Сваё 75-годзьдзе адзначае Зянон Пазьняк — адкрывальнік Курапатаў, адзін з ініцыятараў стварэньня Беларускага Народнага Фронту, старшыня дэпутацкай Апазыцыі БНФ у Вярхоўным Савеце 12-га скліканьня, фотамастак, паэт, гісторык. Зь Зянонам Пазьняком, які цяпер знаходзіцца ў Нью-Ёрку, гутарыць Сяргей Навумчык.

Чаму змагацца трэба з ракам, а не анкалёгіяй? Калі ў цэнтры ў Бараўлянах зьявіцца робат для малаінвазійных апэрацыі? Расказвае намесьнік дырэктара ў справе арганізацыі супрацьракавай барацьбы РНПЦ анкалёгіі і мэдычнай радыялёгіі Павал Маісееў.

Нобэлеўская ляўрэатка Сьвятлана Алексіевіч расказала Свабодзе, што усё жыцьцё мела сабак, брала іх бяздомных на ператрымку, дапамагала ўладкоўваць у сем’і. Размову мы пачынаем з абмеркаваньня звароту францускай акторкі Брыжыт Бардо да Аляксандра Лукашэнкі.

З дасьледніцай, асьпіранткай пры Польскай акадэміі навук Веранікай Лапуцькай вучымся чытаць лічбы пра Беларусь у міжнародных справаздачах, тлумачым, чаму ўлады памыліліся наконт дэпутатак Алены Анісім і Ганны Канапацкай, і зьдзіўляемся, чаму хлопцы не падаюць руку дзяўчатам пра знаёмстве.

З актывісткай жаночага руху Людмілай Пецінай гутарыць Ганна Соўсь

Каля дзесяці гадоў таму з прычыны праблемаў са здароўем адна зь першых беларускіх фэміністак Людміла Пеціна кардынальна зьмяніла сваё жыцьцё. Цяпер яна ў халодны зiмовы пэрыяд жыве ў Індыі, а па вясьне вяртаецца ў Беларусь. У 68 годоў Людміла займаецца ёгай, падарожнічае па сьвеце з заплечнікам і па-ранейшаму глядзіць на сьвет праз ракурс гендэрнай роўнасьці. Гэтая размова адбылася пасьля трохмесячнага падарожжа Людмілы Пецінай у Паўднёвую Амэрыку. З Людмілай Пецінай гутарыць Ганна Соўсь.

Госьць Свабоды -- былы кандыдат на прэзыдэнта, былы палітвязень, дыплямат і літаратар Андрэй Саньнікаў.

Кіраўнік праваабарончага цэнтру “Вясна” Алесь Бяляцкі ўзяў удзел у міжнароднай канфэрэнцыі ў Празе „Платы, сьцены і равы: свабода перасоўваньня як права чалавека“, якую ў межах праваабарончай Прэміі імя Вацлава Гаўла праводзіць Парлямэнцкая асамблея Рады Эўропы сумесна з Бібліятэкай імя Вацлава Гаўла і Фондам «Хартыя-77». Сёньня Алесь Бяляцкі – госьць Радыё Свабода.

Цімафей Акудовіч – экскурсавод, краязнавец – разважае пра Менск як турыстычны горад, пра праблему захаваньня яго архітэктурнай забудовы і пра ўспрыманьне беларускай гісторыі замежнымі, перадусім расейскімі, турыстамі. Зь ім гутарыць Вячаслаў Ракіцкі.

Сёньня госьцем Свабоды -- журналіст, музычны крытык, пісьменьнік, намесьнік галоўнага рэдактара часопіса “Мастацтва” Зьміцер Падбярэзскі. Пра сваю новую кнігу “Брыдкія аповяды”, пра апошнія зьявы і тэндэнцыі ў сучаснай беларускай папулярнай музыцы, а таксама пра праблему аўтарскага права ён распавядае вядучаму праграмы Вячаславу Ракіцкаму.

Госьцяй Свабоды – народная артыстка Беларусі, легендарная дыктарка Беларускага тэлебачаньня Зінаіда Бандарэнка. Яна дзеліцца сваімі радасьцямі і трывогамі ў 2015 годзе і спадзяваньнямі на год 2016-ы. Зь Зінаідай Бандарэнкай гутарыць Вячаслаў Ракіцкі.

Калі і як зьявіліся беларусы ў расейскай Сыбіры? Як захоўваюць свае, беларускія традыцыі? Зь якімі праблемамі сутыкаюцца ў сучаснай расейскай правінцыі? Пра гэта з удзельнікам беларускага клюбу "Крывічы" ў Іркуцку, дасьледнікам беларускай прысутнасьці ў Сыбіры Алегам Рудаковым гутарыць Вячаслаў Ракіцкі.

“Госьця на Свабодзе -- вядучая акторка Беларускага дзяржаўнага тэатру лялек Сьвятлана Цімохіна. У чым прычына папулярнасьці тэатраў лялек у Беларусі? Што патрабуецца ад сучаснага актора ў лялечным тэатры? І чаму ўсё меней беларускамоўных спэктакляў зьяўляецца на галоўнай лялечнай сцэне краіны? Пра гэта са Сьвятланай Цімохінай гутарыць Вячаслаў Ракіцкі.

Конкурсная праграма маштабнага выставачнага праекту «Восеньскі салён з Белгазпрамбанкам” завяршылася сэнсацыйнай перамогай Андрэя Лянкевіча. Міжнароднае журы ўганаравала Вялікім прызам не жывапісца, графіка, ці скульптара, а фотамастака за ягоны калаж “Бывай, Бацькаўшчына”. Белгазпрамбанк прафінансуе яго наступны творчы праект. Чаму так адбылося? Прычына ў тым, што фатаграфія Беларусі зрабіла рэвалюцыйны крок наперад у прастору мастацтва, а традыцыйныя віды мастацтвы – крок назад? Ці гэта ўвогуле эўрапейская тэндэнцыя? І ў чым сёньня выяўляецца мастацкасьць фатаграфіі?

Вячаслаў Ракіцкі запрашае ў студыю госьця.

Як суадносяцца гістарычная праўда і суб’ектыўны погляд на яе гісторыка?  А калі і чаму адбываецца альшаваньне гісторыі? Пра гэта разважае доктар гістарычных навук, прафэсар Валянцін Голубеў. Зь ім гутарыць Вячаслаў Ракіцкі.

Як спалучыць у ім нацыянальную традыцыю і найноўшыя сусьветныя тэндэнцыі ў архітэктуры і інтэр’ерах? І ці можа быць бізнэс у творчых галінах у Беларусі пасьпяховым? Над гэтымі пытаньнямі разважае госьць Свабоды -- малады архітэктар, заснавальнік архітэктурнай студыі ZROBYM Андрэй Макоўскі. Зь ім гутарыць Вячаслаў Ракіцкі.

Вячаслаў Ракіцкі запрашае ў студыю госьця.

У тэатрах і музычных калектывах краіны гэтымі днямі пачынаецца новы сэзон. Ёсьць нагода пагаварыць пра сёньняшні стан і пра пэрспэктывы беларускага мастацтва. А таксама — пра запатрабаванасьць сцэнай і публікай нацыянальных традыцыяў. Госьцем Свабоды сёньня — опэрны сьпявак, дырэктар «Беларускай капэлы», рэжысэр Нацыянальнага акадэмічнага Вялікага тэатру опэры і балету Рэспублікі Беларусь, заслужаны артыст Беларусі, прафэсар Віктар Скарабагатаў.

На экранах Беларусі дэманструецца амэрыканскі баявік “Місія невыканальная 5: Племя ізгоеў”. Паводле сюжэту, у глябальнай тэрарыстычнай сетцы ёсьць месца і для Беларусі. Пра тое, як ствараецца імідж краіны і нацыі ў мастацтве - размова з кінааналітыкам, культуролягам Максімам Жбанковым.

Беларуская навуковая грамадзкасьць рыхтуецца адзначыць 500-годзьдзе беларускага кнігадрукаваньня. 6 жніўня 1517 году Францішак Скарына ў Празе надрукаваў Псалтыр, а потым амаль кожны месяц выдаваў новую кнігу Бібліі. Бальшыня народаў з разьвітымі культурамі маюць поўныя пераклады Бібліі на свае мовы, а ў беларусаў іх дагэтуль няма. Так сьцьвярджае доктар тэалёгіі, дырэктарка Беларускага калегіюму Ірына Дубянецкая.

Гутарка з рэжысэрам Беларускага нацыянальнага акадэмічнага тэатру імя Янкі Купалы Андрэем Саўчанкам.

Гутарка з расейскім пісьменьнікам Ўладзімерам Вайновічам пра вайну ва Ўкраіне і Беларусь без Лукашэнкі Інтэрвію Свабодзе было прэм'ер-міністра Літвы Андруса Кубілюса, які лічыць, што Ўладзімер Пуцін вядзе гангстэрскую вайну, і кажа што Аляксандар Лукашэнка яго моцна зьдзівіў.

Алег Сідорчык, актор Свабоднага тэатру, даў інтэрвію Радыё Свабода

Госьця Свабоды — выканаўчы прадусар тэлепраекту «Свабоды» і Голасу Амэрыкі «Настоящее время» Шахіда Якуб, якая тройчы за апошнія месяцы працавала зь відэакамэрай у зоне ваенных дзеяньняў на Данбасе з абодвух бакоў — украінскага і кантраляванага сэпаратыстамі.

Інтэрвію з першым прэзыдэнтам Украіны Леанідам Краўчуком.

Госьць Свабоды — вядомы расейскі публіцыст, блогер, музычны крытык, адзін зь першых прапагандыстаў рок-музыкі ў Савецкім Саюзе Арцём Троіцкі.

Незалежны інтэрнэт-тэлеканал ARU TV, які базуецца ў Эстоніі, распачаў новы праект тэлевяшчаньня, арыентаваны на жыхароў Беларусі і Расеі, а таксама на расейскамоўнае насельніцтва Ўкраіны і краінаў Балтыі. Кіраўнік праекту — Павал Марозаў, палітычны ўцякач зь Беларусі. Жывучы яшчэ ў Беларусі, Марозаў стварыў «Мультклюб» — сэрыю сатырычных мультфільмаў пра прэзыдэнта Беларусі Аляксандра Лукашэнку. З Паўлам Марозавым гутарыла Ганна Соўсь.

“Тое, што робіцца зь беларускім ліцэем зьяўляецца складовай часткай агульнай палітыкі ў адносінах да нацыянальнай культуры і беларускай мовы... Але я думаю, што барацьба ліцэістаў, выкладчыкаў павінна прынесьці плён. Усімі даступнымі спосабамі трэба змагацца за родную мову”.

Архіўнае інтэрвію 2004 году зь пісьменьнікам Тадэвушам Канвіцкім.

Расейскі прафэсар, доктар гістарычных навук Андрэй Зубаў, які быў звольнены з працы ў Дзяржаўным інстытуце міжнародных адносін у Маскве за параўнаньне анэксіі Крыму зь дзеяньнямі гітлераўскай Нямеччыны ў 1938 годзе, лічыць факт расейскага ўварваньня ва Ўсходнюю Ўкраіну сьведчаньнем посьпеху Ўкраіны. Ідзе грамадзянская вайна не ва Ўкраіне, а на постсавецкай прасторы.

Другая частка інтэрвію з гісторыкам Уладзімерам Ляхоўскім пра беларускую школу пад нямецкай акупацыяй у часе Першай сусьветнай вайны.

«Ён загнаў сябе ў сытуацыю, калі кожны крок кепскі», – Леанід Неўзьлін, экс-акцыянэр ЮКАСу, якога ў Расеі чакае пажыцьцёвае зьняволеньне па абвінавачаньні ў арганізацыі не аднаго забойства і фінансавых злачынствах, лічыць, што Расею можа выратаваць толькі сыход Пуціна ад улады.

Першая сусьветная вайна мела вялікі ўплыў ня толькі на палітычны лёс Беларусі, якая пасьля заканчэньня гэтага канфлікту ўпершыню пад сваёй назвай зьявілася на палітычнай мапе Эўропы. Як лічыць беларускі гісторык Уладзімер Ляхоўскі, гэтая вайна таксама мела вырашальны ўплыў на рост нацыянальнай сьвядомасьці беларусаў і беларусізацыю іхнага жыцьця. Уладзімер Ляхоўскі распавёў Свабодзе пра заснаваньне беларускамоўнай школьнай сыстэмы немцамі падчас Першай сусьветнай вайны. 

Пра сытуацыю ў Луганску Радыё Свабода пагутарыла з Ірынай Козыравай, журналісткай луганскага выданьня «Ўсходні варыянт».

У інтэрвію беларускай Свабодзе расейская дысыдэнтка і праваабаронца, заснавальніца партыі «Дэмакратычны саюз», ураджэнка Баранавічаў Валерыя Навадворская разважае пра тое, наколькі далёка можа пайсьці Пуцін, чым Захад можа спыніць Расею, ці жадае Крэмль захапіць Беларусь, ці зьяўляецца Лукашэнка марыянэткай Масквы, і як жыць у краіне, дзе большасьць не падзяляе твае каштоўнасьці.

Інтэрвію з Ігарам Ліхавым, былым амбасадарам Украіны ў Беларусі

Сьвятлана Алексіевіч – беларуская пісьменьніца, піша па-расейску. Апублікавала, сярод іншага, «пяцікніжжа пра гісторыю чырвонага чалавека»: «У вайны не жаночае аблічча», «Апошнія сьведкі», «Цынкавыя хлопчыкі», «Чарнобыльская малітва», «Час сэканд хэнд». Ляўрэатка шматлікіх міжнародных літаратурных прэмій. Жыве ў Менску.