Podcast Tomasza Stawiszyńskiego, filozofa, eseisty, znanego m.in. z anteny Radia TOK FM, autora książki "Potyczki z Freudem. Mity, pokusy i pułapki psychoterapii" (2013).
#198 Czy Jezus zmartwychwstał (i co by to w ogóle miało znaczyć)? Rozmowa z ks. dr. Eligiuszem Piotrowskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości ks. dr Eligiusz Piotrowski, teolog, były wiceprezydent Europejskiego Stowarzyszenia Teologów Katolickich, autor m.in. (kontrowersyjnej) książki „Początki wiary w zmartwychwstanie Jezusa” (2022).
A rozmawiamy o tym, czy Jezus zmartwychwstał (i co by to w ogóle miało znaczyć).
Rozmawiamy także o rozmaitych teologicznych koncepcjach zmartwychwstania. O krytykach tych koncepcji. O historycznych, antropologicznych, socjologicznych, filozoficznych, psychologicznych oraz teologicznych ujęciach religii oraz idei religijnych. O różnicach i podobieństwach pomiędzy nimi. O tym, czym jest chrześcijaństwo i jaka jest jego istota. O tym czy św. Paweł miał rację, że jeśli Jezus nie zmartwychwstał nauczanie chrześcijańskie jest „daremne”, a wiara „próżna”. O tym czy teologia wymaga gruntownej rewizji, a może nawet rewolucji. O kontrowersjach wokół książki „Początki wiary w zmartwychwstanie Jezusa”, a także o przyczynach i konsekwencjach tych kontrowersji.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
10/20/2024 • 2 hours, 6 minutes, 27 seconds
#197 Kontrkultura – co z niej zostało i czy jest dziś możliwa? Rozmowa z Jaremą Piekutowskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Jarema Piekutowski, socjolog i publicysta, autor m.in. książki „Od czapeczek foliowych do seksualnej recesji”.
A rozmawiamy o kontrkulturze i buncie.
Rozmawiamy także o rewolcie lat 60. O pokoleniu „dzieci-kwiatów” oraz jego losach. O tym, co nam zostało z tamtych lat. O tym, czy kontrkultura to już tylko historia, czy też może wciąż jeszcze gdzieś istnieje, a jeśli tak to gdzie jej szukać. O tym jak rynek wchłania każdy gest buntu i zamienia go na towar. O muzyce, literaturze, duchowości jako o nośnikach kontrkultury. O tym czy chrześcijaństwo (katolicyzm i nie tylko) mogą być postrzegane jako siły kontrkulturowe we współczesnym świecie.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
10/6/2024 • 2 hours, 8 minutes, 35 seconds
#196 Uwaga, wspólnota, media społecznościowe. Rozmowa z Anną Cieplak i Michałem Krzykawskim
W najnowszej odsłonie podcastu „Skądinąd” goszczą Anna Cieplak, pisarka i działaczka społeczna oraz prof. Michał Krzykawski, filozof, dyrektor Centrum Badań Krytycznych nad Technologiami Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
A rozmawiamy o wpływie mediów społecznościowych na umysł i społeczeństwo.
Rozmawiamy także o kapitalizmie cyfrowym. O utracie zdolności do koncentrowania uwagi. O różnych odmianach uwagi. O wpływie kapitalizmu cyfrowego na życie indywidualne, polityczne i społeczne. O tym, w jaki sposób można chronić się przed destrukcyjnym oddziaływaniem platform cyfrowych. O prawnych i politycznych regulacjach tej sfery.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
9/22/2024 • 2 hours, 4 minutes, 26 seconds
#195 Rzym – miasto nad miastami. Rozmowa z Piotrem Kępińskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Piotr Kępiński, eseista, pisarz, poeta, autor m.in. książek „Szczury z Via Veneto”, „W cieniu Gran Sasso” oraz „Rzym. Miasto nad miastami”.
A rozmawiamy o Rzymie.
Rozmawiamy także o włoskiej historii i architekturze. O rzymskich zaułkach, zakątkach i restauracjach. O Rzymie, który znają turyści i takim, do którego turyści się nie zapuszczają. O kulturze i historii tego miasta. O miastach w ogóle – włoskich, polskich i nie tylko. O literackich sposobach opisu miast. O tym, co warto zobaczyć w Rzymie. O turystach i turystyce. O włoskiej perspektywie i międzynarodowej polityce.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
9/8/2024 • 1 hour, 58 minutes, 11 seconds
#194 Wakacyjne rekomendacje lekturowe’2024 – odsłona 3 (i ostatnia)
#194 Wakacyjne rekomendacje lekturowe’2024 – odsłona 3 (i ostatnia)
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” przedstawiam książki, które warto wziąć ze sobą na wakacje albo przeczytać przy innej okazji.
Są to:
Rene Girard „Apokalipsa tu i teraz”, przeł. Cezary Zalewski, WAM
Stephen King „Im mroczniej, tym lepiej”, przeł. Janusz Ochab, Albatros
Don Winslow „Miasto w ogniu”, „Miasto marzeń”, „Miasto w gruzach”, przeł. Alina Patkowska, HarperCollins Polska
Piotr Kępiński „Rzym”, Wielka Litera
Owocnego czytania!
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” przedstawiam książki, które warto wziąć ze sobą na wakacje albo przeczytać przy innej okazji.
Są to:
Knut Hamsun „Włóczęgi”, przeł. Czesław Kędzierski, vis-a-vis etiuda
Zbigniew Mikołejko, Dorota Kowalska „Jak błądzić skutecznie”, Iskry/Agora
Robert Whitaker „Zmącony obraz”, przeł. Jan Dzierzgowski, Czarne
Konstandinos Kawafis „Wiersze wszystkie”, przeł. Ireneusz Kania, Austeria
Owocnego czytania!
8/18/2024 • 40 minutes, 49 seconds
#192 Alchemia, sztuka, ezoteryka, tarot. Druga rozmowa z dr hab. Rafałem Prinke
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” ponownie gości dr hab. Rafał T. Prinke, historyk, znawca historii ezoteryzmu, autor m.in. książek „Tarot. Dzieje niezwykłej talii kart” oraz „Zwodniczy ogród błędów. Piśmiennictwo alchemiczne do końca XVIII wieku”.
A rozmawiamy o związkach alchemii ze sztuką i kulturą.
Rozmawiamy także o alchemicznej ikonografii. O inspiracjach alchemicznych w sztuce dawnej i współczesnej. O literackich dziełach, w których pojawia się symbolika alchemiczna. O tym ile jest alchemii i kabały w tarocie. O dziejach tarota – niezwykłej talii kart. O tym, jaki obraz świata wyłania się z ezoteryki.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” przedstawiam książki, które warto wziąć ze sobą na wakacje albo przeczytać je przy innej okazji.
Są to:
Remigiusz Mróz „Paderborn”, Wydawnictwo Czwarta Strona
Carl Gustav Jung „Odpowiedź Hiobowi” (nowe wydanie z przedmową Olgi Tokarczuk), przeł. Robert Reszke, Wydawnictwo Literackie
Caitlin R. Kiernan „Domy na dnie morza”, przeł. Anna Reszta, Wydawnictwo MAG
Leonard Mlodinov „Chwiejnym krokiem. Jak przypadki wpływają na nasz los”, przeł. Paweł Strzelecki, Zysk i S-ka
Owocnego słuchania i czytania!
8/4/2024 • 26 minutes, 27 seconds
#189 Czym jest alchemia? Rozmowa z dr hab. Rafałem Prinke
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr hab. Rafał Prinke, historyk, znawca historii ezoteryzmu, autor m.in. książki „Zwodniczy ogród błędów. Piśmiennictwo alchemiczne do końca XVIII wieku”.
A rozmawiamy o alchemii.
Rozmawiamy także o historii „wiedzy tajemnej”. O początkach alchemii i jej historii. O alchemii wschodniej i zachodniej. O związkach alchemii z ezoteryką. O tym, czy alchemia jest poprzedniczką chemii. O C. G. Jungu i jego interpretacji alchemii jako dyscypliny zajmującej się rozwojem psychicznym i duchowym. O tym czy da się przemienić metal w złoto. I o tym, dlaczego pomimo niepowodzeń w tym zakresie, alchemicy wytrwale praktykowali swoją sztukę.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
7/28/2024 • 2 hours, 9 minutes, 1 second
#189 Wojna – teoria i praktyka. Rozmowa z dr. Antonem Marczyńskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Anton Marczyński, filozof związany z Fundacją Na Rzecz Myślenia im. Barbary Skargi, szef Polskiego Radia dla Ukrainy, autor książki „Ciało/Mistyka. Wstęp do ontologii cielesności”.
A rozmawiamy o wojnie – w filozofii, historii, teraźniejszości.
Rozmawiamy także o zmarłym w kwietniu prof. Zbigniewie Mikołejce. O Ukrainie i Polsce. O filozofii na Krymie i w Warszawie. O historii ukraińskiej i polskiej filozofii. O filozoficznych ujęciach wojny. O tym, jak teoria spotyka się albo rozmija z życiem. O „realistach” i „pacyfistach”.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
7/14/2024 • 2 hours, 7 minutes, 4 seconds
#188 Czy śmiech i literatura to skuteczne antidota na przemijanie? Rozmowa z Anną Dziewit-Meller
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Anna Dziewit-Meller, pisarka, redaktorka naczelna Grupy Wydawniczej „Foksal”, autorka m.in. opublikowanej właśnie powieści „Juno” (Wydawnictwo Literackie).
A rozmawiamy o śmiechu, literaturze i przemijaniu.
Rozmawiamy także o doświadczeniu upływającego czasu. O starości i starzeniu się. O tym, czy kultura przygotowuje nas na starość i śmierć. O powieści „Juno”, w której śmiech staje się sposobem oswajania – i opowiadania – o kryzysach, przemijaniu i umieraniu. O kryzysie wieku średniego – czy istnieje? O najintensywniejszych dziecięcych i młodzieńczych przeżyciach czytelniczych. O czytaniu i literaturze. O specyfice polskiego rynku książki i o tym, jak się zmieniał w ostatnich dekadach.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
6/30/2024 • 2 hours, 5 minutes, 23 seconds
#187 Chirurgia, medycyna, kultura. Rozmowa z prof. Krzysztofem Wróblem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. dr hab. n. med. Krzysztof Wróbel, kardiochirurg, kierownik Kliniki Kardiochirurgii Szpitala Medicover w Warszawie.
A rozmawiamy o chirurgii, medycynie i współczesnej kulturze.
Rozmawiamy także o tym, czym jest serce. O kardiochirurgii i operacjach na bijącym oraz niebijącym sercu. O pracy kardiochirurga i perspektywie, z jakiej patrzy na ludzki organizm (także swój). O panującym we współczesnej kulturze stosunku do śmierci i chorób. O medycynie i filozofii medycyny. O tym, jaka jest dzisiaj pozycja lekarza i jak ludzie widzą tę społeczną rolę, powołanie, zawód. O tym, co to znaczy, że „operacja się udała” – i dzięki komu „operacja się udaje”.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
6/16/2024 • 2 hours, 16 minutes, 52 seconds
#186 Czy psychodeliki mogą zmienić świat? Rozmowa z Dariuszem Misiuną
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Dariusz Misiuna, socjolog, eseista, założyciel i szef Wydawnictwa Okultura, które w tym roku obchodzi 23 urodziny.
A rozmawiamy o tym czy psychodeliki mogą zmienić świat.
Rozmawiamy również o zagadkowej symbolice liczby 23. O historii kontrkultury lat 90. i początkach wydawnictwa Okultura. O anarchizmie, alternatywnych projektach społecznych i politycznych, utopiach i marzeniach o innym świecie. O magii i ezoterycy. O czarownictwie i ekologizmie. O tym, czy istnieje dziś ezoteryka, która nie jest skomercjalizowana. O rewolucji psychodelicznej i rozmaitych zastosowaniach środków psychodelicznych. O tym, czy to dobrze, że psychodeliki stają się częścią oficjalnego rynku farmaceutycznego.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
6/2/2024 • 2 hours, 19 minutes, 55 seconds
#185 Czy żyjemy w histerycznej kulturze? Rozmowa z dr Mirą Marcinów
W najnowszej odsłonie "Skądinąd" gości dr Mira Marcinów, psycholożka i filozofka związana z Instytutem Filozofii i Socjologii PAN, autorka m.in. książek „Historia polskiego szaleństwa”, „Niezabliźniona rana Narcyza” (z B. Dobroczyńskim) oraz „Bezmatek”.
A rozmawiamy o histerii i histerycznej kulturze.
Rozmawiamy także o tym, gdzie ukrywa się histeria. Co znaczy dzisiaj, a co znaczyło kiedyś to pojęcie. O tym, czy możliwa jest całkowicie naukowa psychoterapia. O plusach i minusach psychoanalizy. O różnicach pomiędzy histerią a narcyzmem i borderline. O tym, czy współczesna kultura jest histeryczna, a jeśli tak – co to znaczy? O kulturowych i filozoficznych uwarunkowaniach psychiatrii i psychoterapii. O histerii jako „pozycji egzystencjalnej”.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
5/19/2024 • 2 hours, 13 minutes, 8 seconds
#184 Odcinek specjalny. Prof. Zbigniew Mikołejko (1951-2024) – pożegnanie.
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” wspominam zmarłego w14 kwietnia 2024 roku prof. Zbigniewa Mikołejkę.
5/12/2024 • 36 minutes, 28 seconds
#183 Nowe technologie – szanse, zagrożenia, fantazje, nadzieje. Rozmowa z Jackiem Mańko
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Jacek Mańko, kognitywista i badacz wpływu nowych technologii na człowieka, związany z Akademią Leona Koźmińskiego w Warszawie.
A rozmawiamy o tym, czy trzeba się bać nowych technologii.
Rozmawiamy także o sztucznej inteligencji. O religijnych aspektach nowych technologii oraz firm, które je propagują. O prawdzie i fałszu w epoce cyfrowej. O wpływie nowych technologii na zdolności poznawcze oraz poczucie rzeczywistości. O cyfrowym kapitalizmie, jego specyfice i patologiach.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
4/28/2024 • 2 hours, 6 minutes, 9 seconds
#182 Czy Bóg umarł? Rozmowa z dr. Michałem Jędrzejkiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Michał Jędrzejek, filozof, redaktor miesięcznika „Znak”, autor książki „Bóg umarł. Dlaczego odchodzimy od religijności” (Znak 2024).
A rozmawiamy o tym, czy Bóg umarł.
Rozmawiamy także o tym, kto pierwszy tę śmierć zdiagnozował. O różnych filozoficznych i nie tylko koncepcjach religijności. O filozofach i filozofiach głoszących – na rozmaite sposoby – śmierć Boga. O teologii i złu. O współczesnych formach religijności. O tym, czy skończył się „świat chrześcijański”.
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
4/14/2024 • 2 hours, 1 minute, 24 seconds
#181 Wszyscy potrzebujemy pocieszenia. Rozmowa z Wojciechem Bonowiczem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Wojciech Bonowicz, poeta, pisarz, autor m.in. książki „Dziennik pocieszenia” (Znak 2024).
A rozmawiamy o pocieszeniu.
Rozmawiamy także o tym, czy można zmieniać świat i jak to robić. O niepełnosprawności i normie. O smutku, melancholii i „etycznym odrętwieniu”, w którym wielu z nas tkwi. O polaryzacji, kryzysie i beznadziei. O literaturze i religii.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
3/31/2024 • 1 hour, 59 minutes, 48 seconds
#180 Przemijanie, nostalgia, meandry losu i zagadkowa historia Judasza. Rozmowa z dr. Tomaszem Terlikowskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Tomasz Terlikowski, filozof, publicysta, autor m.in. opublikowanej właśnie książki „To ja, Judasz. Biografia Apostoła” (Wydawnictwo Literackie).
A rozmawiamy o meandrach ludzkiego losu.
Rozmawiamy także o pisaniu. O przemijaniu i upływie czasu. O współczesnej kulturze, która znamiona przemijania stara się ukryć. O literaturze wysokiej i popularnej. O zmieniającym się świecie i krajobrazach. O religii i religijności w perspektywie kulturowych przemian. O historii Judasza jako opowieści, w której pojawiają się wszystkie fundamentalne przekonania i paradoksy chrześcijaństwa. O tym, jaka jest przyszłość religii na Zachodzie.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
3/17/2024 • 2 hours, 5 minutes, 44 seconds
#179 Psychiatria – psychoterapia – kontrowersje. Rozmowa z dr hab. n. med. Sławomirem Murawcem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr hab. n. med. Sławomir Murawiec, psychiatra i psychoterapeuta z Akademii Zdrowia Psychicznego Harmonii.
A rozmawiamy o sporach i kontrowersjach wokół psychiatrii i psychoterapii.
Rozmawiamy także o tym, czy da się połączyć myślenie w kategoriach medycznych i psychoterapeutycznych. O mechanizmie działania leków psychotropowych. O tym czy psychiatria jest taką dziedziną medycyny, jak pozostałe. O tym, dlaczego nie jest. O kulturowych i społecznych czynnikach wpływających na samopoczucie. O jasnych i ciemnych stronach kultury terapeutycznej.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
3/3/2024 • 2 hours, 5 minutes, 20 seconds
#178 Starość, starzenie się, kult młodości, konflikt pokoleń. Rozmowa z Dagny Kurdwanowską
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Dagny Kurdwanowska, psychogerontolożka, dziennikarka, autorka książek.
A rozmawiamy o starzeniu się.
Rozmawiamy także o tym, kiedy zaczyna się starość. O tym, jakie są jej oznaki i objawy. O starzejących się społeczeństwach. O tym, że sytuacja wielu starszych ludzi w Polsce – oraz ich opiekunów – jest dramatyczna. O problemach i niedoskonałościach systemu opieki i pomocy społecznej. O tym w jaki sposób można by aktualną sytuację poprawić. O kulcie młodości i „kampanii przeciwko starości”. O konflikcie pokoleń i negatywnych stereotypach dotyczących starości. O biologii, socjologii i psychologii starości i starzenia się.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
2/17/2024 • 2 hours, 10 minutes, 43 seconds
#177 Izrael, Palestyna, Polska, świat. Rozmowa z Dariuszem Rosiakiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Dariusz Rosiak, dziennikarz, reporter, autor wielu książek, twórca „Raportu o stanie świata”.
A rozmawiamy o sytuacji w Izraelu i Palestynie oraz o dyskusjach na ten temat.
Rozmawiamy także o aktualnej sytuacji międzynarodowej. O podróży Dariusza Rosiaka do Izraela i Zachodniego Brzegu. O polityce rządu Izraela i krytyce tej polityki. O historii i teraźniejszości konfliktów na Bliskim Wschodzie. O sposobie w jaki na temat tego konfliktu rozmawiamy. O antysemityzmie i o tym, czym się on różni od krytycznego stosunku do działań państwa Izrael. O „represyjnej tolerancji”, „strukturalnej głupocie” oraz potrzebie upraszczania obrazu świata. O polaryzacji i lęku przed niejednoznacznością. O wolności słowa i jej granicach.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
2/4/2024 • 2 hours, 6 minutes
#175 Jeffrey Epstein, Donald Trump i przyszłość (oraz teraźniejszość) Ameryki. Rozmowa z Radosławem Korzyckim
#175 Jeffrey Epstein, Donald Trump i przyszłość (oraz teraźniejszość) Ameryki. Rozmowa z Radosławem Korzyckim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Radosław Korzycki, były korespondent polskich mediów w Stanach Zjednoczonych, publicysta, znawca tematyki amerykańskiej.
A rozmawiamy o polityczno-społecznej sytuacji w Ameryce.
Rozmawiamy także o sprawie Jeffreya Epsteina. O rozmaitych teoriach spiskowych, jakie wokół tej sprawy powstają. O celebrytach uwikłanych w znajomość oraz interesy z Epsteinem, a także o nowych, opublikowanych niedawno dokumentach ze śledztwa. O szansach Donalda Trumpa na prezydenturę oraz konsekwencjach, jakie jego wybór może mieć dla Ameryki i świata. O długotrwałych skutkach pandemii.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
1/21/2024 • 1 hour, 51 minutes, 56 seconds
#175 Media, demokracja, polaryzacja. Rozmowa z dr. Bogdanem Balickim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Bogdan Balicki, badacz komunikacji z Katedry Nauk Humanistycznych i Społecznych przy Wydziale Zarządzania na Politechnice Wrocławskiej (oraz radykalny konstruktywista).
A rozmawiamy o mediach i demokracji.
Rozmawiamy także o wolności słowa. O wartości płynącej z myślenia pod prąd. O symetryzmie i symetrystach. O mediach publicznych w Polsce i mediach w ogóle. O roli mediów w demokracji. O zaletach tradycyjnych redakcji. O komunikacji i odmowie komunikowania. O polaryzacji i jej konsekwencjach. O tym, jak mógłby wyglądać krajobraz medialny w Polsce.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
1/7/2024 • 2 hours, 5 minutes, 23 seconds
#174 Wojna, sztuczna inteligencja, wielka polityka – szanse i zagrożenia. Rozmowa (świąteczno-noworoczna) z prof. Janem Chwedeńczukiem i dr. Pawłem Boguszewskim
W najnowszej, świąteczno-noworocznej odsłonie „Skądinąd” goszczą prof. Jan Chwedeńczuk, fizyk z Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego i dr Paweł Boguszewski, neuronaukowiec z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego Polskiej Akademii Nauk.
A rozmawiamy o największych współczesnych zagrożeniach i szansach.
Rozmawiamy także o mijającym roku. O wojnie w Ukrainie i wojnie na Bliskim Wschodzie. O dezinformacji i teoriach spiskowych. O „wielobiegunowym świecie” i rosyjskiej propagandzie. O konflikcie na linii Zachód-Wschód. O sztucznej inteligencji i jej możliwych zastosowaniach w nauce i życiu codziennym. O tym, czy rozwój technologiczny jest możliwy do kontrolowania – a jeśli tak to w jakim zakresie. O niebezpieczeństwach – lokalnych i globalnych – związanych ze sztuczną inteligencją, a także o tym jak już teraz jest konstruktywnie wykorzystywana, np. w medycynie.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
12/24/2023 • 2 hours, 3 minutes, 7 seconds
#173 Psychiatria, psychoanaliza, psychoterapia, otwarty dialog. Rozmowa z dr. n. med. Cezarym Żechowskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr n. med. Cezary Żechowski, psychiatra, kierownik Środowiskowego Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży Warszawa-Wola.
A rozmawiamy o otwartym dialogu i jego zastosowaniu w psychiatrii i psychoterapii.
Rozmawiamy także o historii polskiej psychoterapii i psychoanalizy. O różnych nurtach i szkołach myślenia o zdrowiu psychicznym. O biologicznych i kulturowych podstawach cierpienia psychicznego oraz o tym, jak pomagać osobom, które takie cierpienie dotyka. O psychoanalizie i neuropsychoanalizie. O metodzie otwartego dialogu, jej specyfice i zastosowaniu w leczeniu ciężkich kryzysów i zaburzeń psychicznych.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
12/10/2023 • 2 hours, 6 minutes, 9 seconds
#172 Ezoteryczna historia polskiej inteligencji, czyli „Śnialnia”. Rozmowa z Rafałem Księżykiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Rafał Księżyk, pisarz i dziennikarz, autor m.in. książek „23 cięcia dla Williama S. Burroughsa”, „Dzika rzecz. Polska muzyka i transformacja 1989-1993” oraz – najnowszej – „Śnialnia. Śląski underground”.
A rozmawiamy o miejscu, w którym m.in. zaczął się polski powojenny buddyzm.
Rozmawiamy także o fenomenie pracowni przy Piastowskiej 1 w Katowicach. O sztuce i poszukiwaniach duchowych skupionej wokół pracowni grupy „Oneiron”. O psychodelii, magii, okultyzmie i początkach buddyzmu w PRL. O ezoterycznej alternatywie światopoglądowej dla katolicyzmu i komunizmu. O twórczości Urszuli Broll, Andrzeja Urbanowicza i Henryka Wańka. O magicznym Śląsku. O obyczajowo-artystycznych transgresjach w latach 90.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
11/26/2023 • 1 hour, 56 minutes, 8 seconds
#171 Dlaczego potrzebujemy Sama Harrisa? Zachęta do lektury „Nadając sens” i nie tylko
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” rekomenduję książkę Sama Harrisa „Nadając sens”, która ukazała się właśnie na polskim rynku nakładem wydawnictwa Filia, w przekładzie Aleksandry Paszkowskiej.
Opowiadam nie tylko o książce, ale także o tym dlaczego jej autor – w swojej pisarskiej i podcastowej działalności – wnosi do sfery publicznej jakości od dawna już deficytowe: wolność myślenia, nieuleganie takim czy innym poprawnościowym ortodoksjom, poleganie na sile argumentacji, a nie na autorytecie czy środowiskowych dogmatyzmach.
A także o kilku jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania (i czytania)!
11/19/2023 • 33 minutes, 44 seconds
#170 Życie, los, dzieło, biografia i biografistyka. Rozmowa z Aleksandrem Kaczorowskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Aleksander Kaczorowski, eseista, pisarz, autor wielu książek, m.in.: „Praski elementarz”, „Havel. Zemsta bezsilnych”, „Ota Pavel: pod powierzchnią” oraz wydanej właśnie biografii Izaaka Babla „Babel. Człowiek bez losu”.
A rozmawiamy o relacji pomiędzy dziełem a życiem.
Rozmawiamy także o tym, jak się pisze biografie. O Europie Środkowej jako niezwykłym tyglu idei, sztuki i polityki. O polskiej i europejskiej polityce. O literaturze i o tym, jak powstaje dzieło literackie – ile w nim osobowości twórcy, a ile czynników od niego zupełnie niezależnych. O Izaaku Bablu i jego życiu w sowieckich realiach. O tragicznym losie europejskich Żydów i o literaturze, która o nim opowiada.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
11/12/2023 • 2 hours, 1 minute, 32 seconds
#169 Konflikt izraelsko-palestyński: geneza, teraźniejszość, przyszłość. Rozmowa z dr. Martyną Wielewską–Baką
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Martyna Wielewska-Baka, adiunktka na Uniwersytecie Gdańskim, wykładowczyni na judaistyce stosowanej na Uniwersytecie SWPS, autorka wydanej właśnie książki „Anatomia nieobecności. Konflikt izraelsko-palestyński w mediach i w polityce” (słowo/obraz terytoria 2023).
A rozmawiamy o przyczynach i naturze konfliktu izraelsko-palestyńskiego.
Rozmawiamy także o historii Izraela. O tym w jaki sposób konflikt izraelsko-palestyński przedstawiany jest w mediach i w jaki sposób bywa używany w dyskursie politycznym. O terroryzmie i okrucieństwie. O ataku na Izrael w październiku tego roku i o tym, co z tego może wyniknąć. O tym, jakie są możliwe scenariusze rozwoju sytuacji. O tym, jakie są stanowiska w sprawie tego konfliktu i jakie towarzyszą im uzasadnienia. O tym, czy istnieje jakiekolwiek pokojowe rozwiązanie tej sytuacji.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
10/29/2023 • 2 hours, 12 minutes, 33 seconds
#168 Fizyka, metafizyka i widmo globalnej katastrofy. Rozmowa z prof. Janem Chwedeńczukiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Jan Chwedeńczuk, fizyk z Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego.
A rozmawiamy o fizyce, metafizyce i świecie.
Rozmawiamy także o tym, gdzie są granice pomiędzy nauką a religią. O tym, co można, a czego nie można poznać przy pomocy metody naukowej. O tym, czy z pewnych cech rzeczywistości można wnioskować „skąd się to wszystko wzięło”. O etyce i moralności, o dobru i złu – także w perspektywie naukowej. O społecznych i cywilizacyjnych konsekwencjach ocieplenia klimatu. O nie-ludzkich zwierzętach i o tym, jak je traktujemy. O nagrodzie Nobla z fizyki w 2023 roku. O mikro i makrorzeczywistości.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
10/15/2023 • 2 hours, 1 minute, 11 seconds
#167 Wojna, racjonalność, okultyzm. Rozmowa z płk. rez. dr. Piotrem Łukasiewiczem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości płk. rez. dr Piotr Łukasiewicz, były ambasador Polski w Afganistanie, publicysta, analityk „Polityki Insight”.
A rozmawiamy o nieprzewidywalności wojny.
Rozmawiamy także o najnowszej historii Polski i Zachodu. O polityce i wojnie. O tym, co to znaczy – w kontekście wojny i nie tylko – działanie „racjonalne” i „irracjonalne”. O kulisach zachodniej pomocy dla Ukrainy. O wątkach magicznych i okultystycznych w rosyjskich narracjach o wojnie.
A także o wielu innych sprawach.
Owocnego słuchania!
10/1/2023 • 2 hours, 15 minutes, 32 seconds
#164 Wakacyjne rekomendacje lekturowe’2023, część IV. Wracajcie do lektur dzieciństwa i młodości!
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” zachęcam, żeby – zwłaszcza u schyłku lata, ale nie tylko – wracać do lektur z dzieciństwa i wczesnej młodości.
Proponuję tyleż czytelniczy, ile egzystencjalny eksperyment: sięgnijcie teraz po te książki, które fascynowały Was, kiedy mieliście po kilka-kilkanaście lat. i sprawdźcie, po pierwsze, jak na Was dzisiaj działają, a po drugie – jak bardzo Was ukształtowały (z czego nie do końca mogliście sobie dotąd zdawać sprawę).
Opowiadam zatem o roli wczesnych doświadczeń czytelniczych, a jednocześnie dzielę się własną wielką lekturową fascynacją z dawnych lat – książkami Edmunda Niziurskiego, do których, a jakże, całkiem niedawno wróciłem.
Owocnego słuchania i czytania!
8/20/2023 • 40 minutes, 45 seconds
#163 Chantal Delsol i koniec chrześcijańskiego świata. Wakacyjne rekomendacje lekturowe’2023 część III
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” rekomenduję książki Chantal Delsol, jednej z najciekawszych współczesnych konserwatywnych francuskich filozofek.
Przedstawiam także plany zmian w podcaście. Zachęcam do wychodzenia poza bezpieczne, rozpoznane schematy poznawcze. Opowiadam o twórczości Delsol, która – niezależnie od tego, czy się z nią zgadzamy, czy nie – inspiruje i prowokuje do myślenia. Rekomenduję książki francuskiej myślicielki i rekonstruuję jej zasadniczą tezę: świat chrześcijański się skończył, nadchodzi nowa (acz wcale nie taka znowu nowa) rzeczywistość.
Owocnego słuchania i czytania!
8/6/2023 • 31 minutes, 4 seconds
#162 Szatan, scjentologia i terroryści, czyli wakacyjne rekomendacje lekturowe’2023 część II
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” opowiadam o twórczości Lawrence’a Wrighta, jednego z najwybitniejszych współczesnych autorów literatury non-fiction.
Polecam w szczególności trzy jego wydane w Polsce przez wydawnictwo Czarne książki: „Droga do wyzwolenia. Scjentologia, Hollywood i pułapki wiary”, „Szatan w naszym domu. Kulisy śledztwa w sprawie przemocy rytualnej” oraz „Wyniosłe wieże. Al-Kaida i atak na Amerykę”.
Pokazuję, że choć te książki opowiadają o zupełnie różnych zjawiskach, coś istotnego je wszystkie łączy (zarówno książki, jak i zjawiska). A jest to – najkrócej mówiąc – skłonność ludzkiego umysłu do popadania w różnorakie fikcje i przeżywania tych fikcji, jakby były bardziej rzeczywiste niż rzeczywistość.
Owocnego czytania!
7/23/2023 • 46 minutes, 46 seconds
#161 Wakacyjne rekomendacje lekturowe’2023 – Robert McCammon „Magiczne lata”
W najnowszej – wakacyjnej – odsłonie „Skądinąd” przedstawiam pierwszą wakacyjną lekturową rekomendację, powieść „Magiczne lata” autorstwa Roberta McCammona (wydawnictwo Vesper).
Owocnego słuchania i czytania!
7/9/2023 • 33 minutes, 15 seconds
#160 Poród – przejście na drugi brzeg. Z Justyną Dąbrowską rozmawiają Cveta Dimitrova i Tomasz Stawiszyński
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” – którą współprowadzi Cveta Dimitrova, psychoterapeutuka, założycielka ośrodka Znaczenia.Psychoterapia – gości Justyna Dąbrowska, psychoterapeutka, wywiadowczyni, autorka m.in. wydanej właśnie książki „Przeprowadzę cię na drugi brzeg. Rozmowy o porodzie, traumie i ukojeniu” (Wydawnictwo Agora).
A rozmawiamy o doświadczeniu porodu.
Rozmawiamy także o traumie porodowej. O przemocy położniczej. O traumatycznych przeżyciach kobiet rodzących w polskich szpitalach. O tym, że poród może być pięknym i dobrym doświadczeniem. O stosunku do kobiet w Polsce. O specyfice polskiej kultury i jej związkach tematem tego podcastu.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
7/2/2023 • 1 hour, 17 minutes, 23 seconds
#159 Odmowa komunikowania. Rozmowa z dr. Bogdanem Balickim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Bogdan Balicki, badacz komunikacji z Uniwersystetu Szczecińskiego.
A rozmawiamy o odmowie komunikowania.
Rozmawiamy także o różnicach pomiędzy komunikacją a komunikowaniem. O różnych teoriach komunikacji. O tym, czym jest odmowa komunikowania. O tym na ile odmowa jest – i może być – intencjonalna. O mediach społecznościowych i cancel culture.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
6/25/2023 • 1 hour, 8 minutes, 56 seconds
#158 Przekonania wpływają na zachowania. O „Końcu wiary” Sama Harrisa i nie tylko
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” opowiadam o „Końcu wiary” – pierwszej książce Sama Harrisa, jednego z najciekawszych współczesnych publicznych intelektualistów – opublikowanej po raz pierwszy w 2004 roku. To właśnie „Koniec wiary” zapoczątkował ruch „nowego ateizmu”. Richard Dawkins czy Christopher Hitchens zajęli się tym tematem właśnie pod wpływem lektury książki Harrisa.
Mówię także o relacjach pomiędzy przekonaniami a zachowaniami. O „lepszych” i „gorszych” przekonaniach. O specyfice religii. O różnicach pomiędzy religią i nauką. O współczesnych fundamentalizmach, które nominalnie religiami nie są, ale de facto mają ściśle religijną naturę.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
6/18/2023 • 31 minutes, 32 seconds
#157 Jak działa pamięć? Rozmowa z dr. Pawłem Boguszewskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Paweł Boguszewski, neurofizjolog z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego Polskiej Akademii Nauk.
A rozmawiamy o pamięci.
Rozmawiamy także o tym, że pamięć jest budulcem naszej tożsamości. O tym, czy w mózgu znajduje się jakiś „magazyn wspomnień”. O tym, że pamięć to proces twórczy, który nie polega na dokładnym rejestrowaniu tego, co się wydarzyło. O ewolucjonistycznym rozumieniu pamięci. O traumie i mechanizmach jej powstawania, a także o rozmaitych metodach radzenia sobie z tym doświadczeniem. O nowych teoriach dotyczących procesu zapamiętywania.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
6/11/2023 • 1 hour, 1 minute, 50 seconds
#156 Wszystkie wymiary „Sukcesji”. Rozmowa z Jakubem Majmurkiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Jakub Majmurek, krytyk filmowy, eseista i publicysta.
A rozmawiamy o fenomenie serialu „Sukcesja”.
Rozmawiamy także o zawartej w serialu krytyce współczesnego kapitalizmu – niejednoznacznej i nieoczywistej. O psychoanalitycznych i psychologicznych wymiarach „Sukcesji”. O tragedii greckiej i Szekspirze jako punktach odniesienia. O tym dlaczego dzieło Jesse’go Armstronga cieszy się taką popularnością.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
6/4/2023 • 1 hour, 34 seconds
#155 Czy literatura pozwala lepiej zrozumieć zło? Rozmowa z Markiem Krajewskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Marek Krajewski, pisarz, jeden z najpoczytniejszych w Polsce autorów literatury kryminalnej, twórca m.in. cyklu o Eberhardzie Mocku oraz wydanej właśnie powieści „Pasożyt” (Znak).
A rozmawiamy o literaturze i złu.
Rozmawiamy także o filozoficznych poglądach na naturę świata. O tym, czy pisanie o ciemnej stronie człowieka pozwala lepiej ją rozumieć. O relacjach pomiędzy literaturą wysoką a literaturą popularną. O mitologii greckiej i kulturze klasycznej. O warsztacie pisarskim.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
5/28/2023 • 1 hour, 21 minutes, 54 seconds
#154 Kto (i dlaczego) boi się sztucznej inteligencji? Rozmowa z prof. Aleksandrą Przegalińską
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Aleksandra Przegalińska, filozofka związana m.in. z Akademią Leona Koźmińskiego w Warszawie i Harvard University.
A rozmawiamy o tym, kto (i dlaczego) boi się sztucznej inteligencji.
Rozmawiamy także o różnych apokaliptycznych scenariuszach związanych z AI. O mniejszych i większych interesach stojących za takimi narracjami. O realnych i nierealnych zagrożeniach związanych z rozwojem tej technologii. O zacierającej się granicy pomiędzy rzeczywistością a nierzeczywistością. O konstruktywnych zastosowaniach sztucznej inteligencji.
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
5/21/2023 • 47 minutes, 3 seconds
#153 Zmierzch katolicyzmu, zmierzch Kościoła? Rozmowa z Tomaszem Terlikowskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Tomasz Terlikowski, filozof, publicysta, autor m.in. książki „Wygasanie. Zmierzch mojego Kościoła”.
A rozmawiamy o czasie przemian i kryzysu Kościoła.
Rozmawiamy także o współczesnej nauce, która rzuca wyzwanie tradycyjnemu nauczaniu Kościoła. O adaptacji Kościoła do świata. O granicach tej adaptacji. O zewnętrznych i wewnętrznych przyczynach kościelnych patologii. O istocie chrześcijaństwa. O tym, co w chrześcijaństwie zmienne i o tym, co niezmienne.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
5/14/2023 • 1 hour, 13 minutes, 42 seconds
#152 Co to znaczy być dzisiaj konserwatystą? Rozmowa z Konstantym Pilawą
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Konstanty Pilawa, członek zarządu Klubu Jagiellońskiego, redaktor naczelny pisma „Pressje”.
A rozmawiamy o tym, kim jest dzisiaj konserwatysta?
Rozmawiamy także o różnych znaczeniach tego terminu. O konserwatyzmie politycznym oraz filozoficznym. O specyfice współczesnego świata. O chrześcijaństwie i jego historii. O dawnej „Frondzie” i katolicyzmie jako kontrkulturze. O kryzysie Kościoła katolickiego i różnych sposobach wyjścia z tego kryzysu. O kulturze terapeutycznej.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
5/7/2023 • 1 hour, 21 minutes, 14 seconds
#151 Co i jak czytać (nie tylko podczas majówki)? Rozmowa z Pauliną Wilk
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Paulina Wilk, pisarka i reporterka, współtwórczyni Big Book Cafe i Big Book Festival.
A rozmawiamy o tym, co i jak czytać.
Rozmawiamy także o czytaniu na czytniku i w papierze. O funkcjach i zastosowaniach literatury. O literaturze rozrywkowej i artystycznej (i o płynności granic pomiędzy nimi). O korzyściach z czytania. O różnych odmianach literatury i o tym, co się dzieje z naszym mózgiem i umysłem, kiedy czytamy.
Owocnego słuchania i czytania!
4/30/2023 • 52 minutes, 27 seconds
#150 Nasze zwierzęta mocy. Rozmowa z Wojciechem Jóźwiakiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Wojciech Jóźwiak, praktyk neoszamanizmu, badacz symboli, autor m.in. książki „Nasze zwierzęta mocy”.
A rozmawiamy o zwierzętach mocy i ich symbolice.
Rozmawiamy także o alternatywnych sposobach myślenia o świecie. O szamanizmie, totemizmie i animizmie. O roli symboli i znaczeń w naszym życiu. O kretach, niedźwiedziach i innych mieszkańcach anekumeny. O tym, czym jest anekumena – czyli świat dzikiej przyrody nie-ludzkiej – i jakie nią rządzą prawa. O „świecie zaczarowanym” i „świecie odczarowanym”. O tym, co zostało z New Age. O pracy z umysłem i pracy z doświadczeniem. O szóstym wielkim wymieraniu i końcu świata.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
4/23/2023 • 1 hour, 3 minutes, 27 seconds
#149 Niesamowita Abruzja. Rozmowa z Piotrem Kępińskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Piotr Kępiński, poeta, eseista, autor m.in. książki
„W cieniu Gran Sasso. Historie z Abruzji”.
A rozmawiamy o historii i kulturze Abruzji.
Rozmawiamy także o tym, co wyróżnia Abruzję spośród innych regionów Włoch. O zagrożeniu trzęsieniem ziemi i o najbardziej dramatycznych trzęsieniach z przeszłości. O abruzyjskiej mentalności i zwyczajach. O tym, jak się poznaje inną kulturę za pośrednictwem pisania. O abruzyjskiej kuchni i jej specjałach.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
4/16/2023 • 1 hour, 4 minutes, 35 seconds
#148 Okultystyczno-kryminalne tajemnice PRL. Kolejna rozmowa z dr. Zbigniewem Łagoszem
W najnowszej odsłonie "Skądinąd” ponownie gości dr Zbigniew Łagosz, religioznawca, badacz polskiej tradycji ezoterycznej.
A rozmawiamy o okultystycznych wątkach w sprawie porwania Bohdana Piaseckiego (1957 r.).
Rozmawiamy także o kulisach tej głośnej, do dzisiaj niewyjaśnionej sprawy. O rozmaitych mniej lub bardziej uzasadnionych hipotezach dotyczących tego, kto mógł stać za uprowadzeniem i morderstwem syna Bolesława Piaseckiego, radykalnie prawicowego polityka, przed wojną przywódcy Ruchu Narodowo-Radykalnego „Falanga”. O różnych teoriach spiskowych na ten temat. A także o rzekomych tropach prowadzących do teatru mieszczącego się przy ulicy Tarczyńskiej w Warszawie, który tworzyli m.in. Miron Białoszewski oraz Lech Emfazy Stefański.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
4/9/2023 • 57 minutes, 11 seconds
#147 Państwowy aparat represji wobec środowisk ezoterycznych w PRL – kolejna odsłona. Rozmowa z dr. Zbigniewem Łagoszem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” ponownie gości dr Zbigniew Łagosz, religioznawca, badacz polskiej tradycji ezoterycznej.
A rozmawiamy o tym, jak aparat represji w PRL infiltrował środowiska okultystów i ezoteryków.
Rozmawiamy także o życiu Jerzego Prokopiuka, zmarłego w 2021 roku tłumacza, gnostyka i antropozofa. O działaniach tajnych służb wobec ezoteryków i okultystów. O alternatywnych światopoglądach w PRL. O metodach działania policji politycznej. O łamaniu i wikłaniu potencjalnych agentów.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
4/2/2023 • 1 hour, 8 minutes, 47 seconds
#146 Depeche Mode jako światopogląd
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” opowiadam o fenomenie zespołu Depeche Mode. Zastanawiam się nad źródłami jego popularności. Przedstawiam pięć niezawodnych argumentów pozwalających każdego nieprzekonanego przekonać o wielkości tej grupy. Rekonstruuję światopogląd, jaki wyłania się z muzyki DM i tekstów Martina Gore’a. Wspominam czasy przynależności do subkultury „depeszy” w latach 90. A także opowiadam o najnowszej płycie „Memento Mori”, która miała premierę 24.III.2023 roku.
Owocnego słuchania!
3/26/2023 • 43 minutes, 53 seconds
#145 O „Spotkaniu z Filozofią” oraz o wirtualnym przyspieszeniu i wzmożeniu
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” opowiadam o mojej nowej książce dla dzieci pod tytułem „Spotkanie z Filozofią”. W drugiej części podcastu przyglądam się natomiast zjawisku przyspieszenia charakterystycznego dla współczesnej architektury mediów wirtualnych. Zastanawiam się jakie to ma skutki nie tylko dla naszej percepcji, ale także dla rozumienia siebie, innych i świata, w którym żyjemy. Kontekstem dla tych rozważań jest między innymi dyskusja o Janie Pawle II, która wciąż jest głównym tematem polskiej debaty publicznej.
Owocnego słuchania!
3/19/2023 • 40 minutes, 48 seconds
#144 O Janie Pawle II. Rozmowa z prof. Arkadiuszem Stempinem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Arkadiusz Stempin, historyk i politolog z Wyższej Szkoły Europejskiej w Krakowie i Uniwersytetu we Fryburgu.
A rozmawiamy o Janie Pawle II.
Rozmawiamy także o wartości nowych dowodów w sprawie tuszowania pedofilii przez papieża. O tym, co z tych dowodów wynika, a co nie wynika. O realiach historycznych i instytucjonalnych, w jakich działał Karol Wojtyła. O tym, co dalej z figurą Jana Pawła II w polskiej zbiorowej wyobraźni. O polaryzacji i podwójnych standardach, które skutecznie uniemożliwiają nam rzetelną, merytoryczną dyskusję o większości kontrowersyjnych kwestii, w tym także o JPII.
A także o wielu jeszcze sprawach.
Owocnego słuchania!
3/12/2023 • 1 hour, 13 minutes, 22 seconds
#143 Bóg, gnoza i tragizm życia. Rozmowa z Jerzym Sosnowskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Jerzy Sosnowski, pisarz, publicysta, nauczyciel, współtwórca Radia Nowy Świat.
A rozmawiamy o wyobrażeniu Boga w zachodniej kulturze.
Rozmawiamy także o „Odpowiedzi Hiobowi” Carla Gustava Junga. O wojującym ateizmie i… spirytyzmie. O ortodoksji i herezji. O gnostycyzmie i różnych innych alternatywnych duchowościach. O tym, dlaczego Bóg dopuszcza zło. O duchowości poza instytucjami. O przyszłości chrześcijaństwa.
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
3/5/2023 • 1 hour, 15 minutes, 6 seconds
#142 Rok wojny. Rozmowa z płk. rez. dr. Piotrem Łukasiewiczem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości płk. rez. dr Piotr Łukasiewicz, politolog, analityk „Polityki Insight”, dyplomata, były ambasador Polski w Afganistanie.
A rozmawiamy o tym, co się wydarzyło od 24 lutego 2022 roku.
Rozmawiamy także o możliwych scenariuszach przyszłości. O wojnie i warunkach możliwości pokoju. O polityce rosyjskiej i zachodniej. O tym, co wojna zmieniła, a co jeszcze może zmienić. I czy będzie to zmiana na lepsze, czy gorsze.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
2/26/2023 • 1 hour, 10 minutes, 3 seconds
#141 Pogrzeby świeckie, humanistyczne, nie-religijne. Rozmowa z Ewą Pawlik
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Ewa Pawlik, celebrantka świeckich ceremonii pogrzebowych, założycielka firmy „Pełnia”.
A rozmawiamy o śmierci w nie-religijnym kontekście.
Rozmawiamy także o tym, czym są ceremonie humanistyczne. O różnorodności form, jakie mogą przybierać. O tym, że religia przestaje mieć w dzisiejszym świecie monopol na narrację o sytuacjach granicznych. O potrzebie nowego języka do rozmowy o tych sytuacjach.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
2/19/2023 • 59 minutes, 23 seconds
#140 Romantyzm, indywidualizm, apokaliptyzm i inne błędy ekonarracji. Rozmowa z Adamem Błażowskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Adam Błażowski, ekspert efektywności energetycznej i branży Clean Tech, publicysta, współzałożyciel fundacji FOTA4Climate promującej pragmatyczną ekologię.
A rozmawiamy o różnych błędach i ślepych uliczkach ekonarracji.
Rozmawiamy także o tym w jaki sposób rozmawiać o kryzysie klimatycznym tak, żeby było to zarazem adekwatne i skuteczne. O lęku przed technologią i idealizowaniu natury. O energii atomowej i GMO. O możliwości globalnego sojuszu wobec zagrożeń klimatycznych. O pesymizmie i optymizmie w myśleniu o przyszłości.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
2/12/2023 • 1 hour, 5 minutes, 28 seconds
#139 Aktualność stoicyzmu. Rozmowa z dr. Piotrem Stankiewiczem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Piotr Stankiewicz, filozof, pisarz, autor m.in. „Sztuki życia według stoików” oraz „Dziennika reformowanego stoika”.
A rozmawiamy o aktualności stoicyzmu.
Rozmawiamy także o starożytnym i nowoczesnym stoicyzmie. O filozofii, która stanowi przeciwwagę dla naiwnych narracji rozwojowych. O egzystencjalnych i metafizycznych potrzebach, które nie znikają wraz z zanikiem religii. O źródłach najnowszej popularności stoicyzmu. O tym, że nie wszystko od nas zależy. O pandemii i wojnie jako czasie weryfikacji neoliberalnej opowieści o tym, że „człowiek jest kowalem swojego losu”.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
2/5/2023 • 1 hour, 2 minutes, 6 seconds
#138 Filozofia wojny. Rozmowa z dr Magdaleną M. Baran
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Magdalena M. Baran, filozofka i publicystka, autorka m.in. książek „Oblicza wojny” i „Znaczenie wojny. Pytając o wojnę sprawiedliwą”.
A rozmawiamy o filozofii i praktyce wojny.
Rozmawiamy także o historii myślenia o wojnie. O relacji pomiędzy teorią a praktyką wojny. O dawnych i nowych koncepcjach wojny. O warunkach możliwości pokoju w odniesieniu do wojny Rosji z Ukrainą. O tym jak będzie wyglądał powojenny świat. O możliwych scenariuszach rozwoju sytuacji. O tym czy Putin działa racjonalnie. O moralnych i pragmatycznych aspektach postawy Zachodu.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
1/29/2023 • 1 hour, 8 minutes, 57 seconds
#137 Jak to jest z tym końcem świata? Rozmowa z Andrzejem Gąsiorowskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Andrzej Gąsiorowski, prezes i współtwórca inicjatywy FOTA4Climate, adwokat, autor bloga „Dlaczego ludzie wycinają drzewa?”.
A rozmawiamy o końcu świata.
Rozmawiamy także o tym, czy z nauki wynika, że nadchodzi koniec świata. O tym, czy traktowanie „końca świata” jako mitu jest formą „miękkiego negacjonizmu” albo wyrazem nadmiernego optymizmu. O tym, jakie są najbardziej prawdopodobne naukowe scenariusze rozwoju wypadków. O narracjach naukowych i narracjach aktywistycznych. O plusach i minusach alarmizmu i katastrofizmu. O Grecie Thunberg i Extinction Rebellion. O tym, jak rozmawiać o kryzysie klimatycznym. O dziwności świata. O rozsądnych politykach klimatycznych.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
1/22/2023 • 1 hour, 19 minutes, 40 seconds
#136 Końca świata nie będzie. Rozmowa z dr. Maciejem Jakubowiakiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Maciej Jakubowiak, literaturoznawca, wicenaczelny „Dwutygodnika”, autor m.in. książki „Ostatni ludzie. Wymyślanie końca świata”.
A rozmawiamy o końcach świata i nowych początkach.
Rozmawiamy także o różnych wizjach końca świata. O zachodniej i wschodniej koncepcji czasu. O religijnych źródłach dawnej i współczesnej apokaliptyki. O popkulturze, nauce i filozofii. O literalizmie i metaforach.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
1/15/2023 • 1 hour, 9 minutes, 53 seconds
#135 Czy współczesna fizyka jest coraz bliżej uznania istnienia Boga? Rozmowa z prof. Janem Chwedeńczukiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Jan Chwedeńczuk, fizyk z Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego.
A rozmawiamy o tym, czy współczesna fizyka „jest coraz bliżej uznania istnienia Boga”.
Rozmawiamy także o tym, czy z nauki w ogóle wynikają albo nie wynikają jakiekolwiek tezy metafizyczne. O tekście prof. Marka Abramowicza zamieszczonym 23.XII.2022 w „Gazecie Wyborczej”, którego autor twierdzi, że odkrycia współczesnej fizyki prowadzą nas logicznie do uznania istnienia Boga. O tym, co to znaczy „Bóg” i czy fizyka w ogóle interesuje się takim obiektem. O tym, czy budowa świata sugeruje, że stoi za nią jakiś Architekt. O tym skąd się to wszystko wzięło i czy aby na pewno jest to prawidłowo postawione pytanie.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
1/8/2023 • 1 hour, 22 minutes, 2 seconds
#134 Stary rok, nowy rok – podsumowania, perspektywy. Rozmowa z prof. Janem Chwedeńczukiem i dr. Pawłem Boguszewskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” goszczą prof. Jan Chwedeńczuk z Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego i dr Paweł Boguszewski, neurobiolog z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN.
A rozmawiamy o minionym i nadchodzącym roku.
Rozmawiamy także o wadach i zaletach podsumowań. O ścieraniu się rozumu i antyrozumu we współczesnym świecie. O niebezpieczeństwach, zagrożeniach oraz szansach związanych z postępem technologicznym. O zeszłorocznym ostrożnym optymizmie i tegorocznym pesymizmie. O wojnie i jej wpływie na rzeczywistość.
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
1/1/2023 • 59 minutes, 59 seconds
#133 O świętach i świętowaniu
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” – ostatniej w 2023 roku – dzielę się kilkoma refleksjami dotyczącymi świąt i świętowania.
Dobrych i spokojnych Świąt Wam życzę, niezależnie od tego jak je obchodzicie.
No i do usłyszenia w 2023!
12/25/2022 • 23 minutes, 55 seconds
#132 Rekomendacje lekturowo-prezentowe 2022
W najnowszej odsłonie “Skądinąd” polecam pięć książek, które moim zdaniem będą wspaniałym prezentem pod choinkę.
Oto one:
Lawrence Durrell „Kwartet Aleksandryjski” („Justyna”, „Balthazar”, „Mountolive”, „Clea”), przeł. Maria Skibniewska, Zysk i S-ka
Anna Arno “Paul Celan. Tam, za kasztanami, jest świat”, Wydawnictwo Literackie
Curzio Malaparte „Kaputt”, przeł. Barbara Sieroszewska i Joanna Ugniewska, WAB
Paulina Wilk „Lalki w ogniu”, Marginesy
Peter Straub „Upiorna opowieść”, przeł. Irena Ciechanowska-Sudymont i Jan Stanisław Zaus, Vesper
Owocnego słuchania (i czytania)!
12/18/2022 • 25 minutes, 42 seconds
#131 Nowe i tradycyjne media, polaryzacja, wojna. Rozmowa z Marcinem Mellerem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Marcin Meller, dziennikarz, publicysta i pisarz, wieloletni gospodarz „Drugiego śniadania mistrzów” (obecnie rozpoczynający projekt internetowy „Drugie śniadanie Mellera”), autor m.in. wydanej ostatnio powieści „Czerwona ziemia”.
A rozmawiamy o nowych i tradycyjnych mediach.
Rozmawiamy także o plusach i minusach mediów internetowych. O relacjach pomiędzy mediami a demokracją. O kontrolnej wobec biznesu i polityki roli tradycyjnych mediów. O polaryzacji, teoriach spiskowych i politycznych antagonizmach. O wojnie – realnej i informacyjnej.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
12/11/2022 • 1 hour, 11 minutes, 44 seconds
#130 Czy w spolaryzowanym świecie możliwy jest jeszcze dialog? Rozmowa z Karoliną Wigurą i Tomaszem Terlikowskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” goszczą socjolożka prof. Karolina Wigura oraz filozof i publicysta dr Tomasz Terlikowski, autorzy wydanej właśnie nakładem Fundacji Kultura Liberalna książki „Polka ateistka kontra Polak katolik".
A rozmawiamy o warunkach możliwości rozmowy.
Rozmawiamy także o podzielonej polskiej sferze publicznej. O tym, co uniemożliwia porozumienie pomiędzy ludźmi o różnych hierarchiach wartości i światopoglądach. O tym, że w rozmowie nie chodzi o to, żeby kogoś za wszelką cenę zmienić, ale o to, żeby go zrozumieć. O specyfice polskich i nie tylko polskich konfliktów i sporów. O tematach tabu. O tym, jak wojna zmienia sposób widzenia niektórych spraw.
A także o wielu innych sprawach.
Owocnego słuchania!
12/4/2022 • 1 hour, 25 minutes, 39 seconds
#129 Splątanie kwantowe i jego konsekwencje. Rozmowa z prof. Janem Chwedeńczukiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Jan Chwedeńczuk, fizyk z Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego.
A rozmawiamy o tegorocznej Nagrodzie Nobla z fizyki.
Rozmawiamy zatem o splątaniu kwantowym. O krótkiej historii mechaniki kwantowej. O tym, co miał na myśli Einstein mówiąc, że Bóg nie gra w kości. O tym, że w tej sprawie Einstein się mylił, co wykazali tegoroczni nobliści. O dziwności świata. O informatyce kwantowej i komputerach kwantowych.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
11/27/2022 • 1 hour, 2 minutes, 7 seconds
#128 Pisanie to tajemnica. Rozmowa z Remigiuszem Mrozem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Remigiusz Mróz, najpopularniejszy polski pisarz, autor wielu bestsellerowych książek, które osiągają rekordowe nakłady.
A rozmawiamy o pisaniu.
Rozmawiamy także o tajemniczości procesu twórczego. O tym, jak Remigiusz Mróz wymyśla fabuły i postaci. O lekturach, które ukształtowały go jako czytelnika i pisarza (ze Stephenem Kingiem na czele). O sztuce i rzemieślnictwie. O realiach rynku książki. O środowiskowej zawiści i wsparciu.
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
11/20/2022 • 1 hour, 24 minutes, 47 seconds
#127 Twitter, Meta i inni – przyszłość cyfrowych mediów. Rozmowa z prof. Aleksandrą Przegalińską
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Aleksandra Przegalińska, filozofka, specjalistka od sztucznej inteligencji związana m.in. z Akademią Leona Koźmińskiego oraz Alexander von Humboldt Institute for Internet and Society.
A rozmawiamy o przyszłości cyfrowych mediów.
Rozmawiamy także o tym, co robi i co zrobi z Twitterem Elon Musk. O mediach społecznościowych i polityce. O perspektywach rozwoju rzeczywistości wirtualnej spod znaku Metaverse. O specyfice facebooka, twittera i instagrama.
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
11/13/2022 • 43 minutes, 6 seconds
#126 Wojna atomowa – ryzyko i prawdopodobieństwo. Rozmowa z płk. rez. dr. Piotrem Łukasiewiczem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości płk. rez. dr Piotr Łukasiewicz, politolog i dyplomata, analityk „Polityki Insight”, były ambasador Polski w Afganistanie.
A rozmawiamy o ryzyku globalnego konfliktu nuklearnego.
Rozmawiamy także o specyfice dzisiejszej globalnej sytuacji. O tym, czy groźba użycia broni jądrowej stała się obecnie poważniejsza niż kiedyś. O tym jakie są dzisiaj warunki możliwości zawarcia jakiegoś porozumienia pomiędzy Rosją, Ukrainą a Zachodem. O logice wojny i psychologii jednostek podejmujących wojenne decyzje. O tym, czy jest szansa na negocjacje.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
11/6/2022 • 1 hour, 8 minutes, 30 seconds
#125 O „Regułach na czas chaosu” – spotkanie autorskie w Pardon To Tu w Warszawie. Katarzyna Kasia, Tomasz Stawiszyński
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” przenosimy się do warszawskiego klubu Pardon To Tu, gdzie 25.X.2022 odbył się wieczór promocyjny mojej najnowszej książki „Reguły na czas chaosu”.
Rozmowę poprowadziła filozofka i publicystka dr Katarzyna Kasia.
Owocnego słuchania!
10/30/2022 • 1 hour, 7 minutes, 1 second
#124 Początki wszechświata, powstawanie galaktyk. Rozmowa z prof. Agnieszką Pollo
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Agnieszka Pollo, astrofizyczka i kosmolożka związana z Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Narodowym Centrum Badań Jądrowych.
A rozmawiamy o początkach wszechświata.
Rozmawiamy także o słynnych zdjęciach wykonanych przez teleskop Jamesa Webba. O ciemnej materii i ciemnej energii. O powstawaniu galaktyk. O Wielkim Wybuchu i innych koncepcjach początków wszechświata. O potencjale gwiazdotwórczym.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
10/23/2022 • 1 hour, 2 minutes, 56 seconds
#123 „Babilon”, czyli o mrocznych stronach Kościoła katolickiego. Rozmowa ze Stanisławem Obirkiem i Arturem Nowakiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” goszczą prof. Stanisław Obirek, historyk i teolog, oraz Artur Nowak, adwokat i pisarz, autorzy książki „Babilon”, która ukazała się niedawno nakładem wydawnictwa Agora.
A rozmawiamy o patologiach w Kościele.
Rozmawiamy także o tym, jaki mógłby być Kościół gdyby dochowywał wierności Ewangelii. O tym, czy istnieje „autentyczne chrześcijaństwo”. O mrocznych kartach z dawnej i najnowszej historii Kościoła. O ciemnych stronach Matki Teresy i Jana Pawła II. O specyfice polskiego katolicyzmu. O przyszłości Kościoła i chrześcijaństwa.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
10/16/2022 • 1 hour, 6 minutes, 44 seconds
#122 Reguły na czas chaosu i jeszcze o Putinie
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” opowiadam o mojej najnowszej książce „Reguły na czas chaosu”, która ukaże się 12 października nakładem wydawnictwa „Znak literanova”. Odnoszę się także jeszcze pokrótce do poprzedniego odcinka poświęconego Putinowi i wyjaśniam niektóre nieporozumienia.
Z opisu wydawcy:
KRÓTKI PRZEWODNIK DLA TYCH, KTÓRZY CZUJĄ LĘK I NIEPEWNOŚĆ
Jak odnaleźć równowagę w czasach, gdy stabilność stała się towarem deficytowym? Gdzie szukać sensu, gdy zewsząd zalewają nas złe wiadomości? Jak myśleć racjonalnie w rozemocjonowanym świecie? Komu i czemu ufać, gdy w najlepsze trwa ogólnoświatowa wojna informacyjna, nadciąga kryzys ekonomiczny, a nasza planeta płonie?
Tomasz Stawiszyński, filozof i eseista, autor m.in. bestsellerowej Ucieczki od bezradności, w swojej nowej książce przypomina, że warunkiem sensownego, pożytecznego działania, jest rozumienie. Czerpiąc z literatury filozoficznej i tekstów kultury pokazuje, jak poddawać refleksji odruchy serca, nie dać się uwieść manipulacjom oraz kultywować konflikt w sobie, zamiast przenosić go na zewnątrz.
Ponieważ najlepsze, co możemy teraz zrobić dla świata i siebie samych, to wziąć głęboki oddech i spojrzeć na rzeczywistość świeżym okiem – z dystansem, ale też dużą dozą wrażliwości.
Owocnego słuchania!
10/9/2022 • 35 minutes, 54 seconds
#121 Jak rozumieć Putina?
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” zastanawiam się jak rozumieć Putina.
Czy kieruje się on zimną, pragmatyczno-polityczną kalkulacją, czy też raczej jest to człowiek owładnięty apokaliptycznym mitem? Czy zatem – żeby rozpoznać jego działania, a także, żeby przewidzieć, co zrobi – powinniśmy stosować racjonalną kalkulację, czy też raczej posługiwać się logiką mitu?
Owocnego słuchania!
10/2/2022 • 29 minutes, 9 seconds
#120 Czy żyjemy w czasach schyłkowych? Rozmowa z prof. Moniką Kosterą
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Monika Kostera, socjolożka i ekonomistka, profesorka Uniwersytetu Warszawskiego, Södertörn University w Szwecji oraz Institut Mines-Télécom Business School.
A rozmawiamy o "końcu świata" w perspektywie myślenia systemowego.
Rozmawiamy także o różnicy pomiędzy myśleniem apokaliptycznym a systemowym. O końcach i nowych początkach. O specyfice współczesnej epoki. O braku nadziei, wojnie i kryzysach finansowych. O tym, czym nasza epoka różni się od innych. O katastrofie ekologicznej i o tym, jak o niej opowiadać.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
9/25/2022 • 54 minutes, 1 second
#119 Radość jedzenia, radość istnienia. Rozmowa z Piotrem Ibrahimem Kalwasem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Piotr Ibrahim Kalwas, pisarz i dziennikarz, a ostatnio także autor książki kulinarnej „Marhaba. Witaj w kuchni z czterech stron świata”.
A rozmawiamy o radości jedzenia i istnienia.
Rozmawiamy także o fascynacji kuchnią. O poznawaniu świata i innych kultur poprzez jedzenie. O różnicy pomiędzy kuchnią uliczną a restauracyjno-wykwintną. O wegetarianizmie i weganizmie.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Smacznego!
9/18/2022 • 47 minutes, 23 seconds
#118 Sztuczne embriony – rewolucja czy krok w stronę dystopii? Rozmowa z prof. Ewą Bartnik
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Ewa Bartnik, biolożka molekularna i genetyczka związana z Instytutem Biochemii i Biofizyki PAN, była członkini Komitetu Bioetyki UNESCO.
A rozmawiamy o sztucznych mysich embrionach stworzonych niedawno w laboratorium przez zespół naukowców pod kierunkiem prof. Magadaleny Żernickiej-Goetz.
Rozmawiamy także o technicznych szczegółach tego osiągnięcia. O jego znaczeniu – w biologii i medycynie. O barierach i trudnościach jakie wiążą się z zastosowaną tu technologią. O potencjalnych niebezpieczeństwach. O etycznych wątpliwościach. O tym, czy niektóre osiągnięcia naukowe mogą wymknąć się spod kontroli.
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
9/11/2022 • 55 minutes, 20 seconds
#117 Voodoo, zombie, stowarzyszenia tajemne, magia. Rozmowa z prof. Zbigniewem Mikołejką
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Zbigniew Mikołejko, filozof z Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, autor m.in. książek „Śmierć i tekst”, „Żywoty świętych poprawione” i „We władzy wisielca”.
A rozmawiamy o tym, czym jest voodoo.
Rozmawiamy także o książce Wade’a Davisa „Wąż i tęcza”. O haitańskim voodoo i jego najrozmaitszych odmianach. O figurze zombie w zachodniej popkulturze i haitańskich wierzeniach. O namacalnym doświadczeniu transcendencji. O sposobie istnienia, który na Zachodzie utraciliśmy. O próbach wskrzeszania wierzeń słowiańskich – i co mają one wspólnego z voodoo.
A także o wielu jeszcze (magicznych) sprawach.
Owocnego słuchania!
9/4/2022 • 1 hour, 6 minutes, 53 seconds
#116 Sierpniowe rekomedacje lekturowe część 4. Borges i Styron
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” polecam twórczość Jorge Louisa Borgesa i Williama Styrona, dwóch wielkich pisarzy XX-wieku, bardzo od siebie różnych, ale bez wątpienia genialnych.
Mówię tu przede wszystkim o książkach Borgesa „Alef” i „Fikcje” oraz o „Na pastwę płomieni” oraz „Wyborze Zofii” Williama Styrona, ale pojawiają się także inne ich książki. Opowiadam także o ich życiu.
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
8/28/2022 • 40 minutes, 17 seconds
#115 Sierpniowe rekomendacje lekturowe część 3. Pogranicza metafizyki: Paul Tillich i myślenie poza ortodoksjami
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” opowiadam o książce Paula Tillicha „Męstwo bycia” (powinna się nazywać „Odwaga bycia” – więcej o tym w podcaście).
Mówię m.in. o lęku w ujęciu psychologicznym i ontologicznym. O śmierci i innych sytuacjach granicznych. Nieortodoksyjnym myśleniu o religii i religijności. Wierze jako „trosce ostatecznej”. „Teologach wyklętych” – Hansie Küngu i Eugenie Drewermannie.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” ciąg dalszy sierpniowych rekomendacji. Tym razem opowiadam o jednej z najciekawszych i najbardziej wywrotowych książek XX wieku, czyli „Odpowiedzi Hiobowi” Carla Gustava Junga.
W tym odcinku mowa m.in. o różnicach pomiędzy religijnością ortodoksyjną i nieortodoksyjną. O gnostycyzmie i chrześcijaństwie. O tym, czym się różni obraz boga w ludzkiej psychice od boga transcendentnego. O tym, czy starotestamentowy Bóg jest istotą okrutną i złośliwą, a jeśli tak to dlaczego. O tym, jak skandalicznie i okrutnie Jahwe potraktował Hioba, a także o tym, co z tego później wynikło. O psychoanalizie, teologii i filozofii. O świadomości i nieświadomości.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
8/14/2022 • 55 minutes, 46 seconds
#113 Sierpniowe rekomendacje lekturowe część 1. Literatura niepokojąca
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” przedstawiam pierwszą część sierpniowych, wakacyjnych rekomendacji lekturowych. W kolejnych odcinkach będę polecał książki mniej popularne, niekoniecznie powszechnie znane, ale moim zdaniem zdecydowanie warte uwagi.
Na początek „literatura niepokojąca”, czyli Mariana Enriquez, Clive Barker i Lucius Shepard.
Owocnego słuchania (i czytania)!
8/7/2022 • 40 minutes, 43 seconds
#112 Jakie są źródła depresji? Rozmowa z dr. n. med. Cezarym Żechowskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr n. med. Cezary Żechowski, psychiatra i psychoterapeuta.
A rozmawiamy o źródłach depresji.
Rozmawiamy także o metaanalizie opublikowanej niedawno na łamach „Molecular Psychiatry”, z których wynika, że serotoninowa teoria depresji nie ma oparcia w faktach. O skuteczności leków przeciwdepresyjnych. O historii psychiatrii. O najnowszej wiedzy dotyczącej źródeł psychologicznego cierpienia. O nowych nurtach w farmakologii i psychoterapii.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
7/31/2022 • 1 hour, 2 minutes, 4 seconds
#111 Monoteizm a wojna. Rozmowa z prof. Arkadiuszem Stempinem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Arkadiusz Stempin, historyk i politolog związany z Wyższą Szkołą Europejską w Krakowie i Uniwersytetem we Fryburgu. W tym odcinku wracamy do tematyki poruszanej już w odcinku #59, ale rozpatrujemy ją w nowych perspektywach.
A rozmawiamy o tym, czy w monoteistycznym uroszczeniu do jedynej prawdy tkwi wojenny potencjał.
Rozmawiamy także o relacjach pomiędzy religią a przemocą. O różnicach i podobieństwach pomiędzy judaizmem, chrześcijaństwem a islamem. O mrocznych kartach w dziejach religii i w dziejach ludzkości. O tym, czy politeizm także może stać się źródłem przemocy. O buddyzmie. O wojnie. O przyszłości Europy i świata.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
7/24/2022 • 1 hour, 4 minutes, 51 seconds
#110 Jak to jest wierzyć w reptilian? Rozmowa z Marcinem Ilskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Marcin Ilski, Sceptyczny Trener Rozwoju Osobistego, autor książki „Życzliwy sceptycyzm”, który przed laty bardzo serio traktował koncepcje Davida Icke’a (w tym tę o istnieniu reptilian).
A rozmawiamy o tym, jak to jest być wyznawcą teorii spiskowych.
Rozmawiamy także o procesie stopniowego przezwyciężania uwodzicielskiej mocy spiskowego myślenia. O podejściu sceptycznym i krytycznym. O latach 90. w Polsce, ekspansji ezoteryki i innych alternatywnych światopoglądów. O „rozwoju osobistym” i jego pułapkach. O Davidzie Icke’u i jego spiskowych koncepcjach.
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
7/17/2022 • 1 hour, 5 minutes, 11 seconds
#109 Czy czas jest tylko złudzeniem naszego umysłu? Rozmowa z prof. Janem Chwedeńczukiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Jan Chwedeńczuk, fizyk z Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego.
A rozmawiamy o tym, czy czas istnieje.
Rozmawiamy także o tym, czy – jak twierdzi włoski fizyk Carlo Rovelli – „czas nie jest częścią fundamentalnej struktury rzeczywistości”. O tym, co by to miało znaczyć, że czas jest iluzją wytwarzaną przez umysł. O tym, dlaczego tego nie wiemy i dlaczego z dużym prawdopodobieństwem się nie dowiemy. O tym, co robią z czasem czarne dziury. O tym, czy mamy dostęp do „rzeczywistej rzeczywistości”, czy też skazani jesteśmy na zamknięcie wewnątrz własnej perspektywy. O względności czasu i podróżach w czasie.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
7/10/2022 • 57 minutes, 13 seconds
#108 Czy światem rządzą reptilianie?
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” opowiadam o jednej z najpopularniejszych ostatnio (dzięki wypowiedziom pewnej piosenkarki) teorii spiskowych, wedle której światem rządzą reptilianie – zmiennokształtne jaszczury przybyłe tysiące lat temu z konstelacji Draco.
Rekonstruuję krótką historię tej teorii spiskowej. Przedstawiam charakterystykę reptilian w oparciu o dzieła ich głównych kronikarzy. Zastanawiam się nad strukturą tej konkretnej teorii spiskowej i próbuję odpowiedzieć na pytanie o źródła jej wyjątkowej atrakcyjności oraz rosnącej popularności.
A wreszcie – próbuję wskazać, co w tej teorii może być prawdą…
Owocnego słuchania!
7/3/2022 • 49 minutes, 19 seconds
#107 Spowiedź – tylko dla dorosłych? Rozmowa z prof. Tadeuszem Bartosiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Tadeusz Bartoś, filozof, autor m.in. książek „Wolność, równość, katolicyzm”, „Koniec prawdy absolutnej” i „Klątwa Parmenidesa”.
A rozmawiamy o tym, że dzieci nie powinny przystępować do spowiedzi.
Rozmawiamy także o specyfice sakramentu spowiedzi. O tym, że kilkuletnie dzieci nie rozumieją pojęcia grzechu, bo potrzebne do tego zdolności poznawcze pojawiają się na późniejszych etapach rozwoju. O szkodliwości i nieadekwatności spowiedzi w wieku kilku lat. O tym dlaczego Kościół katolicki mimo tego wciąż stosuje tę praktykę. O wielostronnym i wielopoziomowym kryzysie Kościoła i powodach tego kryzysu.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
6/26/2022 • 58 minutes, 29 seconds
#106 Pornografia i postpornografia. Rozmowa z dr Ewą Stusińską
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Ewa Stusińska, literaturoznawczyni, autorka książek „Dzieje grzechu. Dyskurs pornograficzny w polskiej literaturze XX wieku” oraz „Miła robótka. Polskie świerszczyki, harlekiny i porno z satelity”.
A rozmawiamy o porno i postporno.
Rozmawiamy także o tym, czym jest pornografia. O feminizmie wobec pornografii krytycznym i afirmacyjnym. O postpornografii jako krytyce mainstreamowego porno. O ciemnych i jasnych stronach przemysłu erotycznego. O przemianach zachodzących w pornografii.
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
6/19/2022 • 1 hour, 3 minutes, 16 seconds
#105 Tajemnice adwokatów. Rozmowa z mec. Arturem Nowakiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości mec. Artur Nowak, adwokat znany z działalności na rzecz ofiar przemocy seksualnej w Kościele katolickim, autor m.in. „Gomory” (napisanej wspólnie ze Stanisławem Obirkiem) oraz ostatnio książki „Adwokaci. Zraniony zapał”.
A rozmawiamy o trudnych i fascynujących aspektach zawodu adwokata.
Rozmawiamy także o specyfice środowiska prawniczego. O stereotypach, które na temat prawników krążą. O rozczarowaniu, depresji i uzależnieniach. O etyce i moralności w kontekście zawodu prawnika. O patologiach polskiego systemu sądowego.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
6/12/2022 • 1 hour, 5 minutes, 32 seconds
104 Jaki będzie nowy porządek świata? Rozmowa z płk. rez. dr. Piotrem Łukasiewiczem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości płk. rez. dr Piotr Łukasiewicz, były ambasador Polski w Afganistanie, analityk Polityki Insight, autor książki „Talibowie. Przekleństwo czy nadzieja Afganistanu”.
A rozmawiamy o tym, jaki będzie nowy porządek świata.
Rozmawiamy także o możliwych scenariuszach rozwoju wojny w Ukrainie. Zarówno militarnych, jak i politycznych. Rozmawiamy o sytuacji międzynarodowej. O tym kto faktycznie wygrywa tę wojnę. O roli propagandy i o zmieniających się rosyjskich narracjach wokół „operacji specjalnej”. O tym, czy Putin jest postmodernistą.
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
6/5/2022 • 1 hour, 18 minutes, 55 seconds
#103 Jak rozpoznać mordercę? Skąd zło – część 3. Rozmowa z dr. Pawłem Boguszewskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” ponownie gości dr Paweł Boguszewski, neurofizjolog, kierownik Pracowni Metod Behawioralnych w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN.
A rozmawiamy o tym, czy da się przewidzieć, kto w przyszłości będzie zagrożeniem dla innych.
Rozmawiamy także o strzelaninie w szkole podstawowej w Texasie, która miała miejsce 24 maja 2022 roku. O profilu psychologicznym osób, które dokonują takich zbrodni. O tym jaką wartość mają takie profile. O umyśle mordercy i o mózgu mordercy. O sposobach prewencji – zbiorowych i indywidualnych. O tym, czy istnieje algorytm na zło.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
5/29/2022 • 1 hour, 11 minutes, 56 seconds
#102 Skąd zło? Rozmowa z dr. Pawłem Boguszewskim (część 2)
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” ponownie gości dr Paweł Boguszewski, neurofizjolog, kierownik Pracowni Metod Behawioralnych w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN.
A rozmawiamy o zewnętrznych warunkach sprzyjających agresji i okrucieństwu.
Rozmawiamy także o eksperymentach Stanleya Milgrama i Philipa Zimbardo. O ewolucyjnych źródłach podległości wobec autorytetów. O ewolucyjnych źródłach agresji. O tym, czy każdy w odpowiednich warunkach może czynić zło. O psychologicznej, antropologicznej, socjologicznej i neuronaukowej perspektywie patrzenia na zagadnienie zła, agresji i okrucieństwa.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
5/22/2022 • 1 hour, 3 minutes, 51 seconds
#101 Skąd zło? Rozmowa z dr. Pawłem Boguszewskim (część 1)
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Paweł Boguszewski, neurofizjolog, kierownik Pracowni Metod Behawioralnych w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN.
A rozmawiamy o źródłach zła.
Rozmawiamy także o różnych formach zła. O agresji i bezinteresownym okrucieństwie. O tym, co na temat tych zjawisk mówi współczesna psychologia. O tym, czy ich źródła kryją się w genach, mózgu, umyśle, kulturze, a może w odległej, ewolucyjnej historii. O narcyzmie, makiawielizmie, psychopatii i… codziennym sadyzmie. O tym czy można się urodzić z „naturalnymi” tendencjami do zła.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
5/15/2022 • 1 hour, 22 minutes
#100 Wolność myślenia, wolność słowa, wolność dyskusji. Rozmowa z prof. Tadeuszem Bartosiem
W najnowszym, setnym już odcinku „Skądinąd”, gości prof. Tadeusz Bartoś, filozof, autor m.in. książek „Koniec prawdy absolutnej”, „Klątwa Parmenidesa” i „Upadek, niemożliwy. Eseje filozoficzne”.
A rozmawiamy o wolności myślenia, mówienia i dyskutowania.
Rozmawiamy także o tym, jak na te wolności wpływają media społecznościowe. O Elonie Musku, który kupił Twittera i zapowiedział, że wolność słowa tam przywróci. O stanie debaty publicznej. O amerykańskich kampusach, na których panuje kryzys wolności słowa i wolności dyskusji. O autorytetach, instytucjach, wiedzy i ekspertach. O teoriach spiskowych i pseudomedycynie.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
5/1/2022 • 1 hour, 10 minutes, 55 seconds
#99 Polaryzacja polityczna a teorie spiskowe. Wykład Tomasza Stawiszyńskiego
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” przedstawiam wykład inauguracyjny wygłoszony 22.IV.2022 na Sympozjum Psychiatrycznym „Nowa normalność, czyli rola psychiatrii w spolaryzowanym świecie”, zorganizowanym przez Oddział Warszawski Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, w Instytucie Psychiatrii i Neurologii w Warszawie.
W wykładzie staram się pokazać, że polaryzacja polityczna jest pewną odmianą myślenia spiskowego. Że innymi słowy – działają tam analogiczne mechanizmy poznawcze i psychologiczne, co w przypadku teorii spiskowych. Przedstawiam krótką historię refleksji nad teoriami spiskowymi, ich kulturową oraz społeczną rolę oraz potencjalne i aktualne niebezpieczeństwa, jakie się z ich propagowaniem wiążą.
Owocnego słuchania!
4/24/2022 • 42 minutes, 24 seconds
#98 O granicach i funkcjach humoru – nie tylko na wojnie. Rozmowa z Michałem Sufinem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Michał Sufin, autor tekstów, reżyser i aktor związany z Klubem Komediowym w Warszawie.
A rozmawiamy o tym, jak potężną bronią potrafi być humor.
Rozmawiamy także o tym, jak Ukraina już wygrała wojnę informacyjną. O memach, dowcipach i żartach z Rosją w roli głównej. O tym, dlaczego każda totalitarna władza boi się humoru. O społecznej funkcji śmiechu. O tym, czy są sprawy, z których nie powinno się pod żadnym pozorem żartować. O głośnym skandalu wokół Chrisa Rocka i Willa Smitha.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
4/17/2022 • 1 hour, 8 minutes, 13 seconds
#97 Fizyka kwantowa a twórczość. Rozmowa z prof. Janem Chwedeńczukiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Jan Chwedeńczuk, fizyk z Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego.
A rozmawiamy o fizyce kwantowej i twórczości.
Rozmawiamy także o… muzyce kwantowej. O tym, czym jest proces twórczy i czy jest deterministyczny, czy indeterministyczny. O tym, czy sztuczna inteligencja jest w stanie stworzyć dzieło, które nas zachwyci. O tym, czym jest dzieło – nieredukowalną kreacją świadomego podmiotu czy może zwykłą kombinacją liter, dźwięków albo barw.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
4/16/2022 • 1 hour, 5 minutes, 54 seconds
#96 Ukraina – Rosja – Zachód. Rozmowa z płk. rez. dr. Piotrem Łukasiewiczem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości płk. rez. dr Piotr Łukasiewicz, politolog i dyplomata, były ambasador RP w Afganistanie, analityk Polityki Insight.
A rozmawiamy o tym jaką rolę w kontekście Ukrainy odgrywa, a jaką powinien odgrywać Zachód.
Rozmawiamy także o realizmie ofensywnym amerykańskiego politologa Johna Mearsheimera, który stawia tezę, że Zachód odpowiada za wojnę w Ukrainie bo… nie powinien był drażnić Rosji. O tym, czy polityka to cyniczna gra sił, w której zwyciężają najsilniejsi. O różnicy pomiędzy tym, co jest a tym, co powinno być. O polityce wielkich mocarstw. O tym, czy położenie kraju jest jego przeznaczeniem.
A także o wielu innych sprawach.
Owocnego słuchania!
4/3/2022 • 1 hour, 18 minutes, 24 seconds
#95 Wojna informacyjna teraz i w przyszłości. Rozmowa z prof. Aleksandrą Przegalińską
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Aleksandra Przegalińska, filozofka specjalizująca się w zagadnieniach dotyczących sztucznej inteligencji, związana z Akademią Leona Koźmińskiego i Harvard University.
A rozmawiamy o wojnie i nowych technologiach.
Rozmawiamy także o tym czy deepfake stanie się wkrótce powszechnym narzędziem wojny informacyjnej. O tym czy – i dlaczego – używanie tej technologii należy uregulować (już są takie plany). O trollach, sztucznych kontach, fake newsach i propagandzie. O tym, czy rozwój internetu w ogóle da się powstrzymać. I o tym jak wygląda wojna Rosji z Ukrainą w wymiarze wirtualno-informacyjnym.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
3/27/2022 • 50 minutes, 25 seconds
#94 Sankcje – fikcja czy realna szansa, żeby powstrzymać Putina? Rozmowa z prof. Elżbietą Mączyńską
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Elżbieta Mączyńska, ekonomistka, wykładowczyni Szkoły Głównej Handlowej, honorowa prezeska Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego.
A rozmawiamy o sankcjach nałożonych na Rosję.
Rozmawiamy także o tym, czy sankcje są pozorne czy faktycznie dotkliwe. O tym, dlaczego Niemcy sprzeciwiają się ich zaostrzeniu. O tym, czy gospodarka rosyjska się załamie. I czy Putin spodziewał się aż tak daleko idących konsekwencji swoich działań. O wpływie sankcji na rynki światowe i europejskie.
Oraz o wielu innych sprawach.
Owocnego słuchania!
3/20/2022 • 59 minutes, 26 seconds
#93 Czy Rosja użyje broni jądrowej? Rozmowa z prof. Arkadiuszem Stempinem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Arkadiusz Stempin, historyk i politolog związany z Wyższą Szkołą Europejską w Krakowie i Uniwersytetem we Fryburgu, autor m.in. książek „Sojusznicy. Od Fryderyka i Katarzyny Wielkiej do Merkel i Putina” oraz „Większe zło”.
A rozmawiamy o tym, czy istnieje ryzyko użycia przez Rosję taktycznej broni jądrowej.
Rozmawiamy także o tym, czy Putin jest gotowy rozpętać trzecią wojnę światową. O tym, na ile skuteczne są dotychczasowe działania Zachodu. O tym, co właściwie należałoby zrobić, żeby powstrzymać Putina. I o tym, jak zmieni się światowa scena polityczna oraz gdzie się na niej będzie znajdować teraz Rosja i Putin.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
3/13/2022 • 1 hour, 6 minutes, 4 seconds
#92 Racjonalna strategia Putina. Rozmowa z Krzysztofem Wojczalem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Krzysztof Wojczal, prawnik, bloger, autor książki „Trzecia dekada. Świat dziś i za 10 lat”; analityk, który w trzy lata temu przewidział inwazję Rosji na Ukrainę w 2022 roku.
A rozmawiamy o tym, do czego zmierza Putin.
Rozmawiamy także o tym, dlaczego Putinowi zależy, żebyśmy sądzili, że „oszalał”. O rozmaitych teoriach spiskowych, w myśl których to najbliższe otoczenie prezydenta Rosji stara się odsunąć go od władzy. O tym, po co Putinowi ta wojna. O tym, do czego mogą doprowadzić sankcje wobec Rosji. I o tym, czy grozi nam III wojna światowa.
A także o wielu innych sprawach.
Owocnego słuchania
3/6/2022 • 58 minutes, 36 seconds
#91 Napaść na Ukrainę – szaleństwo czy zimna kalkulacja? Rozmowa z Anną Łabuszewską
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Anna Łabuszewska, ekspertka do spraw Rosji, autorka bloga „17 mgnień Rosji” publikowanego na stronach „Tygodnika Powszechnego”.
A rozmawiamy o brutalnej napaści Rosji na Ukrainę.
Rozmawiamy także o tym, czy decyzje Putina są wynikiem zimnej kalkulacji czy też utraty kontaktu z rzeczywistością? O tym, dlaczego do tego wszystkiego doszło. Co Putin może na tym zyskać, a co stracić. Co byłoby w stanie go zatrzymać. O tym, czy Zachód zdecyduje się na bardziej radykalne działania. I o tym, czy Putin gotowy jest rozpętać III Wojnę Światową.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Przyjaciele z Ukrainy – jesteśmy z Wami!
2/27/2022 • 1 hour, 5 minutes, 49 seconds
#90 Jak zrozumieć psa? Rozmowa z Moniką Budzińską
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Monika Budzińska, zoopsycholożka i behawiorystka pracująca z psami.
A rozmawiamy o tym, jak pies widzi świat.
Rozmawiamy także o tym cóż to za istota – pies? O tym jak układać sobie z psem relacje. O tym, że pies to osobna istota, mająca swoje specyficzne cechy, potrzeby i emocje, a nie obiekt mający spełniać nasze zachcianki i pragnienia. O błędach, które w interakcji z psem najczęściej popełniają ludzie.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
2/20/2022 • 59 minutes, 26 seconds
#89 Koniec Kościoła, jaki znamy? Rozmowa z Tomaszem Terlikowskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Tomasz Terlikowski, filozof, publicysta, autor m.in. wydanej właśnie książki „Koniec Kościoła, jaki znacie”, twórca podcastu „Tak myślę”.
A rozmawiamy o kryzysie w Kościele i kryzysie komunikacji.
Rozmawiamy także o politycznych antagonizmach, które kolonizują wszystkie sfery naszego życia. O tym, jak religia staje się orężem w politycznej walce. O prawicowych i lewicowych zaślepieniach i „martwych punktach”. O skandalach seksualnych w Kościele. O jasnych i ciemnych stronach pontyfikatów Benedykta XVI i Franciszka.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
2/13/2022 • 1 hour, 9 minutes, 28 seconds
#88 Futbol jako metafora życia. Rozmowa z Michałem Okońskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Michał Okoński, dziennikarz i publicysta „Tygodnika Powszechnego”, autor książki „Światło bramki. Opowieść o piłkarzach, trenerach, klubach i pięknej grze”.
A rozmawiamy o fenomenie piłki nożnej.
Rozmawiamy także o miłośnikach futbolu i tych, którzy tej miłości nie podzielają. O tym na czym polega kibicowanie drużynom i klubom. O agresji i plemienności, które się przy tej okazji wyzwalają i o tym, że istotą tego sportu jest coś przeciwnego. O futbolu jako o metaforze życia i alchemicznej retorcie, w której w formie skondensowanej obecne są wszystkie składowe istnienia.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
2/6/2022 • 1 hour, 10 minutes, 24 seconds
#87 Czy Rosja dąży do wojny? Rozmowa z płk. rez. dr. Piotrem Łukasiewiczem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości płk. rez. dr Piotr Łukasiewicz, politolog, dyplomata, były ambasador Polski w Afganistanie.
A rozmawiamy o tym czy Rosja zaatakuje Ukrainę.
Rozmawiamy także o tym, czy i komu opłaca się dzisiaj wojna. O geopolityce oraz o tym, czy cokolwiek z geopolitycznych analiz realnie wynika. O relacjach pomiędzy Rosją a Niemcami, Polską i Stanami Zjednoczonymi. O nowym porządku świata, który być może już wkrótce stanie się faktem.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
1/30/2022 • 1 hour, 6 minutes, 27 seconds
#86 Kryzys, katastrofa, przyszłość. Rozmowa z Edwinem Bendykiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Edwin Bendyk, pisarz i publicysta związany z tygodnikiem „Polityka”, prezes zarządu Fundacji im. Stefana Batorego, autor m.in. książek „Bunt sieci” i „W Polsce czyli wszędzie. Rzecz o upadku i przyszłości świata”.
A rozmawiamy o dwóch największych współczesnych kryzysach: katastrofie klimatycznej i pandemii. O tym w jaki sposób docierać z rzetelnym przekazem do jak największej liczby ludzi. O głębokich źródłach współczesnych podziałów politycznych i rosnącej popularności teorii spiskowych. O tym, jak będzie wyglądała przyszłość.
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
1/23/2022 • 1 hour, 1 minute, 52 seconds
#85 Eutanazja, prawda obiektywna i absolutna, nieśmiertelność, czyli Q&A część 2
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” druga część odpowiedzi na pytania oraz komentarze Słuchaczek i Słuchaczy.
Tym razem przyglądam się m.in. sporom o legalizację eutanazji, pojęciu prawdy w rozmaitych ujęciach, społecznym i jednostkowym konsekwencjom nieśmiertelności, a także fenomenowi serialu „Sukcesja”.
Owocnego słuchania!
1/16/2022 • 1 hour
#84 Życie po śmierci, antynatalizm, światy wirtualne, dowody na istnienie Boga, czyli Q&A część 1
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” odpowiadam na pytania Słuchaczek i Słuchaczy. Dotyczą one między innymi kwestii życia po śmierci, wpływu internetu na poczucie tożsamości, antynatalizmu, dowodów na istnienie Boga i pożytków płynących z autorefleksji czy też „myślenia przeciw sobie”, jak to określał Emil Cioran.
Owocnego słuchania!
1/9/2022 • 1 hour, 1 second
#83 Czy dziennikarstwo ma przyszłość? Rozmowa z Januszem Schwertnerem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Janusz Schwertner, dziennikarz i reporter związany z redakcją Onet.pl.
A rozmawiamy o tym, czy dziennikarstwo ma przyszłość.
Rozmawiamy także o zawodzie dziennikarza. O tym czy dziennikarstwo jest w kryzysie. O tym jak ważne jest finansowe i prawne wsparcie ze strony wydawcy i redakcji. O dziennikarstwie śledczym. O wojnach tożsamościowych i fake newsach.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
I wszystkiego dobrego w Nowym Roku :)
1/2/2022 • 1 hour, 10 minutes, 49 seconds
#82 Kryzys racjonalności. Rozmowa (świąteczna) z dr. Pawłem Boguszewskim i dr hab. Janem Chwedeńczukiem
W najnowszej, świątecznej odsłonie „Skądinąd” goszczą dr Paweł Boguszewski, neurofizjolog z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN oraz dr hab. Jan Chwedeńczuk, fizyk z Instytutu Fizyki Teoretycznej UW.
A rozmawiamy o kryzysie racjonalności.
Rozmawiamy także o braku zaufania do nauki. O fake newsach i teoriach spiskowych. O przeciwnikach szczepień i pandemii. O tym, że nie we wszystkim i nie zawsze należy ufać noblistom. O tym, jakie wyzwania stoją przed nami u progu 2022 roku.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
12/26/2021 • 56 minutes, 57 seconds
#81 Co nas czeka – plemienne podziały czy globalny sojusz? Rozmowa z prof. Arkadiuszem Stempinem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Arkadiusz Stempin, historyk i politolog związany z Wyższą Szkołą Europejską w Krakowie i Uniwersytetem we Fryburgu.
A rozmawiamy o tym, w którą stronę zmierza świat.
Rozmawiamy także o tożsamościowych i politycznych podziałach. O niebezpieczeństwie powrotu do plemiennych wojen. O braku wielkich syntez i pragnieniu, żeby się one pojawiły. O tym czy grozi nam globalny konflikt z bronią atomową w tle. I o tym, czy możliwy jest – a jeśli tak to pod jakimi warunkami – globalny sojusz.
A także o wielu innych sprawach.
Owocnego słuchania!
12/19/2021 • 1 hour, 4 minutes, 49 seconds
#80 Miłość, gnoza i psychoanaliza czyli „Kwartet Aleksandryjski”. Wykład Tomasza Stawiszyńskiego
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” opowiadam o „Kwartecie Aleksandryjskim” Lawrence’a Durrella, jednym z najważniejszych literackich dzieł XX-wiecznej literatury, o którym Peter Pomerantsev napisał, że powinno zaliczać się do ścisłego kanonu najwybitniejszych literackich dokonań wszechczasów.
Koncentruję się w szczególności na wątku, o którym sam autor twierdził, że jest dla tej powieści centralny – na wątku miłości.
Czym jest miłość zdaniem pisarza, o którym powiada się, że doskonale przewidział i opisał współczesność? Czego o miłości można dowiedzieć się studiując starożytnych gnostyków, Platona oraz prace Zygmunta Freuda, Karen Horney, C.G. Junga i Jamesa Hillmana?
O tym i o wielu innych sprawach opowiadam w dzisiejszym odcinku.
Owocnego słuchania!
12/12/2021 • 1 hour, 9 minutes, 25 seconds
#79 Czy lekarz ma prawo do błędu i porażki? Rozmowa z dr. hab. n. med. Krzysztofem Wróblem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr hab. n. med. Krzysztof Wróbel, kardiochirurg, kierownik Kliniki Kardiochirurgii Szpitala Medicover i wykładowca akademicki związany z Uczelnią Łazarskiego.
A rozmawiamy o tym czy lekarz ma prawo do błędu i porażki.
Rozmawiamy także o kulturze, która wypiera śmierć i przekonuje nas, że będziemy żyć wiecznie. O naszych w związku z tym nierealistycznych oczekiwaniach wobec lekarzy i medycyny. O różnicy pomiędzy błędem w sztuce medycznej a porażką, która bierze się z faktu, że ludzie są istotami śmiertelnymi i przemijającymi. O realnych możliwościach i powinnościach lekarza.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
12/5/2021 • 1 hour, 11 minutes, 7 seconds
#78 Czy żyjemy w symulacji komputerowej? Rozmowa z dr. hab. Janem Chwedeńczukiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr hab. Jan Chwedeńczuk, fizyk z Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego.
A rozmawiamy o tym, czy rzeczywistość jest rzeczywista.
Rozmawiamy także o rozmaitych wcieleniach teorii mówiącej, że świat to iluzja. Od starożytnych zachodnich i wschodnich koncepcji, w myśl których to, co postrzegamy przy pomocy pięciu zmysłów, jest w istocie nierealne, aż po całkiem współczesne pomysły, których autorzy przekonują, że wszyscy żyjemy w jednej wielkiej komputerowej symulacji. Rozmawiamy także o matematyczności wszechświata i tajemniczych prawach fizyki. No i o filmie „Matrix”, oczywiście.
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
11/28/2021 • 1 hour, 6 minutes, 32 seconds
#77 Magia, psychotronika, okultyzm w PRL. Część druga rozmowy z dr. Zbigniewem Łagoszem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” ponownie gości dr Zbigniew Łagosz, religioznawca, autor m.in. książek „Punar Bhava. Czesław Czyński i Aleister Crowley w świetle XX-wiecznej tradycji ezoterycznej” oraz „Czesław Czyński. Czarny adept”, zastępca redaktora naczelnego czasopisma Hermaion.
A rozmawiamy o psychotronice i magii w czasach PRL’u.
Rozmawiamy także o Lechu Emfazym Stefańskim – charyzmatycznym ezoteryku, który był postacią tyleż fascynującą, ile mroczną i niebezpieczną. Rozmawiamy także o hipnozie – co w niej jest prawdą, a co miejską legendą i mitem? O Franz’u Antonie Mesmerze – twórcy teorii magnetyzmu zwierzęcego – oraz Czesławie Czyńskim, okultyście-skandaliście żyjącym na przełomie XIX i XX wieku i owianym czarną legendą. O technikach kontroli umysłu, o tajnych rosyjskich laboratoriach, w których bada się zdolności paranormalne oraz tajemnicach amerykańskiego programu MK Ultra.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
11/21/2021 • 59 minutes, 41 seconds
#76 Masoni, jasnowidze, magowie i służby specjalne w PRL. Rozmowa z dr. Zbigniewem Łagoszem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Zbigniew Łagosz, religioznawca, autor m.in. książek „Punar Bhava. Czesław Czyński i Aleister Crowley w świetle XX-wiecznej tradycji ezoterycznej” oraz „Czesław Czyński. Czarny adept”, zastępca redaktora naczelnego czasopisma Hermaion.
A rozmawiamy o ezoteryce w czasach PRL’u.
Rozmawiamy także o masonerii i wolnomularstwie. O masonach regularnych i masonach ezoterycznych. O Robercie Walterze, słynnym polskim astrologu i jasnowidzu, który w latach 50. XX wieku wytoczył proces… państwu polskiemu i wygrał. O Jerzym Prokopiuku, uczniu Waltera, wybitnym tłumaczu zmarłym w marcu 2021 roku oraz jego przyjacielu Andrzeju Wiercińskim, znanym antropologu, który przez wiele lat na Waltera donosił służbom. O PRL’owskich buddystach i joginach. Oraz o Lordzie Vaderze polskiej ezoteryki czyli Lechu Emfazym Stefańskim.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
11/14/2021 • 1 hour, 8 minutes, 13 seconds
#75 Wokeness – nowa religia lewicy? Rozmowa z Jaremą Piekutowskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Jarema Piekutowski, socjolog, publicysta, ekspert think tanku „Nowa Konfederacja”, autor m.in. książek „G.K. Chesterton. Geniusz ortodoksji” oraz „Od foliowych czapeczek do seksualnej recesji”.
A rozmawiamy o wokeness czyli specyficznej hiperwrażliwości cechującej pewną część środowisk lewicowych.
Rozmawiamy także o hiperwrażliwości prawicowej. O tym, dlaczego spory i antagonizmy we współczesnym świecie tworzą się wzdłuż osi tożsamościowych. O tym, dlaczego te spory stają się coraz ostrzejsze. I o tym co z tym wszystkim mają wspólnego media społecznościowe.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
11/7/2021 • 1 hour, 4 minutes, 37 seconds
#74 Przyszłość (upadek?) Zachodu. Rozmowa z płk. rez. dr. Piotrem Łukasiewiczem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości płk rez. dr Piotr Łukasiewicz, dyplomata, politolog, były ambasador Polski w Afganistanie.
A rozmawiamy o przyszłości (upadku?) Zachodu.
Rozmawiamy także o sytuacji w Afganistanie. O tym, jaki jest bilans amerykańskich interwencji w Iraku i Afganistanie. O tym czy inny scenariusz niż wojna z terrorem był po atakach na WTC w ogóle możliwy. O mocarstwowych ambicjach Stanów Zjednoczonych i o tym, dlaczego te ambicje w ostatnich latach stały się bardzo skromne.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
10/31/2021 • 1 hour, 20 minutes, 4 seconds
#73 Czy teoria ewolucji wyjaśnia powstanie świadomości? Rozmowa z dr. Pawłem Boguszewskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Paweł Boguszewski, neuronaukowiec z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN.
A rozmawiamy o tym, czy współczesna nauka ma rację co do powstania świadomości.
Kontekstem naszej rozmowy jest fascynująca książka „Umysł i kosmos” autorstwa amerykańskiego filozofa Thomasa Nagela. Stawia on tezę, że świadomość nie jest przypadkowym tworem procesów ewolucyjnych, ale… fundamentalną cechą wszechświata. „Życie każdego z nas” – pisze – „jest częścią bardzo długiego procesu budzenia się wszechświata, stopniowo zyskującego świadomość siebie”.
Co to znaczy? I co na to współczesna neuronauka? O tym między innymi rozmawiamy w tym odcinku „Skądinąd”.
Owocnego słuchania!
10/24/2021 • 1 hour, 39 minutes, 34 seconds
#72 Filozofia disco polo, czyli o myśleniu nie-normatywnym. Rozmowa z prof. Tadeuszem Bartosiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Tadeusz Bartoś, filozof, autor opublikowanej właśnie nakładem wydawnictwa Pasaże książki „Upadek, niemożliwy. Eseje filozoficzne”.
A rozmawiamy o filozofii. O tym dlaczego jest dzisiaj potrzebna.
Rozmawiamy także o przekleństwie normatywności. O potrzebie wyższości i pogardzie. A także o… disco polo.
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
10/17/2021 • 1 hour, 15 minutes, 3 seconds
#71 O potrzebie metafizyki i jeszcze w sprawie Boga – Tomasz Stawiszyński
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” mówię o potrzebie metafizyki, którą – jak sądzę – „uruchamia” w nas przede wszystkim perspektywa śmierci cudzej i własnej.
Mówię także o tym – odpowiadając na Państwa pytania i komentarze – że przyjęcie religijnych założeń co do natury Boga prowadzi do nieuchronnych sprzeczności. O obrazie Boga w religiach i u mistyków. O ateizmie i agnostycyzmie. O tym, że o pewnych sprawach nie da się mówić inaczej niż językiem prywatnym.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
10/10/2021 • 49 minutes, 20 seconds
#70 Czy dobry Bóg może pozwalać na cierpienie oraz inne paradoksy wiary. Tomasz Stawiszyński o ateizmie, religii, nauce i tajemniczości istnienia
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” mówię o sporach wokół istnienia Boga, o różnych argumentach na rzecz ateizmu – od moralnych po naukowe.
Oraz o tym, dlaczego obraz świata wyłaniający się ze współczesnej nauki to dalece nie wszystko, bo rzeczywistość jest fundamentalnie tajemnicza i niesamowita.
A także o kilku jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
10/3/2021 • 48 minutes, 51 seconds
#69 Pandemia – kultura – dzieci. Rozmowa z dr. Cezarym Żechowskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Cezary Żechowski, psychiatra i psychoterapeuta, kierownik oddziału dziennego rehabilitacji psychiatrycznej dla dzieci i młodzieży Szpitala Wolskiego w Warszawie.
A rozmawiamy tym, jaki efekt wywiera współczesna kultura na dzieci i młodzież.
Rozmawiamy także o pandemii, statystykach samobójstw i zaburzeń psychicznych wśród najmłodszych oraz o wpływie technologii i przemian kulturowych na psychikę dzieci.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
9/26/2021 • 1 hour, 5 minutes, 55 seconds
#68 Gomora, czyli polski Kościół. Rozmowa z Arturem Nowakiem i Stanisławem Obirkiem
W najnowszej odsłonie "Skądinąd" goszczą Artur Nowak i Stanisław Obirek, autorzy książki "Gomora. Władza, strach i pieniądze w polskim Kościele".
A rozmawiamy o patologiach katolicyzmu.
Rozmawiamy także o strukturalnych problemach Kościoła. O bezkarności oraz ekscesach biskupów i szeregowych księży. O demoralizującym wpływie feudalnych porządków w tej instytucji. O aferach i tuszowaniu afer. O przyszłości Kościoła w Polsce i na świecie.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
9/19/2021 • 1 hour, 12 minutes, 44 seconds
#67 O życiu w rodzinie z problemem alkoholowym. Rozmowa z Agnieszką Jucewicz i Magdaleną Kicińską
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” goszczą Agnieszka Jucewicz i Magdalena Kicińska, autorki książki „Dom w butelce. Rozmowy z dorosłymi dziećmi alkoholików”, która ukaże się 15 września nakładem wydawnictwa Agora.
A rozmawiamy o uzależnieniu z perspektywy dziecka.
Rozmawiamy także o tym, dlaczego alkoholizm jest wciąż w polskim społeczeństwie tabu. O kulturowych wzorcach picia. O alkoholizmie „kobiecym” i „męskim”. O kontrowersjach wokół terminu DDA oraz o tym, co to znaczy, że uzależnienie jest chorobą – i jakie są w związku z tym jego moralne konsekwencje.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
9/12/2021 • 1 hour, 14 minutes, 54 seconds
#66 O wychodzeniu z uzależnienia. Rozmowa z Arturem Nowakiem i Markiem Sekielskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gościmy Artura Nowaka i Marka Sekielskiego, autorów książki „Ogarnij się czyli jak wychodziliśmy z szamba”, która właśnie ukazała się nakładem Domu Wydawniczego Rebis.
A rozmawiamy o uzależnieniu i wychodzeniu z uzależnienia.
Rozmawiamy także o tym, gdzie leżą źródła choroby alkoholowej. O braku akceptacji siebie. O autonegacji. O zagłuszaniu lęku i bezradności przy pomocy używek. I o tym do czego może to doprowadzić. O procesie terapii i o tym jakie są pierwsze znaki ostrzegawcze, na które warto zwrócić uwagę.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
9/5/2021 • 1 hour, 1 minute, 36 seconds
#65 Jak uczynić internet lepszym miejscem? Rozmowa z Karolem Paciorkiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” – ostatniej wakacyjnej w tym roku – gości Karol Paciorek, jeden z najbardziej znanych polskich twórców internetowych, autor m.in. kanału „Imponderabilia”.
A rozmawiamy o internecie. O tym jak sprawić, żeby stał się on przestrzenią bezpieczniejszą i bardziej przyjazną.
Rozmawiamy także o jakości debaty publicznej w Polsce. O wojnach politycznych i kulturowych. O podcastach jako specyficznej formie społecznej autoterapii.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
8/29/2021 • 1 hour, 11 minutes
#64 Latający Potwór Spaghetti, dyskordianizm i Kościół Szatana, czyli zmyślone religie. Rozmowa z Dariuszem Misiuną
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” przedstawiam rozmowę z Dariuszem Misiuną, socjologiem, tłumaczem, eseistą, znawcą tradycji ezoterycznych, twórcą wydawnictwa Okultura. Przeprowadziliśmy ją wspólnie z dr. Pawłem Boguszewskim, w kwietniu bieżącego roku, w ramach prowadzonego przez nas cyklu „Filozofia w ogrodzie (domowym)", poświęconego religii i religijności. Organizatorem cyklu jest fundacja Strefa Wolnosłowa.
A rozmawiamy o zmyślonych religiach. O ich demaskatorskiej funkcji.
Rozmawiamy także o Kościele Latającego Potwora Spaghetti, dyskordianizmie, Kościele SubGeniuszu. O krytycznej i prześmiewczej postawie wobec tradycyjnych religii, jaką żywią założyciele tych wyżej wspomnianych. O blefach założycielskich różnych tradycji religijnych. O kontrkulturze, anarchizmie i subwersji. O nauce i micie – czy się wykluczają, czy dopełniają?
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
8/22/2021 • 1 hour, 28 minutes, 55 seconds
#63 Religia w perspektywie teorii ewolucji i kognitywistyki. Rozmowa z prof. Konradem Talmontem-Kamińskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” przedstawiam rozmowę z prof. Konradem Talmontem-Kamińskim, filozofem i kognitywistą, kierownikiem Zakładu Socjologii Poznawczej w Instytucie Socjologii Uniwersytetu w Białymstoku. Przeprowadziliśmy ją wspólnie z dr. Pawłem Boguszewskim, w maju bieżącego roku, w ramach prowadzonego przez nas cyklu „Filozofia w ogrodzie (domowym)", poświęconego religii i religijności. Organizatorem cyklu jest fundacja Strefa Wolnosłowa.
A rozmawiamy o poznawczych podstawach zjawiska religii.
Rozmawiamy także o ewolucyjnych korzeniach religii oraz o jej społecznych i kulturowych funkcjach. O tym, czy różne religie biorą się z tego samego źródła. O religii jako przedmiocie naukowych badań, który da się w pełni wyjaśnić w ramach naukowego paradygmatu.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
8/15/2021 • 2 hours, 10 minutes, 2 seconds
#62 Psychoterapia i religia – co je łączy, a co dzieli? Rozmowa z ks. Jackiem Prusakiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” przedstawiam rozmowę z ks. dr. Jackiem Prusakiem, jezuitą, psychologiem i praktykującym psychoterapeutą. Przeprowadziliśmy ją wspólnie z dr. Pawłem Boguszewskim, w kwietniu bieżącego roku, w ramach prowadzonego przez nas cyklu „Filozofia w ogrodzie (domowym)", poświęconego religii i religijności. Organizatorem cyklu jest fundacja Strefa Wolnosłowa.
A rozmawiamy o relacjach pomiędzy psychoterapią a religią.
Rozmawiamy także o tym, czy religia jest formą psychoterapii, a psychoterapia formą religii. O tym, co obie te dziedziny łączy, a co je dzieli. O roli kapłana i roli terapeuty, a także o łączeniu tych ról. O tym dlaczego terapeuta ukrywający przed swoimi pacjentami, że jest księdzem, postępuje nieetycznie. O psychoanalitycznej krytyce religii.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
8/8/2021 • 2 hours, 14 minutes, 53 seconds
#61 Czego nas uczy Jezus (Niechrystus)? Rozmowa z prof. Piotrem Augustyniakiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” przedstawiam rozmowę z prof. Piotrem Augustyniakiem, filozofem z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, autorem m.in. znakomitej książki „Jezus Niechrystus” (słowo/obraz terytoria). Przeprowadziliśmy ją wspólnie z dr. Pawłem Boguszewskim, w kwietniu bieżącego roku, w ramach prowadzonego przez nas cyklu „Filozofia w ogrodzie (domowym)", poświęconego religii i religijności. Organizatorem cyklu jest fundacja Strefa Wolnosłowa.
A rozmawiamy o Jezusie uwolnionym od religii, kościołów i boskości.
O tym, dlaczego Kościół katolicki jest od nauczania Jezusa daleki. O zmartwychwstaniu, transcendencji i boskości jako mitologiach zasłaniających autentyczne przesłanie Jezusa. O tym, czego współczesny człowiek może się od Jezusa nauczyć. O doświadczeniu pełni życia, całkowitego zanurzenia się w nurcie istnienia.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
8/1/2021 • 1 hour, 56 minutes, 59 seconds
#60 Jak dzisiaj rozmawiać o miłości? Rozmowa z Olgą Drendą i Małgorzatą Halber
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” goszczą Olga Drenda i Małgorzata Halber, autorki „Książki o miłości”, która ukazała się pod koniec minionego roku nakładem wydawnictwa Znak Literanova.
A rozmawiamy, oczywiście, o miłości. O tym, jak o niej rozmawiać i pisać. O tym, czym jest miłość we współczesnym świecie. O mitach i stereotypach z miłością związanych. Oraz o tym, jak naprawdę wyglądają bliskie relacje i związki – i dlaczego ten obraz znacznie się różni od tego, co prezentujemy w mediach społecznościowych.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
7/25/2021 • 1 hour, 11 minutes, 19 seconds
#59 Czy religia jest źródłem przemocy? Rozmowa z prof. Arkadiuszem Stempinem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” przedstawiam rozmowę z prof. Arkadiuszem Stempinem, historykiem i politologiem z Uniwersytetu we Fryburgu i Wyższej Szkoły Europejskiej w Krakowie. Przeprowadziliśmy ją wspólnie z dr. Pawłem Boguszewskim, w marcu bieżącego roku, w ramach prowadzonego przez nas cyklu „Filozofia w ogrodzie (domowym), poświęconego religii i religijności. Organizatorem cyklu jest fundacja Strefa Wolnosłowa.
A rozmawiamy o tym, czy religia jest źródłem przemocy.
Rozmawiamy także o historii konfliktów i wojen na tle religijnym i nie tylko. O różnicach pomiędzy religiami. O tym, czy to radykalne przekonania religijne skłaniają terrorystów islamskich do dokonywania samobójczych zamachów – czy może ich motywacja jest zupełnie innego rodzaju. O dziejach i praktykach Kościoła w kontekście przesłania Ewangelii. O nowym ateizmie i nowym fundamentalizmie.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
7/18/2021 • 1 hour, 43 minutes, 30 seconds
#58 Jak się żyje na Antarktydzie? Rozmowa z dr. Mikołajem Golachowskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Mikołaj Golachowski, biolog, podróżnik, przewodnik po Antarktydzie i Arktyce, autor książki „Czochrałem antarktycznego słonia”.
A rozmawiamy o lodzie, śniegu i zimnie. O miłości do takiego millieu.
Rozmawiamy także o historii wypraw na Antarktydę. O zwierzętach, które zamieszkują ten kontynent oraz o roślinach, które go porastają. O niebezpieczeństwach, jakie czyhają tam na człowieka. O historii wypraw na Antarktydę i jej polityczno-geograficznym statusie.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
7/11/2021 • 1 hour, 7 minutes, 38 seconds
#57 Księga I-Cing, magia i teorie spiskowe. Pytania i odpowiedzi, część druga
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” – druga część odpowiedzi na Wasze pytania.
Czym jest księga I-Cing? Czy magia pozwala wywrzeć wpływ na rzeczywistość? Jak rozmawiać ze zwolennikami teorii spiskowych – i czy w ogóle warto z nimi rozmawiać? Czy filozofia komplikuje życie?
To tylko niektóre spośród poruszanych w najnowszym odcinku zagadnień.
Owocnego słuchania!
7/4/2021 • 1 hour, 25 minutes, 42 seconds
#56 O ulubionych lekturach, odpowiedzialności za świat, wolności słowa i nie tylko. Pytania i odpowiedzi
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” odpowiadam na pytania Słuchaczek i Słuchaczy.
Mówię między innymi o najważniejszych dla mnie lekturach; o tym, czy możemy być szczęśliwi w świecie pełnym cierpienia; o zagrożeniach dla wolności słowa i cancel culture; o tym, czy w cieniu nadchodzącej zagłady klimatycznej moralnie dopuszczalne jest posiadanie dzieci oraz o tym, jakie rady dałbym 20-letniemu sobie.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
6/27/2021 • 1 hour, 10 minutes, 21 seconds
#55 Czy odwiedzają nas przedstawiciele obcych cywilizacji? Rozmowa z prof. Agnieszką Pollo
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Agnieszka Pollo, astronomka i astrofizyczka z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Narodowego Centrum Badań Jądrowych.
A rozmawiamy o życiu pozaziemskim i UFO.
Rozmawiamy także o przygotowywanym raporcie Pentagonu dotyczącym Niezidentyfikowanych Obiektów Latających. O tym, jakie są możliwe wyjaśnienia fenomenów w tym raporcie opisywanych. O tym, dlaczego właściwie „kosmici” mieliby odwiedzać Ziemię incognito. O tajemniczym obiekcie Oumuamua, który przelatywał niedawno przez Układ Słoneczny, i o którym Avi Loeb, wybitny astronom z Uniwersytetu Harvarda, sądzi, że jest artefaktem wytworzonym przez obcą cywilizację.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
6/20/2021 • 1 hour, 13 minutes, 28 seconds
#54 Czy istnieje lewicowy katolicyzm? Rozmowa z Ignacym Dudkiewiczem
W najnowszym odcinku „Skądinąd” gościmy Ignacego Dudkiewicza, filozofa, publicystę, redaktora naczelnego magazynu lewicy katolickiej „Kontakt”.
A rozmawiamy o katolickiej lewicy. O tym czy coś takiego w ogóle jest możliwe.
Rozmawiamy także o tym, na kogo głosowałby Jezus, gdyby żył w dzisiejszych czasach. O radykalnym przekazie Ewangelii i o praktyce kościelnej, która się od tego przekazu oddala. O antykapitalizmie papieża Franciszka. O (kościelnych) małżeństwach jednopłciowych. O tym do jakiego stopnia nauczanie Kościoła dotyczące seksualności może ulec zmianie. O teologii, polityce i transcendencji.
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
6/13/2021 • 1 hour, 18 minutes, 5 seconds
#53 Dlaczego boimy się dentysty? Rozmowa z dr n. med. Agnieszką Pacyk
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr n. med. Agnieszka Pacyk, stomatolożka, adiunkt w Zakładzie Stomatologii Ogólnej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, zaangażowana od lat w szkolenia dentystów, w szczególności zainteresowana kwestią redukcji bólu.
A rozmawiamy o lęku przed wizytą u dentysty. O tym czy ten lęk jest zasadny.
Rozmawiamy także o historii stomatologii. O dawnych i współczesnych metodach leczenia zębów. O bólu i metodach jego niwelowania. O istotności profilaktyki oraz o tym w jaki sposób należy prawidłowo dbać o zęby. Wreszcie – o wykorzystywaniu sztucznej inteligencji w stomatologii.
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
6/6/2021 • 1 hour, 40 seconds
#52 Czym jest myślenie? Rozmowa z dr. Mateuszem Falkowskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gościmy dr. Mateusza Falkowskiego, filozofa związanego z Instytutem Kultury UJ i warszawską School of Form, prezesa Fundacji na Rzecz Myślenia im. Barbary Skargi.
A rozmawiamy o myśleniu. O tym, czym jest i do czego prowadzi.
Rozmawiamy także o różnych naukowych i filozoficznych koncepcjach myślenia. O jego definicjach neuronaukowych i potocznych. O tym, że myśli tyleż stwarzamy, ile napotykamy, już gotowe, we własnych umysłach. O relacji pomiędzy myślą a rzeczywistością. O niepewności i chaosie, charakteryzujących współczesny świat. A także o deficycie i kryzysie myślenia.
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
5/30/2021 • 1 hour, 16 minutes, 56 seconds
#51 Czy Kościół może się zmienić? Rozmowa z dr. Sebastianem Dudą
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Sebastian Duda, teolog i filozof, członek redakcji „Więzi” i zespołu „Laboratorium Więzi”, publicysta, autor książek „Reformacja. Rewolucja Lutra” oraz „Przesilona wątpliwość”.
A rozmawiamy o tym, jakie są granice reform w Kościele.
Rozmawiamy także o tym, czy – i w jaki sposób – może się zmienić stosunek Kościoła do osób homoseksualnych. Na ile wmontowane w doktrynę katolicką „bezpieczniki” – na przykład pogląd, że poprzez sobory działa Duch Święty, a zatem, że to nie ludzie lecz Bóg kształtuje katolickie nauczanie – dają się teoretycznie obejść, kiedy zachodzi taka polityczna czy społeczna konieczność. Rozmawiamy także o historycznej zmienności nauczania, które samo siebie stara się przedstawiać jako wieczne i niezmienne.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
5/23/2021 • 1 hour, 49 minutes, 17 seconds
#50 Życie jest (bardzo) dziwne. Rozmowa z dr. Pawłem Boguszewskim
W najnowszej – pięćdziesiątej, a więc trochę jubileuszowej – odsłonie „Skądinąd” gości dr Paweł Boguszewski, kierownik Pracowni Metod Behawioralnych w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego Polskiej Akademii Nauk.
A rozmawiamy o… dziwności życia i świata. O tym, jak z tą dziwnością próbuje sobie poradzić nauka.
Rozmawiamy także o potrzebie sensu i celu tkwiącej w ludzkich umysłach. O tym czy pomiędzy religią i nauką istnieje spór oraz na czym ten spór polega. O literaturze, sztuce i filozofii jako o dziedzinach nieredukowalnych do perspektywy naukowej. O prawdzie empirycznej i prawdzie egzystencjalnej.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
5/16/2021 • 1 hour, 19 minutes, 53 seconds
#49 Prawda w epoce postprawdy. Wykład Tomasza Stawiszyńskiego
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” przedstawiam Państwu wykład poświęcony popularnemu dzisiaj pojęciu postprawdy.
Cóż to takiego postprawda? Czy faktycznie w epoce postprawdy żyjemy? Skąd się wzięło to pojęcie i co na dobrą sprawę oznacza? Czy w dzisiejszym świecie opłaca się kłamać? Skąd taka kariera fake newsów i teorii spiskowych? Co z postprawdą ma wspólnego postmodernizm? A wreszcie – czy potrzebne nam jest dzisiaj pospolite ruszenie w obronie prawdy?
Oto kilka pytań, na które – między innymi – staram się w tym wystąpieniu odpowiedzieć.
Owocnego słuchania!
5/9/2021 • 31 minutes, 52 seconds
#48 Okultura: transgresja, magia, psychodelia. Rozmowa z Dariuszem Misiuną
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Dariusz Misiuna, socjolog, tłumacz, założyciel wydawnictwa Okultura, autor wielu tekstów i esejów o historii zachodniej tradycji ezoterycznej i kontrkulturze.
A rozmawiamy o alternatywnych światopoglądach i duchowościach. O magii jako specyficznej formie pracy psychologicznej pozwalającej przekroczyć własne ograniczenia. O tradycji ezoterycznej jako formie kontrkultury. O środkach psychodelicznych i współczesnym psychodelicznym „renesansie”: badaniach naukowych nad LSD czy psylocybiną i nadzieją, że staną się one powodem rewolucji w psychiatrii i psychoterapii. Rozmawiamy także o specyfice polskiego światopoglądowego krajobrazu w latach 90. i współcześnie.
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
5/2/2021 • 1 hour, 12 minutes, 44 seconds
#47 Kino w pandemii. Rozmowa z Jakubem Majmurkiem
W najnowszym odcinku „Skądinąd” gości Jakub Majmurek, krytyk filmowy, eseista, publicysta związany z Krytyką Polityczną.
A rozmawiamy o filmie w pandemii. O tym, jak lockdown wpłynął na przemysł filmowy, małe kina i wielkie sieci multipleksów. O ciekawych rozwiązaniach formalnych, na przykład filmach w całości realizowanych za pośrednictwem platformy zoom. O produkcjach powstałych w pandemii oraz o tych, które zostały zawieszone. Oraz o tym dlaczego w ostatniej dekadzie tak intensywnie rozwija się horror – gatunek, zdawałoby się, zdecydowanie niszowy.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
4/25/2021 • 1 hour, 1 minute, 21 seconds
#46 Czy zwierzęta mają prawa? Rozmowa z Dariuszem Gzyrą
W najnowszym odcinku "Skądinąd" gości Dariusz Gzyra, filozof, publicysta, aktywista prozwierzęcy, autor znakomitej książki „Dziękuję za świńskie oczy”.
A rozmawiamy o prawach zwierząt. O znaczeniu i historii tego pojęcia.
Rozmawiamy także o tym, że systemy prawne są odwzorowaniem naszych głębokich światopoglądowych przekonań. O tym w jaki sposób zwierzęta traktowane są w polskim i nie tylko polskim prawie. O kontrowersjach wokół kwestii praw zwierząt – na przykładzie niedawnej wypowiedzi wiceministra edukacji Tomasza Rzymkowskiego, który stwierdził jakiś czas temu w wywiadzie dla Naszego Dziennika, że „według nauki, prawa są przypisane Bogu i ludziom”, a „zwierzę nigdy nie może być podmiotem praw”. A także o tym, co to znaczy być „podmiotem praw” oczywiście.
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
4/18/2021 • 1 hour, 27 minutes, 14 seconds
#45 Tajne stowarzyszenia, teorie spiskowe, alternatywna historia. Rozmowa z płk. rez. Piotrem Łukasiewiczem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” ponownie gości płk. rez. Piotr Łukasiewicz, dyplomata, politolog, były ambasador Polski w Afganistanie. A rozmawiamy o rosnącej popularności teorii spiskowych. O tym, jakie są tego źródła i potencjalne konsekwencje; skąd się teorie spiskowe wzięły; jakie są ich historyczne początki. A także o tym, że spiski się czasami zdarzają, ale niekoniecznie oznacza to, że historia, której uczymy się z podręczników, tylko fasada i kamuflaż.
Od Rewolucji Francuskiej do Smoleńska, od Iluminatów do „deep state”, od Polski do Stanów Zjednoczonych i z powrotem.
Owocnego słuchania!
4/11/2021 • 1 hour, 37 minutes, 47 seconds
#44 Czy jesteśmy się jeszcze w stanie w Polsce porozumieć? Rozmowa z Elizą Michalik
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Eliza Michalik, dziennikarka i publicystka, jedna z najbardziej wyrazistych postaci polskiej debaty publicznej.
A rozmawiamy o stanie debaty publicznej. O tym, czy w Polsce możliwy jest jeszcze jakikolwiek społeczny konsensus. A także o tym dlaczego w środowisku lewicowo-liberalnym jest tyle wewnętrznych sporów, nie mniej radykalnych niż spory pomiędzy lewicą a prawicą.
Oraz o wielu jeszcze różnych sprawach.
Owocnego słuchania – i Wesołych Świąt! ;)
4/4/2021 • 1 hour, 6 minutes, 2 seconds
#43 Praski fenomen: literatura, idee i LSD. Rozmowa z Aleksandrem Kaczorowskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Aleksander Kaczorowski, pisarz, eseista, redaktor naczelny Aspen Review Central Europe, autor m.in. biografii Vaclava Havla i Bohumila Hrabala. Oraz „Praskiego elementarza” – kultowej książki, od której pierwszego wydania dwadzieścia lat temu zaczął się w Polsce boom na czeską kulturę i literaturę.
A rozmawiamy o fenomenie Pragi. O wielkiej czeskiej literaturze i filozofii. I o eksperymentach z LSD, które w czeskich szpitalach psychiatrycznych prowadzono w latach 50. XX wieku – w czym miał swój udział Stanislav Grof, pionier „psychodelicznego renesansu”. Oraz o współczesności, czyli o tym, jak Czechy radzą sobie z pandemią koronawirusa.
A także o wielu innych sprawach.
Owocnego słuchania!
3/28/2021 • 59 minutes, 41 seconds
#42 Sekta w polskim Kościele. Rozmowa z mec. Arturem Nowakiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości mecenas Artur Nowak, prawnik od lat reprezentujący ofiary przestępstw seksualnych popełnianych przez księży katolickich, autor tekstów i książek dokumentujących tego rodzaju zjawiska, bliski współpracownik braci Sekielskich.
A rozmawiamy o głośnej sprawie sekty działającej na przełomie lat 90. i 2000 we wrocławskim duszpasterstwie akademickim prowadzonym przez zakon dominikanów. Ówczesny opiekun tego duszpasterstwa, o. Paweł, stworzył nieformalną grupę złożoną ze studentów i studentek i dopuszczał się wobec nich regularnych nadużyć seksualnych, stosował przemoc fizyczną i psychiczną, manipulował i narażał na straty finansowe. Grupa – spełniająca definicyjne cechy sekty – funkcjonowała przez dłuższy czas przy aprobacie ówczesnego prowincjała dominikanów o. Macieja Zięby. Dopiero po wielu interwencjach, Zięba odwołał o. Pawła i przeniósł go do innej placówki – ale odmówił jakiegokolwiek zadośćuczynienia ofiarom. O. Paweł do dzisiaj jest czynnym zakonnikiem.
Jak wyglądała działalność tej sekty? Jak to możliwe, że człowiek, który zachowywał się w ten sposób, nadal działa w Kościele? Jaka w tym wszystkim była rola o. Macieja Zięby, którego pośmiertnie odznaczono Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski?
Na te – i na wiele innych pytań – odpowiada w tej odsłonie „Skądinąd” mecenas Artur Nowak.
3/21/2021 • 1 hour, 4 minutes, 38 seconds
#41 Dziwność wszechświata. Rozmowa z prof. Agnieszką Pollo
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Agnieszka Pollo, astronomka i kosmolożka z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz Narodowego Centrum Badań Jądrowych w Warszawie.
A rozmawiamy o wszechświecie. O tym, jaki wszechświat jest dziwny. Rozmawiamy także o planetach, gwiazdach i galaktykach. O tym, jak się je odkrywa i bada. O ciemnej materii, nieskończoności, kolonizacji kosmosu i Marsie. A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
3/14/2021 • 1 hour, 18 seconds
#40 Oblicza psychoterapii. Rozmowa z Zofią Milską-Wrzosińską
Tym razem w „Skądinąd” gości Zofia Milska-Wrzosińska, jedna z najbardziej znanych polskich psychoterapeutek, współzałożycielka Laboratorium Psychoedukacji.
Rozmawiamy – oczywiście – o psychoterapii. O historii psychoterapii w Polsce, o tym dlaczego ta działalność wciąż jest u nas nieuregulowana, o rozmaitych mniej lub bardziej rzetelnych terapeutycznych szkołach i podejściach, o specyfice terapeutycznej relacji, o aspektach i celach terapii, o mniej lub bardziej zasadnych zarzutach jakie wobec psychoterapii współcześnie się stawia. A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
3/7/2021 • 1 hour, 29 minutes, 58 seconds
#39 Istotność smutku. Wykład Tomasza Stawiszyńskiego
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” – nietypowo – przedstawiam Państwu wykład wygłoszony niemal równo rok temu, w nocy z 1 na 2 lutego 2020 roku, podczas cyklicznej imprezy „A Night of Philosophy and Ideas” odbywającej się w Brooklyn Public Library w Nowym Jorku. Wykład próbuje odpowiedzieć na pytanie dlaczego mamy dziś do czynienia ze zjawiskiem wypierania smutku i żałoby z głównego nurtu kultury (taką tezę stawiają mniej więcej od połowy XX wieku rozmaici antropolodzy i historycy), a także jakie mogą być tego konsekwencje. Staram się pokazać, że smutek, melancholia czy depresja to emocje i stany w kapitalizmie niemile widziane – podobnie jak niemile widziana była (i jest) w chrześcijaństwie acedia, specyficzna mieszanina zobojętnienia, nudy i smutku właśnie. Zwracam także uwagę, że kultura, w której nie ma przestrzeni na doświadczenie żałoby i straty, jest kulturą pod wieloma względami okrutną.
Owocnego słuchania!
2/28/2021 • 34 minutes, 9 seconds
#38 Jak można dzisiaj być księdzem i nie odchodzić z Kościoła? Rozmowa z o. Romanem Bieleckim OP
W najnowszym odcinku „Skądinąd” gości o. Roman Bielecki, dominikanin, prawnik, redaktor naczelny miesięcznika „W Drodze”. A rozmawiamy o kryzysie w Kościele katolickim. I o tym, jak po wszystkim, czego się w ostatnich latach o Kościele dowiedzieliśmy – i wciąż się dowiadujemy – można jeszcze w tej instytucji pozostawać i dlaczego.
Rozmawiamy także o tuszowaniu przestępstw seksualnych przez kościelnych hierarchów oraz o tym w jaki sposób należałoby reformę Kościoła przeprowadzić.
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
2/21/2021 • 1 hour, 43 minutes, 30 seconds
#37 Pornografia po polsku. Rozmowa z dr Ewą Stusińską
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Ewa Stusińska, literaturoznawczyni, autorka bloga porno-grafia.pl oraz arcyciekawej książki „Miła robótka. Polskie świerszczyki, harlekiny i porno z satelity” opublikowanej właśnie nakładem Wydawnictwa Czarne.
Rozmawiamy o historii polskiej pornografii i historii polskiej transformacji. O karnawałowych i pstrokatych latach 90., kiedy to nagle, po zmianie systemu, Polskę zalała fala erotycznych czasopism i erotycznych gadżetów. W kioskach pojawiły się nagle takie tytuły, jak „Playtboy”, a potem „Playboy”, „Cats”, „Wamp”, „Men” i „Nowy Men” czy „Seksrety”, do księgarń trafiły pikantne Harlekiny oraz kolejne książki z erotycznej „czarnej serii” wydawnictwa Phantom Press. Rozmawiamy także o tym, co pornografia w latach 90. symbolizowała i z czym się w powszechnej wyobraźni kojarzyła oraz o tym, jakie istotne problemy odzwierciedlały się w ówczesnych dyskusjach o granice obyczajności.
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
2/14/2021 • 1 hour, 25 minutes, 21 seconds
#36 Polska polityka jako wielka (dysfunkcyjna) rodzina. Rozmowa z dr. hab. Jackiem Dobrowolskim
Kto jest w polskiej polityce Wielkim Wujem, a może raczej Wielkim Dziadem (konotacje mickiewiczowskie jak najbardziej na miejscu)? Kto jest Wymarzonym, Uniwersalnym Zięciem, a kto Szwagrem Nas Wszystkich (szwagier, jak wiadomo, jest podstawowym warunkiem możliwości istnienia polskiego społeczeństwa)? W jaki sposób dzielić demokracje ze względu na liczbę aktywnych polityków budzących lub niebudzących grozę?
To tylko kilka fundamentalnych pytań, na które w najnowszej odsłonie „Skądinąd” brawurowo odpowiada dr hab. Jacek Dobrowolski, filozof z Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, autor m.in. książek „Filozofia głupoty” oraz „Wzlot i upadek człowieka nowoczesnego”.
Jeśli wydaje się Wam czasami, że żyjemy w jednym wielkim polskim weselu – koniecznie posłuchajcie tej rozmowy!
2/7/2021 • 1 hour, 13 seconds
#35 Eutanazja i polityka. Rozmowy z dr. Pawłem Boguszewskim i Jakubem Majmurkiem
W najnowszym odcinku „Skądinąd” mamy – nietypowo – dwie rozmowy. Pierwsza z dr. Pawłem Boguszewskim, neurofizjologiem z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN, druga z publicystą i eseistą Jakubem Majmurkiem. Obie traktują o sprawie pana R.S., znanego w mediach jako „Polak w śpiączce” albo „Polaka z Plymouth”.
Paweł Boguszewski zajmuje się medyczno-biologiczno-neurologicznym aspektem sprawy, czyli pojęciem „śmierci mózgowej” i tego, co się dzieje z człowiekiem, kiedy znaczna część jego mózgu przestaje pracować. Jak tego rodzaju sytuację opisuje współczesna nauka? Skąd wiemy, że ktoś, kto jest w takim stanie, na pewno nie ma świadomości? Czy ten proces jest nieodwracalny? Oto niektóre pytania, na które Boguszewski w tej rozmowie odpowiada.
Z Jakubem Majmurkiem (początek: 44:24) natomiast przyglądamy się polityczno-medialnej awanturze jaką wokół tej dramatycznej sprawy wywołano. Jej instrumentalizacji czy raczej militaryzacji w celu uzyskania doraźnych politycznych korzyści. Rozmawiamy także o języku fundamentalizmu religijnego, który przeniknął do polskiej polityki i dyskursu prawniczego – o tym ostatnim wspominamy także w kontekście opublikowania uzasadnienia do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 22 października ubiegłego roku.
Owocnego słuchania!
1/31/2021 • 1 hour, 35 minutes, 56 seconds
#34 Czy morsowanie jest zdrowe? Rozmowa z prof. Łukaszem Małkiem
Tym razem w "Skądinąd" gości prof. Łukasz Małek, kardiolog sportowy z Narodowego Instytutu Kardiologii, popularyzator wiedzy medycznej, autor profilu "Kardiolog sportowy – Łukasz Małek" dostępnego na Facebooku i Instagramie.
A rozmawiamy o morsowaniu. O tym, czy morsowanie jest zdrowe.
Rozmawiamy także:
– o tym, co dzieje się z ciałem zanurzonym w lodowatej wodzie
– o zdrowotnych konsekwencjach takiego zanurzenia
– o morsowaniu na sucho
– o naukowym spojrzeniu na metodę Wima Hofa
– o modzie na doświadczenia ekstremalne
– o tym, co jest naprawdę zdrowe
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
1/24/2021 • 54 minutes, 48 seconds
#33 Ciemna strona Watykanu – przypadek Maciela Degollado. Rozmowa z prof. Stanisławem Obirkiem
W najnowszym „Skądinąd” gościmy prof. Stanisława Obirka, historyka, antropologa, teologa i byłego jezuitę, autora m.in. książek „Umysł wyzwolony” i „Polak-katolik?”.
A rozmawiamy o Macielu Degollado. O tym jak ten przestępca seksualny i manipulator zrobił wielką karierę w Kościele.
Rozmawiamy także:
– o Legionistach Chrystusa
– o teologii wyzwolenia
– o tym czy Jan Paweł II wiedział o przestępstwach seksualnych w Kościele
– o tym, jak to się stało, że Degollado był do końca ulubieńcem polskiego papieża
– o zaangażowaniu Kościoła w politykę w latach 70. i 80.
– o tuszowaniu pedofilii
– o strukturalnych patologiach w instytucji Kościoła
A także o wielu innych sprawach.
Owocnego słuchania!
1/17/2021 • 1 hour, 1 minute, 14 seconds
#32 Ameryka – od wojny z terroryzmem do wojny domowej? Rozmowa z płk. rez. dr. Piotrem Łukasiewiczem
W najnowszym odcinku „Skądinąd” gości płk rez. dr Piotr Łukasiewicz, politolog, dyplomata, były ambasador Polski w Afganistanie.
A rozmawiamy o Ameryce. O tym, czy mamy do czynienia z końcem amerykańskiej demokracji.
Rozmawiamy także:
– o tym, czy Ameryka się rozpadnie
– o tym, co ataki na World Trade Center mają wspólnego z rogatym szamanem na Kapitolu
– o tym, czy Q-Anon to nowa amerykańska religia
– o tym, czy Texas i California ogłoszą niepodległość
– o różnych rodzajach terroryzmu
– o wojnie z terroryzmem
– o Samie Harrisie, islamofobii i ideach jako motorze działania
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
1/10/2021 • 1 hour, 6 minutes, 54 seconds
#31 Szczepienia, spiski, pandemia – jaka jest prawda? Rozmowa z dr. Pawłem Boguszewskim
W najnowszym, noworocznym odcinku „Skądinąd” gościmy dr. Pawła Boguszewskiego, neurofizjologa z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego Polskiej Akademii Nauk, znakomitego naukowca, ale także jednego z najlepszych w Polsce popularyzatorów nauki.
A rozmawiamy o szczepieniach. O tym dlaczego szczepienie to najlepszy wybór.
Rozmawiamy także:
– o tym dlaczego w pandemii spadło zaufanie do ekspertów i nauki
– o mitach wokół nauki i poznania naukowego
– o różnych modelach walki z pandemią
– o popularnych teoriach spiskowych
– o „grzechach” naukowców i lekarzy
– o tym, jak działa szczepionka mRNA
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
1/3/2021 • 1 hour, 28 minutes, 36 seconds
#30 Rok 2020 – czy może być jeszcze gorzej? Rozmowa (wesoła!) z Maciejem Łubieńskim
W najnowszej, świąteczno-noworocznej odsłonie „Skądinąd” gościmy Macieja Łubieńskiego, pisarza, historyka, współtwórcę legendarnego „Pożaru w burdelu”, autora książki „Łubieńscy. Portret rodziny z czasów wielkości”.
A rozmawiamy o mijającym roku. O tym, czy da się z niego – mimo wszystko – trochę pośmiać.
Rozmawiamy także:
– o tym, jak pandemia i lockdown zmieniły nasz sposób doświadczania czasu
– o różnicy pomiędzy pierwszą a drugą połową roku/fazą pandemii
– o tym, czy jak w ogóle można się śmiać z koronawirusa skoro bilans jego ofiar jest tragiczny
– o orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego w sprawie aborcji i wielkich protestach w całym kraju
– o odrealniającym działaniu mediów cyfrowych
– o tym, że przyszłość rysuje się w nieciekawych barwach
– o granicach poczucia humoru
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania (i dobrego Nowego Roku)!
12/27/2020 • 58 minutes, 5 seconds
#29 Pandemia okiem psychiatry. Rozmowa z prof. Dominiką Dudek
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gościmy prof. Dominikę Dudek, psychiatrę, kierowniczkę Katedry Psychiatrii i Kliniki Psychiatrii Dorosłych Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego.
A rozmawiamy o zdrowiu psychicznym w pandemii.
Rozmawiamy także:
– o wpływie izolacji na psychikę
– o tym, jak rozwijają się zaburzenia psychiczne
– o tym, co to są zaburzenia psychiczne
– o statystykach wskazujących, że pandemia niszczy także nasze zdrowie psychiczne
– o tym, czym jest psychiatria
– o kulturze jako źródle cierpień
– o depresji, smutku i żałobie
– o tym jak się zmieniają psychiatryczne diagnozy i klasyfikacje
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
I Wesołych Świąt, oczywiście ;)
12/20/2020 • 1 hour, 8 minutes, 41 seconds
#28 Żyjąc w internecie. Rozmowa z Karolem Paciorkiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gościmy Karola Paciorka, autora kanału „Imponderabilia” na YouTube, jednego z najpopularniejszych i najlepszych polskich youtuberów i podcasterów.
A rozmawiamy o mijającym roku. Z perspektywy internetu i mediów społecznościowych.
Rozmawiamy także:
– o pandemii w internecie
– o tym, jak wpływa na nas postępująca wirtualizacja
– o tym, że media społecznościowe to naturalne siedlisko dziwnych przekonań
– o tym, czy i jak powinno się regulować przepływ informacji w sieci
– o tym, że debata publiczna de facto przeniosła się do mediów społecznościowych
– o tym, że wobec tego debatę publiczną kontrolują wielkie korporacje
– o tym, jak jakie są tego wady i zalety
– oraz jak się przed tym chronić
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
12/13/2020 • 1 hour, 6 minutes, 17 seconds
#27 Jakie będą społeczne koszty pandemii? Rozmowa z Agnieszką Jucewicz i Tomaszem Kwaśniewskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gościmy Agnieszkę Jucewicz i Tomasza Kwaśniewskiego, dziennikarzy „Gazety Wyborczej”, autorów wielu znakomitych wywiadów, tekstów i książek, w tym napisanej wspólnie „Niepewności” – zbioru rozmów z psychoterapeutami i intelektualistami, który ukazał się kilka miesięcy temu nakładem Wydawnictwa Agora.
A rozmawiamy o doświadczeniu pandemii. O tym, co pandemia z nami robi psychologicznie i egzystencjalnie.
Rozmawiamy także:
– o pandemicznym zmęczeniu i pandemicznej depresji
– o polskiej i nie tylko polskiej polityce epidemiologicznej
– o tym, jakie środki zaradcze są albo byłyby właściwe
– o zasadności zamykania szkół
– o modelu szwedzkim i jego krytyce
– o tym, czy powinno się chronić tylko seniorów
– o tym, jak nas to doświadczenie zmieni
A także o wielu innych sprawach (bywa, że robi się nader gorąco;)).
Owocnego słuchania!
12/6/2020 • 1 hour, 9 minutes, 17 seconds
#26 Czy wkrótce wybuchnie wojna? Rozmowa z płk rez. dr. Piotrem Łukasiewiczem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gościmy dr. Piotra Łukasiewicza, politologa, dyplomatę, byłego ambasadora Polski w Afganistanie, pułkownika rezerwy Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej, uczestnika m.in. misji stabilizacyjnych w Iraku.
A rozmawiamy o wojnie. O tym, czym jest wojna i do czego prowadzi.
Rozmawiamy także:
– o służbie wojskowej
– o doświadczeniu wojny
– o tym, jak się czuje ktoś, kto w każdej chwili może zginąć
– o przesądach i religijności w okopach
– o tym, że wojna może być fascynująca
– o lęku
– o miłości do wojny według Jamesa Hillmana i nie tylko
– o nowych technologiach wojennych i ich wpływie na człowieka
– o tym, czy wojna w XXI wieku jest już tylko wspomnieniem i abstrakcją
– o tym, czy wybuchnie III wojna światowa
A także o wielu innych sprawach.
Owocnego słuchania!
11/29/2020 • 1 hour, 19 minutes, 44 seconds
#25 Czy zdołamy się w Polsce jakoś porozumieć? Rozmowa z prof. Pawłem Łukowem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Paweł Łuków, filozof i etyk z Wydziału Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego.
A rozmawiamy o polskiej wojnie światopoglądowej. O tym, czy da się ją jakoś zażegnać.
Rozmawiamy także:
- o dialogu w społeczeństwie demokratycznym
- o kryteriach cywilizowanej debaty
- o tym, czy przekonania religijne mogą być podstawą prawa w świeckim państwie
- o tym, czy ludzie o radykalnie odmiennych światopoglądach są w stanie się dogadać
- a jeśli są – to na jakich warunkach?
- o kruchości demokracji i demokratycznych instytucji
- o niebezpieczeństwach dla wolności słowa i myśli
- o plusach i minusach „cancel culture”
- o braku edukacji obywatelskiej w Polsce
- o tym, komu przeszkadza brak filozofii w szkołach
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
11/22/2020 • 1 hour, 3 minutes, 23 seconds
#24 Czy nadchodzi apokalipsa? Rozmowa z prof. Piotrem Augustyniakiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Piotr Augustyniak, filozof z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, autor m.in. książek „Homo polacus. Eseje o polskiej duszy” i „Wyspiański. Burzenie polskiego kościoła”.
A rozmawiamy o apokalipsie. O tym, czy nadchodzi koniec świata.
Rozmawiamy także:
– o tym, czy ludzkość zmierza do samozagłady
– o tym, czy protesty na ulicach polskich miast przyniosą jakąś trwałą zmianę
– o niebezpieczeństwach radykalnej polaryzacji we wszelkich konfliktach
– o fantazmatach, które zniewalają polską zbiorową wyobraźnię
– o tym, czy kończy się dominacja Kościoła katolickiego w Polsce
– o społecznych, politycznych i egzystencjalnych konsekwencjach pandemii
– o tym, kto w polskiej polityce jest kozłem ofiarnym
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
11/15/2020 • 1 hour, 5 minutes, 12 seconds
#23 Dlaczego sport to zdrowie? Rozmowa z prof. Łukaszem Małkiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Łukasz Małek, kardiolog z Narodowego Instytutu Kardiologii, specjalista w zakresie kardiologii sportowej, aktywny także na facebooku i instagramie jako „Kardiolog sportowy – Łukasz Małek”.
A rozmawiamy o tym, jak aktywność fizyczna wpływa na zdrowie. I jak ją uprawiać, żeby sobie pomóc, a nie zaszkodzić.
Rozmawiamy także:
– o tym, co się dzieje z organizmem pod wpływem wysiłku
– o tym, że ewolucja „zaprojektowała” nas do aktywnego trybu życia
– o dobroczynnym działaniu sportu na psychikę
– o tym, co trzeba wiedzieć zanim się zacznie ćwiczyć
– o tym jak zacząć
– o tym, ile ćwiczyć, żeby uzyskać efekty, ale nie przesadzić
– o tym, czy każdy może przebiec (ultra) maraton
– o suplementach, alkoholu i jedzeniu w kontekście aktywności fizycznej
– o dobrodziejstwach wysiłku w czasie pandemii
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
11/8/2020 • 59 minutes, 23 seconds
#22 O co chodzi w sporze o aborcję? Rozmowa z dr Emilią Kaczmarek
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gościmy dr Emilię Kaczmarek, filozofkę i etyczkę z Wydziału Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego, autorkę książek „Co to właściwie jest ten dżender?” oraz „Gorzka pigułka. Etyka i biopolityka w branży farmaceutycznej”, członkinię redakcji „Kultury Liberalnej”.
A rozmawiamy o aborcji. O tym o co chodzi w sporze o aborcję.
Rozmawiamy także:
– o tym, co to jest eugenika
– o tym, czy aborcja to morderstwo
– o statusie moralnym płodu
– o tym, czy mamy moralny obowiązek utrzymywać przy życiu podłączonego do naszego ciała wybitnego skrzypka
– o zbiorowych protestach w czasie pandemii
– o granicach wpływu Kościoła katolickiego na sferę publiczną
– o tym, jak powinno wyglądać prawo regulujące dostęp do aborcji
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
11/1/2020 • 1 hour, 2 minutes, 34 seconds
#21 Jak być zdrowym (nie tylko w pandemii)? Rozmowa z prof. Markiem Postułą
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Marek Postuła, kardiolog i internista, pracownik naukowy Katedry i Zakładu Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
A rozmawiamy o tym, jak żyć zdrowo. Zdrowo i długo.
Rozmawiamy także:
– o krytycznym momencie w rozwoju pandemii, w którym jesteśmy
– o skutecznych i nieskutecznych strategiach leczenia Covid 19
– o tym, czy witamina D i witamina C chronią przed koronawirusem
– o relacjach pomiędzy grupą krwi a podatnością na zakażenie
– o otyłości jako problemie cywilizacyjnym
– o tym, czy należy zażywać suplementy
– o wpływie diety na zdrowie
– o tym, co to jest „zdrowy styl życia”
– i czy istnieje jeden taki styl
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
10/25/2020 • 1 hour, 5 minutes, 38 seconds
#20 Czy technologia nas zbawi? Rozmowa z prof. Aleksandrą Przegalińską
W najnowszym odcinku „Skądinąd” gościmy prof. Aleksandrę Przegalińską, filozofkę z Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie, związaną także m.in. z Massachusetts Institute of Technology, specjalistkę od nowych technologii i sztucznej inteligencji.
A rozmawiamy o mediach społecznościowych. I o tym, co z nami robi cyfrowy kapitalizm.
Rozmawiamy także:
– o tym, jak technologia pomaga nam w czasie pandemii
– o tym, jak technologia szkodzi nam w czasie pandemii
– o specyfice cyfrowego kapitalizmu
– o tym, jak oceniać rzetelność informacji w internecie
– o komercjalizacji rzeczywistości wirtualnej
– o tym, jak użytkownicy mogliby współtworzyć środowisko cyfrowe
– o tym, jak powinny wyglądać regulacje wirtualnego świata: prawne i etyczne
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
10/18/2020 • 1 hour, 8 minutes, 57 seconds
#19 Czy prywatność jest jeszcze możliwa? Rozmowa z dr. Łukaszem Pawłowskim
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gościmy dr. Łukasza Pawłowskiego, socjologa związanego z Kulturą Liberalną, autora książki „Druga fala prywatyzacji”.
A rozmawiamy o prywatności. O tym czy w dzisiejszym świecie jest jeszcze dla niej w ogóle miejsce.
Rozmawiamy także:
– o tym, skąd się wzięło „prawo do prywatności”
– co to jest sfera prywatna i sfera publiczna
– o hipokryzji w polityce i nie tylko
– o tym, na ile czyjeś życie osobiste ma i powinno mieć znaczenie dla publicznego wizerunku
– o tym, jak media społecznościowe zmieniły nasze rozumienie prywatności
– o kulturze wyznań
– o granicach prywatności celebrytów
– o tym, czy debata publiczna przeniosła się do mediów społecznościowych
– o zagrożeniach wolności słowa w epoce internetu
– o tym, czy prywatne naprawdę jest polityczne
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
10/11/2020 • 1 hour, 2 minutes, 26 seconds
#18 Co to (dzisiaj) znaczy być mężczyzną? Rozmowa z Marcinem Ilskim
Tym razem gościem „Skądinąd” jest Marcin Ilski, niegdyś Smutny, obecnie Sceptyczny Trener Rozwoju Osobistego, autor książki „Życzliwy sceptycyzm”.
A rozmawiamy o męskości. O tym, co to znaczy dzisiaj być mężczyzną.
Rozmawiamy także:
– o tym, jak to było być mężczyzną kiedyś
– o tym, jak zmieniały się wzorce męskości
– o tym, co to jest patriarchat
– o stereotypach, przesądach i fałszywych wyobrażeniach męskości i kobiecości
– o tym, że patriarchat szkodzi także mężczyznom
– o wrażliwości, słabości i bezradności jako zdecydowanie męskich cechach
– o tym, że z definiowania relacji damsko-męskich w kategoriach wojny nic dobrego nie wynika
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
10/4/2020 • 1 hour, 6 minutes, 54 seconds
#17 Czy chrześcijaństwo ma przyszłość? Rozmowa z prof. Stanisławem Obirkiem
Tym razem w „Skądinąd” gościmy prof. Stanisława Obirka, teologa, historyka, byłego jezuitę, autora m.in. książek „Umysł wyzwolony” i „Polak-katolik?”.
A rozmawiamy o chrześcijaństwie. O tym czym było kiedyś, czym jest dzisiaj – i czym będzie w przyszłości.
Rozmawiamy także o tym:
– kim był historyczny Jezus
– czy Nowy Testament odzwierciedla autentyczne nauczanie Jezusa
– kiedy chrześcijaństwo zaczęło zmieniać się w swoje przeciwieństwo
– czy Jezus naprawdę zmartwychwstał
– czy chrześcijaństwo jest fanatyzmem
– co Kościół ma wspólnego z Jezusem
– czy chrześcijaństwo przetrwa
– jaka jest różnica między Benedyktem XVI a Franciszkiem
– o tym, co stanowi istotę chrześcijaństwa
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
9/27/2020 • 1 hour, 5 minutes, 11 seconds
#16 Skąd się bierze świadomość? Rozmowa z dr. Pawłem Boguszewskim
Tym razem w „Skądinąd” gościmy – już po raz drugi i zdecydowanie nie ostatni – dr. Pawła Boguszewskiego, neurofizjologa z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego Polskiej Akademii Nauk.
A rozmawiamy o tym, skąd się bierze świadomość? Jakie są jej źródła, co na temat jej powstawania mówi współczesna nauka?
Rozmawiamy także:
– o tym, jak mózg tworzy świadomość
– o tym, czy w mózgu istnieje jakiś jeden ośrodek odpowiedzialny za nasze poczucie „ja”
– o technikach badania mózgu
– o innych niż człowiek zwierzętach i innych formach świadomości
– o ewolucji homo sapiens
– o tym, czy da się stworzyć sztuczną świadomość
– o tym, jak sprawdzić czy taka sztuczna świadomość jest faktycznie świadoma
– o tym, czym jest śmierć i jak się ją stwierdza
– o tym, że człowiek jest zwierzęciem nieunikalnym
I o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
9/20/2020 • 1 hour, 28 minutes, 37 seconds
15# Polska szkoła magii. Rozmowa z dr. Zbigniewem Łagoszem
Tym razem gościem „Skądinąd” jest dr Zbigniew Łagosz, religioznawca, autor m.in. książki „Czesław Czyński. Czarny adept”, badacz historii magii i ezoteryki w Polsce, zastępca redaktora naczelnego kwartalnika „Hermaion”, pierwszego polskiego naukowego pisma poświęconego badaniu tradycji ezoterycznej. A także - były mistrz polski w kickboxingu oraz utytułowany sędzia boksu zawodowego.
A rozmawiamy o tym, czy istnieje „polska szkoła magii”. I o historii duchowości alternatywnych w Polsce.
Rozmawiamy także:
– o związkach sztuk walki i duchowości
– o karate i kickboxingu
– o tym, czym się zajmuje sędzia boksu zawodowego
– o odpowiedzialności jaka się z tym wiąże
– o magicznej kontrkulturze i alternatywnej duchowości
– o czarnej legendzie Czesława Czyńskiego, przedwojennego hipnotyzera i ezoteryka
– o tym, czym jest ezoteryka
– o XX-wiecznym odrodzeniu magii
– o antropozofii i szkołach waldorfskich
– o tym, czy magia działa
– o psychologicznym wymiarze magii
– o opętaniu i egzorcyzmach
- o znamienitych przedstawicielach polskiej ezoteryki
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
9/13/2020 • 1 hour, 26 minutes, 45 seconds
#14 Z najnowszej historii polskiego ateizmu. Rozmowa z prof. Bohdanem Chwedeńczukiem
Tym razem w „Skądinąd” gościmy prof. Bohdana Chwedeńczuka, filozofa, emerytowanego pracownika naukowego Instytutu Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego, autora m.in. książek „Spór o naturę prawdy”, „Trzeba w coś wierzyć?” i „Przekonania religijne”, współzałożyciela wraz z Barbarą Stanosz racjonalistycznego pisma „Bez Dogmatu” – w latach 90. krytykowanego za radykalny ateizm i antyklerykalizm także przez środowiska liberalne.
A rozmawiamy o tym, jak to było być ateistą w latach 90. w Polsce. I dlaczego dzisiaj językiem „Bez Dogmatu” mówi lewicowo-liberalny mainstream.
Rozmawiamy także:
– o dominującej pozycji Kościoła w Polsce po 1989 roku
– o demokracji wyznaniowej
– o początkach „Bez Dogmatu” wraz ze szczegółowym przeglądem zawartości pierwszego numeru
– o stosunku środowiska „Gazety Wyborczej” do ateizmu „Bez Dogmatu”
– o atmosferze i stylu życia umysłowego w Polsce
– o tym, czy religia jest potrzeba demokracji, bo bez religii grozi nam anarchia
– o tym, czy polskie społeczeństwo jest klerykalne
– o relacjach pomiędzy religią a polityką według Leszka Kołakowskiego
– o tym, że religia powinna przynależeć do sfery prywatnej
– o religii jako generatorze agresji
– o tym jak jest pozycja ateizmu i ateistów w dzisiejszej Polsce
– o tym, czy pozycja Kościoła w Polsce będzie słabła
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
9/6/2020 • 1 hour, 40 minutes, 56 seconds
#13 Kiedy nastąpi koniec kapitalizmu? Rozmowa z prof. Małgorzatą Jacyno
W najnowszym odcinku „Skądinąd” gościmy prof. Małgorzatę Jacyno, socjolożkę z Instytutu Socjologii UW, autorkę m.in. „Kultury indywidualizmu”.
A rozmawiamy o tym, czy – i kiedy – nastąpi koniec kapitalizmu.
Rozmawiamy także:
- o tym dlaczego łatwiej wyobrazić sobie koniec świata
- o nierównościach i o tym dlaczego się na nie zgadzamy
- o tym dlaczego kapitalizm się nie wyczerpuje
- o micie samoregulującego się rynku
- o tym dlaczego kapitalizm wydaje się nam naturalny
- o kryzysie finansowym z 2007 roku i jego dalekosiężnych konsekwencjach
- o fabrykowaniu konsensusu
- o micie Ameryki jako supermocarstwa
- o tym, że nie wszystko da się kupić
- o tym, co dyskusje o dogmacie Trójcy Świętej z IV wieku mają wspólnego ze współczesnością
- o... musztardzie
- o tym, czy inny świat jest możliwy
- o tym, że jest w nas głód równości
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
8/30/2020 • 1 hour, 20 minutes, 26 seconds
#12 Kościół katolicki oczami swoich ofiar. Rozmowa z Arturem Nowakiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gościmy Artura Nowaka, prawnika od lat reprezentującego ofiary nadużyć seksualnych w Kościele katolickim, autora wielu książek poświęconych patologiom polskiego katolicyzmu, w tym m.in. rozmowy-rzeki z prof. Stanisławem Obirkiem „Wąska ścieżka. Dlaczego odszedłem z Kościoła” (wyd. Agora, 2020), współpracownika braci Tomasza i Marka Sekielskich.
A rozmawiamy o ofiarach nadużyć seksualnych w Kościele. Oraz o ideologii, która spowalnia proces wewnętrznego i zewnętrznego oczyszczenia tej instytucji.
Rozmawiamy także:
- o tym, jak wygląda Kościół z perspektywy ofiar
- o hegemonicznej pozycji Kościoła w Polsce
- o społecznej roli księży
- o bezkarności biskupów
- o kościelnym projekcie totalnej kontroli ludzkiego życia
- o hipokryzji
- o konfliktach Kościoła z nauką
- o ateizmie i wolności religijnej
- o tym, czy papież Franciszek coś zmieni
- o tym, dlaczego przedstawiciele polskiego Kościoła wciąż ignorują swoje ofiary
- o męskiej dominacji w Kościele i jej skutkach
Oraz o wielu innych sprawach.
Owocnego słuchania!
W najnowszej odsłonie "Skądinąd" rozpoczynamy nowy nieregularny cykl, w którym będę rozmawiał z postaciami nietuzinkowymi, ekscentrykami, oryginałami, ludźmi, którzy w myśleniu i życiu chodzą własnymi drogami.
Nie mogłem sobie wyobrazić lepszego gościa na inaugurację tego cyklu niż Wojciech Jóźwiak – z wykształcenia biofizyk, z zawodu i pasji astrolog, tarocista, pionier neoszamanizmu w Polsce oraz wieloletni wydawca magazynu internetowego Taraka (www.taraka.pl).
A rozmawiamy o tym jaki jest świat.
Czy taki, jak twierdzi współczesna nauka – złożony z materii, pozbawiony sensu i celu – czy też raczej taki, jakim go widziały różne religie i różne ezoteryczne filozofie na przestrzeni dziejów?
Rozmawiamy także:
- o podobieństwach pomiędzy różnymi epokami
- o ukrytym porządku jaki niektórzy widzą w ruchu planet
- o koncepcji astrohistorii autorstwa Richarda Tarnasa
- o tym czy istnieje jakaś niewidzialna harmonia wszechrzeczy
- o ekscentryczności i budowaniu własnego światopoglądu
- o bogach i duchach
- o wiedzy tajemnej, okultyzmie i ezoteryce
- o szamanizmie i neoszamanizmie w epoce katastrofy klimatycznej
- o buddyzmie zen bez zen
- o poszukiwaniu niezwykłych doświadczeń
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
8/16/2020 • 1 hour, 18 minutes, 15 seconds
#10 Co to znaczy normalność? Rozmowa z prof. Andrzejem Lederem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gościmy prof. Andrzeja Ledera, filozofa, psychiatrę, pracownika naukowego Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, autora m.in. książek „Nauka Freuda w epoce Sein und Zeit”, „Prześniona rewolucja” i „Rysa na tafli”.
A rozmawiamy o normalności.
O tym, co to znaczy, że coś jest normalne albo nienormalne, zdrowe albo chore, zaburzone albo niezaburzone.
Rozmawiamy także:
- o psychiatrii, psychoanalizie i antypsychiatrii
- o racjonalności i nieracjonalności
- o potężnym wpływie filozofów na rzeczywistość społeczną
- o zmieniających się definicjach choroby psychicznej
- o relacjach pomiędzy polityką, ekonomią a psychiatrią
- o wpływie firm ubezpieczeniowych i firm farmaceutycznych na nasze rozumienie choroby i zdrowia
- o cierpieniu psychicznym
- o biologicznym i psychologicznym rozumieniu ludzkiego doświadczenia
- o tym, czy „depresja jest jak grypa”
- o sporach wokół orientacji seksualnej
- o kulturze narcyzmu i jej związku z epidemią depresji
A także o wielu innych sprawach.
Owocnego słuchania!
8/9/2020 • 1 hour, 21 minutes, 48 seconds
#9 Człowiek i inne zwierzęta. Rozmowa z Dariuszem Gzyrą
W najnowszym odcinku „Skądinąd” gościmy Dariusza Gzyrę, aktywistę, działacza na rzecz praw zwierząt, filozofa i publicystę, autora książki „Dziękuję za świńskie oczy”, prawdziwą ikonę ruchu prozwierzęcego w Polsce.
A rozmawiamy oczywiście o zwierzętach. O podmiotowości zwierząt i prawach zwierząt.
Rozmawiamy także:
– o sile ulicznych protestów kiedyś i dziś
– o tym, jak się żyło wegetarianom w latach 90. ubiegłego wieku
– o tym, dlaczego sformułowanie „zwierzęta pozaludzkie” budzi tyle emocji
– o tym, że pomiędzy człowiekiem a innymi zwierzętami istnieje kontinuum, a nie skok jakościowy
– o różnych nurtach w studiach nad zwierzętami
– o tym, że zwierzęta mają swoje polityczne pragnienia i interesy
– o tym, czy możliwe jest ukształtowanie świata z uwzględnieniem tych pragnień i interesów
– o tym, czy moda na weganizm zwiastuje poważną zmianę społeczną
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
8/2/2020 • 1 hour, 24 minutes, 56 seconds
#8 Czy podróżowanie ma przyszłość? Rozmowa z Pauliną Wilk
Tym razem w „Skądinąd” gościmy Paulinę Wilk, reporterkę, pisarkę, publicystkę związaną m.in. z Tygodnikiem Polityka i Kwartalnikiem Przekrój, autorkę wielu znakomitych książek, m.in. „Lalek w ogniu” i – ostatnio – „Miast przyszłości”, współtwórczynię – wraz z Anną Król – Big Book Festival oraz Big Book Cafe na warszawskim Mokotowie.
Oraz – last but not least – podróżniczkę.
A rozmawiamy właśnie o podróżowaniu.
O tym jak podróżowało się kiedyś i jak będzie się podróżować po koronawirusie.
Rozmawiamy także:
– o odkrywaniu wewnętrznych i zewnętrznych światów
– o tym, czy w dzisiejszym świecie istnieje jeszcze coś nieznanego i nieodkrytego
– o lęku w podróży
– o poszukiwaniu nowych miejsc i wracaniu do tych, w których już się było
– o tym, czy wyjeżdżając do innego kraju możemy zacząć wszystko od nowa?
– o mediach społecznościowych, które sprawiają, że podróż zamienia się w konkurs piękności
– o wszechobecności smartfonów i kolekcjonowaniu wrażeń, które zastąpiło autentyczne doznania
– o turystyce czyli pozbawionemu ryzyka przemieszczaniu się po wielkim, światowym centrum handlowym
– o powrocie do nacjonalizmów i zamykania się w reakcji na przeciążenie globalizacją
– o kryzysie ciekawości świata i kryzysie ciekawości innego
– o końcu marzenia o pokojowym współistnieniu wielu kultur
– o tym czy koronawirus położy kres podróżom
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
7/26/2020 • 1 hour, 15 minutes, 55 seconds
#7 Koniec mitu JPII? Rozmowa z prof. Arkadiuszem Stempinem
W najnowszym odcinku „Skądinąd” gościmy prof. Arkadiusza Stempina, politologa i historyka z Wyższej Szkoły Europejskiej w Krakowie oraz Uniwersytetu we Fryburgu.
A rozmawiamy o Janie Pawle II, którego setna rocznica urodzin minęła 18 maja.
Zastanawiamy się czy na idealnym wizerunku polskiego, świętego papieża pojawiają się – m.in. w związku z ujawnianiem kolejnych pedofilskich afer – pierwsze rysy. Czy zatem czeka nas głęboka rewizja naszego stosunku do Karola Wojtyły? I jaki właściwie – z dzisiejszej perspektywy – jest bilans jego pontyfikatu?
Rozmawiamy także o Jana Pawła II:
- roli w walce z komunizmem
- wiedzy albo niewiedzy o przestępstwach pedofilskich w polskim i nie tylko polskim kościele
- faworyzowaniu Marciala Maciela Degollado, seksualnego drapieżnika, założyciela Legionu Chrystusa
- krytycznym stosunku do teologii wyzwolenia, którą ostatecznie zdelegalizował
- decyzji o odebraniu prawa nauczania dwóm liberalnym teologom: Hansowi Küngowi i Eugenowi Drewermannowi
- o idealistycznej wizji Kościoła i manichejskiej wizji świata
– relacjach z pancernym kardynałem Josefem Ratzingerem
– zdecydowanie negatywnym stosunku do antykoncepcji w epoce pandemii AIDS w Afryce
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
7/19/2020 • 1 hour, 15 minutes, 37 seconds
#6 Dlaczego w ogóle coś istnieje? Rozmowa z dr hab. Janem Chwedeńczukiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” pojawił się nareszcie oczekiwany przez wielu gość – dr hab. Jan Chwedeńczuk, fizyk z Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego.
A rozmawiamy o tym dlaczego w ogóle coś istnieje.
I czy współczesna fizyka w jakikolwiek sposób potrafi dziś odpowiedzieć na stare filozoficzne pytanie: dlaczego istnieje raczej coś niż nic?
No właśnie – dlaczego? A może samo pytanie jest źle zadane?
Poza tym rozmawiamy także:
– o tym, czy filozoficzne pojęcie nicości jako absolutnej pustki ma w ogóle sens
– o tym, czym jest próżnia
– o procesach spontanicznej kreacji i anihilacji, czyli o fluktuacji próżni
– o figurze docenta w kinie moralnego niepokoju
– o tym, czy język zasłania nam rzeczywistość
– o tym, co parę lat temu powiedział Stephen Hawking: że wszechświat powstał z niczego i pojęcie Boga nie jest potrzebne, żeby to wyjaśnić
– o tym, czy „Bóg” jest pojęciem empirycznym
– o tym, czy problem istnienia da się wyrazić wyłącznie językiem matematycznym
– o tym, czy pytanie co było przed wielkim wybuchem ma sens
– o gnostycyzmie jako światopoglądzie wyrażającym trafne intuicje moralne
– o poczuciu dziwności istnienia
Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
7/12/2020 • 1 hour, 10 minutes, 25 seconds
#5 Kościół jako źródło demoralizacji. Rozmowa z prof. Tadeuszem Bartosiem
W najnowszej odsłonie „Skądinąd” gościmy prof. Tadeusza Bartosia, filozofa, byłego dominikanina, autora wielu znakomitych książek filozoficznych – m.in. „Wolność, równość, katolicyzm”, „Koniec prawdy absolutnej” i ostatnio „Klątwa Parmenidesa” - oraz osnutej na wątkach autobiograficznych powieści „Mnich”.
A rozmawiamy o Kościele katolickim w Polsce i na świecie. W szczególności o tym w jakim stopniu aktualny kryzys wizerunkowy oraz długofalowe skutki pandemii wpłyną na tę instytucję. Czy staną się początkiem jej głębokiej przemiany, odnowy moralnej? Czy też spowodują gwałtowny odpływ wiernych?
Mówimy także między innymi:
– o nauczaniu online jako formie barbarzyństwa
– o zwierzęcej naturze człowieka
– o możliwych społecznych skutkach rozwoju wirtualnych technologii komunikacyjnych
– o sposobach manipulowania ludźmi w zamkniętych instytucjach religijnych
– o dominacji Kościoła katolickiego w polskiej sferze publicznej
– o relacjach pomiędzy państwem a Kościołem
– o feudalnej strukturze Kościoła, a także o tym jak ta instytucja oddziałuje na społeczeństwo
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
7/5/2020 • 1 hour, 12 minutes, 30 seconds
#4 Wojna polityczna, wojna medialna. Rozmowa z Ewą Wanat
W najnowszej odsłonie Skądinąd gościmy Ewę Wanat, jedną z najwybitniejszych i najbardziej charyzmatycznych postaci polskich mediów, wieloletnią szefową Radia TOK FM, a później dyrektorkę programową Polskiego Radia RDC, autorkę m.in. książki „Deutsche nasz. Reportaże berlińskie”.
A rozmawiamy o mediach publicznych i prywatnych w Polsce oraz radykalnym konflikcie politycznym, który do rzeczywistości medialnej przenika i formatuje ją w bardzo niekorzystny sposób.
Poza tym mówimy także:
– o emigracji
– o potrzebie dominacji, które cechuje relacje międzyludzkie w Polsce
– o szantażu moralnym jako metodzie rozwiązywania konfliktów i tłumienia różnic
– o wojnie kulturowej i cywilizacyjnej – czym jest i skąd się wzięła
– o rewolucji
– o protestach w Stanach Zjednoczonych
– o wykluczeniu i dyskryminacji
A także o wielu jeszcze innych sprawach.
Owocnego słuchania!
6/28/2020 • 1 hour, 22 minutes, 57 seconds
#3 Astrologia – wiedza czy fikcja? Rozmowa z dr. Piotrem Piotrowskim
W najnowszym odcinku Skądinąd gościmy dr. Piotra Piotrowskiego, filozofa, astrologa, prezesa Polskiego Towarzystwa Astrologicznego, autora m.in. książek „Jung i astrologia”, „Przesłanie Chirona” oraz „Reguły astrologii tradycyjnej”.
A rozmawiamy – naturalnie – o astrologii. Dyscyplinie tyleż popularnej, co kontrowersyjnej. W świecie nauki powszechnie uznawanej za relikt przeszłości, zabobon, muzealny eksponat ilustrujący jak dalece błądzić potrafił w dawnych czasach ludzki umysł.
Czy jednak faktycznie astrologia jest czystą fikcją, zabobonem, poznawczą pomyłką?
Carl Gustav Jung, wielki jej entuzjasta, miał zwyczaj stawiać horoskopy swoim pacjentom, uważał bowiem, że „astrologia jest sumą wiedzy psychologicznej starożytności”. Twierdził także, że niezależnie od tego czy się w astrologię wierzy, czy nie – tworzy ona niezwykle subtelny język pozwalający opisywać świat ludzkiego doświadczenia. W tym sensie można astrologię traktować niczym literaturę: nie jako dosłowny opis rzeczywistości, ale jako metaforyczną opowieść o siłach, które działają w człowieku. Byłaby to więc jedna z najstarszych – i najtrwalszych – form literackich w dziejach kultury.
Rozmawiamy także:
– o tym, czym jest astrologia
– o tym, co można wyczytać z horoskopu
– o tym, dlaczego współczesna nauka odrzuca astrologię
– o tradycji okultystyczno-hermetycznej, której astrologia jest częścią
– o obrazie świata, jakim operuje astrologia
– o tym, że obraz świata wyłaniający się z fizyki czy biologii jest zupełnie inny
– o tym czy astrologia kiedyś naszego gościa zawiodła
I o wielu jeszcze innych sprawach.
A także o tym, kto wygra nadchodzące wybory prezydenckie ;)
Owocnego słuchania!
6/21/2020 • 1 hour, 28 minutes, 22 seconds
#1 Skad sie wzielo zycie? Rozmowa z dr. Pawlem Boguszewskim, neurofizjologiem z Instytutu Nenckiego PAN
Na początek przedstawiamy rozmowę z dr. Pawłem Boguszewskim, neurofizjologiem z Instytutu Nenckiego PAN, który w pasjonujący sposób opowiada o… początkach życia na Ziemi. Czy nasi odlegli przodkowie powstali z zupy pierwotnej, czy raczej przybyli tutaj z kosmosu?
Włączcie podcast a poznacie odpowiedź na to - i na wiele innych - pytań. Bądźmy szczerzy, nie ma na tym świecie ani jednego człowieka, który nie zastanawiałby się nigdy skąd się to wszystko wzięło;) Tutaj można usłyszeć co na ten temat sądzi dzisiaj nauka.