شد؟ مهمانهای این برنامه: حسن یوسفی اشکوری؛ پژوهشگر تاریخ اسلام، محمدالله صخره؛ محقق اصول فقه حنفی و محسن بنایی؛ پژوهشگر عصر آغازین اسلام.
22-4-2023 • 54 minuten, 23 seconden
ابن سینا چرا اهمیت دارد؟
ا بن سینا دانشمندی بود که در پیوند دادن تفکر علمی و فلسفی در جهان اسلام با روشمندی فلاسفهی یونانی نقش مهمی بازی کرد. چرا ابوعلی سینا را باید بهتر بشناسیم؟ مهمانهای برنامه: داریوش محمدپور؛ پژوهشگر مطالعات اسلامی و کیارش آرامش؛ پژوهشگر اخلاق.
15-4-2023 • 55 minuten, 16 seconden
اسکندر مقدونی
اسکندر مقدونی ویرانگر تخت جمشید و برانداز آخرین شاه هخامنشی بود. با این حال چندین اسکندرنامه در مدح او نوشته شده است. چرا؟ اسکندر کبیر کیست و برای دوگانگی چهره ی او در فرهنگ و ادب فارسی چه توضیحی می توان یافت؟ این برنامه پیش از این یک بار پخش شده است.
8-4-2023 • 53 minuten, 30 seconden
سرمایهداری مستقل از حکومت در ایران داریم؟
در جریان جنبش زن زندگی آزادی شماری از کسب و کارها و صنایع در ایران توسط بخشی از اپوزیسیون متهم به همدستی با نظام اسلامی شدند، اتهامی که تعدادی از این کسب و کارها را دچار تلاطم کرد. با اینکه تلاطم از سر آنها گذشت این سوال برجا ماند که کسب و کارهایی که بزرگ میشوند چه ارتباطی با نهادهای حکومتی دارند. در مورد ماهیت اقتصاد ایران و اینکه سرمایهداری ست یا نه نظرات متفاوت است اما در این مورد که تصمیمها و مناسبات سیاسی تعیینکنندهی سمت و سوی اقتصاد ایران است کمتر اختلاف نظر وجود دارد.
1-4-2023 • 56 minuten, 42 seconden
ادبیات افغانستان از شوک درمیآید؟
شاید در حال حاضر صحبت از ادبیات افغانستان برای بسیاری از دوستداران آن در داخل و خارج کشور لوکس و حتی بیجا به نظر برسد. وقتی نه حق تحصیل برای زنان هست و نه نیازهای اولیهی مردم فراهم است، وقتی میلیونها نفر در سرما و گرسنگی به سر میبرند غم ادبیات را خوردن مضمون خوبی برای یک داستان کافکایی است. اما مگر حسرتها فراوان نیستند؟ حسرت ادبیات هم یکی از آنها. این موضوع بحث این هفتهی پرگار است. از مهمانهای این هفته میپرسیم آیا ادبیات افغانستان جان به در خواهد برد در شرایطی که بخش عمدهی آفرینندگان ادبی از کشور فرار کردند و آنانی که ماندند غم ادبیات احتمالا غم آخرشان است؟ آیا نسلی که در دو دههی اخیر شعر گفت و داستان نوشت میتواند به آفرینش ادبی ادامه دهد یا آن را کناری خواهد نهاد و با خاطرهی آن خواهد زیست؟
25-3-2023 • 51 minuten, 38 seconden
ساواک؛ بخش دوم
از ساوا ک چه می دانیم؟ ساواک تا چه در حد در ماموریت خود موفق بود؟ از ساواک در ماه ها و سالهای اول بعد از انقلاب چه باقی ماند؟
مهمانهای برنامه: احمد فراستی از رهبران عملیاتی اداره ی سوم ساواک، عرفان قانعی فرد تاریخ نگار، سعید شاهسوندی و مصطفی مدنی هر دو زندانی سیاسی در پیش و پس از انقلاب. این برنامه پیش از این یک بار پخش شده است.
18-3-2023 • 54 minuten, 53 seconden
ساواک، بخش اول
ساواک، سازمان اطلاعات و امنیت کشور در ایران پیش از انقلاب، چگونه دستگاهی بود؟ در برخورد با مخالفان چه رفتاری داشت و تا چه حد در انجام وظیفهای که به آن محول شده بود، کارآمد بود؟
11-3-2023 • 52 minuten, 25 seconden
در اپوزیسیون پادشاهیخواه چه میگذرد؟
جریان پادشاهی، بخشی از اپوزیسیون خارج از ایران از دیگر فعالان اپوزیسیون میخواهد بگویند جاوید شاه حال آنکه چهرهی مرکزی پادشاهیخواهان، شاهزاده رضا پهلوی، میگوید جمهوریخواهی را ترجیح میدهد. در اپوزیسیون خارج چه میگذرد؟ مهمانهای برنامه: کاملیا انتخابیفرد؛ سردبیر ایندیپندنت فارسی و امیر ممبینی؛ فعال سیاسی.
4-3-2023 • 59 minuten, 28 seconden
روسیه، اوکراین و دمکراسیهای اروپا
یک سال جنگ برای پوتین فقط جنگ روسیه با اوکراین نبوده بلکه جنگ با جبههای بوده که غرب مینامیم. چرا غرب نتوانسته پوتین را در اوکراین به عقبنشینی وادارد و چرا امید پوتین به اشغال اوکراین و سست کردن دمکراسیهای غربی نتیجه نداده؟ مهمانهای برنامه: عرفان نوربخش؛ دانش آموختهی مطالعات روسیه و قیس قریشی؛ تحلیلگر روابط بینالملل
25-2-2023 • 57 minuten, 15 seconden
دین هدف جنبش اعتراضی یا نه؟
چه رابطهای با دین و دینداری در جنبش زن زندگی آزادی دیدهایم؟ شعارها، رفتارها و آثار فرهنگی جوانان معترض در این مورد چه به ما میگوید؟ مهمانهای برنامه: مریم فومنی؛ روزنامهنگار، کاوه عباسیان؛ پژوهشگر فیلم و رسانه و یاسر میردامادی؛ پژوهشگر فلسفه و دین.
18-2-2023 • 1 uur, 21 seconden
برهان شر؛ بخش دوم
بخش دوم بحث برهان شر به موضوع جبر و اختیار اختصاص دارد. مهمانان برنامه: ابراهیم سلطانی و آرش نراقی. این برنامه پیش از این یک بار پخش شده است.
11-2-2023 • 52 minuten, 33 seconden
برهان شر؛ بخش اول
آیا دنیایی که در آن زندگی می کنیم شباهتی به دنیایی دارد که یک موجود قادر، عالم، و مهربان آفریده باشد؟ برهان شر در مورد خداوند به ما چه می گوید؟ مهمانان برنامه: ابراهیم سلطانی استاد علوم و فلسفه سياسي و آرش نراقی استاد فلسفه و دین. این برنامه پیش از این یک بار پخش شده است.
4-2-2023 • 53 minuten, 27 seconden
مسئلهی زنان و سرنوشت طالبان
آیا مسئلهی زنان است که سرنوشت طالبان را رقم خواهد زد، مسئلهای که طالب خود با منع تحصیل زنان و محدودیت کار برای آنان ایجاد کرده؟ مهمانهای برنامه: فرشته عباسی؛ پژوهشگر حقوق بشر و علی حسینی؛ گزارشگر بیبیسی.
28-1-2023 • 56 minuten, 7 seconden
کارکرد ترس در سیاست
اعدام، بدنهای خونین در خیابان و چشمانی که ساچمه ناکارشان کرده. کارکرد ترس در سیاست جاری ایران چیست؟ مهمانهای برنامه: علیرضا بهتویی؛ جامعهشناس و سعید جعفری؛ روزنامهنگار.
21-1-2023 • 56 minuten, 11 seconden
پس از خامنهای ولایت فقیه رفتنیست؟
مسئلهی اصلی پیشاروی نظا م جمهوری اسلامی چیست؟ آیا پس از خامنهای نظام اسلامی ناچار است از ولایت فقیه گذر کند؟ مهمانهای برنامه: فرخ نگهدار؛ تحلیلگر سیاسی و ایرج مصداقی؛ فعال و تحلیلگر سیاسی.
14-1-2023 • 57 minuten, 42 seconden
دو فهم فلسفی از جامعهی دوقطبی
فلسفه میتواند به سیاستورزی مفید مدد برساند؟ نگاه فلسفی چطور میتواند تصویر شفافتری به صحنهی سیاسی به ویژه در اوضاع بحرانی بدهد؟ مهمانهای برنامه: حسین دباغ؛ مدرس فلسفه و سپید بیرشک؛ پژوهشگر فلسفه.
7-1-2023 • 57 minuten, 51 seconden
پشتونها و اسلامگرايى
چرا اسلامگرايى خشن و افراطى در مناطق پشتوننشین رواج یافت؟ آیا فقط باید عوامل خارجی را موثر دانست؟ تاریخ مردم پشتون در این مورد به ما چه میگوید؟
31-12-2022 • 51 minuten, 43 seconden
عرفان حلقه، پاسخ به نقدها توسط محمدعلی طاهری
عرفان حلقه مکتبی ست که در ایران طرفداران بسیار پیدا کرد و محمدعلی طاهری خالق آن را در جمهوری اسلامی تا پای اعدام هم برد. اما آقای طاهری منتقدان بسیاری دارد که ربطی هم به نظام اسلامی ندارند. جواب او به این منتقدان چیست؟
24-12-2022 • 58 minuten, 8 seconden
جنبش اعتراضی و انتظار از رسانه
در شرایط پرالتهاب سیاسی رسانههای حرفهای در مرکز توجه حکومتها و مخالفان حکومتها قرار میگیرند. چرا؟ آیا رسالت رسانه در ادوار پرالتهاب اعتراضی متفاوت است از شرایط عادی؟ مهمانهای پرگار: امیرمصدق کاتوزیان؛ تحلیلگر سیاسی و شیوا محبوبی؛ فعال حقوق زنان.
17-12-2022 • 55 minuten, 43 seconden
کردستان و بلوچستان در جنبش اعتراضی
سیستانبلوچستان و کردستان در جنبش اعتراضی ایران وضعیت متفاوتی داشتند. میزان خشونت حکومتی و گستردگی اعتراضها در آنها بیش از دیگر استانهای ایران بوده اما این دو استان تفاوتهایی نیز با هم داشتهاند. از مطالعهی سیستانبلوچستان و کردستان در جنبش زن زندگی آزادی چه میفهمیم؟
10-12-2022 • 54 minuten, 14 seconden
چرا گورباچف موفق نشد؟
سالی که رو به پایان است سال درگذشت کسیست که اصلاحات بنیادی در اتحاد شوروی را به عهده گرفت اما به اذعان خودش در این کار شکست خورد. دلایل شکست گورباچف چه بود؟ مهمانهای برنامه: عرفان نوربخش؛ دانشآموختهی مطالعات روسیه و پیمان عارف؛ دانشآموختهی علومسیاسی
3-12-2022 • 55 minuten, 26 seconden
نافرمانی مدنی یا مقاومت مسلحانه در افغانستان؟
زنان در دانشگاه بدخشان افغانستان در اعتراض به طالبان شعار زن زندگی آزادی سردادند. آیا میتوان گفت در افغانستان صحبت از مبارزهی سیاسی و نافرمانی مدنی دیگر خیالبافی نیست؟
26-11-2022 • 58 minuten, 46 seconden
آیندهی جنبش اعتراضی ایران
در مورد آیندهی محتمل جنبش زن زندگی آزادی چه میتوان گفت؟ رفتار حکومت و شیوههای معترضان چه احتمالاتی را در مقابل جنبشی میگذارد که تمنای استمرار دارد ولی با سرکوب مواجه است؟ هر مسیر یا احتمالی در پیش گرفته شود، تا اینجا از جنبش اعتراضی در ایران چه میتوان آموخت؟
25-11-2022 • 58 minuten, 6 seconden
اعتراضهای ایران، چه نوع حمایتی از غرب؟
با اوجگیری اعتراضها در ایران دولتهای غربی لحن متفاوتی در ارتباط با وضعیت داخل ایران در پیش گرفتند. آیا اولویتهای دولتهای غربی در مورد ایران عوض شده است؟
12-11-2022 • 59 minuten, 34 seconden
ترس و امید در جنبش اعتراضی ایران
دو ماه پس ا ز شروع اعتراضها در سراسر ایران آیا شاهد زایل شدن ترسی هستیم که دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی طی سالها در جامعه تزریق کرده است؟ با غلبهی امید بر ترس چه افقی برای معترضان گشوده میشود؟ مهمانهای برنامه: تورج اتابکی؛ پژوهشگر تاریخ اجتماعی و حسین قاضیان؛ جامعهشناس.
4-11-2022 • 56 minuten, 50 seconden
کانت، روشنگری، نژادپرستی و زنستیزی؟
نهضت فکریی که روشنگری نام گرفت و در سدههای هفده و هیجده موتور فکری جهش جهان غرب شد بر نگاه نژادپرستانه و زنستیزانه استوار نبود؟ آرای امانوئل کانت، فیلسوفی که نامش بیش از هر کس با روشنگری تداعی میشود، در این زمینه به ما چه میگوید؟ مهمانهای برنامه: رسول نژادمهر و سپید بیرشک هر دو پژوهشگر فلسفه.
29-10-2022 • 58 minuten, 16 seconden
سلطنت برای بریتانیا چه دارد؟
نهاد سلطنت در بریتانیا پس از هفتاد سال شاهد جابجایی از ملکهای پرطرفدار بود به شاهی که تلاش میکند برای خود حدی از آن محبوبیت را احیا کند. سلطنت چه برای بریتانیا دارد و آیندهی آن تا چه حد مطمئن است؟
22-10-2022 • 55 minuten, 20 seconden
موسیقی اعتراضی در ایران امروز
موسیقی اعتراضی در جنبش زن زندگی آزادی به خوبی توانست حس و حال مردم را بیان کند، چه مردمی که در خیابان بودند و چه آنها که در داخل و خارج ایران با همدلی نظارهگر جوانان معترض بودند. این دور از موسیقی اعتراضی ایران چه مختصاتی دارد؟ مهمانهای برنامه: بهراد توکلی؛ موسیقیدان و سهراب لبیب؛ مدرس موسیقی.
15-10-2022 • 59 minuten, 59 seconden
بن سلمان، اصلاحگری با دست آهنین
محمدبنسلمان میخواهد جامعهی عربستان را به گفتهی خودش برای چالشهای قرن بیست و یکم مجهز و ورزیده کند. آرمانهای او بیشباهت به آنچه شاه ایران در سر داشت نیست. آیا بنسلمان موفق خواهد شد؟
8-10-2022 • 58 minuten, 11 seconden
بن سلمان، اصلاحگری با دست آهنین
محمدبنسلمان میخواهد جامعهی عربستان را به گفتهی خودش برای چالشهای قرن بیست و یکم مجهز و ورزیده کند. آرمانهای او بیشباهت به آنچه شاه ایران در سر داشت نیست. آیا بنسلمان موفق خواهد شد؟ مهمانهای برنامه: کاملیا انتخابیفرد؛ سردبیر ایندیپندنت فارسی و علی صدرزاده؛ تحلیلگر مسائل خاورمیانه.
8-10-2022 • 58 minuten, 11 seconden
از شعارهای سراسری تا برنامه و رهبری
جنبش زن زندگی آزادی در ایران با توش و توان ادامه دارد و سرکوب خیابانی و گرفت و گیرهای گستردهی فعالان سیاسی و رسانهای نتوانسته آن را متوقف کند. امیدی که این جنبش برای معترضان آفریده، میتواند از شعارهای انگیزهبخش فراتر برود و به یک برنامهی سیاسی منسجم و هدایت شده بینجامد؟
2-10-2022 • 50 minuten, 26 seconden
زن، زندگی، آزادی
زن زندگی آزادی چه جور شعاریست و چرا به سیاست در صحنهی خیابان انگیزه داده؟ چگونه است که فضای یاس و درماندگی جای خود را به خشم و امید میدهد؟ این حس امید به تغییر اوضاع تحت چه شرایطی میتواند سیاست در صحنه ی خیابان را ماندگار و موثر کند؟
24-9-2022 • 55 minuten, 9 seconden
هوش مصنوعی و کوانتوم، رقابت چین با غرب
مسابقهی فضایی آمریکا و شوروی در قرن بیست حالا در هیات مسابقهی چین و آمریکا در تکنولوژیها و علوم جدید از جمله هوش مصنوعی و کوانتوم ظاهر شده. چین در این حوزه چکار میکند؟
17-9-2022 • 58 minuten, 12 seconden
خدای انسانوار و خدای نخبگان؟
تصورات مختلف از خدا در ادیان ابراهیمی چگونه است؟ اوصاف او چیست و چه تصوری از او با نیازهای انسان امروزی سازگارتر است؟
10-9-2022 • 56 minuten, 42 seconden
طالبان و مجاهدین خلق، رهبران مخفی
چرا در کشورهایی چون افغانستان و ایران شماری از جریانهای سیاسی رهبر خود را مخفی نگه میدارند؟ آیا دلیل صرفا امنیتیست یا عوامل دیگری درکارند؟
3-9-2022 • 53 minuten, 21 seconden
پیشرفت، ایدهای بیاعتبار؟
ایدهی پیشرفت بشر و اطمینان نسبت به توانایی او در فائق آمدن بر موانع رشد و تعالیاش چندین سده ایدهی راهنمای فیلسوفان روشنگری، مصلحان اجتماعی و سیاسی و مخترعین و دانشمندان بود. آیا این ایده اعتبار خود را از دست نداده؟
28-8-2022 • 58 minuten, 55 seconden
بریتانیا در تلاطم سیاسی و تورم
در بریتانیا همزمان با تغییر دولت شاهد تلاطم های ناشی از جنگ در اروپا، برگزیت و تورم کمسابقه هستیم. آیا انگلیسیها که در ایران معروفند به کنترل دنیا اینبار کنترل اوضاع خود را هم از دست دادهاند؟
20-8-2022 • 57 minuten, 36 seconden
چرخش زبانی در فلسفه، قسمت دوم
در هفتهی گذشته به چرخش زبانی در فلسفه در قرن بیستم٬ اهمیت آن و پیامدهای آن در کنکاش فلسفی و کنش سیاسی اجتماعی پرداختیم. این بحث را با توجه بیشتر به وضعیت خود ما در جهان فارسی زبان ادامه میدهیم.
13-8-2022 • 57 minuten, 43 seconden
چرخش زبانی در فلسفه، قسمت اول
در قرن بیستم فلسفه بر زبان متمرکز میشود و رابطهی جهان و زبان در کانون پرسشهای فلسفی قرار میگیرد. این تحول چرخش زبانی نامیده میشود. چرخش زبانی چه اهمیتی دارد و حاصل آن برای ما چیست؟
6-8-2022 • 54 minuten, 1 seconde
اسلامهراسی یعنی چه؟
اسلامهراسی عبارتی ست که در اروپا و آمریکا جنجال زیاد آفریده. عدهای میگویند منشا اسلامهراسی را باید در تعصب علیه مسلمانان جست ولی عدهای دیگر اسلامهراسی را چماقی میدانند که برای سرکوب هر نوع انتقاد از آموزههای اسلامی به کار میرود. اسلامی هراسی چیست؟
30-7-2022 • 55 minuten, 12 seconden
کرامت انسان
آیا انسان اشرف مخلوقات است؟ آیا آنچه که کرامت ذاتی انسان خوانده می شود ناشی از اشرف بودن انسان بر مخلوقات دیگر است؟ نسبت کرامت انسانی با حقوق بشر چیست؟ ایدهی اشرفیت بر مخلوقات دیگر جایی برای فروتنی انسان نسبت به زیست بوم خود و نسبت به دیگر موجودات میگذارد؟
23-7-2022 • 56 minuten, 19 seconden
منشور کورش چیست؟
منشور و یا استوانه کورش چیست؟ میتوان آن را اولین اعلامیهی جهانی حقوق بشر نامید؟
16-7-2022 • 54 minuten, 9 seconden
رضا پهلوی، نیروهای جمهوریخواه، بدبینی
رضا پهلوی شاهزادهیست که نیروهای مخالف جمهوری اسلامی را به اتحاد فرا میخواند. با این حال شماری از جمهوریخواهان به این فراخوان او بدبینند. چرا؟
12-7-2022 • 58 minuten, 22 seconden
آزار بهائیان در ایران
آزار بهائیان در ایران سابقهای طولانی و دامنهای وسیع دارد چرا که هم دولتها و هم ملت در آن دخیل بوده اند. آیا زمان آن نرسیده که این کارنامه وجدان عمومی را بیدار کند؟ .
2-7-2022 • 55 minuten, 1 seconde
احزاب چپ و کمونیست، شکاف شرقی غربی؟
شکاف در احزاب چپ و کمونیست در سراسر جهان یکی از نتایج آشکار حملهی روسیه به اوکراین بوده است. آیا چپ جهانی به چپ شرقی و چپ غربی تجزیه شده؟
25-6-2022 • 56 minuten, 41 seconden
نظریه و تئوری به چه کار میآید؟
نظریههای فراگیر در حو زهی علوم انسانی به ما نگاهی نافذ میدهند یا گمراهمان میکنند؟ تئوری و مقولاتی که در تئوری پرداخته میشود سوال را میکشد یا سوال را پاسخ میدهد؟
18-6-2022 • 56 minuten, 22 seconden
سرنوشت فتوای هستهای
توای هستهای چه سرنوشتی پیدا میکند و چه خوانشهایی از آن بارز میشود؟ افزایش تنش بین ایران و آمریکا را در مصادرهی نفت ایران توسط آمریکا و اقدامات تلافیجویانهی ایران میتوان دید. روند افزایش تنش و کمرنگ شدن امکان احیای برجام باعث تفوق چه درکی از فتوای هستهای میشود و ایران را به کدام سو میراند؟
18-6-2022 • 58 minuten, 43 seconden
مرگ براهنی و نفرین روشنفکران
مرگ رضا براهنی آشکار کرد که روشنفکران و چهرههای ادبی که زمانی مرجع فکری بودند حالا از جانب شماری از جوانان سیاسی به ویژه درخارج کشور در شبکههای اینترنتی لعن و نفرین میشوند.چرا؟
4-6-2022 • 58 minuten, 37 seconden
جنگ اوکراین و انتخابات فرانسه، نشانههای پایان جهانی سازی؟
تا چند سال پیش لفظ جهانی سازی یا جهانی شدن چنان رایج بود که هر رویدادی با رجوع به آن تفسیر میشد. اما انتخابات فرانسه و تجاوز روسیه به اوکراین تازهترین مثالهای روندی نیستند که نه جهانی سازی بلکه جهانی زدایی نامیده میشود؟
28-5-2022 • 56 minuten, 7 seconden
پرگار در مورد پرگار
دوازده سال از عمر پرگار میگذره. دوازده سال از عمر ما در پرگار سپری شده! در مورد این برنامه چی میشه گفت که نقصهاش را نشون بده و به بهترشدنش کمک کنه؟
21-5-2022 • 56 minuten, 53 seconden
حکومت چپها در افغانستان
چپ مارکسیستی چهل و اندی سال پیش در افغانستانی به قدرت رسید که در آن کارگر به آن معنی که مارکس میپنداشت وجود نداشت و مردم دربند فهم سنتی از دین بودند. وضعیت موجود در افغانستان تا حدی ناشی از تحولاتی نیست که از کودتای ثور آغاز شد؟
14-5-2022 • 55 minuten, 35 seconden
حسن خمینی، رضا پهلوی، نقد میراث پدری
چرا سیاستمداران ایران نمیتوانند علیه میراث پدری بشورند؟ میتوان ادعای آزادیخواهی کرد بدون نقد پدر و پدربزرگ و بیرون زدن از حریمی که هویت سیاسی شخص به آن وابسته است؟
7-5-2022 • 57 minuten, 7 seconden
زن در اسلام و یهودیت
از مقایسهی جایگاه زن در دین یهود و اسلام چه میفهمیم؟ شباهتهای این دو دین آنجا که در مورد زن حرف میزنند ناشی از چیست؟
این برنامه پیش از این یک بار پخش شده است.
30-4-2022 • 54 minuten, 54 seconden
داستان مزدک
مزدک یکی از چهرههای اسرارآمیز تاریخ ایران پیش از اسلام است. از او چه میدانیم؟ مزدک شخصیتی واقعی بود یا محصول تخیلات ایرانیها در مورد دورهی ساسانی؟
23-4-2022 • 53 minuten, 50 seconden
شرق یا غرب،همپیمانی با کدام یک؟
حملهی روسیه به اوکراین بحث شرقی غربی را دوباره داغ کرده. آنها که میگویند این جنگ نشان داد روسیه توسعهطلب است در مقابل کسانی قرار گرفتهاند که میگویند ترامپ نشان داد غرب قابل اعتماد نیست. پس چه باید کرد؟
16-4-2022 • 57 minuten, 41 seconden
اپوزیسیون موثر علیه طالبان شکل میگیرد؟
یک اپوزیسیون قوی و موثر در مقابل طالبان در خارج از کشور شکل خواهد گرفت؟ تا چه حد نیروهای مخالف طالبان در خارج خواهند توانست در فعالیت سیاسی و مدنی و در لابیگری و رایزنی با کشورهای پرنفوذ موفق شوند؟ مهمانهای برنامه: عادله محسنی؛ فعال سیاسی و کریم پاک زاد؛ تحلیلگر سیاسی.
9-4-2022 • 55 minuten, 2 seconden
جنس زندگی در آمریکا و اروپا
آمریکا و اروپا را از نظر جنس زندگی میتوان با هم مقایسه کرد؟ سنجههای اصلی از جمله میزان درآمد و شاخصهای ذهنی از جمله حس مردم به زندگی خود در مقایسهی آمریکا و اروپا به ما چه میگوید؟
2-4-2022 • 56 minuten, 52 seconden
آرامش دوستدار چه گفت؟
نظریهی آرامش دوستدار تحت عنوان دینخویی ایرانیان، کندوکاویست در ریشههای نظری وضعیت ایران معاصر. آرامش دوستدار چه گفت و از او چه میراثی بجا میماند؟ مهمانان این هفته: آرش جودکی، پژوهشگر فلسفه و سالور ملایری، پژوهشگر مطالعات فرهنگی
26-3-2022 • 58 minuten, 32 seconden
غرب می تواند روسیه را به سرنوشت شوروی دچار کند؟
حمله به اوکراین جای تردید نگذاشت که امپراتوری روسیه بیدار شده، آمریکا و متحدانش میدانند در مواجهه با آن چه کنند؟ سیاستی که در مصاف با اتحاد شوروی در پیش گرفتند در مقابل روسیهی پوتین نتیجه خواهد داد؟
مهمانان این هفته: فرهاد گوهردانی، پژوهشگر اقتصاد توسعه و علی سعادتملی، پژوهشگر اقتصاد انرژی
19-3-2022 • 53 minuten, 38 seconden
ابتذال چیست؟
ابتذال یعنی چه؟ می توان به فهمی قابل اطمینان رسید در این مورد که به چه چیز می گوییم مبتذل؟ اثر فرهنگی و رفتار فرهنگی مبتذل تمایزی ثابت و قابل تشخیص با غبرمبتذل دارد؟
12-3-2022 • 57 minuten, 10 seconden
شایسته سالاری به نخبه سالاری نمیانجامد؟
شایسته سالاری یعنی چه؟ چگونه یک فرد شایسته میشود؟ آیا در کشورهای توسعه یافته شایسته سالاری به نخبه سالاری تبدیل نشده است؟
5-3-2022 • 57 minuten, 9 seconden
طالبان تا چه حد محکم است؟
طالبان در افغانستان چقدر در جای خود محکم است؟ چالشهایش چیست؟ آیا از پس این چالشها برخواهد آمد یا اولین لرزهها در حاکمیت طالبان به زودی آشکار خواهد شد؟
فوزیه کوفی، عضو پیشین مجلس افغانستان و سعید سرور، تحلیلگر سیاسی
26-2-2022 • 54 minuten, 41 seconden
میتوان نسل انقلاب را سرزنش کرد؟
میتوان نسلی را سرزنش کرد که دست به کار خطیری زد اما عاقبتش گریبان نسلهای بعدی را گرفته؟ نسل انقلاب ایران مثال این گفتهی کارل مارکس نیست که مردم خود سرنوشت خود را میسازند ولی حاصل کار آنان با آنچه در سر داشتند متفاوت میشود؟
19-2-2022 • 56 minuten, 26 seconden
خوانش یک عکس از لحظههای قبل از اعدام
در این عکس چه می بینید؟ کارآمدی مجازات مرگ؟ کراهت مجازات مرگ؟ در این عکس مهابت مرگ را می بینید که پیش پای آن تفاوت های زمینی ناچیز به نظرمی آیند؟
12-2-2022 • 49 minuten, 27 seconden
عقبگرد دمکراسی در خاورمیانه، چرا؟
عقبنشینی دمکراسی در سراسر جهان مشهود است اما به ویژه در خاورمیانه و نواحی اطراف آن است که خیزشهای آزادیخواهانه فروکش کردهاند و نیروهای اقتدارگرا غالب شدهاند. چرا؟
5-2-2022 • 57 minuten, 44 seconden
خشونتهای پس از انقلاب
خشونتهای پس از انقلاب ایران از کی و چطور شروع شد؟ چه عواملی را میتوان در این خشونتها موثر شناخت و چه جریاناتی را مسئول؟ مهمانان برنامه: همن سیدی، عطاالله مهاجرانی و محمدرضا شالگونی. این برنامه پیش از این یک بار پخش شدهاست
29-1-2022 • 53 minuten, 18 seconden
طالبان را باید به رسمیت شناخت یا نه؟
آیا جامعه جهانی و همسایگان افغانستان به سمت رسمیت شناختن طالبان حرکت میکنند؟ اگر چنین است، پیامد های آن برای زنانی که اجازه کار ندارند و دخ ترانی که از تحصیل محروم شدهاند چه خواهد بود؟ ولی میتوان میلیونها نفر را از گرسنگی نجات داد بدون رسمیت دادن به طالبان؟
22-1-2022 • 58 minuten, 2 seconden
احمد کسروی
تاثیراحمد کسروی در نقد دین و در تاریخنگاری حدود هفتاد سال پس از قتل او همچنان مشهود است. اما کمتر کسی به وامداری خود از او اعتراف میکند. چرا؟
15-1-2022 • 53 minuten, 47 seconden
تقیه
گفته میشود تقیه از عوامل ماندگاری تشیع در طول تاریخ است. ولی این اصل مایهی ترویج چه نوع اخلاقی در جامعهی شیعی ست؟ مهمانان برنامه: مهدی خلجی ،عرفان ثابتی و بهروز قاسمی.
تقیه در برنامه بعدی پرگار. این برنامه پیش از این یک بار پخش شده است.
8-1-2022 • 55 minuten, 26 seconden
دین باید به حوزه خصوصی برود یا نه؟
«دین باید به حوزه خصوصی برود» به چه معناست و بر چه استدلالهایی استوار است؟ ولی راندن دین به حوزه خصوصی چه پیامدهایی دارد؟
1-1-2022 • 56 minuten, 9 seconden
شاه امان الله خان
کم نیستند امیران و شاهانی در تاریخ افغانستان که در پی اصلاح امور بوده اند اما تنها یکی از آنان را می توان بانی مدرنیته در کشور دانست، امان الله خان. اما چرا او ناکام ماند؟ امان الله خان چه میراثی بجا گذاشت؟
25-12-2021 • 55 minuten, 54 seconden
انقلاب فرزندان خود را میخورد؟
انقلابها فرزندان خود را میخورند؟ اگر چنین باشد، انقلاب ایران یکی از مثالهای واضح چنین حکمی نیست؟
18-12-2021 • 58 minuten, 52 seconden
شاه و خامنهای، مقایسه دو سیاست خارجی
در مقایسهی سیاست خارجی محمدرضا شاه پهلوی و جمهوری اسلامی به چه نتایجی میرسیم؟ انقلاب ایران یک گسست در سیاست خارجی ایران ایجاد کرد یا سیاست خارجی پیش و پس از انقلاب کمابیش در یک راستاست؟
11-12-2021 • 54 minuten, 34 seconden
علم ما را نجات میدهد؟
کارزاری که در چند سال اخیر شکل گرفت، کارزار بین کرونا و گونههایش از یک سو و واکسن و گونههایش از سوی دیگر، به ما خاطرنشان نکرد که در نهایت علم است که ما را نجات میدهد؟ ولی علم و تکنولوژی راهحل است یا خود بخشی از مسئلهست؟
4-12-2021 • 54 minuten, 59 seconden
آینده کره زمین، امیدوار باشیم؟
«شاید بهتر باشد ما را بمباران کنید چرا که هیچ عزت و احترامی در مرگ تدریجی حال حاضر نمیبینم.» چرا رهبر یکی از جزایر اقیانوس آرام چنین میگوید؟ اراده بشر برای حل بحران محیط زیستی کفایت میکند؟
27-11-2021 • 55 minuten, 58 seconden
فیلم و سریال تبلیغاتی و حکومتی، موثر؟
فیلم و سریال تبلیغاتی جمهوری اسلامی تا چه حد توانسته ایدئولوژی آن را به مردم بقبولاند؟ چرا مقاماتی در حد وزیر اطلاعات و امنیت از بودجه نهادهای امنیتی در ساخت فیلم و سریال حرف میزنند؟
20-11-2021 • 57 minuten, 5 seconden
جامعه جهانی یا آنارشی جهانی؟
جامعه جهانی یعنی چه؟ مواجهه جامعه جهانی با ظهور دوباره طالبان و تحریمها علیه ایران به ما چه میگوید؟ آنچه وجود عینی دارد جامعه جهانیست یا آنارشی جهانی؟
13-11-2021 • 59 minuten, 20 seconden
ماکیاولی
کمتر کسی توانسته با نام خود صفتی رایج کند که در سراسر دنیا در سیاست و حتی مکالمات روزمره مرتب به کار می رود. ماکیاولی چه می گفت؟ بین آنچه که ماکیاولیستی خواند می شود و نیکولو ماکیاولی چه مناسبتی وجود دارد؟
این برنامه پیش از این یک بار پخش شده است.
6-11-2021 • 50 minuten, 44 seconden
اتوپیا و سود و زیان اندیشه اتوپیایی
تصادفی نیست که تامس مور، نویسنده مشهورترین متن در مورد اتوپیا، در قلعه لندن توسط عوامل شاه معاصرش گردن زده میشود. اتوپیا یعنی چه و فکر اوتوپیایی چه نقشی در سیاست ایفا میکند؟
30-10-2021 • 53 minuten, 48 seconden
اسلام دیوبندی در افغانستان و ایران
دیوبندی چیست؟ نفوذ اسلام دیوبندی در افغانستان و ایران چقدر است؟ تا چه حد عملکرد طالبان در عرصه سیاست را میتوان ناشی از برداشت دیوبندی آن از فقه حنفی دانست؟
23-10-2021 • 56 minuten, 14 seconden
پایان جنگهای آمریکا؟
آیا ما شاهد پایان جنگهای آمریکا هستیم و این درسیست که سیاستمداران آمریکا از جنگ در عراق و افغانستان گرفتند؟ در این صورت آمریکا برای حفظ نفوذ و اعتبار خود در سطح جهانی به چه رویهها و سیاستهایی توسل خواهد جست؟
16-10-2021 • 53 minuten, 47 seconden
ایران، طالبان و پنجشیریها
به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان با مخالفت حکومت در ایران مواجه نشد و در شرایطی که در جامعه ایران قدرتیابی طالبان نگرانی ایجاد کرد مجموعه حاکمیت از حمایت از جریان پنجشیر سرباز زد. چرا؟
9-10-2021 • 57 minuten, 46 seconden
عکس دو سفیر و یک صندلی خالی!
روسیه و انگلیس بازیگران مهم صحنه سیاست در ایران قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم بودند ولی با ظهور آمریکا از نفوذشان در ایران کاسته شد. با این حال عکس سفرای این دو کشور در ایران اخیرا جنجال به پا کرد. چرا؟
2-10-2021 • 52 minuten, 37 seconden
دو افغانستان رو در روی هم
در هفتههای اخیر دو افغانستان متفاوت به هم خیره شدند. افغانستان تظاهرکنندگان برابری خواه با افغانستان طالبان صاحب قدرت. مواجهه طالب مصمم به حفظ قدرت و فعال مدنی برابریخواه چه آیندهای دارد؟
25-9-2021 • 57 minuten, 20 seconden
عشق دیگر کمیاب نیست!
عشق برای نسل جوان ایرانی دیگر نه یک کالای کمیاب بلکه بستر ضروری ازدواج است. اما به رغم وجود زمینه های عشق و عاشقی، مناسبات حاکم بر روابط انسانی کماکان سنتیست. زنان جوان و تحصیل کرده شهری در این وضعیت چه رفتاری پیشه میکنند؟
18-9-2021 • 54 minuten, 56 seconden
خودکشی مردان، فاجعه پنهان
خودکشی مردان فاجعه پنهان نامیده شدهاست. آمار افسردگی و قصد خودکشی در میان زنان در سراسر جهان بیش از مردان است ولی مرگ ناشی از خودکشی در مردان زیر چهل و پنج سال بیش از زنان است. چرا؟
مهمانان این هفته برنامه: اطلس تربتی، استاد دانشگاه و سیروس عباسیان، روانپزشک
11-9-2021 • 57 minuten, 48 seconden
ناسیونالیسم قومی در حوادث نقده
حوادث اخیر نقده در آذربایجان غربی نشان داد خطر تنش قومی در ایران را نمی شود دست کم گرفت. همزیستی شهروندان از قومیت های متفاوت در شهرهایی چون نقده تحت چه شرایطی ممکن مختل شود؟ راه حل چیست؟
4-9-2021 • 58 minuten, 18 seconden
افکار عمومی در آینه انتخابات
افکار عمومی در ایران را میتوان خواند؟ میشود فهمید چه بخشی از جمعیت ایران مدافع جمهوری اسلامیست و مخالفت با آن تا چه حد وسعت گرفته؟ میشود از نتایج انتخابات اخیر به فهمی در این زمینه رسید؟
28-8-2021 • 56 minuten, 10 seconden
شکست آمریکا یا ناکامی افغانها؟
تصویری که از روزهای اخیر افغانستان برای نسلهای بعدی باقی خواهد ماند سقوط چند جوان افغان از هواپیمای آمریکایی بر فراز فرودگاه کابل است. این نوع پایان دخالت نظامی آمریکا درافغانستان ممکن است در کتابهای تاریخ به عنوان شکست یک دوره از تلاشهای چندین دهه آمریکا برای ملتسازی در نقاط مختلف به یاد بیاید. چه شد که این دخالت ب ه اینجا انجامید؟
21-8-2021 • 56 minuten, 41 seconden
فرهادی، چه نوع اعتراض سیاسی؟
اعتراض به اوضاع جاری ایران با صدای بلند، آیا انتظار انجام این کار از هنرمندان آنگاه که تریبونها و مجامع جهانی در اختیارشان است انتظاری بجاست یا بیجا؟
7-8-2021 • 56 minuten, 8 seconden
اختلاف شیعه و سنی تا چه حد بنیادی ست؟
مناقشات و تبعیض هایی که میبینید یا از آنها باخبر میشوید تا چه حد ریشه در اختلاف شیعه و سنی دارد؟ تبدیل شدن نزاع شیعی و سنی به چیزی فراتر از یک اختلاف دینی ناشی از چیست؟ این برنامه پیش از این یک بار پخش شده است.
31-7-2021 • 54 minuten, 29 seconden
نقش ترس و امید در سیاست ایران
ادوار انتخاباتی در هر کشوری ایام آمیختگی ترس و امید است. گاه ترس وزن میگیرد و به عمل سیاسی وامیدارد و گاه امید. حال با عبور از انتخابات و در شروع فصل دیگری از حیات جمهوری اسلامی مناسبت ترس و امید چگونه است؟
24-7-2021 • 54 minuten, 35 seconden
خشونت علیه هزاره ها نسل کشی نیست؟
حملات ماههای اخیر علیه جمعیت هزاره در افغانستان بار دیگر نشان داد که هزارهها قربانی خشونت مداوم و سازمان یافته هستند. آیا وقت آن نرسیده این خشونتها نسلکشی خوانده شود؟
17-7-2021 • 56 minuten, 51 seconden
خداباور و خداناباور از هم چه میآموزند؟ بخش دوم
در بخش اول گفتگو در مورد امکان آموختن خداباور، خداناباور و ندانم انگار از یکدیگر، در این مورد صحبت کردیم که ضرورت گفتگوی بین آنها در چیست و چه چیز زمینه این گفتگو را فراهم میکند، تلاش برای زیست سازگارانه یا تلاش برای فهم بهتر و بیشتر. این بحث ما را به حیطههایی کشاند که ناتمام ماند.
10-7-2021 • 50 minuten, 40 seconden
خداباور و خداناباور از هم چه میآموزند؟ بخش اول
خداباوران و خداناباوران، مومنان و غیرمومنان، چه از هم میتوانند بیاموزند؟ آیا ارزشهایی در هر یک از دو گروه حاضر در این کارزار عقیدتی هست که برای گروه دیگر مفید و آموزنده باشد؟
3-7-2021 • 47 minuten, 8 seconden
ایران، جامعهای دو قطبی
ایران تنها جامعه شدیداً دو قطبی و دچار شکاف عمیق نیست. ولی از معدود کشورهایی ست که سازوکار عبور از این وضعیت در آن دیده نمیشود. خطرات این شرایط چیست؟
26-6-2021 • 54 minuten, 57 seconden
انتخابات و گام دوم انقلاب
آیا آنچه که در انتخابات هزار و چهارصد در جریان است گام دوم انقلاب است، چیزی که رهبر جمهوری اسلامی در چهل سالگی نظام از آن نام برد؟ گام دوم انقلاب یعنی چه و تا چه حد شدنی است؟
مهمانان این هفته برنامه: امیر سلطانزاده، روزنامهنگار و تحلیلگر مسائل ایران و پوریا ماهرویان، تحلیلگر مسائل ایران در بیبیسی
19-6-2021 • 57 minuten, 19 seconden
فلسفه و انتخابات در شرایط ناخواسته
فلسفه سیاسی در مورد انتخاب آنگاه که انتخاب کننده در شرایط ناخواسته قرار گرفته چه میگوید؟ انتخاب ناخواسته ما را در چه معضل اخلاقی قرار میدهد؟ مهمانان این هفته برنامه: حسین دباغ، پژوهشگر فلسفه و فرهاد گوهردانی، پژوهشگر مطالعات توسعه
12-6-2021 • 53 minuten, 48 seconden
عرفان باعث تلطیف اسلام نشده؟
آیا عرفان موجب تلطیف اسلام شده و آن را از خشونت دور کرده است؟ در بزرگان عارف از بایزید بسطامی تا ابن عربی و مولانا چه نوع اسلامی میبینیم؟ مهمانان این هفته برنامه: علی طهماسبی پژوهشگر عرفان و عمادالدین باقی پژوهشگر دینی
5-6-2021 • 57 minuten, 32 seconden
کار مدنی و جامعه مدنی یعنی چه؟
انرژی و خلاقیت فعالین سیاسی خواهان تحول در ایران در سالهای اخیر به سمت فعالیت مدنی رفته است. کار مدنی یعنی چه و چه نتایجی میتوان از آن انتظار داشت؟
مهمانان این هفته پرگار: مهدیه گلرو، فعال مدنی، سعید شریعتی عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت و مسعود باستانی روزنامهنگار
29-5-2021 • 57 minuten, 55 seconden
سرمایهداری، عامل کرونا یا عامل عبور از آن؟
کرونا عارضهای طبیعیست یا زاییده ساختارهای سیاسی و اقتصادی جهانیست؟ اقتصاد سرمایهداری جهانی عامل بحرانهایی چون کروناست یا عاملی ست در تخفیف پیامدهای آن؟ مهمانان این هفته برنامه: پرویز صداقت تحلیلگر اقتصاد سیاسی و موسی غنینژاد اقتصاددان
22-5-2021 • 54 minuten, 53 seconden
نمایش زندگی ایرانی در اینترنت، سیاهنمایی؟
زندگی عادی مردم در ایران در شبکههای اجتماعی اینترنتی سیاهنمایی نمیشود؟ آنچه در توییتر و تلگرام و دیگر شبکههای اجتماعی میبینیم بازتاب صحیحی از زیست روزمره ایرانی هست یا نه؟ مهمانان این هفته برنامه: علی ورامینی پژوهشگر ارتباطات و فرانک چالاک تحلیلگر سیاسی.
15-5-2021 • 56 minuten, 2 seconden
حکمرانی وراثتی، جایگاه رضا پهلوی و مجتبی خامنهای
وراثت در حکمرانی، چه در میان طرفداران پادشاهی و چه در میان حامیان جمهوری اسلامی، نظمی و نسقیست برافتاده و احیا نشدنی یا سنتی است که میتوان زندهاش کرد؟ مهمانان برنامه این هفته پرگار: حمید آصفی روزنامهنگار و تحلیلگر سیاسی و حجت کلاشی، تحلیلگر سیاسی
8-5-2021 • 54 minuten, 31 seconden
امید و ناامیدی در ایران کنونی
آنچه در شر ایط کنونی در ایران میتواند امید ببخشد چیست؟ این امید یک الزام صرفا عملیست که بدون آن نمیتوان تاب آورد یا یک مبنای قابل دفاع فلسفی هم دارد؟ مهمانان برنامه: مرضیه آذرافزا فعال سیاسی و اجتماعی و ناصر زرافشان حقوقدان و فعال مدنی
1-5-2021 • 57 minuten, 38 seconden
پیامبر اسلام، قدرت سیاسی و خشونت
محمد بن عبدالله قدرت یافت. این قدرت به توسل به خشونت انجامید. قدرت و خشونت چه سایهای بر رسالت پیامبر اسلام انداخت؟
24-4-2021 • 58 minuten, 29 seconden
دولت پادگانی، کابوس یا رویا؟
دولت پادگانی یعنی چه؟ تا چه حد احتمال شکلگیری آن جدیست؟ صد سال پس از وقوع یک کودتا در ایران، آیا قوه مجریه بار دیگر در اختیار نظامیان قرار میگیرد؟ مهمانان این هفته برنامه: عبدالرضا داوری، تحلیلگر سیاسی و حسن اسدی زید آبادی، تحلیلگر سیاسی
17-4-2021 • 55 minuten, 52 seconden
چالش اصلی در ایران، دو نگاه دیگر در پرگار
مانع یا چالش اصلی ایران در سده جدید موضوع بحثیست که در برنامه این هفته با دو مهمان دیگر پی میگیریم. چیست که مانع تحقق آرمانهاییست که به حرکتهای بزرگ سده پیش انگیزه دادند؟
10-4-2021 • 54 minuten, 45 seconden
فشار حداکثری یعنی چه؟
تا پارسال پیرارسال لفظ تحریم برای توصیف فشار خارجی بر جمهوری اسلامی به کار میرفت. حالا که جمع بیشتری از ایرانیهای معترض در داخل و خارج کشور به این نتیجه رسیدهاند که سمبهای پرزورتر از آنچه که تصورش را میکردند برای برانداختن حکومت ایران لازم است عبارت فشار حداکثری رایج شدهاست. اخیرا هم تحرک جدیدی که تحت نام نه به جمهوری اسلامی راه افتاده تلاش کرده صدای واحد طرفداران فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی باشد تا قدرتهای غربی را قانع کند که به این صدا گوش بسپارند. فشار حداکثری یعنی چه و اگر به تحریم حداکثری منحصر نیست، تحریم است به علاوه چه؟ شانس این سیاست چقدر است و پیامدهای آن چیست؟
3-4-2021 • 59 minuten, 19 seconden
خیام، شعر و فلسفهاش
عمر خیام کی بود؟ آنکه در رباعیات خیام می بینیم چگونه بشری ست؟ خیام از چه عاصی است؟
27-3-2021 • 52 minuten, 42 seconden
مشکل اصلی ایران در آستانهی قرن نو
ابر مسئله یا اصلیترین مشکل در ایران کنونی چیست؟ در پرگار این هفته از دو مهمان داخل ایران سوال میکنیم تا ببینیم جواب آنان به چه توصیفی از اوضاع ایران میانجامد.
13-3-2021 • 51 minuten, 59 seconden
اعدام، دلایل مخالفت و دفاع از آن
لغو حکم اعدام به مرور در جوامع مختلف طرفداران بیشتری مییابد. با این حال مجازات مرگ در شماری از کشورها از جمله ایران کماکان برقرار است. موافقان و مخالفان لغو مجازات اعدام چه میگویند؟
6-3-2021 • 56 minuten, 55 seconden
تحولات نهاد خانواده در ایران
چه نوع خانوادههایی در ایران در حال شکلگیری ست؟ خانواده در ایران مامن است یا محل اضطراب؟ آیا مردم ایران شاهد رشد خانوادههای فرزند سالارند؟
27-2-2021 • 53 minuten, 21 seconden
ایران و روسیه احساسات همجواری
بیش از دویست سال پس از عهدنامهی گلستان که بر اساس آن بخشهایی از ایران به روسیه واگذار شد در مورد همجواری ایران و روسیه چه میتوان گفت؟ ایرانیها با احساس حسرت ناشی از واگذاری بخشی از ایران به روسیه چطور باید کنار بیایند؟ نقش بریتانیا در قرارداد گلستان چه بود؟
20-2-2021 • 49 minuten, 19 seconden
انقلاب و ظهور روحانیون
آی ا تفوق روحانیت در انقلاب ایران ناگزیر بود؟ نیروهای سیاسی دیگر می توانستند مانع روندی شوند که روحانیت سیاسی را در راس انقلاب قرار داد؟ مهمان های برنامه: شهریار آهی، مهدی فتاپور، کیانوش بوستانی و احمد زرین آباد. این برنامه پیش از این یک بار پخش شده است
9-2-2021 • 53 minuten, 47 seconden
جنبش فداییان بعد از پنجاه سال
جنبش فداییان بعد از پنجاه سال
6-2-2021 • 52 minuten, 18 seconden
سینمای پیش از انقلاب ایران
میشد در سینمای ایران صدای پای انقلاب را شنید؟ میتوان گفت سینمای ایران در سمت و سوی آنچه که انقلاب اسلامی خوانده شد موثر بود؟ .
مهمانهای برنامه: حمید نفیسی، علی امینی نجفی، گلکو پرهیزکار و تارا آغداشلو
در این چند دهه اسلام از آموزههای اخلاقی تهی شده، یک نفر در آن بالا در مورد همه چیز تصمیم میگیرد و سیاست خارجی تهاجمی، ما را از اهدافمان دور کردهست. گمان میکنید این نقد در مورد کی و در توصیف چه کشوری بیان شده؟
23-1-2021 • 55 minuten, 10 seconden
توییتر، سیاست و تصور قدرت
توییتر در سیاست چه نقشی ایفا میکند؟ توفان توییتری، توهم قدرت است، توفان در فنجان چای است یا چیزی بیش از آن است؟ توییتر فضایی اینترنتی مملو از صداهای گوشخراش است یا محلی برای بیان نظرات متفاوت؟
16-1-2021 • 56 minuten, 43 seconden
آیندهی ترامپ در سیاست آمریکا
دونالد ترامپ میگوید نتیجهی انتخابات را از او دزدیدند. آیا این ادعا توشهای برای آیندهی سیاسی نیست؟ ترامپ و موجی که او را به قدرت رساند چه آیندهای دارند؟
9-1-2021 • 55 minuten, 49 seconden
هویت چیست؟ آیا هویت زوال مییابد؟
برای آدمیانی که در جهان پرسرعت کنونی مرتب این سو و آن سو میشوند هویت لفظی دهن پرکن و نافهمیدنی ست. هویت چیست؟ زیست بدون آن ممکن است؟
2-1-2021 • 59 minuten, 20 seconden
ترور فخریزاده، تضعیف یا تقویت جمهوری اسلامی؟
ترور فخریزاده و اقدامات نظامی امنیتی مشابه علیه جمهوری اسلامی، به این نظام ضربه میزند یا آن را تقویت میکند؟ چرا ماکیاولی که نظریهپرداز رعب در ادبیات سیاسی ست در این باره حرف زیاد دارد؟
26-12-2020 • 57 minuten, 58 seconden
سنت یعنی امتناع از تغییر؟
سنت چیست؟ سنت به معنی امتناع از نوشدن است؟ ولی این درک از سنت گمراه نمی کند؟
19-12-2020 • 58 minuten, 21 seconden
"تغییر را از خودت شروع کن" یعنی چه؟
اگر کسی به شما بگوید «تغییر را از خودت شروع کن» اولین واکنش شما چیست؟ آیا این ایده ناقص و حتی گمراهکننده ست؟ تغییر خود و تلاش برای تغییرات کلان چه مناسبتی با هم دارند؟
12-12-2020 • 57 minuten, 47 seconden
مناقشهی آذربایجان و ارمنستان
آخرین دور مناقشه ارمنستان و آذربایجان بر اثر چه عواملی به سود آذربایجان رقم خورد؟
5-12-2020 • 54 minuten, 39 seconden
قدرتنرم یعنی چه؟
منابع قدرت نرم چیست و چرا ممالکی که قدرت سخت نیز دارند می توانند با قدرت نرم اذهان دیگر ملت ها و ممالک را جذب کنند؟
28-11-2020 • 57 minuten, 47 seconden
تغییر در آمریکا، انتخابات در ایران
کلید گشایش وضعیت سیاسی ایران کجاست؟ آیا نتیجهی انتخابات آمریکا ممکن است تاثیر مهمی بر انتخابات ریاستجمهوری ایران بگذارد؟
مهمان های برنامه: فرخ نگهدار تحلیلگر سیاسی و علیرضا نوریزاده مدیر مرکز پژوهش ایران و عرب.
21-11-2020 • 59 minuten, 15 seconden
بایدن یعنی زنگ تنفس جمهوری اسلامی؟
انتخابات آمریکا به صف آرایی در میان ایرانیها هم انجامید. بخشی از مردم بهبود معیشتشان را در گرو پیروزی بایدن میدیدند و بخشی به امید فشار بیشتر بر حکومت خواهان پیروزی ترامپ بودند. از این صف آرایی در افکار عمومی چه میفهمیم؟
14-11-2020 • 57 minuten, 35 seconden
طالبان تغییر کرده یا نه؟
دو دهه پس از سقوط امارتشان در افغانستان طالبان بار دیگر به عنوان مدعی بر سر آیندهی افغانستان ظاهر شده اند. این طالب با طالب دو دهه پیش چه تفاوتی دارد؟ آیا نشانههای تغییر طالبان دیده میشود؟
7-11-2020 • 58 minuten, 47 seconden
رسانههای بزرگ و ترامپ در دو آمریکا
در انتخابات کنونی دو آمریکای متفاوت رو در روی هم ایستادهاند. رسانه های بزرگ به گفته ی دونالد ترامپ در این کارزار مقابل او صف کشیده اند. رابطه ی ترامپ با این رسانه ها چیست و این رابطه در مورد سیاست آمریکا و رسانه به ما چه می گوید؟
31-10-2020 • 56 minuten, 26 seconden
حقیقت و مصلحت چه رابطهای دارند؟
رابطهی مصلحت و حقیقت چیست؟ آیا در دنیایی که مثال های فدا کردن حقیقت به نفع مصلحت را روز به روز پیش چشممان می گذارد می توان از رابطه ای سالم بین مصلحت و حقیقت سخن گفت؟
23-10-2020 • 56 minuten, 57 seconden
کرونا، درسهایی هست که بیاموزیم؟
ویروس کرونا توانایی های بشر را به گونه ای جدی محک می زند. از این تجربه ی نادر چه می آموزیم؟
17-10-2020 • 57 minuten, 26 seconden
ترجمه
ترجمه چه تاثیری بر حیات فرهنگی در ایران گذاشته است؟ آیا موج سهمگین ترجمه که بیش از یک سدهی پیش آغاز شد از عوامل تهیدستی ما در حوزهی تولید و تالیف فرهنگی نیست؟
10-10-2020 • 50 minuten, 52 seconden
چرا زبانهای مادری نادیده گرفته میشوند؟
چرا در ایران زبانهای مادری غیر فارسی قرب چندانی ندارند؟ چرا از کودک خواسته میشود زبان مادری خود را اگر ف ارسی نیست در مدرسه فراموش کند؟
3-10-2020 • 52 minuten, 44 seconden
سرکوب غرایز جنسی
آیا میتوان غرایز جنسی را سرکوب کرد؟ میتوان قانونی برای منع «سکس» گذاشت و بر اجرای آن اطمینان داشت؟ جسم و روان انسان میتواند با سرکوب غرایز جنسی کنار بیاید؟
26-9-2020 • 51 minuten, 32 seconden
مرگاندیشی، بخش دوم
آیا می توان در عین ناباوری به خدا مرگ را آرام بخش پنداشت؟ رابطه مرگ اندیشی و معنویت چیست؟
19-9-2020 • 50 minuten, 55 seconden
مرگاندیشی، بخش اول
آیا انسان باید مرگاندیش باشد؟ مرگاندیشی دینی که حیات پس از مرگ را وعده میدهد مرگ را از جدیت آن تهی نمیکند؟ ولی بی اعتقادی به خدا باعث نمیشود مرگ به یک پوزخند هراسناک تبدیل شود؟
12-9-2020 • 54 minuten, 30 seconden
فلسفهی مارتین هایدگر
مارتین هایدگر را بزرگ ترین فیلسوف سدهی بیستم نامیده اند. چرا؟ راز جاذبه ی هایدگر برای قطبهای فکری متضاد درچیست؟
5-9-2020 • 51 minuten, 32 seconden
تحلیل طبقاتی
آیا تحلیل طبقاتی جوامع باعث میشود واقعیات بنیادین را ورای ظواهر فریبنده بهتر ببنیم؟ یا نه، تحلیل طبقاتی مایه ساده انگاری و گمراهی میشود؟
29-8-2020 • 51 minuten, 17 seconden
نسل سوخته
منظورازنسل سوخته چیست؟ آنچه که بسیاری از ایرانی ها نسل سوخته می نامند یک حقیقت ملموس است یا توهمی ناشی از ناکامی های مردم درگیردرحوادث عظیم اجتماعی؟
22-8-2020 • 49 minuten, 46 seconden
کودتای ۲۸مرداد
۲۸مرداد تا چه حد حاصل طراحی و سازماندهی دستگاههای جاسوسی آمریکا و انگلیس بود و تا چه حد نتیجهی عوامل داخلی؟ آیا خارجیها را عامل اصلی کودتا میدانیم تا نقش عوامل داخلی را نادیده بگیریم؟
15-8-2020 • 51 minuten, 13 seconden
نگاهی تاریخی به جنبش بابی
جنبش بابی برای ایرانیهایی که به منابع تاریخی دسترسی ندارند در هالهای از ابهام پوشیده است. این جنبش چه ریش ههایی داشت؟ تا چه حد گسترده بود و چه پیامدهایی به دنبال داشت؟
8-8-2020 • 51 minuten, 4 seconden
حقوق بشر و منافع ملی
باید از دولتها انتظار داشت حقوق بشر را مبنای سیاست قرار دهند یا منافع ملی خود را؟ دولتهای غربی را به این دلیل که مسئلهی اتمی را کارپایهی مناسبات خود با دولت ایران قرار داده اند سرزنش میکنید؟ حتی در حوزهی سیاست داخلی نیز از این سوال گریزی نیست. مثلا اگر اکثریت شهروندان یک کشور خواهان توقف پذیرش مهاجران باشند و اقتصاد آن کشور نیز چنین چیزی را اقتضا کند، دولت چه چیزی را باید اولویت قرار دهد، منافع ملی را یا حقوق اولیهی مهاجران و پناهندگان؟
1-8-2020 • 51 minuten, 37 seconden
حزب توده ایران
نام حزب توده ایران با تحولات سیاسی کشور به خصوص از صنعت ملی شدن نفت تا انقلاب پنجاه و هفت و سال های پس از آن گره خورده است. این نام، اکنون چه چیز را تداعی میکند؟ تاریخ این حزب را چطور میتوان ارزیابی کرد؟
25-7-2020 • 55 minuten, 15 seconden
اخلاق و سیر تحول آن در جوامع انسانی
اخلاق چیست و بر چه ستونهایی استوار است؟ اخلاق مجموعهای از آموزههای ناب جاودانی ست یا مفاهیم ساخته شدهی اجتماعی که از سر نیاز شکل میگیرند؟ چه چیز باعث میشود جوامع انسانی به آنچه که بحران اخلاقی نامیده میشود دچار شوند و چگونه است که گاه جوامع به "ضد جامعه" تبدیل میشوند؟
18-7-2020 • 51 minuten, 25 seconden
زندگی در اسرائیل
مردم اسرائیل زیستن به عنوان اسرائیلی را چطور تجربه می کنند؟ چه صفاتی می توان به زندگی در اسرائیل داد؟ آیا می توان به عنوان یک اسرائیلی روز از پی روز سپری کرد بدون فکر کردن به مناقشه ای که یک طرف آن فلسطینی ها هستند؟
11-7-2020 • 51 minuten, 58 seconden
کارنامهی داوود خان
شاید کسی را نتوان یافت که به اندازهی محمد داوود خان بر سرنوشت و وضعیت کنونی افغانستان تاثیر گذار بوده باشد. داوود خان که بود و حاصلش برای افغانستان چه بود؟
16-6-2020 • 52 minuten, 9 seconden
فراماسونری چیست و فراماسونهای ایرانی کی بودند؟
فراماسونری چیست؟ فراماسون های ایرانی چه اهدافی دنبال می کردند ونفوذ آن ها در سیاست چقدر بود؟
16-6-2020 • 51 minuten, 53 seconden
عرب ستیزی و تاثیر آن بر عربهای ایران
آیا عرب های ایران قربانی عرب ستیزی در میان عامه و نخبگان ایرانی نیستند؟ در آنچه که هویت ایرانی خوانده می شود عرب های ایرانی چه جایی و چه مرتبه ای دارند؟
16-6-2020 • 51 minuten, 32 seconden
هنر و دین
اسلام و مسیحیت با آفرینش هنری عجین شده اند و درتراژیک ترین لحظات خود، یعنی عاشورا و مصلوب شدن عیسی مسیح، به خلق آثار بزرگی انجامیده اند. از مقایسه ی داد و ستد اسلام و مسیحیت با هنر چه می فهمیم؟
13-6-2020 • 53 minuten, 56 seconden
موانع گذار به دموکراسی
سختی گذار به دموکراسی در کشورهایی چون ایران از چیست؟ آیا در ایران دموکراسی نیست به این دلیل که سنتها و ذهنیات و فرهنگ دموکراتیک نیست یا به این دلیل که نهادهای دموکراتیک امکان ظهور ندارند؟
6-6-2020 • 54 minuten, 5 seconden
وطن پرستی چیست و چه رابطهای با ناسیونالیسم دارد؟
آیا وطن پرستی یا میهن پرستی همان ناسیونالیسم است یا در ناسیونالیسم چیزی هست که فراتر از حب وطن می رود و آن را زمینه ساز تنش های سیاسی و اجتماعی می کند؟ در این برنامه محمد امینی پژوهشگر تاریخ ایران و کامران متین استاد روابط بین الملل به سوال های سپیده حدادی و احمد زرین آباد جواب می دهند.
این بحث پیش از این یک بار پخش شده است.
31-5-2020 • 52 minuten, 12 seconden
اتانازی چیست؟
اگرنزدیکترین فرد به شما بخواهد در خودکشی اش به او کمک کنید تا از درد و رنج و بیماری منتهی به مرگ خلاص شود، به این خواست جواب مثبت می دهید؟
23-5-2020 • 54 minuten, 22 seconden
زن در سینما و تئاتر ایران
زنان بازیگر ایرانی در مورد تصویر زن در سینما و تئاتر ایران چه میگویند؟
16-5-2020 • 54 minuten, 34 seconden
مهدی بازرگان
مهدی بازرگان مهندس بود. نخست وزیر بود. رهبر نهضت آزادی بود و نویسنده بود. در این نقشهای متفاوت از او چه میبینیم؟ حاصل کار بازرگان چه بود؟
9-5-2020 • 52 minuten, 8 seconden
سمت و سوی موسیقی سنتی ایران
آزادی هنرمند در حوزه موسیقی سنتی ایران تا کجاست؟ آیا محدود شدن آهنگسازان و نوازندگان ایرانی به قواعد موسیقی سنتی مانع نوآوری نیست؟
2-5-2020 • 54 minuten, 55 seconden
کارنامه محمدعلی فروغی و همفکرانش
زندگی سیاسی محمد علی فروغی، نخست وزیر رضا شاه پهلوی، مثالی ست پرمعنا از روشنفکرانی که می دانستند حکومت استبدادی است اما به قصد بهبود اوضاع مملکت درآن شریک شدند. زندگی سیاسی فروغی چه به ما می آموزد؟
25-4-2020 • 45 minuten, 53 seconden
مرجعیت و آیندهاش در ایران
نهاد مرجعیت عالی ترین نهاد اسلام شیعی در ایران است. آیندهی این نهاد چیست؟ آیا اسلام شیعی بدون مرجعیت قابل تصور است؟
18-4-2020 • 54 minuten, 15 seconden
چرا زنان را در رهبری سازمانهای سیاسی نمی بینیم؟
آیا سازمانها و احزاب سیاسی که برای دمکراسی میجنگند مانع مشارکت زنان در سطح سیاست گذاری و رهبری نمیشوند؟ در عرصهی مجال دادن به زنان، تفاوت بین مردان دمکرات و غیردمکرات چقدر است؟
11-4-2020 • 58 minuten, 28 seconden
میراث احمد شاه مسعود
احمدشاه مسعود فقط اسمی از دوران جهادی نیست بلکه چهره ایست کانونی در دعوا بر سر آینده ی افغانستان. احمدشاه مسعود کی بود و از خود چه برجای گذاشت؟
4-4-2020 • 57 minuten, 1 seconde
سلیمانی کی بود؟ می توان جای او را پر کرد؟
پس از ترور قاسم سلیمانی به دستور دونالد ترامپ دولت آمریکا او را یک ژنرال بی رحم و تهدیدی جدی نه تنها برای آمریکا بلکه برای منطقه معرفی کرد. این در تضاد کامل بود با آنچه جمهوری اسلامی مایل بود در اذهان جا بیندازد، سربازی ایثارگر که از یک خانواده فقیر روستایی شروع کرده بود و به اوج اقتدار و محبوبیت رسیده بود ولی در حالات و در سبک زندگی خود نشان می داد از این آغاز فروتنانه فاصله نگرفته است. اما به نظر می رسید هیچ یک از این دو تصویر تمامی حقیقت را بیان نمی کند. شاید به همین دلیل بود که کارزار تبلیغاتی جمهوری اسلامی و آمریکا برای بهره برداری از ترور او یا در توجیه ترور او تا این حد شدت گرفت، در یک سو تشییع جنازه های زنجیره ای بود و در سوی دیگر پیام های زنجیره ای ترامپ در توییتر. قاسم سلیمانی کی بود و تا چه حد نبود او به سیاست های منطقه ای ایران ضربه می زند؟ آیا جای او را پر کردن دشوار است یا این تصور نتیجه ی تمایل رسانه هاست برای یافتن چهره های هیجان انگیز، تمایلی که خود سلیمانی در شبکه های اجتماعی چندان بی رغبت به تقویت آن نبود؟
مهمان های برنامه: آرش آرامش و علم صالح
28-3-2020 • 57 minuten, 54 seconden
آیا ایران به سمت تبدیل شدن به کره شمالی می رود؟
می توان در میان بخشی از مردم و شماری از تحلیل گران سیاسی در ایران یک تغییر مهم دید. در این تغییر آنچه که امید گذار به دمکراسی بود جایش را به نگرانی از تبدیل شدن به مدلی شبیه به کره شمالی داده است. از نظر آنها که این نگرانی را دارند انتخابات مجلس در پی رد صلاحیت های گسترده و نتیجه ی آن انتخابات که به مجلسی همراه با جریان تندرو و غالب جمهوری اسلامی می انجامد به اضافه ی تحولات دیگر از جمله اظهارات و فرمانهای اخیر آیت الله خامنه ای این دورنما را محتمل می کند. آیا ایران ممکن است بدان سو حرکت کند؟ آیا جمهوری اسلامی می تواند جامعه ی ایران را به آنچه که آیت الله خامنه ای گام دوم انقلاب نامیده وادار کند؟ ولی آیا این کار شروع نشده و آیا این روند در چیزی که بخشی از مردم می گویند نمود نیافته، اینکه بگذاریم تندروان حاکم ببرند و بدوزند تا نتیجه اش هویدا شود؟
در برنامه ی این هفته مهدی مهدوی آزاد تحلیل گر سیاسی می گوید جمهوری اسلامی دارد نظم جدیدی بپا می کند که بی شباهت به کره شمالی نیست و مجلس کنونی حلقهای از این پروژه یا نظم جدید است.
اما ملیحه محمدی او هم تحلیل گر سیاسی میگوید این کشتی نفس گیر در صحنه ی سیاسی ایران چنین ادوار ناامیدکنندهای کم نداشته و دورنمایی که می بیند شباهتی به کره شمالی نخواهد داشت
21-3-2020 • 55 minuten, 34 seconden
آیا نباید "شهر نو" را زنده کرد؟
شاید شنیده باشید که اجاره ی ساعتی آپارتمان در تهران اعتراض شماری از مقامات و مسئولان، از پلیس تا اتحادیه ی بنگاه های معاملات ملکی، را برانگیخته. یکی از آنان گفت وقتی سایتی عکس خانمی را گذاشته که به خیابان نگاه میکند و زیر آن نوشته خانه ی ساعتی، معلوم است چه قصدی از اجاره ی این نوع خانهها دارد. همزمان، جنجالی بر سر گفته های یکی از جامعه شناسان مدافع حکومت درگرفت که گفته بود در مقدس ترین شهرهایمان شهرنو را زنده کرده ایم. آنچه این دعواها را ایجاد کرده تفاوت وضعیت کنونی است با آنچه که شهرنو نامیده می شد و پیش از انقلاب ایران محله ای بود برای خرید و فروش سکس. تفاوت در این است که حالا این کسب و کار دیگر محدود به یک محله نیست بلکه پراکنده ست در شهرها، از جمله شهرهای مذهبی. آیا خرید و فروش سکس که در حال حاضر با یا بدون کلاه شرعی، فراوان، پراکنده، و غالبا در خفا انجام می شود نباید قانونی شود و تحت نظارت درآید تا از خطرات مخفی بودن و پراکنده بودن آن کاسته شود؟ آیا نباید برای خرید و فروش سکس شرایطی فراهم کرد که کم ترین خطرات ممکن را در بر داشته باشد و پیامدهای اجتماعی آن را هم در حد ممکن کاهش دهد؟ مهمان های برنامه آرش علایی و نسرین اسفندیاری
14-3-2020 • 58 minuten, 13 seconden
خبرهای بد، این جریان مداوم با ما چه میکند؟
خبرهای بد با ما چه میکنند؟ جریان مداوم خبرهای ناگوار که به دلیل عمومی بودن در مقیاس میلیونی تکثیر میشوند چه تاثیری برجا میگذارد؟
7-3-2020 • 58 minuten, 25 seconden
نئولیبرالیسم یعنی چه؟
در سال های اخیر لفظ نئولیبرالیسم چنان رایج شده که گاه الفاظ هم خانواده اش چون سرمایه داری، کاپیتالیسم و لیبرالیسم را در سایه قرار داده است. نئولبرالیسم چیست و چرا چنین کاربرد وسیعی پیدا کرده است؟
29-2-2020 • 57 minuten, 59 seconden
اندیشهی خلافت، هنوز الهامبخش؟
ایدهی خلافت یا امارت اسلامی در دو دههی اول سدهی جاری پیروان زیادی پیدا کرد. آیا فروکش حرکتهای سنی جهادی چون داعش این آرمان را برانداخته یا اعتقاد به آن چون آتش زیر خاکستر زنده است؟
22-2-2020 • 59 minuten, 36 seconden
رفتار ترامپ و خامنهای در آستانهی انتخابات آمریکا
در سالی که در پیش است مشغله ی اصلی پرزیدنت ترامپ انتخاب مجدد است و واکنش ایران به ترور قاسم سلیمانی هم نشان داد مشغله ی اصلی آیت الله خامنه ای بقای نظام ست. حاصل جمع این دو گزاره به چه ممکن است بینجامد؟
15-2-2020 • 56 minuten, 48 seconden
مدرسهی خصوصی، بله یا نه، یک انتخاب سیاسی
تحصیل در مدارس خصوصی از نظر والدینی که توان استفاده از آن را دارند حقی ست که برای فرزندانشان از آن چشم پوشی نمی کنند. پس چرا این موضوع در سالهای اخیر محل بحث های جدی سیاسی شده است؟ مهمانهای برنامه: سعید پیوندی ؛ جامعهشناس ، بردیا گرشاسبی؛ پژوهشگر اقتصاد و حلیمه شریفات کارشناس آموزشی.
8-2-2020 • 58 minuten, 10 seconden
مدرسهی خصوصی، بله یا نه، یک انتخاب سیاسی
تحصیل در مدارس خصوصی از نظر والدینی که توان استفاده از آن را دارند حقی ست که برای فرزندانشان از آن چشم پوشی نمی کنند. پس چرا این موضوع در سالهای اخیر محل بحث های جدی سیاسی شده است؟
8-2-2020 • 58 minuten, 10 seconden
تحریم، این بار داخلی
هم برای شرکت کنندگان در جشنواره فجر و هم برای تحریم کنندگان آن مسئله چیزی بیش از یک جشنواره ست. آیا جامعه هنری و فرهنگی در ایران احساس می کند در یک بزنگاه تاریخی قرار دارد؟
اغلب اوقات می توان فراموش کرد که پشت رویدادها و مناسبت های فرهنگی و تمدنی چیزی نهفته ست که یک نظریه پرداز آلمانی قرن بیستم توحش نامید. منظور او این بود که خشت خشت هنر و فرهنگ و تمدن با حذف و رنج و استثمار و دروغ و فریب بر هم گذاشته می شود. اغلب اوقات این را می توان فراموش کرد. اگر غیر از این بود شاید آفرینش هنری و زایش فرهنگی ممکن نمی شد. ولی در پی سقوط هواپیمایی با موشک سپاه و تلاش برای انکار آن، بسیاری از هنرمندان ایرانی این فراموشی را فراتر از توان خود یافتند. آن ها جشنواره ی فجر را تحریم کردند. برای شماری از آن ها این تحریم از سر سوگواری و همدردی بود و برای شماری به نشانه ی اعتراض. آیا این یک واکنش طبیعی نبود؟ اگر بود، چرا بخش دیگری از هنرمندان به آن نیپوستند؟ آیا آن ها داغدار نبودند؟ آیا معترض نبودند؟ چه چیز بود در پس آن چند روز تکان دهنده که جامعه ی هنری در ایران را دو دسته کرد؟
مجید آدین انیماتور می گوید در شرایط کنونی تصمیم یک هنرمند چیزی جز تحریم جشنواره نمی تواند باشد و محمود فرجامی نویسنده ظنز و کمدین امکان شرکت در آن را نداشت اما تحریم آن را خطا می داند.
1-2-2020 • 51 minuten, 53 seconden
جابجایی طبقاتی در ایران چهل سال پس از انقلاب
جابجایی طبقاتی ناشی از انقلاب ایران چگونه بود و چهار دهه بعد از این جابجایی صاحبان قدرت سیاسی در جمهوری اسلامی به چه قشر یا طبقهی اقتصادی تبدیل شده اند؟
رویهی تبدیل امتیاز سیاسی به امتیاز اقتصادی پدیده ایست که نه فقط اقتصاددانها و عالمان سیاسی را به خود مشغول کرده بلکه مایهی داستان های جذابی هم شده است. مخاطبان این برنامه احتمالا با داستان قلعهی حیوانات آشنا هستند. دست به دست شدن قدرت سیاسی و سپس اقتصادی در انقلاب ها گاه جابجایی طبقاتی خوانده میشود و گاه برآمدن مستضعفان و سرنگونی مستکبران. جدای از نامی که بر آن گذاشته میشود آنچه کنه این روند را تشکیل میدهد ترجمه ی امتیاز در یک صحنه ی اجتماع از جمله سیاست و امنیت به امتیاز در صحنهی دیگر از جمله اقتصاد است. شاید بی دلیل نیست که در جمهوری اسلامی لفظ رانت تا این حد رایج شده است. آیا رانت مکانیسم غالب در تسهیل جابجایی طبقاتی ناشی از انقلاب نبوده و آنچه در این چند دهه میبینیم تثبیت اقتصادی قشر یا طبقه ی حاکمی نیست که از روحانیون و نظامیان تا بانکداران و تاجران و سرمایه داران وابسته به نهادهای قدرتمند سیاسی را در برمیگیرد؟ ولی آیا روند تبدیل امتیاز سیاسی به اقتصادی در جمهوری اسلامی ناگزیر بوده و بدون ترمز یا عواملی در کار بوده اند که این روند را کند یا گاه متوقف کنند؟ تصویر دقیق از جابجایی قدرت و ثروت در طول حیات جمهوری اسلامی چیست؟
25-1-2020 • 56 minuten, 31 seconden
از تشییع جنازه تا سقوط هواپیما، مردم یعنی چه؟
مفهومی که با الفاظی چون خلق، توده و مردم بیان می شود در ادبیات سیاسی ایران پس از انقلاب دستخوش تغییر جدی شده است. چرا با آنچه که قبلا مورد تجلیل واقع می شد حالا با احتیاط برخورد می شود؟
18-1-2020 • 57 minuten, 39 seconden
جنگ تمدنها، توضیحی قانع کننده؟
گاه از جنگ تمدن ها صحبت می شود گاه از گفتگوی تمدن ها. اما تمدن چیست؟ آیا این مفهوم می تواند به فهم دنیای امروزکمک کند؟
این برنامه قبلا یک بار پخش شده است.
11-1-2020 • 54 minuten, 55 seconden
آیا زن، زن به دنیا میآید؟
و زن زاده نمیشوی. تو پس از زاده شدن تبدیل به زن میشوی. این پیام سیمون دوبووار برای زنان است. در این پیام یک گمراهی آشکار دیده میشود یا یک حقیقت غالبا فراموش شده؟ این برنامه پیشتر یک بار پخش شده است..
4-1-2020 • 52 minuten, 48 seconden
پس از اعتراضهای آبان، امیدواری بیشتر یا ترس بیشتر؟
از اعتراضهای آبان ماه در ایران چه میآموزیم؟ این اعتراضها امیدواری به دگرگونی کیفی اوضاع را بیشتر کرد یا نه؟
28-12-2019 • 55 minuten, 39 seconden
ایدئولوژی چیست و چگونه عمل می کند؟
ایدئولوژی چیست؟ آیا ایدئولوژی آنگونه که کارل مارکس گفت واقعیت را وارونه جلوه می دهد یا چیزی بیش از آن است؟ فرق ایدئولوژی با جهان بینی و مفاهیم همجوار آن چیست؟
21-12-2019 • 58 minuten, 17 seconden
هنر تجسمی ایران
در هنر تجسمی معاصر ایرانی چه میبینیم؟ این هنر برای کیست؟ آیا حراج های سال های اخیر با مبالغ هنگفت برای آثار ایرانی نشانهی جهانی شدن این هنرست؟
14-12-2019 • 55 minuten, 52 seconden
ناسیونالیسم و ایرانیت، ابزار مبارزه؟
آیا رهبرانی چون ترامپ و پوتین و مودی و اردوغان می توانند فصل جدیدی در مناسبات جهانی رقم بزنند؟ ناسیونالیسم در شکل کنونی چه پیامدهایی دارد؟
7-12-2019 • 56 minuten, 22 seconden
تنها دین من بر حق است" به چه میانجامد؟ پرگار"
این موضع که تنها دین من دین راستین است تا چه حد قابل دفاع است؟ آیا منحصر دانستن دین خود، زمینهی متهم کردن دیگران به ارتداد و الحاد نمی شود؟
30-11-2019 • 57 minuten, 32 seconden
پرگار: آمریکا، دخالتگرایی بهتر است یا انزواگرایی؟
آمریکا توسط استعمارگران گشوده شد اما مردمی که آن را ساختند از آنجا که از آزار عقیدتی در اروپا فرار کرده بودند رسالت خود را دفاع از آزادی و عدالت قرار دادند، رسالتی که در طول حیات ایالات متحدهی آمریکا مانع از آن شده که ایدهی انزواطلبی به کلی بر سیاست خارجی آن چیره شود. ایدهی رسالت آمریکا در دفاع از حق اما از نظر بسیاری از مردم آن کشور، آمریکا را به ژاندارم دنیا تبدیل کرده است. بارزترین رای مردم آمریکا به پرهیز از ژاندارمی دنیا در انتخابات ریاست جمهوری پس از جنگ اول جهانی بود. اما طولی نکشید که خطر فاشیسم در جنگ جهانی دوم دولت و مردم آمریکا را به نتیجهی دیگری رساند. از آن زمان روسای جمهور آمریکا به این یا آن سوی این طیف متمایل بودهاند.
جوزف کندی در دههی شصت میلادی در این سخنرانی از آمریکایی صحبت میکند که نقض حقوق بشر را تحمل نمیکند، حقوقی که ملت آمریکا همیشه محترم میشمارد، هم در داخل کشور و هم فراتر از مرزهای آمریکا. به گفتهی او این سنتی ست که آمریکا به آن افتخار میکند. اما آنچه کندی گفت در سالهای اخیر بیشتر به چالش کشیده شده است.
دونالد ترامپ میگوید به آمریکاست که اعتقاد دارد و به عنوان رییس جمهور آمریکا، منافع آمریکا را در صدر قرار میدهد همانطور که رهبران کشورهای دیگر منافع کشور خودشان را باید مقدم بشمارند. سخنان دونالد ترامپ به نظر بسیاری از تحلیل گران سیاسی نشانهی دور جدیدی از انزواطلبی در آمریکاست. اما برای مردم دیگر نقاط جهان، برای مردمی که آمریکا را در کشور خود یا در اطراف خود میبینند یا حضور آن را به اشکال مختلف تجربه میکنند انزواطلبی آمریکا مفید است یا رسالتگرایی آن؟ کدام یک در جهان موجود به ثبات و پیشبرد آرمانهای بشری میانجامد؟
این سوال را با مهمانهای برنامه در میان میگذاریم.
رضا تقیزاده، تحلیلگر سیاسی میگوید نظام جهانی باید هرمگونه باشد و چه بهتر که آمریکا در راس این هرم باشد.
شهران طبری، او هم تحلیلگر سیاسی میگوید منافع خود آمریکا اقتضا میکند که انزوا پیشه نکند
و بهمن نیرومند، فعال سیاسی میگوید آنچه رسالتگرایی آمریکا نامیده میشود نفعی به دیگران نرسانده است
23-11-2019 • 56 minuten, 6 seconden
نظریه گذار و شرایط ایران- پرگار
در نظریه ی گذار که در نیمه سده ی بیستم شکل گرفت و در پایان آن سده با فروپاشی اتحاد شوروری دوباره باب شد عموما لفظ گذار در جوار لفظ دمکراسی به روندی اطلاق می شود که طی آن نظام استبدادی جای خود را به نظامی می دهد که در آن حداقلی از مبانی دمکراسی رعایت می شود. گذار در چنین نظریه ای در تمایز با انقلاب مطرح می شود. روند گذار عموما حاصل مجموعه ای از عوامل داخلی و خارجی توصیف می شود که طی آن در نهایت از یک نظام سیاسی مانع دمکراسی به نظامی عبور می شود که شاید همه ی شاخص های دمکراسی را نداشته باشد اما در آن مسیر حرکت می کند. حالا که فشار خارجی بر ایران شدت گرفته و مشکلات داخلی جمهوری اسلامی افزایش یافته بخشی از اپوزیسیون ایرانی به این اعتقاد رسیده گه زمینه های گذار به دمکراسی در حال شکل گرفتن است. آیا چنین است؟ یکی از نشانه های آغاز دوران گذار وضوح یافتن روند فروپاشی نظام سیاسی است. آیا چنین چیزی در ایران مشاهد می شود؟ یکی از نشانه های دیگر آغاز دوران گذار وجود یک جریان اعتراضی و حدی از شکل گیری رهبری این جریان اعتراضی است. آیا چنین چیزی در ایران و در اپوزیسیون ایران می توان دید؟ این موضوع را با مهمان های این هفته در میان می گذاریم.
مهران براتی معاون دبیرکل شورای مدیریت گذار از جمهوری اسلامی، تشکلی که به تازگی شکل گرفته، نسبت به شروع این روندها در ایران خوشبین است و می گوید زمان آن رسیده که نیروهای سیاسی از تلاقی عوامل داخلی و خارجی برای تسهیل روند گذار در ایران استفاده کنند..
سعید برزین تحلیل گر سیاسی می گوید گفتمان و نظریه ی گذار آن گونه که در علوم سیاسی شکل گرفته و تدوین یافته نمی تواند در بیان وضعیت حال حاضر ایران راهشگا باشد
اقای برزین بگید نظریه ی گذار چی می گه و چرا ایران امروز در این نظریه از نظر تحلیلی وضوح چندان پیدا نمی کنه؟
16-11-2019 • 55 minuten, 14 seconden
پرگار: زندگی ارزشمند، جواب رواقیون
فلسفهی رواقی، فلسفهای که در رواقهای یونان باستان گسترش یافت و به همین دلیل به این نام خوانده میشود چندین سده به رغم رقابت با آرای فلسفی همعصر، با آنان در یک چیز شریک بود. پرسش اصلی فیلسوفان رواقی در حوزهی فلسفهی زندگی و فلسفهی اخلاق مثل دیگر فیلسوفان زمانهی خود این بود که زندگی ارزشمند چیست و چه چیز انسان را سعادتمند میکند. بیدلیل نیست که این سوال برای مخاطبان این برنامه آشناست. ادب فارسی چه در شعر و چه در نثر مرتب با پرسشهای مشابه درآویخته است. تو درمان غمها ز بیرون مجو، که پازهر و درمان غمها تویی. در فلسفهی عامیانهی مردم این سرزمین هم مفاهیم مشابه با آنچه رواقیون میگفتند غریب به نظر نمیرسد. اگر مومنی امروزی به یکی از رواقیون بگوید تو به خدا توکل میکنی جواب او آری خواهد بود، منتها با درک خاص خودش از خدا. مایهی شگفتی نیست که آرای رواقیون با بسیاری از فلسفههای شرقی درآمیخته و سبکهای زندگی و مکتبهای فکریی آفریده که هم در غرب و هم در شرق محبوبیت روزافزون مییابند، ذهنآگاهی یکی از این مکتبهاست
در برنامهی این هفته سروش دباغ، پژوهشگر فلسفه و نواندیش دینی میگوید پاسخهای رواقیون به سوالات امروزی چنان نغز است که در حوزههای مختلف از جمله روانشناسی به کار میآید.
منوچهر حقیقیراد، دانش آموختهی فلسفه و مترجم آثار فلسفی در مورد اینکه این آرای اصیل رواقیون است که گسترش مییابد و مکتبهای امروزی بیان دقیقی از آن آراست تردید دارد.
9-11-2019 • 55 minuten, 59 seconden
پرگار: قوم و هویت قومی چیست؟
ماکس وبر یکی از پدران جامعه شناسی میگوید قوم و احساس تعلق به گروه قومی یک تصور است و برای آن ساخته میشود که جماعتهای انسانی در رقابت بر سر منابع و سرمایههای مادی و اجتماعی موقعیت بهتری به دست بیاورند. ناگفته پیداست که این نگاه خوشایند کسانی نیست که در هویت قومی چیزی فراتر از این میبینند. آنان در نقد این نگاه میگویند اگر چنین است همین استدلال را در مورد مفهوم ملت نیز میتوان به کار گرفت کمااینکه توصیف ملت به عنوان اجتماعی خیالی یا تصوری، اکنون در علوم اجتماعی جا افتاده است. شاید در ادامهی همین ادله است که کلیفورد گیرتز انسانشناس آمریکایی میگوید: "این تجارب و زیست روزمره است که باعث میشود تمایز از دیگران بر مبنای قومیت تمایزی دیرین و ذاتی پنداشته شود." آنان که در کشورهایی چون ایران و افغانستان تحت عنوان اقلیت قومی زندگی میکنند این تجارب روزمره را تحت عنوان ستم قومی بیان میکنند، تبعیضهای ریز و درشتی که از فرهنگ و زبان تا اقتصاد را در برمیگیرد. قوم چیست و هویت قومی چگونه هویتیست و ربط آن با ملت و هویت ملی چیست؟ چه چیزهایی هویت قومی را شکل میدهد: زبان؟ تاریخ؟ فرهنگ و رسوم؟ بن مایهی ژنتیک؟ این موضوع را با مهمانهای این هفته در میان میگذاریم.علم صالح استاد مطالعات خاورمیانه میگوید نوع شکلگیری بسیاری از ملتها در دوران استعمار باعث شد هویت قومی نیرویی خفته و قدرتمند باقی بماند.شاهد علوی تحلیلگر سیاسی میگوید هویت گرایی ملی در ایران بر یک بنیاد پرتناقض استوار است. از او خواهیم پرسید منظورش چست؟
2-11-2019 • 58 minuten, 40 seconden
پرگار: اعترافات اجباری
در تاریخ اعترافگیری گستردهی سیاسی از طریق شکنجه در دولتهای مدرن، سه نام آشنا وجود دارد. اتحاد شوروی دههی سی و چهل سدهی گذشته، کامبوج تحت سلطهی خمرها، و جمهوری اسلامی از آغاز تاکنون. آخرین دور اعترافاتی که در اذهان ایرانیها مانده با چهرههای پژمردهی بعضی از متهمان شاخص در دادگاه تداعی میشود. اینکه چه چیز باعث میشود یک نظام سیاسی اعترافگیری پیشه کند پرسشی کم و بیش فرسوده است اما اینکه چرا یک نظام در طول حیات خود به این اعترافگیری ها ادامه میدهد قابل درنگ است. در اتحاد شوروری این رسم با تصفیهی حزب حاکم توسط استالین برافتاد و در بخش اعظم حیات شوروی دیگر خبری از اعتراف اجباری نبود. خمرهای سرخ در کامبوج هم عمر چندانی نکردند که نشان دهند از اعترافگیری دست میکشند یا نه. تنها جمهوری اسلامی ایران است که بر ادامهی این رسم پافشاری میکند. چرا؟ آیا همین پافشاری است که باعث شده در آنسوی این کشمکش، بخشی از مخالفان جمهوری اسلامی اعترافدهی را جدی نگیرند و آن را نمایشی بیرمق بپندارند؟ و آیا همین باعث شده قبح اعترافگیری از بین برود؟ این سوالها را با مهمانهای این هفته در میان میگذاریم.
در پنل اول مازیار بهاری، روزنامهنگار و مستند ساز. آقای بهاری خود قربانی این اعترافگیریها بوده است.
و ایرج مصداقی. فعال حقوق بشری. آقای مصداقی خاطرات خود از زندان و دستگاه اعترافگیری جمهوری اسلامی را در کتابش به تفصیل توصیف کرده.
مخاطبان آنها در پنل دوم تارا آغداشلو دانشجو و بهمن مرادیانپی روزنامهنگار
26-10-2019 • 53 minuten, 45 seconden
پرگار: اخلاق زیست محیطی چه میگوید؟
اخلاق زیست محیطی چگونه اخلاقیست، چه پرسشهای فلسفی در پی دارد و چه تغییراتی در نحوهی زندگی ایجاد میکند؟
در سال 1972 میلادی یک گروه زیست محیطی به نام سییرا کلاب شرکت غول پیکر والتدیسنی را به دادگاه کشاند. شکایت آنان بر این اساس بود که منطقهای که والتدیسنی میخواست به پیست اسکی تبدیل کند فارغ از انسان و نیازهایش یک ارزش ذاتی داشت و باید حفاظت میشد. در آن زمان دادگاه این شکایت را رد کرد ولی نیم سدهای که از آن شکایت گذشته دوران آگاهی بیشتر بشر بر خطرهای زیست محیطی بوده است. بعید نیست شکایت مشابهی در زمان حاضر به نتیجهای متفاوت بینجامد. افزون بر سوالهای نظری در مورد ارزش محیط زیست و ربط آن به جایگاه انسان در طبیعت، در این نیم سده شاهد رشد انفجاری اخلاق عملی زیستمحیطی هم بودهایم، عملی به این معنا که شمار بیشتری از مردم آن پرسشهای نظری را به الزاماتی ترجمه میکنند که سبک زندگی خود و اطرافیانشان را به کلی دگرگون میکند. در برنامهی این هفته میپرسیم این الزامات عملی چیست و پرسشهای نظری مربوط به محیط زیست چه پیامدهایی در حوزهی سیاستگذاری اقتصادی و اجتماعی دارد.
سوده راد فعال و پژوهشگر هم در حوزهی برابری جنسیتی و هم در حوزهی محیط زیست میگوید اخلاق زیست محیطی زندگیاش را به کلی دگرگون کرده است.
حسن منصور اقتصاددانی که مبحث اقتصاد و محیط زیست را هم تدریس کرده میگوید رشد جوامع اولویتیست که باید با نیازهای زیستمحیطی جمع شود اما نباید قربانی آن شود.
دانش مرادی استاد زیستشناسی تکاملی در بیرمنگام میگوید فعالان زیست محیطی ابتدا باید مشخص کنند که نوع بشر را در کجای صحنهی زیستمحیطی قرار میدهند.
19-10-2019 • 59 minuten
پرگار: سایه سنگین انقلاب ایران
در دوران پهلوی وقتی از تاریخ ایران صحبت میشد تقسیم آن به پیش و پس از اسلام رایجترین امر بود. حالا، چهل سال پس از انقلاب آنچه در نظر اول به چشم میآید شکاف ناشی از وقوع آن در روایتهای مربوط به سیاست و اجتماع ایران است، روایتهایی که دیر یا زود به انقلاب و گسست بنیادین ناشی از آن ارجاع میدهند. این وضعیت نتیجهی حضور سنگین انقلاب پنجاه و هفت در ذهن ایرانیهاست. شبحی که از بیزاری تا دلبستگی تا شیفتگی نوستالژیک میانگیزد و باعث میشود هر تحلیل و حتی هر روایت به ظاهر خنثی و بیطرفانه مملو از احساسات فروخورده باشد. آیا در چنین شرایطی میتوان انقلاب ایران را تحلیل کرد؟ آیا نسلهایی که در انقلاب شرکت کردند و نسلهای بعدی که خاطره و اثرات انقلاب به اشکال مختلف به آنها منتقل شد میتوانند از آن فاصله بگیرند و به نحوی از آن حرف بزنند که آموزنده باشد و راهگشا برای مواجهه با معضلات فکری و عملی امروزی؟
احمد سلامتیان که خود در کانون انقلاب به عنوان فعال سیاسی و بلافاصه پس از آن به عنوان سیاستمدار فعالیت میکرد میگوید امکان "بحث سالم و بافاصله برای آموختن از انقلاب نمیبیند."
آزاده کیان هم جامعهشناسی که در انقلاب مشارکت کرده. او میگوید ابزارهایی هست که بتواند به ما در تحلیل منصفانهی انقلاب کمک کند و اگر تحلیل منصفانه اندک است دلیل آن را باید در جای دیگری جستجو کرد.
12-10-2019 • 55 minuten, 59 seconden
پرگار: قاعده سه و نیم درصد معترض فعال و اهمیت آن
اگر به کسانی که جنبشهای مدنی را مطالعه میکنند بگویید قاعدهی سه و نیم درصد چیست فارغ از اینکه با آن موافق باشند یا مخالف، بلافاصله در مورد اریکا چنووت صحبت خواهند کرد. این پژوهشگر علوم سیاسی به همراه همکارش دادههای مربوط به 323 مبارزهی خشونتآمیز و خشونتپرهیز در یک دورهی شانزده ساله را جمعآوری کرد و به این نتیجه رسید که برای ایجاد تغییر سیاسیِ جدی کافی است که سه و نیم صد از جمعیت به طور فعال در اعتراضها شرکت کنند. او که استاد علوم سیاسی در دانشگاه هاروارد است میگوید بزرگی جمعیت معترض واقعا در ایجاد قدرت و ایجاد حس قدرت نقش دارد و در آن واحد نیروهای سرکوبگر و نظام حاکم را هم دچار حس ناتوانی میکند. اما گفتن اینکه جمعیت بزرگ قدرتآفرین است یک چیز است و یافتن قاعدهای برای زمانی که نظامهای حاکم در اثر اعتراضهای خشونتپرهیز مردمی فرو میریزند چیزی دیگر است. آیا واقعا میتوان گفت شرکت فعال سه و نیم درصد از مردم میتواند تغییر سیاسی جدی ایجاد کند؟ این پرسش به ویژه برای کشوری چون ایران اهمیت دارد، کشوری که نارضایتی عمومی در آن قابل انکار نیست اما این نارضایتی به جنبشی که چالشی جدی برای نظام حاکم ایحاد کند تبدیل نشده است.
در بحث این هفته عمار ملکی استاد علوم سیاسی در هلند میگوید با نتایج چنووث موافق است و اگر جمعیت معترض فعال در ایران به نصاب سه و نیم درصد برسد نظام حاکم در ایران رفتنی خواهد بود.
اما علی حاجی قاسمی استاد جامعه شناسی در سوئد میگوید پیچیدگیهای جامعه و اقتصاد ایران در چنین مطالعاتی دیده نمیشود، پیچیدگیهایی که هرگونه حکم صریح در حوزه مناسبات حکومت و مردم در ایران را با دشواری روبرو میکند.
5-10-2019 • 58 minuten, 21 seconden
اسلام و ذات آن
در شهری که اوین و کهریزک دارد، میتوان نماز خواند؟ حتما میپرسید منظور از این سوال چیست؟ آیا میتوان اوین و کهریزک را با بنیان و ذات اسلام مربوط دانست؟ ذات اسلام چیست؟ چه صفتی برازندهی اسلام و بیان ذات آن است؟ رحمانی؟ انقلابی؟ ناب محمدی؟
انکار اینکه بین اوین و اسلام رابطهای هست، بر این نظراستوار است که ذات اسلام رحمانیست. در این نگاه، ذات اسلام ثابت است و نامتغیر و بخش اعظم آنچه که در طول تاریخ به نام اسلام نوشته شده، فرعیست و رفتنی. اگر چنین است راه فهم ذات دین چیست؟ اگر تاریخ دین نمیتواند ما را به ذات آن راه ببرد چه چیز میتواند؟ چرا باید تاریخ اسلام را فقط در اوین و کهریزک جستجو کرد؟ مگر اسلام مادران ما بخشی از تاریخ این دین نیست؟ مگر اسلام میلیاردها نفر که از آنها چیزی نمیدانیم به این دلیل که آزارشان به ما و به اطرافیانشان نرسیده، بخشی از تاریخ اسلام یا ذات اسلام نیست؟ در یک کلام، آیا ادیان، از جمله اسلام، ذاتی دارند و اگر دارند ذات اسلام را در کجا باید جستجو کرد؟ این سوالها را با مهمانهای این هفتهی پرگار در میان میگذاریم.
مهمانهای برنامه:
محمود صدری جامعه شناس
محمد رضا نیکفر پژوهشگر فلسفه
این برنامه پیش از این نیز پخش شده است.
28-9-2019 • 53 minuten, 46 seconden
ایرانیهای خارج، خواهان فشار بیشتر بر ایران یا نه؟
محافل قدرتمندی در دستگاههای امنیتی جمهوری اسلامی فشار بر ایرانیهای خارج کشور را افزایش دادهاند. در ماههای اخیر شماری از کسانی که مرتب به ایران سفر میکردند و در کارهای آکادمیک و تحقیقیشان خطری متوجه نظام حاکم نمیشد هم، مورد آزار و اذیت قرار گرفتهاند. گفته میشود چنین آزار و اذیتی یک پیام روشن برای جمعیت بزرگتر ایرانیهای خارج است. در سوی دیگر، دولت آمریکا محدودیت بر سفر ایرانیها و ایرانیتبارها را در سالهای اخیر افزایش داده است. این وضعیت به اضافهی تشدید نگرانیها در مورد امکان تقابل نظامی ایران و آمریکا، جامعهی ایرانی مهاجر را دچار شکافی جدی کرده است. بخشی خواهان عادیسازی روابط ایران و آمریکا هستند و بخشی ادامهی فشار بر دولت ایران را به صلاح میدانند. آیا میشود فهمید در این کارزار، ذهنیت غالب در میان ایرانیهای خارج کشور چیست و کدام یک برای عموم آنان اهمیت بیشتری دارد؟ جامعهی مهاجر ایرانی از ثروتمندترین و باسوادترین جوامع مهاجر در کشورهای غربی است. آیا در میان ایرانیهای خارج کشور امکان شکلگیری یک سیاست واحد و پیگیری آن به عنوان اهرم فشار بر دولت ایران و دولتهای غربی هست؟ اگر نه، چرا؟
نازیلا گلستان فعال سیاسی معتقد است تلاش جمهوری اسلامی در خارج از کشور یکی از عوامل دودستگی بین ایرانیهای خارج کشور است.
احسان زاهدانی از نایاک، نهادی که برای عادیسازی روابط ایران و آمریکا فعالیت میکند، میگوید ایرانیهای خارج میدانند که تغییر در داخل ایران از طریق تعامل دولت ایران با جهان خارج ممکن است.
21-9-2019 • 54 minuten, 3 seconden
آینده از آن کدام است، چین یا آمریکا؟
در پی دریافت نامهای از جیمی کارتر رئیس جمهورسابق آمریکا، پزریدنت ترامپ به او زنگ میزند. هر دو موافقند که چین "دارد از آمریکا سبقت میگیرد." بر اساس آنچه از این مکالمه میدانیم کارتر در ادامه میگوید از چهل سال پیش که بین چین و آمریکا روابط عادی برقرار شده چین حتی یک سنت خرج جنگ نکرده ولی آمریکا به طور مداوم در جایی از جهان در حال جنگ بوده و سه تریلیون دلار خرج این جنگها کرده است. آنها که آینده را از آن چین میدانند وقتی چند ماه پیش، این ماجرا را از زبان جیمی کارتر شنیدند خوشحال شدند. اما آیا این داستان چیزهایی را ناگفته نمیگذارد؟ شتاب رشد اقتصادی چین رو به کاهش است. جمعیت آن به دلیل احساس ناامنی اقتصادی ترجیح میدهد پس انداز کند تا خرج، و این اقتصاد کشور را کم بنیه میکند. رهبران چین میلیونها نفر را که امید به توسعه سیاسی داشتند ناامید کردهاند و میلیونها مسلمان را یا در اردوگاههای بازپروری یا در شهرهایشان در معرض محدودیتهای عقیدتی گذاشتهاند. اینها کافی است تا پیچیدگیهای این سوال که آینده از آن چین است یا آمریکا را دریابیم. در برنامهی این هفته یونس جلالی کارشناس انرژی که هم در چین و آسیای شرق و هم با شرکتهای غربی کار کرده میگوید جمعیت کثیر، ثبات و دولت مقتدر مرکزی، چین را از بسیاری از عارضههایی که در غرب میبینیم در امان نگه میدارد.
سارا بازوبندی اقتصاددانی که تحولات چین را دنبال کرده اعتقاد دارد این عوامل اتفاقا ممکن است به پاشنهی آشیل چین تبدیل شود حال آنکه ساز و کار دمکراتیک در آمریکا به آن امکان تکاپو برای تصحیح خطاها را میبخشد.