در ابتدای قسمت ۱۸۶ پادکست هفتگی فکتنامه اشاره کردهایم که بهتازگی مجموع دانلود پادکستهای ما در پادگیرها از مرز یک میلیون دانلود گذشت.
در ادامه به چند موضوع مرتبط با سلامت پرداختیم؛ ابتدا درباره بیاعتبار بودن «آزمایش بکارت»، سپس ادعای درمان سرطان با «فستینگ»، سوم، ادعای اثر «میدان شعوری» در درمان سرطان کبد و البته مشکلات تامین دارو در اروپا.
چند تصویر نادرست یا ساختگی، سوژههای بعدی این پادکست هستند؛ تصویر نادرست منتسب به کشتهشدگان افغانستانی در مرز ایران، عکسهای ساختگی از فرودگاه بیروت زیر آتش و عکسی که به صادق هدایت نسبت داده شده بود.
پس از آن، سراغ ادعاهای مرتبط با چند کشور دیگر رفتیم؛ از تمجید نلسون ماندلا رهبر کنگره ملی آفریقا از خمینی و آمار بیماریهای روانی در ترکیه گرفته تا ویدیوی منتسب به بازداشت یک امام جمعه در عربستان و جمعیت کارمندان دولتی در ژاپن.
در پایان فکتچکهای این قسمت، صحبتهای ایرج حسابی را بررسی کردیم که مدعی شده بود صدها سال قبل ایرانیها قالی پرنده میساختند.
00:01:28 مقدمه
00:04:40 «آزمایش بکارت» غیرعلمی و بیاعتبار است
00:10:37 ادعای خطرناک درباره آثار فستینگ بر درمان سرطان
00:16:24 ادعای شاخدار اثبات اثر میدان شعوری در درمان سرطان کبد
00:22:54 درباره مشکلات تامین دارو در آلمان و اروپا چه میدانیم؟
00:26:20 تصویر نادرست درباره خبر تیراندازی مرزبانی ایران به افغانستانیها
00:28:41 عکسهای ساختگی برای نشان دادن انفجار نزدیک فرودگاه بیروت
00:31:24 استفاده از عکسهای نقاش لهستانی به جای صادق هدایت
00:35:23 ماجرای تمجید ماندلا از خمینی
00:41:48 آمار بیماریهای روانی در ترکیه در مقایسه با جهان
00:44:31 ویدیوی نادرست منتسب به بازداشت خطیب نماز جمعه مدینه
00:46:23 درباره جمعیت کارمندان دولتی در ژاپن چه میدانیم؟
00:51:37 ادعای شاخدار ایرج حسابی درباره قالی پرنده
01:01:03 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشتهاند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
«آزمایش بکارت» غیرعلمی و بیاعتبار است
ادعای خطرناک درباره آثار فستینگ بر درمان سرطان
ادعای شاخدار اثبات اثر میدان شعوری در درمان سرطان کبد
درباره مشکلات تامین دارو در آلمان و اروپا چه میدانیم؟
تصویر نادرست درباره خبر تیراندازی مرزبانی ایران به افغانستانیها
عکسهای ساختگی برای نشان دادن انفجار نزدیک فرودگاه بیروت
استفاده از عکسهای نقاش لهستانی به جای صادق هدایت
ماجرای تمجید ماندلا از خمینی
آمار بیماریهای روانی در ترکیه در مقایسه با جهان
ویدیوی نادرست منتسب به بازداشت خطیب نماز جمعه مدینه
درباره جمعیت کارمندان دولتی در ژاپن چه میدانیم؟
ادعای شاخدار ایرج حسابی درباره قالی پرنده
بررسی ادعاهای محمدعلی طاهری در مصاحبه با ایران اینترنشنال
درباره طب ارتعاشی، انرژیدرمانی و انرژی شفابخش چه میدانیم؟
کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کستباکس
10/25/2024 • 1 hour, 6 minutes, 40 seconds
هزارداستان بودجه؛ قسمت دهم - «مظلومیت عدد»
چرا #واحد_پول بودجه کشور به «میلیون ریال» است؟ چند هزار هزار میلیارد یعنی چقدر؟ میلیون، میلیارد، بیلیون، تریلیون؛ مشکل ما با اعداد بزرگ چیست؟ چرا حساسیتمان را به عددها و مقیاس آنها از دست دادهایم؟
«بحران عدد» و نقش #بودجه در تشدید آن، موضوع دهمین قسمت این پادکست است.
هزارداستان بودجه، کار مشترک فکتنامه و رادیو فردا را در پادگیرها دنبال کنید.
سایت ایرانبودجه
قانون بودجه ۱۴۰۳
مستند «گوهرشاد، تاریخسازی به نفع حجاب اجباری»
مستند «بزرگنمایی یا عددسازی؛ در انقلاب ۵۷ چند نفر کشته شدند؟»
پروفایل حجتالله عبدالملکی در سایت فکتنامه
فکتچک هک حساب بانکی امام جمعه قم
پادکست هفتگی فکتنامه در کستباکس
10/23/2024 • 31 minutes, 5 seconds
پابند ساختگی روی پای قاآنی
در قسمت ۱۸۵ پادکست هفتگی فکتنامه ابتدا به برخی نقدها و ابهامهای چند مخاطب نسبت به درستیسنجی اظهارات یک اقتصاددان درباره وضعیت مصرف بنزین در ایران پاسخ دادیم.
در ادامه، چند ادعای مرتبط با تنشهای اخیر ایران و اسرائیل را مرور کردیم. یکی از آنها، ادعای بیاساس کشتهشدن رئیس ستاد ارتش اسرائیل در حمله حزبالله لبنان و توضیح درباره خبرهای مشابه آن است.
عکس ساختگی اسماعیل قاآنی با پابند الکترونیکی را نیز در بین این سوژهها بررسی کردیم.
یک ویدیوی ساختگی که مدعی بود وزیر دارایی اسرائیل را نشان میدهد، موضوع فکتچک بعدی ما در این قسمت پادکست است.
چند روز قبل خبر بازداشت یک خبرنگار در اسرائیل، خبرساز شد و ما هم توضیح دادیم که درباره این موضوع چه میدانیم.
زلزله اخیر در حوالی سمنان، برای چند روز سوژه گمانهزنی کاربرهای شبکههای اجتماعی بود. در گزارشی توضیح دادیم که آیا این لرزهها با آزمایشهای هستهایِ احتمالی، ارتباطی دارد یا خیر.
محمدرضا نقدی، معاون فرمانده کل سپاه، اخیرا ادعایی را درباره کاهش تمایل دانشجویان به اقامت دائم و اخذ تابعیت آمریکا را مطرح کرده بود. در این اپیزود، دلایل خود برای رد این ادعا را مرور کردیم.
برداشت اشتباه برخی رسانهها و کاربران شبکههای اجتماعی از محاسبات یک کارشناس اقتصادی از نرخ بیکاری در ایران، موضوع آخرین فکتچک ما در این قسمت است.
00:01:32 مقدمه
00:05:15 آمارهای نادرست و بزرگنمایی شده از قاچاق بنزین
00:15:01 ادعای بیاساس کشتهشدن رئیس ستاد ارتش اسرائیل توسط حزبالله
00:20:55 عکس قدیمی و ساختگی قاآنی با این ادعا که پابند الکترونیکی دارد
00:26:33 ادعای شاخدار درباره اسرائیلیهای کشتهشده در «وعده صادق ۲»
00:32:34 از دستگیری و آزادی یک روزنامهنگار در اسرائیل چه میدانیم؟
00:36:46 زلزله سمنان، بهخاطر آزمایش بمب هستهای نبود
00:47:50 ادعای نادرست درباره وضعیت تابعیت دانشجویان مهاجر در آمریکا
00:53:37 برداشت اشتباه از محاسبات فرضی یک کارشناس درباره آمار بیکاری
00:58:36 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشتهاند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
آمارهای نادرست و بزرگنمایی شده از قاچاق بنزین
ادعای بیاساس کشتهشدن رئیس ستاد ارتش اسرائیل در حمله حزبالله
عکس قدیمی و دستکاریشده قاآنی با این ادعا که پابند الکترونیکی دارد
ادعای شاخدار درباره اسرائیلیهای کشتهشده در «وعده صادق ۲»
از دستگیری و آزادی یک روزنامهنگار در اسرائیل چه میدانیم؟
زلزله سمنان، بهخاطر آزمایش بمب هستهای نبود
ادعای نادرست درباره وضعیت تابعیت دانشجویان مهاجر در آمریکا
برداشت اشتباه از محاسبات فرضی یک کارشناس درباره آمار بیکاری
کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کستباکس
10/18/2024 • 1 hour, 2 minutes, 21 seconds
واژهنامه دروغپراکنی: نقشه عملیات ضد اسرائیل را در «خواب» میگیریم
پادکست و مجموعهمقالات «واژهنامه دروغپراکنی» به کلیدواژههایی میپردازد که در گفتمان رسمی حکومت ایران برای انتشار ادعاهای بیمبنای خود استفاده میشود.
این کلیدواژهها طی چندین دهه به طور سیستماتیک از سوی مقامات ارشد و رسانههای دولتی ایران استفاده و به تدریج به بخشی جداییناپذیر از سازوکار انتشار اطلاعات نادرست در ایران تبدیل شدهاند.
در نتیجه این کلیدواژهها نقش تعیینکنندهای در تبلیغ باورهای نادرست و غیرمستند در جامعه ایران داشتهاند، تا جایی که نه تنها بر حامیان حکومت ایران، بلکه بهطور غیرمستقیم بر ادبیات منتقدان و مخالفان نیز تأثیر گذاشته است.
در پنجمین قسمت از سریپادکستهای «واژهنامه دروغپراکنی» توضیح دادهایم که چطور مقامات حکومتی ایران، در بسیاری از مواقع برای اثبات عقاید یا اقدامات خود، به «خواب» یا «الهام» استناد میکنند.
اعتقاد به خواب یا الهام غیبی البته در خیلی از مردم رواج دارد؛ اما استفاده از آن به عنوان ابزار سیاسی، نوعی پروپاگاندای حکومتی محسوب میشود.
برای مثال، ادعا شده قاسم سلیمانی حتی قبل از کشته شدن، در خواب نیروهایش ظاهر میشد و نقشه عملیات علیه اسرائیل را نشان میداد؛ یا مثلا خواب دیدهاند که ابراهیم رئیسی در دنیای دیگری دارد «مقدمات ظهور را فراهم میکند.»
در این قسمت، مثالها و موارد مختلفی از این قبیل خوابها و الهامهای مقامات سیاسی و مذهبی حکومت ایران را مرور کردهایم.
پادکست «واژهنامه دروغپراکنی» به همراه مقاله مرتبط با آن، هر دو هفته یکبار چهارشنبهها در پادگیرها و سایت فکتنامه منتشر خواهد شد.
لینک مقاله در وبسایت فکتنامه
10/16/2024 • 14 minutes, 15 seconds
تصاویر قدیمی برای موشکهای جدید
در قسمت ۱۸۴ پادکست هفتگی فکتنامه، چند مورد از عکسها و ویدیوهایی را که به حمله موشکی ایران به اسرائیل منتسب شده بود، اما نادرست بودند، بررسی و مرور کردیم.
یک عکس دستکاریشده با عنوان ازدواج زوج لبنانی با پسزمینه موشکهای ایرانی در رسانههای ایران زیاد دست به دست شد، که از نمونههای بارز همین تصاویر نادرست محسوب میشود.
برخی رسانهها و کاربران شبکههای اجتماعی، ویدیوی قدیمی انفجار یک برج در مسکو را با عنوان اصابت موشک ایرانی به قلب تلآویو منتشر کرده بودند، تا جایی که اکانت رسمی دفتر رهبر جمهوری اسلامی ایران در X هم از همان ویدیو استفاده کرده بود، اما بعد از انتشار درستیسنجی فکتنامه، پست و ویدیوی خود را حذف و بعد از چند ساعت یک کلیپ اصلاحشده را منتشر کردند.
دو ادعای اخیر علی خامنهای، یکی درباره وضعیت ارتباط جمهوری اسلامی ایران با جهان و دیگری درباره «قانونی بودن حمله هفتم اکتبر حماس»، سوژههای بعدی ما در پادکست این هفته هستند.
مرور دو فکتچک اقتصادی درباره هزینه تامین کالاهای اساسی و میزان قاچاق بنزین را نیز در این اپیزود خواهید شنید.
یک ادعای نادرست درباره افغانستانی بودن پسربچهای که اخیرا در آمریکا بازداشت شده، مطرح شده بود که آن را نیز فکتچک کردیم.
این هفته یک گزارش بدون نشان را هم مرور کردیم؛ روایتها از دختری که در سن یازدهسالگی به اسارت گرفته شد و بعد از یک دهه آزاد شد.
آخرین فکتچک این اپیزود مربوط به ادعای وجود یک تکشاخ افسانهای در جنوب ایران است که درباره آن توضیح دادهایم.
00:01:34 مقدمه
00:03:19 عکس ساختگی «ازدواج زوج لبنانی با پسزمینه موشکهای ایران»
00:07:45 چند تصویر نادرست منتسب به حمله موشکی ایران به اسرائیل
00:19:38 استفاده از ویدئوی انفجار در روسیه، به عنوان حمله موشکی ایران
00:23:57 ادعای نادرست خامنهای درباره «قانونیبودن» حمله هفتم اکتبر
00:33:35 ادعای گمراهکننده خامنهای درباره روابط ایران با کشورهای دنیا
00:42:03 هزینه واقعی تامین سبد اقلام اساسی خانوار چقدر است؟
00:48:41 آمارهای نادرست و بزرگنمایی شده از قاچاق بنزین
00:54:25 ادعای افغانستانیبودن کودکی که در فلوریدا دستگیر شد
00:58:29 انتساب ویدیوی دختری در ترکیه به کودکان سیستان و بلوچستان
01:00:06 «فوزیه»، دختری که در عراق ربوده شد و در غزه پیدا شد
01:08:11 ادعای نادرست دیدهشدن آهوی تکشاخ اصیل ایرانی
01:12:24 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشتهاند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
ویدیوی فرار نتانیاهو بعد از حمله ایران به اسرائیل، قدیمی است
عکس دستکاریشده «ازدواج زوج لبنانی با پسزمینه موشکهای ایران»
استفاده از ویدئوی قدیمی و دستکاریشده به عنوان حمله موشکی ایران
ویدیوی منتسب به آسمان اسرائیل در زمان حمله موشکی ایران
تصاویر قطعات باقیمانده موشک، ارتباطی با حمله اخیر ندارد
ویدیوی سوختن اتوبوسها در تلآویو پس از حمله انصارالله
ویدئوی ساختگی با عنوان آتشسوزی بر اثر بمباران در بیروت
ادعای «صوت لو رفته نتانیاهو» بیاساس است
استفاده از ویدئوی انفجار در روسیه، به عنوان حمله موشکی ایران
ادعای نادرست خامنهای درباره «قانونیبودن» حمله هفتم اکتبر حماس
ادعای گمراهکننده خامنهای درباره روابط ایران با کشورهای دنیا
هزینه واقعی تامین سبد اقلام اساسی خانوار چقدر است؟
آمارهای نادرست و بزرگنمایی شده از قاچاق بنزین
ادعای نادرست درباره افغانستانیبودن کودکی که در فلوریدا دستگیر شد
ویدیویی از ترکیه منسوب به کودکان سیستان و بلوچستان، نادرست است
«فوزیه امین سیدو» دختری که در عراق ربوده شد و در غزه پیدا شد
ادعای نادرست دیدهشدن آهوی تکشاخ اصیل ایرانی بعد از دو قرن
همه چیز درباره «هما»
کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کستباکس
10/11/2024 • 1 hour, 17 minutes, 51 seconds
هزارداستان بودجه؛ قسمت هشتم - «اسم رمز؛ دانشبنیان»
کلمه «دانشبنیان» یکی از کلیدواژههای پراستفاده رهبران جمهوری اسلامی، به خصوص علی خامنهای در دهه ۱۳۹۰ است.
در نهمین قسمت هزارداستان بودجه سراغ این موضوع رفتهایم که چگونه این عبارت تخصصی تبدیل به یک پروژه سیاسی پرهزینه شد.
در این قسمت درباره رشد بسیار سریع و مشکوک شرکتهای دانشبنیان و بار مالی آن برای بودجه و اقتصاد ایران صحبت میکنیم.
هزارداستان بودجه در کستباکس
هزارداستان بودجه در سایت رادیو فردا
سایت ایرانبودجه
قانون بودجه ۱۴۰۳
گزارش رادیو فردا درباره شرکتهای دانشبنیان
10/9/2024 • 30 minutes
ایران، حزبالله، اسرائیل
در قسمت ۱۸۳ پادکست هفتگی فکتنامه ابتدا چند خبر و تصویر ادعایی درباره حملات اخیر ایران علیه اسرائیل را مرور کوتاهی کردیم.
در ادامه، درستیسنجی ویدیویی قدیمی را که ادعا میشد مربوط به شادی مردم لبنان بعد از کشته شدن سیدحسن نصرالله است، مرور کردیم.
اخیرا نتایج یک نظرسنجی درباره درگیریهای اسرائیل و فلسطین بعد از حمله ۷ اکتبر حماس در برخی رسانههای داخلی منتشر شد که یک نکته مهم و گمراهکننده داشت.
چندی قبل در گزارشی مفصل به موضوع طب ارتعاشی، انرژیدرمانی و انرژی شفابخش پرداختیم و در این قسمت پادکست درباره بخشهایی از آن صحبت کردیم.
صحبتهای اخیر ترامپ به شکل نادرستی در خبرگزاری فارس ترجمه شده بود که آن را فکتچک کردیم و در این اپیزود به آن اشاره کردهایم.
آمار و ادعاهای بیاساس درباره دانشآموزان افغانستانی در ایران و برخی ادعاهای یک مناظره درباره همین موضوع، یکی از دیگر از سوژههای این اپیزود است.
در پایان، درباره ویدیویی ساختگی توضیح دادیم که مدعی بود ایلان ماسک گفته تبار ایرانی دارد و ایرانیان باهوشترین مردم دنیا هستند.
00:01:34 مقدمه
00:05:40 انتشار ویدئویی قدیمی به عنوان شادی لبنانیها از کشتهشدن نصرالله
00:08:54 استفاده گمراهکننده از یک نظرسنجی قدیمی درباره جنگ غزه
00:17:23 درباره طب ارتعاشی، انرژیدرمانی و انرژی شفابخش چه میدانیم
00:33:09 ترجمه نادرست خبرگزاری فارس از صحبتهای ترامپ درباره ایران
00:36:57 آمار و ادعاهای بیاساس درباره دانشآموزان افغانستانی در ایران
00:48:29 ویدیوی اعتراف ایلان ماسک به تبار ایرانیاش
00:50:29 کامنتها
پادکست این هفته فکتنامه را رضا و رزا اجرا میکنند که به ترتیب دبیر تحریریه و عضو تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشتهاند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
انتشار ویدئویی قدیمی به عنوان شادی لبنانیها از کشتهشدن نصرالله
استفاده گمراهکننده از یک نظرسنجی قدیمی درباره جنگ غزه
درباره طب ارتعاشی، انرژیدرمانی و انرژی شفابخش چه میدانیم
ترجمه نادرست خبرگزاری فارس از صحبتهای ترامپ درباره ایران
آمار و ادعاهای بیاساس درباره دانشآموزان افغانستانی در ایران
ویدیوی اعتراف ایلان ماسک به تبار ایرانیاش
آیا گفتههای محمدعلی طاهری مبنای علمی دارد؟
بررسی برخی ادعاها درباره هوش ایرانیان
کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کستباکس
10/4/2024 • 57 minutes, 32 seconds
واژهنامه دروغپراکنی: «پیشبینی» نابودی اسرائیل به دست ایرانیها
پادکست و مجموعهمقالات «واژهنامه دروغپراکنی» به کلیدواژههایی میپردازد که در گفتمان رسمی حکومت ایران برای انتشار ادعاهای بیمبنای خود استفاده میشود.
این کلیدواژهها طی چندین دهه به طور سیستماتیک از سوی مقامات ارشد و رسانههای دولتی ایران استفاده و به تدریج به بخشی جداییناپذیر از سازوکار انتشار اطلاعات نادرست در ایران تبدیل شدهاند.
در نتیجه این کلیدواژهها نقش تعیینکنندهای در تبلیغ باورهای نادرست و غیرمستند در جامعه ایران داشتهاند، تا جایی که نه تنها بر حامیان حکومت ایران، بلکه بهطور غیرمستقیم بر ادبیات منتقدان و مخالفان نیز تأثیر گذاشته است.
در قسمت چهارم از سریپادکستهای «واژهنامه دروغپراکنی» توضیح دادهایم که بخشی از ادعاهای ساختگی مقامهای حکومتی ایران، به شکل «پیشبینی»هایی هستند که مبنای علمی ندارند.
در اینجا صحبت از پیشبینیهایی است که عمدتاً، فراتر از آرزوهای سیاسی مقامات نیستند و حتی در مواردی، زاییده تصور اطلاع آنها از «غیب» به نظر میآیند.
اهمیت این رویه از آن جهت است که رهبران سابق و فعلی جمهوری اسلامی، آشکارا بخشی از پرهزینهترین تصمیمهای خود را، با ادعای اطلاع از آینده توجیه کردهاند.
در این قسمت، مثالها و موارد مختلفی از این قبیل «پیشبینی»های مقامات سیاسی و مذهبی حکومت ایران را مرور کردهایم.
پادکست «واژهنامه دروغپراکنی» به همراه مقاله مرتبط با آن، هر دو هفته یکبار چهارشنبهها در پادگیرها و سایت فکتنامه منتشر خواهد شد. برای شنیدن این پادکستها اسم «فکتنامه» را در اپلیکشینهای پادکست جستجو کنید.
نسخه متنی قسمت سوم پادکست واژهنامه دروغپراکنی در سایت فکتنامه
10/2/2024 • 13 minutes, 51 seconds
پیجرها
در قسمت ۱۸۲ پادکست هفتگی فکتنامه، طبق معمول ابتدا چند موضوع مهم روز را اندکی مرور کردیم و سپس به عنوان نخستین فکتچک، توضیح دادیم که درباره انفجار پیجرها و بیسیمهای حزبالله لبنان چه میدانیم.
در ادامه، به ویدیویی اشاره کردیم که برخی رسانههای ایران به عنوان حمله پهپادی حزبالله منتشر کرده بودند، اما ماجرای دیگری داشت.
چندی قبل ادعایی نادرست درباره تاریخچه شکلگیری واژه «آزار جنسی» مطرح شده بود که در این قسمت پادکست به طور مفصل به آن پرداختهایم.
مسعود پزشکیان در نشست خبری خود جملهای را درباره هزینه واردات بنزین و پرداخت مطالبات برخی اقشار جامعه گفته بود که ما در گزارشی به ابعاد مختلف این ادعا اشاره کردیم.
مرور دو فکتچک با موضوع مهاجران افغانستانی؛ یکی ادعای احتکار نان از سوی آنها و دیگری، ادعای بیاساس یک نماینده مجلس درباره جمعیت افغانستانیها در ایران، دیگر سوژههای این قسمت از پادکست فکتنامه هستند.
00:01:37 مقدمه
00:03:57 از انفجار دستگاههای ارتباطی پیجر و بیسیم حزبالله لبنان چه میدانیم؟
00:21:10 انتشار ویدئوی قدیمی مربوط به اوکراین به عنوان حمله پهپادی حزبالله
00:23:56 اطلاعات نادرست درباره تاریخچه شکلگیری واژه «آزار جنسی»
00:52:07 ارتباط پول واردات بنزین با مطالبات قانونی شهروندان چیست؟
01:00:04 شخصی که ۵۰۰۰ نان را احتکار کرده، شهروند افغانستانی نیست
01:02:15 آمار جمعیت ۱۷ میلیون نفری افغانستانیها در ایران، نادرست است
01:08:14 کامنتها
پادکست این هفته فکتنامه را فرهاد، رضا و رزا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر، دبیر تحریریه و عضو تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشتهاند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
از انفجار دستگاههای ارتباطی پیجر و بیسیم حزبالله لبنان چه میدانیم؟
انتشار ویدئوی قدیمی مربوط به اوکراین به عنوان حمله پهپادی حزبالله
اطلاعات نادرست درباره تاریخچه شکلگیری واژه «آزار جنسی»
ارتباط پول واردات بنزین با مطالبات قانونی شهروندان چیست؟
شخصی که ۵۰۰۰ نان را احتکار کرده، شهروند افغانستانی نیست
آمار جمعیت ۱۷ میلیون نفری افغانستانیها در ایران، نادرست است
ادعای شاخدار درباره تدریس نابودی اقتصاد ایران در مدارس ژاپن
کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کستباکس
9/27/2024 • 1 hour, 16 minutes, 50 seconds
هزارداستان بودجه؛ قسمت هفتم - «ماجرای خامنهای و بودجه»
در گیر و دار بررسی بودجه سال ۹۸ ناگهان خبر رسید که علی خامنهای دستور داده که فرایند بررسی متوقف شود و بودجه برای «اصلاح ساختاری» به دولت بازگردانده شود. از آن زمان نزدیک ۶ سال میگذرد و عبارت «رهنمودهای رهبری برای اصلاح ساختار بودجه» در رسانهها و مراجع رسمی بارها دست بهدست و تکرار شده است.
در هشتمین قسمت هزارداستان بودجه سراغ این سوال رفتیم که منظور رهبر جمهوری اسلامی از «اصلاح ساختار بودجه» چیست؟
هزارداستان بودجه در کستباکس
هزارداستان بودجه در سایت رادیو فردا
سایت ایرانبودجه
قانون بودجه ۱۴۰۳
قانون بودجه ۱۴۰۲
لایحه بودجه ۱۳۹۸
اپیزود ۱۴۸ پادکست هفتگی فکتنامه
درستیسنجی اظهارات یک روحانی درباره نفت و انفال
9/26/2024 • 34 minutes, 4 seconds
حوزه علمیه خواهران المهدی در تایلند
در قسمت ۱۸۱ پادکست فکتنامه ابتدا به مقالهای اشاره کردیم که به درخواست مجله «تایم» از فکتنامه، تهیه و در وبسایت این مجله منتشر شد. سپس برخی خبرهای اولیه درباره انفجار چند هزار پیجر در لبنان را مرور کردیم.
در ابتدای فکتچکهای پرتعداد این هفته، به ویدیویی اشاره کردیم که ادعا شده مربوط به وداع کادر درمان با پیکر مهسا امینی است.
ادعای نادرست مسعود پزشکیان در نشست خبری خود درباره موشکهای هایپرسونیک ایران، فکتچک دیگری است که در این قسمت درباره آن توضیح دادیم.
ویدیویی که برخی با استناد به آن گفته بودند بنزین برای بازنشستگان امارتی رایگان شده است، سوژه دیگر این هفته بود.
در این قسمت همچنین روایتهای مختلف و متفاوتی را که از تلاش احتمالی صادق خلخالی برای تخریب تخت جمشید وجود دارد، مرور کردیم.
چهار ادعا که ارتباط مستقیم و غیرمستقیم با موضوع مهاجران افغانستانی در ایران دارند نیز سوژه فکتچکهای دیگر این هفته بودند.
شایعه عقد یک مداح معروف با چند زن جوان تایلندی و ادعای تکراری درمان خانگی آب مروارید نیز از موضوعاتی بودند که این هفته به نشانهایی بهتر از شاخدار و نادرست نرسیدند.
ادعای وجود یک علامت پرحاشیه بر روی لباس رسمی کماندوهای اسرائیلی، سوژه دیگری بود که فکتچک آن را در این پادکست مرور کردیم.
00:01:29 مقدمه
00:11:17 ویدیوی نادرست منسوب به وداع با پیکر بیجان مهسا امينی
00:14:28 ادعای نادرست پزشکیان درباره ایرانینبودن موشک فلسطین-۲
00:18:42 بنزین رایگان برای بازنشستگان اماراتی
00:25:54 درباره خلخالی و تلاش برای تخریب تختجمشید
00:39:16 ادعا درباره تعداد افغانستانیهایی که روزانه وارد ایران میشوند
00:51:45 شایعه نادرست درباره اخراج پسر خداداد عزیزی از ایران
00:53:41 ادعای نادرست نماینده مجلس درباره اتباع غیرایرانی و یارانهها
01:01:49 ویدیوی نادرست منتسب به قمهکشی دختران افغانستانی
01:05:11 ادعای بیاساسِ عقد مداح خامنهای، با سه زن تایلندی در بانکوک
01:12:29 بج «نیل تا فرات» روی بازوی کماندوهای اسرائیلی؟
01:17:51 چکاندن آب پیاز و لیموترش در چشم آبمروارید را درمان نمیکند
01:22:40 کامنت
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشتهاند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
ویدیوی نادرست منسوب به وداع با پیکر بیجان مهسا امينی
ادعای نادرست پزشکیان درباره ایرانینبودن موشک فلسطین-۲
بنزین رایگان برای بازنشستگان اماراتی
درباره خلخالی و تلاش برای تخریب تختجمشید
ادعا درباره تعداد افغانستانیهایی که روزانه وارد ایران میشوند
شایعه نادرست درباره اخراج پسر خداداد عزیزی از ایران
ادعای نادرست نماینده مجلس درباره اتباع غیرایرانی و یارانهها
ویدیوی نادرست منتسب به قمهکشی دختران افغانستانی
ادعای بیاساسِ عقد مداح خامنهای، با سه زن تایلندی در بانکوک
بج «نیل تا فرات» روی بازوی کماندوهای اسرائیلی؟
چکاندن آب پیاز و لیموترش در چشم آب مروارید را درمان نمیکند
لینک مقاله فکتنامه در وبسایت مجله تایم
کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کستباکس
9/20/2024 • 1 hour, 31 minutes, 12 seconds
واژهنامه دروغپراکنی: «تحلیلگران غرب» با رهبر همنظرند
پادکست و مجموعهمقالات «واژهنامه دروغپراکنی» به کلیدواژههایی میپردازد که در گفتمان رسمی حکومت ایران برای انتشار ادعاهای بیمبنای خود استفاده میشود.
این کلیدواژهها طی چندین دهه به طور سیستماتیک از سوی مقامات ارشد و رسانههای دولتی ایران استفاده و به تدریج به بخشی جداییناپذیر از سازوکار انتشار اطلاعات نادرست در ایران تبدیل شدهاند.
در نتیجه این کلیدواژهها نقش تعیینکنندهای در تبلیغ باورهای نادرست و غیرمستند در جامعه ایران داشتهاند، تا جایی که نه تنها بر حامیان حکومت ایران، بلکه بهطور غیرمستقیم بر ادبیات منتقدان و مخالفان نیز تأثیر گذاشته است.
در قسمت سوم از سریپادکستهای «واژهنامه دروغپراکنی» به عبارتی پرداخته ایم که بارها از زبان مقامات حکومت ایران شنیدهایم: «تحلیلگران میگویند».
یک سنت بسیار رایج در تبلیغات حکومتی ایران، انتساب ادعاهای بیمبنا به منابع مبهم است. این منابع اغلب، تحلیلگران یا دانشمندان غربی هستند و معمولا آدرس دقیقی هم ندارند.
ارجاع به «مستنداتی» از این نوع، در ادبیات رهبر جمهوری اسلامی ایران نیز نمود واضحی دارد. درحقیقت به نظر میرسد که او، با وجود مواضع ضد غربی خود، همواره به نوعی آرزوی تایید شدن از طرف غربیها را داشته است.
نسبت دادن روایتهای عجیب به شخصیتهای خارجی، گذشته از تبلیغات سیاسی، در تبلیغات مذهبی هم کاربرد گستردهای دارد.
در این پادکست، مثالها و موارد مختلفی از نحوه استفاده حکومت ایران از این عبارت را مرور کردهایم و گفتهایم که چرا و چطور برای بسیاری از ادعاهای خود از عناوینی مثل «یک تحلیلگر گفت» یا «تحلیلگران میگویند» بهره میگیرند.
پادکست «واژهنامه دروغپراکنی» به همراه مقاله مرتبط با آن، هر دو هفته یکبار چهارشنبهها در پادگیرها و سایت فکتنامه منتشر خواهد شد. برای شنیدن این پادکستها اسم «فکتنامه» را در اپلیکشینهای پادکست جستجو کنید.
نسخه متنی قسمت سوم پادکست واژهنامه دروغپراکنی در سایت فکتنامه
9/18/2024 • 12 minutes, 55 seconds
امالبنین
در قسمت ۱۸۰ پادکست فکتنامه ابتدا به خبرها درباره هک گسترده سیستم بانکی ایران، سالگرد کشته شدن مهسا امینی و یک فکتچک بنزینی اشاره کردیم.
در ادامه، به بهانه اظهارنظری از صادق بیت سیاح، ورزشکار ایرانی، درباره متن و حواشی حذف او از پارالمپیک پاریس که در روزهای اخیر پربحث شده بود، صحبت کردهایم.
سهم شرکتها و اشخاص وابسته به بانک آینده از تسهیلات این بانک، موضوع دیگری است که به درستیسنجی ادعایی درباره آن پرداختیم.
یک بازداشت امنیتی در ترکیه طی هفته قبل در رسانههای ایران بازتاب داشت، اما خبر برخی از این رسانهها با یک اشتباه در تیترهایشان همراه بود.
یکی از ادعاهای نادرست پرتکرار درباره جنبش سبز و اعتراضات سال ۸۸، اخیرا در یک مناظره باز هم مطرح شد که ما آن را درستیسنجی کردیم و در این قسمت درباره آن توضیح دادهایم.
ادعای نادرستی درباره جدا کردن یک نوزاد از مادرش و همچنین یک خبر درست درباره تعداد روزهای تعطیل در سال تحصیلی جدید، از موضوعات دیگر پادکست این هفته هستند.
ماجرای اشتباه پرحاشیه یک فرمانده ارتش آمریکا و برکناری او نیز در سوژه دیگری است که در قسمت ۱۸۰ به آن پرداختهایم.
در بخش مرور کامنتها به دغدغه چند مخاطب درباره موضوع مهاجران افغانستانی در ایران نیز اشاره کردیم و توضیحاتی درباره آن دادیم.
00:01:41 مقدمه
00:07:55 بیت سیاح در پارالمپیک توکیو «پرچم» امالبنین نشان نداد
00:18:28 سهم شرکتهای زیرمجموعه بانک آینده از تسهیلات
00:23:50 بازداشت تسهیلکننده مالی موساد در ترکیه
00:28:26 ادعای نادرست کتاب سایه عقابها درباره سناتور مککین و جنبش سبز
00:39:16 خبر نادرست درباره جدا کردن کودک متولد خارج از ازدواج از مادرش
00:45:21 سال تحصیلی ۰۴-۱۴۰۳ چند روز تعطیلی دارد؟
00:48:24 تغییر فرمانده آمریکایی بهخاطر نصب برعکس دوربین اسلحه
00:55:14 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشتهاند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
بیت سیاح در پارالمپیک توکیو «پرچم» امالبنین نشان نداد
سهم شرکتهای زیرمجموعه بانک آینده از تسهیلات
بازداشت تسهیلکننده مالی موساد در ترکیه
ادعای نادرست کتاب سایه عقابها درباره سناتور مککین و جنبش سبز
خبر نادرست درباره جدا کردن کودک متولد خارج از ازدواج از مادرش
سال تحصیلی ۰۴-۱۴۰۳ چند روز تعطیلی دارد؟
تغییر فرمانده آمریکایی بهخاطر نصب برعکس دوربین اسلحه
خاطرهای که در کتاب کلینتون نیست!
ادعای شاخدار ارتباط داعش با دموکراتهای آمریکا
بررسی و تحلیل کارزار دیساینفورمیشین جمهوری اسلامی در اعتراضات ۱۴۰۱
مستند «روایتهای موازی»
مستند «دروغپراکنی برای حفظ حجاب»
مستند «دروغهای حکومتی در اعتراضات ۱۴۰۱»
ابهامهای «گزارش» دادسرا درباره نحوه کشته شدن مهسا امینی
ادعای شاخدار فرمانده انتظامی تهران بزرگ درباره تغییر لباس مهسا امینی
تحلیل کارزار #مهسا_امینی در توییتر
کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کستباکس
9/13/2024 • 1 hour, 8 minutes, 5 seconds
هزارداستان بودجه؛ قسمت هفتم - «بحران صندوقهای بازنشستگی»
شرایط صندوقهای بازنشستگی در ایران بحرانی است؛ بحران ناترازی صندوقها روز به روز تشدید و هزینه تامین مالی صندوقها برای بودجه روز به روز تشدید میشود. امسال بودجه صندوقهای بازنشستگی یک و نیم برابر کل کسری بودجهای است مهمترین عامل وجود تورم مزمن در ایران است.
در هفتمین قسمت پادکست هزارداستان بودجه، سراغ «صندوقهای بازنشستگی» رفتهایم. درباره عمق بحران، دلایل آن، فساد و بیانضباطیهای مالی و مسائل دیگری صحبت کردهایم که مشکل ناترازی صندوقهای بازنشستگی در ایران را تبدیل به یک ابربحران اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کرده است.
هزارداستان بودجه، کار مشترک فکتنامه و رادیو فردا؛ پادکستی برای بازخوانی ماجراهای شنیدنی در لابلای تبصرهها، بندها و ردیفهای بودجه.
هزارداستان بودجه در کستباکس
هزارداستان بودجه در سایت رادیو فردا
سایت ایرانبودجه
قانون بودجه ۱۴۰۳
گزارش پایگاه دادههای باز ایران درباره بحران صندوقهای بازنشستگی
9/11/2024 • 32 minutes, 10 seconds
زایمان افغانها در کرج
در ابتدای قسمت ۱۷۹ پادکست هفتگی فکتنامه، بعد از مقدمه، به سه ادعای نادرستی که در حاشیه بازداشت پاول دورف، مدیر و مالک پیامرسان تلگرام منتشر شده بود اشاره کردیم.
در ادامه ضمن مرور فکتچک مربوط به یک تجاوز انتقامجویانه در پاکستان، سابقه این مساله در پاکستان را هم بیان کردیم.
در روزهای گذشته، از ویدیوی کوتاه یک کارناوال در اسپانیا برداشت نادرستی شده بود که گزارش درستیسنجی مربوط به آن را در این اپیزود مرور کردهایم.
یکی از ادعاهای پرحاشیه روزهای اخیر، آمار زایمان اتباع افغانستانی در کرج بود. در این قسمت از پادکست توضیح دادیم که صحبتهای یک مقام بیمه سلامت در این باره چگونه به یک خبر تحریفشده تبدیل شد.
پس از آن، ادعای بیاساس ماهیگیری چینیها در دریای خزر را مرور کردیم و سپس سراغ کامنتهای مخاطبان رفتیم.
در بخش مرور کامنتها، به یک توضیح ضروری درباره برخی نگرانیها از حضور مهاجران افغانستانی در ایران اشاره کردهایم.
00:00:58 مقدمه
00:04:52 اطلاعات نادرست حاشیه بازداشت موسس پیامرسان تلگرام
00:15:29 درباره تجاوز انتقامجویانه در پاکستان چه میدانیم؟
00:21:59 توصیف نادرست از ویدیوی یک کارناوال سالانه با حضور کودکان
00:27:04 خبر تحریفشده درباره آمار زایمان اتباع غیرایرانی در کرج
00:31:54 ادعای بیاساس ماهیگیری چینیها در دریای خزر
00:37:20 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشتهاند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
اطلاعات نادرست حاشیه بازداشت موسس پیامرسان تلگرام
درباره تجاوز انتقامجویانه در پاکستان چه میدانیم؟
توصیف نادرست از ویدیوی یک کارناوال سالانه با حضور کودکان
خبر تحریفشده درباره آمار زایمان اتباع غیرایرانی در کرج
ادعای بیاساس ماهیگیری چینیها در دریای خزر
کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کستباکس
9/6/2024 • 50 minutes, 12 seconds
واژهنامه دروغپراکنی: «مردم جهان» به سردمداری ما قیام کردهاند
پادکست و مجموعهمقالات «واژهنامه دروغپراکنی» به کلیدواژههایی میپردازد که در گفتمان رسمی حکومت ایران برای انتشار ادعاهای بیمبنای خود استفاده میشود.
این کلیدواژهها طی چندین دهه به طور سیستماتیک از سوی مقامات ارشد و رسانههای دولتی ایران استفاده و به تدریج به بخشی جداییناپذیر از سازوکار انتشار اطلاعات نادرست در ایران تبدیل شدهاند.
در نتیجه این کلیدواژهها نقش تعیینکنندهای در تبلیغ باورهای نادرست و غیرمستند در جامعه ایران داشتهاند، تا جایی که نه تنها بر حامیان حکومت ایران، بلکه بهطور غیرمستقیم بر ادبیات منتقدان و مخالفان نیز تأثیر گذاشته است.
دومین قسمت از سریپادکستهای «واژهنامه دروغپراکنی» به «مردم جهان» و نحوه استفاده جمهوری اسلامی از این عبارت پرداختهایم.
بسیاری از ادعاهای مسئولان ایرانی در مورد جهان، کلیدواژه «مردم جهان» را یدک میکشند؛ آمار و اخباری ساختگی که همواره بخش بسیار مهمی از تبلیغات رسمی حکومت جمهوری اسلامی را تشکیل دادهاند.
هدف از تولید این خبرها، ایجاد این تصور در داخل بوده که وضعیت مملکت، از مرفهترین کشورهای جهان هم بهتر است، یا اینکه رهبران نظام، از همه رهبران دنیا تواناترند.
کارکرد مشخص این تصویرسازی، ایجاد نوعی رضایت کاذب بین اقشاری است که امکان دارد چنان خبرهایی را کموبیش باور کنند.
در این پادکست، مثالها و موارد مختلفی از نحوه استفاده حکومت ایران از «مردم جهان» را مرور کردهایم؛ مواردی که در اظهارات و ادعاهای طیف گستردهای از مسئولان، از روحالله خمینی گرفته تا علی خامنهای به چشم میخورد.
پادکست «واژهنامه دروغپراکنی» به همراه مقاله مرتبط با آن، هر دو هفته یکبار چهارشنبهها در پادگیرها و سایت فکتنامه منتشر خواهد شد.
نسخه متنی قسمت دوم پادکست واژهنامه دروغپراکنی در سایت فکتنامه
9/4/2024 • 13 minutes, 38 seconds
درباره یک تعظیم
در ابتدا و انتهای قسمت ۱۷۸ پادکست هفتگی فکتنامه به بازداشت پاول دورف، مدیر پیامرسان تلگرام و خبرهای مربوط به آن اشاره کردهایم که از جمله اخبار مهم این روزها محسوب میشود.
دو فکتچک مربوط به موضوعات جمعیتی، از جمله گزارشهایی هستند که در این پادکست به مرور آنها پرداختیم؛ نخست ادعایی شاخدار درباره اینکه مهاجران افغانستانی به زودی به نژاد اول ایران تبدیل خواهند شد و دوم، برآوردی درباره جمعیت حال حاضر ایران که اثبات یا رد آن نیازمند دسترسی به یک آمار مهم است.
ادعای تکراری درباره فواید سینهزنیهای مرسوم در عزاداریهای مختلف، به ویژه محرم، از دیگر گزارشهایی است که در این قسمت پادکست مرور کردهایم.
یک عکس قدیمی از دست دادن و تعظیم فردی در برابر محمدرضا شاه با این توضیح منتشر شده بود که آن فرد، پدر دونالد ترامپ است. درباره رد این ادعا و ماجرای اصلی آن عکس نیز در این پادکست صحبت کردهایم.
00:00:56 مقدمه
00:04:13 ادعای شاخدار درباره جمعیت مهاجران افغانستانی و رشد آن
00:09:47 آیا جمعیت ایران در حال حاضر ۹۱ میلیون نفر است؟
00:16:37 سینهزنی، کنسرت آمریکایی و کاهش غم و اضطراب
00:26:00 ادعای نادرست تعظیم پدر دونالد ترامپ در برابر شاه
00:30:37 ادعای تعلیق خرید ۸۰ جنگنده، بهخاطر بازداشت پاول دورف
00:32:19 کامنتها
پادکست این هفته را رزا، از اعضای تحریریه فکتنامه، اجرا کرده است. این پادکست بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشتهاند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
ادعای شاخدار درباره جمعیت مهاجران افغانستانی و رشد آن در ایران
آیا جمعیت ایران در حال حاضر ۹۱ میلیون نفر است؟
سینهزنی، کنسرت آمریکایی و کاهش غم و اضطراب
ادعای نادرست تعظیم پدر دونالد ترامپ در برابر شاه
ادعای تعلیق خرید ۸۰ جنگنده از فرانسه، بهخاطر بازداشت پاول دورف
کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کستباکس
8/30/2024 • 40 minutes, 46 seconds
هزارداستان بودجه؛ قسمت ششم - «پروژه جمعیت»
«پروژه جمعیت» در ایران بیش از یک دهه پیش با دستور رهبر جمهوری اسلامی برای افزایش جمعیت کلید خورد و به سرعت تبدیل به یکی از کلانترین و پرهزینهترین پروژههای کلان در ایران شد.
سالانه هزاران میلیارد تومان از منابع بودجه، با مشارکت نهادها و گروههای ذینفع هوادار حکومت برای پیشبرد این پروژه هزینه میشود، اما نهتنها تغییری در روند تغییرات جمعیتی رخ نداده، بلکه طبق آمار رسمی روند نزولی شاخصهای جمعیتی به نسبت قبل شتاب بیشتری پیدا کردهاند.
در ششمین قسمت این پادکست درباره «پروژه جمعیت»، ابعاد و هزینههای آن و بعضی مسائل دیگر مربوط به این ماجرا صحبت کردهایم.
هزارداستان بودجه، کار مشترک فکتنامه و رادیو فردا؛ پادکستی برای بازخوانی ماجراهای شنیدنی در لابلای تبصرهها، بندها و ردیفهای بودجه.
هزارداستان بودجه در کستباکس
هزارداستان بودجه در سایت رادیو فردا
سایت ایرانبودجه
قانون بودجه ۱۴۰۳ صفحات ۴، ۱۷، ۱۸، ۹۷، ۱۵۰، ۱۶۳، ۱۶۴، ۱۶۷ و ۱۶۸
گزارش بیبیسی درباره هدفگذاری دولت احمدینژاد برای جمعیت ۱۵۰ میلیونی در سال ۸۹
اشاره عمومی خامنهای به جمعیت ۱۵۰ میلیون نفری در مرداد ۱۳۹۰
چند نمونه از اطلاعات نادرست درباره جمعیت
8/28/2024 • 31 minutes, 15 seconds
باب اسفنجی و دانشمندان برتر
در ابتدای قسمت ۱۷۷ پادکست فکتنامه، پس از معرفی پادکست جدید «واژهنامه دروغپراکنی» و مرور کوتاه چند خبر و ادعا، به سراغ فکتچکهای هفته اخیر رفتیم.
دو ادعای مرتبط با گزینههای پیشنهادی کابینه مسعود پزشکیان را فکتچک کردیم؛ گزینههایی که البته ساعاتی پیش از ضبط پادکست این هفته، همگی از مجلس رای اعتماد گرفتند؛ آن هم در پروسهای که بیحاشیه نبود.
ادعای اول به رتبه علمی ستار هاشمی، وزیر ارتباطات، مربوط میشد و دومین ادعا نیز از سوی عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد مطرح شده بود که هر دو را فکتچک کردیم.
در روزهای اخیر خبرها و ویدیوهایی منتشر شد که ادعا میکرد پلیس بریتانیا چند نفر را بخاطر پستهایی در شبکههای اجتماعی بازداشت کرده است. این موضوع را فکتچک کردیم و جداگانه درباره ادعا و ویدیوهایش صحبت کردیم.
یکی از مقامهای شرکت توانیر درباره رشد مصرف برق در ایران آماری ارائه کرده بود که هرچند بیربط با واقعیت نبود اما یک نکته مهم در آن نادیده گرفته شده بود.
یکی از پربحثترین و پرحاشیهترین موضوعات روزهای اخیر، درخواست مبینا نعمتزاده برای تحصیل بدون کنکور در رشته پزشکی بود. ادعایی که در یکی از برنامههای صداوسیما مطرح شده بود، باعث شد حواشی این مساله بیشتر شود. ما این ادعا را درستیسنجی کردیم.
آخرین فکتچک این هفته، مربوط به این ادعا بود که کارتون «باب اسفنجی» موجب به وجود آمدن یا تشدید عارضه نقص توجه و تمرکز در کودکان میشود. در این پادکست درباره فکتچک این ادعا توضیح دادیم.
00:01:32 مقدمه
00:08:54 وزیر پیشنهادی ارتباطات در لیست «دو درصد محققان برتر جهان» است؟
00:22:23 بانک مرکزی چقدر ارز به بازار تزریق کردهاست؟
00:28:24 رشد مصرف برق در ایران
00:31:58 بازداشت و حکم زندان بهخاطر ایجاد تنفر نژادی در فیسبوک
00:38:36 درباره تحصیل مبینا نعمتزاده در رشته پزشکی چه میدانیم؟
00:47:47 باب اسفنجی و عارضه نقص توجه و تمرکز
00:54:55 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشتهاند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
وزیر پیشنهادی ارتباطات در لیست «دو درصد محققان برتر جهان» است؟
بانک مرکزی چقدر ارز به بازار تزریق کردهاست؟
بازداشت و حکم زندان بهخاطر ایجاد تنفر نژادی در فیسبوک
رشد مصرف برق در ایران
درباره تحصیل مبینا نعمتزاده در رشته پزشکی چه میدانیم؟
باب اسفنجی و عارضه نقص توجه و تمرکز
تصویر جعلی روزنامه اطلاعات درباره تبریک محمدرضا شاه برای جدایی بحرین
کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کستباکس
8/23/2024 • 1 hour, 1 minute, 1 second
پادکست «واژهنامه دروغپراکنی»، قسمت اول: «مردم»
پادکست و مجموعهمقالات «واژهنامه دروغپراکنی» به کلیدواژههایی میپردازد که در گفتمان رسمی حکومت ایران برای انتشار ادعاهای بیمبنای خود استفاده میشود. این کلیدواژهها طی چندین دهه به طور سیستماتیک از سوی مقامات ارشد و رسانههای دولتی ایران استفاده و به تدریج به بخشی جداییناپذیر از سازوکار انتشار اطلاعات نادرست در ایران تبدیل شدهاند.
در نتیجه این کلیدواژهها نقش تعیینکنندهای در تبلیغ باورهای نادرست و غیرمستند در جامعه ایران داشتهاند، تا جایی که نه تنها بر حامیان حکومت ایران، بلکه بهطور غیرمستقیم بر ادبیات منتقدان و مخالفان نیز تأثیر گذاشته است.
نخستین قسمت از سریپادکستهای «واژهنامه دروغپراکنی» به واژه «مردم» و نحوه استفاده جمهوری اسلامی از این کلمه پرداختهایم.
در طول چند دهه برخورد خشونتآمیز حکومت ایران با زنان بر سر حجاب، بویژه در سالهای اخیر، چهرههای حکومتی، تحمیل حجاب را از اهداف اصلی «مردم» دانستهاند.
آنها همچنین مدعی هستند که با وجود همه مشکلات «مردم» اصل نظام را قبول دارند. در پرونده هستهای نیز بارها اعلام کردهاند که «مردم» مشکلی با تحریمها ندارند و مایلند نظام، برنامه هستهای را ادامه دهد.
در این پادکست، مثالها و موارد بیشتری از نحوه استفاده حکومت ایران از «مردم» را مرور کردهایم.
پادکست «واژهنامه دروغپراکنی» به همراه مقاله مرتبط با آن، هر دو هفته یکبار چهارشنبهها در پادگیرها و سایت فکتنامه منتشر خواهد شد.
8/21/2024 • 13 minutes, 48 seconds
جعلیها؛ از فرانسه تا بنگلادش
در ابتدای قسمت ۱۷۶ پادکست هفتگی فکتنامه بعد از اشاره به چند خبر مهم این روزها، درستیسنجی خبری را مرور کردیم که ادعا میکرد دستور خامنهای برای حمله به اسرائیل بعد از کشته شدن اسماعیل هنیه در تهران، باعث ریزش شدید در بازارهای سهام دنیا شده است؛ ادعایی که از ما نشان نادرست گرفت.
پررنگترین موضوع پادکست این هفته، سوژههای مرتبط با تحولات اخیر بنگلادش است. در این ارتباط چهار ویدیو را در دو گزارش مختلف درستیسنجی کردیم و همگی نشانهای نادرست و شاخدار گرفتند. در قسمت ۱۷۶ پادکست، این ویدیوها و دلایل فکتنامه برای رد ادعاهای مربوط به آن را مرور کردهایم.
اخیرا تصویری ساختگی از یک نظرسنجی در کانال ۱۲ تلویزیون اسرائیل منتشر و به طور گسترده دست به دست شد که ادعا میکرد «تجاوز جنسی به اسرای فلسطینی» را به رأی گذاشته است؛ در حالی که چنین خبری صحت ندارد. درباره این موضوع در پادکست صحبت کردهایم.
سوژه بعدی، استفاده از یک خبر قدیمی برای ساخت و انتشار یک اسکرینشاتِ ساختگی است؛ خبری که از تجاوز گروهی چند مهاجر افغانستانی در یک روستا طی روزهای اخیر حکایت داشت اما در اصل و ابعاد خبر، تاریخ آن و جعل صفحه خبری منتسب به ایرنا، دستکاری گستردهای انجام شده بود.
پیش از مرور کامنتها نیز فکتچک یه تصویر جعلی دیگر را مرور کردیم که ادعا میکرد رئیسجمهور فرانسه و محافظش در حال بوسیدن لبهای یکدیگر هستند.
00:01:31 مقدمه
00:06:08 فرمان حمله خامنهای به اسرائیل، بر بازارهای سهام تاثیر گذاشت؟
00:13:21 ادعای شاخدار فروش زنان هندو در بنگلادش به عنوان برده
00:19:53 چند ویدیوی نادرست مرتبط با رویدادهای اخیر بنگلادش
00:28:55 ادعای شاخدار نظرسنجی درباره تجاوز جنسی به اسرای فلسطینی در اسرائیل
00:32:45 جعل و بازنشر یک خبر قدیمی درباره مهاجران افغانستانی
00:38:55 تصویر جعلی بوسه مکرون و محافظ شخصیاش روی قایق
00:43:07 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشتهاند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
فرمان حمله رهبر جمهوری اسلامی به اسرائیل، بر بازارهای سهام تاثیر گذاشت؟
ادعای شاخدار فروش زنان هندو در بنگلادش به عنوان برده
چند ویدیوی نادرست مرتبط با رویدادهای اخیر بنگلادش
ادعای شاخدار نظرسنجی درباره تجاوز جنسی به اسرای فلسطینی در اسرائیل
جعل و بازنشر یک خبر قدیمی درباره مهاجران افغانستانی
تصویر جعلی بوسه مکرون و محافظ شخصیاش روی قایق
کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کستباکس
لینک نظرخواهی آنلاین فکتنامه
8/16/2024 • 49 minutes, 16 seconds
هزارداستان بودجه؛ قسمت پنجم - «هر دست که دادند از آن دست گرفتند»
در بودجه سالانه کشور دو بار به مالیات «آستان قدس رضوی» اشاره شده. یک بار در بخش منابع و درآمدها با عنوان «مالیات شرکتها و موسسات اقتصادی وابسته به آستان قدس» و دومی در بخش مصارف و هزینهها با عنوان «استرداد مالیات شرکتها و موسسات اقتصادی وابسته به آستان قدس».
در پنجمین قسمت پادکست هزارداستان بودجه، سراغ قصه عجیب و بدهوبستان مالیاتی آستان و قدس و سایر بنگاههیا بزرگ اقتصادی رفتیم که همگی زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی اداره میشوند و با صلاحدید او از پرداخت مالیات معاف شدهاند.
هزارداستان بودجه، کار مشترک فکتنامه و رادیو فردا؛ پادکستی برای بازخوانی ماجراهای شنیدنی در لابلای تبصرهها، بندها و ردیفهای بودجه.
هزارداستان بودجه در کستباکس
هزارداستان بودجه در سایت رادیو فردا
سایت ایرانبودجه
قانون بودجه ۱۴۰۳ صفحات ۳۳، ۱۴۶، ۱۵۰ و ۱۶۶
توضیحات ابراهیم رئیسی درباره مالیات آستان قدس
فکتچک گفتههای ابراهیم رئیسی درباره مالیات آستان قدس
فکتچک ادعای نماینده مجلس درباره مالیات شرکتهای زیرمجموعه رهبر
8/14/2024 • 30 minutes, 36 seconds
ماجرای بوکسور الجزایری
یکی از مهمترین خبرهای روزهای اخیر، کشته شدن اسماعیل هنیه، از رهبران ارشد حماس، در تهران بود. در ابتدای قسمت ۱۷۵ پادکست فکتنامه به دو گزارشی اشاره کردیم که بیارتباط به این موضوع نیست.
ابتدا فکتچک مربوط به عکس دستکاریشدهای از اسماعیل قاآنی را مرور کردیم. قاآنی فرمانده نیروی قدس سپاه است و برخی با انتشار این عکس به کنایه نوشتند که او از ترس اسرائیل با لباس مبدل تردد میکند.
بهتازگی اینستاگرام در ترکیه مسدود شد و گمانهزنیهایی از ارتباط این تصمیم با حواشی بعد از کشته شدن هنیه مطرح شد؛ اما ما به آن نشان غیرقابل اثبات دادیم.
از پرحاشیهترین اتفاقات اخیر، حرف و حدیثها درباره جنسیت بوکسور الجزایری در المپیک پاریس بود و اینکه آیا «ایمان خلیف» ترنسجندری است که در مسابقات زنان شرکت میکند یا نه. فکتچک مربوط به این ادعاها را در این اپیزود مرور کردهایم.
همزمان با انتشار گزارشهایی از قطعی برق در تهران و چندین شهر ایران، نموداری درباره مقایسه مصرف برق در ایران و چند کشور مورد توجه قرار گرفت که حاوی دادههای نادرستی بود. توضیحات ما درباره این این نمودار را در این قسمت خواهید شنید.
دو عکس دیگر هم در این هفته دستمایه فکتچکهای ما شد. تصویری که گفته میشد مربوط به تصرف محل اقامت نخستوزیر مستعفی بنگلادش و تختخواب اوست، اما عکسی قدیمی و مربوط به سریلانکاست.
عکس بعدی، به بالا گرفتن تنش میان جمهوری اسلامی ایران و نیروهای تحت حمایت آن با اسرائیل برمیگردد. یک تصویر از نتانیاهو پخش و ادعا شد حزبالله لبنان آن را منتشر و او را تهدید کرده که کاملا در تیررس است. ما این عکس و ادعا را درستیسنجی کردیم.
همچنین از مخاطبان درخواست کردهایم که در نظرخواهی آنلاین فکتنامه شرکت کنند و لینک آن را در توضیحات این قسمت گذاشتهایم.
00:01:34 مقدمه
00:03:43 عکس ساختگی اسماعیل قاآنی با حجاب
00:10:31 فیلتر شدن اینستاگرام در ترکیه
00:18:27 درباره ایمان خلیف، بوکسور الجزایری چه میدانیم؟
00:32:49 نمودار و آمارهای نادرست از مصرف برق ایران و چند کشور دیگر
00:39:00 عکس نادرست در مورد اعتراضهای اخیر بنگلادش
00:42:03 عکس جعلی تهدید نتانیاهو
00:45:05 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشتهاند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
عکس ساختگی اسماعیل قاآنی با حجاب
فیلتر شدن اینستاگرام در ترکیه
درباره ایمان خلیف، بوکسور الجزایری چه میدانیم؟
نمودار و آمارهای نادرست از مصرف برق ایران و چند کشور دیگر
عکس نادرست در مورد اعتراضهای اخیر بنگلادش
عکس جعلی تهدید نتانیاهو
لینک نظرخواهی آنلاین فکتنامه
کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کستباکس
8/9/2024 • 56 minutes, 20 seconds
پاریس، تهران، تلآویو
در ابتدای قسمت ۱۷۴ پادکست هفتگی فکتنامه درباره دو خبر مهم این روزها توضیحاتی دادیم و سپس سراغ مرور فکتچکها رفتیم.
ابتدا به مصاحبه یک نماینده مجلس شورای اسلامی درباره موضوع فیلترینگ پرداختیم؛ مصاحبهای که کوتاه بود اما کلکسیونی از ادعاهای نادرست و شاخدار را در خود داشت.
در ادامه درستیسنجی یک ویدیوی پرحاشیه را مرور کردیم که مدعی بود پارتی افغانستانیها در سعادتآباد تهران است اما توضیح دادیم که ادعای درستی نیست و اصل ماجرا چه بود.
خبرگزاری ایرنا این هفته چند ادعای نادرست و شاخدار منتشر کرده بود. این خبرگزاری تقریبا همزمان با برگزاری افتتاحیه المپیک ۲۰۲۴ پاریس مدعی شده بود که امانوئل مکرون دستور داده حمل پرچم فلسطین در این المپیک ممنوع شود. این موضوع را فکتچک کردیم و در این پادکست اشاره کردهایم.
ایرنا همچنین با انتشار عکسی قدیمی مدعی شده بود که مربوط به انفجار یک خودرو در تلآویو است و در گزارشی نیز ادعای رکوردشکنی دولت ابراهیم رئیسی در جذب سرمایهگذاری خارجی را مطرح کرده بود. مرور گزارشهای هر دو موضوع را در این قسمت خواهید شنید.
رئیس کل بانک مرکزی به تازگی گفته بود ضریب جینی در ایران کاهش یافته و به کمترین میزان یک دهه اخیر رسیده است. ما با بیان یک توضیح ضروری درباره معنا و مفهوم ضریب جینی، به این ادعا نشان درست دادیم.
آخرین فکتچکی که در این قسمت پادکست مرور کردهایم مربوط به یک ویدیوی طنز است که برخی گفته بودند به پخش مسابقات زنان در المپیک پاریس از شبکه سوم سیما مربوط میشود.
00:01:41 مقدمه
00:06:01 ادعای نادرست درباره عدم نقش مجلس در فیلترینگ
00:11:38 ویدیوی نادرست پارتی افغانستانیها در سعادت آباد تهران
00:17:42 حمل پرچم فلسطین در المپیک پاریس ممنوع نیست
00:23:54 ادعای رئیس کل بانک مرکزی درباره کاهش ضریب جینی
00:29:19 استفاده ایرنا از عکسی قدیمی برای یک خبر مربوط به اسرائیل
00:32:16 آمار نادرست ایرنا درباره رکوردشکنی دولت رئیسی در سرمایهگذاری خارجی
00:36:31 ویدیوی طنز پخش مسابقات المپیک زنان از شبکه سه سیما
00:42:08 کامنتها
پادکست این هفته فکتنامه را فرهاد و رزا اجرا کردهاند که به ترتیب سردبیر و عضو تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشتهاند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
ادعای نادرست درباره عدم نقش مجلس در فیلترینگ
ویدیوی نادرست پارتی افغانستانیها در سعادت آباد تهران
حمل پرچم فلسطین در المپیک پاریس ممنوع نیست
ادعای رئیس کل بانک مرکزی درباره کاهش ضریب جینی
استفاده ایرنا از عکسی قدیمی برای یک خبر مربوط به اسرائیل
آمار نادرست ایرنا درباره رکوردشکنی دولت رئیسی در سرمایهگذاری خارجی
ویدیوی طنز پخش مسابقات المپیک زنان از شبکه سه سیما
گزارش فکتنامه درباره انیمیشن سیمپسونها
کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کستباکس
8/2/2024 • 48 minutes, 46 seconds
هزارداستان بودجه؛ قسمت چهارم - «بودجه پنهان»
سالهاست هدفمندی یارانهها یکی از منابع تامین مالی نهادهای مذهبی و تبلیغاتی، مانند صدا و سیما، بسیج، حوزههای علمیه، نمایندگیهای ولی فقیه و دهها سازمان و نهاد مذهبی و تبلیغاتی دیگر است؛ پولی که از سال ۱۳۹۰، با اجرای قانون هدفمندی یارانهها از بودجه عمومی کشور جدا شد تا به صورت یارانه مستقیم به مردم پرداخت شود؛ اما به مرور زمان تبدیل به حیاط خلوت بودجه و یکی از منابع تامین مالی نهادهایی شد که از بودجه عمومی بینصیب نیستند.
در چهارمین قسمت پادکست هزارداستان بودجه، سراغ داستان هدفمندی یارانهها و آخرو عاقبت عجیب آن رفتهایم.
هزارداستان بودجه، کار مشترک فکتنامه و رادیو فردا؛ پادکستی برای بازخوانی ماجراهای شنیدنی در لابلای تبصرهها، بندها و ردیفهای بودجه.
هزارداستان بودجه در کستباکس
هزارداستان بودجه در سایت رادیو فردا
سایت ایرانبودجه
قانون بودجه ۱۴۰۰ جدول شماره ۱۷ صفحات ۳۵۱ تا ۳۵۸
قانون بودجه ۱۴۰۱، جدول ۲-۲۴ صفحات ۷۵ تا ۷۸
قانون هدفمندی یارانهها (لینک بایگانیشده)
7/31/2024 • 28 minutes, 12 seconds
سرنوشت مشروبهای سفارت
در قسمت ۱۷۳ پادکست هفتگی فکتنامه چند فکتچک را مرور کردیم که مستقیم و غیرمستقیم به موضوعات خارج از ایران مربوط میشوند.
ابتدا سراغ این ادعا رفتیم که گفته شده بود طی یک رفراندوم، حجاب در سوئیس ممنوع شده و اسلام دیگر به رسمیت شناخته نمیشود؛ ادعایی که البته نادرست بود.
بعد از تلاش ناموفق برای ترور دونالد ترامپ، چند شایعه و حاشیه مطرح شد و در یکی از آنها نام ایران هم به میان آمد. ادعای ایرانی بودن دوستدختر ضارب ترامپ و همچنین ادعای پیشگویی این ترور توسط یک فرد مسیحی، از موضوعاتی هستند که در این قسمت به آنها اشاره کردیم.
اما این تنها دفعاتی نبود که پای آمریکا به فکتچکهای ما باز شد. رابطه کامالا هریس و یک سیاستمدار با نفوذ حزب دموکرات در حدود سه دهه قبل و جعل خبر فوت جیمی کارتر از سوی یک کاربر توییتر نیز به سوژههای این هفته ما تبدیل شدند.
یاسر جبرائیلی از افراد نزدیک به حکومت ایران که بارها ادعاهای اقتصادی عجیبی را مطرح کرده، اینبار به یک مقایسه گمراهکننده بین فقر و گرسنگی در آمریکا و ایران پرداخته است.
یکی از مهمترین اتفاقات روزهای اخیر، بروز اختلال گسترده کامپیوتری و اینترنتی در جهان به دلیل بهروزرسانی معیوب یک شرکت تولید نرمافزار امنیت سایبری بود. در ایران، این خبر و نیز بروز نیافتن اختلالی جدی در این کشور با یک روایت گمراهکننده همراه شد.
چند سالی است که در شبکههای اجتماعی میگویند جک استراو وزیر خارجه پیشین بریتانیا در کتابش درباره حمله به سفارت انگلیس در تهران ادعا کرده که بطریهای مشروب شکسته نشدند، بلکه دزدیده شدند. ما این کتاب را بررسی کردیم و در این قسمت پادکست، آن را مرور کردهایم.
گزارش پایانی پادکست این هفته، بیان حقایقی درباره «تب دِنگی» است؛ بیماریای که این روزها در برخی نقاط ایران شیوع پیدا کرده و دستکم یک مرگ ناشی از آن در آمارهای رسمی اعلام شده است.
00:01:28 مقدمه
00:05:18 حجاب در سوئیس ممنوع نشده است
00:10:57 ادعای نادرست درباره ایرانیبودن دوستدختر ضارب دونالد ترامپ
00:14:48 ادعای گمراهکننده درباره پیشگویی حمله به ترامپ
00:21:37 رابطه عاشقانه کامالا هریس و ویلی براون
00:27:57 خبر جعلی مرگ جیمی کارتر
00:30:55 ادعای گمراهکننده جبرائیلی درباره گرسنگی ۴۲ میلیون نفر در آمریکا
00:38:14 عدم بروز اختلال در ایران بعد از مشکلات جهانی ویندوز
00:45:30 حمله به سفارت بریتانیا و عاقبت بطریهای مشروبات الکلی
00:50:31 درباره تب دنگی چه میدانیم؟
00:58:20 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشتهاند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
حجاب در سوئیس ممنوع نشده است
ادعای نادرست درباره ایرانیبودن دوستدختر ضارب دونالد ترامپ
ادعای گمراهکننده درباره پیشگویی حمله به ترامپ
رابطه عاشقانه کامالا هریس و ویلی براون
خبر جعلی مرگ جیمی کارتر
ادعای گمراهکننده جبرائیلی درباره گرسنگی ۴۲ میلیون نفر در آمریکا
عدم بروز اختلال در ایران بعد از مشکلات جهانی ویندوز
حمله به سفارت بریتانیا و عاقبت بطریهای مشروبات الکلی
درباره تب دنگی چه میدانیم؟
کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کستباکس
7/26/2024 • 1 hour, 5 minutes, 19 seconds
شایعه شیوع جذام
در قسمت ۱۷۲ پادکست فکتنامه، دو سوژه پر حرف و حدیث را مرور کردیم که یکی از آنها واکنشهای زیادی را برانگیخت.
در ابتدا، پاسخمان به این سوال را مرور کردیم که آیا تحلیل نتایج انتخابات براساس قانون بنفورد، اعتبار دارد؟ پس از اعلام نتایج دور دوم انتخابات شائبههایی درباره صحت آمارهای اعلامی با استناد به قانون ریاضی بنفورد مطرح شد. ما این موضوع را بررسی کردیم و در یک گزارش بدون نشان به آن پاسخ دادیم.
موضوع بعدی، یعنی پربحثترین فکتچک هفته قبل ما، بررسی این ادعا بود که مسعود پزشکیان باسوادترین رئیسجمهور تاریخ جهان است؛ ادعایی که در به آن نشان «شاخدار» دادیم و بعد از بازخوردهای زیاد، مجددا بررسی و در نهایت نشان آن را تمدید کردیم.
موضوع مهاجران افغانستانی در ایران همچنان واکنشهای زیادی دارد و این بار ادعایی درباره شیوع بیماری جذام به دلیل انتقال آن از سمت این مهاجران مطرح شده بود که بررسی و فکتچک آن را در این قسمت مرور کردیم.
در این هفته دو فکتچک مرتبط با موضوعات اعتقادی هم داشتیم؛ نخست بررسی ادعایی درباره اعتقادات مذهبی ایرانیان در دهه ۱۳۵۰ شمسی و دوم، درستیسنجی یک ادعای اینستاگرامی درباره وجود «روز حسین» تقویم آمریکا. اولی - با کمی تخفیف - نشان نیمهدرست و دومی نشان نادرست از ما دریافت کرد.
برای چندمینبار یک ادعای تکراری با استناد به یک سری پژوهش تکراری درباره ضریب هوشی (IQ) ایرانیها و رتبه آن در جهان مطرح شد که ما بررسی کردیم و برای چندمین بار به آن نشان نادرست دادیم.
آخرین گزارشی که در پادکست این هفته مرور کردیم، سوژه و فکتچک نسبتا متفاوتی بود. یک حساب کاربری ادعا کرد محمدرضا پهلوی تنها پادشاه ایرانی است که به حج رفته است. این موضوع در شبکههای اجتماعی و برخی رسانهها دست به دست شد. هرچند در ابتدا کمی عجیب به نظر میرسید اما بررسی دقیقتر موجب شد به آن نشان «درست» بدهیم.
00:01:33 مقدمه
00:02:32 تحلیل نتایج انتخابات براساس قانون بنفورد چقدر اعتبار دارد؟
00:14:10 ادعا درباره «باسوادی» پزشکیان در مقایسه با روسای جمهوری سایر کشورها
00:29:34 ادعای نادرست درباره نقش مهاجران افغانستانی در شیوع جذام در ایران
00:44:06 اعتقادات ایرانیان در دهه ۱۳۵۰
00:49:32 آیا «روز حسین» در تقویم آمریکا وجود دارد؟
00:53:56 ادعای نادرست درباره ضریب هوشی ایرانیان
01:00:33 کدام یک از شاهان ایران به حج رفتند؟
01:08:12 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشتهاند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
تحلیل نتایج انتخابات براساس قانون بنفورد چقدر اعتبار دارد؟
ادعا درباره «باسوادی» پزشکیان در مقایسه با روسای جمهوری سایر کشورها
ادعای نادرست درباره نقش مهاجران افغانستانی در شیوع جذام در ایران
اعتقادات ایرانیان در دهه ۱۳۵۰
آیا «روز حسین» در تقویم آمریکا وجود دارد؟
ادعای نادرست درباره ضریب هوشی ایرانیان
کدام یک از شاهان ایران به حج رفتند؟
کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کستباکس
7/19/2024 • 1 hour, 14 minutes, 48 seconds
هزارداستان بودجه؛ قسمت سوم - «داستان یک کتابخانه خاص»
در ایران دستکم ۱۴ هزار کتابخانه فعال وجود دارد، از این میان اما ماجرای یکی، سالی چند میلیارد تومان با بقیه فرق دارد.
در سومین قسمت پادکست «هزارداستان بودجه»، سراغ داستان کتابخانه آیتالله مرعشی نجفی رفتهایم؛ کتابخانه، موزه و یکی از بزرگترین مراکز جمعآوری و نگهداری کتابهای خطی که سالها است هزینههای آن از بودجه عمومی تامین میشود.
هزارداستان بودجه، کار مشترک فکتنامه و رادیو فردا؛ پادکستی برای بازخوانی ماجراهای شنیدنی در لابلای تبصرهها، بندها و ردیفهای بودجه.
لینکهای تکمیلی:
هزارداستان بودجه در کستباکس
هزارداستان بودجه در سایت رادیو فردا
سایت ایرانبودجه
سایت کتابخانه آیتالله مرعشی
مقاله گزارشی از پراکندگی نسخههای خطی اسلامی در برخی کتابخانههای مهم جهان
گزارشی از وضعیت کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی/ خبرگزاری رسا
7/17/2024 • 25 minutes, 17 seconds
ابهام ضریب سه
قسمت ۱۷۱ پادکست هفتگی فکتنامه هم مانند سه شماره اخیر بیتاثیر از فضای انتخابات و بعد از انتخابات ریاست جمهوری در ایران نبود. در این قسمت ابتدا درباره پروفایل مسعود پزشکیان در وبسایت فکتنامه توضیح دادیم؛ کسی که به عنوان نهمین رئیس جمهوری در ایران اعلام شد و از این به بعد ادعاهای بیشتری از او و دولتش را درستیسنجی خواهیم کرد.
در بخش ابتدایی مرور فکتچکهای این هفته به یک تصویر ساختگی اشاره کردیم که ادعا میکرد رئیس ستاد انتخابات سعید جلیلی را در حال حمله به سفارت عربستان سعودی در تهران نشان میدهد.
در ادامه یک گزارش بدون نشان (بدون نشانهای ششگانه میرزا در فکتنامه) اشاره کردیم که به تلاش مقامهای حکومت ایران برای توجیه قطع و محدود کردن اینترنت میپردازد؛ تلاشی که مربوط به امروز و دیروز نیست و سابقهای به اندازه ربع قرن دارد.
تمام آمارهای نتیجه نهایی شمارش آرا در دور اول انتخابات اخیر ایران از جمله آرای چهار نامزد نهایی و همچنین آرای باطله، مضرب ۳ بودند. این هفته یک گزارش مفصل درباره این ابهامِ پربحث و پرحاشیه در فکتنامه منتشر شد و در این قسمت پادکست آن را مرور کردهایم.
در روز رایگیری دور دوم انتخابات یک ادعا درباره رای دادن علی خامنهای مطرح شد که آن را درستیسنجی کردیم و همچنین به ادعای شاخداری درباره پیام تبریک جمیله علمالهدی به مسعود پزشکیان پرداختیم.
بعد از انتشار آمارهای نهایی دور دوم انتخابات، ادعا شد که میزان آرا صندوقهای خارج از کشور چهار برابر شده است؛ ادعایی که آن را بررسی کردیم و به آن نشان «گمراهکننده» دادیم.
موضوع غیرانتخاباتی این هفته هم به ویدیویی مربوط میشود که در توضیح آن ادعا شده بود عدهای در حال دستبوسی از شهردار مسلمان شهر برایتون انگلستان هستند.
در پایان و البته پیش از مرور کامنتهای مخاطبان، گزارشی از متن و حاشیه تازهترین کنفرانس جهانی فکتچکینگ (Global Fact) را خواهید شنید.
00:01:51 مقدمه
00:03:52 تصویر ساختگی از رئیس ستاد انتخابات جلیلی در حال حمله به سفارت عربستان
00:05:51 آیا قطع اینترنت در شرایط اضطراری پروتکلهای جهانی دارد؟
00:16:19 آیا تعداد آرای مرحله اول انتخابات ضرب در سه شدهاند؟
00:27:29 ادعای نادرست درباره اینکه خامنهای رای خود را در مقابل هیات اجرایی صندوق نوشت
00:32:01 ادعای شاخدار درباره تبریک جمیله علمالهدی به مسعود پزشکیان
00:33:51 ادعای گمراهکننده درباره مشارکت چهار برابر در صندوقهای خارج از کشور
00:36:59 کلیپی که با عنوان دستبوسی از شهردار مسلمان برایتون منتشر شده است
00:41:28 گزارش کنفرانس جهانی فکتچکینگ
01:18:20 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشتهاند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
تصویر ساختگی از رئیس ستاد انتخابات جلیلی در حال حمله به سفارت عربستان
آیا قطع اینترنت در شرایط اضطراری پروتکلهای جهانی دارد؟
آیا تعداد آرای مرحله اول انتخابات ضرب در سه شدهاند؟
ادعای نادرست درباره اینکه خامنهای رای خود را در مقابل هیات اجرایی صندوق نوشت
ادعای شاخدار درباره تبریک جمیله علم الهدی به مسعود پزشکیان
ادعای گمراهکننده درباره مشارکت چهار برابر در صندوقهای خارج از کشور
کلیپی که با عنوان دستبوسی از شهردار مسلمان برایتون منتشر شده است
گزارش گلوبالفکت یازدهم از سارایوو
پروفایل مسعود پزشکیان در سایت فکتنامه
کانال پادکست «هزارداستان بودجه» در کستباکس
مستند «بزرگنمایی یا عددسازی؛ در انقلاب ۵۷ چند نفر کشته شدند؟»
7/12/2024 • 1 hour, 24 minutes, 27 seconds
نمودارهای سعید و مسعود
قسمت ۱۷۰ پادکست هفتگی فکتنامه نیز مانند قسمت قبلی به مناظرهها و ادعاهای نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری در ایران پرداخته است. این انتخابات به دور دوم رفت و دو مناظره دیگر بین مسعود پزشکیان و سعید جلیلی به عنوان کاندیداهای نهایی برگزار شد و فکتنامه نیز روند درستیسنجی همزمان این مناظرهها را در هفته اخیر نیز ادامه داد؛ مناظرههایی که کمی متفاوت از دور نخست برگزار شد و نامزدها بارها به بحث و جدل با یکدیگر پرداختند.
در ابتدا توضیح دادیم که چرا درباره کنفرانس جهانی فکتچکرها (Global Fact) در این قسمت گزارشی ندادهایم و چند کلمهای هم درباره پادکست «هزار داستان بودجه» و سوژه جذاب و عجیب قسمت دوم این پادکست حرف زدهایم.
در ادامه پادکست این هفته فکتچکهای مناظره اول در دور دوم انتخابات را مرور کردیم. در این مناظره ۶ درستیسنجی همزمان انجام شد که ۲ ادعا نادرست و ۲ ادعا درست و یک ادعا نیز گمراهکننده بود.
سپس به مرور درستیسنجی صحبتهای مطرحشده در مناظره دوم پرداختیم. در دومین و آخرین مناظره جلیلی و پزشکیان، در مجموع ۹ ادعا را درستیسنجی کردیم که البته یکی از آنها تکرار یک ادعا از سوی جلیلی بود و قبلا آن را فکتچک کرده بودیم. یک ادعا نیز از سوی پزشکیان مطرح شد اما در میان درستیسنجیهای مناظره از قلم افتاد و بعد از ضبط پادکست منتشر شد و در نتیجه در این قسمت به آن اشاره نشده است. او گفته بود «در دولت رئیسی قیمت گوشت هشت برابر شد». ما به آن نشان «نادرست» دادیم، چون هرچند قیمت گوشت طی سالهای اخیر افزایش چشمگیری داشته اما طبق دادههای مرکز آمار، متوسط قیمت گوشت گوسفند در مناطق شهری از مرداد ۱۴۰۰ تا اردیبهشت ۱۴۰۳ به میزان ۴/۵ برابر و متوسط قیمت گوشت گوساله ۴ برابر شده است.
به جز این دو فکتچک، از هفت درستیسنجی باقیمانده، یک ادعا نیمهدرست بود، ۳ ادعا نشان گمراهکننده و ۳ ادعا نیز نشان نادرست دریافت کردند.
در پایان این قسمت پادکست هفتگی فکتنامه، ادعای فرمانده کل سپاه درباره تفاوت محبوبیت ابراهیم رئیسی و حسن روحانی را مرور کردیم و توضیح دادیم که چرا به آن نشان «نادرست» دادهایم.
00:01:34 مقدمه
00:04:19 درستیسنجیهای مناظره اول جلیلی و پزشکیان
00:17:58 درستیسنجیهای مناظره دوم پزشکیان و جلیلی
00:33:17 ادعای نادرست فرمانده سپاه درباره نظرسنجی گالوپ
00:38:23 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشتهاند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
درستیسنجی ادعاهای مسعود پزشکیان در مناظرهها
درستیسنجی ادعاهای سعید جلیلی در مناظرهها
ادعای نادرست فرمانده سپاه درباره نظرسنجی گالوپ
لینک کانال «هزار داستان بودجه» در کستباکس
7/5/2024 • 46 minutes, 14 seconds
هزارداستان بودجه؛ قسمت دوم - «چند هزار میلیارد تومان انتخابات»
«چندهزار میلیارد تومان انتخابات»؛ در دومین قسمت پادکست هزار داستان بودجه، درباره انتخابات و هزینههای آن صحبت کردهایم؛ اینکه هر انتخابات چقدر خرج دارد و پول آن از کجا تامین میشود؟
در این قسمت همچنین درباره هزینههای نامزدها و ماجرای عجیب تامین مالی انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۳ صحبت کردهایم.
این قسمت که یک هفته پیش در رادیو فردا منتشر شده، حالا در کانال فکتنامه در دسترس شما است.
«هزارداستان بودجه»، کار مشترک فکتنامه و رادیو فردا، پادکستی برای بازخوانی ماجراهای بودار و کمتر شنیده شده، از لابلای تبصرهها، بندها و ردیفهای بودجه سالانه کل کشور است که هر دو هفته یکبار منتشر میشود.
این پادکست یک هفته زودتر در رادیو فردا منتشر شده است.
لینک کانال کستباکس هزارداستان بودجه
7/3/2024 • 29 minutes, 51 seconds
نادرست، گمراهکننده، شاخدار؛ پایان مناظرهها
قسمت ۱۶۹ پادکست هفتگی فکتنامه به طور کامل انتخاباتی است. در قسمت قبل اظهارات نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم در مناظره اول را بررسی کردیم و در این قسمت درستیسنجی ادعاهای کاندیداها در چهار مناظره دیگر را مرور کردهایم.
در مقدمه این قسمت توضیح دادهایم که چرا درستیسنجی زنده این مناظرهها مهم است و دلایل و روش پرداختن ما به موضوع انتخابات چه بوده است.
در ادامه به مرور درستیسنجی مناظره دوم پرداختیم؛ شامل ۹ فکتچک با ۳ نشان «نادرست»، ۳ نشان «گمراهکننده»، ۲ نشان «نیمهدرست» و یک نشان «غیرقابل اثبات».
بعد از آن سراغ درستیسنجیهای مناظره سوم رفتیم که ۱۱ ادعا را شامل میشد و از این تعداد، چهار ادعا نشان «شاخدار»، سه ادعا «نادرست»، دو ادعا «گمراهکننده»، یک ادعا «نیمه درست» و یک ادعا نشان «غیرقابل اثبات» گرفتند.
در ادامه پادکست این هفته به مرور فکتچک مناظرههای چهارم و پنجم پرداختیم. از میان مجموعا ۱۴ درستیسنجی انجامشده در این دو مناظره ۸ ادعا نشان «گمراهکننده»، ۳ ادعا نشان «نادرست» و ۲ ادعا نشان «شاخدار» گرفتند و یک ادعای «غیرقابل اثبات» هم به فهرست ادعاهای بررسی شده نامزدها در مناظرههای انتخابات ۱۴۰۳ اضافه شد.
بعد از ضبط این قسمت از پادکست و پیش از انتشار آن، دو نفر از نامزدهای انتخابات یعنی امیرحسین قاضیزاده هاشمی و علیرضا زاکانی از حضور در انتخابات انصراف دادند. بیشترین آمار مربوط به فکتچکهای انتخاباتی مربوط به این دو نفر بود و بسیاری از ادعاهای آنها نشان گمراهکننده، نادرست یا شاخدار دریافت کرد.
پس از مناظرهها، به مرور درستیسنجی دو ادعای انتخاباتی دیگر پرداختیم؛ ابتدا درباره یک اینفوگرافیک پر حرف و حدیث یکی از رسانهها که به سهم دولتها در فیلترینگ و وضعیت اینترنت اشاره میکرد و ادعای شاخداری را مطرح کرده بود و سپس ویدیویی دستکاریشده از سریال سیمپسونها درباره سرنوشت انتخابات ریاست جمهوری در ایران که ظاهرا یک شوخی بوده اما برخی آن را جدی گرفتهاند.
00:01:43 مقدمه
00:14:01 درستیسنجیهای مناظره دوم
00:28:54 درستیسنجیهای مناظره سوم
00:47:52 درستیسنجیهای مناظرههای چهارم و پنجم
01:15:46 اینفوگرافیک شاخدار درباره سهم هر دولت در فیلترینگ
01:21:42 پیشبینی نتیجه انتخابات ۱۴۰۳ ایران توسط سیمپسونها!
01:25:22 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی به همراه نیوشا و آرین کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشتهاند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
درستیسنجیهای اولین مناظره انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم
درستیسنجیهای دومین مناظره انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم
درستیسنجیهای سومین مناظره انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم
درستیسنجیهای چهارمین و پنجمین مناظره انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم
اینفوگرافیک شاخدار درباره سهم هر دولت در فیلترینگ
پیشبینی نتیجه انتخابات ۱۴۰۳ ایران توسط سیمپسونها!
لینک کانال «هزار داستان بودجه» در کستباکس
6/28/2024 • 1 hour, 30 minutes, 27 seconds
مناظره بدآمار!
قسمت ۱۶۸ پادکست هفتگی #فکتنامه را با درستیسنجی خبرسازیها در مورد حکم اخیر دادگاه عالی انتاریو در کانادا درباره پرونده ساقط کردن هواپیمای اوکراینی آغاز کردیم.
در ادامه این قسمت به مرور نخستین مناظره نامزدهای #انتخابات ریاست جمهوری دوره چهاردهم پرداختیم و فکتچکهایی را که همزمان با برگزاری این #مناظره یعنی دوشنبه شب ۲۸ خرداد انجام دادیم، بررسی و یادآوری کردهایم.
در این مناظره ۱۲ اظهارنظر و ادعای کاندیداها بطور همزمان فکتچک شد، در یک مورد نیز یکی از نامزدها به اظهارنظری نیمهدرست استناد کرد که پیشتر فکتچک شده بود و همان درستیسنجی قبلی را یادآوری کردیم و یک مورد کار درستیسنجی نیز به ساعاتی بعد از مناظره موکول و در ادامه در فکتنامه منتشر شد.
به جز اینها، برخی از نامزدها در برنامههای دیگر انتخاباتی نیز اظهاراتی مطرح کردند که مورد بررسی قرار گرفتند. پیش از این مناظره، زاکانی ادعای نادرستی درباره حجاببانهای متروی تهران بیان کرده بود که درمورد آن صحبت کردیم و بعد از مناظره نیز محمدجواد ظریف در کنار مسعود پزشکیان به نمودارهایی در حوزه اقتصاد ایران اشاره کرد که یک نکته گمراهکننده داشت.
همچنین یک خبر جعلی انتخاباتی به محمدرضا شفیعی کدکنی نسبت داده شده بود که فکتچک کردیم و در این قسمت پادکست به آن اشاره شده است.
محمود احمدینژاد نیز چند روز قبل آمارهایی از درآمد نفتی دولتهای خود داده بود که به سوژه یکی از فکتچکهای ما تبدیل شد.
00:01:21 مقدمه
00:05:54 ادعاهای نادرست درباره حکم دادگاه انتاریو و شلیک به هواپیمای اوکراینی
00:14:34 فکتچکهای مناظره اول
00:47:44 نمودارهای گمراهکننده پزشکیان از «رشد، تورم و فروش نفت»
00:51:58 زاکانی و فکتهایی درباره دخترش، نوهاش و دامادش
00:57:13 ادعای شهردار تهران درباره حجاببانها در مترو
01:02:55 نقل قول جعلی منسوب به شفیعی کدکنی درباره حمایت از پزشکیان
01:06:04 اظهارات نادرست احمدینژاد درباره درآمدها و هزینههای نفتی
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشتهاند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
ادعاهای نادرست درباره حکم دادگاه انتاریو و شلیک به هواپیمای اوکراینی
لینک پروفایل قاضیزاده هاشمی در فکتنامه
لینک پروفایل قالیباف در فکتنامه
لینک پروفایل پزشکیان در فکتنامه
لینک پروفایل زاکانی در فکتنامه
لینک پروفایل جلیلی در فکتنامه
نمودارهای گمراهکننده پزشکیان از «رشد، تورم و فروش نفت»
زاکانی و فکتهایی درباره دخترش، نوهاش و دامادش
ادعای شهردار تهران درباره حجاببانها در مترو
نقل قول جعلی منسوب به شفیعی کدکنی درباره حمایت از پزشکیان
اظهارات نادرست احمدینژاد درباره درآمدها و هزینههای نفتی
لینک مستند «خامنهای و توطئه کرونا» در یوتیوب فکتنامه
لینک پروژه «اینترنت آباد» فکتنامه
لینک کانال «هزار داستان بودجه» در کستباکس
6/21/2024 • 1 hour, 17 minutes, 36 seconds
هزارداستان بودجه؛ قسمت اول - «یک ماجرای بودار»
اولین قسمت پادکست «هزارداستان بودجه» به ماجرای بوی مشکوکی اختصاص دارد که از سه دهه پیش تاکنون، در فاصله مرقد تا فرودگاه امام خمینی احساس میشود. بویی که به رغم صرف صدها میلیارد تومان، از منابع بودجه عمومی کشور برای رفع و رجوعش، هنوز حتی منشاء آن هم مشخص نشده است.
تا امروز پای دهها نهاد سیاسی و عمومی کشور، از دفتر رهبر تا ریاست جمهوری، سازمان محیط زیست، استانداری، شهرداری تهران… به این ماجرای بودار باز شده، اما تا حالا هیچ پیشرفتی به دست نیامده است…
«هزارداستان بودجه»، کار مشترک فکتنامه و رادیو فردا، پادکستی برای بازخوانی ماجراهای بودار و کمتر شنیده شده، از لابلای تبصرهها، بندها و ردیفهای بودجه سالانه کل کشور است.
این پادکست یک هفته زودتر در رادیو فردا منتشر شده است.
لینک رادیو فردا: https://www.radiofarda.com/z/23229 لینک کانال کستباکس هزارداستان بودجه https://castbox.fm/channel/%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%AC%D9%87-id6179207?country=us
6/19/2024 • 23 minutes, 5 seconds
آقای مهاراجه پدر خمینی نیست
در ابتدای قسمت ابتدایی قسمت ۱۶۷ پادکست هفتگی به حرف و حدیثها درباره موضع مسعود پزشکیان در قبال کشته شدن زهرا کاظمی در سال ۱۳۸۲ پرداختهایم؛ موضوعی که این روزها دوباره بر سر زبانها افتاده است. سپس یک ادعای تکراری از سوی حداد عادل در مورد آزاد بودن انتخابات در ایران را بررسی کردهایم و در ادامه به گزارش یکی از رسانهها پرداختیم که در مورد موضع پورمحمدی در برابر طرح صیانت از اینترنت، ادعای گمراهکنندهای کرده بود.
تعداد پرتابهای فضایی دولت سیزدهم و تصاویری که برای خبر افتتاح کارخانه آبشیرینکن زاهدان از سوی برخی رسانههای حامی دولت منتشر شد، دو موضوعی هستند که این هفته سوژه فکتچکهای ما شدند.
با بیشتر شدن حساسیتها نسبت به موضوع ورود اتباع خارجی به ایران، اخیرا ادعا شد که این کشور رتبه اول پذیرش پناهنده در سال ۲۰۲۳ را داشته است. در این پادکست به درستیسنجی این ادعا پرداختیم.
یک عکس منتسب به کودکی روحالله خمینی اما با رنگ و بوی هندی، ادعایی در مورد یک فیل نقاش و ترفند تکراری برای استفاده ابزاری از صحبتهای یک پزشک اهل ترکیه، از جمله شاخدارهای این هفته بودند.
وایرال شدن ویدیویی تقطیعشده از جو بایدن رئیسجمهور آمریکا، ادعای ضربه سهمگین به گنبد آهنین اسرائیل با موشک ایرانی و نقل قول گمراهکننده از فائوچی درباره فاصلهگذاری اجتماعی دوران کرونا نیز در این پادکست مرور شدهاند.
در پایان به ادعای صداوسیما درباره میزان بازنشر نامه رهبر جمهوری اسلامی خطاب به دانشجویان آمریکایی حامی فلسطین پرداختیم.
00:01:37 مقدمه
00:05:39 موضع مسعود پزشکیان درباره پرونده کشته شدن زهرا کاظمی
00:21:41 ادعای حداد عادل درباره آزاد بودن انتخابات در ایران
00:27:01 ادعای سکوت پورمحمدی در برابر طرح صیانت
00:31:32 تعداد پرتابهای فضایی دولت
00:35:35 تصاویر نادرست از آبشیرینکن زاهدان
00:37:41 آمارهای سال ۲۰۲۳ پذیرش پناهنده از سوی جمهوری اسلامی ایران
00:43:41 انتساب عکس یک مهاراجه هندی به روحالله خمینی
00:50:15 ادعای شاخدار درباره دلایل علمی حرام بودن زنا در اسلام
00:53:08 ویدئوی تقطیعشده و ادعای سردرگمی بایدن
00:56:29 ادعای نادرست حمله حزبالله به گنبد آهنین اسرائیل با موشک ایرانی
01:00:07 ادعای گمراهکننده نقش فائوچی در دستور «فاصله دو متری»
01:03:25 ویدیوی ساختگی از فیلی که نقاشی میکشد
01:06:28 آمارسازی صداوسما درباره بازنشر نامه علی خامنهای به دانشجویان آمریکایی
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، شان جم و نادر صمدی کار تهیه و تولید این قسمت را بر عهده داشتهاند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
موضع مسعود پزشکیان درباره پرونده کشته شدن زهرا کاظمی
ادعای حداد عادل درباره آزاد بودن انتخابات در ایران
ادعای سکوت پورمحمدی در برابر طرح صیانت
تعداد پرتابهای فضایی دولت
تصاویر نادرست از آبشیرینکن زاهدان
آمارهای سال ۲۰۲۳ پذیرش پناهنده از سوی جمهوری اسلامی ایران
انتساب عکس یک مهاراجه هندی به روحالله خمینی
ادعای شاخدار درباره دلایل علمی حرام بودن زنا در اسلام
ویدئوی تقطیعشده و ادعای سردرگمی بایدن
ادعای نادرست حمله حزبالله به گنبد آهنین اسرائیل با موشک ایرانی
ادعای گمراهکننده نقش فائوچی در دستور «فاصله دو متری»
ویدیوی ساختگی از فیلی که نقاشی میکشد
آمارسازی صداوسما درباره بازنشر نامه علی خامنهای به دانشجویان آمریکایی
لینک پادکست جدید «هزار داستان بودجه»
لینک سایت روحانیسنج
6/14/2024 • 1 hour, 16 minutes, 50 seconds
مستند «بزرگنمایی یا عددسازی؛ در انقلاب ۵۷ چند نفر کشته شدند؟»
از فردای ۱۵ خرداد ۴۲، آیتالله خمینی و هواداران او مدعی کشتار ۱۵ هزار نفر از تظاهرکنندگان مخالف حکومت شاه شدند؛ روایتی بهشدت اغراقشده که بعد از انقلاب ۵۷ تبدیل به روایت رسمی تاریخنویسان جمهوری اسلامی شد.
این محدود به ۱۵ خرداد نیست. در کتابهای تاریخ، اسناد رسمی و حتی در مقدمه قانون اساسی جمهوری اسلامی، تعداد کل کشتهشدگان انقلاب ۶۰ هزار نفر اعلام شده؛ عددی بسیار بزرگ و غیرمنطقی که فراتر از بزرگنماییهای معمول، به عددسازی و جعل سازمانیافته شباهت دارد.
در مستند جدید فکتنامه با استناد به برآوردها و آمارهای معتبر از تعداد کشتهشدگان انقلاب ۵۷، ابعاد این بزرگنمایی را بازخوانی کردهایم.
لینک نسخه تصویری در یوتیوب فکتنامه
https://youtu.be/EDKRGRkLwCE?si=OIC0w7u3XEYhS2kF
6/12/2024 • 42 minutes, 42 seconds
مخبر، موشک، تورم
در هفتهای که گذشت، همچنان بخش زیادی از خبرهای ایران مربوط به درگذشت ابراهیم رئیسی و اتفاقات بعد از آن بود. در قسمت ۱۶۶ پادکست هفتگی فکتنامه نیز ابتدا چند فکتچک را مرور کردهایم که مستقیم و غیرمستقیم به همین مساله برمیگردد؛ ابتدا اعداد و ارقام آنچنانی از حضور مردم در مراسم تشییع جنازه رئیسی و سپس مصاحبهای که به بهانه کشته شدن رئیسی انجام شد و باز هم صحبت اعدامهای تابستان ۶۷ را به میان آورد و بعد هم ادعای یک مصاحبه جنجالی از سوی رئیس اتحادیه قنادان در مورد افزایش فروش شیرینی، بعد از مرگ رئیسی.
سرپرست فعلی ریاست جمهوری در ایران هم این هفته ادعای پربحثی را درباره نسبت موشک و اقتصاد در دولت سیزدهم مطرح کرده بود که به آن پرداختهایم و در ادامه سراغ انتخابات ریاست جمهوری رفتیم و حرف و حدیث در مورد قانونی بودن یا نبودنِ کاندیداتوری رئیس مجلس در آن؛ انتخابات زودهنگامی که دلیل برگزاریاش، همین سقوط هلیکوپتر است.
مخبر و قالیباف تنها مسئولانی نبودند که حرفهایشان سوژه فکتچکهای ما شد. رئیس سازمان برنامه و بودجه هم ادعایی داشته که بررسی کردیم و بعد هم سراغ دو ویدیو در حوزه اخبار درگیریهای اسرائیل و فلسطین رفتهایم. سوژههای برونمرزی به اینجا ختم نشد و پای همسر بشار اسد هم به فکتنامه باز شد؛ البته به لطف رسانههای داخلی!
دو فکتچک پایانی این قسمت هم به دو ادعای غیرعلمی و شاخدار در مورد تونل زمان و همچنین کشف آیفون در خانه یک پروفسور ژاپنی، آن هم در حدود چهار دهه قبل، اختصاص پیدا کرده است.
00:01:24 مقدمه
00:05:55 ادعای شاخدار حضور ۱۲ میلیون نفر در تشییع جنازه رئیسی و همراهان
00:14:01 چه کسانی در تابستان ۶۷ اعدام شدند؟
00:26:47 ادعای مصاحبه جنجالی رئیس اتحادیه قنادان پس از سقوط بالگرد رئیسی
00:30:15 ادعای نادرست مخبر درباره اقتصاد کشور، پس از حملههای نظامی ایران
00:37:30 رئیس مجلس برای کاندیداتوری نیازی به استعفا ندارد
00:43:05 درباره رشد اقتصادی در دولت ابراهیم رئیسی چه میدانیم؟
00:45:32 ویدیوی گمراهکننده درباره بیتفاوتی فلسطینیها به اعتراضات ایرانیان
00:51:03 ماجرای ویدیوی اشغال خانههای خالی فلسطینیان توسط اسرائیلیها
00:55:01 خبر نادرست مرگ همسر بشار اسد
00:57:14 ادعای شاخدار ویدیوی تونل زمان و ابعاد دیگر
01:01:07 کشف آیفون در ژاپن، ۳۸ سال پیش؟!
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
ادعای شاخدار حضور ۱۲ میلیون نفر در تشییع جنازه رئیسی و همراهان
چه کسانی در تابستان ۶۷ اعدام شدند؟
ادعای مصاحبه جنجالی رئیس اتحادیه قنادان پس از سقوط بالگرد رئیسی
ادعای نادرست مخبر درباره اقتصاد کشور، پس از حملههای نظامی ایران
رئیس مجلس برای کاندیداتوری نیازی به استعفا ندارد
درباره رشد اقتصادی در دولت ابراهیم رئیسی چه میدانیم؟
ویدیوی گمراهکننده درباره بیتفاوتی فلسطینیها به اعتراضات ایرانیان
ماجرای ویدیوی اشغال خانههای خالی فلسطینیان توسط اسرائیلیها
خبر نادرست مرگ همسر بشار اسد
ادعای شاخدار ویدیوی تونل زمان و ابعاد دیگر
کشف آیفون در ژاپن، ۳۸ سال پیش؟!
6/7/2024 • 1 hour, 9 minutes, 49 seconds
فکتچکهای پس از سقوط
بخش اصلی قسمت ۱۶۵ پادکست هفتگی فکتنامه، به فکتچکهایی اختصاص دارد که پس از سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی و همراهانش، در سایت فکتنامه منتشر کردهایم.
ابتدا کمی درباره نقش فکتنامه در شرایطی مشابه شرایط این روزها صحبت میکنیم و بعد از آن عکسهای نادرستی را مرور میکنیم که ادعا میشد مربوط به بالگرد ابراهیم رئیسی است. نقش پهپاد ترکیهای در پیدا کردن بالگرد، تعداد شرکتکنندگان در مراسم خاکسپاری رئیسی، ماجرای افتتاح سد قیز قلعهسی، عزاداری مردم کشمیر برای رئیسی و اظهارات رهبر جمهوری اسلامی درباره شعار مرگ بر اسرائیل به زبان فارسی در ژاپن، دیگر فکتچکهای این هفتهاند که در پادکست به آنها میپردازیم.
موافقت بشار اسد با ادعای مالکیت امارات بر جزایر سهگانه، سیاستهای کنترل جمعیت ایران تا پیش از سال ۹۰ و یک ویدئوی گمراهکننده درباره امکان تولید دایناسور، دیگر موضوعات این هفتهاند. در پایان نیز، یک فکتچک فوتبالی داریم و کامنتهای شنوندگان را مرور میکنیم.
00:01:37 مقدمه
00:11:44 عکسهای نادرست از بالگرد ابراهیم رئیسی
00:16:50 نقش پهپاد ترکیهای در پیدا کردن بالگرد ابراهیم رئیسی
00:22:39 تعداد افراد شرکتکننده در مراسم خاکسپاری ابراهیم رئیسی
00:34:06 اطلاعات نادرست درباره افتتاح دوباره سد قیز قلعهسی
00:36:17 عزاداری مردم کشمیر
00:38:24 ادعای رهبر جمهوری اسلامی درباره شعار دادن علیه اسرائیل به زبان فارسی در ژاپن
00:45:37 موافقت بشار اسد با ادعای مالکیت امارات بر جزایر سه گانه
00:47:04 ادعای نادرست درباره مخالفت خامنهای با کنترل جمعیت
00:51:39 ویدیوی گمراهکننده درباره امکان تولید دایناسور از زبان رئیس پژوهشگاه رویان
00:58:25 وعده «ساخت» ۴ میلیون واحد مسکونی یا «شروع ساخت»
00:59:32 ادعای نادرست درباره بیاعتنایی گواردیولا به نماینده اسرائیل
01:05:19 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
عکسهای نادرست از بالگرد ابراهیم رئیسی
نقش پهپاد ترکیهای در پیدا کردن بالگرد ابراهیم رئیسی
تعداد افراد شرکتکننده در مراسم خاکسپاری ابراهیم رئیسی
اطلاعات نادرست درباره افتتاح دوباره سد قیز قلعهسی
عزاداری مردم کشمیر
ادعای رهبر جمهوری اسلامی درباره شعار دادن علیه اسرائیل به زبان فارسی در ژاپن
موافقت بشار اسد با ادعای مالکیت امارات بر جزایر سه گانه
ادعای نادرست درباره مخالفت خامنهای با کنترل جمعیت
ویدیوی گمراهکننده درباره امکان تولید دایناسور از زبان رئیس پژوهشگاه رویان
وعده «ساخت» ۴ میلیون واحد مسکونی یا «شروع ساخت»
ادعای نادرست درباره بیاعتنایی گواردیولا به نماینده اسرائیل
5/31/2024 • 1 hour, 10 minutes, 18 seconds
کارنامه رئیسی
این هفته قسمت ۱۶۴ را با مرور کارنامه فکتنامهای ابراهیم رئیسی، رئیسجمهوری سابق و حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه را آغاز میکنیم که اوایل هفته در سانحه سقوط بالگردشان کشته شدند.
در ارتباط با همین موضوع چند درستیسنجی کوتاه مرتبط با ماجرای سقوط هلیکوپتر و واکنشها به این خبر را توضیح دادهایم. از خبر جعلی خبرگزاری فارس که در ساعتهای اول از سلامت کامل رئیسی و همراهان او خبر میداد تا تصاویر نادرستی که به اسم سقوط هلیکوپتر در شبکههای اجتماعی دستبهدست شدند.
در این قسمت همچنین درباره این صحبت کردیم که آیا نوشیدن آب از بطری پلاستیکی خطرناک است؟ درباره اعتبار آمارهایی که در ایران به اسم نظرسنجی برای دفاع از حجاب اجباری انجام میشوند توضیح دادهایم.
خبر نادقیق «ساخت سریال شاه در نتفلیکس» و ادعای نادرست «کاهش بیسابقه آمار طلاق» از دیگر موضوعات این قسمت است.
00:01:30 کارنامه رئیسی و امیرعبداللهیان در فکتنامه
00:22:51 تصاویر نادرست بعد از سانحه
00:28:40 شادی در غزه
00:33:09 آتشبازی پس از سقوط بالگرد رئیسی
00:36:15 ادعای نادرست درباره کاهش بیسابقه آمار طلاق
00:39:38 آمار کشف حجاب قبل و بعد از اعتراضات ۱۴۰۱
00:45:53 سلامت آب در بطریهای پلاستیکی
00:57:33 نتفلیکس و سریال «آخرین شاه»
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و در غیاب افشین، شان جم تهیهکننده این قسمت پادکست هفتگی فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
پروفایل ابراهیم رئیسی
پروفایل حسین امیرعبداللهیان
عکسهای منتسب به سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی
ویدیوی لحظه سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی
چه کسانی در غزه پس از کشته شدن رئیسی شادی کردند؟
آتشبازی پس از سقوط هلیکوپتر رئیسی و همراهانش
آمار یک مدافع حجاب اجباری از «کشف حجاب» زنان ایرانی
ادعای نادرست درباره کاهش بیسابقه آمار طلاق
پژوهشها درباره سلامت آب در بطریهای پلاستیکی چه میگوید؟
سازنده سریال درباره خانواده پهلوی، نتفلیکس نیست.
5/24/2024 • 1 hour, 4 minutes, 6 seconds
پادشاه دانمارک روی بالکن
این هفته در قسمت ۱۶۳ پادکست فکتنامه، سوژههای مختلفی را مرور میکنیم. ابتدا به سراغ درستیسنجی ادعای نادرستی میرویم که میگوید «هر کشوری که خواسته، موفق شده به بمب هستهای دسترسی پیدا کند.»
در ادامه توضیح میدهیم که دلیل پایان تولید واکسن آسترازنکا چه بوده است و بعد از آن درباره وعدههای دولت ابراهیم رئیسی درباره مسکن مهر، به چند مورد اشاره میکنیم.
کیفیت رشد اقتصادی در ایران و خبر نادرست حضور پادشاه دانمارک با پرچم فلسطین در حمایت از مردم غزه، دو سوژه دیگر پادکست این هفته هستند.
در ادامه نیز کمی درباره «کامیونیتی نوتس» در شبکه اجتماعی X صحبت میکنیم و به این بهانه توضیح میدهیم ماجرای توضیحی که پایین توییت رهبر جمهوری اسلامی منتشر شده، چیست.
تحصیل دختران، طلاق و رتبهبندی زنان ایرانی در جهان و همچنین داستان «جعبه نوزادان» نیز سوژههای دیگر این قسمت از پادکست فکتنامهاند.
00:02:06 توان کشورها برای دستیابی به بمب هستهای
00:09:47 توقف تولید واکسن آسترازنکا
00:14:03 وعده رئیسی درباره مسکن مهر
00:17:37 کیفیت رشد اقتصادی در ایران
00:30:54 پادشاه دانمارک و حمایت از فلسطین
00:36:13 کامیونیتی نوتز روی توییت رهبر جمهوری اسلامی
00:44:37 تحصیل دختران در ایران
00:49:48 آمار طلاق در ایران
00:51:32 رتبه کیفیت زنان ایران در دنیا
00:55:19 درباره «جعبه نوزادان» چه میدانیم؟
01:01:06 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
توان کشورها برای دستیابی به بمب هستهای
توقف تولید واکسن آسترازنکا
وعده رئیسی درباره مسکن مهر
کیفیت رشد اقتصادی در ایران
پادشاه دانمارک و حمایت از فلسطین
کامیونیتی نوتز روی توییت رهبر جمهوری اسلامی
تحصیل دختران در ایران
آمار طلاق در ایران
رتبه کیفیت زنان ایران در دنیا
تاریخچه متولد شدن نشان میرزا در فکتنامه
5/17/2024 • 1 hour, 15 minutes, 24 seconds
مردان ترکیه و شرکای جنسی
این هفته در پادکست فکتنامه چند سوژه مختلف را مرور میکنیم؛ از ویدئوهایی که ادعا میشود مربوط به اعتراضها به اسرائیل در آمریکاست تا ادعای نادرست درباره روابط جنسی مردان در ترکیه.
ابتدا، دو ویدئو را بررسی میکنیم که هر دو به اشتباه به عنوان ویدئوهای مربوط به اعتراضها در دانشگاههای آمریکا معرفی شدهاند. پس از آن به سراغ ادعای نماینده اصفهان میرویم که میگوید مردان در ترکیه همزمان، ۱۵ شریک جنسی دارند. توضیح میدهیم که چرا صحبتهای او با واقعیت منطبق نیست.
ادعای نادرست مرگبار بودن واکسن کرونا آسترازنکا، ادعای گمراهکننده رئیس پیشین بانک مرکزی و همچنین ادعای نادرست نماینده مجلس درباره بودجه سفرهای رئیس جمهور، دیگر سوژههای این هفتهاند.
در پایان نیز توضیح میدهیم چرا ویدئوهای مربوط به تولید نوشابه در کارگاه غیربهداشتی مربوط به ایران نیست و چرا ویدئویی که ادعا میکند مربوط به بارش ماهی در یاسوج است، ساختگی است.
در پایان نیز کامنتها را مرور میکنیم.
00:02:19 ویدئو با ادعای برخورد پلیس آمریکا با معترضان
00:05:00 ویدئو با ادعای اعتراض رابرت دنیرو به معترضان
00:09:04 ادعای داشتن ۱۵ شریک جنسی برای مردان در ترکیه
00:26:17 ادعای اعتراف آسترازنکا به مرگبار بودن واکسنهای کرونا
00:30:25 ادعای همتی درباره رشد پایه پولی
00:30:35 ردیف بودجه اعتباری خاص برای سفرهای رئیسجمهور
00:37:45 ویدئوی تولید نوشابه در کارگاه غیربهداشتی
00:39:52 ویدئوی جعلی بارش ماهی در یاسوج
00:44:14 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
ویدئو با ادعای برخورد پلیس آمریکا با معترضان
ویدئو با ادعای اعتراض رابرت دنیرو به معترضان
ادعای داشتن ۱۵ شریک جنسی برای مردان در ترکیه
ادعای اعتراف آسترازنکا به مرگبار بودن واکسنهای کرونا
ادعای همتی درباره رشد پایه پولی
ردیف بودجه اعتباری خاص برای سفرهای رئیسجمهور
ویدئوی تولید نوشابه در کارگاه غیربهداشتی
ویدئوی جعلی بارش ماهی در یاسوج
5/10/2024 • 50 minutes, 15 seconds
اشکان، صدای جعلی و چند داستان دیگر
این هفته در پادکست فکتنامه، ابتدا درباره دو سوژه مهم خبری یعنی گزارش بیبیسی جهانی درباره نحوه جانباختن نیکا شاکرمی در سال ۱۴۰۱ و همچنین ابهامهای پرونده توماج صالحی توضیحاتی میدهیم و فکتچکهای هفته را با نحوه تدوین و دستکاری یک مصاحبه سی دقیقهای از اشکان خطیبی، هنرمند ایرانی ادامه میدهیم؛ یک «جعل کلاسیک» که در آن ۹ جمله از یک مصاحبه نیمساعته به هم چسبانده شده و مخاطب را به کلی گمراه میکند.
در ادامه نیز درباره خبر انتشار عکس آیتالله خمینی در کتابهای درسی هندوستان به عنوان یکی از شرورترین انسانهای تاریخ صحبت میکنیم و فکتچکهایی را درباره عکس معترضان در ایران، پوستر آغاز پایان جمهوری اسلامی در اسرائیل، خشونت پلیس علیه معترضان در دانشگاههای آمریکا مرور خواهیم کرد.
سه فکتچک درباره رشد دستمزد کارگران، شفافیت در قوه قضاییه و مساله تعطیلی رسمی پنجشنبهها در تقویم ایران داریم و در پایان هم درباره درستی دو تصویر صحبت کنیم؛ یکی تصویر جعلی منتسب به آمنهسادات ذبیحپور، خبرنگار صداوسیما و یکی هم کتابی که ادعا میشود حوثیها در آن از نام «دریای ایرانی» استفاده کردهاند.
00:02:35 مقدمه و توضیح درباره پرونده توماج صالحی و نیکا شاکرمی
00:11:11 مصاحبه دستکاریشده از اشکان خطیبی
00:26:10 نام آیتالله خمینی در کتاب درسی هند بین شرورترین انسانهای تاریخ
00:30:20 عکس زنان در ون سیاه پلیس در ایران
00:33:42 پوستر آغاز پایان جمهوری اسلامی در اسرائیل
00:39:43 خشونت پلیس آمریکا علیه معترضان به اسرائیل
00:48:49 رشد حداقل دستمزد کارگران
00:50:20 ادعا درباره دلیل شفافنبودن قوه قضائیه
00:54:56 تعطیلی پنجشنبهها در ایران و جهان
00:59:16 تصاویر نادرست منتسب به آمنهسادت ذبیحپور
01:04:35 کتاب درسی حوثیها و نام خلیج فارس
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
مقدمه و توضیح درباره پرونده توماج صالحی و نیکا شاکرمی
مصاحبه دستکاریشده از اشکان خطیبی
نام آیتالله خمینی در کتاب درسی هند بین شرورترین انسانهای تاریخ
عکس زنان در ون سیاه پلیس در ایران
پوستر آغاز پایان جمهوری اسلامی در اسرائیل
خشونت پلیس آمریکا علیه معترضان به اسرائیل
رشد حداقل دستمزد کارگران
ادعا درباره دلیل شفافنبودن قوه قضائیه
تعطیلی پنجشنبهها در ایران و جهان
تصاویر نادرست منتسب به آمنهسادت ذبیحپور
کتاب درسی حوثیها و نام خلیج فارس
5/3/2024 • 1 hour, 10 minutes, 48 seconds
جنجالهای بوکسور ایرانی در روسیه
این هفته در قسمت ۱۶۰ پادکست فکتنامه، سوژههای مختلفی را بررسی کردیم. پس از مقدمهای درباره حکم اعدام توماج صالحی، ماجرای بوکسور ایرانی در روسیه را بررسی میکنیم و درباره عکس جعلی از ترانه علیدوستی توضیح میدهیم.
ویدیوی قدیمی از درگیریها در ارومیه، نقل قول جعلی از قول وزیر دولت طالبان درباره حجاب اجباری در ایران، جلد ساختگی مجله فوربس، چند فکتچک کوتاهی است که در پادکست این هفته آنها را مرور میکنیم.
ادعای شاخدار فروش نفت ایران به آمریکا و ماجرای اخراج کارمندان گوگل به دلیل حمایت از اسرائیل، دیگر سوژههای این هفته هستند.
00:01:37 مقدمه و توضیح درباره پرونده توماج صالحی
00:03:52 ماجرای علی هیبتی در روسیه
00:10:59 عکس جعلی از ترانه علیدوستی
00:14:49 ویدیوی قدیمی ارومیه
00:20:13 ادعای جعلی از قول طالبان درباره گشت ارشاد
00:21:52 ادعای شاخدار ملایمتر شدن جریمه بیحجابی در ایران
00:27:27 جلد ساختگی مجله فوربس
00:29:53 ماجرای اخراج کارمندان معترض گوگل
00:32:27 ادعای شاخدار فروش نفت ایران به آمریکا
00:33:04 کامنتها
4/26/2024 • 38 minutes, 53 seconds
موشک در اسرائیل، ون در ایران
این هفته در قسمت ۱۵۹ پادکست هفتگی فکتنامه، دو سوژه اصلی این روزها را بررسی میکنیم. موج جدید حضور پلیس حجاب یا «گشت ارشاد» در خیابان و همچنین بازتاب خبرهای مربوط به حمله ایران به اسرائیل، اصلیترین موضوعات این هفته پادکست فکتنامهاند.
ابتدا تاریخچه انکار مسئولان جمهوری اسلامی درباره حضور گشت ارشاد را بررسی میکنیم و در ادامه به سراغ مجموعهای ویدئوها میرویم که ارتباطی به حمله ایران به اسرائیل نداشتهاند اما به عنوان تصاویر مربوط به شب عملیات «وعده صادق» منتشر شدهاند.
در ادامه، شایعه حضور دختر پادشاه اردن در عملیات پدافند علیه موشکهای ایرانی را بررسی میکنیم و بعد از آن به سراغ بررسی موفقیت و عدم موفقیت عملیات نظامی ایران میپردازیم.
فکتچکهایی درباره افزایش جرایم رانندگی و همچنین حقوق نمایندگان مجلس را هم به صورت خلاصه مرور خواهیم کرد.
00:02:35 مرور فکتچکهای مربوط به گشت ارشاد
00:09:26 ویدیوها و تصاویر نادرست درباره حمله ایران به اسرائیل
00:24:39 سندی که ادعا میشود مربوط به دولت عربستان است
00:28:06 دختر پادشاه اردن و نقش او در عملیات پدافند
00:32:13 بررسی موفقیت و عدم موفقیت عملیات نظامی ایران
00:35:58 حقوق ماهیانه نمایندگان مجلس و قیمت سکه
00:37:43 افزایش جرایم رانندگی در سال جدید
00:39:38 بخش پایانی و کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
فکتچکهای مربوط به گشت ارشاد
ویدیوها و تصاویر نادرست درباره حمله ایران به اسرائیل
سندی که ادعا میشود مربوط به دولت عربستان است
دختر پادشاه اردن و نقش او در عملیات پدافند
بررسی موفقیت و عدم موفقیت عملیات نظامی ایران
افزایش جرایم رانندگی در سال جدید
حقوق ماهیانه نمایندگان مجلس و قیمت سکه
4/19/2024 • 44 minutes, 58 seconds
مکآدرسها در واکسن
این هفته در قسمت ۱۵۸ پادکست فکتنامه، سوژههای زیادی را مرور میکنیم؛ موضوعاتی که هر کدام را در طول هفته گذشته در سایت فکتنامه فکتچک کردهایم.
ابتدا توضیح میدهیم که چرا خبر تخلیه سفارتخانههای اسرائیل در دنیا درست است و بعد به سخنرانی رهبر جمهوری اسلامی و همچنین ماجرای قطع درختان در جنگلهای هیرکانی میرویم.
تئوری توطئه ساطعشدن امواج بلوتوث از بدن افراد واکسنزده، موضوع دانشگاههای تکجنسیتی در دنیا، تولد نور پهلوی در خاک ایران، ماجرای نام خانوادگی ژاپنیها در آینده، شایعه کشتهشدن فردی که قرآن را در نروژ آتش زده و خبر قطع یک بازی فوتبال در انگلیس به خاطر افطار، دیگر سوژههای این هفتهاند.
00:01:48 تخلیه سفارتخانههای اسرائیل در دنیا
00:10:46 وضعیت عملکرد برنامههای توسعه در ایران
00:22:46 قطع درختان در جنگلهای هیرکانی
00:27:48 انتشار امواج بلوتوث و مکآدرس از افراد واکسینه
00:36:55 دانشگاههای تک جنسیتی در دنیا
00:42:48 ادعای نادرست تولد نور پهلوی در خاک ایران
00:50:43 یکسانشدن نام خانوادگی ژاپنیها در آینده
00:56:12 شایعه پیدا شدن جسد فردی که قرآن را آتش زده
00:56:48 توقف بازی فوتبال لیگ انگلیس در زمان افطار
00:58:09 بخش پایانی و مرور کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
تخلیه سفارتخانههای اسرائیل در دنیا
وضعیت عملکرد برنامههای توسعه در ایران
قطع درختان در جنگلهای هیرکانی
انتشار امواج بلوتوث و مکآدرس از افراد واکسینه
دانشگاههای تک جنسیتی در دنیا
ادعای نادرست تولد نور پهلوی در خاک ایران
یکسانشدن نام خانوادگی ژاپنیها در آینده
شایعه پیدا شدن جسد فردی که قرآن را آتش زده
توقف بازی فوتبال لیگ انگلیس در زمان افطار
4/12/2024 • 1 hour, 14 seconds
از دمشق تا قیطریه
این هفته در قسمت ۱۵۷ پادکست هفتگی فکتنامه، سوژههای مختلفی را مرور میکنیم و ابتدا به سراغ سوژه حمله به ساختمان کنسولگری ایران در دمشق میرویم. به این سوال پاسخ میدهیم که آیا به لحاظ «حقوقی» این ساختمان جزو خاک ایران است یا نه.
در ادامه هم دو فکتچک را درباره جریمه سرعت غیرمجاز در اروپا و سیستم دادستانی در ژاپن بررسی میکنیم و یک فکتچک اقتصادی با موضوع سرمایهگذاری خارجی را هم مرور خواهیم کرد.
در پایان به سراغ یکی دیگر از سوژههای داغ هفته یعنی ساختن مسجد در پارک قیطریه میرویم و توضیح میدهیم این ماجرا چه دانستهها و چه ابهامهایی دارد.
در پایان هم به کامنتها پاسخ میدهیم.
00:07:23 اماکن دیپلماتیک و خاک کشورها
00:14:03 سرعت غیرمجاز در فنلاند
00:18:19 ادعای گمراهکننده درباره سیستم قضایی ژاپن
00:25:27 ادعای نادرست درباره رکوردشکنی سرمایهگذاری خارجی
00:29:44 دانستهها درباره ساخت مسجد در پارک قیطریه
00:41:12 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
اماکن دیپلماتیک و خاک کشورها
سرعت غیرمجاز در فنلاند
ادعای گمراهکننده درباره سیستم قضایی ژاپن
ادعای نادرست درباره رکوردشکنی سرمایهگذاری خارجی
دانستهها درباره ساخت مسجد در پارک قیطریه
4/5/2024 • 49 minutes, 39 seconds
فکتنامه در ۱۴۰۲
این هفته در قسمت ۱۵۶ پادکست فکتنامه و در آستانه شروع چهارمین سال انتشار پادکست، یک اپیزود ویژه داریم؛ ابتدا فکتچکهای هفته را مرور میکنیم و در بخش دوم پادکست هم به سراغ مرور و بررسی کارنامه عملکرد فکتنامه در سال ۱۴۰۲ میرویم.
پادکست را با بررسی ادعای ابراهیم رئیسی درباره عملکرد فضایی ایران و همچنین ادعای همزمانی رویداد غدیر خم با اعتدال نوروزی شروع میکنیم و پس از آن فکتچک کوتاهی را مرور میکنیم که درباره عکسی از لئونارد کوهن، خواننده کانادایی است که به اشتباه به عنوان عکس فرامرز اصلانی معرفی شده است.
فکتچکهایی درباره آبانباری تاریخی در استان فارس، بررسی ادعای برافراشتهشدن پرچم ایران در مسجدالاقصی و شایعه ازدواج هفتم اسماعیل هنیه، دیگر فکتچکهایی هستند که این هفته به آنها میپردازیم و سپس به بخش دوم پادکست میرویم.
در گزارش سالانه، به سنت سالهای پیش، مروری میکنیم بر پربازدیدترین و مهمترین فکتچکها و سوژههایی که در سال گذشته در سایت و شبکههای اجتماعی فکتنامه منتشر شدهاند و در پایان هم شاخدار سال را معرفی میکنیم.
00:03:21 پرتابهای فضایی و ابراهیم رئیسی
00:09:55 همزمانی غدیر با اعتدال بهاری
00:14:39 ادعای حضور فرامرز اصلانی در جبهه
00:18:20 آبانبارهای شهر اِوَز
00:22:35 پرچم ایران در مسجدالاقصی
00:27:15 شایعه ازدواج هفتم اسماعیل هنیه
00:30:35 مروری بر فعالیت فکتنامه در سال ۱۴۰۲
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
پرتابهای فضایی و ابراهیم رئیسی
همزمانی غدیر با اعتدال بهاری
ادعای حضور فرامرز اصلانی در جبهه
آبانبارهای شهر اِوَز
پرچم ایران در مسجدالاقصی
شایعه ازدواج هفتم اسماعیل هنیه
3/29/2024 • 1 hour, 13 minutes, 48 seconds
پروفسور حسابی در مریخ
قسمت ۱۵۵ پادکست فکتنامه، اولین قسمت در سال ۱۴۰۳ است و در آن سوژههای مختلفی را مرور میکنیم.
ابتدا از شایعات درباره خانواده سلطنتی میگوییم و بعد به سراغ خبر نادرست مسلمانشدن برنده جایزه نوبل میرویم. ادعای انسیه خزعلی درباره دلیل اخراج ایران از کمیسیون مقام زن، داستان ویدئویی که گفته میشود مربوط به رقص صادق خلخالی است و همچنین ارتباط لوگوی بوندسلیگا با کریم باقری نیز از دیگر فکتچکهایی است که این هفته به آنها میپردازیم.
در پایان نیز، چند کامنت شنوندگان رو میخوانیم.
00:04:20 پرچم نیمهافراشته کاخ باکینگهام
00:07:57 دانشمند ژاپنی و روزهداری
00:19:10 انسیه خزعلی و کمیسیون مقام زن سازمان ملل
00:25:29 پروفسور حسابی و خرید زمین در مریخ
00:37:10 ویدئوی رقص خلخالی
00:44:45 کریم باقری و بوندس لیگا
00:49:04 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
لینک شرکت در نظرسنجی درستی سال
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
پرچم نیمهافراشته کاخ باکینگهام
دانشمند ژاپنی و روزهداری
انسیه خزعلی و کمیسیون مقام زن سازمان ملل
پروفسور حسابی و خرید زمین در مریخ
ویدئوی رقص خلخالی
کریم باقری و بوندس لیگا
3/22/2024 • 1 hour, 38 seconds
موبد زرتشتیان و پرچم ایران
این هفته در پادکست فکتنامه، سوژههای مختلفی را مرور میکنیم؛ از سوژههای مربوط به انتخابات و سیل در سیستان و بلوچستان تا فکتچکهای تاریخی و اقتصادی.
ابتدا به این سوال پاسخ میدهیم که آیا واقعا آنطور که یک فعال اصولگرا میگوید، انتخابات در آمریکا و اروپا اجباری است و میزان مشارکت، کمتر از پنجاه درصد است؟
همچنین نشان میدهیم چرا این ادعا که گروه هکری عدالت علی، سندی را هک کرده که نشان میدهد نرخ مشارکت در انتخابات، هشت درصد بوده، ادعایی نادرست است.
در ادامه ویدئویی مربوط به امارات متحده عربی را بررسی میکنیم که ادعا میشود مربوط به نجات سیلزدگان در سیستان و بلوچستان است و بعد به سراغ یک فکتچک تاریخی میرویم؛ این ادعا که سالهاست در رسانهها مطرح میشود که یک موبد زرتشتی بوده که باعث شده پرچم ایران بعد از انقلاب، سه رنگ بماند.
فکتچکهایی درباره روزهخواری در عربستان، مراسم یادبود استالین در تهران، بیابانزدایی یک مرد در ترکیه و همچنین ادعاهایی درباره تورم و کمخرجبودن دولت ایران هم دیگر سوژههایی هستند که این هفته به آنها میپردازیم.
در پایان هم به چند کامنت شنوندگان پاسخ میدهیم.
00:06:29 اجباری بودن انتخابات در اروپا و آمریکا
00:10:53 ادعای نادرست هک یک سند از وزارت کشور
00:14:31 ویدئوی نجات افراد از سیل در امارات متحده عربی
00:19:26 نقش موبد زرتشتیان در پرچم سهرنگ ایران
00:37:17 روزهخواری در عربستان
00:39:42 یادبود استالین در تهران
00:42:34 حکمت کایا و بیابانزایی در ترکیه
00:46:56 مردم و نرخ تورم
00:50:49 هزینههای دولت
00:55:24 کامنتها
این هفته، پادکست فکتنامه را فرهاد و رزا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و عضو تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
لینک شرکت در نظرسنجی درستی سال
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
اجباری بودن انتخابات در اروپا و آمریکا
ادعای نادرست هک یک سند از وزارت کشور
ویدئوی نجات افراد از سیل در امارات متحده عربی
نقش موبد زرتشتیان در پرچم سهرنگ ایران
روزهخواری در عربستان
یادبود استالین در تهران
حکمت کایا و بیابانزایی در ترکیه
مردم و نرخ تورم
هزینههای دولت
3/15/2024 • 1 hour, 2 minutes, 43 seconds
رای دادیم چی شد؟
این هفته در پادکست فکتنامه، بیشتر فکتچکهایی که مرور میکنیم، مربوط به انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری است. ابتدا اما به سراغ عکسهای ساختگی میرویم که ادعا میشود به سیل سیستان و بلوچستان ارتباط دارد.
در ادامه ادعاهایی را درباره سالهای برگزاری انتخابات در ایران، نقش شورای نگهبان در انتخاب نمایندگان، آمارهای نادرست دستاوردهای دولت، حقوق بشر و تبلیغ به رایندادن و سطح استاندارد سلامت انتخابات در ایران، مرور میکنیم.
همچنین توضیح میدهیم چرا این گفته که فرزندان رهبر جمهوری اسلامی، مسئولیت و نقشی در جمهوری اسلامی ندارند، ادعایی گمراهکننده است.
در پایان، کامنتها را مرور میکنیم.
00:02:09 عکسهای ساختگی سیل سیستان و بلوچستان
00:05:49 سالی یک انتخابات آزاد در ایران
00:10:08 شورای نگهبان و نفعبردن از انتخابات مجلس
00:15:58 ادعاهای همشهری برای ترغیب به شرکت در انتخابات
00:24:21 ادعای نادرست امام جمعه ساری در مورد تبلیغ برای رای ندادن
00:27:10 سطح استاندارد سلامت انتخابات در ایران
00:32:32 مسئولیتها و نقش فرزندان رهبر جمهوری اسلامی
00:43:26 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
لینک شرکت در نظرسنجی درستی سال
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
عکسهای منسوب به سیل سیستان و بلوچستان
ادعای وزیر خارجه درباره سالی یک انتخابات آزاد در ایران
ادعای نادرست ذینفع نبودن شورای نگهبان در انتخابات مجلس
ادعاهای همشهری برای ترغیب به شرکت در انتخابات
ادعای نادرست امام جمعه ساری در مورد تبلیغ برای رای ندادن
سطح استاندارد سلامت انتخابات در ایران
مسئولیتها و نقش فرزندان رهبر جمهوری اسلامی
پادکست میساینفورمد
پادکست اینریلیتی
3/8/2024 • 52 minutes, 49 seconds
«من بیخبرم»
این هفته در پادکست فکتنامه دو سوژه اصلی داریم. ابتدا درباره «هما» یا همان کرکس استخوانخوار صحبت میکنیم؛ پرندهای که این هفته، مهمترین سوژه حیات وحش در ایران بود.
همچنین به سراغ ابلاغیه جدید درباره غیرقانونی بودن فیلترشکنها میرویم و بررسی میکنیم آیا واقعا امکان دارد وزیر ارتباطات که در جلسه تصویب آن حضور داشته، خبر این مصوبه را اولین بار از تلویزیون شنیده باشد؟ در ادامه، ادعاهای مربوط به غیرقانونی بودن یا نبودن فیلترشکن را بررسی میکنیم و درباره ویدئوی صف افغانستانیها در ورامین، ادعای احیای واحدهای تولیدی در کشور توضیح میدهیم. در پایان هم فکتچک کوتاهی درباره ادعای غرقشدن کشتی بریتانیایی در خلیج فارس را مرور میکنیم و به سراغ بررسی کامنتها میرویم.
00:02:39 همه چیز درباره «هما»
00:16:31 بیاطلاعی وزیر از ممنوعیت فیلترشکن
00:26:56 آیا استفاده از فیلترشکن غیرقانونی است؟
00:31:21 صف افغانستانیها در ورامین
00:39:28 ادعای احیای واحدهای تولیدی
00:43:07 ویدئوی غرقشدن کشتی در سواحل برزیل
00:52:29 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
همه چیز درباره «هما»
بیاطلاعی وزیر از ممنوعیت فیلترشکن
آیا استفاده از فیلترشکن غیرقانونی است؟
صف افغانستانیها در ورامین
ادعای احیای واحدهای تولیدی
ویدئوی غرقشدن کشتی در سواحل برزیل
3/1/2024 • 1 hour, 4 minutes, 15 seconds
از این هم نزدیکتر میشویم!
این هفته، قسمت ۱۵۱ پادکست فکتنامه را با فکتچک کانال هواداران علیاکبر رائفیپور آغاز میکنیم؛ ویدئویی که فیلم سخنرانی او را روی یک ناو بازنشسته آمریکایی در موزهای در کالیفرنیا نشان میدهد و میگوید: «از این هم نزدیکتر میشویم.»
در ادامه هم، به بهانه انتخابات، به سراغ بررسی ادعاها و گفتههایی میرویم که درباره دموکراسی و حق رای در این روزها گفته میشود. ادعای رهبر جمهوری اسلامی را درباره سالم بودن انتخابات در ایران بررسی میکنیم، توضیح میدهیم که چرا ادعای کاهش مشارکت انتخاباتی در دنیا، شاخدار است و دقایقی هم درباره جزئیات دریافتی نمایندگان مجلس و همچنین سن رایاولیها در ایران صحبت خواهیم کرد.
00:04:04 ویدئوی سخنرانی رائفیپور روی ناو آمریکایی
00:10:07 سلامت انتخابات در ایران
00:19:56 ادعای کاهش مشارکت انتخاباتی در دنیا
00:29:10 دریافتی نمایندگان مجلس
00:34:44 رایاولیها در ایران
00:39:54 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
ویدئوی سخنرانی رائفیپور روی ناو آمریکایی
سلامت انتخابات در ایران
ادعای کاهش مشارکت انتخاباتی در دنیا
دریافتی نمایندگان مجلس
رایاولیها در ایران
2/23/2024 • 44 minutes, 21 seconds
آغاز ادعاهای انتخاباتی
پادکست هفتگی فکتنامه به شماره ۱۵۰ رسید و ما در این قسمت، چند فکتچک مربوط به انتخابات مجلس شورای اسلامی را در کنار بقیه سوژهها، مرور میکنیم.
ابتدا رضا، کمی درباره ادعای شاخدار حضور ۲۵ میلیون نفری مردم در راهپیمایی روز ۲۲ بهمن توضیح میدهد و بعد هم دو فکتچک را مرور میکنیم که مربوط به طرحها و عکسهایی است مرتبط با جام ملتهای آسیا. سه فکتچک بعدی، به ترتیب به ادعاهای «وجود زمینه کاندیدا شدن برای همه»، «نظام تکمجلسی در ایران» و «ادعای بیطرفی دولت در انتخابات» اختصاص دارد.
پس از آن نیز ادعایی از خسرو معتضد، پژوهشگر مشهور تاریخ ایران را بررسی میکنیم که میگوید امیرکبیر، نخستین کسی بوده که یک نهاد اطلاعاتی را در ایران پایهگذاری کرده است.
آخرین فکتچک نیز مروری است بر آنچه تا کنون درباره پرونده مهاجرت اسحاق قالیباف، پسر رئیس مجلس شورای اسلامی به کانادا میدانیم.
در پایان نیز چند کامنت شنوندگان را مرور میکنیم.
00:02:56 ادعای حضور ۲۵ میلیون نفری در راهپیمایی ۲۲ بهمن
00:09:04 ادعای توهین روزنامه قطری به ایران
00:14:03 پسر اسماعیل هنیه در قطر
00:20:45 ادعای وجود زمینه مشارکت برای همه گروهها
00:27:03 نظام تکمجلسی و دومجلسی
00:33:52 ادعای بیطرفی دولت در انتخابات
00:37:00 امیرکبیر و تشکیل سازمان اطلاعاتی
00:44:47 دانستهها از پرونده مهاجرت اسحاق قالیباف به کانادا
00:50:53 بخش کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
ادعای حضور ۲۵ میلیون نفری در راهپیمایی ۲۲ بهمن
ادعای توهین روزنامه قطری به ایران
پسر اسماعیل هنیه در قطر
ادعای وجود زمینه مشارکت برای همه گروهها
نظام تکمجلسی و دومجلسی
ادعای بیطرفی دولت در انتخابات
امیرکبیر و تشکیل سازمان اطلاعاتی
دانستهها از پرونده مهاجرت اسحاق قالیباف به کانادا
2/16/2024 • 58 minutes, 49 seconds
جعفر شفیعزاده و دوریان مکگری
سوژه اصلی این هفته پادکست فکتنامه، جعفر شفیعزاده، دوریان مکگری و مرور کتابی است با عنوان «از پشت پرده انقلاب»؛ کتابی که از زبان شفیعزاده (به عنوان محافظ خمینی) درباره زنی مرموز به نام دوریان روایت میشود و گزارش ماجراهای انقلاب سال ۵۷ است. توضیح میدهیم که چرا هر دو شخصیت، ساختگیاند و خلاصه کتاب را هم مرور میکنیم.
همچنین دو تصویر قدیمی که ادعا میشود مربوط به این روزها و «دهه فجر» است را درستیسنجی میکنیم و در ادامه به این موضوعات میپردازیم:
ادعای ترساندن مخالفان شاه با شیر، ابرپروژه انتقال آب دریاهای جنوبی به فلات مرکزی ایران، نمایندگان ردصلاحیتشده و اعتراض به فساد چای دبش، بودجه صداوسیما، وضعیت اقتصادی اسرائیل بعد از حمله حماس.
00:02:50 اهدای گل در فرودگاه چابهار
00:08:34 عکس زنان چادری و بدون کفش در جشنواره فجر
00:10:52 مخالفان شاه در قفس شیر
00:15:53 انتقال آب دریا به فلات مرکزی ایران
00:22:11 ارتباط چای دبش و رد صلاحیت کاندیداهای مجلس
00:24:29 بودجه صدا و سیما
00:29:51 وضعیت اقتصادی اسرائیل
00:35:51 جعفر شفیعزاده و دوریان مکگری
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. این هفته، رزا محتسب، از فکتچکرهای فکتنامه و نویسنده فکتچک مربوط به کتاب «در پشت پردههای انقلاب» نیز در اجرای این بخش حضور دارد.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
اهدای گل در فرودگاه چابهار
عکس زنان چادری و بدون کفش در جشنواره فجر
مخالفان شاه در قفس شیر
انتقال آب دریا به فلات مرکزی ایران
ارتباط چای دبش و رد صلاحیت کاندیداهای مجلس
بودجه صدا و سیما
وضعیت اقتصادی اسرائیل
داستان دوریان مکگری و جعفر شفیعزاده
2/9/2024 • 1 hour, 49 minutes, 47 seconds
فیضیه
این قسمت از پادکست فکتنامه را با دو فکتچک مربوط به خبرهای چند روز گذشته آغاز میکنیم؛ ابتدا درباره عکس سه سرباز آمریکایی صحبت میکنیم که به تازگی در حمله پهپادی در مرز اردن و سوریه کشته شدهاند و بعد هم درباره نقل قولی که به صورت نادرست به دونالد ترامپ نسبت داده شده، توضیحاتی میدهیم.
دو سوژه جنجالی این هفته شبکههای اجتماعی یعنی تکلیف مالکیت نفت در ایران و همچنین تعداد کشتهشدهها در حمله ساواک به حوزه علمیه، موضوعات دیگری هستند که در ادامه پادکست به آنها میپردازیم.
بررسی تاثیر ایرانیان در ریاضیات، وضعیت فقر در چین و همچنین ادعای وزیر ارتباطات درباره استقبال مردم از پیامرسانهای داخلی هم از دیگر سوژههای این هفته پادکست فکتنامهاند. در پایان پادکست هم به چند کامنت شنوندگان پاسخ میدهیم.
00:08:32 عکس سربازان آمریکایی
00:10:07 دونالد ترامپ و یازده سپتامبر
00:17:41 نفت، بیتالمال، انفال
00:28:46 حمله به مدرسه فیضیه
00:55:50 ایرانیان و ریاضیات
00:01:04 خط فقر در چین
01:09:02 استقبال مردم از پیامرسانهای داخلی
01:13:55 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
عکس سربازان آمریکایی
دونالد ترامپ و یازده سپتامبر
نفت، بیتالمال، انفال
حمله به مدرسه فیضیه
ایرانیان و ریاضیات
خط فقر در چین
استقبال مردم از پیامرسانهای داخلی
2/2/2024 • 1 hour, 29 minutes, 2 seconds
موساد فتوشاپی
این هفته پادکست فکتنامه با دو فکتچک مربوط به حملات موشکی آغاز میکنیم. ابتدا به سراغ حمله ایران به اربیل در اقلیم کردستان میرویم و پس از آن هم جزئیات بیشتری را از حمله پاکستان به خاک ایران مرور میکنیم.
در ادامه نیز به قانون جدید کانادا درباره دانشگاههای شهید بهشتی و شریف میپردازیم و کمی هم درباره رادیو داروها و برنامه هستهای ایران صحبت خواهیم کرد.
وضعیت تنش آبی در یزد، موضوع نقدینگی و پایه پولی در ایران، میانگین جهانی تجارت و ایران و بودجه حوزههای علمیه نیز دیگر سوژههایی هستند که این هفته در پادکست آنها را مرور میکنیم.
دو فکتچک پایانی هم درباره شایعه ظهور ویروس X و همچنین ماجرای لولهکشی آبجو در استادیومهای آلمان است.
00:03:47 موشکی سپاه به اربیل
00:17:16 حمله پاکستان به خاک ایران
00:26:08 کانادا و دانشگاه صنعتی شریف
00:30:13 رادیو دارو و برنامه هستهای ایران
00:34:34 تنش آبی در یزد
00:36:49 نقدینگی و پایه پولی در ایران
00:41:00 میانگین جهانی تجارت و ایران
00:42:51 بودجه حوزههای علمیه
00:45:51 درباره ویروس X
00:49:39 لولهکشی آبجو در استادیومها آلمان
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
از حمله موشکی سپاه به اربیل چه میدانیم
سوالات و ابهامات درباره حمله پاکستان به خاک ایران
کانادا، دانشگاههای صنعتی شریف، شهید بهشتی و انستیتو پاستور را تحریم کرد.
تولید رادیو دارو مستلزم داشتن صنعت هستهای است و بدون غنیسازی اورانیوم، مفهوم ندارد.
یزد در تابستان سال جاری با کوچکترین مسئله تنش آبی مواجه نبود.
معدل نقدینگی و پایه پولی به کمترین رقم ۴ سال اخیر رسیده است.
تجارت ایران از میانگین جهانی جلوتر است.
بودجه حوزههای علمیه ۲۰ برابر بودجه آموزش و پرورش است.
ظهور ویروس جدیدی به نام X که ۲۰ بار از کرونا کشندهتر است.
در کشور آلمان، کارخانه مشروبفروشی، لولهکشی کرده که از کارخانه آبجو را به ورزشگاه برساند.
1/26/2024 • 59 minutes, 48 seconds
کارتنخوابی آمریکایی
این هفته در پادکست فکتنامه، سوژههای مختلفی را مرور میکنیم. ابتدا به سراغ ادعای خبرگزاری فارس درباره دلیل آزادی موقت الهه محمدی و نیلوفر حامدی میرویم. سپس به این سوال پاسخ میدهیم که آیا آنطور که رسانهها در ایران میگویند سنت نیکولاس، نفتکشی که ارتش ایران آن را توقیف کرده، نفتکشی آمریکایی است یا نه.
همچنین درباره ماجرای عروسکهای خونآلود فلسطینی، تاثیر تلفن همراه بر باروری مردان و چند ویدئو و عکس ساختگی صحبت میکنیم.
در پایان هم چند کامنت شنوندگان را پاسخ میدهیم.
00:05:57 دلیل آزادی الهه محمدی و نیلوفر حامدی
00:11:35 ملیت نفتکش سنت نیکولاس
00:16:24 تعداد کارتنخوابها در آمریکا
00:24:57 عروسکهای خونآلود فلسطینی
00:29:28 تاثیر تلفن همراه بر باروری مردان
00:34:36 تصویر هوایی ارتفاعات «ایرانبانو»
00:36:16 ویدئوهای پری دریایی
00:41:43 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
دلیل آزادی الهه محمدی و نیلوفر حامدی
ملیت نفتکش سنت نیکولاس
تعداد بیخانمانها در آمریکا
عروسکهای خونآلود فلسطینی
تاثیر تلفن همراه بر باروری مردان
تصویر هوایی ارتفاعات «ایرانبانو»
ویدئوهای پری دریایی
1/19/2024 • 55 minutes, 22 seconds
مهمانان جفری اپستین
خبرها و حاشیههای «جفری اپستین» تمامی ندارد و این هفته هم همزمان با انتشار خبرهایی درباره یکی از دادگاههای مربوط به پرونده سوءاستفاده جنسی او از دختران زیر سن قانونی، بازار شایعهها هم در این باره داغ شد.
در این قسمت از فکتنامه، یکی از این شایعهها یعنی انتشار «لیست مشتریان مخفی جفری اپستین» را فکتچک میکنیم و به جز آن درباره فکتچکهایی مربوط به ردصلاحیتها در انتخابات مجلس و شاخصهای سلامت در ایران صحبت میکنیم. این هفته همچنین به این سوال پاسخ میدهیم که آیا گوگوش در بهوجود آمدن پدیده «چک مدتدار» نقشی داشته است یا نه.
در پایان هم چند کامنت شنوندگان را پاسخ میدهیم.
00:04:06 آمار ردصلاحیت انتخابات مجلس
00:08:06 شاخصهای سلامت در ایران
00:28:26 لیست جعلی «مشتریان مخفی جفری اپستین»
00:44:13 چک مدتدار و «قانون گوگوش»
00:54:20 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
آمار ردصلاحیت انتخابات مجلس
شاخصهای سلامت
لینک گزارش لگاتوم
لیست جعلی «مشتریان مخفی جفری اپستین»
چک مدتدار و «قانون گوگوش»
1/12/2024 • 1 hour, 6 minutes, 30 seconds
مستند «پروپاگاندای قاسم سلیمانی»
قاسم سلیمانی؛ فرمانده پیشین سپاه قدس؛ کسی که پروپاگاندای جمهوری اسلامی سالها تلاش کرده از او تصویری اغراقشده و غیرواقعی، بسازد. بازخوانی پروپاگاندای قاسم سلیمانی؛ مستند تازهای از فکتنامه.
1/10/2024 • 24 minutes, 35 seconds
ابردزدی
این هفته در پادکست فکتنامه درباره سوژهای صحبت میکنیم که بازتاب زیادی در شبکههای اجتماعی داشته است؛ تئوری توطئه ابردزدی و همچنین استخراج لیتیوم از دریاچه ارومیه.
انفجارهای کرمان، راکتور گداخت هستهای و اظهارنظر ساختگی منسوب به روپرت مرداک هم دیگر سوژههای این هفتهاند.
در پایان نیز چند کامنت شنوندگان را میخوانیم و به آنها پاسخ میدهیم.
00:00:00 مقدمه
00:14:00 اظهارنظر ساختگی از رئیس سابق موساد
00:17:25 مقایسه بارش برف در مرز ایران و ترکیه
00:30:30 برداشت لیتیوم از دریاچه ارومیه
00:40:35 ادعای شاخدار درباره دکلهای چینی نابود کننده ابرهای بارانزا
00:49:10 دستیابی ایران به راکتور گداخت هستهای
00:56:28 اظهارنظر ساختگی منسوب به روپرت مرداک
01:01:44 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
اظهارنظر ساختگی منسوب به رئیس سابق موساد
مقایسه بارش برف در مرز ایران و ترکیه
استخراج لیتیوم از بستر دریاچه ارومیه
ادعای شاخدار درباره دکلهای چینی نابود کننده ابرهای بارانزا
دستیابی ایران به راکتور گداخت هستهای
اظهارنظر ساختگی منسوب به روپرت مرداک
1/5/2024 • 1 hour, 13 minutes, 28 seconds
هکرهای نظام؛ جنگ ایدئولوژیک یا باجگیری دیجیتال
رسانهها و هواداران جمهوری اسلامی، سالها است تلاش میکنند تصویری حماسی از هکرهای سازماندهی شده توسط نهادهای نظامی و امنیتی ترسیم کنند، در حالی که هدف بسیاری از حملات هکرهای حکومتی، اخاذی از اهداف آسیبپذیر مثل بیمارستانها است.
12/29/2023 • 11 minutes, 24 seconds
محمدهای بریتانیا
این هفته قسمت ۱۴۳ پادکست فکتنامه را با سوژهای مربوط به مصطفی خمینی، پسر روحالله خمینی آغاز میکنیم؛ بررسی این ادعا که پدر، فتوای قتل پسر را صادر کرده است.
در ادامه، ادعایی را که در فیلم پرسپولیس مرجان ساتراپی درباره آتشسوزی سینما رکس آبادان مطرح شده مرور میکنیم و در ادامه بررسی میکنیم چرا این ادعا که نام محمد در بریتانیا محبوبترین نام است، ادعای درستی نیست.
همچنین میبینیم آیا ادعاهایی که درباره آمار تعرض جنسی در هالیوود، تظاهرات علیه تکهمسری، رقص آذری در تبریز مطرح شدهاند، درستند یا نادرست.
در پایان هم دو فکتچک، یکی درباره تعداد خرید لکوموتیو در ایران و دیگری درباره شاگردان چفیهپوش در دانشگاه هاروارد را توضیح میدهیم و پادکست را با مرور چند کامنت از شنوندگان به پایان میبریم.
00:07:02 فتوای قتل مصطفی خمینی
00:13:06 مرجان ساتراپی و آتشسوزی سینما رکس
00:20:03 نام محمد در بریتانیا
00:31:03 آمار تعرض جنسی در هالیوود
00:36:39 تظاهرات علیه تکهمسری مردان
00:40:15 رقص ترکی جلوی پرچم جمهوری اسلامی
00:45:35 هواپیماها و لکوموتیوهای خریداری شده در دولت سیزدهم
00:47:59 شاگردان چفیهپوش در هاروارد
00:53:30 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ابردزدی و برفدزدی؛ تئوری توطئه یا شبهه علمی
فتوای قتل مصطفی خمینی
مرجان ساتراپی
نام محمد در بریتانیا
آمار تعرض جنسی در هالیوود
تظاهرات علیه تکهمسری مردان
تعداد زنان و مردان در ایران (مولوی عبدالحمید)
رقص ترکی جلوی پرچم جمهوری اسلامی
هواپیماها و لکوموتیوهای خریداری شده در دولت سیزدهم
شاگردان چفیهپوش در هاروارد
12/22/2023 • 1 hour, 1 minute, 56 seconds
ماندلا و سیره خمینی
این هفته در قسمت ۱۴۲ پادکست فکتنامه، درباره ادعای شاخداری صحبت میکنیم که رهبر جمهوری اسلامی ایران درباره تاثیرپذیرفتن نلسون ماندلا از آیتالله خمینی در مبارزات خود بیان کرده است. سپس به سراغ سوژه دوربینهای تشخیص چهره در مشهد میرویم و فکتچکهایی را درباره آزادی آکادمیک، فناوری کپسول زیستی و همچنین تورم در ایران بررسی خواهیم کرد. به روال هفتههای گذشته نیز یک فکتچک مربوط به جنگ اسرائیل و حماس را مرور میکنیم و پیش از مرور کامنتها، به سراغ فکتچکی قدیمی درباره آمارهای زنکشی و مردکشی در ایران میرویم.
00:02:43 ماندلا و رهبر جمهوری اسلامی
00:19:10 دوربین تشخیص چهره در متروی مشهد
00:32:18 رتبه آزادی آکادمیک در ایران
00:43:55 رتبه ایران در فناوری کپسول زیستی
00:52:24 حقوق و تورم در دولت رئیسی
00:55:11 کشف حفره زیر یک مدرسه در غزه
00:57:57 زنکشی و مردکشی
01:00:24 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
ماندلا و رهبر جمهوری اسلامی
دوربین تشخیص چهره در متروی مشهد
رتبه آزادی آکادمیک در ایران
رتبه ایران در فناوری کپسول زیستی
حقوق و تورم در دولت رئیسی
کشف حفره زیر یک مدرسه در غزه
مردکشی و زنکشی در ایران
12/15/2023 • 1 hour, 6 minutes, 56 seconds
نوزادی که عروسک نبود
این هفته در قسمت ۱۴۱ پادکست هفتگی فکتنامه فکتچکهای مختلفی را مرور و بررسی میکنیم.
ابتدا به سراغ شایعهای میرویم که در شبکههای اجتماعی درباره طوفان خورشیدی و قطع اینترنت جهانی مطرح شده بود و بعد به سراغ ادعای شاخداری میرویم که مربوط به پوشش مهسا امینی در زمان دستگیری است.
ادعای وزیر ارشاد درباره فیلتر نبودن شبکههای اجتماعی هم دیگر موضوعی است که به ایران ارتباط دارد. در ادامه درباره جنازه نوزاد فلسطینی، دستهای شکسته نوجوان فلسطینی، جریمه باشگاه سلتیک به خاطر پرچم فلسطین صحبت میکنیم و همچنین مرور میکنیم فردی به نام شیخ قمی، چه ادعاهای شاخداری درباره حماس دزدی چیپستهای هوش مصنوعی بیان کرده است.
در پایان هم دو فکتچک مربوط به جمعیت و خودکفایی کاغذ را بررسی میکنیم و چند کامنت شنوندگان را پاسخ میدهیم.
00:03:00 طوفان خورشیدی و شایعه قطع اینترنت
00:10:00 تکرار ادعای شاخدار پوشش مهسا امینی
00:21:18 ادعای فیلتر نبودن شبکههای اجتماعی
00:23:33 جنازه نوزاد فلسطینی عروسک نیست
00:36:07 شکستهشدن دست جوان فلسطینی
00:42:09 جریمه باشگاه سلتیک و پرچم فلسطین
00:47:04 حماس و دزدی چیپستهای هوش مصنوعی
01:06:13 ادعای شاخدار جمعیت ۳۰ میلیونی ایران
01:10:52 خودکفایی کاغذ؟
01:14:06 کامنت
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
طوفان خورشیدی و شایعه قطع اینترنت
تکرار ادعای شاخدار پوشش مهسا امینی
ادعای فیلتر نبودن شبکههای اجتماعی
جنازه نوزاد فلسطینی عروسک نیست
شکستهشدن دست جوان فلسطینی
جریمه باشگاه سلتیک و پرچم فلسطین
حماس و دزدی چیپستهای هوش مصنوعی
ادعای شاخدار جمعیت ۳۰ میلیونی ایران
خودکفایی کاغذ؟
12/8/2023 • 1 hour, 22 minutes, 54 seconds
موشکشکری
این هفته در قسمت ۱۴۰ پادکست هفتگی فکتنامه، هم فکتچک اقتصادی داریم، هم عکس و ویدئوهای مربوط به اسرائیل و حماس را فکتچک کردهایم و هم درباره سوژههایی جنجالی مثل آزمایش «موشک شکری» به دست یک دانشمند ایرانی صحبت میکنیم.
اولین موضوع مربوط به ادعایی است که میگوید ایده اولیه کشتار و سوزاندن یهودیان در اردوگاههای کار اجباری نازی، از طرف مفتی بیتالمقدس به هیتلر گفته شده است. توضیح میدهیم که چرا این ادعا بیاساس و نادرست است. در ادامه فکتهایی را درباره استفاده از شکر برای موشکها مرور میکنیم که مربوط به ادعای همسر مصطفی احمدی روشن است. او میگوید همسرش در خوابگاه دانشجویی، با کمک شکر و روغن، موشک میساخته است.
در ادامه هم یک عکس از تلآویو و یک ویدئوی قدیمی از انفجار یک مسجد را بررسی میکنیم.
فکتچک اقتصادی این هفته، مربوط به سهم بدهیهای بانک آینده از افزایش پایه پولی است و آخرین سوژه هم، شعاری است که گفته میشود در استادیومی در کربلا علیه ایرانیها داده میشود؛ ادعایی که نادرست است و ترجمهای غلط از یک شعار فوتبالی است.
در پایان هم برخی از کامنتهای شنوندگان و مخاطبان را مرور میکنیم.
00:02:38 ادعای طرح ایده کشتار یهودیان از سوی مفتی بیتالمقدس
00:15:44 موشکهای شکری
00:27:58 تصویر دختر پیشخدمت اسرائیلی با اسلحه جنگی
00:32:54 ویدیوی قدیمی انفجار یک مسجد
00:38:17 سهم بدهیهای بانک آینده از افزایش پایه پولی
00:44:52 ترجمه نادرست روی یک ویدیوی قدیمی از هواداران الهلال
00:51:42 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
ادعای طرح ایده کشتار یهودیان از سوی مفتی بیتالمقدس
موشکهای شکری
تصویر دختر پیشخدمت اسرائیلی با اسلحه جنگی
ویدیوی قدیمی انفجار یک مسجد
سهم بدهیهای بانک آینده از افزایش پایه پولی
ترجمه نادرست روی یک ویدیوی قدیمی از هواداران الهلال
12/1/2023 • 1 hour, 39 seconds
خبر ازدواج دوم سلیمانی
این هفته در قسمت ۱۳۹ پادکست فکتنامه به سراغ یک شایعه پربازدید یعنی خبر ازدواج دوم قاسم سلیمانی با رفتهایم و توضیح دادیم که این شایعه از کجا شروع شد و این روزها چگونه به صورت گسترده در شبکههای اجتماعی منتشر میشود.
در این قسمت همچنین درباره «فکت علمی قرآن درباره جرم جو زمین»، ماجرای جاسوسی یک ویدئوی ساختگی بمبگذاری، شایعه ممنوع بودن تست دیانای در اسرائیل، ویدئوی سبزرنگ بالگرد اسرائیلی و همچنین آمار نادرست ایجاد اشتغال در ایران صحبت میکنیم
00:03:28 شایعه ازدواج دوم قاسم سلیمانی
00:17:01 کاهش جرم جو زمین
00:26:45 ویدیوی ساختگی یک انفجار
00:32:41 ادعای ممنوع بودن تست دیانای در اسرائیل
00:37:19 ویدیوی سبزرنگ بالگرد اسرائیلی
00:41:24 آمار نادرست اشتغال در ایران
00:45:00 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
شایعه ازدواج دوم قاسم سلیمانی
کاهش جرم جو زمین
ویدیوی ساختگی یک انفجار
ادعای ممنوع بودن تست دیانای در اسرائیل
ویدیوی سبزرنگ بالگرد اسرائیلی
آمار نادرست اشتغال در ایران
11/24/2023 • 52 minutes, 24 seconds
نان و نانو و اتوبان
این هفته در قسمت ۱۳۸ پادکست فکتنامه، ۱۶ فکتچک را مرور میکنیم. بخش اول، مربوط به خبرهای نادرستی است که موضوع آنها مستقیم مربوط به ایران است؛ اتوبانهای ایران، رتبه ایران در علوم نانو، نرخ بیکاری، صادرات غیرنفتی به چین، الگوی مصرف اینستاگرام و همچنین ماجرای زنانی که با لباسهای مجاهدین خلق در تهران تردد میکنند.
در ادامه به سراغ بررسی چند ویدئو و تصویر نادرست و ساختگی مربوط به جنگ اسرائیل و حماس میرویم و در پایان هم خبرهایی را مرور میکنیم که در این زمینه منتشر شدهاند و ما این هفته در سایت فکتنامه، درستی آنها را بررسی کردهایم.
00:02:29 اتوبانها قبل و بعد از انقلاب
00:08:20 رتبه ایران در علوم نانو
00:11:38 زنان با لباس مجاهدین خلق در تهران
00:13:55 تغییر در کاربران تلگرام و اینستاگرام
00:16:41 نرخ بیکاری در استانها
00:20:00 میزان سرمایهگذاری خارجی در ایران
00:24:07 ادعای نادرست درباره افزایش صادرات غیرنفتی ایران به چین
00:28:06 فیلم ورود به خانههای مردم در یمن
00:30:47 خالد مشعل و جلد جعلی فوربز
00:33:11 عکس ساختگی سرباز اسرائیلی با میز چای
00:35:28 ویدئوی تظاهرات در اسپانیا
00:37:54 ویدئوی قدیمی از انفجار چند نیروی نظامی
00:40:14 بیانیه پزشکان اسرائیلی
00:45:30 بلاحدید و دیور
00:46:59 شایعه خودکشی روانشناس نتانیاهو
00:50:23 مصاحبه بنسلمان درباره اسماعیل هنیه
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
اتوبانها قبل و بعد از انقلاب
رتبه ایران در علوم نانو
زنان با لباس مجاهدین خلق در تهران
تغییر در کاربران تلگرام و اینستاگرام
نرخ بیکاری در استانها
میزان سرمایهگذاری خارجی در ایران
ادعای نادرست درباره افزایش صادرات غیرنفتی ایران به چین
فیلم ورود به خانههای مردم در یمن
خالد مشعل و جلد جعلی فوربز
عکس ساختگی سرباز اسرائیلی با میز چای
ویدئوی تظاهرات در اسپانیا
ویدئوی قدیمی از انفجار چند نیروی نظامی
بیانیه پزشکان اسرائیلی
بلاحدید و دیور
شایعه خودکشی روانشناس نتانیاهو
مصاحبه بنسلمان درباره اسماعیل هنیه
11/17/2023 • 54 minutes, 47 seconds
توضیحاتی درباره توضیحات
این هفته در پادکست فکتنامه بعد از چهار قسمت، بالاخره چند فکتچک داریم که مربوط به جنگ اسرائیل و حماس نیستند.
ابتدا ادعای شاخدار روحالله مومننسب را مرور میکنیم که میگوید استفاده از ویپیان در آمریکا جرم است و صد میلیون دلار جریمه دارد.
همچنین به سراغ تاریخچه استقلال بحرین میرویم و ادعاهایی را درباره ضریب هوشی ایرانیان و تراز تجاری ایران مرور میکنیم.
بخش دوم پادکست هم مرور تعدادی از فکتچکهای مربوط به جنگ اسرائیل و حماس است؛ فکتچکهایی درباره تونلهای حماس، ماجرای عکسی تاریخی در بندر حیفا، فکتچکهایی درباره نقشه اسرائیل و فلسطین و خبرهایی درباره سربازان و افسران ارتش اسرائیل.
00:02:34 ادعای نادرست درباره جرمبودن استفاده از ویپیان در آمریکا
00:07:59 تبریک محمدرضا شاه برای استقلال بحرین
00:16:06 ادعای نادرست درباره ضریب هوشی ایرانیان
00:24:00 ادعای رئیسی درباره تراز تجاری مثبت ایران
00:26:35 خبر ساختگی انتقال نظامیان اسرائیلی به تونلهای غزه
00:28:35 گزارشی قدیمی از تونلهای زیرزمینی غزه
00:30:15 ماجرای عکس یک کشتی پناهندگان یهودی در حیفا
00:38:31 آیا چین این روزها نام اسرائیل را از نقشه خود حذف کرده است؟
00:41:07 انیمیشن جعلی درباره نحوه شکلگرفتن اسرائیل
00:47:30 ماجرای تیشرت سربازان اسرائیلی
00:52:30 ادعای نادرست درباره گفتههای یک افسر اسرائیلی
00:55:25 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
ادعای نادرست درباره جرمبودن استفاده از ویپیان در آمریکا
تبریک محمدرضا شاه برای استقلال بحرین
ادعای نادرست درباره ضریب هوشی ایرانیان
ادعای رئیسی درباره تراز تجاری مثبت ایران
خبر ساختگی انتقال نظامیان اسرائیلی به تونلهای غزه
گزارشی قدیمی از تونلهای زیرزمینی غزه
کشتی پناهندگان یهودی در حیفا
حذف نام اسرائیل از نقشههای چین
انیمیشن شکلگرفتن اسرائیل
تیشرت سربازان اسرائیلی
گفتههای یک افسر اسرائیلی
11/10/2023 • 1 hour, 1 minute, 28 seconds
فکتچکهای پالیوودی
این هفته هم مثل سه هفته گذشته، همه فکتچکهایی که در پادکست فکتنامه مرور میکنیم، مربوط به جنگ اسرائیل و حماس است. بخشی از فکتچکها، مربوط به فیلمها و عکسهایی است که برخی در شبکههای اجتماعی با عنوان «پالیوود» منتشر میکنند. این کلمه از ترکیب کلمههای Palestine و هالیوود درست شده است. ادعا این است که فلسطینیها به صورت نمایشی و ساختگی، فیلمها و عکسهایی را از وضعیت خود منتشر میکنند. در این قسمت مثالهای مختلفی را توضیح میدهیم که نشان میدهد این ادعاها درست نیستند. مثلا عکس دو فرد مختلف در دو شهر مختلف را با این عنوان منتشر کردهاند که او یک نفر و در حال نقش بازی کردن است. یا چهار زن را که هر کدام آدمهای مختلفی هستند و فرزندان و بستگان خود را از دست دادهاند، به عنوان دو نفر یکسان در شرایط مختلف معرفی میکنند.
00:00:00 مقدمه
00:07:37 ادعای بیاساس درباره کوکاکولا و پپسی
00:23:42 گلدا مئیر و گذرنامه فلسطینی
00:34:14 درباره کلمه پالیوود
00:37:59 مرد جوان مجروح، اینفلوئنسر نیست
00:45:59 سه عکس از یک دختر
00:50:38 ادعای نادرست صحنهسازی با جسدها
00:53:43 ادعای نادرست تکان خوردن انگشت شهید
00:57:10 چهار زن فلسطینی در دو شهر مختلف
00:02:55 فستیوالی در تبت، ارتباطی به چادرنشینی فلسطینیها ندارد
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
ادعای بیاساس درباره کوکاکولا و پپسی
گلدا مئیر و گذرنامه فلسطینی
مرد جوان مجروح، اینفلوئنسر نیست
سه عکس از یک دختر
ادعای نادرست صحنهسازی با جسدها
ادعای نادرست تکان خوردن انگشت شهید
چهار زن فلسطینی در دو شهر مختلف
فستیوالی در تبت، ارتباطی به چادرنشینی فلسطینیها ندارد
11/3/2023 • 1 hour, 12 minutes, 35 seconds
حماس و اسرائیل؛ شایعهها و ابهامها
قسمت ۱۳۵ پادکست فکتنامه، سومین اپیزود پیاپی با موضوع درگیریهای اسرائیل و حماس است. در این قسمت ابتدا درباره دشواریهای فکتچکینگ در این روزها صحبت میکنیم و توضیح میدهیم که فکتنامه از چه روشهایی برای مواجهه بیطرفانه با رویدادهای این روزها استفاده میکند.
پس از مقدمه، به سراغ بررسی گزارشهایی درباره انفجار یک کاروان غیرنظامی در غزه میرویم که خبرساز شده بود و پس از آن دو فکتچک را درباره یکی از مهمترین اتفاقهای این روزها یعنی انفجار در بیمارستان الاهلی غزه مرور میکنیم.
«بریدهشدن سر چهل نوزاد در اسرائیل» شایعهای است که در این قسمت پادکست نحوهی شکلگیری آن را بررسی میکنیم و پس از آن هم به سراغ تصاویر و خبرهایی میرویم که نادرست بودهاند و این روزها در شبکههای اجتماعی فارسیزبان دستبهدست میشوند.
00:00:00 مقدمه
00:13:20 انفجار کاروان غیرنظامیان در غزه
00:20:04 تشویق مردم برای رفتن به بیمارستان الاهلی
00:24:00 درباره انفجار بیمارستان الاهلی
00:41:50 چهل کودک سربریده؛ بررسی روند همهگیرشدن یک شایعه
00:50:45 انهدام خودروی زرهی اسرائیل
00:54:08 آتشزدن سفارت اسرائیل در بحرین
00:57:58 تصاویر «زندگی لاکچری رهبران حماس»
01:04:41 عکس چادرهای اسراییلی
01:06:50 انتشار ویدیوی ساختگی از سخنان نتانیاهو
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
انفجار کاروان غیرنظامیان در غزه
تشویق مردم برای رفتن به بیمارستان الاهلی
درباره انفجار بیمارستان الاهلی
چهل کودک سربریده
انهدام خودروی زرهی اسرائیل
آتشزدن سفارت اسرائیل در بحرین
عکس چادرهای اسراییلی
تصاویر «زندگی لاکچری رهبران حماس»
انتشار ویدیوی ساختگی از سخنان نتانیاهو
10/27/2023 • 1 hour, 12 minutes, 36 seconds
حماس و اسرائیل؛ ادامه…
این هفته در پادکست فکتنامه، بیش از ۱۰ فکتچک را مرور میکنیم که همگی مربوط به روزهای اول جنگ اسرائیل و حماسند. ابتدا از شرایط خاص خبری این روزها میگوییم و در ادامه فکتچکهایی را درباره عکسها، خبرها، ویدئوها و اسنادی مرور میکنیم که برخی نادرستند، برخی جعلی و دستکاریشدهاند و برخی قدیمیاند اما در رسانهها و شبکههای اجتماعی به عنوان اسنادی مربوط به درگیریهای روزهای اخیر دستبهدست میشوند.
00:00:00 مقدمه و توضیح درباره شرایط این روزها
00:10:21 ادعای نادرست درباره کشتار کودکان فلسطینی
00:13:05 خبر نادرست کمک ۸میلیارد دلاری آمریکا به اسرائیل
00:17:36 عکس مسافران جوان اسرائیلی در هواپیما در راه بازگشت به کشورشان
00:21:40 استفاده سربازان اسرائیلی از چربی خوک برای آلوده کردن گلولههای جنگی
00:26:20 عکس اعزام پسر نتانیاهو به جنگ
00:28:29 خبر جعلی تهدید قطر به قطع صادرات گاز
00:33:46 ادعای ساختگیبودن گزارش خبرنگار سیانان از درگیریهای نزدیک غزه
00:38:46 استفاده از یک ویدیوی قدیمی از سوریه به عنوان کشته شدن سربازان اسرائیلی
00:40:49 درباره اصالت یک عکس «بدن سوخته کودک»
00:43:20 درباره ویدیوی شادی کردن اسرائیلیها
00:46:08 تظاهرات بزرگ در لهستان برای اعلام حمایت از اسرائیل
00:47:20 بررسی استفاده اسرائیل از فسفر سفید
00:53:04 ادعای رهبر جمهوری اسلامی و غیرنظامی بودن مناطق اسرائیلی
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
ادعای نادرست درباره اعتراف یک مقام دولتاسرائیل به برنامهریزی برای کشتار کودکان فلسطینی
خبر نادرست کمک ۸میلیارد دلاری آمریکا به اسرائیل
عکس مسافران جوان اسرائیلی در هواپیما
استفاده سربازان اسرائیلی از چربی خوک
عکس اعزام پسر نتانیاهو به جنگ
خبر جعلی تهدید قطر به قطع صادرات گاز
ادعای ساختگیبودن گزارش خبرنگار سیانان
استفاده از یک ویدیوی قدیمی از سوریه
درباره اصالت یک عکس «بدن سوخته کودک»
درباره ویدیوی شادی کردن اسرائیلیها
تظاهرات بزرگ در لهستان برای اعلام حمایت از اسرائیل
بررسی استفاده اسرائیل از فسفر سفید
ادعای رهبر جمهوری اسلامی و غیرنظامی بودن مناطق اسرائیلی
10/20/2023 • 1 hour, 15 seconds
جنگ حماس و اسرائیل؛ بازار داغ خبرهای جعلی
همزمان با شروع جنگ حماس با اسرائیل، حجم گستردهای از عکسها، ویدئوها و خبرهای نادرست، قدیمی، گمراهکننده و جعلی در شبکههای اجتماعی و رسانهها منتشر میشود.
در این قسمت از پادکست فکتنامه چند نمونه از این تصاویر و خبرها را مرور میکنیم و توضیح میدهیم که چگونه این بازار داغ خبرهای جعلی در فضای مجازی میتواند بخشی از نبردی باشد که در دنیای حقیقی اتفاق میافتد.
00:00:56 مقدمه پادکست
00:19:20 تصاویر نگهداری کودکان در قفس در جنگ اسرائیل و حماس
00:20:39 مروری تصاویر و ویدئوهای جعلی درباره جنگ
00:31:37 ادعای نادرست درباره بههم خوردن توافق اسرائیل و عربستان سعودی
00:33:43 ویدیوی صحنهسازی و مظلومنمایی اسراییلیها
00:36:37 ویدئوی کشتهشدن دختر دانشآموز فلسطینی به دست سرباز اسرائیلی
00:39:42 ادعای نادرست درباره تسلیحات اوکراین در غزه
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ویدئوهای آموزشی مکتبخانه
آیا قطار ۱۳۴ مترو، دوربین مدار بسته ندارد؟
تصاویر نگهداری کودکان در قفس در جنگ اسرائیل و حماس
مروری بر برخی تصاویر و ویدئوهای جعلی درباره جنگ اسرائیل و حماس
ادعای نادرست درباره بههم خوردن توافق اسرائیل و عربستان سعودی
ارائه پشت صحنه فیلم به عنوان صحنهسازی اسراییلیها
ویدئوی کشتهشدن دختر دانشآموز فلسطینی به دست سرباز اسرائیلی
ادعای نادرست درباره استفاده حماس از تسلیحات نظامی اوکراین
10/13/2023 • 45 minutes, 1 second
آیکیو و تعطیلات در ایران
این هفته در پادکست فکتنامه، موضوعات مختلفی را بررسی میکنیم که بیشتر آنها مربوط به آمار، ارقام و گزارشها درباره وضعیت ایران و ایرانیان است. پادکست را با مقایسه وضعیت تعطیلات در ایران و سایر کشورهای جهان شروع میکنیم و یک فکتچک تاریخی را درباره روزنامه «بحرین ما» مرور میکنیم.
در ادامه به سراغ دو گفته از وزیر بهداشت ایران میرویم که یکی نادرست است و دیگری شاخدار. اولی درباره متوسط ضریب هوشی ایرانیان و دومی این ادعا که گوشی تلفن همراه را یک ایرانی اختراع کرده است.
همچنین فکتچکهایی را درباره رشد بخش صنعت، تعداد جمعیت سالمندان در ایران مرور میکنیم و در پایان هم میشنویم که مخاطبان، پادکست را کجا گوش میدهند.
00:12:11 تعطیلات رسمی در ایران و جهان
00:23:01 روزنامه بحرین ما
00:29:50 متوسط ضریب هوشی ایرانیان
00:33:26 ایرانیها موبایل را اختراع کردهاند
00:38:29 رشد بخش صنعت
00:43:08 جمعیت سالمند در آينده
00:47:41 فردوس کاویانی
00:50:08 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
نقشه فکتچکرهای جهان
IFCN Signatories
تعطیلات رسمی در ایران و جهان
روزنامه بحرین ما
متوسط ضریب هوشی ایرانیان
ایرانیها موبایل را اختراع کردهاند
رشد بخش صنعت
جمعیت سالمند در آينده
10/6/2023 • 1 hour, 5 minutes, 50 seconds
گمراهکنندهی شاخدار
این هفته قسمت ۱۳۱ پادکست فکتنامه را با دو بهروزرسانی درباره سوژههایی شروع میکنیم که در قسمت قبل به آنها پرداخته بودیم؛ اطلاعات بیشتر درباره انفجارهای اخیر گرگان و ویدئویی که از ابراهیم رئیسی به صورت تقطیعشده منتشر شده است.
دو فکتچک دیگر این هفته هم، مربوط به ابراهیم رئیسی است. اولی مربوط به قرآنی است که او در سازمان ملل متحد بالای سر برده و دومی مربوط به گفتهای از اوست درباره گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی.
در ادامه گزارشی گمراهکننده را درباره استفاده کاربران از دو پیامرسان تلگرام و ایتا مرور میکنیم و این قسمت را با فکتچک دو شایعه به پایان میبریم؛ ادعای کشف یک کتابخانه در مغولستان و نامهای که گفته میشود وصیتنامه مارکز، نویسنده برنده جایزه نوبل است.
در پایان هم میشنویم که شنوندههای پادکست فکتنامه، این پادکست را در چه شرایطی میشنوند.
00:03:55 بهروزرسانی انفجارهای گرگان
00:05:13 ویدیوی تقطیعشده صحبتهای رئیسی در نیویورک
00:10:56 رئی سی و قرآن در سازمان ملل
00:18:13 رئیسی و گزارشهای آژانس اتمی
00:24:43 مقایسه تلگرام و ایتا
00:30:22 شایعه کتابخانه در مغولستان
00:35:46 نامه منتسب به مارکز
00:42:05 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
بهروزرسانی انفجارهای گرگان
ویدیوی تقطیعشده صحبتهای رئیسی در نیویورک
رئیسی و قرآن در سازمان ملل
رئیسی و گزارشهای آژانس اتمی
مقایسه تلگرام و ایتا
شایعه کتابخانه در مغولستان
9/29/2023 • 54 minutes, 3 seconds
مستند «دروغهای حکومتی در اعتراضات ۱۴۰۱» - فکتنامه
با فرا رسیدن سالگرد مهسا امینی و آغاز اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، در مستند جدید فکتنامه با عنوان «دروغهای حکومتی در اعتراضات ۱۴۰۱» به بازخوانی گوشهای از اخبار پیرامون اعتراضات ۱۴۰۱ پرداختیم.
9/26/2023 • 12 minutes
رئیسی به نیویورک میرود
امسال هم همزمان با سفر ابراهیم رئیسی به نیویورک برای شرکت و سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل، چند گفته و ادعای او را در پادکست فکتنامه بررسی میکنیم؛ اختیار شش میلیارد دلار اموال آزادشده ایران، واکنش رسانههای آمریکا به خشونت پلیس، ادعای تولید ۱۳۶ هزار خبر دروغ مربوط به اعتراضهای ایران و تکرار ادعای تشکیل داعش به دست آمریکا.
همچنین درباره انفجارهای گرگان، ادعای کشف اجساد بیگانگان در مکزیک و آمارهای نرخ رشد جمعیت نیز صحبت میکنیم. در پایان هم چند کامنت شنوندگان را میخوانیم.
00:02:17 ادعای کشف اجساد بیگانگان فضایی در مکزیک
00:13:51 شش میلیارد اموال آزادشده ایران
00:18:04 ادعای نادرست تولید ۱۳۶ هزار خبر دروغ علیه ایران
00:33:26 ادعای بیتوجهی رسانههای آمریکایی به خشونت پلیس
00:37:16 دیگر ادعاهای رئیسی در نیویورک
00:44:10 انفجارهای گرگان
00:48:09 نرخ رشد جمعیت ایران
00:52:39 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ادعای نمایش اجساد بیگانگان در مکزیک
ایران و هزینه ۶ میلیارد دلار آزاد شده
آمار آشفته رئیسی و رسانهها درباره آمار «اخبار دروغ علیه ایران»
موضع رسانههای آمریکایی در برابر خشونت پلیس
از انفجارهای گرگان چه میدانیم؟
نرخ رشد جمعیت
9/22/2023 • 1 hour, 1 minute, 41 seconds
سالگرد مهسا امینی
این هفته در پادکست فکتنامه، کارزار دیساینفورمیشن جمهوری اسلامی در اعتراضهای سال ۱۴۰۱ را بررسی میکنیم؛ کارزاری که همزمان با سرکوب اعتراضهای گسترده آغاز شد و هدف آن جهتدادن به اخبار مربوط به اعتراضها و بیاعتبار کردن روایت قربانیان و مستندات سرکوب بود.
همینطور فکتچکهایی را درباره اخراج اساتید، اشتغال اتباع خارجی و شکایت از یزیدبن معاویه بررسی میکنیم.
00:01:30 تحلیل کارزار دیساینفورمیشن نظام
01:05:04 اخراج اساتید
01:08:26 فرازمینیها در کنگره مکزیک
01:12:21 اشتغال اتباع خارجی
14:22 :01 شکایت از یزید بن معاویه
01:18:56 کامنتها
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
بررسی و تحلیل کارزار دیساینفورمیشین جمهوری اسلامی در اعتراضات ۱۴۰۱
اخراج اساتید
فرازمینیها در کنگره مکزیک
اشتغال اتباع خارجی
شکایت از یزیدبن معاویه
9/15/2023 • 1 hour, 26 minutes, 33 seconds
هزار و شصت و شونزده
این هفته در قسمت ۱۲۸ پادکست فکتنامه، شش فکتچک را مرور میکنیم که هر کدام به نوعی مربوط به اعداد است.
ابتدا به سراغ ادعای رهبر جمهوری اسلامی درباره «افزایش صادرات» میرویم و سپس به گفته ابراهیم رئیسی درباره «نرخ تورم» میپردازیم. در ادامه، گفته دیگری از رئیسی را درباره «تعداد مساجد» در ایران مرور میکنیم و به دو فکتچک مربوط به اینترنت و شبکه ملی اطلاعات میپردازیم. یکی درباره «درصد استفاده مردم» از سکوهای داخلی و دیگری درباره «درصد پیشرفت پروژه اینترنت ملی». در پایان هم رکوردهای وزنهبرداری فوق سنگین را مرور میکنیم و چند کامنت را میخوانیم.
00:03:40 رشد صادرات
00:09:10 نرخ تورم
00:17:04 تعداد مساجد اهل سنت
00:31:11 میزان استفاده مردم از سکوهای داخلی
00:34:36 پیشرفت شبکه ملی اطلاعات
00:39:55 رکورد حسین رضازاده
00:47:01 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری تهیهکننده پادکست فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
گفته گمراهکننده خامنهای درباره رشد صادرات
آمار نادرست رییسی درباره نرخ تورم
تعداد مساجد، مراکز علمیه و پایگاههای نماز جمعه اهل سنت
میزان استفاده مردم از سکوهای داخلی
شبکه ملی اطلاعات چقدر پیشرفت کردهاست؟
رکورد حسین رضازاده
9/8/2023 • 57 minutes, 45 seconds
رکود علمی
این هفته در پادکست فکتنامه ادعای وزارت کشور را مبنی بر سیاسی نبودن موج جدید اخراج اساتید منتقد را بررسی میکنیم. گفته شده که این اخراجها بخاطر «رکود علمی» است. شواهد موجود را بررسی میکنیم که ظن ما را در سیاسی بودن این اخراجها را قویتر میکند.
این هفته هم یک نشان شاخدار به یک گفته وزیر تعاون دادیم که اخیرا خبر از ریشهکنی بخش قابل توجهی از فقر مطلق داده است.
همچنین، درباره بودجه پرورشی آموزش و پرورش صحبت میکنیم که معاون پرورشی این وزارتخانه آن را بسیار کم میداند. در پایان هم نظرات شنوندگان را مرور میکنیم.
00:04:00 ادامه ماجراهای «اسناد محرمانه» تهرانتایمز
00:09:43 اخراج اساتید دانشگاه
00:17:17 ریشهکنی فقر مطلق؟
00:24:30 بودجه پرورشی آموزش و پرورش
00:30:33 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و در غیاب افشین صدری، شان جم تهیهکننده این اپیزود است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
موج جدید اخراج اساتید دانشگاه
ریشهکنی فقر مطلق؟
بودجه پرورشی آموزش و پرورش
9/1/2023 • 42 minutes, 5 seconds
پدرِ موتور، مادرِ عطر
این هفته در پادکست فکتنامه ادعای روزنامه تهران تایمز را بررسی میکنیم که میگوید «به اسناد محرمانه» برای دخالت آمریکا در اعتراضهای سال ۱۴۰۱ در ایران دست پیدا کرده است؛ اسنادی که هنوز منتشر نشده اما رسانههای نزدیک به حکومت از آن استفاده میکنند.
دانستهها و ابهامها درباره دیوار مرزی بین ایران و افغانستان و همچنین ادعاهای ایرج حسابی درباره نامگذاری ایرانی ماشین و عطر مشهور، دیگر سوژههای این هفتهاند.
همچنین درباره محدودیت خبرخوانی در کانادا و جرمانگاری حجاب اجباری برای دانشآموزان صحبت میکنیم. در پایان هم کامنتهای شنوندگان را مرور میکنیم.
00:03:00 دیوار مرزی ایران و افغانستان
00:15:09 «اسناد محرمانه» تهرانتایمز
00:32:29 خبرخوانی در کانادا
00:41:23 نیسان قشقایی و اسب رستم
00:59:55 جرمانگاری حجاب اجباری
01:04:09 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، تهیهکننده پادکست هفتگی فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
دیوار مرزی ایران و افغانستان
«اسناد محرمانه» تهرانتایمز
خبرخوانی در کانادا
اسب رستم و نیسان قشقایی
جرمانگاری حجاب برای دانشآموزان
8/25/2023 • 1 hour, 11 minutes, 19 seconds
سجده و امواج الکترومغناطیسی
این هفته در پادکست فکتنامه ادعای جدید دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری را بررسی میکنیم که گفته است امارات، سرمایهای هفت تریلیون دلاری در بیرون از این کشور دارد. در ادامه نیز درباره لایحه جدید حجاب، شاهراه امام خمینی، اثرات سجده بر امواج مضر، غرامت ایران به بریتانیا، بازگشت نخبگان، آزادیهای مشروع در ایران، شکایت رئیسی از رسانهها، دیدهشدن سفینه در آمریکا و ماهوارههای استارلینک صحبت میکنیم.
00:02:53 سرمایههای امارات
00:10:10 لایحه جدید حجاب
00:14:56 شاهراه امام خمینی
00:17:30 اثرات سجده بر امواج مضر
00:33:15 غرامت ایران به بریتانیا
00:38:26 بازگشت نخبگان
00:44:54 آزادیهای مشروع در ایران
00:49:26 شکایت رئیسی از رسانهها
00:51:17 دیدهشدن سفینه در آمریکا
00:55:10 ماهوارههای استارلینک
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، تهیهکننده پادکست هفتگی فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
عبدالملکی و سرمایه ۷ تریلیون درهمی امارات
لایحه جدید حجاب و برخورد قانونی با دختران دانشآموز
از شاهراه امام خمینی کراچی چه میدانیم؟
ادعای بیاساس اثر سجده بر تخلیه امواج مضر از بدن
غرامت ۵۰۰هزار پوندی ایران به بریتانیا بخاطر شعارنویسی روی دیوار سفارت؟
سههزار نخبه به ایران بازگشتهاند، چند هزار نخبه از ایران رفتهاند؟
تضمین آزادیهای مشروع در ایران
ادعای گمراه کننده ابراهیم رئیسی درباره شکایت نکردن از مطبوعات و خبرنگاران
ادعای شاخدار دیدهشدن سفینه موجودات فضایی در آمریکا
رصد عبور قطار ماهوارههای استارلینک از آسمان ایران
8/18/2023 • 1 hour, 3 minutes, 29 seconds
ولله عدد نمیشناسی!
نخستین سوژهای که این هفته در پادکست فکتنامه به سراغش میرویم، ادعای حجتالله عبدالملکی درباره پیشنهاد سرمایهگذاری ۱۰۰ میلیارد دلاری امارات در مناطق آزاد است. توضیح میدهیم که بزرگی این عدد، چه قدر است.
در ادامه نیز عکسهایی را بررسی میکنیم که بر اساس آن ادعا میشود خمینی و خامنهای، جاسوس سرویسهای اطلاعاتی خارجی بودهاند.
فکتچک دیگری که در این قسمت مرور میکنیم درباره مساجد ایران، قبل و بعد از انقلاب است؛ اینکه چه تغییراتی در این ۴۰ سال انجام شده و چگونه مساجد عملا به نهادی امنیتی تبدیل شدهاند.
عکس اعدام شیخ فضلالله نوری، سفر انسان به ماه و کارخانه تولید بچه نیز سوژههای دیگر این قسمتند. در پایان هم بعد از توضیح درباره «پیمانکاران فیلترینگ در ایران» به سراغ کامنتهای شنوندگان میرویم.
00:02:15 سرمایهگذاری ۱۰۰میلیارد دلاری امارات در ایران؟
00:16:08 عکسهای خمینی و خامنهای و ارتباط با سرویسهای جاسوسی
00:27:32 مساجد قبل و بعد از انقلاب
00:43:34 عکس شیخ فضلالله بالای دار
00:49:16 باز آلدرین و سفر انسان به ماه
00:56:14 ادعای وجود کارخانه تولید بچه
01:01:29 پیمانکاران فیلترینگ در ایران
01:08:03 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، تهیهکننده پادکست هفتگی فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
سرمایهگذاری ۱۰۰میلیارد دلاری امارات در ایران؟
عکسهای خمینی و خامنهای و ارتباط با سرویسهای جاسوسی
مساجد قبل و بعد از انقلاب
عکس شیخ فضلالله بالای دار
باز آلدرین و سفر انسان به ماه
ادعای وجود کارخانه تولید بچه
پیمانکاران فیلترینگ در ایران
8/11/2023 • 1 hour, 18 minutes, 46 seconds
فرازمینیها
این هفته در قسمت ۱۲۳ پادکست فکتنامه دو موضوع اصلی را پیگیری میکنیم؛ یکی دلیل انقراض ببرها و شیرهای ایرانی و دیگری مجموعه ادعاهایی که درباره اشیای ناشناس پرنده و همچنین فرازمینیها در سایتهای خبری و شبکههای اجتماعی منتشر شده است.
در ادامه هم سه گفته از مسئولان جمهوری اسلامی را درباره زبالهگردها، فیلترینگ اینترنت و سرمایهگذاری در مناطق آزاد مرور میکنیم.
00:02:17 انقراض شیر و ببر ایرانی
00:18:43 جلسه استماع کنگره آمریکا درباره موجودات فضایی
00:36:58 فیلم ساختگی کالبدشکافی فرازمینیها
00:46:39 فیلترینگ در دنیا
00:52:41 مهاجران غیرقانونی و زبالهگردها
00:55:34 جذب ۲۰۰هزار میلیارد تومان در مناطق آزاد
این قسمت از پادکست فکتنامه را فرهاد اجرا میکند که سردبیر سایت فکتنامه است.
پادکست فکتنامه بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، تهیهکننده پادکست هفتگی فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در هر اپلیکیشنی که با آن پادکست میشنوید، دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ادعای نادرست درباره نقش خانواده پهلوی در انقراض شیر و ببر ایرانی
ادعای نادرست تایید وجود موجودات فضایی توسط کنگره آمریکا
ماجرای یک فیلم ساختگی از کالبدشکافی فرازمینیها
ادعای نادرست خسروپناه درباره فیلترینگ در دنیا
اظهارات وزیر کشور در مورد فراوانی مهاجران غیرقانونی در میان افراد زبالهگرد
جذب ۲۰۰هزار میلیارد تومان در نمایشگاه معرفی بستههای سرمایهگذاری مناطق آزاد؟
8/4/2023 • 1 hour, 12 minutes, 48 seconds
بهاییان و ازدواج محارم!
این هفته در پادکست فکتنامه، ادعاهای نادرستی را بررسی میکنیم که درباره گشت ارشاد، بهائیان و مهاجران افغانستانی در رسانهای ایران و شبکههای اجتماعی مطرح میشوند.
ابتدا به سراغ ادعای شاخداری میرویم که میگوید دیگر خبری از گشت ارشاد در خیابانها نیست و سپس درباره ادعای نادرست مجاز بودن ازدواج با محارم در میان بهائیان صحبت میکنیم.
سه ادعای نادرست درباره مهاجران افغانستانی در ایران، بررسی قوانین توهین به پرچم در کشورها، ادعاهای مطرحشده از سوی مسئولان پیامرسان بله، ادعای نیمهدرست جواد خیابانی درباره یارانه و بودجه ساخت استادیوم و همچنین درآمدهای نفتی ایران را نیز در قسمت ۱۲۲ مرور کردهایم.
00:02:53 ادعای شاخدار درباره اقدامات گشت ارشاد
00:09:06 ادعای نادرست ازدواج بهائیان با محارم
00:20:18 سه ادعای منتشر شده درباره مهاجران افغانستانی
00:35:13 مجازات توهین به پرچم در سایر کشورها
00:43:14 ابهامهای بیانیه پیامرسان بله
00:49:01 یارانهها و بودجه ساخت استادیوم
00:56:19 درآمد نفتی ۲۰۲۲ ایران
01:00:47 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، تهیهکننده پادکست هفتگی فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ادعای شاخدار عضو هیات رئیسه کمیسیون امنیت مجلس درباره اقدامات گشت ارشاد
ادعای نادرست ازدواج بهائیان با محارم
درستیسنجی سه ادعای منتشر شده در سایت انصافنیوز درباره مهاجران افغانستانی
گزارش گمراهکننده خبرگزاری مهر درباره مجازات توهین به پرچم در سایر کشورها
ابهامهای بیانیه پیامرسان بله درباره نمایش اطلاعات کاربران
با بودجه ماهانه یارانهها در ایران میتوان چند استادیوم فوتبال درست کرد؟
مقایسه گمراهکننده درآمد نفتی ۲۰۲۲ ایران و سال اول اجرای برجام
7/28/2023 • 1 hour, 6 minutes, 42 seconds
مستند «گوهرشاد، تاریخسازی به نفع حجاب اجباری»
سالروز واقعه گوهرشاد در تقویم رسمی به اسم عفاف و حجاب نامگذاری شده. دستگاههای تبلیغاتی جمهوری اسلامی تلاش میکنند، با بزرگنمایی و تولید محتوای جعلی این واقعه را به نفع حجاب اجباری مصادره کنند. این مستند کوتاه، بازخوانی گوشهای از جریان تحریف تاریخ و تولید اخبار جعلی پیرامون واقعه گوهرشاد است.
7/26/2023 • 11 minutes, 30 seconds
لباس نو برای گشت ارشاد
خبرهای مربوط به بازگشت گشت ارشاد یا همان پلیس حجاب اجباری، این روزها جزو اصلیترین سوژههای خبری در ایران است. در این قسمت ابتدا توضیح میدهیم که چرا بر خلاف ادعای خبرگزاری تسنیم که میگوید گشتهای ارشاد به خیابانها برنگشته است، این اتفاق عملا رخ داده و حتی به نظر میرسد سختگیرانهتر از گذشته هم دنبال میشود.
همچنین درباره دیندار شدن مردم ایران بعد از انقلاب، ترجمه خلیج عربی یا کشورهای عربی خلیج، شایعه نادرست حضور سفیر انگلیس کنار خمینی در مدرسه علوی و همینطور ادعاها درباره حضور استارلینک در ایران، فیلترینگ سایتهای علمی و ادعای ایجاد اختلال از سوی گوگل در ایران، صحبت میکنیم. در پایان هم به سراغ موضوع تورم و ادعاهای مربوط به آن میرویم.
00:02:21 بازگشت ونهای گشت ارشاد به خیابانها
00:11:48 ادعای نادرست وزیر ارشاد درباره دیندارتر شدن مردم بعد از انقلاب
00:19:48 ترجمه نادرست «دول الخليج العربية» از توییت وزارت امور خارجه روسیه
00:31:10 فرد همراه خمینی در مدرسه علوی سفیر انگلیس نیست
00:43:34 بررسی موانع قانونیکردن استارلینک در ایران
00:48:58 بررسی مرام جمهوری اسلامی در فیلتر سایتهای علمی
00:53:36 آیا گوگل برای کاربران ایرانی اختلال ایجاد کرده است؟
00:55:22 بررسی آمار وزیر امور اقتصادی درباره تورم
01:00:19 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، تهیهکننده پادکست هفتگی فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
بازگشت ونهای گشت ارشاد به خیابانها
ادعای نادرست وزیر ارشاد درباره دیندارتر شدن مردم بعد از انقلاب
ترجمه نادرست «دول الخليج العربية» از توییت وزارت امور خارجه روسیه
فرد همراه خمینی در مدرسه علوی سفیر انگلیس نیست
بررسی موانع قانونیکردن استارلینک در ایران
بررسی مرام جمهوری اسلامی در فیلتر سایتهای علمی
آیا گوگل برای کاربران ایرانی اختلال ایجاد کرده است؟
بررسی آمار وزیر امور اقتصادی درباره تورم
شکنجه در ایران: تخلف موردی یا سازمانیافته؟
7/21/2023 • 1 hour, 12 minutes, 29 seconds
ابهامهای پرونده عباس دریس
این هفته در پادکست فکتنامه، سوژههای مختلفی را مرور میکنیم که یکی از آنها، ابهامها و ایرادهایی است که در پرونده عباس دریس وجود دارد. عباس دریس، از متهمان اعتراضات آبان ۹۸ در ماهشهر استان خوزستان است و وکیل او اعلام کرده، حکم اعدام موکلش در دیوان عالی کشور تایید شده است.
در ادامه توضیح میدهیم که چرا به ادعای کاظم صدیقی، امام جمعه تهران نشان شاخدار دادهایم. او گفته است خارجیها به بهاییان پول میدهند تا در ایران کشف حجاب را عادی کنند.
همچنین درباره تعداد شرکتکنندگان راهپیمایی غدیر، شایعه پخش نذری در سفارت انگلیس، ادعای گمراهکننده ممنوع بودن شبکه اجتماعی تردز در اروپا، آمار شاخدار مسئولان درباره میزان اشتغال خالص و همچنین درباره دلیل دوشیفتهشدن مدارس در ایران و ادعای وجود پشههای رباتیک در روسیه نیز صحبت میکنیم.
در پایان هم برخی از کامنتهای شنوندگان و مخاطبان فکتنامه رو مرور میکنیم.
00:01:10 ابهامهای پرونده عباس دریس
00:20:32 اتهام به بهائیان دربارهی اعتراض به حجاب اجباری
00:33:23 تعداد شرکتکنندگان راهپیمایی غدیر
00:38:04 شایعه درباره پخش نذری در سفارت انگلیس
00:40:56 ممنوعیت تردز در اروپا
00:47:18 آمار شاخدار اشتغال خالص در ایران
00:49:41 ادعای نادرست درباره دلیل دوشیفتهشدن مدارس ایران
00:55:53 ادعای وجود پشههای رباتیک در روسیه
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، تهیهکننده پادکست هفتگی فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فهرست و تعریف نشانهای فکتنامه
ایرادات و ابهامات پرونده عباس دریس
ادعای بیاساس امام جمعه تهران درباره پول گرفتن بهاییان از خارج
تعداد شرکتکنندگان راهپیمایی غدیر
بدعت انگلیسیها در دادن نذری!
ادعای گمراهکننده درباره ممنوعیت تردز در اتحادیه اروپا
آمار شاخدار وزیر کار درباره اشتغال خالص ۱/۴ میلیونی در سال ۱۴۰۱
ادعای نادرست درباره دو شیفته شدن ۸۰ درصد مدارس بخاطر دانشآموزان افغانستانی
پشههای رباتیک و تغییر ژنتیک داده شده در روسیه واقعیت ندارد
7/14/2023 • 1 hour, 5 minutes, 17 seconds
مستند دروغپراکنی برای حفظ حجاب
تولید و پخش اخبار جعلی برای توجیه حجاب اجباری و عادی نشان دادن آن، این یکی از شیوههای رایج تبلیغاتی در جمهوری اسلامی است.
این مستند کوتاه، بازخوانی برخی نمونههای مشهور اخبار جعلی مانند شایعه وجود قواعد پوشش اجباری در دانشگاههای غربی و نقل قولهای ساختگی منسوب به چهرههای مشهور خارجی است.
7/12/2023 • 11 minutes, 58 seconds
دورهمی فکتچکرها در سئول
قسمت ۱۱۹ پادکست فکتنامه را با گزارش فرهاد از دهمین دورهمی سالانه فکتچکرهای جهان برگزار میکنیم. امسال گلوبال فکت در شهر سئول برگزار شد و صدها فکتچکر از سراسر جهان در آن حضور داشتند. گزارش این کنفرانس را از دست ندهید.
این هفته درباره آمارهای نادرست حجاب اجباری صحبت میکنیم و بعد به سراغ ویدئوها و ادعاهای نادرستی میرویم که درباره درگیریهای این روزهای فرانسه منتشر شده است.
فکتچکی را درباره دانش ریاضی آیتالله حسنزاده آملی بررسی میکنیم و پس از آن به سراغ اظهارات مقامات قضایی جمهوری اسلامی میرویم. در پایان هم رتبه ایران در علوم آب را بررسی میکنیم و چند کامنتها را هم میخوانیم.
00:02:49 گزارش گلوبالفکت ۱۰ در سئول
00:21:35 آمارهای نادرست حجاب اجباری
00:31:24 ادعای نادرست فیلتر شدن شبکههای اجتماعی در فرانسه
00:36:21 ویدیوی قدیمی درگیریها در فرانسه
00:40:05 دانش ریاضی آیتالله حسنزاده آملی
00:45:55 بررسی پرونده اکبر طبری و آزادی او
00:52:20 آیا حقوق عامه در ایران قانون دارد؟
00:56:37 رتبه ایران در علوم آب
01:00:40 کامنتهای شنوندگان
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، تهیهکننده پادکست هفتگی فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
سایت کنفرانس گلوبالفکت
ادعای نادرست درباره موافقت ۷۰ درصد زنان با قانون پوشش و حجاب
ادعای نادرست درباره فیلترینگ شبکههای اجتماعی در فرانسه
ویدیوی قدیمی روزنامه ایران در بحبوحه اعتراضات فرانسه
ادعای شاخدار اینکه حسنزاده آملی ریاضیدان برجستهای بود
چرا آزادی اکبر طبری قانونی نیست؟
ادعای گمراه کننده دادستان کل کشور درباره «حقوق عامه»
ادعای گمراهکننده درباره رتبه چهارم ایران در علوم و فناوری آب
7/7/2023 • 1 hour, 9 minutes, 34 seconds
همچنان فایزر
این هفته در قسمت ۱۱۸ پادکست فکتنامه سوژههای مختلفی را که فکتچک کردهایم، مرور میکنیم.
پیش از شروع فکتچکها، گزارش فرهاد را از سئول میشنویم که توضیح میدهد در دهمین کنفرانس سالانه فکتچکرها چه اتفاقهایی افتاده است.
از فکتچکها، ابتدا ادعای ساخت خودروی فرمول وان در ایران را مرور میکنیم و بعد به سراغ ادعاهایی میرویم که میگوید خانه کعبه هر سال در روز ۱۳ رجب شکافته میشود و متولیان خانه خدا آن را مرمت میکنند.
همچنین ادعای صداوسیما درباره عوارض واکسن فایزر را مرور میکنیم و به سراغ وضعیت سرعت اینترنت در دولت ابراهیم رئیسی میرویم.
کمی هم درباره نقش شرکت سحابپرداز در فیلترینگ اینترنت صحبت میکنیم و در پایان هم بررسی میکنیم که دلیل کاهش آب رودخانه هیرمند چیست.
00:02:34 گزارش فرهاد از کنفرانس سالانه فکتچکرها در سئول
00:10:35 ادعای ساخت خودروی فرمول یک در ایران
00:12:25 ادعای ترمیم سالانه شکاف ساختمان کعبه
00:17:57 ادعای صداوسیما درباره عوارض واکسن فایزر
00:24:30 سرعت اینترنت در دولت ابراهیم رئیسی
00:27:54 نقش شرکت سحابپرداز در فیلترینگ
00:33:44 دلیل کاهش آب رودخانه هیرمند چیست؟
00:37:07 مرور کامنتها
این هفته رضا، دبیر تحریریه سایت فکتنامه پادکست را اجرا میکند.
صحبتهای او بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، تهیهکننده پادکست هفتگی فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ادعای ساخت خودروی فرمول یک در ایران
ادعای شاخدار ترمیم شکاف دیوار کعبه توسط وهابیون
ادعای نادرست صداوسیما درباره عوارض واکسنهای فایزر
سرعت اینترنت در دولت ابراهیم رئیسی
پیمانکاران اینترنت در ایران: قسمت اول سحابپرداز
پروژه اینترنتآباد
دلیل کاهش آب رودخانه هیرمند چیست؟
6/30/2023 • 44 minutes, 3 seconds
مستند «آیا دشمن ژن ایرانیان را سرقت میکند؟»
سالها است در محافل تئوری توطئه، صحبت از «سرقت» اطلاعات ژنتیکی و «توطئه دشمن» برای بهوجود آوردن بیماریهای اختصاصی علیه ایران است. این ادعاها پایه و اساس علمی ندارند، اما بارها در رسانههای رسمی مطرح و از
زبان عالیترین مقامهای جمهوری اسلامی شنیده شدهاند.
در این مستند کوتاه سابقه این تئوری توطئه و آثار و تبعات آن روی فعالیتهای علمی و سلامت جامعه را بازخوانی کردهایم.
6/27/2023 • 11 minutes, 52 seconds
زمزم و دانشمند ژاپنی
قسمت ۱۱۷ پادکست فکتنامه، مروری است بر هفت فکتچک درباره خبرهای منتشر شده در ایران.
ابتدا بررسی میکنیم که چرا ادعای «خاص بودن آب زمزم» مبنای علمی ندارد و سپس به سراغ ادعای همسر رئیسجمهور ایران میرویم که عمر درختهای دانشگاه شهید بهشتی را با سابقه ایالات متحده آمریکا مقایسه کرده است.
در ادامه ادعاهایی را درباره دستیابی ایران به فناوری هستهای در زمینه کشف معادن و منابع زیرزمینی بررسی میکنیم و فکتچکهایی را درباره رتبه نظامی ایران، رشد اقتصادی ایران، شرایط جدید شورای عالی سران قوا، نرخ تورم در ایران و وضعیت داروسازی در منطقه خاورمیانه را مرور خواهیم کرد.
00:02:34 ادعاها درباره آب زمزم
00:16:00 مقایسه عمر درختان دانشگاه شهید بهشتی با سابقه آمریکا
00:25:32 صنعت هستهای روی هواپیما
00:31:00 رتبه نظامی ایران
00:33:00 رشد اقتصادی ایران و جهان
00:37:35 شورای عالی سران قوا
00:44:40 نرخ تورم در ایران
00:48:31 داروسازی در ایران
00:53:52 مرور کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، تهیهکننده پادکست هفتگی فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ادعاهای شاخدار در مورد ویژگیهای منحصر به فرد آب زمزم
مقایسه نادرست عمر درختان دانشگاه شهید بهشتی با قدمت ایالات متحده آمریکا
بررسی ادعای امام جمعه تهران در مورد اکتشافات معدنی اعماق زمین
آیا ایران قدرت چهارم نظامی دنیاست؟
مقایسه رشد اقتصادی ایران با آمریکا و اروپا
راهاندازی تشکیلات دبیرخانه شورای عالی سران قوا غیرقانونی است.
ادعای گمراهکننده ایرنا درباره نرخ تورم فروردین ۱۴۰۲
ادعای نادرست رئیس جمهوری درباره صنعت داروسازی ایران
6/23/2023 • 1 hour, 13 minutes, 20 seconds
شهناز تهرانی سارق نیست!
این هفته در پادکست هفتگی فکتنامه، هشت سوژه فکتچک را مرور میکنیم؛ موضوعاتی که در هفته گذشته در سایت درستیسنجی فکتنامه منتشر کردهایم.
ابتدا ادعایی را بررسی میکنیم از امام جمعه کرج درباره «دسیسه دشمن برای کاهش نرخ باروری در ایران و جهان اسلام» و سپس به سراغ ادعایی نادرست میرویم که میگوید شهناز تهرانی، بازیگر سینمای قبل از انقلاب، در یک سرقت مسلحانه دست داشته است.
فکتچکهایی درباره نرخ تورم در دهه ۹۰ و همچنین آمارهای تولید خودرو را بررسی میکنیم و درباره سه فکتچک با موضوع اینترنت صحبت خواهیم کرد؛ روشهای جدید هکرهای ایرانی وابسته به جمهوری اسلامی، وضعیت دسترسی به اینترنت در ایران و ارتباط ملیشدن اینترنت با امنیت در برابر حملات سایبری.
همچنین ادعایی را بررسی میکنیم که میگوید فناوری یک پروتز حرکتی مخصوص ایران و آمریکاست.
تعدادی از کامنتهای شنوندگان را هم میخوانیم و به آنها پاسخ میدهیم.
00:06:48 نرخ باروری در ایران و جهان اسلام
00:16:13 شهناز تهرانی سارق نیست
00:20:31 تورم دهه ۹۰
00:27:10 آمار تولید خودرو
00:29:21 روشهای جدید هکرهای ایرانی
00:41:14 دسترسی ایرانیان به اینترنت پرسرعت
00:47:49 اینترنت ملی، چین و امنیت سایبری
00:55:12 دستگاه پروتز عصبی گام برداشتن
01:01:54 مرور کامنتهای مخاطبان و شنوندگان
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، تهیهکننده پادکست هفتگی فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ادعای شاخدار امام جمعه کرج در مورد کاهش نرخ باروری در ایران و جهان اسلام
ادعای نادرست در مورد سارق مسلح بودن شهناز تهرانی
علت تورم دهه ۹۰ از دید سخنگوی دولت
آمار نادرست سخنگوی دولت درباره تولید ۱/۷ میلیون خودرو
تاکتیکها، تکنیکها و رویههای گروههای هکری مخرب وابسته به حکومت جمهوری اسلامی ایران
ادعای نادرست وزیر ارتباطات درباره رتبه بالای ایران از نظر دسترسی به اینترنت
آیا اینترنت ملی مانع حمله سایبری هکرها به چین شده؟
دستگاه پروتز عصبی گام برداشتن ساخت ایران، فقط یک رقیب آمریکایی دارد.
6/16/2023 • 1 hour, 14 minutes, 13 seconds
مستند روایتهای موازی
در پاییز ۱۴۰۱، و در یکی از خونینترین فصلهای تاریخ معاصر ایران؛ صدها تن در گوشه و کنار کشور جان باختند.
پس از کشته شدن مهسا امینی، طولانیترین اعتراضاتِ پیوسته در دوران جمهوری اسلامی، به راه افتاد.
نهادهای حقوقبشری، آمار کشتهشدگان این اعتراضات را بیش از ۵۰۰ نفر مستند کردهاند، اما مقامها و رسانههایی حکومتی با طرحریزی سناریوها و روایتهای موازی، وانمود میکنند کشتهشدگان ارتباطی با اعتراضها ندارند و هر کدام به دلیل نامربوطی جانشان را از دست دادهاند.
در مستند کوتاه «روایتهای موازی» میبینیم جمهوری اسلامی چگونه از پذیرش مسئولیت کشتار این معترضان شانه خالی میکند.
لینک نسخه ویدئویی در یوتیوب:
https://www.youtube.com/watch?v=QXR9Ksr7FrQ
6/13/2023 • 11 minutes, 43 seconds
فدراسیون سکس
این هفته در پادکست فکتنامه چهار سوژه را مرور میکنیم که یکی از آنها، بررسی ماجرای انتشار خبری نادرست درباره «تاسیس فدراسیون سکس در سوئد» است.
در این قسمت، ادعایی شاخدار را بررسی میکنیم که میگوید بین ۱۰ تا ۱۵ میلیون نفر جمعیت افغانستانی در ایران زندگی میکند. توضیح میدهیم که چرا چنین چیزی با واقعیت فاصله زیادی دارد.
همچنین درباره ادعایی که در برخی شبکههای اجتماعی منتشر شده که میگوید ویکیلیکس به تازگی اسنادی درباره محمدرضاشاه منتشر کرده صحبت میکنیم و در پایان نیز بررسی میکنیم وضعیت زنان قاضی در ایران چگونه است.
00:03:47 جمعیت افغانستانیهای ایران
00:16:08 فدراسیون سکس در سوئد
00:26:17 ادعای انتشار اسناد ویکیلیکس درباره محمدرضاشاه
00:34:40 وضعیت زنان قاضی در قوه قضائیه
00:42:50 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، تهیهکننده پادکست هفتگی فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ادعای شاخدار درباره جمعیت مهاجران افغانستانی در ایران
ادعای نادرست درباره به رسمیت شناختهشدن سکس در سوئد به عنوان ورزش
ادعای نادرست درباره اسناد منتشر شده در ویکیلیکس درباره شاه ایران
ادعای گمراهکننده درباره تعداد قاضیهای زن در ایران
6/9/2023 • 48 minutes, 25 seconds
اژدهاگردانی با مصونیت دیپلماتیک
قسمت ۱۱۴ پادکست فکتنامه، سوژههای متنوعی دارد؛ از خبرهای روز سیاسی و اقتصادی تا تئوریهای توطئه و عکس و فیلمهای نادرست شبکههای اجتماعی.
ابتدا کمی درباره مستند جدیدمان صحبت میکنیم که درباره ژنوم ایرانی است و بعد از آن به سوژههای مصونیت دیپلماتیک اسدالله اسدی در اروپا و ربات جراحی سینا میپردازیم.
در ادامه از انتشار یک ویدیوی قدیمی از پاکستان به عنوان شلیک طالبان به سربازان ایرانی میگوییم و ادعایی نادرست از سازمان مجاهدین خلق را بررسی میکنیم.
ممنوعيت اژدهاگردانی در خیابانها، ادعای زاغهنشینی در پاریس، رابطه فولکس واگن با صلیب شکسته و عکسگرفتن آیفون از کاربران هم دیگر سوژههای این هفتهاند. همچنین درباره ریلهای خط آهن روسی در ایران و ظرفیت تولید برق صحبت میکنیم.
در پایان هم به کامنتها پاسخ میدهیم.
00:03:14 مستند ژنوم ایرانی
00:11:17 مصونیت دیپلماتیک اسدالله اسدی
00:25:12 ربات جراحی سینا
00:33:09 ادعای نادرست شلیک طالبان به سربازان ایرانی
00:40:28 ادعاهای نادرست سازمان مجاهدین خلق درباره خمپارههای دستساز
00:44:29 ممنوعيت اژدهاگردانی در خیابانها
00:51:31 زاغهنشینی در پاریس؟
00:54:03 لوگوی فولکس واگن و صلیب شکسته
00:57:27 گوشیهای آیفون و عکسگرفتن از کاربران
01:00:18 ریلهای روسی خط آهن آستارا-رشت
10:04:57 افزایش ظرفیت تولید برق در ایران
01:06:24 آمارهای رشد نقدینگی دولت
01:08:07 مرور کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، تهیهکننده پادکست هفتگی فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
مستند ژنوم ایرانی
مصونیت دیپلماتیک اسدالله اسدی
عملیات نجات ماموران نظام در اروپا - حسین باستانی
ربات جراحی سینا و تجهیز بیمارستانهای اندونزی
ادعای نادرست شلیک طالبان به سربازان ایرانی
ادعاهای نادرست سازمان مجاهدین خلق درباره خمپارههای دستساز
ممنوعيت اژدهاگردانی در خیابانها
زاغهنشینی در پاریس؟ فکت نامه
لوگوی فولکس واگن و صلیب شکسته
گوشیهای آیفون و عکسگرفتن از کاربران
ریلهای روسی خط آهن آستارا-رشت
افزایش ظرفیت تولید برق در ایران
آمارهای رشد نقدینگی دولت
6/2/2023 • 1 hour, 12 minutes, 50 seconds
انتخابات رفاقتی
قسمت ۱۱۳ پادکست فکتنامه با سوژهای مربوط به پرونده «خانه اصفهان» آغاز میشود؛ ادامه انتشار خبرهای نادرست درباره متهمان این پرونده و این اتهام شاخدار که آنها عضو حزب کومله کردستان بودهاند.
همچنین درباره سهم دانشآموزان مدارس دولتی از رتبههای برتر کنکور صحبت میکنیم و بعد از آن هم به سراغ آمارهای مربوط به بارندگی و مصرف آب در ایران میرویم.
در پایان هم ادعای شاخدار غلامعلی حدادعادل درباره رقابتی بودن انتخابات مجلس شورای اسلامی سال ۹۸ را بررسی میکنیم.
00:05:33 ادعای شاخدار سایتهای خبری درباره ارتباط اعضای کومله با پرونده خانه اصفهان
00:14:13 سهم دانشآموزان مدارس دولتی از رتبههای برتر کنکور
00:19:05 آمارهای مربوط به آب و بارندگی در ایران
00:25:18 ادعا درباره رقابتی بودن انتخابات مجلس یازدهم
00:30:52 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، تهیهکننده پادکست هفتگی فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ادعای شاخدار سایتهای خبری درباره ارتباط اعضای کومله با پرونده خانه اصفهان
سهم ۱۵درصدی دانشآموزان مدارس عادی دولتی از رتبههای زیر ۳هزار کنکور
آمارهای مربوط به آب و بارندگی در ایران
ادعای شاخدار حدادعادل درباره «رقابتی» بودن انتخابات مجلس یازدهم
5/26/2023 • 41 minutes, 57 seconds
پرونده «خانه اصفهان»
سوژه اصلی قسمت ۱۱۲ پادکست فکتنامه، پروندهای است که با نام «خانه اصفهان» شهرت پیدا کرده است. قوه قضاییه حکم نهایی اعدام سه متهم این پرونده را صادر کرده اما ابهامها و تناقضهای زیادی در این پرونده وجود دارد. این ابهامها را مرور میکنیم و توضیح میدهیم مجموعه آنچه در این باره منتشر شده چیست.
در ادامه سوژههایی چون گردشگران و حجاب اجباری، نقل قول جعلی از تولستوی درباره حجاب، ادعای نادرست درباره مرگبار بودن واکسن اچپیوی را بررسی میکنیم و به سراغ سوژه زمستان سخت و مقالهای میرویم که در اکونومیست منتشر شده است.
سه فکتچک اینترنتی هم داریم؛ اظهارات وزیر ارتباطات درباره تعاملات پیامرسانی کاربران، پیامرسانهای فیلترشده و همچنین سرعت اینترنت همراه.
همچنین درباره آمارهای اقتصادی، و خبرهای جعلی درباره جورج سوروس و مدیرعامل جدید توییتر هم صحبت میکنیم.
00:02:06 ابهامها درباره پرونده «خانه اصفهان»
00:16:00 گردشگران خارجی و حجاب اجباری
00:22:53 نقل قول جعلی از تولستوی درباره حجاب
00:35:10 ادعای نادرست درباره خطرات واکسن اچپیوی
00:42:18 اکونومیست و آمار تلفات «زمستان سخت»
00:48:57 میزان تعاملات پیامرسانی کاربران ایرانی
00:50:53 تعداد پیامرسانهای فیلتر شده
00:52:45 سرعت اینترنت همراه در ایران
00:55:10 گزارشهای آماری مربوط به اقتصاد در ایران
00:59:49 خبر جعلی درباره جورج سوروس
01:00:44 عکس ساختگی درباره مدیرعامل جدید توییتر
01:02:33 بررسی کامنتها
پادکست این هفته فکتنامه را رضا، دبیر تحریریه سایت فکتنامه اجرا میکند.
مواردی که در این پادکست میگوید، بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، تهیهکننده پادکست هفتگی فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در هر اپلیکیشنی که با آن پادکست میشنوید، دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ابهامها درباره پرونده «خانه اصفهان»
گردشگران خارجی و حجاب اجباری
نقل قول جعلی از تولستوی درباره حجاب
ادعای نادرست درباره خطرات واکسن اچپیوی
اکونومیست و آمار تلفات «زمستان سخت»
میزان تعاملات پیامرسانی کاربران ایرانی
تعداد پیامرسانهای فیلتر شده
سرعت اینترنت همراه در ایران
گزارشهای آماری مربوط به اقتصاد در ایران
خبر جعلی درباره جورج سوروس
عکس ساختگی درباره مدیرعامل جدید توییتر
5/19/2023 • 1 hour, 5 minutes, 37 seconds
حجاب در فیلیپین
این هفته در قسمت ۱۱۱ پادکست فکتنامه، سوژههایی را بررسی کردهایم که هر کدام داستانی دارند. داستان اول درباره ادعایی نادرست مربوط به نیلوفر آقایی است؛ زنی که چشم خود را در اعتراضهای سال ۱۴۰۱ از دست داده و شایعهای نادرست که میگوید چشم او سالم است.
همچنین درباره اظهارنظر دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره وضعیت حجاب در فیلیپین صحبت میکنیم و بعد از آن هم ویدیویی را بررسی میکنیم از آلمان که در آن یک کودک در حال جدا شدن از خانوادهای مسلمان است.
ادعای نادرست مربوط به تجاوز به جسد دختران جوان در پاکستان، ماجرای واگذاری جزایر یونان به خارجیها، ادعای گمراهکننده رئیسی درباره شکست رکورد ۴۰ ساله صادرات و همچنین طرح جلد ساختگی منسوب به مجله تایم از مهسا امینی، دیگر سوژههای این هفتهاند.
در پایان هم به چند کامنت شنوندگان پاسخ میدهیم.
00:02:58 ادعای شاخدار رجانیوز درباره وضعیت بینایی نیلوفر آقایی
00:13:27 حجاب در فیلیپین
00:28:47 ویدئوی جداکردن کودک از خانوادهاش در آلمان
00:39:47 ادعای نادرست درباره قفل قبرهای دختران متوفی در پاکستان
00:48:59 ماجرای واگذاری جزایر یونان
01:04:30 ادعای گمراهکننده رئیسی درباره شکستن رکورد ۴۰ساله صادرات
01:07:03 طرح ساختگی از مهسا امینی روی جلد مجله تایم
01:10:47 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، تهیهکننده پادکست هفتگی فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ادعای شاخدار رجانیوز درباره وضعیت بینایی نیلوفر آقایی
ادعای شاخدار دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد حجاب در فیلیپین
ادعای نادرست درباره دلیل جدا کردن یک کودک از خانواده مسلمانش توسط پلیس آلمان
«فروش جزیرهها» و «بحران صندوقهای بازنشستگی» در یونان
ادعای نادرست درباره قفل قبرهای دختران متوفی در پاکستان
ادعای گمراهکننده رئیسی درباره شکستن رکورد ۴۰ساله صادرات
طرح ساختگی از مهسا امینی روی جلد مجله تایم
5/12/2023 • 0
ناصرالدینشاه و ایده اسرائیل
این هفته در قسمت ۱۱۰ پادکست فکتنامه، ماجرای پیشنهاد ناصرالدین شاه برای تاسیس یک کشور یهودی را تعریف میکنیم؛ داستان سفر سلطان صاحبقران به فرانسه و دیداری که با یکی از اعضای خانواده روتشیلد، از مشهورترین خانوادههای یهودی داشت.
همچنین درباره جزئیات عملیات طبس (عملیات برای آزادی گروگانهای آمریکایی در ایران)، مقایسه ویدئوهای اعتراض در سخنرانی مکرون و خامنهای، آمارهای زایمان زنان افغانستانی در بیمارستانهای تهران، آمارهای تحصیل کودکان در ایران صحبت میکنیم.
در ادامه هم ادعای ممکن نبودن پرواز هواپیماها بر فراز شهر مکه، سیستم اعتبار اجتماعی چین و همچنین سوژهای درباره عبور یک زیردریایی آمریکایی از خلیج فارس را بررسی میکنیم.
در پایان پادکست هم نظرات شنوندگان را میخوانیم.
00:03:59 عملیات طبس
00:13:52 ویدئوی خامنهای و مکرون
00:26:28 وضعیت زایمان زنان افغانستانی در بیمارستانهای تهران
00:34:17 آمارهای تحصیل کودکان
00:37:07 ناصرالدین شاه و ایده تشکیل اسرائیل
00:56:06 ممنوعیت پرواز در آسمان مکه
01:04:52 سیستم اعتبار اجتماعی چین
01:09:08 زیردریایی آمریکایی در خلیج فارس
01:15:49 کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، تهیهکننده پادکست هفتگی فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ادعای نادرست در مورد بمباران شبانه نیروهای آمریکایی توسط شوروی در «عملیات طبس»
ویدیو گمراه کننده کانال تلگرامی ایران در مورد تفاوت نحوه برخورد خامنهای و مکرون با معترضان
ادعای شاخدار درباره سهم ۷۵درصدی افغانستانیها از زایمانهای تهران و حاشیه
ناصرالدین شاه و پیشنهاد تشکیل کشور اسرائیل
آمار نادرست از کودکان بازمانده از تحصیل و درصد بازگشت به مدارس
ادعاهای شاخدار درباره غیرممکنبودن پرواز بر فراز مکه
از سیستم «اعتبار اجتماعی» چین چه میدانیم؟
پخش اخبار جعلی درباره رویارویی زیردریاییهای فلوریدا و فاتح
5/5/2023 • 1 hour, 30 minutes, 5 seconds
رفراندوم
این هفته در قسمت ۱۰۹ پادکست هفتگی فکتنامه ابتدا درباره قدیمیبودن عکسهایی صحبت میکنیم که به عنوان عکسهای نماز عید فطر امسال منتشر شدند؛ ادعایی که میگوید اینها نشانه «رفراندوم» به نفع جمهوری اسلامی است. در ادامه، جزئیات بیشتری درباره ادعای «برگزار نشدن رفراندوم برای مسائل مختلف» را بررسی میکنیم.
مروری بر درگیری منجر به جانباختن یک زن در باغ شازده کرمان، ادعایی درباره تاریخچه شلیک به هواپیماهای مسافربری، ادعایی درباره مهاجرت معکوس از اسرائیل، سوالهایی درباره رویت هلال ماه قمری و همچنین فکتچکهایی درباره آمارهای اشتغال، ادعای نادرست تشکیل داعش به دست آمریکا و مساله حجاب در وصیتنامه شهدا هم دیگر موضوعات این هفتهاند. در پایان هم چند کامنت شنوندگان را مرور میکنیم.
00:02:26 مرور صحبتهای رهبر جمهوری اسلامی درباره رفراندوم
00:06:43 عکسهای قدیمی نماز عید فطر
00:08:28 رفراندومها در دنیا
00:18:58 درگیری در ماهان
00:29:32 شلیک به هواپیمای مسافربری
00:36:40 جمعیت و مهاجرت در اسرائیل
00:43:36 رویت هلال ماه
00:51:05 اطلاعات گمراهکننده معاون وزیر کار درباره ایجاد اشتغال در سال ۱۴۰۱
00:53:27 تکرار ادعای تشکیل داعش به دست آمریکا- کندی
01:03:13 حجاب و وصیتنامه شهدا
01:08:11 کامنت شنوندگان
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، تهیهکننده پادکست هفتگی فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
استفاده از عکسهای قدیمی نماز عید فطر
ادعای شاخدار رهبر جمهوری اسلامی درباره برگزار نشدن رفراندوم در کشورهای دیگر
فکتها و ابهامها درباره درگیری باغ شازده در ماهان کرمان
ادعای نادرست نور نیوز درباره وقایع مشابه سرنگونی هواپیمای اوکراینی توسط دولتها
ادعای نادرست سخنگوی سپاه و رهبر جمهوری اسلامی درباره مهاجرت معکوس ۲میلیون نفر از اسرائیل
پاسخ به ۱۰ سوال رایج درباره رویت مناقشهبرانگیز هلال در ایران
اطلاعات گمراهکننده معاون وزیر کار درباره ایجاد اشتغال در سال ۱۴۰۱
تکرار ادعای تشکیل داعش به دست آمریکا
4/28/2023 • 1 hour, 12 minutes, 28 seconds
ارشاد هوشمند؟
موضوع اصلی این قسمت از پادکست فکتنامه، بررسی ادعاهای اغراقآمیز درباره نقش هوش مصنوعی در طرح عفاف و حجاب است. به این سوال پاسخ میدهیم که آیا واقعا پلیس ایران میتواند پوشش زنان را با کمک دوربینهای هوشمند کنترل کند؟
در این قسمت همچنین درباره سخنان رهبر جمهوری اسلامی درباره رفراندوم در دنیا، آمارهای زاد و ولد در اسرائیل، تاریخچه تحریمهای آمریکا، سرمایهگذاری ایران در صنعت هستهای فرانسه، فرمان اجرایی دولت آمریکا برای جمعآوری طلا و همچنین چند عکس و ویدئو صحبت میکنیم.
00:04:28 رهبر جمهوری اسلامی و رفراندوم
00:12:12 ادعای اغراقآمیز نقش هوش مصنوعی در طرح عفاف و حجاب
00:25:54 زادوولد در اسرائیل نسبت به ایران
00:34:12 آغاز تحریمهای آمریکا علیه ایران
00:38:04 سرمایهگذاری ایران در صنعت هستهای فرانسه
00:43:42 فرمان اجرایی دولت آمریکا برای جمعآوری طلای مردم
00:54:22 تخریب اموال عمومی و کشتهشدگان در اعتراضهای فرانسه
00:56:44 تعداد مسلمانان و کاتولیکها در فرانسه
01:01:44 خیابان شهید پورناستار جورج فلوید
01:04:33 کامنتهای مخاطبان
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، تهیهکننده پادکست هفتگی فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
رهبر جمهوری اسلامی و رفراندوم
بررسی ادعای اغراقآمیز نقش هوش مصنوعی در طرح عفاف و حجاب
ادعای نادرست درباره هفت برابر بودن زادوولد در اسرائیل نسبت به ایران
اطلاعات نادرست درباره آغاز تحریمهای آمریکا علیه ایران
اطلاعات گمراهکننده درباره سرمایهگذاری ایران در صنعت هستهای فرانسه
فرمان اجرایی سال ۱۹۳۳ دولت آمریکا برای جمعآوری طلای مردم
وضعیت تخریب اموال عمومی و کشتهشدگان در اعتراضهای ۲۰۲۳ فرانسه
مقایسه تعداد مسلمانان و کاتولیکها در فرانسه
ماجرای ساختگی تغییر نام خیابانی در تهران به شهید جورج فلوید
4/21/2023 • 1 hour, 13 minutes, 40 seconds
تئوری توطئه فرود بر ماه
این هفته در پادکست فکتنامه سوژههای مختلفی را مرور و فکتچک میکنیم؛ از موضوع حجاب اجباری که یکی از مهمترین مسائل امروز ایران است تا محتواهایی که در شبکههای اجتماعی منتشر میشوند و همچنین چند فکتچک که هر کدام مربوط به یکی از آمارهای ایران است.
موضوع اصلی این هفته هم، بررسی تئوری توطئه فرود انسان بر ماه است؛ یک تئوری توطئه قدیمی که به تازگی در سایت خبرگزاری فارس هم بازتاب داشته و ما هم تلاش کردیم به ۱۷ ابهامی که این مطلب بیان کرده، پاسخ دهیم.
در پایان هم به چند کامنت و نظر مخاطبان فکتنامه پاسخ میدهیم.
00:02:3 0 آمار حجاب در ایران
00:10:20 حجاب در زمان اشکانیان
00:19:43 اسپیکر الکسا و جنگ جهانی سوم
00:22:28 میرتل کوربین؛ دختری با چهار پا
00:25:32 تئوری توطئه فرود نیامدن انسان بر کره ماه
00:47:35 تئوری توطئه فلوراید
00:50:32 رتبه ایران در تولید سیب
00:54:45 نرخ باروری در ایران
00:57:37 میزان فعالیت فرودگاه امام خمینی
00:59:39 هواپیمای سیمرغ
01:02:10 تعداد گردشگران نوروزی مناطق آزاد
01:03:24 ادعای نادرست جریمه استفاده از ویپیان در آمریکا
01:06:05 کامنتهای مخاطبان
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
هیلا نیکو، کاورهای پادکست را طراحی میکند، باربد بیات، موسیقی پادکست را ساخته و افشین صدری، تهیهکننده پادکست هفتگی فکتنامه است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
آمارهای مربوط به حجاب اجباری در ایران
ماجرای اسپیکر الکسا و پیشبینی جنگ جهانی سوم
داستان میرتل کوربین؛ زنی که چهار پا داشت
ادعای شاخدار خبرگزاری فارس درباره دروغبودن فرود انسان بر ماه
ادعاهای شاخدار درباره کنترل اذهان مردم با فلوراید
ایران چندمین تولیدکننده بزرگ سیب در جهان است؟
وضعیت ایران در میان کشورهای اسلامی در شاخص باروری
مقایسه آمار فرودگاه «امام خمینی» با فرودگاه استانبول
ادعای گمراهکننده درباره طراحی و ساخت هواپیمای ترابری توسط وزارت دفاع
ادعای نادرست درباره رشد تعداد گردشگران نوروزی مناطق آزاد
۲۰ سال زندان و ۱ میلیون دلار جریمه استفاده از VPN در آمریکا
آیا امواج رادیویی برای سلامتی مضر هستند؟
آیا ژاپن اجاق مایکروویو را از زندگی شهروندان حذف کردهاست؟
4/14/2023 • 1 hour, 14 minutes, 35 seconds
تئوری توطئه «کِمترِیل»
این هفته در قسمت جدید پادکست فکتنامه سوژههای متنوعی را مرور میکنیم که در هفته گذشته در سایت به آنها پرداختهایم.
ابتدا درباره مستند جدیدی صحبت میکنیم که فکتنامه تولید کرده و نام آن «روایتهای موازی» است؛ مستندی مربوط به اعتراضهای نیمه دوم سال ۱۴۰۱ در ایران و توضیح این موضوع که منابع خبری نزدیک به حکومت به همراه مسئولان چگونه با انکار واقعیتها در مواردی چون برخورد با معترضان و کشتار آنها، تلاش کردند روایتهایی موازی را تولید کنند.
نخستین فکتچک این قسمت درباره بخشی از یک برنامه تلویزیونی است که در آن یک حافظ قرآن، کاری شبیه به فعالیتهای شعبدهبازی انجام میدهد.
در ادامه به سراغ کسانی میرویم که معتقدند هواپیماهای جت در آسمانها مواد خطرناکی پخش میکنند؛ طرفداران تئوری توطئه «کِمترِیل».
ویدئوها و ادعاهایی را هم درباره درگیری پلیس فرانسه با آتشنشانان، بزرگترین کوسه جهان در خلیج فارس، بیل گیتس و واکسن کرونا، یک طلافروشی در عراق، آمار اکران نوروزی و همچنین عکسهایی که با هوش مصنوعی تولید میشوند مرور خواهیم کرد.
00:01:54 مستند جدید فکتنامه به نام «روایتهای موازی»
00:10:57 شعبدهبازی با قرآن در صداوسیما
00:21:53 تئوری توطئه «کِمترِیل» در ایران
00:32:50 ادعای نادرست فیلترشدن شبکههای اجتماعی در فرانسه
00:34:47 ویدئوی گمراهکننده درگیری پلیس فرانسه با آتشنشانان
00:36:02 ماجرای بزرگترین کوسه جهان در آبهای خلیج فارس
00:41:41 ویدئوی بیلگیتس و واکسن کرونا
00:46:27 ویدئوی طلافروشی در عراق
00:49:56 آمارهای فروش نوروزی سینما
00:52:30 عکس مربوط به «اسب بزرگ»
00:59:27 کامنتهای مخاطبان
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند. موسیقی پادکست فکتنامه را باربد بیات ساخته است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
مستند جدید فکتنامه به نام «روایتهای موازی»
اجرای شعبدهبازی «آزمون کتاب» با قرآن توسط محمدمهدی حقگویان
تئوری توطئه کِمتریل
ادعای شاخدار فیلترینگ شبکههای اجتماعی در فرانسه
ویدیوی گمراهکننده از درگیری آتشنشانان و پلیس فرانسه
کوسهنهنگ؛ بزرگترین گونه کوسه در خلیج فارس
ادعای شاخدار اعتراف بیل گیتس درباره اشتباهبودن واکسیناسیون کرونا
ماجرای ویدئوی مرد روحانی و گردنبند طلا
ادعای نادرست رشد۷۰ درصدی مخاطبان سینما در اکران نوروزی ۱۴۰۲
تصاویر ساختگی اسبهای غولپیکر توسط هوش مصنوعی
4/7/2023 • 1 hour, 15 minutes, 18 seconds
فکتنامه در ۱۴۰۱
قسمت ۱۰۵ پادکست هفتگی فکتنامه، یک قسمت ویژه است؛ سالگرد تولد سایت فکتنامه که فعالیت خود را از سال ۱۳۹۶ آغاز کرد و البته سالگرد سومین سال فعالیت «پادکست» فکتنامه.
در این قسمت همه چیز از همان ثانیه اول، ویژه است؛ موسیقی جدید پادکست را باربد بیات، آهنگساز ایرانی برای پادکست فکتنامه ساخته و در طول پادکست نیز میتوانید قطعههای جدید آن را بشنوید.
این قسمت را با مرور اعداد و ارقام آمارهای مربوط به فکتنامه شروع میکنیم و توضیح میدهیم که چند فکتچک منتشر کردهایم، چه کسانی را بیشتر از همه فکتچک کردهایم و بعد به سراغ آمارهای شبکههای اجتماعی میرویم.
در ادامه توضیح میدهیم که شاخدار سال چه بوده، کدام فکتچک از همه بیشتر زحمت داشته و کدامیک بیشتر از بقیه ما را در سال گذشته غافلگیر کرده است.
مرور فکتچکهایی درباره مقایسه مصرف گاز و بنزین در ایران و ۱۷ کشور جهان، تابعیت ایرانی، بههمریختگی ساعتهای دیجیتال در ایران، تصویر ساختگی از زانو زدن پوتین، تصاویر نادرست کانال سپاه از یک حمله موشکی و همچنین ادعای نادرست دزدی کمکهای چین به زلزلهزدگان سوریه، سوژههایی است که در این قسمت مرور میکنیم. تکرار شایعه ترور قاضی صلواتی و همچنین ادعای شاخدار وزیر ارتباطات درباره قطعشدن اینترنت در ایران هم دیگر فکتچکهای ما هستند.
در پایان هم چند کامنت از کاربران را که در کستباکس نوشتهاند میخوانیم و به آنها پاسخ میدهیم و دربارهشان صحبت میکنیم.
00:03:35 گزارش فکتنامه در سال ۱۴۰۱
00:18:13 فکتچکهای سال
00:31:28 مصرف بنزین و گاز در ایران
00:36:46 توضیح درباره فکتچک حضور ایران در اوکراین
00:40:02 تابعیت ایرانی
00:42:52 تصویر ساختگی زانو زدن پوتین
00:47:01 تصاویر نادرست از یک حمله موشکی
00:48:09 ادعای نادرست دزدی کمکهای چین
00:51:02 به همریختگی ساعتهای دیجیتال در ایران
00:53:16 تکرار شایعه ترور قاضی صلواتی
00:55:12 ادعای شاخدار وزیر ارتباطات درباره قطعشدن اینترنت
00:56:39 پاسخ به کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند. موسیقی پادکست فکتنامه را باربد بیات ساخته است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
کارنامه فکتنامه در سال ۱۴۰۱
مقایسه آمار مصرف گاز و بنزین در ایران و هفده کشور پرجمعیت جهان
ادعای نادرست خامنهای درباره عدم مشارکت ایران در جنگ اوکراین
کم و کیف اعطای تابعیت در ایران
انتشار تصویر ساختگی زانو زدن پوتین در برابر رئیس جمهوری چین
تصاویر نادرست کانال سپاه از حمله موشکی به روستایی در سوریه
ادعای نادرست دزدی کمکهای چین به زلزلهزدگان سوریه به دست آمریکاییها
بههمریختگی ساعت دستگاههای دیجیتال با لغو ساعت تابستانی
تکرار شایعه ترور ابوالقاسم صلواتی
ادعای شاخدار وزیر ارتباطات درباره قطع اینترنت در سال ۱۴۰۱
3/31/2023 • 0
آنجلینا جولی و سرقت ژن ایرانی
این قسمت از پادکست فکتنامه را با بررسی پیام نوروزی رهبر جمهوری اسلامی ایران شروع میکنیم. او در این پیام به موضوع «بررسی گفتههای نادرست مسئولان» اشاره کرد. توضیح دادیم که اهمیت فکتچکینگ چیست و چرا اعتبارسنجی گفتهها تا این اندازه در نگاه مسئولان جمهوری اسلامی مهم است.
همچنین سه گفته او درباره مشارکتنکردن ایران در جنگ اوکراین، کرونا و همچنین صادرات غیرنفتی را هم بررسی میکنیم.
یک فکتچک مربوط به گزارش مسمومیت دانشآموزان در ایران داریم و ادعای شاخدار جمعآوری ژن ایرانی توسط آنجلینا جولی و همچنین ادعای انسیه خزعلی درباره زنان ایران و وضعیت تلفات جادهای در ایران را بررسی میکنیم.
00:03:53 پیام نوروزی رهبر جمهوری اسلامی
00:14:03 ادعای نادرست خامنهای درباره عدم مشارکت ایران در جنگ اوکراین
00:22:07 ادعای نادرست خامنهای درباره کرونا در ایران
00:26:41 ادعای گمراهکننده خامنهای درباره صادرات غیرنفتی
00:29:30 ادعای مسمومیت دانشآموزان با نفتالین و قرص برنج
00:35:21 ادعای شاخدار جمعآوری ژن ایرانی توسط آنجلینا جولی
00:51:30 نقل قول نادرست انسیه خزعلی درباره جلوتر بودن زنان ایرانی از زنان ژاپنی
00:57:12 آمار تلفات جادهای
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ادعای نادرست خامنهای درباره عدم مشارکت ایران در جنگ اوکراین
مستند «از انکار تا واقعیت؛ پهپادهای جمهوری اسلامی در اوکراین چه میکنند؟»
ادعای نادرست خامنهای درباره کرونا در ایران
ادعای گمراهکننده خامنهای درباره صادرات غیرنفتی
ادعای مسمومیت دانشآموزان با نفتالین و قرص برنج
ادعای شاخدار جمعآوری ژن ایرانی توسط آنجلینا جولی
نقل قول نادرست انسیه خزعلی درباره جلوتر بودن زنان ایرانی از زنان ژاپنی
آمار تلفات جادهای
3/24/2023 • 0
نه نیتروژن، نه بمبچه
این هفته در پادکست فکتنامه، باز هم درباره موضوع «گزارش مسمومیتهای سریالی» صحبت میکنیم و از دو فکتچکی میگوییم که در هفته گذشته درباره آن نوشتهایم.
ابتدا به سراغ بررسی ابهامها و تناقضهای یک اعتراف تلویزیونی پر ابهام میرویم که ادعا میکند مربوط به مسمومیت سریالی دانشآموزان در لارستان است.
در ادامه نیز درباره عکسی توضیح میدهیم که قدیمی است اما بسیاری در شبکههای اجتماعی آن را به عنوان بمبچههای سپاه پاسداران معرفی کرده و ادعا میکنند عامل مسمومیت دانشآموزان است.
فکتچک مربوط به روز درختکاری رهبر جمهوری اسلامی، ویدئوی ادعایی از یک موشک آمریکایی که ادعا میشود مربوط به سپاه است و همچین سه سوژه درباره ادعای شاخدار قانونیشدن رابطه با کودکان در هلند، ادعای قدیمی درباره وضعیت خشونت علیه زنان در آلمان و یک ویدیوی مربوط به غارت در ایالات متحده را بررسی میکنیم.
00:03:02 تناقضهای اعترافات تلویزیونی «عوامل مسمومیتهای لارستان»
00:14:12 تصویر بمبچههایی که گفتهشده سپاه در مسمومیت سریالی دانشآموزان استفاده کرده
00:19:24 فیلم خامنهای در روز درختکاری، از داخل بیت است
00:30:58 ویدیو ادعایی از پدافند موشکی سپاه، یک موشک آمریکایی است
00:33:42 ادعای قانونیشدن رابطه جنسی با کودکان در هلند
00:40:22 گزارشهای خشونت علیه زنان در آلمان
00:45:25 ویدئوی غارت قطار در آمریکا
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
تناقضهای اعترافات تلویزیونی «عوامل مسمومیتهای لارستان»
تصویر بمبچههایی که گفتهشده سپاه در مسمومیت سریالی دانشآموزان استفاده کرده
فیلم خامنهای در روز درختکاری، از داخل بیت است
لینک ویدیوی آموزش تشخیص زمان از روی سایه
ویدیو ادعایی از پدافند موشکی سپاه، یک موشک آمریکایی است
ادعای قانونیشدن رابطه جنسی با کودکان در هلند
گزارشهای خشونت علیه زنان در آلمان
ویدئوی غارت قطار در آمریکا
3/17/2023 • 0
«مسمومیتهای سریالی»
گزارشهایی که از مسمومیتهای سریالی در مدارس ایران منتشر شده، سوژه اصلی قسمت ۱۰۲ پادکست هفتگی فکتنامه است.
ابتدا توضیح میدهیم که فکتچکینگ این موضوع چه دشواریهایی دارد و بعد به سراغ ادعاهای نادرست و گمراهکنندهای میرویم که مسئولان در موارد مختلف درباره منشا این اتفاقات گفتهاند؛ گاز ان۲، گاز فلفل و یک تانکر حاوی سوخت «نفتا».
همچنین مرور میکنیم که چه چیزهایی درباره پرونده مرگ دختری به نام فاطمه رضایی در قم میدانیم که برخی میگویند بر اثر مسمومیت بوده اما خانوادهاش ارتباط با این موضوع را تکذیب میکنن.
فکتچکی درباره حمله نواب صفوی به مدرسهای دخترانه در ساری و همچنین خبرهای نادرست درباره میزان لیتیوم کشفشده در ایران و فهرست ممنوعیت ورود به ایالات متحده، دیگر سوژههای این هفته پادکست فکتنامهاند.
00:01:22 توضیح درباره بررسی گزارشهای مسمومیت دانشآموزان
00:05:40 ادعای نادرست درباره نقش گاز N2 در مسمومیت دختران دانشآموز
00:10:34 ادعای گمراهکننده درباره نقش گاز فلفل در مسمومیت دختران دانشآموز
00:13:14 ادعای نقش تانکر نفتا در مسمومیت دختران دانشآموز
00:19:24 دانستهها و ابهامات درباره مرگ فاطمه رضایی
00:23:44 ماجرای حمله نواب صفوی به یک دبیرستان دخترانه در ساری
00:32:53 ادعای نادرست درباره ذخایر لیتیوم ایران
00:36:46 لیست ممنوعیت ورود به ایالات متحده
00:39:01 ادعای نادرست عضو موتلفه درباره جمعیت فعال اقتصادی در اینترنت
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ادعای نادرست درباره نقش گاز N2 در مسمومیت دختران دانشآموز
ادعای گمراهکننده درباره نقش گاز فلفل در مسمومیت دختران دانشآموز
دانستهها و ابهامات درباره ادعای نقش تانکر نفتا در مسمومیت دختران دانشآموز
دانستهها و ابهامات درباره مرگ فاطمه رضایی
ماجرای حمله نواب صفوی به یک دبیرستان دخترانه در ساری
ادعای نادرست درباره ذخایر لیتیوم ایران
ماجرای حذف ۱۸ نام از لیست ممنوعیت ورود وزارت امور خارجه آمریکا
ادعای نادرست عضو موتلفه درباره جمعیت فعال اقتصادی در اینترنت
3/10/2023 • 41 minutes, 6 seconds
دولتِ خبرهای نادرست
این هفته در قسمت ۱۰۱ پادکست فکتنامه ابتدا توضیح میدهیم که کار بررسی جمعیت تظاهرکنندگان در بروکسل به کجا رسید و بعد از آن هم یک فکتچک درباره صدای شلیک و انفجار در کرج را مرور میکنیم؛ اتفاقی که برخی میگویند جواب به یک حمله بوده و حکومت میگوید یک «مانور روتین» بوده.
دو ادعای وزیر امور خارجه دولت ابراهیم رئیسی را فکتچک میکنیم که تکرار کرده بود کسی از معترضان در ایران کشته نشده و پلیس از سلاح جنگی استفاده نکرده است.
ادعای نادرست معاون وزیر علوم درباره دلیل اخراج و تعلیق گسترده اساتید دانشگاهها هم دیگر موضوعی است که به آن پرداختیم.
چهارمین فکتچک این قسمت که در آن یکی از مسئولان دولتی حرفی نادرست زده هم مربوط به ادعایی است درباره مهاجرت تحصیلی در ایران.
سرعت شناورهای آمریکایی و ایرانی، ادعای نادرست قانونیشدن تجاوز جنسی به حیوانات در اسپانیا و عکس مربوط به بایدن و زلنسکی، دیگر سوژههای این هفته هستند.
00:02:11 توضیح تعداد جمعیت راهپیمایی بروکسل
00:05:57 عکسهای قدیمی در خبر مربوط به صدای انفجار در کرج
00:16:49 امیرعبداللهیان و ادعای کشتهنشدن معترضان
00:22:17 امیرعبداللهیان و ادعای استفاده نکردن از سلاح جنگی
00:23:56 ادعای اخراج اساتید به دلیل ناتوانی علمی
00:29:36 مهاجرت تحصیلی
00:34:13 سرعت شناورهای آمریکایی و ایرانی
00:36:59 ادعای نادرست قانونیشدن تجاوز جنسی به حیوانات در اسپانیا
00:42:27 عکس زلنسکی و بایدن در اوکراین
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
چند نفر در راهپیمایی ۱ اسفند در بروکسل شرکت کردند؟
استفاده از عکسهای قدیمی برای خبر شلیک پدافند در کرج
ادعای کشتهنشدن معترضان در ایران
ادعای استفاده نکردن پلیس از سلاح جنگی
ادعای نادرست وزارت علوم در مورد اخراج اساتید به دلایل علمی و نه سیاسی
ادعای نادرست معاون دانشجویی وزارت علوم درباره «مهاجرت تحصیلی»
ادعای نادرست فرمانده نیروی دریایی سپاه درباره سرعت شناورهای ایرانی
ادعای نادرست قانونی اعلام شدن تجاوز به حیوانات در اسپانیا
ماجرای عکس بایدن و زلنسکی در اوکراین
3/3/2023 • 45 minutes, 44 seconds
چون که صد آمد
صدمین قسمت پادکست فکتنامه را با یک مرور کوتاه شروع میکنیم؛ پخش صداهایی از قسمتهای گذشته که در آنها فکتچکهای مختلفی را مرور کردیم و البته گاهی خندیدیم و گاهی بغض کردیم.
بعد از این مقدمه در این باره توضیح میدهیم که چه تغییراتی را در فکتچک مربوط به تاثیر کوروش بر توماس جفرسون انجام دادهایم.
پیش از مرور فکتچکها به جمعیت تظاهرات بروکسل اشاره میکنیم و درباره رکورد تورم در ایران صحبت میکنیم.
فکتچک دیگری که به آن اشاره میکنیم، خبر نادرستی است که ادعا میکند امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه گفته به رژیم چنج در ایران اعتقادی ندارد؛ گفتهای که مربوط به ایران نیست و درباره روسیه است.
همچنین فکتچکی را درباره نقش و تاثیر NSA (آژانس امنیت ملی آمریکا) بر اینترنت توضیح میدهیم.
در پایان نیز به سراغ کامنتهای شنوندگان میرویم.
ممنون که در صد قسمت گذشته با ما همراه بودید.
00:00:00 مقدمه قسمت صدم
00:11:36 توضیح درباره فکتچک تاثیر کوروش بر توماس جفرسون
00:22:49 جمعیت تظاهرات بروکسل
00:31:01 رکورد تورم در ایران
00:35:25 نقلقول مکرون درباره تغییر رژیم
00:41:34 نقش اناسای در کنترل اینترنت
00:47:31 بررسی کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
توماس جفرسون و تاثیرپذیری از کوروش کبیر
آیا رکورد تورم سالانه ایران شکسته شد؟
زیرنویس جعلی گفتههای مکرون در کنفرانس مونیخ درباره تغییر رژیم در ایران
توان تجسس NSA در اینترنت چقدر است؟
2/24/2023 • 0
کوروش و جفرسون در ۲۲ بهمن
سوژه اصلی این هفته پادکست فکتنامه، راهپماییهایی است که در ایران و در لسآنجلس در روز ۲۲ بهمن برگزار شده است. بررسی میکنیم که آیا عددهایی که رسانههای مختلف از این راهپیماییها منتشر کردهاند، چه قدر میتواند در عمل اتفاق افتاده باشد.
پیش از آن البته توضیح میدهیم که چرا به گفته ولیعهد پیشین ایران، رضا پهلوی، درباره نقش لوح کوروش در تهیه بیانیه استقلال ایالات متحده آمریکا نشان نیمهدرست دادهایم.
مقایسه قدرت خرید، بیسوادی و ارزانی و گرانی اجناس در دوره پهلوی و جمهوری اسلامی نیز سه موضوعی است که به آنها میپردازیم.
در ادامه هم درباره ادعای شاخدار تولد نوزادان دمدار بعد از تزریق واکسن کرونا در ترکیه و همچنین ادعاهای شاخدار وزیر امور خارجه رئیسی درباره بازداشتنشدن روزنامهنگاران و استفاده نکردن از سلاح گرم در اعتراضهای ماههای گذشته صحبت خواهیم کرد.
یک فکتچک را هم درباره مقایسه اینترنت در ایران و کره شمالی بررسی میکنیم.
00:01:54 معرفی پروژه اینترنتآباد
00:05:39 کامنتهای شنوندگان و مخاطبان
00:11:24 توماس جفرسون و تاثیرپذیری از کوروش کبیر
00:28:54 چند نفر در تجمع ۲۲ بهمن ۱۴۰۱ لسآنجلس شرکت کردهاند؟
00:44:06 تخمین جمعیت راهپیمایی ۲۲ بهمن ۱۴۰۱ در سراسر ایران
00:50:01 ادعای نادرست کیهان درباره مقایسه قدرت خرید در دوره پهلوی و امروز
00:53:04 ادعای نادرست درباره قدرت خرید مردم ایران
00:57:3 0 ادعای گمراهکننده نرخ بیسوادی مطلق در دوره قاجار و پهلوی
00:02:25 ادعای شاخدار تولد نوزادانی با دُم در ترکیه
01:09:44 ادعای گمراهکننده وزیر ارتباطات در مقایسه اینترنت ایران و کرهشمالی
01:14:44 آیا پلیس ایران در اعتراضهای سال ۱۴۰۱ اجازه حمل سلاح گرم نداشته است؟
01:16:32 ادعای شاخدار وزیر خارجه؛ هیچ روزنامهنگاری در جریان ناآرامیها بازداشت نشد
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
اینترنت آباد
توماس جفرسون و تاثیرپذیری از کوروش کبیر
چند نفر در تجمع ۲۲ بهمن ۱۴۰۱ لسآنجلس شرکت کردهاند؟
تخمین جمعیت راهپیمایی ۲۲ بهمن ۱۴۰۱ در سراسر ایران
ادعای نادرست کیهان درباره مقایسه قدرت خرید در دوره پهلوی و امروز
ادعای گمراهکننده نرخ بیسوادی مطلق در دوره قاجار و پهلوی
ادعای نادرست درباره قدرت خرید مردم ایران
ادعای شاخدار تولد نوزادانی با دُم در ترکیه
ادعای گمراهکننده وزیر ارتباطات در مقایسه اینترنت ایران و کرهشمالی
آیا پلیس ایران در اعتراضهای سال ۱۴۰۱ اجازه حمل سلاح گرم نداشته است؟
ادعای شاخدار وزیر خارجه؛ هیچ روزنامهنگاری در جریان ناآرامیها بازداشت نشد
2/17/2023 • 1 hour, 23 minutes, 30 seconds
اموال ”افسانهای” شاه!
این هفته در پادکست فکتنامه، ابتدا سه کامنت را بررسی میکنیم؛ نظراتی که به ما کمک میکنند در ادامه، پادکست بهتری داشته باشیم.
بعد از این مقدمه به سراغ ادعای قوه قضاییه درباره وضعیت اعتصاب غذای فرهاد میثمی میرویم و بعد از آن از زلزلهای که در ایران، ترکیه و سوریه رخداده صحبت میکنیم.
موضوع اصلی این قسمت اما، پرونده بررسی اموالی است که ادعا میشود محمدرضا شاه از ایران خارج کرده است؛ ادعایی که از زمان انقلاب سال ۱۳۵۷ تا کنون در کتابهای تاریخی، تاریخ شفاهی، مطبوعات و در سالهای اخیر در سایتهای خبری به آن پرداخته شده و عددها میلیارد دلاری درباره آن به چشم میخورد.
در این قسمت، مجموعه پژوهشهایی که در این زمینه کردهایم را معرفی میکنیم.
00:01:42 بررسی کامنتها و نظرات
00:10:06 ادعای نادرست قوه قضائیه درباره وضعیت فرهاد میثمی
00:17 :00 زلزله ترکیه و سوریه
00:21:55 ادعای تاثیر برداشت لیتیوم بر زلزله خوی
00:31:18 هلال احمر ایران و ترکیه و کمکرسانی به زلزله خوی
00:34:22 اموال «افسانهای» شاه!
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ادعای خبرگزاری میزان درباره اعتصاب غذای فرهاد میثمی
دستورالعمل سایت تئیت برای مقابله با اخبار نادرست در زمان زلزله
شایعه ارتباط زمینلرزه خوی با خشکشدن دریاچه ارومیه به دلیل برداشت لیتیوم
ادعای نادرست شبکههای اجتماعی درباره مصاحبه فرماندار خوی و بودجه زلزله
ماجرای پیشنهاد کمک ترکیه به ایران بر سر زلزله خوی و رد آن از سوی ایران
بررسی ادعاهای رسانههای ایرانی درباره داراییهای شاه خارج از ایران
2/10/2023 • 1 hour, 3 minutes, 31 seconds
کیف اینترنتی
این هفته در قسمت ۹۷ پادکست فکتنامه، موضوعات مختلفی را بررسی میکنیم که اولین موضوع، مربوط به آمارهای اشتغال در دولت ابراهیم رئیسی است.
در ادامه نگاهی میکنیم به این خبر نادرست که ادعا میکند رئیسجمهور آمریکا کیفی دارد که میتواند با زدن یک دکمه از آن، اینترنت جهانی را قطع کند.
کمی درباره شرایط قانونی قرار گرفتن یک گروه در فهرست تروریستی اتحادیه اروپا صحبت میکنیم و در ادامه به سراغ موضوع خبرهای نادرستی میرویم که در خبر مربوط به «مصوبه شرایط خروج زنان از کشور» منتشر شده است.
تعداد سفارتخانههای کشورها در ایران، تعداد مهمانهای کنفرانسی که با نام «زنان تاثیرگذار» در تهران برگزار شده و ادعاهای فرمانده نیروی انتظامی درباره برخورد با معترضان نیز دیگر سوژههای این هفتهاند.
00:01:07 کتابچه راهنمای راستیآزمایی
00:04:57 آمارهای اشتغال در دولت ابراهیم رئیسی
00:10:24 کیف اینترنتی
00:15:19 اتحادیه اروپا و فهرست سازمانهای تروریستی
00:20:20 مصوبه خروج زنان از کشور
38: 0:26 نقل قول جعلی منتسب به محسن رضایی
00:30:10 تعداد سفارتخانههای خارجی در ایران
00:34:12 مهمانان «کنگره زنان تاثیرگذار» در تهران
00:36:17 فرمانده فراجا و برخورد با معترضان
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
کتابچه راهنمای راستیآزمایی
ادعای نادرست دولت درباره ایجاد یک میلیون شغل جدید
اتحادیه اروپا و قرار دادن نام یک سازمان در فهرست گروههای تروریستی
«مصوبه جدید درباره خروج زنان از کشور»
نقل قول جعلی منتسب به محسن رضایی
چند کشور در ایران سفارت دارند؟
تعداد زنان شرکتکننده در کنگره «بانوان تاثیرگذار»
فرمانده فراجا و برخورد با معترضان
2/3/2023 • 40 minutes, 49 seconds
«زمستان سخت»
این هفته در قسمت ۹۶ پادکست فکتنامه فکتچکها و سوژههای مختلفی را بررسی میکنیم و یکی از مهمترین سوژهها، «زمستان سخت اروپا»ست؛ عبارتی که ماههاست از زبان مسئولان جمهوری اسلامی شنیده میشود. در این قسمت نگاهی میکنیم به آمارها و فکتهایی که نشان میدهد وضعیت واردات و مصرف گاز طبیعی در اروپا چگونه است.
در ادامه درباره ناوهای سهند و سبلان صحبت میکنیم و به شایعهای میپردازیم که در مورد استخدام خلبانهای واکسننزده منتشر شده است.
مروری بر گلهای ملی علی دایی، رتبه زنان ایرانی در امید به زندگی و همچنین خبر نادرست حجاب اجباری در آمریکا نیز دیگر سوژههای این قسمت هستند.
در پایان نیز درباره خبرهای جعلی دستگیری و شکنجه حسن فیروزی صحبت میکنیم؛ شخصی که گفته میشد در زندان، منتظر اجرای حکم اعدام است اما خبرهایی که درباره او منتشر شده بود، جعلی بودند.
00:00:59 کتابچه راهنمای فکتچکینگ
00:05:13 آمارها درباره زمستان سخت اروپا
00:11:04 اینفوگرافیک زمستان سخت اروپا
00:19:32 ناو سهند و سبلان
00:30:38 واکسیناسیون خلبانان مجمع جهانی اقتصاد
00:37:18 گلهای ملی علی دایی
00:42:35 رتبه زنان ایران در امید به زندگی
00:46:18 حجاب اجباری در آمریکا
00:51:47 ماجرای پرونده حسن فیروزی
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
کتابچه راهنمای راستیآزمایی
زمستان سخت در اروپا؛ دادههای آماری چه میگویند؟
درستیسنجی اینفوگرافیک «زمستان سخت اروپا»
ماجرای ناو سهند و سبلان چه بود؟
ادعای شاخدار استفادهکردن سران غربی از خلبانهای واکسینهنشده
آمارهای علی دایی؛ چند گل با پا؟ چند گل با سر؟
ادعای شاخدار برقراری حجاب اجباری در مجلس ایالت میزوری آمریکا
آمار نادرست سردار نقدی درباره ارتقای رتبه ایران در شاخص امید به زندگی
1/27/2023 • 0
آبسوزها
این هفته در پادکست فکتنامه، ابتدا درباره مستندی صحبت میکنیم که در فکتنامه ساختهایم و موضوع آن، نقش ایران در ارسال پهپاد به روسیه و کمک به این کشور در جنگ اوکراین است.
در ادامه به سراغ ریشه شعار زن، زندگی، آزادی میرویم و نگاهی میکنیم به وضعیت آزادیهای زنان در حکومت پهلوی. همچنین درباره کسری بودجه امسال ایران صحبت میکنیم.
خودروی آبسوز، سوژه دیگری است که به سراغش میرویم؛ «اختراعی» که پایه و اساس علمی ندارد. بررسی میکنیم که چرا برخی حکومتها تمایل دارند از «دستاوردهایی» صحبت کنند که شبهعلم است.
درباره تحریم اینترنت ایران و همچنین مصرف گاز در کشور نیز دو فکتچک را مرور میکنیم.
00:02:53 مستند «از انکار تا واقعیت؛ پهپادهای جمهوری اسلامی در اوکراین چه میکنند؟»
00:07:36 ریشههای شعار زن، زندگی، آزادی
00:21:22 ادعای نادرست تکذیب کسری بودجه
00:25:55 ادعای شاخدار خودروی آبسوز
00:41:36 مجوز عمومی اوفک برای حمایت از «آزادی اینترنت در ایران»
00:47:16 ادعای نادرست معادلبودن میزان مصرف گاز طبیعی در ایران و چین
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
مستند «از انکار تا واقعیت؛ پهپادهای جمهوری اسلامی در اوکراین چه میکنند؟»
شعار زن، زندگی، آزادی ارتباطی با سمینار حزب رستاخیز ندارد.
آیا وضعیت زنان ایران نسبت به دوران پهلوی بهتر شده است؟
ادعای نادرست تکذیب کسری بودجه
ادعای شاخدار خودروی آبسوز
مجوز عمومی اوفک برای حمایت از «آزادی اینترنت در ایران»
ادعای نادرست معادلبودن میزان مصرف گاز طبیعی در ایران و چین
1/20/2023 • 53 minutes, 56 seconds
«شایعه ترور»
شایعه ترور قاضی ابوالقاسم صلواتی در روزهای گذشته، یکی از اصلیترین جریانهای خبری نادرست در شبکههای اجتماعی است. در این اپیزود توضیح میدهیم که این خبر، چه زمینههایی داشته، از کجا شروع شده و چه کاربرانی در شبکههای اجتماعی به آن پرداختهاند.
همچنین درباره ادعای وزیر علوم دولت رئیسی صحبت میکنیم که گفته بود در اعتراضهای این چند ماه، خون از دماغ دانشجویان نیامده است. توضیح میدهیم که چرا این ادعا شاخدار است.
در ادامه ادعای نادرست درباره بهرهبرداری از آب ژرف را بررسی میکنیم و درباره دریافت اینترنت استارلینک روی موبایل صحبت میکنیم.
همچنین توضیح میدهیم که چرا ادعای وزیر کشور درباره اینکه در ایران چیزی به اسم لباس شخصی نداریم، شاخدار است.
00:06:42 خشونت علیه دانشجویان و ادعای شاخدار وزیر علوم
00:11:47 شایعه ترور قاضی صلواتی
00:28:34 دریافت اینترنت استارلینک روی موبایل
00:33:31 بهرهبرداری از آب ژرف
00:39:32 لباسشخصیها در ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
خشونت علیه دانشجویان و ادعای شاخدار وزیر علوم
ارائه اینترنت ماهوارهای برای موبایل در آینده نزدیک
ادعای نادرست درباره آب ژرف با ظرفیت ۱۰۰۰ میلیارد مترمکعب
بررسی نحوه شکلگیری شایعه ترور قاضی صلواتی
ادعای شاخدار تکذیب وجود لباس شخصی
1/13/2023 • 51 minutes, 3 seconds
۷۲ ساعت و ۴۸ دقیقه پنهانکاری
این اپیزود ویژه در سومین سالگرد شلیک موشکهای پدافند سپاه به هواپیمای شماره ۷۵۲ اوکراین منتشر میشود؛ گاهشمار سرنگونی هواپیمایی که زمان سقوط تا قبول مسئولیت آن، ۷۲ ساعت و ۴۸ دقیقه بود.
این گاهشمار را پیشتر در انتهای اپیزود ۴۱ پادکست فکتنامه منتشر کرده بودیم و امسال همزمان با سالگرد سرنگونی، آن را به صورت جداگانه و در قالب یک اپیزود ویژه منتشر میکنیم.
گاهشمار وقایع سقوط هواپیمای اوکراینی (از لحظه سقوط تا قبول مسئولیت)
1/8/2023 • 11 minutes, 7 seconds
تبلیغات خودجوش!
این هفته در پادکست فکتنامه، ادعای علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی را درباره سالگرد قاسم سلیمانی بررسی میکنیم. توضیح میدهیم که چرا برخلاف گفته او درباره «خودجوش» بودن و «نبودن تبلیغات»، سالگرد مراسم قاسم سلیمانی در سطوح مختلف نظام تبلیغ شده است.
هشتگ «جانفدا» دیگر موضوعی است که به آن میپردازیم؛ هشتگی که ادعا میشود داغترین کلیدواژه جهان بوده است. نشان میدهیم که چرا چنین چیزی درست نیست.
در ادامه به سراغ ادعای حسین طائب، مشاور فرمانده سپاه میرویم که ادعا میکند کشورهای به قول او پیشرفته، «بارها» سعی در مخفیکاری در شلیک پدافند به هواپیمای خودی شدهاند.
قدرت در میان اعضای خانواده رهبر جمهوری اسلامی، ادعای کشف محموله سلاح و همچنین تاریخچه قیمت دلار هم از دیگر سوژههای این هفته پادکست فکتنامه است.
00:01:52 تبلیغات سالگرد قاسم سلیمانی
00:10:36 هشتگ جانفدا
00:15:08 تاریخچه شلیک به هواپیمای خودی
00:23:22 قدرت در خانواده رهبر جمهوری اسلامی
00:33:23 ادعای کشف محموله سلاحهای آمریکایی
00:41:16 وضعیت دلار در دولت ابراهیم رئیسی
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ادعای شاخدار خامنهای درباره تبلیغات مراسم سالگرد قاسم سلیمانی
ادعای نادرست درباره داغشدن هشتگ جانفدا در سطح جهانی
تاریخچهای از شلیکهای موشکی به هواپیماهای مسافری
بررسی ادعای تسنیم درباره «خویشتنداری» رهبر جمهوری اسلامی از تقسیم پست میان اقوام
کشف محموله سلاحهای آمریکایی در استان خراسان شمالی
آمار نادرست هواداران دولت در مقایسه افزایش قیمت ارز در دولت رئیسی و دولتهای سابق
1/6/2023 • 47 minutes, 18 seconds
مکتبخانه
این هفته در پادکست فکتنامه برخلاف بیشتر اپیزودها که فکتچکهای هفته را مرور میکنیم، به سراغ یکی از پروژههای فکتنامه به نام «مکتبخانه» رفتهایم. انیمیشنهای مکتبخانه مجموعهای از مفاهیم و ابزارها را معرفی میکنند که همه میتوانند با استفاده از آنها، توان بیشتری برای مواجه شدن با خبرها را داشته باشند.
در این قسمت، این مفاهیم را توضیح میدهیم:
حباب اطلاعاتی
گمراهی به دست گوگل
استفاده از سایتهای خارجی برای گمراهی
تبلیغات سیاسی
منافع مادی در انتشار خبرهای نادرست
پادکست این هفته فکتنامه را فرهاد، سردبیر سایت فکتنامه اجرا میکند.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
لینک انیمینشنهای مکتبخانه در سایت فکتنامه:
https://factnameh.com/fa/education?count=24
لینک انیمیشنهای مکتبخانه در یوتیوب:
https://www.youtube.com/watch?v=TJrAqe4W7OM&list=PLeh21A87yYofVc9Y_j0c7-aXvIFj4aGJc
12/30/2022 • 23 minutes, 40 seconds
ادعای بمبگذاری در شیراز
این هفته در پادکست هفتگی فکتنامه به سراغ ابهامهایی درباره ادعای بمبگذاری در شیراز میرویم؛ ادعایی که منجر به دستگیری پنج ورزشکار شده است. توضیح میدهیم که چرا درباره مکان و نحوه بمبگذاری، تناقضها و ایرادهای مختلفی به چشم میخورد.
سه فکتچک درباره وضعیت حقوق زنان در آمریکا داریم و در ادامه به این سوال پاسخ میدهیم که: «آیا برداشت گسترده پول از بانکها اقتصاد ایران را مختل میکند؟»
در پایان نیز توضیح میدهیم که چرا ادعای تکراری رهبر جمهوری اسلامی درباره تشکیل داعش به دست آمریکا، ادعایی نادرست است.
00:01:29 آیا شب ۴ آبان در شیراز بمبگذاری شده؟
00:22:37 ادعای گمراهکننده ناامنی آمریکا برای زنان
00:29:00 زندانیان زن در آمریکا
00:31:55 قتل ۲۵۰ زن در خیابانهای آمریکا بهدست پلیس
00:35:00 برداشت گسترده پول از بانکها و اقتصاد ایران
00:44:39 ادعای تشکیل داعش به دست آمریکا
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
آیا شب ۴ آبان در شیراز بمبگذاری شده؟
ادعای گمراهکننده سخنگوی دولت درباره زندانیان زن در آمریکا
ادعای گمراهکننده سخنگوی دولت درباره قتل ۲۵۰ زن در خیابانهای آمریکا بهدست پلیس
ادعای گمراهکننده ناامنی آمریکا برای زنان
آیا برداشت گسترده پول از بانکها اقتصاد ایران را مختل میکند؟
ادعای تشکیل داعش به دست آمریکا
12/23/2022 • 53 minutes, 55 seconds
آغاز اعدامها
اعدام دو نفر از افرادی که پس از شروع اعتراضهای اخیر دستگیر شدهاند، آغاز شده است و مقامات ایران میگویند، اتهام آنها محاربه بوده است.
ما نیز در پادکست این هفته، ابتدا ادعای نادرست عبدالله گنجی را درباره اینکه در ایران به کودک ۱۵ ساله محارب گفته نمیشود بررسی میکنیم و بعد به سراغ هفت ابهام و ایراد حقوقی به روند محاکمه متهمان پرونده روحالله عجمیان میرویم؛ یک بسیجی که در جریان درگیریهای اخیر کشته شده است` .
ادعای شاخدار دریادار تنگسیری درباره تلفات ایران در جنگ نفتکشها، ارتباط فرزند انسیه خزعلی با شرکت ویپیان در کانادا، ادعای ابراهیم رئیسی درباره اینکه ایران فساد سیستماتیک ندارد و درستیسنجی یک ویدئو مربوط به خودروی انتظامی که شهروندی را در بومهن زیر میگیرد، دیگر سوژههایی هستند که این هفته به آنها میپردازیم.
00:03:14 اتهام محاربه نوجوانان در ایران
00:14:45 ابهامهای روند محاکمه متهمان پرونده روحالله عجمیان
00:31:31 تلفات ایران در جنگ نفتکشها
00:36:22 رابطه حمید رضازاده و شرکت بترنت
00:39:40 فساد سیستماتیک در ایران
00:46:13 ویدئوی زیر گرفتن معترضان با ماشین نیروی انتظامی
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ادعای نادرست عبدالله گنجی درباره بیسابقه بودن اتهام محاربه برای کودکان در ایران
فکتها و ابهامها در ماجرای اعدام نوید افکاری
ابهامهای قانونی در اجرای حکم اعدام روحالله زم
از ماجرای سه جوان محکوم به اعدام چه میدانیم؟
هفت ابهام و ایراد حقوقی به روند محاکمه متهمان پرونده روحالله عجمیان
ادعای شاخدار دریادار تنگسیری درباره تلفات جنگ نفتکشها
بررسی رابطه حمید رضازاده و شرکت بترنت
ادعای نادرست ابراهیم رئیسی درباره فساد در حکومت
ویدیو زیر گرفتن معترضان با ماشین انتظامی در بومهن
12/16/2022 • 48 minutes, 31 seconds
گشت ارشاد، نشر گمراهی
این هفته در پادکست فکتنامه درباره خبری صحبت کنیم که با تیتر نادرست «گشت ارشاد تعطیل شد» هم در رسانههای ایرانی و هم در رسانههای دیگر کشورها منتشر شد. توضیح میدهیم که منبع این خبر چه بود و چگونه یک اظهارنظر در قم، زمینه بازتاب جهانی خبری نادرست شد.
در ادامه از تجارت پرسود ویپیان در ایران میگوییم و توضیح میدهیم که چرا این ادعا که نیروهای امنیتی و انتظامی در ایران از ماده مخدر کاپتاگون استفاده میکنند، ادعایی بیاساس است.
ادعای شاخدار هزینه ۵۵ هزار میلیارد دلاری رسانهای آمریکا در حمایت از معترضان، ادعای شاخدار رتبه اول ایران در شاخصهای سلامت و همچنین فکتچکهایی درباره افشای اطلاعات کاربران تلگرام در هند و عکس قدیمی یک کامیون در هواداری از رهبر جمهوری اسلامی، دیگر سوژههای این هفته هستند.
00:01:34 خبر تعطیلی گشت ارشاد
00:08:08 تجارت ویپیان در نظام جمهوری اسلامی
00:17:05 نیروهای امنیتی و انتظامی از ماده مخدر کاپتاگون استفاده میکنند
00:22:13 هزینه ۵۵ هزار میلیارد دلاری رسانهای آمریکا برای کمک به معترضان در ایران
00:27:07 ادعای رتبه اول ایران در شاخصهای سلامت
00:30:48 افشای اطلاعات ادمینهای تلگرام در هند
00:34:07 عکس قدیمی کامیون در هواداری از رهبر جمهوری اسلامی
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ماجرای خبر تعطیلی گشت ارشاد
تجارت ویپیان در نظام جمهوری اسلامی
آیا نیروی سرکوب در ایران مخدر کاپتاگون مصرف میکند؟
ادعای شاخدار فرمانده سپاه تهران بزرگ درباره هزینه ۵۵ هزار میلیارد دلاری آمریکای در ایران
ادعای شاخدار وزیر بهداشت درباره جایگاه ایران در شاخصهای سلامت
آیا تلگرام اطلاعات کاربران خود را به دادگاه داده است؟
کانال تلگرامی سپاه و عکس قدیمی پشتنویسی یک کامیون در حمایت از رهبر جمهوری اسلامی
12/9/2022 • 36 minutes, 53 seconds
روایتهای موازی
این هفته در پادکست فکتنامه، رشتهتوییتی را بررسی میکنیم که یک مستندساز طرفدار حکومت ایران نوشته است؛ رشتهتوییتی درباره نحوه کشتهشدن کیان پیرفلک، کودک ۱۰ ساله اهل ایذه. توضیح میدهیم که چرا این رشتهتوییت، قابل استناد نیست و چه ابهامهایی درباره روایت آن وجود دارد. در ادامه نیز بررسی میکنیم که در هفتههای گذشته، چگونه روایتهای موازی درباره نحوه کشتهشدن جانباختگان در ایران منتشر شد.
نقلقولهایی درباره پوشش زنان اروپایی و همچنین نقل قولی از سفیر عربستان درباره توصیه محمدرضا شاه درباره دامن کوتاه هم، بخش دیگری از فکتچکهای این هفته است.
اندروید ملی و وضعیت اشتغال در ایران دو سوژه دیگر این قسمتند.
در پایان هم کامنتهای شنوندگان را مرور میکنیم و به آنها پاسخ میدهیم.
00:01:30 نحوهی کشتهشدن کیان پرفلک
00:19:13 ادعای شاخدار محمدحسین راجی درباره پوشش زنان اروپایی
00:28:22 نقل قول از سفیر عربستان درباره توصیه محمدرضا شاه درباره دامن کوتاه زنان
00:35:44 اندروید ملی
00:41:25 ادعای گمراهکننده درباره ایجاد فرصت شغلی
00:46:00 کامنت شنوندگان پادکست
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
اشاره: در بخش مربوط به تاریخ روابط شاه ایران و عربستان، اطلاعات مربوط به خاطرات اسدالله علم را با کمکگرفتن از گردانندگان پادکست «شاه و من؛ یادداشتهای امیر اسدالله عَلَم» به دست آوردیم. از این دوستان ممنونیم.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
اعتبارسنجی روایت طرفداران حکومت از نحوه کشتهشدن کیان پیر فلک
ادعای شاخدار محمدحسین راجی درباره پوشش زنان اروپایی
نقل قول از سفیر عربستان درباره توصیه محمدرضا شاه درباره دامن کوتاه زنان
از اندروید ملی چه میدانیم؟
ادعای گمراهکننده وزیر کار در مورد فرصتهای شغلی ایجادشده
12/2/2022 • 55 minutes, 38 seconds
دود سبزرنگ در جوانرود
این هفته در پادکست هفتگی فکتنامه به سراغ ویدیوها و شواهدی میرویم که از جوانرود منتشر شدهاند؛ تصاویری که در آنها دود سبزرنگ وجود دارد و این سوال را به وجود میآورد که این دود میتواند ناشی از چه موادی باشد. ابتدا توضیح میدهیم که چگونه اشتباه فکتنامه در یک توییت باعث انتشار باوری نادرست شد و در ادامه توضیح میدهیم که این دود میتواند از چه چیزهایی باشد.
در ادامه پادکست این هفته، ویدیوهای مربوط به درگیریهای خوزستان را مرور میکنیم و کمی از ادامه خبرها و ادعاهای نادرست درباره شرکت ابرآروان میگوییم.
توده گاز متان در جنوب تهران و بررسی عملکرد دولت رئیسی در مواجهه با تورم نیز دو موضوع دیگر هفتهاند.
00:01:25 دود سبزرنگ در جوانرود
00:24:01 ویديوهای خوزستان
00:31:41 شایعه رفع مشکل ویپیانها و ابرآروان
00:35:47 توده گاز متان در جنوب تهران
00:43:15 مهار تورم از سوی دولت رئیسی
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فکتها و ابهامها درباره دود سبزرنگ منتشرشده در جوانرود
شایعه بیاساس اثر تحریم ابر آروان بر سرعت ویپیانها
ادعای نادرست شهردار تهران در تکذیب وجود توده متان در جنوب تهران
ادعای نادرست روزنامه کیهان درباره موفقیت نسبی دولت رئیسی در مهار تورم
11/25/2022 • 46 minutes, 33 seconds
تحریم ابرآروان
در این قسمت از پادکست فکتنامه ابتدا به سراغ سوژهای میرویم که هفتههاست درباره آن صحبت میکنیم؛ روایت مقامات جمهوری اسلامی درباره نحوه برخورد و کشتهشدن معترضان. ابتدا ادعای شاخدار استفادهنکردن از تیر جنگی علیه معترضان را بررسی میکنیم و در ادامه فکتهایی را درباره کشتهشدن مهدی حضرتی در خرمدشت کرج و خدانور لجهای در زاهدان مرور خواهیم کرد.
تحریم ابرآروان، دیگر سوژه اصلی این قسمت است و به غیر از آن فکتچکهایی را درباره راهپیمایی ۱۳ آبان، رفراندوم جمهوری اسلامی، نامه نمایندگان درباره برخورد با معترضان و شایعه تعطیلی مرکز اسلامی هامبورگ را مرور خواهیم کرد.
00:02:47 ادعای استفاده نکردن از تیر جنگی در اعتراضها
00:06:38 ادعای مربوط به کشتهشدن مهدی حضرتی در خرمدشت کرج
00:13:09 درباره کشتهشدن خدانور لجعی چه میدانیم
00:22:01 ادعای حضور ۲۰ میلیونی در راهپیمایی ۱۳ آبان
00:29:21 تحریم ابرآوران
00:43:46 ادعا درباره نظام جمهوری اسلامی و رفراندوم
00:47:42 ماجرای نامه نمایندگان مجلس درباره معترضان در ایران
00:53:17 شایعه تعطیلی مرکز شیعیان در هامبورگ
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ادعای نادرست سخنگوی دولت درباره استفادهنکردن از تیر جنگی علیه معترضان
ادعای شاخدار رئیس دادگستری البرز درباره کشتهشدن مهدی حضرتی در کرج
درباره خدانور لجعی و نحوه کشته شدن او چه میدانیم؟
تخمین جمعیت شرکتکننده در راهپیمایی ۱۳ آبان ۱۴۰۱
ادعای نادرست درباره ایران و رفراندوم جمهوری اسلامی
ادعای نادرست درباره بستهشدن مرکز اسلامی هامبورگ
11/18/2022 • 56 minutes, 50 seconds
گشت ارشاد و ونهایش
این هفته پادکست فکتنامه را با ادعایی شاخدار درباره تعداد ونهای گشت ارشاد تهران آغاز میکنیم و از دلیل شادینکردن بازیکنان استقلال بعد از دریافت سوپرجام میگوییم.
بررسی واقعیبودن ویدئوی زلینسکی و پهپاد ایرانی، سهم اینستاگرام از تجارت الکترونیک ایران و آمارهای مربوط به اشتغال هم، دیگر موضوعاتی است که در قسمت ۸۵ از پادکست فکتنامه به آن پرداختهایم.
00:01:45 تعداد ونهای گشت ارشاد
00:16:52 نقش شورای عالی انقلاب فرهنگی در گشت ارشاد
00:20:36 خوشحالینکردن بازیکنان استقلال
00:24:21 زلینسکی و پهپاد
00:29:03 سهم اینستاگرام از تجارت الکترونیک در ایران
00:35:38 آمارهای اشتغال در ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ادعای شاخدار عبدالله گنجی درباره تعداد ونهای گشت ارشاد
علت شادی نکردن بازیکنان استقلال
ادعای نادرست ساختگی بودن تصاویر پهپاد ایرانی در اوکراین
سهم ۳ درصدی اینستاگرام از تجارت الکترونیکی ایران
بررسی ادعاهای گمراهکننده درباره کاهش نرخ بیکاری
11/11/2022 • 45 minutes, 58 seconds
پلیس یا پلیسنما؟
قسمت ۸۴ پادکست فکتنامه نیز همچون چند قسمت گذشته، به وقایع این روزهای ایران میپردازد؛ اعتراضهای سراسری مردم در پی کشتهشدن مهسا امینی در تهران و خبرهایی که مربوط به هفتههای پس از آن است.
ابتدا کمی درباره جزئیات بیشتر تیراندازی در شاهچراغ و بیانیههای داعش صحبت میکنیم و بعد از آن به سراغ سوژه اصلی این قسمت یعنی استفاده نهادهای رسمی و رسانههای نزدیک به حکومت از عبارتهایی چون «پلیسنما» و «کشتهسازی» میرویم؛ تلاش برای انکار اینکه یگان ویژه به معترضان شلیک میکند و اموال آنها را در خیابان از بین میبرد.
در ادامه فکتچکهای کوتاهی را درباره پناه بردن مردم سقز به ارتش، تظاهرات و نسبت آن با رفراندوم، پولگرفتن راهپیمایان در برلین، دو نقل قول جعلی منسوب به مسئولان ایران و تصاویر منتشر شده از رستم قاسمی مرور خواهیم کرد.
در پایان نیز چند کامنت مخاطبان را میخوانیم و به آنها پاسخ میدهیم.
00:04:09 جزئیات بیشتر درباره واقعه شاهچراغ
00:08:34 عکس نادرست درباره عامل تیراندازی در شاهچراغ
00:10:43 ادعای شاخدار درباره بیانیه داعش
00:13:35 ادعای نادرست درباره نبودن نوار سفید روی کلاه یگان ویژه
00:18:10 ادعای نادرست روزنامه همشهری درباره نیروهای یگان ویژه
00:23:08 واکنش سردبیر روزنامه همشهری به فکتنامه
00:28:18 ادعای شاخدار روزنامه ایران درباره کشتهنشدن معترضان
00:34:49 پناهبردن مردم به ارتش در سقز
00:37:51 ادعای الناز شاکردوست درباره رفراندوم بر اثر تظاهرات
00:39:49 ادعای سعید سکویی درباره پولگرفتن افراد در راهپیمایی برلین
00:41:58 خبر نادرست منسوب به آیتالله اعرافی
00:44:03 خبر نادرست منسوب به طراحی پوستر شاهچراغ
00:47:03 تصاویر مربوط به رستم قاسمی در مالزی
00:51:18 پاسخ به کامنتهای شنوندگان
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکوست و افشین صدری آن را تهیه میکند.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
عامل واقعی حمله به شاهچراغ کیست؟ داعش یا جمهوری اسلامی
عکس نادرست درباره عامل تیراندازی در شاهچراغ
ادعای شاخدار اشاره داعش به قتل مهسا امینی در بیانیهاش
ادعای نادرست درباره نوار سفید روی کلاه گارد ویژه
چرا دلایل روزنامه همشهری برای رد دخالت یگان ویژه در تخریب اموال مردم معتبر نیستند.
ادعای شاخدار روزنامه ایران مبنی بر اینکه معترضان در ایران کشته نشدهاند
ماجرای پناه گرفتن مردم سقز در پادگان ارتش چیست؟
ادعای الناز شاکردوست درباره رفراندوم بر اثر تظاهرات
ادعای سعید سکویی درباره پولگرفتن افراد در راهپیمایی برلین
خبر نادرست منسوب به آیتالله اعرافی
خبر نادرست منسوب به طراحی پوستر شاهچراغ
تصاویر مربوط به رستم قاسمی در مالزی
11/4/2022 • 1 hour, 8 minutes, 14 seconds
روزهای پرالتهاب؛ از اوین تا شاهچراغ
قسمت هشتاد و سوم پادکست هفتگی فکتنامه نیز مانند چند قسمت قبلی، متاثر از روزهای پرالتهاب در ایران است.
ابتدا کمی درباره حمله مسلحانه شاهچراغ و همچنین آتشسوزی و درگیریها در زندان اوین صحبت میکنیم و بعد از آن به سراغ ادعاهای خبرگزاری فارس درباره راهپیمایی ۲۲ اکتبر در برلین خواهیم رفت.
خبرهای نادرست درباره ربودن علی دایی در سقز، اعتراضهای دانشآموزان در ایران، خبرهای نادرستی که به سنتکام درباره اعتراضهای ایران نسبت داده میشود و همچنین موضوع فروش پهپادهای ایرانی به روسیه، دیگر موضوعاتی هستند که در این قسمت آنها رو بررسی خواهیم کرد و بیشتر درباره فکتها و ابهامها دربارهشان صحبت میکنیم.
سوژههای دیگر این قسمت هم مربوط به خبرهای نادرست درباره حجاب است. همچنین به خبرهای نادرستی که به اسم علی کریمی، حامد اسماعیلیون و ایلان ماسک دستبهدست میشود اشاره میکنیم و سوژههای مربوط به دستگیری زنان در آمریکا و رتبه اقتصاد ایران را بررسی میکنیم.
00:01:15 حمله مسلحانه به شاهچراغ
00:17:00 راهپیمایی برلین
00:27:10 آتشسوزی در زندان اوین
00:35:50 خبر نادرست دستگیری علی دایی در سقز
00:42:18 اعتراضات در هنرستان صدر
00:44:52 تعداد دانشآموزان ایران
00:47:31 سنتکام و اعتراضها در ایران
00:50:41 پهپادهای ایرانی در اوکراین
00:55:51 حجاب در کشورهای غربی
00:58:54 نظرسنجی درباره حجاب
01:01:00 کریم بنزما
01:03:33 عکس ساختگی از حامد اسماعیلیون
01:05:04 حساب ساختگی از علی کریمی
01:07:02 توییت ساختگی از ایلان ماسک
01:08:36 ادعای ساختگی از سخنگوی طالبان
01:09:33 خبر نادرست کشتهشدن زنان آمریکایی در حین دستگیری
01:12:40 ادعای نادرست درباره رتبه اقتصادی ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده این قسمت شان جم است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ابهامها درباره اطلاعیه منسوب به داعش و عامل واقعی حمله به شاهچراغ
بررسی ادعاهای فارس درباره راهپیمایی ۲۲ اکتبر در برلین
فکتها و ابهامها در ماجرای آتشسوزی زندان اوین
آمار نادرست فرمانده کل انتظامی درباره جمعیت دانشآموزان و اعتراضها در مدارس
ادعای نادرست اعلام «شکست پروژه آشوبها» از سوی سنتکام به پنتاگون
پهپادهای ایرانی در آسمان اوکراین
حجاب در کشورهای غربی
نظرسنجی درباره حجاب
عکس ساختگی از حامد اسماعیلیون
حساب کاربری ساختگی از علی کریمی
توییت جعلی از ایلان ماسک
اظهارنظر جعلی از سخنگوی طالبان
ادعای نادرست درباره کشتهشدن زنان آمریکایی
ادعای نادرست درباره رتبه اقتصادی ایران
10/28/2022 • 1 hour, 15 minutes, 20 seconds
فیکهای ساختگی!
مثل این چند هفته بیشتر سوژههای این اپیزود پادکست فکتنامه هم مربوط به اعتراضهای سراسری در ایران است.
ابتدا کمی درباره یکی از روشهای پخش دیساینفورمیشن صحبت کردیم که توسط روسیه زیاد استفاده میشود و اخیرا در ایران هم دیده شده است. منسوب کردن اطلاعات نادرست و گافهای ساختگی به طرف مقابل یکی از شیوههای پخش دیساینفورمیشن روسیه است که اخیرا موارد مشابه آن را در ایران هم میبینیم. جعل زیرنویس تلویزیون ایران اینترنشنال و تیتر ساختگی به نقل از بیبیسی فارسی که توسط مدیر روزنامه همشهری منتشر شد نمونههایی از این تکنیک است.
بعد از آن درباره ادعای خبرگزاری فارس درباره ویدیوی جنجالی تعرض مامور پلیس به یک زن جوان میپردازیم که این خبرگزاری به نقل از یک مقام ناشناس ناجا آن ماجرا را «ساخته و پرداخته امپراتوری دروغ برای دامن زدن به اغتشاشات» توصیف کرد.
بعد ادعای عجیبوغریب روزنامه ایران را مبنی بر دریافت پولهای هنگفت توسط سلبریتیهای جهان برای طرفداری از اعتراضات مردمی را مرور میکنیم و پس از آن کمی درباره صحت ویدیویی از خودروهای آتشگرفته در یک پارکینگ در زاهدان میگوییم. در نهایت پادکست را با اشاره به یک ویدیوی طنز که کانال تلگرامی بیسیمچی آن را به عنوان «پشتپا زدن زنان غربی به فمینیسم» پخش کرده و همچنین ادعای نادرست یک اقتصاددان نزدیک به حکومت درباره رشد شاخص توسعه انسانی ایران به پایان میبریم.
اخبار نادرست درباره وقایع اخیر ایران، در شبکههای اجتماعی جهان هم پخش شده است و فکتچکرهای کشورهای زیادی را درگیر خود کرده است. در آخرین گزارش از سلسله گزارشهای «نشر اکاذیب» به برخی از آنها اشاره شده که لینکش را میتوانید ببینید.
00:00:53 به یاد رضا حقیقتنژاد
00:04:53 فیکهای ساختگی
00:19:05 توییت ساختگی منسوب به بیبیسی
00:23:25 ویدیوی تعرض مامور پلیس به زن جوان
00:31:08 پول گرفتن سلبریتیهای جهان برای حمایت از اعتراضات؟
00:39:20 خودروهای سوخته در زاهدان
00:43:33 زنان غرب علیه فمینیسم؟!
00:46:46 رشد شاخص توسعه انسانی ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده این قسمت شان جم است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
گاف ساختگی ایران اینترنشنال
توییت ساختگی منسوب به بیبیسی
ویدیوی تعرض مامور پلیس به زن جوان
ادعای بیاساس روزنامه ایران درباره تامین مالی سلبریتیها برای حمایت از معترضان ایرانی
راستی آزمایی ویدیو منتشر شده از پارکینگ کشاورز زاهدان
جا زدن یک ویدئوی طنز به نام پشت پا زدن زنان غربی به فمینیسم
ادعای نادرست درباره رکورد ایران در رشد شاخص توسعه انسانی
بازتاب اعتراضات ایران توسط رسانههای فکتچکینگ بینالمللی
10/21/2022 • 53 minutes, 34 seconds
خطرات دیساینفورمیشن
این هفته هم در پادکست فکتنامه، به سراغ موضوعاتی میرویم که همه آنها به نوعی مربوط به اعتراضهای سراسری در ایران است.
ابتدا کمی درباره دیساینفورمیشن و روشهای پخش آن صحبت میکنیم. یکی از این راهها تولید سناریوهای موازی و جایگزین درباره یک واقعه است. به همین بهانه ماجرای نیکا شاکرمی را توضیح میدهیم. دختر جوانی که ابهامها درباره مرگش در هفته گذشته بسیار خبرساز شد. در این قسمت برخی از روایتهای متعدد و بعضا متناقض منابع حکومتی را مرور میکنیم; از صدا و سیما و تسنیم تا روایت یک فعال سیاسی.
بعد از آن به سراغ ویدیویی از خبرگزاری فارس میرویم که در آن مدعی شده دروغهای رسانههای فارسیزبان خارج از کشور را بررسی کرده است. همچنین نگاهی میکنیم به تحلیل کارزار #مهسا_امینی در توییتر فارسی و دادههای به دست آمده را مرور میکنیم.
00:01:33 دیساینفورمیشن (دروغپراکنی) حکومتی
00:16:23 مرور ماجرای کشتهشدن نیکا شاکرمی
00:40:19 تحلیل کارزار #مهسا_امینی
00:48:42 گزارش خبرگزاری فارس درباره اخبار جعلی در رسانههای فارسیزبان
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده این قسمت شان جم است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
گفتوگوی ارشاد علیجانی با ایران اینترنشنال
فکتها و ابهامها درباره پرونده نیکا شاکرمی
بررسی گزارش خبرگزاری فارس درباره اخبار جعلی در رسانههای فارسیزبان
10/14/2022 • 1 hour, 27 seconds
ادامه اعتراضات در ایران
این هفته در پادکست فکتنامه، به سراغ سوژههایی میرویم که همه آنها به نوعی مربوط به اعتراضهای سراسری در ایران است.
ابتدا از استارلینک میگوییم و توضیح میدهیم که اینترنت ماهوارهای این شرکت چگونه کار میکند و چه موانع فنی و قانونیای بر سر راه استفاده از آن در ایران وجود دارد. در ادامه هم کمی درباره اتحادیه بینالمللی مخابرات و وضعیت عضویت ایران در ایران صحبت میکنیم.
فکتچکهای دیگری که در این قسمت به آنها میپردازیم، به نوعی مربوط به تصاویری هستند که این روزها در شبکههای اجتماعی منتشر میشوند؛ ویدئوهایی که قدیمی هستند، عکسهای جعلی و البته در کنار آن ویدئوها و عکسهای درستی که اسنادی برای اثبات «استفاده جمهوری اسلامی از کودکان در اعتراضها» و «استفاده نیروهای امنیتی و انتظامی از سلاح گرم» به شمار میروند.
اصالت یک نامه درباره کشتهشدن مهسا امینی و همچنین ادعای برقراری کامل دموکراسی در ایران هم دو موضوعی هستند که در پایان پادکست به آن اشاره میکنیم.
00:01:44 اینترنت استارلینک
00:09:52 اخراج ایران از اتحادیه بینالمللی مخابرات
00:11:52 استفاده جمهوری اسلامی از کودکان در اعتراضها
00:16:37 استفاده نیروهای انتظامی-امنیتی از سلاح گرم علیه مردم
00:20:41 تصاویر نادرست در شبکههای اجتماعی
00:29:47 اصالت نامهای درباره جزئیات کشتهشدن مهسا امینی
00:36:41 ادعای برقراری کامل دموکراسی در ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
آیا اینترنت ماهوارهای استارلینک در دسترس ایرانیان است؟
ادعای نادرست لغو عضویت ایران در شورای حکام ITU بهخاطر فیلترینگ
استفاده از کودکان به عنوان نیروی امنیتی-انتظامی در ایران
ادعای شاخدار نماینده مجلس درباره عدم استفاده نیروهای امنیتی از سلاح گرم
اعتراضات سراسری در ایران و تصاویر نادرست
ابهامها درباره اصالت «گزارش» دادسرا درباره نحوه کشته شدن مهسا امینی
ادعای شاخدار برقراری دموکراسی کامل در ایران
10/7/2022 • 40 minutes, 52 seconds
اعتراضات سراسری
این هفته در پادکست فکتنامه، از اعتراضات ایران میگوییم و در ابتدا توضیح میدهیم که چرا در این روزها که صدها و خبر و ادعا منتشر میشود، اهمیت درستیسنجی و همچنین نشر خبرهای درست، بیشتر از همیشه است.
از ادعای شاخدار ابراهیم رئیسی درباره وضعیت مردمسالاری در ایران میگوییم و دو پرونده مهم این هفته را مرور میکنیم؛ پروژه اینترنت ماهوارهای استارلینک و همچنین پرونده حدیث نجفی، دختر جوانی که در کرج جان خود را بر اثر شلیک ماموران از دست داده است.
در ادامه به سراغ اسناد مربوط به حضور آمبولانس در خدمت ماموران میرویم و از ادعای نادرستی میگوییم که میگوید علی کریمی تحت تعقیب پلیس بینالمللی است.
سه فکتچک درباره هکرهای انانیموس هم داریم.
00:01:29 توضیح درباره اهمیت فکتچکینگ در این روزها
00:10:56 وضعیت مردمسالاری در ایران
00:20:29 اینترنت استارلینک
00:33:24 کشتهشدن حدیث نجفی
00:41:20 استفاده ماموران از آمبولانس
00:44:50 علی کریمی و اینترپل
00:48:38 وابسته نبودن هکرهای انانیموس به اسرائیل
00:51:31 گزارش حمله انانیموس به سایتهای دولتی
00:55:40 هک بانک ملی
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ادعای شاخدار رئیسی درباره نهادینه بودن مردمسالاری در ایران
درباره کشته شدن حدیث نجفی در اعتراضات کرج چه میدانیم؟
استفاده نیروهای امنیتی از آمبولانس برای سرکوب معترضان
علی کریمی تحت تعقیب اینترپل نیست
ادعای بیاساس ارتباط حمله هکرهای «ناشناس» با اسرائیل
ادعای نادرست مرکز ملی فضای مجازی و حمله انانیموس به سایتهای دولتی ایران
ادعای شاخدار درباره هک حساب ۴۲ «میلیارد میلیارد» تومانی امام جمعه قم
9/30/2022 • 1 hour, 6 minutes, 11 seconds
مهسا امینی
این هفته در پادکست فکتنامه، از مهسا امینی صحبت میکنیم؛ زن جوان ۲۲ سالهای که ماموران گشت ارشاد او را در تهران دستگیر کردند و ساعاتی بعد در حالی که در بازداشت بود، به کما رفت و سه روز بعد جان خود را از دست داد.
ابتدا بررسی میکنیم که چرا ادعای نیروی انتظامی مبنی بر «مرگ ناگهانی» او، قابل استناد نیست و باید در آن تردید کرد.
در ادامه، توضیح میدهیم که چرا ادعای فرمانده انتظامی تهران بزرگ مبنی بر اینکه لباس مهسا امینی بعد از بازداشت تغییر کرده است، ادعایی شاخدار است.
فکتچک دیگری که به آن میپردازیم، ادعای شاخدار ابراهیم رئیسی درباره «خودجوش» بودن رعایت حجاب در ایران است.
ادعای وزیر کشور را نیز که گفته بود ماموران گشت ارشاد باتون و وسیلهای برای ضربوشتم ندارند را بررسی میکنیم و در پایان به سراغ ویدئوها و پستهایی میرویم که در شبکههای اجتماعی منتشر میشوند و نادرستند.
00:01:43 تردید در ادعای نیروی انتظامی
00:22:33 ادعای تغییر لباس مهسا امینی
00:27:28 حجاب خودجوش در ایران
00:35:09 خشونتهای گشت ارشاد
00:38:07 ادعای نادرست ورود نیروهای مسلح کومله
00:43:03 ادعای نادرست منتسب به سخنگوی طالبان
00:43:53 پستهای جعلی درباره هکرهای انانیموس
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
چرا درباره صحت ادعای نیروی انتظامی درباره مهسا امینی تردید میکنیم؟
مقاله اضطراب ارشاد از روزنامه هممیهن
ادعای شاخدار فرمانده انتظامی تهران بزرگ درباره تغییر لباس مهسا امینی بعد از بازداشت
ادعای شاخدار رئیسی درباره رعایت «خودجوش» حجاب در ایران
خشونتهای ماموران گشت ارشاد در ایران
ادعای نادرست ورود نیروهای مسلح کومله به کردستان پس از کشتهشدن مهسا امینی
ادعای نادرست منتسب به سخنگوی طالبان
پستهای جعلی درباره هکرهای انانیموس
9/23/2022 • 47 minutes, 36 seconds
ملکه الیزابت
سوژه اصلی قسمت ۷۷ پادکست هفتگی فکتنامه، ملکه الیزابت و خاندان سلطنتی بریتانیاست. ابتدا کمی درباره اختیارات قانونی پادشاهی در بریتانیا صحبت میکنیم و در ادامه توضیح میدهیم که چرا شایعه نسبت خونی بین ملکه الیزابت و پیامبر اسلام، شایعهای نادرست است.
فکتچکهایی درباره یک ویدیو که به اشتباه منسوب به ملکه الیزابت شده و ماجرای تعلیق یک گزارشگر رادیویی به خاطر انتقاد به سوگواری برای ملکه هم دو فکتچک دیگر این هفتهاند.
در این قسمت به غیر از ماجراهای مربوط به درگذشت ملکه بریتانیا، درباره تعداد شرکتکنندگان در مراسم اربعین امسال، نامهای که روشنفکران فرانسوی برای حداقل سن رضایت برای برقراری ارتباط جنسی امضا کردهاند و همچنین طرح صیانت و حمله سایبری ایران به آلبانی صحبت میکنیم و فکتچکها را با توضیح کوتاهی مربوط به میانگین سن اعتیاد در ایران به پایان میبریم.
00:02:25 اختیارات خاندان سلطنت بریتانیا
00:07:23 شایعه نسبت خونی ملکه با پیامبر اسلام
00:21:23 ویدیوی منسوب به ملکه در حال غذا دادن به مردم
00:25:15 گزارشگر رادیویی منتقد ملکه
00:32:16 تعداد شرکتکنندگان مراسم اربعین
00:36:19 نامه روشنفکران فرانسوی درباره سن رضایت کودکان
00:41:55 اتفاقات جدید درباره طرح صیانت
00:45:51 حمله سایبری ایران به آلبانی
00:49:04 میانگین سن اعتیاد در ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
اختیارات خاندان سلطنت بریتانیا
شجرهنامه مخدوش و ادعای نادرست درباره نسب خانوادگی ملکه الیزابت دوم و پیامبر اسلام
ویدیوی نادرست منتسب به الیزابت دوم، ملکه سابق انگلستان
ادعای صداوسیما درباره توییت گزارشگر انگلیسی درباره ملکه پیشین بریتانیا
آمار شرکتکنندگان در مراسم اربعین
ادعای شاخدار درخواست روشنفکران فرانسوی برای آزادی آمیزش جنسی با کودکان
وظایف جدید کمیسیون عالی تنظیم مقررات قبلا در طرح صیانت مطرح شدهبود
مسئولیت وزارت اطلاعات در حمله به زیرساختهای کشور آلبانی
ادعای نادرست دبیرکل ستاد مواد مخدر درباره میانگین سن اعتیاد در ایران و جهان
9/16/2022 • 52 minutes, 6 seconds
پادمانها و ابهامها
موضوع اصلی قسمت ۷۶ پادکست فکتنامه، «پادمانها» و نگاهی به اصلیترین ابهامهایی است که درباره فعالیتهای هستهای ایران وجود دارد؛ قرارگاهها و سایتهایی که آژانس بینالمللی انرژی اتمی میگوید در آنها نشانههایی از فعالیتهای غیرقانونی وجود دارد و ایران هم همواره وجود این فعالیتها را تکذیب کرده است.
گزارشهای گمراهکننده و نادرست ابراهیم رئیسی و رسانههای دولتی درباره عملکرد دولت هم، بخش دیگری از پادکست فکتنامه است. ایجاد شغل، گسترش فیبر نوری، سرعت اینترنت و زیرساختها و تماشاگران سینما از جمله این آمارها هستند.
فکتچکهایی درباره دریاچه ارومیه، ادعای کباب کردن سربازان اوکراینی و یک فکتچک درباره وزیر پیشین دادگستری فرانسه، دیگر سوژههای این هفتهاند.
در پایان هم کامنتهای مخاطبان پادکست را مرور میکنیم.
00:03:36 شغل در ایران
00:12:00 فیبر نوری در ایران
00:15:14 سرعت اینترنت و زیرساختها
00:18:22 تماشاگران سینما در ایران
00:22:15 مواد مخدر در زمان طالبان
00:23:41 توجه به آمارها
00:27:48 درباره پادمان ها چه میدانیم؟
00:41:37 شایعه درباره وزیر دادگستری فرانسه
00:49:22 دریاچه ارومیه
00:52:14 ادعای کباب کردن سربازان اوکراینی
00:54:50 نظرات و کامنتها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
آمار نادرست رئیسی درباره ایجاد ۹۷۰ هزار شغل در سال اول دولت سیزدهم
ادعای نادرست دسترسی ۱/۵ میلیون کاربر در یک سال به فیبر نوری
آیا نبود زیرساختها باعث افت کیفیت و سرعت اینترنت در ماههای اخیر شدهاست؟
مقایسه گمراهکننده خبرگزاری دولت از آمار تماشاگران سینما در ایران
نقش آمریکاییها در «دهها برابر» شدن تولید مواد مخدر در افغانستان
«پادمانها» چیست و ابهامها درباره ابعاد نظامی پرونده هستهای ایران چقدر جدی است؟
ادعای شاخدار درباره هشت دوستپسر وزیر دادگستری فرانسه
کشتن و کباب کردن سربازان اوکراینی توسط روسها
پادکست سکه؛ مصاحبه با آذری جهرمی
کتاب «ببری که وجود ندارد»
پادکست دغدغه ایران از محمد فاضلی گفتگو با میثم هاشمخانی
پادکست شاه و من
9/9/2022 • 1 hour, 5 minutes, 45 seconds
خانواده پهلوی و مسئله جانشینی
قسمت ۷۵ پادکست هفتگی فکتنامه، مرور مهمترین فکتچکهایی است که در هفته گذشته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم.
در این قسمت ابتدا ادعاهای نادرست ابراهیم رئیسی را درباره وضعیت تورم در ایران بررسی میکنیم و پس از آن به سوژهای میپردازیم که مربوط به مصاحبه فرح پهلوی، شهبانوی سابق ایران است؛ او در این مصاحبه گفته است اگر در ایران قانون مشروطه وجود داشت، ولایتعهدی بعد از پسرش، به نور پهلوی، نوه او میرسید؛ گفتهای که مطابق با متن قانون مشروطه نیست.
فکتچکهایی درباره ادعای پاکسازی چاکراها، ادعای نادرست درباره یک ویدئو که گفته میشود مربوط به زائران ایرانی در عراق است و شایعه چاپ مطلبی درباره مریم میرزاخانی در کتابهای درسی آمریکا، سه فکتچک کوتاهی هستند که در پادکست این هفته بیشتر دربارهشان صحبت میکنیم.
در بخش پایانی پادکست هم کمی درباره سرعت اینترنت در ایران و وضعیت کارتنخوابی در تهران صحبت میکنیم.
00:02:04 آمارهای گمراهکننده ابراهیم رئیسی درباره نرخ تورم
00:12:50 قانون اساسی مشروطیت و مساله ولایتعهدی
00:28:10 ویدئو من و تو و «پاکسازی چاکراها»
00:31:53 ادعای حمله به زائران ایرانی در عراق
00:35:23 ادعای چاپ عکس مریم میرزاخانی در کتابهای درسی آمریکا
00:40:29 وضعیت کارتنخوابها در تهران
00:43:47 کاهش سرعت اینترنت در ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
آمارهای گمراهکننده رئیسی درباره کاهش ۲۰ درصدی نرخ تورم در سال اول دولت سیزدهم
آیا طبق قانون اساسی مشروطیت، «نور پهلوی» میتواند ولیعهد ایران باشد؟
پاکسازی چاکراها
«حمله به اتوبوس زائران ایرانی در عراق»
شایعه انتشار تصویر مریم میرزاخانی در کتابهای درسی دانشآموزان آمریکا
آیا در ۹ ماه گذشته سرعت اینترنت همراه در ایران ۲۲ درصد افزایش یافتهاست؟
ادعای نادرست درباره کارتنخوابها و اتوبوسخوابهای تهران
پادکست شاه و من
9/2/2022 • 47 minutes, 42 seconds
رژه پیامبران در خیابانهای ایران
در قسمت هفتاد و چهارم پادکست هفتگی فکتنامه، مثل هر هفته، فکتچکها و مقالههایی را که در سایت فکتنامه منتشر کردهایم مرور میکنیم.
ابتدا توضیحی درباره پرونده فولاد مبارکه میدهیم و بعد به سراغ مساله فقر کودکان در شهر کلیولند آمریکا میرویم؛ موضوعی که در تلگرام فارسی به آن پرداخته شده بود.
فکتچکهایی درباره یک بروشور جعلی که ادعا میشود در بریتانیا برای تبلیغ پدوفیلیا منتشر شده و همچنین توضیحاتی درباره ماهواره خیام، دیگر سوژههای این هفتهاند.
فرهاد هم در این قسمت ماجرای فکتچکی را تعریف میکند که درباره یک ویدئوی مناسبتی است؛ ویدئویی که به نظر میرسد رژهای از پیامبران در خیابانهای ایران در حال برگزاری است. او توضیح میدهد که چگونه پیگیری یک فکتچکر ترکیهای از فکتنامه، باعث کشف واقعیت درباره مراسمی شد که مربوط به آیینهای محرم در ایران است.
در پایان نیز یک رضا کمی درباره ادعای دیپلماتها و مقامات ایران صحبت میکند که میگویند حذف سپاه از لیست تحریمها، خواسته ایران نبوده است.
00:01:49 پرونده فولاد مبارکه
00:09:26 خط فقر در کلیولند
00:17:14 ادعای تبلیغ آزار جنسی کودکان در مدارس بریتانیا
00:23:16 استفاده جاسوسی از ماهواره خیام
00:27:50 ماجرای رژه پیامبران
00:35:57 ادعای نادرست ایرانسل و همراه اول درباره مسدود شدن پیامک
00:00:00 ادعای نادرست دیپلماتهای ایرانی درباره برجام
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
خط فقر و زندگی کودکان در شهر کلیولند آمریکا
ادعای تبلیغ آزار جنسی کودکان در مدارس بریتانیا
آیا ماهواره خیام استفاده جاسوسی و نظامی دارد؟
ماجرای رژه پیامبران
ادعای نادرست ایرانسل و همراه اول درباره مسدود شدن ارسال پیامک کد تایید پلتفرمها
8/26/2022 • 48 minutes, 56 seconds
قمهزنی در حیاط سفارت انگلیس!؟
در قسمت هفتاد و سوم پادکست هفتگی فکتنامه، پیش از آنکه چند سوژه درستیسنجی روز را پیگیری کنیم، توضیح میدهیم که چگونه با انتشار عکسهای هوایی از نقشههای مربوط به دهه ۴۰ شمسی، ابهامها در زمینه تخریب منازل در روستای روشنکوه از بین رفت؛ نقشههایی که نشان میداد در حدود شش دهه گذشته، تصرفی از سوی ساکنان بهایی این روستا انجام نشده و روستای آنها جزو مستثنائات به شمار میرود.
بعد از این توضیح، دو فکتچک قدیمی را مرور میکنیم؛ فکتچکهایی مربوط به ماه محرم که بحث درباره آنها دوباره در شبکههای اجتماعی داغ شده است. سوژه اول، مربوط به تاریخچه قمهزنی و این ادعای شاخدار است که سفیر انگلیس در ایران اولین کسی بوده که قمه زده و این کار را در حیاط سفارت انگلیس انجام داده است.
سوژه بعدی هم مربوط به ادعای نادرست درباره حضور افرادی در مراسم محرم است که به عنوان دانشمندان برتر معرفی میشوند.
سلمان رشدی نیز سوژه دیگری است که در این قسمت به آن میپردازیم و ادعای شاخداری که میگوید او کتاب «آیات شیطانی» را با همکاری انگلیسها نوشته است.
بررسی یک ادعا درباره تاثیر قانون جدید بر تولد نوزادان مبتلا به تالاسمی، ماهواره خیام و ادعایی درباره کشت توتون در ایران، دیگر سوژههای این هفته پادکست فکتنامهاند.
00:01:20 توضیح درباره تخریب خانهها در روستای روشنکوه
00:05:00 قمهزنی در حیاط سفارت انگلیس؟
00:14:04 حضور دانشمندان برتر جهان در مراسم محرم؟
00:23:39 دستداشتن انگلیس در نوشتن آیات شیطانی؟
00:37:45 قانون جوانی جمعیت و تاثیر آن بر تولد بیماران مبتلا به تالاسمی
00:49:40 ماهواره خیام
00:58:06 کشت توتون در مزارع ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فکتها و ابهامها درباره تخریب خانه بهاییان در روشنکوه
ادعای قمهزنی سفیر و بدعتگذاری انگلیسیها برای مراسم محرم!
حضور دانشمندان سرشناس در مراسم عزاداری محرم
نقل قول شاخدار از سلمان رشدی درباره نقش «یک تیم انگلیسی» در کتاب آیات شیطانی
قانون جوانی جمعیت و تاثیر آن بر افزایش آمار تالاسمی
درباره ماهواره خیام چه میدانیم؟
آمار نادرست درباره کشت توتون در ایران
8/19/2022 • 1 hour, 5 minutes, 56 seconds
تخریب در روشنکوه
این هفته در قسمت ۷۲ پادکست فکتنامه، ابتدا به سراغ پرونده تخریب خانه ساکنان بهایی روستای روشنکوه در مازندران میرویم؛ پروندهای که چند ابهام مهم درباره آن وجود دارد. ما در فرایند بررسی این سوژه به عکسها، سندها، مدارک قضایی، استشهادیههای محلی و نقشههایی درباره این روستا برخوردیم که در پادکست، بیشتر درباره آنها صحبت میکنیم.
سوژه بعدی، ادعای نادرستی است که درباره جداسازی دختر و پسر در دانشگاههای دنیا مطرح شده است و این گفته که چنین کاری، باعث افزایش رشد میانگین نمرات بوده است.
فکتچک پایانی هم، نگاهی به یک نقل قول جعلی منسوب به آلفرد هیچکاک است؛ گفتهای بیاساس که قدیمیترین منبع آن به مجله زن روز در سال ۱۳۴۶ میرسد و بعد از آن مرتضی مطهری در کتاب «مساله حجاب» به آن ارجاع میدهد. این گفته سالهاست به نام هیچکاک مطرح میشود و به تازگی نیز کانالهای تلگرامی دوباره به سراغش رفتهاند.
00:02:22 تخریب خانه بهائیان در روشنکوه
00:20:25 اختلاط دختر و پسر در دانشگاههای دنیا
00:28:48 آلفرد هیچکاک و مساله حجاب
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
فکتها و ابهامها درباره تخریب خانه بهاییان در روشنکوه
ادعای شاخدار درباره تفکیک جنسیتی در دانشگاههای دنیا و تاثیر آن در رشد علمی دانشجویان
نقل قول جعلی از آلفرد هیچکاک درباره حجاب
8/12/2022 • 45 minutes, 29 seconds
آمار تنفروشی در ایران
این هفته در قسمت ۷۱ پادکست فکتنامه سوژههای مختلفی را بررسی میکنیم؛ ابتدا به سراغ ادعای شاخداری میرویم که در شبکههای اجتماعی پخششده و میگوید در برزیل دولت به مردم اجازه داده زورگیرها را زیر بگیرند و بکشند.
در ایران، ابتدا به این ادعای نادرست میپردازیم که میگوید «در ایران گشت ارشاد نداریم» و سپس به سراغ آمارهایی میرویم که درباره پدیده تنفروشی در ایران وجود دارد؛ پدیدهای که یافتن اعداد دقیق دربارهاش دشوار است و یکی از مسئولان ایران گفته در ایران به نسبت بقیه کشورها، صفر است.
در ادامه ماجراهای مربوط به عکس نوجوانی بدون حجاب معصومه (نیلوفر) ابتکار و مدرسه انگلیسیزبان او در تهران را تعریف میکنیم و به سراغ دو فکتچک دیگر هم میرویم: یکی این ادعای نادرست که جستجوی اینترنت امن در «خیلی» از کشورها به صورت اجباری وجود دارد و دیگری اینکه تعداد فرودگاههای بینالمللی ایران از آلمان بیشتر است.
00:01:43 زیرگرفتن زورگیرها در برزیل
00:09:53 گشت ارشاد در ایران
00:16:37 آمار تنفروشی در ایران
00:24:06 عکس نوجوانی معصومه ابتکار
00:33:51 تعداد فرودگاههای ایران و آلمان
00:37:50 جستجوی امن اینترنت در کشورهای دیگر
00:41:17 گواهینامه اینترنت برای کاربران در آمریکا
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ویدیوهای نادرست درباره قانونی بودن کشتن زورگیرهای موتورسوار در برزیل
گشت ارشاد در ایران
ادعای نادرست درباره آمار کارگران جنسی در ایران
عکس نوجوانی معصومه ابتکار
مقایسه فرودگاههای بینالمللی ایران و آلمان
ادعای نادرست وزیر ارتباطات درباره فعال بودن جستوجوی امن گوگل در بسیاری از کشورها
ادعای شاخدار درباره «گواهینامه» اینترنت در آمریکا
8/5/2022 • 51 minutes, 36 seconds
جمعیت سهمیلیونی غدیر؟!
این هفته در اپیزود شماره ۷۰ پادکست فکتنامه به این ادعای نادرست میپردازیم که از سوی مقامات رسمی ایران مطرح شده است: «سه میلیون نفر در گردهمایی غدیر شرکت کرده بودند». توضیح میدهیم که با چه ابزارها و راهها و با چه سناریوهایی میتوان حداکثر تعداد افرادی که از چهار راه پارک ولی تا چهار راه ولیعصر تهران جا میشوند را محاسبه کرد و چرا این عدد بسیار کمتر از «سه میلیون نفری» است که اعلام شده است.
فکتچک دیگری که مرور میکنیم هم رشتهتوییتی است که ادعا میکند زینب ابوطالبی، مجری تلویزیون دختر حمید ابوطالبی، دیپلمات ایرانی است و میگوید شخص دیگری به نام زهرا ابوطالبی هم که در آمریکا دانشجوست، خواهر زینب و دختر حمید است.
سوژههای دیگری که به آنها میپردازیم، رتبه اقتصادی ایران در جهان و همچنین دو ویدئوست که در شبکههای اجتماعی منتشر شدهاند؛ یکی اظهارات نادرستی درباره قانونیشدن ازدواج با محارم در فرانسه است و دیگری ویدئویی از یک انفجار در افغانستان است که به اشتباه به عنوان انفجار در هویزه ایران دستبهدست میشود.
00:02:11 ارتباط خانوادگی حمید، زهرا و زینب ابوطالبی
00:28:21 چند نفر در گردهمایی غدیر شرکت کرده بودند؟
00:41:56 جایگاه اقتصادی ایران در جهان
00:49:14 قانون آزادی ازدواج با محارم در فرانسه
00:53:30 ویدئو درباره آتشسوزی در هویزه که مربوط به افغانستان است
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ادعای نادرست درباره روابط خانوادگی حمید ابوطالبی و زینب و زهرا ابوطالبی
چند نفر در گردهمایی ۱۰کیلومتری غدیر حضور داشتند؟
آمار گمراهکننده درباره جایگاه اقتصاد ایران
ویدیو با ادعای اشتباه درباره انفجار در هویزه
ادعای بیاساس درباره قانون ازدواج با محارم در فرانسه
7/29/2022 • 56 minutes, 21 seconds
مستند «خامنهای و توطئه کرونا»
قسمت ۶۹ پادکست فکتنامه، نسخه صوتی مستندی است که چندی پیش با عنوان «خامنهای و توطئه کرونا» منتشر شد. در این مستند که نتیجه ماهها مطالعه و بررسی است، توضیح میدهیم که چگونه ذهنیت تئوری توطئه آیتالله خامنهای رهبر جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدای ورود کرونا به ایران، بر سرنوشت سلامت مردم تاثیر گذاشت و تحلیلها و تئوریهای او چگونه در ادامه باعث به وجود آمدن مشکلات جبرانناپذیر شد؛ از دستور برای جلوگیری از ورود واکسن فایزر و مدرنا تا تصمیمهایی که در زمینه واردات و تولید واکسن در ایران گرفته شد.
اما پیش از آنکه به این مستند بپردازیم، در بخش ابتدایی پادکست، چند فکتچک این هفته سایت فکتنامه را مرور میکنیم.
ماجرای پوستر «عفاف LGBT» در دانشگاه امام خمینی قزوین،
00:03:18 پوستر نشست عفاف در دانشگاه قزوین
00:08:15 عکس جعلی منتسب به رئیسجمهور ساحل عاج
00:12:08 تصاویر تلسکوپ جیمز وب
00:19:38 مستند «خامنهای و توطئه کرونا»
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، هیلا نیکو و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ماجرای پوستر حجاب ال جی بی تی
عکس رئیسجمهور ساحل عاج در حج
چرا تلالو ستارگان در تصاویر تلسکوپ وب به هم شبیهند؟
مستند «خامنهای و توطئه کرونا»
7/22/2022 • 59 minutes, 40 seconds
حجاب اجباری
مساله حجاب اجباری، مهمترین سوژهای است که در قسمت ۶۸ پادکست هفتگی فکتنامه به آن میپردازیم. ابتدا مروری میکنیم بر چند فکتچکی که در سالهای گذشته با این موضوع منتشر کردهایم و بعد هم سخنان سروش دباغ، پژوهشگر دین را فکتچک میکنیم که گفته بود حجاب اجباری، آرمان انقلاب نبوده و از سال ۱۳۶۲ در ایران تبدیل به قانون شده است. توضیح میدهیم که چرا این گفته، گمراهکننده است.
بررسی فکتهایی درباره تلسکوپ جیمز وب هم بخش دیگری از پادکست این هفته است.
یک فکتچک درباره وضعیت امنیت زنان در ایالات متحده و همینطور دو فکتچک درباره تورم در ایران و مصرف گاز ایران در مقایسه با اروپا، موضوعاتی هستند که این هفته در پادکست فکتنامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
00:02:13 عکسهای تلسکوپ جیمز وب
00:08:43 مروری بر فکتچکهای حجاب اجباری
00:13:45 حجاب اجباری در ابتدای انقلاب
00:20:37 رتبه آمریکا در امنیت زنان
00:25:55 بودجه و تورم در ایران
00:30:07 مصرف گاز در ایران و اروپا
این هفته، پادکست فکتنامه را فرهاد سردبیر سایت فکتنامه اجرا میکند.
صحبتهای او در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری پادکست هیلا نیکو و تهیهکننده پادکست، افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
عکسهای تلسکوپ جیمز وب
مروری بر فکتچکهای فکتنامه درباره حجاب
حجاب اجباری جزو آرمانهای انقلاب ایران نبوده است؟
آیا آمریکا جزو ۱۰ کشور ناامن برای زنان است؟
بودجه ۱۴۰۱ باعث تورم میشود
مصرف گاز در ایران در مقایسه با اروپا
7/15/2022 • 33 minutes, 50 seconds
باربی
اپیزود ۶۷ پادکست هفتگی فکتنامه را با باربی آغاز میکنیم؛ عروسکی که حسن رحیمپور ازغدی در سخنرانی خود گفته است از سوی پنتاگون ساخته شده. توضیح میدهیم که چرا این گفته شاخدار است و تاریخچه ساخت این عروسک را مرور خواهیم کرد.
دو فکتچک آمریکایی دیگر هم داریم که هر دو را موسی غضنفرآبادی، نماینده مجلس ایران گفته است؛ یکی درباره آمار فقرا در آمریکا و دیگری درباره آمار بیخانمانها در این کشور.
فکتچک یک عکس از میرزارضای کرمانی، قاتل ناصرالدین شاه و یک ویدئو که به اشتباه ادعا میشود مربوط به کتکزدن زنان ایرانی در عراق است، فکتچکهای تصویری این هفتهاند و یک فکتچک کرونایی هم درباره نشت ویروس از آزمایشگاههای آمریکایی داریم.
00:01:00 ویدئوهای آموزشی فکتنامه
00:06:22 باربی ربطی به پنتاگون ندارد
00:11:22 عکس دستگیری میرزارضای کرمانی
00:15:16 خط فقر در آمریکا
00:18:02 بیخانمانها در آمریکا
00:21:19 درز ویروس عامل کووید۱۹ از آزمایشگاههای آمریکا
00:28:11 ویدئوی کتکزدن زنان در عراق
این هفته، پادکست فکتنامه را فرهاد سردبیر سایت فکتنامه اجرا میکند.
صحبتهای او در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری پادکست هیلا نیکو و تهیهکننده پادکست، افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ویدئوهای مکتبخانه
باربی ساخت پنتاگون نیست!
نگهبان میرزا رضا کرمانی، پدر رضاشاه نیست
ادعای نادرست نماینده مجلس درباره جمعیت آمریکاییهای فقیر
تعداد کارتنخوابهای آمریکا
بررسی گفتههای جفری ساکس درباره درز ویروس کرونا از آزمایشگاههای آمریکایی
ویدئوی کتکزدن زنان در عراق
7/8/2022 • 32 minutes, 55 seconds
گلوبال فکت در اسلو
بخش ابتدایی اپیزود ۶۶ پادکست هفتگی فکتنامه، گزارش فرهاد از نهمین کنفرانس سالانه فکتچکرها در اسلوی نروژ است. او درباره مهمترین اتفاقهایی صحبت میکند که در طول این کنفرانس چهار روزه مشاهده کرده است و کمی ما را با حال و هوای فکتچکینگ در دنیای امروز آشنا خواهد کرد.
کنفرانس تلویزیونی ابراهیم رئیسی و حاشیههای آن، چند فکتچک این هفته را به خود اختصاص داده است و مرور فکتچکهایی درباره یک «تونل اضافی» در جاده سرچم به اردبیل، پوشش سخنگوی وزیر امور خارجه روسیه در تهران، مقایسه قیمت خانه در تهران و لسآنجلس و البته فکتچکی درباره پرچمهای رنگینکمانی در قطر، فکتچکهایی هستند که در این قسمت آنها را مرور میکنیم.
در پایان نیز توضیح میدهیم که چرا این گفته که بعد از روی کار آمدن طالبان در ایران جمعیت کودکان کار ۲۰ برابر شده است، ادعایی نادرست است.
00:00:44 گزارش کنفرانس جهانی فکتچکینگ در اسلو
00:18:56 تونلی اضافی در جاده سرچم و اردبیل
00:24:33 شایعه زندهنبودن مصاحبه رئیسی با تلویزیون
00:28:09 عکس سخنگوی وزیر امور خارجه روسیه در تهران
00:31:53 مقایسه قیمت مسکن در تهران، دوبی و لسآنجلس
00:36:43 آیا تورم در اروپا بیسابقه است؟
00:39:30 مقایسه توزیع کوپنی کالاها در اروپا و ایران
00:43:30 آیا رشد اقتصادی ایران در سه ماهه گذشته ۲۰ درصد بوده است؟
00:49:06 قطر و قوانین درباره پرچم رنگینکمانی
00:56:53 با آمدن طالبان تعداد کودکان کار در ایران ۲۰برابر شده؟
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
کاور این قسمت را هیلا نیکو طراحی کرده و تهیهکننده پادکست، افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
گزارشی از گلوبال فکت ۹ در شهر اسلو
تونل جاده سرچم اضافی نیست و کاربرد ایمنی دارد
آیا ششمین گفتگوی تلویزیونی ابراهیم رئیسی با مردم در طول روز ضبط شدهبود؟
مقایسه لباس ماریا زاخارووا سخنگوی وزیر خارجه روسیه در ایران و عربستان
مقایسه نادرست درباره قیمت خانه در تهران، دبی و لسآنجلس
تورم فعلی در خیلی از کشورها مدتهاست تجربه نشده
مقایسه طرح دولت برای تامین کالاهای اساسی در ایران و اروپا؛ ماجرای کوپن چیست؟
آیا رشد اقتصادی سه ماهه ایران ۲۰ درصد بوده است؟
ادعای نادرست درباره مجازات زندان برای برافراشتن پرچم رنگینکمان در جامجهانی قطر
با آمدن طالبان تعداد کودکان کار در ایران ۲۰برابر شده؟
7/1/2022 • 1 hour, 1 minute, 52 seconds
ماجراهای رونالدو و اسرائیل
این هفته در اپیزود ۶۵ پادکست فکتنامه، به سراغ مجموعهای از خبرهای نادرست درباره کریستیانو رونالدو و اسرائیل میرویم. خبرهای نادرستی که از منابع مختلفی تولید شدهاند اما صداوسیمای ایران، همه آنها را در این سالها به عنوان حقایقی درباره این ستاره پرتغالی مطرح کرده است؛ از ادعای نادرست رد کردن درخواست بازیکن اسرائیلی برای تعویض لباس تا دستندادن با نخستوزیر اسرائیل و خبر عکسی دستکاری شده که ادعا میکند رونالدو در آن از کودکان فلسطینی حمایت کرده است.
سوژه دیگری که این هفته در پادکست فکتنامه به آن اشاره میکنیم مربوط به حسین عبدالباقی، مالک ساختمان متروپل در آبادان است؛ مردی که نامش از نخستین دقایق فرو ریختن ساختمان مطرح شد و خبرهای ضدونقیضی از زندهبودن یا مرگ او دستبهدست میشد. بررسی میکنیم که این خبرها چه منابعی داشتند و چه جریانهای خبریای درباره آن به انتشار اخبار پرداختند.
فکتچکهایی درباره رشد سرمایهگذاری خارجی در ایران و دریافت سیگنالهای فرازمینی در چین نیز دو موضوع دیگری هستند که آنها را مرور خواهیم کرد.
به غیر از اینها، فرهاد، سردبیر فکتنامه نیز از نروژ کمی، درباره کنفرانس فکتچکینگ گلوبال فکت ۹ صحبت میکند؛ دورهمی سالیانه فکتچکرها از سراسر جهان که امسال بعد از دو دوره آنلاین، بالاخره به صورت حضوری برگزار شده است.
00:02:14 گزارش کنفرانس گلوبالفکت ۹ از اسلو
00:13:18 فکتها و ابهامها درباره سرنوشت حسین عبدالباقی
00:27:24 ادعاهای صدا و سیما درباره مواضع ضد اسرائیلی کریستیانو رونالدو
00:40:08 رشد سرمایهگذاری خارجی در ایران
00:42:58 آیا چین سیگنال رادیویی تمدن فرازمینی را دریافت کردهاست؟
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ادعاهای صدا و سیما درباره مواضع ضد اسرائیلی کریستیانو رونالدو
رشد سرمایهگذاری خارجی در ایران
آیا چین سیگنال رادیویی تمدن فرازمینی را دریافت کردهاست؟
6/24/2022 • 47 minutes, 17 seconds
نظامیان در سفارتخانه
این هفته در اپیزود ۶۴ پادکست فکتنامه پیش از مرور فکتچکهایی از دیگران، ابتدا به سراغ خودمان رفتیم و جملهای را فکتچک کردیم که هفته گذشته درباره رابطه بانک پاسارگاد با ستاد اجرایی امام گفته بودیم. یکی از مخاطبان در توییتر از ما درباره منبع این حرف سوال کرده بود و ما هم با مطالعه بیشتر درباره موضوع، ابتدا توضیح دادیم این تصور که بین این دو نهاد رابطهای وجود دارد از کجا آمده و بعد هم توضیح دادیم که چرا بهتر بود با احتیاط بیشتری در این باره صحبت کنیم.
سوژه دیگری که این هفته به آن پرداختیم، مساله حضور نظامیان در سفارتخانهها بود که به بهانه انتشار یک عکس مطرح شد؛ عکسی که در آن تعدادی از نظامیان ایرانی در صفی ایستاده بودند تا با سفیر روسیه در ایران دست بدهند.
دو سوژه دیگر این قسمت نیز مربوط به مدیریت کرونا در ایران و همچنین رتبه علمی ایران در جهان است.
00:00:44 گزارش وبینار فکتنامه درباره فکتچکینگ آنلاین
00:05:26 رابطه بانک پاسارگاد با ستاد اجرایی فرمان امام
00:16:52 حضور نظامیان در سفارتخانهها
00:22:19 روز بدون فوتی کرونا در ایران؛ فکتهایی که باید بدانیم
00:31:44 رتبه علمی ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
آیا بانک پاسارگاد متعلق به ستاد اجرایی فرمان امام است؟
آیا حضور نظامیان در سفارتخانه سایر کشورها و دیدار با سفرای خارجی امری معمول است؟
روز بدون فوتی کرونا در ایران؛ فکتهایی که باید بدانیم
ادعای گمراهکننده وزیر علوم درباره رتبه علمی ایران در دنیا
6/17/2022 • 45 minutes, 28 seconds
معمای ابر آروان
شرکت رایانهای ابر آروان که ارائهدهنده سرویسهای ابری (Cloud) در ایران است، در ماههای گذشته یکی از سوژههای اصلی خبری در فضای مجازی بوده است؛ شرکتی که با اتهام همکاری در محدودسازی اینترنت روبروست و مسئولان این شرکت، این اتهام را رد میکنند. در این قسمت از پادکست فکتنامه، بررسی میکنیم که نقش ابر آروان در محدودیت اینترنت در ایران چیست و به طور کلی، فعالیت و خدماتی که این شرکت ارائه میکند در چه بخشی از حکمرانی فضای مجازی در ایران قرار دارد.
به جز این، از شایعه جیرهبندی شدن مواد غذایی در اروپا و اینکه چرا این ادعا گمراهکننده است میگوییم.
ویدئوی تمیز کردن مدفوع که منتسب به مقبره آیتالله خمینی است، تصویری از یک آخوند که گفته میشود در حال تدریس ریاضیات در اروپاست و ویدئوهایی که ادعا میشود در حال تولید گرد و خاک عمدی در مرزهای ایران هستند، سه فکتچک تصویری این هفتهاند.
در این قسمت به شایعه ارتباط آبله میمون با همجنسگرایی و همچنین بحث میزان اعتقاد مردم ایران به حجاب نیز خواهیم پرداخت.
00:00:38 وبینار آموزشی فکتچکینگ
00:04:15 تاثیر ابر آروان بر فیلترینگ در ایران
00:18:59 شایعه جیرهبندی مواد غذایی در اروپا
00:24:22 ویدیوی تمیزکردن مدفوع از مقبره آیتالله خمینی
00:30:31 شایعه آخوندی که در دانشگاههای آلمان ریاضی درس میدهد
00:42:23 شایعه ارتباط آبله میمون با همجنسگرایی
00:47:14 میزان اعتقاد مردم ایران به حجاب
00:55:13 شایعه تولید عمدی گردوخاک در مرزهای ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
وبینار «چگونه با محتوای نادرست مقابله کنیم؟»
نقش و سهم شرکتهایی مانند ابر آروان در قطع اینترنت
ادعای نادرست درباره ارتباط آبله میمون با گرایش جنسی افراد
ادعای گمراهکننده وزیر اقتصاد درباره کمبود و جیرهبندی مواد غذایی در اروپا
ادعای تمیزکردن مدفوع از مقبره آیتالله خمینی چقدر حقیقت دارد؟
چند درصد مردم ایران به حجاب اعتقاد دارند؟
ماجرای واقعی شیخ رودریگو جلول
تولید عمدی گرد و خاک در آسمان عراق و ایران
6/9/2022 • 1 hour, 28 seconds
حامی مالی در قید حیات نیست
در این قسمت از پادکست فکتنامه، درباره موضوعات مختلفی صحبت میکنیم. ابتدا کمی درباره «وبینار آموزشی فکتنامه» که جمعه ۱۳ و ۲۰ خرداد برگزار میشود توضیح میدهیم و از متروپل آبادان و مستند جدید فکتنامه با نام «خامنهای و توطئه کرونا» صحبت خواهیم کرد.
در ادامه به فکتچک بازی فوتبال ایران و کانادا، ویروس جعلی فانوکس و همچنین وضعیت امنیت غذایی در ایران خواهیم پرداخت و پس از آن به سراغ یکی از سوژههای مهم روز یعنی فیلم سینمایی «عنکبوت مقدس» خواهیم رفت؛ فیلمی که روزنامه کیهان ادعا میکند حامی مالی صهیونیست دارد در حالی که این شخص چند سالی است از دنیا رفته است.
دو شایعه درباره اسرائیل یعنی شایعه فروش زنان در پاساژهای این کشور و شایعه موظف بودن خانوادههای اسرائیلی به داشتن چهار فرزند نیز در این قسمت، مرور میشوند.
00:00:38 توضیح درباره وبینار آموزشی فکتنامه
00:05:07 توضیح درباره فکتچک حادثه متروپل آبادان
00:05:48 توضیح درباره مستند «خامنهای و توطئه کرونا»
00:13:21 فوتبال ایران و کانادا
00:18:56 ویروس فان وکس
00:25:31 امنیت غذایی در ایران
00:30:37 حامی مالی فیلم عنکبوت مقدس
00:40:03 شایعه فروش زنان در اسرائیل
00:47:28 شایعه موظفبودن خانوادههای اسرائیلی به داشتن چهار فرزند
00:59:27 ویدئوی نادرست منتسب به معصومه ابتکار
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
وبینار آموزشی فکتنامه
مستند «خامنهای و توطئه کرونا»
فوتبال ایران و کانادا
پروژه فانوکس
امنیت غذایی در ایران
حامی مالی عنکبوت مقدس
شایعه فروش زنان در اسرائیل
ادعای نادرست درباره قانون تعداد فرزند در اسرائیل
ویدئوی نادرست منتسب به معصومه ابتکار
6/3/2022 • 1 hour, 2 minutes, 39 seconds
ماجرای یک ویدیو در لرستان
این هفته در پادکست فکتنامه ابتدا درباره سوژه اصلی خبری این روزها، یعنی فاجعه فروریختن ساختمان متروپل در شهر آبادان صحبت میکنیم؛ اتفاقی که دهها کشتهوزخمی برجای گذاشت. اظهارنظرها، فیلمها، عکسها و خبرهایی که در این باره منتشر میشوند، مجموعهای از ابهامها را به وجود آوردهاند. توضیح میدهیم که این ابهامها چیست و چرا دسترسی نداشتن به اسناد و اطلاعات درباره مجوزهای ساخت این ساختمان، کار فکتچکینگ را برای ما دشوارتر میکند.
در ادامه به سراغ سوژه اصلی این قسمت یعنی ویدیویی میرویم که مربوط به درگیری پلیس با شهروندانی در لرستان است. این ویدیو در روزهای اخیر که اعتراضهایی در خیابانهای شهرهای مختلف از جمله لرستان به وجود آمده، بازنشر میشود در حالی که ماجرا مربوط به هفتههای گذشته است. برخی نیز میگویند این درگیری مربوط به حمله اشرار به پلیس بوده است. توضیح میدهیم که چگونه در فکتنامه توانستیم زمان و مکان دقیق این اتفاق را پیدا کنیم و چه واقعیتهایی درباره آن میدانیم.
به بهانه هفته جمعیت، دو فکتچک جمعیتی را هم در این قسمت بررسی میکنیم؛ یکی درباره برآوردها از جمعیت ایران در ۸۰ سال آینده و دیگری درباره آمارهای ناباروری در ایران.
دو فکتچک دیگری هم که در پایان این قسمت به آنها اشاره میکنیم مربوط به خبری درباره رصد کوچ عقابها و همچنین مصرف سرانه روغن نباتی در ایران است.
00:01:00 فروریختن متروپل
00:07:56 ویدیوی درگیری پلیس با شهروندان در لرستان
00:21:06 جمعیت ایران تا ۸۰ سال آینده
00:28:26 آمار ناباروری در ایران
00:34:40 رصد کوچ عقاب به مدت بیست سال
00:40:07 مصرف سرانه روغن در ایران
00:45:12 روش کار فکتنامه چگونه است؟
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
راستیآزمایی ویدیوی درگیری پلیس با شهروندان در لرستان
ادعای شاخدار درباره کاهش جمعیت ایران تا ۳۰ میلیون
ادعای بیاساس درباره بالا بودن نرخ ناباروری در ایران
نقشه رصد کوچ یک عقاب به مدت بیست سال
آمار نادرست در مقایسه مصرف روغن در ایران و در جهان
5/27/2022 • 49 minutes, 22 seconds
گرانی
اعتراضها در ایران همچنان ادامه دارد و ما هم در این اپیزود، به سراغ یکی از دلایل اصلی شروع آن یعنی «طرح اصلاح نظام پرداخت یارانهای» رفتهایم؛ طرحی که در عمل باعث افزایش قابل توجه مواد غذایی اساسی در ایران شده است.
در این اپیزود، بررسی میکنیم که این گرانیها مربوط به چه کالاهایی است، چه قدر میتواند زندگی را در ایران سخت کند و آیا اقشار کمدرآمد میتوانند با وجود یارانههایی که دریافت میکنند، از پس افزایش قیمتها برآیند یا نه.
به غیر از آن به سراغ یک ادعای نادرست درباره امارات متحده عربی رفتیم. برخی از کاربران هوادار دولت ایران اعلام کرده بودند که بلافاصله پس از برداشتهشدن یارانهها، قیمت مرغ و روغن در امارات متحده عربی افزایش پیدا کرده است. توضیح دادیم که چرا این ادعا، نسبتی با واقعیت ندارد.
موضوع آلودگی هوای تهران، همچنین قطعی اینترنت و گرانشدن تعرفههای اینترنت نیز دیگر موضوعاتی است که در این قسمت آنها را مرور میکنیم.
00:02:34 پاسخ به برخی سوالات متداول درباره حذف یارانه مواد غذایی
00:31:05 ادعای نادرست درباره گران شدن مواد غذایی در امارات و ارتباط آن با تحولات داخلی ایران
00:39:00 آیا تعطیلی ۲۷ اردیبهشت بهخاطر ترس از اعتراضات در تهران بود؟
00:43:36 ادعای نادرست درباره اختلال گسترده و قطع اینترنت در اهواز
00:50:55 ادعای نادرست درباره ارتباط قطعی اینترنت با حمله سایبری به مبیننت
00:52:56 آیا تعرفههای اینترنت در ایران گران نشده است؟
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
پاسخ به برخی سوالات متداول درباره حذف یارانه مواد غذایی
ادعای نادرست درباره گران شدن مواد غذایی در امارات و ارتباط آن با تحولات داخلی ایران
آیا تعطیلی ۲۷ اردیبهشت بهخاطر ترس از اعتراضات در تهران بود؟
ادعای نادرست درباره اختلال گسترده و قطع اینترنت در اهواز
ادعای نادرست درباره ارتباط قطعی اینترنت با حمله سایبری به مبیننت
آیا تعرفههای اینترنت در ایران گران نشده است؟
5/20/2022 • 56 minutes, 46 seconds
قصه تکراریِ پوشش دانشجویان
این هفته در پادکست فکتنامه، سوژه اصلی ما باز هم پوشش اجباری در ایران است. در این قسمت، فکتچکی را مرور میکنیم که درباره گزارشی است که از برنامه ۲۰:۳۰ صداوسیما پخش شده و در آن گفته میشود که قوانین پوشش، محدود به دانشگاههای ایران نیست و همه دانشجویان در کشورهای بیرون ایران نیز باید چنین قوانینی را رعایت کنند؛ ادعایی شاخدار که بارها تکرار شده است.
موضوعات دیگری که به آنها میپردازیم:
00:00:29 کارگاه آنلاین فکتنامه و پوینتر با موضوع فکتچکینگ
00:04:14 ماجرای سفر خانواده قالیباف به ترکیه و ادامه حاشیههای آن
00:09:50 پوشش در دانشگاههای خارج از ایران
00:23:09 اظهارات رهبر جمهوری اسلامی درباره موفقیت در بدهی نزدیک به صفر ایران
00:35:50 ادعای وزیر بهداشت درباره اینکه واکسنهایی که در ایران استفاده شده از فایزر و مدرنا بهتر بودهاند
00:41:57 گفته عبدالناصر همتی درباره رکورد تاریخی چاپ پول در دولت رئیسی
00:44:45 دولت کانادا و اتانازی در این کشور
00:47:47 آمارهای مربوط به ثبتنام ایرانیان در لاتاری آمریکا
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
آیا دانشجویان بیرون از ایران به دلیل رعایتنکردن قوانین پوشش اخراج میشوند؟
روایت گمراه کننده رهبر جمهوری اسلامی درباره بدهیهای خارجی ایران
آیا واکسنهایی که در ایران استفاده شده از فایزر و مدرنا بهتر است؟
ادعای گمراهکننده درباره شکسته شدن رکورد چاپ پول در دولت سیزدهم
آیا کانادا برای کاهش هزینههای بیماران روانی و معلولان، خدمات مرگ خودخواسته ارائه میکند؟
رکورد ایرانیان در ثبت نام برنامه مهاجرتی لاتاری آمریکا
5/13/2022 • 51 minutes, 33 seconds
مورد عجیب نادر طالبزاده
اپیزود جدید پادکست فکتنامه، درباره نادر طالبزاده است؛ چهره مشهور و جنجالی که به تازگی درگذشت. او در زمانی که زنده بود یکی از مروجان تئوری توطئه در ایران بود و هنگامی که از دنیا رفت هم شایعهها و تئوریهای توطئهای درباره خانواده، پیشینه و فعالیتهایش منتشر شد.
در این اپیزود ابتدا بیشتر با کارها و فعالیتهای او آشنا میشویم و سپس به سراغ چند تئوری توطئهای میرویم که طالبزاده آنها را مطرح کرد؛ از مسموم کردن آب زمزم در عربستان تا مجموعه اطلاعات گمراهکنندهای که در جریان حمله ایران به پایگاه عینالاسد در عراق مطرح کرد.
در ادامه نیز به سراغ شایعهها و گفتههای نادرستی میرویم که درباره یهودی/آمریکایی بودن مادر او مطرح شده است.
به غیر از سوژه اصلی، دو فکتچک دیگر هم در این اپیزود مرور میشوند. یکی بررسی ویدئوی جعلی که به نام وصیتنامه مریم میرزاخانی، ریاضیدان ایرانی منتشر شده و یکی دیگر ادعای نادرستی که میگوید در اروپا و آمریکا هم پارکهایی مخصوص مادران و کودکان وجود دارد.
در پایان نیز چند کامنت مخاطبان فکتنامه را میخوانیم و به آن پاسخ میدهیم.
00:00:49 معرفی نادر طالبزاده و فعالیتهایش
00:05:00 تئوری توطئه درباره مسموم کردن آب زمزم در عربستان
00:06:41 توصیه به افسران جنگ نرم برای نخوردن آب و غذا در آمریکا
00:08:09 جریان رسانهای جعلی در زمان حمله ایران به پایگاه عینالاسد
00:17:03 تئوری توطئه ترور بیولوژیک نادر طالبزاده
00:28:01 ادعاهای نادرست درباره تبار یهوی نادرطالبزاده
00:40:17 درباره پدر و پدربزرگ نادر طالبزاده چه میدانیم
00:49:11 ویدئوی جعلی درباره مریم میرزاخانی
00:51:26 ادعای نادرست درباره وجود پارکهای ویژه مادران در آمریکا و اروپا
00:52:30 بنر فتوشاپی پشت سر ابراهیم رئیسی
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
آیا طالبزاده ترور بیولوژیک شدهاست؟
درستیسنجی ادعاهای مطرح شده درباره تبار یهودی خانواده نادر طالبزاده
«نجات سرباز رایان» تحت تاثیر «روایت فتح» ساخته شد؟
ادعاهای شاخدار درباره سلاح بیولوژیک بودن ویروس کرونا!
درباره کاترین شکدم چه میدانیم؟
ماجرای ویدئوی جعلی از وصیتنامه مریم میرزاخانی چیست؟
ادعای نادرست درباره «پارکهای ویژه مادران و کودکان» در اروپا و آمریکا
کتاب Conspiracy Encyclopedia
5/6/2022 • 54 minutes, 38 seconds
اپیزود قالیباف
این هفته در پادکست فکتنامه به غیر از مرور دو فکتچک از قالیباف، کمی هم درباره پرونده سفر خانواده او به ترکیه صحبت میکنیم؛ سفری که اظهارنظرهای ضدونقیض درباره آن زیاد است اما منابع کمی برای درستیسنجی ابعاد مختلف آن وجود دارد. گفتههای نادرست و غیرقابل اثبات قالیباف که به ترتیب درباره محدودیت نداشتن تحقیقوتفحص مجلس و همچنین سهم دولت از اقتصاد ایران است، باعث شد که نام این قسمت را «اپیزود قالیباف» بگذاریم.
در ادامه به ژاپن میرویم و از خبر گمراهکنندهای درباره ممنوعیت موی دم اسبی در ژاپن میگوییم. بعد از بررسی فکتچکهایی از یک انیمیشن درباره طرح صیانت و سوژهای مربوط به بدهیهای واقعی دولتهای مختلف در ایران، به سراغ مرور چند کامنت میرویم که از مخاطبان فکتنامه دریافت کردهایم.
00:01:36 درباره سفر خانواده قالیباف به ترکیه چه میدانیم
00:12:38 محدودیتهای تحقیق و تفحص مجلس
00:16:40 سهم دولت از اقتصاد ایران
00:22:57 مدل موی دماسبی در مدارس ژاپن
00:30:41 انیمیشن درباره طرح صیانت
00:38:25 بدهیهای دولت
00:44:22 پاسخ به کامنتهای شما
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
سایت مدیابایس برای اطلاع از اعتبار سایتهای خبری
مجلس ایران و محدودیتهای تحقیق و تفحص
چند درصد از اقتصاد ایران، دولتی است؟
آیا مدل موی دم اسبی در مدارس ژاپن ممنوع است؟
آيا باورهای “فریبرز” درباره طرح صیانت شایعه بود؟
میزان واقعی بدهی دولتهای جمهوری اسلامی چقدر است؟
4/29/2022 • 53 minutes, 37 seconds
رئیسی و یک گواهی ابتدایی جعلی
این هفته در قسمت ۵۶ پادکست هفتگی فکتنامه ابتدا کمی درباره کامنتهای دلگرمکننده شنوندگان صحبت میکنیم و بعد از آن به سراغ ماجرای یک مدرک جعلی میرویم که میگویند مربوط به گواهینامه تحصیلی ابراهیم رئیسی است. توضیح میدهیم که در چه فرایندی، این سند جعلی حتی از سوی روزنامهنگاران نیز بازنشر میشود.
در ادامه پادکست، سوژه تعداد افغانستانیها در ایران را بررسی میکنیم و توضیح میدهیم که چرا عدد ۸ میلیون نفر که از سوی روزنامه جمهوری اسلامی اعلام شده، عددی غیرواقعی است و ما به آن نشان «شاخدار» دادهایم.
بعد از هفتهها، دوباره به سراغ سوژهای درباره واکسنهای کرونا میرویم و ادعاهای یک کانال تلگرامی ضدواکسن را درباره نقش واکسن در جهشهای ویروس بررسی خواهیم کرد.
دو سوژه ازدواج با محارم در اروپا و همچنین نقاشی کشیدن فیلها را هم در پایان پادکست، مرور میکنیم.
00:06:00 جمعیت افغانستانیها در ایران
00:17:43 رئیسی و یک گواهی ابتدایی جعلی
00:25:44 ادعای نادرست تاثیر واکسن بر تولید سویههای جدید
00:44:40 ادعای نادرست قانونی بودن ازدواج با محارم در کشورهای غربی
00:52:18 ادعای نقاشیکردن فیلها
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
گواهینامه ششساله ابتدایی جعلی منسوب به ابراهیم رئیسی
ادعای شاخدار درباره جمعیت ۸ میلیون نفر افغانستانیهای مقیم ایران
ادعای نادرست درباره واکسن و سویههای جدید ویروس
ادعای شاخدار درباره قانونی بودن ازدواج با محارم در کشورهای غربی
خودنگاره فیل نقاش چقدر واقعیست؟
4/22/2022 • 1 hour, 13 seconds
شگفتانگیزان جامجمی
سوژه اصلی قسمت ۵۵ پادکست فکتنامه، مروری بر حضور کودکان و نوجوانان شگفتانگیز در صداوسیما و رسانههای رسمی ایران است؛ افرادی که اغلب نوجوانند با صفتهایی مثل «فرانخبه» یا «مخترع نابغه» معرفی میشوند و معمولا هم هیچ سند و مدرکی وجود ندارد که ادعای شگفتانگیزبودن آنها را ثابت کند. بهانه این بحث هم برنامه تلویزیونی عصر جدید است که این بار ادعا کرده یک جوان ۲۱ ساله از طریق سلولهای بنیادی مادرش، توانسته بینایی خود را به طور کامل به دست بیاورد؛ ادعایی که نادرست است.
اما به غیر از این سوژه، به سراغ رباتی میرویم که این روزها در اینستاگرام فارسی همه جا حضور دارد و ادعا میشود روغن جمع میکند. بررسی میکنیم که چرا این ماجرا نادرست است و مواردی را که باید درباره این ربات بدانیم، ذکر میکنیم. ماجرای اهانت به مکرون در فرانسه، نگاهی به وضعیت آزادی مذهب در تاجیکستان و دو موضوع اقتصادی مربوط به آمارهای درآمد و دخل و خرج دولت ایران هم دیگر مواردی است که در این اپیزود از پادکست فکتنامه به آنها میپردازیم.
00:01:04 ادعای درمان نابینایی از طریق سلولهای بنیادی در شیراز
00:18:00 «ربات روغنجمعکن»
00:23:53 آیا یک کاریکاتوریست در فرانسه به دلیل انتشار کاریکاتور امانوئل مکرون، مجرم شناخته شد؟
00:29:00 نگاهی به وضعیت آزادی مذهب در تاجیکستان
00:32:29 آمارهای درآمد و دخل و خرج دولت ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ادعای درمان نابینایی از طریق سلولهای بنیادی در شیراز
هیچ سندی ادعاهایی را که درباره “فرانخبه دوازدهساله” میشود تایید نمیکند.
ماجرای ” مخترع نابغه ۱۰ ساله” و اهمیت درستیسنجی برای رسانهها و منابع رسمی
«ربات روغنجمعکن»؛ داستان ترجمه یک پست نادرست
آیا یک کاریکاتوریست در فرانسه به دلیل انتشار کاریکاتور امانوئل مکرون، مجرم شناخته شد؟
نگاهی به وضعیت آزادی مذهب در تاجیکستان
دخل و خرج دولت در سال ۱۴۰۰؛ فکتها و شواهد موجود چه میگویند؟
آیا رکورد صادرات غیرنفتی ایران در سال ۱۴۰۰ شکسته شده است؟
4/15/2022 • 43 minutes, 23 seconds
استادیوم مشهدی، آزمایشگاه اوکراینی
این هفته در قسمت جدید پادکست فکتنامه، هفت سوژه مختلف را که در روزهای گذشته فکتچک کردهایم، مرور خواهیم کرد. ابتدا به سراغ مادلین آلبرایت میرویم و باوری که میگوید او سالها پیش از ایران به خاطر نقشداشتن در «کودتای ۲۸ مرداد» عذرخواهی کرده است.
سپس به بهانه اظهارات وزیر بهداشت ایران، آمارها و شاخصهای کرونا در ایران را مرور میکنیم و در ادامه دو فکتچک ورزشی-سیاسی را بررسی خواهیم کرد. ابتدا از وضعیت اسرائیل در جذاب ورزشکاران دیگر کشورها خواهیم گفت و بعد هم ماجراهای تلخ استادیوم امام رضای مشهد را بازخوانی میکنیم؛ جایی که زنان باز هم اجازه نیافتند به استادیوم فوتبال بروند.
نگاهی به ادعاها درباره آزمایشگاههای بیولوژیک در اوکراین، ادعایی نادرست درباره یک گفته اوباما در زمینه اختصاص بودجه به توییتر و فیسبوک برای جذب کاربران ایرانی دو فکتچک دیگری هستند که در قسمت ۵۴ پادکست فکتنامه به آنها خواهیم پرداخت.
در پایان نیز به سراغ شایعهای میرویم که مربوط به اسکار و سیلی ویل اسمیت به کریس راک در این مراسم است؛ شایعهای که ادعا میکند همه اینها کار خود فایزر بوده است!
00:01:00 عذرخواهی مادلین آلبرایت از ایران
00:10:10 وضعیت ایران در مبارزه با کرونا
00:14:36 اسراییل و کمیته جذب ورزشکار
00:19:53 امکان محرومیت ایران از سوی فیفا
00:25:58 آزمایشگاههای بیولوژیک اوکراین
00:36:39 بودجه اوباما برای جذب کاربران ایرانی
00:42:25 فایزر و سیلی ویل اسمیت در اسکار
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
مادلین آلبرایت به خاطر نقش آمریکا در «کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲» عذرخواهی نکرده است
آیا ایران جزو ۱۰ کشور «قوی در مبارزه با کرونا» است؟
آیا اسراییل علیه ایران کمیته جذب ورزشکار تشکیل دادهاست؟
آیا امکان کنار گذاشتن تیم ملی فوتبال ایران از جام جهانی وجود دارد؟
درباره آزمایشگاههای بیولوژیک اوکراین چه میدانیم؟
خبر نادرست بودجه توییتر و فیسبوک برای جذب کاربران ایرانی
آیا سیلی جنجالی ویل اسمیت در اسکار به خاطر فروش «داروی جدید» فایزر بوده است؟
4/8/2022 • 48 minutes, 37 seconds
فکتنامه در ۱۴۰۰
قسمت ۵۳ پادکست فکتنامه در روزی منتشر میشود که سه مناسبت دارد؛ روز جهانی درستیسنجی، پنجمین سالگرد تاسیس سایت فکتنامه و نخستین سالگرد شروعبهکار پادکست فکتنامه.
به همین مناسبت، در این قسمت ابتدا مروری میکنیم به کارنامه فکتنامه از نگاه آمارها و بعد به سراغ کامنتها و صداهایی میرویم که مخاطبان فکتنامه برای ما ارسال کردهاند. از همه کسانی که برای این قسمت ویژه، صدا فرستادهاند تشکر میکنیم.
در ادامه نامزدها و برندگان «شاخدار سال»، «سورپرایز سال» و «پرزحمتترین فکتچک سال» را به شما معرفی میکنیم. این قسمت یک جمعبندی و مرور کوتاه به یک سال تلاش فکتنامه برای پرداختن به خبرهای نادرست و توضیح درباره واقعیت خبرهاست.
روز جهانی فکتچکینگ مبارک!
کارنامه فکتنامه در سال ۱۴۰۰
فکتچکهایی که در این اپیزود به آنها اشاره کردیم:
پربازدیدترین فکتچک سایت: انتخابات با مشارکت زیر ۵۰ درصد و مکانسیمهای حقوقی سازمان ملل متحد
رتبههای بعدی:
آیا یک بیماری جدید در شیان چین شیوع پیدا کرده باعث خونریزی گوش و چشم و بینی میشود؟
کندی اینترنت در ایران از کجا ناشی میشود و چقدر به طرح صیانت مربوط است؟
پربازدیدترین مقاله:
طرح صیانت از حقوق کاربران در آستانه تصویب؛ آیا کار اینترنت در ایران تمام شده است؟
جنگ در اوکراین و بازار داغ اخبار جعلی
آیا گفتههای محمدعلی طاهری در مصاحبه با ایران اینترنشنال مبنای علمی دارد؟
پربازدیدترین توییت:
ویدئوی مصاف درباره کشتهسازی در اوکراین
آیا چین زبالههای اتمی خود را در ایران دفن میکند؟
ادعای جعلی درباره عزل منی
پربازدیدترینها در اینستاگرام:
عکس پوتین و زلینسکی
واقعه گوهرشاد ارتباطی با کشف حجاب نداشته است.
آیا عکس زنی که در خوزستان از روی زمین آب میخورد، فتوشاپ شده است؟
پربازدیدترین پستها در تلگرام:
آیا ایران رتبه دوم واکسیناسیون را در دنیا به دست آورده است؟
ادعای مرگبار بودن واکسنهای کرونا
جعل جدول خبرگزاری تسنیم برای اثبات گفته رهبر درباره رتبه اقتصادی ایران
پرشنوندهترین اپیزودهای پادکست فکتنامه:
مستند رائفیپور
انتقام سخت
حسن عباسی
کاترین شکدم
محمدعلی طاهری و عرفان حلقه
بنیصدر و شایعهای که نمیمیرد
کاندیداهای شاخدار سال:
آیا استقبال از ابراهیم رئیسی در تاریخ انتخابات جمهوری اسلامی «کمنظیر» است؟
ادعای خامنهای درباره ارتباط داعش با دموکراتهای آمریکا
طراحی کووید؛ ماجرای یک مستند «غیرعادی»
دیگر شاخدارهای قابل توجه:
شایعه کشف «گور دستهجمعی شهدای مسجد گوهرشاد» در مشهد صحت ندارد
آیا سندی مبنی بر توطئه انگلیس برای کاهش جمعیت ایران وجود دارد؟
آیا بهزودی با رویداد لاشامپ، همه سلاحهای مدرن از کار خواهد افتاد؟
آیا با توسعه انرژی هستهای میتوان مشکل آب هفت استان را حل کرد؟
نقل قول از نیویورک تایمز و والاستریت ژورنال درباره فواید حجاب و تشکیل گشت پوشش توسط پلیس نیویورک
سورپرایز سال:
آیا شرکتهای ایرانی برای تامین قطعات با خودروسازهای آلمانی مانند بنز و بیامو همکاری میکنند؟ (برنده سورپرایز سال)
اوکراین از نظر تعداد سربازان اعزامی سومین کشور نیروهای ائتلاف در عراق بوده است
مقایسه جمعیت کارمندان ایران با کارکنان بخش عمومی در کشورهای دیگر
پایینکشیدن عکس قاسم سلیمانی و عذرخواهی پلیس در هند
پرزحمتترین فکتچکها
محمدعلی طاهری و عرفان حلقه (برنده پرزحمت سال)
آیا امواج رادیویی برای سلامتی مضر هستند؟
طراحی کووید؛ ماجرای یک مستند «غیرعادی»
4/1/2022 • 41 minutes, 55 seconds
سالها و نامها
در این قسمت از پادکست فکتنامه، به بهانه سال نو، به سراغ سوژههایی رفتیم که درباره نامگذاری سال جدید و همچنین پیامهای نوروزی رهبر و رئیسجمهور ایران است. ابتدا به ماجرای جنجالی نبود سفره هفتسین در پیام نوروزی رییسجمهور ایران پرداختیم و به این سوال پاسخ دادیم که رئیسجمهورهای ایران در چه سالهایی پیام نوروزی خود را کنار سفره هفتسین منتشر کردهاند. بعد هم به بهانه اشاره به آغاز قرن جدید در پیام نوروزی امسال و پارسال رهبر جمهوری اسلامی، به این سوال پاسخ دادیم که بالاخره قرن جدید از چه زمانی شروع میشود؟
بحث اصلی این قسمت اما درباره نامگذاری امسال است. ابتدا در این باره صحبت کردیم که این نامگذاریها چه تاریخچهای داشته. ضمن اینکه تاثیر این نامگذاریها را بر شرایط زندگی مردم ایران بررسی میکنیم. دانشبیان و اشتغالآفرین، دو عبارتی است که در نام امسال وجود دارد و در پایان پادکست، نگاهی کردیم به وضعیت شرکتهای دانشبنیان و همچنین شرایط اشتغالزایی در کشور.
00:04:05 سفره هفتسین و پیامهای نوروزی
00:10:31 قرن جدید از چه زمانی شروع میشود؟
00:15:13 رهبر جمهوری اسلامی و نامگذاری سالها
00:32:00 تاثیر نامگذاری سالها چیست؟
00:35:03 وضعیت شرکتهای دانشبنیان در ایران چگونه است؟
00:47:44 اشتغالزایی در ایران چه وضعیتی دارد؟
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم یا در این هفته در سایت فکتنامه منتشر کردهایم:
ماجرای هفتسین در پیامهای نوروزی
خامنهای هم سال گذشته و هم امسال را آغاز قرن جدید نامید
آیا یک ویروس جدید ناشناخته در چین شایع شدهاست؟
آیا آمریکا تروریستهای داعش را به شرق اوکراین میفرستد؟
آیا ژاپن، عده طلاق اسلامی را رسمی کردهاست؟
آیا در خیابانهای سیدنی موجود فضایی پیدا شدهاست؟
3/25/2022 • 55 minutes, 30 seconds
جنگ و تورم، غبار و سود سیگار
اپیزود ۵۱ پادکست فکتنامه در میانهی جنگ اوکراین، تورم، گرد و غبار خوزستان و در روزهایی منتشر میشود که مردم هنوز درگیر کرونا هستند؛ روزهای پایانی سال ۱۴۰۰.
در این قسمت، «هفت» فکتچک را مرور میکنیم که موضوعات مختلفی دارند؛ از جنگ اوکراین و زنی باردار زیر بمباران بیمارستان تا وضعیت تورم ایران و ترکیه و ادعایی درباره عمدیبودن تولید گرد و خاک در خوزستان.
00:02:00 آیا آمریکا تروریستهای داعش را به شرق اوکراین میفرستد؟
00:06:30 ماجرای زن باردار در بیمارستان کودکان اوکراین
00:12:41 ادعای حذف تارکوفسکی از لیست سایت آیامدیبی
00:16:50 مقایسه نرخ تورم ایران و ترکیه
00:26:39 چرا به آمارهای رسمی تورم در ایران استناد میکنیم؟
00:31:37 صادرات نفت خام ایران
00:37:13 میزان سود مصرف سیگار در ایران
00:41:13 ادعای تولید گرد و خاک عمدی در عراق به سمت ایران
قطعه پایانی: والس نوروزی از احمد عاشورپور
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
آیا آمریکا تروریستهای داعش را به شرق اوکراین میفرستد؟
ماجرای زن باردار در بیمارستان کودکان اوکراین
ادعای حذف تارکوفسکی از لیست سایت آیامدیبی
مقایسه نرخ تورم ایران و ترکیه
صادرات نفت خام ایران در ماههای پایانی سال ۱۴۰۰ چقدر است؟
آیا ۸۰ درصد سیگارهای مصرفی در ایران را خارجیها تولید میکنند؟
آیا عراق عمدا در مرزهای ایران، گرد و خاک تولید میکند؟
3/18/2022 • 51 minutes, 22 seconds
مورد عجیب کاترین شکدم
در قسمت ۵۰ از پادکست هفتگی فکتنامه سعی میکنیم ببینیم اسناد و یافتهها درباره کاترین شکدم، چه میگوید. او روزنامهنگار و تحلیلگری است که مدتی در ایران،در رسانههای نزدیک به اصولگرایان و حتی در سایت رهبر جمهوری اسلامی، مطالبی را مینوشت و مدتی پیش اعلام کرد که در گفتوگو و مواجهه با رهبران ایران، به این نتیجه رسیده که جمهوری اسلامی به دنبال رسیدن به سلاح هستهای است؛ ادعایی که واکنشهای زیادی را در ایران به همراه داشته است.
در ادامه چند فکتچک از اوکراین را بررسی میکنیم و در پایان، به سراغ بررسی سوژهای میرویم که در آن اطلاعات نادرستی درباره وضعیت جذب سرمایههای خارجی در زمان برجام، مطرح شده است.
00:01:18 مقدمهای درباره اهمیت موضوع کاترین شکدم
00:06:16 ماجرای اکانت توییتری آتوسا شجاعیان چیست؟
00:13:48 درباره کاترین شکدم چه میدانیم؟
00:19:57 آیا کاترین شکدم جاسوس اسرائیل است؟
00:25:54 گفته رائفیپور درباره حضور نظامی اوکراین در عراق
00:27:41 قبرستانهای متحرک برای نیروهای نظامی روسیه
00:32:08 ویدئوی گریم زخمیها
00:34:36 پوتین و جلسه با مهمانداران هواپیما
00:36:58 پایین کشیدن عکس قاسم سلیمانی در کشمیر
00:39:56 آمریکاییها اعترافکردهاند داعش را خودشان به وجود آوردهاند
00:44:05 مقایسه سرمایهگذاری خارجی در ایران قبل و بعد از برجام
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
درباره کاترین شکدم چه میدانیم؟
اوکراین از نظر تعداد سربازان اعزامی سومین کشور نیروهای ائتلاف در عراق بوده است
قبرستانهای متحرک روسیه در اوکراین واقعیت دارد؟
بازیگران گریمشده را به عنوان زخمیهای جنگ در اوکراین جا زدهاند؟
آیا جلسه پوتین با تکنیک پردهسبز فیلمبرداری شدهاست؟
پایینکشیدن عکس قاسم سلیمانی و عذرخواهی پلیس در هند
ادعای خامنهای درباره ارتباط داعش با دموکراتهای آمریکا
مقایسه سرمایهگذاری خارجی در ایران قبل و بعد از برجام
3/11/2022 • 48 minutes, 52 seconds
درستیسنجی جنگ اوکراین
اپیزود ۴۹ پادکست هفتگی فکتنامه، به طور کامل به جنگ اوکراین و حمله روسیه به این کشور اختصاص دارد. در این قسمت ابتدا به سراغ بخشی از فکتچکهای سایت فکتنامه میرویم که جریان هدایتشده خبرهای نادرستی بوده که از سوی رسانههای ایران منتشر شده است.
در ادامه نیز مروری میکنیم بر عکسها، ویدئوها و خبرهایی که به بر اثر بیتوجهی روزنامهنگاران و دبیران رسانههای فارسی، به عنوان واقعیتهای این جنگ معرفی شدهاند، در حالی که واقعی نبودهاند.
در پایان هم چند ویدئو و عکس نادرست را که در شبکههای اجتماعی جهان به طور گسترده منتشر شدهاند، مرور خواهیم کرد.
در این اپیزود به شما میگوییم که در این شرایط خاص، برای فهمیدن خبرهای درست، چه راهها و ابزارهایی وجود دارد؛ شرایطی که در آن، بازار خبرها، عکسها و ویدئوهای نادرست از همیشه داغتر است.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
ویدئوی مصاف درباره کشتهسازی در اوکراین
سایت درستیسنجی UkraineFacts
جنگ در اوکراین و بازار داغ اخبار جعلی
فرانس۲۴: تانکی که یک خودروی غیرنظامی را زیر گرفت روسی نبوده است.
3/4/2022 • 1 hour, 5 minutes, 49 seconds
طراحی کووید؛ ماجرای یک مستند «غیرعادی»
مستندی که روز ۲۷ بهمن ۱۴۰۰ با نام «طراحی کووید» یا PlanCovid از شبکه سه سیما پخش شد، اثری غیرعادی است؛ مستندی که ابتدا مخاطبان فکتنامه از ما خواستند ادعاهای مطرحشده در آن را بررسی کنیم اما هر چه جلوتر رفتیم، سوالات دیگری برایمان به وجود آمد.
مستند «طراحی کووید» در نگاه اول، فیلمی غیرفارسی است که به نظر میرسد دوبله شده است. در این قسمت میگوییم که چرا ظن شدید داریم که مستند، اساسا ساخته پخشکنندگان ایرانی آن باشد.
طراحی کووید که با هدف بررسی ریشههای به وجود آمدن ویروس کرونای جدید تهیه شده، مجموعهای از ادعاهای بیاساس و نادرست درباره منشا همهگیری کروناست. از جمله ادعاهایی که در آن مطرح میشود این است که ویروس کرونا دستساز بوده و همچنین میگوید قدرتهای بزرگ مثل آمریکا و نهادهایی چون بنیاد راکفلر و افرادی چون بیل گیتس در تبدیل آن به سلاحی بیولوژیک دست داشتهاند. این ادعاهای نادرست، جزو مشهورترین ادعاهای طرفداران تئوری توطئه در جهان است.
مستند اما به جز طرح این موارد، مشخصاتی غیرعادی نیز دارد. مثلا برخلاف آنچه در نگاه اول به نظر میرسد، تا پیش از پخش از صدا و سیما، هیچ رد و نشانی از نسخه اصلی آن دیده نمیشود. تنها نشانی، لینکی است در یوتیوب که حدود یک هفته پیش از پخش در تلویزیون، از سوی افرادی ناشناس در یک کانال تازه تاسیس با چند دنبالکننده بارگذاری شده است.
این سوالها و چند موضوع قابل توجه دیگر، باعث شد که در این قسمت از پادکست، مستند «طراحی کووید» را بررسی کنیم.
پادکست این هفته فکتنامه را فرهاد، سردبیر سایت فکتنامه اجرا میکند.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
لینک مقاله فکتنامه درباره مستند طراحی کووید
طراحی کووید؛ ماجرای یک مستند «غیرعادی»
2/25/2022 • 33 minutes, 2 seconds
رتبه فضایی ایران
این هفته در پادکست فکتنامه، چهار سوژه اصلی را مرور میکنیم. ابتدا به سراغ موضوع «همسرکشی در ایران» میرویم؛ سوژهای که پس از اخبار مربوط به قتل ناموسی مونا حیدری در ایران، برای چندمین بار مطرح شده بود. خبرگزاری فارس، در یک اینفوگرافیک اعلام کرد که نرخ زنکشی در ایران، کمتر از نرخ شوهرکشی است. رضا در این قسمت توضیح میدهد که فرایند بررسی این ادعا چه بوده و چرا ما به آن نشان نادرست دادهایم.
یکی دیگر از موضوعاتی که در این قسمت به آن میپردازیم، مربوط به مساله استقراض دولت از بانک مرکزی و راهی است که دولت سیزدهم از طریق آن، منابع مالی خود را تامین میکند.
در بخش بعدی پادکست، به سراغ ادعایی میرویم که بارها تکرار شده و میگوید ایران یکی از ده کشور در زمینه فناوری فضایی است. توضیح میدهیم که چرا اساسا چنین ردهبندیای وجود ندارد و وضعیت کشورهای مختلف و ایران در زمینه فناوریهای مختلف فضایی چگونه است.
ضمن اینکه مروری میکنیم به ویدئویی که در آن دستهای از پرندگان در مکزیک، ناگهان به زمین میخورند و جان خود را از دست میدهند.
بخش پایانی پادکست هم پاسخ به نظرات و مرور پیشنهادهایی است که شنوندگان پادکست آنها را مطرح کردهاند.
00:00:53 آمارهای مربوط به همسرکشی در ایران
00:11:40 دولت سیزدهم چگونه منابع مالی خود را از بانک مرکزی تامین میکند؟
00:19:39 رتبه ایران در فناوری فضایی
00:30:44 مرگ ناگهانی پرندگان در مکزیک
00:35:46 مرور کامنتهای شنوندگان
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
ادعای خبرگزاری فارس درباره همسرکشی در ایران
استقراض یا استقراض؛ دولت سیزدهم چگونه منابع مالی خود را از بانک مرکزی تامین میکند؟
ایران جزو ۱۰ کشور برتر دنیا در فناوری فضایی است؟
ماجرای سقوط و مرگ ناگهانی پرندگان در مکزیک چیست
2/18/2022 • 46 minutes, 54 seconds
کودکهمسری در ایران
انتشار خبر دردناک مربوط به قتل ناموسی و قربانی شدن مونا (غزل) حیدری، بار دیگر مساله کودکهمسری را در ایران مطرح کرده است زیرا او در سن زیر ۱۸ سالگی ازدواج کرده و دارای فرزند شده است. رضا در پادکست این هفته نتایج پژوهش خود را درباره آمارهای «رسمی» از ازدواج زیر ۱۸ سال در ایران ارائه میکند و به ما میگوید که وضعیت کودکهمسری در ایران چگونه است.
این هفته چند سوژه دیگر نیز در پادکست فکتنامه بررسی میشود. رضا و فرهاد ابتدا درباره جریانهایی صحبت میکنند که با هجو گروههای تئوری توطئه، به جنگ باورها و عقاید نادرست رفتهاند. در ادامه کمی درباره وضعیت رشتهگرایشها در حوزه علمیه قم صحبت میکنند و البته بررسی فکتچکی درباره تعداد رانندگان اسنپ، تپسی و اوبر، بهانهای میشود تا به این سوال پاسخ دهند که فکتنامه چگونه سوژههای خود را انتخاب میکند.
نگاهی به گزارش مجله لنست درباره واکسن رازی کووپارس و همچنین بررسی کمکهای بینالمللی در ایران در حوزه بهداشت نیز دیگر فکتچکهایی هستند که در این قسمت به آنها میپردازیم.
00:01:09 درباره گروه «پرندهها واقعی نیستند» در آمریکا
00:12:55 آمارهای کودکهمسری در ایران
00:25:07 رشتهها و گرایشها در حوزه علمیه قم
00:32:36 میزان تولید محتوای اینترنت در خارج از کشور
00:38:23 مقایسه رانندگان تپسی، اسنپ و اوبر
00:43:46 ما در فکتنامه چگونه سوژه انتخاب میکنیم؟
01:02:08 مجله لنست و واکسن رازی کووپارس
01:07:11 کمکهای بینالمللی به ایران در حوزه بهداشت و سلامت
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
پادکست Daily درباره جنبش پرندهها واقعی نیستند
ابعاد کودکهمسری در ایران چقدر است؟
حوزه علمیه قم چند رشته گرایش تحصیلی دارد؟
آمار نادرست درباره تولید محتوای اینترنت در خارج از کشور
آیا رانندگان اسنپ و تپسی بیشتر از اوبر است؟
مقاله لنست درباره واکسن استنشاقی رازی کووپارس
کمکهای بینالمللی به ایران در حوزه بهداشت و سلامت
2/11/2022 • 1 hour, 11 minutes, 58 seconds
مومیاییهای فرازمینی!
این قسمت از پادکست هفتگی فکتنامه با مرور خبرهای مربوط به «جو روگن» چهره مشهور دنیای پادکست شروع میشود. فرهاد در این بخش توضیح میدهد که چه مسائلی برای سرویس «اسپاتیفای» به عنوان سرویس انحصاری پخش پادکست جو روگن به وجود آمده است و نقش انتشار نادرست مربوط به واکسیناسیون در این رابطه چیست.
در ادامه، مثل هر هفته به سراغ مرور فکتچکهایی میرویم که در سایت فکتنامه به آنها پرداختهایم. ابتدا کمی درباره مساله ماندگاری سویه امیکرون بر روی سطوح پلاستیکی و پوست میگوییم و بعد هم به فکتچکی میپردازیم که ادعایی است از کتابهای درسی. کتاب پایه شیمی پایه دهم میگوید ایران یکی از ده قدرت اتمی دنیاست و ما نیز توضیح میدهیم که چرا این گفته، نادرست است.
مومیاییهای فرازمینی سهانگشتی هم یکی از سوژههای شنیدنی این قسمت است و در پایان نیز رضا درباره پاسخ یک کارشناس درباره واقعه مسجد گوهرشاد توضیح میدهد.
00:00:38 اخبار مربوط به جو روگن و اسپاتیفای
00:07:17 ماندگاری سویه امیکرون
00:11:29 دستاوردهای اتمی ایران در کتابهای درسی
00:17:48 مومیاییهای فرازمینی
00:27:25 توضیح درباره تعداد کشتهشدگان مسجد گوهرشاد
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
ماندگاری امیکرون بر سطح پوست و پلاستیک
آیا در دنیا ۱۰ کشور هستهای وجود دارد که ایران یکی از آنهاست؟
آیا مومیاییهای سهانگشتی نازکا، فرازمینی هستند؟
2/4/2022 • 37 minutes, 50 seconds
واقعه گوهرشاد و شایعه گور دستهجمعی
اقعه گوهرشاد و شایعه گور دستهجمعی
این هفته در پادکست فکتنامه، سوژههای مختلفی را مرور میکنیم. ابتدا به سراغ ارزش تولید ناخالص داخلی ایران میرویم و از مشکلاتی میگوییم که در محاسبه آن وجود دارد. وجود دلار چند نرخی، میتواند باعث به وجود آمدن گمراهی در این زمینه شود و مثلا این طور به نظر آید که حجم اقتصاد ایران از کشورهایی مثل ترکیه و عربستان هم بیشتر است. در حالی که مساله، مربوط به نرخ واقعی دلار است.
یک فکتچک تاریخی که این هفته سایت فکتنامه منتشر کردیم، مربوط به حاشیههای خبری است که در شبکههای اجتماعی و سایتهای خبری بازتاب داشت؛ خبر نادرست کشف گور دستهجمعی و بعد از آن مرتبط کردن آن با واقعه مسجد گوهرشاد در سال ۱۳۱۴.
فکتچکهایی درباره تعداد نشریات علمی در حوزههای علمیه ایران و همچنین بررسی مالیات مذهبی کلیسا در آلمان هم، دیگر سوژههایی هستند که در این قسمت به آنها پرداختهایم.
نگاهی به خبر شنیدهشدن صدایی مهیب در غرب ایران و همچنین مروری بر چند کامنت شنوندگان پادکست هم بخش پایانی این اپیزود است.
00:00:46 ارزش تولید ناخالص داخلی ایران بیشتر از ترکیه و عربستان است؟
00:09:58 مسجد گوهرشاد و کشف گور دستهجمعی در مشهد
00:24:51 تعداد نشریات علمی در حوزههای علمیه ایران
00:33:15 مالیات کلیسا در آلمان
00:38:46 منشا صدای مهیب شنیدهشده در غرب کشور چیست؟
00:42:43 پاسخ به کامنتهای شنوندگان
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
آیا ارزش تولید ناخالص داخلی ایران بیشتر از ترکیه و عربستان است؟
شایعه کشف گور دستهجمعی شهدای مسجد گوهرشاد در مشهد صحت ندارد
اغراق در آمار کشتهشدگان واقعه گوهرشاد
چند «نشریه علمی» در حوزههای علمیه منتشر میشود؟
قانون مالیات کلیسا در آلمان چگونه است؟
منشا صدای مهیب شنیدهشده در غرب کشور چیست؟
آیا غربالگری موجب سقط ۷۰۰هزار جنین در سال میشود؟
1/28/2022 • 50 minutes, 47 seconds
اپیزود شاخدارها
این هفته در پادکست فکتنامه، به سراغ سوژههایی رفتهایم که اغلب، شاخدارند. ابتدا ادعایی را بررسی میکنیم که از سوی ابراهیم رئیسی و برخی از رسانهها در ایران منتشر شده است. بر اساس این ادعا، رشد صادرات غیرنفتی ایران در زمان دولت رئیسی ۴۰ درصد افزایش داشته است. توضیح میدهیم که چرا به این ادعا نشان گمراهکننده دادهایم.
اما سه ادعایی که به آنها شاخدار دادهایم از این قرارند: ادعای مصطفی میرسلیم درباره تعداد کارمندان دولت در ایران، ادعای علیاکبر رائفیپور درباره اینکه به زودی همه سلاحهای مدرن در جهان از کار میافتند و ادعای معاون وزیر بهداشت ایران درباره وجود اسناد MI6 مبنی بر دخالت آنها در شرایط جمعیتی در ایران. در پایان نیز فکتچکی را از روزنامه همشهری بررسی میکنیم که میگوید طبق اعلام یونسکو، فارسی تنها زبان کلاسیک زنده دنیاست.
00:01:33 رشد صادرات غیرنفتی در ایران
00:07:00 تعداد کارمندان ایران برای اداره آسیا
00:13:18 مفهوم عدد و آمار در میان مسئولان ایران
00:23:59 پدیده لاشامپ و از کار افتادن سلاحهای مدرن
00:27:37 اسناد لو رفته از MI6 درباره جمعیت ایران
00:32:52 آیا زبان فارسی تنها زبان کلاسیک زنده دنیاست؟
00:36:11 جستجوی عبارت «ویروس زامبی» در میان فارسیزبانان
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
رشد واقعی صادرات غیرنفتی ایران در سال ۱۴۰۰ چقدر است؟
مقایسه جمعیت کارمندان ایران با کارکنان بخش عمومی در کشورهای دیگر
آیا بهزودی با رویداد لاشامپ، همه سلاحهای مدرن از کار خواهد افتاد؟
آیا سندی مبنی بر توطئه انگلیس برای کاهش جمعیت ایران وجود دارد؟
آیا زبان فارسی تنها زبان کلاسیک زنده دنیا است؟
1/21/2022 • 39 minutes, 5 seconds
شایعه ویروس زامبی در شیان چین
شایعه همهگیری یک بیماری خطرناک در شهر شیان چین و بررسی دو گفته مسئولان ایرانی درباره خط فقر، موضوعاتی هستند که در این قسمت از پادکست هفتگی فکنامه به آنها میپردازیم. در عین حال بررسی میکنیم که آیا ناسا برای مواجهه با حیات فرازمینی، روحانیان را استخدام کرده است یا نه. به ژاپن میرویم تا ببینیم این شایعه که دولت این کشور در حال جمعآوری مایکروویو است، صحت دارد یا نه. در پایان نیز به نقش سید محمد خاتمی، رئیسجمهور پیشین ایران را در تعطیلی ایام فاطمیه میپردازیم و همچنین میبینیم رایهای کاربران به اپلیکیشن اینستاگرام، چه تاثیری بر سهام شرکت متا میگذارد.
00:00:49 شایعه بیماری جدید در شیان چین
00:06:10 خط فقر برای خانواده در تهران کمی نزدیک به پنج میلیون تومان است
00:12:52 چند میلیون خانوار ایرانی زیر خط فقر زندگی میکنند؟
00:17:04 استخدام روحانیان دینی از سوی ناسا
00:31:10 دولت ژاپن و جمعآوری مایکرویوها در این کشور
00:35:41 نقش خاتمی در پررنگشدن ایام فاطمیه
00:42:14 پایین آوردن ارزش سهام اینستاگرام با رای منفی کاربران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
آیا یک بیماری جدید در شیان چین شیوع پیدا کرده باعث خونریزی گوش و چشم و بینی میشود؟
چند میلیون خانوار ایرانی زیر خط فقر زندگی میکنند؟
آیا ناسا روحانیون را برای بررسی مواجهه با حیات بیگانه استخدام کردهاست؟
آیا ژاپن اجاق مایکروویو را از زندگی شهروندان حذف کردهاست؟
آیا مناسبت «فاطمیه» توسط محمد خاتمی وارد تقویم رسمی شد؟
آیا دادن امتیاز پایین به اپلیکیشن اینستاگرام منجر به کاهش ارزش سهام فیسبوک میشود؟
پادکست سکه: نقشه فقر ایران چگونه است؟
1/14/2022 • 48 minutes, 55 seconds
سلیمانی، «انتقام سخت» و شلیک به پرواز ۷۵۲ اوکراین
قسمت ۴۱ پادکست هفتگی فکتنامه، بازخوانی و مرور سه پرونده است. کشتهشدن قاسم سلیمانی در عراق و در پی آن حمله ایران به پایگاه عینالاسد و البته شلیک سپاه به هواپیمای پرواز شماره ۷۵۲ اوکراین، رویدادهایی بود که در سال ۱۳۹۸، در بازه زمانی کوتاهی روی داد. این اپیزود، مروری است بر آنچه فکتنامه در آن روزها انجام داد و بازخوانی خبرها و جریانهای خبری جعلی و نادرستی است که درباره قاسم سلیمانی، حمله به عینالاسد و شلیک به هواپیمای اوکراینی منتشر شد.
در پایان این قسمت نیز گاهشمار وقایع مربوط به شلیک به هواپیمای اوکراینی را مرور میکنیم؛ از ساعات اولیه صبح چهارشنبه یعنی زمان شلیک تا صبح شنبه که ایران رسما به این شلیک اعتراف کرد.
00:00:45 حمله پهپادی آمریکا و کشتهشدن قاسم سلیمانی
00:17:48 حمله سپاه به پایگاه عینالاسد
00:34:19 شلیک سپاه به هواپیمای پرواز شماره ۷۵۲ اوکراین
00:51:27 گاهشمار وقایع مربوط به شلیک به هواپیما
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
جمعیت مراسم تشییع جنازه قاسم سلیمانی در تهران و اهواز
بررسی ادعاهای اخیر درباره «مواضع اعتدالی» قاسم سلیمانی
پیام تسلیت طالبان به مناسبت کشته شدن قاسم سلیمانی جعلی است.
صدا و سیما و اخبار جعلی درباره «انتقام سخت»
نامه جعلی تلفات نیروهای آمریکایی در حمله ایران به پایگاه نظامی الاسد
پدر یک سرباز آمریکایی روی خط برنامه تلویزیونی آمریکایی
۸۰ کشته یا صفر؛ رسانههای داخل ایران یا رئیس جمهور آمریکا؛ کدام دروغ میگویند؟
آیا بیخبری رهبر و رئیسجمهوری ایران از ماجرای سقوط هواپیما ممکن است؟
گاهشمار وقایع سقوط هواپیمای اوکراینی (از لحظه سقوط تا قبول مسئولیت)
درستیسنجی اینفوگرافی ایرنا درباره هواپیمای اوکراینی
1/7/2022 • 1 hour, 5 minutes, 52 seconds
مستند حسن عباسی؛ کیسینجر خودخوانده مراسم حکومتی
این هفته در پادکست فکتنامه، نسخه صوتی مستندی را منتشر میکنیم که درباره یکی از چهرههای جنجالی ایران یعنی حسن عباسی است.
حسن عباسی متولد ۱۳۴۵، یکی از پرمخاطبترین مروّجان خبرهای ساختگی در میان جوانان حامی حکومت جمهوری اسلامی است. تشکلها و نهادهای وابسته به بسیج، به ویژه بسیج دانشجویی، از برگزارکنندگان اصلی مراسم سخنرانی عباسی در مناسبتهای گوناگون بودهاند. او نمونهای مثال زدنی از مبلّغان نظریههای ساختگی در ایران است که، با برخورداری از حمایتهای حکومتی، از دسترسی ویژه به تریبونهای عمومی برخوردارند. مبلّغانی که در جایگاه «استراتژیست»های حکومت نشستهاند و ادعاهایشان، در میان بسیاری از کسانی که سرنوشت دیگران را تعیین میکنند، جدی گرفته میشوند.
12/31/2021 • 57 minutes, 15 seconds
ما، رسانه و سوگیریها
این قسمت از پادکست هفتگی فکتنامه، برخلاف هفتههای دیگر، مرور فکتچکها نیست بلکه مربوط به یکی از مهمترین موضوعات دنیای درستیسنجی یعنی «سوگیری» است.
یکی از اصلیترین دلایلی که موجب میشود ما در دام اخبار و اطلاعات نادرست بیافتیم، سوگیریهای ماست. در این قسمت سعی میکنیم توضیح دهیم که این سوگیریها چه هستند و چگونه میتوانیم با شناخت آنها بهتر با رسانههای متعدد و سیل خبرهای درست و نادرست روبهرو شویم.
پادکست این هفته فکتنامه را فرهاد اجرا میکند که سردبیر سایت فکتنامه است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
12/24/2021 • 31 minutes, 49 seconds
عوارض خروج
چهار فکتچک در این قسمت از پادکست هفتگی فکتنامه بررسی میشوند که اصلیترین آنها مربوط به خبر «افزایش نرخ عوارض خروج از کشور است»؛ خبری که در رسانههای مختلف با عنوان «نرخ پنج میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی عوارض خروج» منتشر شد و البته خبری اشتباه بود.
ابتدا توضیح میدهیم که اشتباه منابع اولیه در این زمینه چه بوده چرا این عدد، درست نیست. بعد هم به این بهانه، فرصتی پیدا میکنیم که کمی درباره یکی از پروژههای تیم «اصل ۱۹» یعنی «ایران بودجه» صحبت کنیم؛ سایتی که میتوانید به سادگی، اطلاعات زیادی را درباره بودجه ایران در آن پیدا کنید.
اما به غیر از این موضوع، سوژه «درخواست فعالیت فیسبوک و اینستاگرام در ایران» هم، یکی از فکتچکهایی بود که به آن پرداختیم.
رتبه کودکهمسری ایران در جهان و تعداد سالمندان در سال ۱۴۲۰ هم دو موضوع دیگری هستند که درباره آن در پادکست فکتنامه خواهید شنید.
00:00:31 عوارض خروج در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱
00:10:53 معرفی سایت ایرانبودجه
00:21:37 فعالیت فیسبوک و اینستاگرام در ایران
00:25:28 جمعیت سالمند ایران در سال ۱۴۲۰
00:32:42 رتبه کودکهمسری ایران در جهان
00:41:54 بهروزرسانی یک خبر درباره کرونا
00:45:20 پاسخ به یک انتقاد
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
آیا در لایحه بودجه ۱۴۰۱، عوارض خروج بالای ۵ میلیون تومان تعیین شده است؟
آیا فیسبوک و اینستاگرام از دولت ایران درخواست مجوز فعالیت رسمی کردهاند؟
جمعیت سالمند ایرانی تا ۲۰ سال آینده چقدر است؟
آیا ایران بعد از گینه رکورددار کودکهمسری در جهان است؟
سایت ایرانبودجه
12/17/2021 • 51 minutes, 57 seconds
موتور دیزلی، قرض بانکی
قسمت ۳۷ پادکست هفتگی فکتنامه درباره درستیسنجیهایی است که در هفته گذشته به آنها پرداختهایم و گزارشهای مربوط به هر موضوع را نیز در سایت فکتنامه منتشر کردهایم. این هفته ابتدا به سراغ فکتچکی میرویم که درباره پهنای باند اینترنت در ایران است؛ مطلبی که از قول وزیر ارتباطات در این باره گفته شده بود و ما ابتدا به آن نشان نادرست دادیم اما بعد از کامنت یکی از مخاطبان، فکتچک را تصحیح کردیم. فرهاد و رضا توضیح میدهند که این فرایند چگونه طی شد و میگویند که شما مخاطبان چگونه میتوانید اشکالات ما را تذکر دهید.
به جز این، ادعای رئیس دولت و فرمانده نیروی دریایی ارتش هم سوژه دو فکتچک ما بود. رئیسی اعلام کرده بود که دولتش برای تامین هزینههای خود از بانک مرکزی استقراض نکرده و فرمانده نیروی دریایی نیز گفته بود این نیرو برای اولین بار به فناوری کامل ساخت موتورهای دیزلی دریایی دستیافته و از این نظر خودکفا شده است. در این قسمت توضیح میدهیم که چرا هر دو گفته، نادرستند.
فکتچک پایانی این قسمت نیز مربوط به پیشبینی اکونومیست از قیمت دلار در ایران است.
00:01:47 پهنای باند اینترنت در ایران
00:07:08 استقراض دولت از بانک مرکزی
00:14:22 تولید موتور دیزلی دریایی در ایران
00:21:08 پیشبینی اکونومیست درباره قیمت دلار در ایران
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
حداقل سرعت اینترنت همراه در ایران چقدر است؟
آیا دولت سیزدهم استقراض از بانک مرکزی را متوقف کرده است؟
آیا ایران جزو ۵، ۶ کشور صاحب دانش تولید موتور دیزلی است؟
پیشبینی اکونومیست درباره کاهش قیمت دلار در ایران؟
12/10/2021 • 28 minutes, 28 seconds
حجاب اجباری، فکتهای ساختگی
مساله حجاب در ایران هم برای حکومت، موضوعی حیاتی است و هم در طول سالهای گذشته یکی از مهمترین موضوعاتی است که از سوی جامعه ایران پیگیری میشود. این هفته ابتدا میبینیم که چه ادعاهای نادرستی در کتابهای درسی مدارس ایران درباره حجاب وجود دارد و به این بهانه، فکتچکهایی را که با سوژه حجاب در فکتنامه بررسی کردهایم، مرور خواهیم کرد.
درستیسنجیهایی درباره صادرات قطعات ماشین به آلمان، استراق سمع باتری موبایلها و خطرناکبودن امواج وای-فای برای سلامتی نیز دیگر فکتچکهایی هستند که در ادامه به سراغشان میرویم.
فکتچکی درباره مصرف سوختهای فسیلی در ایران نیز موضوع پایانی این اپیزود از پادکست فکتنامه است.
00:00:53 حجاب در کتاب درسی
00:06:23 نقل قول جعلی از هیلاری کلینتون و انیشتین در کتابهای درسی
00:07:37 جریان اخبار نادرست درباره حجاب
00:09:06 وصیتنامه شهدا و تاکید به حجاب
00:10:13 پوشش در دانشگاههای خارج از ایران
00:10:55 همه دنیا روی لباس حساسند؟
00:12:00 آمارها درباره حجاب در ایران
00:14:33 واقعه گوهرشاد و ارتباط آن با کشف حجاب
00:20:51 صادرات قطعات ماشین از ایران به آلمان
00:25:43 استراق سمع باتری موبایلها
00:28:14 امواج وای-فای و خطر برای سلامتی
00:33:57 آمار مصرف داخلی سوختهای فسیلی
پادکست این هفته فکتنامه را رضا اجرا میکند که دبیر تحریریه سایت فکتنامه است.
صحبتهای او در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
نقل قول از نیویورک تایمز و والاستریت ژورنال درباره فواید حجاب و تشکیل گشت پوشش توسط پلیس نیویورک
در چند درصد «وصیتنامه شهدا» به «حجاب» اشاره شده است؟
مقایسه حجاب اجباری در ایران با قواعد پوشش در برخی رستورانهای کشورهای غربی
واقعه گوهرشاد ارتباطی با کشف حجاب نداشته است.
آیا تعیین تکلیف برای پوشش دانشجویان در دنیا عادی است؟
آمار حجاب در ایران چقدر است؟
از ۴۰ تا ۹۸؛ چند درصد ایرانیان به حجاب اعتقاد دارند؟
آیا موبایلها با استفاده از برچسب باتری استراقسمع میشوند؟
آیا امواج رادیویی برای سلامتی مضر هستند؟
آیا شرکتهای ایرانی برای تامین قطعات با خودروسازهای آلمانی مانند بنز و بیامو همکاری میکنند؟
آمار مصرف سوختهای فسیلی در ایران چقدر است؟
12/3/2021 • 40 minutes, 10 seconds
رد پای «حجاب» در وصیتنامه شهدا
این هفته در پادکست هفتگی فکتنامه به سراغ این ادعا میرویم که در ۸۰ درصد از وصیتنامههای شهدا، به حجاب توصیه شده است. میبینیم که این آمار اشتباه از کجا آمده و واقعیت چیست. دو موضوع بعدی که درباره آنها صحبت میکنیم، به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارتباط دارد؛ یکی درباره پیامکی است که از سوی یکی از ادارههای این وزارتخانه ارسال شده و در آن گفته شده که ناشران نمیتوانند نشانیهای خود در شبکههای اجتماعی را به صورت عمومی تبلیغ کنند و دیگری هم درباره بودجه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است.
قسمت ۳۵ پادکست فکتنامه با دو موضوع دیگر به پایان میرسد؛ خبر جعلی مربوط به حرام بودن عزل منی و ارتباط آن با جمعیت و همچنین فکتچکی درباره یک مستند که ادعا میکند نیکولا تسلا، منبع انرژی رایگان را یافته اما نگذاشتهاند آن را عمومی کند.
00:0050 حجاب در وصیتنامه شهدا
00:09:28 استفاده از نام و عنوان پلتفرمهای خارجی
00:15:57 بودجه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
00:24:19 خبر جعلی جمعیت و عزل منی در تسنیم
00:31:29 نیکولا تسلا و منبع انرژی رایگان
پادکست این هفته فکتنامه را رضا اجرا میکند که دبیر تحریریه سایت فکتنامه است.
صحبتهای او در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
در چند درصد «وصیتنامه شهدا» به «حجاب» اشاره شده است؟
آیا استفاده از نام و عنوان پلتفرمهای خارجی فیلتر شده منع قانونی دارد؟
بودجه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی چقدر است؟
خبر جعلی عزل منی
آیا نیکولا تسلا، منبع انرژی رایگان را کشف کردهبود؟
11/26/2021 • 40 minutes, 24 seconds
از mRNA تا بادکش
قسمت ۳۴ پادکست هفتگی فکتنامه سوژههای درستیسنجی مختلفی دارد؛ از درستیسنجیهای کرونا تا حیات وحش و بودجهها و طرحهایی که در کشور دربارهشان بحث میشود. اما در همان ابتدا، ادعای رهبر جمهوری اسلامی را درباره ضریب هوشی ایرانیان بررسی میکنیم.
پادکست این هفته با دو سوژه مربوط به پزشکی و کرونا ادامه پیدا میکند. ابتدا دقایقی درباره «دکتر رابرت مالون» صحبت میکنیم که در اواخر دهه ۸۰ میلادی یکی از نخستین پیشگامان مسیر ساخته شدن واکسنهای mRNA بوده اما در ماههای اخیر هر جا مینیشیند، میگوید این واکسنها یعنی واکسنهای ساختهشده از سوی شرکتهای مدرنا و فایزر، خطرناکند. توضیح میدهیم که ایراد او چیست و چرا جامعه علمی این ادعای او را نادرست میداند.
از سوی دیگر در ایران، ادعایی را بررسی میکنیم که یک پزشک طب سنتی مطرح کرده است؛ اینکه بادکش میتواند باعث افزایش سطح اکسیژن در خون شود. این ادعا نیز پایه و اساس علمی ندارد و توضیح میدهیم که چرا به آن نشان نادرست دادهایم.
دو فکتچک درباره دو ویدئو و همچنین فکتچکهایی درباره طرح «جمعیت و تعالی خانواده» و بودجه بنیاد شهید، سوژههایی هستند که در ادامه پادکست به آنها خواهیم پرداخت.
00:00:38 میزان ضریب هوشی ایرانیان
00:06:28 دکتر مالون و واکسنهای mRNA
00:20:57 بادکش و نقش آن در بالا رفتن سطح اکسیژن خون
00:28:29 تمساح و آهوی باردار
00:32:09 خورشیدگرفتگی در قطب شمال
00:34:20 طرح جمعیت و تعالی خانواده
00:39:46 بودجه بنیاد شهید
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
ضریب هوشی ایرانیان چقدر است؟
دکتر رابرت مالون؛ دانشمندی علیه واکسن mRNA
آیا بادکش در درمان کووید موثر است؟
ویدیوی تمساحی به آهوی باردار ترحم میکند؟
ویدیوی طلوع ماه غولآسا در قطب شمال
آیا طرح «جمعیت و تعالی خانواده» موانع فرزندآوری را برداشته است؟
بودجه بنیاد شهید چقدر است؟
11/19/2021 • 46 minutes, 41 seconds
گالیلهها
انتشار مقاله فکتنامه درباره ارزش علمی ادعاهای محمدعلی طاهری، بنیانگذار و ترویجکننده عرفان حلقه، واکنشهای زیادی از سوی هواداران او در پی داشت. خود آقای طاهری نیز در بیانیهای به صورت غیرمستقیم به این موضوع اشاره کرد؛ سوژهای که در قسمت قبلی پادکست فکتنامه نیز به آن پرداختیم و حالا در قسمت جدید، تلاش میکنیم به سوالاتی که در این زمینه وجود دارد پاسخ دهیم. این پاسخها در واقع شما را با الگوی واکنشهای طرفداران شبهعلم نیز آشنا میکند. به عنوان مثال یکی از مشهورترین استدلالهای آنها این است که «گالیله هم در زمان خودش فهمیده نشد.» در این قسمت بیشتر درباره این پدیده «خودگالیلهپنداری» توضیح میدهیم.
به جز این موضوع، درباره ویدیوی دستبوسی پاپ و همچنین سخنرانیای صحبت میکنیم که گفته میشود هنری کیسینجر انجام داده و در آن به سرمایهداران جهان توصیه کرده از ابزار واکسیناسیون عمومی برای عقیمسازی و کنترل نژادی بشر استفاده کنند.
00:00:30 پاسخ به سوالات درباره ارزش علمی صحبتهای محمدعلی طاهری
00:25:24 ادعای سخنرانی کیسینجر درباره واکسیناسیون
00:31:50 پاپ دست چه کسانی را میبوسد؟
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
دستبوسی خاندان روتشیلد توسط پاپ؟
ادعای ساختگی از قول کیسینجر درباره کنترل مردم با واکسیناسیون
11/12/2021 • 38 minutes, 12 seconds
محمدعلی طاهری و مبنای علمی عرفان حلقه
محمدعلی طاهری و مصاحبه او با تلویزیون ایران اینترنشنال، موضوع اصلی این قسمت از پادکست هفتگی فکتنامه است. در نیمه اول این قسمت، ابتدا توضیح میدهیم که عرفان حلقه چه میگوید و در ادامه بررسی میکنیم که نسبت صحبتهای آقای طاهری با علم چیست و تا چه حد، دارای ارزش علمی است.
اما به غیر از این بخش، فکتچکهای هفته را نیز مرور میکنیم؛ فرونشست زمین در ایران، ادعای علی اکبر رائفیپور درباره زیرساختهای اینترنت در ایالات متحده، دیده شدن کرم در موز و همچنین درخواست یهودیان قلب پاک برای پناهنده شدن به ایران.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
00:00:00 نسبت عرفان حلقه و علم
00:16:22 فرونشست زمین در ایران
00:24:38 زیرساختهای سایبری در ایران و آمریکا
00:31:14 مشاهده کرم در موزها
00:35:51 درخواست پناهندگی فرقه یهودی «قلب پاک» از ایران
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
آیا گفتههای محمدعلی طاهری در مصاحبه با ایران اینترنشنال مبنای علمی دارد؟
آیا زیرساختهای سایبری آمریکا را نیروهای مسلح آن اداره میکنند؟
آیا معیشت مردم با تحریمها گره خورده است؟
آیا ۵۰۰ تن موز کرمخورده از سومالی به ایران وارد شده است؟
آیا ایران پیشتاز فرونشست زمین در جهان است؟
11/5/2021 • 39 minutes, 44 seconds
دورهمی فکتچکرها در Global Fact
کنفرانس جهانی Global Fact 8 که هفته گذشته برگزار شد، مهمترین دورهمی فکتچکرهای جهان است و فکتنامه نیز به عنوان تنها سرویس درستیسنجی ایرانی در این همایش آنلاین، حضور داشت. فرهاد در این اپیزود از فکتنامه گزارش میدهد که در همایش امسال چه کسانی حضور داشتند و مهمترین صحبتها درباره درستیسنجی و روزنامهنگاری تحقیقی چه بود.
در ادامه نیز سه فکتچک این هفته را مرور میکنیم. اولین سوژه، نظرسنجی گالوپ و رضایت از ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور ایران است. در این بخش به سوال پاسخ میدهیم که چرا به خبر فارس درباره این نظرسنجی نشان نیمهدرست دادهایم.
ضمن اینکه رضا توضیح میدهد که چرا خبری که ایندیپندنت درباره دختر والیبالیست افغانستانی منتشر کرده درست نیست.
سومین فکتچک هم مروری است بر یک ادعای قدیمی که باز هم از زبان رهبر جمهوری اسلامی شنیده شد؛ اینکه دموکراتها گفتهاند داعش را ما درست کردهایم.
در پایان به سراغ سوالاتی میرویم که مخاطبان فکتنامه در روزهای گذشته از ما پرسیدهاند.
00:00:16 گزارش همایش گلوبال فکت
00:25:39 نظرسنجی گالوپ و رضایت ایرانیان از رئیسی
00:31:24 خبر سر بریدن بازیکن والیبال زنان افغانستان
00:36:06 ادعای رهبر جمهوری اسلامی درباره تاسیس داعش به دست آمریکا
00:48:53 پاسخ به سوالات خوانندگان
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
آیا نظرسنجی گالوپ نشان میدهد ۷۲درصد ایرانیها از عملکرد رئیسی رضایت دارند؟
خبر سربریدن بازیکن تیم والیبال زنان افغانستان به دست طالبان
ادعای خامنهای درباره ارتباط داعش با دموکراتهای آمریکا
آیا میلیونها نفر در اثر واکسیناسیون کرونا از دنیا رفته و صدها میلیون نفر دچار معلولیت شدهاند؟
آیا ایران در تولید علم در حوزه طب سنتی و گیاهان دارویی در رتبه چهارم است؟
قسمت سیام پادکست هفتگی فکتنامه، نسخه شنیداری یک مستند درباره علیاکبر رائفیپور است؛ سخنران و چهره مشهوری که طرفداران زیادی دارد و در بسیاری از سخنرانیهایش، با استناد به خبرهای جعلی، تئوریهای بیاساس و گاه شبیه به فیلمهای علمی-تخیلی را برای مخاطبانش مطرح میکند.
مستند تصویری «علی اکبر رائفیپور: روایتگر برتر اخبار جعلی» که سال گذشته در یوتیوب فکتنامه منتشر شده یکی از محصولاتی است که تحت عنوان پروژه «مروجان نظریه توطئه» در قالب مجموعه مقالات و مستندهای تصویری، ساخته شده و در این قسمت از پادکست هفتگی فکتنامه، آن را خواهیم شنید.
لازم به توضیح است که تیم تحریریه فکتنامه این هفته به دلیل شرکت در کنفرانس سالانه «گلوبال فکت»، شرایط ضبط اپیزودی که مرور فکتچکهای هفته باشد را نداشت. در اپیزود هفته بعد (شماره ۳۱) درباره کنفرانس (Global Fact 8) صحبت میکنیم؛ بزرگترین گردهمایی بینالمللی فکتچکرها که امسال به صورت آنلاین برگزار میشود و در آن نشستها و کارگاههایی با حضور فکتچکرها، روزنامهنگاران و متخصصان این حوزه برگزار میشود.
10/22/2021 • 56 minutes, 42 seconds
بنیصدر و شایعهای که نمیمیرد
درگذشت ابوالحسن بنیصدر در فرانسه، خبری بود که باعث شد به بهانه آن در قسمت جدید پادکست هفتگی فکتنامه به سراغ یک شایعه قدیمی درباره این شخصیت سیاسی برویم؛ شایعهای که حتی با درگذشت بنیصدر هم زنده است و به نظر میرسد قرار نیست بمیرد.
به غیر از این سوژه، این هفته بخشی از فکتچکهای سایت فکتنامه را مرور میکنیم؛ از فکتچکهای مربوط به واکسن کرونا تا سوژه جنجالی دیگر هفته یعنی واردات لوازم خانگی و کره جنوبی. ضمن اینکه بعد از بررسی درستی ادعاهایی درباره راکتور تهران و همچنین رشد اقتصادی کشور، به سراغ سوالاتی میرویم که مخاطبان فکتنامه مطرح کردهاند و تلاش میکنیم به آنها پاسخ دهیم.
00:01:32 ممنوعیت واردات لوازم خانگی به کره؟
00:08:42 ادعای وزیر بهداشت درباره موفقیت واکسن برکت در دنیا
00:13:03 خطرناک بودن واکسن کرونا برای زنان باردار
00:18:20 آیا سوخت راکتور تهران تا به حال به ایران داده نشده؟
00:23:34 ایران از تحریمها چه قدر زیان دیده است؟
00:29:36 میانگین رشد اقتصادی کشور چه قدر است؟
00:33:10 شایعه خروج بنیصدر از ایران با لباس زنانه
00:43:54 پاسخ به سوالات مخاطبان فکتنامه
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
آیا کره جنوبی واردات لوازم خانگی را ممنوع کرده است؟
آیا واکسن کووایران برکت، یکی از موفقترین واکسنهای دنیاست؟
آیا واکسیناسیون کرونا باعث سقط جنین یا تولد نوزاد ناقص میشود؟
آیا برخلاف برجام، سوخت هستهای راکتور تهران تامین نشد؟
خسارت تحریمها علیه ایران چقدر است؟
میانگین رشد اقتصادی کشور در سالهای ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۹ چقدر است؟
10/15/2021 • 49 minutes, 35 seconds
مورد عجیب آقای کشه
این قسمت، یک قسمت معمولی نیست! برخلاف بیشتر هفتهها که رضا و فرهاد، درستیسنجیهای هفته را مرور میکردند، این قسمت به طور اختصاصی به سراغ یکی از عجیبترین افراد ایرانی در دنیای شبهعلم میروند؛ فردی که ادعاهایی در ظاهر علمی میکند اما در بلژیک محکوم به کلاهبرداری شده و در تلاش بوده دولت غنا را در پروژهای میلیون دلاری فریب دهد؛ این شما و این مهران توکلی کشه؛ «متخصص راکتور هستهای در قسمت پلاسمای فضایی»!
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
مهران توکلی کشه: از کلاهبرداری در بلژیک تا ادعای کشف داروی کرونا
10/8/2021 • 44 minutes, 40 seconds
ویتامین D، درمان کرونا؟
ویتامین D، درمان کرونا؟
موضوع اصلی این قسمت از پادکست فکتنامه، بررسی تاثیر ویتامین D بر درمان بیماری کووید ۱۹ است. در این اپیزود بررسی میکنیم که چرا برخلاف نظر دکتر سید حمید سجادی، چشمپزشک ایرانی که در صدا و سیما میگوید ویتامین D میتواند جایگزین واکسن کرونا شود، نهادهای معتبر علمی چنین نظری ندارند. مرور پژوهشها و همچنین آشنایی بیشتر با مقاله دکتر سجادی، بخش پایانی این بحث را به خود اختصاص میدهد.
فکتچک دیگری که به آن خواهیم پرداخت درباره تعداد مخاطبانی است که در ایران پای تلویزیون عزاداری کردهاند.
اما در ادامه همانطور که وعده داده بودیم، به سراغ پاسخ به سوالهای مخاطبان فکتنامه میرویم؛ مخاطبانی که در تلگرام از ما درباره درستی عکسها و خبرها سوال میکنند. همچنین مروری میکنیم بر نظرات شما شنوندگان پادکست که در کستباکس برای ما نظر مینویسید.
00:00:43 بررسی تاثیر ویتامین D بر کووید ۱۹
00:17:36 عزاداری مردم پای تلویزیون
00:24:20 بررسی سوالات در تلگرام
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
آیا ویتامین D راه درمان کووید۱۹ است و مانند واکسن عمل میکند؟
چند درصد مردم پای تلویزیون عزاداری میکنند؟
10/1/2021 • 41 minutes, 37 seconds
فایزر «بلژیکی!»
اپیزود ۲۶ پادکست هفتگی فکتنامه دو بخش دارد. در بخش اول، به سراغ سوژههای کرونا میرویم و ابتدا کمی بیشتر درباره عبارت «فایزر بلژیکی» صحبت میکنیم. در ادامه به ادعای حسین خیراندیش درباره خطرناک بودن واکسن کرونا میپردازیم و به ادعای جدول ظهور واریانتهای کووید ۱۹ پاسخ خواهیم داد.
بخش دوم و غیرکرونایی این قسمت، به سوژههایی چون محل کشتهشدن قوچعلی اوجاقلو، ماجرای عکس منسوب به سخنگوی طالبان، قانون ممنوعیت دریافت کارنامه از سوی مادران،بدهی شهرداری تهران و رتبه ایران در شاخص سهولت کسب و کار اختصاص دارد.
00:01:04 درباره عبارت واکسن کرونای بلژیکی
00:07:09 ادعای خیراندیش درباره واکسن کرونا
00:16:30 رتبه ایران در تزریق واکسن کرونا
00:19:52 ادعای جدول ظهور واریانتهای کووید ۱۹
00:29:18 کشتهشدن قوچعلی اوجاقلو
00:33:09 ماجرای عکس جعلی سخنگوی طالبان
00:35:26 قانون مربوط به ممنوعیت دریافت کارنامه از سوی مادران
00:38:44 بدهی شهرداری تهران چه قدر است؟
00:42:00 رتبه ایران در شاخص سهولت کسب و کار
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
ادعای حسین خیراندیش درباره عوارض واکسنهای کرونا و خنثی کردنشان با حجامت
آیا ایران رتبه دوم واکسیناسیون را در دنیا به دست آورده است؟
جدول زمانبندی برای ظهور واریانتهای کووید۱۹!
آیا آموزش و پرورش پرونده تحصیلی را به مادر دانشآموز میدهد؟
بدهی شهرداری تهران چقدر است؟
رتبه ایران در شاخص سهولت کسب و کار چند است؟
9/24/2021 • 46 minutes, 12 seconds
نقش بیبیسی در مرگ فهیم دشتی
سوژه اصلی این قسمت از پادکست هفتگی فکتنامه، ماجرای شمارهای است که در جریان مصاحبه بیبیسی با فهیم دشتی بر روی صفحه تلویزیون نمایان شد؛ سخنگوی جبهه مقاومت افغانستان که سه روز بعد از این گزارش در پنجشیر کشته شد. این اتفاق باعث شد بسیاری در شبکههای اجتماعی ادعا کنند نمایش این شماره، موقعیت آقای دشتی را به ارتش پاکستان لو داده و باعث مرگ او شده است. در این قسمت بررسی میکنیم که اصلا این شماره چه بوده و چرا نمیتوان پذیرفت که این اتفاق باعث کشتهشدن فهیم دشتی شده باشد.
در ادامه به سراغ ادعای وزیر بهداشت دولت رئیسی میرویم که گفته بود ایران بعد از آلمان رتبه دوم تزریق واکسن کرونا را دارد. همچنین صحبتهای نماینده ایران در سازمان ملل را درباره آزمایشهای اتمی ایالات متحده بررسی میکنیم.
در پایان هم اشارهای میکنیم به ادعای مدیر مسئول روزنامه جوان که گفته بود بین توسعهیافتگی کشورها و خودکشی، رابطه مستقیم وجود دارد.
00:00:51 بیبیسی فارسی و ترور فهیم دشتی
00:21:23 درباره «سوگیری تایید» برای درستیسنجی
00:25:50 رتبه ایران در واکسیناسیون کرونا
00:36:50 تحریم دارو و واکسن ایران
00:38:45 آزمایشهای هستهای آمریکا
00:42:20 ارتباط توسعهیافتگی کشورها با خودکشی
00:46:43 حضور آمریکا در افغانستان و تولید مواد مخدر
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
آیا نشان دادن یک شماره در تلویزیون باعث ردیابی و کشته شدن فهیم دشتی شده است؟
آیا ایران رتبه دوم واکسیناسیون را در دنیا به دست آورده است؟
آیا نیمی از آزمایشهای هستهای دنیا را ایالات متحده انجام دادهاست؟
آیا ارتباطی میان توسعهیافتگی و بالا بودن نرخ خودکشی وجود دارد؟
9/17/2021 • 49 minutes, 28 seconds
اپیزود افغانستان
قسمت ۲۴ پادکست هفتگی فکتنامه درباره افغانستان است؛ سرزمینی که این روزها بسیاری از ما خبرهایش را دنبال میکنیم و نگران سرنوشت مردمانش هستیم.
ابتدا این ادعای نادرست رهبر جمهوری اسلامی ایران را بررسی میکنیم که گفته بود افغانستان در ۲۰ سال گذشته، به لحاظ عمرانی و مدنی، پیشرفت نکرده است و بعد هم کمی درباره اتفاقی که در مصاحبه بیبیسی فارسی با فهیم دشتی افتاد صحبت خواهیم کرد.
یک فکتچک کوتاه درباره واکسیناسیون کرونا و همچنین مرور نظرات شنوندگان پادکست فکتنامه نیز دیگر بخشهای این قسمتند.
00:01:53 پیشرفت افغانستان در ۲۰ سال گذشته
00:14:00 مصاحبه بیبیسی فارسی با فهیم دشتی
00:19:09 مروری بر فکتچکهای مربوط به افغانستان
00:20:24 وزیر بهداشت و واکسیناسیون کرونا
00:23:10 مرور کامنتهای شنوندگان پادکست
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
درستیسنجی ادعای خامنهای درباره پیشرفت افغانستان در ۲۰ سال گذشته
مجموعه فکتچکها درباره افغانستان
وزیر بهداشت رئیسی و واکسیناسیون عمومی
9/10/2021 • 30 minutes, 54 seconds
مدرنا در ژاپن؛ درستیسنجی یک جریان
قسمت ۲۳ پادکست فکتنامه مروری است بر مهمترین درستیسنجیهای هفته؛ از توضیح درباره اینکه دقیقا چه اتفاقی برای واکسنهای مدرنا در ژاپن افتاده است تا مرور بر یک ویدئو که میگوید واکسنهای کرونا به زودی میلیاردها نفر را از بین خواهد برد.
اما به غیر از کرونا، این هفته درباره نقش آمریکا در تولید تریاک افغانستان صحبت میکنیم و بعد از بررسی ادعای خبرگزاری فارس درباره چرتزدن جو بایدن در دیدار با نخستوزیر اسرائیل، نگاهی میکنیم به سوابق علمی و مدارک علی نمکی که از سوی خبرگزاری فارس به عنوان عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی معرفی شده است. در پایان نیز به سراغ علی نیکزاد، نایب رییس مجلس شورای اسلامی و وزیر راه و شهرسازی در دولت دوم محمود احمدینژاد میرویم و نشان میدهیم که چرا بر خلاف ادعای او، در زمان تصدیاش بر وزارت مسکن، سالانه یک میلیون واحد مسکونی در کشور ساخته نشده است.
00:03:48 واکسنهای مدرنا در ژاپن
00:15:47 ادعای نادرست مرگبار بودن واکسنهای کرونا
00:20:31 نقش آمریکا در تولید تریاک افغانستان
00:27:49 ادعای فارس درباره چرتزدن بایدن در دیدار با نخستوزیر اسرائیل
00:29:37 ماجرای عضویت علی نمکی در هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی
00:32:39 ادعای وزیر مسکن احمدینژاد درباره ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
ادعای محسنی اژهای درباره واکسنهای مدرنا در ژاپن
ادعای مرگبار بودن واکسن کرونا
نقش آمریکاییها در «دهها برابر» شدن تولید مواد مخدر در افغانستان
ادعای فارس درباره چرتزدن بایدن در دیدار با نخستوزیر اسرائیل
ماجرای عضویت علی نمکی در هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی
آیا در زمان احمدینژاد سالی یک میلیون مسکن در ایران ساخته شده است؟
9/3/2021 • 36 minutes, 37 seconds
واکسیناسیون پرماجرا
واکسیناسیون پرماجرا
این هفته در پادکست فکتنامه به سراغ چهرههایی میرویم که هر کدام ماجرایی با واکسن کرونا دارند؛ فردی که به عنوان معاون اسبق کاخ سفید معرفی میشود، حسن روازاده که میگوید واکسینهشدهها بیشتر به کرونا مبتلا میشوند و فردی که در آمریکا زندگی میکند و با نام شان بروکس این روزها در شبکههای اجتماعی فارسی، به نظریات ضدواکسیناسیون میپردازد.
00:00:46 مقدمهای درباره وضعیت واکسیناسیون در ایران
00:04:20 خبر شاخدار صدا و سیما به نقل از «معاون اسبق کاخ سفید»
00:08:05 کارشناسان انگلیسیزبان محبوب خبرگزاریهای نزدیک به نظام
00:13:05 ادعای روازاده درباره خطرناک بودن واکسن کرونا
00:23:12 ادعاهای ضدواکسن شان بروکس
00:28:55 اینترنت طبقاتی در ایران چه پروژهای است؟
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
نقل قول جعلی از «معاون اسبق کاخ سفید» درباره ارتباط تولید واکسن ایرانی با «تعدیل تحریم» واردات واکسن
آیا واکسیناسیون، شانس ابتلا به کرونا را افزایش میدهد؟
اینترنت طبقاتی در ایران؛ درباره فیلترینگ غیر همسان چه میدانیم؟
8/27/2021 • 35 minutes, 58 seconds
طالبان در افغانستان، ضدواکسنها در ایران
قسمت جدید پادکست هفتگی فکتنامه در کنار مرور چند فکتچک مهم این روزها، دو سوژه مهم دارد؛ یکی مرور بر فکتچکهای مربوط به طالبان و دیگری هم مساله این روزهای ایران یعنی بیماری کرونا.
00:01:40 کشتار دیپلماتهای ایرانی در افغانستان
00:08:34 کشت خشخاش در افغانستان
00:09:55 پیام طالبان برای کشتهشدن قاسم سلیمانی
00:10:27 سابقه مبارزه ایران با طالبان و القاعده
00:11:48 ممنوعیت بازگشت ایرانیان به کشور
00:13:16 حقوق بازنشستگی روحانی چه قدر است؟
00:18:45 وزیر پیشنهادی ارتباطات دولت جدید
00:24:33 وضعیت کرونا در ایالات متحده
00:29:47 ادعاهای شاخدار امیر اشرفی درباره واکسن کرونا
در این اپیزود ابتدا مرور میکنیم که فکتنامه تا حالا، چه فکتچکهایی را که مربوط به طالبان بوده، بررسی کرده است؛ کشت تریاک در دوره طالبان، پیام طالبان به مناسبت کشتهشدن قاسم سلیمانی، اظهارات روحانی درباره مبارزه با طالبان و مهمتر از همه، واقعه کشتهشدن دیپلماتهای ایرانی در زمان قدرت طالبان.
مروری بر فکتچکهای مربوط به حقوق دریافتی حسن روحانی و همچنین اظهارات گمراهکننده رئیس قوه قضاییه درباره بازگشت ایرانیان به کشور نیز، بخش بعدی پادکست این هفته است.
در پایان نیز به سراغ دو فکتچک مربوط به کرونا میرویم؛ یکی ادعای بیاثر بودن واکسیناسیون سراسری در ایالات متحده و دیگری ادعاهای شاخدار دکتر امیر اشرفی درباره واکسیناسیون کرونا.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
مسئولیت طالبان در کشتار دیپلماتها و خبرنگار ایرانی در مزار شریف
روحانی: ما با القاعده و طالبان میجنگیدیم قبل از آنکه به نیویورک حمله شود.
پیام تسلیت طالبان به مناسبت کشته شدن قاسم سلیمانی جعلی است.
آیا آمار تولید تریاک در افغانستان بعد از حمله آمریکا ۵۰ برابر شده است؟
ادعای محسنی اژهای درباره ممنوع الورود نبودن ایرانیان خارج از کشور
درستیسنجی ادعای حقوق ۳۵۰ میلیونی حسن روحانی
درباره عیسی زارعپور، وزیر پیشنهادی ارتباطات دولت سیزدهم
آیا واکسیناسیون در آمریکا بیتاثیر بوده است و باعث شده آمریکا وارد موج چهارم کرونا شود؟
بررسی ادعاهای امیر اشرفی درباره کرونا؛ از داروی امام کاظم تا واکسنهای «خودمنتشرشونده»
8/20/2021 • 39 minutes, 47 seconds
نامه ۲۵۰۰ پزشک؛ تئوری توطئههای مرگبار
بیستمین اپیزود پادکست فکتنامه دو موضوع اصلی دارد: اینترنت ماهوارهای استارلینک در ایران و مروری دوباره بر نامه مشهور به «۲۵۰۰» پزشک در حمایت از جلوگیری از واردات واکسن آمریکایی و انگلیسی.
00:02:27 ماهواره استارلینک در ایران
00:11:39 نامه ۲۵۰۰ پزشک در حمایت از ممنوعیت واردات واکسن فایزر
هفته گذشته در شبکههای اجتماعی خبرهای زیادی درباره اینترنت ماهوارهای استارلینک به گوش رسید و برخی گفتند به زودی میتوان این اینترنت را در ایران دریافت کرد. در این اپیزود، توضیح میدهیم که چرا این گفته نادرست است.
موضوع اصلی این روزها اما وضعیت کرونا و مشکلاتی است که بر اثر وارد نکردن واکسن به وجود آمده است. در این اپیزود نامهای را مرور میکنیم که چند روز پس از سخنرانی رهبر جمهوری اسلامی منتشر شد. این نامه از دستور ورود واکسن آمریکایی و انگلیسی به ایران حمایت کرد. این نامه را چه کسانی امضا کردند؟ این افراد چند نفر بودند و به طور کلی چگونه یک جریان تئوری توطئه باعث شد جان هزاران ایرانی بر اثر کرونا از دست برود؟ اینها سوالاتی است که پاسخ آن را در اپیزود بیستم پادکست فکتنامه میدهیم.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
آیا میتوان به زودی از اینترنت ماهوارهای استارلینک در ایران استفاده کرد؟
درستیسنجی نامه «۲۵۰۰ پزشک» در دفاع از ممنوعیت «واکسن آمریکایی»
8/13/2021 • 29 minutes, 18 seconds
نگاهی به طرح «صیانت از حقوق کاربران»
00:01:10 مرور طرح صیانت
00:07:51 حسن روحانی و واکسن کرونا
00:13:02 حسن روحانی و تکرقمیشدن نرخ تورم در سالهای ۹۵ و ۹۶
00:14:00 حسن روحانی و استقراض دولت از بانک مرکزی
00:15:07 زنان در ایران و مشکل گواهینامه رانندگی موتورسیکلت
در این اپیزود میشنویم:
مروری بر طرح پیشنهادی مجلس برای کنترل فضای مجازی یا «طرح صیانت»
آخرین مصاحبه حسن روحانی در مقام رئیس دولت و بررسی ادعاهای او درباره واکسن و اقتصاد ایران
مروری بر اظهارنظر فرمانده پلیس راهور تهران بزرگ درباره گواهینامه موتور سیکلت بانوان
پادکست این هفته فکتنامه را فرهاد، سردبیر سایت فکتنامه اجرا میکند.
این اپیزود نیز در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
طرح صیانت از حقوق کاربران در آستانه تصویب؛ آیا کار اینترنت در ایران تمام شده است؟
آیا واکسنهای کرونا سیر طبیعی و همه مراحل خود را طی نکردهاند؟
آیا دولت روحانی از بانک مرکزی استقراض نکرده است؟
تورم تک رقمی در دولت اول روحانی
8/6/2021 • 22 minutes, 36 seconds
روحانیسنج؛ پایان یک تجربه نو
توضیح درباره پروژه روحانیسنج، نگاهی به وضعیت منابع آب در خوزستان و مروری بر مصاحبههای سعید ملایی در المپیک، سه موضوعی هستند که در اپیزود ۱۸ پادکست فکتنامه آنها را دنبال میکنیم.
00:01:27 روحانیسنج چیست؟
00:04:30 فیلترشدن روحانیسنج
00:05:14 وعدهسنجی و فکتچکینگ
00:06:23 روزنامهنگاری ساختارمند چیست؟
00:10:22 محدودیتهای وعدهسنجی
00:13:23 تعریف نشانها در روحانیسنج
00:14:58 روحانیسنج درباره روحانی چه میگوید؟
00:18:30 وعدههای محقق نشده و نقش حسن روحانی
00:21:20 واکنش مقامات جمهوری اسلامی به روحانیسنج
00:27:23 آمارها و وضعیت بحران آب در خوزستان
00:34:08 واکنشها به مصاحبههای سعید ملایی در المپیک
در این اپیزود ابتدا به سراغ تعریف پروژه روحانیسنج میرویم؛ سایتی تعاملی که کار آن بررسی وعدههایی است که حسن روحانی در هشت سال ریاستجمهوری خود آنها را به مردم اعلام کرده است. مروری بر داستان روحانیسنج در واقع مرور بخشی از تاریخ سالهای اخیر ایران است.
در ادامه نیز کمی درباره وضعیت ناگوار اقلیمی در استان خوزستان صحبت میکنیم و در پایان بررسی میکنیم که سعید ملایی، جدوکای ایرانیتبار در المپیک ژاپن، مدال خود را به چه کسانی تقدیم کرده است.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکها و پیوندهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
سایت روحانیسنج
مقاله رجانیوز درباره روحانیسنج
مصاحبه اکبر ترکان درباره روحانیسنج
7/30/2021 • 39 minutes, 32 seconds
این عکس فتوشاپی نیست!
هفدهمین قسمت از پادکست هفتگی فکتنامه به بررسی عکسی اختصاص دارد که در هفته گذشته، بارها در شبکههای اجتماعی منتشر شد. این عکس، زنی را با چادر عربی نشان میدهد که در حال خوردن آب از روی زمین است.
فرهاد در این اپیزود از فکتنامه همه چیزهایی را که لازم است درباره این عکس بدانیم، توضیح میدهد. به ما میگوید که ماجرا از چه قرار بوده، از کجا شروع شده، چرا عدهای میگویند این عکس فتوشاپی است و چرا این عکس، فتوشاپی نیست.
در ادامه نیز فرهاد و رضا درباره اهمیت انتشار اخبار درست صحبت میکنند و توضیح میدهند که چگونه انتشار خبرهای نادرست ممکن است تاثیرات خطرناک و غیرقابل جبرانی داشته باشد.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
آیا عکس زنی که در خوزستان از روی زمین آب میخورد، فتوشاپ شده است؟
00:00:30 مقدمه
7/23/2021 • 39 minutes, 24 seconds
کاهش جمعیت؛ بحرانی که نیست
اپیزود شانزدهم پادکست فکتنامه را با یک فکتچک فوتبالی آغاز میکنیم؛ ماجرای جالب گرافیستی که تلاش کرد با انتشار یک تیم منتخب غیرواقعی، به همه بگوید مواظب انتشار خبرهای نادرست باشند.
پس از نگاهی به حوادث مربوط به انفجار در تهران و نقشه چند تبعه ایران برای ربودن مسیح علینژاد، به سراغ بررسی فکتچکهایی میرویم که این هفته آنها را در سایت فکتنامه منتشر کردهایم.
ابتدا با واکسن فایزر در اسرائیل شروع میکنیم و نشان میدهیم چرا این ادعا که واکسیناسیون باعث افزایش کرونا و مرگ و میر شده، ادعایی شاخدار و کاملا بیاساس است.
در ادامه به سراغ دیگر ادعایی میرویم که به آن نشان شاخدار دادیم؛ مطلبی که میگوید جمعیت ایران در ۳۰ سال آینده به ۳۰ میلیون نفر خواهد رسید.
فکتچک مربوط به رتبه رصدخانه ملی ایران از نظر بزرگی آینه و همچنین بررسی ویدئویی منتسب به احمد علمالهدی نیز دیگر سوژههای این هفته پادکست فکتنامهاند.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
آیا جمعیت ایران تا ۳۰ سال آینده ۳۰ میلیون نفر میشود؟
فکتچکهای فکتنامه با موضوع جمعیت
آیا فایزر در اسرائیل عامل مرگ و میر افراد است؟
رتبه رصدخانه ملی ایران از نظر بزرگی آینه
درباره طراحی که یک تیم منتخب جعلی برای یورو معرفی کرد
ویدئویی از خمینیشهر که صدا و سیما به عنوان انفجار تهران منتشر کرد
7/16/2021 • 33 minutes, 32 seconds
واکسنزدهها در ومبلی
قسمت پانزدهم پادکست فکتنامه، درباره دو ادعای شاخداری است که یکی درباره کرونا و دیگری درباره قرصهای ضدبارداری مطرح شده است.
ابوترابی، نماینده مجلس ایران اعلام کرده بود واکسیناسیون کرونا در جهان تاثیری نداشته و بنابراین نباید اولویت مردم ایران باشد. توضیح میدهیم که چرا ادعای او نادرست است و نشان میدهیم که گزارشهای معتبر علمی درباره تاثیر واکسن کرونا در دنیا چه میگوید.
همچنین به سراغ گزارشی از تسنیم میرویم که ادعا میکند یک قرص ضدبارداری در ایران، توطئه صهیونیستهاست تا مردم کشور را عقیم کند.
ضمن اینکه درباره پروژه روحانیسنج و همچنین درباره فکتهای موجود در مورد قطع برق در ایران نیز توضیحاتی ارائه میکنیم.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
آیا واکسیناسیون در جهان موثر نبوده است؟
توطئه صهیونیستها برای عقیمسازی ایرانیان؟
آیا دلیل قطع برق صادرات به عراق و سوریه است؟
سایت روحانیسنج
7/9/2021 • 30 minutes, 52 seconds
گزارشهای وارونه آقای وزیر
قسمت چهاردهم پادکست فکتنامه، درباره گزارشهای وارونه وزیر بهداشت ایران است؛ سعید نمکی که میگوید: «ایران تنها کشوری است که در آن بیماران در زمان کرونا پشت در بیمارستانها سرگردان نشدند.»
این هفته، بررسی میکنیم که این گزارش وارونه از کجا آمده و واقعیت گزارشهای رسانهای و اظهارنظر مسئولان بیمارستانها و کادر درمان درباره وضعیت بیمارستانهای ایران چگونه است.
«اینترنت ملی» هم موضوع گزارش دیگری است که در این اپیزود از پادکست فکتنامه به آن میپردازیم. محمد جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات ایران میگوید این واژه جعلی است و تلاش میکند به این باور دامن بزند که جمهوری اسلامی برنامهای برای قطع ایران از اینترنت و داخلی کردن شبکه ندارد.
موضوع مشارکت مردم در انتخابات ایران نیز یکی دیگر از سوژههایی است که در این اپیزود به آن میپردازیم.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
تاثیر کرونا بر انتخابات و «مشارکت واقعی»
آیا بیماران در ایران پشت درهای بیمارستان سرگردان نشدهاند؟
آیا «اینترنت ملی» یک واژه جعلی است؟
7/2/2021 • 24 minutes, 41 seconds
دولت جدید تو راهه… فکتچک ادامه داره!
سیزدهمین قسمت از پادکست فکتنامه، نخستین قسمتی است که بعد از انتخابات خرداد ۱۴۰۰ در ایران ضبط میشود؛ انتخاباتی که در آن ابراهیم رئیسی به عنوان برنده معرفی شد.
در این اپیزود، درباره ۲۷ فکتچکی میگوییم که تا کنون از ابراهیم رئیسی منتشر کردهایم و در اولین فکتچک فکتنامه بعد از انتخابات، به سراغ این ادعا میرویم که رئیسی در کنفرانس مطبوعاتی خود درباره امن بودن ایران از لحاظ تجاری به آن اشاره کرد.
مرور وقایع مربوط به روز انتخابات نیز بخش دیگری از این اپیزود پادکست فکتنامه است. در ادامه نیز به سراغ ویدئویی میرویم که به عنوان تصاویری از درگیریهای یاسوج منتشر شد و در پایان توضیحاتی میدهیم که برای بررسی قیمت واکسن کرونا باید چه مواردی را در نظر گرفت.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
ایران جزو امنترین مکانها برای سرمایهگذاری اقتصادی؟
آیا استقبال از ابراهیم رئیسی در تاریخ انتخابات جمهوری اسلامی «کمنظیر» است؟
آیا این ویدئو مربوط به درگیریهای یاسوج است؟
توضیح ضروری: ارشاد علیجانی خبرنگار فرانس ۲۴ است که به اشتباه در این قسمت او را خبرنگار فرانس پرس معرفی کردهایم.
6/25/2021 • 39 minutes, 17 seconds
بالاخره انتخابات!
دوازدهمین اپیزود پادکست فکتنامه نیز مانند چند قسمت اخیر، مرور فکتچکهای انتخاباتی است و البته نیمنگاهی هم به واکسن کووایران برکت دارد.
در این قسمت، ابتدا و پیش از آنکه به سراغ بررسی ادعاهای نامزدهای منتخب شورای نگهبان برای انتخابات ایران برویم، فکتچکهایی را بررسی میکنیم که هر کدام به نوعی به موضوع مشارکت در انتخابات اشاره میکنند؛ یکی از سوی اردوگاه مخالفان جمهوری اسلامی، دیگری از طیف اصولگرا، یکی از سوی رهبر جمهوری اسلامی و آخری از ستاد همتی به عنوان کاندیدایی که خود را متعلق به اردوگاه اصلاحطلبان معرفی میکند.
پس از این بررسیها به سراغ سومین مناظره میرویم و میبینیم که کاندیداها ادعاهای نادرست خود را باز تکرار کردهاند و البته چند ادعای جدید آنها را نیز مرور میکنیم؛ از ادعاهایی درباره بازداشتشدگان آبان ۹۸ تا ادعای خشکاندن ریشه فساد در بانک مرکزی.
بخش پایانی پادکست فکتنامه، به موضوع واکسن کووایران برکت اختصاص دارد. ادعای رهبر جمهوری اسلامی درباره اینکه ایران یکی از شش کشور تولیدکننده واکسن است را مرور میکنیم و فکتهایی را که تا کنون درباره این واکسن میدانیم، مرور میکنیم.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
درستیسنجی سومین مناظره انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰
ویدئوی ساختگی «پاسخ مردم تهران به خبرنگار یورونیوز»
درباره واکسن کووایران برکت چه میدانیم؟
ایران یکی از شش کشور تولیدکننده واکسن کرونا؟
آیا «تحریم انتخابات» به دلیل «نتایج مهلک» در دنیا منسوخ شده است؟
آیا همتی ریشه فساد را در بانک مرکزی خشکانده است؟
آیا زندانیان وقایع آبان ۹۸ مشمول عفو شدهاند؟
آیا دولت روحانی، همتی را از سمت ریاست بانک مرکزی برکنار کرد؟
آیا هر سال هزینهکرد سود حسابهای بانکی قوه قضاییه منتشر شده است؟
6/18/2021 • 38 minutes, 1 second
درستیسنجیِ همزمان مناظرهها
یازدهمین قسمت پادکست هفتگی فکتنامه، مربوط به دو مناظره انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ در ایران است؛ مناظرههایی که در آن هفت نامزد تایید شده از سوی شورای نگهبان، در کنار بیان نظرات خود، ادعاها و آمارهایی را مطرح کردند که قابل درستیسنجی بودند.
ما در فکتنامه هر دو مناظره را به صورت زنده در اکانت توییتر فکتنامه درستیسنجی کردیم. بخش اول این اپیزود از پادکست فکتنامه نیز، به بررسی همین روند اختصاص دارد. به شما میگوییم که پشتصحنه تیم فکتنامه برای بررسی این درستیسنجیها چه بوده و ما چگونه توانستیم در مجموع حدود ۳۵ ادعا را به صورت زنده درستیسنجی کنیم.
بخش دوم پادکست نیز، مروری است گذرا بر برخی از مهمترین موضوعاتی که در مناظرهها بررسی کردیم؛ از مدرک ابراهیم رئیسی و خط قرمزهایش برای مبارزه با فساد، تا آمارهای همتی از نقدینگی و میلیاردها دلاری که محسن رضایی آنها را با عنوان یارانههای پنهان معرفی کرد.
.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند. مدیر هنری این پادکست، آریا کیان و تهیهکننده آن افشین صدری است.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این قسمت به آنها اشاره میکنیم:
درستیسنجی نخستین مناظره انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰
درستیسنجی دومین مناظره انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰
سهم مدیریت زنان در شهرداری تهران
آیا در دولت خاتمی تورم تکرقمی شد؟
خط قرمزها در مبارزه با فساد
آیا رهبر جمهوری اسلامی خط قرمزی برای مبارزه با فساد ندارد؟
آیا در دوره ریاست رئیسی، روزنامه و سایتی بسته نشده؟
آیا رئیسی شش کلاس سواد دارد؟
آیا واکسن کرونا تولید انبوه نشده و واکسیناسیون عمومی انجام نمیشود؟
آیا همتی گفته بود FATF تاثیری ندارد؟
6/11/2021 • 40 minutes, 24 seconds
«فکتچک انتخاباتی؟ چقدر بیکارید!»
قسمت دهم پادکست هفتگی فکتنامه، منتشر شد. در این اپیزود سعی میکنیم به این سوال مهم پاسخ دهیم که چرا در چنین شرایطی، فکتچک انتخاباتی میکنیم؟ چرا با وجود این همه انتقاد و مخالفت، هنوز هم بررسی درستی یا نادرستی عددها و رقمهایی که از دهان کاندیداها بیرون میآید، اهمیت دارد؟ در ادامه نیز به سراغ چند نمونه از دهها فکتچکی میرویم که به بهانه انتخابات، به آنها پرداختهایم؛ ادعای نادرست رئیسی درباره تورم تجمیعی از سال ۹۲ تا ۹۹، ادعای نیمهدرست جلیلی درباره قیمت مسکن و ادعای نادرست قاضیزاده درباره ضریب جینی در زمان دولت حسن روحانی.
البته به غیر از بررسی ادعای نامزدها، چند فکتچک مربوط به حال و هوای انتخابات خرداد ۱۴۰۰ را نیز بررسی میکنیم؛ از ادعای رهبر جمهوری اسلامی ایران درباره دغدغههای اصلی مردم ایران تا ادعای شاخدار احمد خاتمی درباره وجود نهادی شبیه به شورای نگهبان، در کشور فرانسه.
ادعای محمود احمدینژاد درباره تاریخچه دانشجویان ستارهدار نیز در ادامه این قسمت از پادکست فکتنامه بررسی میشود و بررسیها را با ادعای حسین روازاده، فعال حوزه طب سنتی به پایان میبریم که گفته بود کرونا با جوششیرین به طور کامل درمان میشود.
اینها مرور مهمترین سوژههایی است که سایت درستیسنجی فکتنامه در هفته گذشته به آن پرداخته است.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این شماره به آنها اشاره میکنیم:
آیا قیمت مسکن طی سه سال ۶ برابر شده است؟
آیا تورم تجمیعی ۹۲ تا ۹۹ برابر ۳۲۰ درصد است؟
آیا ضریب جینی در دولت روحانی افزایش پیدا کرده است؟
آیا فرانسه هم نهادی مثل شورای نگهبان دارد؟
آیا مساله اصلی مردم فضای مجازی و سیاست خارجی نیست؟
آیا دلیل قطع برق صادرات به عراق و سوریه است؟
سهم ایران از انرژی مصرفی تولید رمزارزها
آیا احمدینژاد دستور داده «ستارهدار» شدن دانشجویان لغو شود؟
آیا کرونا با جوش شیرین درمان میشود؟
ادعای شاخدار آهنربا شدن بدن پس از دریافت واکسن کرونا
6/4/2021 • 26 minutes, 4 seconds
بیبرقیهای هوشمند، نامزدیهای کوتاه
قسمت نهم پادکست هفتگی فکتنامه، منتشر شد. در این اپیزود ابتدا از بیبرقیها در ایران میگوییم؛ سوژهای که در هفته گذشته توجه رسانهها را به خود جلب کرد و واکنشهای زیادی در ایران به دنبال داشت. یکی از فکتچکهای گذشته ما، درباره ادعای نادرستی است که در همین زمینه مطرح شده است. توضیح میدهیم که چرا برخلاف آنچه از سوی برخی مطرح میشود وضعیت برق در ایران ارتباطی به معاهده پاریس ندارد. توضیح کوتاهی هم درباره ادعای صادرات برق ایران به عراق و سوریه میدهیم.
اما به غیر از قطع شدن برق، ماجراهای مربوط به انتخابات ریاست جمهوری در ایران هم یکی از سوژههای مورد توجه رسانهها بوده است. به سراغ فکتچکی میرویم که در زمان نوشتهشدن، انتخاباتی بود اما خیلی زود، از این وضعیت خارج شد. در روزهایی که علی لاریجانی، رئیس پیشین مجلس ایران، اعلام نامزدی کرده بود، ویدئویی منتشر کرد که در آن به موضوع لغو ممنوعیت دستگاه ویدئو پرداخته بود. در این اپیزود، این ادعای لاریجانی را مرور میکنیم و البته نگاهی میاندازیم به تاریخچه فکتنامه با تک تک افرادی که در نهایت به عنوان کاندیدا از سوی شورای نگهبان معرفی شدهاند. ما تا این لحظه، در مجموع ۲۲ ادعای آنها را در سایت فکتنامه بررسی کردهایم.
خبر برکناری محمد اسماعیل اکبری، مشاور وزیر بهداشت و نگاهی به مفهوم «پروفسور» در ایران، بخش دیگری از این قسمت از پادکست فکتنامه را به خود اختصاص داده است.
در پایان نیز دو فکتچک اقتصادی را مرور میکنیم: ادعای بازتر بودن اقتصاد ایران از چین (بله این ادعا شاخدار است) و همچنین این ادعای حسن روحانی که میگوید دولتش توانسته صادرات غیرنفتی را جایگزین صادرات نفتی کند (این ادعا نادرست است.)
اینها مرور مهمترین سوژههایی است که سایت درستیسنجی فکتنامه در هفته گذشته به آن پرداخته است.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتوگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این شماره به آنها اشاره میکنیم:
آیا دلیل قطع برق اجرای تعهدات ایران در معاهده پاریس است؟
آیا لاریجانی دستور ممنوعیت ویدیو را لغو کرده است؟
پروفایل ابراهیم رئیسی، علیرضا زاکانی، عبدالناصر همتی، محسن رضایی، امیرحسین قاضیزاده هاشمی، سعید جلیلی در سایت فکتنامه
آیا اقتصاد ایران «بازتر» از چین است؟
آیا «صادرات غیرنفتی» جایگزین نفت شده است؟
پروفایل محمد اسماعیل اکبری در فکتنامه
5/28/2021 • 31 minutes, 30 seconds
عکسهای جعلی؛ با احتیاط کلیک کنید!
قسمت هشتم پادکست هفتگی فکتنامه، منتشر شد. در این اپیزود ابتدا به سراغ موضوع خبری مهم این روزها یعنی درگیریهای اسرائیل و حماس میرویم؛ تنشهایی که باعث شده عکسها و فیلمهای نادرست بسیاری به بهانه آن در رسانهها و شبکههای اجتماعی منتشر شود. در ادامه توضیح میدهیم که با چه ابزارهای سادهای میتوان از درستی عکسها در چنین شرایطی مطمئن شد.
بعد از مرور چند تصویر و عکس نادرست در زمینه بحران خاورمیانه، به سراغ ایران میرویم و یکی از فکتچکهایی را که این هفته در سایت فکتنامه به آن پرداختهایم مرور میکنیم. به این سوال پاسخ میدهیم که آیا ادعای یکی از اطرافیان محمدباقر قالیباف درباره بودجه شهرداری در زمان او درست است؟
انتخابات ریاست جمهوری در ایران نیز توجه برخی از رسانهها را در ایران به خود جلب کرده است. نگاهی میکنیم به مصوبه جدید شورای نگهبان و همچنین اظهارات ابراهیم رئیسی درباره فساد سیستماتیک در ایران را بررسی خواهیم کرد؛ پاسخی به این سوال که آیا فساد در جمهوری اسلامی سیستماتیک است؟
اینها مرور مهمترین سوژههایی است که سایت درستیسنجی فکتنامه در هفته گذشته به آن پرداخته است.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این شماره به آنها اشاره میکنیم:
درگیریهای اسرائیل و حماس؛ بازار داغ محتوای تصویری نادرست
ابزار و موتورهای جستجوی تصاویر:
Google Images
Yandex.com
TinEyey.com
مقایسه بودجه ۱۲ ساله شهرداری تهران در دوره قالیباف با بودجه «چهار سال اخیر»
آیا مصوبه شورای نگهبان درباره تعیین شرایط داوطلبان ریاست جمهوری قانونی است؟
آیا مبارزه با فساد در ایران سازمانیافته است؟
5/21/2021 • 27 minutes, 55 seconds
آقازادهها در فرنگ چند نفرند؟
قسمت هفتم پادکست هفتگی فکتنامه، منتشر شد. در این اپیزود ابتدا کمی درباره خیز نیروهای مسلح برای فتح اینترنت صحبت میکنیم و به شما میگوییم این اتفاق چگونه و با چه کیفیتی در حال رخ دادن است.
سوژه پر سرو صدایی که این هفته در فکتنامه و به بهانه اظهارنظر محمد غرضی به آن پرداختیم، مربوط به تعداد آقازادههایی است که در آمریکا زندگی میکنند. در این بخش توضیح میدهیم که چه مشکلاتی بر سر راه فهمیدن تعداد آقازادهها در فرنگ وجود دارد.
آمارهای سقط جنین در ایران، دیگر سوژهای است که به آن میپردازیم و کمی هم به سراغ موضوعات مربوط به کرونا میرویم؛ بررسی ادعایی که میگوید نتانیاهو گفته مسلمانان را واکسن کرونا میکشد، ادعای توقف تزریق واکسن آسترازنکا در بسیاری از کشورهای اروپایی و ادعای در اختیار قرار دادن پایگاههای نظامی کشورها در ازای تحویل واکسن فایزر.
اینها مرور مهمترین سوژههایی است که سایت درستیسنجی فکتنامه در هفته گذشته به آن پرداخته است.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
پادکست فکتنامه را میتوانید صبح جمعه هر هفته ساعت هشت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این شماره به آنها اشاره میکنیم:
خیز نیروهای مسلح برای فتح اینترنت
آیا ۵ هزار «آقازاده» در آمریکا سکونت دارند؟
آیا سالی ۱/۳ میلیون سقط جنین در ایران انجام میشود؟
آیا نتانیاهو گفته با واکسن مسلمانان را نابود خواهد کرد؟
آیا واکسن آسترازنکا در بسیاری از کشورهای اروپایی متوقف شده است؟
علی کرمی و نظریه گسترش «بی دینی» از طریق «سیستم تنفسی»
فایزر در برابر تحویل واکسن کرونا، پایگاههای نظامی آنها را میخواهد
5/14/2021 • 34 minutes, 12 seconds
افسانههای سالخوردگی ایرانیان
قسمت ششم پادکست هفتگی فکتنامه، منتشر شد. در این اپیزود ابتدا کمی درباره دو چهرهای صحبت میکنیم که جداییشان، سوژه خبرها بود؛ بیل از گیتس و همسرش ملیندا که تئوریهای توطئه و ادعاهای نادرست زیادی درباره آنها وجود دارد. به این بهانه، خیلی کوتاه به سراغ تاریخچه فکتچکهایمان درباره این دو نفر میرویم.
بعد بیل و ملیندا، از اسماعیل اکبری میگوییم که مشاور عالی وزیر بهداشت ایران است. ادعای نادرست او درباره اینکه رشد جمعیت در ایران به زودی صفر میشود، موضوع یکی از اصلیترین فکتچکهای این هفته ما در فکتنامه بود. رضا درباره نادرستی این ادعا توضیح میدهد.
نگاهی به سخنرانی رهبر جمهوری اسلامی ایران درباره نقش وزارت امور خارجه در سیاستهای بینالمللی، یکی دیگر از بخشهای این اپیزود فکتنامه است.
در ادامه نیز به سراغ دو ادعایی میرویم که شما مخاطبان فکتنامه، این هفته برای ما فرستاده بودید و ما هر دو را پیشتر، فکتچک کرده بودیم؛ ادعای پیشبینی محمدرضا شاه پهلوی درباره پندمی و ادعایی درباره پزشکان روسی و ویروس کرونا.
در پایان به فکتچکی با این عنوان اشاره میکنیم: «آیا مردم انگلیس و سوئد خواستار تصویب قانون اعدام برای متجاوزان به عنف شدهاند؟»
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
پادکست فکتنامه را میتواند صبح جمعه هر هفته ساعت هفت صبح به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این شماره به آنها اشاره میکنیم:
بیل گیتس و کاهش جمعیت جهان با واکسن؟
شایعات نادرست درباره واکسنهای بنیاد بیل گیتس و فلج اطفال در هند
شیب کاهش نرخ باروری در ایران
آیا رشد جمعیت ۰/۶ درصد شده و به زودی به صفر میرسد؟
آیا در همه جای دنیا سیاستخارجی در مجامع بالادستی و نه در وزارت خارجه تعیین میشود؟
آیا مردم انگلیس و سوئد خواستار تصویب قانون اعدام برای متجاوزان به عنف شدهاند؟
کرونا باکتری نیست و کووید۱۹ را نمیتوان با آنتیبیوتیک درمان کرد.
5/7/2021 • 30 minutes, 16 seconds
چند کیلو آمار دغیغ
قسمت پنجم پادکست هفتگی فکتنامه، منتشر شد.
در این اپیزود ابتدا کمی درباره فایل صوتی سهساعته و جنجالی جواد ظریف صحبت میکنیم و به این بهانه، خیلی کوتاه به سراغ تاریخچه فکتچکهایمان با جواد ظریف میرویم؛ از ادعای او درباره جرم نبودن بهایی بودن در ایران تا اینکه گفته بود به فارسی توییت ننوشته است.
بعد از جواد ظریف، به سراغ فکتچکهای این هفته با موضوع کرونا میرویم؛ ماجرای جلوگیری از ورود واکسن اسپوتنیک به برزیل، آمارهای خیلی «دغیغ» سعید نمکی وزیر بهداشت ایران درباره واکسنهای کرونا، پاسخ به پنج سوال مهم درباره شرایط افراد بعد از واکسیناسیون و البته بررسی و مرور یک فکتچک درباره تاثیری که کرونا بر وضعیت اشتغال زنان در ایران گذاشته است.
در پایان نیز به سوژه فیلترینگ و اخلال در دسترسی به کلابهاوس در ایران اشاره میکنیم.
پادکست فکتنامه را فرهاد و رضا اجرا میکنند که به ترتیب سردبیر و دبیر تحریریه سایت فکتنامهاند.
گفتگوهای هفتگی آنان در واقع بازتابی از تلاشهای تیم فکتنامه برای درستیسنجی خبرها و نقلقولهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.
پادکست فکتنامه را میتواند صبح جمعه هر هفته به وقت ایران در همه اپلیکیشنهای پادکست دریافت کنید.
فهرست فکتچکهایی که در این شماره به آنها اشاره میکنیم:
فکتچکهایی که درباره سخنان جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران منتشر کردهایم
اثربخشی و امنیت واکسن روسی؛ یافتههای جدید چه میگویند؟
کرونا بعد از دریافت واکسن؛ پاسخ به پنج سوال رایج
آیا واکسن اسپوتنیک روسی بیش از ۲۰نوع عارضه خطرناک دارد؟
آیا ۶۲ درصد افرادی که در دوران کرونا بیکار شدهاند زن هستند؟
درباره فیلترینگ یا اخلال برای دسترسی به کلابهاوس چه میدانیم؟
4/30/2021 • 31 minutes, 7 seconds
ناظران فروتن مرغ حلال
قسمت چهارم پادکست هفتگی فکتنامه، مروری است بر پنج فکتچکی که این هفته در سایت فکتنامه منتشر شدند.
فرهاد و رضا از اعضای تحریریه فکتنامه، ابتدا به این سوال پاسخ میدهند که آیا دانشمند ژاپنی اعلام کرده روزه گرفتن باعث از بین رفتن سلولهای سرطانی میشود یا نه.
بعد هم نوبت به بخش «شاخدار هفته» میرسد؛ ادعاهایی نادرست که از فرط اشتباه بودن، مرغ پخته هم از شنیدن آنها به خنده میافتد.
اولین ادعای شاخدار مربوط به کاربران ایرانی توییتر است و روزنامهنگاری که ادعا کرده ۹۰ درصد اکانتهای توییتر فارسی، ترولاند یا به یک دولت و نهاد خارجی وابستگی دارند. رضا و فرهاد توضیح میدهند چرا همچین ادعایی بیاساس است و فکتنامه چرا به آن نشان شاخدار داده است.
دومین ادعای شاخدار نیز به وزیر بهداشت ایران مربوط میشود. میشنویم که او چگونه تلاش میکند با دستکاری در آمارهای مربوط به واکسیناسیون کره جنوبی و ژاپن، نشان دهد وضعیت واکسیناسیون ایران از جهان عقبتر نیست.
سوژه دیگر این هفته هم مربوط به مرغ است. در واقع مربوط به نامهای است که در آن نشان داده میشود ناظران شرعی ذبح حلال مرغ، ماهی ۲۵۰۰ یورو دستمزد میگیرند. در این قسمت بررسی میکنیم که ماجرا اصلا از چه قرار است و چگونه یک نامه واقعی، سوالات زیادی را برای ما به وجود آورده است.
شایعه وجود کرم و موجودات خطرناک در ماسکها و همچنین ادعای رستم قاسمی درباره اینکه در زمان وزارتش، صنعت نفت ایران بیشترین توسعه را تجربه کرده، دو فکتچک دیگر است که در این قسمت به آن میپردازیم.
پادکست فکتنامه را میتوانید از همه اپلیکیشنهای دریافت پادکست بشنوید. کافی است نام فکتنامه را به فارسی یا انگلیسی در اپیلیکشنهای پادکست خود جستجو کنید.
فهرست پیوندهایی که در این اپیزود به آنها اشاره کردهایم:
آیا اقتصاد ایران هجدهمین اقتصاد جهان است؟
بازتاب درستیسنجی «فکتنامه» در سایت شبکه جهانی درستیسنجی
آیا جمهوری اسلامی فضای مجازی را «ول» کرده است؟
آیا همه مراکز مدیریتی در اختیار رئیسجمهور است؟
بخش شاخدار سایت فکتنامه
ارتباط روزهداری با تقویت سیستم ایمنی بدن
آیا ۹۰ درصد حسابهای مرتبط با ایران در توییتر ترول و غیرمعتبرند؟
آمار وزیر بهداشت از واکسیناسیون کووید ۱۹ در کره جنوبی و ژاپن
آیا ناظران شرعی ذبح حلال برای واردات مرغ از ترکیه حقالزحمه ۲۵۰۰ یورویی دریافت میکنند؟
آیا در ماسکها، کرم، نخ یا مواد خطرناک کارگذاشته شده است؟
آیا بیشترین فروش نفت تاریخ ایران در سال های ۹۰ و ۹۱ رقم خورد؟
خیز نیروهای مسلح برای فتح اینترنت
4/23/2021 • 36 minutes, 39 seconds
یا مستعان یا مستعان
تولد داریم چه تولدی!
مستعان ۱۱۰ امروز یک ساله شد. مستعان، دستگاهی که ادعا میشد میتواند ویروس کرونا را از کیلومترها دورتر شناسایی کند، نقطه عطفی در تاریخ دیساینفورمیشن فارسی است. از آنجایی که نمیشد به این راحتی از این موضوع عبور کنیم، این هفته در سومین اپیزود از پادکست فکتنامه، برای مستعان یک جشن تولد گرفتیم. در این اپیزود میبینیم که ریشه مستعان کجاست و چه کسی توانسته این دستگاه را به عنوان کرونایاب به سپاه پاسداران معرفی کند.
در پایان هم یک غافلگیری خبری داریم و واکنش فرهاد و رضا را به صورت زنده برایتان پخش میکنیم؛ لحظهای که عالیترین مقام سیاسی ایران به فکتچک فکتنامه واکنش نشان داد.
4/16/2021 • 27 minutes, 49 seconds
اقتصاد فتوشاپی و زبالههای چینی
دومین قسمت از پادکست فکتنامه، جمعه ۲۰ فروردین ۱۴۰۰ منتشر شد؛ قسمتی که در آن یک نوروز پرخبر را مرور کردیم. فرهاد و رضا از تحریریه فکتنامه، در این قسمت هم، میزبان شما هستند.
در این قسمت ابتدا به سراغ سخنرانی نوروزی آیتالله خامنهای رفتیم. او درباره مقالات نانو، اختیارات رئیسجمهور، وضعیت آزادی اینترنت در ایران و رتبه اقتصادی ایران در جهان صحبت کرده بود. داستان فکتچک این ادعاها، از زبان تیم تحریریه فکتنامه، شنیدنی است؛ به خصوص ماجرای عجیب فتوشاپ خبرگزاری تسنیم که تلاش کرد با حذف چند کشور در جدول، رتبه اقتصادی ایران را بالاتر نشان دهد.
بعد از این دید و بازدید نوروزی، به سراغ سوژه داغ این روزها یعنی سند همکاری ایران و چین رفتیم. ابتدا توضیح دادیم که فکتنامه تا کنون چه فکتچکهایی در این باره منتشر کرده است و بعد هم رسیدیم به توییتها و استوریهای گلشیفته فراهانی که نوشته بود چین، بیابانهای ایران را به محلی برای دفن زبالههای اتمی تبدیل کرده است.
پادکست فکتنامه را میتوانید از همه اپلیکیشنهایی که در آن پادکست میشنوید، دریافت کنید.
این شما و این صحبتهای ما درباره «اقتصاد فتوشاپی و زبالههای چینی».
4/8/2021 • 42 minutes, 2 seconds
خانم اوشین! شما تو هاروارد چی میپوشین؟
سلام و به اپیزود اول پادکست فکتنامه خوش آمدید.
در این اپیزود ابتدا کمی بیشتر با ما و فعالیتهایمان آشنا میشوید و در ادامه هم داستان دو فکتچک خاطرهانگیز ما را میشنوید؛ ماجرای سانسور اوشین و همینطور داستان درستیسنجی درباره مقررات پوشش در دانشگاههای جهان.
اگر پادکست فکتنامه را در اپلیکیشنهای پادکست دنبال کنید، هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران، از انتشار قسمت جدید باخبر خواهید شد.
پادکست فکتنامه محصول جدید ماست. ما قصد داریم هر هفته مهمترین فکتچکها و موضوعات مربوط به درستیسنجی را بررسی کنیم. دوست داریم صدای خود را به تعداد بیشتری از شنوندگان برسانیم و میدانیم بهترین کمک این است که پادکست فکتنامه را به دیگر دوستان و آشنایان خود معرفی کنید.
این شما و این نخستین قسمت از پادکست فکتنامه با نام «خانم اوشین! شما تو هاروارد چی میپوشین؟»
factnameh.com
لینک فکتچکهایی که در این شماره به آنها اشاره کردیم:
آیا تعیین تکلیف برای پوشش دانشجویان در دنیا عادی است؟
آیا سانسور صدا و سیما داستان واقعی «اوشین» را تغییر داده است؟
4/2/2021 • 31 minutes, 49 seconds
معرفی پادکست فکتنامه
معرفی پادکست فکتنامه
این روزها ادعاهای نادرست و حرفهای بیاساس، از چپ و راست دارند به ما حمله میکنند.
این گفتهها گاهی فقط یک جمله سیاسیاند.
بعضی وقتها، تکرار تئوریهای توطئهاند.
بعضی از این ادعاها به طرز خجالتباری باعث خنده میشوند.
بعضی وقتها هم این ادعاها میتوانند با جان آدمها بازی کنند.
به خاطر همین، فکتچکینگ یا درستیسنجی، از همیشه مهمتر شده است.
آیا بین این همه نادرستی میشود یک راه درست ساخت؟ ما امیدواریم.
فرهاد سوزنچی، سردبیر فکتنامه و میزبان شما در این پادکست جدید است.
اگر سایت #فکتنامه را میشناسید، باید بگوییم ممنون که در این چند سال، بخشی از دنیای ما بودید.
اگر هم تازه با فکتنامه آشنا شدهاید که: خوش آمدید. ما اینجا سرمان برای پیدا کردن فکتها و واقعیتها درد میکند.
در این پادکست هر هفته درباره فکتچکینگ حرف میزنیم و آخرین اخبار و مطالبی را که همکارانمان بررسی کردهاند با هم مرور میکنیم.
ما دوست داریم آدمهای بیشتری صدایمان را بشنوند و امیدواریم کمک کنیم جواب سوالهایتان را پیدا کنید.
ممنون میشویم ما را در هر اپلیکیشنی که با آن پادکست میشنوید، دنبال کنید.