Alþjóðadómstóllinn í Haag féllst í dag á að rannsaka hvort Ísraelsmenn hafi framið þjóðarmorð á Gaza. Hann krafðist þess ekki að hernaðaraðgerðum yrði hætt, heldur að Ísraelsmenn gripu til allra ráðstafana til að koma í veg fyrir þjóðarmorð og tryggja að mannúðaraðstoð berist íbúunum. Ásgeir Tómasson sagði frá. Hafrannsóknastofnun birti á dögunum skýrslu um niðurstöður viðamikillar langtímarannsóknar á næringu botnfiska við Íslandsstrendur. Í rannsókninni var skoðað í maga nær 600.000 fiska af 36 tegundum á ríflega aldarfjórðungstímabili, frá 1996 - 2023. Ævar Örn Jósepsson sagði frá og ræddi við Jónas Pál Jónasson, sviðsstjóra botnsjávarsviðs Hafrannsóknastofnunar. Bæjarstjórinn á Akureyri vill sjá ríkið veita meiri fjármunum til menningarmála í bænum en núverandi samningar segja til um. Sveitarfélagið standi fyrir öflugu menningarstarfi sem nýtist fólki víða um land. Sem dæmi fái Akureyri aðeins um fimm prósent af því menningarfé sem Reykjavík fái frá ríkinu. Ágúst Ólafsson sagði frá og talaði við Ásthildi Sturludóttur bæjarstjóra og Hlyn Hallsson, safnstjóra Listasafnsins á Akureyri

Hættan af sprungum í Grindavík er viðvarandi og verður næstu misseri og ár, segir Benedikt Ófeigsson jarðeðlisfræðingur á Veðurstofunni. Hættan í bænum er heilt yfir talin minni, en samt mjög mikil hvað sprungur varðar. Víðir Reynisson sviðsstjóri almannavarna vonast til að geta kynnt á morgun skipulag um hvernig Grindvíkingar, sem búa vestan Víkurbrautar, geta komist að vitja eigna sinna. Hann segir að nýjar sprungur hafi komið í ljós í dag austan megin í bænum og að það sé lengra í að íbúar komist þangað. Bændum í Frakklandi fækkar stöðugt. Stéttin eldist og afkoman versnar. Þetta er ástandið sem stéttin býr við í stuttu máli. Bændur segjast vera búnir að fá nóg og krefja stjórnvöld um aðgerðir.

24. janúar 2024 Íslenski þorskstofninn er nokkuð sterkur og hefur verið um alllanga hríð, öfugt við flesta þorskstofna aðra í Norður-Atlantshafi. Nýleg rannsókn Hafrannsóknastofnunar leiddi í ljós að honum má skipta gróflega í minnst tvær stofneiningar. Í erlendri rannsókn sem birt var í fyrra kemur fram að þorskstofnar í Norður-Atlantshafi séu um 20 talsins og að af þeim séu aðeins tveir í nógu góðu formi til að óhætt sé talið að veiða úr þeim svo nokkru nemi; sá íslenski og svo stofninn í Barentshafi. Ævar Örn Jósepsson ræddi þessar niðurstöður við Jónas Pál Jónasson, sviðsstjóra botnsjávarsviðs á Hafrannsóknastofnun. Búast má við milljónum skráninga í tjónaskrá vegna stríðsins í Úkraínu, segir Róbert Spanó stjórnarformaður skrárinnar. Almennir borgarar eiga sjálfir að geta skráð tjón sitt á netinu. Ragnhildur Thorlacius ræðir við Róbert. Stutt er í fomlega opnun nýjasta sendiráðs Íslands, í Freetown, höfuðborg Afríkuríkisins Síerra Leóne. Ásdís bjarnadóttir, forstöðukona sendiráðsins, segir mörg spennandi verkefni fyrir höndum á komandi misserum. Þorgils Jónsson ræddi við hana. Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Mark Eldred

Um eða yfir 1.200 heimili í Grindavík voru rýmd 10. nóvember og fyrir liggur að fólk fær ekki að flytja þangað aftur í bráð. En gangi áætlanir stjórnvalda eftir má gera ráð fyrir að fjöldi Grindvíkinga vilji koma sér fyrir í eigin húsnæði á næstunni, en hvar? Spegillinn ræddi við Grindvíkinginn Sverri Auðunsson. Hann er í bæjarstjórn Grindavíkur og er nýtekinn við formennsku í Sambandi sveitarfélaga á Suðurnesjum. Kosið verður til forseta í Bandaríkjunum 5. nóvember og í dag fara fram forkosningar hjá Repúblíkönum í New Hampshire, einu smæsta og fámennasta ríki Bandaríkjanna. Þar býr aðeins tæp 1,5 milljón manna en niðurstaðan í New Hampshire hefur sögulega gefið góða hugmynd um hver hlýtur að lokum útnefningu flokksins. Kjósendur geta valið á milli tveggja frambjóðenda, Trumps og Nikki Haley, fyrrverandi ríkisstjóra Suður-Karólínu og sendiherra gagnvart Sameinuðu þjóðunum. En hver er Nikki Haley og á hún einhvern möguleika á að verða forseti? Enn einn ráðherrann í ríkisstjórn Noregs hefur orðið að segja af sér vegna gamalla mistaka. Nýr ráðherra vísindarannsókna og æðri menntunar var kynntur í morgun eftir að fyrri ráðherra játaði á sig ritstuld við lögfræðipróf. Núna eru sex ráðherrar farnir og sjöundi ráðherrann er í nauðvörn að halda sínu embætti.

Fulltrúar ríkisstjórnarinnar hétu því í dag að eyða þeirri óvissu sem Grindvíkingar hafa búið við síðustu vikur og mánuði og gera þeim kleift að tryggja sér húsnæði til framtíðar – skemmri, millilangrar eða varanlegrar framtíðar, eins og Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir fjármálaráðherra orðaði það. Hvernig það verður gert liggur ekki endanlega fyrir, en stefnt er að því að leggja fram lagafrumvarp þar að lútandi í næsta mánuði og brúa bilið þangað til með því að bæta í þau bráðabirgða- eða skammtímaúrræði sem þegar hefur verið gripið til og hækka hvort tveggja húsnæðis- og launastyrki. Langtímaúrræðin eru öllu flóknari við að eiga enda að mörgu að hyggja, eins og Þórdís greinir frá í stuttu máli. Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra tekur í sama streng, en heyra má brot úr viðtölum Höskuldar Kára Schram, fréttamanns, við ráðherrana í upphafi þáttar. Lungi þáttarins er hins vegar lagður undir ítarlegt viðtal sem Ævar Örn Jósepsson tók við Fannar Jónasson, bæjarstjóra Grindavíkur í beinni útsendingu. Þar fara þeir yfir víðan völl; boðaðar aðgerðir stjórnvalda, vilja íbúa - eða tregðu - til að flytja aftur til Grindavíkur þegar og ef aðstæður leyfa, aðstæður til atvinnurekstrar og rekstrar bæjarfélagsins í því óvissuástandi sem nú ríkir og fleira. Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon

Örn Pálsson, framkvæmdastjóri Landssambands smábátaeigenda segir að í nýju sjávarútvegsfrumvarpi matvælaráðherra sé rækilega skautað framhjá flestöllu sem eflt gæti útgerð smábáta. Þvert á móti blasi við að veiðiheimildir verði skertar - þvert á þær væntingar sem smábátaeigendur hafi gert sér. Þá líti út fyrir að þessi flokkur útgerðar þurfi í enn meiri mæli að sækja hluta sinna veiðiheimilda á uppboðsmarkaði og kljást þá við stórútgerðina um kvóta. Ágúst Ólafsson talaði við Örn. D-vítamín er eina bætiefnið sem Landlæknisembættið ráðleggur öllum landsmönnum að taka, óháð kyni, aldri og hverju öðru sem er, segir Jóhanna Eyrún Torfadóttir, verkefnisstjóri næringar hjá landlæknisembættinu. Bandaríska geimfarið Perigrine sem til stóð að senda til tunglsins kom inn í gufuhvolf jarðar í gærkvöld og brann upp yfir afskekktu svæði á Suður-Kyrrahafi. Fyrirhugaðar eru allt að átta geimferðir til tunglsins í ár. Japanskt geimfar lenti þar í dag, að því er virðist heilu og höldnu. Ásgeir Tómasson sagði frá.

Grindavík er hættulegur staður og verður það áfram næstu mánuði og líklega ár. Um þetta eru flestir jarðvísindamenn landsins sammála. Viðvarandi skjálftavirkni og hætta á fyrirvaralitlum eldgosum, gamlar sprungur sem hafa gliðnað og dýpkað og nýjar sprungur sem eru jafnvel ósýnilegar þar til einhverjum verður á að stíga fæti á örþunnt jarðlagið sem hylur þær gera bæinn í raun óbyggilegan eins og er, og illmögulegt er að spá fyrir um það, hvenær þetta breytist til hins betra. Ákall Grindvíkinga eftir aðgerðum stjórnvalda til að tryggja þeim öruggt húsnæði og forða þeim frá gjaldþroti vegna tvöfalds húsnæðiskostnaðar fer hækkandi eftir að þetta lá endanlega fyrir í kjölfar gossins í bænum 14. janúar. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir ræðir við Sigurð Inga Jóhannsson innviðaráðherra. Samningaviðræður Íslendinga um aðkomu að nýju öryggisfjarskiptakerfi Evrópusambandsins hefjast innan skamms. Með þessu stendur til að tryggja aðgengi, til dæmis að samskiptum við útlönd og netþjónustu ef innviðir á borð við sæstrengi rofna eða verða fyrir skemmdum. Gerðist það í dag myndi íslenskt samfélag að mestu detta úr sambandi við umheiminn. Björn Malmquist tók pistilinn saman. Nokkur stór skipafélög eru tímabundið hætt að láta kaupskip sín sigla um hið hernaðarlega mikilvæga Bab el Mandeb sund, inn á Rauðahaf, um Súezskurð og til Evrópu eftir að vígamenn húta í Jemen hófu að ráðast á þau með flugskeytum og drónum. Þeir hafa lýst yfir stuðningi við Hamas samtökin á Gaza í baráttu þeirra við Ísraelsher og heitið því að stöðva öll skip sem þeir telja að sigli með vörur um Rauðahaf til Ísraels. En hverjir eru Hútar? Ásgeir Tómasson segir frá. Í Noregi stendur til að rýmka heimildir lögreglu til að láta þá sem ítrekað rjúfa nálgunarbann bera öklaband og takmarka þannig ferðafrelsi þeirra. Þetta er svokallaður fyrirbyggjandi neyðarhnappur. Krafan um að beita þessu úrræði hefur verið háværi í Noregi eftir tíð morð og ofbeldi í nánum samböndum í upphafi þessa árs. Nýjar heimildir til lögreglu eiga að vera tilbúnar fyrir vorið. Gísli Kristjánsson segir frá.

Grindavík er ekki staður sem fjölskyldur geta búið á eins og staðan er núna og líklegra að einhver ár líði frekar en mánuðir áður en það breytist, segir Magnús Tumi Guðmundsson jarðvísindamaður í viðtali við Ævar Örn Jósepsson. Fyrirtækið Zephyr áætlar að byggja upp allt að 500 megavatta vindorkugarð í landi Klaustursels á Jökuldal í Múlaþingi. Ásta Hlín Magnúsdóttir ræddi við Jónínu Brynjólfsdóttur, forseta sveitarstjórnar Múlaþings og Gunnar Guðna Tómasson, framkvæmdastjóra vatnsafls hjá Landsvirkjun. Antonio Guterres, aðalframkvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna segir stríðandi fylkingar fyrir botni Miðjarðarhafs hunsa alþjóðalög, traðka á Genfarsáttmálanum og brjóta mannréttindasáttmála Sameinuðu þjóðanna. Hann og Antony Blinken, utanríkisráðherra Bandaríkjanna, eru sammála um að án tveggja ríkja lausnarinnar svonefndu verði ekki friður í heimshlutanum. Ásgeir Tómasson tók saman.

Öryggi íbúa hefur verið forgangsmál stjórnvalda, sagði Katrín Jakobsdóttir á íbúafundi Grindvíkinga í Laugardalshöll. 70 íbúðir verða keyptar í næstu viku. Húsnæðisstyrkir verða endurmetnir. Á lokametrunum er frumvarp sem breytir regluverki í skammtímaleigu, meðal annars í atvinnuhúsnæði. Brot úr ávarpi Katrínar er spilað í Speglinum. Kristín Jónsdóttir jarðeðlisfræðingur segir frá sigdal sem myndaðist í Grindavík í jarðhræringunum um helgina og fjallar um framtíðarhorfur. Eldgosið um helgina varð til þess að uppgjöri tjónamata sem voru langt komin hjá Náttúruhamfaratryggingu Íslands tefst, segir forstjóri trygginganna Hulda Ragnheiður Árnadóttir. Þótt Donald Trump, fyrrverandi Bandaríkjaforseti, eigi yfir níutíu ákærur hangandi yfir höfði sér kom það ekki í veg fyrir að hann vann í gærkvöld sannfærandi sigur í forvali Repúblikana í Iowa um frambjóðanda í forsetakosningunum næsta haust. Hann var að vonum hinn glaðasti þegar niðurstaðan lá fyrir í gærkvöld. Hún kom reyndar engum á óvart.

Spegillinn er tileinkaður Grindavík. Halldór Geirsson dósent í jarðeðlisfræði segir að enn streymi kvika inn í Svartsengi og það geti gosið reglulega á þeim slóðum. Heitavatnslögnin til Grindavíkur skemmdist í gosinu, heitavatnslaust er í bænum, en rafmagn er komið á í vesturhluta bæjarins, í bili að minnsta kosti. Það á að skoða hvort hækka þurfi varnargarðana við bæinn, því hraun rann upp að þeim og meðfram. Ef hraun rennur á ný þarf því minna til að það komist yfir garðana. Inga Guðlaug Helgadóttir, yfirsálfræðingur á Heilbrigðisstofnun Suðurnesja býr í götunni sem hraun rann inn í í gær. Hún segir að engann Grindvíking hafi órað fyrir því í raun og veru að það myndi gjósa svona nálægt þeim.

Áfram mælist landris við Svartsengi vegna kvikusöfnunar sem getur leitt til eldgoss. Veðurstofa metur aukna hættu á að sprungur opnist í Grindavík. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Benedikt Ófeigsson jarðeðlisfræðing og fagstjóra aflögunnarmælinga. Fulltrúar Samninganefndar samtaka Atinnulífisins og fylkingar stéttarfélaga á almennum vinnumarkaði hittust á samningafundi hjá ríkissáttasemjara í dag. Ekki dró til tíðinda, en boðað var til annars fundar daginn eftir. Pétur Magnússon ræddi við Sigríði Margréti Oddsdóttur, framkvæmdastjóra atvinnulífsins, og Vilhjálm Birgisson, formann Starfsgreinasambandsins. Dauðaslysum fjölgar í umferðinni í Noregi vegna þess að tæknin í nýjum bílum er orðin flóknari en svo að margir ökumenn ráði við hana. Gísli Kristjánsson sagði frá. Málflutningur hefur farið fram í gær og í dag fyrir Alþjóðadómstólnum í Haag, þar sem tekin er fyrir kæra Suður-Afríku á hendur Ísrael um þjóðarmorð á Palestínumönnum. Ásgeir Tómasson sagði frá.

Í lögum um loftslagsmál segir að starfrækja skuli loftslagsráð, sem hafi það meginhlutverk að veita stjórnvöldum aðhald og ráðgjöf um stefnumarkandi ákvarðanir og markmið Íslands sem tengjast loftslagsmálum. Loftslagsráð hefur verið giska duglegt að ráðleggja stjórnvöldum á þeim fimm árum sem það hefur starfað. En þótt formaður og varaformaður nýs loftslagsráðs hafi verið skipaðir í september síðastliðnum hefur eiginlegt, fjölskipað loftslagsráð ekki verið starfandi frá því að skipunartími síðasta ráðs rann út í ágústlok í fyrra og ekki útlit fyrir að það breytist næstu vikurnar hið minnsta. Lagabálkur um gervigreind sem nú er á lokametrunum hjá Evrópusambandinu er fyrsta tilraunin til að setja einhvern ramma utan um þessa tækni sem óðum er að ryðja sér til rúms. Björn Malmquist fréttamaður í Brussel hefur kynnt sér þennan lagabálk og settist á dögunum niður með íslenskum sérfræðingi sem fylgst hefur með því hvernig lögin urðu til. Hernaðarumsvif kínverska hersins umhverfis eyjuna Taívan að undanförnu eru talin vera vísbending til kjósenda um að velja rétt í forsetakosningunum þar í landi á laugardag. Kínversk stjórnvöld vara kjósendur á Taívan við að frambjóðandi Lýðræðislega framfaraflokksins verði kjörinn.Hann sé varhugaverður sjálfstæðissinni.

Jarðeðlisfræðingar Veðurstofunnar telja líklegt að kvika hlaupi úr Svartsengi á næstu dögum. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Kristínu Jónsdóttur deildarstjóra á Veðurstofunni oum stöðuna þar syðra, viðvarandi landris frá síðasta gosi, 18. desember, kvikuhólf, kvikugang og kvikuflæði, myndun sigdals og ris lands meðfram börmum hans, aðferðir við mælingar á kviku og mat á goslíkum og fleira. Neyðarástand er í Ekvador og her landsins hefur verið fyrirskipað að ráðast gegn glæpahópum sem ógna öryggi almennra borgara og stunda umfangsmikinn útflutning fíkniefna og eiturlyfja til Norður-Ameríku og Evrópu. Fólk treystir sér vart út fyrir hússins dyr vegna vargaldarinnar og óttast um líf sitt í hvert skipti sem það neyðist til að fara á milli staða, enda morðtíðni hvergi hærri í Rómönsku Ameríku en í þessu landi, sem um árabil var talið öruggasta landið i álfunni. Ásgeir Tómasson segir frá. Malaví er landlukt land í suðvestanverðri Afríku. Þar hafa Íslendingar verið í þróunarsamvinnu við stjórnvöld og stofnanir í hartnær 35 ár og gengið vel. Inga Dóra Pétursdóttir, forstöðumaður sendiráðs Íslands í Lilongve, höfuðstað Malaví, segir að fyrstu tíu árin hafi aðstoðin og samvinnan einkum snúist um fiskveiðar, en feiknarmikið stöðuvatn, Malavívatn, þekur um fjórðung af landinu. Síðan hafi Íslendingar áttað sig á því, segir Inga Dóra, að árangur aðstoðarinnar yrði aldrei mikill, ef ekki yrði unnið að félagslegri uppbyggingu og umbótum meðfram hinu. Nú hefur Ísland byggt fimmtán skóla og fjölda fæðingardeilda í landinu, aðallega í dreifðum og lítt aðgengilegum byggðum. Árangurinn sé bæði áþreifanlegur og mælanlegur; hundruð þúsunda ungmenna hafa lokið skólagöngu, sem annars hefðu ekki fengið mun minni ef nokkra menntun, og tíðni mæðra-, barna- og ungbarnadauða hefur minnkað um tugi prósenta í héraðinu sem starfsemin fer fram í.

Bandarísk stjórnvöld halda áfram að þrýsta á ráðamenn í Ísrael að koma í veg fyrir frekara mannfall almennra borgara á Gaza. Umleitanir þeirra hafa verið eins og að stökkva vatni á gæs. Stjórnvöld í Ísrael hafa verið vöruð við að uppreisn eða intifata kunni að vera að brjótast út á Vesturbakkanum. Hryðjuverkamaðurinn og fjöldamorðinginn Anders Bering Breivík er einmana í einangrunarvist sinni. Hann hefur kært norska ríkið og vill eignast pennavin og komast á Tinder. Ása Skúladóttir, stjarneðlisfræðingur við háskólann í Flórens á Ítalíu, leitar upphafsins í dvergvetrarbrautum. Hún hefur fengið til rannsóknanna úthlutað 520 þúsund ljósleiðaraklukkustundum í sjónauka í Chile og veglegan styrk til að ráða fleiri vísindamenn til að vinna úr gögnunum sem berast allt til 2029. Umsjónarmaður var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Kári Guðmunsson.

Bandarísk stjórnvöld halda áfram að þrýsta á ráðamenn í Ísrael að koma í veg fyrir frekara mannfall almennra borgara á Gaza. Umleitanir þeirra hafa verið eins og að stökkva vatni á gæs. Stjórnvöld í Ísrael hafa verið vöruð við að uppreisn eða intifada kunni að vera að brjótast út á Vesturbakkanum. Hryðjuverkamaðurinn og fjöldamorðinginn Anders Bering Breivík er einmana í einangrunarvist sinni. Hann hefur kært norska ríkið og vill eignast pennavin og komast á Tinder. Ása Skúladóttir, stjarneðlisfræðingur við háskólann í Flórens á Ítalíu, leitar upphafsins í dvergvetrarbrautum. Hún hefur fengið til rannsóknanna úthlutað 520 þúsund ljósleiðaraklukkustundum í sjónauka í Chile og veglegan styrk til að ráða fleiri vísindamenn til að vinna úr gögnunum sem berast allt til 2029. Umsjónarmaður var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Kári Guðmunsson.

8. desember 2023 Umboðsmaður alþingis birti á föstudag álit á reglugerð matvælaráðherra, Svandísar Svavarsdóttur, um frestun á hvalveiðum síðasta sumar, þar sem hann segir þessa reglugerð ekki hafa átt sér nægilega skýra stoð í lögum og að ekki hafi verið gætt að kröfum stjórnsýsluréttar um að gæta meðalhófs, þegar hún var innleidd nánast daginn áður en veiðar áttu að hefjast. Umboðsmaður bendir í sínu áliti á að ráðherra hafi verið með dýravelferarsjónarmið í huga en lögin snúist ekki um dýravelferð - heldur verndun stofnsins og viðhald hans, og segir ráðherra ekki hafa horft til grundvallarreglna um atvinnurétt og atvinnufrelsi. Eva Heiða Önnudóttir, prófessor í stjórnmálafræði, rýnir í stöðuna með Ævari Erni Jósepssyni. Baráttu Benjamíns Netanjahús, forsætisráðherra Ísraels, við hæstarétt landsins er ekki lokið. Meirihluti dómaranna - naumur að vísu - samþykkti á nýársdag að synja lögum staðfestingar sem þingið samþykkti í fyrrasumar. Samkvæmt þeim á að draga úr eftirlitshlutverki hæstaréttar með lagasetningum þingsins. Þannig getur rétturinn fellt lög úr gildi ef hann telur að þau gangi gegn grunnlögunum svonefndu, sem koma í staðinn fyrir hefðbundna stjórnarskrá. Og þetta er ekki allt, eins og Ásgeir Tómasson fer yfir í Spegli dagsins. Ýmis búnaður á heilbrigðisstofnunum er óaðgengilegur fólki í ofþyngd. Dæmi eru um að fólk passi ekki í rúm, segulómtæki og hjólastóla. Það verður gjarnan til þess að sá hópur fólks veigrar sér við að leita eftir heilbrigðisþjónustu. Amanda Guðrún Bjarnadóttir fer yfir þetta mál með Helga Þór Leifssyni, framkvæmdastjóra klínískrar þjónustu á sjúkrahúsinu á Akureyri og Sólveigu SIgurðardóttur, formanni Samtaka fólks með offitu.

Umboðsmaður alþingis birti á föstudag álit á reglugerð matvælaráðherra, Svandísar Svavarsdóttur, um frestun á hvalveiðum síðasta sumar, þar sem hann segir þessa reglugerð ekki hafa átt sér nægilega skýra stoð í lögum og að ekki hafi verið gætt að kröfum stjórnsýsluréttar um að gæta meðalhófs, þegar hún var innleidd nánast daginn áður en veiðar áttu að hefjast. Umboðsmaður bendir í sínu áliti á að ráðherra hafi verið með dýravelferarsjónarmið í huga en lögin snúist ekki um dýravelferð - heldur verndun stofnsins og viðhald hans, og segir ráðherra ekki hafa horft til grundvallarreglna um atvinnurétt og atvinnufrelsi. Eva Heiða Önnudóttir, prófessor í stjórnmálafræði, rýnir í stöðuna með Ævari Erni Jósepssyni. Baráttu Benjamíns Netanjahús, forsætisráðherra Ísraels, við hæstarétt landsins er ekki lokið. Meirihluti dómaranna - naumur að vísu - samþykkti á nýársdag að synja lögum staðfestingar sem þingið samþykkti í fyrrasumar. Samkvæmt þeim á að draga úr eftirlitshlutverki hæstaréttar með lagasetningum þingsins. Þannig getur rétturinn fellt lög úr gildi ef hann telur að þau gangi gegn grunnlögunum svonefndu, sem koma í staðinn fyrir hefðbundna stjórnarskrá. Og þetta er ekki allt, eins og Ásgeir Tómasson fer yfir í Spegli dagsins. Ýmis búnaður á heilbrigðisstofnunum er óaðgengilegur fólki í ofþyngd. Dæmi eru um að fólk passi ekki í rúm, segulómtæki og hjólastóla. Það verður gjarnan til þess að sá hópur fólks veigrar sér við að leita eftir heilbrigðisþjónustu. Amanda Guðrún Bjarnadóttir fer yfir þetta mál með Helga Þór Leifssyni, framkvæmdastjóra klínískrar þjónustu á sjúkrahúsinu á Akureyri og Sólveigu SIgurðardóttur, formanni Samtaka fólks með offitu.

Umboðsmaður Alþingis sendi í dag frá sér það álit að frestun hvalveiða síðasta sumar hafi ekki verið í samræmi við lög um hvalveiðar. Rætt var við Svandísi Svavarsdóttur matvælaráðherra í beinni útsendingu í Speglinum. Ójöfnuður í ráðstöfunartekjum jókst talsvert í Reykjavík á útrásaráraunum en dróst svo snarlega saman strax í kjölfar hrunsins. Hann jókst svo lítillega aftur milli áranna 2010 og 2022, en þó minna en ætla mætti af þjóðfélagsumræðunni. Þetta er á meðal þess sem kemur fram í nýrri rannsókn sem Kolbeinn Hólmar Stefánsson vann fyrir Reykjavíkurborg. Umsjónarmaður var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður Kormákur Marðarson.

Umboðsmaður Alþingis sendi í dag frá sér það álit að frestun hvalveiða síðasta sumar hafi ekki verið í samræmi við lög um hvalveiðar. Rætt var við Svandísi Svavarsdóttur matvælaráðherra í beinni útsendingu í Speglinum. Ójöfnuður í ráðstöfunartekjum jókst talsvert í Reykjavík á útrásaráraunum en dróst svo snarlega saman strax í kjölfar hrunsins. Hann jókst svo lítillega aftur milli áranna 2010 og 2022, en þó minna en ætla mætti af þjóðfélagsumræðunni. Þetta er á meðal þess sem kemur fram í nýrri rannsókn sem Kolbeinn Hólmar Stefánsson vann fyrir Reykjavíkurborg. Umsjónarmaður var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður Kormákur Marðarson.

4. janúar 2024 Umskurður á drengjum af trúarlegum ástæðum er umdeilt mál hér á landi. Sigurður Kristinsson, prófessor í heimspeki segir mikilvægt að mismunandi lífsskoðanir séu virtar og telur það geta haft skaðaminnkandi áhrif, ef umskurður standi til boða á heilbrigðisstofnunum. Umskurður drengja hafi djúpstæða, táknræna og trúarlega merkingu fyrir lítinn hóp fólks hér á landi, og beri þvi frekar vitni um umhyggju foreldra en vanhæfni. Amanda Guðrún Bjarnadóttir ræddi við SIgurð. Stríðið í Úkraínu hefur staðið í tæp tvö ár. Svo virðist sem heldur hafi dregið úr stuðningi Vesturlanda við Úkraínu í stríði þeirra við innrásarher Rússa. Þar er þó ekki allt sem sýnist, segir Erlingur Erlingsson, hernaðarsagnfræðingur. Bæði Evrópusambandið og Bandaríkin geti gert ýmislegt til að styðja við bakið á Úkraínumönnum, þrátt fyrir andstöðu ákveðinna afla á báðum stöðum. Hann telur Úkraínumenn geta bætt vígstöðu sína með áframhaldandi stuðningi Vesturlanda, en sér þó ekki fyrir endann á stríðinu í bráð. Ævar Örn Jósepsson talaði við Erling. Frakkar kalla hann Þurs og vísa þar til hvorutveggja útlits hans og hegðunar. Kunnasti og umdeildasti kvikmyndaleikari Frakka, Gérard Depardieu, er enn og aftur í sviðsljósinu en ekki fyrir kvikmyndaleik frekar en fyrri daginn. Að þessu sinni þótti mörgum hann fara yfir strikið með hneykslanlegum ummælum sem birtust fyrir jól, þótt jafnvel sjálfur Frakklandsforseti reyni að koma þessari þjóðargersemi til varnar. Jón Björgvinsson segir frá. Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Markús Hjaltason

4. janúar 2024 Umskurður á drengjum af trúarlegum ástæðum er umdeilt mál hér á landi. Sigurður Kristinsson, prófessor í heimspeki segir mikilvægt að mismunandi lífsskoðanir séu virtar og telur það geta haft skaðaminnkandi áhrif, ef umskurður standi til boða á heilbrigðisstofnunum. Umskurður drengja hafi djúpstæða, táknræna og trúarlega merkingu fyrir lítinn hóp fólks hér á landi, og beri þvi frekar vitni um umhyggju foreldra en vanhæfni. Amanda Guðrún Bjarnadóttir ræddi við SIgurð. Stríðið í Úkraínu hefur staðið í tæp tvö ár. Svo virðist sem heldur hafi dregið úr stuðningi Vesturlanda við Úkraínu í stríði þeirra við innrásarher Rússa. Þar er þó ekki allt sem sýnist, segir Erlingur Erlingsson, hernaðarsagnfræðingur. Bæði Evrópusambandið og Bandaríkin geti gert ýmislegt til að styðja við bakið á Úkraínumönnum, þrátt fyrir andstöðu ákveðinna afla á báðum stöðum. Hann telur Úkraínumenn geta bætt vígstöðu sína með áframhaldandi stuðningi Vesturlanda, en sér þó ekki fyrir endann á stríðinu í bráð. Ævar Örn Jósepsson talaði við Erling. Frakkar kalla hann Þurs og vísa þar til hvorutveggja útlits hans og hegðunar. Kunnasti og umdeildasti kvikmyndaleikari Frakka, Gérard Depardieu, er enn og aftur í sviðsljósinu en ekki fyrir kvikmyndaleik frekar en fyrri daginn. Að þessu sinni þótti mörgum hann fara yfir strikið með hneykslanlegum ummælum sem birtust fyrir jól, þótt jafnvel sjálfur Frakklandsforseti reyni að koma þessari þjóðargersemi til varnar. Jón Björgvinsson segir frá. Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Markús Hjaltason

3. janúar 2024 Samhljómur og bjartsýni ríkir um gerð kjarasamnings SA og breiðfylkingar landssambanda ASÍ. Ætlunin er að semja til langs tíma og þannig að innistæða sé fyrir því - segir Sigríður Margrét Oddsdóttir, framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífisins. Arnar Björnsson fréttamaður ræddi við hana og Ragnar Þór Ingólfsson formann VR eftir fundinn í dag. Ragnar segir að stjórnvöld þurfi að fara að gefa út yfirlýsingar um að þau ætli að taka þátt - annars sé vinna samninganefnda ekki til neins. Þegar horft er yfir nýliðið ár virðist einhvers konar pattstaða komin upp í Úkraínustríðinu, sem hófst með innrás Rússa í Úkraínu fyrir tæpum tveimur árum. Boðaðar voru og lagt upp í hinar og þessar sóknir og gagnsóknir á víxl og fólk var drepið í tugþúsundatali. En það er ekki að sjá að neinar stórar breytingar hafi orðið á vígstöðunni frá því um síðustu áramót. Ævar Örn fékk Erling Erlingsson, hernaðarsagnfræðing, til að rýna í stöðuna og mögulegt framhald. Vel á fjórða hundrað þúsund farand- og flóttamenn reyndu í fyrra að komast inn fyrir landamæri Evrópusambandsins - álíka tölur hafa ekki sést síðan 2016. Deildar meiningar um meðferð og móttöku þessa fólks eiga að líkindum eftir að einkenna umræðuna í aðdraganda kosninganna til Evrópuþingsins í júní, ekki síst eftir að sögulegt samkomulagt náðist fyrir nokkrum vikum um nýja skipan þessara mála innan Evrópusambandsins. Björn Malmquist fer yfir málið. Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Markús Hjaltason

3. janúar 2024 Samhljómur og bjartsýni ríkir um gerð kjarasamnings SA og breiðfylkingar landssambanda ASÍ. Ætlunin er að semja til langs tíma og þannig að innistæða sé fyrir því - segir Sigríður Margrét Oddsdóttir, framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífisins. Arnar Björnsson fréttamaður ræddi við hana og Ragnar Þór Ingólfsson formann VR eftir fundinn í dag. Ragnar segir að stjórnvöld þurfi að fara að gefa út yfirlýsingar um að þau ætli að taka þátt - annars sé vinna samninganefnda ekki til neins. Þegar horft er yfir nýliðið ár virðist einhvers konar pattstaða komin upp í Úkraínustríðinu, sem hófst með innrás Rússa í Úkraínu fyrir tæpum tveimur árum. Boðaðar voru og lagt upp í hinar og þessar sóknir og gagnsóknir á víxl og fólk var drepið í tugþúsundatali. En það er ekki að sjá að neinar stórar breytingar hafi orðið á vígstöðunni frá því um síðustu áramót. Ævar Örn fékk Erling Erlingsson, hernaðarsagnfræðing, til að rýna í stöðuna og mögulegt framhald. Vel á fjórða hundrað þúsund farand- og flóttamenn reyndu í fyrra að komast inn fyrir landamæri Evrópusambandsins - álíka tölur hafa ekki sést síðan 2016. Deildar meiningar um meðferð og móttöku þessa fólks eiga að líkindum eftir að einkenna umræðuna í aðdraganda kosninganna til Evrópuþingsins í júní, ekki síst eftir að sögulegt samkomulagt náðist fyrir nokkrum vikum um nýja skipan þessara mála innan Evrópusambandsins. Björn Malmquist fer yfir málið. Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Markús Hjaltason

Guðni Th. Jóhannesson forseti segir að að það yrði undarleg niðurstaða að ráðast í breytingar á stjórnarskrá nú en hrófla ekki við kaflanum um þjóðhöfðingjann. Stjórnarskrármál á Íslandi séu í sjálfheldu og kaflinn um forsetann hafi þarfnast endurskoðunar frá stofnun lýðveldis. Anna Lilja Þórisdóttir fréttamaður tók forseta tali í dag í kjölfar þess að hann tilkynnti í nýársávarpi sínu að hann ætlaði ekki að gefa kost á sér í embættið á ný. Framkvæmdir eru hafnar við varnargarð norðan við Grindavík. Unnið verður allan sólarhringinn. Víðir Reynisson sviðsstjóri almannavarna segir gert ráð fyrir að á næstu tveimur vikum takist að koma garðinum að mestu leyti í þá hæð sem þarf til í bili. Viðamikil könnun meðal íbúa íslenskra sveitarfélaga sýnir að þjónustan er almennt betri í fjölmennari sveitarfélögum en fámennari. Vífill Karlsson sérfræðingur í byggðarannsóknum segir margt erfiðara í fámennum samfélögum og að hröð þróun og auknar kröfur um þjónustu krefjist sérfræðiþekkingar sem fámenn dreifbýlissveitarfélög ráði illa við. Kjörstærð sveitarfélags gæti verið um tuttugu þúsund íbúar. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður Kári Guðmundsson.

Guðni Th. Jóhannesson forseti segir að að það yrði undarleg niðurstaða að ráðast í breytingar á stjórnarskrá nú en hrófla ekki við kaflanum um þjóðhöfðingjann. Stjórnarskrármál á Íslandi séu í sjálfheldu og kaflinn um forsetann hafi þarfnast endurskoðunar frá stofnun lýðveldis. Anna Lilja Þórisdóttir fréttamaður tók forseta tali í dag í kjölfar þess að hann tilkynnti í nýársávarpi sínu að hann ætlaði ekki að gefa kost á sér í embættið á ný. Framkvæmdir eru hafnar við varnargarð norðan við Grindavík. Unnið verður allan sólarhringinn. Víðir Reynisson sviðsstjóri almannavarna segir gert ráð fyrir að á næstu tveimur vikum takist að koma garðinum að mestu leyti í þá hæð sem þarf til í bili. Viðamikil könnun meðal íbúa íslenskra sveitarfélaga sýnir að þjónustan er almennt betri í fjölmennari sveitarfélögum en fámennari. Vífill Karlsson sérfræðingur í byggðarannsóknum segir margt erfiðara í fámennum samfélögum og að hröð þróun og auknar kröfur um þjónustu krefjist sérfræðiþekkingar sem fámenn dreifbýlissveitarfélög ráði illa við. Kjörstærð sveitarfélags gæti verið um tuttugu þúsund íbúar. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður Kári Guðmundsson.

Víðir Reynisson, sviðsstjóri almannavarna segir að lítill tími gefist til að bregðast við ef það fer að gjósa norðan við Grindavík. Hann hefur áhyggjur af fólki sem dvelur í bænum. Hann segir að gist hafi verið í um 30 húsum í nótt og segir búist við að fleiri verði í bænum um áramót. Björgunarsveit er ekki í bænum núna og ef færi að gjósa keyra tveir lögreglubílar um bæinn með vælandi sýrenur til að vekja athygli íbúa á rýmingu, auk þess sem Neyðarlínan sendir út sms á síma í bænum. Elín Björk Jónasdóttir veðurfræðingur og sérfræðingur í loftslagsmálum hefur í síðustu tveimur þáttum farið yfir nokkrar af algengustu kenningum þeirra sem efast um hlýnun Jarðar, orsakir hennar og afleiðingar ásamt Ævari Erni Jósepssyni. Nú er komið að lokahnykk þeirrar yfirferðar. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Mark Eldred.

Víðir Reynisson, sviðsstjóri almannavarna segir að lítill tími gefist til að bregðast við ef það fer að gjósa norðan við Grindavík. Hann hefur áhyggjur af fólki sem dvelur í bænum. Hann segir að gist hafi verið í um 30 húsum í nótt og segir búist við að fleiri verði í bænum um áramót. Björgunarsveit er ekki í bænum núna og ef færi að gjósa keyra tveir lögreglubílar um bæinn með vælandi sýrenur til að vekja athygli íbúa á rýmingu, auk þess sem Neyðarlínan sendir út sms á síma í bænum. Elín Björk Jónasdóttir veðurfræðingur og sérfræðingur í loftslagsmálum hefur í síðustu tveimur þáttum farið yfir nokkrar af algengustu kenningum þeirra sem efast um hlýnun Jarðar, orsakir hennar og afleiðingar ásamt Ævari Erni Jósepssyni. Nú er komið að lokahnykk þeirrar yfirferðar. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Mark Eldred.

Á meðan jörð rís í Svartsengi og Grindvíkingar bíða sjálfsagt með öndina í hálsinum yfir því sem verða vill, standa margir þeirra frammi fyrir flóknum spurningum. Á ég og mitt fólk að búa áfram í bænum okkar og þá hvar? Spegillinn ræddi við Atla Geir Júlíusson sviðsstjóra skipulags og umhverfissviðs Grindavíkurbæjar og spurði hvort það hefðu margir bæjarbúar sett sig í samband við bæinn og sagst vilja losna við húsið sitt og flytja burt. Spegillinn skoðar áfram röksemdir þeirra sem efast um hlýnun Jarðar, orsakir hlýnunar og afleiðingar hennar. Guðmundur Kári Stefánsson stjarneðlisfræðingur við Princeton háskóla í Bandaríkjunum leitar að fjarreikistjörnum í rannsóknum sínum, meðal annars með aðstoð lífbeltisreiksistjörnuleitara. Hann og samstarfsfólk hans greindu nýverið frá mikilvægri uppgötvun sem þau gerðu. Spegillinn tók Guðmund Kára tali og fékk hann til að segja frá uppgötvun LHS 3154b. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Mark Eldred.

Á meðan jörð rís í Svartsengi og Grindvíkingar bíða sjálfsagt með öndina í hálsinum yfir því sem verða vill, standa margir þeirra frammi fyrir flóknum spurningum. Á ég og mitt fólk að búa áfram í bænum okkar og þá hvar? Spegillinn ræddi við Atla Geir Júlíusson sviðsstjóra skipulags og umhverfissviðs Grindavíkurbæjar og spurði hvort það hefðu margir bæjarbúar sett sig í samband við bæinn og sagst vilja losna við húsið sitt og flytja burt. Spegillinn skoðar áfram röksemdir þeirra sem efast um hlýnun Jarðar, orsakir hlýnunar og afleiðingar hennar. Guðmundur Kári Stefánsson stjarneðlisfræðingur við Princeton háskóla í Bandaríkjunum leitar að fjarreikistjörnum í rannsóknum sínum, meðal annars með aðstoð lífbeltisreiksistjörnuleitara. Hann og samstarfsfólk hans greindu nýverið frá mikilvægri uppgötvun sem þau gerðu. Spegillinn tók Guðmund Kára tali og fékk hann til að segja frá uppgötvun LHS 3154b. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Mark Eldred.

27. desember 2023 93 þrjár björgunarsveitir eru starfandi á Íslandi. Samtals taka um 4.500 sjálfboðaliðar virkan þátt í starfi sveitanna og eru tilbúin að svara kallinu þegar þörf er á. En þótt björgunarsveitarfólk sé í sjálfboðavinnu þá kostar það sitt að reka sveitirnar, nánar til tekið um tvo milljarða króna á ári, segir Jón Þór Víglundsson, upplýsingafulltrúi Slysavarnafélagsins Landsbjargar; landssamtaka björgunarsveita og slysavarnadeilda á Íslandi. Ævar Örn Jósepsson ræðir við hann um fjármögnun sveitanna. Stöðugt berast af því fréttir að stjórnvöld á Ítalíu reyni með öllum ráðum - og sumum vafasömum - að stöðva straum flóttafólks til landsins. Giorgia Meloni forsætisráðherra hét því fyrir þingkosningarnar í september í fyrra að beita sjóhernum til að koma í veg fyrir að hælisleitendur frá Norður-Afríku næðu til landsins. Á sama tima glíma ítalskir vinnuveitendur við viðvarandi skort á vinnuafli. Ásgeir Tómasson segir frá. Mikill einhugur ríkir um það í heimi veður-, umhverfis- og loftslagsvísinda, að loftslag Jarðar hafi hlýnað óeðlilega mikið frá því að iðnvæðing heimsins hófst fyrir alvöru á fyrri hluta nítjándu aldar; að hlýnunin sé af mannavöldum og að hana þurfi að stöðva með öllum ráðum. En þótt einhugurinn sé mikill meðal loftslagsfræðinga er hann ekki algjör, og utan vísindaheimsins eru þeir ófáir sem telja sig vita betur en samanlagður sérfræðingaherinn á þessu sviði. Á vefnum Loftslag.is má finna lista yfir helstu rök þeirra sem efast eða hreinlega aftaka með öllu ráðandi kenningar um hlýnun Jarðar og afleiðingar þeirra. Ævar Örn Jósepsson fékk Elínu Björk Jónasdóttur veðurfræðing og sérfræðing í loftslagsmálum hjá umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytinu, til að renna yfir listann, sem skiptist í þrjá meginflokka.

27. desember 2023 93 þrjár björgunarsveitir eru starfandi á Íslandi. Samtals taka um 4.500 sjálfboðaliðar virkan þátt í starfi sveitanna og eru tilbúin að svara kallinu þegar þörf er á. En þótt björgunarsveitarfólk sé í sjálfboðavinnu þá kostar það sitt að reka sveitirnar, nánar til tekið um tvo milljarða króna á ári, segir Jón Þór Víglundsson, upplýsingafulltrúi Slysavarnafélagsins Landsbjargar; landssamtaka björgunarsveita og slysavarnadeilda á Íslandi. Ævar Örn Jósepsson ræðir við hann um fjármögnun sveitanna. Stöðugt berast af því fréttir að stjórnvöld á Ítalíu reyni með öllum ráðum - og sumum vafasömum - að stöðva straum flóttafólks til landsins. Giorgia Meloni forsætisráðherra hét því fyrir þingkosningarnar í september í fyrra að beita sjóhernum til að koma í veg fyrir að hælisleitendur frá Norður-Afríku næðu til landsins. Á sama tima glíma ítalskir vinnuveitendur við viðvarandi skort á vinnuafli. Ásgeir Tómasson segir frá. Mikill einhugur ríkir um það í heimi veður-, umhverfis- og loftslagsvísinda, að loftslag Jarðar hafi hlýnað óeðlilega mikið frá því að iðnvæðing heimsins hófst fyrir alvöru á fyrri hluta nítjándu aldar; að hlýnunin sé af mannavöldum og að hana þurfi að stöðva með öllum ráðum. En þótt einhugurinn sé mikill meðal loftslagsfræðinga er hann ekki algjör, og utan vísindaheimsins eru þeir ófáir sem telja sig vita betur en samanlagður sérfræðingaherinn á þessu sviði. Á vefnum Loftslag.is má finna lista yfir helstu rök þeirra sem efast eða hreinlega aftaka með öllu ráðandi kenningar um hlýnun Jarðar og afleiðingar þeirra. Ævar Örn Jósepsson fékk Elínu Björk Jónasdóttur veðurfræðing og sérfræðing í loftslagsmálum hjá umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytinu, til að renna yfir listann, sem skiptist í þrjá meginflokka.

22. desember 2023 Það er ekki ódýrt að kaupa í matinn á Íslandi og sjaldan dýrara en í aðdraganda jóla. Verðlagseftirlit ASÍ fylgist grannt með verðlagningu helstu matvöruverslana allan ársins hring, eg gerir líka sérstaka jólakörfuverðkönnun í desember ár hvert, þar sem sérvaldar og jólalegar vörur eru tíndar saman. Ævar Örn Jósepsson ræðir við Benjamín Julian, sviðsstjóra verðlagseftirlits ASÍ, um jólaverðið, verðlagskannanir og nýtt verðkönnunar-app fyrir neytendur, sem gerir fólki mögulegt að gera verðsamanburð á milli verslana án þess að flækjast á milli þeirra. Google svipti nýverið hulunni af nýju gervigreindarlíkani. Það ber nafnið Gemini og er í þremur útgáfum, en sú öflugasta verður ekki gefin út fyrr en á næsta ári. Að sögn framleiðanda er það fært um að sýna framsækna rökhugsun.Valgerður Gréta Gröndal segir frá. Grýla hét tröllkerling leið og ljót, segir í kvæðinu, en hvað er svo sem að marka það sem mennirnir segja um skessur og tröll? Það er altént ljóst að töllkörlum hefur hvorki þótt hún leið né ljót því hún á hátt í tvö hundruð afkvæmi með minnst fjórum körlum. Jórunn Sigurðardóttir þylur nöfn þeirra (flestra) í einni jólalegri runu.

22. desember 2023 Það er ekki ódýrt að kaupa í matinn á Íslandi og sjaldan dýrara en í aðdraganda jóla. Verðlagseftirlit ASÍ fylgist grannt með verðlagningu helstu matvöruverslana allan ársins hring, eg gerir líka sérstaka jólakörfuverðkönnun í desember ár hvert, þar sem sérvaldar og jólalegar vörur eru tíndar saman. Ævar Örn Jósepsson ræðir við Benjamín Julian, sviðsstjóra verðlagseftirlits ASÍ, um jólaverðið, verðlagskannanir og nýtt verðkönnunar-app fyrir neytendur, sem gerir fólki mögulegt að gera verðsamanburð á milli verslana án þess að flækjast á milli þeirra. Google svipti nýverið hulunni af nýju gervigreindarlíkani. Það ber nafnið Gemini og er í þremur útgáfum, en sú öflugasta verður ekki gefin út fyrr en á næsta ári. Að sögn framleiðanda er það fært um að sýna framsækna rökhugsun.Valgerður Gréta Gröndal segir frá. Grýla hét tröllkerling leið og ljót, segir í kvæðinu, en hvað er svo sem að marka það sem mennirnir segja um skessur og tröll? Það er altént ljóst að töllkörlum hefur hvorki þótt hún leið né ljót því hún á hátt í tvö hundruð afkvæmi með minnst fjórum körlum. Jórunn Sigurðardóttir þylur nöfn þeirra (flestra) í einni jólalegri runu.

Um áramót verður hætt að veita kaupendum vistvænna bíla afslátt af virðisaukaskatti og frá nýjársdegi verða teknir upp beinir styrkir af vistvænum bílum, þó aðeins svokölluðum hreinorkubílum. Orkusjóður, sem heyrir undir Orkustofnun, fékk það verkefni í fangið að smíða kerfi utan um styrkina. Ríkið ætlar styrkja kaupendur hreinorkubíla um 30 milljarða króna á næstu fimm árum, til að stuðla að orkuskiptum, mest fyrstu tvö árin. Mörgþúsund Argentínumenn mótmæltu í gærkvöld stjórnarháttum nýkjörins forseta. Hann kynnti í gær þrjátíu neyðartilskipanir sem hann ætlar að nota til að bjarga efnahag landsins. Enn er þráttað um orðalag í boðaðri ályktun öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna um tafarlaust vopnahlé á Gaza. Á meðan heldur Ísraelsher árásum sínum áfram og fórnarlömbin eru aðallega almennir borgarar og þar eru hvorki konur né börn undanskilin, ekki frekar en í skelfilegri hryðjuverkaárás Hamas, sem varð kveikjan að ofsafengnum viðbrögðum Ísraelshers. Ísrael skákar í skjóli réttarins til að verja sig, og þetta bergmála vestrænir ráðamenn sem fylgja Ísraelum að málum. Jón Ormur Halldórsson, doktor í alþjóðastjórnmálum, segir þessa afsökun ekki duga lengur. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Magnús Þorsteinn Magnússson.

Um áramót verður hætt að veita kaupendum vistvænna bíla afslátt af virðisaukaskatti og frá nýjársdegi verða teknir upp beinir styrkir af vistvænum bílum, þó aðeins svokölluðum hreinorkubílum. Orkusjóður, sem heyrir undir Orkustofnun, fékk það verkefni í fangið að smíða kerfi utan um styrkina. Ríkið ætlar styrkja kaupendur hreinorkubíla um 30 milljarða króna á næstu fimm árum, til að stuðla að orkuskiptum, mest fyrstu tvö árin. Mörgþúsund Argentínumenn mótmæltu í gærkvöld stjórnarháttum nýkjörins forseta. Hann kynnti í gær þrjátíu neyðartilskipanir sem hann ætlar að nota til að bjarga efnahag landsins. Enn er þráttað um orðalag í boðaðri ályktun öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna um tafarlaust vopnahlé á Gaza. Á meðan heldur Ísraelsher árásum sínum áfram og fórnarlömbin eru aðallega almennir borgarar og þar eru hvorki konur né börn undanskilin, ekki frekar en í skelfilegri hryðjuverkaárás Hamas, sem varð kveikjan að ofsafengnum viðbrögðum Ísraelshers. Ísrael skákar í skjóli réttarins til að verja sig, og þetta bergmála vestrænir ráðamenn sem fylgja Ísraelum að málum. Jón Ormur Halldórsson, doktor í alþjóðastjórnmálum, segir þessa afsökun ekki duga lengur. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Magnús Þorsteinn Magnússson.

20. desember 2023 Grindvíkingar eiga margir enn í húsnæðisvanda og margt þarf að gera áður en þeir geta snúið aftur til síns heima eftir að gosi lýkur, hvenær sem það verður. Fannar Jónasson bæjarstjóri hvetur fólk til að flýta sér hægt og ætlar sjálfur líklega að bíða til vors áður en hann snýr aftur til Grindavíkur. Því þangað ætlar hann, þrátt fyrir allt sem á undan er gengið. Ævar Örn Jósepsson talaði við Fannar. Ríki í Suður-Evrópu fagna nýsamþykktri stefnu Evrópusambandsins í málefnum flóttafólks og hælisleitenda. Hjálparstofnanir segja að hún sé hættuleg og eigi eftir að valda enn fleiri dauðsföllum fólks á hafi úti. Ásgeir Tómasson tók saman. Yfirstandandi stríðsátök Ísraelshers og Hamas hófust með grimmdarlegri hryðjuverkaárás þeirra síðarnefndu á Ísrael þann 7. október, þar sem þeir myrtu hátt á níunda hundrað almennra borgara og um eða yfir 300 ísraelska her- og lögreglumenn. Ísraelar brugðust við af mikilli hörku og hefur Ísraelsher drepið um 20.000 Gazabúa síðan, óbreytta borgara að mklum meirihluta, þar á meðal þúsundir barna. Jón Ormur Halldórsson, doktor í alþjóðastjórnmálum, segir í grein sem birtist í Heimildinni á dögunum, að þessi árás Hamas og viðbrögð Ísraels og stuðningur Bandaríkjanna við þau hafi markað ákveðin þáttaskil. Ævar Örn Jósepsson spurði hann í hverju þau fælust.

20. desember 2023 Grindvíkingar eiga margir enn í húsnæðisvanda og margt þarf að gera áður en þeir geta snúið aftur til síns heima eftir að gosi lýkur, hvenær sem það verður. Fannar Jónasson bæjarstjóri hvetur fólk til að flýta sér hægt og ætlar sjálfur líklega að bíða til vors áður en hann snýr aftur til Grindavíkur. Því þangað ætlar hann, þrátt fyrir allt sem á undan er gengið. Ævar Örn Jósepsson talaði við Fannar. Ríki í Suður-Evrópu fagna nýsamþykktri stefnu Evrópusambandsins í málefnum flóttafólks og hælisleitenda. Hjálparstofnanir segja að hún sé hættuleg og eigi eftir að valda enn fleiri dauðsföllum fólks á hafi úti. Ásgeir Tómasson tók saman. Yfirstandandi stríðsátök Ísraelshers og Hamas hófust með grimmdarlegri hryðjuverkaárás þeirra síðarnefndu á Ísrael þann 7. október, þar sem þeir myrtu hátt á níunda hundrað almennra borgara og um eða yfir 300 ísraelska her- og lögreglumenn. Ísraelar brugðust við af mikilli hörku og hefur Ísraelsher drepið um 20.000 Gazabúa síðan, óbreytta borgara að mklum meirihluta, þar á meðal þúsundir barna. Jón Ormur Halldórsson, doktor í alþjóðastjórnmálum, segir í grein sem birtist í Heimildinni á dögunum, að þessi árás Hamas og viðbrögð Ísraels og stuðningur Bandaríkjanna við þau hafi markað ákveðin þáttaskil. Ævar Örn Jósepsson spurði hann í hverju þau fælust.

Ýmislegt bendir til þess að kvikugeymir sé undir Svartsengi og nágrenni, allt frá Eldvörpum að Sundhnúksgígum, segir Halldór Geirsson dósent í jarðeðlisfræði. Í nótt var rætt um að fara með stórvirkar vinnuvélar til Grindavíkur og hefja undirbúning varnargarðs. Horfið var frá því þegar ljóst var að bærinn var ekki í bráðri hættu frá hraunrennsli. Rætt er við Ara Guðmundsson verkfræðing sem leiðir hóp um varnir innviða fyrir almannavarnir. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Hljóðmaður var Kári Guðmundsson.

Ýmislegt bendir til þess að kvikugeymir sé undir Svartsengi og nágrenni, allt frá Eldvörpum að Sundhnúksgígum, segir Halldór Geirsson dósent í jarðeðlisfræði. Í nótt var rætt um að fara með stórvirkar vinnuvélar til Grindavíkur og hefja undirbúning varnargarðs. Horfið var frá því þegar ljóst var að bærinn var ekki í bráðri hættu frá hraunrennsli. Rætt er við Ara Guðmundsson verkfræðing sem leiðir hóp um varnir innviða fyrir almannavarnir. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Hljóðmaður var Kári Guðmundsson.

18, desember 2023 Í nýútkominni skýrslu um Menntasjóð námsmanna kemur fram að lög sem sett voru um sjóðinn fyrir þremur árum hafi falið í sér umtalsverðar breytingar á námslánkerfinu. Sumar þeirra hafi komið námsmönnum vel, en aðrar síður, og nauðsynlegt að breyta lögunum til að markmið þeirra um að jafna tækifæri fólks til náms náist. Ævar Örn Jósepsson ræðir við Rakel Önnu Coulter, forseta Stúdentaráðs Háskóla Íslands. Ekkert er vitað með vissu um hvort símanotkun, samskiptamiðlar, eða breytt barnæska frá því sem áður var eigi þátt í slakara gengi nemenda á PISA. Á þetta bendir Atli Harðarson prófessor á menntavísindasviði sem varar við því að haupið verði upp til handa og fóta til að gera breytingar á menntakerfinu vegna útkomu íslenskra nemenda í PISA. Ragnhildur THorlacius ræðir við Atla. Þúsundir íbúa Queensland í norðausturhluta Ástralíu hafa orðið að flýja að heiman vegna gríðarlegrar rigningar síðustu dægrin. Sums staðar hefur rignt meira á einum sólarhring en í meðalári. Þeir sem eru á ferð utan dyra þurfa að hafa varann á vegna krókódíla á sundi. Ásgeir Tómasson segir frá.

18, desember 2023 Í nýútkominni skýrslu um Menntasjóð námsmanna kemur fram að lög sem sett voru um sjóðinn fyrir þremur árum hafi falið í sér umtalsverðar breytingar á námslánkerfinu. Sumar þeirra hafi komið námsmönnum vel, en aðrar síður, og nauðsynlegt að breyta lögunum til að markmið þeirra um að jafna tækifæri fólks til náms náist. Ævar Örn Jósepsson ræðir við Rakel Önnu Coulter, forseta Stúdentaráðs Háskóla Íslands. Ekkert er vitað með vissu um hvort símanotkun, samskiptamiðlar, eða breytt barnæska frá því sem áður var eigi þátt í slakara gengi nemenda á PISA. Á þetta bendir Atli Harðarson prófessor á menntavísindasviði sem varar við því að haupið verði upp til handa og fóta til að gera breytingar á menntakerfinu vegna útkomu íslenskra nemenda í PISA. Ragnhildur THorlacius ræðir við Atla. Þúsundir íbúa Queensland í norðausturhluta Ástralíu hafa orðið að flýja að heiman vegna gríðarlegrar rigningar síðustu dægrin. Sums staðar hefur rignt meira á einum sólarhring en í meðalári. Þeir sem eru á ferð utan dyra þurfa að hafa varann á vegna krókódíla á sundi. Ásgeir Tómasson segir frá.

Höfuðkúpubrot sem fundust í Ráðherrabústaðnum í september eru af líklega af danskri konu sem ekki virðist eiga afkomendur og skyldmenni hér á landi. Erfðaefni úr íslenskum karlmanni eða karlmönnum fundust líka á höfuðkúpubeinunum. Yfir 80 þúsund manns voru á loftslagsráðstefnu sameinuðu þjóðanna í Dubai, tvöfalt fleiri en í Eygptalandi í fyrra. Margir furða sig á umfanginu. Theódóra Matthíasdóttirsérfræðingur á sviði loftslagsþjónustu og aðlögunar á Veðurstofu Íslands, var í þeim hópi. Hún segir að margt til í þessari gagnrýni en að stórviðburðir eins og COP hafi líka sína kosti. Hvað gerist hjá Embætti ríkislögreglustjóra upp á Íslandi þegar menn eru gripnir í nágrannaríki, Danmörku, grunaðir um að ætla að fremja hryðjuverk. Runólfur Þórhallsson aðstoðaryfirlögregluþjónn í greiningardeild ríkislögreglustjóra segir að verið sé að greina gögn sem þau fengu send frá grannríkjum en ekkert bendi til þess að það séu tengsl við Ísland. Hann bendir þó að tveir úr hópi grunaðra gangi lausir og það sé alltaf möguleiki á að fólk reyni að komast á milli landa. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Mark Eldred.

Höfuðkúpubrot sem fundust í Ráðherrabústaðnum í september eru af líklega af danskri konu sem ekki virðist eiga afkomendur og skyldmenni hér á landi. Erfðaefni úr íslenskum karlmanni eða karlmönnum fundust líka á höfuðkúpubeinunum. Yfir 80 þúsund manns voru á loftslagsráðstefnu sameinuðu þjóðanna í Dubai, tvöfalt fleiri en í Eygptalandi í fyrra. Margir furða sig á umfanginu. Theódóra Matthíasdóttirsérfræðingur á sviði loftslagsþjónustu og aðlögunar á Veðurstofu Íslands, var í þeim hópi. Hún segir að margt til í þessari gagnrýni en að stórviðburðir eins og COP hafi líka sína kosti. Hvað gerist hjá Embætti ríkislögreglustjóra upp á Íslandi þegar menn eru gripnir í nágrannaríki, Danmörku, grunaðir um að ætla að fremja hryðjuverk. Runólfur Þórhallsson aðstoðaryfirlögregluþjónn í greiningardeild ríkislögreglustjóra segir að verið sé að greina gögn sem þau fengu send frá grannríkjum en ekkert bendi til þess að það séu tengsl við Ísland. Hann bendir þó að tveir úr hópi grunaðra gangi lausir og það sé alltaf möguleiki á að fólk reyni að komast á milli landa. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Mark Eldred.

Leiðtogaráð Evrópusambandsins ákvað undir kvöld að bjóða Úkraínu og Moldóvu að hefja viðræður um aðild að sambandinu. Þetta var tilkynnt á fundi leiðtoganna sem nú stendur yfir í Brussel. Fyrirfram hafði verið búist við að Viktor Orban, forsætisráðherra Ungverjalands myndi standa í vegi fyrir þessari ákvörðun. Rætt var við Björn Malmquist sem hefur fylgst með fundinum. Danska lögreglan telur sig hafa komið í veg fyrir hryðjuverkaárás með umfangsmiklum aðgerðum víða um landið í rauðabítið í morgun. Þrír eru í haldi í Danmörku og einn í Hollandi. Notkun Strætó utan höfuðborgarinnar minnkaði um tæpan helming í heimsfaraldrinum og hefur gengið erfiðlega að fjölga farþegum síðan. Framkvæmdastjóri Vegagerðarinnar segist þó vongóð, þar sem þau sjái hægan vöxt milli ára. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Mark Eldred.

Leiðtogaráð Evrópusambandsins ákvað undir kvöld að bjóða Úkraínu og Moldóvu að hefja viðræður um aðild að sambandinu. Þetta var tilkynnt á fundi leiðtoganna sem nú stendur yfir í Brussel. Fyrirfram hafði verið búist við að Viktor Orban, forsætisráðherra Ungverjalands myndi standa í vegi fyrir þessari ákvörðun. Rætt var við Björn Malmquist sem hefur fylgst með fundinum. Danska lögreglan telur sig hafa komið í veg fyrir hryðjuverkaárás með umfangsmiklum aðgerðum víða um landið í rauðabítið í morgun. Þrír eru í haldi í Danmörku og einn í Hollandi. Notkun Strætó utan höfuðborgarinnar minnkaði um tæpan helming í heimsfaraldrinum og hefur gengið erfiðlega að fjölga farþegum síðan. Framkvæmdastjóri Vegagerðarinnar segist þó vongóð, þar sem þau sjái hægan vöxt milli ára. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Mark Eldred.

Vladimir Zelensky Úkraínuforseti átti á miðvikudag fund með öllum forsætisráðherrum Norðurlandanna. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra sat fundinn fyrir Íslands hönd og átti einnig einkafund með forsetanum. Gísli Kristjánsson, útsendari Spegilsins, var á staðnum og ræddi við Katrínu. Nær 200 aðildarríki Sameinuðu þjóðanna náðu í morgun samkomulagi á 28. loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna, COP 28, sem haldin var í olíuríkinu Dúbaí í Sameinuðu arabísku furstadæmunum, undir lok heitasta árs í sögu veðurmælinga. Forseti ráðstefnunnar, Al Jaber soldán og framkvæmdastjóri ríkisolíufyrirtækis Dúbaí, sagði þetta tímamótasamþykkt, enda væri hún sú fyrsta sinnar tegundar, þar sem minnst er á jarðefnaeldsneyti yfirhöfuð. Helga Barðadóttir, formaður íslensku sendinefndarinnar í Dúbaí, og Árni Finnsson, formaður Náttúruverndarsamtaka Íslands, taka bæði undir þetta, hvort með sínum hætti. Ævar Örn Jósepsson tók saman. Rudy Giuliani, fyrrverandi lögmaður Donalds Trumps, stendur við fullyrðingar sínar um að mæðgur sem störfuðu á kjörstað í Georgíuríki í forsetakosningunum í Bandaríkjunum fyrir þremur árum hafi reynt að hnekkja úrslitunum með svindli. Hann hefur verið sakfelldur fyrir orð sín. Réttarhöld standa yfir í Washingtonborg þar sem ákveða á skaðabætur sem hann þarf að greiða mæðgunum. Árni Tómasson segir frá.

Vladimir Zelensky Úkraínuforseti átti á miðvikudag fund með öllum forsætisráðherrum Norðurlandanna. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra sat fundinn fyrir Íslands hönd og átti einnig einkafund með forsetanum. Gísli Kristjánsson, útsendari Spegilsins, var á staðnum og ræddi við Katrínu. Nær 200 aðildarríki Sameinuðu þjóðanna náðu í morgun samkomulagi á 28. loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna, COP 28, sem haldin var í olíuríkinu Dúbaí í Sameinuðu arabísku furstadæmunum, undir lok heitasta árs í sögu veðurmælinga. Forseti ráðstefnunnar, Al Jaber soldán og framkvæmdastjóri ríkisolíufyrirtækis Dúbaí, sagði þetta tímamótasamþykkt, enda væri hún sú fyrsta sinnar tegundar, þar sem minnst er á jarðefnaeldsneyti yfirhöfuð. Helga Barðadóttir, formaður íslensku sendinefndarinnar í Dúbaí, og Árni Finnsson, formaður Náttúruverndarsamtaka Íslands, taka bæði undir þetta, hvort með sínum hætti. Ævar Örn Jósepsson tók saman. Rudy Giuliani, fyrrverandi lögmaður Donalds Trumps, stendur við fullyrðingar sínar um að mæðgur sem störfuðu á kjörstað í Georgíuríki í forsetakosningunum í Bandaríkjunum fyrir þremur árum hafi reynt að hnekkja úrslitunum með svindli. Hann hefur verið sakfelldur fyrir orð sín. Réttarhöld standa yfir í Washingtonborg þar sem ákveða á skaðabætur sem hann þarf að greiða mæðgunum. Árni Tómasson segir frá.

Rússar voru í fyrra útilokaðir frá þátttöku í Eurovision að áeggjan nokkurra sjónvarpsstöðva sem aðild eiga að EBU Evrópusamtökum útvarpsstöðva. Norrænu ríkisstöðvarnar, þar á meðal RÚV, fóru þar fremstar í flokki undir forystu Finna. Að lokum lét EBU undan, meinaði Rússum þátttöku og rak úr samtökunum. Nú eru uppi háværar raddir um að útiloka skuli Ísrael frá þátttöku í Eurovision vegna þeirra stríðsglæpa sem ljóst þykir að Ísraelsher hafi framið í stríðsrekstri sínum á Gaza. Er þetta sambærilegt? Spegillinn ræddi við Kára Hólmar Ragnarsson, lektor í alþjóðarétti og Stefán Eiríksson útvarpsstjóra. Norska flutningaskipið Strinda er á leið til hafnar eftir að uppreisnarmenn Húta í Jemen skutu á það með flugskeyti í gær. Eldur kviknaði í skipinu, en engan sakaði. Í skýrslu um helstu niðurstöður PISA eru settar fram tillögur um aðgerðir, vegna þess að árangur íslenskra nemenda í stærðfræðilæsi, lesskilningi og læsi á náttúruvísindi er talsvert lakari en áður hefur mælst. Þar segir að meðal annars sé nauðsynlegt að endurskoða aðalnámsskrá grunnskóla. Spegillinn leit við í Hagaskóla, hitti þar skólastjórann og doktorsnemann Ómar Örn Magnússon og bað hann að útskýra námskrár málin. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Kári Guðmundsson.

Rússar voru í fyrra útilokaðir frá þátttöku í Eurovision að áeggjan nokkurra sjónvarpsstöðva sem aðild eiga að EBU Evrópusamtökum útvarpsstöðva. Norrænu ríkisstöðvarnar, þar á meðal RÚV, fóru þar fremstar í flokki undir forystu Finna. Að lokum lét EBU undan, meinaði Rússum þátttöku og rak úr samtökunum. Nú eru uppi háværar raddir um að útiloka skuli Ísrael frá þátttöku í Eurovision vegna þeirra stríðsglæpa sem ljóst þykir að Ísraelsher hafi framið í stríðsrekstri sínum á Gaza. Er þetta sambærilegt? Spegillinn ræddi við Kára Hólmar Ragnarsson, lektor í alþjóðarétti og Stefán Eiríksson útvarpsstjóra. Norska flutningaskipið Strinda er á leið til hafnar eftir að uppreisnarmenn Húta í Jemen skutu á það með flugskeyti í gær. Eldur kviknaði í skipinu, en engan sakaði. Í skýrslu um helstu niðurstöður PISA eru settar fram tillögur um aðgerðir, vegna þess að árangur íslenskra nemenda í stærðfræðilæsi, lesskilningi og læsi á náttúruvísindi er talsvert lakari en áður hefur mælst. Þar segir að meðal annars sé nauðsynlegt að endurskoða aðalnámsskrá grunnskóla. Spegillinn leit við í Hagaskóla, hitti þar skólastjórann og doktorsnemann Ómar Örn Magnússon og bað hann að útskýra námskrár málin. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Kári Guðmundsson.

11. desember 2023 Meirihluti þingmanna á pólska þinginu greiddi í dag atkvæði gegn nýrri minnihlutastjórn hægriflokksins Laga og réttlætis. Búist hafði verið við þeirri niðurstöðu. Neðri deildin þarf því að velja nýtt forsætisráðherraefni sem að öllum líkindum verður Donald Tusk, leiðtogi stjórnarandstöðunnar. Ásgeir Tómasson segir frá. Yfir 20.000 manns hafa farist í blóðugustu stríðsátökum Ísraela og Palestínumanna um áratugaskeið, langflest þeirra almennir borgarar. Þessar miklu blóðsúthellingar hófust með skelfilegri og óverjandi árás Hamas-liða, þar sem þeir myrtu um 1.200 almenna borgara og tóku á þriðja hundrað til viðbótar í gíslingu. Þetta er óumdeilt. Viðbrögð Ísraela eru margra vikna linnulitlar loft- og landárásir á Gaza, þar sem um 18.000 manns, aðallega almennir borgarar, hafa verið drepnir. Þar af allt að 8.000 börn. Þetta er líka - í það minnsta nokkurn veginn - óumdeilt. Ævar Örn Jósepsson ræðir við Kára Hólmar Ragnarsson, lektor í þjóðarétti við Háskóla Íslands um stríð og stríðsglæpi á Gaza. Meirihluti er núna á norska Stórþinginu fyrir að hefja leit að eftirsóttum jarðefnum og dýrum málmum á landgrunninu. Leitarsvæðið nær alveg upp að íslensku efnahagslögsögunni norðaustur af landinu. Það er á Drekasvæðinu svokallaða. Liggur drekinn þar á gulli? Gísli Kristjánsson fjallar um málið. Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon

11. desember 2023 Meirihluti þingmanna á pólska þinginu greiddi í dag atkvæði gegn nýrri minnihlutastjórn hægriflokksins Laga og réttlætis. Búist hafði verið við þeirri niðurstöðu. Neðri deildin þarf því að velja nýtt forsætisráðherraefni sem að öllum líkindum verður Donald Tusk, leiðtogi stjórnarandstöðunnar. Ásgeir Tómasson segir frá. Yfir 20.000 manns hafa farist í blóðugustu stríðsátökum Ísraela og Palestínumanna um áratugaskeið, langflest þeirra almennir borgarar. Þessar miklu blóðsúthellingar hófust með skelfilegri og óverjandi árás Hamas-liða, þar sem þeir myrtu um 1.200 almenna borgara og tóku á þriðja hundrað til viðbótar í gíslingu. Þetta er óumdeilt. Viðbrögð Ísraela eru margra vikna linnulitlar loft- og landárásir á Gaza, þar sem um 18.000 manns, aðallega almennir borgarar, hafa verið drepnir. Þar af allt að 8.000 börn. Þetta er líka - í það minnsta nokkurn veginn - óumdeilt. Ævar Örn Jósepsson ræðir við Kára Hólmar Ragnarsson, lektor í þjóðarétti við Háskóla Íslands um stríð og stríðsglæpi á Gaza. Meirihluti er núna á norska Stórþinginu fyrir að hefja leit að eftirsóttum jarðefnum og dýrum málmum á landgrunninu. Leitarsvæðið nær alveg upp að íslensku efnahagslögsögunni norðaustur af landinu. Það er á Drekasvæðinu svokallaða. Liggur drekinn þar á gulli? Gísli Kristjánsson fjallar um málið. Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon

8. desember 2023 Utanríkismálastjóri Evrópusambandsins gagnrýnir harðlega framferði Ísraelshers á Gaza. Sprengjuherferðin sé orðin með hinum umfangsmestu í sögunni og eyðileggingin í borgum á svæðinu sambærileg ef ekki meiri en í Þýskalandi í síðari heimsstyrjöldinni. Öryggisráð Sameinuðu þjóðanna greiðir í dag atkvæði um tafarlaust vopnahlé á Gaza. Bandaríkjamenn ætla ekki að styðja það. Ásgeir Tómasson sagði frá. Ísland er eina Norðurlandaþjóðin án opinberrar stefnu í málefnum fanga og fangelsa. Slík srefna er forsenda raunverulegra og nauðsylegra umbóta í málaflokknum, segir Guðmundur Ingi Þóroddsson, formaður Afstöðu, félags fanga á Íslandi. Meðal aðgerða sem grípa þarf til svo landsbyggðin verði aðlaðandi fyrir ungt fólk er að bæta almenningssamgöngur og húsnæðismál og auka tækifæri til menntunar í samræmi við atvinnulíf. Þetta er mat Norræna ungmennaráðsins. Amanda Guðrún Bjarnadóttir sagði frá og talaði við Selmu Dís Hauksdóttur sem á sæti í ráðinu. Umsjón: Ásgeir Tómasson. Tæknuimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon.

8. desember 2023 Utanríkismálastjóri Evrópusambandsins gagnrýnir harðlega framferði Ísraelshers á Gaza. Sprengjuherferðin sé orðin með hinum umfangsmestu í sögunni og eyðileggingin í borgum á svæðinu sambærileg ef ekki meiri en í Þýskalandi í síðari heimsstyrjöldinni. Öryggisráð Sameinuðu þjóðanna greiðir í dag atkvæði um tafarlaust vopnahlé á Gaza. Bandaríkjamenn ætla ekki að styðja það. Ásgeir Tómasson sagði frá. Ísland er eina Norðurlandaþjóðin án opinberrar stefnu í málefnum fanga og fangelsa. Slík srefna er forsenda raunverulegra og nauðsylegra umbóta í málaflokknum, segir Guðmundur Ingi Þóroddsson, formaður Afstöðu, félags fanga á Íslandi. Meðal aðgerða sem grípa þarf til svo landsbyggðin verði aðlaðandi fyrir ungt fólk er að bæta almenningssamgöngur og húsnæðismál og auka tækifæri til menntunar í samræmi við atvinnulíf. Þetta er mat Norræna ungmennaráðsins. Amanda Guðrún Bjarnadóttir sagði frá og talaði við Selmu Dís Hauksdóttur sem á sæti í ráðinu. Umsjón: Ásgeir Tómasson. Tæknuimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon.

Verulega hefur dregið úr fjárstuðningi vestrænna þjóða við Úkraínu upp á síðkastið. Repúblikanar í öldungadeild Bandaríkjanna komu í gær í veg fyrir 106 milljarða dollara neyðaraðstoð, sem Bandaríkjaforseti hugðist skipta milli Ísraels og Úkraínu. Brotamenn undir átján ára aldri fara ekki í fangelsi nema í algjörum undantekningartilfellum en þeim hefur farið fjölgandi upp á síðkastið, kornungu karlmönnunum sem grunaðir eru um og jafnvel staðnir að alvarlegum ofbeldisbrotum og eru dregnir fyrir dóm í kjölfarið. Spegillinn hefur fjallað um nýútkomna skýrslu Ríkisendurskoðunar um Fangelsismálastofnun síðustu daga, og þótt ekki sé sérstaklega fjallað um unga fanga í henni, spurðum við Pál Winkel, fangelsismálastjóra og Margréti Valdimarsdóttur afbrotafræðing út í aðstæður þessa viðkvæma en stækkandi hóps. Hælisleitendur, sem hafa fengið synjun um hæli en vilja ekki fara, verða settir í svokallað búsetuúrræði, þar sem fólk verður ekki frjálst ferða sinna, samkvæmt frumvarpi sem dómsmálaráðherra ætlar að leggja fram eftir áramót. Hún var á fundi ráðherra Schengen-ríkjanna þar sem aðalumræðuefnið var hvernig ríkin takast á við brottvísanir. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Magnús Þorsteinn Magnússon.

Verulega hefur dregið úr fjárstuðningi vestrænna þjóða við Úkraínu upp á síðkastið. Repúblikanar í öldungadeild Bandaríkjanna komu í gær í veg fyrir 106 milljarða dollara neyðaraðstoð, sem Bandaríkjaforseti hugðist skipta milli Ísraels og Úkraínu. Brotamenn undir átján ára aldri fara ekki í fangelsi nema í algjörum undantekningartilfellum en þeim hefur farið fjölgandi upp á síðkastið, kornungu karlmönnunum sem grunaðir eru um og jafnvel staðnir að alvarlegum ofbeldisbrotum og eru dregnir fyrir dóm í kjölfarið. Spegillinn hefur fjallað um nýútkomna skýrslu Ríkisendurskoðunar um Fangelsismálastofnun síðustu daga, og þótt ekki sé sérstaklega fjallað um unga fanga í henni, spurðum við Pál Winkel, fangelsismálastjóra og Margréti Valdimarsdóttur afbrotafræðing út í aðstæður þessa viðkvæma en stækkandi hóps. Hælisleitendur, sem hafa fengið synjun um hæli en vilja ekki fara, verða settir í svokallað búsetuúrræði, þar sem fólk verður ekki frjálst ferða sinna, samkvæmt frumvarpi sem dómsmálaráðherra ætlar að leggja fram eftir áramót. Hún var á fundi ráðherra Schengen-ríkjanna þar sem aðalumræðuefnið var hvernig ríkin takast á við brottvísanir. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Magnús Þorsteinn Magnússon.

6. desember 2023. Staða kvenna í fangelsum landsins er á meðal þess sem alvarlegustu athugasemdirnar eru gerðar við í nýrri úttekt Ríkisendurskoðunar á Fangelsismálastofnun. Þær athugasemdir bætast við alvarlegar athugasemdir sem umboðsmaður Alþingis gerði við aðbúnað kvenfanga í íslenskum fangelsum fyrr á árinu. Það liggur sem sagt alveg skýrt fyrir, að aðstaða kvenfanga hér á landi er óboðleg í dag - eins og hún hefur löngum verið. Ævar Örn Jósepsson fjallar um málið og ræðir við Pál Winkel fangelsismálastjóra og Margréti Valdimarsdóttur, dósent í félags- og afbrotafræði við Háskóla Íslands. Hvernig lærir fólk að lesa og hvernig á að kenna fólki að lesa? Þetta eru tvær af mörgum spurningum sem vaknað hafa eftir að niðurstöður nýjustu PISA-könnunarinnar á lesskilningi barna voru birtar. Ragnhildur Thorlacius kynnti sér málið, ræddi við Sigríði Ólafsdóttur dósent á menntavísindasviði Háskóla Íslands og spurði fólk á förnum vegi um lestrarnám þess. Það hriktir í stoðum samfélagsmiðilsins X, áður Twitters, eftir að stjórnendur allmargra stórfyrirtækja hættu að auglýsa á honum. Talið er að um það bil níutíu prósent fjárins sem fer í að reka miðilinn komi frá auglýsendum. Ásgeir Tómasson segir frá.

6. desember 2023. Staða kvenna í fangelsum landsins er á meðal þess sem alvarlegustu athugasemdirnar eru gerðar við í nýrri úttekt Ríkisendurskoðunar á Fangelsismálastofnun. Þær athugasemdir bætast við alvarlegar athugasemdir sem umboðsmaður Alþingis gerði við aðbúnað kvenfanga í íslenskum fangelsum fyrr á árinu. Það liggur sem sagt alveg skýrt fyrir, að aðstaða kvenfanga hér á landi er óboðleg í dag - eins og hún hefur löngum verið. Ævar Örn Jósepsson fjallar um málið og ræðir við Pál Winkel fangelsismálastjóra og Margréti Valdimarsdóttur, dósent í félags- og afbrotafræði við Háskóla Íslands. Hvernig lærir fólk að lesa og hvernig á að kenna fólki að lesa? Þetta eru tvær af mörgum spurningum sem vaknað hafa eftir að niðurstöður nýjustu PISA-könnunarinnar á lesskilningi barna voru birtar. Ragnhildur Thorlacius kynnti sér málið, ræddi við Sigríði Ólafsdóttur dósent á menntavísindasviði Háskóla Íslands og spurði fólk á förnum vegi um lestrarnám þess. Það hriktir í stoðum samfélagsmiðilsins X, áður Twitters, eftir að stjórnendur allmargra stórfyrirtækja hættu að auglýsa á honum. Talið er að um það bil níutíu prósent fjárins sem fer í að reka miðilinn komi frá auglýsendum. Ásgeir Tómasson segir frá.

Íbúar á Gaza nærast aðallega á vatni og brauði, segir Gréta Gunnarsdóttir yfirmaður sendiskrifstofu Palestínuflóttamannaaðstoðar Sameinuðu þjóðanna - UNWRA í New York. Horfur eru á UNWRA geti héðan í frá aðeins dreift einum lítra af vatni til hvers flóttamanns á Gaza. 80 prósent íbúanna eru á vergangi. Í úttekt Ríkisendurskoðunar um Fangelsismálastofnun voru gerðar alvarlegar athugasemdir við illa farinn og heilsuspillandi húsakost á Litla-Hrauni, ónóga mönnun til að tryggja öryggi fanga og fangavarða og fulla nýtingu afplánunarrýma, sem meðal annars hefur leitt til þess að refsingar hátt í þrjú hundruð dæmdra brotamanna féllu niður. Alvarlegustu athugasemdirnar lúta flestar að málum á könnu dómsmálaráðuneytisins. Björn Malmquist fréttamaður ræddi við Guðrúnu Hafsteinsdóttur dómsmálaráðherra. Bretar hafa enn ekki gefist upp á að losa sig við hælisleitendur með því að senda þá til Rúanda, þrátt fyrir að hæstiréttur landsins hafi komist að þeirri niðurstöðu að lögum samkvæmt megi ekki senda þá þangað. Á föstudaginn var Repúblikaninn George Santos rekinn af Bandaríkjaþingi í skugga fjölda ásakana um lygar, fjármálamisferli og fleira. Hann gæti átt yfir höfði sér fangelsisdóm. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Hljóðmaður var Kári Guðmundsson.

Íbúar á Gaza nærast aðallega á vatni og brauði, segir Gréta Gunnarsdóttir yfirmaður sendiskrifstofu Palestínuflóttamannaaðstoðar Sameinuðu þjóðanna - UNWRA í New York. Horfur eru á UNWRA geti héðan í frá aðeins dreift einum lítra af vatni til hvers flóttamanns á Gaza. 80 prósent íbúanna eru á vergangi. Í úttekt Ríkisendurskoðunar um Fangelsismálastofnun voru gerðar alvarlegar athugasemdir við illa farinn og heilsuspillandi húsakost á Litla-Hrauni, ónóga mönnun til að tryggja öryggi fanga og fangavarða og fulla nýtingu afplánunarrýma, sem meðal annars hefur leitt til þess að refsingar hátt í þrjú hundruð dæmdra brotamanna féllu niður. Alvarlegustu athugasemdirnar lúta flestar að málum á könnu dómsmálaráðuneytisins. Björn Malmquist fréttamaður ræddi við Guðrúnu Hafsteinsdóttur dómsmálaráðherra. Bretar hafa enn ekki gefist upp á að losa sig við hælisleitendur með því að senda þá til Rúanda, þrátt fyrir að hæstiréttur landsins hafi komist að þeirri niðurstöðu að lögum samkvæmt megi ekki senda þá þangað. Á föstudaginn var Repúblikaninn George Santos rekinn af Bandaríkjaþingi í skugga fjölda ásakana um lygar, fjármálamisferli og fleira. Hann gæti átt yfir höfði sér fangelsisdóm. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Hljóðmaður var Kári Guðmundsson.

Ísraelsher herti í dag sókn sína gegn Hamas í suðurhluta Gazasvæðisins, en þangað hefur fólk verið hvatt til að fara til að forðast árásir Ísraela á norðurhlutann. Íbúum nokkurra hverfa í borginni Khan Yunis hefur verið skipað að flýja suður á bóginn. Ásgeir Tómasson segir frá. Margar brotalamir eru í rekstri fangelsa landsins og sumar þeirra býsna alvarlegar, samkvæmt stjórnsýsluúttekt Ríkisendurskoðunar á Fangelsismálastofnun. Alvarlegustu athugasemdirnar lúta að óboðlegu ástandi húsnæðis á Litla-Hrauni, ónógu öryggi fanga og fangavarða vegna manneklu, skorti á heilbrigðisþjónustu og meðferðarúrræðum fyrir fanga, skorti á aöstöðu til að halda hópum fanga með ólíkan bakgrunn og vandamál aðskildum og þeirri staðreynd, að ekkert kvennafangelsi er rekið hér á landi - að ógleymdri fjármögnun stofnunarinnar, sem ekki sé öldungis í takt við fjárþörfina. Arnar Björnsson ræðir við Páll Winkel fangelsismálastjóra, sem fagnar skýrslunni og segir fátt í henni koma á óvart. Ævar Örn Jósepsson tók saman. Norska barnaverndin sætir aftur og aftur gagnrýni dómara við mannréttindadómstól Evrópu í Strasbourg. Norðmennirnir þykja ósveigjanlegir í túlkun laga um réttindi barna, foreldrar fá ekki áheyrn með klögumál sín, og evrópsku dómararnir orðnir langþreyttir að úrskurða aftur og aftur um sömu mistökin. Gísli Kristjánsson hefur kynnt sé nýjustu úrskurðina frá Strasbourg.

Ísraelsher herti í dag sókn sína gegn Hamas í suðurhluta Gazasvæðisins, en þangað hefur fólk verið hvatt til að fara til að forðast árásir Ísraela á norðurhlutann. Íbúum nokkurra hverfa í borginni Khan Yunis hefur verið skipað að flýja suður á bóginn. Ásgeir Tómasson segir frá. Margar brotalamir eru í rekstri fangelsa landsins og sumar þeirra býsna alvarlegar, samkvæmt stjórnsýsluúttekt Ríkisendurskoðunar á Fangelsismálastofnun. Alvarlegustu athugasemdirnar lúta að óboðlegu ástandi húsnæðis á Litla-Hrauni, ónógu öryggi fanga og fangavarða vegna manneklu, skorti á heilbrigðisþjónustu og meðferðarúrræðum fyrir fanga, skorti á aöstöðu til að halda hópum fanga með ólíkan bakgrunn og vandamál aðskildum og þeirri staðreynd, að ekkert kvennafangelsi er rekið hér á landi - að ógleymdri fjármögnun stofnunarinnar, sem ekki sé öldungis í takt við fjárþörfina. Arnar Björnsson ræðir við Páll Winkel fangelsismálastjóra, sem fagnar skýrslunni og segir fátt í henni koma á óvart. Ævar Örn Jósepsson tók saman. Norska barnaverndin sætir aftur og aftur gagnrýni dómara við mannréttindadómstól Evrópu í Strasbourg. Norðmennirnir þykja ósveigjanlegir í túlkun laga um réttindi barna, foreldrar fá ekki áheyrn með klögumál sín, og evrópsku dómararnir orðnir langþreyttir að úrskurða aftur og aftur um sömu mistökin. Gísli Kristjánsson hefur kynnt sé nýjustu úrskurðina frá Strasbourg.

1. desember 2023 Á annað hundrað Palestínumenn hafa látið lífið frá því að vopnahlé Ísraelshers og Hamas samtakanna rann út í sandinn í morgun. Reynt er að fá stríðandi fylkingar til að fallast á að leggja niður vopn af mannúðarástæðum. Ásgeir Tómasson tók saman. Það stefnir í metár hjá laxeldismönnum i Noregi. Verð er í hæstum hæðum og fleiri laxar í kvíunum en nokkru sinni fyrr. En eldisfyrirtækin sæta meiri gagnrýni en áður og innanlandsmarkaður í Noregi er fallandi. Landsmenn fúlsa við eigin framleiðslu og segja hana bæði illa útlítandi og illa lyktandi. Gísli Kristjánsson sagði frá. Námsbrautir framhaldsskóla eru orðnar svo ólíkar á milli skóla og kerfið svo ógagnsætt að erfitt er fyrir nemendur að setja saman nám til undirbúnings fyrir háskóla, samkvæmt greiningu Maríu Jónasdóttur, doktorsnema í menntavísindum. Nánast megi tala um krísuástand í sumum deildum Háskóla Íslands - hvernig eigi að bregaðst við breyttum undirbúningi nemenda sem eru að koma úr framhaldsskóla eftir styttingu. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Maríu. Umsjón: Ásgeir Tómasson. Tæknimaður: Mark Eldred.

1. desember 2023 Á annað hundrað Palestínumenn hafa látið lífið frá því að vopnahlé Ísraelshers og Hamas samtakanna rann út í sandinn í morgun. Reynt er að fá stríðandi fylkingar til að fallast á að leggja niður vopn af mannúðarástæðum. Ásgeir Tómasson tók saman. Það stefnir í metár hjá laxeldismönnum i Noregi. Verð er í hæstum hæðum og fleiri laxar í kvíunum en nokkru sinni fyrr. En eldisfyrirtækin sæta meiri gagnrýni en áður og innanlandsmarkaður í Noregi er fallandi. Landsmenn fúlsa við eigin framleiðslu og segja hana bæði illa útlítandi og illa lyktandi. Gísli Kristjánsson sagði frá. Námsbrautir framhaldsskóla eru orðnar svo ólíkar á milli skóla og kerfið svo ógagnsætt að erfitt er fyrir nemendur að setja saman nám til undirbúnings fyrir háskóla, samkvæmt greiningu Maríu Jónasdóttur, doktorsnema í menntavísindum. Nánast megi tala um krísuástand í sumum deildum Háskóla Íslands - hvernig eigi að bregaðst við breyttum undirbúningi nemenda sem eru að koma úr framhaldsskóla eftir styttingu. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Maríu. Umsjón: Ásgeir Tómasson. Tæknimaður: Mark Eldred.

30. nóvember 2023 Drög að sjávarútvegsstefnu og frumvarpi að lögum um sjávarútveg hafa verið birt og hægt að senda inn umsagnir til 22. desember. Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra segir stefnt að jafnvægi og samfélagssátt um greinina - ekki endilega sátt við alla í henni. Jón Björn Hákonarson formaður Samtaka sjávarútvegssveitarfélaga telur að kominn sé tími á breytingar á almennum byggðakvóta, slíkt er lagt til í drögunum. Þjóðarleiðtogar um allan heim hafa minnst Henrys Kissingers, fyrrverandi utanríkisráðherra Bandaríkjanna. Hann lést í gær, hundrað ára að aldri. Fólk sem verður fyrir barðinu á slúðri í litlum bæjarfélögum er tvöfalt líklegra en aðrir til að flytja á brott. Doktorsnemi við Háskólann á Akureyri segir einhleypar konur oft skotmark. Sumar þeirra láti lítið fyrir sér fara af ótta við drusluskömmun. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred

30. nóvember 2023 Drög að sjávarútvegsstefnu og frumvarpi að lögum um sjávarútveg hafa verið birt og hægt að senda inn umsagnir til 22. desember. Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra segir stefnt að jafnvægi og samfélagssátt um greinina - ekki endilega sátt við alla í henni. Jón Björn Hákonarson formaður Samtaka sjávarútvegssveitarfélaga telur að kominn sé tími á breytingar á almennum byggðakvóta, slíkt er lagt til í drögunum. Þjóðarleiðtogar um allan heim hafa minnst Henrys Kissingers, fyrrverandi utanríkisráðherra Bandaríkjanna. Hann lést í gær, hundrað ára að aldri. Fólk sem verður fyrir barðinu á slúðri í litlum bæjarfélögum er tvöfalt líklegra en aðrir til að flytja á brott. Doktorsnemi við Háskólann á Akureyri segir einhleypar konur oft skotmark. Sumar þeirra láti lítið fyrir sér fara af ótta við drusluskömmun. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred

29. nóvember 2023 Í vikunni samþykkti Alþingi einróma frumvarp stuðning vegna launa fólks sem starfar í Grindavík. Stuðningurinn getur numið allt að 633 þúsund krónum á mánuði auk framlags í lífeyrissjóð og gildir út febrúar. Hörður Guðbrandsson formaður Verkalýðsfélags Grindavíkur segir töluvert um að fólk hringi á skrifstofuna í leit að svörum. Unnur Sverrisdóttir forstjóri Vinnumálastofnunar segir að í næstu viku geti einstaklingar sótt um stuðning og fyrirtæki um miðjan desember. Samningamenn frá Katar, Egyptalandi og Bandaríkjunum hafa í dag keppst við að ná samkomulagi um að lengja vopnahlé milli stríðandi fylkinga fyrir botni Miðjarðarhafs. Fjölmiðlar höfðu síðdegis eftir utanríkisráðherra Katars að jákvæð niðurstaða væri á næsta leiti. Íslensk stjórnvöld skoða með nágrannaþjóðum hvort og hvernig þau taka þátt i fjármögnun loftslagshamfarasjóðs, sem fjallað verður um á COP 28 sem hefst á morgun. Þetta kom fram í skýrslu Guðlaugs Þórs Þórðarsonar loftslagsráðherra til Alþingis. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred.

29. nóvember 2023 Í vikunni samþykkti Alþingi einróma frumvarp stuðning vegna launa fólks sem starfar í Grindavík. Stuðningurinn getur numið allt að 633 þúsund krónum á mánuði auk framlags í lífeyrissjóð og gildir út febrúar. Hörður Guðbrandsson formaður Verkalýðsfélags Grindavíkur segir töluvert um að fólk hringi á skrifstofuna í leit að svörum. Unnur Sverrisdóttir forstjóri Vinnumálastofnunar segir að í næstu viku geti einstaklingar sótt um stuðning og fyrirtæki um miðjan desember. Samningamenn frá Katar, Egyptalandi og Bandaríkjunum hafa í dag keppst við að ná samkomulagi um að lengja vopnahlé milli stríðandi fylkinga fyrir botni Miðjarðarhafs. Fjölmiðlar höfðu síðdegis eftir utanríkisráðherra Katars að jákvæð niðurstaða væri á næsta leiti. Íslensk stjórnvöld skoða með nágrannaþjóðum hvort og hvernig þau taka þátt i fjármögnun loftslagshamfarasjóðs, sem fjallað verður um á COP 28 sem hefst á morgun. Þetta kom fram í skýrslu Guðlaugs Þórs Þórðarsonar loftslagsráðherra til Alþingis. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred.

Leiðtogar og utanríkisráðherrar NATO-ríkjanna hafa kallað eftir að hlé á átökum á Gaza verði framlengt og fleiri gíslar leystir úr haldi. Fundur utanríkisráðherra NATO hófst í Brussel í morgun og óþreyja er meðal marga vegna aðildarumsóknar Svía. Rætt er við Bjarna Benediktsson utanríkisráðherra. Eftirspurn eftir raforku er meiri en framboðið og lagabreytinga er þörf til að tryggja að almenningur fái rafmagn, það er að segja standi jafnfætis stórnotendum. Halla Hrund Logadóttir orkumálastjóri segir að eins og er sé hætt við því að almenningur verði undir í samkeppni um rafmagn; staðan í kerfinu sé ákaflega þröng. Í dag var dreift á Alþingi frumvarpi atvinnuveganefndar um breytingar á raforkulögum, og bætt við ákvæði sem gildir út 2025 og flutt að beiðni umhverfisráðherra. Nýju ákvæði er ætlað að tryggja aðgang almennings og smærri fyrirtækja að forgangsorku. Eitt af fyrstu verkefnum nýrrar ríkisstjórnar á Nýja Sjálandi var að afnema tæplega tveggja ára gömul lög um tóbaksvarnir. Þeim var ætlað að uppræta tóbaksreykingar í landinu á næstu árum. Bretar ætla að beita sömu aðferðum gegn reykingum.

Leiðtogar og utanríkisráðherrar NATO-ríkjanna hafa kallað eftir að hlé á átökum á Gaza verði framlengt og fleiri gíslar leystir úr haldi. Fundur utanríkisráðherra NATO hófst í Brussel í morgun og óþreyja er meðal marga vegna aðildarumsóknar Svía. Rætt er við Bjarna Benediktsson utanríkisráðherra. Eftirspurn eftir raforku er meiri en framboðið og lagabreytinga er þörf til að tryggja að almenningur fái rafmagn, það er að segja standi jafnfætis stórnotendum. Halla Hrund Logadóttir orkumálastjóri segir að eins og er sé hætt við því að almenningur verði undir í samkeppni um rafmagn; staðan í kerfinu sé ákaflega þröng. Í dag var dreift á Alþingi frumvarpi atvinnuveganefndar um breytingar á raforkulögum, og bætt við ákvæði sem gildir út 2025 og flutt að beiðni umhverfisráðherra. Nýju ákvæði er ætlað að tryggja aðgang almennings og smærri fyrirtækja að forgangsorku. Eitt af fyrstu verkefnum nýrrar ríkisstjórnar á Nýja Sjálandi var að afnema tæplega tveggja ára gömul lög um tóbaksvarnir. Þeim var ætlað að uppræta tóbaksreykingar í landinu á næstu árum. Bretar ætla að beita sömu aðferðum gegn reykingum.

27. nóvember 2023 Í bandaríska blaðinu New York Times birtist um helgina grein um ófrjósemisaðgerðir á fötluðum konum - þar fullyrt að enn væru gerðar slíkar aðgerðir í undantekingartilvikum, meðal annars á Íslandi, þrátt fyrir bann. Réttargæslumönnum fatlaðra berast árlega að jafnaði þrjár til fjórar frásagnir af þvinguðum ófrjósemisaðgerðum fatlaðra kvenna segir Eiríkur Smith réttargæslumaður. Finnar eru reiðubúnir að loka síðustu landamærastöðinni á landamærum Finnlands og Rússlands ef straumur hælisleitenda frá Rússlandi verður ekki stöðvaður. Þetta er meðal þess sem kom fram á fundi forsætisráðherra Svíþjóðar og Finnlands í Helsinki í dag. Um nær allan heim hefur gengi hægri öfgaflokka í kosningum vaxið. Þetta gerist víða í Evrópu og Bandaríkjunum og áhrifa þeirra gætir líka mjög hjá flokkum sem fyrir voru og hafa gert málflutning þeirra og málefni að sínum eigin. Það reynist mörgum erfitt að gangast við því að þessir flokkar séu orðnir hluti af hinu pólitíska landslagi segir Maximilian Conrad, prófessor í stjórnmálafræði við Háskóla Íslands. Jafnvel Geert Wilders formanni Frelsisflokksins kom kosningasigur flokksins í Hollandi í síðustu viku á óvart. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður Magnús Þorsteinn Magnússon.

27. nóvember 2023 Í bandaríska blaðinu New York Times birtist um helgina grein um ófrjósemisaðgerðir á fötluðum konum - þar fullyrt að enn væru gerðar slíkar aðgerðir í undantekingartilvikum, meðal annars á Íslandi, þrátt fyrir bann. Réttargæslumönnum fatlaðra berast árlega að jafnaði þrjár til fjórar frásagnir af þvinguðum ófrjósemisaðgerðum fatlaðra kvenna segir Eiríkur Smith réttargæslumaður. Finnar eru reiðubúnir að loka síðustu landamærastöðinni á landamærum Finnlands og Rússlands ef straumur hælisleitenda frá Rússlandi verður ekki stöðvaður. Þetta er meðal þess sem kom fram á fundi forsætisráðherra Svíþjóðar og Finnlands í Helsinki í dag. Um nær allan heim hefur gengi hægri öfgaflokka í kosningum vaxið. Þetta gerist víða í Evrópu og Bandaríkjunum og áhrifa þeirra gætir líka mjög hjá flokkum sem fyrir voru og hafa gert málflutning þeirra og málefni að sínum eigin. Það reynist mörgum erfitt að gangast við því að þessir flokkar séu orðnir hluti af hinu pólitíska landslagi segir Maximilian Conrad, prófessor í stjórnmálafræði við Háskóla Íslands. Jafnvel Geert Wilders formanni Frelsisflokksins kom kosningasigur flokksins í Hollandi í síðustu viku á óvart. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður Magnús Þorsteinn Magnússon.

Stjórnvöld ætla að kaupa allt að 210 íbúðir til að útvega Grindvíkingum húsnæði og styðja þá tímabundið vegna kostnaðar við leigu. Þrátt fyrir að staða á húsnæðismarkaði hafi verið þröng eru þessar íbúðir til og endurmeta verður svo hvort þörf sé á frekari stuðningi. Kári Friðriksson, hagfræðingur hjá Arionbanka, telur að kaupin hafi ekki áhrif á fasteignaverð, að minnsta kosti ekki fyrst um sinn. Haukur Holm ræddi við Katrínu Jakobsdóttur forsætisráðherra, Þórdísi Kolbrúnu Reykfjörð Gylfadóttiur fjármálaráðherra og Sigurð Inga Jóhannsson innviðaráðherra. Grímur Grímsson, yfirlögregluþjónn, segir að það þurfi að hafa raunverulegar áhyggjur af því hér á landi að skipulögð brotasamtök láti ungt fólk fremja fyrir sig ofbeldisverk. Sú hætta sé fyrir hendi að ungmennin verði fengin til verksins á þeim forsendum að þau hljóti vægari refsingu vegna aldurs. Freyr Gígja Gunnarsson ræddi við Grím. Svarti föstudagurinn, mesti innkaupamánuður ársins í Bandaríkjunum, hefur breyst í fimmtíu gráa skugga sem teygja sig yfir tvo mánuði með misjafnlega freistandi nettilboðum, segir Kristin markaðsfræðingur hjá bandaríska ráðgjafafyrirtækinu KG Advisory Group. Ásgeir Tómasson sagði frá. Umsjón: Ásgeir Tómasson. Tæknimaður: Kári Guðmundsson.

Stjórnvöld ætla að kaupa allt að 210 íbúðir til að útvega Grindvíkingum húsnæði og styðja þá tímabundið vegna kostnaðar við leigu. Þrátt fyrir að staða á húsnæðismarkaði hafi verið þröng eru þessar íbúðir til og endurmeta verður svo hvort þörf sé á frekari stuðningi. Kári Friðriksson, hagfræðingur hjá Arionbanka, telur að kaupin hafi ekki áhrif á fasteignaverð, að minnsta kosti ekki fyrst um sinn. Haukur Holm ræddi við Katrínu Jakobsdóttur forsætisráðherra, Þórdísi Kolbrúnu Reykfjörð Gylfadóttiur fjármálaráðherra og Sigurð Inga Jóhannsson innviðaráðherra. Grímur Grímsson, yfirlögregluþjónn, segir að það þurfi að hafa raunverulegar áhyggjur af því hér á landi að skipulögð brotasamtök láti ungt fólk fremja fyrir sig ofbeldisverk. Sú hætta sé fyrir hendi að ungmennin verði fengin til verksins á þeim forsendum að þau hljóti vægari refsingu vegna aldurs. Freyr Gígja Gunnarsson ræddi við Grím. Svarti föstudagurinn, mesti innkaupamánuður ársins í Bandaríkjunum, hefur breyst í fimmtíu gráa skugga sem teygja sig yfir tvo mánuði með misjafnlega freistandi nettilboðum, segir Kristin markaðsfræðingur hjá bandaríska ráðgjafafyrirtækinu KG Advisory Group. Ásgeir Tómasson sagði frá. Umsjón: Ásgeir Tómasson. Tæknimaður: Kári Guðmundsson.

Þúsundir stjórnmála- og embættismanna, vísindamanna, fulltrúa hagsmunaaðila, umhverfissamtaka að ógleymdum herskara fjölmiðlafólks flykkjast brátt á 28.loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna, sem hefst í Sameinuðu arabísku furstadæmunum um mánaðamótin. Finnur Ricart Andrason, forseti ungra umhverfissinna segir þetta mikilvægan vettvang en bara eitt tól af mörgum. VR stóð í dag fyrir fundi um leikskólamál út frá ýmsum sjónarhornum. Victor Karl Magnússon sérfræðingur hjá VR fjallaði um tekjuskerðingu foreldra í fæðingarorlofi og hinu margumrædda umönnunarbili á milli fæðingarorlofs og leikskóla. Seðlabanki Tyrklands hækkaði í dag stýrivexti um fimm prósentustig í þeirri viðleitni að slá á verðbólguna. Þeir eru komnir í fjörutíu prósent og eru hvergi hærri í nýmarkaðsríkjum heimsins. Umsjón: Anna Krístin Jónsdóttir. Tæknimaður Mark Eldred

Þúsundir stjórnmála- og embættismanna, vísindamanna, fulltrúa hagsmunaaðila, umhverfissamtaka að ógleymdum herskara fjölmiðlafólks flykkjast brátt á 28.loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna, sem hefst í Sameinuðu arabísku furstadæmunum um mánaðamótin. Finnur Ricart Andrason, forseti ungra umhverfissinna segir þetta mikilvægan vettvang en bara eitt tól af mörgum. VR stóð í dag fyrir fundi um leikskólamál út frá ýmsum sjónarhornum. Victor Karl Magnússon sérfræðingur hjá VR fjallaði um tekjuskerðingu foreldra í fæðingarorlofi og hinu margumrædda umönnunarbili á milli fæðingarorlofs og leikskóla. Seðlabanki Tyrklands hækkaði í dag stýrivexti um fimm prósentustig í þeirri viðleitni að slá á verðbólguna. Þeir eru komnir í fjörutíu prósent og eru hvergi hærri í nýmarkaðsríkjum heimsins. Umsjón: Anna Krístin Jónsdóttir. Tæknimaður Mark Eldred

22. nóvember 2023 Samkomulag náðist í nótt milli ísraelskra stjórnvalda og Hamas samtakanna um fjögurra sólarhringa vopnahlé . Það á að ganga í gildi klukkan tíu í fyrramálið að staðartíma. Þrjátíu til þrjátíu og fimm börn, helmingurinn um og undir tíu ára aldri, verða látin laus þegar Hamas samtökin á Gaza sleppa fimmtíu gíslum á morgun og næstu daga. Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri segir að mögulega hefði átt að hækka vexti en afleiðingar jarðhræringanna geti aukið þenslu - en líka dregið úr neyslu almennings og haft vond áhrif á ferðaþjónustu. Óvissan sé mikil og því hafi verið ákveðið að halda stýrivöxtum óbreyttum. Læknar á landsbyggðinni lýsa margir miklu álagi og víða reynist erfitt að manna stöður. Formaður Læknafélagsins segir tímabært að stjórnvöld geri alvöru úr stefnu sinni að bæta heilbrigðisþjónustu utan borgarinnar. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson Viðmælendur: Jens Stoltenberg, framkvæmdastjóri Atlantshafsbandalagsins. Frank Gardner,fyrrverandi yfirmaður í breska hernum og nú fréttamaður hjá BBC. Peter Lerner, talsmaður Ísraelshers. Ásgeir Jónsson Seðlabankastjóri. Steinunn Þórðardóttir formaður Læknafélags Íslands.

22. nóvember 2023 Samkomulag náðist í nótt milli ísraelskra stjórnvalda og Hamas samtakanna um fjögurra sólarhringa vopnahlé . Það á að ganga í gildi klukkan tíu í fyrramálið að staðartíma. Þrjátíu til þrjátíu og fimm börn, helmingurinn um og undir tíu ára aldri, verða látin laus þegar Hamas samtökin á Gaza sleppa fimmtíu gíslum á morgun og næstu daga. Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri segir að mögulega hefði átt að hækka vexti en afleiðingar jarðhræringanna geti aukið þenslu - en líka dregið úr neyslu almennings og haft vond áhrif á ferðaþjónustu. Óvissan sé mikil og því hafi verið ákveðið að halda stýrivöxtum óbreyttum. Læknar á landsbyggðinni lýsa margir miklu álagi og víða reynist erfitt að manna stöður. Formaður Læknafélagsins segir tímabært að stjórnvöld geri alvöru úr stefnu sinni að bæta heilbrigðisþjónustu utan borgarinnar. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson Viðmælendur: Jens Stoltenberg, framkvæmdastjóri Atlantshafsbandalagsins. Frank Gardner,fyrrverandi yfirmaður í breska hernum og nú fréttamaður hjá BBC. Peter Lerner, talsmaður Ísraelshers. Ásgeir Jónsson Seðlabankastjóri. Steinunn Þórðardóttir formaður Læknafélags Íslands.

Atburðurinn í og við Svartsengi er mjög flókinn að sögn Páls Einarssonar jarðeðlisfræðings. Tjónið sé vegna sprungna, ekki jarðskjálfta. Taka þurfi mið af sprungum við mannvirkjagerð og hefði átt að gera af meiri alvöru fyrir löngu. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Pál. Bandaríkjaforseti er vongóður um að senn semjist um að gíslar Hamas samtakanna á Gaza verði látnir lausir. Ásgeir Tómasson sagði frá. Herða verður á í baráttunni við loftslagsvána og á COP 28 ráðstefnunni síðar í þessum mánuði er síðasta tækifærið til að ná samstöðu um það, segir Halldór Þorgeirsson formaður Loftslagsráðs. Allar þjóðir geri sér grein fyrir alvöru málsins. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir ræddi við hann. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred.

20. nóvember 2023 Atburðurinn í og við Svartsengi er mjög flókinn að sögn Páls Einarssonar jarðeðlisfræðings. Tjónið sé vegna sprungna, ekki jarðskjálfta. Taka þurfi mið af sprungum við mannvirkjagerð og hefði átt að gera af meiri alvöru fyrir löngu. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Pál. Bandaríkjaforseti er vongóður um að senn semjist um að gíslar Hamas samtakanna á Gaza verði látnir lausir. Ásgeir Tómasson sagði frá. Herða verður á í baráttunni við loftslagsvána og á COP 28 ráðstefnunni síðar í þessum mánuði er síðasta tækifærið til að ná samstöðu um það, segir Halldór Þorgeirsson formaður Loftslagsráðs. Allar þjóðir geri sér grein fyrir alvöru málsins. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir ræddi við hann. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred.

17. nóvember 2023 Á ríkisstjórnarfundi í dag var samþykkt að leggja fram frumvarp um tímabundnar launagreiðslur til Grindvíkinga. Gert er ráð fyrir að heildargreiðslur geti numið allt frá einum að einum og hálfum milljarði á mánuði. Reiknað er með greiðslunum út febrúar. Linda Blöndal ræddi við Lilju Alfreðsdóttur viðskiptaráðherra, Þórdísi Kolbrúnu Reykjfjörð Gylfadóttur fjármáalráðherra og Guðmund Inga Guðbrandsson félagsmálaráðherra. Ingibjörg Lilja Ómarsdóttir, stjórnandi þjónustumiðstöðvar fyrir Grindvíkinga, í gamla tollhúsinu við Tryggvagötu í Reykjavík, hvetur þá til að koma í miðstöðina, meðal annars í ráðgjöf hjá Vinnumálastofnun sem er komin með aðstöðu þar. Ragnhildur Thorlacius ræddi við hana. Þjóðverjar áforma að tvöfalda á næsta ári framlög sín til hermála í Úkraínu, úr fjórum milljörðum evra í átta. Nokkur árangur hefur orðið að undanförnu í baráttunni við rússneska innrásarliðið í Kherson héraði. Ásgeir Tómasson sagði frá. Donald Trump er ekki eini stjórnmálamaðurinn frá New York-borg sem er undir smásjá alríkisyfirvalda í Bandaríkjunum þessa dagana. Borgarstjórinn Eric Adams er einnig í klandri. Rannsókn alríkislögreglu á meintu fjármálamisferli tengu framboði borgarstjórans fyrir tveimur árum er farin að þrengja að honum. Þorvarður Pálsson í New York sagði frá.. Umsjón: Ásgeir Tómasson. Tæknimaður: Markús Hjaltason.

17. nóvember 2023 Á ríkisstjórnarfundi í dag var samþykkt að leggja fram frumvarp um tímabundnar launagreiðslur til Grindvíkinga. Gert er ráð fyrir að heildargreiðslur geti numið allt frá einum að einum og hálfum milljarði á mánuði. Reiknað er með greiðslunum út febrúar. Linda Blöndal ræddi við Lilju Alfreðsdóttur viðskiptaráðherra, Þórdísi Kolbrúnu Reykjfjörð Gylfadóttur fjármáalráðherra og Guðmund Inga Guðbrandsson félagsmálaráðherra. Ingibjörg Lilja Ómarsdóttir, stjórnandi þjónustumiðstöðvar fyrir Grindvíkinga, í gamla tollhúsinu við Tryggvagötu í Reykjavík, hvetur þá til að koma í miðstöðina, meðal annars í ráðgjöf hjá Vinnumálastofnun sem er komin með aðstöðu þar. Ragnhildur Thorlacius ræddi við hana. Þjóðverjar áforma að tvöfalda á næsta ári framlög sín til hermála í Úkraínu, úr fjórum milljörðum evra í átta. Nokkur árangur hefur orðið að undanförnu í baráttunni við rússneska innrásarliðið í Kherson héraði. Ásgeir Tómasson sagði frá. Donald Trump er ekki eini stjórnmálamaðurinn frá New York-borg sem er undir smásjá alríkisyfirvalda í Bandaríkjunum þessa dagana. Borgarstjórinn Eric Adams er einnig í klandri. Rannsókn alríkislögreglu á meintu fjármálamisferli tengu framboði borgarstjórans fyrir tveimur árum er farin að þrengja að honum. Þorvarður Pálsson í New York sagði frá.. Umsjón: Ásgeir Tómasson. Tæknimaður: Markús Hjaltason.

16. nóvember 2023 Íslenska er mál málanna á Íslandi í dag eins og alla aðra daga - en alveg sérstaklega í dag, á degi íslenskrar tungu, sem hefur verið haldinn hátíðlegur á fæðingardegi Jónasar Hallgrímssonar síðan 1996. Ævar Örn Jósepsson ræðir við Sigurrós Eiðsdóttur, formann Félags íslenskukennara, um íslenskukennslu og -áhuga skólabarna og stöðu íslenskunnar. Ljósleiðari er nú nýttur í fyrsta sinn til að mæla jarðskjálfta. Kristín Jónsdóttir deildarstjóri á Veðurstofunni stendur fyrir því, í samstarfi við svissneska Tækniháskólann RTH. Ljósleiðarinn, sem er 8 kílómetra langur er á við 150 hefðbundna skjálftamæla segir Kristín. Ragnhildur Thorlacius bað hana að segja frá ljósleiðaranum. Fyrsti fundur forseta Kína og Bandaríkjanna síðan á Balí í nóvember í fyrra var á vinsamlegum nótum. Þeir sammæltust um að reyna að draga úr spennu milli ríkjanna og ákváðu meðal annars að heimila að herlið beggja ríkja tækju upp samskipti að nýju. Ásgeir Tómasson segir frá. Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Mark Eldred.

16. nóvember 2023 Íslenska er mál málanna á Íslandi í dag eins og alla aðra daga - en alveg sérstaklega í dag, á degi íslenskrar tungu, sem hefur verið haldinn hátíðlegur á fæðingardegi Jónasar Hallgrímssonar síðan 1996. Ævar Örn Jósepsson ræðir við Sigurrós Eiðsdóttur, formann Félags íslenskukennara, um íslenskukennslu og -áhuga skólabarna og stöðu íslenskunnar. Ljósleiðari er nú líkega í fyrsta sinn nýttur í rauntímamælingum á jarðskjálftum. Kristín Jónsdóttir deildarstjóri á Veðurstofunni stendur fyrir því, í samstarfi við svissneska Tækniháskólann ETH. Ljósleiðarinn, sem er 8 kílómetra langur er á við 150 hefðbundna skjálftamæla segir Kristín. Ragnhildur Thorlacius bað hana að segja frá ljósleiðaranum. Fyrsti fundur forseta Kína og Bandaríkjanna síðan á Balí í nóvember í fyrra var á vinsamlegum nótum. Þeir sammæltust um að reyna að draga úr spennu milli ríkjanna og ákváðu meðal annars að heimila að herlið beggja ríkja tækju upp samskipti að nýju. Ásgeir Tómasson segir frá. Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Mark Eldred.

Það eru allar tilfinningar eðlilegar á þessum tímapunkti að sögn Aðalheiðar Jónsdóttir hjá Rauða krossinum. Hún segir að fólk bregðist misjafnlega við áföllum eins og því sem Grindvíkingar ganga í gegnum núna. Sumir verða reiðir, aðrir verða dofnir, svo dæmi séu tekin. Í þjónustumiðstöð fyrir Grindvíkinga, sem var opnuð í gamla Tollhúsinu í Tryggvagötu í Reykjavík í dag, verður bæði hægt að fá sér kaffi og hitta vini og félaga úr bænum og innan tíðar verður hægt að fá sálrænan stuðning. Með tíð og tíma á svo að veita alls kyns upplýsingar í þjónustmiðstöðinni, þær upplýsingar sem Grindvíkinga vantar hverju sinni. Kvikugangar, sambærilegir þeim sem nú liggur undir Grindavík og nágrenni, mynduðust í eldsumbrotunum í Kröflu fyrir bráðum 50 árum og teygðu sig alla leið norður í Öxarfjörð. Maður sem þá bjó í Kelduhverfi segir það hafa verið erfiðan tíma, sem nú rifjist upp við atburðina í Grindavík. Hann ráðleggur fólki að halda ró sinni, sýna gætni og flana ekki að neinu. Hæstiréttur Bretlands komst í dag að þeirri niðurstöðu að ólögmætt væri að senda hælisleitendur til Rúanda, eins og stjórnvöld hafa áformað. Ástæðan er ekki sú að það sé ólöglegt að senda hælisleitendur til þriðja lands heldur þykir öryggi þeirra ekki tryggt í Rúanda. Umsjón með Speglinum hafði Ragnhildur Thorlacius.

Það eru allar tilfinningar eðlilegar á þessum tímapunkti að sögn Aðalheiðar Jónsdóttir hjá Rauða krossinum. Hún segir að fólk bregðist misjafnlega við áföllum eins og því sem Grindvíkingar ganga í gegnum núna. Sumir verða reiðir, aðrir verða dofnir, svo dæmi séu tekin. Í þjónustumiðstöð fyrir Grindvíkinga, sem var opnuð í gamla Tollhúsinu í Tryggvagötu í Reykjavík í dag, verður bæði hægt að fá sér kaffi og hitta vini og félaga úr bænum og innan tíðar verður hægt að fá sálrænan stuðning. Með tíð og tíma á svo að veita alls kyns upplýsingar í þjónustmiðstöðinni, þær upplýsingar sem Grindvíkinga vantar hverju sinni. Kvikugangar, sambærilegir þeim sem nú liggur undir Grindavík og nágrenni, mynduðust í eldsumbrotunum í Kröflu fyrir bráðum 50 árum og teygðu sig alla leið norður í Öxarfjörð. Maður sem þá bjó í Kelduhverfi segir það hafa verið erfiðan tíma, sem nú rifjist upp við atburðina í Grindavík. Hann ráðleggur fólki að halda ró sinni, sýna gætni og flana ekki að neinu. Hæstiréttur Bretlands komst í dag að þeirri niðurstöðu að ólögmætt væri að senda hælisleitendur til Rúanda, eins og stjórnvöld hafa áformað. Ástæðan er ekki sú að það sé ólöglegt að senda hælisleitendur til þriðja lands heldur þykir öryggi þeirra ekki tryggt í Rúanda. Umsjón með Speglinum hafði Ragnhildur Thorlacius.

Víða má finna sprungur á Reykjanesskaga og á austasta hluta höfuðborgarsvæðisins. Sprungur gætu leynst undir húsum á fleiri stöðum en í Grindavík. Ásta Rut Hjartardóttir jarðeðlisfræðingur hefur kortlagt sprungur. Hún segir að sprungan sem liggur i gegnum Grindavík hafi verið þekkt og telur að gliðnunin geti haldið áfram í nokkrar vikur. Stjórnsýsla Grindavíkur hefur fengið aðstöðu í Ráðhúsi Reykjavíkur. Þorsteinn Gunnarsson borgaritari starfaði áður og bjó í Grindavík en hann er alinn upp í Vestmannaeyjum til sjö ára aldurs, en þá þurfti hann að flýja heimili sitt vegna eldgossins í Heimaey. Þorsteinn segir að álag á starfmenn Grindavíkurbæjar sé mikið og þau verði að fá tíma til að ná áttum. Mestu máli skipti, og það þekki hann sjálfur frá Eyjagosinu, að bæjarbúar hittist. Stefmt er að því að gamla Tollhúsið í Reykjavík verði samkomustaður Grindvíkinga. Markmið um kolefnislosun á þessum áratug eru langt frá því að nást, samkvæmt skýrslu sem Sameinuðu þjóðirnar birtu í dag.

Víða má finna sprungur á Reykjanesskaga og á austasta hluta höfuðborgarsvæðisins. Sprungur gætu leynst undir húsum á fleiri stöðum en í Grindavík. Ásta Rut Hjartardóttir jarðeðlisfræðingur hefur kortlagt sprungur. Hún segir að sprungan sem liggur i gegnum Grindavík hafi verið þekkt og telur að gliðnunin geti haldið áfram í nokkrar vikur. Stjórnsýsla Grindavíkur hefur fengið aðstöðu í Ráðhúsi Reykjavíkur. Þorsteinn Gunnarsson borgaritari starfaði áður og bjó í Grindavík en hann er alinn upp í Vestmannaeyjum til sjö ára aldurs, en þá þurfti hann að flýja heimili sitt vegna eldgossins í Heimaey. Þorsteinn segir að álag á starfmenn Grindavíkurbæjar sé mikið og þau verði að fá tíma til að ná áttum. Mestu máli skipti, og það þekki hann sjálfur frá Eyjagosinu, að bæjarbúar hittist. Stefmt er að því að gamla Tollhúsið í Reykjavík verði samkomustaður Grindvíkinga. Markmið um kolefnislosun á þessum áratug eru langt frá því að nást, samkvæmt skýrslu sem Sameinuðu þjóðirnar birtu í dag.

Spegillinn 13. nóvember 2023 Landsmenn - og þá sérstaklega Grindvíkingar auðvitað - hafa fylgst náið með atburðarásinni suður með sjó, þar sem allt hefur leikið á reiðiskjálfi undanfarnar vikur og sjaldan eða aldrei meira en allra síðustu daga, þótt dagurinn í dag hafi verið með rólegria móti.Gos hefur verið talið yfirvofandi á hverri stundu síðan föstudagskvöld og enn eru taldar meiri líkur en minni á gosi í nágrenni Grindavíkur eða jafnvel í Grindavík. Erfitt reynist að segja fyrir um það með nokkurri vissu, hvort og þá hvenær eða hvar mun gjósa. Freysteinn Sigmundsson jarðeðlisfræðingur á Norræna eldfjallasetrinu, sem heyrir undir Jarðvísindastofnun Háskólans, kom í Spegilinn og ræddi stöðuna og horfurnar við Ævar Örn Jósepsson. David Cameron, leiðtogi Íhaldsflokksins í Bretlandi í ellefu ár og forsætisráðherra í sex, er enn á ný kominn í eldlínuna eftir að hafa haldið sig til hlés síðastliðin sjö ár, eftir að Bretar ákváðu í þjóðaratkvæðagreiðslu að segja sig úr Evrópusambandinu. Hann féllst á mánudag á að gerast utanríkisráðherra í stjórn Rishis Sunaks. 'Asgeir Tómasson segir frá. Veiðar á íslensku sumargotssíldinni hafa gengið afar vel síðustu vikur, en veiðar hófust í síðari hluta október. Aðal veiðisvæðið er djúpt vestur af landinu líkt og mörg undanfarin ár. Eftir talsverða niðursveiflu hafa komið fram vísbendingar um að stofninn sé að styrkjast á ný og nú verður til dæmis ekki vart sýkingar sem lengi herjaði á Íslandssíldina. Ísfélagið er eitt þeirra fyrirtækja sem einbeitir sér að síldveiðum og -vinnslu. Ágút Ólafsson ræddi við Björn Brimar Hákonarson, framleiðslustjóra félagsins í Vestmannaeyjum.

Spegillinn 13. nóvember 2023 Landsmenn - og þá sérstaklega Grindvíkingar auðvitað - hafa fylgst náið með atburðarásinni suður með sjó, þar sem allt hefur leikið á reiðiskjálfi undanfarnar vikur og sjaldan eða aldrei meira en allra síðustu daga, þótt dagurinn í dag hafi verið með rólegria móti.Gos hefur verið talið yfirvofandi á hverri stundu síðan föstudagskvöld og enn eru taldar meiri líkur en minni á gosi í nágrenni Grindavíkur eða jafnvel í Grindavík. Erfitt reynist að segja fyrir um það með nokkurri vissu, hvort og þá hvenær eða hvar mun gjósa. Freysteinn Sigmundsson jarðeðlisfræðingur á Norræna eldfjallasetrinu, sem heyrir undir Jarðvísindastofnun Háskólans, kom í Spegilinn og ræddi stöðuna og horfurnar við Ævar Örn Jósepsson. David Cameron, leiðtogi Íhaldsflokksins í Bretlandi í ellefu ár og forsætisráðherra í sex, er enn á ný kominn í eldlínuna eftir að hafa haldið sig til hlés síðastliðin sjö ár, eftir að Bretar ákváðu í þjóðaratkvæðagreiðslu að segja sig úr Evrópusambandinu. Hann féllst á mánudag á að gerast utanríkisráðherra í stjórn Rishis Sunaks. 'Asgeir Tómasson segir frá. Veiðar á íslensku sumargotssíldinni hafa gengið afar vel síðustu vikur, en veiðar hófust í síðari hluta október. Aðal veiðisvæðið er djúpt vestur af landinu líkt og mörg undanfarin ár. Eftir talsverða niðursveiflu hafa komið fram vísbendingar um að stofninn sé að styrkjast á ný og nú verður til dæmis ekki vart sýkingar sem lengi herjaði á Íslandssíldina. Ísfélagið er eitt þeirra fyrirtækja sem einbeitir sér að síldveiðum og -vinnslu. Ágút Ólafsson ræddi við Björn Brimar Hákonarson, framleiðslustjóra félagsins í Vestmannaeyjum.

Föstudagur 10. nóvember 2023 Aðstæður á Gaza eru hryllilegar og eiga eftir að versna áður en þær skána, segir Jan Egeland framkvæmdastjóri norska flóttamannaráðsins. Egeland, sem eitt sinn stýrði hjálparstarfi Sameinuðu þjóðanna, gagnrýnir íslensk stjórnvöld fyrir að tíma ekki að aðstoða fólk í neyð. Dagný Hulda Erlendsdóttir talaði við hann. Ragnhildur Thorlacius tók saman. Er þriggja ára framhaldsskólanám skilvirkara til stúdentsprófs? Hver er reynsla háskólanema og kennara af styttingu námstímans úr fjórum árum í þrjú? Ragnhildur Thorlacius ræddi stöðuna við Guðrúnu Ragnarsdóttur, dósent á menntavísindasviði Háskóla Íslands. Hún vinnur að rannsóknum á stefnubreytingum í menntamálum. Bandaríska tónlistarkonan Taylor Swift er ein skærasta stjarnan á hinum alþjóðlega dægurtónlistarhimni um þessar mundir. Eras tónleikaferð hennar er sögð styrkja efnahag Bandaríkjanna um 5,7 milljarða dollara. Ásgeir Tómasson sagði frá. Umsjón: Ásgeir Tómasson. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon.

Föstudagur 10. nóvember 2023 Aðstæður á Gaza eru hryllilegar og eiga eftir að versna áður en þær skána, segir Jan Egeland framkvæmdastjóri norska flóttamannaráðsins. Egeland, sem eitt sinn stýrði hjálparstarfi Sameinuðu þjóðanna, gagnrýnir íslensk stjórnvöld fyrir að tíma ekki að aðstoða fólk í neyð. Dagný Hulda Erlendsdóttir talaði við hann. Ragnhildur Thorlacius tók saman. Er þriggja ára framhaldsskólanám skilvirkara til stúdentsprófs? Hver er reynsla háskólanema og kennara af styttingu námstímans úr fjórum árum í þrjú? Ragnhildur Thorlacius ræddi stöðuna við Guðrúnu Ragnarsdóttur, dósent á menntavísindasviði Háskóla Íslands. Hún vinnur að rannsóknum á stefnubreytingum í menntamálum. Bandaríska tónlistarkonan Taylor Swift er ein skærasta stjarnan á hinum alþjóðlega dægurtónlistarhimni um þessar mundir. Eras tónleikaferð hennar er sögð styrkja efnahag Bandaríkjanna um 5,7 milljarða dollara. Ásgeir Tómasson sagði frá. Umsjón: Ásgeir Tómasson. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon.

Reglulegar hnífstungur, bensínsprengjur og skotárásir. Á undanförnum misserum hefur alvarlegum ofbeldisverkum fjölgað hérlendis. Sigríður Björk Guðjónsdóttir ríkislögreglustjóri segir að upp undir 15 skipulögð glæpasamtök starfi hér á landi Hún vill ekki tala um gengi eða gengjastríð í sambandi við skotárásina í Úlfársárdal á dögunum, heldur að hópar séu í átökum og svo stigmagnist átökin og hefndaraðgerðir. Slæm málfræði, málvillur og ambögur hvers konar geta framkallað líkamleg streituviðbrögð hjá þeim sem fyrir þeim verða, samkvæmt rannsókn tveggja prófessora við Birminghamháskóla í Englandi... eða er það á Englandi?

Reglulegar hnífstungur, bensínsprengjur og skotárásir. Á undanförnum misserum hefur alvarlegum ofbeldisverkum fjölgað hérlendis. Sigríður Björk Guðjónsdóttir ríkislögreglustjóri segir að upp undir 15 skipulögð glæpasamtök starfi hér á landi Hún vill ekki tala um gengi eða gengjastríð í sambandi við skotárásina í Úlfársárdal á dögunum, heldur að hópar séu í átökum og svo stigmagnist átökin og hefndaraðgerðir. Slæm málfræði, málvillur og ambögur hvers konar geta framkallað líkamleg streituviðbrögð hjá þeim sem fyrir þeim verða, samkvæmt rannsókn tveggja prófessora við Birminghamháskóla í Englandi... eða er það á Englandi?

Miðvikudagur 8. nóvember 2023 Úkraína og Moldóva gætu orðið næstu aðildarríki Evrópusambandsins, samkvæmt tillögum sem framkvæmdastjórn ESB lagði fram í dag. Björn Malmquist sagði frá. Hægt væri að taka á móti dýraleifum af öllu landinu til förgunar í líforkuveri sem fyrirhugað er að byggja norður í Eyjafirði. Kristín Helga Schiöth, talsmaður verkefnisins, segir að á Íslandi skorti innviði til að takast á við förgun dýraleifa á löglegan og ábyrgan hátt. Ágúst Ólafsson ræddi við hana. Rafah landamærastöðin á landamærum Egyptalands og Gaza er iðulega í fréttum. Henni hefur iðulega verið lokað, opnuð aftur og lokað enn á ný á liðnum árum og áratugum. Ásgeir Tómasson sagði frá. Umsjón: Ásgeir Tómasson. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon.

Miðvikudagur 8. nóvember 2023 Úkraína og Moldóva gætu orðið næstu aðildarríki Evrópusambandsins, samkvæmt tillögum sem framkvæmdastjórn ESB lagði fram í dag. Björn Malmquist sagði frá. Hægt væri að taka á móti dýraleifum af öllu landinu til förgunar í líforkuveri sem fyrirhugað er að byggja norður í Eyjafirði. Kristín Helga Schiöth, talsmaður verkefnisins, segir að á Íslandi skorti innviði til að takast á við förgun dýraleifa á löglegan og ábyrgan hátt. Ágúst Ólafsson ræddi við hana. Rafah landamærastöðin á landamærum Egyptalands og Gaza er iðulega í fréttum. Henni hefur iðulega verið lokað, opnuð aftur og lokað enn á ný á liðnum árum og áratugum. Ásgeir Tómasson sagði frá. Umsjón: Ásgeir Tómasson. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon.

7.nóvember 2023 Ef það fer að gjósa við orkuverið í Svartsengi stefnir HS Orka að því að sprauta niðurdælingarvatni á hraunjaðra til að hægja á hraunrennsli og nýta efni úr hól í næsta nágrenni í bráðavarnargarð. Það er að segja ef hraun ógnar orkuverinu. Kristinn Harðarson framkvæmdastjóri framleiðslu telur æskilegt að reistur verði varanlegur varnargarður við virkjunina. Á sama tíma og hernaðaraðgerðir Ísraelsmanna á Gazasvæðinu eru látlausar færist ofbeldi ísraelskra landtökumanna gegn íbúum á Vesturbakkanum stöðugt í aukana. Bandarísk stjórnvöld hafa áhyggjur af þessu eins og Antony Blinken utanríkisráðherra kom inn á í síðustu heimsókn sinni til Ísraels. Halli á rekstri Reykjavíkurborgar ár verður tæpir 5 milljarðar. Þrátt fyrir halla eru Samfylkingarmaðurinn Dagur B Eggertsson borgarstjóri og Framsóknarmaðurinn Einar Þorsteinsson verðandi borgarstjóri ánægðir þar sem gert var ráð fyrir meiri halla og hallinn í fyrra var mikill tæpir 16 milljarðar. Á næsta ári er stefnt á að koma út í plús. Rætt er við Hildi Björnsdóttur leiðtoga Sjálfstæðismanna Einar og Dag. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Kári Guðmundsson.

7.nóvember 2023 Ef það fer að gjósa við orkuverið í Svartsengi stefnir HS Orka að því að sprauta niðurdælingarvatni á hraunjaðra til að hægja á hraunrennsli og nýta efni úr hól í næsta nágrenni í bráðavarnargarð. Það er að segja ef hraun ógnar orkuverinu. Kristinn Harðarson framkvæmdastjóri framleiðslu telur æskilegt að reistur verði varanlegur varnargarður við virkjunina. Á sama tíma og hernaðaraðgerðir Ísraelsmanna á Gazasvæðinu eru látlausar færist ofbeldi ísraelskra landtökumanna gegn íbúum á Vesturbakkanum stöðugt í aukana. Bandarísk stjórnvöld hafa áhyggjur af þessu eins og Antony Blinken utanríkisráðherra kom inn á í síðustu heimsókn sinni til Ísraels. Halli á rekstri Reykjavíkurborgar ár verður tæpir 5 milljarðar. Þrátt fyrir halla eru Samfylkingarmaðurinn Dagur B Eggertsson borgarstjóri og Framsóknarmaðurinn Einar Þorsteinsson verðandi borgarstjóri ánægðir þar sem gert var ráð fyrir meiri halla og hallinn í fyrra var mikill tæpir 16 milljarðar. Á næsta ári er stefnt á að koma út í plús. Rætt er við Hildi Björnsdóttur leiðtoga Sjálfstæðismanna Einar og Dag. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Kári Guðmundsson.

6. nóvember 2023 Ef gera á allt sem hægt er - til að verja orkuverið í Svartsengi og þar með Grindavíkurbæ þarf að reisa háa og áberandi varnargarða, segir Víðir Reynisson sviðsstjóri Almannavarna hjá ríkislögreglustjóra. Hann segir að nú þurfi að ákveða hvort ráðast eigi í það verkefni og vill að það verði skoðað alvarlega að reisa varnargarða við orkuverið í Svartsengi. Ragnhildur Thorlacius ræddi við hann eftir fund almannavarna. Volodymyr Zelenzky, forseti Úkraínu mótmælir fullyrðingum um að stríðið við innrásarher Rússlands sé orðið að þrátefli. Hann kannast ekki við að leiðtogar vestrænna ríkja hafi þrýst á hann um að hefja friðarviðræður við Rússa. Þetta sagði forsetinn á fréttafundi eftir ávarp Ursulu von der Leyen, forseta framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins, sem kom í óvænta heimsókn til Úkraínu. Róttækrar breytingar er þörf á hugarfari og gildismati almennings í ljósi yfirstandandi loftslagsbreytinga. Ekki sé hægt að kaupa sig frá hnattrænum afleiðingum þeirra, sem bitni líka á Íslendingum. Þetta segir Helga Ögmundardóttir mannfræðingur og dósent við Háskóla Íslands, en hún er einn höfunda fjórðu samantektarskýrslu vísindanefndar um loftslagsmál. Hennar sérsvið er áhrif loftslagsbreytinga á íslenskt samfélag, menningu og listir.

6. nóvember 2023 Ef gera á allt sem hægt er - til að verja orkuverið í Svartsengi og þar með Grindavíkurbæ þarf að reisa háa og áberandi varnargarða, segir Víðir Reynisson sviðsstjóri Almannavarna hjá ríkislögreglustjóra. Hann segir að nú þurfi að ákveða hvort ráðast eigi í það verkefni og vill að það verði skoðað alvarlega að reisa varnargarða við orkuverið í Svartsengi. Ragnhildur Thorlacius ræddi við hann eftir fund almannavarna. Volodymyr Zelenzky, forseti Úkraínu mótmælir fullyrðingum um að stríðið við innrásarher Rússlands sé orðið að þrátefli. Hann kannast ekki við að leiðtogar vestrænna ríkja hafi þrýst á hann um að hefja friðarviðræður við Rússa. Þetta sagði forsetinn á fréttafundi eftir ávarp Ursulu von der Leyen, forseta framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins, sem kom í óvænta heimsókn til Úkraínu. Róttækrar breytingar er þörf á hugarfari og gildismati almennings í ljósi yfirstandandi loftslagsbreytinga. Ekki sé hægt að kaupa sig frá hnattrænum afleiðingum þeirra, sem bitni líka á Íslendingum. Þetta segir Helga Ögmundardóttir mannfræðingur og dósent við Háskóla Íslands, en hún er einn höfunda fjórðu samantektarskýrslu vísindanefndar um loftslagsmál. Hennar sérsvið er áhrif loftslagsbreytinga á íslenskt samfélag, menningu og listir.

3. nóvember 2023 Antony Blinken, utanríkmisráðherra Bandaríkjanna, lagði að ráðamönnum Í Ísrael að fylgja alþjóðlegum mannúðarlögum í stríði þeirra við Hamas hryðjuverkasamtökin og heimila neyðaraðstoð til íbúa Gazasvæðisins. Ásgeir Tómasson sagði frá. Fjallað var um áhrif þeirrar miklu hlýnunar sem orðin er á norðurslóðum á íslenskan jarðveg. Ævar Örn Jósepsson ræddi við Bjarna Diðrik Sigurðsson skógvistfræðing og prófessor við Landbúnaðarháskóla Íslands. Þjóðtrú er enn rík í sumum Íslendingum; sérstaklega konum, eldra fólki og íbúum á landsbyggðinni, en efasemdir hafa samt aukist verulega hin síðari ár, og raunar margfaldast í sumum tilfellum. Brynjólfur Þór Guðmundsson ræddi þetta málefni við Terry Gunnell þjóðfræðing. Umsjónarmaður: Ásgeir Tómasson. Tæknimaður: Mark Eldred

3. nóvember 2023 Antony Blinken, utanríkmisráðherra Bandaríkjanna, lagði að ráðamönnum Í Ísrael að fylgja alþjóðlegum mannúðarlögum í stríði þeirra við Hamas hryðjuverkasamtökin og heimila neyðaraðstoð til íbúa Gazasvæðisins. Ásgeir Tómasson sagði frá. Fjallað var um áhrif þeirrar miklu hlýnunar sem orðin er á norðurslóðum á íslenskan jarðveg. Ævar Örn Jósepsson ræddi við Bjarna Diðrik Sigurðsson skógvistfræðing og prófessor við Landbúnaðarháskóla Íslands. Þjóðtrú er enn rík í sumum Íslendingum; sérstaklega konum, eldra fólki og íbúum á landsbyggðinni, en efasemdir hafa samt aukist verulega hin síðari ár, og raunar margfaldast í sumum tilfellum. Brynjólfur Þór Guðmundsson ræddi þetta málefni við Terry Gunnell þjóðfræðing. Umsjónarmaður: Ásgeir Tómasson. Tæknimaður: Mark Eldred

2. nóvember 2023 Skotárás var gerð í Úlfarsárdal í Reykjavík og maður skotinn en útkrifaður af sjúkrahúsi síðdegis, nokkrum skotum var hleypt af og eitt fór í íbúð fólks sem tengdist málinu ekkert. Lögregla talar um átök milli hópa en hefur lítið látið uppi frekar. Viðbúnaður lögreglu var aukinn á meðan leit var gerð að árásarmanni. Margrét Valdimarsdóttir afbrotafræðingur segir skiljanlegt að slíkar frettir veki fólki óhug. Auka þurfi sýnileika lögreglu en líka ná til ungra karla sem fóti sig illa í samfélaginu. Vitað er um fimm dauðsföll af völdum óveðurslægðarinnar Cierán sem hefur farið yfir Bretlandseyjar og hluta af meginlandi Evrópu síðastliðinn sólarhring. Vindhraðinn hefur farið yfir fimmtíu metra á sekúndu. Á aðra milljón heimila eru án rafmagns. Hæstiréttur Noregs komst í vikunni að þeirri niðurstöðu að innleiðing þriðja orkupakkans í lög þar í landi hefði vissulega haft í för með sér framsal á valdi, en að tilfærslan væri takmörkuð. Árni Páll Árnason, varaforseti ESA, eftirlitsstofnunar EFTA telur að staða Íslands og Noregs sé ekki sambærileg þegar kemur að 3. orkupakkanum því ákvæði um sameiginlega raforkumarkað eigi ekki við hér; Ísland er ekki tengt evrópsku orkusvæði. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred.

2. nóvember 2023 Skotárás var gerð í Úlfarsárdal í Reykjavík og maður skotinn en útkrifaður af sjúkrahúsi síðdegis, nokkrum skotum var hleypt af og eitt fór í íbúð fólks sem tengdist málinu ekkert. Lögregla talar um átök milli hópa en hefur lítið látið uppi frekar. Viðbúnaður lögreglu var aukinn á meðan leit var gerð að árásarmanni. Margrét Valdimarsdóttir afbrotafræðingur segir skiljanlegt að slíkar frettir veki fólki óhug. Auka þurfi sýnileika lögreglu en líka ná til ungra karla sem fóti sig illa í samfélaginu. Vitað er um fimm dauðsföll af völdum óveðurslægðarinnar Cierán sem hefur farið yfir Bretlandseyjar og hluta af meginlandi Evrópu síðastliðinn sólarhring. Vindhraðinn hefur farið yfir fimmtíu metra á sekúndu. Á aðra milljón heimila eru án rafmagns. Hæstiréttur Noregs komst í vikunni að þeirri niðurstöðu að innleiðing þriðja orkupakkans í lög þar í landi hefði vissulega haft í för með sér framsal á valdi, en að tilfærslan væri takmörkuð. Árni Páll Árnason, varaforseti ESA, eftirlitsstofnunar EFTA telur að staða Íslands og Noregs sé ekki sambærileg þegar kemur að 3. orkupakkanum því ákvæði um sameiginlega raforkumarkað eigi ekki við hér; Ísland er ekki tengt evrópsku orkusvæði. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred.

Tímamót urðu í dag í stríðinu fyrir botni Miðjarðarhafs þegar Rafah landamærastöðin milli Egyptalands og Gaza var opnuð um tíma. Yfir eitt hundrað létu lífið þegar Ísraelsher gerði árás á Jabalia flóttamannabúðirnar í gær. Önnur árás var gerð í dag. Þegar skrifað var undir samninga í fyrra var mikið rætt um óvissu í efnahagsmálum, verðbólga og vextir voru á uppleið; samið til skamms tíma svo hægt væri að koma aftur að samningaborði þegar um hægðist. Fulltrúar Samtaka atvinnulífsins og Alþýðusambands Íslands segja stefnt að langtímasamningi en staðan í húsnæðismálum sé verri og efnahagsástandið ekki betra en í desember. Unnið er að því að fá sundlaugamenningu Íslendinga viðurkennda hjá UNESCO. Sögum sundunnenda hefur verið safnað þar sem þeir lýsa upplifun sinni af sundi. Sundhefðin er bæði mjög almenn en líka einstaklingsbundin. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred.

1. nóvember 2023 Tímamót urðu í dag í stríðinu fyrir botni Miðjarðarhafs þegar Rafah landamærastöðin milli Egyptalands og Gaza var opnuð um tíma. Yfir eitt hundrað létu lífið þegar Ísraelsher gerði árás á Jabalia flóttamannabúðirnar í gær. Önnur árás var gerð í dag. Þegar skrifað var undir samninga í fyrra var mikið rætt um óvissu í efnahagsmálum, verðbólga og vextir voru á uppleið; samið til skamms tíma svo hægt væri að koma aftur að samningaborði þegar um hægðist. Fulltrúar Samtaka atvinnulífsins og Alþýðusambands Íslands segja stefnt að langtímasamningi en staðan í húsnæðismálum sé verri og efnahagsástandið ekki betra en í desember. Unnið er að því að fá sundlaugamenningu Íslendinga viðurkennda hjá UNESCO. Sögum sundunnenda hefur verið safnað þar sem þeir lýsa upplifun sinni af sundi. Sundhefðin er bæði mjög almenn en líka einstaklingsbundin. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred.

1. nóvember 2023 Tímamót urðu í dag í stríðinu fyrir botni Miðjarðarhafs þegar Rafah landamærastöðin milli Egyptalands og Gaza var opnuð um tíma. Yfir eitt hundrað létu lífið þegar Ísraelsher gerði árás á Jabalia flóttamannabúðirnar í gær. Önnur árás var gerð í dag. Þegar skrifað var undir samninga í fyrra var mikið rætt um óvissu í efnahagsmálum, verðbólga og vextir voru á uppleið; samið til skamms tíma svo hægt væri að koma aftur að samningaborði þegar um hægðist. Fulltrúar Samtaka atvinnulífsins og Alþýðusambands Íslands segja stefnt að langtímasamningi en staðan í húsnæðismálum sé verri og efnahagsástandið ekki betra en í desember. Unnið er að því að fá sundlaugamenningu Íslendinga viðurkennda hjá UNESCO. Sögum sundunnenda hefur verið safnað þar sem þeir lýsa upplifun sinni af sundi. Sundhefðin er bæði mjög almenn en líka einstaklingsbundin. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred.

Jarðskjálftahrina norðan við Grindavík í dag er merki um kvikuhlaup. Engin merki eru um gosóróa. Kristín Jónsdóttir jarðeðlisfræðingur segir allt benda til þess að virknin sé á 3-4 km dýpi. HS orka fer yfir viðbragðsáætlanir og Fannar Jónasson bæjarstjóri segir að íbúafundur verður haldinn í Grindavík á fimmtudag klukkan 17:30. Gaza er orðinn grafreitur þúsunda barna og hætta er á að fleiri börn látist úr ofþornun. Þetta segir talsmaður Unicef í yfirlýsingu í dag. Öryggismál og stríðsátök í heiminum eru mál málanna á þingi Norðurlandráðs í Noregi. Það segir sína sögu að dynurinn frá mótmælendum sem styðja Palestínu fyrir utan þinghúsið yfirgnæfði næstum því málflutning innan dyra. Til stendur að fá þyngdarmörk sjúkraflugs hækkuð um 10-20 kg. Ekki er hægt að flytja sjúklinga þyngri en 135 kg með sjúkraflugi. 100 tonn af graskerjum hafa verið flutt til landsins - til að hrella saklausa borgara, börnum til skemmtunar. Lögregla í Bangladess barðist í dag við starfsfólk í fataverksmiðjum sem lagði niður störf og krafðist þess að fá mannsæmandi laun fyrir vinnu sína. Fólkið saumar meðal annars föt fyrir stórfyrirtækin H&M og Gap. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Kári Guðmundsson.

Jarðskjálftahrina norðan við Grindavík í dag er merki um kvikuhlaup. Engin merki eru um gosóróa. Kristín Jónsdóttir jarðeðlisfræðingur segir allt benda til þess að virknin sé á 3-4 km dýpi. HS orka fer yfir viðbragðsáætlanir og Fannar Jónasson bæjarstjóri segir að íbúafundur verður haldinn í Grindavík á fimmtudag klukkan 17:30. Gaza er orðinn grafreitur þúsunda barna og hætta er á að fleiri börn látist úr ofþornun. Þetta segir talsmaður Unicef í yfirlýsingu í dag. Öryggismál og stríðsátök í heiminum eru mál málanna á þingi Norðurlandráðs í Noregi. Það segir sína sögu að dynurinn frá mótmælendum sem styðja Palestínu fyrir utan þinghúsið yfirgnæfði næstum því málflutning innan dyra. Til stendur að fá þyngdarmörk sjúkraflugs hækkuð um 10-20 kg. Ekki er hægt að flytja sjúklinga þyngri en 135 kg með sjúkraflugi. 100 tonn af graskerjum hafa verið flutt til landsins - til að hrella saklausa borgara, börnum til skemmtunar. Lögregla í Bangladess barðist í dag við starfsfólk í fataverksmiðjum sem lagði niður störf og krafðist þess að fá mannsæmandi laun fyrir vinnu sína. Fólkið saumar meðal annars föt fyrir stórfyrirtækin H&M og Gap. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Kári Guðmundsson.

Síðasta sólarhring hefur Ísraelsher gert árásir á 600 skotmörk á Gaza. Forsætisráðherra Ísraels sagði í dag að árangur væri að nást gegn Hamas. Forsætisráðherra Íslands vissi ekki að Ísland myndi sitja hjá við atkvæðagreiðslu um tillögu um vopnahlé á Gaza fyrr en eftir að fundur um hana hófst. Tölvupóstur þess efnis var sendur starfsmanni forsætisráðuneytisins ellefu mínútum áður en fundurinn hófst. Stjórnarandstaðan vill að boðað verði til þingfundar hið fyrsta. Enn rís land á Reykjanesskaga norðvestan við Þorbjörn hjá Svartsengi og skjálftavirkni er viðvarandi. Nýjar gasmælingar sýna engar breytingar og samkvæmt fyrstu drögum að úrvinnslu á glænýjum myndum virðist vera að draga úr landrisi. Kínverska byggingafyrirtækið Evergrande fær fimm vikna frest til að semja við lánardrottna um rúmlega 45 þúsund milljarða króna skuldir. Ella blasir gjaldþrot við. Birna Stefánsdóttir hlýtur Bókmenntaverðlaun Tómasar Guðmundssonar í ár. Hvernig er hægt að verja hina mikilvægu innviði við Svartsengi fari að gjósa þar? Hvað tekur langan tíma að reisa varnargarða fyrir Grindavík og jarðvarmavirkjun HS orku í Svartsengi? Hvernig er hægt að verja vatnsból og lagnir? Rætt er við Ara Guðmundsson verkfræðing sem fer fyrir vinnu á vegum almannavarna um varnir innviða á Reykjanesskaga. Hvort er hin fyrirsjáanlega mikla hlýnun og gjörbreyttu aðstæður hér góðar fréttir eða slæmar fyrir íslenskan landbúnað og ræktun almennt? Bjarni Diðrik Sigurðsson, skógvistfræðingur er spurður út í áhrif loftslagsbreytinga. Dómari í Hong Kong gaf í dag stjórnendum kínverska fasteignafélagsins Evergrande fimm vikna frest til að leggja fram áætlun um með hvaða hætti þeir ætluðu að greiða skuldir sínar. Ella yrði það tekið til gjaldþrotaskipta. Evergrande er skuldugasta fasteignafyrirtæki í heiminum. Gjalþrotið gæti haft alvarleg áhrif á þjóðarhag í Kína. Ragnhildur Thorlacius hafði umsjón með Speglinum. Magnús Þorsteinn Magnússon var tæknimaður. Margrét Júlía Ingimarsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

Síðasta sólarhring hefur Ísraelsher gert árásir á 600 skotmörk á Gaza. Forsætisráðherra Ísraels sagði í dag að árangur væri að nást gegn Hamas. Forsætisráðherra Íslands vissi ekki að Ísland myndi sitja hjá við atkvæðagreiðslu um tillögu um vopnahlé á Gaza fyrr en eftir að fundur um hana hófst. Tölvupóstur þess efnis var sendur starfsmanni forsætisráðuneytisins ellefu mínútum áður en fundurinn hófst. Stjórnarandstaðan vill að boðað verði til þingfundar hið fyrsta. Enn rís land á Reykjanesskaga norðvestan við Þorbjörn hjá Svartsengi og skjálftavirkni er viðvarandi. Nýjar gasmælingar sýna engar breytingar og samkvæmt fyrstu drögum að úrvinnslu á glænýjum myndum virðist vera að draga úr landrisi. Kínverska byggingafyrirtækið Evergrande fær fimm vikna frest til að semja við lánardrottna um rúmlega 45 þúsund milljarða króna skuldir. Ella blasir gjaldþrot við. Birna Stefánsdóttir hlýtur Bókmenntaverðlaun Tómasar Guðmundssonar í ár. Hvernig er hægt að verja hina mikilvægu innviði við Svartsengi fari að gjósa þar? Hvað tekur langan tíma að reisa varnargarða fyrir Grindavík og jarðvarmavirkjun HS orku í Svartsengi? Hvernig er hægt að verja vatnsból og lagnir? Rætt er við Ara Guðmundsson verkfræðing sem fer fyrir vinnu á vegum almannavarna um varnir innviða á Reykjanesskaga. Hvort er hin fyrirsjáanlega mikla hlýnun og gjörbreyttu aðstæður hér góðar fréttir eða slæmar fyrir íslenskan landbúnað og ræktun almennt? Bjarni Diðrik Sigurðsson, skógvistfræðingur er spurður út í áhrif loftslagsbreytinga. Dómari í Hong Kong gaf í dag stjórnendum kínverska fasteignafélagsins Evergrande fimm vikna frest til að leggja fram áætlun um með hvaða hætti þeir ætluðu að greiða skuldir sínar. Ella yrði það tekið til gjaldþrotaskipta. Evergrande er skuldugasta fasteignafyrirtæki í heiminum. Gjalþrotið gæti haft alvarleg áhrif á þjóðarhag í Kína. Ragnhildur Thorlacius hafði umsjón með Speglinum. Magnús Þorsteinn Magnússon var tæknimaður. Margrét Júlía Ingimarsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

27. október 2023 Landsvirkjun stefnir enn að því að byggja Hvammsvirkjun þótt framkvæmdaleyfi fyrir henni hafi verið ógilt, segir Hörður Arnarson, forstjóri fyrirtækisins. Guðrún Hafsteinsdóttir dómsmálaráðherra hefur boðað til sín alla hlutaðeigandi til að fara yfir verklag vegna lögregluaðgerðar í Grafarvogi í fyrrakvöld í tengslum við forsjármál. Nánast allt netsamband hefur verið rofið á Gazasvæðinu. Af þrjátíu og sjö dómum sem kveðnir voru upp í Héraðsdómi Norðurlands vestra í fyrra, voru aðeins fimm birtir opinberlega. Birgir Guðmundsson, prófessor í fjölmiðlafræði, segir gagnsæi skorta í störfum dómstólanna. Kristín Haraldsdóttir, framkvæmdastjóri dómstólasýslunnar, segir almennu regluna þá að dómar séu birtir á vefnum. Danska stjórnin hefur gert breytingar á frumvarpi um bann við að brenna Kóraninn og önnur helgirit. Þjóðaröryggi er í húfi að hennar sögn. Heimsbikarkeppnin á skíðum hefst á ný um helgina. Snjóleysi vegna hækkandi hitastigs gerir það að verkum að sífellt flóknara verður að hefja skíðavertíðina svona snemma þótt gífurlegir efnahagshagsmunir séu í húfi. Dómari á Ítalíu hefur gert tveimur bræðrum á fimmtugsaldri að flytja að heiman. Móðir þeirra á áttræðisaldri var búin að fá nóg af þeim. Flugfreyjufélag Íslands segir fullyrðingar forstjóra PLAY í Silfrinu á mánudaginn hafa verið rangar. Hann hafi gefið í skyn að félagið væri gult stéttarfélag; sem gengur frekar erinda atvinnurekenda heldur en starfsmanna. Heyrðist í Birgi Jónssyni, forstjóra Playt, og Berglindi Kristófersdóttur, formann Flugfreyjufélagsins. Heimsbikarkeppnin á skíðum hefst á ný um helgina. En snjóleysi vegna hækkandi hitastigs gerir það að verkum að sífellt flóknara verður að hefja skíðavertíðina svona snemma þótt gífurlegir efnahagshagsmunir séu í húfi. Umsjón: Ásgeir Tómasson. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon

27. október 2023 Landsvirkjun stefnir enn að því að byggja Hvammsvirkjun þótt framkvæmdaleyfi fyrir henni hafi verið ógilt, segir Hörður Arnarson, forstjóri fyrirtækisins. Guðrún Hafsteinsdóttir dómsmálaráðherra hefur boðað til sín alla hlutaðeigandi til að fara yfir verklag vegna lögregluaðgerðar í Grafarvogi í fyrrakvöld í tengslum við forsjármál. Nánast allt netsamband hefur verið rofið á Gazasvæðinu. Af þrjátíu og sjö dómum sem kveðnir voru upp í Héraðsdómi Norðurlands vestra í fyrra, voru aðeins fimm birtir opinberlega. Birgir Guðmundsson, prófessor í fjölmiðlafræði, segir gagnsæi skorta í störfum dómstólanna. Kristín Haraldsdóttir, framkvæmdastjóri dómstólasýslunnar, segir almennu regluna þá að dómar séu birtir á vefnum. Danska stjórnin hefur gert breytingar á frumvarpi um bann við að brenna Kóraninn og önnur helgirit. Þjóðaröryggi er í húfi að hennar sögn. Heimsbikarkeppnin á skíðum hefst á ný um helgina. Snjóleysi vegna hækkandi hitastigs gerir það að verkum að sífellt flóknara verður að hefja skíðavertíðina svona snemma þótt gífurlegir efnahagshagsmunir séu í húfi. Dómari á Ítalíu hefur gert tveimur bræðrum á fimmtugsaldri að flytja að heiman. Móðir þeirra á áttræðisaldri var búin að fá nóg af þeim. Flugfreyjufélag Íslands segir fullyrðingar forstjóra PLAY í Silfrinu á mánudaginn hafa verið rangar. Hann hafi gefið í skyn að félagið væri gult stéttarfélag; sem gengur frekar erinda atvinnurekenda heldur en starfsmanna. Heyrðist í Birgi Jónssyni, forstjóra Playt, og Berglindi Kristófersdóttur, formann Flugfreyjufélagsins. Heimsbikarkeppnin á skíðum hefst á ný um helgina. En snjóleysi vegna hækkandi hitastigs gerir það að verkum að sífellt flóknara verður að hefja skíðavertíðina svona snemma þótt gífurlegir efnahagshagsmunir séu í húfi. Umsjón: Ásgeir Tómasson. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon

26. október 2023. Kvikuinnskot gæti verið að myndast undir Fagradalsfjalli og mikil jarðskjálftavirkni er þar enn. Formaður Neytendasamtakanna gagnrýnir harðlega að ekki liggi fyrir hvað taki við, þegar ívilnanir vegna kaupa á rafbílum falla niður um áramót. Á meðan taki fólk dýr bílalán á hærri vöxtum en dráttarvextir voru fyrir fáum misserum Viðskiptabankarnir þrír högnuðust um samtals 60 milljarða króna á fyrstu níu mánuðum ársins. Ófremdarástand ríkir í borginni Acapulco í Mexíkó þar sem fellibylurinn Otis grandaði minnst 27 manns. Rússar gagnrýna fyrirhugaðar viðræður um frið í Úkraínu á Möltu um helgina, sem þeim hefur ekki verið boðið að taka þátt í. ------- Bændur þurfa að greiða 8,6 milljarða króna með framleiðslu sinni síðustu tvö ár og nær sextán milljarða króna hækkun á rekstrarkostnaði síðustu tveggja ára hefur þegar verið velt út í verðlagið. Samt vantar tólf milljarða til að bændur geti greitt sér lögbundin lágmarkslaun. Ungir bændir segja neyðarástand í greininni og nýliðun ógnað ef ekki verður gripið til tafarlausra aðgerða. Forstjóri Brims segir fyrirtækið þegar hafa gert mikið til að minnka sótspor útgerðarinnar, og hafa byrjað á því fyrir margt löngu, einfaldlega af hagkvæmnisástæðum. Hann segist ekki hafa orðið var við mikil áhrif loftslagsbreytinga á starfsumhverfi Brims og hreinlega ekki vita hvort það muni breytast í náinni framtíð.

26. október 2023. Kvikuinnskot gæti verið að myndast undir Fagradalsfjalli og mikil jarðskjálftavirkni er þar enn. Formaður Neytendasamtakanna gagnrýnir harðlega að ekki liggi fyrir hvað taki við, þegar ívilnanir vegna kaupa á rafbílum falla niður um áramót. Á meðan taki fólk dýr bílalán á hærri vöxtum en dráttarvextir voru fyrir fáum misserum Viðskiptabankarnir þrír högnuðust um samtals 60 milljarða króna á fyrstu níu mánuðum ársins. Ófremdarástand ríkir í borginni Acapulco í Mexíkó þar sem fellibylurinn Otis grandaði minnst 27 manns. Rússar gagnrýna fyrirhugaðar viðræður um frið í Úkraínu á Möltu um helgina, sem þeim hefur ekki verið boðið að taka þátt í. ------- Bændur þurfa að greiða 8,6 milljarða króna með framleiðslu sinni síðustu tvö ár og nær sextán milljarða króna hækkun á rekstrarkostnaði síðustu tveggja ára hefur þegar verið velt út í verðlagið. Samt vantar tólf milljarða til að bændur geti greitt sér lögbundin lágmarkslaun. Ungir bændir segja neyðarástand í greininni og nýliðun ógnað ef ekki verður gripið til tafarlausra aðgerða. Forstjóri Brims segir fyrirtækið þegar hafa gert mikið til að minnka sótspor útgerðarinnar, og hafa byrjað á því fyrir margt löngu, einfaldlega af hagkvæmnisástæðum. Hann segist ekki hafa orðið var við mikil áhrif loftslagsbreytinga á starfsumhverfi Brims og hreinlega ekki vita hvort það muni breytast í náinni framtíð.

25. október 2023 Um 1.400 jarðskjálftar hafa mælst í jarðskjálftahrinu sem hófst norðan við Grindavík í nótt. Ekki er að sjá merki um gosóróa en um margt minnir hrinan á aðdraganda fyrri gosa. Bæjarstjóri í Grindavík segir að bæjarbúar hafi fundið vel fyrir skjálfta upp á 4,5 í morgun en séu öllu vanir. Bændasamtök Íslands telja neyðarástand ríkja í íslenskum landbúnaði, afkomubrestur sé í flestum greinum og bændur geti ekki greitt sér lágmarkslaun. Stýrivaxtahækkanir ofan í aðrar hækkanir hafi aukið fjármagnskostnað svo mikið að á tveimur árum greiði þeir 8,6 milljarða með framleiðslunni úr eigin vasa. Formaður Starfsgreinsambandsins segir að ef semja á til langs tíma verði að vinna bug á verðbólgu og vöxtum; það geri verkalýðshreyfingin ekki ein. Sameinuðu þjóðirnar gætu þurft að gera hlé á mannúðaraðstoð sinni á Gaza-svæðinu í kvöld, vegna skorts á eldsneyti og rafmagnsleysis sem því fylgir. Læknir á Gaza segir spítala sinn verða að fjöldagröf án rafmagns. Opnað hefur verið fyrir umferð um brú yfir Þorskafjörð. Repúblikaninn Mike Johnson var síðdegis kosinn forseti fulltrúadeildar bandaríska þingsins. ------------- Fjárlaganefnd Alþingis þarf að tala afstöðu til krafna um ríflega hundrað milljarða króna útgjaldaaukningu á fjárlögum. Það er erfitt verk því fari útgjaldaaukningin úr böndunum er viðbúið að Seðlabankinn svari með vaxtahækkun. Eitt ár er frá því að Rishi Sunak tók við embætti forsætisráðherra Bretlands. Helmingur landsmanna telur að hann hafi staðið sig illa í starfi. Einungis ellefu prósent eru ánægð með hann. Í fyrra fæddust um 4.400 börn á Íslandi og hefur frjósemi í landinu aldrei verið minni. Lengi vel var frjósemi hér meiri en annars staðar á Norðurlöndum en dregið hefur saman segir Ólöf Garðarsdóttir, sagnfræðingur og forseti hugvísindasviðs Háskóla Íslands. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir

25. október 2023 Um 1.400 jarðskjálftar hafa mælst í jarðskjálftahrinu sem hófst norðan við Grindavík í nótt. Ekki er að sjá merki um gosóróa en um margt minnir hrinan á aðdraganda fyrri gosa. Bæjarstjóri í Grindavík segir að bæjarbúar hafi fundið vel fyrir skjálfta upp á 4,5 í morgun en séu öllu vanir. Bændasamtök Íslands telja neyðarástand ríkja í íslenskum landbúnaði, afkomubrestur sé í flestum greinum og bændur geti ekki greitt sér lágmarkslaun. Stýrivaxtahækkanir ofan í aðrar hækkanir hafi aukið fjármagnskostnað svo mikið að á tveimur árum greiði þeir 8,6 milljarða með framleiðslunni úr eigin vasa. Formaður Starfsgreinsambandsins segir að ef semja á til langs tíma verði að vinna bug á verðbólgu og vöxtum; það geri verkalýðshreyfingin ekki ein. Sameinuðu þjóðirnar gætu þurft að gera hlé á mannúðaraðstoð sinni á Gaza-svæðinu í kvöld, vegna skorts á eldsneyti og rafmagnsleysis sem því fylgir. Læknir á Gaza segir spítala sinn verða að fjöldagröf án rafmagns. Opnað hefur verið fyrir umferð um brú yfir Þorskafjörð. Repúblikaninn Mike Johnson var síðdegis kosinn forseti fulltrúadeildar bandaríska þingsins. ------------- Fjárlaganefnd Alþingis þarf að tala afstöðu til krafna um ríflega hundrað milljarða króna útgjaldaaukningu á fjárlögum. Það er erfitt verk því fari útgjaldaaukningin úr böndunum er viðbúið að Seðlabankinn svari með vaxtahækkun. Eitt ár er frá því að Rishi Sunak tók við embætti forsætisráðherra Bretlands. Helmingur landsmanna telur að hann hafi staðið sig illa í starfi. Einungis ellefu prósent eru ánægð með hann. Í fyrra fæddust um 4.400 börn á Íslandi og hefur frjósemi í landinu aldrei verið minni. Lengi vel var frjósemi hér meiri en annars staðar á Norðurlöndum en dregið hefur saman segir Ólöf Garðarsdóttir, sagnfræðingur og forseti hugvísindasviðs Háskóla Íslands. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir

24. október 2023 Samstöðufundir vegna kvennaverkfallsins voru á dagskrá um allt land í dag. Fjölmennasti viðburðurinn var á Arnarhóli í Reykjavík, þar sem lögregla áætlar að á milli sjötíu til hundrað þúsund karlar, konur og kvár hafi komið saman. Heyrðist í Freyju Steingrímsdóttur, Ingu Straumland, Sigfríði Þorsteinsdóttur, Rögnu S. Óskarsdóttur, Örnu Sif Bjarnadóttur, Guðbjörgu Pálsdóttur, Sylwiu Zajkowsku, Gerði Steinþórsdóttur og Birni Kristjánssyni. Þingfundur var stuttur á Alþingi í dag vegna kvennaverkfallsins. Þar heyrðist í Ásmundi Friðrikssyni, varaforseta þingsins, og Guðmundi Andra Thorssyni alþingismanni. Starfsmenn Sameinuðu þjóðanna verða að hætta að sinna hjálparstarfi á Gaza frá og með morgundeginum vegna eldsneytisskorts. Volodomír Zelenský Úkraínuforseti hheitir því að halda áfram hernaðaraðgerðum gegn hernámsliði Rússa á Krímskaga. Yfirráð Rússa á svæðinu væru tálsýn. Stjórn sænska seðlabankans tilkynnti í dag að bankinn þurfi fjárveitingu upp á nær 80 milljarða sænskra króna, jafnvirði um 1.000 milljarða íslenskra króna, til að ná þeirri eiginfjárstöðu sem lög um bankann kveða á um. Ástæðurnar eru mikið tap bankans. Möguleikar á stjórnrmyndun á Spáni hafa aukist. New York er eitt þeirra ríkja Bandaríkjanna sem náð hefur hvað mestum árangri í baráttunni gegn launamisrétti, bæði milli kynja og eftir uppruna. Samstarf Íslands við Evrópusambandið um rannsóknir, nýsköpun, mennta og menningarstarf hefur um árabil skilað meira hingað en sem nemur framlagi íslenskra stjórnvalda, segir Ágúst Hjörtur Ingþórsson, forstöðumaður Rannís. Umsjón: Ásgeir Tómasson. Tæknimaður: Mark Eldred.

24. október 2023 Samstöðufundir vegna kvennaverkfallsins voru á dagskrá um allt land í dag. Fjölmennasti viðburðurinn var á Arnarhóli í Reykjavík, þar sem lögregla áætlar að á milli sjötíu til hundrað þúsund karlar, konur og kvár hafi komið saman. Heyrðist í Freyju Steingrímsdóttur, Ingu Straumland, Sigfríði Þorsteinsdóttur, Rögnu S. Óskarsdóttur, Örnu Sif Bjarnadóttur, Guðbjörgu Pálsdóttur, Sylwiu Zajkowsku, Gerði Steinþórsdóttur og Birni Kristjánssyni. Þingfundur var stuttur á Alþingi í dag vegna kvennaverkfallsins. Þar heyrðist í Ásmundi Friðrikssyni, varaforseta þingsins, og Guðmundi Andra Thorssyni alþingismanni. Starfsmenn Sameinuðu þjóðanna verða að hætta að sinna hjálparstarfi á Gaza frá og með morgundeginum vegna eldsneytisskorts. Volodomír Zelenský Úkraínuforseti hheitir því að halda áfram hernaðaraðgerðum gegn hernámsliði Rússa á Krímskaga. Yfirráð Rússa á svæðinu væru tálsýn. Stjórn sænska seðlabankans tilkynnti í dag að bankinn þurfi fjárveitingu upp á nær 80 milljarða sænskra króna, jafnvirði um 1.000 milljarða íslenskra króna, til að ná þeirri eiginfjárstöðu sem lög um bankann kveða á um. Ástæðurnar eru mikið tap bankans. Möguleikar á stjórnrmyndun á Spáni hafa aukist. New York er eitt þeirra ríkja Bandaríkjanna sem náð hefur hvað mestum árangri í baráttunni gegn launamisrétti, bæði milli kynja og eftir uppruna. Samstarf Íslands við Evrópusambandið um rannsóknir, nýsköpun, mennta og menningarstarf hefur um árabil skilað meira hingað en sem nemur framlagi íslenskra stjórnvalda, segir Ágúst Hjörtur Ingþórsson, forstöðumaður Rannís. Umsjón: Ásgeir Tómasson. Tæknimaður: Mark Eldred.

23. október 2023 Fjármálaráðuneytið vanmat breytingar sem fylgdu heildarsamningi við Microsoft fyrir fimm árum, og væntingar um hátt í sex milljarða króna árlegan sparnað gengu ekki eftir. Þetta er meðal niðurstaðna í úttekt Ríkisendurskoðunar. Héraðsdómur verður að dómi Landsréttar að taka hryðjuverkamálið til efnislegrar umfjöllunar þó að ákæru hafi verið vísað frá í tvígang. Gengi bréfa í Marel hækkaði mjög þegar spurðist út að erlendir fjárfestar vildu taka það yfir. Von er á miklum fjölda í miðborg Reykjavík í tilefni kvennaverkfalls á morgun. Verkfallið hefur til dæmis mikil áhrif skólastarf og ríkisstjórnarfundi hefur verið frestað. Offramboð varð á ákveðnum tegundum af útiræktuðu grænmeti eftir sumarið. Formaður félags garðyrkjubænda segir erfitt að keppa við ódýrar vörur frá Evrópu. Bullandi síldveiði er fyrir vestan land; skipstjórinn á Beiti er á heimstími með rúmlega 1.400 tonn. ---------------- Í aðdraganda kvennafrísins 1975 vissu menn varla hvernig átti að taka því og á stundum var reynt að slá því upp í grín. Viðhorfið breyttist í ljósi þátttöku og heimsathygli, segir sagnfræðingur og einn skipuleggjenda kvennaverkfallsins á morgun segir að þó að áfram hafi miðað sé baráttunni ekki lokið, ekki síst gegn kynbundnu ofbeldi. Nýjustu vendingar í dönskum stjórnvöldum urðu í morgun, þegar formaður hægri flokksins, Venstre, Jakob Ellemann-Jensen, tilkynnti að hann væri hættur afskiptum af dönskum stjórnmálum Samviskubit líka kvíði og skömm hefur mikil áhrif á líf mjög magra mæðra en við sjáum ekki sama mynstur hjá feðrunum segir lektor í uppeldis og menntunarfræði á menntavísindasviði Háskóla Íslands. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir.

23. október 2023 Fjármálaráðuneytið vanmat breytingar sem fylgdu heildarsamningi við Microsoft fyrir fimm árum, og væntingar um hátt í sex milljarða króna árlegan sparnað gengu ekki eftir. Þetta er meðal niðurstaðna í úttekt Ríkisendurskoðunar. Héraðsdómur verður að dómi Landsréttar að taka hryðjuverkamálið til efnislegrar umfjöllunar þó að ákæru hafi verið vísað frá í tvígang. Gengi bréfa í Marel hækkaði mjög þegar spurðist út að erlendir fjárfestar vildu taka það yfir. Von er á miklum fjölda í miðborg Reykjavík í tilefni kvennaverkfalls á morgun. Verkfallið hefur til dæmis mikil áhrif skólastarf og ríkisstjórnarfundi hefur verið frestað. Offramboð varð á ákveðnum tegundum af útiræktuðu grænmeti eftir sumarið. Formaður félags garðyrkjubænda segir erfitt að keppa við ódýrar vörur frá Evrópu. Bullandi síldveiði er fyrir vestan land; skipstjórinn á Beiti er á heimstími með rúmlega 1.400 tonn. ---------------- Í aðdraganda kvennafrísins 1975 vissu menn varla hvernig átti að taka því og á stundum var reynt að slá því upp í grín. Viðhorfið breyttist í ljósi þátttöku og heimsathygli, segir sagnfræðingur og einn skipuleggjenda kvennaverkfallsins á morgun segir að þó að áfram hafi miðað sé baráttunni ekki lokið, ekki síst gegn kynbundnu ofbeldi. Nýjustu vendingar í dönskum stjórnvöldum urðu í morgun, þegar formaður hægri flokksins, Venstre, Jakob Ellemann-Jensen, tilkynnti að hann væri hættur afskiptum af dönskum stjórnmálum Samviskubit líka kvíði og skömm hefur mikil áhrif á líf mjög magra mæðra en við sjáum ekki sama mynstur hjá feðrunum segir lektor í uppeldis og menntunarfræði á menntavísindasviði Háskóla Íslands. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir.

20. október 2023 Skortur er farinn að sverfa að á Gaza og enn hefur flutningabílum sem bíða með hjálpargögn við landamæri Egyptalands ekki verið hleypt í gegn. Hamas sagðist hafa sleppt tveimur bandarískum gíslum af mannúðarástæðum síðdegis. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra tók í morgun við undirskriftum meira en tvö þúsund manns sem hvetja stjórnvöld til að fordæma stríðsglæpi Ísraelshers og fjöldamorð á Gaza. Heilbrigðisráðherra segir brýnt að auka forvarnir og fræðslu um skaðsemi ljósabekkja, sé notkun þeirra að aukast hjá ungmennum. Tveir hafa farist í flóðum í Skotlandi þar sem rauð veðurviðvörun er í gildi. Fárviðri og flóð hrella Dani og ekki er búist við að veðrið gangi niður fyrr en á sunnudag. Starfsfólk heilsugæslunnar á Akureyri er uggandi vegna uppsagna og skipulagsbreytinga sem kynntar voru á dögunum. Stjórnendur segja breytingarnar til bóta og þjónusta við bæjarbúa skerðist ekki. Bleiki dagurinn, hápunktur árvekniátaks Krabbameinsfélagsins vegna krabbameina hjá konum er í dag. Árlega greinast 916 konur með krabbamein. Fastagestir í Laugardalslauginni kættust þegar hún var opnuð í dag eftir þriggja vikna lokun og viðgerðir. ----------- Áratuga átök milli Ísraels- og Palestínumanna eru blóðugri en nokkru sinni og engin lausn möguleg önnur en viðurkenning á báðum ríkjum segir Ingibjörg Sólrún Gísladóttir en hún er ekki í augsýn í bráð. Síðustu 20 ár hefur sjávarhitinn verið hár hér við land, sérstaklega fyrir norðan land og líklegt að svo verði áfram, breytingar á sjávarhita og straumum eiga eftir að verða miklar á næstu tíu árum og svo gæti farið að loðna til dæmis hverfi frá Íslandi til Grænlands. Sjónum beint að sjónum í umfjöllun um áhrif loftslagsbreytinga. Í dag er glatt í gömlum hjörtum, - allnokkrum að minnsta kosti því brýnin í Rolling stones gáfu út plötu í dag, þá fyrstu með frumsömdu efni í átján ár. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

20. október 2023 Skortur er farinn að sverfa að á Gaza og enn hefur flutningabílum sem bíða með hjálpargögn við landamæri Egyptalands ekki verið hleypt í gegn. Hamas sagðist hafa sleppt tveimur bandarískum gíslum af mannúðarástæðum síðdegis. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra tók í morgun við undirskriftum meira en tvö þúsund manns sem hvetja stjórnvöld til að fordæma stríðsglæpi Ísraelshers og fjöldamorð á Gaza. Heilbrigðisráðherra segir brýnt að auka forvarnir og fræðslu um skaðsemi ljósabekkja, sé notkun þeirra að aukast hjá ungmennum. Tveir hafa farist í flóðum í Skotlandi þar sem rauð veðurviðvörun er í gildi. Fárviðri og flóð hrella Dani og ekki er búist við að veðrið gangi niður fyrr en á sunnudag. Starfsfólk heilsugæslunnar á Akureyri er uggandi vegna uppsagna og skipulagsbreytinga sem kynntar voru á dögunum. Stjórnendur segja breytingarnar til bóta og þjónusta við bæjarbúa skerðist ekki. Bleiki dagurinn, hápunktur árvekniátaks Krabbameinsfélagsins vegna krabbameina hjá konum er í dag. Árlega greinast 916 konur með krabbamein. Fastagestir í Laugardalslauginni kættust þegar hún var opnuð í dag eftir þriggja vikna lokun og viðgerðir. ----------- Áratuga átök milli Ísraels- og Palestínumanna eru blóðugri en nokkru sinni og engin lausn möguleg önnur en viðurkenning á báðum ríkjum segir Ingibjörg Sólrún Gísladóttir en hún er ekki í augsýn í bráð. Síðustu 20 ár hefur sjávarhitinn verið hár hér við land, sérstaklega fyrir norðan land og líklegt að svo verði áfram, breytingar á sjávarhita og straumum eiga eftir að verða miklar á næstu tíu árum og svo gæti farið að loðna til dæmis hverfi frá Íslandi til Grænlands. Sjónum beint að sjónum í umfjöllun um áhrif loftslagsbreytinga. Í dag er glatt í gömlum hjörtum, - allnokkrum að minnsta kosti því brýnin í Rolling stones gáfu út plötu í dag, þá fyrstu með frumsömdu efni í átján ár. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

19. október 2023 Miklar hörmungar vofa yfir íbúum Gaza fáist ekki neyðaraðstoð sem enn situr föst við landamærin. Rafmagnslaust er á mörgum sjúkrahúsum og erfitt eða ómögulegt að sinna særðum.Bandaríkjastjórn biður Bandaríkjamenn um allan heim að vera á varðbergi vegna andúðar í garð Bandaríkjanna. Útreikningar benda til að breytingar á hafstraumum við Norðaustur-Grænland gætu orðið allmiklar innan tíu ára. Þeim gætu fylgt miklar breytingar á göngu loðnu. Úkraínska hernum miðar hægt í sókn gegn innrásarher Rússa. Báðum yfirlæknum Heilbrigðisstofnunar Norðurlands á Akureyri hefur verið sagt upp störfum. Starfsfólk fordæmir ákvörðunina þegar sárlega vantar heimilislækna til starfa. Stjórnsýslufræðingur segir stöðu biskups í óvissu. Eðlilegast væri að kirkjuþing tæki af skarið og efndi til biskupskosninga. Benedikt Sigurðsson ræddi við hann. --------------- Heimsókn forseta Bandaríkjanna, til Ísraels í gær skilaði þeim árangri að hans sögn að forseti Egyptalands, féllst á að lífsnauðsynjar yrðu sendar til Gazasvæðisins en enn hefur engum bílum verið hleypt með hjálpargögn yfir landamærin. Stríð geisar í Úkraínu, Ísrael og Palestínu, Súdan, Eþíópíu, Mjanmar, Líbíu og tugum annarra ríkja. Ingibjörg Sólrún Gísladóttir fyrrverandi utanríkisráðherra og forstöðumaður lýðræðis- og mannréttindaskrifstofu ÖSE segir að eftir tiltölulega friðsamlegt skeið sé heimurinn nú á verri stað. Hin viðamikla og stórfróðlega skýrsla vísindanefndar um loftslagsbreytingar fjallar að hluta um kerfislæga áhættu. Anna Hulda Ólafsdóttir eskrifstofustjóri loftslagsþjónustu og aðlögunar á Veðurstofunni tekur dæmi af hækkun sjávarstöðu sem geti haft áhrif á virði fasteigna á lágsvæðum, það hefur áhrif á lánshæfi og greiðslugetu og fjármálafyrirtæki, eitt leiði þannig af öðru. Umsjón Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir.

19. október 2023 Miklar hörmungar vofa yfir íbúum Gaza fáist ekki neyðaraðstoð sem enn situr föst við landamærin. Rafmagnslaust er á mörgum sjúkrahúsum og erfitt eða ómögulegt að sinna særðum.Bandaríkjastjórn biður Bandaríkjamenn um allan heim að vera á varðbergi vegna andúðar í garð Bandaríkjanna. Útreikningar benda til að breytingar á hafstraumum við Norðaustur-Grænland gætu orðið allmiklar innan tíu ára. Þeim gætu fylgt miklar breytingar á göngu loðnu. Úkraínska hernum miðar hægt í sókn gegn innrásarher Rússa. Báðum yfirlæknum Heilbrigðisstofnunar Norðurlands á Akureyri hefur verið sagt upp störfum. Starfsfólk fordæmir ákvörðunina þegar sárlega vantar heimilislækna til starfa. Stjórnsýslufræðingur segir stöðu biskups í óvissu. Eðlilegast væri að kirkjuþing tæki af skarið og efndi til biskupskosninga. Benedikt Sigurðsson ræddi við hann. --------------- Heimsókn forseta Bandaríkjanna, til Ísraels í gær skilaði þeim árangri að hans sögn að forseti Egyptalands, féllst á að lífsnauðsynjar yrðu sendar til Gazasvæðisins en enn hefur engum bílum verið hleypt með hjálpargögn yfir landamærin. Stríð geisar í Úkraínu, Ísrael og Palestínu, Súdan, Eþíópíu, Mjanmar, Líbíu og tugum annarra ríkja. Ingibjörg Sólrún Gísladóttir fyrrverandi utanríkisráðherra og forstöðumaður lýðræðis- og mannréttindaskrifstofu ÖSE segir að eftir tiltölulega friðsamlegt skeið sé heimurinn nú á verri stað. Hin viðamikla og stórfróðlega skýrsla vísindanefndar um loftslagsbreytingar fjallar að hluta um kerfislæga áhættu. Anna Hulda Ólafsdóttir eskrifstofustjóri loftslagsþjónustu og aðlögunar á Veðurstofunni tekur dæmi af hækkun sjávarstöðu sem geti haft áhrif á virði fasteigna á lágsvæðum, það hefur áhrif á lánshæfi og greiðslugetu og fjármálafyrirtæki, eitt leiði þannig af öðru. Umsjón Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir.

19. október 2023 Miklar hörmungar vofa yfir íbúum Gaza fáist ekki neyðaraðstoð sem enn situr föst við landamærin. Rafmagnslaust er á mörgum sjúkrahúsum og erfitt eða ómögulegt að sinna særðum.Bandaríkjastjórn biður Bandaríkjamenn um allan heim að vera á varðbergi vegna andúðar í garð Bandaríkjanna. Útreikningar benda til að breytingar á hafstraumum við Norðaustur-Grænland gætu orðið allmiklar innan tíu ára. Þeim gætu fylgt miklar breytingar á göngu loðnu. Úkraínska hernum miðar hægt í sókn gegn innrásarher Rússa. Báðum yfirlæknum Heilbrigðisstofnunar Norðurlands á Akureyri hefur verið sagt upp störfum. Starfsfólk fordæmir ákvörðunina þegar sárlega vantar heimilislækna til starfa. Stjórnsýslufræðingur segir stöðu biskups í óvissu. Eðlilegast væri að kirkjuþing tæki af skarið og efndi til biskupskosninga. Benedikt Sigurðsson ræddi við hann. --------------- Heimsókn forseta Bandaríkjanna, til Ísraels í gær skilaði þeim árangri að hans sögn að forseti Egyptalands, féllst á að lífsnauðsynjar yrðu sendar til Gazasvæðisins en enn hefur engum bílum verið hleypt með hjálpargögn yfir landamærin. Stríð geisar í Úkraínu, Ísrael og Palestínu, Súdan, Eþíópíu, Mjanmar, Líbíu og tugum annarra ríkja. Ingibjörg Sólrún Gísladóttir fyrrverandi utanríkisráðherra og forstöðumaður lýðræðis- og mannréttindaskrifstofu ÖSE segir að eftir tiltölulega friðsamlegt skeið sé heimurinn nú á verri stað. Hin viðamikla og stórfróðlega skýrsla vísindanefndar um loftslagsbreytingar fjallar að hluta um kerfislæga áhættu. Anna Hulda Ólafsdóttir eskrifstofustjóri loftslagsþjónustu og aðlögunar á Veðurstofunni tekur dæmi af hækkun sjávarstöðu sem geti haft áhrif á virði fasteigna á lágsvæðum, það hefur áhrif á lánshæfi og greiðslugetu og fjármálafyrirtæki, eitt leiði þannig af öðru. Umsjón Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir.

18. október 2023 Sextíu tonn af hjálpargögnum eru á leið á Gaza eftir að Ísraelar tilkynntu að þeir stæðu ekki í vegi fyrir að aðstoð kæmist þangað í dag. Utanríkisráðherra fordæmir árás á spítala í gær. Eiginkona og dóttir mannsins, sem var myrtur í Drangahrauni í Hafnarfirði í sumar, fundu blóðugan hníf við tiltekt í íbúðinni í fyrradag. Vopnið hafði ekki fundist í rannsókn lögreglu. Stíflueyði var kastað á dreng á skólalóð í Reykjavík á sunnudag. Enn er óvíst hvort stúlkan sem fékk stíflueyði í andlitið í fyrrakvöld hlýtur varanlegan skaða. Prófessor við lagadeild Háskóla Íslands telur að rammaáætlun sé hugsanlega komin á endastöð. Sambærilegt fyrirkomulag hafi verið aflagt í Noregi árið 2016. Robert Kennedy yngri gæti sett strik í reikninginn fyrir Donald Trump í bandarísku forsetakosningunum á næsta ári. *** Í fréttaskýringarhluta Spegilsins var rætt um áhrif loftslags á almenning, sjávarútveg, ferðaþjónustu og landbúnað svo eitthvað sé nefnt og rætt við Pétur Sigurðsson smábátasjómann og framkvæmdastjóra smábátaútgerðarinnar Sólrúnar á Árskógssandi, Halldór Björnsson loftslagsfræðing,Tristan Darra Stefánsson grunnskólanema, Jónu Fanneyju Friðriksdóttur leiðsögumann, Birkir Þór Heiðarsson föður og Hermann Inga Gunnarsson kúabónda í Klauf. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Mark Eldred. Annalísa Hermannsdóttir stjórnaði útsendingu frétta.

18. október 2023 Sextíu tonn af hjálpargögnum eru á leið á Gaza eftir að Ísraelar tilkynntu að þeir stæðu ekki í vegi fyrir að aðstoð kæmist þangað í dag. Utanríkisráðherra fordæmir árás á spítala í gær. Eiginkona og dóttir mannsins, sem var myrtur í Drangahrauni í Hafnarfirði í sumar, fundu blóðugan hníf við tiltekt í íbúðinni í fyrradag. Vopnið hafði ekki fundist í rannsókn lögreglu. Stíflueyði var kastað á dreng á skólalóð í Reykjavík á sunnudag. Enn er óvíst hvort stúlkan sem fékk stíflueyði í andlitið í fyrrakvöld hlýtur varanlegan skaða. Prófessor við lagadeild Háskóla Íslands telur að rammaáætlun sé hugsanlega komin á endastöð. Sambærilegt fyrirkomulag hafi verið aflagt í Noregi árið 2016. Robert Kennedy yngri gæti sett strik í reikninginn fyrir Donald Trump í bandarísku forsetakosningunum á næsta ári. *** Í fréttaskýringarhluta Spegilsins var rætt um áhrif loftslags á almenning, sjávarútveg, ferðaþjónustu og landbúnað svo eitthvað sé nefnt og rætt við Pétur Sigurðsson smábátasjómann og framkvæmdastjóra smábátaútgerðarinnar Sólrúnar á Árskógssandi, Halldór Björnsson loftslagsfræðing,Tristan Darra Stefánsson grunnskólanema, Jónu Fanneyju Friðriksdóttur leiðsögumann, Birkir Þór Heiðarsson föður og Hermann Inga Gunnarsson kúabónda í Klauf. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Mark Eldred. Annalísa Hermannsdóttir stjórnaði útsendingu frétta.

17. október 2023 Palestínumenn segja um 500 manns hafa fallið í loftárás á sjúkrahús á Gaza. Betur fór en á horfðist þegar stíflueyðisdufti var kastað í andlit tólf ára stúlku. Yfirmaður öryggismála hjá sænska knattspyrnusambandinu varar stuðningsfólk landsliðsins við því að klæðast treyjum liðsins erlendis. Harkalegu ofbeldi er æ oftar beitt í kynlífi þannig að leiði til ákæru. Hjúkrunarrýmum í Seljahlíð í Breiðholti verður lokað 1. febrúar. Ekki á að fækka hjúkrunarrýmum heldur verða þau færð á önnur hjúkrunarheimili. Sjö ára norskur drengur sem leitað hafði verið síðan síðdegis á sunnudag er látinn. ---- Yfirmaður öryggismála hjá Sænska knattspyrnusambandinu telur að stuðningsfólk landsliðsins setji sig í hættu klæðist það gulbláu landsliðstreyjunni. Tveir áhangendur liðsins voru skotnir til bana í Brussel í gærkvöld. Stjórnarskipti blasa við í Póllandi. Flestir telja að stjórn leidd af Donald Tusk myndi leiða landið á nýjar slóðir, halda því í Evrópu og draga úr áhrifum kirkjunnar. Getur innritunarkerfi í framhaldsskóla haft mikil áhrif á það hvernig fólki vegnar í lífinu? Og vitum við hvernig nemendum vegnar í framhaldsskólum og hvernig gengur í skólakerfinu sjálfu?

17. október 2023 Palestínumenn segja um 500 manns hafa fallið í loftárás á sjúkrahús á Gaza. Betur fór en á horfðist þegar stíflueyðisdufti var kastað í andlit tólf ára stúlku. Yfirmaður öryggismála hjá sænska knattspyrnusambandinu varar stuðningsfólk landsliðsins við því að klæðast treyjum liðsins erlendis. Harkalegu ofbeldi er æ oftar beitt í kynlífi þannig að leiði til ákæru. Hjúkrunarrýmum í Seljahlíð í Breiðholti verður lokað 1. febrúar. Ekki á að fækka hjúkrunarrýmum heldur verða þau færð á önnur hjúkrunarheimili. Sjö ára norskur drengur sem leitað hafði verið síðan síðdegis á sunnudag er látinn. ---- Yfirmaður öryggismála hjá Sænska knattspyrnusambandinu telur að stuðningsfólk landsliðsins setji sig í hættu klæðist það gulbláu landsliðstreyjunni. Tveir áhangendur liðsins voru skotnir til bana í Brussel í gærkvöld. Stjórnarskipti blasa við í Póllandi. Flestir telja að stjórn leidd af Donald Tusk myndi leiða landið á nýjar slóðir, halda því í Evrópu og draga úr áhrifum kirkjunnar. Getur innritunarkerfi í framhaldsskóla haft mikil áhrif á það hvernig fólki vegnar í lífinu? Og vitum við hvernig nemendum vegnar í framhaldsskólum og hvernig gengur í skólakerfinu sjálfu?

16. október 2023 Vígasveitir Hamas-samtakanna hafa varpað fjölda eldflauga á Tel Aviv og Jerúsalem síðustu klukkustundir. Samtökin segja árásirnar svar þeirra við árásum Ísraela á saklausa borgara. Þó nokkrir bjuggu í iðnaðarhúsnæði í Reykjavík sem kviknaði í síðdegis. Einn var fluttur á sjúkrahús. Maður sem bjó í húsinu hljóp út þegar hann heyrði í brunabjöllu. Úrskurðarnefnd þjóðkirkjunnar segir Agnesi M. Sigurðardóttur ekki hafa verið með umboð til að víkja Gunnari Sigurjónssyni úr embætti sóknarprests við Digraneskirkju. Nefndin fellst ekki á að biskup geti verið ráðinn með ráðningarsamningi. Ég mun vanda mig eins vel og ég mögulega get, segir nýr fjármálaráðherra um framhald á sölu á hlut ríkisins í Íslandsbanka, það sé forgangsverkefni. Miklar breytingar voru gerðar á norsku ríkisstjórninni í dag. Helsta ástæðan fyrir breytingunum er slakt gengi Verkamannaflokksins í nýafstöðnum sveitarstjórnarkosningum. Þrír ráðherrar hverfa úr ríkisstjórninni. Launaþjófnaður frá aðfluttu og ungu launafólki hleypur á hundruðum milljóna króna hér á landi á hverju ári. Þetta er meðal þess sem kemur fram í nýrri skýrslu ASÍ. ------------- Sameinuðu þjóðirnar segja að heilbrigðiskerfið á Gazasvæðinu sé að hrynja fyrir augum heimsins. Hundruð tonna af hjálpargögnum bíða við landamæri Egyptalands og Gaza. Ofbeldisgáttin 112.is varð til í covidfaraldrinum þegar erfitt var að nálgast upplýsingar í eigin persónu og yfirvöld hér líkt og víða annars staðar höfðu áhyggjur af vaxandi heimilisofbeldi og að fólk vissi ekki hvert hægt væri að leita til að fá aðstoð. Eygló Harðardóttir er verkefnastjóri afbrotavarna hjá Ríkislögreglustjóra sem hefur unnið með Neyðarlínunni að gáttinni. Undanfarin ár hafa verið annasöm hjá Almannavarnadeild ríkislögreglustjóra. Hver stóratburðurinn rekið annan. En hvernig fylgjast Almannavarnir með með breytingum í náttúrunni, til að búa sig undir það sem verða vill. Björn Oddsson er fagstjóri hjá Almannavörnum Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar: Júlía Margrét Ingimarsdóttir.

16. október 2023 Vígasveitir Hamas-samtakanna hafa varpað fjölda eldflauga á Tel Aviv og Jerúsalem síðustu klukkustundir. Samtökin segja árásirnar svar þeirra við árásum Ísraela á saklausa borgara. Þó nokkrir bjuggu í iðnaðarhúsnæði í Reykjavík sem kviknaði í síðdegis. Einn var fluttur á sjúkrahús. Maður sem bjó í húsinu hljóp út þegar hann heyrði í brunabjöllu. Úrskurðarnefnd þjóðkirkjunnar segir Agnesi M. Sigurðardóttur ekki hafa verið með umboð til að víkja Gunnari Sigurjónssyni úr embætti sóknarprests við Digraneskirkju. Nefndin fellst ekki á að biskup geti verið ráðinn með ráðningarsamningi. Ég mun vanda mig eins vel og ég mögulega get, segir nýr fjármálaráðherra um framhald á sölu á hlut ríkisins í Íslandsbanka, það sé forgangsverkefni. Miklar breytingar voru gerðar á norsku ríkisstjórninni í dag. Helsta ástæðan fyrir breytingunum er slakt gengi Verkamannaflokksins í nýafstöðnum sveitarstjórnarkosningum. Þrír ráðherrar hverfa úr ríkisstjórninni. Launaþjófnaður frá aðfluttu og ungu launafólki hleypur á hundruðum milljóna króna hér á landi á hverju ári. Þetta er meðal þess sem kemur fram í nýrri skýrslu ASÍ. ------------- Sameinuðu þjóðirnar segja að heilbrigðiskerfið á Gazasvæðinu sé að hrynja fyrir augum heimsins. Hundruð tonna af hjálpargögnum bíða við landamæri Egyptalands og Gaza. Ofbeldisgáttin 112.is varð til í covidfaraldrinum þegar erfitt var að nálgast upplýsingar í eigin persónu og yfirvöld hér líkt og víða annars staðar höfðu áhyggjur af vaxandi heimilisofbeldi og að fólk vissi ekki hvert hægt væri að leita til að fá aðstoð. Eygló Harðardóttir er verkefnastjóri afbrotavarna hjá Ríkislögreglustjóra sem hefur unnið með Neyðarlínunni að gáttinni. Undanfarin ár hafa verið annasöm hjá Almannavarnadeild ríkislögreglustjóra. Hver stóratburðurinn rekið annan. En hvernig fylgjast Almannavarnir með með breytingum í náttúrunni, til að búa sig undir það sem verða vill. Björn Oddsson er fagstjóri hjá Almannavörnum Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar: Júlía Margrét Ingimarsdóttir.

13. október 2023 Samstaða var með stjórnarflokkunum á sameiginlegum vinnufundi þeirra á Þingvöllum í dag, segja Katrín Jakobsdóttir, Sigurður Ingi Jóhannsson og Bjarni Benediktsson, forystumenn flokkanna. Kvikugangur er að myndast undir Fagradalsfjalli að mati vísindamanna Veðurstofunnar. Það sýnir hröðun á landrisi undanfarið. Fyrirskipun Ísraelshers um að 1,1 milljón íbúa Gazaborgar komi sér suður á bóginn fyrir miðnætti hefur vakið undrun og óhug víða um heim. Búist er við að landherinn ráðist fljótlega inn á Gazasvæðið. Hernaðurinn á eftir að reynast erfiðari en oft áður að mati Erlings Erlingssonar hernaðarsagnfræðings. Stjórnkerfi og fyrirtæki búa sig undir snúinn þriðjudag 24. október þegar boðað er til sólarhrings kvennaverkfalls. Hvorki ríki né borg ætla að draga af launum kvenna og kvára vegna þátttöku í skipulagðri dagskrá. Rætt var við Gerði Óskarsdóttur, Helga Grímssyni og Maríu Fjólu Harðardóttir. Edda Jónsdóttir, framkvæmdastjóri Samhjálpar, segir húsakost Kaffistofu samtakanna löngu sprunginn vegna þess hve gestum hefur fjölgað síðustu mánuði. Í mars heimsóttu ríflega 200 gestir kaffistofuna. Í september fór fjöldinn upp í tæplega þúsund. Um 70 prósent vilja að Bjarni Benediktsson, fráfarandi fjármála- og efnahagsráðherra, hætti alfarið í ríkisstjórn. Flestir eru ánægðir með ákvörðun hans. Fólki ber ekki saman um hvort ákvörðunin styrki eða veiki ríkisstjórnina. Sænska matvælaeftirlitið hefur varað við uppskriftum sem fólk fer eftir þegar fólk býr sig undir veturinn með því að sjóða niður, sulta og safta. Rætt var við Höllu Halldórsdóttur, gæðastjóra hjá Matís.

13. október 2023 Samstaða var með stjórnarflokkunum á sameiginlegum vinnufundi þeirra á Þingvöllum í dag, segja Katrín Jakobsdóttir, Sigurður Ingi Jóhannsson og Bjarni Benediktsson, forystumenn flokkanna. Kvikugangur er að myndast undir Fagradalsfjalli að mati vísindamanna Veðurstofunnar. Það sýnir hröðun á landrisi undanfarið. Fyrirskipun Ísraelshers um að 1,1 milljón íbúa Gazaborgar komi sér suður á bóginn fyrir miðnætti hefur vakið undrun og óhug víða um heim. Búist er við að landherinn ráðist fljótlega inn á Gazasvæðið. Hernaðurinn á eftir að reynast erfiðari en oft áður að mati Erlings Erlingssonar hernaðarsagnfræðings. Stjórnkerfi og fyrirtæki búa sig undir snúinn þriðjudag 24. október þegar boðað er til sólarhrings kvennaverkfalls. Hvorki ríki né borg ætla að draga af launum kvenna og kvára vegna þátttöku í skipulagðri dagskrá. Rætt var við Gerði Óskarsdóttur, Helga Grímssyni og Maríu Fjólu Harðardóttir. Edda Jónsdóttir, framkvæmdastjóri Samhjálpar, segir húsakost Kaffistofu samtakanna löngu sprunginn vegna þess hve gestum hefur fjölgað síðustu mánuði. Í mars heimsóttu ríflega 200 gestir kaffistofuna. Í september fór fjöldinn upp í tæplega þúsund. Um 70 prósent vilja að Bjarni Benediktsson, fráfarandi fjármála- og efnahagsráðherra, hætti alfarið í ríkisstjórn. Flestir eru ánægðir með ákvörðun hans. Fólki ber ekki saman um hvort ákvörðunin styrki eða veiki ríkisstjórnina. Sænska matvælaeftirlitið hefur varað við uppskriftum sem fólk fer eftir þegar fólk býr sig undir veturinn með því að sjóða niður, sulta og safta. Rætt var við Höllu Halldórsdóttur, gæðastjóra hjá Matís.

12. október 2023 Utanríkisráðherra Bandaríkjanna kom til Ísraels í dag og ítrekaði skilyrðislausan stuðning Bandaríkjastjórnar við ísraelsku þjóðina. Hlýrra loftslag og hopun jökla hefur aukið framleiðslugetu Landsvirkjunar umtalsvert á undanförnum tíu árum. Nýjum samráðsvettvangi lögreglu, sveitarfélaga, heilbrigðistofnana, skóla og fleiri er ætlað að vaka yfir samfélaginu og skipuleggja átaksverkefni gegn ofbeldi og áhættuhegðun. Stofnað verður til slíks samráðs í öllum landshlutum og er það þegar hafið á Austurlandi. Fólk sem þiggur máltíðir á kaffistofu Samhjálpar þarf nú að skrá sig sérstaklega þannig að unnt sé að meta hvort það þurfi á aðstoðinni að halda. Viðbrögð við neyðarástandi, segir framkvæmdastjóri Samhjálpar. Ekki er vitað hvaða breytingar verða gerðar á ríkisstjórninni en allt mun það skýrast á laugardaginn þegar ríkisráð kemur saman til fundar á Bessastöðum. Mögulega skipta flokkar á ráðuneytum en það gæti líka orðið að ráðherrum Sjálfstæðisflokks verði einfaldlega hrókerað. Kosningar í Póllandi á sunnudaginn snúast ekki síst um hvort stjórnarflokkurinn Lög og réttlæti heldur völdum þriðja kjörtímabilið í röð. Kosningabaráttan hefur verið hörð og spurningar sem bornar eru upp í þjóðaratkvæðagreiðslu samhliða kjöri þingmanna hafa ýtt undir skautun í pólsku samfélagi. Málsmetandi rithöfundur þarf að greiða þúsund evrur í sekt fyrir að hafa farið niðrandi orðum um forsætisráðherra Ítalíu í sjónvarpsþætti. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

12. október 2023 Utanríkisráðherra Bandaríkjanna kom til Ísraels í dag og ítrekaði skilyrðislausan stuðning Bandaríkjastjórnar við ísraelsku þjóðina. Hlýrra loftslag og hopun jökla hefur aukið framleiðslugetu Landsvirkjunar umtalsvert á undanförnum tíu árum. Nýjum samráðsvettvangi lögreglu, sveitarfélaga, heilbrigðistofnana, skóla og fleiri er ætlað að vaka yfir samfélaginu og skipuleggja átaksverkefni gegn ofbeldi og áhættuhegðun. Stofnað verður til slíks samráðs í öllum landshlutum og er það þegar hafið á Austurlandi. Fólk sem þiggur máltíðir á kaffistofu Samhjálpar þarf nú að skrá sig sérstaklega þannig að unnt sé að meta hvort það þurfi á aðstoðinni að halda. Viðbrögð við neyðarástandi, segir framkvæmdastjóri Samhjálpar. Ekki er vitað hvaða breytingar verða gerðar á ríkisstjórninni en allt mun það skýrast á laugardaginn þegar ríkisráð kemur saman til fundar á Bessastöðum. Mögulega skipta flokkar á ráðuneytum en það gæti líka orðið að ráðherrum Sjálfstæðisflokks verði einfaldlega hrókerað. Kosningar í Póllandi á sunnudaginn snúast ekki síst um hvort stjórnarflokkurinn Lög og réttlæti heldur völdum þriðja kjörtímabilið í röð. Kosningabaráttan hefur verið hörð og spurningar sem bornar eru upp í þjóðaratkvæðagreiðslu samhliða kjöri þingmanna hafa ýtt undir skautun í pólsku samfélagi. Málsmetandi rithöfundur þarf að greiða þúsund evrur í sekt fyrir að hafa farið niðrandi orðum um forsætisráðherra Ítalíu í sjónvarpsþætti. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

11. október 2023 Afsögn fjármálaráðherra var lítið rædd í þingsal Alþingis en þeim mun meira á göngum þess. Magnús geir Eyjólfsson þingfréttamaður segir frá stemmningunni á þingi og Linda H. Blöndal ræðir við stjórnarandstöðuþingmennina Guðmund Inga Kristinsson, Þorgerði Katrínu Gunnarsdóttur og Jóhann Pál Jóhannsson. Fimm sjálfboðaliðar frá Rauða hálfmánanum hafa verið myrtir í stríðinu milli Hamas og Ísraels. Þar af létust fjórir bráðaliðar þegar ráðist var á þau við hjálparstörf í morgun. Valgerður Gréta Gröndal segir frá. Fyrsti snjórinn gæti fallið á höfuðborgarsvæðinu á morgun. Veðurviðvaranir taka gildi í kvöld. Veðurfræðingur á Veðurstofunni segir að veturinn kíki aðeins í stutta heimsókn en sé ekki kominn af fullum þunga. Urður Örlygsdóttir ræðir við Eirík Örn Jóhannsson veðurfræðing. Loðnuvinnslur þurfa mögulega að keyra á olíu í vetur að einhverju leyti, ef ekki rignir duglega næstu vikur og mánuði. Benedikt Sigurðsson ræðir við Hörð Arnarson. ----- Það kom verulega á óvart að öflugt öryggisnet hers og leyniþjónustu Ísraels skyldi bregðast svo illilega sem raun bar vitni þegar stórum hópi vopnaðra manna tókst aðfaranótt síðasta laugardags að ráðast inn í Ísrael á margvíslegum farartæjum, um leið og Hamas lét þúsundum eldflauga rigna yfir sunnanvert landið. Ásgeir Tómasson fjallar um málið. Það er sérstakt að strax sé farið að tala um nýtt ráðuneyti ráðherra sem segir af sér að mati prófessors í stjórnmálafræði og það hafi líka fært athyglina frá áliti umboðsmanns um hæfisbrest fjármálaráðherra við bankasöluna. Þetta segir Eva h. Önnudóttir, prófessor í stjórnmálafræði. Reynsla Norðmanna af laxeldi í sjó gæti verið Íslendingum lærdómsrík - og víti til varnaðar. Það er skoðun Pauls Larssons, prófessors við norska lögregluháskólann, sem hélt erindi í Háskólanum á Akureyri á dögunum. Þar gerði hann glæpi mannsins gegn náttúru og lífríki að umtalsefni sínu. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir ræðir við Guðmund Oddsson, afbrotafræðing og prófessor í félagsfræði. Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

11. október 2023 Afsögn fjármálaráðherra var lítið rædd í þingsal Alþingis en þeim mun meira á göngum þess. Magnús geir Eyjólfsson þingfréttamaður segir frá stemmningunni á þingi og Linda H. Blöndal ræðir við stjórnarandstöðuþingmennina Guðmund Inga Kristinsson, Þorgerði Katrínu Gunnarsdóttur og Jóhann Pál Jóhannsson. Fimm sjálfboðaliðar frá Rauða hálfmánanum hafa verið myrtir í stríðinu milli Hamas og Ísraels. Þar af létust fjórir bráðaliðar þegar ráðist var á þau við hjálparstörf í morgun. Valgerður Gréta Gröndal segir frá. Fyrsti snjórinn gæti fallið á höfuðborgarsvæðinu á morgun. Veðurviðvaranir taka gildi í kvöld. Veðurfræðingur á Veðurstofunni segir að veturinn kíki aðeins í stutta heimsókn en sé ekki kominn af fullum þunga. Urður Örlygsdóttir ræðir við Eirík Örn Jóhannsson veðurfræðing. Loðnuvinnslur þurfa mögulega að keyra á olíu í vetur að einhverju leyti, ef ekki rignir duglega næstu vikur og mánuði. Benedikt Sigurðsson ræðir við Hörð Arnarson. ----- Það kom verulega á óvart að öflugt öryggisnet hers og leyniþjónustu Ísraels skyldi bregðast svo illilega sem raun bar vitni þegar stórum hópi vopnaðra manna tókst aðfaranótt síðasta laugardags að ráðast inn í Ísrael á margvíslegum farartæjum, um leið og Hamas lét þúsundum eldflauga rigna yfir sunnanvert landið. Ásgeir Tómasson fjallar um málið. Það er sérstakt að strax sé farið að tala um nýtt ráðuneyti ráðherra sem segir af sér að mati prófessors í stjórnmálafræði og það hafi líka fært athyglina frá áliti umboðsmanns um hæfisbrest fjármálaráðherra við bankasöluna. Þetta segir Eva h. Önnudóttir, prófessor í stjórnmálafræði. Reynsla Norðmanna af laxeldi í sjó gæti verið Íslendingum lærdómsrík - og víti til varnaðar. Það er skoðun Pauls Larssons, prófessors við norska lögregluháskólann, sem hélt erindi í Háskólanum á Akureyri á dögunum. Þar gerði hann glæpi mannsins gegn náttúru og lífríki að umtalsefni sínu. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir ræðir við Guðmund Oddsson, afbrotafræðing og prófessor í félagsfræði. Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

10. október 2023 Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra segir að afsögn fjármálaráðherra sé virðingarverð. Hún hafi óhjákvæmilega áhrif á ríkisstjórnina en milli þeirra ríki traust. Haukur Arnþórsson stjórnsýslufræðingur lýsir ánægju með að fjármálaráðherra hafi ekki látið reyna á hæfi sitt í embætti fyrir dómstólum heldur frekar vikið. Ráðherrar sem yfirmenn framkvæmdavaldsins þurfi að fylgja flóknu regluverki í sínum verkefnu og megi ekki hygla einni atvinnugrein eða frændfólki. Hólmganga Vinstri grænna og Sjálfstæðisflokksins segir formaður miðflokksins um afsögn fjármálaráðherra. Stjórnvöld í Finnlandi segja einsýnt að skemmdarverk hafi verið unnin á gasleiðslu sem liggur yfir Finnska flóa til Eistlands. Þau neita að tjá sig um um hver hafi verið að verki. Í stríði milli Ísraels og Hamas, eins og í öðrum stríðum, eru það börn sem þjást mest, segir Barnahjálp Sameinuðu þjóðanna. Rafmagns- og vatnsleysi á Gaza sé lífshættulegt. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kári Guðmundsson. Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir

10. október 2023 Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra segir að afsögn fjármálaráðherra sé virðingarverð. Hún hafi óhjákvæmilega áhrif á ríkisstjórnina en milli þeirra ríki traust. Haukur Arnþórsson stjórnsýslufræðingur lýsir ánægju með að fjármálaráðherra hafi ekki látið reyna á hæfi sitt í embætti fyrir dómstólum heldur frekar vikið. Ráðherrar sem yfirmenn framkvæmdavaldsins þurfi að fylgja flóknu regluverki í sínum verkefnu og megi ekki hygla einni atvinnugrein eða frændfólki. Hólmganga Vinstri grænna og Sjálfstæðisflokksins segir formaður miðflokksins um afsögn fjármálaráðherra. Stjórnvöld í Finnlandi segja einsýnt að skemmdarverk hafi verið unnin á gasleiðslu sem liggur yfir Finnska flóa til Eistlands. Þau neita að tjá sig um um hver hafi verið að verki. Í stríði milli Ísraels og Hamas, eins og í öðrum stríðum, eru það börn sem þjást mest, segir Barnahjálp Sameinuðu þjóðanna. Rafmagns- og vatnsleysi á Gaza sé lífshættulegt. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kári Guðmundsson. Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir

9. október 2023 Á annað þúsund hafa fallið frá því að stríð braust út á laugardag milli stjórnarhersins í Ísrael og palestínskra vígamanna Hamas frá Gaza-svæðinu. Ísraelsher skaut helmingi fleiri flugskeytum yfir til Gaza í dag en um helgina. Kona frá Palestínu sem búið hefur á Íslandi lengi segir að Hamas-samtökin séu frelsishreyfing. Ræðismaður Íslands í Ísrael segir hins vegar að þau þrífist á hatri. Vinna hófst í gær við höfnina í Þorlákshöfn án þess að búið væri að veita leyfi fyrir framkvæmdum, sem voru kynntar í sumar. Misskilningur segir bæjarstjórinn. Umhverfisstofnun segir að ekki megi breyta strandlengjunni án hennar leyfis. ----------- Heilbrigðiskerfið erof brotakennt því þjónusta þess hefir ekki þróast nægilega út frá þörfum notenda heldur hafa veitendur ráðið för segir Runólfur Pálsson, forstjóri Landspítalans. Fjöldi þeirra sem þurfa umfangsmikla þjónustu hefur vaxið og þjónustan sem þeir þurfa getur verið flókin en ekki endilega mjög sérhæfð. Sérhæfingin haf gengið út yfir almenna þjónustu. Landlæknisembættið fylgist með ávísunum lækna á ópíóíða, segir Alma Möller landlæknir. Dregið hefur úr ávísunum lækna á þá undanfarin ár. Lögregla hefur aftur á móti lagt halda á margfallt meira af ópíóíðum undanfarin misseri. 17 létust af völdum ofneyslu ópíóíða á fyrstu sex mánuðum þessa árs. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Anna Lísa Hermannsdóttir

9. október 2023 Á annað þúsund hafa fallið frá því að stríð braust út á laugardag milli stjórnarhersins í Ísrael og palestínskra vígamanna Hamas frá Gaza-svæðinu. Ísraelsher skaut helmingi fleiri flugskeytum yfir til Gaza í dag en um helgina. Kona frá Palestínu sem búið hefur á Íslandi lengi segir að Hamas-samtökin séu frelsishreyfing. Ræðismaður Íslands í Ísrael segir hins vegar að þau þrífist á hatri. Vinna hófst í gær við höfnina í Þorlákshöfn án þess að búið væri að veita leyfi fyrir framkvæmdum, sem voru kynntar í sumar. Misskilningur segir bæjarstjórinn. Umhverfisstofnun segir að ekki megi breyta strandlengjunni án hennar leyfis. ----------- Heilbrigðiskerfið erof brotakennt því þjónusta þess hefir ekki þróast nægilega út frá þörfum notenda heldur hafa veitendur ráðið för segir Runólfur Pálsson, forstjóri Landspítalans. Fjöldi þeirra sem þurfa umfangsmikla þjónustu hefur vaxið og þjónustan sem þeir þurfa getur verið flókin en ekki endilega mjög sérhæfð. Sérhæfingin haf gengið út yfir almenna þjónustu. Landlæknisembættið fylgist með ávísunum lækna á ópíóíða, segir Alma Möller landlæknir. Dregið hefur úr ávísunum lækna á þá undanfarin ár. Lögregla hefur aftur á móti lagt halda á margfallt meira af ópíóíðum undanfarin misseri. 17 létust af völdum ofneyslu ópíóíða á fyrstu sex mánuðum þessa árs. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Anna Lísa Hermannsdóttir

06.10.2023 Willum Þór Þórsson heilbrigðisráðherra segir að stjórnvöld geri margt til að bregðast við ópíóíðafaraldrinum en mættu gera betur. Fjölga þurfi plássum í afeitrun til að stytta biðtíma sem nú er á sjöunda mánuð. Urður Örlygsdóttir ræddi við hann. Umhverfisáðherra hefur staðfest að veiðitímabil rjúpu verði frá 20. október til 21. nóvember í ár. Heimilt verður að stunda veiðarnar allan daginn frá föstudegi til þriðjudags. Ásta Hlín Magnúsdóttir talaði við Áka Ármann Jónsson, formann Skotvíss. Íranska baráttukonan Narges Mohammadi fær friðarverðlaun Nóbels í ár. Hún situr fangelsuð í heimalandi sínu eftir áralanga baráttu fyrir réttindum kvenna og mannréttindum almennt. Gísli Kristjánsson sagði frá. Ung börn voru tjóðruð í rúmum á vöggustofunni Suðurborg samkvæmt ótúgefinni bók Guðjóns Friðrikssonar sagnfræðings. Móðir sást örsjaldan á vöggustofunni. Aldrei faðir. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Guðjón. Dagur B. Eggertsson borgarstjóri segir í viðtali við Arnar Björnssonað bætur hljóti að koma til skoðunar til þeirra sem dvöldu á vöggustofum í Reykjavík á seinni hluta síðustu aldar. Einnig var rætt við Katrínu Jakobsdóttur forsætisráðherra Á Loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna, COP 28 sem haldin verður í nóvember þarf að byggja aftur upp trú almennings á því að þjóðir jarðar séu tilbúnar að takast á við ógnina sem felst í loftslagsbreytingum. Þetta segir Halldór Þorgeirsson, formaður loftslagsráðs, í viðtali við Jóhönnu Vigdísi Hjaltadóttur. Abdel Fattah al-Sisi, forseti Egyptalands, gefur kost á sér til endurkjörs í kosnin gum í desember. Þorgils Jónsson sagði frá. Umsjón: Ásgeir Tómasson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir

06.10.2023 Willum Þór Þórsson heilbrigðisráðherra segir að stjórnvöld geri margt til að bregðast við ópíóíðafaraldrinum en mættu gera betur. Fjölga þurfi plássum í afeitrun til að stytta biðtíma sem nú er á sjöunda mánuð. Urður Örlygsdóttir ræddi við hann. Umhverfisáðherra hefur staðfest að veiðitímabil rjúpu verði frá 20. október til 21. nóvember í ár. Heimilt verður að stunda veiðarnar allan daginn frá föstudegi til þriðjudags. Ásta Hlín Magnúsdóttir talaði við Áka Ármann Jónsson, formann Skotvíss. Íranska baráttukonan Narges Mohammadi fær friðarverðlaun Nóbels í ár. Hún situr fangelsuð í heimalandi sínu eftir áralanga baráttu fyrir réttindum kvenna og mannréttindum almennt. Gísli Kristjánsson sagði frá. Ung börn voru tjóðruð í rúmum á vöggustofunni Suðurborg samkvæmt ótúgefinni bók Guðjóns Friðrikssonar sagnfræðings. Móðir sást örsjaldan á vöggustofunni. Aldrei faðir. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Guðjón. Dagur B. Eggertsson borgarstjóri segir í viðtali við Arnar Björnssonað bætur hljóti að koma til skoðunar til þeirra sem dvöldu á vöggustofum í Reykjavík á seinni hluta síðustu aldar. Einnig var rætt við Katrínu Jakobsdóttur forsætisráðherra Á Loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna, COP 28 sem haldin verður í nóvember þarf að byggja aftur upp trú almennings á því að þjóðir jarðar séu tilbúnar að takast á við ógnina sem felst í loftslagsbreytingum. Þetta segir Halldór Þorgeirsson, formaður loftslagsráðs, í viðtali við Jóhönnu Vigdísi Hjaltadóttur. Abdel Fattah al-Sisi, forseti Egyptalands, gefur kost á sér til endurkjörs í kosnin gum í desember. Þorgils Jónsson sagði frá. Umsjón: Ásgeir Tómasson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir

Hvítir veggir, hvítir sloppar og börn í hvítum rúmum; þau skorti örvun og umhyggju á vöggustofum Reykjavíkur. Foreldrarnir fengu ekki að snerta þau og varla að heimsækja þau. Þetta hafði oft varanleg áhrif á líf og heilsu barnanna. Þau sættu illri meðferð að dómi nefndar sem hefur rannsakað starfsemina. Mannréttindaskrifstofa Reykjavíkur hefur aflýst fundi með tyrkneska körfuboltamanninum Enes Kanter Freedom sem hefur barist fyrir mannréttindum í heimalandi sínu en einnig gagnrýnt trans fólk. Forsetinn ætlar að hitta manninn. Einungis tveir þingmenn Norðvesturkjördæmis, af átta, boðuðu komu sína að hitta sveitarstjórnarmenn á Vestfjörðum. Stjórnarmaður í fjórðungssambandi Vestfjarða furðar sig á áhugaleysinu. Jón Fosse handhafi Nóbelsverðlaunana í bókmenntum í ár er krefjandi skáld fyrir nútímalesendur, segir Aðalsteinn Ásberg Sigurðsson rithöfundur, sem er útgefandi verkanna. Stuðningur við Úkraínumenn er að vonum helsta umræðuefnið á leiðtogafundi Evrópska stjórnmálavettvangsins í Granada á Spáni. Nýtt vandamál er þó komið upp sem einnig þarf að takast á við: fjöldaflótti armenskra íbúa frá héraðinu Nagorno-Karabakh í Aserbaísjan til Armeníu. Þangað streymdu rúmlega eitt hundrað þúsund manns á fáum sólarhringum. Áætlað er að eftir séu um tuttugu þúsund, flest í héraðshöfuðborginni Stepanakert. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Mark Eldred. Annalísa Hermannsdóttir stjórnaðir fréttaútsendingu.

Hvítir veggir, hvítir sloppar og börn í hvítum rúmum; þau skorti örvun og umhyggju á vöggustofum Reykjavíkur. Foreldrarnir fengu ekki að snerta þau og varla að heimsækja þau. Þetta hafði oft varanleg áhrif á líf og heilsu barnanna. Þau sættu illri meðferð að dómi nefndar sem hefur rannsakað starfsemina. Mannréttindaskrifstofa Reykjavíkur hefur aflýst fundi með tyrkneska körfuboltamanninum Enes Kanter Freedom sem hefur barist fyrir mannréttindum í heimalandi sínu en einnig gagnrýnt trans fólk. Forsetinn ætlar að hitta manninn. Einungis tveir þingmenn Norðvesturkjördæmis, af átta, boðuðu komu sína að hitta sveitarstjórnarmenn á Vestfjörðum. Stjórnarmaður í fjórðungssambandi Vestfjarða furðar sig á áhugaleysinu. Jón Fosse handhafi Nóbelsverðlaunana í bókmenntum í ár er krefjandi skáld fyrir nútímalesendur, segir Aðalsteinn Ásberg Sigurðsson rithöfundur, sem er útgefandi verkanna. Stuðningur við Úkraínumenn er að vonum helsta umræðuefnið á leiðtogafundi Evrópska stjórnmálavettvangsins í Granada á Spáni. Nýtt vandamál er þó komið upp sem einnig þarf að takast á við: fjöldaflótti armenskra íbúa frá héraðinu Nagorno-Karabakh í Aserbaísjan til Armeníu. Þangað streymdu rúmlega eitt hundrað þúsund manns á fáum sólarhringum. Áætlað er að eftir séu um tuttugu þúsund, flest í héraðshöfuðborginni Stepanakert. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Mark Eldred. Annalísa Hermannsdóttir stjórnaðir fréttaútsendingu.

Hafrannsóknastofnun leggur til að engar loðnuveiðar verði leyfðar á næsta fiskveiðiári. Framkvæmdastjóri Loðnuvinnslunnar segir fréttirnar ekki koma á óvart. Villti laxastofninn á að njóta vafans gagnvart eldislöxum samkvæmt drögum að stefnu um lagareldi. Heimildir til sjókvíaeldis gætu orðið að engu, hafi reglulegt strok úr kvíum mikil áhrif á villta laxinn. Matvælaráðherra segir stefnt á að hækka auðlindagjöld í sjókvíaeldi nær því sem tíðkast í nágrannalöndunum Noregi og Færeyjum. Formaður tollvarðafélags Svíþjóðar segir glæpaölduna í landinu ekki koma á óvart enda flæði fíkniefni inn í landið vegna niðurskurðar í landamæraeftirliti. Ung kona í breska hernum svipti sig lífi vegna linnulausar kynferðislegrar áreitni frá yfirmanni sínum. ---- Stefnumótun fyrir umgjörð og uppbyggingu lagareldis á og við Ísland til ársins 2040 var kynnt í morgun og sett inn í samráðsgátt stjórnvalda til umsagnar. Fjallað er um allt í senn landeldi, sjókvíaeldi, úthafseldi og þörungarækt en að vanda er það sjókvíaeldið sem fangar athyglina, enda ýmislegt þar sem betur má fara, samkvæmt nýlegum úttektum þar á. Fólki sem flýr frá Súdan yfir landamærin til Suður-Súdans fjölgar stöðugt. Borgarastríð hefur geisað í landinu frá því um miðjan apríl, kostað á áttunda þúsund lífið og hrakið yfir fimm milljónir á flótta, þar af tvær komma átta milljónir íbúa höfuðborgarinnar Khartoum. Eitt af hverjum tíu börnum sem send voru í sveit á árum áður varð fyrir eða varð vitni að ofbeldi meðan á dvöl stóð. Prófessor við Háskóla Íslands segir erfiðisvinnu, afskiptaleysi og líkamlegar refsingar meðal þess sem sé þessum hópi minnisstætt.

Hafrannsóknastofnun leggur til að engar loðnuveiðar verði leyfðar á næsta fiskveiðiári. Framkvæmdastjóri Loðnuvinnslunnar segir fréttirnar ekki koma á óvart. Villti laxastofninn á að njóta vafans gagnvart eldislöxum samkvæmt drögum að stefnu um lagareldi. Heimildir til sjókvíaeldis gætu orðið að engu, hafi reglulegt strok úr kvíum mikil áhrif á villta laxinn. Matvælaráðherra segir stefnt á að hækka auðlindagjöld í sjókvíaeldi nær því sem tíðkast í nágrannalöndunum Noregi og Færeyjum. Formaður tollvarðafélags Svíþjóðar segir glæpaölduna í landinu ekki koma á óvart enda flæði fíkniefni inn í landið vegna niðurskurðar í landamæraeftirliti. Ung kona í breska hernum svipti sig lífi vegna linnulausar kynferðislegrar áreitni frá yfirmanni sínum. ---- Stefnumótun fyrir umgjörð og uppbyggingu lagareldis á og við Ísland til ársins 2040 var kynnt í morgun og sett inn í samráðsgátt stjórnvalda til umsagnar. Fjallað er um allt í senn landeldi, sjókvíaeldi, úthafseldi og þörungarækt en að vanda er það sjókvíaeldið sem fangar athyglina, enda ýmislegt þar sem betur má fara, samkvæmt nýlegum úttektum þar á. Fólki sem flýr frá Súdan yfir landamærin til Suður-Súdans fjölgar stöðugt. Borgarastríð hefur geisað í landinu frá því um miðjan apríl, kostað á áttunda þúsund lífið og hrakið yfir fimm milljónir á flótta, þar af tvær komma átta milljónir íbúa höfuðborgarinnar Khartoum. Eitt af hverjum tíu börnum sem send voru í sveit á árum áður varð fyrir eða varð vitni að ofbeldi meðan á dvöl stóð. Prófessor við Háskóla Íslands segir erfiðisvinnu, afskiptaleysi og líkamlegar refsingar meðal þess sem sé þessum hópi minnisstætt.

Maður á sextugsaldri sem fannst látinn í heimahúsi í Bátavogi í austurborg Reykjavíkur á laugardagskvöld fyrir einni og hálfri viku var myrtur. Fimm flokka þyrfti til að mynda ríkisstjórn án Samfylkingarinnar miðað við niðurstöður Þjóðarpúls. Kaupmáttur dróst saman í fyrra, en jókst ekki eins og Hagstofa hafði áður greint frá. Búist er við að Seðlabankinn tilkynni á morgun um fimmtándu stýrivaxtahækkunina í röð. Nýtt bóluefni gegn HPV-veirunni veitir góða vörn gegn kynfæravörtum og krabbameini. Í fyrsta sinn verða önnur kyn en stúlkur bólusett. Þúsund manna lið frá Kenía fær það verkefni að aðstoða her og lögreglu á Haítí við að ráða niðurlögum glæpahópa sem halda þjóðinni í heljargreipum. Verndun villts lax og eftirlit með sjókvíaeldi er greinilega ekki í lagi, segir prófessor í umhverfisrétti sem telur Ísland bregðast skyldum sínum til að verja líffræðilega fjölbreytni. Ungliðahreyfing kínverska kommúnistaflokksins nýtir rappara - sem áður voru í ónáð - til að ná til ungs fólks. Flokkinn vantar nýtt blóð. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Kári Guðmundsson. Fréttaútsendingu stjórnaði Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

Maður á sextugsaldri sem fannst látinn í heimahúsi í Bátavogi í austurborg Reykjavíkur á laugardagskvöld fyrir einni og hálfri viku var myrtur. Fimm flokka þyrfti til að mynda ríkisstjórn án Samfylkingarinnar miðað við niðurstöður Þjóðarpúls. Kaupmáttur dróst saman í fyrra, en jókst ekki eins og Hagstofa hafði áður greint frá. Búist er við að Seðlabankinn tilkynni á morgun um fimmtándu stýrivaxtahækkunina í röð. Nýtt bóluefni gegn HPV-veirunni veitir góða vörn gegn kynfæravörtum og krabbameini. Í fyrsta sinn verða önnur kyn en stúlkur bólusett. Þúsund manna lið frá Kenía fær það verkefni að aðstoða her og lögreglu á Haítí við að ráða niðurlögum glæpahópa sem halda þjóðinni í heljargreipum. Verndun villts lax og eftirlit með sjókvíaeldi er greinilega ekki í lagi, segir prófessor í umhverfisrétti sem telur Ísland bregðast skyldum sínum til að verja líffræðilega fjölbreytni. Ungliðahreyfing kínverska kommúnistaflokksins nýtir rappara - sem áður voru í ónáð - til að ná til ungs fólks. Flokkinn vantar nýtt blóð. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Kári Guðmundsson. Fréttaútsendingu stjórnaði Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

2. október 2023 Ákærum um undirbúning hryðjuverka var í dag öðru sinni vísað frá í Héraðsdómi Reykjavíkur. Verjandi segir rannsókn hryðjuverkamálsins hafa miðað að því að sanna kenningar sem lögregla setti fram á blaðamannafundi. Nærri fimmtíu ungmenni hafa fallið í átökum glæpagengja í Svíþjóð undanfarin ár, yfir þrjú hundruð hafa verið myrtir á sjö árum. Samfylkingin boðar breytingar á skattkerfinu til að fjármagna tveggja kjörtímabila áætlun um forgangsröðun flokksins í heilbrigðis- og öldrunarmálum Donald Trump fyrrverandi Bandaríkjaforseti mætti fyrir dómara í New York í dag, sakaður um fjársvik. Krafist er að hann fái ekki að stunda viðskipti í ríkinu framar. Þróun mRNA-bóluefna olli straumhvörfum og á eftir að leiða til frekari uppgötvana á næstu árum segir Ingileif Jónsdóttir, ónæmisfræðingur og deildarstjóri hjá Íslenskri erfðagreiningu. Vísindamennirnir sem þróuðu mRNA-bóluefnin fá Nóbelsverðlaun í læknisfræði í ár. Úkraínumenn eru vongóðir um áframhaldandi fjárstuðning frá Bandaríkjunum þrátt fyrir að samkvæmt nýsamþykktum bráðabirgðafjárlögum sé ekki gert ráð fyrir honum. Það þarf að fjölga læknisviðtölum í gegnum skjá óháð búsetu, virkja sjúklinga, nýta tækni og skoða betur hver vinnur hvaða verk innan heilbrigðiskerfisins. Þetta segir Ólafur Baldursson sem leiðir hóp á vegum heilbrigðisráðherra um framtíð læknisþjónustu. Metúrhelli varð með stuttum fyrirvara í New York-borg fyrir helgi og olli miklum flóðum, einkum í Brooklyn og Queens. Borgaryfirvöld hafa sætt gagnrýni fyrir viðbrögð sín, sérstaklega Eric Adams borgarstjóri.

2. október 2023 Ákærum um undirbúning hryðjuverka var í dag öðru sinni vísað frá í Héraðsdómi Reykjavíkur. Verjandi segir rannsókn hryðjuverkamálsins hafa miðað að því að sanna kenningar sem lögregla setti fram á blaðamannafundi. Nærri fimmtíu ungmenni hafa fallið í átökum glæpagengja í Svíþjóð undanfarin ár, yfir þrjú hundruð hafa verið myrtir á sjö árum. Samfylkingin boðar breytingar á skattkerfinu til að fjármagna tveggja kjörtímabila áætlun um forgangsröðun flokksins í heilbrigðis- og öldrunarmálum Donald Trump fyrrverandi Bandaríkjaforseti mætti fyrir dómara í New York í dag, sakaður um fjársvik. Krafist er að hann fái ekki að stunda viðskipti í ríkinu framar. Þróun mRNA-bóluefna olli straumhvörfum og á eftir að leiða til frekari uppgötvana á næstu árum segir Ingileif Jónsdóttir, ónæmisfræðingur og deildarstjóri hjá Íslenskri erfðagreiningu. Vísindamennirnir sem þróuðu mRNA-bóluefnin fá Nóbelsverðlaun í læknisfræði í ár. Úkraínumenn eru vongóðir um áframhaldandi fjárstuðning frá Bandaríkjunum þrátt fyrir að samkvæmt nýsamþykktum bráðabirgðafjárlögum sé ekki gert ráð fyrir honum. Það þarf að fjölga læknisviðtölum í gegnum skjá óháð búsetu, virkja sjúklinga, nýta tækni og skoða betur hver vinnur hvaða verk innan heilbrigðiskerfisins. Þetta segir Ólafur Baldursson sem leiðir hóp á vegum heilbrigðisráðherra um framtíð læknisþjónustu. Metúrhelli varð með stuttum fyrirvara í New York-borg fyrir helgi og olli miklum flóðum, einkum í Brooklyn og Queens. Borgaryfirvöld hafa sætt gagnrýni fyrir viðbrögð sín, sérstaklega Eric Adams borgarstjóri.

29.09.2023 Útlendingastofnun mátti synja Venesúelabúum um alþjóðlega vernd, að mati kærunefndar útlendingamála. Á annað þúsund manns frá Venesúela geta búist við að vera send úr landi á næstunni. Ari Páll Karlsson sagði frá. Sænska hernum verður falið að aðstoða lögregluna við að ráða niðurlögum glæpagengja sem hafa orðið ellefu manns að bana í þessum mánuði. Vísbendingar eru um tengsl íslenskra glæpahópa við sænsk glæpasamtök sem staðið hafa í grimmilegum hjaðningavígum síðustu misseri. Ævar Örn Jósepsson og Ásgeir Tómasson sögðu frá. Rætt var við Runólf Þórhallsson aðstoðaryfirlögregluþjón. Færanlegt sjúkrahús sem Íslendingar fjármagna verður afhent Úkraínumönnum á næstunni. Bjarni Pétur Jónsson talaði við Þórdísi Kolbrúnu Reykfjörð Gylfadóttur utanríkisráðherra. Áratugum saman hefur verið rætt og stundum rifist um Sundabraut. Stefnt er að því að framkvæmdir hefjiist 2026 og kynningarfundir um umhverfisáhrif og breytingar á skipulagi verða í næstu viku. Á löngum tíma hefur verkefnið þróast og breyst segir Guðmundur Valur Guðmundsson, framkvæmdastjóri hjá Vegagerðinni. Til dæmis er ekki lengur í forgangi að tengja umferðina við miðborgina. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við Guðmund. Alberto Núñez Feijóo, leiðtoga Lýðflokksins PP á Spáni, mistókst í dag að tryggja sér stuðning meirihluta þingmanna til að mynda nýja ríkisstjórn. Pedro Sanchez, forsætisráðherra og formaður Sósíalistaflokksins, fær stjórnarmyndunarumboðið. Bandaríski öldungardeildarþingmaðurinn Dianne Feinstein er látin, níræð að aldri. Hún var elst þingmanna í deildinni. Meðalaldur þeirra er 65 ár. Umsjón með Speglinum hafði Ásgeir Tómasson. Magnús Þorsteinn Magnússon var tæknimaður og Annalísa Hermannsdóttir stýrði fréttaútsendingu.

29.09.2023 Útlendingastofnun mátti synja Venesúelabúum um alþjóðlega vernd, að mati kærunefndar útlendingamála. Á annað þúsund manns frá Venesúela geta búist við að vera send úr landi á næstunni. Ari Páll Karlsson sagði frá. Sænska hernum verður falið að aðstoða lögregluna við að ráða niðurlögum glæpagengja sem hafa orðið ellefu manns að bana í þessum mánuði. Vísbendingar eru um tengsl íslenskra glæpahópa við sænsk glæpasamtök sem staðið hafa í grimmilegum hjaðningavígum síðustu misseri. Ævar Örn Jósepsson og Ásgeir Tómasson sögðu frá. Rætt var við Runólf Þórhallsson aðstoðaryfirlögregluþjón. Færanlegt sjúkrahús sem Íslendingar fjármagna verður afhent Úkraínumönnum á næstunni. Bjarni Pétur Jónsson talaði við Þórdísi Kolbrúnu Reykfjörð Gylfadóttur utanríkisráðherra. Áratugum saman hefur verið rætt og stundum rifist um Sundabraut. Stefnt er að því að framkvæmdir hefjiist 2026 og kynningarfundir um umhverfisáhrif og breytingar á skipulagi verða í næstu viku. Á löngum tíma hefur verkefnið þróast og breyst segir Guðmundur Valur Guðmundsson, framkvæmdastjóri hjá Vegagerðinni. Til dæmis er ekki lengur í forgangi að tengja umferðina við miðborgina. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við Guðmund. Alberto Núñez Feijóo, leiðtoga Lýðflokksins PP á Spáni, mistókst í dag að tryggja sér stuðning meirihluta þingmanna til að mynda nýja ríkisstjórn. Pedro Sanchez, forsætisráðherra og formaður Sósíalistaflokksins, fær stjórnarmyndunarumboðið. Bandaríski öldungardeildarþingmaðurinn Dianne Feinstein er látin, níræð að aldri. Hún var elst þingmanna í deildinni. Meðalaldur þeirra er 65 ár. Umsjón með Speglinum hafði Ásgeir Tómasson. Magnús Þorsteinn Magnússon var tæknimaður og Annalísa Hermannsdóttir stýrði fréttaútsendingu.

28. september 2023. 32 ára karlmaður var handtekinn í Rotterdam í Hollandi síðdegis eftir banvænar skotárásir í íbúð og á sjúkrahúsi. Félags- og vinnumarkaðsráðherra segir lokuð búsetuúrræði ekki geta leyst vanda sem upp sé kominn vegna fólks sem fengið hafi endanlega synjun um alþjóðlega vernd. Dómsmálaráðherra er ósátt við nýjan samning ríkisins við Rauða krossinn um neyðaraðstoð fyrir þennan hóp. Verðbólga mælist átta prósent og hefur hækkað lítils háttar frá fyrri mánuði. Verðbólgan fór mest í um tíu prósent í byrjun árs. Hagfræðingur Íslandsbanka, segist gera ráð fyrir að verðbólgan mjakist hægt niður á næstu mánuðum. Ringulreið, hópþrýstingur og hefndarhugur einkenndi hnífaárás á skemmtistaðnum Bankastræti Club þann 17. nóvember í fyrra. Hópur manna sem réðst að þremenningum á staðnum sagðist fyrir dómi hafa fengið nóg af hótunum þeirra og ofbeldi. Lilja Alfreðsdóttir menningar- og viðskiptaráðherra segir að Samkeppniseftirlitið sé fámennt en að fjárframlög hafi aukist. Sérstök umræða um Samkeppniseftirlitið var á Alþingi í dag. Miklu skiptir að fólk hafi aðgang að áreiðanlegum fréttum en það er ekki bara fjölmiðlanna sjálfra að tryggja að fólk geti vinsað úr upplýsingaflaumnum sem á því dynur, segir Ingibjörg Þórðardóttir fyrrverandi ritstjóri hjá BBC og CNN og núverandi stjórnarmaður hjá Open Democracy og Coda story. Holskefla þjófnaða ríður yfir verslanir í Bretlandi. Vopnuð gengi sópa varningi í poka og hverfa á brott í skyndi. Tjónið nemur hátt úi milljarði sterlingspunda á ári. Námsárangur og ánægja hefur aukist meðal nemenda Háskólans á Akureyri eftir að fjarnám var bætt. Fjarkennsla við HA hófst fyrir 25 árum og situr skólinn því nokkuð framarlega á merinni í þeim málum. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir

28. september 2023. 32 ára karlmaður var handtekinn í Rotterdam í Hollandi síðdegis eftir banvænar skotárásir í íbúð og á sjúkrahúsi. Félags- og vinnumarkaðsráðherra segir lokuð búsetuúrræði ekki geta leyst vanda sem upp sé kominn vegna fólks sem fengið hafi endanlega synjun um alþjóðlega vernd. Dómsmálaráðherra er ósátt við nýjan samning ríkisins við Rauða krossinn um neyðaraðstoð fyrir þennan hóp. Verðbólga mælist átta prósent og hefur hækkað lítils háttar frá fyrri mánuði. Verðbólgan fór mest í um tíu prósent í byrjun árs. Hagfræðingur Íslandsbanka, segist gera ráð fyrir að verðbólgan mjakist hægt niður á næstu mánuðum. Ringulreið, hópþrýstingur og hefndarhugur einkenndi hnífaárás á skemmtistaðnum Bankastræti Club þann 17. nóvember í fyrra. Hópur manna sem réðst að þremenningum á staðnum sagðist fyrir dómi hafa fengið nóg af hótunum þeirra og ofbeldi. Lilja Alfreðsdóttir menningar- og viðskiptaráðherra segir að Samkeppniseftirlitið sé fámennt en að fjárframlög hafi aukist. Sérstök umræða um Samkeppniseftirlitið var á Alþingi í dag. Miklu skiptir að fólk hafi aðgang að áreiðanlegum fréttum en það er ekki bara fjölmiðlanna sjálfra að tryggja að fólk geti vinsað úr upplýsingaflaumnum sem á því dynur, segir Ingibjörg Þórðardóttir fyrrverandi ritstjóri hjá BBC og CNN og núverandi stjórnarmaður hjá Open Democracy og Coda story. Holskefla þjófnaða ríður yfir verslanir í Bretlandi. Vopnuð gengi sópa varningi í poka og hverfa á brott í skyndi. Tjónið nemur hátt úi milljarði sterlingspunda á ári. Námsárangur og ánægja hefur aukist meðal nemenda Háskólans á Akureyri eftir að fjarnám var bætt. Fjarkennsla við HA hófst fyrir 25 árum og situr skólinn því nokkuð framarlega á merinni í þeim málum. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir

Samskip krefjast bóta frá Eimskipi fyrir að hafa borið á félagið rangar sakargiftir í tengslum við sátt sem Eimskip gerði við Samkeppniseftirlitið. Ráðist var á ráðstefnugest sem bar hinsegin tákn í miðbæ Reykjavíkur í gærkvöld. Lögregla rannsakar hvort árásin hafi verið hatursglæpur. Fimmtíu þúsund hafa flúið Nagorno-Karabakh í vikunni. Hafrannsóknastofnun ætlar að endurskoða áhættumat erfðablöndunar laxa. Í ágúst sluppu um 3500 laxar úr einni kví Arctic Fish í Patreksfirði. Storytel hyggst nota gervigreind við þýðingar á erlendum bókum - yfir á íslensku. Dómsmálaráðherra New York ríkis krefst þess að Donald Trump, fyrrverandi forseti Bandaríkjanna greiði 250 milljónir dollara í skaðabætur fyrir að hafa ofmetið eignir sínar umtalsvert. Þetta á hann að hafa gert til að blekkja banka og tryggingafélög til að fá lán á hagstæðum kjörum. Það er mörgum fullorðnum lokuð bók hvað ungmenni aðhafast á samfélagsmiðlum. Þórður Kristinsson doktorsnemi og framhaldsskólakennari hefur fengið að skoða efni sem unglingar á grunnskólaaldri sjá á TikTok. Hann segir að þau hagi sér með mjög kynjuðum hætti á samfélagsmiðlum. Hann segir að það sé komið nýtt félagslegt handrit - að það megi gráta og segja frá erfiðum upplifunum en það þurfi að fylgja ákveðnu skapalóni til að það sé félagslega samþykkt. Loftslagsþolið Ísland er yfirskriftin á skýrslu sem unnin var fyrir umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytið og birt var í gær. Skýrslan inniheldur tillögur stýrihóps á vegum ráðuneytisins fyrir gerð landsáætlunar um aðlögun að loftslagsbreytingum. Rætt er við Önnu Huldu Ólafsdóttur, sem á sæti í stýrihópnum og er yfir skrifstofu loftslagsþjónustu og aðlögunar á Veðurstofu Íslands. Umsjónarmaður var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður Magnús Þorsteinn Magnússon. Margrét Júlía Ingimarsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

Samskip krefjast bóta frá Eimskipi fyrir að hafa borið á félagið rangar sakargiftir í tengslum við sátt sem Eimskip gerði við Samkeppniseftirlitið. Ráðist var á ráðstefnugest sem bar hinsegin tákn í miðbæ Reykjavíkur í gærkvöld. Lögregla rannsakar hvort árásin hafi verið hatursglæpur. Fimmtíu þúsund hafa flúið Nagorno-Karabakh í vikunni. Hafrannsóknastofnun ætlar að endurskoða áhættumat erfðablöndunar laxa. Í ágúst sluppu um 3500 laxar úr einni kví Arctic Fish í Patreksfirði. Storytel hyggst nota gervigreind við þýðingar á erlendum bókum - yfir á íslensku. Dómsmálaráðherra New York ríkis krefst þess að Donald Trump, fyrrverandi forseti Bandaríkjanna greiði 250 milljónir dollara í skaðabætur fyrir að hafa ofmetið eignir sínar umtalsvert. Þetta á hann að hafa gert til að blekkja banka og tryggingafélög til að fá lán á hagstæðum kjörum. Það er mörgum fullorðnum lokuð bók hvað ungmenni aðhafast á samfélagsmiðlum. Þórður Kristinsson doktorsnemi og framhaldsskólakennari hefur fengið að skoða efni sem unglingar á grunnskólaaldri sjá á TikTok. Hann segir að þau hagi sér með mjög kynjuðum hætti á samfélagsmiðlum. Hann segir að það sé komið nýtt félagslegt handrit - að það megi gráta og segja frá erfiðum upplifunum en það þurfi að fylgja ákveðnu skapalóni til að það sé félagslega samþykkt. Loftslagsþolið Ísland er yfirskriftin á skýrslu sem unnin var fyrir umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytið og birt var í gær. Skýrslan inniheldur tillögur stýrihóps á vegum ráðuneytisins fyrir gerð landsáætlunar um aðlögun að loftslagsbreytingum. Rætt er við Önnu Huldu Ólafsdóttur, sem á sæti í stýrihópnum og er yfir skrifstofu loftslagsþjónustu og aðlögunar á Veðurstofu Íslands. Umsjónarmaður var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður Magnús Þorsteinn Magnússon. Margrét Júlía Ingimarsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

Það getur verið dýrkeypt að gera ekki samaburð á þeim kjörum sem bjóðast við endurfjármögnun á húsnæðislánum, segir Björn Berg Gunnarsson fjármálaráðgjafi. Fólk þarf að vera meðvitað um hve ódýrt það er að endurfjármaga lánin. Of hár blóðþrýstingur er vangreindur og vanmeðhöndlaður sjúkdómur sem getur leitt til nýrna-, hjarta- og heilasjúkdómum, segir Emil Lárus Sigurðsson prófessor við Háskóla Íslands. Mikill munur er á áhrifum kláms á ungmenni eftir því hvort þau leita að því sjálf eða ekki, segir Guðbjörg Hildur Kolbeins, dósents í fjölmiðlafræði. Stórir evrópskir bankar hagnast enn á fjármögnun og rekstri jarðefnaeldsneytisfyrirtækja, þvert á eigin loftslagsmarkmið. Áformað er að 10.000 manna, þétt og ?grænt" hverfi rísi í landi Keldna í Reykjavík. Kvennalið Íslands í fótbolta tapaði fyrir þýska landsliðinu með engu marki gegn fjórum. ----- Loftslagsþolið Ísland er yfirskriftin á skýrslu sem unnin var fyrir umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytið og birt var í dag. Skýrslan inniheldur tillögur stýrihóps á vegum ráðuneytisins fyrir gerð landsáætlunar um aðlögun að loftslagsbreytingum. Rætt er við Önnu Huldu Ólafsdóttur, sem á sæti í stýrihópnum og er yfir skrifstofu loftslagsþjónustu og aðlögunar á Veðurstofu Íslands. Það verður að stokka upp framhaldsskólakerfið, auka samstarf eða samvinnu á milli skóla segir Ásmundur Einar Daðason menntamálaráðherra. Elsa Eiríksdóttir dósent á menntavísindasviði Háskóla Íslands segir það vel geta verið til bóta að sameina skóla, en að vanda verði til verka.

Það getur verið dýrkeypt að gera ekki samaburð á þeim kjörum sem bjóðast við endurfjármögnun á húsnæðislánum, segir Björn Berg Gunnarsson fjármálaráðgjafi. Fólk þarf að vera meðvitað um hve ódýrt það er að endurfjármaga lánin. Of hár blóðþrýstingur er vangreindur og vanmeðhöndlaður sjúkdómur sem getur leitt til nýrna-, hjarta- og heilasjúkdómum, segir Emil Lárus Sigurðsson prófessor við Háskóla Íslands. Mikill munur er á áhrifum kláms á ungmenni eftir því hvort þau leita að því sjálf eða ekki, segir Guðbjörg Hildur Kolbeins, dósents í fjölmiðlafræði. Stórir evrópskir bankar hagnast enn á fjármögnun og rekstri jarðefnaeldsneytisfyrirtækja, þvert á eigin loftslagsmarkmið. Áformað er að 10.000 manna, þétt og ?grænt" hverfi rísi í landi Keldna í Reykjavík. Kvennalið Íslands í fótbolta tapaði fyrir þýska landsliðinu með engu marki gegn fjórum. ----- Loftslagsþolið Ísland er yfirskriftin á skýrslu sem unnin var fyrir umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytið og birt var í dag. Skýrslan inniheldur tillögur stýrihóps á vegum ráðuneytisins fyrir gerð landsáætlunar um aðlögun að loftslagsbreytingum. Rætt er við Önnu Huldu Ólafsdóttur, sem á sæti í stýrihópnum og er yfir skrifstofu loftslagsþjónustu og aðlögunar á Veðurstofu Íslands. Það verður að stokka upp framhaldsskólakerfið, auka samstarf eða samvinnu á milli skóla segir Ásmundur Einar Daðason menntamálaráðherra. Elsa Eiríksdóttir dósent á menntavísindasviði Háskóla Íslands segir það vel geta verið til bóta að sameina skóla, en að vanda verði til verka.

Kona hefur verið úrskurðuð í gæsluvarðhald til miðvikudags, vegna rannsóknar á andláti karls í Reykjavík á laugardag. Skipulagsmál hjá borginni urðu til þess að bygging hjúkrunarheimilis í Grafarvogi hefur tafist um tvö ár. Borgin segist tilbúin. Enn bætir í straum flóttamanna frá Nagorno-Karabakh til Armeníu. 54 gefa skýrslu í réttarhöldunum sem kennd eru við Bankastræti Club og hófust í dag. 40% eldri borgara segjast ekki finna til einmanaleika, en 6% segjast vera gífurlega einmana. Þetta eru niðurstöður könnunar sem Félagsvísindastofnun HÍ gerði fyrir félagsmálaráðuneytið. Fleiri upplifa tilfinningalegan einmanaleika en félagslegs einmanaleika, það er sakna náinna samskipta við fólk. Valdís Ólafsdóttir hafði varla tíma til að koma í stutt viðtal þegar Spegillinn rakst á hana um helgina. Hún er 87 ára og hefur nóg fyrir stafni. Hún segir að eldra fólk verði að drífa sig af stað ef það er einmana, annars grotni það niður. Það þýði ekkert að ?setjast á rassgatið og horfa út í loftið?. Ástandið á Litla-Hrauni er verra nú en það var fyrir tíu árum segir fangelsismálastjóri og húsnæðið sjálft gerir til dæmis ómögulegt að skilja fanga að og hefta flæði fíkniefna um fangelsið. Hann segir löngu tímabært að byggja nýtt fangelsi sem verði ekki geymsla eða ?letigarður fyrir slæpingja? heldur staður þar sem hægt er að byggja fólk upp. Ráðamenn í Íran keppast við að bæta samskiptin við nágrannaríki í Miðausturlöndum. Friðarsamkomulag milli Ísraelsmanna og Sádi-Araba kann að veða undirritað í byrjun næsta árs. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Mark Eldred. Annalísa Hermannsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

Kona hefur verið úrskurðuð í gæsluvarðhald til miðvikudags, vegna rannsóknar á andláti karls í Reykjavík á laugardag. Skipulagsmál hjá borginni urðu til þess að bygging hjúkrunarheimilis í Grafarvogi hefur tafist um tvö ár. Borgin segist tilbúin. Enn bætir í straum flóttamanna frá Nagorno-Karabakh til Armeníu. 54 gefa skýrslu í réttarhöldunum sem kennd eru við Bankastræti Club og hófust í dag. 40% eldri borgara segjast ekki finna til einmanaleika, en 6% segjast vera gífurlega einmana. Þetta eru niðurstöður könnunar sem Félagsvísindastofnun HÍ gerði fyrir félagsmálaráðuneytið. Fleiri upplifa tilfinningalegan einmanaleika en félagslegs einmanaleika, það er sakna náinna samskipta við fólk. Valdís Ólafsdóttir hafði varla tíma til að koma í stutt viðtal þegar Spegillinn rakst á hana um helgina. Hún er 87 ára og hefur nóg fyrir stafni. Hún segir að eldra fólk verði að drífa sig af stað ef það er einmana, annars grotni það niður. Það þýði ekkert að ?setjast á rassgatið og horfa út í loftið?. Ástandið á Litla-Hrauni er verra nú en það var fyrir tíu árum segir fangelsismálastjóri og húsnæðið sjálft gerir til dæmis ómögulegt að skilja fanga að og hefta flæði fíkniefna um fangelsið. Hann segir löngu tímabært að byggja nýtt fangelsi sem verði ekki geymsla eða ?letigarður fyrir slæpingja? heldur staður þar sem hægt er að byggja fólk upp. Ráðamenn í Íran keppast við að bæta samskiptin við nágrannaríki í Miðausturlöndum. Friðarsamkomulag milli Ísraelsmanna og Sádi-Araba kann að veða undirritað í byrjun næsta árs. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Mark Eldred. Annalísa Hermannsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

Flestir strokulaxarnir sem Hafrannsóknarstofnun hefur greint, voru kynþroska. Þetta er óvenjulegt, en í laxeldi er kynþroska laxa seinkað til þess að auka gæði fiskanna. Valur Grettisson ræddi við Guðna Guðbergsson, sviðsstjóra hjá Hafrannsóknastofnun. Héraðssaksóknari hefur ákært þrjá danska karlmenn í tengslum við umfangsmikið smygl á hundrað fimmtíu og sjö kílóum af hassi. Þeir voru handteknir í umfangsmiklum aðgerðum lögreglu úti fyrir Garðskaga í lok júní. Málaflokkur fatlaðra hefur verið vanfjármagnaður um 42 milljarða króna á fjögurra ára tímabili. Formaður Borgarráðs Reykjavíkurborgar segir það ekki ganga að ríki og sveitarfélög séu í reiptogi um svo viðkvæman málaflokk. Valur Grettisson ræddi við Einar Þorsteinsson formann borgarráðs Reykjavíkur. Starfsemi Landsbankans í höfuðstöðvunum í Austurstræti í Reykjavík er lokið. Þar var skellt í lás í síðasta sinn klukkan fjögur í dag. Gréta Sigríður Einarsdóttir sagði frá og talaði við Jósep Gíslason, starfsmann bankans, Helga Teit Helgason framkvæmdastjóra einstaklingssviðs og viðskiptavininn Sigríði. Að minnsta kosti þrír voru handteknir í aðgerð sérsveitar ríkislögreglustjóra í Flúðaseli í Reykjavík í dag. Ekki hefur gengið sem skyldi að finna réttu leiðina til að virkja rödd almennings við breytingar á stjórnarskrá að dómi Jóns Ólafssonar, prófessors í heimspeki. Hann telur hæpið að þrjár greinargerðir lögfræðinga sem birtust í síðustu viku verði upphaf að gefandi samtali. Hagstofan hefur gefið út áður óbirt manntal. Það var tekið 1981 og er 42 ára gamalt. Ragnhildur Thorlacius tók saman. Flóð færast sífellt í aukana í Miami í Flórída og víðar í suðurhlutanum. Vísindamenn telja að þriðjungur ríkisins verði orðinn umflotinn vatni um næstu aldamót. Ásgeir Tómasson sagði frá. Umsjón: Ásgeir Tómasson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

Flestir strokulaxarnir sem Hafrannsóknarstofnun hefur greint, voru kynþroska. Þetta er óvenjulegt, en í laxeldi er kynþroska laxa seinkað til þess að auka gæði fiskanna. Valur Grettisson ræddi við Guðna Guðbergsson, sviðsstjóra hjá Hafrannsóknastofnun. Héraðssaksóknari hefur ákært þrjá danska karlmenn í tengslum við umfangsmikið smygl á hundrað fimmtíu og sjö kílóum af hassi. Þeir voru handteknir í umfangsmiklum aðgerðum lögreglu úti fyrir Garðskaga í lok júní. Málaflokkur fatlaðra hefur verið vanfjármagnaður um 42 milljarða króna á fjögurra ára tímabili. Formaður Borgarráðs Reykjavíkurborgar segir það ekki ganga að ríki og sveitarfélög séu í reiptogi um svo viðkvæman málaflokk. Valur Grettisson ræddi við Einar Þorsteinsson formann borgarráðs Reykjavíkur. Starfsemi Landsbankans í höfuðstöðvunum í Austurstræti í Reykjavík er lokið. Þar var skellt í lás í síðasta sinn klukkan fjögur í dag. Gréta Sigríður Einarsdóttir sagði frá og talaði við Jósep Gíslason, starfsmann bankans, Helga Teit Helgason framkvæmdastjóra einstaklingssviðs og viðskiptavininn Sigríði. Að minnsta kosti þrír voru handteknir í aðgerð sérsveitar ríkislögreglustjóra í Flúðaseli í Reykjavík í dag. Ekki hefur gengið sem skyldi að finna réttu leiðina til að virkja rödd almennings við breytingar á stjórnarskrá að dómi Jóns Ólafssonar, prófessors í heimspeki. Hann telur hæpið að þrjár greinargerðir lögfræðinga sem birtust í síðustu viku verði upphaf að gefandi samtali. Hagstofan hefur gefið út áður óbirt manntal. Það var tekið 1981 og er 42 ára gamalt. Ragnhildur Thorlacius tók saman. Flóð færast sífellt í aukana í Miami í Flórída og víðar í suðurhlutanum. Vísindamenn telja að þriðjungur ríkisins verði orðinn umflotinn vatni um næstu aldamót. Ásgeir Tómasson sagði frá. Umsjón: Ásgeir Tómasson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

Spegillinn 21. september 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Jón Þór Helgason Stjórn fréttaútsendingar: Júlía Margrét Ingimarsdóttir Formaður Sambands íslenskra sveitarfélaga segir samgöngusáttmála höfuðborgarsvæðisins í uppnámi eftir yfirlýsingar fjármálaráðherra í morgun um að útilokað sé að fjármagna hann í núverandi mynd. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir ræðir við Heiðu Björg Hilmisdóttur. Fulltrúaráð launamanna Birtu lífeyrissjóðs skorar á Pálmar Óla Magnússon, fyrrverandi stjórnanda hjá Samskipum, að víkja sæti í stjórn sjóðsins meðan rannsókn um samráð Eimskips og Samskipa stendur yfir. Ólafur Margeirsson, doktor í hagfræði, segir það ekki vera hlutverk seðlabankastjóra að ráðleggja lántakendum um lánaskilmála. Frumvarp um bann við hvalveiðum var rætt á þingi í dag. Vísun til nefndar var hins vegar frestað því deilt er um til hvaða nefndar vísa á málinu. Magnús Geir Eyjólfsson ræðir við Andrés Inga Jónsson, þingmann Pírata. Sauðfé á Íslandi hefur fækkað stöðugt frá árinu 2017. Um 426.000 lömbum verður slátrað í haust en um 560.000 var slátrað 2017. Ásta Hlín Magnúsdóttir ræðir við Trausta Hjálmarsson. Nokkrir af þekktustu rithöfundum heims ætla að höfða mál gegn gervigreindarfyrirtækinu OpenAI fyrir ?markvissan og umfangsmikinn þjófnað í massavís?. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir ræðir við Ragnheiði Tryggvadóttur, framkvæmdastjóra RSÍ. --- Í vikunni gerðist það að stjórnvöld í Bretlandi og Svíþjóð, tveimur löndum sem síðustu ár hafa lagt mikla áherslu á aðgerðir gegn hlýnun Jarðar og yfirstandandi loftslagsbreytingum, bæði í orði og verki, ákváðu að draga úr aðgerðum í málaflokknum. Ævar Örn Jósepsson ræðir við Elvu Rakel Jónsdóttur, sviðsstjóra hjá Umhverfisstofnun á sviði loftslagsmála og hringrásarhagkerfis, um þennan viðsnúning. Tímamót eru yfirvofandi í fjölmiðlasögu heimsins. Rupert Murdoch tilkynnti í dag að hann hygðist láta af störfum sem stjórnarformaður fyrirtækjanna Fox Corporation og News Corp eftir rúmlega sjötíu ára starfsferil við fjölmiðla af öllu tagi. Ásgeir Tómasson segir frá. Slóvakar ganga að kjörborðinu eftir um næstu mánaðarmót, í kosningum sem gætu grafið undan samstöðu Evrópuríkja gagnvart Úkraínu. Leiðtogi flokksins sem þykir sigurstranglegastur samkvæmt könnunum, vill hætta stuðningi og vopnasendingum til Úkraínu. Innan við helmingur íbúa landsins segir Rússa ábyrga fyrir innrásinni í Úkraínu, og stuðningur við aðild Slóvakíu að Atlantshafsbandalaginu og Evrópusambandinu er á niðurleið. Björn Malmquist segir frá.

Spegillinn 21. september 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Jón Þór Helgason Stjórn fréttaútsendingar: Júlía Margrét Ingimarsdóttir Formaður Sambands íslenskra sveitarfélaga segir samgöngusáttmála höfuðborgarsvæðisins í uppnámi eftir yfirlýsingar fjármálaráðherra í morgun um að útilokað sé að fjármagna hann í núverandi mynd. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir ræðir við Heiðu Björg Hilmisdóttur. Fulltrúaráð launamanna Birtu lífeyrissjóðs skorar á Pálmar Óla Magnússon, fyrrverandi stjórnanda hjá Samskipum, að víkja sæti í stjórn sjóðsins meðan rannsókn um samráð Eimskips og Samskipa stendur yfir. Ólafur Margeirsson, doktor í hagfræði, segir það ekki vera hlutverk seðlabankastjóra að ráðleggja lántakendum um lánaskilmála. Frumvarp um bann við hvalveiðum var rætt á þingi í dag. Vísun til nefndar var hins vegar frestað því deilt er um til hvaða nefndar vísa á málinu. Magnús Geir Eyjólfsson ræðir við Andrés Inga Jónsson, þingmann Pírata. Sauðfé á Íslandi hefur fækkað stöðugt frá árinu 2017. Um 426.000 lömbum verður slátrað í haust en um 560.000 var slátrað 2017. Ásta Hlín Magnúsdóttir ræðir við Trausta Hjálmarsson. Nokkrir af þekktustu rithöfundum heims ætla að höfða mál gegn gervigreindarfyrirtækinu OpenAI fyrir ?markvissan og umfangsmikinn þjófnað í massavís?. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir ræðir við Ragnheiði Tryggvadóttur, framkvæmdastjóra RSÍ. --- Í vikunni gerðist það að stjórnvöld í Bretlandi og Svíþjóð, tveimur löndum sem síðustu ár hafa lagt mikla áherslu á aðgerðir gegn hlýnun Jarðar og yfirstandandi loftslagsbreytingum, bæði í orði og verki, ákváðu að draga úr aðgerðum í málaflokknum. Ævar Örn Jósepsson ræðir við Elvu Rakel Jónsdóttur, sviðsstjóra hjá Umhverfisstofnun á sviði loftslagsmála og hringrásarhagkerfis, um þennan viðsnúning. Tímamót eru yfirvofandi í fjölmiðlasögu heimsins. Rupert Murdoch tilkynnti í dag að hann hygðist láta af störfum sem stjórnarformaður fyrirtækjanna Fox Corporation og News Corp eftir rúmlega sjötíu ára starfsferil við fjölmiðla af öllu tagi. Ásgeir Tómasson segir frá. Slóvakar ganga að kjörborðinu eftir um næstu mánaðarmót, í kosningum sem gætu grafið undan samstöðu Evrópuríkja gagnvart Úkraínu. Leiðtogi flokksins sem þykir sigurstranglegastur samkvæmt könnunum, vill hætta stuðningi og vopnasendingum til Úkraínu. Innan við helmingur íbúa landsins segir Rússa ábyrga fyrir innrásinni í Úkraínu, og stuðningur við aðild Slóvakíu að Atlantshafsbandalaginu og Evrópusambandinu er á niðurleið. Björn Malmquist segir frá.

Hægari sala fasteigna hefur valdið því að skuldir byggingageirans við bankana hafa aukist um 68 milljarða króna síðustu tólf mánuði. Það er ekki áhyggjuefni enn sem komið er, segir Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri. Volodymyr Zelenskí forseti Úkraínu vill að Rússar verði sviptir neitunarvaldi í öryggisráði Sameinuðu þjóðanna. Þeir hafi gert ráðið gagnslaust með beitingu neitunarvaldsins. Barnahús metur öll tilvik sem barnaverndarnefndir senda til hennar vegna mögulegra kynferðisbrota barna, segir Ólöf Ásta Farestveit, forstjóri Barna- og fjölskyldustofu. Sum mál eigi ekki heima í Barnahúsi. Matvælastofnun boðar afléttingu á tímabundnu banni við hvalveiðum Hvals 8, að uppfylltum skilyrðum. Það er allt uppávið í uppsjávarfiski og gósentíð segir Hjörvar Ólafsson, skipstjóri á Berki, sem landaði 1.700 tonnum af síld í Neskaupstað í fyrrinótt eftir rúmlega sólarhrings veiðiferð. NIðurrif Íslandsbankahússins á Kirkjusandi verður boðið út á næstu vikum. Margt þarf að gera til að tryggja að myglugró berist ekki víða, það þarf að huga að vindátt og mögulega væta húsið segir Kjartan Smári Ólafsson, framkvæmdastjóri Íslandssjóða. -------------- Forsætisráðherra Bretlands segist ætla að milda aðgerðir til að ná kolefnishlutleysi fyrir árið 2050 og fylgja raunsærri nálgun en hingað til. Ákvörðun hans mælist misjafnlega fyrir. Þar á meðal er forseti neðri málstofu þingsins sagður ævareiður. Krakkar og klám, unglingar og kynlíf, þetta eru óþægileg umræðuefni og vandræðaleg. Við viljum eðlilega leyfa börnum að vera börn sem lengst og hlífa þeim. En við viljum kannski líka hlífa okkur við tilhugsuninni og samtalinu. Kristín Blöndal Ragnarsdóttir veitir forstöðu verkefni Hafnarfjarðarbæjar um kynja- og kynfræðslu og kennir í Lækjaskóla. Spegillinn hitti Kristínu og spurði hana hvað krakkar, bæði börn og unglingar sæju á netinu. Mikill styr hefur staðið um sameiningaráform Ásmundar Einars Daðasonar, mennta- og barnamálaráðherra um framhaldsskólana á Akureyri. Karli Frímannssyni, skólameistara MA líst fremur illa á sameining en Sigríður Huld Jónsdóttir skólameistari í VMA telur að einn og öflgur skóli væri til bóta. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir tók saman. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Jón Þór Helgason. Stjórn útsendingar fréttahluta: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir

Hægari sala fasteigna hefur valdið því að skuldir byggingageirans við bankana hafa aukist um 68 milljarða króna síðustu tólf mánuði. Það er ekki áhyggjuefni enn sem komið er, segir Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri. Volodymyr Zelenskí forseti Úkraínu vill að Rússar verði sviptir neitunarvaldi í öryggisráði Sameinuðu þjóðanna. Þeir hafi gert ráðið gagnslaust með beitingu neitunarvaldsins. Barnahús metur öll tilvik sem barnaverndarnefndir senda til hennar vegna mögulegra kynferðisbrota barna, segir Ólöf Ásta Farestveit, forstjóri Barna- og fjölskyldustofu. Sum mál eigi ekki heima í Barnahúsi. Matvælastofnun boðar afléttingu á tímabundnu banni við hvalveiðum Hvals 8, að uppfylltum skilyrðum. Það er allt uppávið í uppsjávarfiski og gósentíð segir Hjörvar Ólafsson, skipstjóri á Berki, sem landaði 1.700 tonnum af síld í Neskaupstað í fyrrinótt eftir rúmlega sólarhrings veiðiferð. NIðurrif Íslandsbankahússins á Kirkjusandi verður boðið út á næstu vikum. Margt þarf að gera til að tryggja að myglugró berist ekki víða, það þarf að huga að vindátt og mögulega væta húsið segir Kjartan Smári Ólafsson, framkvæmdastjóri Íslandssjóða. -------------- Forsætisráðherra Bretlands segist ætla að milda aðgerðir til að ná kolefnishlutleysi fyrir árið 2050 og fylgja raunsærri nálgun en hingað til. Ákvörðun hans mælist misjafnlega fyrir. Þar á meðal er forseti neðri málstofu þingsins sagður ævareiður. Krakkar og klám, unglingar og kynlíf, þetta eru óþægileg umræðuefni og vandræðaleg. Við viljum eðlilega leyfa börnum að vera börn sem lengst og hlífa þeim. En við viljum kannski líka hlífa okkur við tilhugsuninni og samtalinu. Kristín Blöndal Ragnarsdóttir veitir forstöðu verkefni Hafnarfjarðarbæjar um kynja- og kynfræðslu og kennir í Lækjaskóla. Spegillinn hitti Kristínu og spurði hana hvað krakkar, bæði börn og unglingar sæju á netinu. Mikill styr hefur staðið um sameiningaráform Ásmundar Einars Daðasonar, mennta- og barnamálaráðherra um framhaldsskólana á Akureyri. Karli Frímannssyni, skólameistara MA líst fremur illa á sameining en Sigríður Huld Jónsdóttir skólameistari í VMA telur að einn og öflgur skóli væri til bóta. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir tók saman. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Jón Þór Helgason. Stjórn útsendingar fréttahluta: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir

Appelsínugul veðurviðvörun vegna rigningar á Austfjörðum og rýming á Seyðisfirði er enn í gildi. Hringveginum hefur verið lokað frá Skaftafelli að Jökulsárlóni vegna veðurs. Ásmundur Einar Daðason, mennta- og barnamálaráðherra segir að áform um sameiningu framhaldsskóla á Akureyri breytist fáist meira fé. Karlmaður á fimmtugsaldri var í Héraðsdómi Reykjaness í dag dæmdur í átta ára fangelsi fyrir ítrekuð kynferðisbrot gegn dóttur sinni. Gísli Rafn Ólafsson, þingmaður Pírata, segir að skýra þurfi betur skilgreininguna á nánu sambandi í hegningarlögum, sem var breytt 2016 til að undirstrika hve alvarlegt heimilisofbeldi væri. Skýrsla Ríkisendurskoðunar leiðir í ljós að veikindadögum hefur fjölgað verulega á síðustu árum innan Sinfóníuhljómsveitar Íslands. Starfsfólk hefur upplifað vanvirðingu, ofbeldi og kynþáttafordóma; þá hefur hljóðfæraleikari stefnt hljómsveitinni fyrir brottrekstur. Borgarfulltrúar eru ekki á einu máli um hvort setja allsherjar símabann í grunnskólum Reykjavíkur. Belgíski söngvarinn Lou Deprijck sem er hvað þekktastur fyrir að hafa samið pönk smellinn Ça plane pour moi er látinn ------- Það kólnar mjög milli Indlands og Kanada. Viðræður um fríverslunarsamning þeirra á milli eru í uppnámi eftir að Justin Trudeau sagði að hugsanleg tengsl væru milli útsendara indversku stjórnarinnar og morðs á kanadískum ríkisborgara, Hardeep Singh Nijjar. Rektor Háskóla Íslands telur að boðaðar breytingar á fjármögnun háskólanna hafi talsverð áhrif á skólastarfið. Horft sé til fleiri þátta en áður og veigamesta breytingin sú að fé fylgi einingum sem nemendur ljúka og skólinn verði að hlú að þeim. Meira en 150 þjóðarleiðtogar eru komnir til New York-borgar vegna ráðherraviku allsherjarþings Sameinuðu þjóðanna, með tilheyrandi röskun fyrir borgarbúa. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Jón Þór Helgason. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir

Appelsínugul veðurviðvörun vegna rigningar á Austfjörðum og rýming á Seyðisfirði er enn í gildi. Hringveginum hefur verið lokað frá Skaftafelli að Jökulsárlóni vegna veðurs. Ásmundur Einar Daðason, mennta- og barnamálaráðherra segir að áform um sameiningu framhaldsskóla á Akureyri breytist fáist meira fé. Karlmaður á fimmtugsaldri var í Héraðsdómi Reykjaness í dag dæmdur í átta ára fangelsi fyrir ítrekuð kynferðisbrot gegn dóttur sinni. Gísli Rafn Ólafsson, þingmaður Pírata, segir að skýra þurfi betur skilgreininguna á nánu sambandi í hegningarlögum, sem var breytt 2016 til að undirstrika hve alvarlegt heimilisofbeldi væri. Skýrsla Ríkisendurskoðunar leiðir í ljós að veikindadögum hefur fjölgað verulega á síðustu árum innan Sinfóníuhljómsveitar Íslands. Starfsfólk hefur upplifað vanvirðingu, ofbeldi og kynþáttafordóma; þá hefur hljóðfæraleikari stefnt hljómsveitinni fyrir brottrekstur. Borgarfulltrúar eru ekki á einu máli um hvort setja allsherjar símabann í grunnskólum Reykjavíkur. Belgíski söngvarinn Lou Deprijck sem er hvað þekktastur fyrir að hafa samið pönk smellinn Ça plane pour moi er látinn ------- Það kólnar mjög milli Indlands og Kanada. Viðræður um fríverslunarsamning þeirra á milli eru í uppnámi eftir að Justin Trudeau sagði að hugsanleg tengsl væru milli útsendara indversku stjórnarinnar og morðs á kanadískum ríkisborgara, Hardeep Singh Nijjar. Rektor Háskóla Íslands telur að boðaðar breytingar á fjármögnun háskólanna hafi talsverð áhrif á skólastarfið. Horft sé til fleiri þátta en áður og veigamesta breytingin sú að fé fylgi einingum sem nemendur ljúka og skólinn verði að hlú að þeim. Meira en 150 þjóðarleiðtogar eru komnir til New York-borgar vegna ráðherraviku allsherjarþings Sameinuðu þjóðanna, með tilheyrandi röskun fyrir borgarbúa. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Jón Þór Helgason. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir

Gripið hefur verið til rýmingar á Seyðisfirði vegna mikillar úrkomu á Austurlandi. Appelsínugul veðurviðvörun tekur gildi á Austfjörðum á miðnætti og hættustig er í gildi vegna hættu á skriðuföllum. Rætt var við Dagnýju Erlu Ómarsdóttur fulltrúi sveitarstjóra á Seyðisfirði Sífellt fleiri fara í efnaskiptaaðgerðir á eigin vegum á einkastofum hér á landi eða erlendis þar sem skilyrði til að mega gangast undir aðgerð á borð við magaermi eða hjáveitu eru færri en á Landspítalanum. Undirbúningi og eftirfylgni er oft ábótavant og afleiðingarnar geta verið alvarlegar, segir Hildur Thors, yfirlæknir offituteymis Reykjalundar. Farið sé að líta á efnaskiptaskurðaðgerðir sem útlitsaðgerð. Fjölmörg skilyrði eru sett fyrir áframhaldandi urðun sorps í Álfsnesi í nýju samkomulagi sveitarfélaganna á höfuðborgarsvæðinu. Regína Ásvaldsdóttir bæjarstjóri Mosfellsbæjar segist ætla að fylgja fast eftir að þau verði uppfyllt. Bandaríkin og Íran skiptust í dag á fimm föngum, á grundvelli samkomulags sem var gert með milligöngu Katar. 700 millilítra flaska af vodka hækkar um tvö hundruð krónur við hækkun áfengisgjalds um áramót Breski leikarinn og uppistandarinn Russel Brand hefur verið kærður vegna kynferðisbrots sem á að hafa átt sér stað í Lundúnum árið 2003. Íslendingar ávísuðu fleiri undanþágulyfjum en Svíar á árunum 2020 og 2021. Slíkar ávísanir geta valdið neytendum erfiðleikum. Úkraínska hernum tókst í gærkvöld að rjúfa varnarlínu rússneska innrásarliðsins í grennd við borgina Bakhmút í Donetsk-héraði í austurhluta landsins eftir harða bardaga undanfarna mánuði. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Magnús Þorsteinn Magnússon. Annalísa Hermannsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

Gripið hefur verið til rýmingar á Seyðisfirði vegna mikillar úrkomu á Austurlandi. Appelsínugul veðurviðvörun tekur gildi á Austfjörðum á miðnætti og hættustig er í gildi vegna hættu á skriðuföllum. Rætt var við Dagnýju Erlu Ómarsdóttur fulltrúi sveitarstjóra á Seyðisfirði Sífellt fleiri fara í efnaskiptaaðgerðir á eigin vegum á einkastofum hér á landi eða erlendis þar sem skilyrði til að mega gangast undir aðgerð á borð við magaermi eða hjáveitu eru færri en á Landspítalanum. Undirbúningi og eftirfylgni er oft ábótavant og afleiðingarnar geta verið alvarlegar, segir Hildur Thors, yfirlæknir offituteymis Reykjalundar. Farið sé að líta á efnaskiptaskurðaðgerðir sem útlitsaðgerð. Fjölmörg skilyrði eru sett fyrir áframhaldandi urðun sorps í Álfsnesi í nýju samkomulagi sveitarfélaganna á höfuðborgarsvæðinu. Regína Ásvaldsdóttir bæjarstjóri Mosfellsbæjar segist ætla að fylgja fast eftir að þau verði uppfyllt. Bandaríkin og Íran skiptust í dag á fimm föngum, á grundvelli samkomulags sem var gert með milligöngu Katar. 700 millilítra flaska af vodka hækkar um tvö hundruð krónur við hækkun áfengisgjalds um áramót Breski leikarinn og uppistandarinn Russel Brand hefur verið kærður vegna kynferðisbrots sem á að hafa átt sér stað í Lundúnum árið 2003. Íslendingar ávísuðu fleiri undanþágulyfjum en Svíar á árunum 2020 og 2021. Slíkar ávísanir geta valdið neytendum erfiðleikum. Úkraínska hernum tókst í gærkvöld að rjúfa varnarlínu rússneska innrásarliðsins í grennd við borgina Bakhmút í Donetsk-héraði í austurhluta landsins eftir harða bardaga undanfarna mánuði. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Magnús Þorsteinn Magnússon. Annalísa Hermannsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

Spegillinn 15.09.2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Skólameistari í fjölbrautaskóla Garðabæjar telur ekki rétt að reka kennara þrátt fyrir að umdeildar bloggfærslur hans geti valdið nemendum vanlíðan. Kennarar við skólann eru margir ósáttir. Ásta Hlín Magnúsdóttir talaði við Kristin Þorsteinsson skólameistara og Petrúnu Björgu Jónsdóttur, kennara og hinseginfulltrúa skólans. Karl Frímannsson, skólameistari Menntaskólans á Akureyri, hefur dregið sig út úr vinnu við sameiningu MA og VMA vegna ummæla Ásmundar Einars Daðasonar, mennta- og barnamálaráðherra í fjölmiðlum. Persónuvernd Írlands hefur sektað kínverska samfélagsmiðlinn TikTok um 345 milljónir evra, sem jafngildir um 50 milljörðum íslenskra króna, vegna meðhöndlunar gagna árið 2020. Valgerður Gréta Gröndal sagði frá. Heimsmarkaðsverð á eldsneyti hefur hækkað umtalsvert á undanförnum mánuðum. Fátt bendir til þess að það lækki á næstunni, að mati Jóns Bjarka Bentssonar, aðalhagfræðings Íslandsbanka. Benedikt Sigurðsson talaði við hann. Rauði krossinn á Íslandi hefur sett af stað neyðarsöfnun vegna hamfaranna í Marokkó og Líbíu. Arnar Björnsson ræddi söfnunina viðp Odd Frey Þorsteinsson, kynningarstjóra RKÍ. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra segir að tillögur þær að stjórnarskrárbreytingum sem birtar voru í dag séu ekki hennar en þær byggist á mikilli vinnu sem á undan fór og vonar að þær verði grundvöllur samræðu og sáttar um stjórnarskrá. Hún fáist ekki nema allir horfi til framfara og ekki bara nákvæmlega eigin hugmynda. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við Katrínu. Eiginmaður Ernu Solbrerg, fyrrverandi forsætisráðherra Noregs, hefur viðurkennt að hafa blekkt konu sína og stundað umfangsmikil hlutabréfaviðskipti meðan hún stýrði landinu. Gísli Kristjánsson sagði frá. Bernie Taupin, einn þekktasti dægurtextahöfundur heims, sendi í vikunni frá sér ævisöguna Scattershot: Life, Music, Elton and Me. Þar segir hann frá vinnu sinni fyrir Elton John í meira en 50 ár og rifjar upp ýmislegt fleira. Ásgeir Tómasson tók saman.

Spegillinn 15.09.2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Skólameistari í fjölbrautaskóla Garðabæjar telur ekki rétt að reka kennara þrátt fyrir að umdeildar bloggfærslur hans geti valdið nemendum vanlíðan. Kennarar við skólann eru margir ósáttir. Ásta Hlín Magnúsdóttir talaði við Kristin Þorsteinsson skólameistara og Petrúnu Björgu Jónsdóttur, kennara og hinseginfulltrúa skólans. Karl Frímannsson, skólameistari Menntaskólans á Akureyri, hefur dregið sig út úr vinnu við sameiningu MA og VMA vegna ummæla Ásmundar Einars Daðasonar, mennta- og barnamálaráðherra í fjölmiðlum. Persónuvernd Írlands hefur sektað kínverska samfélagsmiðlinn TikTok um 345 milljónir evra, sem jafngildir um 50 milljörðum íslenskra króna, vegna meðhöndlunar gagna árið 2020. Valgerður Gréta Gröndal sagði frá. Heimsmarkaðsverð á eldsneyti hefur hækkað umtalsvert á undanförnum mánuðum. Fátt bendir til þess að það lækki á næstunni, að mati Jóns Bjarka Bentssonar, aðalhagfræðings Íslandsbanka. Benedikt Sigurðsson talaði við hann. Rauði krossinn á Íslandi hefur sett af stað neyðarsöfnun vegna hamfaranna í Marokkó og Líbíu. Arnar Björnsson ræddi söfnunina viðp Odd Frey Þorsteinsson, kynningarstjóra RKÍ. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra segir að tillögur þær að stjórnarskrárbreytingum sem birtar voru í dag séu ekki hennar en þær byggist á mikilli vinnu sem á undan fór og vonar að þær verði grundvöllur samræðu og sáttar um stjórnarskrá. Hún fáist ekki nema allir horfi til framfara og ekki bara nákvæmlega eigin hugmynda. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við Katrínu. Eiginmaður Ernu Solbrerg, fyrrverandi forsætisráðherra Noregs, hefur viðurkennt að hafa blekkt konu sína og stundað umfangsmikil hlutabréfaviðskipti meðan hún stýrði landinu. Gísli Kristjánsson sagði frá. Bernie Taupin, einn þekktasti dægurtextahöfundur heims, sendi í vikunni frá sér ævisöguna Scattershot: Life, Music, Elton and Me. Þar segir hann frá vinnu sinni fyrir Elton John í meira en 50 ár og rifjar upp ýmislegt fleira. Ásgeir Tómasson tók saman.

Hvalveiðiskipið Hvalur átta hefur verið kyrrsett eftir að veiðimönnum mistókst að aflífa langreyð í fyrsta skoti. Samkvæmt verulega hertum reglum matvælaráðherra þarf að skjóta hval tafarlaust aftur ef fyrsta skot geigar. Forstjóri Matvælastofnunar, Hrönn Ólína Jörundsdóttir segir að töluvert hafi liðið á milli skota. Bæjarráð Akureyrar er mótfallið sameiningu Menntaskólans og Verkmenntaskólans í bænum. Seðlabanki Evrópu hækkaði í dag stýrivexti á evrusvæðinu í tíunda skipti í röð. Bjarni Felixson fyrrverandi íþróttafréttamaður Ríkisútvarpsins er látinn. Hann varð áttatíu og sex ára. Bjarna var minnst í fréttatímanum. Pál Winkel fangelsismálastjóri skilur að fangar á Litla-Hrauni mótmæli bágum kjörum. Föngunum verði ekki refsað fyrir. Hunter Biden sonur Bandaríkjaforseta hefur verið ákærður fyrir vopnalagabrot. Borgin Derna í austurhluta landsins varð verst úti í óveðri í Líbíu á dögunum. Áætlað er að um 18-20.000 hafi látið lífið þegar tvær stíflur í nánd við borgina brustu og vatn fossaði um hana. 15% Íslendinga eru andvíg því að fólk ráði því sjálft hvernig það skilgreinir kyn sitt. Karlar eru mun andsnúari því en konur. Þetta sýnir könnun Fjölmiðlanefndar. Fjöldi aldraðra kemur til með að tvöfaldast á næstu tuttugu og fimm árum, og fólki í aldurshópnum áttatíu til áttatíu og níu ára gæti fjölgað um áttatíu og fimm prósent á næsta áratug. Umsjónarmaður var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Magnús Þorsteinn Magnússon. Annalísa Hermannsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

Hvalveiðiskipið Hvalur átta hefur verið kyrrsett eftir að veiðimönnum mistókst að aflífa langreyð í fyrsta skoti. Samkvæmt verulega hertum reglum matvælaráðherra þarf að skjóta hval tafarlaust aftur ef fyrsta skot geigar. Forstjóri Matvælastofnunar, Hrönn Ólína Jörundsdóttir segir að töluvert hafi liðið á milli skota. Bæjarráð Akureyrar er mótfallið sameiningu Menntaskólans og Verkmenntaskólans í bænum. Seðlabanki Evrópu hækkaði í dag stýrivexti á evrusvæðinu í tíunda skipti í röð. Bjarni Felixson fyrrverandi íþróttafréttamaður Ríkisútvarpsins er látinn. Hann varð áttatíu og sex ára. Bjarna var minnst í fréttatímanum. Pál Winkel fangelsismálastjóri skilur að fangar á Litla-Hrauni mótmæli bágum kjörum. Föngunum verði ekki refsað fyrir. Hunter Biden sonur Bandaríkjaforseta hefur verið ákærður fyrir vopnalagabrot. Borgin Derna í austurhluta landsins varð verst úti í óveðri í Líbíu á dögunum. Áætlað er að um 18-20.000 hafi látið lífið þegar tvær stíflur í nánd við borgina brustu og vatn fossaði um hana. 15% Íslendinga eru andvíg því að fólk ráði því sjálft hvernig það skilgreinir kyn sitt. Karlar eru mun andsnúari því en konur. Þetta sýnir könnun Fjölmiðlanefndar. Fjöldi aldraðra kemur til með að tvöfaldast á næstu tuttugu og fimm árum, og fólki í aldurshópnum áttatíu til áttatíu og níu ára gæti fjölgað um áttatíu og fimm prósent á næsta áratug. Umsjónarmaður var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Magnús Þorsteinn Magnússon. Annalísa Hermannsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

Samtök atvinnulífsins hefðu viljað verja óvæntum tekjuauka ríkissjóðs til að greiða niður skuldir fremur en að auka útgjöld. Anna Hrefna Ingimundardóttir aðstoðarframkvæmdastjóri SA telur að í fjárlagafrumvarpinu sé ekki nógu mikil áhersla lögð á aðgerðir til að draga úr verðbólgu og lækka vexti. Sjávarútvegurinn hefur dregið úr losun gróðurhúsalofttegunda um allt að helming síðasta aldarfjórðung. Daði Már Kristófersson hagfræðiprófessor telur að fiskveiðistjórnunarkerfið hafi skipt þar sköpum; Íslendingar séu leiðandi við samdrátt í losun við matvælaframleiðslu. Réttað verður yfir Birni Höcke, svæðisleiðtoga þjóðernisflokksins AfD í Þýskalandi. Hann er ákærður fyrir að nota slagorðið ?allt fyrir Þýskaland? í framboðsræðu sinni í maí 2021. Tveir fangar eru á flótta í Frakklandi. Þeir voru í vettvangsferð úti í skógi, sögðust þurfa að kasta af sér vatni og létu sig hverfa. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra flytur stefnuræðu sína í kvöld eins og venja er í byrjun þings. Stefnt er að því að ný þjóðarhöll fyrir innanhúsíþróttir verði tilbúin í árslok 2026 eða byrjun árs 2027, segir Gunnar Einarsson formaður framkvæmdarnefndar. Það er ári síðar en áður var ráðgert. Mikið sjónarspil varð á himninum yfir Íslandi í gærkvöld þegar vígahnöttur sveif í gegnum norðurljós og sprakk. ------------- Full ástæða er til að taka hatursorðræðu gegn hinsegin fólki alvarlega, að mati Maríu Rúnar Bjarnadóttur lögfræðings hjá Ríkislögreglustjóra. Embættinu hafa borist fleiri tilkynningar um hatursorðræðu og hatursglæpi í ár en í fyrra. Vladimír Pútín, forseti Rússlands, og Kim Jong Un, einvaldur í Norður-Kóreu hittust í dag á tveggja klukkustunda fundi í geimferðastöð í Síberíu. Ekkert hefur verið látið uppi um viðræður þeirra. Ásgeir Tómasson tók saman. Óheft lausaganga fjár fer ekki saman við endurheimt landgæða, að mati Ólafs G. Arnalds prófessors við Landbúnaðarháskólann. Ný rannsókn sýnir að vistkerfi víða um land eru illa farin upp til fjalla. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir

Samtök atvinnulífsins hefðu viljað verja óvæntum tekjuauka ríkissjóðs til að greiða niður skuldir fremur en að auka útgjöld. Anna Hrefna Ingimundardóttir aðstoðarframkvæmdastjóri SA telur að í fjárlagafrumvarpinu sé ekki nógu mikil áhersla lögð á aðgerðir til að draga úr verðbólgu og lækka vexti. Sjávarútvegurinn hefur dregið úr losun gróðurhúsalofttegunda um allt að helming síðasta aldarfjórðung. Daði Már Kristófersson hagfræðiprófessor telur að fiskveiðistjórnunarkerfið hafi skipt þar sköpum; Íslendingar séu leiðandi við samdrátt í losun við matvælaframleiðslu. Réttað verður yfir Birni Höcke, svæðisleiðtoga þjóðernisflokksins AfD í Þýskalandi. Hann er ákærður fyrir að nota slagorðið ?allt fyrir Þýskaland? í framboðsræðu sinni í maí 2021. Tveir fangar eru á flótta í Frakklandi. Þeir voru í vettvangsferð úti í skógi, sögðust þurfa að kasta af sér vatni og létu sig hverfa. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra flytur stefnuræðu sína í kvöld eins og venja er í byrjun þings. Stefnt er að því að ný þjóðarhöll fyrir innanhúsíþróttir verði tilbúin í árslok 2026 eða byrjun árs 2027, segir Gunnar Einarsson formaður framkvæmdarnefndar. Það er ári síðar en áður var ráðgert. Mikið sjónarspil varð á himninum yfir Íslandi í gærkvöld þegar vígahnöttur sveif í gegnum norðurljós og sprakk. ------------- Full ástæða er til að taka hatursorðræðu gegn hinsegin fólki alvarlega, að mati Maríu Rúnar Bjarnadóttur lögfræðings hjá Ríkislögreglustjóra. Embættinu hafa borist fleiri tilkynningar um hatursorðræðu og hatursglæpi í ár en í fyrra. Vladimír Pútín, forseti Rússlands, og Kim Jong Un, einvaldur í Norður-Kóreu hittust í dag á tveggja klukkustunda fundi í geimferðastöð í Síberíu. Ekkert hefur verið látið uppi um viðræður þeirra. Ásgeir Tómasson tók saman. Óheft lausaganga fjár fer ekki saman við endurheimt landgæða, að mati Ólafs G. Arnalds prófessors við Landbúnaðarháskólann. Ný rannsókn sýnir að vistkerfi víða um land eru illa farin upp til fjalla. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir

Fátt óvænt, eyðsla ekki aðhald, forystuleysi og ólíklegt að það vinni á verðbólgu, er meðal þess sem stjórnarandstaðan segir um fjárlagafrumvarpið. Þingveturinn litast væntanlega af kjarasamningum sem eru lausir í byrjun næsta árs, að dómi Bjarna Benediktssonar fjármálaráðherra; það sé þó fyrst og fremst vinnuveitenda og launþega að ná saman um kaup og kjör. Auka þarf fjölbreytileika í atvinnulífi á Seyðisfirði og finna framtíðarlausnir, segir Björn Ingimarsson, sveitarstjórinn í Múlaþingi. Uppsagnir hjá bolfiskvinnslu Síldarvinnslunnar séu vonbrigði þó að vitað hafi verið að í þær stefndi. Einn sakborninga í Bankastræti Club-málinu segist hafa sofið með brunavarnarteppi fyrir svefnherbergisglugganum af ótta við bensínsprengjur. Lögregla grunaði hann um að hafa skipulagt árásina í nóvember. Skipa á nefnd í fulltrúadeild Bandaríkjaþings til þess að rannsaka hvort ákæra beri Joe Biden Bandaríkjaforseta fyrir embættisglöp. Hann er sakaður um að hafa logið að þjóðinni um viðskipti sonar síns á erlendri grund. ---------------- Salan á eftirstandandi hlut ríkisins í Íslandsbanka á að vera opnari og með almennari nálgun en síðast segir Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra. Hann vonast til að hægt verði að selja hlutinn á næsta ári og borga niður skuldir ríkissjóðs - sem valda mikilli vaxtabyrði. Ragnhildur Thorlacius tók saman og rætt er fjármálaráðherra, fulltrúa ferðaþjónustunnar, atvinnurekenda og bifreiðaeigenda auk fólks á förnum vegi. Hægribylgja er í Noregi. Vinstriflokkar töpuðu meirihluta í stærstu bæjum í sveitarstjórnarkosningum um helgina. tVerkamannaflokkurinn er ekki lengur stærsti flokkur landsins eins og verið hefur í 99 ár. Í Ósló og Björgvin taka borgaraflokkarnir við völdum en tapið er mest hjá Græningjum. Úrslitin þykja marka þáttaskil í stjórnmálunum. Gísli Kristjánsson segir frá Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir

Fátt óvænt, eyðsla ekki aðhald, forystuleysi og ólíklegt að það vinni á verðbólgu, er meðal þess sem stjórnarandstaðan segir um fjárlagafrumvarpið. Þingveturinn litast væntanlega af kjarasamningum sem eru lausir í byrjun næsta árs, að dómi Bjarna Benediktssonar fjármálaráðherra; það sé þó fyrst og fremst vinnuveitenda og launþega að ná saman um kaup og kjör. Auka þarf fjölbreytileika í atvinnulífi á Seyðisfirði og finna framtíðarlausnir, segir Björn Ingimarsson, sveitarstjórinn í Múlaþingi. Uppsagnir hjá bolfiskvinnslu Síldarvinnslunnar séu vonbrigði þó að vitað hafi verið að í þær stefndi. Einn sakborninga í Bankastræti Club-málinu segist hafa sofið með brunavarnarteppi fyrir svefnherbergisglugganum af ótta við bensínsprengjur. Lögregla grunaði hann um að hafa skipulagt árásina í nóvember. Skipa á nefnd í fulltrúadeild Bandaríkjaþings til þess að rannsaka hvort ákæra beri Joe Biden Bandaríkjaforseta fyrir embættisglöp. Hann er sakaður um að hafa logið að þjóðinni um viðskipti sonar síns á erlendri grund. ---------------- Salan á eftirstandandi hlut ríkisins í Íslandsbanka á að vera opnari og með almennari nálgun en síðast segir Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra. Hann vonast til að hægt verði að selja hlutinn á næsta ári og borga niður skuldir ríkissjóðs - sem valda mikilli vaxtabyrði. Ragnhildur Thorlacius tók saman og rætt er fjármálaráðherra, fulltrúa ferðaþjónustunnar, atvinnurekenda og bifreiðaeigenda auk fólks á förnum vegi. Hægribylgja er í Noregi. Vinstriflokkar töpuðu meirihluta í stærstu bæjum í sveitarstjórnarkosningum um helgina. tVerkamannaflokkurinn er ekki lengur stærsti flokkur landsins eins og verið hefur í 99 ár. Í Ósló og Björgvin taka borgaraflokkarnir við völdum en tapið er mest hjá Græningjum. Úrslitin þykja marka þáttaskil í stjórnmálunum. Gísli Kristjánsson segir frá Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir

Björgunarsveitum í Marokkó gengur seint að koma til aðstoðar fólki sem missti allt í jarðskjálftanum á föstudagskvöld. Hátt í 2.700 hafa fundist látin. Höfuðkúpu­bein úr manni fund­ust í fyrri viku und­ir gólf­fjöl­um í risi Ráðherra­bú­staðar­ins við Tjarn­ar­götu, þar sem end­ur­bæt­ur standa yfir. Margrét Hallgrímsdóttir, skrifstofustjóri í forsætisráðuneytinu og fyrrverandi Þjóðminjavörður, gerir ráð fyrir að beinunum hafi verið komið fyrir í húsinu eftir að það var flutt frá Önundarfirði, þar sem það stóð upphaflega. Geðhjálp segir að því fari fjarri að fatlað fólk sé ofþjónustað. Fjármálaráðherra sendi fötluðu fólki kaldar kveðjur þegar hann segir að skoða þurfi hvort því sé veitt þjónusta umfram það sem lög bjóða. Setja á fullkomna gasmæla í hvern þéttbýliskjarna á Reykjanesskaga þar sem búast má við fleiri eldgosum á skaganum. Verið er að bæta viðbúnað Umhverfisstofnunar við eldgosum, í stað þess að redda mælum þegar gos er hafið. Formaður deildar sauðfjárbænda segir að göngur og réttir hafi gengið vel í haust en hefur áhyggjur af því að fleiri bændur bregði búi. Landbúnaðurinn hefur ekki aðgang að sama fé og fjárfestar sem kaupi upp jarðir. Laufey Lín Jónsdóttir tónlistarkona hefur slegið met Lady Gaga og Tonys Bennett á streymisveitunni Spotify í flokki djasstónlistar. Þing verður sett á morgun. Fjármálaráðherra hefur boðað miklar aðhaldsaðgerðir. Í vor og sumar hefur mikið verið rætt um ágreining eða núning milli stjórnarflokkanna og þá helst Sjálfstæðisflokksins og Vinstri hreyfingarinnar græns framboðs. Eva Heiða Önnudóttir, prófessor í stjórnmálafræði við Háskóla Íslands, segir alltaf erfitt að sjá fyrir hvað veldur helst ágreiningi en útlendingamálin og boðaður niðurskurður í fjárlögum sé til þess líklegur. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Mark Eldred. Útsendingu stjórnaði Annalísa Hermannsdóttir.

Björgunarsveitum í Marokkó gengur seint að koma til aðstoðar fólki sem missti allt í jarðskjálftanum á föstudagskvöld. Hátt í 2.700 hafa fundist látin. Höfuðkúpu­bein úr manni fund­ust í fyrri viku und­ir gólf­fjöl­um í risi Ráðherra­bú­staðar­ins við Tjarn­ar­götu, þar sem end­ur­bæt­ur standa yfir. Margrét Hallgrímsdóttir, skrifstofustjóri í forsætisráðuneytinu og fyrrverandi Þjóðminjavörður, gerir ráð fyrir að beinunum hafi verið komið fyrir í húsinu eftir að það var flutt frá Önundarfirði, þar sem það stóð upphaflega. Geðhjálp segir að því fari fjarri að fatlað fólk sé ofþjónustað. Fjármálaráðherra sendi fötluðu fólki kaldar kveðjur þegar hann segir að skoða þurfi hvort því sé veitt þjónusta umfram það sem lög bjóða. Setja á fullkomna gasmæla í hvern þéttbýliskjarna á Reykjanesskaga þar sem búast má við fleiri eldgosum á skaganum. Verið er að bæta viðbúnað Umhverfisstofnunar við eldgosum, í stað þess að redda mælum þegar gos er hafið. Formaður deildar sauðfjárbænda segir að göngur og réttir hafi gengið vel í haust en hefur áhyggjur af því að fleiri bændur bregði búi. Landbúnaðurinn hefur ekki aðgang að sama fé og fjárfestar sem kaupi upp jarðir. Laufey Lín Jónsdóttir tónlistarkona hefur slegið met Lady Gaga og Tonys Bennett á streymisveitunni Spotify í flokki djasstónlistar. Þing verður sett á morgun. Fjármálaráðherra hefur boðað miklar aðhaldsaðgerðir. Í vor og sumar hefur mikið verið rætt um ágreining eða núning milli stjórnarflokkanna og þá helst Sjálfstæðisflokksins og Vinstri hreyfingarinnar græns framboðs. Eva Heiða Önnudóttir, prófessor í stjórnmálafræði við Háskóla Íslands, segir alltaf erfitt að sjá fyrir hvað veldur helst ágreiningi en útlendingamálin og boðaður niðurskurður í fjárlögum sé til þess líklegur. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Mark Eldred. Útsendingu stjórnaði Annalísa Hermannsdóttir.

Spegillinn 8. September 2023 Umsjón: Ásgeir T Ómasson Tæknimður: Mark Eldred Stórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir Áformað er að hýsa sextíu til sjötíu umsækjendur um alþjóðlega vernd á Hótel Glymi í Hvalfjarðarsveit í haust. Pétur Magnússon sagði frá og talaði við Gísla Davíð Karlsson. Aðeins þrjú af tíu stærstu sveitarfélögum landsins svöruðu spurningalista sem mennta- og barnamálaráðuneytið sendi til að afla upplýsinga um raka- og mygluskemmdir í grunn- og leikskólum. Eftirfylgni og ítrekanir ráðuneytisins dugðu ekki til. Freyr Gígja Gunnarsson sagði frá. Fulltrúi Flokks fólksins í borgarráði óttast gjaldþrot Reykjavíkurborgar bregðist meirihlutinn ekki við versnandi fjárhag. Árshlutareikningur borgarinnar var 13 milljörðum lakari en áætlarnir gerðu ráð fyrir. Sjálfstæðisflokkurinn segir rekstur borgarinnar fara stigversnandi. Urður Örlygsdóttir sagði frá og talaði við Kalbrúnu Baldursdóttur. Litlar lirfur sem nærast á birkiþélu hafa fundist á tveimur stöðum. Allt lítur út fyrir að náttúrulegur óvinur þessa skæða sníkjudýrs sé búinn að nema hér land. Valgerður Gréta Gröndal tók saman. Talað var við Brynju Hrafnkelsdóttur skógfræðing í Samfélaginu í nærmynd. Ár er liðið frá því að Elísabet Bretlandsdrottning lést og Karl konungur tók við. Ragnheiður Elín Clausen, annar stofnenda Hins íslenska Royalistafélags, segir Karl hafa staðið sig vel í nýju hlutverki, þvert á það sem gagnrýnendur hans spáðu fyrir um. Erla María Davíðsdóttir talaði við hana. Lítill árangur er talinn nást á ársfundi G20 ríkjanna á Indlandi. Ásgeir Tómasson tók saman. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra ætlar í vetur að leggja fram frumvarp um greiðslu sanngirnisbóta til fólks sem dvaldi á vistheimilum á vegum ríkisins. Haukur Holm ræddi við hana. Norðmenn kjósa sér nýjar sveitarstjórnir á mánudaginn. Útlit er fyrir að gömul vígi vinstrimanna falli hægrisinnuðum andstæðingum þeirra í skaut. Gísli Kristjánsson sagði frá.

Spegillinn 8. September 2023 Umsjón: Ásgeir T Ómasson Tæknimður: Mark Eldred Stórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir Áformað er að hýsa sextíu til sjötíu umsækjendur um alþjóðlega vernd á Hótel Glymi í Hvalfjarðarsveit í haust. Pétur Magnússon sagði frá og talaði við Gísla Davíð Karlsson. Aðeins þrjú af tíu stærstu sveitarfélögum landsins svöruðu spurningalista sem mennta- og barnamálaráðuneytið sendi til að afla upplýsinga um raka- og mygluskemmdir í grunn- og leikskólum. Eftirfylgni og ítrekanir ráðuneytisins dugðu ekki til. Freyr Gígja Gunnarsson sagði frá. Fulltrúi Flokks fólksins í borgarráði óttast gjaldþrot Reykjavíkurborgar bregðist meirihlutinn ekki við versnandi fjárhag. Árshlutareikningur borgarinnar var 13 milljörðum lakari en áætlarnir gerðu ráð fyrir. Sjálfstæðisflokkurinn segir rekstur borgarinnar fara stigversnandi. Urður Örlygsdóttir sagði frá og talaði við Kalbrúnu Baldursdóttur. Litlar lirfur sem nærast á birkiþélu hafa fundist á tveimur stöðum. Allt lítur út fyrir að náttúrulegur óvinur þessa skæða sníkjudýrs sé búinn að nema hér land. Valgerður Gréta Gröndal tók saman. Talað var við Brynju Hrafnkelsdóttur skógfræðing í Samfélaginu í nærmynd. Ár er liðið frá því að Elísabet Bretlandsdrottning lést og Karl konungur tók við. Ragnheiður Elín Clausen, annar stofnenda Hins íslenska Royalistafélags, segir Karl hafa staðið sig vel í nýju hlutverki, þvert á það sem gagnrýnendur hans spáðu fyrir um. Erla María Davíðsdóttir talaði við hana. Lítill árangur er talinn nást á ársfundi G20 ríkjanna á Indlandi. Ásgeir Tómasson tók saman. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra ætlar í vetur að leggja fram frumvarp um greiðslu sanngirnisbóta til fólks sem dvaldi á vistheimilum á vegum ríkisins. Haukur Holm ræddi við hana. Norðmenn kjósa sér nýjar sveitarstjórnir á mánudaginn. Útlit er fyrir að gömul vígi vinstrimanna falli hægrisinnuðum andstæðingum þeirra í skaut. Gísli Kristjánsson sagði frá. Ragnhildur Thorlacíus ræddi við Elínu Björk Jónasdóttur veðurfræðing um hamfaraveður víða um heim af völdum annars vegar loftslagsbreytinga og hins vegar El Nino veðurkerfisins.

Fyrstu langreyðar vertíðarinnar hafa verið veiddar. Hvalveiðiskip eru á leiðinni með dýrin til hafnar í Hvalfirði. Óvíst er hvað verður gert með skýrslu um aðbúnað og meðferð á fullorðnu fólki með þroskahömlum og geðrænan vanda. Skýrslan var kláruð í fyrra og ekkert hefur verið aðhafst. Það á að selja Perluna til að reyna að stoppa í skuldir borgarinnar. Stjórnlagadómstóll í Frakkland hefur úrskurðað að stjórnvöldum sé heimilt að banna skólastúlkum að klæðast abaya-kjólum, sem tíðkast hjá múslimum, í ríkisreknum skólum landsins. Það sé í samræmi við lög sem banna öll trúartákn í skólum. Átján prósent íbúa hér á landi eru erlendir ríkisborgarar. Það styttist í að íbúar hér á landi verði fjögur hundruð þúsund. Það væri skynsamlegt að setja framkvæmdir sem eru góðar fyrir umferðina, umhverfið og höfuðborgarsvæðið í heild í forgang og hægja frekar á öðrum verkefnum í samgöngusáttmálanum, segir borgarstjóri. Nú er verið að endurskoða samgöngusáttmála höfuðborgarsvæðisins, fjögurra ára gamalt plagg, sem komið er langt fram úr áætlun - bæði tímaáætlun og fjárhagsáætlun. Hvað verður úr - verða verkefni slegin af, hætt við eitthvað, eða teygt á áætluninni? Hvað er búið að gera og hvað er eftir? Spegillinn skoðar málið. Eftirspurn eftir rafmagni er mikil og margir um hituna. Notkun heimila er ekki stór biti af þeirra köku, um 5%. Halla Hrund Logadóttir, orkumálastjóri telur að tryggja verði raforkuöryggi almennings í lögum. Eins verði að vera skýrt að aukist orkuframboð rati það í orkuskiptin. Þau eru flókið verkefni sem stýrist meðal annars af því hve hratt gengur að innleiða tækni. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Mark Eldred. Annalísa Hermannsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

Fyrstu langreyðar vertíðarinnar hafa verið veiddar. Hvalveiðiskip eru á leiðinni með dýrin til hafnar í Hvalfirði. Óvíst er hvað verður gert með skýrslu um aðbúnað og meðferð á fullorðnu fólki með þroskahömlum og geðrænan vanda. Skýrslan var kláruð í fyrra og ekkert hefur verið aðhafst. Það á að selja Perluna til að reyna að stoppa í skuldir borgarinnar. Stjórnlagadómstóll í Frakkland hefur úrskurðað að stjórnvöldum sé heimilt að banna skólastúlkum að klæðast abaya-kjólum, sem tíðkast hjá múslimum, í ríkisreknum skólum landsins. Það sé í samræmi við lög sem banna öll trúartákn í skólum. Átján prósent íbúa hér á landi eru erlendir ríkisborgarar. Það styttist í að íbúar hér á landi verði fjögur hundruð þúsund. Það væri skynsamlegt að setja framkvæmdir sem eru góðar fyrir umferðina, umhverfið og höfuðborgarsvæðið í heild í forgang og hægja frekar á öðrum verkefnum í samgöngusáttmálanum, segir borgarstjóri. Nú er verið að endurskoða samgöngusáttmála höfuðborgarsvæðisins, fjögurra ára gamalt plagg, sem komið er langt fram úr áætlun - bæði tímaáætlun og fjárhagsáætlun. Hvað verður úr - verða verkefni slegin af, hætt við eitthvað, eða teygt á áætluninni? Hvað er búið að gera og hvað er eftir? Spegillinn skoðar málið. Eftirspurn eftir rafmagni er mikil og margir um hituna. Notkun heimila er ekki stór biti af þeirra köku, um 5%. Halla Hrund Logadóttir, orkumálastjóri telur að tryggja verði raforkuöryggi almennings í lögum. Eins verði að vera skýrt að aukist orkuframboð rati það í orkuskiptin. Þau eru flókið verkefni sem stýrist meðal annars af því hve hratt gengur að innleiða tækni. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Mark Eldred. Annalísa Hermannsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

Spegillinn 6. september 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdóttir. Þrír eru grunaðir um að hafa kveikt í bíl lögreglukonu um miðjan ágúst. Samkvæmt upplýsingum fréttastofu voru sex handteknir í tengslum við rannsókn málsins og var einn þeirra úrskurðaður í nokkurra daga gæsluvarðhald. Lilja Alfreðsdóttir, viðskipta- og neytendamálaráðherra útilokar ekki að lækka arðsemiskröfu á Landsbankann, sem er í eigu ríkisins, og með því kostnað neytenda. Ráðherra er með tvö frumvörp um neytendavernd í smíðum. Benedikt Sigurðsson talaði við hana. Ekkert er því lengur til fyrirstöðu að fjörutíu og þrjú þúsund tonn af brennanlegum úrgangi verði fluttur til Svíþjóðar, eftir úrskurð kærunefndar útboðsmála. Þetta er rúmlega helmingur þess úrgangs sem féll til í fyrra. Gunnar Dofri Ólafsson sviðsstjóri hjá Sorpu segir að breytingar á höfuðborgarsvæðinu hafi orðið til þess að sjötíu og fimm prósent af lífrænum úrgangi fari í þar til gerðar tunnur. Arnar Björnsson talaði við hann. Algjör viðsnúningur virðist hafa orðið á viðhorfi almennings í garð flóttafólks 60% segja að of margir flóttamenn hafi komið hingað. Jón Sigurðsson, formaður Félags talsmanna umsækjenda um alþjóðlega vernd, telur tvennt geti útskýrt þetta, töluvert fleiri hafi sótt um vernd á Íslandi en á covid-árunum og fyrir þau og málefni hælisleitenda hafi verið áberandi undanfarið. Róbert Jóhannsson talaði við hann. Hlýjasti júnímánuður og þurrasti júlímánuður frá upphafi mælinga voru í sumar, en hvor í sínum landshluta, eins og landsmönnum ætti að vera í fersku minni. Ágúst var víðast hvar tiltölulega hlýr, hægviðrasamur og þurr. Róbert Jóhannsson sagði frá. Hljómsveitin Rolling Stones gaf í dag úr fyrsta frumsamda lagið í átján ár, og nefnist það Angry. ------------------- Í gær var kynnt upphaf starfs við sameiningu Menntaskólans og Verkmenntaskólans á Akureyri. Guðjón Hreinn Hauksson, formaður félags framhaldsskólakennara, óttast að verið sé að keyra sameiningaráform of hart og í uppsiglingu sé álíka klúður og við styttingu framhaldsskólans. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hann. Gagnsókn Úkraínumanna gegn Rússum hefur gengið hægar en vonir stóðu til en sérfræðingur í varnarmálum bendir á að sóknin hafi miðað að því að þvinga rússneska herinn aftur og riðla varnarlínum þeirra. Nú sé rússneski herinn búinn að kalla til sérsveitir sínar til að stoppa í göt í varnarlínunum - það bendi til þess að búið sé að þynna út varnir Rússa. Ragnhildur Thorlacius sagði frá og heyrist í Dymitry K

Spegillinn 6. september 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdóttir. Þrír eru grunaðir um að hafa kveikt í bíl lögreglukonu um miðjan ágúst. Samkvæmt upplýsingum fréttastofu voru sex handteknir í tengslum við rannsókn málsins og var einn þeirra úrskurðaður í nokkurra daga gæsluvarðhald. Lilja Alfreðsdóttir, viðskipta- og neytendamálaráðherra útilokar ekki að lækka arðsemiskröfu á Landsbankann, sem er í eigu ríkisins, og með því kostnað neytenda. Ráðherra er með tvö frumvörp um neytendavernd í smíðum. Benedikt Sigurðsson talaði við hana. Ekkert er því lengur til fyrirstöðu að fjörutíu og þrjú þúsund tonn af brennanlegum úrgangi verði fluttur til Svíþjóðar, eftir úrskurð kærunefndar útboðsmála. Þetta er rúmlega helmingur þess úrgangs sem féll til í fyrra. Gunnar Dofri Ólafsson sviðsstjóri hjá Sorpu segir að breytingar á höfuðborgarsvæðinu hafi orðið til þess að sjötíu og fimm prósent af lífrænum úrgangi fari í þar til gerðar tunnur. Arnar Björnsson talaði við hann. Algjör viðsnúningur virðist hafa orðið á viðhorfi almennings í garð flóttafólks 60% segja að of margir flóttamenn hafi komið hingað. Jón Sigurðsson, formaður Félags talsmanna umsækjenda um alþjóðlega vernd, telur tvennt geti útskýrt þetta, töluvert fleiri hafi sótt um vernd á Íslandi en á covid-árunum og fyrir þau og málefni hælisleitenda hafi verið áberandi undanfarið. Róbert Jóhannsson talaði við hann. Hlýjasti júnímánuður og þurrasti júlímánuður frá upphafi mælinga voru í sumar, en hvor í sínum landshluta, eins og landsmönnum ætti að vera í fersku minni. Ágúst var víðast hvar tiltölulega hlýr, hægviðrasamur og þurr. Róbert Jóhannsson sagði frá. Hljómsveitin Rolling Stones gaf í dag úr fyrsta frumsamda lagið í átján ár, og nefnist það Angry. ------------------- Í gær var kynnt upphaf starfs við sameiningu Menntaskólans og Verkmenntaskólans á Akureyri. Guðjón Hreinn Hauksson, formaður félags framhaldsskólakennara, óttast að verið sé að keyra sameiningaráform of hart og í uppsiglingu sé álíka klúður og við styttingu framhaldsskólans. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hann. Gagnsókn Úkraínumanna gegn Rússum hefur gengið hægar en vonir stóðu til en sérfræðingur í varnarmálum bendir á að sóknin hafi miðað að því að þvinga rússneska herinn aftur og riðla varnarlínum þeirra. Nú sé rússneski herinn búinn að kalla til sérsveitir sínar til að stoppa í göt í varnarlínunum - það bendi til þess að búið sé að þynna út varnir Rússa. Ragnhildur Thorlacius sagði frá og heyrist í Dymitry K

Spegillinn 5. september 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Alvarlegt slys varð í Borgarfirði í dag þegar tveir bílar rákust saman. Fjórir voru í þeim og slösuðust allir alvarlega. Garðar Axelsson varðstjóri hjá lögreglunni á Vesturlandi sagði mikinn viðbúnað á vettvangi. Rúmlega þrjátíu klukkutíma mótmælum tveggja kvenna gegn hvalveiðum lauk síðdegis þegar þær klifruðu niður úr möstrum hvalveiðiskipa í Reykjavíkurhöfn. Hvalur hf. ætlar að kæra þær fyrir húsbrot. Ásgeir Þór Ásgeirsson aðstoðarlögreglustjóri segir klárt að konurnar hafi gerst brotlegar. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir tók saman. Forseti Bharats býður gestum til kvöldverðar sem indverska forsetaembættið heldur á fundi G20 ríkjanna í Nýju Delí á laugardag. Bharat er heiti Indlands á sanskrít. Róbert Jóhannsson sagði frá. Gunnar M. Guðmundsson, framkvæmdastjóri SBA Norðurleiðar, segir að rútubílstjóri hafi brugðist kolrangt við, þegar hann hleypti úr dekki á bíl nemenda; en nemendur Menntaskólans á Akureyri hafi augljóslega ætlað að loka rútur inni á stæði skólans. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við hann. Verndun úlfastofnsins innan Evrópusambandsins verður tekin til endurskoðunar vegna mótmæla bænda sem hafa horft á eftir búfé sínu í kjaft og klær dýranna. Formaður framkvæmdastjórnar ESB segir að dýrum og mönnum stafi hætta af vexti úlfastofnsins. Róbert Jóhannsson sagði frá. ----------------- Um miðjan ágúst fjölgaði nokkuð þeim sem þurftu að leggjast inn á spítala með COVID þó að það sé ekkert á við það sem var í faraldrinum. Það endurspeglar að töluvert er um COVID-smit í samfélaginu en erfitt er að henda reiður á hve margir hafa smitast segir Guðrún Aspelund sóttvarnalæknir. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hana. Hulda Þórisdóttir prófessor í stjórnmálafræði við Háskóla Íslands sérhæfir sig í stjórnmálasálfræði, samspili tilfinninga og stjórnmálaskoðana Ragnhildur Thorlacius ræðir við hana um af hverju svo mikill hiti er í umræðum um hvalveiðar. Átta ára dómur, sem féll í Héraðsdómi Reykjaness í gær, er þyngsti dómur fyrir ofbeldi í nánu sambandi frá árinu 2010. Halldóra Aðalsteinsdóttir, Réttargæslumaður segir að svo virðist sem dómstólar séu farnir að taka fastar á slíkum málum, það sýni bæði þyngd refsinga og fjárhæð bóta. Alma Ómarsdóttir talaði við hana.

Spegillinn 5. september 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Alvarlegt slys varð í Borgarfirði í dag þegar tveir bílar rákust saman. Fjórir voru í þeim og slösuðust allir alvarlega. Garðar Axelsson varðstjóri hjá lögreglunni á Vesturlandi sagði mikinn viðbúnað á vettvangi. Rúmlega þrjátíu klukkutíma mótmælum tveggja kvenna gegn hvalveiðum lauk síðdegis þegar þær klifruðu niður úr möstrum hvalveiðiskipa í Reykjavíkurhöfn. Hvalur hf. ætlar að kæra þær fyrir húsbrot. Ásgeir Þór Ásgeirsson aðstoðarlögreglustjóri segir klárt að konurnar hafi gerst brotlegar. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir tók saman. Forseti Bharats býður gestum til kvöldverðar sem indverska forsetaembættið heldur á fundi G20 ríkjanna í Nýju Delí á laugardag. Bharat er heiti Indlands á sanskrít. Róbert Jóhannsson sagði frá. Gunnar M. Guðmundsson, framkvæmdastjóri SBA Norðurleiðar, segir að rútubílstjóri hafi brugðist kolrangt við, þegar hann hleypti úr dekki á bíl nemenda; en nemendur Menntaskólans á Akureyri hafi augljóslega ætlað að loka rútur inni á stæði skólans. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við hann. Verndun úlfastofnsins innan Evrópusambandsins verður tekin til endurskoðunar vegna mótmæla bænda sem hafa horft á eftir búfé sínu í kjaft og klær dýranna. Formaður framkvæmdastjórnar ESB segir að dýrum og mönnum stafi hætta af vexti úlfastofnsins. Róbert Jóhannsson sagði frá. ----------------- Um miðjan ágúst fjölgaði nokkuð þeim sem þurftu að leggjast inn á spítala með COVID þó að það sé ekkert á við það sem var í faraldrinum. Það endurspeglar að töluvert er um COVID-smit í samfélaginu en erfitt er að henda reiður á hve margir hafa smitast segir Guðrún Aspelund sóttvarnalæknir. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hana. Hulda Þórisdóttir prófessor í stjórnmálafræði við Háskóla Íslands sérhæfir sig í stjórnmálasálfræði, samspili tilfinninga og stjórnmálaskoðana Ragnhildur Thorlacius ræðir við hana um af hverju svo mikill hiti er í umræðum um hvalveiðar. Átta ára dómur, sem féll í Héraðsdómi Reykjaness í gær, er þyngsti dómur fyrir ofbeldi í nánu sambandi frá árinu 2010. Halldóra Aðalsteinsdóttir, Réttargæslumaður segir að svo virðist sem dómstólar séu farnir að taka fastar á slíkum málum, það sýni bæði þyngd refsinga og fjárhæð bóta. Alma Ómarsdóttir talaði við hana.

Enn er mótmælt í möstrum hvalveiðibáta við Reykjavíkurhöfn. Lögmaður reyndi síðdegis að koma mat og drykk til mótmælenda. Karlmaður hlaut í dag einn þyngsta dóm sem kveðinn hefur verið upp í heimilisofbeldismáli. Hann var dæmdur í átta ára fangelsisvist í héraðsdómi Reykjaness. Börn með erlendan bakgrunn eru miklu líklegri til að vera lögð í einelti en börn af íslenskum uppruna. Rússlandsforseti segir rússneskt korn á leið til sex Afríkuríkja á næstu vikum. Kornútflutningur um Svartahaf hefur legið niðri frá því samkomulag rann út í júlí. Héraðssaksóknari hefur hafið rannsókn á meintu mútubroti í sveitarfélaginu Árborg. *** Um 10-20% barna glímir við alls kyns vanda, vanlíðan, hafa orðið fyrir áfalli eða búa við erfiðar aðstæður. Þetta eru í grófum dráttum niðurstöður Íslensku æskulýðsrannsóknarinnar sem kynnt var í dag. Rætt var við Ragnýju Þóru Guðjohnsen lektor á menntavísindasviði Háskóla Íslands. Hún er faglegur stjórnandi íslensku æskulýðsrannsóknarinnar. Hluti af áratugalöngum deilum um sjávarútveg og stjórn fiskveiða hefur snúist um ráðstafanir sem er ætlað að efla sjávarþorp. Í nýlegri skýrslu um Auðlindina okkar sem starfshópur matvælaráðherra kynnti í síðustu viku er vísað til þess að byggðakerfin, eða 5,3% leiðin, hafi verið bitbein í samfélagslegri umræðu um sjávarútveg og á Alþingi. Á ári hverju hleypur verðmæti aflaheimilida sem settar eru í í þessar ráðstafanir á milljörðum. Segir í skýrslunni að það sé talið um fimm og hálfur til sjö og hálfur milljarður á fiskveiðiárinu 2019 til 20. Erfitt hefur verið að meta árangurinn, markmiðin ekki vel skilgreind og áhrifin á byggðafestu frekar rýr. Meðal annars er lagt til að gerð verði tilraun og hluti af almenna byggðakvótanum, sem hvað mest ósætti hefur verið um, verði leigður út, afraksturinn renni beint til sveitarfélaga og línuívilnun verði aflögð. Ráðherra hefur boðað lagasetningu um sjávarútveg á komandi þingi. Rætt var við Þórodd Bjarnason, prófessor í félagsfræði við Háskóla Íslands. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Jón Þór Helgason. Fréttaútsendingu stjórnaði Annalísa Hermannsdóttir.

Enn er mótmælt í möstrum hvalveiðibáta við Reykjavíkurhöfn. Lögmaður reyndi síðdegis að koma mat og drykk til mótmælenda. Karlmaður hlaut í dag einn þyngsta dóm sem kveðinn hefur verið upp í heimilisofbeldismáli. Hann var dæmdur í átta ára fangelsisvist í héraðsdómi Reykjaness. Börn með erlendan bakgrunn eru miklu líklegri til að vera lögð í einelti en börn af íslenskum uppruna. Rússlandsforseti segir rússneskt korn á leið til sex Afríkuríkja á næstu vikum. Kornútflutningur um Svartahaf hefur legið niðri frá því samkomulag rann út í júlí. Héraðssaksóknari hefur hafið rannsókn á meintu mútubroti í sveitarfélaginu Árborg. *** Um 10-20% barna glímir við alls kyns vanda, vanlíðan, hafa orðið fyrir áfalli eða búa við erfiðar aðstæður. Þetta eru í grófum dráttum niðurstöður Íslensku æskulýðsrannsóknarinnar sem kynnt var í dag. Rætt var við Ragnýju Þóru Guðjohnsen lektor á menntavísindasviði Háskóla Íslands. Hún er faglegur stjórnandi íslensku æskulýðsrannsóknarinnar. Hluti af áratugalöngum deilum um sjávarútveg og stjórn fiskveiða hefur snúist um ráðstafanir sem er ætlað að efla sjávarþorp. Í nýlegri skýrslu um Auðlindina okkar sem starfshópur matvælaráðherra kynnti í síðustu viku er vísað til þess að byggðakerfin, eða 5,3% leiðin, hafi verið bitbein í samfélagslegri umræðu um sjávarútveg og á Alþingi. Á ári hverju hleypur verðmæti aflaheimilida sem settar eru í í þessar ráðstafanir á milljörðum. Segir í skýrslunni að það sé talið um fimm og hálfur til sjö og hálfur milljarður á fiskveiðiárinu 2019 til 20. Erfitt hefur verið að meta árangurinn, markmiðin ekki vel skilgreind og áhrifin á byggðafestu frekar rýr. Meðal annars er lagt til að gerð verði tilraun og hluti af almenna byggðakvótanum, sem hvað mest ósætti hefur verið um, verði leigður út, afraksturinn renni beint til sveitarfélaga og línuívilnun verði aflögð. Ráðherra hefur boðað lagasetningu um sjávarútveg á komandi þingi. Rætt var við Þórodd Bjarnason, prófessor í félagsfræði við Háskóla Íslands. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Jón Þór Helgason. Fréttaútsendingu stjórnaði Annalísa Hermannsdóttir.

Spegillinn 1. september 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kári Guðmundsson. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdóttir. Páll Rúnar Mikael Kristjánsson, hæstaréttarlögmaður segir að fyrirtæki sem urðu fyrir tjóni af samráði Eimskips og Samskipa séu farin að stíga fyrstu skrefin til að sækja rétt sinn. Viðbúnaður er í Grindavíkurhöfn vegna stórstreymis og vonskuveðurs. Sigurður Arnar Kristmundsson hafnarstjóri segir að búist sé við að ölduhæð nái átta metrum þar annað kvöld og hætta á flóði. Haukur Holm talaði við hann. Ekki var fallist á kröfu kvikmyndaframleiðslufyrirtækisins True North um lögbann á hvalveiðar Hvals. Ljósmæður á Norðurlandi hafa áhyggjur af fækkun ljósmæðra á landsbyggðinni. Þær telja að hún geti stafað af því að fjarnám er ekki í boði í ljósmóðurfræði. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir ræddi við Ingibjörg Jónsdóttur formann Norðurlandsdeildar Ljósmæðrafélags Íslands. París varð í dag fyrst höfuðborga Evrópu til að banna rafskútur í skammtímaleigu á götum borgarinnar. Hjólin verða flutt út fyrir borgina og til nágrannaríkjanna. Valgerður Gréta Gröndal sagði frá. ----------------------- Forstjórar Samskipa og Eimskips fóru saman í veiði og í ferðalög til útlanda, þótt þeir segðu Samkeppniseftirlitinu að þeir þekktust vart eða jafnvel hötuðust. Stjórnendur réðu ráðum sínum um samkeppnisbrot á kaffihúsinu Mokka á Skólavörðustíg. Samkeppniseftirlitið mælist til þess að stjórnvöld ráðist í aðgerðir til að draga úr samkeppnishindrunum á flutningamarkaði, auka aðhald og efla þannig samkeppni. Benedikt Sigurðsson fréttamaður ræddi við Pál Gunnar Pálsson forstjóra Samkeppniseftirlitsins. Öllum sendiherrum ríkja sem eiga sendiráð í Svíþjóð er boðið til verðlaunafhendingarinnar sjálfrar en í fyrra var sendiherrum Rússlands, Belarús og Írans ekki boðið. Boðið hefur vakið hörð viðbrögð hjá sænskum stjórnmálamönnum sem segjast sumir hverjir ekki tilbúnir að mæta með fulltrúum ríkis sem geri daglega grimmilegar og viðurstyggilegar árásir á Úkraínu.

Spegillinn 1. september 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kári Guðmundsson. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdóttir. Páll Rúnar Mikael Kristjánsson, hæstaréttarlögmaður segir að fyrirtæki sem urðu fyrir tjóni af samráði Eimskips og Samskipa séu farin að stíga fyrstu skrefin til að sækja rétt sinn. Viðbúnaður er í Grindavíkurhöfn vegna stórstreymis og vonskuveðurs. Sigurður Arnar Kristmundsson hafnarstjóri segir að búist sé við að ölduhæð nái átta metrum þar annað kvöld og hætta á flóði. Haukur Holm talaði við hann. Ekki var fallist á kröfu kvikmyndaframleiðslufyrirtækisins True North um lögbann á hvalveiðar Hvals. Ljósmæður á Norðurlandi hafa áhyggjur af fækkun ljósmæðra á landsbyggðinni. Þær telja að hún geti stafað af því að fjarnám er ekki í boði í ljósmóðurfræði. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir ræddi við Ingibjörg Jónsdóttur formann Norðurlandsdeildar Ljósmæðrafélags Íslands. París varð í dag fyrst höfuðborga Evrópu til að banna rafskútur í skammtímaleigu á götum borgarinnar. Hjólin verða flutt út fyrir borgina og til nágrannaríkjanna. Valgerður Gréta Gröndal sagði frá. ----------------------- Forstjórar Samskipa og Eimskips fóru saman í veiði og í ferðalög til útlanda, þótt þeir segðu Samkeppniseftirlitinu að þeir þekktust vart eða jafnvel hötuðust. Stjórnendur réðu ráðum sínum um samkeppnisbrot á kaffihúsinu Mokka á Skólavörðustíg. Samkeppniseftirlitið mælist til þess að stjórnvöld ráðist í aðgerðir til að draga úr samkeppnishindrunum á flutningamarkaði, auka aðhald og efla þannig samkeppni. Benedikt Sigurðsson fréttamaður ræddi við Pál Gunnar Pálsson forstjóra Samkeppniseftirlitsins. Öllum sendiherrum ríkja sem eiga sendiráð í Svíþjóð er boðið til verðlaunafhendingarinnar sjálfrar en í fyrra var sendiherrum Rússlands, Belarús og Írans ekki boðið. Boðið hefur vakið hörð viðbrögð hjá sænskum stjórnmálamönnum sem segjast sumir hverjir ekki tilbúnir að mæta með fulltrúum ríkis sem geri daglega grimmilegar og viðurstyggilegar árásir á Úkraínu.

Spegillinn 31. ágúst 2023. Umsjón: Alexander Kristjánsson. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdótttir. Hvalveiðar verða heimilar á ný frá og með morgundeginum. Hert reglugerð um veiðarnar var gefin út síðdegis. Andri Yrkill Valsson sagði frá. Samkeppniseftirlitið hefur sektað Samskip um 4,2 milljarða króna vegna ólöglegs samráðs við Eimskip sem hafði áður gengist við brotunum. Faraldur SMS-svikaskilaboða gefur geisað í sumar. Sérfræðingur í regluvörslu hjá Landsbankanum varar fólk við því að hleypa svikurum inn í netbankann sinn. Ísak Regal tók saman og ræddi við Brynju Maríu Ólafsdóttur. Styrkir vegna almennra tannréttinga þrefaldast á morgun með nýrri reglugerð heilbrigðisráðherra. Þeir hafa verið óbreyttir í tuttugu ár. Urður Örlygsdóttir ræddi við Kristínu Heimisdóttur. Meira en 70 létust í bruna í Jóhannesarborg í nótt. Anna Kristín Jónsdóttir sagði frá. Knattspyrnumaðurinn Gylfi Þór Sigurðsson hefur samið við danska liðið Lyngby.

Spegillinn 31. ágúst 2023. Umsjón: Alexander Kristjánsson. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdótttir. Hvalveiðar verða heimilar á ný frá og með morgundeginum. Hert reglugerð um veiðarnar var gefin út síðdegis. Andri Yrkill Valsson sagði frá. Samkeppniseftirlitið hefur sektað Samskip um 4,2 milljarða króna vegna ólöglegs samráðs við Eimskip sem hafði áður gengist við brotunum. Faraldur SMS-svikaskilaboða gefur geisað í sumar. Sérfræðingur í regluvörslu hjá Landsbankanum varar fólk við því að hleypa svikurum inn í netbankann sinn. Ísak Regal tók saman og ræddi við Brynju Maríu Ólafsdóttur. Styrkir vegna almennra tannréttinga þrefaldast á morgun með nýrri reglugerð heilbrigðisráðherra. Þeir hafa verið óbreyttir í tuttugu ár. Urður Örlygsdóttir ræddi við Kristínu Heimisdóttur. Meira en 70 létust í bruna í Jóhannesarborg í nótt. Anna Kristín Jónsdóttir sagði frá. Knattspyrnumaðurinn Gylfi Þór Sigurðsson hefur samið við danska liðið Lyngby.

Spegillinn 30. ágúst 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Júlía Margrét Ingimarsdóttir Óvenju mikið er af laxi við Ósá í Patreksfirði þar sem göt fundust á eldiskví í síðustu viku. Hvorki er þó hægt að fullyrða hve margir fiskar sluppu né hvort fiskar sem veiðst hafa í ám á norðvesturhorninu eru úr kvínni. Lögreglunni bárust tilkynningar um 79 nauðganir fyrstu sex mánuði ársins. Börn voru næstum helmingur þolenda kynferðisbrota á tímabilinu. Stærstur hluti þeirra sem leita meðferðar við óæskilegum kynferðislegum hugsunum og hegðun í kringum börn, eru karlmenn á aldrinum 18-60 ára, segir Jóhanna Dagbjartsdóttir sálfræðingur. Karitas M. Bjarkadóttir talaði við hana. Stærð og umgjörð bankakerfisins er ástæða þess að vaxtamunur er meiri á Íslandi en annars staðar á Norðurlöndunum, að mati Benedikts Gíslasonar formanns stjórnar Félags fjármálafyrirtækja. Hann segir að metarður bankanna skili sér til neytenda. Pétur Magnússon tók saman. Rekja má tvö hundruð og þrettán andlát í fyrra til covid-19, samkvæmt ársskýrslu sóttvarnalæknis. Alls smituðust hundrað sjötíu og níu þúsund af kórónuveirunni í fyrra. Ekki hafa fleiri smitast af lekanda á einu ári í meira en þrjátíu ár. Valgerður Greta G. Gröndal sagði frá. Íslenska óperan hefur sótt um einkaleyfi á vörumerkinu Íslenska þjóðaróperan á sama tíma og verið er að undirbúa stofnun þjóðaróperu í menningar- og viðskiptaráðuneytinu. Steinunn Birna Ragnarsdóttir óperustjóri segir þetta ekki gert til að trufla það starf. Ásta Hlín Magnúsdóttir tók saman. ------------ Aðeins eitt af hverjum þremur skólabörnum í Úkraínu fær fulla kennslu í vetur. Meira en hálf milljón barna á flótta er ekki skráð í skóla. Ásgeir Tómasson sagði frá og heyrist í Reginu de Dominics, svæðisstjóra barnahjálpar Sameinuðu þjóðanna, UNICEF, Margir hafa reynt við tungllendingar undanfarin misseri: Japanir, Ísraelar, Rússar og í síðustu viku lentu Indverjar ómönnuðu könnunarfari á suðurpóli tunglsins. Þar hefur enginn lent áður. Ragnhildur Thorlacius sagði frá kapphlaupinu til tungslins, heyrist í John. F. Kennedy. Núgildandi byggingarreglugerð var sett fyrir ellefu árum. Hún er um 150 síður og hefur verið breytt árlega. Ingveldur Sæmundsdóttir leiðir stýrihóp sem settur var á fót í vor og vinnur að heildarendurskoðun og einföldun á byggingarreglugerðinni. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Ingveldi.

Spegillinn 30. ágúst 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Júlía Margrét Ingimarsdóttir Óvenju mikið er af laxi við Ósá í Patreksfirði þar sem göt fundust á eldiskví í síðustu viku. Hvorki er þó hægt að fullyrða hve margir fiskar sluppu né hvort fiskar sem veiðst hafa í ám á norðvesturhorninu eru úr kvínni. Lögreglunni bárust tilkynningar um 79 nauðganir fyrstu sex mánuði ársins. Börn voru næstum helmingur þolenda kynferðisbrota á tímabilinu. Stærstur hluti þeirra sem leita meðferðar við óæskilegum kynferðislegum hugsunum og hegðun í kringum börn, eru karlmenn á aldrinum 18-60 ára, segir Jóhanna Dagbjartsdóttir sálfræðingur. Karitas M. Bjarkadóttir talaði við hana. Stærð og umgjörð bankakerfisins er ástæða þess að vaxtamunur er meiri á Íslandi en annars staðar á Norðurlöndunum, að mati Benedikts Gíslasonar formanns stjórnar Félags fjármálafyrirtækja. Hann segir að metarður bankanna skili sér til neytenda. Pétur Magnússon tók saman. Rekja má tvö hundruð og þrettán andlát í fyrra til covid-19, samkvæmt ársskýrslu sóttvarnalæknis. Alls smituðust hundrað sjötíu og níu þúsund af kórónuveirunni í fyrra. Ekki hafa fleiri smitast af lekanda á einu ári í meira en þrjátíu ár. Valgerður Greta G. Gröndal sagði frá. Íslenska óperan hefur sótt um einkaleyfi á vörumerkinu Íslenska þjóðaróperan á sama tíma og verið er að undirbúa stofnun þjóðaróperu í menningar- og viðskiptaráðuneytinu. Steinunn Birna Ragnarsdóttir óperustjóri segir þetta ekki gert til að trufla það starf. Ásta Hlín Magnúsdóttir tók saman. ------------ Aðeins eitt af hverjum þremur skólabörnum í Úkraínu fær fulla kennslu í vetur. Meira en hálf milljón barna á flótta er ekki skráð í skóla. Ásgeir Tómasson sagði frá og heyrist í Reginu de Dominics, svæðisstjóra barnahjálpar Sameinuðu þjóðanna, UNICEF, Margir hafa reynt við tungllendingar undanfarin misseri: Japanir, Ísraelar, Rússar og í síðustu viku lentu Indverjar ómönnuðu könnunarfari á suðurpóli tunglsins. Þar hefur enginn lent áður. Ragnhildur Thorlacius sagði frá kapphlaupinu til tungslins, heyrist í John. F. Kennedy. Núgildandi byggingarreglugerð var sett fyrir ellefu árum. Hún er um 150 síður og hefur verið breytt árlega. Ingveldur Sæmundsdóttir leiðir stýrihóp sem settur var á fót í vor og vinnur að heildarendurskoðun og einföldun á byggingarreglugerðinni. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Ingveldi.

Rennsli eykst enn í Skaftá, en hægt hefur á aukningunni. Búið er að loka Hólaskjóli - hálendismiðstöðinni. Enn er óljóst úr hvorum Skaftárkatli hleypur. Rætt var við Áróru Bryndísi Ásgeirsdóttir sem starfar í Hólaskjóli og Þorstein Þorsteinsson, sérfræðing í jöklarannsóknum á Veðurstofunni. Vaxtamunur hefur ekki minnkað þrátt fyrir bætta afkomu og minni rekstrarkostnað bankanna. Gjaldskrár eru óskýrar og oft óljóst fyrir hvað fólk er að borga. Skógareldarnir í Grikklandi eru þeir mestu innan Evrópusambandsins frá aldamótum. Regnbogatröppur á Akureyri voru spreyjaðar svartar í nótt. Þetta er í annað skipti á þremur dögum sem skemmdarverk hafa verið unnin á regnbogaskreyttum gönguleiðum. Linda Björk Pálsdóttir forvarna- og félagsmálaráðgjafi hjá Akureyrarbæ telur hugsanlegt að innblástur af verknaðinum hafi verið fenginn af svipuðu skemmdarverki á höfuðborgarsvæðinu um helgina. Svifryksmengun er alvarlegasta heilsufarsógnin sem steðjar að jarðarbúum segir í nýrri skýrslu um ástand loftslagsmála í heiminum. Ef dregið yrði úr henni sem næmi markmiðum Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar lengdi það ævi þeirra um 2,3 ár að meðaltali. Viðskiptabankarnir þrír hafa heilt yfir náð fram verulegri hagræðingu í starfsemi sinni og arðsemi bankanna er núna almennt nokkuð hærri en hjá bönkum af svipaðri stærðargráðu á öðrum Norðurlöndunum. Og vaxtamunur bankanna er mun meiri hér en þar. Erfitt getur verið fyrir neytendur að átta sig á hvaða þjónustu þeir eru að kaupa. Þetta eru meginniðurstöður starfshóps sem Lilja Alferðsdóttir viðskiptaráðherra skipaði fyrir ári, til að skoða um gjaldtöku og arðsemi viðskiptabankanna. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Breka Karlsson formann Neytendasamtakanna sem sat í starfshópinum. Fuglaflensa hefur komið hart niður á loðdýrabúum í Finnlandi. Hennar hefur orðið vart á um 25 búum og þegar er búið að lóga öllum dýrum á þeim, meira en 120 þúsund minkum og refum. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Einar Eðvald Einarsson á Syðra-Skörðugili í Skagafirði. Hann er formaður loðdýradeildar Bændasamtakanna. Einar hefur ekki miklar áhyggjur af fuglaflensa berist í loðdýr hér, aðstæður á búunum séu aðrar. Umsjónarmaður var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Jón Þór Helgason. Annalísa Hermannsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

Rennsli eykst enn í Skaftá, en hægt hefur á aukningunni. Búið er að loka Hólaskjóli - hálendismiðstöðinni. Enn er óljóst úr hvorum Skaftárkatli hleypur. Rætt var við Áróru Bryndísi Ásgeirsdóttir sem starfar í Hólaskjóli og Þorstein Þorsteinsson, sérfræðing í jöklarannsóknum á Veðurstofunni. Vaxtamunur hefur ekki minnkað þrátt fyrir bætta afkomu og minni rekstrarkostnað bankanna. Gjaldskrár eru óskýrar og oft óljóst fyrir hvað fólk er að borga. Skógareldarnir í Grikklandi eru þeir mestu innan Evrópusambandsins frá aldamótum. Regnbogatröppur á Akureyri voru spreyjaðar svartar í nótt. Þetta er í annað skipti á þremur dögum sem skemmdarverk hafa verið unnin á regnbogaskreyttum gönguleiðum. Linda Björk Pálsdóttir forvarna- og félagsmálaráðgjafi hjá Akureyrarbæ telur hugsanlegt að innblástur af verknaðinum hafi verið fenginn af svipuðu skemmdarverki á höfuðborgarsvæðinu um helgina. Svifryksmengun er alvarlegasta heilsufarsógnin sem steðjar að jarðarbúum segir í nýrri skýrslu um ástand loftslagsmála í heiminum. Ef dregið yrði úr henni sem næmi markmiðum Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar lengdi það ævi þeirra um 2,3 ár að meðaltali. Viðskiptabankarnir þrír hafa heilt yfir náð fram verulegri hagræðingu í starfsemi sinni og arðsemi bankanna er núna almennt nokkuð hærri en hjá bönkum af svipaðri stærðargráðu á öðrum Norðurlöndunum. Og vaxtamunur bankanna er mun meiri hér en þar. Erfitt getur verið fyrir neytendur að átta sig á hvaða þjónustu þeir eru að kaupa. Þetta eru meginniðurstöður starfshóps sem Lilja Alferðsdóttir viðskiptaráðherra skipaði fyrir ári, til að skoða um gjaldtöku og arðsemi viðskiptabankanna. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Breka Karlsson formann Neytendasamtakanna sem sat í starfshópinum. Fuglaflensa hefur komið hart niður á loðdýrabúum í Finnlandi. Hennar hefur orðið vart á um 25 búum og þegar er búið að lóga öllum dýrum á þeim, meira en 120 þúsund minkum og refum. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Einar Eðvald Einarsson á Syðra-Skörðugili í Skagafirði. Hann er formaður loðdýradeildar Bændasamtakanna. Einar hefur ekki miklar áhyggjur af fuglaflensa berist í loðdýr hér, aðstæður á búunum séu aðrar. Umsjónarmaður var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Jón Þór Helgason. Annalísa Hermannsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

Spegillinn 28. ágúst 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdóttir. Samgöngusáttmáli höfuðborgarsvæðisins er stórt verkefni og eðlilegt að hann sé endurskoðaður, en hann er hluti af stærra verkefni samgangna í landinu öllu segir Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra, þar þurfi að finna jafnvægi og leiðir til tekjuöflunar. Pétur Magnússon talaði við hann. Afar lítill munur er á verði á þeim vörum sem eru í verðgátt stjórnvalda og hún virðist ekki hafa ýtt undir samkeppni verslana. Valgerður Gréta Gröndal tók saman og ræddi við Vilhjálm Hilmarsson hagfræðing hjá BHM og Magnús Sigurbjörnsson, forstöðumann Rannsóknarseturs Verslunarinnar Landsvirkjun hagnaðist um tæpa 16 milljarða króna á fyrstu sex mánuðum ársins. Hörður Arnarson forstjóri að kerfið sé nánast fullnýtt og til að skapa svigrúm sé verið að ýta gagnaverum með rafmyntagröft út. Haukur Holm tók saman. Hægt er að bæta aðferðir við veiðar á stórhvölum, að mati starfshóps matvælaráðherra, sem skilaði skýrslu um málið. Ari Páll Karlsson sagði frá. --------------- Væntingar voru miklar og tímalínan brött þegar Samgöngusáttmáli höfuðborgarsvæðisins var undirritaður fyrir fjórum árum, segir Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra en það vissu allir. Á fimmtán ára samningstíma sé eðlilegt að hlutir séu endurskoðaðir en samgöngusáttmáli höfuðborgarsvæðisins sé bara eitt púsl af mörgum í heildarmyndinni. Pétur Magnússon ræddi við Sigurð. Rudy Giuliani var mikils metinn alríkissaksóknari og barðist ötullega gegn glæpum þegar hann var borgarstjóri í New York. Nú er hann meðal þeirra sem eru sóttir til saka fyrir að hafa reynt að snúa niðurstöðum forsetakosninganna í Bandaríkjunum þegar Donald Trump tapaði fyrir Joe Biden, þykir undarlegur í háttum og orðstír hans til fárra fiska metinn. Ásgeir Tómasson sagði frá. Innflytjendum á Íslandi hefur fjölgað um tugi þúsunda frá aldamótum. En það eru ekki aðeins erlendir ríkisborgarar sem flytja hingað, heldur flytja þúsundir Íslendinga líka til annarra landa á ári hverju. Ævar Örn Jósepsson ræddi við Ólöfu Garðarsdóttur, prófessor í sagnfræði.

Spegillinn 28. ágúst 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdóttir. Samgöngusáttmáli höfuðborgarsvæðisins er stórt verkefni og eðlilegt að hann sé endurskoðaður, en hann er hluti af stærra verkefni samgangna í landinu öllu segir Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra, þar þurfi að finna jafnvægi og leiðir til tekjuöflunar. Pétur Magnússon talaði við hann. Afar lítill munur er á verði á þeim vörum sem eru í verðgátt stjórnvalda og hún virðist ekki hafa ýtt undir samkeppni verslana. Valgerður Gréta Gröndal tók saman og ræddi við Vilhjálm Hilmarsson hagfræðing hjá BHM og Magnús Sigurbjörnsson, forstöðumann Rannsóknarseturs Verslunarinnar Landsvirkjun hagnaðist um tæpa 16 milljarða króna á fyrstu sex mánuðum ársins. Hörður Arnarson forstjóri að kerfið sé nánast fullnýtt og til að skapa svigrúm sé verið að ýta gagnaverum með rafmyntagröft út. Haukur Holm tók saman. Hægt er að bæta aðferðir við veiðar á stórhvölum, að mati starfshóps matvælaráðherra, sem skilaði skýrslu um málið. Ari Páll Karlsson sagði frá. --------------- Væntingar voru miklar og tímalínan brött þegar Samgöngusáttmáli höfuðborgarsvæðisins var undirritaður fyrir fjórum árum, segir Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra en það vissu allir. Á fimmtán ára samningstíma sé eðlilegt að hlutir séu endurskoðaðir en samgöngusáttmáli höfuðborgarsvæðisins sé bara eitt púsl af mörgum í heildarmyndinni. Pétur Magnússon ræddi við Sigurð. Rudy Giuliani var mikils metinn alríkissaksóknari og barðist ötullega gegn glæpum þegar hann var borgarstjóri í New York. Nú er hann meðal þeirra sem eru sóttir til saka fyrir að hafa reynt að snúa niðurstöðum forsetakosninganna í Bandaríkjunum þegar Donald Trump tapaði fyrir Joe Biden, þykir undarlegur í háttum og orðstír hans til fárra fiska metinn. Ásgeir Tómasson sagði frá. Innflytjendum á Íslandi hefur fjölgað um tugi þúsunda frá aldamótum. En það eru ekki aðeins erlendir ríkisborgarar sem flytja hingað, heldur flytja þúsundir Íslendinga líka til annarra landa á ári hverju. Ævar Örn Jósepsson ræddi við Ólöfu Garðarsdóttur, prófessor í sagnfræði.

Spegillinn 25. ágúst 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Helga Þórisdóttir, formaður Félags forstöðumanna ríkisstofnanna, segir að það sé viðvarandi krafa frá almenningi að stofnanir geri sífellt meira og betur. Stefnt er að því að lækka launakostnað ríkisins um fimm milljarða króna. Benedikt Sigurðsson talaði við hana. Formenn þriggja stjórnarandstöðuflokka, þau Sigmundur Davíð Gunnlugsson, Kristrún Frostadóttir og Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, gefa lítið fyrir þær áætlanir sem fjármálaráðherra kynnti í dag. Stjórnvöld hyggjast fara í 17 milljarða hagræðingu í ríkisrekstri eftir bætta afkomu ríkissjóðs. Ísak Regal tók saman. Sarah Palin, fyrrverandi ríkisstjóri og varaforsetaefni Repúblikanaflokksins, segir borgarastyrjöld yfirvofandi í Bandaríkjunum verði ákærum á hendur Donald Trump, fyrrverandi forseta, haldið til streitu. Ásta Hlín Magnúsdóttir sagði frá. Fulltrúar Indó Sparisjóðs funduðu í vikunni með Samkeppniseftirlitinu vegna mögulegra samkeppnisbrota stóru viðskiptabankanna. Íslandsbanki krefst þess að fólk eigi launareikning í bankanum ef það vill kaupa gjaldeyri. Valgerður Gréta Gröndal sagði frá og talaði við Hauk Skúlason, annan stofnenda Indó. Vegagerðin hefur varið yfir 300 milljónum króna í viðgerðir og viðhald á Grímseyjarferjunni Sæfara, undanfarin fjögur ár. 250 milljónir hafa farið í viðgerðir það sem af er þessu ári. Ólöf Erlendsdóttir sagði frá. Luis Rubiales, forseti spænska knattspyrnusambandsins, neitaði í dag að segja af sér fyrir að hafa kysst fyrirliða kvennalandsliðsins á munninn. Bjartsýnismenn í Noregi spá því að friðarviðræður milli Úkraínumanna og Rússa hefjist í haust. Gísli Kristjánsson sagði frá. Björn Gunnarsson, yfirlæknir sjúkraflugs á Akureyri, óttast að vankantar á útboði sjúkraflugs verði til þess að þjónustunni fari aftur. Hann kysi að þyrlur Landhelgisgæslunnar væru nýttar meira í sjúkraflug. Amanda Guðrún Bjarnadóttir tók saman. Afkoma ríkissjóðs er langt umfram væntingar og spár frá því undir áramót, fá ríki hafa vaxið hraðar úr faraldrinum. Urður Örlygsdóttir ræddi við Bjarna Benediktsson fjármálaráðherra um stöðuna. Bandaríska kántrístjarnan Dolly Parton vinnur að rokkplötu sem á að koma út í haust. Fjöldi þekktra tónlistarmanna tekur lagið með henni, þar á meðal Paul McCartney, Ringo Starr, Sting, Elton John og Debbie Harry. Ásgeir Tómasson tók saman.

Spegillinn 25. ágúst 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Helga Þórisdóttir, formaður Félags forstöðumanna ríkisstofnanna, segir að það sé viðvarandi krafa frá almenningi að stofnanir geri sífellt meira og betur. Stefnt er að því að lækka launakostnað ríkisins um fimm milljarða króna. Benedikt Sigurðsson talaði við hana. Formenn þriggja stjórnarandstöðuflokka, þau Sigmundur Davíð Gunnlugsson, Kristrún Frostadóttir og Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, gefa lítið fyrir þær áætlanir sem fjármálaráðherra kynnti í dag. Stjórnvöld hyggjast fara í 17 milljarða hagræðingu í ríkisrekstri eftir bætta afkomu ríkissjóðs. Ísak Regal tók saman. Sarah Palin, fyrrverandi ríkisstjóri og varaforsetaefni Repúblikanaflokksins, segir borgarastyrjöld yfirvofandi í Bandaríkjunum verði ákærum á hendur Donald Trump, fyrrverandi forseta, haldið til streitu. Ásta Hlín Magnúsdóttir sagði frá. Fulltrúar Indó Sparisjóðs funduðu í vikunni með Samkeppniseftirlitinu vegna mögulegra samkeppnisbrota stóru viðskiptabankanna. Íslandsbanki krefst þess að fólk eigi launareikning í bankanum ef það vill kaupa gjaldeyri. Valgerður Gréta Gröndal sagði frá og talaði við Hauk Skúlason, annan stofnenda Indó. Vegagerðin hefur varið yfir 300 milljónum króna í viðgerðir og viðhald á Grímseyjarferjunni Sæfara, undanfarin fjögur ár. 250 milljónir hafa farið í viðgerðir það sem af er þessu ári. Ólöf Erlendsdóttir sagði frá. Luis Rubiales, forseti spænska knattspyrnusambandsins, neitaði í dag að segja af sér fyrir að hafa kysst fyrirliða kvennalandsliðsins á munninn. Bjartsýnismenn í Noregi spá því að friðarviðræður milli Úkraínumanna og Rússa hefjist í haust. Gísli Kristjánsson sagði frá. Björn Gunnarsson, yfirlæknir sjúkraflugs á Akureyri, óttast að vankantar á útboði sjúkraflugs verði til þess að þjónustunni fari aftur. Hann kysi að þyrlur Landhelgisgæslunnar væru nýttar meira í sjúkraflug. Amanda Guðrún Bjarnadóttir tók saman. Afkoma ríkissjóðs er langt umfram væntingar og spár frá því undir áramót, fá ríki hafa vaxið hraðar úr faraldrinum. Urður Örlygsdóttir ræddi við Bjarna Benediktsson fjármálaráðherra um stöðuna. Bandaríska kántrístjarnan Dolly Parton vinnur að rokkplötu sem á að koma út í haust. Fjöldi þekktra tónlistarmanna tekur lagið með henni, þar á meðal Paul McCartney, Ringo Starr, Sting, Elton John og Debbie Harry. Ásgeir Tómasson tók saman.

Spegillinn 24. ágúst 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir. Sjávarlóðum í Kópavogi var úthlutað fjárfestum án auglýsingar. Sigurbjörg Erla Egilsdóttir, fulltrúi Pírata í minnihluta bæjarstjórna segir að alltaf eigi að auglýsa lóðir en Ásdís Kristjánsdóttir, bæjarstjóri segir málið slitið úr samhengi. Sólveig Klara Ragnarsdóttir tók saman. Forsætisráðherra Noregs tilkynnti í dag áform Norðmanna um að afhenda Úkraínu F-16 orrustuþotur. Lilja Alfreðsdóttir, viðskiptaráðherra hefur boðað fulltrúa verslanakeðja á fund sinn eftir helgi til að fá skýringu á hækkunum á dagvöra hefur hækkað á sama tíma og krónan hefur styrkst og alþjóðleg verðbólga hjaðnað. Haukur Holm talaði við hana. Seldum íbúðum hefur fækkað til muna og þær eru ódýrari að raunvirði en fyrir ári. Brynjólfur Þór Guðmundsson sagði frá. Næturakstur Strætó um helgar afmarkast ekki lengur við hverfi í Reykjavík frá og með næstu helgi þegar Mosfellsbær bætist við leiðakerfið. Kostnaður er tvær og hálf milljón króna á ári. Ari Páll Karlsson sagði frá og talaði við Regínu Ásvaldsdóttur, bæjarstjóra í Mosfellsbæ. Karlalið Breiðabliks er hársbreidd frá því að tryggja sér sæti í riðlakeppni Sambandsdeildar Evrópu eftir sigur á Struga í Norður-Makedóníu í dag. -------------- Hersýningar eru oft ríkur þáttur í hátíðarhöldum á þjóðhátíðardegi landa; í Úkraínu var ekki marserað en búið að stilla upp ónýtum stríðstólum Rússa sem Úkraínumenn grönduðu í upphafi innrásar Rússa. Þúsundir landsmanna streymdu svo um Kreschchatyk breiðstrætið til að bera þau augum. Björn Malmquist fréttamaður er í Kyiv, Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Pútín Rússlandsforseti minntist í dag þeirra sem létust þegar þota leiðtoga Wagner málaliðahópsins fórst. Fáum blandast hugur um að hann hafi látið skjóta hana niður. Ekki eru þó allir á því að foringinn sé allur. Ásgeir Tómasson sagði frá. Brot úr viðtölum við Ninu Krústjevu, prófessor við New School rannsóknarháskólann í New York, sérfræðingi í alþjóðamálum og við Jón Ólafsson prófessor á Morgunvaktinni á rás 1. Íbúum á Íslandi hefur fjölgað umtalsvert það sem af er þessari öld, allt útlit fyrir að 400.000 þúsunda-múrinn verði rofinn áður en árið er úti. Þessi mikla fjölgun skýrist að miklu leyti af fjölgun innflytjenda, sem eru vel yfir 70 þúsund. En hverjir eru innflytjendur? Ævar Örn Jósepsson bar þetta undir Ólöfu Garðarsdóttur, prófessor í sagnfræði og forseta hugvísindasviðs Háskóla Íslands.

Spegillinn 24. ágúst 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir. Sjávarlóðum í Kópavogi var úthlutað fjárfestum án auglýsingar. Sigurbjörg Erla Egilsdóttir, fulltrúi Pírata í minnihluta bæjarstjórna segir að alltaf eigi að auglýsa lóðir en Ásdís Kristjánsdóttir, bæjarstjóri segir málið slitið úr samhengi. Sólveig Klara Ragnarsdóttir tók saman. Forsætisráðherra Noregs tilkynnti í dag áform Norðmanna um að afhenda Úkraínu F-16 orrustuþotur. Lilja Alfreðsdóttir, viðskiptaráðherra hefur boðað fulltrúa verslanakeðja á fund sinn eftir helgi til að fá skýringu á hækkunum á dagvöra hefur hækkað á sama tíma og krónan hefur styrkst og alþjóðleg verðbólga hjaðnað. Haukur Holm talaði við hana. Seldum íbúðum hefur fækkað til muna og þær eru ódýrari að raunvirði en fyrir ári. Brynjólfur Þór Guðmundsson sagði frá. Næturakstur Strætó um helgar afmarkast ekki lengur við hverfi í Reykjavík frá og með næstu helgi þegar Mosfellsbær bætist við leiðakerfið. Kostnaður er tvær og hálf milljón króna á ári. Ari Páll Karlsson sagði frá og talaði við Regínu Ásvaldsdóttur, bæjarstjóra í Mosfellsbæ. Karlalið Breiðabliks er hársbreidd frá því að tryggja sér sæti í riðlakeppni Sambandsdeildar Evrópu eftir sigur á Struga í Norður-Makedóníu í dag. -------------- Hersýningar eru oft ríkur þáttur í hátíðarhöldum á þjóðhátíðardegi landa; í Úkraínu var ekki marserað en búið að stilla upp ónýtum stríðstólum Rússa sem Úkraínumenn grönduðu í upphafi innrásar Rússa. Þúsundir landsmanna streymdu svo um Kreschchatyk breiðstrætið til að bera þau augum. Björn Malmquist fréttamaður er í Kyiv, Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Pútín Rússlandsforseti minntist í dag þeirra sem létust þegar þota leiðtoga Wagner málaliðahópsins fórst. Fáum blandast hugur um að hann hafi látið skjóta hana niður. Ekki eru þó allir á því að foringinn sé allur. Ásgeir Tómasson sagði frá. Brot úr viðtölum við Ninu Krústjevu, prófessor við New School rannsóknarháskólann í New York, sérfræðingi í alþjóðamálum og við Jón Ólafsson prófessor á Morgunvaktinni á rás 1. Íbúum á Íslandi hefur fjölgað umtalsvert það sem af er þessari öld, allt útlit fyrir að 400.000 þúsunda-múrinn verði rofinn áður en árið er úti. Þessi mikla fjölgun skýrist að miklu leyti af fjölgun innflytjenda, sem eru vel yfir 70 þúsund. En hverjir eru innflytjendur? Ævar Örn Jósepsson bar þetta undir Ólöfu Garðarsdóttur, prófessor í sagnfræði og forseta hugvísindasviðs Háskóla Íslands.

Spegillinn 23. ágúst 2023 Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Fjöldi fólks kom saman á fundi sem á þriðja tug hjálpar- og mannréttindasamtaka boðaði til vegna aðstæðna hælisleitenda sem sviptir hafa verið allri þjónustu. Valur Grettisson fór á fundinn og ræddi við Arndísi Önnu Kristínar-Gunnarsdóttur, þingmann Pírata. Yevgeny Prigozhin, stofnandi og leiðtogi hins svokallaða Wagner-málaliðahóps, var á farþegaskrá flugvélar sem fórst skammt frá Moskvu síðdegis. Leikmaður íslenska landsliðsins í knattspyrnu hefur verið kærður fyrir kynferðisbrot. Hann verður ekki valinn næsta landsliðshóp. Rætt er við Vöndu Sigurgeirsdóttur, formann KSÍ. Norskur fiskeldisrisi hefur verið sektaður vegna mikils fiskidauða og fjölda sárra fiska í kvíum þess. Fyrsta indverska loftfarið lenti á tunglinu í dag. Rolling Stones virðast ætla að gefa út sína 31. breiðskífu í september, flestum að óvörum. --- Ítrekaðar stýrivaxtahækkanir Seðlabankans hafa hægt á hagkerfinu, að dómi forseta viðskiptadeildar Háskólans í Reykjavík. Fleira þurfi að koma til ef koma á böndum á verðbólguna og þar skipti ríkisfjármálin kannski mestu. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Jón Þór Sturluson. Margt er vel gert í almenningssamgöngum á Íslandi en margt má líka bæta. Ævar Örn Jósepsson ræðir við Daða Baldur Ottósson samgönguverkfræðing. Yfirvöld í Hong Kong ætla frá og með morgundeginum að banna innflutning á sjávarafurðum frá tíu héruðum í Japan vegna ákvörðunar japanskra stjórnvalda um að sleppa geislavirku kælivatni frá Daiichi kjarnorkuverinu í Fukushima út í sjó. Ásgeir Tómasson segir frá.

Spegillinn 23. ágúst 2023 Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Fjöldi fólks kom saman á fundi sem á þriðja tug hjálpar- og mannréttindasamtaka boðaði til vegna aðstæðna hælisleitenda sem sviptir hafa verið allri þjónustu. Valur Grettisson fór á fundinn og ræddi við Arndísi Önnu Kristínar-Gunnarsdóttur, þingmann Pírata. Yevgeny Prigozhin, stofnandi og leiðtogi hins svokallaða Wagner-málaliðahóps, var á farþegaskrá flugvélar sem fórst skammt frá Moskvu síðdegis. Leikmaður íslenska landsliðsins í knattspyrnu hefur verið kærður fyrir kynferðisbrot. Hann verður ekki valinn næsta landsliðshóp. Rætt er við Vöndu Sigurgeirsdóttur, formann KSÍ. Norskur fiskeldisrisi hefur verið sektaður vegna mikils fiskidauða og fjölda sárra fiska í kvíum þess. Fyrsta indverska loftfarið lenti á tunglinu í dag. Rolling Stones virðast ætla að gefa út sína 31. breiðskífu í september, flestum að óvörum. --- Ítrekaðar stýrivaxtahækkanir Seðlabankans hafa hægt á hagkerfinu, að dómi forseta viðskiptadeildar Háskólans í Reykjavík. Fleira þurfi að koma til ef koma á böndum á verðbólguna og þar skipti ríkisfjármálin kannski mestu. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Jón Þór Sturluson. Margt er vel gert í almenningssamgöngum á Íslandi en margt má líka bæta. Ævar Örn Jósepsson ræðir við Daða Baldur Ottósson samgönguverkfræðing. Yfirvöld í Hong Kong ætla frá og með morgundeginum að banna innflutning á sjávarafurðum frá tíu héruðum í Japan vegna ákvörðunar japanskra stjórnvalda um að sleppa geislavirku kælivatni frá Daiichi kjarnorkuverinu í Fukushima út í sjó. Ásgeir Tómasson segir frá.

Ævar Sigmar Hjartarson Formaður húsfélags í húsi við Hvaleyrarbraut, sem brann í gær, segist sjálfur ítrekað hafa bent bæjaryfirvöldum á að ólögmæt búseta væri í húsinu. Leigusalar virðast fela fyrir nágrönnum sínum að þeir leigi út rými í atvinnuhúsnæði til búsetu. Landmæraverðir í Sádi-Arabíu fremja fjöldamorð á flóttafólki frá Eþíópíu sem reynir að komast inn í landið, samkvæmt nýrri skýrslu Mannréttindavaktarinnar. Um 850 er enn saknað eftir mikla gróðurelda á Havaí. Eldarnir eru þeir mannskæðustu í Bandaríkjunum í meira en öld. Staðfest er að 114 hafa látist. Bandaríkjaforseti sækir eyjarnar heim í dag. Grænþörungar í vatnsbóli Skagamanna ollu að öllum líkindum óbragði af drykkjarvatni þar. Vatnsbólið hefur verið hreinsað. Steingrímur Örn Ingólfsson, framkvæmdastjóri fyrirtækisins Kvarna sem selur sorpkvarnir segir eftirspurn og áhuga á kvörnunum hafa aukist merkjanlega eftir að nýtt flokkunarkerfi var tekið í gagnið á höfuðborgarsvæðinu. Jón Trausti Kárason forstöðumaður vatns og fráveitu hjá Veitum segir veitukerfið ekki í stakk búið til þess að taka á móti lífrænum úrgangi. Neyðarástand ríkir í húsnæðismálum Háskólans á Hólum, segir Hólmfríður Sveinsdóttir rektor. *** Í byrjun árs í fyrra er talið að tæplega tvö þúsund hafi búið í ósamþykktu atvinnuhúsnæði á höfuðborgarsvæðinu. Líklegt er að þeir séu mun fleiri í dag. Stefnt er að því að breyta regluverki svo fólk geti tímabundið skráð lögheimili sitt í atvinnuhúsnæði. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Regínu Valdimarsdóttur, teymisstjóra á brunavarnasvið Húsnæðis -og mannvirkjastofunar. Miðað við nýútkomna tölfræði Hagstofunnar má gera ráð fyrir að rúm 60% þeirra sem hefja nám á framhaldsskólastigi núna ljúki því innan sex ára. Það er í það minnsta raunin með þá sem hófu nám haustið 2017. Nú er byrjað að greina sérstaklega hvort innflytjendur klára framhaldsskólann. Þá kemur í ljós að tæp 67% þeirra sem fluttu til landsins fyrir sjö ára aldur, og byrjuðu í framhaldsskóla luku náminu, en aðeins tæp 37% þeir sem fluttu til landsins sjö ára eða eldri. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Stellu Blöndal dósent við HÍ. Volodymyr Zelensky, forseti Úkraínu, var hrærður þegar hann þakkaði Dönum á þeirra eigin tungu fyrir að ætla að gefa Úkraínuher nítján F-16 orrustuþotur. Jafnframt taka Danir að sér að þjálfa úkraínska flugmenn, flugvirkja og starfslið til að þjónusta þoturnar. Ásgeir Tómasson sagði frá. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Jón Þór Helgason. Fréttaútsendingu stjórnaði Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

Ævar Sigmar Hjartarson Formaður húsfélags í húsi við Hvaleyrarbraut, sem brann í gær, segist sjálfur ítrekað hafa bent bæjaryfirvöldum á að ólögmæt búseta væri í húsinu. Leigusalar virðast fela fyrir nágrönnum sínum að þeir leigi út rými í atvinnuhúsnæði til búsetu. Landmæraverðir í Sádi-Arabíu fremja fjöldamorð á flóttafólki frá Eþíópíu sem reynir að komast inn í landið, samkvæmt nýrri skýrslu Mannréttindavaktarinnar. Um 850 er enn saknað eftir mikla gróðurelda á Havaí. Eldarnir eru þeir mannskæðustu í Bandaríkjunum í meira en öld. Staðfest er að 114 hafa látist. Bandaríkjaforseti sækir eyjarnar heim í dag. Grænþörungar í vatnsbóli Skagamanna ollu að öllum líkindum óbragði af drykkjarvatni þar. Vatnsbólið hefur verið hreinsað. Steingrímur Örn Ingólfsson, framkvæmdastjóri fyrirtækisins Kvarna sem selur sorpkvarnir segir eftirspurn og áhuga á kvörnunum hafa aukist merkjanlega eftir að nýtt flokkunarkerfi var tekið í gagnið á höfuðborgarsvæðinu. Jón Trausti Kárason forstöðumaður vatns og fráveitu hjá Veitum segir veitukerfið ekki í stakk búið til þess að taka á móti lífrænum úrgangi. Neyðarástand ríkir í húsnæðismálum Háskólans á Hólum, segir Hólmfríður Sveinsdóttir rektor. *** Í byrjun árs í fyrra er talið að tæplega tvö þúsund hafi búið í ósamþykktu atvinnuhúsnæði á höfuðborgarsvæðinu. Líklegt er að þeir séu mun fleiri í dag. Stefnt er að því að breyta regluverki svo fólk geti tímabundið skráð lögheimili sitt í atvinnuhúsnæði. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Regínu Valdimarsdóttur, teymisstjóra á brunavarnasvið Húsnæðis -og mannvirkjastofunar. Miðað við nýútkomna tölfræði Hagstofunnar má gera ráð fyrir að rúm 60% þeirra sem hefja nám á framhaldsskólastigi núna ljúki því innan sex ára. Það er í það minnsta raunin með þá sem hófu nám haustið 2017. Nú er byrjað að greina sérstaklega hvort innflytjendur klára framhaldsskólann. Þá kemur í ljós að tæp 67% þeirra sem fluttu til landsins fyrir sjö ára aldur, og byrjuðu í framhaldsskóla luku náminu, en aðeins tæp 37% þeir sem fluttu til landsins sjö ára eða eldri. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Stellu Blöndal dósent við HÍ. Volodymyr Zelensky, forseti Úkraínu, var hrærður þegar hann þakkaði Dönum á þeirra eigin tungu fyrir að ætla að gefa Úkraínuher nítján F-16 orrustuþotur. Jafnframt taka Danir að sér að þjálfa úkraínska flugmenn, flugvirkja og starfslið til að þjónusta þoturnar. Ásgeir Tómasson sagði frá. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Jón Þór Helgason. Fréttaútsendingu stjórnaði Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

Spegillinn 18. ágúst 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Kormákur Marðarson Stj?+orn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir Öllum 27 starfsmönnum Skagans 3X á Ísafirði hefur verið sagt upp og starfsstöðinni verður lokað. Þungbærar fréttir, segir Arna Lára Jónsdóttir bæjarstjóri á Ísafirði, í viðtali við Alexander Kristjánsson Jóhannes Sævar Rúnarsson, forstjóri Strætó, er sannfærður um að innleiða þurfi gjaldtöku fyrir akstur í miðborg Reykjavíkur til að draga úr mengun og jafnvel banna umferð bíla sem menga mikið. Ævar Örn Jósepsson talaði við hann. Akurnesingar kvarta yfir óbragði af neysluvatni. Fyrstu niðurstöður úr sýnum sem tekin voru í dreifikerfi Veitna í gær benda til þess að óhætt sé að drekka vatnið. Ísak Regal ræddi við Jón Trausta Kárason, forstöðumann vatns- og fráveitu hjá fyrirtækinu, og Sigrúnu Ósk Kristjánsdóttur, íbúa á Skaganum. Slökkviliði tókst aðeins að vinna á bálinu á Tenerife á Spáni í dag. Neyðarástandi hefur verið lýst yfir í borginni Kelowna í Kanada og öllum íbúum bæjarins Yellowknife gert að flýja skógarelda sem brenna á yfir þúsund stöðum í landinu. Ásgeir Tómasson sagði frá. Breski hjúkrunarfræðingurinn Lucy Letby hefur verið sakfelld fyrir að myrða sjö ungabörn og fyrir að reyna að myrða sex til viðbótar. Ísak Regal tók saman. Ákvörðun alþjóðaskáksambandsins, FIDE, um að meina trans konum þátttöku í kvennamótum er skrítin og röng, að mati Gunnars Björnssonar, forseta Skáksambands Íslands. Ari Páll Karlsson ræddi við hann. Það er mikil áskorun að ná utan um notkun og misnotkun á gervigreind í skólastarfi. Það gildir um allan heim en ekkert þýðir að banna segir Katrín Regína Frímannsdóttir, gæðastjóri Háskóla Íslands. Kötturinn er sloppinn úr sekknum. Um ellefu þúsund hafa skráð sig til leiks í Reykjavíkurmaraþoninu á morgun, á Menningarnótt. Margir hlaupa til góðs og safna áheitum fyrir málstað sem stendur þeim nærri. Hlauparar hafa nú þegar safnað yfir hundrað fimmtíu og fjórum milljónum króna.

Spegillinn 18. ágúst 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Kormákur Marðarson Stj?+orn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir Öllum 27 starfsmönnum Skagans 3X á Ísafirði hefur verið sagt upp og starfsstöðinni verður lokað. Þungbærar fréttir, segir Arna Lára Jónsdóttir bæjarstjóri á Ísafirði, í viðtali við Alexander Kristjánsson Jóhannes Sævar Rúnarsson, forstjóri Strætó, er sannfærður um að innleiða þurfi gjaldtöku fyrir akstur í miðborg Reykjavíkur til að draga úr mengun og jafnvel banna umferð bíla sem menga mikið. Ævar Örn Jósepsson talaði við hann. Akurnesingar kvarta yfir óbragði af neysluvatni. Fyrstu niðurstöður úr sýnum sem tekin voru í dreifikerfi Veitna í gær benda til þess að óhætt sé að drekka vatnið. Ísak Regal ræddi við Jón Trausta Kárason, forstöðumann vatns- og fráveitu hjá fyrirtækinu, og Sigrúnu Ósk Kristjánsdóttur, íbúa á Skaganum. Slökkviliði tókst aðeins að vinna á bálinu á Tenerife á Spáni í dag. Neyðarástandi hefur verið lýst yfir í borginni Kelowna í Kanada og öllum íbúum bæjarins Yellowknife gert að flýja skógarelda sem brenna á yfir þúsund stöðum í landinu. Ásgeir Tómasson sagði frá. Breski hjúkrunarfræðingurinn Lucy Letby hefur verið sakfelld fyrir að myrða sjö ungabörn og fyrir að reyna að myrða sex til viðbótar. Ísak Regal tók saman. Ákvörðun alþjóðaskáksambandsins, FIDE, um að meina trans konum þátttöku í kvennamótum er skrítin og röng, að mati Gunnars Björnssonar, forseta Skáksambands Íslands. Ari Páll Karlsson ræddi við hann. Það er mikil áskorun að ná utan um notkun og misnotkun á gervigreind í skólastarfi. Það gildir um allan heim en ekkert þýðir að banna segir Katrín Regína Frímannsdóttir, gæðastjóri Háskóla Íslands. Kötturinn er sloppinn úr sekknum. Um ellefu þúsund hafa skráð sig til leiks í Reykjavíkurmaraþoninu á morgun, á Menningarnótt. Margir hlaupa til góðs og safna áheitum fyrir málstað sem stendur þeim nærri. Hlauparar hafa nú þegar safnað yfir hundrað fimmtíu og fjórum milljónum króna.

Spegillinn 17. ágúst 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Kormákur Marðarson Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Reykjavíkurborg vísar réttindalausum hælisleitendum frá neyðarskýlum borgarinnar, þar sem sveitarfélögin telja sér óheimilt að veita þeim aðstoð. Valur Grettisson ræðir við Einar Þorsteinsson. Fyrrverandi fulltrúi í peningastefnunefnd Seðlabankans segir ólíklegt að bankinn sé hættur að hækka vexti. Ýmislegt hafi þróast í rétta átt, en það dugi ekki til því enn sé mikil spenna í hagkerfinu. Benedikt Sigurðsson ræðir við Katrínu Ólafsdóttur. Leiðtogar ECOWAS bandalagsins funda nú í Gana vegna ástandsins í Níger. Her landsins framdi valdarán í lok júlí og heldur forseta landsins í stofufangelsi. Sameinuðu þjóðirnar hafa áhyggjur af stöðunni. Ástrós Signýjardóttir segir frá. Yfirmaður Sorphirðudeildar Reykjavíkur veltir því fyrir sér hvað teljist eðlilegt heimilissorp og hversu miklar kröfur sé hægt að gera til sorphirðu sveitarfélaga. Hnökrar hafa verið á innleiðingu nýs sorphirðukerfis. Arnhildur Hálfdánardóttir ræðir við Atla Ómarsson. Isavia vill að um þrjú þúsund tré í Öskjuhlíð verði tafarlaust felld. Aðflug sé of krappt og trén ógni flugöryggi. Formaður borgarráðs segir að tekið verði á málinu formlega. Rætt við Einar Þorsteinsson og Sigrúnu Björk Jakobsdóttur. Ari Páll Karlsson tók saman. ------ Mannekla og mikil starfsmannavelta á leikskólum og hjá mörgum umönnunarstéttum endurspeglar það að rangt var gefið í upphafi að mati formanns BSRB. Ekki gangi að velferðarkerfið grundvallist á vinnu kvenna á afsláttarkjörum. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Sonju Ýr Þorbergsdóttur. Talsfólk umhverfisverndarsamtaka segja litlar sem engar líkur á að loftslagsmarkmið stjórnvalda náist úr þessu. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir ræðir við Árna Finnsson, formann Náttúruverndarsamtaka Íslands, og Ævar Örn ræðir við Ágústu Þóru Jónsdóttur, varaformann Landverndar. Forsetaframbjóðendum í Simbabve hefur fækkað mjög frá síðustu kosningum árið 2018. Þá gáfu 23 kost á sér en þeir eru nú aðeins 10. Forseta- og þingkosningar fara fram í landinu 24. ágúst.

Spegillinn 17. ágúst 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Kormákur Marðarson Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Reykjavíkurborg vísar réttindalausum hælisleitendum frá neyðarskýlum borgarinnar, þar sem sveitarfélögin telja sér óheimilt að veita þeim aðstoð. Valur Grettisson ræðir við Einar Þorsteinsson. Fyrrverandi fulltrúi í peningastefnunefnd Seðlabankans segir ólíklegt að bankinn sé hættur að hækka vexti. Ýmislegt hafi þróast í rétta átt, en það dugi ekki til því enn sé mikil spenna í hagkerfinu. Benedikt Sigurðsson ræðir við Katrínu Ólafsdóttur. Leiðtogar ECOWAS bandalagsins funda nú í Gana vegna ástandsins í Níger. Her landsins framdi valdarán í lok júlí og heldur forseta landsins í stofufangelsi. Sameinuðu þjóðirnar hafa áhyggjur af stöðunni. Ástrós Signýjardóttir segir frá. Yfirmaður Sorphirðudeildar Reykjavíkur veltir því fyrir sér hvað teljist eðlilegt heimilissorp og hversu miklar kröfur sé hægt að gera til sorphirðu sveitarfélaga. Hnökrar hafa verið á innleiðingu nýs sorphirðukerfis. Arnhildur Hálfdánardóttir ræðir við Atla Ómarsson. Isavia vill að um þrjú þúsund tré í Öskjuhlíð verði tafarlaust felld. Aðflug sé of krappt og trén ógni flugöryggi. Formaður borgarráðs segir að tekið verði á málinu formlega. Rætt við Einar Þorsteinsson og Sigrúnu Björk Jakobsdóttur. Ari Páll Karlsson tók saman. ------ Mannekla og mikil starfsmannavelta á leikskólum og hjá mörgum umönnunarstéttum endurspeglar það að rangt var gefið í upphafi að mati formanns BSRB. Ekki gangi að velferðarkerfið grundvallist á vinnu kvenna á afsláttarkjörum. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Sonju Ýr Þorbergsdóttur. Talsfólk umhverfisverndarsamtaka segja litlar sem engar líkur á að loftslagsmarkmið stjórnvalda náist úr þessu. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir ræðir við Árna Finnsson, formann Náttúruverndarsamtaka Íslands, og Ævar Örn ræðir við Ágústu Þóru Jónsdóttur, varaformann Landverndar. Forsetaframbjóðendum í Simbabve hefur fækkað mjög frá síðustu kosningum árið 2018. Þá gáfu 23 kost á sér en þeir eru nú aðeins 10. Forseta- og þingkosningar fara fram í landinu 24. ágúst.

Spegillinn 16. ágúst 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdóttir. Það er brýnt að bæta tækjakost og mælingar við Torfajökul að dómi Kristínar Jónsdóttur, deildarstjóra eldvirkni á Veðurstofunni. Líklegra sé að gjósi fyrr í Öskju en Torfajökli. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir tók saman. Kórónuveirusmitum hefur fjölgað síðustu vikur. Guðrún Aspelund, sóttvarnalæknir segir að aftur verði tekið til við örvunarbólusetningar gegn covid í haust. Ásta Hlín Magnúsdóttir talaði við hana. Trans-fólk fær ekki líf- og sjúkdómatryggingu ef það hyggur á kynstaðfestingaraðgerð, Áralöng bið getur verið eftir aðgerð segir Ólöf Bjarki Antons formaður Trans-Íslands. Alma Ómarsdóttir ræddi við hán. Tilraunaverkefni Landhelgisgæslunnar, að gera aðra þyrlu sína út frá Akureyri um helgina, gekk vonum framar segir Ásgeir Erlendsson upplýsingafulltrúi gæslunnar. Ari Páll Karlsson talaði við hann . ASÍ skorar á stjórnvöld að standa undir þeirri ábyrgð sem þau beri á lífi og velferð flóttafólks, undan henni geti ríkisvaldið ekki hlaupist. Breska Þjóðminjasafnið hefur rekið starfsmann vegna gruns um þjófnað og skemmdarverk á safnmunum. Meðal munanna eru skartgripir úr gulli og eðalsteinar. Ástrós Signýjardóttir sagði frá. Gröfumaður slapp með minni háttar áverka þegar grafa hans valt tuttugu til þrjátíu metra fram af stalli í fjallshlíð Fremri-Kárahnjúks í júlí. Vinna lá niðri um tíma eftir slysið en verkið er aftur komið á áætlun. Bandaríkjaforseti heldur til hamfarasvæðanna á Havaí í næstu viku, skógareldar hafa orðið rúmlega hundrað manns að bana. Ari Páll Karlsson sagði frá. --------- Tíðni skorpulifrar hefur margfaldast á síðustu áratugum og heildarneysla áfengis aukist mjög á sama tíma. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Einar Stefán Björnsson yfirlækni og forstöðumann fræðasviðs lyflækninga við Háskóla Íslands Verðbólgan í Bretlandi lækkaði um rúmlega eitt prósent í júlí frá mánuðinum á undan. Stjórnvöld segja þó enga ástæðu til að fagna. Framfærslukostnaður verði hár enn um sinn. Ásgeir Tómasson sagði frá. Erfið staða er í velferðar- og heilbrigðisþjónustu á Akureyri vegna fækkunar hjúkrunarrýma og erfiðleika við að ráða fólk í umönnunarstörf. Hulda Elma Eysteinsdóttir, formaður velferðarráðs hjá Akureyrarbæ segir ástandið óviðunandi. Ólöf Rún Erlendsdóttir tók saman og ræddi við Teit Guðmundsson, forstjóra Heilsuverndar.

Spegillinn 16. ágúst 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdóttir. Það er brýnt að bæta tækjakost og mælingar við Torfajökul að dómi Kristínar Jónsdóttur, deildarstjóra eldvirkni á Veðurstofunni. Líklegra sé að gjósi fyrr í Öskju en Torfajökli. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir tók saman. Kórónuveirusmitum hefur fjölgað síðustu vikur. Guðrún Aspelund, sóttvarnalæknir segir að aftur verði tekið til við örvunarbólusetningar gegn covid í haust. Ásta Hlín Magnúsdóttir talaði við hana. Trans-fólk fær ekki líf- og sjúkdómatryggingu ef það hyggur á kynstaðfestingaraðgerð, Áralöng bið getur verið eftir aðgerð segir Ólöf Bjarki Antons formaður Trans-Íslands. Alma Ómarsdóttir ræddi við hán. Tilraunaverkefni Landhelgisgæslunnar, að gera aðra þyrlu sína út frá Akureyri um helgina, gekk vonum framar segir Ásgeir Erlendsson upplýsingafulltrúi gæslunnar. Ari Páll Karlsson talaði við hann . ASÍ skorar á stjórnvöld að standa undir þeirri ábyrgð sem þau beri á lífi og velferð flóttafólks, undan henni geti ríkisvaldið ekki hlaupist. Breska Þjóðminjasafnið hefur rekið starfsmann vegna gruns um þjófnað og skemmdarverk á safnmunum. Meðal munanna eru skartgripir úr gulli og eðalsteinar. Ástrós Signýjardóttir sagði frá. Gröfumaður slapp með minni háttar áverka þegar grafa hans valt tuttugu til þrjátíu metra fram af stalli í fjallshlíð Fremri-Kárahnjúks í júlí. Vinna lá niðri um tíma eftir slysið en verkið er aftur komið á áætlun. Bandaríkjaforseti heldur til hamfarasvæðanna á Havaí í næstu viku, skógareldar hafa orðið rúmlega hundrað manns að bana. Ari Páll Karlsson sagði frá. --------- Tíðni skorpulifrar hefur margfaldast á síðustu áratugum og heildarneysla áfengis aukist mjög á sama tíma. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Einar Stefán Björnsson yfirlækni og forstöðumann fræðasviðs lyflækninga við Háskóla Íslands Verðbólgan í Bretlandi lækkaði um rúmlega eitt prósent í júlí frá mánuðinum á undan. Stjórnvöld segja þó enga ástæðu til að fagna. Framfærslukostnaður verði hár enn um sinn. Ásgeir Tómasson sagði frá. Erfið staða er í velferðar- og heilbrigðisþjónustu á Akureyri vegna fækkunar hjúkrunarrýma og erfiðleika við að ráða fólk í umönnunarstörf. Hulda Elma Eysteinsdóttir, formaður velferðarráðs hjá Akureyrarbæ segir ástandið óviðunandi. Ólöf Rún Erlendsdóttir tók saman og ræddi við Teit Guðmundsson, forstjóra Heilsuverndar.

Staðan í umhverfismálum hér á landi er sótsvört og aðgerðir stjórnvalda eru grænþvottur sem fær falleinkunn. Þetta segir Hjalti Már Björnsson formaður Samtaka lækna gegn umhverfisvá sem segir að lýðheilsu sé ógnað. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir talaði við hann. Ekkert símasamband er við Öskju og því gæti verði erfitt að koma boðum og viðvörunum til fólks sem er þar á ferð ef byrjar að gjósa. Lilja Alfreðsdóttir, menningarmálaráðherra segir að lengi hafi staðið til að stofna þjóðaróperu því eigi ekki að koma á óvart að fjárframlögum til Íslensku óperunnar verði hætt. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir tók saman. Utanríkisráðherra Danmerkur segir tilefni til að taka hótanir Al-Kaída vegna kóranbrenna alvarlega, til stendur að auka öryggisgæslu við sendiráð landsins. Ásta Hlín Magnúsdóttir tók saman. Fólk þarf að muna að það ber ábyrgð á eigin úrgangi og neyslu, segir Benedikt Sveinbjörnsson sem vinnur við að losa grenndargáma á höfuðborgarsvæðinu. Arnhildur Hálfdánardóttir talaði við hann. -------------- Ópóíðafaraldur virðist aftur í vexti í Bandaríkjunum. Í Speglinum verður rætt við Bergþór Stein Jónsson barnabráðalækni í Bandaríkjunum sem segir að fentanýl greinist hjá börnum og þess séu jafnvel dæmi að ungbörnum hafi verið gefnir ópíóíðar í mjólk. Dagný Huld Erlendsdóttir talaði við hann. Anna Kristín Jónsdóttir tók saman. Til eru lýsingar á aðdraganda eldgosa í Öskju, annars vegar hins afdrifaríka öskugoss 1875 og hins vegar hraungossins 1961. Ragnhildur Thorlacius tók saman. Lesarar Anna Sigríður Þráinsdóttir og Benedikt Sigurðsson. Brot úr lýsingu Sigurðar Þórarinsson jarðfræðings á gosinu 1961. Seðlabanki Rússlands hækkaði stýrivexti um þrjú og hálft prósentustig í dag til að hamla verðbólgu. Efnahagssérfræðingar telja að hækkunin dugi skammt. Ásgeir Tómasson sagð frá. Brot úr viðtölum fréttastofu TV2 við Ivan, byggingaverkfræðing og Ljúdmílu Blazjej ræstitækni í Moskvu.

Staðan í umhverfismálum hér á landi er sótsvört og aðgerðir stjórnvalda eru grænþvottur sem fær falleinkunn. Þetta segir Hjalti Már Björnsson formaður Samtaka lækna gegn umhverfisvá sem segir að lýðheilsu sé ógnað. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir talaði við hann. Ekkert símasamband er við Öskju og því gæti verði erfitt að koma boðum og viðvörunum til fólks sem er þar á ferð ef byrjar að gjósa. Lilja Alfreðsdóttir, menningarmálaráðherra segir að lengi hafi staðið til að stofna þjóðaróperu því eigi ekki að koma á óvart að fjárframlögum til Íslensku óperunnar verði hætt. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir tók saman. Utanríkisráðherra Danmerkur segir tilefni til að taka hótanir Al-Kaída vegna kóranbrenna alvarlega, til stendur að auka öryggisgæslu við sendiráð landsins. Ásta Hlín Magnúsdóttir tók saman. Fólk þarf að muna að það ber ábyrgð á eigin úrgangi og neyslu, segir Benedikt Sveinbjörnsson sem vinnur við að losa grenndargáma á höfuðborgarsvæðinu. Arnhildur Hálfdánardóttir talaði við hann. -------------- Ópóíðafaraldur virðist aftur í vexti í Bandaríkjunum. Í Speglinum verður rætt við Bergþór Stein Jónsson barnabráðalækni í Bandaríkjunum sem segir að fentanýl greinist hjá börnum og þess séu jafnvel dæmi að ungbörnum hafi verið gefnir ópíóíðar í mjólk. Dagný Huld Erlendsdóttir talaði við hann. Anna Kristín Jónsdóttir tók saman. Til eru lýsingar á aðdraganda eldgosa í Öskju, annars vegar hins afdrifaríka öskugoss 1875 og hins vegar hraungossins 1961. Ragnhildur Thorlacius tók saman. Lesarar Anna Sigríður Þráinsdóttir og Benedikt Sigurðsson. Brot úr lýsingu Sigurðar Þórarinsson jarðfræðings á gosinu 1961. Seðlabanki Rússlands hækkaði stýrivexti um þrjú og hálft prósentustig í dag til að hamla verðbólgu. Efnahagssérfræðingar telja að hækkunin dugi skammt. Ásgeir Tómasson sagð frá. Brot úr viðtölum fréttastofu TV2 við Ivan, byggingaverkfræðing og Ljúdmílu Blazjej ræstitækni í Moskvu.

Samband íslenskra sveitarfélaga mótmælir því að þau séu gerð ábyrgð fyrir málefnum hælisleitenda. Það sé málaflokkur sem heyri undir ríkið. Hatursorðræða, hróp og gelt eru ólíðandi, segir formaður Samtakanna 78. Ákveðinn hópur fólks sýni hinsegin fólki oft slíka framkomu. Helmingslíkur eru á að árið í ár verði það heitasta frá upphafi mælinga. Þetta er mat Haf- og loftslagsrannsóknastofnunar Bandaríkjanna. Forstjóri Sjúkrahússins á Akureyri segir að aukinn fjöldi ferðamanna hafi mikil áhrif á starfsemina. Það verði að ræða hvernig takast eigi á við fjölgunina. Hópur foreldra bíður eftir að fá að vita hvort börnin þeirra komast í leikskóla í Reykjavík í haust. Vesturafríska efnahagsbandalagið, Ekowas, fordæmir ákvörðun valdaræningjanna í Níger um að ákæra forseta landsins fyrir landráð. *** Það hitnar í Víti og land hefur risið um tugi sentimetra við Öskju síðustu tíu mánuði. Eldfjallafræðingur telur að þar gæti næst gosið á landinu. Í Speglinum bárust ný tíðindi frá flugmanni sem fann megnan brennisteinsþef þegar hann flaug yfir Öskju í dag. Vísindamenn halda til mælinga við Öskju á morgun. Engar stórkoslegar breytingar er að sjá á mælum að sögn náttúruváfræðings á Veðurstofunni. Færa á skipulag og framkvæmd þjónustu við börn með fjölþættan vanda að mestu á eina hendi, gangi tillögur starfshóps eftir. Þjónustan á að batna og peningar að sparast. Vesturafríska efnahagsbandalagið, Ekowas, fordæmir ákvörðun valdaræningjanna í Níger um að ákæra forseta landsins fyrir landráð. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Mark Eldred. Fréttaútsendingu stjórnaði Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

Samband íslenskra sveitarfélaga mótmælir því að þau séu gerð ábyrgð fyrir málefnum hælisleitenda. Það sé málaflokkur sem heyri undir ríkið. Hatursorðræða, hróp og gelt eru ólíðandi, segir formaður Samtakanna 78. Ákveðinn hópur fólks sýni hinsegin fólki oft slíka framkomu. Helmingslíkur eru á að árið í ár verði það heitasta frá upphafi mælinga. Þetta er mat Haf- og loftslagsrannsóknastofnunar Bandaríkjanna. Forstjóri Sjúkrahússins á Akureyri segir að aukinn fjöldi ferðamanna hafi mikil áhrif á starfsemina. Það verði að ræða hvernig takast eigi á við fjölgunina. Hópur foreldra bíður eftir að fá að vita hvort börnin þeirra komast í leikskóla í Reykjavík í haust. Vesturafríska efnahagsbandalagið, Ekowas, fordæmir ákvörðun valdaræningjanna í Níger um að ákæra forseta landsins fyrir landráð. *** Það hitnar í Víti og land hefur risið um tugi sentimetra við Öskju síðustu tíu mánuði. Eldfjallafræðingur telur að þar gæti næst gosið á landinu. Í Speglinum bárust ný tíðindi frá flugmanni sem fann megnan brennisteinsþef þegar hann flaug yfir Öskju í dag. Vísindamenn halda til mælinga við Öskju á morgun. Engar stórkoslegar breytingar er að sjá á mælum að sögn náttúruváfræðings á Veðurstofunni. Færa á skipulag og framkvæmd þjónustu við börn með fjölþættan vanda að mestu á eina hendi, gangi tillögur starfshóps eftir. Þjónustan á að batna og peningar að sparast. Vesturafríska efnahagsbandalagið, Ekowas, fordæmir ákvörðun valdaræningjanna í Níger um að ákæra forseta landsins fyrir landráð. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Mark Eldred. Fréttaútsendingu stjórnaði Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

Spegillinn 11. ágúst 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Svandís Svavarsdóttir segir ákvörðun um framhald hvalveiða liggja fyrir síðar í þessum mánuði. Haukur Holm ræddi við hana. Landhelgisgæslan ætlar að hafa bakvakt þyrlusveitarinnar víðar en í Reykjavík um helgar þegar ferðamannastraumurinn er sem mestur. Ari Páll Karlsson ræddi málið við Ásgeir Erlendsson, upplýsingafulltrúa stofnunarinnar. Drífa Snædal, talskona Stígamóta, telur líkur á að fólk sem vísa á úr landi og svipt er öllum stuðningi fari í felur og grípi til örþrifaráða. Þrjár konur af nígerískum uppruna voru fluttar á sjúkrahús um miðjan dag eftir að þær voru sviptar félagslegum stuðningi og húsnæði. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við Drífu Guðrún Hafsteinsdóttir dómsmálaráðherra segist enga vankanta sjá á nýju útlendingalögunum. Karitas M. Bjarkadóttir talaði við hana. Ekki liggur fyrir hversu mörg börn hér á landi eiga foreldri í fangelsi, þótt alþjóðsamþykktir kveði á um að halda skuli utan um slíkar upplýsingar. Salvör Nordal, umboðsmaður barna, segir brýnt að huga betur að börnum í þessum aðstæðum. Ævar Örn Jósepsson talaði við hana. Hleðslustöðvar fyrir rafmagnsbíla í Danmörku eru orðnar tvöfalt fleiri en þær voru fyrir ári. Líkur minnka dag frá degi á að valdaræningjum í Afríkuríkinu Níger verði komið frá. Ásgeir Tómasson sagði frá. Íslandsbankahúsið á Kirkjusandi verður rifið í haust að sögn Kjartans Smára Höskuldssonar, framkvæmdastjóra eigandans, Íslandssjóða. Kærunefnd jafnréttismála hefur úrskurðað að Rauði krossinn á Íslandi hafi brotið lög um jafna stöðu kynjanna við launaákvörðun kvenkyns lögfræðings. Kristín Hjálmtýsdóttir, framkvæmdastýra Rauða krossins, segir í viðtali við Ástrós Signýjardóttur að svona mál séu óheppileg.

Spegillinn 11. ágúst 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Svandís Svavarsdóttir segir ákvörðun um framhald hvalveiða liggja fyrir síðar í þessum mánuði. Haukur Holm ræddi við hana. Landhelgisgæslan ætlar að hafa bakvakt þyrlusveitarinnar víðar en í Reykjavík um helgar þegar ferðamannastraumurinn er sem mestur. Ari Páll Karlsson ræddi málið við Ásgeir Erlendsson, upplýsingafulltrúa stofnunarinnar. Drífa Snædal, talskona Stígamóta, telur líkur á að fólk sem vísa á úr landi og svipt er öllum stuðningi fari í felur og grípi til örþrifaráða. Þrjár konur af nígerískum uppruna voru fluttar á sjúkrahús um miðjan dag eftir að þær voru sviptar félagslegum stuðningi og húsnæði. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við Drífu Guðrún Hafsteinsdóttir dómsmálaráðherra segist enga vankanta sjá á nýju útlendingalögunum. Karitas M. Bjarkadóttir talaði við hana. Ekki liggur fyrir hversu mörg börn hér á landi eiga foreldri í fangelsi, þótt alþjóðsamþykktir kveði á um að halda skuli utan um slíkar upplýsingar. Salvör Nordal, umboðsmaður barna, segir brýnt að huga betur að börnum í þessum aðstæðum. Ævar Örn Jósepsson talaði við hana. Hleðslustöðvar fyrir rafmagnsbíla í Danmörku eru orðnar tvöfalt fleiri en þær voru fyrir ári. Líkur minnka dag frá degi á að valdaræningjum í Afríkuríkinu Níger verði komið frá. Ásgeir Tómasson sagði frá. Íslandsbankahúsið á Kirkjusandi verður rifið í haust að sögn Kjartans Smára Höskuldssonar, framkvæmdastjóra eigandans, Íslandssjóða. Kærunefnd jafnréttismála hefur úrskurðað að Rauði krossinn á Íslandi hafi brotið lög um jafna stöðu kynjanna við launaákvörðun kvenkyns lögfræðings. Kristín Hjálmtýsdóttir, framkvæmdastýra Rauða krossins, segir í viðtali við Ástrós Signýjardóttur að svona mál séu óheppileg.

Spegillinn 10.08. 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Yfir fjögur þúsund manns hafa verið flutt brott frá flóðasvæðunum í Noregi. Miklar rýmingar standa yfir í bænum Hönefoss þar sem yfirborð árinnar Storelva hækkar hratt. Rætt er við Huldu Björk Jóhannsdóttur kennara í Hönefoss Havaí-eyjar hafa verið lýstar hamfarasvæði eftir að miklir gróðureldar blossuðu þar upp í gær. Tugir eru látnir og margra er saknað. Fjármálaráðherra segir að á komandi vetri eigi eftir að reyna á framlengingu kjarasamninga og á samtal við vinnumarkaðinn um hversu mikið menn eru tilbúnir að leggja á sig til að halda aftur af verðbólgunni. Rætt við Bjarna Benediktsson, fjármálaráðherra. Viðbragðstími lögreglu á Norðurlandi vestra styttist verulega með tilkomu fyrstu mönnuðu lögreglustöðvarinnar á Hvammstanga. Rætt við Unni Valborgu Hilmarsdóttur, sveitarstjóra Húnaþings. Sterkar vísbendingar eru um að staða barna með taugaþroskaraskanir sé víða alvarleg í íslenskum grunnskólum og dæmi um að skólarnir vísi börnum frá eða sinni ekki menntun þeirra. Rætt við Salvöru Nordal. Sorphirða á höfuðborgarsvæðinu hefur tafist og óánægja ríkir meðal íbúa. Deildarstjóri sorphirðu segir tafirnar vera vegna sumarleyfa og búnaðar sem ekki henti nýju flokkunarkerfi. Rætt við Atla Ómarsson, deildarstjóra sorphirðu hjá Reykjavíkurborg. ------- Að minnsta kosti 36 íbúar bæjarins Lahaina á eyjunni Maui á Havaíeyjum eru látnir vegna mikilla gróðurelda. Þeir kviknuðu á þriðjudag, en efldust til muna í gær vegna hvassviðris af völdum fellibylsins Dóru sem myndaðist á Kyrrahafi um mánaðamótin. Ásgeir Tómasson tók saman. Sterkar vísbendingar eru um að staða barna með taugaþroskaraskanir sé víða alvarleg í íslenskum grunnskólum og dæmi um að skólarnir vísi börnum frá eða sinni ekki menntun þeirra sem skyldi. Þetta er á meðal þess sem tilraunaverkefni um réttindagæslu barna hefur leitt í ljós. Ævar Örn Jósepsson ræddi þetta og ráðstefnu um loftslagsréttlæti og réttindi barna við Salvöru Nordal, umboðsmann barna, Í vetur er stefnt að beinu millilandaflugi til Akureyrar og í sumar hefur verið flogið til Sviss og Hollands frá Akureyri. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir þetta og þolmörk og dreifingu ferðamennskunnar við Kristján Sigurjónsson, ritstjóra Túrista, og Önnu Dóru Sæþórsdóttur, prófessor í ferðamálafræði.

Spegillinn 10.08. 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Yfir fjögur þúsund manns hafa verið flutt brott frá flóðasvæðunum í Noregi. Miklar rýmingar standa yfir í bænum Hönefoss þar sem yfirborð árinnar Storelva hækkar hratt. Rætt er við Huldu Björk Jóhannsdóttur kennara í Hönefoss Havaí-eyjar hafa verið lýstar hamfarasvæði eftir að miklir gróðureldar blossuðu þar upp í gær. Tugir eru látnir og margra er saknað. Fjármálaráðherra segir að á komandi vetri eigi eftir að reyna á framlengingu kjarasamninga og á samtal við vinnumarkaðinn um hversu mikið menn eru tilbúnir að leggja á sig til að halda aftur af verðbólgunni. Rætt við Bjarna Benediktsson, fjármálaráðherra. Viðbragðstími lögreglu á Norðurlandi vestra styttist verulega með tilkomu fyrstu mönnuðu lögreglustöðvarinnar á Hvammstanga. Rætt við Unni Valborgu Hilmarsdóttur, sveitarstjóra Húnaþings. Sterkar vísbendingar eru um að staða barna með taugaþroskaraskanir sé víða alvarleg í íslenskum grunnskólum og dæmi um að skólarnir vísi börnum frá eða sinni ekki menntun þeirra. Rætt við Salvöru Nordal. Sorphirða á höfuðborgarsvæðinu hefur tafist og óánægja ríkir meðal íbúa. Deildarstjóri sorphirðu segir tafirnar vera vegna sumarleyfa og búnaðar sem ekki henti nýju flokkunarkerfi. Rætt við Atla Ómarsson, deildarstjóra sorphirðu hjá Reykjavíkurborg. ------- Að minnsta kosti 36 íbúar bæjarins Lahaina á eyjunni Maui á Havaíeyjum eru látnir vegna mikilla gróðurelda. Þeir kviknuðu á þriðjudag, en efldust til muna í gær vegna hvassviðris af völdum fellibylsins Dóru sem myndaðist á Kyrrahafi um mánaðamótin. Ásgeir Tómasson tók saman. Sterkar vísbendingar eru um að staða barna með taugaþroskaraskanir sé víða alvarleg í íslenskum grunnskólum og dæmi um að skólarnir vísi börnum frá eða sinni ekki menntun þeirra sem skyldi. Þetta er á meðal þess sem tilraunaverkefni um réttindagæslu barna hefur leitt í ljós. Ævar Örn Jósepsson ræddi þetta og ráðstefnu um loftslagsréttlæti og réttindi barna við Salvöru Nordal, umboðsmann barna, Í vetur er stefnt að beinu millilandaflugi til Akureyrar og í sumar hefur verið flogið til Sviss og Hollands frá Akureyri. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir þetta og þolmörk og dreifingu ferðamennskunnar við Kristján Sigurjónsson, ritstjóra Túrista, og Önnu Dóru Sæþórsdóttur, prófessor í ferðamálafræði.

Spegillinn, 9. ágúst 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdóttir. Stífla virkjunar norðaustur af Osló í Noregi er brostin og óttast er að járnbrautarbrú í Ringebu gefi sig. Óveðrið Hans hefur valdið miklu eignatjóni. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir sagði frá. Kristín Eysteynsdóttir, rektor Listaháskólans segir það stóran áfanga að búið sé að fjármagna samkeppni um breytingar á framtíðarheimili skólans í Tollhúsinu í Reykjavík. Sigurður Ingi Jóhannsson, innviðaráðherra hefur lagt Grænbók um skipulagsmál fram í samráðsgátt stjórnvalda Rúmfatalagerinn breytist brátt í JYSK. Örn Úlfar Sævarsson textasmiður segir Íslendinga frekar vilja íslensk heiti en útlensk. Arnar Björnsson talaði við hann, Þórarinn Gunnarsson, Bryndísi Eggertsdóttur og Önnu Guðjónsdóttur. Google vill að áströlsk stjórnvöld breyti höfundarréttarlögum svo hægt sé að nota efni til að að þjálfa gervigreind án sérstaks leyfis höfunda. Ragnar Jónasson varaformaður Rithöfundasambandsins og kennari í höfundarétti segir að þetta myndi snúa höfundaréttarlögum haus. Ísak Regal tók saman. ---------------- Enn sér ekki fyrir endann á tjóni því sem óveðrið Hans hefur valdið í Noregi en það hleypur á milljörðum. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Gísla Kristjánsson, fréttaritara í Noregi. Það helst ekki í hendur við sjálfbæra þróun að ferðamönnum fjölgi um tugi prósenta ár eftir ár að dómi Önnu Dóru Sæþórsdóttur prófessors í ferðamálafræði sem telur að ríkið hafi ekki staðið sig við uppbyggingu innviða vegna ferðamennsku. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hana. Átta hafa tryggt sér rétt til að taka þátt í vali á forsetaframbjóðanda Repúblikanaflokksins í Bandaríkjunum. Fyrstu kappræðurnar verða að hálfum mánuði liðnum. Ásgeir Tómasson sagði frá. Heyrist í Donald Trump fyrrverandi forseta, Döshu Burns, Ron DeSantis og Chris Christie.

Spegillinn, 9. ágúst 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdóttir. Stífla virkjunar norðaustur af Osló í Noregi er brostin og óttast er að járnbrautarbrú í Ringebu gefi sig. Óveðrið Hans hefur valdið miklu eignatjóni. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir sagði frá. Kristín Eysteynsdóttir, rektor Listaháskólans segir það stóran áfanga að búið sé að fjármagna samkeppni um breytingar á framtíðarheimili skólans í Tollhúsinu í Reykjavík. Sigurður Ingi Jóhannsson, innviðaráðherra hefur lagt Grænbók um skipulagsmál fram í samráðsgátt stjórnvalda Rúmfatalagerinn breytist brátt í JYSK. Örn Úlfar Sævarsson textasmiður segir Íslendinga frekar vilja íslensk heiti en útlensk. Arnar Björnsson talaði við hann, Þórarinn Gunnarsson, Bryndísi Eggertsdóttur og Önnu Guðjónsdóttur. Google vill að áströlsk stjórnvöld breyti höfundarréttarlögum svo hægt sé að nota efni til að að þjálfa gervigreind án sérstaks leyfis höfunda. Ragnar Jónasson varaformaður Rithöfundasambandsins og kennari í höfundarétti segir að þetta myndi snúa höfundaréttarlögum haus. Ísak Regal tók saman. ---------------- Enn sér ekki fyrir endann á tjóni því sem óveðrið Hans hefur valdið í Noregi en það hleypur á milljörðum. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Gísla Kristjánsson, fréttaritara í Noregi. Það helst ekki í hendur við sjálfbæra þróun að ferðamönnum fjölgi um tugi prósenta ár eftir ár að dómi Önnu Dóru Sæþórsdóttur prófessors í ferðamálafræði sem telur að ríkið hafi ekki staðið sig við uppbyggingu innviða vegna ferðamennsku. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hana. Átta hafa tryggt sér rétt til að taka þátt í vali á forsetaframbjóðanda Repúblikanaflokksins í Bandaríkjunum. Fyrstu kappræðurnar verða að hálfum mánuði liðnum. Ásgeir Tómasson sagði frá. Heyrist í Donald Trump fyrrverandi forseta, Döshu Burns, Ron DeSantis og Chris Christie.

Spegillinn 8. ágúst 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Markús Hjaltason. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdóttir. Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir, utanríkisráðherra segir að Ísland verði að standa við skuldbindingar sínar í loftslagsmálum. Mengunarkvótar í skipaflutningum séu hluti af heildarmyndinni og komi ekki á óvart. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir ræddi við hana. Ítalskir bankar þurfa að greiða 40 prósenta hvalrekaskatt og hlutabréf í þeim hafa hríðfallið eftir að ríkisstjórnin samþykkti álögurnar í gærkvöld. Þórólfur Matthíasson, hagfræðiprófessor segir hægt að leggja slíka skatta á íslenska banka en frekar eigi að horfa til þess kerfisbundinna vandamál sem tengjast fiskveiðikerfinu og smæð íslenska hagkerfisins. Karitas M. Bjarkadóttir talaði við hann. Margrét Steinarsdóttir, fulltrúi í mansalsteymi í Bjarkarhlíð segir mikilvægt að þolendum mansals sé veittur stuðningur, hvort sem þeir séu hælisleitendur eða ekki. Hún tekur undir að það geti verið skaðlegt fyrir fórnarlömb mansals að svipta þau félagslegum stuðningi á borð við húsnæði. Valur Grettisson tók saman. ------------------- Mengunarkvótar Evrópusambandsins á sjóflutninga - sem eiga líka við á Evrópska efnahagssvæðinu - koma Þórdísi Kolbrúnu Reykfjörð Gylfadóttur utanríkisráðherra ekki á óvart. Hún segir ekki hægt að líkja þeim við álögur á flug. Ísland verði að taka skref til að standa við skuldbindingar sínar í loftslagsmálum. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir ræddi við Þórdísi. Vöruútflutningur frá Kína hefur ekki verið minni en um þessar mundir frá því að kóvíd-farsóttin brast á. Innflutningur hefur einnig dregist umtalsvert saman. Ásgeir Tómasson tók saman. Heyrist í Nick Marsh viðskiptafréttamanni BBC í Singapúr, Shehzad Qazi, sérfræðingi í kínverskum efnahagsmálum Mikil deigla er í lofthreinsigeiranum nú um stundir segir Stefanía Garðarsdóttir rannsóknastjóri hjá SINTEF orkurannsóknum í Noregi Í Texas á að reisa mikla lofthreinsiverksmiðju á ólíuvinnslusvæði og geyma koltvísýring á vökvaformi þar til fæst leyfi til að dæla honum niður í berg. Ragnhildur Thorlacius tók saman og talaði við Stefaníu. Gautelfur, flæðir yfir bakka sína og vegum í Suður-Svíþjóð og suðurhluta Noregs hefur verið lokað vegna óveðursins Hans sem hefur hringsnúist yfir Skandinavíu. Gísli Kristjánsson fréttaritari í Noregi, segir aðeins hafa dregið úr regni en veðrið sé óvenjulegt á hásumri.

Spegillinn 8. ágúst 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Markús Hjaltason. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdóttir. Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir, utanríkisráðherra segir að Ísland verði að standa við skuldbindingar sínar í loftslagsmálum. Mengunarkvótar í skipaflutningum séu hluti af heildarmyndinni og komi ekki á óvart. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir ræddi við hana. Ítalskir bankar þurfa að greiða 40 prósenta hvalrekaskatt og hlutabréf í þeim hafa hríðfallið eftir að ríkisstjórnin samþykkti álögurnar í gærkvöld. Þórólfur Matthíasson, hagfræðiprófessor segir hægt að leggja slíka skatta á íslenska banka en frekar eigi að horfa til þess kerfisbundinna vandamál sem tengjast fiskveiðikerfinu og smæð íslenska hagkerfisins. Karitas M. Bjarkadóttir talaði við hann. Margrét Steinarsdóttir, fulltrúi í mansalsteymi í Bjarkarhlíð segir mikilvægt að þolendum mansals sé veittur stuðningur, hvort sem þeir séu hælisleitendur eða ekki. Hún tekur undir að það geti verið skaðlegt fyrir fórnarlömb mansals að svipta þau félagslegum stuðningi á borð við húsnæði. Valur Grettisson tók saman. ------------------- Mengunarkvótar Evrópusambandsins á sjóflutninga - sem eiga líka við á Evrópska efnahagssvæðinu - koma Þórdísi Kolbrúnu Reykfjörð Gylfadóttur utanríkisráðherra ekki á óvart. Hún segir ekki hægt að líkja þeim við álögur á flug. Ísland verði að taka skref til að standa við skuldbindingar sínar í loftslagsmálum. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir ræddi við Þórdísi. Vöruútflutningur frá Kína hefur ekki verið minni en um þessar mundir frá því að kóvíd-farsóttin brast á. Innflutningur hefur einnig dregist umtalsvert saman. Ásgeir Tómasson tók saman. Heyrist í Nick Marsh viðskiptafréttamanni BBC í Singapúr, Shehzad Qazi, sérfræðingi í kínverskum efnahagsmálum Mikil deigla er í lofthreinsigeiranum nú um stundir segir Stefanía Garðarsdóttir rannsóknastjóri hjá SINTEF orkurannsóknum í Noregi Í Texas á að reisa mikla lofthreinsiverksmiðju á ólíuvinnslusvæði og geyma koltvísýring á vökvaformi þar til fæst leyfi til að dæla honum niður í berg. Ragnhildur Thorlacius tók saman og talaði við Stefaníu. Gautelfur, flæðir yfir bakka sína og vegum í Suður-Svíþjóð og suðurhluta Noregs hefur verið lokað vegna óveðursins Hans sem hefur hringsnúist yfir Skandinavíu. Gísli Kristjánsson fréttaritari í Noregi, segir aðeins hafa dregið úr regni en veðrið sé óvenjulegt á hásumri.

Spegillinn 30. júní 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Kári Guðmundsson Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Fulltrúar Landsnets og Sveitarfélagsins Voga skrifuðu í dag undir samkomulag um lagningu Suðurnesjalínu 2, eftir rúmlega tíu ára harðvítugar deilur, sem margoft rötuðu fyrir dómstóla. Arnhildur Hálfdánardóttir ræddi við Gunnar Axel Axelsson, bæjarstjóra í Vogum og Guðmund Inga Ásmundsson, forstjóra Landsnets. Reykjavíkurborg gerir ráð fyrir að yfir 400 börn á flótta komi inn á leik- og grunnskóla á næsta skólaári. Borgin þarf meira fé frá ríkinu sem þarf að gera betur, segir Heiða Björg Hilmisdóttir, borgarfulltrúi Samfylkingarinnar í viðtali við Ólöfu Ragnarsdóttur. Landlæknisembættið leggur til að heilbrigðisráðuneytið breyti reglugerð um aðgengi að lyfjagátt í apótekum. Benedikt Sigurðsson ræddi málið við Ölmu Möller landlækni. Meirihluti lækna sem reka eigin starfsstofur samþykktu samning Sjúkratrygginga Íslands og Læknafélags Reykjavíkur sem var undirritaður í vikunni. Yfir 81 þúsund ferkílómetrar skóg- og gróðurlendis hafa orðið eldi að bráð í Kanada. Reykský frá eldunum valda gríðarlegri loftmengun. Ásgeir Tómasson sagði frá. Fyrsta skrefið í átt að sögulegum sættum í stjórnmálum hefur verið stigið í Noregi. Gísli Kristjánsson sagði frá. Bíósýningum verður hætt í Háskólabíói í kvöld. Síðasta sýningin í 62 ára sögu kvikmyndahússins er þegar klukkuna vantar tíu mínútur í níu. Karitas M. Bjarkadóttir sagði frá. Réttarhöldum yfir kvikmyndaleikaranum Kevin Spacey var fram haldið í dag. Ástrós Signýardóttir sagði frá. Sextán prósent þeirra sem tóku afstöðu í Þjóðarpúlsi Gallup telja íslenskt samfélag hafa gengið of langt í samþykkja trans fólk. Karitas M. Bjarkadóttir tón saman.

Spegillinn 30. júní 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Kári Guðmundsson Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Fulltrúar Landsnets og Sveitarfélagsins Voga skrifuðu í dag undir samkomulag um lagningu Suðurnesjalínu 2, eftir rúmlega tíu ára harðvítugar deilur, sem margoft rötuðu fyrir dómstóla. Arnhildur Hálfdánardóttir ræddi við Gunnar Axel Axelsson, bæjarstjóra í Vogum og Guðmund Inga Ásmundsson, forstjóra Landsnets. Reykjavíkurborg gerir ráð fyrir að yfir 400 börn á flótta komi inn á leik- og grunnskóla á næsta skólaári. Borgin þarf meira fé frá ríkinu sem þarf að gera betur, segir Heiða Björg Hilmisdóttir, borgarfulltrúi Samfylkingarinnar í viðtali við Ólöfu Ragnarsdóttur. Landlæknisembættið leggur til að heilbrigðisráðuneytið breyti reglugerð um aðgengi að lyfjagátt í apótekum. Benedikt Sigurðsson ræddi málið við Ölmu Möller landlækni. Meirihluti lækna sem reka eigin starfsstofur samþykktu samning Sjúkratrygginga Íslands og Læknafélags Reykjavíkur sem var undirritaður í vikunni. Yfir 81 þúsund ferkílómetrar skóg- og gróðurlendis hafa orðið eldi að bráð í Kanada. Reykský frá eldunum valda gríðarlegri loftmengun. Ásgeir Tómasson sagði frá. Fyrsta skrefið í átt að sögulegum sættum í stjórnmálum hefur verið stigið í Noregi. Gísli Kristjánsson sagði frá. Bíósýningum verður hætt í Háskólabíói í kvöld. Síðasta sýningin í 62 ára sögu kvikmyndahússins er þegar klukkuna vantar tíu mínútur í níu. Karitas M. Bjarkadóttir sagði frá. Réttarhöldum yfir kvikmyndaleikaranum Kevin Spacey var fram haldið í dag. Ástrós Signýardóttir sagði frá. Sextán prósent þeirra sem tóku afstöðu í Þjóðarpúlsi Gallup telja íslenskt samfélag hafa gengið of langt í samþykkja trans fólk. Karitas M. Bjarkadóttir tón saman.

Spegillinn 29. júní 2023. Umsjón: Ævar Örn Jósepsson. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdóttir. Jón Guðni Ómarsson, nýr bankastjóri Íslandsbanka segist kominn til að vera og vill endurheimta traust. Hann hafi sjálfur ekki komið að sölunni á fimmtungshlut í bankanum, að öðru leyti en því að hafa kynnt bankann fyrir fjárfestum. Pétur Magnússon ræðir við Jón Guðna. Kvikubanki hefur slitið samrunaviðræðum við Íslandsbanka. Stjórn Kviku telur að ekki séu forsendur til að halda samningaviðræðum áfram í ljósi atburða síðustu daga. Í apríl seldist aðeins 531 íbúð á landinu öllu. Kári S. Friðriksson, hagfræðingur Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar segir að það gæti hreinlega verið betra að spara peninga á góðum innlánsvöxtum frekar en að kaupa fasteign. Benedikt Sigurðsson ræðir við Kára. Jens Stoltenberg verður áfram framkvæmdastjóri Atlantshafsbandalagsins næsta árið, samkvæmt samkomulagi sem fulltrúar aðildaríkja NATO hafa komist að. Það stefnir í illvíg átök á milli landeigenda og sauðfjárbænda vegna smölunar á ágangsfé og vilja bæði innviðaráðuneytið og Samband íslenskra sveitarfélaga að lög verði endurskoðuð sem fyrst. Rúnar Snær Reynisson segir frá. Hestamennska er fjölbreytt og rúmar alla, segir Hekla Katharína Kristinsdóttir landsliðsþjálfari íþróttarinnar. Íslandsmót hestamanna fer nú fram á Brávöllum á Selfossi. Sigrún Þuríður Runólfsdóttir talar við Heklu og Sigurbjörn Bárðason. ------ Forsvarsmenn Sorpu greindu frá því nýverið að stefnt sé að því að flytja allt að 43.000 tonn af brennanlegu sorpi til Svíþjóðar á ári hverju, nýr urðunarstaður fyrir sorp af höfuðuborgarsvæðinu er enn ófundinn, skortur hefur verið á metangasi á fólksbíla og Sorpa þarf að líkindum að borga tekjuskatt, sem byggðasamlög eru að öllu jöfnu undanþegin. Ævar Örn Jósepsson spurði Gunnar Dofra Ólafsson, samskipta- og viðskiptaþróunarstjóra Sorpu fyrst út í sorpflutningana. Það voru sagðar af því fréttir á dögunum að Barnavernd Reykjavíkur hefði aldrei fengið jafn margar tilkynningar og fyrstu þrjá mánuði ársins. Ragnhildur Thorlacius ræðir við Agnesi Eide Kristínardóttur og Unnar Þór Bjarnason hjá Lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu. Og hælisleitendur í Bretlandi verða ekki sendir til Rúanda, samkvæmt breskum áfrýjunardómstól. Ásgeir Tómasson segir frá.

Spegillinn 29. júní 2023. Umsjón: Ævar Örn Jósepsson. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdóttir. Jón Guðni Ómarsson, nýr bankastjóri Íslandsbanka segist kominn til að vera og vill endurheimta traust. Hann hafi sjálfur ekki komið að sölunni á fimmtungshlut í bankanum, að öðru leyti en því að hafa kynnt bankann fyrir fjárfestum. Pétur Magnússon ræðir við Jón Guðna. Kvikubanki hefur slitið samrunaviðræðum við Íslandsbanka. Stjórn Kviku telur að ekki séu forsendur til að halda samningaviðræðum áfram í ljósi atburða síðustu daga. Í apríl seldist aðeins 531 íbúð á landinu öllu. Kári S. Friðriksson, hagfræðingur Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar segir að það gæti hreinlega verið betra að spara peninga á góðum innlánsvöxtum frekar en að kaupa fasteign. Benedikt Sigurðsson ræðir við Kára. Jens Stoltenberg verður áfram framkvæmdastjóri Atlantshafsbandalagsins næsta árið, samkvæmt samkomulagi sem fulltrúar aðildaríkja NATO hafa komist að. Það stefnir í illvíg átök á milli landeigenda og sauðfjárbænda vegna smölunar á ágangsfé og vilja bæði innviðaráðuneytið og Samband íslenskra sveitarfélaga að lög verði endurskoðuð sem fyrst. Rúnar Snær Reynisson segir frá. Hestamennska er fjölbreytt og rúmar alla, segir Hekla Katharína Kristinsdóttir landsliðsþjálfari íþróttarinnar. Íslandsmót hestamanna fer nú fram á Brávöllum á Selfossi. Sigrún Þuríður Runólfsdóttir talar við Heklu og Sigurbjörn Bárðason. ------ Forsvarsmenn Sorpu greindu frá því nýverið að stefnt sé að því að flytja allt að 43.000 tonn af brennanlegu sorpi til Svíþjóðar á ári hverju, nýr urðunarstaður fyrir sorp af höfuðuborgarsvæðinu er enn ófundinn, skortur hefur verið á metangasi á fólksbíla og Sorpa þarf að líkindum að borga tekjuskatt, sem byggðasamlög eru að öllu jöfnu undanþegin. Ævar Örn Jósepsson spurði Gunnar Dofra Ólafsson, samskipta- og viðskiptaþróunarstjóra Sorpu fyrst út í sorpflutningana. Það voru sagðar af því fréttir á dögunum að Barnavernd Reykjavíkur hefði aldrei fengið jafn margar tilkynningar og fyrstu þrjá mánuði ársins. Ragnhildur Thorlacius ræðir við Agnesi Eide Kristínardóttur og Unnar Þór Bjarnason hjá Lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu. Og hælisleitendur í Bretlandi verða ekki sendir til Rúanda, samkvæmt breskum áfrýjunardómstól. Ásgeir Tómasson segir frá.

Spegillinn 28. júní 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdóttir. Jón Gunnar Jónsson, forstjóri Bankasýslu ríksins ítrekar þá skoðun sína að útboðið á hlut ríkisins í Íslandsbanka í fyrra hafi verið eitt farsælasta hlutafjárútboð Íslandssögunnar. Hvorki skýrsla Fjármálaeftirlitsins né Ríkisendurskoðunar breyti því. Pétur Magnússon ræddi við hann . Orkuveita Reykjavíkur vill kanna kosti þess að reisa allt að 400 megavatta vindorkuver á þremur stöðum við Hellisheiði. Hera Grímsdóttir, framkvæmdastýra rannsókna og nýsköpunar hjá Orkuveitunni, segir að myllurnar gætu orðið 20, hver og ein um 200 metra há. Öllum níu starfsmönnum Flugakademíunnar í Reykjanesbæ hefur verið sagt upp. Jón Björgvin Stefánsson stjórnarformaður Keilis segir óvíst um rekstur akademíunnar til framtíðar. Matur og drykkur hefur hækkað um tólf prósent á tólf mánuðum og ekki tímabært að fagna að mati Katrínar Ólafsdóttur hagfræðings þó að verðbólga mælist undir 9 prósentum í fyrsta skipti í 12 mánuði. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir talaði við hana. Fyrr í dag var tilkynnt að skrifstofu Réttindagæslumanns fatlaðs fólks hefði verið lokað vegna manneklu en það var síðar dregið til baka. Steinar Örn Steinarsson, formaður Félags háskólamenntaðra starfsmanna stjórnarráðsins segir álagið á starfsfók embættisins óbærilegt. Ásta Hlín Magnúsdóttir tók saman. Donald Trump, fyrrverandi Bandaríkjaforseti, hefur kært E. Jean Carroll fyrir ærumeiðingar. Rúmur mánuður er síðan kviðdómur komst að þeirri niðurstöðu að Trump hefði brotið kynferðislega gegn henni. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir sagði frá. Heyrist í E. Jean Carroll. Ásta Sigrún Helgadóttir, umboðsmaður skuldara telur að tryggja skuldurum réttarvernd og að ekki sé hægt að selja eignir á nauðungaruppboði fyrir brot af markaðsvirði. Frétt um að einbýlishús ungs manns í Reykjanesbæ hafi verið selt ofan af honum fyrir þrjár milljónir króna á nauðungaruppboði hjá sýslumanni hefur vakið hörð viðbrögð. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hana. Veðurviðvaranir eru í gildi í fjórtán ríkjum í sunnanverðum Bandaríkjunum vegna hitabylgju. Yfir 75 milljónir íbúa verða fyrir barðinu á hitasvækjunni. Ásgeir Tómasson tók saman. Heyrist í Mareya Villarreal fréttamanni og konu á götu í Chicago. Sigur Þýska þjóðernisflokksins í héraðskosningum í Thüringen um síðustu helgi þykir marka tímamót í sögu þessa öfga-hægriflokks sem verið hefur áberandi í þýskum stjórmmálum undanfarin ár. Flokkurinn mælist stærri en Jafnaðarmannaflokkur Olofs Sch

Spegillinn 28. júní 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdóttir. Jón Gunnar Jónsson, forstjóri Bankasýslu ríksins ítrekar þá skoðun sína að útboðið á hlut ríkisins í Íslandsbanka í fyrra hafi verið eitt farsælasta hlutafjárútboð Íslandssögunnar. Hvorki skýrsla Fjármálaeftirlitsins né Ríkisendurskoðunar breyti því. Pétur Magnússon ræddi við hann . Orkuveita Reykjavíkur vill kanna kosti þess að reisa allt að 400 megavatta vindorkuver á þremur stöðum við Hellisheiði. Hera Grímsdóttir, framkvæmdastýra rannsókna og nýsköpunar hjá Orkuveitunni, segir að myllurnar gætu orðið 20, hver og ein um 200 metra há. Öllum níu starfsmönnum Flugakademíunnar í Reykjanesbæ hefur verið sagt upp. Jón Björgvin Stefánsson stjórnarformaður Keilis segir óvíst um rekstur akademíunnar til framtíðar. Matur og drykkur hefur hækkað um tólf prósent á tólf mánuðum og ekki tímabært að fagna að mati Katrínar Ólafsdóttur hagfræðings þó að verðbólga mælist undir 9 prósentum í fyrsta skipti í 12 mánuði. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir talaði við hana. Fyrr í dag var tilkynnt að skrifstofu Réttindagæslumanns fatlaðs fólks hefði verið lokað vegna manneklu en það var síðar dregið til baka. Steinar Örn Steinarsson, formaður Félags háskólamenntaðra starfsmanna stjórnarráðsins segir álagið á starfsfók embættisins óbærilegt. Ásta Hlín Magnúsdóttir tók saman. Donald Trump, fyrrverandi Bandaríkjaforseti, hefur kært E. Jean Carroll fyrir ærumeiðingar. Rúmur mánuður er síðan kviðdómur komst að þeirri niðurstöðu að Trump hefði brotið kynferðislega gegn henni. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir sagði frá. Heyrist í E. Jean Carroll. Ásta Sigrún Helgadóttir, umboðsmaður skuldara telur að tryggja skuldurum réttarvernd og að ekki sé hægt að selja eignir á nauðungaruppboði fyrir brot af markaðsvirði. Frétt um að einbýlishús ungs manns í Reykjanesbæ hafi verið selt ofan af honum fyrir þrjár milljónir króna á nauðungaruppboði hjá sýslumanni hefur vakið hörð viðbrögð. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hana. Veðurviðvaranir eru í gildi í fjórtán ríkjum í sunnanverðum Bandaríkjunum vegna hitabylgju. Yfir 75 milljónir íbúa verða fyrir barðinu á hitasvækjunni. Ásgeir Tómasson tók saman. Heyrist í Mareya Villarreal fréttamanni og konu á götu í Chicago. Sigur Þýska þjóðernisflokksins í héraðskosningum í Thüringen um síðustu helgi þykir marka tímamót í sögu þessa öfga-hægriflokks sem verið hefur áberandi í þýskum stjórmmálum undanfarin ár. Flokkurinn mælist stærri en Jafnaðarmannaflokkur Olofs Sch

Spegillinn 27. júní 2023. Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra telur ekki að stjórnvöld hafi verið of bláeyg með því að treysta stjórnendum Íslandsbanka fyrir sölu á hlut í bankanum. Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra segir að fólk sem ítrekað brjóti lög, blekki vísvitandi og ljúgi, njóti ekki trausts og þurfi að íhuga stöðu sína. Útleiga hoppukastala er ekki leyfisskyld starfsemi og ekkert formlegt eftirlit er með leigunni. Elva Rakel Jónsdóttir, staðgengill forstjóra umhverfisstofnunnar segir að breyta eigi reglugerðum. Ásta Hlín Magnúsdóttir talaði við hana. Yfirvöld í Póllandi, Lettlandi og Litáen óttast komu Wagner-málaliðahreyfingarinnar til Belarús. Þau hvetja NATO til þess að efla viðveru sína í austustu bandalagsríkjunum til að gæta öryggis þeirra. Róbert Jóhannsson sagði frá. Kynntar hafa verið hugmyndir í ríkisstjórn um að fjárfesta í færanlegum einingum til að koma mögulegum móttökubúðum flóttamanna á fót hér á landi. Þetta segir Bjarni Benediktsson, fjármálaráðherra. Ekkert lát er á hitabylgju sem hefur plagað Texas-búa í meira en tvær vikur. Hiti fór upp í 40 gráður í gær og áfram er spáð steikjandi hita út vikuna. Ólöf Ragnarsdóttir sagði frá. Þreifingar hafa verið á milli Árvakurs og Sýnar um kaup Árvakurs á Bylgjunni. Vefurinn Vísir.is er líka falur. Valur Grettisson sagði frá. ------------ Trúverðugleiki og traust eru orð sem hafa verið mörgum á tungu síðustu daga þegar rætt er um sölu á hlut ríkisins í Íslandsbanka og þann áfellisdóm sem felldur er í skýrslu fjármálaeftirlitsins um söluna og þátt bankans sjálfs. Guðmundur Jónsson prófessor í sagnfræði við Háskóla Íslands hefur fjallað um hagsögu og efnahagskreppur, og telur það skipta miklu hvort fólk treystir bönkum og fjármálakerfi en traust sé margþætt. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann Fresta þarf þúsundum læknisaðgerða ef af fimm daga verkfalli unglækna á sjúkrahúsum á Englandi verður í næsta mánuði. Ásgeir Tómasson sagði frá. Steven Barclay, heilbrigðisráðherra. Robert Laurenson unglæknir. Norðurlöndin eiga að verða samþættasta svæði heims og unnið er að því hörðum höndum í ráðherranefndum á vegum Norðurlandaráðs að tryggja að svo verði segir Guðmundur Ingi Guðbrandsson. Ævar Örn Jósepsson ræddi við Guðmund Inga um Norðurlandsamstarf, flutning, ferðalög og nám Norðurlandabúa milli landa og stjórnsýsluhindranir sem ryðja þarf úr vegi. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Markús Hjaltason. Stjórn útsendingar: Sandra Silfá Ragnarsdóttir.

Spegillinn 27. júní 2023. Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra telur ekki að stjórnvöld hafi verið of bláeyg með því að treysta stjórnendum Íslandsbanka fyrir sölu á hlut í bankanum. Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra segir að fólk sem ítrekað brjóti lög, blekki vísvitandi og ljúgi, njóti ekki trausts og þurfi að íhuga stöðu sína. Útleiga hoppukastala er ekki leyfisskyld starfsemi og ekkert formlegt eftirlit er með leigunni. Elva Rakel Jónsdóttir, staðgengill forstjóra umhverfisstofnunnar segir að breyta eigi reglugerðum. Ásta Hlín Magnúsdóttir talaði við hana. Yfirvöld í Póllandi, Lettlandi og Litáen óttast komu Wagner-málaliðahreyfingarinnar til Belarús. Þau hvetja NATO til þess að efla viðveru sína í austustu bandalagsríkjunum til að gæta öryggis þeirra. Róbert Jóhannsson sagði frá. Kynntar hafa verið hugmyndir í ríkisstjórn um að fjárfesta í færanlegum einingum til að koma mögulegum móttökubúðum flóttamanna á fót hér á landi. Þetta segir Bjarni Benediktsson, fjármálaráðherra. Ekkert lát er á hitabylgju sem hefur plagað Texas-búa í meira en tvær vikur. Hiti fór upp í 40 gráður í gær og áfram er spáð steikjandi hita út vikuna. Ólöf Ragnarsdóttir sagði frá. Þreifingar hafa verið á milli Árvakurs og Sýnar um kaup Árvakurs á Bylgjunni. Vefurinn Vísir.is er líka falur. Valur Grettisson sagði frá. ------------ Trúverðugleiki og traust eru orð sem hafa verið mörgum á tungu síðustu daga þegar rætt er um sölu á hlut ríkisins í Íslandsbanka og þann áfellisdóm sem felldur er í skýrslu fjármálaeftirlitsins um söluna og þátt bankans sjálfs. Guðmundur Jónsson prófessor í sagnfræði við Háskóla Íslands hefur fjallað um hagsögu og efnahagskreppur, og telur það skipta miklu hvort fólk treystir bönkum og fjármálakerfi en traust sé margþætt. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann Fresta þarf þúsundum læknisaðgerða ef af fimm daga verkfalli unglækna á sjúkrahúsum á Englandi verður í næsta mánuði. Ásgeir Tómasson sagði frá. Steven Barclay, heilbrigðisráðherra. Robert Laurenson unglæknir. Norðurlöndin eiga að verða samþættasta svæði heims og unnið er að því hörðum höndum í ráðherranefndum á vegum Norðurlandaráðs að tryggja að svo verði segir Guðmundur Ingi Guðbrandsson. Ævar Örn Jósepsson ræddi við Guðmund Inga um Norðurlandsamstarf, flutning, ferðalög og nám Norðurlandabúa milli landa og stjórnsýsluhindranir sem ryðja þarf úr vegi. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Markús Hjaltason. Stjórn útsendingar: Sandra Silfá Ragnarsdóttir.

Bankasýslu ríkisins voru veittar villandi upplýsingar um flokkun þátttakenda í útboðinu í fyrra, samkvæmt skýrslu fjármálaeftirlits Seðlabankans. Dæmi eru um að starfsmenn bankans hafi átt frumkvæði að því að selja almennum fjárfestum bréf, þó útboðið væri aðeins ætlað fagfjárfestum. Lárus Blöndal, formaður Bankasýslunnar segir alvarlegt ef salan á bankanum rýri traust almennings til fjármálakerfisins. Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra segir stjórn Íslandsbanka hafa brugðist trausti sínu. Skýrslan sé áfellisdómur á stjórn bankans. Kristrún Frostadóttir formaður Samfylkingarinnar og Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir þingmaður Viðreisnar, segja að horfa verði til ábyrgðar fjármálaráðherra við söluna. Þrír voru handteknir eftir að mikið af fíkniefnum, um tuttugu kíló af hassi, fannst um í skútu undan suðurströnd Íslands um helgina. Joe Biden Bandaríkjaforseti segir mikilvægt að Rússlandsforseti geti hvorki kennt Vesturlöndum eða NATO um uppreisn Wagner málaliðahreyfingarinnar. *** Bankastjóri Íslandsbanka og stjórn hans hljóta að hugsa sinn gang, segir Árni Stefán Jónsson stjórnarformaður Lífeyrissjóðs starfsmanna ríkisins - þriðja stærsta eiganda bankans. Hann kveðst ekki bera mikið traust til þeirra. Stefán Sveinbjörnsson stjórnarformaður Lífeyrissjóðs Verzlunarmanna tekur í sama streng og segir trúverðugleika fjármálakerfisins í húfi. Varaseðlabankastjóri fjármálaeftirlits Björk Sigurgísladóttir, segir að það sé fyrst og fremst bankinn sjálfur sem háttsemin bitni á. Víðast hvar um hinn vestræna heim keppast fréttamenn, fréttaskýrendur, álitsgjafar, samsæriskenningasmiðir og sjálfsagt fleiri við að komast til botns í tíðindum helgarinnar í Rússlandi. Yevgeny Prigozhin, stjórnandi málaliðanna, sagði í fjölmiðlum að hann ætlaði ekki að steypa Vladimír Pútín forseta af stóli og taka völdin í sínar hendur, heldur refsa Sergei Shoigu varnarmálaráðherra fyrir að hafa fyrirskipað flugskeytaárás á stöðvar Wagner-liða í Úkraínu. Ásgeir Tómasson fjallar um málið. Hún er útbreidd trúin á að siðferði mannsins fari hrakandi -- og hafi gert um langt skeið. Það er alls ekki svo ef marka má nýja rannsókn sem birtist í Nature.Þar eru teknar saman hinar ýmsu rannsóknir, til að sýna fram á að fólk hafi í raun alltaf talið siðferði á fallandi fæti. Henry Alexander Henrysson og Alexander Kristjánsson ræddu málin. Ragnhildur Thorlacius hafði umsjón með Speglilnum. Tæknimaður var Magnús Þorsteinn Magnússon. Margrét Júlía Ingimarsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

Bankasýslu ríkisins voru veittar villandi upplýsingar um flokkun þátttakenda í útboðinu í fyrra, samkvæmt skýrslu fjármálaeftirlits Seðlabankans. Dæmi eru um að starfsmenn bankans hafi átt frumkvæði að því að selja almennum fjárfestum bréf, þó útboðið væri aðeins ætlað fagfjárfestum. Lárus Blöndal, formaður Bankasýslunnar segir alvarlegt ef salan á bankanum rýri traust almennings til fjármálakerfisins. Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra segir stjórn Íslandsbanka hafa brugðist trausti sínu. Skýrslan sé áfellisdómur á stjórn bankans. Kristrún Frostadóttir formaður Samfylkingarinnar og Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir þingmaður Viðreisnar, segja að horfa verði til ábyrgðar fjármálaráðherra við söluna. Þrír voru handteknir eftir að mikið af fíkniefnum, um tuttugu kíló af hassi, fannst um í skútu undan suðurströnd Íslands um helgina. Joe Biden Bandaríkjaforseti segir mikilvægt að Rússlandsforseti geti hvorki kennt Vesturlöndum eða NATO um uppreisn Wagner málaliðahreyfingarinnar. *** Bankastjóri Íslandsbanka og stjórn hans hljóta að hugsa sinn gang, segir Árni Stefán Jónsson stjórnarformaður Lífeyrissjóðs starfsmanna ríkisins - þriðja stærsta eiganda bankans. Hann kveðst ekki bera mikið traust til þeirra. Stefán Sveinbjörnsson stjórnarformaður Lífeyrissjóðs Verzlunarmanna tekur í sama streng og segir trúverðugleika fjármálakerfisins í húfi. Varaseðlabankastjóri fjármálaeftirlits Björk Sigurgísladóttir, segir að það sé fyrst og fremst bankinn sjálfur sem háttsemin bitni á. Víðast hvar um hinn vestræna heim keppast fréttamenn, fréttaskýrendur, álitsgjafar, samsæriskenningasmiðir og sjálfsagt fleiri við að komast til botns í tíðindum helgarinnar í Rússlandi. Yevgeny Prigozhin, stjórnandi málaliðanna, sagði í fjölmiðlum að hann ætlaði ekki að steypa Vladimír Pútín forseta af stóli og taka völdin í sínar hendur, heldur refsa Sergei Shoigu varnarmálaráðherra fyrir að hafa fyrirskipað flugskeytaárás á stöðvar Wagner-liða í Úkraínu. Ásgeir Tómasson fjallar um málið. Hún er útbreidd trúin á að siðferði mannsins fari hrakandi -- og hafi gert um langt skeið. Það er alls ekki svo ef marka má nýja rannsókn sem birtist í Nature.Þar eru teknar saman hinar ýmsu rannsóknir, til að sýna fram á að fólk hafi í raun alltaf talið siðferði á fallandi fæti. Henry Alexander Henrysson og Alexander Kristjánsson ræddu málin. Ragnhildur Thorlacius hafði umsjón með Speglilnum. Tæknimaður var Magnús Þorsteinn Magnússon. Margrét Júlía Ingimarsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

Spegillinn 23. Júní 2023 Umsjónarmaður: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Ágúst Bjarni Garðarsson, þingmaður Framsóknarflokks, segir Íslandsbanka viðurkenna lögbrot með samningi um sáttagreiðslu við fjármálaeftirlitið. Arndís Anna. K. Gunnarsdóttir, varamaður Pírata í stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd Alþingis, segir að velta verði við hverjum steini vegna bankasölunnar. Arnhildur Hálfdánardóttir talaði við þau og Benedikt Sigurðsson ræddi við Birnu Einarsdóttur bankastjóra. Stjórn bankans kveðst bera fullt traust til bankastjóra. Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra segir skýra og ótvíræða lagaheimild vera fyrir því að takmarka hvalveiðar við ákveðinn tíma. Stefán Vagn Stefánsson, formaður atvinnuveganefndar og þingmaður Framsóknar, telur mikilvægt að nefndin verði upplýst um stöðu mála. Rebekka Líf Ingadóttir tók saman. Að minnsta kosti 350 Pakistanar voru í fiskibátnum sem sökk úti fyrir Grikklandi í síðustu viku. Hugsanlegt er talið að allt að 750 manns hafi verið í bátnum. Tvær listakonur fengu 30 daga skilorðsbundinn fangelsisdóm fyrir að nota verk annars listamanns í sköpun sína. Þær voru sakfelldar fyrir hylmingu en sýknaðar af ákæru um brot gegn höfundarrétti. Brynjólfur Þór Guðmundsson tók saman. Starfshópur matvælaráðherra um strokulaxa vill stofna sérstaka rannsóknarnefnd og veita Matvælastofnun heimild til að telja laxa upp úr kvíum, vakni grunur um strok. Arnhildur Hálfdánardóttir sagði frá og talaði við Jón Kaldal, talsmann Íslenska náttúruverndarsjóðsins, og Sigurgeir Bárðarson, lögfræðing hjá Samtökum fyrirtækja í sjávarútvegi. Dómar yfir sakborningum í saltdreifaramálinu svonefnda voru mildaðir í Landsrétti í dag. Þeir sem þyngsta refsingu hlut fá tíu ára fangelsisdóm í stað tólf. Í uppgjöri Loftslagsráðs, sem birt var á dögunum, segir að við blasi, að aðgerðir stjórnvalda í loftslagsmálum hafi ekki skilað tilætluðum árangri, markviss loftslagsstefna með tímasettum og mælanlegum markmiðum liggi enn ekki fyrir og ljóst að Ísland muni ekki ná að uppfylla skuldbindingar sínar og fyrirheit um samdrátt á losun gróðurhúsalofttegunda fyrir 2030, að óbreyttu. Ævar Örn Jósepsson ræddi málið við Halldór Þorgeirsson, formann Loftslagsráðs.

Spegillinn 23. Júní 2023 Umsjónarmaður: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Ágúst Bjarni Garðarsson, þingmaður Framsóknarflokks, segir Íslandsbanka viðurkenna lögbrot með samningi um sáttagreiðslu við fjármálaeftirlitið. Arndís Anna. K. Gunnarsdóttir, varamaður Pírata í stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd Alþingis, segir að velta verði við hverjum steini vegna bankasölunnar. Arnhildur Hálfdánardóttir talaði við þau og Benedikt Sigurðsson ræddi við Birnu Einarsdóttur bankastjóra. Stjórn bankans kveðst bera fullt traust til bankastjóra. Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra segir skýra og ótvíræða lagaheimild vera fyrir því að takmarka hvalveiðar við ákveðinn tíma. Stefán Vagn Stefánsson, formaður atvinnuveganefndar og þingmaður Framsóknar, telur mikilvægt að nefndin verði upplýst um stöðu mála. Rebekka Líf Ingadóttir tók saman. Að minnsta kosti 350 Pakistanar voru í fiskibátnum sem sökk úti fyrir Grikklandi í síðustu viku. Hugsanlegt er talið að allt að 750 manns hafi verið í bátnum. Tvær listakonur fengu 30 daga skilorðsbundinn fangelsisdóm fyrir að nota verk annars listamanns í sköpun sína. Þær voru sakfelldar fyrir hylmingu en sýknaðar af ákæru um brot gegn höfundarrétti. Brynjólfur Þór Guðmundsson tók saman. Starfshópur matvælaráðherra um strokulaxa vill stofna sérstaka rannsóknarnefnd og veita Matvælastofnun heimild til að telja laxa upp úr kvíum, vakni grunur um strok. Arnhildur Hálfdánardóttir sagði frá og talaði við Jón Kaldal, talsmann Íslenska náttúruverndarsjóðsins, og Sigurgeir Bárðarson, lögfræðing hjá Samtökum fyrirtækja í sjávarútvegi. Dómar yfir sakborningum í saltdreifaramálinu svonefnda voru mildaðir í Landsrétti í dag. Þeir sem þyngsta refsingu hlut fá tíu ára fangelsisdóm í stað tólf. Í uppgjöri Loftslagsráðs, sem birt var á dögunum, segir að við blasi, að aðgerðir stjórnvalda í loftslagsmálum hafi ekki skilað tilætluðum árangri, markviss loftslagsstefna með tímasettum og mælanlegum markmiðum liggi enn ekki fyrir og ljóst að Ísland muni ekki ná að uppfylla skuldbindingar sínar og fyrirheit um samdrátt á losun gróðurhúsalofttegunda fyrir 2030, að óbreyttu. Ævar Örn Jósepsson ræddi málið við Halldór Þorgeirsson, formann Loftslagsráðs.

Spegillinn 22. júní 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Sandra Silfá Ragnarsdóttir Brak fannst í dag úr kafbátnum Titan, sem leitað hefur verið síðan á sunnudag. Hallgrímur Indriðason greinir leitinni. Fimmtungur félaga í Verkalýðsfélagi Vestfirðinga missir vinnuna eftir uppsagnir í rækjuvinnslunni Hólmadrangi á Hólmavík. Urður Örlygsdóttir ræddi við Finnboga Sveinbjörnsson, formann félagsins, sem segir þetta mikið högg fyrir samfélagið. Birta Flókadóttir, talsmaður samtakanna Hvalavina segir dýravelferðarsinna á Íslandi fagna löngu tímabæru banni við hvalveiðum í samtali við Ólöfu Rún Erlendsdóttur. Karlmaður um fertugt var í dag í Héraðsdómi Reykjaness úrskurðaður í gæsluvarðhald til nítjánda júlí, vegna rannsóknar lögreglu á andláti karlmanns í Hafnarfirði um helgina. Kortavelta erlendra ferðamanna innanlands fyrstu fimm mánuði ársins hefur aukist töluvert miðað við síðasta ár. Þetta segir Jóhannes Þór Skúlason í viðtali við Rebekku Líf Ingadóttur. Forsvarsmenn Dalvíkurbyggðar ætla ekki að greiða lausnargjald fyrir gögn sem óprúttnir aðilar segjast hafa undir höndum eftir að netárás var gerð á sveitarfélagið í maí. Ólöf Rún Erlendsdóttir segir frá. ---- Í uppgjöri Loftslagsráðs kveður við kunnuglegan tón: Stefna stjórnvalda í loftslagsmálum er ómarkviss og óljóst hvernig Ísland hyggst ná skuldbindingum sínum um samdrátt á losun gróðurhúsalofttegunda, um leið og allt stefnir í metár í notkun jarðefnaeldsneytis. Þetta hefur komið fram í öllum fyrri ársyfirlitum ráðsins, og nú er bætt í frekar en hitt og sagt að færa þurfi stjórnsýslustig loftslagsmála upp á neyðarstig. Ævar Örn Jósepsson spurði Halldór Þorgeirsson, formann Loftslagsráðs, hvort þessi kunnuglegi tónn í uppgjörinu þýddi að stjórnvöld hefðu ekki farið að ráðgjöf þess hingað til. Á fjórða tug hælisleitenda drukknuðu suður af Kanaríeyjum í vikunni. Spænskir strandgæslumenn voru nálægir en aðhöfðust ekkert. Ásgeir Tómasson segir frá. Íbúar Óslóar stefna á vikulanga gleðidaga með gleðigöngu 1. júlí. Í fyrra lauk þessari hátíð með hryðjuverkaárás og morðum. Núna óttast borgarbúar að sagan endurtaki sig. Samt er undirbúningur í fullum gangi í skugga hótana og áberandi andstöðu í samfélaginu. Gísli Kristjánsson segir frá.

Spegillinn 22. júní 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Sandra Silfá Ragnarsdóttir Brak fannst í dag úr kafbátnum Titan, sem leitað hefur verið síðan á sunnudag. Hallgrímur Indriðason greinir leitinni. Fimmtungur félaga í Verkalýðsfélagi Vestfirðinga missir vinnuna eftir uppsagnir í rækjuvinnslunni Hólmadrangi á Hólmavík. Urður Örlygsdóttir ræddi við Finnboga Sveinbjörnsson, formann félagsins, sem segir þetta mikið högg fyrir samfélagið. Birta Flókadóttir, talsmaður samtakanna Hvalavina segir dýravelferðarsinna á Íslandi fagna löngu tímabæru banni við hvalveiðum í samtali við Ólöfu Rún Erlendsdóttur. Karlmaður um fertugt var í dag í Héraðsdómi Reykjaness úrskurðaður í gæsluvarðhald til nítjánda júlí, vegna rannsóknar lögreglu á andláti karlmanns í Hafnarfirði um helgina. Kortavelta erlendra ferðamanna innanlands fyrstu fimm mánuði ársins hefur aukist töluvert miðað við síðasta ár. Þetta segir Jóhannes Þór Skúlason í viðtali við Rebekku Líf Ingadóttur. Forsvarsmenn Dalvíkurbyggðar ætla ekki að greiða lausnargjald fyrir gögn sem óprúttnir aðilar segjast hafa undir höndum eftir að netárás var gerð á sveitarfélagið í maí. Ólöf Rún Erlendsdóttir segir frá. ---- Í uppgjöri Loftslagsráðs kveður við kunnuglegan tón: Stefna stjórnvalda í loftslagsmálum er ómarkviss og óljóst hvernig Ísland hyggst ná skuldbindingum sínum um samdrátt á losun gróðurhúsalofttegunda, um leið og allt stefnir í metár í notkun jarðefnaeldsneytis. Þetta hefur komið fram í öllum fyrri ársyfirlitum ráðsins, og nú er bætt í frekar en hitt og sagt að færa þurfi stjórnsýslustig loftslagsmála upp á neyðarstig. Ævar Örn Jósepsson spurði Halldór Þorgeirsson, formann Loftslagsráðs, hvort þessi kunnuglegi tónn í uppgjörinu þýddi að stjórnvöld hefðu ekki farið að ráðgjöf þess hingað til. Á fjórða tug hælisleitenda drukknuðu suður af Kanaríeyjum í vikunni. Spænskir strandgæslumenn voru nálægir en aðhöfðust ekkert. Ásgeir Tómasson segir frá. Íbúar Óslóar stefna á vikulanga gleðidaga með gleðigöngu 1. júlí. Í fyrra lauk þessari hátíð með hryðjuverkaárás og morðum. Núna óttast borgarbúar að sagan endurtaki sig. Samt er undirbúningur í fullum gangi í skugga hótana og áberandi andstöðu í samfélaginu. Gísli Kristjánsson segir frá.

Hæstiréttur mildaði í dag dóma yfir sakborningum í Rauðagerðismálinu. Þar á meðal var dómur yfir konu styttur um ellefu ár. Valur Grettisson tók saman og talaði við Karl Georg Sigurbjörnsson, verjanda konunnar. Útlit er fyrir að aldrei hafi meira af jarðefnaeldsneyti verið brennt á vegum landsins en í ár. Loftslagsráð telur að stjórnsýsla loftslagsmála þurfi að fara á neyðarstig. Óskhyggja dugir ekki til segir Halldór Þorgeirsson, formaður ráðsins. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir talaði við hann. Hátt í þrjátíu eru slasaðir og fjórir þeirra alvarlega eftir sprengingu í húsi í fimmta hverfi í París. Ekki er vitað hvað olli henni. Rebekka Líf Ingadóttir sagði frá. Miðstjórn ASÍ harmar þá stefnu sem umræða um fólk á flótta hefur tekið undanfarna daga. Finnbjörn A. Hermannsson forseti sambandsins segir þekkingu fólksins ekki metna að verðleikum. Karitas M. Bjarkadóttir talaði við hann. Sólin var hæst á lofti, á norðurhveli jarðar, rétt fyrir þrjú í dag, á sumarsólstöðum. Sólin færist aftur suður eftir sólbaugnum og lækkar á lofti á ný. Ástrós Signýjardóttir sagði frá. ---------- Norðan við Ísland er hafið óvenju kalt og hafís mjög nálægt landi á mun stærra svæði en vant er en sunnan við landið hefur hvert hitametið fallið af öðru. Halldór Björnsson hópstjóri veðurs og loftslags hjá Veðurstofu Íslands segir ekkert vafamál að orsakavaldurinn sé hnattræn hlýnun þó að framvindan sé enn óljós. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við hann. Stjórnvöld ætla að tvöfalda stofnframlög til íbúða fyrir eigna- og tekjulága en sú aðgerð leysir ekki vandann á húsnæðismarkaði að mati Ragnars Þórs Ingólfssonar formanns VR - það skorti fyrst og fremst lóðir. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Stýrivaxtahækkun er yfirvofandi í Bretlandi á morgun, tólfta mánuðinn í röð. Ekkert gengur að ná verðbólgunni niður. Ásgeir Tómasson tók saman. Heyrist í Jeremy Hunt fjármálaráðherra Breta, Keir Starmer leiðtoga Verkamannaflokksins og Rishi Sunak forsætisráðherra. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir

Hæstiréttur mildaði í dag dóma yfir sakborningum í Rauðagerðismálinu. Þar á meðal var dómur yfir konu styttur um ellefu ár. Valur Grettisson tók saman og talaði við Karl Georg Sigurbjörnsson, verjanda konunnar. Útlit er fyrir að aldrei hafi meira af jarðefnaeldsneyti verið brennt á vegum landsins en í ár. Loftslagsráð telur að stjórnsýsla loftslagsmála þurfi að fara á neyðarstig. Óskhyggja dugir ekki til segir Halldór Þorgeirsson, formaður ráðsins. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir talaði við hann. Hátt í þrjátíu eru slasaðir og fjórir þeirra alvarlega eftir sprengingu í húsi í fimmta hverfi í París. Ekki er vitað hvað olli henni. Rebekka Líf Ingadóttir sagði frá. Miðstjórn ASÍ harmar þá stefnu sem umræða um fólk á flótta hefur tekið undanfarna daga. Finnbjörn A. Hermannsson forseti sambandsins segir þekkingu fólksins ekki metna að verðleikum. Karitas M. Bjarkadóttir talaði við hann. Sólin var hæst á lofti, á norðurhveli jarðar, rétt fyrir þrjú í dag, á sumarsólstöðum. Sólin færist aftur suður eftir sólbaugnum og lækkar á lofti á ný. Ástrós Signýjardóttir sagði frá. ---------- Norðan við Ísland er hafið óvenju kalt og hafís mjög nálægt landi á mun stærra svæði en vant er en sunnan við landið hefur hvert hitametið fallið af öðru. Halldór Björnsson hópstjóri veðurs og loftslags hjá Veðurstofu Íslands segir ekkert vafamál að orsakavaldurinn sé hnattræn hlýnun þó að framvindan sé enn óljós. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við hann. Stjórnvöld ætla að tvöfalda stofnframlög til íbúða fyrir eigna- og tekjulága en sú aðgerð leysir ekki vandann á húsnæðismarkaði að mati Ragnars Þórs Ingólfssonar formanns VR - það skorti fyrst og fremst lóðir. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Stýrivaxtahækkun er yfirvofandi í Bretlandi á morgun, tólfta mánuðinn í röð. Ekkert gengur að ná verðbólgunni niður. Ásgeir Tómasson tók saman. Heyrist í Jeremy Hunt fjármálaráðherra Breta, Keir Starmer leiðtoga Verkamannaflokksins og Rishi Sunak forsætisráðherra. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir

Fyrirvaralaust og ámælisvert, segir Heiðrún Lind Marteinsdóttir framkvæmdastjóri Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi, um stöðvun hvalveiða út sumarið. Ríkið gæti verið bótaskylt standi ákvörðun Svandísar Svavarsdóttur matvælaráðherra sem segir spurningu hvort atvinnugrein þar sem ekki sé hægt að tryggja velferð dýra eigi sér framtíð. Óskiljanleg ákvörðun segir Árni Sverrisson, formaður skipstjórnarmanna. Nú er rétti tíminn fyrir ríkið til að koma inn í húsnæðismarkaðinn að dómi Sigurðar Inga Jóhannssonar innviðaráðherra sem kynnti í dag aukinn stuðning við íbúðabyggingu fyrir tekjulága og breytingar á hlutdeildarlánum. Sonur Bandaríkjaforseta viðurkenndi í dag fyrir rétti að hafa svikið undan skatti og ólöglega eign á skotvopni. Dómari í réttarhöldum yfir fyrrverandi forseta boðar að þau hefjist síðsumars. Skoðanir eru skiptar innan ríkisstjórnarinnar um ýmis mál, hvalveiðar og útlendingamálin bera nú hæst. Pólitík snýst um átök, segir Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra; stjórnarsamstarfið sé þó ekki hættu. Fanney Lilja Harðardóttir sem setti flöskuskeyt á flot fyrir 14 árum segir gaman að skeytið hafi ratað í hendur stelpu sem er jafngömul og hún var sjálf þegar hún sendi það af stað. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir tók saman. Uppselt er á leik Íslands og Portúgals í fótbolta karla á Laugardalsvelli í kvöld. Einar Örn Jónsson íþróttafréttamaður segir að löngu fyrir leik hafi margir verið mættir og eftirvæntingin mikil ekki síst eftir því að sjá stjörnur Portúgals eins og Christiano Ronaldo. ------------------- Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra kynnti í morgun ákvörðun sína um að stöðva veiðar á á langreyði til 31. ágúst. Niðurstaða fagráðs um velferð dýra var að veiðiaðferðir samræmist ekki lögum. Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra segir skiptar skoðanir innan ríkisstjórnarinnar um hvalveiðar og styður ekki stöðvun þeirra. Vilhjálmur Birgisson formaður verkalýðsfélags Akraness telur vegið fyrirvaralaust að afkomu félagsmanna sinna sem hafi í fyrra haft góðar tekjur í hvalnum. Heiðrún Lind Marteinsdóttir, framkvæmdastjóri SFS telur að meðalhófs hafi ekki verið gætt, ámælisvert að stöðva veiðar degi áður en þær áttu að hefjast á grundvelli álits fagráðsins þegar MAST hafi komist að þeirri niðurstöðu að veiðarnar brytu ekki í bága við lög. Baunir, grænmeti og ávextir eiga að vera aðaluppistaðan í næringu landsmanna, samkvæmt nýjum Norrænum næringarráðleggingum sem kynntar voru í dag. Íslendingar ættu ekki að neyta meira en 350 gramma af rauðu kjöti á viku - en neyta nú um 560 gramma. Skera þyrf

Fyrirvaralaust og ámælisvert, segir Heiðrún Lind Marteinsdóttir framkvæmdastjóri Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi, um stöðvun hvalveiða út sumarið. Ríkið gæti verið bótaskylt standi ákvörðun Svandísar Svavarsdóttur matvælaráðherra sem segir spurningu hvort atvinnugrein þar sem ekki sé hægt að tryggja velferð dýra eigi sér framtíð. Óskiljanleg ákvörðun segir Árni Sverrisson, formaður skipstjórnarmanna. Nú er rétti tíminn fyrir ríkið til að koma inn í húsnæðismarkaðinn að dómi Sigurðar Inga Jóhannssonar innviðaráðherra sem kynnti í dag aukinn stuðning við íbúðabyggingu fyrir tekjulága og breytingar á hlutdeildarlánum. Sonur Bandaríkjaforseta viðurkenndi í dag fyrir rétti að hafa svikið undan skatti og ólöglega eign á skotvopni. Dómari í réttarhöldum yfir fyrrverandi forseta boðar að þau hefjist síðsumars. Skoðanir eru skiptar innan ríkisstjórnarinnar um ýmis mál, hvalveiðar og útlendingamálin bera nú hæst. Pólitík snýst um átök, segir Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra; stjórnarsamstarfið sé þó ekki hættu. Fanney Lilja Harðardóttir sem setti flöskuskeyt á flot fyrir 14 árum segir gaman að skeytið hafi ratað í hendur stelpu sem er jafngömul og hún var sjálf þegar hún sendi það af stað. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir tók saman. Uppselt er á leik Íslands og Portúgals í fótbolta karla á Laugardalsvelli í kvöld. Einar Örn Jónsson íþróttafréttamaður segir að löngu fyrir leik hafi margir verið mættir og eftirvæntingin mikil ekki síst eftir því að sjá stjörnur Portúgals eins og Christiano Ronaldo. ------------------- Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra kynnti í morgun ákvörðun sína um að stöðva veiðar á á langreyði til 31. ágúst. Niðurstaða fagráðs um velferð dýra var að veiðiaðferðir samræmist ekki lögum. Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra segir skiptar skoðanir innan ríkisstjórnarinnar um hvalveiðar og styður ekki stöðvun þeirra. Vilhjálmur Birgisson formaður verkalýðsfélags Akraness telur vegið fyrirvaralaust að afkomu félagsmanna sinna sem hafi í fyrra haft góðar tekjur í hvalnum. Heiðrún Lind Marteinsdóttir, framkvæmdastjóri SFS telur að meðalhófs hafi ekki verið gætt, ámælisvert að stöðva veiðar degi áður en þær áttu að hefjast á grundvelli álits fagráðsins þegar MAST hafi komist að þeirri niðurstöðu að veiðarnar brytu ekki í bága við lög. Baunir, grænmeti og ávextir eiga að vera aðaluppistaðan í næringu landsmanna, samkvæmt nýjum Norrænum næringarráðleggingum sem kynntar voru í dag. Íslendingar ættu ekki að neyta meira en 350 gramma af rauðu kjöti á viku - en neyta nú um 560 gramma. Skera þyrf

16.000 Evrópubúar létust vegna mikils hita í fyrra. Íbúar álfunnar þurfa búa sig undir fleiri hættulegar hitabylgjur. Þetta kemur fram í nýrri loftslagsskýrslu. Anna Hulda Ólafsdóttir, skrifstofustjóri loftslagsþjónustu og aðlögunar hjá Veðurstofu Íslands, segir stjórnvöld víða um heim ekki gera nóg. Karitas M. Bjarkadóttir sagði frá og ræddi við Önnu Huldu. Guðlaugur Þór Þórðarson umhverfis- orku og loftslagsráðherra segir ekki hafa komið til tals að hann skipti um ráðuneyti. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir ræddi við Guðlaug. Guðrún Hafsteinsdóttir varð í dag níunda manneskjan til að taka við embætti dómsmálaráðherra eftir hrun. Brynjólfur Þór Guðmundsson sagði frá. Formaður Félags heyrnarlausa á Íslandi segir að heyrnarskert börn fái ekki þá þjónustu sem þau þurfi vegna þess ástands sem nú ríki hjá Heyrnar- og talmeinastöðinni. Benedikt Sigurðsson ræddi við Heiðdísi Dögg Eiríksdóttur, í gegnum túlk. Lítill kafbátur sem notaður er til þess að skoða flak skemmtiferðaskipsins Titanic finnst hvergi. Stúlka sem fann 14 ára gamalt flöskuskeyti í Sprite-plastflösku í Breiðafirði í gærkvöld, leitar sendandans. Þeir sem reiknuðu með snöggum viðsnúningi í Úkraínustríðinu þegar úkraínski herinn hóf gagnsókn sína hafa þurft að draga töluvert úr björtustu væntingum sínum. Rússneski andstæðingurinn var greinilega vel undirbúinn. Jón Björgvinsson fréttaritari RÚV er í Zaporizhzhia þar sem hörðusta bardagarnir geisa. Jón ræddi við Yuriy Malashko héraðsstjóra, Maxim herlækni og hermennina Volodymyr og Vitali. Kvenréttindadagurinn er í dag og þess minnst að konur eldri en fertugar fengu flestar kosningarétt þann 19. júní 1915. Á aðalfundur European Womens Lobby, regnhlífasamtökum kvennréttindasamtaka í Evrópu var tekist á um réttindi trans kvenna. Brynhildur Heiðar- og Ómarsdóttir, ráðgjafi Kvenréttindafélagsins á fundinum. Hún segir fámennan en háværan hóp afvegaleiða umræðuna og draga athyglina frá öðrum mikilvægum málum. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Brynhildi. Það er eins og heyrnarskertir á Íslandi séu afgangsstærð - þetta sé ekki nógu mikil fötlun til að veita þjónustu, segir Kristján Sverrisson forstjóri Heyrnar- og talmeinastöðvarinnar. Fleiri en eitt þúsund bíða eftir að komast að í heyrnarmælingu, ráðgjöf og val á heyrnartækjum. Biðin gæti tekið um tvö ár ef ekkert verður að gert. Benedikt Sigurðsson fréttamaður talaði við Kristján. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius, tæknimaður Jón Þór Helgasson, Margrét Júlía Ingimarsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

16.000 Evrópubúar létust vegna mikils hita í fyrra. Íbúar álfunnar þurfa búa sig undir fleiri hættulegar hitabylgjur. Þetta kemur fram í nýrri loftslagsskýrslu. Anna Hulda Ólafsdóttir, skrifstofustjóri loftslagsþjónustu og aðlögunar hjá Veðurstofu Íslands, segir stjórnvöld víða um heim ekki gera nóg. Karitas M. Bjarkadóttir sagði frá og ræddi við Önnu Huldu. Guðlaugur Þór Þórðarson umhverfis- orku og loftslagsráðherra segir ekki hafa komið til tals að hann skipti um ráðuneyti. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir ræddi við Guðlaug. Guðrún Hafsteinsdóttir varð í dag níunda manneskjan til að taka við embætti dómsmálaráðherra eftir hrun. Brynjólfur Þór Guðmundsson sagði frá. Formaður Félags heyrnarlausa á Íslandi segir að heyrnarskert börn fái ekki þá þjónustu sem þau þurfi vegna þess ástands sem nú ríki hjá Heyrnar- og talmeinastöðinni. Benedikt Sigurðsson ræddi við Heiðdísi Dögg Eiríksdóttur, í gegnum túlk. Lítill kafbátur sem notaður er til þess að skoða flak skemmtiferðaskipsins Titanic finnst hvergi. Stúlka sem fann 14 ára gamalt flöskuskeyti í Sprite-plastflösku í Breiðafirði í gærkvöld, leitar sendandans. Þeir sem reiknuðu með snöggum viðsnúningi í Úkraínustríðinu þegar úkraínski herinn hóf gagnsókn sína hafa þurft að draga töluvert úr björtustu væntingum sínum. Rússneski andstæðingurinn var greinilega vel undirbúinn. Jón Björgvinsson fréttaritari RÚV er í Zaporizhzhia þar sem hörðusta bardagarnir geisa. Jón ræddi við Yuriy Malashko héraðsstjóra, Maxim herlækni og hermennina Volodymyr og Vitali. Kvenréttindadagurinn er í dag og þess minnst að konur eldri en fertugar fengu flestar kosningarétt þann 19. júní 1915. Á aðalfundur European Womens Lobby, regnhlífasamtökum kvennréttindasamtaka í Evrópu var tekist á um réttindi trans kvenna. Brynhildur Heiðar- og Ómarsdóttir, ráðgjafi Kvenréttindafélagsins á fundinum. Hún segir fámennan en háværan hóp afvegaleiða umræðuna og draga athyglina frá öðrum mikilvægum málum. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Brynhildi. Það er eins og heyrnarskertir á Íslandi séu afgangsstærð - þetta sé ekki nógu mikil fötlun til að veita þjónustu, segir Kristján Sverrisson forstjóri Heyrnar- og talmeinastöðvarinnar. Fleiri en eitt þúsund bíða eftir að komast að í heyrnarmælingu, ráðgjöf og val á heyrnartækjum. Biðin gæti tekið um tvö ár ef ekkert verður að gert. Benedikt Sigurðsson fréttamaður talaði við Kristján. Umsjónarmaður Spegilsins var Ragnhildur Thorlacius, tæknimaður Jón Þór Helgasson, Margrét Júlía Ingimarsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

Spegillinn 16. júní 2023 Umsjónarmaður: Ásgeir Tómasson Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir Eggert Valur Guðmundsson, oddviti í Rangárþingi ytra, segir að framkvæmdaleyfi verði ekki veitt fyrir Hvammsvirkjun í Þjórsá fyrr en gilt virkjanaleyfi liggur fyrir. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir ræddi við hann og Harald Þór Jónsson, oddvita Skeiða- og Gnúpverjahrepps. Stígamót hafa lagt fram tvær kærur síðustu daga vegna ofbeldis sem beinist gegn starfsfólki. Karitas M. Bjarkadóttir ræddi málið við Drífu Snædal, talskonu Stígamóta. Bjartmar Leósson, sem hefur lagt sig fram um að hafa upp á stolnum reiðhjólum segist langþreyttur á að lögreglan sinni málaflokknum ekki betur. Ásmundur Rúnar Gylfason, aðstoðaryfirlögregluþjónn hjá lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu segir að lögreglan reyni sitt besta. Ásta Hlín Magnúsdóttir tók saman. Kerfislæg vandamál innan lögreglunnar í Minneapolis gerðu dauðsfall George Floyd mögulegt. Þetta er niðurstaða rannsóknar bandaríska dómsmálaráðuneytisins. Rebekka Líf Ingadóttir sagði frá. Hitamet sumarsins féll á Hallormsstað í dag þegar hitinn fór í 27,8 stig. Sólstrandarstemning er á Egilsstöðum sagði Sólveig Edda Bjarnadóttir veitingamaður. Ásta Hlín Magnúsdóttir talaði við hana og Óla Þór Árnason veðurfræðing. Hljómskálagarðurinn verður í smærra hlutverki í þjóðhátíðarhöldunum í Reykjavík en alla jafna vegna framkvæmda. Kristín Sigurðardóttir talaði við Guðmund Birgi Halldórsson viðburðastjóra. Umræða um ráðherraskipti í ríkisstjórninni hefur verið óvenjuleg segir Eiríkur Bergmann, prófessor í stjórnmálafræði; bæði vegna þess hve augljóst hefur verið að Jón Gunnarsson vill sitja áfram og eins vegna óþols Guðrúnar Hafsteinsdóttur sem tekur við. Í útlendingamálum hafi núningur milli stjórnarflokkanna kristallast. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Heildarneysla ferðamanna í fyrra var hátt í 650 milljarðar króna og er því í sögulegum hæðum að því segir í frétt Hagstofu Íslands um hlut ferðaþjónustunnar í landsframleiðslu. Benedikt Sigurðsson talaði við Jóhannes Þór Skúlason, framkvæmdastjóra Samtaka ferðaþjónustunnar um stöðuna í greinininni. The Searchers, ein elsta bítlahljómsveit heimsins, heldur sína síðustu tónleika á morgun eftir 67 ára feril. Ásgeir Tómasson rifjaði upp feril hennar.

Spegillinn 15. júní 2023. Virkjanaleyfi vegna Hvammsvirkjunar hefur verið fellt úr gildi. Ógilding leyfisins kemur Landsvirkjun á óvart. Freyr Gígja Gunnarsson sagði frá. Jón Gunnarsson dómsmálaráðherra vill harðari löggjöf og skilvirkari vinnubrögð í málefnum fólks sem hér sækir um alþjóðlega vernd. Hann lætur væntanlega af embætti á mánudag en hefði viljað sitja lengur. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir ræddi við hann. Sendiherra Íslands í Moskvu tekur við stöðu sendiherra í Kaupmannahöfn í sumar og Þórdís Kolbrún Gylfadóttir, utanríkisráðherra ákvað að senda ekki annan sendiherra í hans stað. Starfsemi sendiráðs Íslands í Rússlandi og umfang rússneska sendiráðsins hér hefur verið rædd í ríkisstjórn og utanríkismálanefnd en ákvörðun um að leggja niður starfsemi í Moskvu var hennar. Óttast er að mörg hundruð hafi farist þegar skip sökk undan strönd Grikklands í gær. Talið er að 750 flóttamenn hafi verið um borð, þar af hundrað börn í lestinni. Ástrós Signýjardóttir sagði frá. Skóla- og frístundasvið Reykjavíkur og skólastjórar borgarinnar hafa rætt umað banna snjallsímanotkun barna á skólatíma. Ákvörðun um símabann verður ekki sett fyrir haustið. Karitas M. Bjarkadóttir sagði frá. ----------------- Boris Johnson fyrrverandi forsætisráðherra Breta á ekki afturkvæmt í framlínu stjórnmálanna að mati fréttaskýrenda. Hann er sakaður um að hafa vanvirt breska þingið með því að hafa sagt því ósatt átta sinnum. Þórdís Kolbrún Gylfadóttir utanríkisráðherra segir að framtíð Úkraínu sé í Atlantshafsbandalaginu - það verði sterkara með Úkraínu innanborðs. Hún situr nú fund varnarmálaráðherra NATO ríkjanna í Brussel, og Björn Malmquist, ræddi við hana síðdegis, um málefni Úkraínu - en einnig um nýlega ákvörðun íslenskra stjórnvalda að loka tímabundið sendiráði Íslands í Moskvu og viðbrögðin við þeirri ákvörðun. Kvikmyndamiðstöð Íslands tók til starfa fyrir rúmum tuttugu árum. Gísli Snær Erlingsson, kvikmyndagerðarmaður og fyrrverandi rektor London Film School, er nýráðinn forstöðumaður miðstöðvarinnar, sem er ætlað að efla kvikmyndamenningu, kynna íslenskar kvikmyndir á erlendum markaði og margt fleira. Ævar Örn Jósepsson ræddi við hann. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kári Guðmundsson. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdóttir.

Spegillinn 15. júní 2023. Virkjanaleyfi vegna Hvammsvirkjunar hefur verið fellt úr gildi. Ógilding leyfisins kemur Landsvirkjun á óvart. Freyr Gígja Gunnarsson sagði frá. Jón Gunnarsson dómsmálaráðherra vill harðari löggjöf og skilvirkari vinnubrögð í málefnum fólks sem hér sækir um alþjóðlega vernd. Hann lætur væntanlega af embætti á mánudag en hefði viljað sitja lengur. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir ræddi við hann. Sendiherra Íslands í Moskvu tekur við stöðu sendiherra í Kaupmannahöfn í sumar og Þórdís Kolbrún Gylfadóttir, utanríkisráðherra ákvað að senda ekki annan sendiherra í hans stað. Starfsemi sendiráðs Íslands í Rússlandi og umfang rússneska sendiráðsins hér hefur verið rædd í ríkisstjórn og utanríkismálanefnd en ákvörðun um að leggja niður starfsemi í Moskvu var hennar. Óttast er að mörg hundruð hafi farist þegar skip sökk undan strönd Grikklands í gær. Talið er að 750 flóttamenn hafi verið um borð, þar af hundrað börn í lestinni. Ástrós Signýjardóttir sagði frá. Skóla- og frístundasvið Reykjavíkur og skólastjórar borgarinnar hafa rætt umað banna snjallsímanotkun barna á skólatíma. Ákvörðun um símabann verður ekki sett fyrir haustið. Karitas M. Bjarkadóttir sagði frá. ----------------- Boris Johnson fyrrverandi forsætisráðherra Breta á ekki afturkvæmt í framlínu stjórnmálanna að mati fréttaskýrenda. Hann er sakaður um að hafa vanvirt breska þingið með því að hafa sagt því ósatt átta sinnum. Þórdís Kolbrún Gylfadóttir utanríkisráðherra segir að framtíð Úkraínu sé í Atlantshafsbandalaginu - það verði sterkara með Úkraínu innanborðs. Hún situr nú fund varnarmálaráðherra NATO ríkjanna í Brussel, og Björn Malmquist, ræddi við hana síðdegis, um málefni Úkraínu - en einnig um nýlega ákvörðun íslenskra stjórnvalda að loka tímabundið sendiráði Íslands í Moskvu og viðbrögðin við þeirri ákvörðun. Kvikmyndamiðstöð Íslands tók til starfa fyrir rúmum tuttugu árum. Gísli Snær Erlingsson, kvikmyndagerðarmaður og fyrrverandi rektor London Film School, er nýráðinn forstöðumaður miðstöðvarinnar, sem er ætlað að efla kvikmyndamenningu, kynna íslenskar kvikmyndir á erlendum markaði og margt fleira. Ævar Örn Jósepsson ræddi við hann. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kári Guðmundsson. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdóttir.

Hagnaður fyrirtækja í hitt í fyrra skýrist ekki af verðlagshækkunum þeirra. Í vetur verður að semja þannig að verðbólga hjaðni segir Anna Hrefna Ingimundardóttir aðstoðarframkvæmdastjóri SA. Rækjuvinnslu verður hætt um næstu mánaðamót hjá Hólmadrangi á Hólmavík og um tuttugu starfsmönnum sagt upp. Um fimmtán þúsund umsóknir hafa borist um háskólanám næsta haust í stærstu háskólum landsins. Aldrei hafa fleiri viljað í Háskólann í Reykjavík. Amanda Guðrún Bjarnadóttir tók saman og talaði við Ragnhildi Helgadóttur rektor HR. Peningum og bænabréfum var stolið úr Karmelklaustrinu í Hafnarfirði í gær. Kapellan verður áfram opin þrátt fyrir þjófnaðinn en systir Agnes abbadís í klaustrinu harmar atvikið. Ari Páll Karlsson talaði við hana. Framtíð í allri stefnumótun þess opinbera snýst um hvernig tryggja megi velsæld allra og gæta að náttúruvernd og umhverfi segir Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra. Þrjú þúsund nýja blóðgjafa þarf á ári segir Davíð Stefán Guðmundsson, formaður Blóðgjafafélags Íslands. Karitas M. Bjarkadóttir tók saman. Tæplega helmingur fólks í heiminum hefur mikinn áhuga á fréttum en rúmlega þriðjungur forðast fréttalestur til þess að vernda geðheilsu sína samkvæmt nýrri könnun. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir sagði frá. ---------------- Albert Jónsson, sérfræðingur í öryggis- og varnarmálum segir að það styttist í úrslitastund fyrir Úkraínumenn í stríðinu við Rússa. Eiginleg gagnsókn sé þó ekki hafin. Búast má við að öfgar í veðurfari aukist enn frekar í heiminum á næstu misserum vegna veðurkerfisins El Niño sem er byrjað að myndast á Kyrrahafi. Ásgeir Tómasson tók saman. Wilfran Moufouma Okia, yfirmaður Alþjóðaveðurfræðistofnunarinnar í Genf telur að El Niño verði vart í sumar. Fjölmargar áskoranir blasa við borgarsamfélögum víða um heim, enda býr um helmingur mannkyns í þéttbýli, og það hlutfall á eftir að aukast á næstu árum og áratugum að mati sérfræðinga. Dagur B. Eggertsson borgarstjóri er á ráðstefnu um borgarmál í Brussel og Björn Malmquist ræddi við hann. Spegillinn 14. júní 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir.

Hagnaður fyrirtækja í hitt í fyrra skýrist ekki af verðlagshækkunum þeirra. Í vetur verður að semja þannig að verðbólga hjaðni segir Anna Hrefna Ingimundardóttir aðstoðarframkvæmdastjóri SA. Rækjuvinnslu verður hætt um næstu mánaðamót hjá Hólmadrangi á Hólmavík og um tuttugu starfsmönnum sagt upp. Um fimmtán þúsund umsóknir hafa borist um háskólanám næsta haust í stærstu háskólum landsins. Aldrei hafa fleiri viljað í Háskólann í Reykjavík. Amanda Guðrún Bjarnadóttir tók saman og talaði við Ragnhildi Helgadóttur rektor HR. Peningum og bænabréfum var stolið úr Karmelklaustrinu í Hafnarfirði í gær. Kapellan verður áfram opin þrátt fyrir þjófnaðinn en systir Agnes abbadís í klaustrinu harmar atvikið. Ari Páll Karlsson talaði við hana. Framtíð í allri stefnumótun þess opinbera snýst um hvernig tryggja megi velsæld allra og gæta að náttúruvernd og umhverfi segir Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra. Þrjú þúsund nýja blóðgjafa þarf á ári segir Davíð Stefán Guðmundsson, formaður Blóðgjafafélags Íslands. Karitas M. Bjarkadóttir tók saman. Tæplega helmingur fólks í heiminum hefur mikinn áhuga á fréttum en rúmlega þriðjungur forðast fréttalestur til þess að vernda geðheilsu sína samkvæmt nýrri könnun. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir sagði frá. ---------------- Albert Jónsson, sérfræðingur í öryggis- og varnarmálum segir að það styttist í úrslitastund fyrir Úkraínumenn í stríðinu við Rússa. Eiginleg gagnsókn sé þó ekki hafin. Búast má við að öfgar í veðurfari aukist enn frekar í heiminum á næstu misserum vegna veðurkerfisins El Niño sem er byrjað að myndast á Kyrrahafi. Ásgeir Tómasson tók saman. Wilfran Moufouma Okia, yfirmaður Alþjóðaveðurfræðistofnunarinnar í Genf telur að El Niño verði vart í sumar. Fjölmargar áskoranir blasa við borgarsamfélögum víða um heim, enda býr um helmingur mannkyns í þéttbýli, og það hlutfall á eftir að aukast á næstu árum og áratugum að mati sérfræðinga. Dagur B. Eggertsson borgarstjóri er á ráðstefnu um borgarmál í Brussel og Björn Malmquist ræddi við hann. Spegillinn 14. júní 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir.

Spegillinn 13. júní 2023 Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Kormákur Marðarson Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Guðmundur Arnar Sigmundsson, forstjóri netöryggissveitarinnar Certis telur líklegt að lokun sendiráðs Íslands í Moskvu sé ein ástæða þess að netárásir voru gerðar á opinbera stjórnsýslu og Alþingi í dag. Rætt við Guðmund og Áslaugu Örnu Sigurbjörnsdóttur innviðaráðherra. Sólveig Klara Ragnarsdóttir tók saman. Utanríkisráðherra Dana segir mikilvægt að loka ekki á samskipti við Rússa, þó stríðsrekstur þeirra í Úkraínu sé óforsvaranlegur. Mikilvægt sé að norrænu löndin standi saman. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir tók saman. Heimsmarkaðsverð á olíu hefur lækkað um 40 prósent á tólf mánuðum. Framkvæmdastjóri Félags íslenskra bifreiðaeigenda segir að lækkunin skili sér ekki að fullu til íslenskra neytenda. Benedikt Sigurðsson ræddi við Runólf Ólafsson. Örn Pálsson, framkvæmdastjóri Landssambands smábátaeigenda segir að nýlegar lagabreytingar sem heimila stærri fiskiskipum að veiða nær landi en áður geti haft neikvæð áhrif á hrygningarslóðir þorsks. Höskuldur Kári Schram ræddi við Örn. Laxveiðisumarið fer vel af stað og veiðileyfi í bestu laxveiðiánum eru uppseld. Ágúst Ólafsson ræddi við Jón Helga Björnsson, formann Landssambands veiðifélaga, sem er ánægður með upphafsdagana. --------- Minnst ein jarðgöng verða ávallt í byggingu næstu áratugi, gangi samgönguáætlun eftir, þar á meðal ný Hvalfjarðargöng, göng undir Öxnadalsheiði og átta göng önnur. Byggja á flugstöð á Reykjavíkurflugvelli og ljúka við stækkun flugstöðvar á Akureyri. Þá á að útrýma einbreiðum brúm á helstu vegum á næstu 15 árum, en þær eru 80. Sunna Karen Sigurþórsdóttir ræddi við Sigurð Inga Jóhannsson innviðaráðherra um nýja samgönguáætlun, Ragnhildur Thorlacius tók saman. Fæðuöryggi er stefnt í hættu og heimsmarkaðsverð á matvælum á eftir að hækka vegna stíflunnar sem eyðilagðist í Úkraínu í síðustu viku, að mati sérfræðings Sameinuðu þjóðanna. Ásgeir Tómasson fjallar um málið. Fjársýsla ríkisins tilkynnti í fyrra að launahækkun 260 kjörinna fulltrúa og embættismanna hefði verið meiri en efni stóðu til, þar sem stuðst hafi verið við rangt viðmið er hún var reiknuð út. Fjársýslan ákvað þá að lækka laun þessa hóps, afturvirkt, sem nam reikningsskekkjunni. Dómarar eru ósáttir við þetta. Einn þeirra fór í mál við ríkið með stuðningi Dómarafélagsins og því eru allir dómarar vanhæfir til að dæma í málinu. Ævar Örn Jósepsson ræddi við Kristbjörgu Stephensen, formann Dómarafélags Íslands, um þessa óvenjulegu st

Spegillinn 13. júní 2023 Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Kormákur Marðarson Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Guðmundur Arnar Sigmundsson, forstjóri netöryggissveitarinnar Certis telur líklegt að lokun sendiráðs Íslands í Moskvu sé ein ástæða þess að netárásir voru gerðar á opinbera stjórnsýslu og Alþingi í dag. Rætt við Guðmund og Áslaugu Örnu Sigurbjörnsdóttur innviðaráðherra. Sólveig Klara Ragnarsdóttir tók saman. Utanríkisráðherra Dana segir mikilvægt að loka ekki á samskipti við Rússa, þó stríðsrekstur þeirra í Úkraínu sé óforsvaranlegur. Mikilvægt sé að norrænu löndin standi saman. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir tók saman. Heimsmarkaðsverð á olíu hefur lækkað um 40 prósent á tólf mánuðum. Framkvæmdastjóri Félags íslenskra bifreiðaeigenda segir að lækkunin skili sér ekki að fullu til íslenskra neytenda. Benedikt Sigurðsson ræddi við Runólf Ólafsson. Örn Pálsson, framkvæmdastjóri Landssambands smábátaeigenda segir að nýlegar lagabreytingar sem heimila stærri fiskiskipum að veiða nær landi en áður geti haft neikvæð áhrif á hrygningarslóðir þorsks. Höskuldur Kári Schram ræddi við Örn. Laxveiðisumarið fer vel af stað og veiðileyfi í bestu laxveiðiánum eru uppseld. Ágúst Ólafsson ræddi við Jón Helga Björnsson, formann Landssambands veiðifélaga, sem er ánægður með upphafsdagana. --------- Minnst ein jarðgöng verða ávallt í byggingu næstu áratugi, gangi samgönguáætlun eftir, þar á meðal ný Hvalfjarðargöng, göng undir Öxnadalsheiði og átta göng önnur. Byggja á flugstöð á Reykjavíkurflugvelli og ljúka við stækkun flugstöðvar á Akureyri. Þá á að útrýma einbreiðum brúm á helstu vegum á næstu 15 árum, en þær eru 80. Sunna Karen Sigurþórsdóttir ræddi við Sigurð Inga Jóhannsson innviðaráðherra um nýja samgönguáætlun, Ragnhildur Thorlacius tók saman. Fæðuöryggi er stefnt í hættu og heimsmarkaðsverð á matvælum á eftir að hækka vegna stíflunnar sem eyðilagðist í Úkraínu í síðustu viku, að mati sérfræðings Sameinuðu þjóðanna. Ásgeir Tómasson fjallar um málið. Fjársýsla ríkisins tilkynnti í fyrra að launahækkun 260 kjörinna fulltrúa og embættismanna hefði verið meiri en efni stóðu til, þar sem stuðst hafi verið við rangt viðmið er hún var reiknuð út. Fjársýslan ákvað þá að lækka laun þessa hóps, afturvirkt, sem nam reikningsskekkjunni. Dómarar eru ósáttir við þetta. Einn þeirra fór í mál við ríkið með stuðningi Dómarafélagsins og því eru allir dómarar vanhæfir til að dæma í málinu. Ævar Örn Jósepsson ræddi við Kristbjörgu Stephensen, formann Dómarafélags Íslands, um þessa óvenjulegu st

Norski fjöldamorðinginn Anders Behring Breivik kemur ítrekað fyrir í samskiptum mannanna tveggja sem grunaðir eru um að skipuleggja hryðjuverk hér á landi. Áður óbirt samskipti mannanna koma fram í nýrri ákæru sem var tekin fyrir í héraðsdómi í morgun. Tvímenningarnir neita sök. Sveinn Andri Sveinsson, lögmaður annars mannsins gagnrýndi fyrri ákæru fyrir að vera óskýra og þótt þessi sé skýrari finnst honum enn vanta upp á. Alexander Kristjánsson sagði frá. Formaður borgarráðs, Einar Þorsteinsson, gerir ekki ráð fyrir að kjörnir fulltrúar borgarinnar fái hærri krónutöluhækkun á launum en samið var um á almenna markaðinum. Að óbreyttu eiga laun margra kjörinna fulltrúa sveitarstjórna að hækka, samkvæmt launavísitölu, um næstu mánaðamót. Benedikt Sigurðsson sagði frá. Á sama tíma og níu kjaradeilur eru á borði ríkissáttasemjara er undirbúin gerð stórra samninga sem losna á næsta ári. Sigríður Þuríður Runólfsdóttir ræddi við Ragnar Þór Ingólfsson og Önnu Hrefnu Ingimundardóttur. Tilkynnt verður um framlag Íslands til mannúðarmála til flóttafólks í Sýrlandi og víðar á árlegri áheitaráðstefnu ESB í vikunni. Björn Malmquist sagði frá. Veggjalús hefur tekið sér bólfestu í íslenskum rúmum. Rætt er við Steinar Smára Guðbergsson meindýraeyði. Veitingastaðurinn Moss í Bláa lóninu var sæmdur Michelin-stjörnu í dag . Agnar Sverrisson, yfirkokkur á veitingastaðnum, segist enn vera að melta fréttirnar. Mun fleiri hafa skráð eignir sínar í ferðamannaleigu nú en undanfarin ár. Auka á eftirlit með heimagistingu og leyfa sveitarfélögum að takmarka hana. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Sigríði Kristinsdóttur sýslumann á höfuðborgarsvæðinu. Davíð Oddsson, fyrrverandi forsætisráðherra, minnist Silvios Berlusonis með hlýju. Þeim var vel til vina um tuttugu ára skeið. Berlusconi hefur víða verið minnst í dag sem litríks en umdeilds stjórnmálamanns. Arnar Björnsson ræddi við Davíð Oddsson. Ásgeir Tómasson tók saman. Vísindafólk hjá Íslenskri erfðagreiningu fann á dögunum fyrstu erfðabreytuna í genamengi mannsins, sem vitað er til að hafi áhrif á tónhæð mannsraddarinnar Ævar Örn Jósepsson ræddi við Kára Stefánsson og Rósu S. Gísladóttur, dósent í málvísindum við HÍ. Leikinn var söngur bræðranna Þorsteins og Ásgeirs Trausta Einarssona. Umsjón hafði Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Magnús Þorsteinn Magnússon. Margrét Júlía Ingimarsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

Norski fjöldamorðinginn Anders Behring Breivik kemur ítrekað fyrir í samskiptum mannanna tveggja sem grunaðir eru um að skipuleggja hryðjuverk hér á landi. Áður óbirt samskipti mannanna koma fram í nýrri ákæru sem var tekin fyrir í héraðsdómi í morgun. Tvímenningarnir neita sök. Sveinn Andri Sveinsson, lögmaður annars mannsins gagnrýndi fyrri ákæru fyrir að vera óskýra og þótt þessi sé skýrari finnst honum enn vanta upp á. Alexander Kristjánsson sagði frá. Formaður borgarráðs, Einar Þorsteinsson, gerir ekki ráð fyrir að kjörnir fulltrúar borgarinnar fái hærri krónutöluhækkun á launum en samið var um á almenna markaðinum. Að óbreyttu eiga laun margra kjörinna fulltrúa sveitarstjórna að hækka, samkvæmt launavísitölu, um næstu mánaðamót. Benedikt Sigurðsson sagði frá. Á sama tíma og níu kjaradeilur eru á borði ríkissáttasemjara er undirbúin gerð stórra samninga sem losna á næsta ári. Sigríður Þuríður Runólfsdóttir ræddi við Ragnar Þór Ingólfsson og Önnu Hrefnu Ingimundardóttur. Tilkynnt verður um framlag Íslands til mannúðarmála til flóttafólks í Sýrlandi og víðar á árlegri áheitaráðstefnu ESB í vikunni. Björn Malmquist sagði frá. Veggjalús hefur tekið sér bólfestu í íslenskum rúmum. Rætt er við Steinar Smára Guðbergsson meindýraeyði. Veitingastaðurinn Moss í Bláa lóninu var sæmdur Michelin-stjörnu í dag . Agnar Sverrisson, yfirkokkur á veitingastaðnum, segist enn vera að melta fréttirnar. Mun fleiri hafa skráð eignir sínar í ferðamannaleigu nú en undanfarin ár. Auka á eftirlit með heimagistingu og leyfa sveitarfélögum að takmarka hana. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Sigríði Kristinsdóttur sýslumann á höfuðborgarsvæðinu. Davíð Oddsson, fyrrverandi forsætisráðherra, minnist Silvios Berlusonis með hlýju. Þeim var vel til vina um tuttugu ára skeið. Berlusconi hefur víða verið minnst í dag sem litríks en umdeilds stjórnmálamanns. Arnar Björnsson ræddi við Davíð Oddsson. Ásgeir Tómasson tók saman. Vísindafólk hjá Íslenskri erfðagreiningu fann á dögunum fyrstu erfðabreytuna í genamengi mannsins, sem vitað er til að hafi áhrif á tónhæð mannsraddarinnar Ævar Örn Jósepsson ræddi við Kára Stefánsson og Rósu S. Gísladóttur, dósent í málvísindum við HÍ. Leikinn var söngur bræðranna Þorsteins og Ásgeirs Trausta Einarssona. Umsjón hafði Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Magnús Þorsteinn Magnússon. Margrét Júlía Ingimarsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

Spegillinn 9. Júní 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir Nýliðun er slök í mjög mörgum sjávarnyjategundum, segir Þorsteinn Sigurðsson, forstjóri Hafrannsóknastofnunar. Þorskstofninn er þó hægt vaxandi og ýsustofninn stendur vel. Benedikt Sigurðsson talaði við hann. Margrét Gísladóttir, talsmaður Mjólkursamsölunnar, segir að fréttir af óendurunnum fernum hafa komið sér á óvart. Fyrirtækið harmi mjög hvernig fór og að þau hafi treyst verkferlum. Sveitarstjórn Skeiða- og Gnúpverjahrepps fer fram á við Skipulagsstofnun að fresta ákvörðun um landnotkun vegna uppsetningar vindorkugarðs í Búrfellslundi um allt að 10 ár. Haraldur Þór Jónsson, sveitarstjóri segir nærumhverfið ekki njóta ávinnings af virkjuninni. Sigrún Þuríður Runólfsdóttir talaði við hann. Stríðandi fylkingar í Súdan hafa samþykkt sólarhrings vopnahlé frá og með morgundeginum. Ástandið í landinu er slæmt og farið að bera á skorti á aðföngum í höfuðborginni Khartoum og í Darfur-héraði. Ástrós Signýardóttir sagði frá. Héraðssaksóknari hefur fellt niður kæru á hendur Vítalíu Lazarevu. Hún var sökuð um að hafa reynt að kúga fé út úr þeim Ara Edwald, Hreggviði Jónssyni og Þórði Má Jóhannessyni. Donald Trump, fyrrverandi forseti Bandaríkjanna, kemur fyrir alríkisdómstól í Flórída þar sem honum verður birt ákæra. Hún hefur enn ekki verið opinberuð en er sögð vera í sjö liðum, þar á meðal um brot á lögum um njósnir. Ásgeir Tómasson sagði frá. Það stórsér á trjám og garðagróðri á Suðvesturlandi eftir kaldan og hretviðrasaman maí. Vilmundur Hansen garðyrkjufræðingur telur þó ótímabært að fella þau tré sem verst urðu úti. Ævar Örn Jósepsson ræddi við hann.

Spegillinn 9. Júní 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir Nýliðun er slök í mjög mörgum sjávarnyjategundum, segir Þorsteinn Sigurðsson, forstjóri Hafrannsóknastofnunar. Þorskstofninn er þó hægt vaxandi og ýsustofninn stendur vel. Benedikt Sigurðsson talaði við hann. Margrét Gísladóttir, talsmaður Mjólkursamsölunnar, segir að fréttir af óendurunnum fernum hafa komið sér á óvart. Fyrirtækið harmi mjög hvernig fór og að þau hafi treyst verkferlum. Sveitarstjórn Skeiða- og Gnúpverjahrepps fer fram á við Skipulagsstofnun að fresta ákvörðun um landnotkun vegna uppsetningar vindorkugarðs í Búrfellslundi um allt að 10 ár. Haraldur Þór Jónsson, sveitarstjóri segir nærumhverfið ekki njóta ávinnings af virkjuninni. Sigrún Þuríður Runólfsdóttir talaði við hann. Stríðandi fylkingar í Súdan hafa samþykkt sólarhrings vopnahlé frá og með morgundeginum. Ástandið í landinu er slæmt og farið að bera á skorti á aðföngum í höfuðborginni Khartoum og í Darfur-héraði. Ástrós Signýardóttir sagði frá. Héraðssaksóknari hefur fellt niður kæru á hendur Vítalíu Lazarevu. Hún var sökuð um að hafa reynt að kúga fé út úr þeim Ara Edwald, Hreggviði Jónssyni og Þórði Má Jóhannessyni. Donald Trump, fyrrverandi forseti Bandaríkjanna, kemur fyrir alríkisdómstól í Flórída þar sem honum verður birt ákæra. Hún hefur enn ekki verið opinberuð en er sögð vera í sjö liðum, þar á meðal um brot á lögum um njósnir. Ásgeir Tómasson sagði frá. Það stórsér á trjám og garðagróðri á Suðvesturlandi eftir kaldan og hretviðrasaman maí. Vilmundur Hansen garðyrkjufræðingur telur þó ótímabært að fella þau tré sem verst urðu úti. Ævar Örn Jósepsson ræddi við hann.

Spegillinn 8. júní 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Hermannsdóttir Um fimm þúsund og sex hundruð Íslendingar eru með samning við vátryggingafélagið NOVIS í Slóvakíu. Farið verður fram á það fyrir slóvenskum dómstólum að félaginu verði skipuð slitastjórn. Benedikt Sigurðsson segir frá. Kunnugleg staða er komin upp í strandveiðum og útlit fyrir að leyfilegur heildarafli dugi ekki til að ljúka tímabilinu. Ágúst Ólafsson ræddi við Örn Pálsson, talsmann smábátaeigenda. Reyna á til þrautar að ná samkomulagi um samræmda stefnu Evrópusambandsins í málefnum hælisleitenda, á fundi dómsmála- og innanríkisráðherra sambandsins. Finnbjörn A. Hermannsson, forseti ASÍ segir af og frá að verkalýðshreyfingin sé ábyrg fyrir mikilli verðbólgu og vísar gagnrýni seðlabankastjóra til föðurhúsanna. Börn í Brúarásskóla sem töpuðu næstum 700 þúsund króna ferðasjóði þegar Niceair hætti starfsemi fengu óvænta styrki og skaðann bættan að mestu. Rúnar Snær Reynisson ræðir við Ásgrím Inga Arngrímsson skólasatjóra. --- Reynt er til þrautar að ná samkomulagi um samræmda stefnu Evrópusambandsins í málefnum hælisleitenda, á fundi dómsmála- og innanríkisráðherra aðildaríkja ESB í Luxemborg. Tillögurnar sem lagðar hafa verið fram ganga út á að öll ESB ríkin séu skyldug til að leggja sitt af mörkum, en að einstök ríki geti keypt sig frá því að taka á móti flóttafólki. Svíar, sem nú fara með formennsku í ráðherraráði ESB, hafa lagt mikla áherslu á að komast að niðurstöðu í dag, en málið er umdeild og samningum um það var ekki lokið þegar ráðherrafundurinn hófst í morgun. Ævar Örn Jósepsson ræðir við Björn Malmquist, fréttaritara RÚV í Brussel. Hjalti Már Björnsson, bráðalæknir og formaður Félags lækna gegn umhverfisvá, segir yfirstandandi hlýnun Jarðar af mannavöldum - það sé vísindaleg staðreynd sem ekki þurfi að ræða frekar. Þess í stað þurfi að grípa til tafarlausra aðgerða, ef forða eigi mannkyninu frá mestu hörmungum sem yfir það hafa dunið. Í grein sinni á vef Landverndar segir hann það álit margra lækna að ef lífríki Jarðar væri sjúklingur yrði hann metinn í bráðri lífshættu, myndi þurfa róttækar aðgerðir með innlögn á gjörgæslu í afeitrun og kröftuga meðferð. En í hverju ætti sú meðferð að felast? Viðvörun vegna loftmengunar er í gildi í tuttugu ríkjum í Bandaríkjunum, allt frá Missouri í vestri til Massachusetts í austri og Virginíu í suðri. Hún hefur í dag verið einna svæsnust í Fíladelfíu í Pennsylvaníu. Menguninni valda hundruð gróður- og skógarelda í Kanada,

Spegillinn 8. júní 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Hermannsdóttir Um fimm þúsund og sex hundruð Íslendingar eru með samning við vátryggingafélagið NOVIS í Slóvakíu. Farið verður fram á það fyrir slóvenskum dómstólum að félaginu verði skipuð slitastjórn. Benedikt Sigurðsson segir frá. Kunnugleg staða er komin upp í strandveiðum og útlit fyrir að leyfilegur heildarafli dugi ekki til að ljúka tímabilinu. Ágúst Ólafsson ræddi við Örn Pálsson, talsmann smábátaeigenda. Reyna á til þrautar að ná samkomulagi um samræmda stefnu Evrópusambandsins í málefnum hælisleitenda, á fundi dómsmála- og innanríkisráðherra sambandsins. Finnbjörn A. Hermannsson, forseti ASÍ segir af og frá að verkalýðshreyfingin sé ábyrg fyrir mikilli verðbólgu og vísar gagnrýni seðlabankastjóra til föðurhúsanna. Börn í Brúarásskóla sem töpuðu næstum 700 þúsund króna ferðasjóði þegar Niceair hætti starfsemi fengu óvænta styrki og skaðann bættan að mestu. Rúnar Snær Reynisson ræðir við Ásgrím Inga Arngrímsson skólasatjóra. --- Reynt er til þrautar að ná samkomulagi um samræmda stefnu Evrópusambandsins í málefnum hælisleitenda, á fundi dómsmála- og innanríkisráðherra aðildaríkja ESB í Luxemborg. Tillögurnar sem lagðar hafa verið fram ganga út á að öll ESB ríkin séu skyldug til að leggja sitt af mörkum, en að einstök ríki geti keypt sig frá því að taka á móti flóttafólki. Svíar, sem nú fara með formennsku í ráðherraráði ESB, hafa lagt mikla áherslu á að komast að niðurstöðu í dag, en málið er umdeild og samningum um það var ekki lokið þegar ráðherrafundurinn hófst í morgun. Ævar Örn Jósepsson ræðir við Björn Malmquist, fréttaritara RÚV í Brussel. Hjalti Már Björnsson, bráðalæknir og formaður Félags lækna gegn umhverfisvá, segir yfirstandandi hlýnun Jarðar af mannavöldum - það sé vísindaleg staðreynd sem ekki þurfi að ræða frekar. Þess í stað þurfi að grípa til tafarlausra aðgerða, ef forða eigi mannkyninu frá mestu hörmungum sem yfir það hafa dunið. Í grein sinni á vef Landverndar segir hann það álit margra lækna að ef lífríki Jarðar væri sjúklingur yrði hann metinn í bráðri lífshættu, myndi þurfa róttækar aðgerðir með innlögn á gjörgæslu í afeitrun og kröftuga meðferð. En í hverju ætti sú meðferð að felast? Viðvörun vegna loftmengunar er í gildi í tuttugu ríkjum í Bandaríkjunum, allt frá Missouri í vestri til Massachusetts í austri og Virginíu í suðri. Hún hefur í dag verið einna svæsnust í Fíladelfíu í Pennsylvaníu. Menguninni valda hundruð gróður- og skógarelda í Kanada,

Spegillinn, 7. júní 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Foreldrar ganga oft mjög hart fram gagnvart kennurum ef börn þeirra fá ekki einkunnir sem duga til inngöngu í vinsælustu framhaldsskólana; leita jafnvel til lögfræðinga. Anna Lilja Þórisdótti ræddi við Valdimar Víðisson, skólastjóra í Öldutúnsskóla í Hafnarfiðri. Um áttatíu vörur eru í svokallaðri Verðgátt, sem opnuð var á netinu í dag. Þar getur fólk getur fylgst með matvöruverði í þremur stærstu verslunum landsins. Sunna Karen Sigurþórsdóttir sagði frá og talaði við Magnús Sigurbjörnsson hjá Rannsóknarsetri verslunarinnar. Akstur verður bannaður í göngugötunni á Akureyri næsta sumar. Árum saman hefur verið tekist á um bílaumferð á um tæplega 200 metra stubb af Hafnarstræti. Ari Páll Karlsson tók saman og ræddi við Hildu Jönu Gísladóttur (S) bæjarfulltrúa. Vísindamenn í Noregi hafa hætt rannsókn á heyrn hvala -- eftir að einn hvalanna drukknaði. Alexander Kristjánsson gerði pistilinn. Búast má við talsverðri úrkomu á landinu öllu í kvöld og nótt. Drjúg rigning verður á Snæfellsnesi og sunnanverðum Vestfjörðum. Ástrós Signýjardóttir tók saman og ræddi við Óla Þór Árnason. ------- Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri segir að atvinnurekendur geti ekki vikið sér undan ábyrgð á kjarasamningum. Þeir verði að gera samninga sem þeir geti staðið við án þess að velta hækkunum beint út í verðlag. Benedikt Sigurðsson ræddi við hann. Anna Kristín Jónsdóttir tók saman . Flugfarþegar sem eiga leið um Heathrow flugvöll í Lundúnum um helgar í sumar mega búast við töfum og truflunum vegna verkfalls öryggisvarða. Þeir leggja niður störf í samtals þrjátíu og einn sólarhring. Ásgeir Tómasson tók saman. Wayne King, svæðisstjóri Unite stéttarfélags öryggisvarðanna, félagsins, Simon Calder, sérfræðingur í ferðamálum. Á fimmtán árum um 21 þúsund komið til VIRK vegna heilsubrests sem gerir þeim erfitt að ráða við vinnu. Sumir koma oftar en einu sinni en flestum hefur tekist að komast aftur til starfa. Umsækjendum hefur fjölgað stöðugt segir Vigdís Jónsdóttir forstjóri starfsendurhæfingarsjóðsins. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hana.

Spegillinn, 7. júní 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Foreldrar ganga oft mjög hart fram gagnvart kennurum ef börn þeirra fá ekki einkunnir sem duga til inngöngu í vinsælustu framhaldsskólana; leita jafnvel til lögfræðinga. Anna Lilja Þórisdótti ræddi við Valdimar Víðisson, skólastjóra í Öldutúnsskóla í Hafnarfiðri. Um áttatíu vörur eru í svokallaðri Verðgátt, sem opnuð var á netinu í dag. Þar getur fólk getur fylgst með matvöruverði í þremur stærstu verslunum landsins. Sunna Karen Sigurþórsdóttir sagði frá og talaði við Magnús Sigurbjörnsson hjá Rannsóknarsetri verslunarinnar. Akstur verður bannaður í göngugötunni á Akureyri næsta sumar. Árum saman hefur verið tekist á um bílaumferð á um tæplega 200 metra stubb af Hafnarstræti. Ari Páll Karlsson tók saman og ræddi við Hildu Jönu Gísladóttur (S) bæjarfulltrúa. Vísindamenn í Noregi hafa hætt rannsókn á heyrn hvala -- eftir að einn hvalanna drukknaði. Alexander Kristjánsson gerði pistilinn. Búast má við talsverðri úrkomu á landinu öllu í kvöld og nótt. Drjúg rigning verður á Snæfellsnesi og sunnanverðum Vestfjörðum. Ástrós Signýjardóttir tók saman og ræddi við Óla Þór Árnason. ------- Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri segir að atvinnurekendur geti ekki vikið sér undan ábyrgð á kjarasamningum. Þeir verði að gera samninga sem þeir geti staðið við án þess að velta hækkunum beint út í verðlag. Benedikt Sigurðsson ræddi við hann. Anna Kristín Jónsdóttir tók saman . Flugfarþegar sem eiga leið um Heathrow flugvöll í Lundúnum um helgar í sumar mega búast við töfum og truflunum vegna verkfalls öryggisvarða. Þeir leggja niður störf í samtals þrjátíu og einn sólarhring. Ásgeir Tómasson tók saman. Wayne King, svæðisstjóri Unite stéttarfélags öryggisvarðanna, félagsins, Simon Calder, sérfræðingur í ferðamálum. Á fimmtán árum um 21 þúsund komið til VIRK vegna heilsubrests sem gerir þeim erfitt að ráða við vinnu. Sumir koma oftar en einu sinni en flestum hefur tekist að komast aftur til starfa. Umsækjendum hefur fjölgað stöðugt segir Vigdís Jónsdóttir forstjóri starfsendurhæfingarsjóðsins. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hana.

Spegillinn 6. júní 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kári Guðmundsson. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdóttir Ríkið var í dag dæmt til að greiða tveimur útgerðarfélögum um hálfan milljarð hvoru í bætur úthlutunar makrílheimilda á árunum 2011 til 18. Freyr Gígja Gunnarsson sagði frá. Svandís Svavarsdóttir, matvælaráðherra vill áfrýja dómnum. Ráðamenn víða um heim hafa fordæmt eyðileggingu Kakhovka-stíflunnar í Úkraínu. Ástrós Signýjardóttir tók saman. Heyrist í Volodymyr Zelenskí forseta Úkraínu og Antonio Guterres framkvæmdastjóra Sameinuðu þjóðanna. Meirihluti fjárlaganefndar Alþingis leggur til að fjármálaáætlun ríkisstjórnarinnar verði samþykkt óbreytt. Málið var afgreitt úr nefndinni í dag. Jóhann Páll Jóhannsson (S) sakar ríkisstjórnina um að blekkja almenning. Sigmundur Davíð Gunnlaugsson (M) um sýndarmennsku. Náttúrufræðistofnun rannsakar fjöldadauða fugla á Vesturlandi og Suðvesturhorninu. Ekki liggur fyrir hvað dró fuglana til dauða en veður hafa verið óvenjuvond segir Sunna Björk Ragnarsdóttir, sviðsstjóri rannsókna og vöktunar hjá Náttúrufræðistofnun, Ísak Regal talaði við hana. Íslensk erfðagreining rannsakar erfðaefni úr beinum Páls Jónssonar biskups sem lést snemma á 13. öld. Kista hans var opnuð í Skálholtskirkju í morgun. Anna Lilja Þórisdóttir talaði við Kristin Björnsson vígslubiskup og Joe Wallace Walser sérfræðing í mannabeinum á Þjóðminjasafni Íslands. --------- Vatn úr uppistöðulóni við Kakhovka-stífluna í suðurhluta Úkraínu fossar óheft niður Dnipro-fljót eftir að hún var sprengd í nótt. Raforkuver í bænum Nova Kakhovka eyðilagðist og stíflan er sögð gjörónýt. Ásgeir Tómasson tók saman. Heyrist í Tymofiy Mylovanov, ráðgjafa Úkraínustjórnar, Vitaly Shevchenko, fréttamanni, Dmytro Kuleba utanríkisráðherra Úkraínu, Antonio Guterres, aðalframkvæmdastjóra Sameinuðu þjóðanna og Jens Stoltenberg, framkvæmdastjóra NATÓ. Samtök atvinnulífsins telja of mikla áherslu lagða á tekjuöflun ríkissjóðs umfram útgjaldahliðina í aðgerðum sem eiga að slá á verðbólgu. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Önnu Hrefnu Ingimundardóttur, aðstoðarframkvæmdastjóra Samtaka atvinnulífsins.

Spegillinn 6. júní 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kári Guðmundsson. Stjórn útsendingar: Annalísa Hermannsdóttir Ríkið var í dag dæmt til að greiða tveimur útgerðarfélögum um hálfan milljarð hvoru í bætur úthlutunar makrílheimilda á árunum 2011 til 18. Freyr Gígja Gunnarsson sagði frá. Svandís Svavarsdóttir, matvælaráðherra vill áfrýja dómnum. Ráðamenn víða um heim hafa fordæmt eyðileggingu Kakhovka-stíflunnar í Úkraínu. Ástrós Signýjardóttir tók saman. Heyrist í Volodymyr Zelenskí forseta Úkraínu og Antonio Guterres framkvæmdastjóra Sameinuðu þjóðanna. Meirihluti fjárlaganefndar Alþingis leggur til að fjármálaáætlun ríkisstjórnarinnar verði samþykkt óbreytt. Málið var afgreitt úr nefndinni í dag. Jóhann Páll Jóhannsson (S) sakar ríkisstjórnina um að blekkja almenning. Sigmundur Davíð Gunnlaugsson (M) um sýndarmennsku. Náttúrufræðistofnun rannsakar fjöldadauða fugla á Vesturlandi og Suðvesturhorninu. Ekki liggur fyrir hvað dró fuglana til dauða en veður hafa verið óvenjuvond segir Sunna Björk Ragnarsdóttir, sviðsstjóri rannsókna og vöktunar hjá Náttúrufræðistofnun, Ísak Regal talaði við hana. Íslensk erfðagreining rannsakar erfðaefni úr beinum Páls Jónssonar biskups sem lést snemma á 13. öld. Kista hans var opnuð í Skálholtskirkju í morgun. Anna Lilja Þórisdóttir talaði við Kristin Björnsson vígslubiskup og Joe Wallace Walser sérfræðing í mannabeinum á Þjóðminjasafni Íslands. --------- Vatn úr uppistöðulóni við Kakhovka-stífluna í suðurhluta Úkraínu fossar óheft niður Dnipro-fljót eftir að hún var sprengd í nótt. Raforkuver í bænum Nova Kakhovka eyðilagðist og stíflan er sögð gjörónýt. Ásgeir Tómasson tók saman. Heyrist í Tymofiy Mylovanov, ráðgjafa Úkraínustjórnar, Vitaly Shevchenko, fréttamanni, Dmytro Kuleba utanríkisráðherra Úkraínu, Antonio Guterres, aðalframkvæmdastjóra Sameinuðu þjóðanna og Jens Stoltenberg, framkvæmdastjóra NATÓ. Samtök atvinnulífsins telja of mikla áherslu lagða á tekjuöflun ríkissjóðs umfram útgjaldahliðina í aðgerðum sem eiga að slá á verðbólgu. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Önnu Hrefnu Ingimundardóttur, aðstoðarframkvæmdastjóra Samtaka atvinnulífsins.

Spegillinn 5. júní 2023 Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir Ríkisstjórnin kynnti í dag aðgerðir sem ætlað er að slá á verðbólguna. Farið er yfir helstu aðgerðirnar. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra segir að samstaða hafi verið í ríkisstjórn um að skerða launahækkun æðstu ráðamanna um næstu mánaðamót. Hún telur aðgerðir ríkisstjórnar skýr skilaboð sem eigi að hafa áhrif til að minnka verðbólgu, en það eigi eftir að koma í ljós hvenær þeirra muni gæta. Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra segir það standa upp úr í aðgerðaáætlun ríkisstjórnarinnar gegn verðbólgu, að bæta eigi afkomu ríkissjóðs um 36 milljarða og minnka launahækkun æðstu ráðamanna. Borgaralaun gætu verið greidd út á Englandi í fyrsta sinn á næstunni. Þrjátíu manns í tveimur landshlutum fá þá borgað sextán hundruð pund á mánuði í tvö ár, eða tæpar 280 þúsund íslenskar krónur. Hollvinasamtök Sjúkrahússins á Akureyri afhentu sjúkrahúsinu í dag hryggsjá að verðmæti fjörutíu milljóna króna. Söfnun fyrir gjöfinni er stærsta verkefni hollvinasamtakanna til þessa. Rúmlega 60 ára sögu bíósýninga í Háskólabíói lýkur um mánaðamótin júní-júlí. --- Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur kynnti fyrir stundu aðgerðir sem ætlað er að slá á verðbólguna, sem er 9,5 prósent og hefur verið um og yfir 9 prósentum í að verða heilt ár, og yfir fimm prósentum frá því í desember 2021. Meðal þeirra aðgerða sem grípa á til er tvöföldun stofnframlaga til uppbyggingar leiguíbúða og hækkun framlaga til hlutdeildarlána, framlagning frumvarps um stofnun svokallaðs þjóðarsjóðs (sem á að auka áfallaþol ríkissjóðs), bæting á afkomu ríkisins hækkun lífeyris almannatrygginga og frítekjumarks húsnæðisbóta leigjenda, hvort tveggja um 2,5 prósent, og fleira. Ævar Örn Jósepsson ræðir við Finnboga A. Hermannsson, forseta ASÍ um boðaðar aðgerðir. Danskir fjölmiðlar eru þessa dagana uppfullir af vangaveltum um hvort Mette Frederiksen forsætisráðherra verði næsti framkvæmdastjóri NATO ef og þegar Jens Stoltenbergs hættir í lok september. Nokkrir þjóðarleiðtogar hafa mælt með því að hún fái stöðuna. Þeirra á meðal er Jonas Gahr Støre, forsætisráðherra Noregs. Ásgeir Tómasson fjallar um málið. Í vetur þótti tíðindum sæta að ríkisstjórn Noregs beygði sig fyrir þeim rökum ungra Sama að það sem hæstiréttur dæmdi ólöglegt væri ólöglegt. Þetta fjallaði um vindmyllur sem reistar voru í óleyfi á beitilöndum Sama.

Spegillinn 5. júní 2023 Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir Ríkisstjórnin kynnti í dag aðgerðir sem ætlað er að slá á verðbólguna. Farið er yfir helstu aðgerðirnar. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra segir að samstaða hafi verið í ríkisstjórn um að skerða launahækkun æðstu ráðamanna um næstu mánaðamót. Hún telur aðgerðir ríkisstjórnar skýr skilaboð sem eigi að hafa áhrif til að minnka verðbólgu, en það eigi eftir að koma í ljós hvenær þeirra muni gæta. Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra segir það standa upp úr í aðgerðaáætlun ríkisstjórnarinnar gegn verðbólgu, að bæta eigi afkomu ríkissjóðs um 36 milljarða og minnka launahækkun æðstu ráðamanna. Borgaralaun gætu verið greidd út á Englandi í fyrsta sinn á næstunni. Þrjátíu manns í tveimur landshlutum fá þá borgað sextán hundruð pund á mánuði í tvö ár, eða tæpar 280 þúsund íslenskar krónur. Hollvinasamtök Sjúkrahússins á Akureyri afhentu sjúkrahúsinu í dag hryggsjá að verðmæti fjörutíu milljóna króna. Söfnun fyrir gjöfinni er stærsta verkefni hollvinasamtakanna til þessa. Rúmlega 60 ára sögu bíósýninga í Háskólabíói lýkur um mánaðamótin júní-júlí. --- Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur kynnti fyrir stundu aðgerðir sem ætlað er að slá á verðbólguna, sem er 9,5 prósent og hefur verið um og yfir 9 prósentum í að verða heilt ár, og yfir fimm prósentum frá því í desember 2021. Meðal þeirra aðgerða sem grípa á til er tvöföldun stofnframlaga til uppbyggingar leiguíbúða og hækkun framlaga til hlutdeildarlána, framlagning frumvarps um stofnun svokallaðs þjóðarsjóðs (sem á að auka áfallaþol ríkissjóðs), bæting á afkomu ríkisins hækkun lífeyris almannatrygginga og frítekjumarks húsnæðisbóta leigjenda, hvort tveggja um 2,5 prósent, og fleira. Ævar Örn Jósepsson ræðir við Finnboga A. Hermannsson, forseta ASÍ um boðaðar aðgerðir. Danskir fjölmiðlar eru þessa dagana uppfullir af vangaveltum um hvort Mette Frederiksen forsætisráðherra verði næsti framkvæmdastjóri NATO ef og þegar Jens Stoltenbergs hættir í lok september. Nokkrir þjóðarleiðtogar hafa mælt með því að hún fái stöðuna. Þeirra á meðal er Jonas Gahr Støre, forsætisráðherra Noregs. Ásgeir Tómasson fjallar um málið. Í vetur þótti tíðindum sæta að ríkisstjórn Noregs beygði sig fyrir þeim rökum ungra Sama að það sem hæstiréttur dæmdi ólöglegt væri ólöglegt. Þetta fjallaði um vindmyllur sem reistar voru í óleyfi á beitilöndum Sama.

Spegillinn 2. Júní 2013 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Ríkislögreglustjóri keypti skotvopn og skotfæri fyrir 185 milljónir króna vegna leiðtogafundar Evrópuráðsins. Annar búnaður kostaði 150 milljónir til viðbótar. Benedikt Sigurðsson ræddi við Runólf Þórhallsson aðstoðaryfirlögregluþjón. Gunnar Jakobsson, varaseðlabankastjóri fjármálastöðugleika, segir jákvætt að færri noti reiðufé í viðskiptum sínum þó hann vilji ekki að notkun þess leggist alfarið af. Hins vegar eigi það eftir að gerast einn daginn og annað taka við. Sunna Karen Sigurþórsdóttir ræddi við hann. Óttast er að tugir hafi látist í lestarslysi á Indlandi í dag. Minnst tvö hundruð slösuðust. Gæsluvarðhald hefur verið framlengt yfir karlmanni vegna rannsóknar á andláti konu á Selfossi í apríl. Starfshópur á vegum félagsmálaráðherra vill að skoðað verði hvort tilefni sé til þess að láta eltihrella og þá sem ítrekað hafa rofið nálgunarbann til að sæta rafrænu eftirliti. Starfshópurinn telur þjónustu við þolendur kynbundins ofbeldis ómarkvissa. Valur Grettisson sagði frá. Atkvæðagreiðsla um verkfallsaðgerðir félaga Rafiðnaðarsambandsins sem starfa hjá Landsneti hefst í næstu viku. Landsliðskonan Sveindís Jane Jónsdóttir verður í eldlínunni með þýska liðinu Wolfsburg sem mætir Barcelona í úrslitaleik meistaradeildarinnar í fótbolta á morgun. Sveindís segir að pressan sé öll á Barcelona og að hún ætli að njóta þess að spila á stærsta sviðinu. Björn Malmquist talaði við hana. Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra vonast til þess að afkoma ríkissjóðs á þessu ári verði betri en fram kom í fyrri efnahagsspám. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir talaði við hann. Atlantshafsbandlagið eykur þrýsting á Tyrki að hleypa Svíum í Evrópusambandið. Ásgeir Tómasson sagði frá. Þverfaglegur starfshópur starfar á vegum Umhverfisstofnunar með það að leiðarljósi að veita faglega ráðgjöf um áhrif umhverfis á heilsu fólks. Ævar Örn Jósepsson ræddi við Ragnhildi Guðrúnu Finnbjörnsdóttur, verkefnisstjóra hópsins.

Spegillinn 2. Júní 2013 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Ríkislögreglustjóri keypti skotvopn og skotfæri fyrir 185 milljónir króna vegna leiðtogafundar Evrópuráðsins. Annar búnaður kostaði 150 milljónir til viðbótar. Benedikt Sigurðsson ræddi við Runólf Þórhallsson aðstoðaryfirlögregluþjón. Gunnar Jakobsson, varaseðlabankastjóri fjármálastöðugleika, segir jákvætt að færri noti reiðufé í viðskiptum sínum þó hann vilji ekki að notkun þess leggist alfarið af. Hins vegar eigi það eftir að gerast einn daginn og annað taka við. Sunna Karen Sigurþórsdóttir ræddi við hann. Óttast er að tugir hafi látist í lestarslysi á Indlandi í dag. Minnst tvö hundruð slösuðust. Gæsluvarðhald hefur verið framlengt yfir karlmanni vegna rannsóknar á andláti konu á Selfossi í apríl. Starfshópur á vegum félagsmálaráðherra vill að skoðað verði hvort tilefni sé til þess að láta eltihrella og þá sem ítrekað hafa rofið nálgunarbann til að sæta rafrænu eftirliti. Starfshópurinn telur þjónustu við þolendur kynbundins ofbeldis ómarkvissa. Valur Grettisson sagði frá. Atkvæðagreiðsla um verkfallsaðgerðir félaga Rafiðnaðarsambandsins sem starfa hjá Landsneti hefst í næstu viku. Landsliðskonan Sveindís Jane Jónsdóttir verður í eldlínunni með þýska liðinu Wolfsburg sem mætir Barcelona í úrslitaleik meistaradeildarinnar í fótbolta á morgun. Sveindís segir að pressan sé öll á Barcelona og að hún ætli að njóta þess að spila á stærsta sviðinu. Björn Malmquist talaði við hana. Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra vonast til þess að afkoma ríkissjóðs á þessu ári verði betri en fram kom í fyrri efnahagsspám. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir talaði við hann. Atlantshafsbandlagið eykur þrýsting á Tyrki að hleypa Svíum í Evrópusambandið. Ásgeir Tómasson sagði frá. Þverfaglegur starfshópur starfar á vegum Umhverfisstofnunar með það að leiðarljósi að veita faglega ráðgjöf um áhrif umhverfis á heilsu fólks. Ævar Örn Jósepsson ræddi við Ragnhildi Guðrúnu Finnbjörnsdóttur, verkefnisstjóra hópsins.

Spegillinn 01.06.2023 Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórnandi fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir Samningafundur í deilu BSRB og Sambands íslenskra sveitarfélaga - viðræður ganga vel Margar tilkynningar hafa borist Matvælastofnun um dauða fugla víðs vegar um landið að undanförnu. Niðurstöður greiningar sýna að það var ekki fuglaflensa sem dró þá til dauða, nema í einu tilfelli. Samfylkingin mælist stærst flokka í nýjum þjóðarpúlsi Gallup en fylgi hennar hefur nær þrefaldast frá síðustu kosningum. Fylgi Vinstri hreyfingarinnar græns framboðs dregst enn saman. Þingmenn stjórnarandstöðunnar gagnrýndu stefnu stjórnvalda í fíkniefnamálum á Alþingi í dag. Þeir segja andlátum fara fjölgandi og að vanlíðan sé að aukast. Ekkert lát er á skógareldum í Kanada sem stjórnvöld segja þá mestu í sögu landsins Garðyrkjubændur segja þörf á auknum stuðningi við greinina ef ná eigi markmiðum stjórnvalda um aukna grænmetisframleiðslu á næstu árum. Bílasala var 15 prósentum meiri í maí en á sama tíma í fyrra, þrátt fyrir verðbólgu og vaxtahækkanir. ---- Það er forgangsatriði að lækka vexti og draga úr verðbólgu, segir yfirhagfræðingur ASÍ. Hann segir ekki hægt að skella skuldinni á launafólk og samtök þeirra, stjórnvöld og fyrirtæki landsins verði að leggja sitt af mörkum. Ævar Örn Jósepsson ræðir við Róbert Farestveit. Garðyrkjubændur segja þörf á auknum stuðningi við greinina ef ná eigi markmiðum stjórnvalda um aukna grænmetisframleiðslu á næstu árum. Gunnar Þorgeirsson formaður Bændasamtakanna segir marga vonsvikna með búvörusamningsviðræður. Ólöf Rún Erlendsdóttir ræðir við hann. Norður-Kóreumenn ætla við fyrsta tækifæri að að koma njósna-gervihnetti á sporbaug um jörðu með réttum hætti, hafði ríkisfréttastofan í Pyongyang í dag eftir Kim Yo Jong, talsmanni stjórnvalda og systur einvaldsins Kims Jong Uns. Fyrsta tilraun þeirra mistókst í gær þegar eldflaug sem átti að koma hnettinum á rétta braut sprakk skömmu eftir að henni var skotið á loft. Ásgeir Tómasson segir frá.

Spegillinn 31. maí 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Aðalsteinn Leifsson er hættur sem ríkissáttasemjari. Ástráður Haraldsson skipaður tímabundið hans stað. Fasteignamat íbúðarhúsnæðis hækkar mest í Skagabyggð og í Reykhólahreppi, það er um tæplega 44%. Að meðaltali er hækkun fasteignamats tæp tólf prósent. Lilja Björk Einarsdóttir, bankastjóri Landsbankans segir horft til nýs fasteignamats í bankanum strax á morgun, til dæmis þegar kemur að endurfjármögnun lána. Heiða Björg Hilmisdóttir. Formaður Sambands sveitarfélaga segir báða deilendur verða að gefa eftir í kjaradeilunni við BSRB. Ekki komi til greina að samningar nái lengra aftur en til 1. apríl. Eigendur bandaríska lyfjafyrirtækisins Purdue Pharma, sem setti oxycontin á markað, hafa samið um friðhelgi frá lögsóknum í tengslum við ópíóíðafaraldur en greiða í staðinn sex milljarða dollara næstu árin. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Mikið hefur borið á því að netsvindlarar sendi tölvupóst undir yfirskini lögreglu eða dómsmálaráðuneytisins til að reyna að hafa af fólki fé. Þar stendur að verið sé að rannsaka viðkomandi í tengslum við barnaklám eða barnaníð. Ísak Regal tók saman. ÍBV og Haukar útkljá það í oddaleik í kvöld hvort liðið hampar Íslandsmeistaratitili í handbolta. Edda Sif Pálsdóttir ræddi við stuðningsmennina Tryggva Rafnsson (ÍBV) og Jóhann Ólaf Sveinbjarnason (Haukar). ---------------- Aðalsteinn Leifsson segist hafa verið vakinn og sofinn í embætti ríkissáttasemjara og tímabært að hætta og snúa sér að öðru. Átök og dómsmál í tengslum við deildu Eflingar og SA í vetur hafi e.kki haft áhrif ákvörðun hans.. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir ræddi við hann. Lilja Björk Einarsdóttir segir að hraðar vaxtahækkanir og staða lántakenda sé áhyggjuefni en vanskil einstaklinga hafi ekki aukist. Stígur Helgason ræddi við Lilju. Anna Kristín Jónsdóttir tók saman. Framkvæmdastjórn Evrópusambandsins hefur lagt til að almenn ökuréttindi á EES-svæðinu verði bundin við 18 ára aldur. Sigurður Ingi Jóhannsson, samgönguráðherra telur ekki ástæðu til að hverfa frá því að bílprófið geti fólk fengið 17 ára hér. Björn Malmquist sagði frá.

Spegillinn 31. maí 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Aðalsteinn Leifsson er hættur sem ríkissáttasemjari. Ástráður Haraldsson skipaður tímabundið hans stað. Fasteignamat íbúðarhúsnæðis hækkar mest í Skagabyggð og í Reykhólahreppi, það er um tæplega 44%. Að meðaltali er hækkun fasteignamats tæp tólf prósent. Lilja Björk Einarsdóttir, bankastjóri Landsbankans segir horft til nýs fasteignamats í bankanum strax á morgun, til dæmis þegar kemur að endurfjármögnun lána. Heiða Björg Hilmisdóttir. Formaður Sambands sveitarfélaga segir báða deilendur verða að gefa eftir í kjaradeilunni við BSRB. Ekki komi til greina að samningar nái lengra aftur en til 1. apríl. Eigendur bandaríska lyfjafyrirtækisins Purdue Pharma, sem setti oxycontin á markað, hafa samið um friðhelgi frá lögsóknum í tengslum við ópíóíðafaraldur en greiða í staðinn sex milljarða dollara næstu árin. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Mikið hefur borið á því að netsvindlarar sendi tölvupóst undir yfirskini lögreglu eða dómsmálaráðuneytisins til að reyna að hafa af fólki fé. Þar stendur að verið sé að rannsaka viðkomandi í tengslum við barnaklám eða barnaníð. Ísak Regal tók saman. ÍBV og Haukar útkljá það í oddaleik í kvöld hvort liðið hampar Íslandsmeistaratitili í handbolta. Edda Sif Pálsdóttir ræddi við stuðningsmennina Tryggva Rafnsson (ÍBV) og Jóhann Ólaf Sveinbjarnason (Haukar). ---------------- Aðalsteinn Leifsson segist hafa verið vakinn og sofinn í embætti ríkissáttasemjara og tímabært að hætta og snúa sér að öðru. Átök og dómsmál í tengslum við deildu Eflingar og SA í vetur hafi e.kki haft áhrif ákvörðun hans.. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir ræddi við hann. Lilja Björk Einarsdóttir segir að hraðar vaxtahækkanir og staða lántakenda sé áhyggjuefni en vanskil einstaklinga hafi ekki aukist. Stígur Helgason ræddi við Lilju. Anna Kristín Jónsdóttir tók saman. Framkvæmdastjórn Evrópusambandsins hefur lagt til að almenn ökuréttindi á EES-svæðinu verði bundin við 18 ára aldur. Sigurður Ingi Jóhannsson, samgönguráðherra telur ekki ástæðu til að hverfa frá því að bílprófið geti fólk fengið 17 ára hér. Björn Malmquist sagði frá.

Spegillinn 30. maí 2023. Kolbrún Halldórsdóttir formaður BHM furðar sig á launahækkun ráðamanna, einungis tveimur mánuðum eftir samið var við ríkið og BHM félagar þurftu að sætta sig við krónutöluhámark. Matvælastofnun rannsakar hvort fuglaflensa varð fjölda lunda á Faxaflóa að aldurtila. Bandarísk stjórnvöld segjast ekki styðja árásir innan Rússlands. Tvö íbúðarhús í Moskvu urðu fyrir drónaárás í morgun. Rússlandsforseti kennir Úkraínu um árásirnar en Úkraínumenn neita sök. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra segir skynsamlegt að leyfa áfram tollfrjálsan innflutning landbúnaðarvara frá Úkraínu. Tímabundin tollaundanþága fellur að óbreyttu niður um mánaðamótin. Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir formaður Viðreisnar sakar ríkisstjórnina um seinagang Íslenskir framleiðendur niðursoðinnar þorsklifrar anna ekki eftirspurn vegna vinsælda á erlendum markaði segir Dagur Arnarsson, rekstrarstjóri hjá Iðunni Seafood. Sigrún Þuríður Runólfsson ræddi við hann. ------------------- Blikur eru á lofti á húsnæðismarkaði, segir Anna Guðmunda Ingvarsdóttir aðstoðarforstjóri Húsnæðis og mannvirkjastofnunar. Hún hefur áhyggjur af samdrætti í íbúðabyggingum - það auki enn á húsnæðisvanda fólks eftir tvö til þrjú ár. Hún hvetur til þess að staðið sé við áætlun um byggingu 4000 þúsund íbúða á ári næstu árin. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Önnu Guðmundu. Ekkert miðar í samningsátt í deilu BSRB og sveitarfélaga. Helst steytir á kröfu BSRB um hækkanir sem miðist við ársbyrjun en ekki 1. apríl þegar fyrri samningur rann út. Lára V. Júlíusdóttir, lögmaður og sérfræðingur í vinnurétti segir að hægt sé að fara með ýmis mál til Félagsdóms en þau verði þá annað hvort að varða brot á kjarasamningi eða á lögum um stéttarfélög og vinnudeilur. Krafa um leiðréttingu á launum sem var löngu gerður og er runninn út á ekki undir Félagsdóm. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Láru. Von er á öllum utanríkisráðherrum NATO til Oslóar á morgun ? öllum nema utanríkisráðherra Tyrklands. Sjálfgefið er að rætt verður um möguleg stríðslok í Úkraínu og stefnuna eftir það. Mörg sömu ríki senda sína ráðherra og komu á Evrópuráðsfundinn í Hörpu. Gísli Kristjánsson fréttaritari í Noregi sagði frá. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Þorbjörn Gísla Kolbrúnarson. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

Spegillinn 30. maí 2023. Kolbrún Halldórsdóttir formaður BHM furðar sig á launahækkun ráðamanna, einungis tveimur mánuðum eftir samið var við ríkið og BHM félagar þurftu að sætta sig við krónutöluhámark. Matvælastofnun rannsakar hvort fuglaflensa varð fjölda lunda á Faxaflóa að aldurtila. Bandarísk stjórnvöld segjast ekki styðja árásir innan Rússlands. Tvö íbúðarhús í Moskvu urðu fyrir drónaárás í morgun. Rússlandsforseti kennir Úkraínu um árásirnar en Úkraínumenn neita sök. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra segir skynsamlegt að leyfa áfram tollfrjálsan innflutning landbúnaðarvara frá Úkraínu. Tímabundin tollaundanþága fellur að óbreyttu niður um mánaðamótin. Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir formaður Viðreisnar sakar ríkisstjórnina um seinagang Íslenskir framleiðendur niðursoðinnar þorsklifrar anna ekki eftirspurn vegna vinsælda á erlendum markaði segir Dagur Arnarsson, rekstrarstjóri hjá Iðunni Seafood. Sigrún Þuríður Runólfsson ræddi við hann. ------------------- Blikur eru á lofti á húsnæðismarkaði, segir Anna Guðmunda Ingvarsdóttir aðstoðarforstjóri Húsnæðis og mannvirkjastofnunar. Hún hefur áhyggjur af samdrætti í íbúðabyggingum - það auki enn á húsnæðisvanda fólks eftir tvö til þrjú ár. Hún hvetur til þess að staðið sé við áætlun um byggingu 4000 þúsund íbúða á ári næstu árin. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Önnu Guðmundu. Ekkert miðar í samningsátt í deilu BSRB og sveitarfélaga. Helst steytir á kröfu BSRB um hækkanir sem miðist við ársbyrjun en ekki 1. apríl þegar fyrri samningur rann út. Lára V. Júlíusdóttir, lögmaður og sérfræðingur í vinnurétti segir að hægt sé að fara með ýmis mál til Félagsdóms en þau verði þá annað hvort að varða brot á kjarasamningi eða á lögum um stéttarfélög og vinnudeilur. Krafa um leiðréttingu á launum sem var löngu gerður og er runninn út á ekki undir Félagsdóm. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Láru. Von er á öllum utanríkisráðherrum NATO til Oslóar á morgun ? öllum nema utanríkisráðherra Tyrklands. Sjálfgefið er að rætt verður um möguleg stríðslok í Úkraínu og stefnuna eftir það. Mörg sömu ríki senda sína ráðherra og komu á Evrópuráðsfundinn í Hörpu. Gísli Kristjánsson fréttaritari í Noregi sagði frá. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Þorbjörn Gísla Kolbrúnarson. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

Spegillinn 30. maí 2023. Kolbrún Halldórsdóttir formaður BHM furðar sig á launahækkun ráðamanna, einungis tveimur mánuðum eftir samið var við ríkið og BHM félagar þurftu að sætta sig við krónutöluhámark. Matvælastofnun rannsakar hvort fuglaflensa varð fjölda lunda á Faxaflóa að aldurtila. Bandarísk stjórnvöld segjast ekki styðja árásir innan Rússlands. Tvö íbúðarhús í Moskvu urðu fyrir drónaárás í morgun. Rússlandsforseti kennir Úkraínu um árásirnar en Úkraínumenn neita sök. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra segir skynsamlegt að leyfa áfram tollfrjálsan innflutning landbúnaðarvara frá Úkraínu. Tímabundin tollaundanþága fellur að óbreyttu niður um mánaðamótin. Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir formaður Viðreisnar sakar ríkisstjórnina um seinagang Íslenskir framleiðendur niðursoðinnar þorsklifrar anna ekki eftirspurn vegna vinsælda á erlendum markaði segir Dagur Arnarsson, rekstrarstjóri hjá Iðunni Seafood. Sigrún Þuríður Runólfsson ræddi við hann. ------------------- Blikur eru á lofti á húsnæðismarkaði, segir Anna Guðmunda Ingvarsdóttir aðstoðarforstjóri Húsnæðis og mannvirkjastofnunar. Hún hefur áhyggjur af samdrætti í íbúðabyggingum - það auki enn á húsnæðisvanda fólks eftir tvö til þrjú ár. Hún hvetur til þess að staðið sé við áætlun um byggingu 4000 þúsund íbúða á ári næstu árin. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Önnu Guðmundu. Ekkert miðar í samningsátt í deilu BSRB og sveitarfélaga. Helst steytir á kröfu BSRB um hækkanir sem miðist við ársbyrjun en ekki 1. apríl þegar fyrri samningur rann út. Lára V. Júlíusdóttir, lögmaður og sérfræðingur í vinnurétti segir að hægt sé að fara með ýmis mál til Félagsdóms en þau verði þá annað hvort að varða brot á kjarasamningi eða á lögum um stéttarfélög og vinnudeilur. Krafa um leiðréttingu á launum sem var löngu gerður og er runninn út á ekki undir Félagsdóm. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Láru. Von er á öllum utanríkisráðherrum NATO til Oslóar á morgun ? öllum nema utanríkisráðherra Tyrklands. Sjálfgefið er að rætt verður um möguleg stríðslok í Úkraínu og stefnuna eftir það. Mörg sömu ríki senda sína ráðherra og komu á Evrópuráðsfundinn í Hörpu. Gísli Kristjánsson fréttaritari í Noregi sagði frá. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Þorbjörn Gísla Kolbrúnarson. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

Spegillinn 26.05.2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir Sundlaugar verða lokaðar víða um land um helgina vegna verkfalls BSRB. Viðræður þokast í rétta átt, segir formaður félagsins. Enn er þó langt í land. Alexander Kristjánsson sagði frá og talaði við Sonju Ýri Þorbergsdóttur, formann BSRB. Rúnar Sigurjónsson, formaður Fornbílaklúbbsins, segir að eigendur slíkra bíla þurfi almennt ekki að hafa áhyggjur af íblöndu E10 í eldsneyti. Hyggilegt sé að blanda það bætiefnum, fremur en að nota bensín með hærri oktantölu. Markús Þórhallsson ræddi við hann. Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra kynnti í dag samgönguáætlun til næstu þrjátíu ára, sem felur meðal annars í sér gjaldtöku á umferð, framkvæmdir við tíu ný jarðgöng og nýja flugstöð á Reykjavíkurflugvelli. Sunna Karen Sigurþórsdóttir ræddi við ráðherra. Frans páfi þurfti að aflýsa öllum fundum og viðburðum í dag vegna veikinda. Tveir mánuðir eru síðan páfi þurfti að leggjast á sjúkrahús í þrjá sólarhringa, með lungnakvef. Stjórnvöld í Tyrklandi heita því að aðildarumsókn Svía að Atlantshafsbandalaginu verði samþykkt í sumar óháð niðurstöðum forsetakosninga í landinu. Bandaríkjamenn segjast hafa fengið loforð fyrir þessu. Alexander Kristjánsson sagði frá. Helgi Pétursson, formaður landssambands eldri borgara, telur að hægt sé að stórbæta aðstæður eldra fólks í heimahúsum og spara hinu opinbera milljarðaútgjöld um leið, með því að samþætta félags- og heilbrigðisþjónustu ríkis og sveitarfélaga. Núverandi fyrirkomulag sé óboðlegur grautur. Ævar Örn Jósepsspon ræddi við hann. Stjórnvöld í Indónesíu ætla að flytja höfuðborg landsins frá Jövu til Borneó í síðasta lagi 17. ágúst á næsta ári. Ásgeir Tómasson sagði frá. Gísli Kristjánsson fréttaritari í Noregi velti því fyrir sér hvað væri líkt með Skáni í Svíþjóð og Krímskaga í Úkraínu í ljósi sögunnar.

Spegillinn 26.05.2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir Sundlaugar verða lokaðar víða um land um helgina vegna verkfalls BSRB. Viðræður þokast í rétta átt, segir formaður félagsins. Enn er þó langt í land. Alexander Kristjánsson sagði frá og talaði við Sonju Ýri Þorbergsdóttur, formann BSRB. Rúnar Sigurjónsson, formaður Fornbílaklúbbsins, segir að eigendur slíkra bíla þurfi almennt ekki að hafa áhyggjur af íblöndu E10 í eldsneyti. Hyggilegt sé að blanda það bætiefnum, fremur en að nota bensín með hærri oktantölu. Markús Þórhallsson ræddi við hann. Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra kynnti í dag samgönguáætlun til næstu þrjátíu ára, sem felur meðal annars í sér gjaldtöku á umferð, framkvæmdir við tíu ný jarðgöng og nýja flugstöð á Reykjavíkurflugvelli. Sunna Karen Sigurþórsdóttir ræddi við ráðherra. Frans páfi þurfti að aflýsa öllum fundum og viðburðum í dag vegna veikinda. Tveir mánuðir eru síðan páfi þurfti að leggjast á sjúkrahús í þrjá sólarhringa, með lungnakvef. Stjórnvöld í Tyrklandi heita því að aðildarumsókn Svía að Atlantshafsbandalaginu verði samþykkt í sumar óháð niðurstöðum forsetakosninga í landinu. Bandaríkjamenn segjast hafa fengið loforð fyrir þessu. Alexander Kristjánsson sagði frá. Helgi Pétursson, formaður landssambands eldri borgara, telur að hægt sé að stórbæta aðstæður eldra fólks í heimahúsum og spara hinu opinbera milljarðaútgjöld um leið, með því að samþætta félags- og heilbrigðisþjónustu ríkis og sveitarfélaga. Núverandi fyrirkomulag sé óboðlegur grautur. Ævar Örn Jósepsspon ræddi við hann. Stjórnvöld í Indónesíu ætla að flytja höfuðborg landsins frá Jövu til Borneó í síðasta lagi 17. ágúst á næsta ári. Ásgeir Tómasson sagði frá. Gísli Kristjánsson fréttaritari í Noregi velti því fyrir sér hvað væri líkt með Skáni í Svíþjóð og Krímskaga í Úkraínu í ljósi sögunnar.

Spegillinn 25. maí 2023 Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Umboðsmaður skuldara segir embættið búa sig undir að fleiri leiti liðsinnis stofnunarinnar þegar nýjustu vaxtahækkanir Seðlabankans fari að bíta. Nú þegar húsnæðiskostnaður hefur vaxið mikið, leiti margir í dýr og óhagstæð yfirdráttarlán og smálán til að ná endum saman. Rætt við Ástu Sigrúnu Helgadóttur. Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra fer fram á greinargerð frá Almannavörnum, þar sem tíundað er hvers vegna stofnunin vill hætta við Fjarðarheiðargöng og bora frekar göng frá Seyðisfirði til Mjóafjarðar og Neskaupstaðar, og svo frá Mjóafirði upp í Hérað. Icelandair hyggst í haust bjóða upp á flug milli Akureyrar og Keflavíkurflugvallar í tengslum við millilandaflug. Héraðsdómur Reykjaness sýknaði Íslandsbanka af sex milljóna króna kröfu manns sem taldi bankann hafa ofrukkað vexti. Framleiðsla á skógarplöntum er að hefjast á Héraði á ný eftir fimm ára hlé. Rætt við Ragnar Atla Tómasson. Snorri Stefánsson bakari á Sauðárkróki er farinn að baka brauð ofan í bæjarbúa á ný, tíu dögum eftir að bakaríið stórskemmdist. ---- Ný aðgerðaáætlun stjórnvalda um þjónustu við eldra fólk næstu fimm árin, eða frá þessu ári til ársloka 2027, ber yfirskriftina Gott að eldast og er unnin af verkefnastjórn um heildarendurskoðun á þjónustu við eldra fólk. Bæta á þjónustuna og auðvelda fólki að nýta sér hana og búa lengur heima hjá sér. Rætt við Berglindi Magnúsdóttur, formann verkefnisstjórnar. Bandaríkjamenn hafa siglt flugmóðurskipinu Gerald Ford, stærsta stríðsdreka sínum, nánast alveg upp í landsteina innst í Óslóarfirði. Þetta er hundrað þúsund tonna ferlíki og Rússar líta á ferð þess sem ögrun og tilefnislausa ógn við sig. Gísli Kristjánsson talar frá Noregi. Háir sem lágir hafa minnst söngkonunnar Tinu Turner á samfélagsmiðlum frá því að fréttir bárust af andláti hennar. Drottning, átrúnaðargoð, fyrirmynd og goðsögn eru rauði þráðurinn í þessum færslum. Ásgeir Tómasson stiklar á stóru í merkilegri sögu Tinu Turner.

Spegillinn 25. maí 2023 Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Umboðsmaður skuldara segir embættið búa sig undir að fleiri leiti liðsinnis stofnunarinnar þegar nýjustu vaxtahækkanir Seðlabankans fari að bíta. Nú þegar húsnæðiskostnaður hefur vaxið mikið, leiti margir í dýr og óhagstæð yfirdráttarlán og smálán til að ná endum saman. Rætt við Ástu Sigrúnu Helgadóttur. Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra fer fram á greinargerð frá Almannavörnum, þar sem tíundað er hvers vegna stofnunin vill hætta við Fjarðarheiðargöng og bora frekar göng frá Seyðisfirði til Mjóafjarðar og Neskaupstaðar, og svo frá Mjóafirði upp í Hérað. Icelandair hyggst í haust bjóða upp á flug milli Akureyrar og Keflavíkurflugvallar í tengslum við millilandaflug. Héraðsdómur Reykjaness sýknaði Íslandsbanka af sex milljóna króna kröfu manns sem taldi bankann hafa ofrukkað vexti. Framleiðsla á skógarplöntum er að hefjast á Héraði á ný eftir fimm ára hlé. Rætt við Ragnar Atla Tómasson. Snorri Stefánsson bakari á Sauðárkróki er farinn að baka brauð ofan í bæjarbúa á ný, tíu dögum eftir að bakaríið stórskemmdist. ---- Ný aðgerðaáætlun stjórnvalda um þjónustu við eldra fólk næstu fimm árin, eða frá þessu ári til ársloka 2027, ber yfirskriftina Gott að eldast og er unnin af verkefnastjórn um heildarendurskoðun á þjónustu við eldra fólk. Bæta á þjónustuna og auðvelda fólki að nýta sér hana og búa lengur heima hjá sér. Rætt við Berglindi Magnúsdóttur, formann verkefnisstjórnar. Bandaríkjamenn hafa siglt flugmóðurskipinu Gerald Ford, stærsta stríðsdreka sínum, nánast alveg upp í landsteina innst í Óslóarfirði. Þetta er hundrað þúsund tonna ferlíki og Rússar líta á ferð þess sem ögrun og tilefnislausa ógn við sig. Gísli Kristjánsson talar frá Noregi. Háir sem lágir hafa minnst söngkonunnar Tinu Turner á samfélagsmiðlum frá því að fréttir bárust af andláti hennar. Drottning, átrúnaðargoð, fyrirmynd og goðsögn eru rauði þráðurinn í þessum færslum. Ásgeir Tómasson stiklar á stóru í merkilegri sögu Tinu Turner.

Spegillinn 24. maí 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Sturlun - segir Vilhjálmur Birgisson formaður Starfsgreinasambandsins um þrettándu stýrivaxtahækkun Seðlabankans í röð í 8,75%. Anna Hrefna Ingimundardóttir, hagfræðingur Samtaka atvinnulífsins telur afleit áhrif hækkunarinnar komi jafnvel ekki fram fyrr en eftir nokkur ár. Þingmenn stjórnarandstöðunnar segja að neyðarástand ríki í efnahagsmálum og ríkisstjórnin þurfi að bregðast við stýrivaxtahækkun Seðlabankans með tafarlausum aðgerðum. Höskuldur Kári Schram tók saman. Kristrún Frostadóttir, (S), Sigmar Guðmundsson (V), Ásthildur Lóa Þórsdóttir (F). Aðalmeðferð hófst í Héraðsdómi Reykjavíkur í dag í máli Steinu Árnadóttur, hjúkrunarfræðings. Hún er ákærð fyrir að hafa orðið sjúklingi að bana á geðdeild Landspítala við Hringbraut í ágúst fyrir tveimur árum. Hún neitar sök. Birgir Þór Harðarson sagði frá. Rúmlega tvö þúsund hafa sótt um alþjóðlega vernd hér á landi frá áramótum, fleiri en á sama tíma í fyrra sem var metár. Engar vísbendingar eru um heilu flugvélarnar af umsækjendum um vernd. Brynjólfur Þór Guðmundsson tók saman. Heyrist í Bergþóri Ólasyni (M) af þingi. Grænlendingar eru ósáttir við að rannsókn sé ekki enn hafin á svokallaðri lykkjuherferð Dana á Grænlandi. Átta mánuðir eru síðan Danir lofuðu að skipa nefnd um málið. Róbert Jóhannsson sagði frá. Muté B. Egede formaður landsstjórnarinnar segir aðgerðaleysið til skaða. ----------- Um þrjú þúsund eru á biðlista eftir leiguíbúð hjá Bjargi sem hefur á fimm árum byggt um þúsund íbúðir. Sérfræðingur hjá ASÍ bendir líka á að í mörg þúsund íbúðir í Reykjavík séu í skammtímaleigu og að sveitarfélög ættu að geta haft meiri áhrif á hvernig húsnæði sé ráðstafað. Staðan á samningnum um Evrópska efnahagssvæðið er góð og það er mikill vilji til að framkvæmd hans gangi sem best, segir Þórdís Kolbrún Gylfadóttir utanríkisráðherra, sem sat í dag fund ráðherraráðs EES ríkjanna með fulltrúum Evrópusambandsins, í Brussel. Björn Malmquist ræddi við hana í Brussel. Frönskum flugfélögum er nú bannað að bjóða upp á áætlunarferðir til staða sem hægt er að komast til með járnbrautarlestum á skemmri tíma en tveimur og hálfri klukkustund. Þetta er liður í áætlun franskra stjórnvalda um að draga úr útblæstri gróðurhúsalofttegunda. Ásgeir Tómasson sagði frá.

Spegillinn 24. maí 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Sturlun - segir Vilhjálmur Birgisson formaður Starfsgreinasambandsins um þrettándu stýrivaxtahækkun Seðlabankans í röð í 8,75%. Anna Hrefna Ingimundardóttir, hagfræðingur Samtaka atvinnulífsins telur afleit áhrif hækkunarinnar komi jafnvel ekki fram fyrr en eftir nokkur ár. Þingmenn stjórnarandstöðunnar segja að neyðarástand ríki í efnahagsmálum og ríkisstjórnin þurfi að bregðast við stýrivaxtahækkun Seðlabankans með tafarlausum aðgerðum. Höskuldur Kári Schram tók saman. Kristrún Frostadóttir, (S), Sigmar Guðmundsson (V), Ásthildur Lóa Þórsdóttir (F). Aðalmeðferð hófst í Héraðsdómi Reykjavíkur í dag í máli Steinu Árnadóttur, hjúkrunarfræðings. Hún er ákærð fyrir að hafa orðið sjúklingi að bana á geðdeild Landspítala við Hringbraut í ágúst fyrir tveimur árum. Hún neitar sök. Birgir Þór Harðarson sagði frá. Rúmlega tvö þúsund hafa sótt um alþjóðlega vernd hér á landi frá áramótum, fleiri en á sama tíma í fyrra sem var metár. Engar vísbendingar eru um heilu flugvélarnar af umsækjendum um vernd. Brynjólfur Þór Guðmundsson tók saman. Heyrist í Bergþóri Ólasyni (M) af þingi. Grænlendingar eru ósáttir við að rannsókn sé ekki enn hafin á svokallaðri lykkjuherferð Dana á Grænlandi. Átta mánuðir eru síðan Danir lofuðu að skipa nefnd um málið. Róbert Jóhannsson sagði frá. Muté B. Egede formaður landsstjórnarinnar segir aðgerðaleysið til skaða. ----------- Um þrjú þúsund eru á biðlista eftir leiguíbúð hjá Bjargi sem hefur á fimm árum byggt um þúsund íbúðir. Sérfræðingur hjá ASÍ bendir líka á að í mörg þúsund íbúðir í Reykjavík séu í skammtímaleigu og að sveitarfélög ættu að geta haft meiri áhrif á hvernig húsnæði sé ráðstafað. Staðan á samningnum um Evrópska efnahagssvæðið er góð og það er mikill vilji til að framkvæmd hans gangi sem best, segir Þórdís Kolbrún Gylfadóttir utanríkisráðherra, sem sat í dag fund ráðherraráðs EES ríkjanna með fulltrúum Evrópusambandsins, í Brussel. Björn Malmquist ræddi við hana í Brussel. Frönskum flugfélögum er nú bannað að bjóða upp á áætlunarferðir til staða sem hægt er að komast til með járnbrautarlestum á skemmri tíma en tveimur og hálfri klukkustund. Þetta er liður í áætlun franskra stjórnvalda um að draga úr útblæstri gróðurhúsalofttegunda. Ásgeir Tómasson sagði frá.

Spegillinn 23. maí 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir. Bændur í Miðfirði, sem misstu allt fé sitt vegna riðu í vor, segja óvíst hvort þeir hefji sauðfjárbúskap að nýju. Áfallið sé mikið, bæði andlega og fjárhagslega, segir Dagbjört Diljá Einþórsdóttir. Ólöf Rún Erlendsdóttir talaði við hana. Ekki á að selja búnað sem var keyptur fyrir lögreglu vegna leiðtogafundarins í síðustu viku, þar með talin skotvopn. Jón Gunnarsson dómsmálaráðherra segir að vopnin nýtist í framtíðinni. Arndís Anna Krístínardóttir Gunnarsdóttir, þingmaður Pírata, spurði Jón á þingi í dag hvað hann hefði í hyggju með vopnin. Hæstiréttur hefur sýknað Kópavogsbæ af kröfum erfingja Sigurðar Hjaltested um bætur fyrir eignarnám á Vatnsenda. Dómurinn tók undir með Landsrétti að bærinn hefði gert rétt með því að greiða Þorsteini Hjaltested einum bætur. Alexander Kristjánsson sagði frá. Flug bæði innanlands og til útlanda raskaðist í veðurhamnum í dag en ekki hefur borið á tilkynningum um foktjón. Gular viðvarnir gilda fram á morgundaginn. Ferðir til útlanda seljast eins og heitar lummur. Þórunn Reynisdóttir, forstjóri Úrval Útsýn segir meiri sölu þegar veðrið er vont. Flestir sækja í sólina. ------------ Það ætti ekki að koma neinum á óvart að vextir fari hækkandi á meðan verðbólga er í þessum hæðum segir Jón Þór Sturluson hagfræðingur og deildarforseti viðskiptafræðideildar Háskóla Íslands. Seðlabankinn ákveður stýrivexti á morgun. Jón Þór segir að það skjóti skökku við að ríkissjóður sé rekinn með halla við þessar kringumstæður - þar sem sé mikill hagvöxtur í kerfinu og mikil spenna á vinnumarkaði og vörumarkaði. Ragnhildur Thorlacius ræddi við hann. Einnar viku vopnahlé í Súdan virðist ætla að verða virt þrátt fyrir sprengjuárásir í gærkvöld og nótt. Tugmilljónir landsmanna þurfa á neyðaraðstoð að halda. Ásgeir Tómasson sagði frá. Moe Faddoul, íbúi í höfuðborginni, Abdou Dieng, sem stýrir mannúðaraðstoð Sameinuðu þjóðanna. Enginn fundur hefur verið boðaður í kjaradeilu BSRB og Sambands íslenskra sveitarfélaga og mikið ber á milli. Um 1.500 félagsmenn BSRB sem starfa hjá tíu sveitarfélögum eru í verkfalli þessa vikuna og frekari aðgerðir hafa verið samþykktar, alveg fram í júlí. Heiða Björg Hilmisdóttir, formaður Sambands íslenskra sveitarfélaga, segir kröfur BSRB margar eðlilegar, en ekki sé hægt að endursemja um samning sem er liðinn og að fullu efndur.

Spegillinn 23. maí 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir. Bændur í Miðfirði, sem misstu allt fé sitt vegna riðu í vor, segja óvíst hvort þeir hefji sauðfjárbúskap að nýju. Áfallið sé mikið, bæði andlega og fjárhagslega, segir Dagbjört Diljá Einþórsdóttir. Ólöf Rún Erlendsdóttir talaði við hana. Ekki á að selja búnað sem var keyptur fyrir lögreglu vegna leiðtogafundarins í síðustu viku, þar með talin skotvopn. Jón Gunnarsson dómsmálaráðherra segir að vopnin nýtist í framtíðinni. Arndís Anna Krístínardóttir Gunnarsdóttir, þingmaður Pírata, spurði Jón á þingi í dag hvað hann hefði í hyggju með vopnin. Hæstiréttur hefur sýknað Kópavogsbæ af kröfum erfingja Sigurðar Hjaltested um bætur fyrir eignarnám á Vatnsenda. Dómurinn tók undir með Landsrétti að bærinn hefði gert rétt með því að greiða Þorsteini Hjaltested einum bætur. Alexander Kristjánsson sagði frá. Flug bæði innanlands og til útlanda raskaðist í veðurhamnum í dag en ekki hefur borið á tilkynningum um foktjón. Gular viðvarnir gilda fram á morgundaginn. Ferðir til útlanda seljast eins og heitar lummur. Þórunn Reynisdóttir, forstjóri Úrval Útsýn segir meiri sölu þegar veðrið er vont. Flestir sækja í sólina. ------------ Það ætti ekki að koma neinum á óvart að vextir fari hækkandi á meðan verðbólga er í þessum hæðum segir Jón Þór Sturluson hagfræðingur og deildarforseti viðskiptafræðideildar Háskóla Íslands. Seðlabankinn ákveður stýrivexti á morgun. Jón Þór segir að það skjóti skökku við að ríkissjóður sé rekinn með halla við þessar kringumstæður - þar sem sé mikill hagvöxtur í kerfinu og mikil spenna á vinnumarkaði og vörumarkaði. Ragnhildur Thorlacius ræddi við hann. Einnar viku vopnahlé í Súdan virðist ætla að verða virt þrátt fyrir sprengjuárásir í gærkvöld og nótt. Tugmilljónir landsmanna þurfa á neyðaraðstoð að halda. Ásgeir Tómasson sagði frá. Moe Faddoul, íbúi í höfuðborginni, Abdou Dieng, sem stýrir mannúðaraðstoð Sameinuðu þjóðanna. Enginn fundur hefur verið boðaður í kjaradeilu BSRB og Sambands íslenskra sveitarfélaga og mikið ber á milli. Um 1.500 félagsmenn BSRB sem starfa hjá tíu sveitarfélögum eru í verkfalli þessa vikuna og frekari aðgerðir hafa verið samþykktar, alveg fram í júlí. Heiða Björg Hilmisdóttir, formaður Sambands íslenskra sveitarfélaga, segir kröfur BSRB margar eðlilegar, en ekki sé hægt að endursemja um samning sem er liðinn og að fullu efndur.

Engin niðurstaða varð á samningafundi BSRB og Sambands íslenskra sveitarfélaga í dag. Verkföll í leik- og grunnskólum halda áfram á morgun. Ásthildur Kristín Björnsdóttir móðir þiggja barna í Mosfellsbæ segir að verkfallið hafi haft áhrif á þau öll, í viðtali við Benedikt Sigurðsson. Alexander Kristjánsson sagði frá. Veðurstofa Íslands hefur gefið út gular veðurviðvaranir fyrir mest allt landið á morgun. Fólk er hvatt til þess að festa trampólín, grill og aðra lausamuni áður en stormurinn skellur á Sunna Karen Sigurþórsdóttir ræddi við Marcel De Vries veðurfræðing. Héraðssaksóknari hefur ákært starfsmann í úrræði fyrir að hafa árið 2021 nauðgað manni með þroskahömlun. Átta aðildarríki Evrópusambandsins hafa lagst gegn löggjöf sem takmarkar losun gróðurhúsaloftegunda í umferðinni. Ríkin segja að löggjöfin geti komið niður á fjárfestingum bílaiðnaðarins. Ísak Regal sagði frá. Íslensk kona um fimmtugt er alvarlega særð eftir hnífstungu á heimili sínu í Lundi í Svíþjóð á laugardag. Manni, sem var í fyrstu grunaður um verknaðinn, hefur verið sleppt úr haldi. Þorleifur Þorleifsson, sem hljóp 335 kílómetra í Bakgarðshlaupi í Þýskalandi um helgina, segist hafa það fínt en hlakkar til að nærast og hvílast. Sunna Karen Sigurþórsdóttir ræddi við hann. Lyfjameðferð sem dregur úr taugaskaða, með því að virkja kæliferil frumna varð hlutskörpust í samkeppninni um Nýsköpunarverðlaun Háskóla Íslands. Pétur Magnússon ræddi við Hans Tómas Björnsson prófessor. Funi Sigurðsson framkvæmdastjóri meðferðarsviðs Barna og fjölskyldustofu hefur áhyggjur af auknum vopnaburði ungmenna. Ragnhildur Thorlacius ræddi við hann í framhaldi af fréttum um fjölgun tilkynninga til Barnaverndar Reykjavíkur um ofbeldi barna gegn öðrum börnum. Ákvörðun Bandaríkjastjórnar um að vopna Úkraínuher með F-16 orrustuþotum hefur víða verið vel tekið, þar á meðal í höfuðstöðvum Evrópusambandsins. Ásgeir Tómasson sagði frá. Lagalega hefur staða hinsegin fólks batnað síðustu misseri og er nú einhver sú sú besta í Evrópu, samkvæmt nýjasta Regnbogakorti Evrópusamtaka hinsegin fólks. Á sama tíma virðist hafa orðið nokkuð bakslag í samfélaginu og fordómar og hatursumræða farið vaxandi á ný, sérstaklega í garð transfólks. Ævar Örn Jósepsson ræddi við Álf Birki Bjarnason formaður Samtakanna '78. Ragnhildur Thorlacius hafði umsjón með Speglinum, tæknimaður var Mark Eldred og Margrét Júlía Ingimarsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

Engin niðurstaða varð á samningafundi BSRB og Sambands íslenskra sveitarfélaga í dag. Verkföll í leik- og grunnskólum halda áfram á morgun. Ásthildur Kristín Björnsdóttir móðir þiggja barna í Mosfellsbæ segir að verkfallið hafi haft áhrif á þau öll, í viðtali við Benedikt Sigurðsson. Alexander Kristjánsson sagði frá. Veðurstofa Íslands hefur gefið út gular veðurviðvaranir fyrir mest allt landið á morgun. Fólk er hvatt til þess að festa trampólín, grill og aðra lausamuni áður en stormurinn skellur á Sunna Karen Sigurþórsdóttir ræddi við Marcel De Vries veðurfræðing. Héraðssaksóknari hefur ákært starfsmann í úrræði fyrir að hafa árið 2021 nauðgað manni með þroskahömlun. Átta aðildarríki Evrópusambandsins hafa lagst gegn löggjöf sem takmarkar losun gróðurhúsaloftegunda í umferðinni. Ríkin segja að löggjöfin geti komið niður á fjárfestingum bílaiðnaðarins. Ísak Regal sagði frá. Íslensk kona um fimmtugt er alvarlega særð eftir hnífstungu á heimili sínu í Lundi í Svíþjóð á laugardag. Manni, sem var í fyrstu grunaður um verknaðinn, hefur verið sleppt úr haldi. Þorleifur Þorleifsson, sem hljóp 335 kílómetra í Bakgarðshlaupi í Þýskalandi um helgina, segist hafa það fínt en hlakkar til að nærast og hvílast. Sunna Karen Sigurþórsdóttir ræddi við hann. Lyfjameðferð sem dregur úr taugaskaða, með því að virkja kæliferil frumna varð hlutskörpust í samkeppninni um Nýsköpunarverðlaun Háskóla Íslands. Pétur Magnússon ræddi við Hans Tómas Björnsson prófessor. Funi Sigurðsson framkvæmdastjóri meðferðarsviðs Barna og fjölskyldustofu hefur áhyggjur af auknum vopnaburði ungmenna. Ragnhildur Thorlacius ræddi við hann í framhaldi af fréttum um fjölgun tilkynninga til Barnaverndar Reykjavíkur um ofbeldi barna gegn öðrum börnum. Ákvörðun Bandaríkjastjórnar um að vopna Úkraínuher með F-16 orrustuþotum hefur víða verið vel tekið, þar á meðal í höfuðstöðvum Evrópusambandsins. Ásgeir Tómasson sagði frá. Lagalega hefur staða hinsegin fólks batnað síðustu misseri og er nú einhver sú sú besta í Evrópu, samkvæmt nýjasta Regnbogakorti Evrópusamtaka hinsegin fólks. Á sama tíma virðist hafa orðið nokkuð bakslag í samfélaginu og fordómar og hatursumræða farið vaxandi á ný, sérstaklega í garð transfólks. Ævar Örn Jósepsson ræddi við Álf Birki Bjarnason formaður Samtakanna '78. Ragnhildur Thorlacius hafði umsjón með Speglinum, tæknimaður var Mark Eldred og Margrét Júlía Ingimarsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

Spegillinn 19. Maí 2023 Umsjónarmaður: Ásgeir Tómasson Tæknimaður Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Framhaldsskólanemar og kennarar mótmæla hugmyndum stjórnvalda um að sameina Kvennaskólann og Menntaskólann við Sund. Alexander Kristjánsson ræddi við Andreu Jónsdóttur, forseta Sambands íslenskra framhaldsskólanema og Ásmund Einar Daðason, mennta- og barnamálaráðherra. Heiða Björg Hilmisdóttir, formaður Sambands íslenskra sveitarfélaga, segir allt kapp lagt á að leysa kjaradeilu sveitarfélaganna og BSRB. Alexander Kristjánsson ræddi við hana. Leiðtogar G7 ríkjanna áforma að herða refsiaðgerðir gegn Rússum með því að koma í veg fyrir viðskipti þeirra með jarðefni, þar á meðal demanta. Markús Þórhallsson sagði frá. Samtökin Trans Ísland hlutu í dag mannréttindaverðlaun Reykjavíkurborgar. Anna María Björnsdóttir og ræddi við Ólöfu Bjarka Antons, formann samtakanna. Tap lyfjaĦyrĩrĴækĩsĩns AlĶotech á fyrsta ársĦjórðungi þessa árs nam samĴals 276 milljƓnĵm BandaIJíkjaĤala, eða sem nemĵr um 40 milljƖrðum ísĬenskra króna. Til samġnĢĵrðar var tap féĬagsĩns á sama tíma í fyrra 77 milljƓnĩr dala, eða um 11 milljġrðar króna. Í Speglinum var rætt við Kristján Loftsson, forstjóra Hvals hf, um nýja skýrslu Matvælastofnunar um hvalveiðar fyrirtækisins. Hafdís Helga Helgadóttir ræddi við hann. Stjórnvöld í Rússlandi hafa sett samtök Grænfriðunga (Greenpeace) á lista yfir óæskileg samtök. Alþjóðaheilbrigðisstofnunin hefur boðið Ítölum aðstoð vegna hamfaranna í Emilia-Romagna héraði í mestu úrhellisrigningum sem þar hafa orðið í heila öld. Emmanuel Macron Frakklandsforseti hefur einnig boðið fram alla aðstoð sem Ítalir kunna að þarfnast. Ásgeir Tómasson fjallaði um flóðin. Á meðan íbúar á suður-og vesturhluta landsins þurfa að sætta sig við kulda og bleytu er einmuna veðurblíða á norður- og austurhluta landsins. Hiti skreið upp í tuttugu gráður á þremur stöðum; Egilsstöðum, Hallormsstað og Borgarfirði eystri. Gervigreindin Chat GPT ræddi um áhyggjur um að íslenska tungumálið kunni að líða undir lok. Bjarni Rúnarsson tók saman og Dagný Lind Erlendsdóttir las texta gervigreindarinnar.

Spegillinn 19. Maí 2023 Umsjónarmaður: Ásgeir Tómasson Tæknimaður Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Framhaldsskólanemar og kennarar mótmæla hugmyndum stjórnvalda um að sameina Kvennaskólann og Menntaskólann við Sund. Alexander Kristjánsson ræddi við Andreu Jónsdóttur, forseta Sambands íslenskra framhaldsskólanema og Ásmund Einar Daðason, mennta- og barnamálaráðherra. Heiða Björg Hilmisdóttir, formaður Sambands íslenskra sveitarfélaga, segir allt kapp lagt á að leysa kjaradeilu sveitarfélaganna og BSRB. Alexander Kristjánsson ræddi við hana. Leiðtogar G7 ríkjanna áforma að herða refsiaðgerðir gegn Rússum með því að koma í veg fyrir viðskipti þeirra með jarðefni, þar á meðal demanta. Markús Þórhallsson sagði frá. Samtökin Trans Ísland hlutu í dag mannréttindaverðlaun Reykjavíkurborgar. Anna María Björnsdóttir og ræddi við Ólöfu Bjarka Antons, formann samtakanna. Tap lyfjaĦyrĩrĴækĩsĩns AlĶotech á fyrsta ársĦjórðungi þessa árs nam samĴals 276 milljƓnĵm BandaIJíkjaĤala, eða sem nemĵr um 40 milljƖrðum ísĬenskra króna. Til samġnĢĵrðar var tap féĬagsĩns á sama tíma í fyrra 77 milljƓnĩr dala, eða um 11 milljġrðar króna. Í Speglinum var rætt við Kristján Loftsson, forstjóra Hvals hf, um nýja skýrslu Matvælastofnunar um hvalveiðar fyrirtækisins. Hafdís Helga Helgadóttir ræddi við hann. Stjórnvöld í Rússlandi hafa sett samtök Grænfriðunga (Greenpeace) á lista yfir óæskileg samtök. Alþjóðaheilbrigðisstofnunin hefur boðið Ítölum aðstoð vegna hamfaranna í Emilia-Romagna héraði í mestu úrhellisrigningum sem þar hafa orðið í heila öld. Emmanuel Macron Frakklandsforseti hefur einnig boðið fram alla aðstoð sem Ítalir kunna að þarfnast. Ásgeir Tómasson fjallaði um flóðin. Á meðan íbúar á suður-og vesturhluta landsins þurfa að sætta sig við kulda og bleytu er einmuna veðurblíða á norður- og austurhluta landsins. Hiti skreið upp í tuttugu gráður á þremur stöðum; Egilsstöðum, Hallormsstað og Borgarfirði eystri. Gervigreindin Chat GPT ræddi um áhyggjur um að íslenska tungumálið kunni að líða undir lok. Bjarni Rúnarsson tók saman og Dagný Lind Erlendsdóttir las texta gervigreindarinnar.

Spegillinn 17. maí 2023 Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Engar bindandi yfirlýsingar er að finna í fjórþættri samþykkt leiðtogafundar Evrópuráðsins, sem lauk síðdegis í dag. Þetta segir lektor við lagadeild Háskóla Íslands. Rætt við Odd Þórðarson fréttamann og Kára Hólmar Ragnarsson lektor. Rússneskir tölvuþrjótar segja að þeim hafi tekist vel upp í árás á íslensk tölvukerfi, þótt ekkert teljandi tjón hafi orðið á meðan á leiðtogafundinum stóð. Anton Már Egilsson forstjóri Syndis segir góðan undirbúning hafa komið í veg fyrir stórtjón. Veikir og slasaðir þurfa að bíða í 84 mínútur að meðaltali eftir sjúkraflugi með þyrlu. Björn Gunnarsson, yfirmaður sjúkraflugs á Akureyri segir þetta helst bitna á þeim sem búa fjærst höfuðborginni. Sameinuðu þjóðirnar telja næsta öruggt að árin 2023 til 2027 verði heitasta fimm ára tímabil frá því mælingar hófust. Fulltrúar Einingarlistans á danska löggjafarþinginu vilja að þungunarrof verði heimilað allt að 22. viku meðgöngu. Talskona flokksins segir málið snúast um að konur ráði yfir eigin líkama. ----- Í ávarpi sínu að fundinum loknum sagði Katrín Jakobsdóttir fernt standa upp úr í lokaályktuninni - og nefndi þar fyrst til sögunnar að kveðið sé á um að settur verði á laggirnar sérstakur dómstóll, sem getur dæmt ríki vegna innrásar í önnur ríki. Slíkur dómstóll gæti unnið eftir margumræddri tjónaskrá vegna innrásarinnar í Úkraínu. Ævar Örn Jósepsson ræðir við Rósu Björk Brynjólfsdóttur, verkefnastjóra alþjóðamála í forsætisráðuneytinu um þetta og aðrar niðurstöður fundarins. Denys Maliuska, dómsmálaráðherra Úkraínu, sem var á meðal gesta á leiðtogafundinum, segir tjónaskrána sem leiðtogar Evrópuráðsins komu sér saman um á fundinum í Hörpu, og lokayflýsinguna yfirleitt, afar mikilvægt plagg. Þetta sé þó aðeins fyrsta skrefið í löngum og torfærum leiðangri. Joe Biden Bandaríkjaforseti hefur aflýst fyrirhugaðri heimsókn til Papúa Nýju-Gíneu og Ástralíu í vikunni vegna alvarlegra efnahagserfiðleika heima fyrir. Náist ekki samkomulag við Repúblikana um að hækka skuldaþak ríkissjóðs fyrir 1. júní blasir mögulegt greiðslufall við.

Spegillinn 17. maí 2023 Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Engar bindandi yfirlýsingar er að finna í fjórþættri samþykkt leiðtogafundar Evrópuráðsins, sem lauk síðdegis í dag. Þetta segir lektor við lagadeild Háskóla Íslands. Rætt við Odd Þórðarson fréttamann og Kára Hólmar Ragnarsson lektor. Rússneskir tölvuþrjótar segja að þeim hafi tekist vel upp í árás á íslensk tölvukerfi, þótt ekkert teljandi tjón hafi orðið á meðan á leiðtogafundinum stóð. Anton Már Egilsson forstjóri Syndis segir góðan undirbúning hafa komið í veg fyrir stórtjón. Veikir og slasaðir þurfa að bíða í 84 mínútur að meðaltali eftir sjúkraflugi með þyrlu. Björn Gunnarsson, yfirmaður sjúkraflugs á Akureyri segir þetta helst bitna á þeim sem búa fjærst höfuðborginni. Sameinuðu þjóðirnar telja næsta öruggt að árin 2023 til 2027 verði heitasta fimm ára tímabil frá því mælingar hófust. Fulltrúar Einingarlistans á danska löggjafarþinginu vilja að þungunarrof verði heimilað allt að 22. viku meðgöngu. Talskona flokksins segir málið snúast um að konur ráði yfir eigin líkama. ----- Í ávarpi sínu að fundinum loknum sagði Katrín Jakobsdóttir fernt standa upp úr í lokaályktuninni - og nefndi þar fyrst til sögunnar að kveðið sé á um að settur verði á laggirnar sérstakur dómstóll, sem getur dæmt ríki vegna innrásar í önnur ríki. Slíkur dómstóll gæti unnið eftir margumræddri tjónaskrá vegna innrásarinnar í Úkraínu. Ævar Örn Jósepsson ræðir við Rósu Björk Brynjólfsdóttur, verkefnastjóra alþjóðamála í forsætisráðuneytinu um þetta og aðrar niðurstöður fundarins. Denys Maliuska, dómsmálaráðherra Úkraínu, sem var á meðal gesta á leiðtogafundinum, segir tjónaskrána sem leiðtogar Evrópuráðsins komu sér saman um á fundinum í Hörpu, og lokayflýsinguna yfirleitt, afar mikilvægt plagg. Þetta sé þó aðeins fyrsta skrefið í löngum og torfærum leiðangri. Joe Biden Bandaríkjaforseti hefur aflýst fyrirhugaðri heimsókn til Papúa Nýju-Gíneu og Ástralíu í vikunni vegna alvarlegra efnahagserfiðleika heima fyrir. Náist ekki samkomulag við Repúblikana um að hækka skuldaþak ríkissjóðs fyrir 1. júní blasir mögulegt greiðslufall við.

Spegillinn 16. maí 2023 Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir Leiðtogafundur Evrópuráðsins var settur í Hörpu fyrir nokkrum mínútum. Um fjörutíu þjóðarleiðtogar eru að koma sér fyrir í Eldborg. Volodomyr Zelensky Úkraínuforseti er ekki þeirra á meðal. Ævar Örn Jósepsson ræddi við Birtu Björnsdóttur fréttakonu sem stödd var í Hörpu. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra Íslands og Ursula von der Leyen forseti framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins sögðust á sameiginlegum blaðamannafundi í dag hafa komist að samkomulagi um sérlausn fyrir Ísland vegna losunarheimilda í flugi. Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra er ánægður með lausnina. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir tók saman. Svetlana Tikanovskaya, leiðtogi stjórnarandstöðunnar í Belarús, er sérstakur gestur á leiðtogafundinum. Tikanovskaya kveðst mjög þakklát fyrir boðið og segir Belarús eiga heima í Evrópuráðinu. Það hefur ekki verið mögulegt til þessa, því þar eru dauðarefsingar enn við lýði. Bændur í Miðfirði eru ekki sammála um hvort, eða hvenær, þeir vilja senda fé af bænum Syðri-Urriðaá í sláturhús, að beiðni Matvælastofnunar. Héraðsdýralæknir segir mikilvægt að aflífa dýrin sem fyrst til þess að lágmarka smithættu. Ólöf Rún Erlendsdóttir fjallar um málið og ræðir við Daníel Haraldsson héraðsdýralækni. SVEIT, samtök fyrirtækja á veitingamarkaði, ætla að stefna Eflingu fyrir félagsdóm. Þau vilja að að samningur Eflingar við SA bindi ekki hendur veitingastaða þegar kemur að launagreiðslum. Rætt við Aðalgeir Ásvaldsson, framkvæmdastjóra SVEIT. ---- "Belarús hefur árum saman verið svartur blettur á Evrópu og útilokað frá aðild að Evrópuráðinu, vegna þess að þar er dauðarefsing enn við lýði," segir Svetlana Tikanovskaya, leiðtogi belarúsku stjórnarandstöðunnar. Hún berst fyrir því að Belarús, sem til skamms tíma var nefnt Hvíta-Rússland hér á landi, verði lýðræðisríki og aðili að Evrópuráðinu. Dagný Hulda Erlendsdóttir ræddi við Tikanovskayu. Katrín Jakobsdóttir og Ursula von der Leyen funduðu í Höfða og ræddu losunarheimildir, Úkraínu og leiðtogafundinn. Ragnhildur Thorlacius tók saman það helsta sem von der Leyen hafði að segja á blaðamannafundi í framhaldinu. Á Lidingö - hverfi rétt við miðborg Stokkhólms - er átta hæða íbúðarhús sem íbúarnir líta á sem rússneskt yfirráðasvæði. Eigandi húsanna er ósáttur og vill leigu fyrir húsið en rýma það ella. En það er ekki hlaupið að því. Kári Gylfaon segir frá.

Spegillinn 16. maí 2023 Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir Leiðtogafundur Evrópuráðsins var settur í Hörpu fyrir nokkrum mínútum. Um fjörutíu þjóðarleiðtogar eru að koma sér fyrir í Eldborg. Volodomyr Zelensky Úkraínuforseti er ekki þeirra á meðal. Ævar Örn Jósepsson ræddi við Birtu Björnsdóttur fréttakonu sem stödd var í Hörpu. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra Íslands og Ursula von der Leyen forseti framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins sögðust á sameiginlegum blaðamannafundi í dag hafa komist að samkomulagi um sérlausn fyrir Ísland vegna losunarheimilda í flugi. Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra er ánægður með lausnina. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir tók saman. Svetlana Tikanovskaya, leiðtogi stjórnarandstöðunnar í Belarús, er sérstakur gestur á leiðtogafundinum. Tikanovskaya kveðst mjög þakklát fyrir boðið og segir Belarús eiga heima í Evrópuráðinu. Það hefur ekki verið mögulegt til þessa, því þar eru dauðarefsingar enn við lýði. Bændur í Miðfirði eru ekki sammála um hvort, eða hvenær, þeir vilja senda fé af bænum Syðri-Urriðaá í sláturhús, að beiðni Matvælastofnunar. Héraðsdýralæknir segir mikilvægt að aflífa dýrin sem fyrst til þess að lágmarka smithættu. Ólöf Rún Erlendsdóttir fjallar um málið og ræðir við Daníel Haraldsson héraðsdýralækni. SVEIT, samtök fyrirtækja á veitingamarkaði, ætla að stefna Eflingu fyrir félagsdóm. Þau vilja að að samningur Eflingar við SA bindi ekki hendur veitingastaða þegar kemur að launagreiðslum. Rætt við Aðalgeir Ásvaldsson, framkvæmdastjóra SVEIT. ---- "Belarús hefur árum saman verið svartur blettur á Evrópu og útilokað frá aðild að Evrópuráðinu, vegna þess að þar er dauðarefsing enn við lýði," segir Svetlana Tikanovskaya, leiðtogi belarúsku stjórnarandstöðunnar. Hún berst fyrir því að Belarús, sem til skamms tíma var nefnt Hvíta-Rússland hér á landi, verði lýðræðisríki og aðili að Evrópuráðinu. Dagný Hulda Erlendsdóttir ræddi við Tikanovskayu. Katrín Jakobsdóttir og Ursula von der Leyen funduðu í Höfða og ræddu losunarheimildir, Úkraínu og leiðtogafundinn. Ragnhildur Thorlacius tók saman það helsta sem von der Leyen hafði að segja á blaðamannafundi í framhaldinu. Á Lidingö - hverfi rétt við miðborg Stokkhólms - er átta hæða íbúðarhús sem íbúarnir líta á sem rússneskt yfirráðasvæði. Eigandi húsanna er ósáttur og vill leigu fyrir húsið en rýma það ella. En það er ekki hlaupið að því. Kári Gylfaon segir frá.

Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra vonast eftir skýrri og afgerandi niðurstöðu fundar Evrópuráðsins - sem hefst í Reykjavík á morgun. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir ræddi við Katrínu. Langflestir leiðtogar aðildarríkjanna mæta. Vopnaðir lögreglumenn í tugatali eru í Hörpu. Búið er að girða af svæði við Hörpu og þangað kemst enginn inn nema eiga erindi. Nær allir lögreglumenn landsins eru að störfum á fundinum og liðsauki hefur borist erlendis frá. Bretar sinna loftrýmisgæslu í dag og næstu daga vegna fundarins. Það verður leitað að vopnum á farþegum í innanlandsflugi í fyrsta sinni næstu daga. Sigrún Björk Jakobsdóttir, framkvæmdastjóri innanlandsflugs hjá Isavia, segir þetta vera í fyrsta sinn sem öryggisleit er í innanlandsflugi hér á landi. Ólöf Rún Erlendsdóttir ræddi við Sigrúnu. Fjórir leikskólar í Mosfellsbæ og Garðabæ voru lokaðir í dag í fyrstu verkfallsaðgerðum BSRB í kjaradeilu við Samband íslenskra sveitarfélaga. Á morgun verður kosið um allsherjarverkfall félagsmanna BSRB í Kópavogi. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir talaði við Sonju Ýr Þorbergsdóttur og Ellen Svövu Rúnarsdóttur. Lifandi en slöpp leðurblaka fannst í Kópavogi í síðustu viku. Þeim fjölgar, óvæntum heimsóknum leðurblaka til landsins, að sögn Vilhjálms Svanssonar, dýralæknis og veirufræðings að Keldum. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir tók saman. Allt er á suðupuntki á Sauðárkróki. Tindastóll getur orðið Íslandsmeistari karla í körfubolta í fyrsta sinn í kvöld, ef þeir leggja Reykjavíkurliðið Val. Sumir atvinnurekendur í bænum lokuðu snemma til að fólk kæmist fyrr á völlinn. Rætt var við Gunnar Birgisson íþróttafréttamann. Ýmiskonar fundahöld eru til hliðar við leiðtogafundinn á morgun. Einn þeirra var í Veröld í dag - Lýðræði fyrir framtíðna var yfirskrift hans. Einn margra framsögumanna var Tiny Kox forseti Evópuráðsþingsins, sem brýndi fyrir ungu fólki að taka þátt í að viðhalda lýðræði. Annar framsögumaður var Jón Ólafsson prófessor. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Jón. Hitinn og sólin á Spáni geta haft skuggahliðar með vatnsþurrð, uppskerubresti og ýmsum erfiðleikum öðrum. Sumir Spánverjar láta reiði sína og angist vegna erfiðleikanna bitna á veðurfræðingum. Þeir eru kallaðir morðingjar, glæpamenn og þeim er hótað með ýmsu móti á samfélagsmiðlum, í símtölum og með tölvupóstsendingum. Í pistlinum koma fyrir Samuel Reyes, forstjóri Veitustofnunarinnar í Katalóníu og Luz Cepeda veðurfréttakona. Ásgeir Tómasson sagði frá.

Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra vonast eftir skýrri og afgerandi niðurstöðu fundar Evrópuráðsins - sem hefst í Reykjavík á morgun. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir ræddi við Katrínu. Langflestir leiðtogar aðildarríkjanna mæta. Vopnaðir lögreglumenn í tugatali eru í Hörpu. Búið er að girða af svæði við Hörpu og þangað kemst enginn inn nema eiga erindi. Nær allir lögreglumenn landsins eru að störfum á fundinum og liðsauki hefur borist erlendis frá. Bretar sinna loftrýmisgæslu í dag og næstu daga vegna fundarins. Það verður leitað að vopnum á farþegum í innanlandsflugi í fyrsta sinni næstu daga. Sigrún Björk Jakobsdóttir, framkvæmdastjóri innanlandsflugs hjá Isavia, segir þetta vera í fyrsta sinn sem öryggisleit er í innanlandsflugi hér á landi. Ólöf Rún Erlendsdóttir ræddi við Sigrúnu. Fjórir leikskólar í Mosfellsbæ og Garðabæ voru lokaðir í dag í fyrstu verkfallsaðgerðum BSRB í kjaradeilu við Samband íslenskra sveitarfélaga. Á morgun verður kosið um allsherjarverkfall félagsmanna BSRB í Kópavogi. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir talaði við Sonju Ýr Þorbergsdóttur og Ellen Svövu Rúnarsdóttur. Lifandi en slöpp leðurblaka fannst í Kópavogi í síðustu viku. Þeim fjölgar, óvæntum heimsóknum leðurblaka til landsins, að sögn Vilhjálms Svanssonar, dýralæknis og veirufræðings að Keldum. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir tók saman. Allt er á suðupuntki á Sauðárkróki. Tindastóll getur orðið Íslandsmeistari karla í körfubolta í fyrsta sinn í kvöld, ef þeir leggja Reykjavíkurliðið Val. Sumir atvinnurekendur í bænum lokuðu snemma til að fólk kæmist fyrr á völlinn. Rætt var við Gunnar Birgisson íþróttafréttamann. Ýmiskonar fundahöld eru til hliðar við leiðtogafundinn á morgun. Einn þeirra var í Veröld í dag - Lýðræði fyrir framtíðna var yfirskrift hans. Einn margra framsögumanna var Tiny Kox forseti Evópuráðsþingsins, sem brýndi fyrir ungu fólki að taka þátt í að viðhalda lýðræði. Annar framsögumaður var Jón Ólafsson prófessor. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Jón. Hitinn og sólin á Spáni geta haft skuggahliðar með vatnsþurrð, uppskerubresti og ýmsum erfiðleikum öðrum. Sumir Spánverjar láta reiði sína og angist vegna erfiðleikanna bitna á veðurfræðingum. Þeir eru kallaðir morðingjar, glæpamenn og þeim er hótað með ýmsu móti á samfélagsmiðlum, í símtölum og með tölvupóstsendingum. Í pistlinum koma fyrir Samuel Reyes, forstjóri Veitustofnunarinnar í Katalóníu og Luz Cepeda veðurfréttakona. Ásgeir Tómasson sagði frá.

Spegillinn 12.05.2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Þrír menn, sem sátu saklausir í gæsluvarðhaldi vegna rannsóknar á hvarfi Geirfinns Einarssonar á áttunda áratugnum, lýsa furðu sinni á að forsprakki þess að þeir voru ranglega bendlaðir við hvarf Geirfinns skuli fá sérstaka afsökunarbeiðni og tugmilljónir króna úr ríkissjóði. Benedikt Sigurðsson sagði frá. Landsréttur sneri í dag við dómi Héraðsdóms Reykjavíkur sem hafði dæmt flugvélaleiguna ALC og ríkið til að greiða Isavia samtals 2,3 milljarða króna. Brynjólfur Þór Guðmundsson sagði frá. Enginn árangur varð af samningafundi BSRB og sveitarfélaganna í dag. Benedikt Sigurðsson ræddi við Sonju Ýri Þorbergsdóttur, formann BSRB Vantrauststillaga minnihlutans gegn dómsmálaráðherra dregur dilk á eftir sér. Nýtt lögfræðiálit bendir til að vantrauststillagan hafi verið byggð á hæpnum grunni. Valur Grettisson ræddi við Arndísi Önnu Kristínardóttur Gunnarsdóttur um álitið. Yfir 20 vatnsból við Leyni í Landsveit eiga á hættu að skemmast ef fyrirhuguð uppbygging á ferðamannaþorpi gengur þar eftir segja landeigendur á svæðinu. Þeir gagnrýna Skipulagsstofnun fyrir aðgerðarleysi. Sigrún Þuríður Runólfsdóttir sagði frá og talaði við Ásgeir Kr. Ólafsson sumarhúsaeiganda. Deilt er um hvort heimilt sé að taka blóð úr fylfullum hryssum hér á landi. Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra og Björn M. Sigurjónsson, lektor við Dania háskóla í Danmörku, eru á öndverðum meiði. Heiðar Ingi Svansson, framkvæmdastjóri Iðnú og formaður Félags íslenskra bókaútgefenda, segir að allar fregnir af dauða bókarinnar stórlega ýktar og stöðu hennar almennt góða. Ævar Örn Jóspesson tók saman. Tekjur af heimstónleikaferð söngkonunnar Beyoncé verða 2,4 milljarðar dollara, yfir 331 milljarð króna. Ásgeir Tómasson sagði frá.

Spegillinn 12.05.2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Þrír menn, sem sátu saklausir í gæsluvarðhaldi vegna rannsóknar á hvarfi Geirfinns Einarssonar á áttunda áratugnum, lýsa furðu sinni á að forsprakki þess að þeir voru ranglega bendlaðir við hvarf Geirfinns skuli fá sérstaka afsökunarbeiðni og tugmilljónir króna úr ríkissjóði. Benedikt Sigurðsson sagði frá. Landsréttur sneri í dag við dómi Héraðsdóms Reykjavíkur sem hafði dæmt flugvélaleiguna ALC og ríkið til að greiða Isavia samtals 2,3 milljarða króna. Brynjólfur Þór Guðmundsson sagði frá. Enginn árangur varð af samningafundi BSRB og sveitarfélaganna í dag. Benedikt Sigurðsson ræddi við Sonju Ýri Þorbergsdóttur, formann BSRB Vantrauststillaga minnihlutans gegn dómsmálaráðherra dregur dilk á eftir sér. Nýtt lögfræðiálit bendir til að vantrauststillagan hafi verið byggð á hæpnum grunni. Valur Grettisson ræddi við Arndísi Önnu Kristínardóttur Gunnarsdóttur um álitið. Yfir 20 vatnsból við Leyni í Landsveit eiga á hættu að skemmast ef fyrirhuguð uppbygging á ferðamannaþorpi gengur þar eftir segja landeigendur á svæðinu. Þeir gagnrýna Skipulagsstofnun fyrir aðgerðarleysi. Sigrún Þuríður Runólfsdóttir sagði frá og talaði við Ásgeir Kr. Ólafsson sumarhúsaeiganda. Deilt er um hvort heimilt sé að taka blóð úr fylfullum hryssum hér á landi. Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra og Björn M. Sigurjónsson, lektor við Dania háskóla í Danmörku, eru á öndverðum meiði. Heiðar Ingi Svansson, framkvæmdastjóri Iðnú og formaður Félags íslenskra bókaútgefenda, segir að allar fregnir af dauða bókarinnar stórlega ýktar og stöðu hennar almennt góða. Ævar Örn Jóspesson tók saman. Tekjur af heimstónleikaferð söngkonunnar Beyoncé verða 2,4 milljarðar dollara, yfir 331 milljarð króna. Ásgeir Tómasson sagði frá.

Spegillinn 11. maí 2023 Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórnandi fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir Félagar í Eflingu samþykktu í dag að félagið segði sig úr Starfsgreinasambandinu. Fimm prósent félagsmanna tóku þátt í atkvæðagreiðslunni og sjötíu prósent þeirra samþykktu úrsögn. Formaður Eflingar fagnar niðurstöðunni og formaður Starfsgreinasambandsins segir hana ekki koma á óvart. Faðir langveikrar stúlku gagnrýnir að hafa misst aðgang að Heilsuveru hjá dóttur sinni eftir að hún varð sextán ára. Hún er ekki fær um að sækja sjálf um rafræn skilríki og stendur þar af leiðandi réttindalaus. Fjöldi sveitarfélaga hefur gefist upp á að reka hjúkrunarheimili fyrir ríkið og hafa mörg þeirra skilað rekstrinum til að þurfa ekki að borga tugi milljóna með honum á hverju ári. Starfsfólk Landspítala er hætt að fá sérstakar viðbótargreiðslur tengdar covid faraldrinum. Starfsfólk bráðamóttöku spítalans fær þó greiðslur í maí. Lífslíkur ómenntaðra eru talsvert lægri en þeirra sem hafa háskólamenntun. Þetta kemur fram í nýlegum tölum Hagstofunnar. Lífslíkur ómenntaðra kvenna hafa lækkað mest frá heimsfaraldri. ----- Félagar í Eflingu samþykktu í dag að félagið myndi segja sig úr Starfsgreinasambandinu. Tæplega 70 prósent þeirra sem greiddu atkvæði samþykktu úrsögnina. Einungis 5 prósent félagsmanna tóku þátt í atkvæðagreiðslunni. Rætt er við Sólveigu Önnu Jónsdóttur, formann Eflingar, og Vilhjálm Birgisson, formann SGS. Á vormánuðum skipaði mennta- og barnamálaráðherra stýrihóp um eflingu framhaldsskóla. Að hans frumkvæði er hafið samtal um sameiningu Verkmenntaskólans og Menntaskólans á Akureyri, Kvennaskólans í Reykjavík og Menntaskólans við Sund, Fjölbrautaskólans á Suðurnesjum og Keilis, og svo Flensborgar og Tækniskólans. Þessi vinna er í fullum gangi og skýrslu um kosti og galla á að skila fyrir lok mánaðar. Sýnist sitt hverjum eins og komið hefur fram í fréttum, gagnrýnisraddir verið nokkuð háværar. Af hálfu ráðuneytisins hefur meðal annars verið vísað til þess að efla þurfi verk- og starfsnám og auka farsæld barna og ungmenna. Hildur Ingvarsdóttir skólameistari í Tækniskólanum fagnar því sem gert er til að efla starfsnám. Áform Receps Tayyips Erdogans, forseta Tyrklands, um að lengja tuttugu ára valdatíma sinn um fimm ár að minnsta kosti virðast vera að renna út í sandinn. Samkvæmt skoðanakönnun sem tyrkneska rannsókna- og ráðgjafarfyrirtækið Konda birtir í dag mælist fylgi hans fyrir forsetakosningarnar á sunnudag 43,7 prósent. Helsti keppinautur hans, Kemal.

Spegillinn 11. maí 2023 Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórnandi fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir Félagar í Eflingu samþykktu í dag að félagið segði sig úr Starfsgreinasambandinu. Fimm prósent félagsmanna tóku þátt í atkvæðagreiðslunni og sjötíu prósent þeirra samþykktu úrsögn. Formaður Eflingar fagnar niðurstöðunni og formaður Starfsgreinasambandsins segir hana ekki koma á óvart. Faðir langveikrar stúlku gagnrýnir að hafa misst aðgang að Heilsuveru hjá dóttur sinni eftir að hún varð sextán ára. Hún er ekki fær um að sækja sjálf um rafræn skilríki og stendur þar af leiðandi réttindalaus. Fjöldi sveitarfélaga hefur gefist upp á að reka hjúkrunarheimili fyrir ríkið og hafa mörg þeirra skilað rekstrinum til að þurfa ekki að borga tugi milljóna með honum á hverju ári. Starfsfólk Landspítala er hætt að fá sérstakar viðbótargreiðslur tengdar covid faraldrinum. Starfsfólk bráðamóttöku spítalans fær þó greiðslur í maí. Lífslíkur ómenntaðra eru talsvert lægri en þeirra sem hafa háskólamenntun. Þetta kemur fram í nýlegum tölum Hagstofunnar. Lífslíkur ómenntaðra kvenna hafa lækkað mest frá heimsfaraldri. ----- Félagar í Eflingu samþykktu í dag að félagið myndi segja sig úr Starfsgreinasambandinu. Tæplega 70 prósent þeirra sem greiddu atkvæði samþykktu úrsögnina. Einungis 5 prósent félagsmanna tóku þátt í atkvæðagreiðslunni. Rætt er við Sólveigu Önnu Jónsdóttur, formann Eflingar, og Vilhjálm Birgisson, formann SGS. Á vormánuðum skipaði mennta- og barnamálaráðherra stýrihóp um eflingu framhaldsskóla. Að hans frumkvæði er hafið samtal um sameiningu Verkmenntaskólans og Menntaskólans á Akureyri, Kvennaskólans í Reykjavík og Menntaskólans við Sund, Fjölbrautaskólans á Suðurnesjum og Keilis, og svo Flensborgar og Tækniskólans. Þessi vinna er í fullum gangi og skýrslu um kosti og galla á að skila fyrir lok mánaðar. Sýnist sitt hverjum eins og komið hefur fram í fréttum, gagnrýnisraddir verið nokkuð háværar. Af hálfu ráðuneytisins hefur meðal annars verið vísað til þess að efla þurfi verk- og starfsnám og auka farsæld barna og ungmenna. Hildur Ingvarsdóttir skólameistari í Tækniskólanum fagnar því sem gert er til að efla starfsnám. Áform Receps Tayyips Erdogans, forseta Tyrklands, um að lengja tuttugu ára valdatíma sinn um fimm ár að minnsta kosti virðast vera að renna út í sandinn. Samkvæmt skoðanakönnun sem tyrkneska rannsókna- og ráðgjafarfyrirtækið Konda birtir í dag mælist fylgi hans fyrir forsetakosningarnar á sunnudag 43,7 prósent. Helsti keppinautur hans, Kemal.

Spegillinn 10. maí 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir Matvælastofnun hefur krafist þess að bændur sem eiga fé frá Syðri-Urriðaá afhendi það til sýnatöku í næstu viku. Bóndi segir þetta koma sér á óvart, þar sem tilkynnt hefði verið að ekki yrði skorið meira fyrr en síðar í sumar. Utanríkisráðherra segir siðferðislega réttlætanlegt að stunda sjálfbærar hvalveiðar eins og aðrar veiðar. Hvalveiðimenn verði hins vegar að tryggja að dýravelferðar sé gætt. Íslensk heilbrigðisyfirvöld hafa samið við sænskt sjúkrahús um að gera kynstaðfestingaraðgerðir. Löng bið er eftir þjónustu og transmiðstöð er í bígerð. Á Sjúkrahúsinu á Akureyri hefur verið gripið til þess ráðs að senda aldrað fólk á önnur hjúkrunarheimili og deildir í nágrenni Akureyrar. Eftirlitsstofnun EFTA segir Ísland brjóta reglur með því að skerða atvinnuleysisbætur á meðan dvalið er tímabundið í öðru landi Evrópska efnahagssvæðisins. ---- ESA, eftirlitsstofnun EFTA telur að með reglum um blóðtöku úr fylfullum merum séu íslensk stjórnvöld að brjóta gegn tilskipun Evrópska efnahagssvæðisins um vernd dýra sem notuð eru í vísindaskyni. Björn Malmquist ræddi við Árna Pál Árnason i yfirstjórn ESA um þess áminningu. Stuðningsfólk Imrans Khans, fyrrverandi forsætisráðherra Pakistans, hefur mótmælt því með ofsafengnum hætti víðs vegar um landið í gær og í dag að hann var handtekinn í gær og hnepptur í varðhald. Ákæruvaldið krafðist þess að hann yrði hafður í gæsluvarðhaldi í að minnsta kosti tíu daga vegna rannsóknar á spillingarmáli sem hann er sagður tengjast. Dómstóll í höfuðborginni Islamabad féllst í dag á að hann yrði bak við lás og slá í átta daga. Hann á að koma fyrir rétt ekki síðar en sautjánda maí. Íslendingar stæra sig gjarnan af því að vera mikil bókaþjóð, og almenn samstaða virðist vera um mikilvægi þess að viðhalda íslenskri tungu og að íslenskar bókmenntir - ekki síst barnabókmenntir - gegni lykilhlutverki í þeirri baráttu, að minnsta kosti í orði. Á sama tíma er það vinsælt sport að agnúast út í starfslaun listamanna og látið í veðri vaka að þau séu annaðhvort óþarfa bruðl eða aumingjastyrkur, nema hvorttveggja sé. Í gær var efnt til málþings undir yfirskriftinni Bókmenntir á tímamótum. Margrét Tryggvadóttir rithöfundur og formaður Rithöfundasambandsins flutti þar erindi og titill þess var stutt og laggóð spurning: Ná höfundar endum saman?

Spegillinn 10. maí 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir Matvælastofnun hefur krafist þess að bændur sem eiga fé frá Syðri-Urriðaá afhendi það til sýnatöku í næstu viku. Bóndi segir þetta koma sér á óvart, þar sem tilkynnt hefði verið að ekki yrði skorið meira fyrr en síðar í sumar. Utanríkisráðherra segir siðferðislega réttlætanlegt að stunda sjálfbærar hvalveiðar eins og aðrar veiðar. Hvalveiðimenn verði hins vegar að tryggja að dýravelferðar sé gætt. Íslensk heilbrigðisyfirvöld hafa samið við sænskt sjúkrahús um að gera kynstaðfestingaraðgerðir. Löng bið er eftir þjónustu og transmiðstöð er í bígerð. Á Sjúkrahúsinu á Akureyri hefur verið gripið til þess ráðs að senda aldrað fólk á önnur hjúkrunarheimili og deildir í nágrenni Akureyrar. Eftirlitsstofnun EFTA segir Ísland brjóta reglur með því að skerða atvinnuleysisbætur á meðan dvalið er tímabundið í öðru landi Evrópska efnahagssvæðisins. ---- ESA, eftirlitsstofnun EFTA telur að með reglum um blóðtöku úr fylfullum merum séu íslensk stjórnvöld að brjóta gegn tilskipun Evrópska efnahagssvæðisins um vernd dýra sem notuð eru í vísindaskyni. Björn Malmquist ræddi við Árna Pál Árnason i yfirstjórn ESA um þess áminningu. Stuðningsfólk Imrans Khans, fyrrverandi forsætisráðherra Pakistans, hefur mótmælt því með ofsafengnum hætti víðs vegar um landið í gær og í dag að hann var handtekinn í gær og hnepptur í varðhald. Ákæruvaldið krafðist þess að hann yrði hafður í gæsluvarðhaldi í að minnsta kosti tíu daga vegna rannsóknar á spillingarmáli sem hann er sagður tengjast. Dómstóll í höfuðborginni Islamabad féllst í dag á að hann yrði bak við lás og slá í átta daga. Hann á að koma fyrir rétt ekki síðar en sautjánda maí. Íslendingar stæra sig gjarnan af því að vera mikil bókaþjóð, og almenn samstaða virðist vera um mikilvægi þess að viðhalda íslenskri tungu og að íslenskar bókmenntir - ekki síst barnabókmenntir - gegni lykilhlutverki í þeirri baráttu, að minnsta kosti í orði. Á sama tíma er það vinsælt sport að agnúast út í starfslaun listamanna og látið í veðri vaka að þau séu annaðhvort óþarfa bruðl eða aumingjastyrkur, nema hvorttveggja sé. Í gær var efnt til málþings undir yfirskriftinni Bókmenntir á tímamótum. Margrét Tryggvadóttir rithöfundur og formaður Rithöfundasambandsins flutti þar erindi og titill þess var stutt og laggóð spurning: Ná höfundar endum saman?

Spegillinn 9. maí 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður Kormákur Marðarson Tvær konur úr andhófshópnum Pussy Riot eru meðal þeirra 18 sem allsherjar og menntamálanefnd leggur til að fái íslenskan ríkisborgararétt. Freyr Gígja Gunnarsson sagði frá. Öryggismyndavélum í miðborg Reykjavíkur hefur verið fjölgað fyrir leiðtogafund Evrópuráðsins í næstu viku. Sigríður Björk Guðjónsdóttir ríkislögreglustjóri segir undirbúning löggæslu vegna fundarins afar viðamikinn. Anna Lilja Þórisdóttir talaði við hana. Orkustofnun hefur verið beðin um að nýta sér strax heimildir til að upplýsa hvernig staðið hefur verið að sölu upprunavottorða raforku frá Íslandi. Benedikt Sigurðsson sagði frá. Skipstjórar á Hval 8 og 9 telja að myndatökur eftirlitsmanns Matvælastofnunar um borð hafi brotið gegn friðhelgi einkalífs þeirra og krefja hana um tvær milljónir hvor í miskabætur. Kristín Sigurðardóttir sagði frá. Qin Gang utanríkisráðherra Kína varaði Evrópusambandið við að beita kínversk fyrirtæki refsingum þegar hann hitti þýska utanríkisráðherrann í Berlín í dag. Á móti sagði Annalena Baerbock að hlutleysi Kínverja í innrásinni í Úkraínu væri stuðningur Rússa. Róbert Jóhannsson sagði frá. Byggðarráð Skagafjarðar skorar á stjórn KSÍ að grípa til aðgerða til að koma í veg fyrir mismunun milli karla og kvenna í knattspyrnu. Amanda Guðrún Bjarnadóttir ræddi við Einar Einarsson formann byggðaráðsins. --------------- Naloxon nefúðinn hefur bjargað lífi margra segir Hafrún Elísa Sigurðardóttir teymisstjóri skaðaminnkunar hjá Rauða krossinum, sem dreifir mótefninu gegn ópíóíðum til notenda og aðstandenda þeirra. Hún vill auka enn aðgengi að úðanum. Bandaríska matvæla og lyfjaseftirlitið heimilað á dögunum að svipaður nefúði yrði seldur í lausasölu. Þess er ekki að vænta að lyfið verði selt í lausasölu á Íslandi á næstunni. Ragnhildur Thorlacius sagði frá og ræddi við Hafrúnu. Loftárásir Ísraelshers á Gazasvæðið í nótt voru þær mannskæðustu frá því fyrrasumar. Árásunum var beint gegn þremur yfirmönnum í íslömsku Jihad samtökunum. Þeir féllu allir sem og tíu almennir borgarar. Heyrist í Daniel Hagari talsmanni ísraelska hersins sem segir að árásirnar hafi farið eins og til var stofnað. . Abu Hamza, talsmaður Al-Quds herdeildanna, hins vopnaða arms íslamska Jihads, að það gagnaðist hernámsliðinu ekkert að ráða liðsmenn samtakanna af dögum. Ásgeir Tómasson sagði frá.

Spegillinn 9. maí 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður Kormákur Marðarson Tvær konur úr andhófshópnum Pussy Riot eru meðal þeirra 18 sem allsherjar og menntamálanefnd leggur til að fái íslenskan ríkisborgararétt. Freyr Gígja Gunnarsson sagði frá. Öryggismyndavélum í miðborg Reykjavíkur hefur verið fjölgað fyrir leiðtogafund Evrópuráðsins í næstu viku. Sigríður Björk Guðjónsdóttir ríkislögreglustjóri segir undirbúning löggæslu vegna fundarins afar viðamikinn. Anna Lilja Þórisdóttir talaði við hana. Orkustofnun hefur verið beðin um að nýta sér strax heimildir til að upplýsa hvernig staðið hefur verið að sölu upprunavottorða raforku frá Íslandi. Benedikt Sigurðsson sagði frá. Skipstjórar á Hval 8 og 9 telja að myndatökur eftirlitsmanns Matvælastofnunar um borð hafi brotið gegn friðhelgi einkalífs þeirra og krefja hana um tvær milljónir hvor í miskabætur. Kristín Sigurðardóttir sagði frá. Qin Gang utanríkisráðherra Kína varaði Evrópusambandið við að beita kínversk fyrirtæki refsingum þegar hann hitti þýska utanríkisráðherrann í Berlín í dag. Á móti sagði Annalena Baerbock að hlutleysi Kínverja í innrásinni í Úkraínu væri stuðningur Rússa. Róbert Jóhannsson sagði frá. Byggðarráð Skagafjarðar skorar á stjórn KSÍ að grípa til aðgerða til að koma í veg fyrir mismunun milli karla og kvenna í knattspyrnu. Amanda Guðrún Bjarnadóttir ræddi við Einar Einarsson formann byggðaráðsins. --------------- Naloxon nefúðinn hefur bjargað lífi margra segir Hafrún Elísa Sigurðardóttir teymisstjóri skaðaminnkunar hjá Rauða krossinum, sem dreifir mótefninu gegn ópíóíðum til notenda og aðstandenda þeirra. Hún vill auka enn aðgengi að úðanum. Bandaríska matvæla og lyfjaseftirlitið heimilað á dögunum að svipaður nefúði yrði seldur í lausasölu. Þess er ekki að vænta að lyfið verði selt í lausasölu á Íslandi á næstunni. Ragnhildur Thorlacius sagði frá og ræddi við Hafrúnu. Loftárásir Ísraelshers á Gazasvæðið í nótt voru þær mannskæðustu frá því fyrrasumar. Árásunum var beint gegn þremur yfirmönnum í íslömsku Jihad samtökunum. Þeir féllu allir sem og tíu almennir borgarar. Heyrist í Daniel Hagari talsmanni ísraelska hersins sem segir að árásirnar hafi farið eins og til var stofnað. . Abu Hamza, talsmaður Al-Quds herdeildanna, hins vopnaða arms íslamska Jihads, að það gagnaðist hernámsliðinu ekkert að ráða liðsmenn samtakanna af dögum. Ásgeir Tómasson sagði frá.

Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra segir ekki hægt að stöðva fyrirhugaðar hvalveiðar í sumar þrátt fyrir að Matvælastofnun hafi komist að þeirri niðurstöðu að veiðarnar samrýmist ekki markmiðum laga um dýravelferð. Höskuldur Kári Schram ræddi við Svandísi. Sigurður Örn Hilmarsson, formaður Lögmannafélagsins, segir að félaginu hafi borist ábendingar um starfshætti lögmannsins, sem hefur verið kærður til lögreglunnar fyrir að hafa nauðgað og brotið kynferðislega gegn eiginkonu skjólstæðings síns, sem sat í gæsluvarðhaldi. Lögmannafélagið fundaði um málið í dag. Anna Lilja Þórisdóttir ræddi við Sigurð. Rússneskumælandi karlmaður situr í gæsluvarðhaldi, grunaður um að hafa tekið út lyfseðilskyld lyf látinnar konu og notað fjármuni hennar í áraraðir. Lögreglan virðist ekki hafa hugmynd um hver maðurinn er. Íslensk orkufyrirtæki geta selt hæstbjóðanda alla þá orku sem þau framleiða. Halla Hrund Logadóttir orkumálastjóri segir að tryggja verði að heimili og hefðbundin fyrirtæki fái næga raforku. Til þess þurfi að breyta lögum. Benedikt Sigurðsson ræddi við Höllu Hrund. Allt kapp er nú lagt á að finna fólk sem er saknað fjórum dögum eftir að mikil flóð og aurskriður féllu í Austur-Kongó. Að minnsta kosti 400 hafa fundist látin eftir úrhelli síðustu daga. Róbert Jóhannsson sagði frá. Úrskurðarnefnd umhverfis-og auðlindamála hefur fellt úr gildi leyfi fyrir að breyta gamla bandaríska sendiráðinu við Laufásveg í íbúðir fyrir hælisleitendur. Freyr Gígja Gunnarsson fjallaði um málið. **** Það er alltaf alvarlegt ef dýr missir ekki meðvitund strax eða mjög fljótt við aflífun og sérstaklega alvarlegt verður að teljast að tvær langreyðar hafi þurft að heyja afar langt dauðastríð, segir í nýrri skýrslu Matvælastofnunar um veiðar á langreyð í fyrra. Stofnunin jók eftirlit með hvalveiðum um miðjan ágúst og niðurstaða stofnunarinnar er að 36 af 148 langreyðum sem veiddar voru á vertíðinni, hafi verið skotnar tvisvar sinnum eða oftar. Hrönn Ólína Jörundsdóttir forstjóri Matvælastofnunar segir þetta óásættanlegt. Ragnhildur Thorlacius ræddi við hana. Loftárás Rússa á Kænugarð, höfuðborg Úkraínu, í nótt var sú fjórða á átta dögum. Þrjátíu og fimm drónum, hlöðnum sprengiefni, var flogið til borgarinnar. Loftvarnaflaugar úkraínska hersins grönduðu þeim öllum, en nokkurt tjón varð þegar brak úr þeim féll til jarðar. Umsjónarmaður: Ragnhildur Thorlacius Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir

Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra segir ekki hægt að stöðva fyrirhugaðar hvalveiðar í sumar þrátt fyrir að Matvælastofnun hafi komist að þeirri niðurstöðu að veiðarnar samrýmist ekki markmiðum laga um dýravelferð. Höskuldur Kári Schram ræddi við Svandísi. Sigurður Örn Hilmarsson, formaður Lögmannafélagsins, segir að félaginu hafi borist ábendingar um starfshætti lögmannsins, sem hefur verið kærður til lögreglunnar fyrir að hafa nauðgað og brotið kynferðislega gegn eiginkonu skjólstæðings síns, sem sat í gæsluvarðhaldi. Lögmannafélagið fundaði um málið í dag. Anna Lilja Þórisdóttir ræddi við Sigurð. Rússneskumælandi karlmaður situr í gæsluvarðhaldi, grunaður um að hafa tekið út lyfseðilskyld lyf látinnar konu og notað fjármuni hennar í áraraðir. Lögreglan virðist ekki hafa hugmynd um hver maðurinn er. Íslensk orkufyrirtæki geta selt hæstbjóðanda alla þá orku sem þau framleiða. Halla Hrund Logadóttir orkumálastjóri segir að tryggja verði að heimili og hefðbundin fyrirtæki fái næga raforku. Til þess þurfi að breyta lögum. Benedikt Sigurðsson ræddi við Höllu Hrund. Allt kapp er nú lagt á að finna fólk sem er saknað fjórum dögum eftir að mikil flóð og aurskriður féllu í Austur-Kongó. Að minnsta kosti 400 hafa fundist látin eftir úrhelli síðustu daga. Róbert Jóhannsson sagði frá. Úrskurðarnefnd umhverfis-og auðlindamála hefur fellt úr gildi leyfi fyrir að breyta gamla bandaríska sendiráðinu við Laufásveg í íbúðir fyrir hælisleitendur. Freyr Gígja Gunnarsson fjallaði um málið. **** Það er alltaf alvarlegt ef dýr missir ekki meðvitund strax eða mjög fljótt við aflífun og sérstaklega alvarlegt verður að teljast að tvær langreyðar hafi þurft að heyja afar langt dauðastríð, segir í nýrri skýrslu Matvælastofnunar um veiðar á langreyð í fyrra. Stofnunin jók eftirlit með hvalveiðum um miðjan ágúst og niðurstaða stofnunarinnar er að 36 af 148 langreyðum sem veiddar voru á vertíðinni, hafi verið skotnar tvisvar sinnum eða oftar. Hrönn Ólína Jörundsdóttir forstjóri Matvælastofnunar segir þetta óásættanlegt. Ragnhildur Thorlacius ræddi við hana. Loftárás Rússa á Kænugarð, höfuðborg Úkraínu, í nótt var sú fjórða á átta dögum. Þrjátíu og fimm drónum, hlöðnum sprengiefni, var flogið til borgarinnar. Loftvarnaflaugar úkraínska hersins grönduðu þeim öllum, en nokkurt tjón varð þegar brak úr þeim féll til jarðar. Umsjónarmaður: Ragnhildur Thorlacius Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir

Spegillinn 5. maí 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir og Margrét Júlía Ingimarsdóttir Setja þarf hömlur á notkun reiðufjár í atvinnurekstri til að sporna gegn skattsvikum, að mati starfshóps fjármálaráðherra. Töluvert er um að tilhæfulausir reikningar séu gefnir út í því skyni að svíkja undan skatti. Alexander Kristjánsson sagði frá. Lögregla hefur lagt hald á umtalsvert af kannabisefnum í formi sælgætis. Tveir eru með réttarstöðu sakbornings vegna málsins. Grímur Grímsson yfirlögregluþjónn segir meira af því í umferð og hvetur foreldra til að vera á varðbergi. Hafdís Helga Helgadóttir ræddi við hann. Allt bendir til þess að eldsvoðann í Hafnarfjarðarhöfn á mánudag megi rekja til opins elds. Í tilkynningu frá lögreglu segir að ekki sé hægt að fullyrða um hvort vísvitandi hafi verið kveikt í húsinu eða hvort eldurinn hafi óvart farið úr böndunum. Flugmenn Landhelgisgæslunnar samþykktu miðlunartillögu ríkissáttasemjara í deilu við samninganefnd ríkisins síðdegis. Pétur Magnússon talaði við Jón Þór Þorvaldsson, formann FÍA. Gæsluvarðhald hefur verið framlengt yfir manni vegna dauða ungrar konu á Selfossi í síðustu viku. Hvíta húsið hefur kallað saman yfirmenn þriggja stórra tæknifyrirtækja. Fyrirmæli til þeirra frá stjórnvöldum eru að fyrirtækjunum beri að vernda almenning fyrir gervigreind. Ísak Regal sagði frá. Samtök bjórbruggara og kráareigenda í Bretlandi, BBPA, áætla að drukknar verði 62 milljónir pinta eða hálfpotta af bjór á krám landsins um helgina, 17 milljónum meira en um venjulega helgi. Breki Karlsson, formaður Neytendasamtakanna, segir í viðtali við Ævar Örn Jósepsson að viðskiptabankarnir þurfi að gæta hófs þrátt fyrir stýrivaxtahækkanir Seðlabankans. Íhaldsmenn í Bretlandi fá þungan skell í sveitarstjórnarkosningunum í gær. Ásgeir Tómasson tók saman. Um helmingur allra hitaveitna á landinu sér fram á að lenda í vandræðum með að mæta aukinni eftirspurn eftir heitu vatni sem má rekja til fólksfjölgunar, sífjölgandi ferðafólks og uppbyggingar ýmis konar iðnaðar. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir ræddi við Auði Öglu Óladóttur og Guðlaug Þór Þórðarson.

Spegillinn 5. maí 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Annalísa Hermannsdóttir og Margrét Júlía Ingimarsdóttir Setja þarf hömlur á notkun reiðufjár í atvinnurekstri til að sporna gegn skattsvikum, að mati starfshóps fjármálaráðherra. Töluvert er um að tilhæfulausir reikningar séu gefnir út í því skyni að svíkja undan skatti. Alexander Kristjánsson sagði frá. Lögregla hefur lagt hald á umtalsvert af kannabisefnum í formi sælgætis. Tveir eru með réttarstöðu sakbornings vegna málsins. Grímur Grímsson yfirlögregluþjónn segir meira af því í umferð og hvetur foreldra til að vera á varðbergi. Hafdís Helga Helgadóttir ræddi við hann. Allt bendir til þess að eldsvoðann í Hafnarfjarðarhöfn á mánudag megi rekja til opins elds. Í tilkynningu frá lögreglu segir að ekki sé hægt að fullyrða um hvort vísvitandi hafi verið kveikt í húsinu eða hvort eldurinn hafi óvart farið úr böndunum. Flugmenn Landhelgisgæslunnar samþykktu miðlunartillögu ríkissáttasemjara í deilu við samninganefnd ríkisins síðdegis. Pétur Magnússon talaði við Jón Þór Þorvaldsson, formann FÍA. Gæsluvarðhald hefur verið framlengt yfir manni vegna dauða ungrar konu á Selfossi í síðustu viku. Hvíta húsið hefur kallað saman yfirmenn þriggja stórra tæknifyrirtækja. Fyrirmæli til þeirra frá stjórnvöldum eru að fyrirtækjunum beri að vernda almenning fyrir gervigreind. Ísak Regal sagði frá. Samtök bjórbruggara og kráareigenda í Bretlandi, BBPA, áætla að drukknar verði 62 milljónir pinta eða hálfpotta af bjór á krám landsins um helgina, 17 milljónum meira en um venjulega helgi. Breki Karlsson, formaður Neytendasamtakanna, segir í viðtali við Ævar Örn Jósepsson að viðskiptabankarnir þurfi að gæta hófs þrátt fyrir stýrivaxtahækkanir Seðlabankans. Íhaldsmenn í Bretlandi fá þungan skell í sveitarstjórnarkosningunum í gær. Ásgeir Tómasson tók saman. Um helmingur allra hitaveitna á landinu sér fram á að lenda í vandræðum með að mæta aukinni eftirspurn eftir heitu vatni sem má rekja til fólksfjölgunar, sífjölgandi ferðafólks og uppbyggingar ýmis konar iðnaðar. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir ræddi við Auði Öglu Óladóttur og Guðlaug Þór Þórðarson.

Spegillinn 4. maí 2023. Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Sauðfjárbændur og sveitarstjórnarfólk víða um land hafa þungar áhyggjur af slæmu ástandi girðinga á milli varnarhólfa og segja fjármagn til úrbóta af skornum skammti. Viðskiptabankarnir þrír högnuðust um rúma tuttugu milljarða króna á fyrstu þremur mánuðum ársins. Stjórnendur þeirra eru ánægðir með afkomuna. Óvissustig er í gildi vegna skjálftahrinu sem hófst í Mýrdalsjökli í morgun. Veginum inn að Kötlujökli hefur verið lokað Þingmaður Sjálfstæðisflokks telur að skýrsla innviðaráðherra um áhrif nýrrar byggðar í Skerjafirði á rekstaröryggi Reykjavíkurflugvallar taki ekki á öllum álitamálum. Málið var rætt í umhverfis- og samgöngunefnd Alþingis í morgun. Rúmlega helmingur Breta vill að Karl konungur þriðji og Kamilla drottning greiði sjálf allan kostnað við hátíðarhöldin þegar þau verða krýnd á laugardag Stjarnvísindamenn fylgdust nýverið með fjarlægri, dauðvona stjörnu gleypa í sig reikistjörnu. ----- Fyrirtæki á nokkurn veginn öllum sviðum kynna sína vöru og/eða þjónustu gjarnan sem græna, vistvæna, umhverfisvæna og jafnvel sjálfbæra, eða í það minnsta til þess fallna að auka sjálfbærni, án þess endilega að útlistað sé, hvað sé grænt og vistvænt við framleiðsluna, í hverju meint sjálfbærni hennar felst og hvað er á bak við þessar fullyrðingar um umhverfisvænleikann. Matthildur Sveinsdóttir, sviðsstjóri hjá Neytendastofu, flutti erindi á Loftslagsdeginum 2023, þar sem hún fjallaði um umhverfisfullyrðingar í markaðssetningu, en réttmæti þeirra er eitt af mörgu sem Neytendastofa hefur eftirlit með. Í máli hennar kom fram að 79 prósent evrópskra neytenda hafa keypt dýrari vöru en þeir í sjálfu sér hefðu þurft að kaupa, vegna þess að þeir töldu það betra fyrir umhverfið en að kaupa aðra og ódýrari vöru. Það er því eftir miklu að slægjast með slíkum merkingum fyrir framleiðendur, en geta neytendur treyst þeim? Tvö þúsund gestir verða viðstaddir þegar Karl þriðji, konungur Bretlands og samveldisríkja, og Kamilla drottning verða krýnd í Lundúnum á laugardag. Hann hefur gefið skipun um að aðhalds verði gætt í hvívetna. Gestirnir eru því mun færri en þegar móðir hans, Elísabet II, var krýnd árið 1953. Þá var átta þúsund manns boðið. Gestalistinn hefur verið birtur. Þar kennir ýmissa grasa, ef svo óvirðulega má að orði komast. Það hefur ekki síður vakið athygli hverjir eru ekki á honum. Harry prins, sonur Karls, mætir til að mynda einn. Meghan, hertogaynja af Sussex, verður eft

Spegillinn 4. maí 2023. Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Sauðfjárbændur og sveitarstjórnarfólk víða um land hafa þungar áhyggjur af slæmu ástandi girðinga á milli varnarhólfa og segja fjármagn til úrbóta af skornum skammti. Viðskiptabankarnir þrír högnuðust um rúma tuttugu milljarða króna á fyrstu þremur mánuðum ársins. Stjórnendur þeirra eru ánægðir með afkomuna. Óvissustig er í gildi vegna skjálftahrinu sem hófst í Mýrdalsjökli í morgun. Veginum inn að Kötlujökli hefur verið lokað Þingmaður Sjálfstæðisflokks telur að skýrsla innviðaráðherra um áhrif nýrrar byggðar í Skerjafirði á rekstaröryggi Reykjavíkurflugvallar taki ekki á öllum álitamálum. Málið var rætt í umhverfis- og samgöngunefnd Alþingis í morgun. Rúmlega helmingur Breta vill að Karl konungur þriðji og Kamilla drottning greiði sjálf allan kostnað við hátíðarhöldin þegar þau verða krýnd á laugardag Stjarnvísindamenn fylgdust nýverið með fjarlægri, dauðvona stjörnu gleypa í sig reikistjörnu. ----- Fyrirtæki á nokkurn veginn öllum sviðum kynna sína vöru og/eða þjónustu gjarnan sem græna, vistvæna, umhverfisvæna og jafnvel sjálfbæra, eða í það minnsta til þess fallna að auka sjálfbærni, án þess endilega að útlistað sé, hvað sé grænt og vistvænt við framleiðsluna, í hverju meint sjálfbærni hennar felst og hvað er á bak við þessar fullyrðingar um umhverfisvænleikann. Matthildur Sveinsdóttir, sviðsstjóri hjá Neytendastofu, flutti erindi á Loftslagsdeginum 2023, þar sem hún fjallaði um umhverfisfullyrðingar í markaðssetningu, en réttmæti þeirra er eitt af mörgu sem Neytendastofa hefur eftirlit með. Í máli hennar kom fram að 79 prósent evrópskra neytenda hafa keypt dýrari vöru en þeir í sjálfu sér hefðu þurft að kaupa, vegna þess að þeir töldu það betra fyrir umhverfið en að kaupa aðra og ódýrari vöru. Það er því eftir miklu að slægjast með slíkum merkingum fyrir framleiðendur, en geta neytendur treyst þeim? Tvö þúsund gestir verða viðstaddir þegar Karl þriðji, konungur Bretlands og samveldisríkja, og Kamilla drottning verða krýnd í Lundúnum á laugardag. Hann hefur gefið skipun um að aðhalds verði gætt í hvívetna. Gestirnir eru því mun færri en þegar móðir hans, Elísabet II, var krýnd árið 1953. Þá var átta þúsund manns boðið. Gestalistinn hefur verið birtur. Þar kennir ýmissa grasa, ef svo óvirðulega má að orði komast. Það hefur ekki síður vakið athygli hverjir eru ekki á honum. Harry prins, sonur Karls, mætir til að mynda einn. Meghan, hertogaynja af Sussex, verður eft

Spegillinn 3. maí 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Leiðtogar Norðurlandanna hvika hvergi í stuðningi sínum við Úkraínu í stríði við Rússa. Framlag Íslands verður helst að hjálpa til að skrá það tjón sem Rússar hafa valdið í Úkraínu. Hallgrímur Indriðason ræddi við Katrínu Jakobsdóttur, forsætisráðherra á fundi leiðtogann með Selenskí í Finnlandi. Örvunarbólusetningar gegn barnaveiki, kíghósta, mænusótt og stífkrampa liggja niðri, þar sem bóluefnið er ófáanlegt. Valtýr Stefánsson, barnasmitsjúkdómalæknir segir að ef of lengi dregst að bólusetja, geti kíghóstafaraldur brotist út. Alma Ómarsdóttir talaði við hann. Kaupmáttur ellífeyrisþega hefur ekki haldið í við almenna launaþróun á undanförnum árum og staða þeirra versnað verulega. Þetta kom fram í máli þingmanna stjórnarandstöðunnar á Alþingi í dag. Höskuldur Kári Schram tók saman. Brot úr ræðum Viðars Eggertssonar (S), Halldóru Mogensen (P), Ingu Sæland (F) og Bjarna Benediktssyni (D). Finnbjörn A. Hermannsson, forseti ASÍ og Sonja Ýr Þorbergsdóttir formaður BSRB segja stjórnvöld verða að bregðast tafarlaust við ófremdarástandi á vinnumarkaði. Ekki þurfi að bíða eftir næstu kjarasamningum. ---- Fundur norrænna leiðtoga um Úkraínu er skýrt merki um aukið vægi varnar- og öryggismála í Norðurlandasamstarfi. Hallgrímur Indriðason ræddi við Katrínu Jakobsdóttur eftir fundinn í Helsinki. Öryggis- og varnarmál voru varla rædd á norrænum vettvangi en hafa verið fyrirferðarmikil þar síðustu misseri. Innganga Finna og Svía í NATO og ógnin af Rússlandi hefur haft mikil áhrif. Það verður að nýta til að styrkja samstarfið enn frekar en draga ekki úr því á öðrum sviðum segir Hrannar B. Arnarsson formaður Norræna félagsins. Bryndís Haraldsdóttir (D) formaður Íslandsdeildar Norðurlandaráðs telur þetta tækifæri til styrkingar og líka til að tengja Eystrasaltslöndin betur. Norsk stjórnvöld ætla að tvöfalda framlag til hermála, ekki síst til að lappa upp á norska flotann .Gísli Kristjánsson segir frá.

Spegillinn 3. maí 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Leiðtogar Norðurlandanna hvika hvergi í stuðningi sínum við Úkraínu í stríði við Rússa. Framlag Íslands verður helst að hjálpa til að skrá það tjón sem Rússar hafa valdið í Úkraínu. Hallgrímur Indriðason ræddi við Katrínu Jakobsdóttur, forsætisráðherra á fundi leiðtogann með Selenskí í Finnlandi. Örvunarbólusetningar gegn barnaveiki, kíghósta, mænusótt og stífkrampa liggja niðri, þar sem bóluefnið er ófáanlegt. Valtýr Stefánsson, barnasmitsjúkdómalæknir segir að ef of lengi dregst að bólusetja, geti kíghóstafaraldur brotist út. Alma Ómarsdóttir talaði við hann. Kaupmáttur ellífeyrisþega hefur ekki haldið í við almenna launaþróun á undanförnum árum og staða þeirra versnað verulega. Þetta kom fram í máli þingmanna stjórnarandstöðunnar á Alþingi í dag. Höskuldur Kári Schram tók saman. Brot úr ræðum Viðars Eggertssonar (S), Halldóru Mogensen (P), Ingu Sæland (F) og Bjarna Benediktssyni (D). Finnbjörn A. Hermannsson, forseti ASÍ og Sonja Ýr Þorbergsdóttir formaður BSRB segja stjórnvöld verða að bregðast tafarlaust við ófremdarástandi á vinnumarkaði. Ekki þurfi að bíða eftir næstu kjarasamningum. ---- Fundur norrænna leiðtoga um Úkraínu er skýrt merki um aukið vægi varnar- og öryggismála í Norðurlandasamstarfi. Hallgrímur Indriðason ræddi við Katrínu Jakobsdóttur eftir fundinn í Helsinki. Öryggis- og varnarmál voru varla rædd á norrænum vettvangi en hafa verið fyrirferðarmikil þar síðustu misseri. Innganga Finna og Svía í NATO og ógnin af Rússlandi hefur haft mikil áhrif. Það verður að nýta til að styrkja samstarfið enn frekar en draga ekki úr því á öðrum sviðum segir Hrannar B. Arnarsson formaður Norræna félagsins. Bryndís Haraldsdóttir (D) formaður Íslandsdeildar Norðurlandaráðs telur þetta tækifæri til styrkingar og líka til að tengja Eystrasaltslöndin betur. Norsk stjórnvöld ætla að tvöfalda framlag til hermála, ekki síst til að lappa upp á norska flotann .Gísli Kristjánsson segir frá.

Hægja þarf á áformum um byggingu þjóðarhallar í Laugardal vegna ástandsins í efnahagsmálum. Þetta kom fram í máli Katrínar Jakobsdóttur, forsætisráðherra á Alþingi. Höskuldur Kári Schram tók saman. Samfylkingin mælist stærsti flokkur landsins í nýjasta þjóðarpúlsi Gallup þriðja mánuðinn í röð, með 28 prósenta fylgi. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir sagði frá. Einar Þorsteinsson, formaður borgarráðs segir eignarhald borgarinnar í Ljósleiðaranum vekja spurningar í ljósi stærðar félagsins. Alexander Kristjánsson sagði frá. Engar sérstakar reglur gilda um uppflettingar í lyfjaávísanagátt þrátt fyrir að gögn þar teljist viðkvæmar persónuupplýsingar. Landlæknir íhugar breytingar. Benedikt Sigurðsson tók saman. Auka á stuðning við ungt fólk sem á erfitt með að vera á vinnumarkaði. Vigdís Jónsdóttir, framkvæmdastjóri VIRK segir dæmin sanna að með réttum stuðningi geti fólk sinnt vinnu á ný. Alma Ómarsdóttir talaði við hana og Pál Ásgeir Guðmundsson forstöðumann hjá SA. ------------- Deilt var um það í borgarstjórn hvort skýra mætti fjárhagsvanda borgarinnar með kostnaði vegna þjónustu við fatlað fólk þegar fyrsta umræða um ársreikning Reykjavíkurborgar fyrir 2022 fór fram. . Halli A- hlutans í fyrra var 15,6 milljarðar króna. Spilað var úr ræðum Dags B. Eggertssonar, Hildar Björnsdóttur og Einars Þorsteinssonar. Ragnhildur Thorlacius tók saman. KJjaraviðræður BSRB og sveitarfélaga annarra en Reykjavíkur eru í hnút. Helsti ásteytingarsteinninn er krafa BSRB um hækkanir sem gildi frá áramótum líkt og samið var um við SGS. Sveitarfélög segjast hafa staðið við samninga að fullu. Horfur eru á verkföllum BSRB félaga. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Sonju Ýr Þorbergsdóttur formann BSRB. Evrópusambandið ætlar að krefja stærstu netfyrirtæki og samfélagsmiðla heims, um strangari reglur um persónuvernd og eftirlit með ólöglegu efni á miðlunum, þær verða að líkindum einnig teknar upp hér á landi. Björn Malmquist sagði frá. Spegillinn 5. maí Umsjónarmaður: Anna Kristín Jónsdóttir Tæknimaður: Kormákur Marðarson Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir og Annalísa Hermannsdóttir.

Hægja þarf á áformum um byggingu þjóðarhallar í Laugardal vegna ástandsins í efnahagsmálum. Þetta kom fram í máli Katrínar Jakobsdóttur, forsætisráðherra á Alþingi. Höskuldur Kári Schram tók saman. Samfylkingin mælist stærsti flokkur landsins í nýjasta þjóðarpúlsi Gallup þriðja mánuðinn í röð, með 28 prósenta fylgi. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir sagði frá. Einar Þorsteinsson, formaður borgarráðs segir eignarhald borgarinnar í Ljósleiðaranum vekja spurningar í ljósi stærðar félagsins. Alexander Kristjánsson sagði frá. Engar sérstakar reglur gilda um uppflettingar í lyfjaávísanagátt þrátt fyrir að gögn þar teljist viðkvæmar persónuupplýsingar. Landlæknir íhugar breytingar. Benedikt Sigurðsson tók saman. Auka á stuðning við ungt fólk sem á erfitt með að vera á vinnumarkaði. Vigdís Jónsdóttir, framkvæmdastjóri VIRK segir dæmin sanna að með réttum stuðningi geti fólk sinnt vinnu á ný. Alma Ómarsdóttir talaði við hana og Pál Ásgeir Guðmundsson forstöðumann hjá SA. ------------- Deilt var um það í borgarstjórn hvort skýra mætti fjárhagsvanda borgarinnar með kostnaði vegna þjónustu við fatlað fólk þegar fyrsta umræða um ársreikning Reykjavíkurborgar fyrir 2022 fór fram. . Halli A- hlutans í fyrra var 15,6 milljarðar króna. Spilað var úr ræðum Dags B. Eggertssonar, Hildar Björnsdóttur og Einars Þorsteinssonar. Ragnhildur Thorlacius tók saman. KJjaraviðræður BSRB og sveitarfélaga annarra en Reykjavíkur eru í hnút. Helsti ásteytingarsteinninn er krafa BSRB um hækkanir sem gildi frá áramótum líkt og samið var um við SGS. Sveitarfélög segjast hafa staðið við samninga að fullu. Horfur eru á verkföllum BSRB félaga. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Sonju Ýr Þorbergsdóttur formann BSRB. Evrópusambandið ætlar að krefja stærstu netfyrirtæki og samfélagsmiðla heims, um strangari reglur um persónuvernd og eftirlit með ólöglegu efni á miðlunum, þær verða að líkindum einnig teknar upp hér á landi. Björn Malmquist sagði frá. Spegillinn 5. maí Umsjónarmaður: Anna Kristín Jónsdóttir Tæknimaður: Kormákur Marðarson Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir og Annalísa Hermannsdóttir.

Spegillinn 28. Apríl 2023 Umsjónarmaður: Ásgeir Tómasson Tæknimaður Magnús Þorsteinn Magnússon Willum Þór Þórsson heilbrigðisráðherra boðar að 170 milljónum króna verði veitt í aðgerðir til að sporna við skaða af völdum ópíóíðafíknar. Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra hefur samþykkt tillögu yfirdýralæknis um breytta aðferð við að útrýma riðu. Ríkisstjórnin hefur ákveðið að grípa til bráðaaðgerða til að tryggja ofanflóðavarnir á Patreksfirði. Guðlaugur Þ. Þórðarson, umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra segir uppbyggingu hefðbundinna ofanflóðavarna um það bil hálfnaða. Markús Þórhallsson talaði við hann. Ekki er alveg skýrt hvað þurfi til, svo hægt sé að skikka íbúðareigendur í fjöleignarhúsum til þess að selja eign sína. Dómur sem nýlega var kveðinn upp sýnir að húsfélag getur rekið eiganda úr íbúð sinni. Róbert Jóhannsson talaði við Sigurð Orra Hafþórsson, lögmann Húseigendafélagsins. Nokkur óvissa ríkir um framtíð Kvennaathvarfsins á Akureyri. Dregið hefur verið úr þjónustu þar, sem Linda Dröfn Gunnarsdóttir, framkvæmdastýra segir sorglegt. Amanda Guðrún Bjarnadóttir ræddi við hana. Bann við að afganskar konur starfi fyrir Sameinuðu þjóðirnar er félagslegt innanríkismál. Þetta er svar utanríkisráðuneytis Afganistan í dag við kröfu öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna um að talíbanastjórnin láti af banninu. Markús Þórhallsson sagði frá. Hollenskum karlmanni á fimmtugsaldri var samkvæmt dómsúrskurði í morgun bannað að gefa meira sæði til sæðisbanka. Sæði mannsins er talið hafa verið notað til þess að búa til hátt í 600 börn með glasafrjóvgunum. Finnbjörn Hermannson svar sjálfkjörinn í embætti forseta ASÍ í dag. Hann segir í viðtali viðp Hauk Holm að segir að félagsmenn ætli að snúa bökum saman í komandi kjaraviðræðum. Tvísýnt er um að Erdogan Tyrklandsforseti verði endurkjörinn í forsetakosningum eftir 16 daga. Ásgeir Tómasson sagði frá. Samu Paukkunen, aðstoðarforstöðumaður finnsku alþjóðamálastofnunarinnar, segir umskiptin í afstöðu Finna til aðildar að NATO hafa verið hvort tveggja skjót og afgerandi. Ævar Örn Jósepsson ræddi við hann.

Spegillinn 28. Apríl 2023 Umsjónarmaður: Ásgeir Tómasson Tæknimaður Magnús Þorsteinn Magnússon Willum Þór Þórsson heilbrigðisráðherra boðar að 170 milljónum króna verði veitt í aðgerðir til að sporna við skaða af völdum ópíóíðafíknar. Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra hefur samþykkt tillögu yfirdýralæknis um breytta aðferð við að útrýma riðu. Ríkisstjórnin hefur ákveðið að grípa til bráðaaðgerða til að tryggja ofanflóðavarnir á Patreksfirði. Guðlaugur Þ. Þórðarson, umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra segir uppbyggingu hefðbundinna ofanflóðavarna um það bil hálfnaða. Markús Þórhallsson talaði við hann. Ekki er alveg skýrt hvað þurfi til, svo hægt sé að skikka íbúðareigendur í fjöleignarhúsum til þess að selja eign sína. Dómur sem nýlega var kveðinn upp sýnir að húsfélag getur rekið eiganda úr íbúð sinni. Róbert Jóhannsson talaði við Sigurð Orra Hafþórsson, lögmann Húseigendafélagsins. Nokkur óvissa ríkir um framtíð Kvennaathvarfsins á Akureyri. Dregið hefur verið úr þjónustu þar, sem Linda Dröfn Gunnarsdóttir, framkvæmdastýra segir sorglegt. Amanda Guðrún Bjarnadóttir ræddi við hana. Bann við að afganskar konur starfi fyrir Sameinuðu þjóðirnar er félagslegt innanríkismál. Þetta er svar utanríkisráðuneytis Afganistan í dag við kröfu öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna um að talíbanastjórnin láti af banninu. Markús Þórhallsson sagði frá. Hollenskum karlmanni á fimmtugsaldri var samkvæmt dómsúrskurði í morgun bannað að gefa meira sæði til sæðisbanka. Sæði mannsins er talið hafa verið notað til þess að búa til hátt í 600 börn með glasafrjóvgunum. Finnbjörn Hermannson svar sjálfkjörinn í embætti forseta ASÍ í dag. Hann segir í viðtali viðp Hauk Holm að segir að félagsmenn ætli að snúa bökum saman í komandi kjaraviðræðum. Tvísýnt er um að Erdogan Tyrklandsforseti verði endurkjörinn í forsetakosningum eftir 16 daga. Ásgeir Tómasson sagði frá. Samu Paukkunen, aðstoðarforstöðumaður finnsku alþjóðamálastofnunarinnar, segir umskiptin í afstöðu Finna til aðildar að NATO hafa verið hvort tveggja skjót og afgerandi. Ævar Örn Jósepsson ræddi við hann.

Innviðaráðherra segir viðbúið að finna verði nýtt húsnæði fyrir allt að 3 þúsund hælisleitendur á næstu misserum. Hann mælti í dag fyrir frumvarpi um að hægt verði að nota húsnæði sem ekki er ætlað til búsetu. Guðmundur Felix Grétarsson er nú á sterkum sterakúr til að geta haldið handleggjunum. Líkaminn gerði sig líklegan til að hafna útlimunum sem hann fékk grædda á sig fyrir tveimur árum. Þjóðskjalavörður segir enga hættu á að aðgengi almennings og fræðafólks að gögnum Borgarskjalasafns versni við flutning þeirra yfir í Þjóðskjalasafnið. Yfir fimmtíu hitamet hafa fallið á Spáni síðustu sólarhringa. Óvenju heitt er á Íberíuskaga miðað við árstíma. Íslenska karlalandsliðið í handbolta er öruggt með sæti á EM á næsta ári. ----- Seinni hluti ársþings ASÍ hófst í morgun. Fyrri hluti þingsins í október endaði í upplausn þar sem fulltrúar gengu út af þinginu og tveir frambjóðendur til forseta ASÍ drógu framboð sitt til baka á seinustu stundu. Mikil átök voru í forystu verkalýðshreyfingarinnar. Kristján Þórður Snæbjarnarson tók við sem forseti ASÍ í ágúst en hann hyggst ekki gefa kost á sér áfram og lætur hann af embætti að þingi loknu. Á morgun verður kosið í forystu sambandsins og miðstjórn. Bjarni Rúnarsson ræðir við Kristján Þórð. Meirihluti borgarstjórnar ákvað á dögunum að Borgarskjalasafni yrði lokað og Þjóðskjalasafni falinn allur safnkostur þess og framtíðarstarfsemi. Í þessari viku ákvað meirihluti bæjarstjórnar Kópavogs svo að fylgja þessu fordæmi. Hrefna Róbertsdóttir, þjóðskjalavörður, segir lög kveða á um að það sé sveitarfélaganna að ákveða, hvort þau varðveiti sín skjöl sjálf eða feli Þjóðskjalasafninu það verkefni. Þar eru nú þegar varðveittir einir 45 hillukílómetrar af gögnum. Héraðsskjalasöfn landsins geyma um 20 hillukílómetra til viðbótar og þar af er um helmingurinn, 10 hillukílómetrar, varðveittur á Borgarskjalasafninu. Hrefna segir Þjóðskjalasafnið vel fært um að taka við þeim. Ævar Örn Jósepsson ræðir við Hrefnu. Íbúum á sunnanverðu landinu hnykkti við, mörgum hverjum, þegar þeir litu út í morgun og sáu alhvíta jörð. Á snjómyndum á Facebook mátti sjá þykkt lag á bílum, útigrillum og trjám og runnum sem voru byrjuð að bruma. Einn birti mynd af snjóhrúgu og velti fyrir sér hvort vetrardekkin hans lægju þar undir. Smálægð sem fór yfir landið í gær og nótt olli ofankomunni, sem ekki hefur mælst jafn mikil á þessum árstíma síðan árið 1999. Á vef Veðurstofunnar sagði í hugleiðingu veðurfræðings í morgun að snjókoma eða slydda væri á sunnanverðu landinu með takmörkuðu eða lélegu skyggni og

Innviðaráðherra segir viðbúið að finna verði nýtt húsnæði fyrir allt að 3 þúsund hælisleitendur á næstu misserum. Hann mælti í dag fyrir frumvarpi um að hægt verði að nota húsnæði sem ekki er ætlað til búsetu. Guðmundur Felix Grétarsson er nú á sterkum sterakúr til að geta haldið handleggjunum. Líkaminn gerði sig líklegan til að hafna útlimunum sem hann fékk grædda á sig fyrir tveimur árum. Þjóðskjalavörður segir enga hættu á að aðgengi almennings og fræðafólks að gögnum Borgarskjalasafns versni við flutning þeirra yfir í Þjóðskjalasafnið. Yfir fimmtíu hitamet hafa fallið á Spáni síðustu sólarhringa. Óvenju heitt er á Íberíuskaga miðað við árstíma. Íslenska karlalandsliðið í handbolta er öruggt með sæti á EM á næsta ári. ----- Seinni hluti ársþings ASÍ hófst í morgun. Fyrri hluti þingsins í október endaði í upplausn þar sem fulltrúar gengu út af þinginu og tveir frambjóðendur til forseta ASÍ drógu framboð sitt til baka á seinustu stundu. Mikil átök voru í forystu verkalýðshreyfingarinnar. Kristján Þórður Snæbjarnarson tók við sem forseti ASÍ í ágúst en hann hyggst ekki gefa kost á sér áfram og lætur hann af embætti að þingi loknu. Á morgun verður kosið í forystu sambandsins og miðstjórn. Bjarni Rúnarsson ræðir við Kristján Þórð. Meirihluti borgarstjórnar ákvað á dögunum að Borgarskjalasafni yrði lokað og Þjóðskjalasafni falinn allur safnkostur þess og framtíðarstarfsemi. Í þessari viku ákvað meirihluti bæjarstjórnar Kópavogs svo að fylgja þessu fordæmi. Hrefna Róbertsdóttir, þjóðskjalavörður, segir lög kveða á um að það sé sveitarfélaganna að ákveða, hvort þau varðveiti sín skjöl sjálf eða feli Þjóðskjalasafninu það verkefni. Þar eru nú þegar varðveittir einir 45 hillukílómetrar af gögnum. Héraðsskjalasöfn landsins geyma um 20 hillukílómetra til viðbótar og þar af er um helmingurinn, 10 hillukílómetrar, varðveittur á Borgarskjalasafninu. Hrefna segir Þjóðskjalasafnið vel fært um að taka við þeim. Ævar Örn Jósepsson ræðir við Hrefnu. Íbúum á sunnanverðu landinu hnykkti við, mörgum hverjum, þegar þeir litu út í morgun og sáu alhvíta jörð. Á snjómyndum á Facebook mátti sjá þykkt lag á bílum, útigrillum og trjám og runnum sem voru byrjuð að bruma. Einn birti mynd af snjóhrúgu og velti fyrir sér hvort vetrardekkin hans lægju þar undir. Smálægð sem fór yfir landið í gær og nótt olli ofankomunni, sem ekki hefur mælst jafn mikil á þessum árstíma síðan árið 1999. Á vef Veðurstofunnar sagði í hugleiðingu veðurfræðings í morgun að snjókoma eða slydda væri á sunnanverðu landinu með takmörkuðu eða lélegu skyggni og

Spegillinn 26. apríl 2023 Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Útsendingastjórn frétta: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Félagar ellefu aðildarfélaga BSRB greiða atkvæði um verkfallsaðgerðir í maí vegna kjaradeilu við Samband íslenskra sveitarfélaga. Lögmaður sambandsins segir kröfur BSRB ómálefnalegar. Þingmenn stjórnarandstöðunnar kröfðust þess á Alþingi að gripið yrði til aðgerða á húsnæðismarkaði. Undirbúningur leiðtogafundar Evrópuráðsins hér á landi um miðjan næsta mánuð er á lokametrunum og talsverðar líkur eru taldar á netárásum í aðdraganda hans. Forsætisráðherra leggur mikla áherslu á að leiðtogarnir komist að sterkri, sameiginlegri niðurstöðu Bæjarstjóri Vesturbyggðar hefur áhyggjur af því, að ný ferja, sem á að hefja siglingar um Breiðafjörð í haust, anni ekki eftirspurn í vöruflutningum. Bæjarstjórn Kópavogsbæjar hefur samþykkt að leggja niður rannsóknastofu Náttúrufræðistofu Kópavogs. Forstöðumaður Náttúruminjasafns Íslands segir að ákvörðunin sé vítaverð. ----- Rétt tæpar þrjár vikur eru þar til leiðtogafundur Evrópuráðsins hefst í Reykjavík. Þetta er einungis fjórði leiðtogafundurinn í tæplega 75 ára sögu ráðsins og það stefnir í metþátttöku þar sem vel á fimmta tug þjóðarleiðtoga hafa staðfest komu sína. Kostnaður íslenska ríkisins nemur tæpum tveimur milljörðum króna og fer langstærsti hlutinn í öryggisgæslu. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra leggur mikla áherslu á að leiðtogarnir komist að sterkri, sameiginlegri niðurstöðu á fundinum, um að draga Rússa til ábyrgðar fyrir það tjón sem þeir hafa valdið með innrásinni í Úkraínu. Undirbúningur allur er á lokastigi. Talið er nokkuð líklegt að gerðar verði netárásir hér á landi í aðdraganda leiðtogafundarins og á meðan á honum stendur. Það er öryggisfyrirtækið Syndis sem heldur utan um netöryggismálin á fundinum. Sunna Karen Sigurþórsdóttir spurði forstjóra þess, Anton Egilsson, hvers vegna slíkar árásir þykja líklegar. Xi Jinping, forseti Kína, og Volodymyr Zelensky, forseti Úkraínu, ræddust við í síma í dag í fyrsta sinn frá miðju sumri 2021. Zelensky greindi frá því á Twitter að samtal þeirra hafi verið langt og þýðingarmikið. Hann kvaðst jafnframt vona að það væri fyrsta skrefið í bættum samskiptum þjóðanna. Einnig var tilkynnt í dag að Zelensky hefði eftir viðræðurnar við Xi skipað nýjan sendiherra í Peking. Leiðtogarnir ræddust við í um það bil eina klukkustund að sögn stjórnvalda í Kænugarði. Í röðum hófsamra og hefðbundinna sænskra hægrimanna gætir vaxandi óánægju með stefnu ríkisstjórnarinna

Spegillinn 26. apríl 2023 Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Útsendingastjórn frétta: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Félagar ellefu aðildarfélaga BSRB greiða atkvæði um verkfallsaðgerðir í maí vegna kjaradeilu við Samband íslenskra sveitarfélaga. Lögmaður sambandsins segir kröfur BSRB ómálefnalegar. Þingmenn stjórnarandstöðunnar kröfðust þess á Alþingi að gripið yrði til aðgerða á húsnæðismarkaði. Undirbúningur leiðtogafundar Evrópuráðsins hér á landi um miðjan næsta mánuð er á lokametrunum og talsverðar líkur eru taldar á netárásum í aðdraganda hans. Forsætisráðherra leggur mikla áherslu á að leiðtogarnir komist að sterkri, sameiginlegri niðurstöðu Bæjarstjóri Vesturbyggðar hefur áhyggjur af því, að ný ferja, sem á að hefja siglingar um Breiðafjörð í haust, anni ekki eftirspurn í vöruflutningum. Bæjarstjórn Kópavogsbæjar hefur samþykkt að leggja niður rannsóknastofu Náttúrufræðistofu Kópavogs. Forstöðumaður Náttúruminjasafns Íslands segir að ákvörðunin sé vítaverð. ----- Rétt tæpar þrjár vikur eru þar til leiðtogafundur Evrópuráðsins hefst í Reykjavík. Þetta er einungis fjórði leiðtogafundurinn í tæplega 75 ára sögu ráðsins og það stefnir í metþátttöku þar sem vel á fimmta tug þjóðarleiðtoga hafa staðfest komu sína. Kostnaður íslenska ríkisins nemur tæpum tveimur milljörðum króna og fer langstærsti hlutinn í öryggisgæslu. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra leggur mikla áherslu á að leiðtogarnir komist að sterkri, sameiginlegri niðurstöðu á fundinum, um að draga Rússa til ábyrgðar fyrir það tjón sem þeir hafa valdið með innrásinni í Úkraínu. Undirbúningur allur er á lokastigi. Talið er nokkuð líklegt að gerðar verði netárásir hér á landi í aðdraganda leiðtogafundarins og á meðan á honum stendur. Það er öryggisfyrirtækið Syndis sem heldur utan um netöryggismálin á fundinum. Sunna Karen Sigurþórsdóttir spurði forstjóra þess, Anton Egilsson, hvers vegna slíkar árásir þykja líklegar. Xi Jinping, forseti Kína, og Volodymyr Zelensky, forseti Úkraínu, ræddust við í síma í dag í fyrsta sinn frá miðju sumri 2021. Zelensky greindi frá því á Twitter að samtal þeirra hafi verið langt og þýðingarmikið. Hann kvaðst jafnframt vona að það væri fyrsta skrefið í bættum samskiptum þjóðanna. Einnig var tilkynnt í dag að Zelensky hefði eftir viðræðurnar við Xi skipað nýjan sendiherra í Peking. Leiðtogarnir ræddust við í um það bil eina klukkustund að sögn stjórnvalda í Kænugarði. Í röðum hófsamra og hefðbundinna sænskra hægrimanna gætir vaxandi óánægju með stefnu ríkisstjórnarinna

Dauðsföll vegna ópíóíða gætu orðið fleiri í ár en nokkru sinni, segir Valgerður Rúnarsdóttir forstjóri Vogs. Ungt fólk leitar í auknum mæli á sjúkrahúsið vegna ópíóíða. Á leiðtogafundi Evrópuráðsins í maí verður áhersla lögð á hvernig draga megi Rússa til ábyrgðar vegna Úkraínu, segir Þórdís Kolbrún Gylfadóttir utanríkisráðherra. Fólk sem vinnur á stofnunum í grennd við fundarstaðinn, Hörpu, hefur verið beðið að vinna heima þessa daga, segir Karl Steinar Valsson yfirlögregluþjónn. Guðrún Jónsdóttir þjóðgarðsvörður í Vatnajökulsþjóðgarði telur nauðsynlegt að loka göngustígum á vorin þar sem aurbleyta er mikil. Fyrsta vonarsvæði Íslands hefur verið valið. Vonarsvæði eru hafsvæði sem þykja einstök á heimsvísu og eru mikilvæg fyrir lífkerfi hafsins. Amanda Guðrún Bjarnadóttir ræddi við Evu Björk Káradóttur framkvæmdastjóra Hvalasafnsins á Húsavík. ____ Seinustu ár hefur neysla ópíóíða aukist hér á landi og samhliða því hefur dauðsföllum vegna þess fjölgað. Hátt í 240 manns leituðu sér aðstoðar hjá SÁÁ í fyrra, vegna ópíóíðafíknar og hafa aldrei verið fleiri. Bjarni Rúnarsson ræddi við Valgerði Rúnarsdóttir. Ríkislögreglustjóri bað í dag fólk um að láta vita af því verði það vart við ofbeldismyndbönd ungmenna í dreifingu á netinu. Alltaf berast annars lagið fréttir af því að unglingar taki myndir eða myndskeið af slagsmálum eða jafnvel líkamsárásum og sendi svo sín á milli. María Rún Bjarnadóttir verkefnisstjóri stafræns ofbeldis hjá Ríkislögreglustjóra segir að þessar upptökur og deilingar séu áhyggjuefni jafnvel þó að þetta sé jaðarhegðun hjá minnihluta ungs fólks. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hana. Joe Biden kom ekki mörgum á óvart þegar hann tilkynnti í morgun að hann ætlaði að gefa kost á sér til endurkjörs í forsetakosningunum í Bandaríkjunum á næsta ári. Hann var nokkrum sinnum búinn að gefa það í skyn í viðtölum en hin formlega tilkynning liggur fyrir og var birt á samfélagsmiðlum; myndskeið upp á þrjár mínútur og fjórar sekúndur. Ásgeir Tómasson segir frá. Spegillinn 25. apríl 2023 Umsjónarmaður: Anna Kristín Jónsdóttir Tæknimaður: Kormákur Marðarson Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir

Dauðsföll vegna ópíóíða gætu orðið fleiri í ár en nokkru sinni, segir Valgerður Rúnarsdóttir forstjóri Vogs. Ungt fólk leitar í auknum mæli á sjúkrahúsið vegna ópíóíða. Á leiðtogafundi Evrópuráðsins í maí verður áhersla lögð á hvernig draga megi Rússa til ábyrgðar vegna Úkraínu, segir Þórdís Kolbrún Gylfadóttir utanríkisráðherra. Fólk sem vinnur á stofnunum í grennd við fundarstaðinn, Hörpu, hefur verið beðið að vinna heima þessa daga, segir Karl Steinar Valsson yfirlögregluþjónn. Guðrún Jónsdóttir þjóðgarðsvörður í Vatnajökulsþjóðgarði telur nauðsynlegt að loka göngustígum á vorin þar sem aurbleyta er mikil. Fyrsta vonarsvæði Íslands hefur verið valið. Vonarsvæði eru hafsvæði sem þykja einstök á heimsvísu og eru mikilvæg fyrir lífkerfi hafsins. Amanda Guðrún Bjarnadóttir ræddi við Evu Björk Káradóttur framkvæmdastjóra Hvalasafnsins á Húsavík. ____ Seinustu ár hefur neysla ópíóíða aukist hér á landi og samhliða því hefur dauðsföllum vegna þess fjölgað. Hátt í 240 manns leituðu sér aðstoðar hjá SÁÁ í fyrra, vegna ópíóíðafíknar og hafa aldrei verið fleiri. Bjarni Rúnarsson ræddi við Valgerði Rúnarsdóttir. Ríkislögreglustjóri bað í dag fólk um að láta vita af því verði það vart við ofbeldismyndbönd ungmenna í dreifingu á netinu. Alltaf berast annars lagið fréttir af því að unglingar taki myndir eða myndskeið af slagsmálum eða jafnvel líkamsárásum og sendi svo sín á milli. María Rún Bjarnadóttir verkefnisstjóri stafræns ofbeldis hjá Ríkislögreglustjóra segir að þessar upptökur og deilingar séu áhyggjuefni jafnvel þó að þetta sé jaðarhegðun hjá minnihluta ungs fólks. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hana. Joe Biden kom ekki mörgum á óvart þegar hann tilkynnti í morgun að hann ætlaði að gefa kost á sér til endurkjörs í forsetakosningunum í Bandaríkjunum á næsta ári. Hann var nokkrum sinnum búinn að gefa það í skyn í viðtölum en hin formlega tilkynning liggur fyrir og var birt á samfélagsmiðlum; myndskeið upp á þrjár mínútur og fjórar sekúndur. Ásgeir Tómasson segir frá. Spegillinn 25. apríl 2023 Umsjónarmaður: Anna Kristín Jónsdóttir Tæknimaður: Kormákur Marðarson Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir

Verjandi 17 ára stúlku sem sætir gæsluvarðhaldi vegna morðsins í Hafnarfirði furðar sig á því að henni skuli ekki hafa verið sleppt eftir yfirheyrslur í gærkvöld. Hún sé vitni í málinu, ekki gerandi. Formaður Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga segir að hjúkrunarfræðingar sýni stjórnvöldum rauða spjaldið með því að samþykkja naumlega fyrsta kjarasamninginn í tíu ár. Koma verði í veg fyrir flótta úr stéttinni. Ofbeldisbrotum, og sérstaklega brotum þar sem hnífum er beitt, hefur fjölgað mikið síðustu misseri. Afbrotafræðingur segir að bregðast verði hart við en það sé ekki rétt að setja ungt fólk í fangelsi. Það geri það ekki að betri manneskjum. Tíu ár gæti tekið að byggja upp riðulausa sauðfjárstofna á Íslandi. Þetta sýna frumniðurstöður Landbúnaðarháskóla Íslands. Ólöf Rún Erlendsdóttir ræddi við Jón Hjalta Eiríksson. ------ Undanfarin misseri hefur fjölgað mjög brotum þar sem vopnum er beitt, sérstaklega hnífum. Fjögur ungmenni voru handtekin fyrir helgi, grunuð um að hafa orðið manni að bana í Hafnarfirði á fimmtudagskvöld. Þau sæta gæsluvarðhaldi til fmmtudags. Þrjú þeirra eru ekki orðin átján en það fjórða er á nítjánda ári. Maðurinn var stunginn oftar en einu sinni með hnífi og lést af sárum sínum. Árásin var tekin upp á myndband sem lögregla hefur undir höndum og hún telur sig hafa nokkuð skýra mynd af því sem gerðist. Heimildir fréttastofu herma að samskipti ungmennanna og mannsins sem lést hafi byrjað á bar í grenndinni og færst svo yfir götuna á bílastæðið við Fjarðarkaup. Margrét Valdimarsdóttir, afbrotafræðingur og dósent við Háskóla Íslands, telur þetta mál dæmi um ógnvekjandi þróun sem sjáist víðar en hér, en hún varar við refsigleði. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Margréti. Mörg okkar eiga erfitt með að lesa, skrifa og stafa. Lesblinda háir mörgum í námi, leik og starfi allt frá æsku. En því fyrr sem brugðist er við, því betra. Rúmlega fimmta hvert ungmenni á aldrinum átján til tuttugu og fjögurra ára er með lesblindu. Þetta segja niðurstöður nýrrar rannsóknar á vegum Félagsvísindastofnunar Háskóla Íslands. Hvernig gengur skólakerfinu að takast á við lesblindu? Ásdís Aðalbjörg Arnalds er forstöðumaður Félagsvísindastofnunar Háskóla Íslands. Bjarni Rúnarsson ræðir við hana. Engar vísbendingar eru um að stríðandi fylkingar í Súdan ætli að leggja niður vopn þrátt fyrir tilraunir margra þjóðarleiðtoga til að stilla til friðar. Josep Borrell, utanríkismálastjóri Evrópusambandsins, sagði þegar hann kom til fundar með utanríkismálaráði sambandsins í Lúxemborg í morgun að hann hefði verið í samb

Verjandi 17 ára stúlku sem sætir gæsluvarðhaldi vegna morðsins í Hafnarfirði furðar sig á því að henni skuli ekki hafa verið sleppt eftir yfirheyrslur í gærkvöld. Hún sé vitni í málinu, ekki gerandi. Formaður Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga segir að hjúkrunarfræðingar sýni stjórnvöldum rauða spjaldið með því að samþykkja naumlega fyrsta kjarasamninginn í tíu ár. Koma verði í veg fyrir flótta úr stéttinni. Ofbeldisbrotum, og sérstaklega brotum þar sem hnífum er beitt, hefur fjölgað mikið síðustu misseri. Afbrotafræðingur segir að bregðast verði hart við en það sé ekki rétt að setja ungt fólk í fangelsi. Það geri það ekki að betri manneskjum. Tíu ár gæti tekið að byggja upp riðulausa sauðfjárstofna á Íslandi. Þetta sýna frumniðurstöður Landbúnaðarháskóla Íslands. Ólöf Rún Erlendsdóttir ræddi við Jón Hjalta Eiríksson. ------ Undanfarin misseri hefur fjölgað mjög brotum þar sem vopnum er beitt, sérstaklega hnífum. Fjögur ungmenni voru handtekin fyrir helgi, grunuð um að hafa orðið manni að bana í Hafnarfirði á fimmtudagskvöld. Þau sæta gæsluvarðhaldi til fmmtudags. Þrjú þeirra eru ekki orðin átján en það fjórða er á nítjánda ári. Maðurinn var stunginn oftar en einu sinni með hnífi og lést af sárum sínum. Árásin var tekin upp á myndband sem lögregla hefur undir höndum og hún telur sig hafa nokkuð skýra mynd af því sem gerðist. Heimildir fréttastofu herma að samskipti ungmennanna og mannsins sem lést hafi byrjað á bar í grenndinni og færst svo yfir götuna á bílastæðið við Fjarðarkaup. Margrét Valdimarsdóttir, afbrotafræðingur og dósent við Háskóla Íslands, telur þetta mál dæmi um ógnvekjandi þróun sem sjáist víðar en hér, en hún varar við refsigleði. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Margréti. Mörg okkar eiga erfitt með að lesa, skrifa og stafa. Lesblinda háir mörgum í námi, leik og starfi allt frá æsku. En því fyrr sem brugðist er við, því betra. Rúmlega fimmta hvert ungmenni á aldrinum átján til tuttugu og fjögurra ára er með lesblindu. Þetta segja niðurstöður nýrrar rannsóknar á vegum Félagsvísindastofnunar Háskóla Íslands. Hvernig gengur skólakerfinu að takast á við lesblindu? Ásdís Aðalbjörg Arnalds er forstöðumaður Félagsvísindastofnunar Háskóla Íslands. Bjarni Rúnarsson ræðir við hana. Engar vísbendingar eru um að stríðandi fylkingar í Súdan ætli að leggja niður vopn þrátt fyrir tilraunir margra þjóðarleiðtoga til að stilla til friðar. Josep Borrell, utanríkismálastjóri Evrópusambandsins, sagði þegar hann kom til fundar með utanríkismálaráði sambandsins í Lúxemborg í morgun að hann hefði verið í samb

Spegillinn 21. Apríl 2023 Umsjónarmaður: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Lögreglan hefur lokið yfirheyrslum yfir fjórum mönnum, sem voru handteknir eftir að karlmaður á þrítugsaldri lést eftir stunguárás í Hafnarfirði í gærkvöld. Ekki hefur verið farið fram á gæsluvarðhald yfir þeim, en verið er að fara yfir rannsóknargögn. Alma Ómarsdóttir ræddi við Grím Grímsson yfirlögregluþjón. Héraðssaksóknari hefur hætt rannsókn á máli Vítalíu Lazarevu gegn þeim Þórði Má Jóhannessyni, Ara Edwald og Hreggviði Jónssyni. Hún kærði þremenningana fyrir að brjóta á sér kynferðislega í heitum potti í sumarbústað haustið 2020. Málið vakti mikla athygli eftir að Vítalía sagði frá því í hlaðvarpsþættinum Eigin konur í byrjun árs í fyrra. Brenna þurfti tæplega 17 milljónum lítra af olíu í fyrra í loðnuvinnslum landsins umfram það sem hefði þurft að gera, vegna skorts á rafmagni. Samtals brenndu verksmiðjurnar 24 milljónum olíulítra í fyrra. Benedikt Sigurðsson sagði frá og talaði við Jóhann Pétur Andersen, framkvæmdastjóra Félags fiskimjölsframleiðdenda. Á morgun verða kafarar á vegum eigenda flutningaskipsins Wilson Skaw fengnir til að skoða skemmdirnar á skrokki þess. Eins stendur til að dæla olíu úr skipinu og yfir í varðskipið Freyju. Um borð eru um 195 tonn af olíu. Búnaður til þess var fluttur norður í dag. Skipið liggur í Steingrímsfirði á Ströndum. Héraðsdómur Reykjavíkur felldi í dag úr gildi úrskurð dómsmálaráðuneytisins um að synja dæmdum kynferðisafbrotamanni að afplána refsingu sína í gegnum samfélagsþjónustu. Valur Grettisson tók saman. Dominic Raab, aðstoðar-forsætisráðherra og dómsmálaráðherra Bretlands, sagði af sér í dag eftir að skýrsla var birt þar sem fram kom að hann hefði sýnt undirmönnum sínum ógnandi tilburði og óviðeigandi hegðun á fundum meðan hann var dómsmála- og utanríkisráðherra. Ásgeir Tómasson sagði frá. 69 ára karlmaður var í dag dæmdur í lífstíðarfangelsi í París í Frakklandi fyrir sprengjuárás í bænahúsi gyðinga í borginni árið 1980. Maðurinn er af líbönsku og kanadísku bergi brotinn og er háskólaprófessor í Kanada. Róbert Jóhannsson sagði frá. Hægt er að tala íslensku við gervigreindina GPT-4 í gegnum raddappið Emblu. Embla er app sem fólk getur talað við. Isak Regal sagði frá og talaði við Kötlu Ásgeirsdóttur og gervigreindina. Vísindamenn á vegum Ráðgjafarmiðstöðar landbúnaðarins og Tilraunastöðvar Háskóla Íslands á Keldum vinna að því að finna verndandi arfgerð gegn riðu í sauðfé auk Karólínu Elísabetardóttur, bónda og rithö

Spegillinn 21. Apríl 2023 Umsjónarmaður: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Lögreglan hefur lokið yfirheyrslum yfir fjórum mönnum, sem voru handteknir eftir að karlmaður á þrítugsaldri lést eftir stunguárás í Hafnarfirði í gærkvöld. Ekki hefur verið farið fram á gæsluvarðhald yfir þeim, en verið er að fara yfir rannsóknargögn. Alma Ómarsdóttir ræddi við Grím Grímsson yfirlögregluþjón. Héraðssaksóknari hefur hætt rannsókn á máli Vítalíu Lazarevu gegn þeim Þórði Má Jóhannessyni, Ara Edwald og Hreggviði Jónssyni. Hún kærði þremenningana fyrir að brjóta á sér kynferðislega í heitum potti í sumarbústað haustið 2020. Málið vakti mikla athygli eftir að Vítalía sagði frá því í hlaðvarpsþættinum Eigin konur í byrjun árs í fyrra. Brenna þurfti tæplega 17 milljónum lítra af olíu í fyrra í loðnuvinnslum landsins umfram það sem hefði þurft að gera, vegna skorts á rafmagni. Samtals brenndu verksmiðjurnar 24 milljónum olíulítra í fyrra. Benedikt Sigurðsson sagði frá og talaði við Jóhann Pétur Andersen, framkvæmdastjóra Félags fiskimjölsframleiðdenda. Á morgun verða kafarar á vegum eigenda flutningaskipsins Wilson Skaw fengnir til að skoða skemmdirnar á skrokki þess. Eins stendur til að dæla olíu úr skipinu og yfir í varðskipið Freyju. Um borð eru um 195 tonn af olíu. Búnaður til þess var fluttur norður í dag. Skipið liggur í Steingrímsfirði á Ströndum. Héraðsdómur Reykjavíkur felldi í dag úr gildi úrskurð dómsmálaráðuneytisins um að synja dæmdum kynferðisafbrotamanni að afplána refsingu sína í gegnum samfélagsþjónustu. Valur Grettisson tók saman. Dominic Raab, aðstoðar-forsætisráðherra og dómsmálaráðherra Bretlands, sagði af sér í dag eftir að skýrsla var birt þar sem fram kom að hann hefði sýnt undirmönnum sínum ógnandi tilburði og óviðeigandi hegðun á fundum meðan hann var dómsmála- og utanríkisráðherra. Ásgeir Tómasson sagði frá. 69 ára karlmaður var í dag dæmdur í lífstíðarfangelsi í París í Frakklandi fyrir sprengjuárás í bænahúsi gyðinga í borginni árið 1980. Maðurinn er af líbönsku og kanadísku bergi brotinn og er háskólaprófessor í Kanada. Róbert Jóhannsson sagði frá. Hægt er að tala íslensku við gervigreindina GPT-4 í gegnum raddappið Emblu. Embla er app sem fólk getur talað við. Isak Regal sagði frá og talaði við Kötlu Ásgeirsdóttur og gervigreindina. Vísindamenn á vegum Ráðgjafarmiðstöðar landbúnaðarins og Tilraunastöðvar Háskóla Íslands á Keldum vinna að því að finna verndandi arfgerð gegn riðu í sauðfé auk Karólínu Elísabetardóttur, bónda og rithö

Spegillinn 19. apríl 2023 Enn er leitað að stað til að urða um sjö hundruð kindahræ frá Syðri Urriðaá í Miðfjarðarhólfi. Veirufræðingur á tilraunastöðinni á Keldum segir urðun besta kostinn ef ekki er hægt að brenna hræin. Um þrjú hundruð almennir borgarar hafa fallið í Súdan, í átökum sem stigmagnast með degi hverjum. Vatn og matur er víða af skornum skammti og erfitt að koma særðum undir læknishendur. Fjármálaráðuneytið og Skatturinn geta veitt stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd allar upplýsingar varðandi tollafgreiðslu á pítsuosti og gögn þar að lútandi, segir fjármálaráðherra Innheimtustofnun sveitarfélaga þarf að endurgreiða samtals sjötíu milljónir sem rukkaðar voru ólöglega sem innheimtuþóknun. Heildarkostnaður við uppbyggingu Landspítalans er áætlaður 210 milljarðar króna. ----- Í nýrri skýrslu Umhverfisstofnunar um losun gróðurhúsalofttegunda er því spáð að Íslendingar nái að minnka losun um 24 prósent fram til ársins 2030, en Ísland hefur skuldbundið sig gagnvart ESB til að minnka hana um 29 prósent. Og það sem meira er, þá eru þessar skuldbindingar í þann mund að hækka, að líkindum upp í um það bil 40 prósenta samdrátt. Það er því ljóst að Ísland er fjarri því að standa við gildandi markmið og skuldbindingar gagnvart Evrópusambandinu, enn fjær því að standa við væntanlegar skuldbindingar sínar og víðs fjarri enn metnaðarfyllri markmiðum íslenskra stjórnvalda um 55 prósenta samdrátt. Ísland virðist eina von stofns Atlantshafslaxins sem óðum fer minnkandi. Lega landsins, lítil mengun og fátt fólk eru meðal ástæðna. Laxeldi í sjó er þó ógn. Þetta segir umsvifamesti eigandi íslenskra laxveiðiáa og jarða sem þeim tengjast, breski auðkýfingurinn Jim Ratcliffe. Tæpur mánuður er þangað til meira en fjörtíu evrópskir þjóðarleiðtogar koma til Íslands, á leiðtogafund Evrópuráðsins - þann fyrsta sem haldinn er í átján ár, og aðeins þann fjórða í sögu ráðsins. Ísland fer nú með formennsku í Evrópuráðinu og stór hluti af undirbúningi fyrir leiðtogafundinn hefur fallið á fastanefnd Íslands í höfuðstöðvum Evrópuráðsins í Strassborg í Frakklandi. Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Lýdía Grétarsdóttir Útsendingarstjóri fréttahluta: Valgerður Þorsteinsdóttir

Spegillinn 19. apríl 2023 Enn er leitað að stað til að urða um sjö hundruð kindahræ frá Syðri Urriðaá í Miðfjarðarhólfi. Veirufræðingur á tilraunastöðinni á Keldum segir urðun besta kostinn ef ekki er hægt að brenna hræin. Um þrjú hundruð almennir borgarar hafa fallið í Súdan, í átökum sem stigmagnast með degi hverjum. Vatn og matur er víða af skornum skammti og erfitt að koma særðum undir læknishendur. Fjármálaráðuneytið og Skatturinn geta veitt stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd allar upplýsingar varðandi tollafgreiðslu á pítsuosti og gögn þar að lútandi, segir fjármálaráðherra Innheimtustofnun sveitarfélaga þarf að endurgreiða samtals sjötíu milljónir sem rukkaðar voru ólöglega sem innheimtuþóknun. Heildarkostnaður við uppbyggingu Landspítalans er áætlaður 210 milljarðar króna. ----- Í nýrri skýrslu Umhverfisstofnunar um losun gróðurhúsalofttegunda er því spáð að Íslendingar nái að minnka losun um 24 prósent fram til ársins 2030, en Ísland hefur skuldbundið sig gagnvart ESB til að minnka hana um 29 prósent. Og það sem meira er, þá eru þessar skuldbindingar í þann mund að hækka, að líkindum upp í um það bil 40 prósenta samdrátt. Það er því ljóst að Ísland er fjarri því að standa við gildandi markmið og skuldbindingar gagnvart Evrópusambandinu, enn fjær því að standa við væntanlegar skuldbindingar sínar og víðs fjarri enn metnaðarfyllri markmiðum íslenskra stjórnvalda um 55 prósenta samdrátt. Ísland virðist eina von stofns Atlantshafslaxins sem óðum fer minnkandi. Lega landsins, lítil mengun og fátt fólk eru meðal ástæðna. Laxeldi í sjó er þó ógn. Þetta segir umsvifamesti eigandi íslenskra laxveiðiáa og jarða sem þeim tengjast, breski auðkýfingurinn Jim Ratcliffe. Tæpur mánuður er þangað til meira en fjörtíu evrópskir þjóðarleiðtogar koma til Íslands, á leiðtogafund Evrópuráðsins - þann fyrsta sem haldinn er í átján ár, og aðeins þann fjórða í sögu ráðsins. Ísland fer nú með formennsku í Evrópuráðinu og stór hluti af undirbúningi fyrir leiðtogafundinn hefur fallið á fastanefnd Íslands í höfuðstöðvum Evrópuráðsins í Strassborg í Frakklandi. Umsjónarmaður: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Lýdía Grétarsdóttir Útsendingarstjóri fréttahluta: Valgerður Þorsteinsdóttir

Spegillinn 18. apríl 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Þorbjörn Gísla Kolbrúnarson. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Erlent flutningaskip strandaði við Ennishöfða á Húnaflóa í dag. Magnús Pálmar Jónsson stýrimaður og sigmaður hjá Landhelgisgæslunni segir áhöfnina bera sig vel og ekki þörf á að flytja fólk frá borði. Ekki verður reynt að losa skipið í kvöld. Amanda Guðrún Bjarnadóttir talaði við Magnús. Búið er að lóga öllu fé á bænum Syðri-Urriðaá í Miðfirði og setja hræin í lekahelda gáma segir Sigurborg Daðadóttir yfirdýralæknir, urðunarstaður finnist vonandi fljótlega. Benedikt Sigurðsson talaði við hana. 1.373 börn fengu leikskólapláss á borgarreknum leikskólum Reykjavíkur í fyrsta hluta, úthlutunar ársins. Helgi Grímsson, sviðsstjóri skóla- og frístundasviðs Reykjavíkurborgar telur þetta á pari við síðustu misseri. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við Helga. Mörg hundruð manns koma að undirbúningi fundar Evrópuráðsins sem verður í Reykjavík í maí segir Rósa Björk Brynjólfsdóttir verkefnisstjóri alþjóðamála hjá forsætisráðuneytisins. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir talaði við Rósu. Kristinn starfsmaður bandarísku póstþjónustunnar USPS krefst þess að fá að halda hvíldardaginn heilagan. Krafa hans verður tekin fyrir í hæstarétti Bandaríkjanna í dag, og gæti niðurstaða hans haft mikil áhrif á réttindi starfsmanna á vinnustöðum. Róbert Jóhannsson tók saman. ------------ Kristján Þórður Snæbjarnarson, forseti Alþýðusambands Íslands er nokkuð bjartsýnn að á þingi þess í næstu viku takist félögum að ná saman þó að vissulega sé ágreiningur um ýmis mál hjá sambandinu. Öllu skipti ap ASÍ geti sem heild unnið saman að brýnum verkefnum. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Það styttist í fund Evrópuráðsins í Reykjavík. Fundinum fylgir mikil öryggisgæsla og umstang, Bjarni Rúnarsson sagði frá og rifjaði upp leiðtogafundinn í Höfða 1986. Glefsur með Ingva Hrafni Jónssyni, Gunnari Kvaran og Ómari Ragnarssyni. Leiðtogar Skoska þjóðarflokksins voru boðaðir til fundar í skyndi eftir að lögregla greindi frá því 71 árs karlmaður væri í haldi vegna rannsóknar á fjármálum og fjármögnun flokksins. Colin Beattie gjaldkeri flokksins var reyndar ekki nafngreindur, en engin fór um grafgötur um að hann væri sá handtekni. Ásgeir Tómasson tók saman. Nýkjörinn leiðtogi Skoska þjóðarflokksins og fyrsti ráðherra heimastjórnarinnar, Humza Yousaf, varð klumsa við fréttirnar.

Spegillinn 18. apríl 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Þorbjörn Gísla Kolbrúnarson. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Erlent flutningaskip strandaði við Ennishöfða á Húnaflóa í dag. Magnús Pálmar Jónsson stýrimaður og sigmaður hjá Landhelgisgæslunni segir áhöfnina bera sig vel og ekki þörf á að flytja fólk frá borði. Ekki verður reynt að losa skipið í kvöld. Amanda Guðrún Bjarnadóttir talaði við Magnús. Búið er að lóga öllu fé á bænum Syðri-Urriðaá í Miðfirði og setja hræin í lekahelda gáma segir Sigurborg Daðadóttir yfirdýralæknir, urðunarstaður finnist vonandi fljótlega. Benedikt Sigurðsson talaði við hana. 1.373 börn fengu leikskólapláss á borgarreknum leikskólum Reykjavíkur í fyrsta hluta, úthlutunar ársins. Helgi Grímsson, sviðsstjóri skóla- og frístundasviðs Reykjavíkurborgar telur þetta á pari við síðustu misseri. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við Helga. Mörg hundruð manns koma að undirbúningi fundar Evrópuráðsins sem verður í Reykjavík í maí segir Rósa Björk Brynjólfsdóttir verkefnisstjóri alþjóðamála hjá forsætisráðuneytisins. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir talaði við Rósu. Kristinn starfsmaður bandarísku póstþjónustunnar USPS krefst þess að fá að halda hvíldardaginn heilagan. Krafa hans verður tekin fyrir í hæstarétti Bandaríkjanna í dag, og gæti niðurstaða hans haft mikil áhrif á réttindi starfsmanna á vinnustöðum. Róbert Jóhannsson tók saman. ------------ Kristján Þórður Snæbjarnarson, forseti Alþýðusambands Íslands er nokkuð bjartsýnn að á þingi þess í næstu viku takist félögum að ná saman þó að vissulega sé ágreiningur um ýmis mál hjá sambandinu. Öllu skipti ap ASÍ geti sem heild unnið saman að brýnum verkefnum. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Það styttist í fund Evrópuráðsins í Reykjavík. Fundinum fylgir mikil öryggisgæsla og umstang, Bjarni Rúnarsson sagði frá og rifjaði upp leiðtogafundinn í Höfða 1986. Glefsur með Ingva Hrafni Jónssyni, Gunnari Kvaran og Ómari Ragnarssyni. Leiðtogar Skoska þjóðarflokksins voru boðaðir til fundar í skyndi eftir að lögregla greindi frá því 71 árs karlmaður væri í haldi vegna rannsóknar á fjármálum og fjármögnun flokksins. Colin Beattie gjaldkeri flokksins var reyndar ekki nafngreindur, en engin fór um grafgötur um að hann væri sá handtekni. Ásgeir Tómasson tók saman. Nýkjörinn leiðtogi Skoska þjóðarflokksins og fyrsti ráðherra heimastjórnarinnar, Humza Yousaf, varð klumsa við fréttirnar.

Matvælaráðherra segir að engin önnur leið sé fær en að skera fé þar sem riða greinist Formaður deildar sauðfjárbænda hjá bændasamtökunum segir óásættanlegt ef bændum á Urriðaá verður gert að klára sauðburð áður en fé verður skorið. Nauðsynlegt sé að finna lausn á förgunarvanda á riðusýktum bæjum. Háskólanemendur hafa gerst uppvísir að því að láta gervigreind skrifa fyrir sig mastersverkefni. Sviðsforseti hjá Háskóla Íslands segir nýjan veruleika blasa við. Sveitarfélögin eru mjög misjafnlega sett þegar kemur að skuldum á hvern íbúa. Í Langanesbyggð er skuldin rúmar tvær milljónir, en hins vegar aðeins níu þúsund krónur í Tjörnesbyggð, sem er það sveitarfélag sem skuldar minnst miðað við íbúafjölda. Verkföll sem hófust í Noregi í morgun hafa meðal annars orðið til þess að bjór er víða á þrotum. Ekki hefur slitnað upp úr viðræðum verkafólks og vinnuveitenda með þessum hætti síðan í seinna stríði. ----- Það dynja áföll á sauðfjárbændum þessa dagana, rétt fyrir sauðburð. Riða hefur greinst á tveimur bæjum í Miðfirði og allt fé verður skorið á báðum bæjum, samtals um 1.400 fjár. En tíminn er við það að renna út fyrir sauðburð. Ef ekki næst að finna lausn á hvernig eigi að farga hræjum verður ekki ráðist í að skera fé fyrr en eftir sauðburð í sumar. Bændur eru ekki á eitt sáttir við að allt fé sé skorið þegar riða greinist. Á morgun verður haldinn íbúafundur í Húnaþingi vestra vegna riðunnar sem skekur samfélagið fyrir norðan. Ekkert lát er á bardögum stjórnarhersins í Súdan og RSF, herliðs uppreisnarmanna. Samkvæmt heimildum heilbrigðisyfirvalda hafa þeir kostað um hundrað almenna borgara lífið, en fullvíst er talið að þeir séu mun fleiri. Bjór er á þrotum í Noregi þegar á fyrsta degi verkfalls. Starfsfólk brugghúsa auk fjölda annara greina í iðnaði og þjónustu lagði niður vinnu í morgun. Verkfallið kom öllum á óvart enda ekki slitnað upp úr viðræðum verkafólks og vinnuveitenda með þessum hætti frá því að síðari heimsstyrjöld lauk. Gísli Kristjánsson í Noregi tekur við: Spegillinn 17. apríl 2023. Umsjón: Bjarni Rúnarsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

Matvælaráðherra segir að engin önnur leið sé fær en að skera fé þar sem riða greinist Formaður deildar sauðfjárbænda hjá bændasamtökunum segir óásættanlegt ef bændum á Urriðaá verður gert að klára sauðburð áður en fé verður skorið. Nauðsynlegt sé að finna lausn á förgunarvanda á riðusýktum bæjum. Háskólanemendur hafa gerst uppvísir að því að láta gervigreind skrifa fyrir sig mastersverkefni. Sviðsforseti hjá Háskóla Íslands segir nýjan veruleika blasa við. Sveitarfélögin eru mjög misjafnlega sett þegar kemur að skuldum á hvern íbúa. Í Langanesbyggð er skuldin rúmar tvær milljónir, en hins vegar aðeins níu þúsund krónur í Tjörnesbyggð, sem er það sveitarfélag sem skuldar minnst miðað við íbúafjölda. Verkföll sem hófust í Noregi í morgun hafa meðal annars orðið til þess að bjór er víða á þrotum. Ekki hefur slitnað upp úr viðræðum verkafólks og vinnuveitenda með þessum hætti síðan í seinna stríði. ----- Það dynja áföll á sauðfjárbændum þessa dagana, rétt fyrir sauðburð. Riða hefur greinst á tveimur bæjum í Miðfirði og allt fé verður skorið á báðum bæjum, samtals um 1.400 fjár. En tíminn er við það að renna út fyrir sauðburð. Ef ekki næst að finna lausn á hvernig eigi að farga hræjum verður ekki ráðist í að skera fé fyrr en eftir sauðburð í sumar. Bændur eru ekki á eitt sáttir við að allt fé sé skorið þegar riða greinist. Á morgun verður haldinn íbúafundur í Húnaþingi vestra vegna riðunnar sem skekur samfélagið fyrir norðan. Ekkert lát er á bardögum stjórnarhersins í Súdan og RSF, herliðs uppreisnarmanna. Samkvæmt heimildum heilbrigðisyfirvalda hafa þeir kostað um hundrað almenna borgara lífið, en fullvíst er talið að þeir séu mun fleiri. Bjór er á þrotum í Noregi þegar á fyrsta degi verkfalls. Starfsfólk brugghúsa auk fjölda annara greina í iðnaði og þjónustu lagði niður vinnu í morgun. Verkfallið kom öllum á óvart enda ekki slitnað upp úr viðræðum verkafólks og vinnuveitenda með þessum hætti frá því að síðari heimsstyrjöld lauk. Gísli Kristjánsson í Noregi tekur við: Spegillinn 17. apríl 2023. Umsjón: Bjarni Rúnarsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

Spegillinn 14. apríl 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Staðfest er að riðusmit greindist á öðrum bæ í Miðfjarðarhólfi - bænum Syðri-Urriðaá. Lóga þarf 720 fjár. Sunna Karen Sigurþórsdóttir ræddi við Sigurborgu Daðadónnur, yfirdýralækni hjá Matvælastofnun. Baugur Bjólfs, stór útsýnispallur á Bæjarbrún ofan Seyðisfjarðar, fær hæsta styrkinn úr Framkvæmdasjóði ferðamannastaða í ár. Alls var 550 milljónum úthlutað til 28 verkefna. Rúnar Snær Reynisson sagði frá. Stjórnlagaráð Frakklands hefur í meginatriðum samþykkt ný lög Emmanuels Macrons Frakklandsforseta, um hækkun eftirlaunaldurs. Ríflega sautján þúsund manns fluttust hingað til lands í fyrra. Þeir hafa aldrei verið fleiri á einu ári. Það voru aðallega erlendir ríkisborgarar sem fluttu hingað í fyrra. Fjöldi útlendinga sem flutti hingað umfram þá sem fluttu af landi brott var ríflega 10 þúsund. Patrick Thelwell, tuttugu og þriggja ára gamall karlmaður, hefur verið sakfelldur fyrir að kasta eggjum í átt að Karli Bretakonungi. Atvikið varð í Jórvík í nóvember. Ísak Regal sagði frá. Öll aðildarfélög BSRB samþykktu kjarasamninga með yfirgnæfandi meirihluta í dag. Félagar eru um tuttugu og þrjú þúsund, en samið var við ríki og Reykjavíkurborg. Forsetar Kína og Brasilíu biðja stjórnvöld þróaðra landa heims að standa við skuldbindingar sínar í loftslagsmálum. KSÍ hefur staðfest að Norðmaðurinn Åge Hareide verði nýr þjálfari íslenska karlalandsliðsins í fótbolta. Vanda Sigurgeirsdóttir, formaður KSÍ, segir ekkert því til fyrirstöðu að Gylfi Þór Sigurðsson verði valinn í landsliðið í ljósi þess að hann verður ekki ákærður fyrir kynferðisbrot í Bretlandi. Óðinn Svan Óðinsson ræddi við hana. Stríðandi fylkingar í Jemen ætla að skiptast á hátt í níu hundruð föngum um helgina. Ásgeir Tómasson sagði frá. Boðuð bóluefni lyfjafyrirtækisins Moderna, sem eiga að nýtast við meðferð krabbameina og hjartasjúkdóma, eru ekki sú bylting sem fólk kynni að vona, segir Kári Stefánsson. ?Enn ein aðferðin til að hemja lífræna ferla,? segir hann, og hún hafi sína kosti og ókosti. Alexander Kristjánsson ræddi við Kára. Glæpagengi í Svíþjóð gerast sífellt kræfari. Rætt er um að eitthvað þurfi að gera en deilt er um hvað. Kári Gylfason sagði frá. Norska lögreglan hefur skotið sex manns til bana á síðustu árum. Enginn ?alvöru? hefur þó fallið. Skotvopnum er beitt við önnur verkefni en að eltast við lögbrjóta. Þetta hefur vakið upp efasemdir um vopnaburð lögreglu í landinu. Gísli Kristjánsson tók sam

Spegillinn 14. apríl 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Staðfest er að riðusmit greindist á öðrum bæ í Miðfjarðarhólfi - bænum Syðri-Urriðaá. Lóga þarf 720 fjár. Sunna Karen Sigurþórsdóttir ræddi við Sigurborgu Daðadónnur, yfirdýralækni hjá Matvælastofnun. Baugur Bjólfs, stór útsýnispallur á Bæjarbrún ofan Seyðisfjarðar, fær hæsta styrkinn úr Framkvæmdasjóði ferðamannastaða í ár. Alls var 550 milljónum úthlutað til 28 verkefna. Rúnar Snær Reynisson sagði frá. Stjórnlagaráð Frakklands hefur í meginatriðum samþykkt ný lög Emmanuels Macrons Frakklandsforseta, um hækkun eftirlaunaldurs. Ríflega sautján þúsund manns fluttust hingað til lands í fyrra. Þeir hafa aldrei verið fleiri á einu ári. Það voru aðallega erlendir ríkisborgarar sem fluttu hingað í fyrra. Fjöldi útlendinga sem flutti hingað umfram þá sem fluttu af landi brott var ríflega 10 þúsund. Patrick Thelwell, tuttugu og þriggja ára gamall karlmaður, hefur verið sakfelldur fyrir að kasta eggjum í átt að Karli Bretakonungi. Atvikið varð í Jórvík í nóvember. Ísak Regal sagði frá. Öll aðildarfélög BSRB samþykktu kjarasamninga með yfirgnæfandi meirihluta í dag. Félagar eru um tuttugu og þrjú þúsund, en samið var við ríki og Reykjavíkurborg. Forsetar Kína og Brasilíu biðja stjórnvöld þróaðra landa heims að standa við skuldbindingar sínar í loftslagsmálum. KSÍ hefur staðfest að Norðmaðurinn Åge Hareide verði nýr þjálfari íslenska karlalandsliðsins í fótbolta. Vanda Sigurgeirsdóttir, formaður KSÍ, segir ekkert því til fyrirstöðu að Gylfi Þór Sigurðsson verði valinn í landsliðið í ljósi þess að hann verður ekki ákærður fyrir kynferðisbrot í Bretlandi. Óðinn Svan Óðinsson ræddi við hana. Stríðandi fylkingar í Jemen ætla að skiptast á hátt í níu hundruð föngum um helgina. Ásgeir Tómasson sagði frá. Boðuð bóluefni lyfjafyrirtækisins Moderna, sem eiga að nýtast við meðferð krabbameina og hjartasjúkdóma, eru ekki sú bylting sem fólk kynni að vona, segir Kári Stefánsson. ?Enn ein aðferðin til að hemja lífræna ferla,? segir hann, og hún hafi sína kosti og ókosti. Alexander Kristjánsson ræddi við Kára. Glæpagengi í Svíþjóð gerast sífellt kræfari. Rætt er um að eitthvað þurfi að gera en deilt er um hvað. Kári Gylfason sagði frá. Norska lögreglan hefur skotið sex manns til bana á síðustu árum. Enginn ?alvöru? hefur þó fallið. Skotvopnum er beitt við önnur verkefni en að eltast við lögbrjóta. Þetta hefur vakið upp efasemdir um vopnaburð lögreglu í landinu. Gísli Kristjánsson tók sam

Spegillinn 13.04. 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórnandi fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Slökkviliðið telur brýnt að fá auknar heimildir til að skoða íbúðarhúsnæði í útleigu. Dæmi eru um að leigjendur veigri sér við því að kvarta vegna ónógra brunavarna af ótta við að missa húsnæðið. Tveir starfshópar innviðaráðuneytisins hafa unnið að útfærslu á tillögum um úrbætur í þessum efnum síðan í apríl 2022. Valgerður Rúnarsdóttir, forstjóri Vogs og framkvæmdastjóri lækninga hjá SÁÁ, segir að á hverjum degi innritist tveir einstaklingar til meðferðar vegna ópíóíðafíknar og að fólkið sem ánetjist slíkum lyfjum sé yngra nú en áður hafi þekkst. Íslenskur læknir hefur verið sviptur réttindum til að ávísa ópíóíðalyfjum eftir að hann varð uppvís að því að ávísa morfíni og oxýkódini í kílóavís til eins sjúklings. Fimmtán starfsmönnum rússneska sendiráðsins í Ósló verður vísað úr landi fyrir njósnir á næstunni. Umfjöllun norrænu ríkisfréttamiðlanna um njósnir Rússa á Norðurlöndum hefst í næstu viku. Flestar kóngulær eru einfarar - en þó ekki allar. Fundist hafa tegundir sem teljast til svokallaðra félagskóngulóa - og lifa margar saman í sátt og samlyndi. Óvenjuvænn þorskur hefur ratað í net færeyskra sjómanna undanfarið, eftir nokkur mögur ár. Dæmi eru um að allt að 23 kílógramma þorskar hafi veiðst. ---------- Nýverið birti Umhverfisstofnun skýrslu um mat sérfræðinga sinna á ástandi 146 áfangastaða ferðafólks innan friðlýstra svæða, þar á meðal í Vatnajökulsþjóðgarði og Þjóðgarðinum á Þingvöllum. Hver staður fær heildareinkunn á bilinu 0 - 10 út frá niðurstöðum mats á fjölmörgum þáttum, og sú einkunn segir til um hvort og þá hve mikil hætta sé á að staðurinn missi verndargildi sitt. Kristín Ósk Jónasdóttir fer fyrir teymi náttúruverndar hjá Umhverfisstofnun. Hún segir niðurstöðurnar bara giska jákvæðar. Náttúruvá eykst hér á landi og við því þarf að bregðast. Skortur á sérhæfðu starfsfólki verður mikil áskorun fyrir ríkisstofnanir sem sinna eftirliti og rannsóknum. Viðbótarkostnaður vegna náttúruvár nemur 8,1 milljarði frá árinu 2008.Þetta kemur fram í skýrslu sem kynnt var 13.04., þar sem fjallað er um náttúruvá frá ýmsum sjónarhornum. Ari Trausti Guðmundsson jarðeðlisfræðingur segir margt skýra aukna náttúruvá. Íbúum í Sapporo og fleiri borgum á Hokkaídó-eyju í Japan brá mörgum hverjum í brún þegar loftvarnaflautur voru þeyttar laust fyrir klukkan hálf átta að morgni fimmtudags. Þegar flauturnar þögnuðu heyrðist rödd sem skipaði fólki að leita skjóls. Ástæðan

Spegillinn 13.04. 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórnandi fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Slökkviliðið telur brýnt að fá auknar heimildir til að skoða íbúðarhúsnæði í útleigu. Dæmi eru um að leigjendur veigri sér við því að kvarta vegna ónógra brunavarna af ótta við að missa húsnæðið. Tveir starfshópar innviðaráðuneytisins hafa unnið að útfærslu á tillögum um úrbætur í þessum efnum síðan í apríl 2022. Valgerður Rúnarsdóttir, forstjóri Vogs og framkvæmdastjóri lækninga hjá SÁÁ, segir að á hverjum degi innritist tveir einstaklingar til meðferðar vegna ópíóíðafíknar og að fólkið sem ánetjist slíkum lyfjum sé yngra nú en áður hafi þekkst. Íslenskur læknir hefur verið sviptur réttindum til að ávísa ópíóíðalyfjum eftir að hann varð uppvís að því að ávísa morfíni og oxýkódini í kílóavís til eins sjúklings. Fimmtán starfsmönnum rússneska sendiráðsins í Ósló verður vísað úr landi fyrir njósnir á næstunni. Umfjöllun norrænu ríkisfréttamiðlanna um njósnir Rússa á Norðurlöndum hefst í næstu viku. Flestar kóngulær eru einfarar - en þó ekki allar. Fundist hafa tegundir sem teljast til svokallaðra félagskóngulóa - og lifa margar saman í sátt og samlyndi. Óvenjuvænn þorskur hefur ratað í net færeyskra sjómanna undanfarið, eftir nokkur mögur ár. Dæmi eru um að allt að 23 kílógramma þorskar hafi veiðst. ---------- Nýverið birti Umhverfisstofnun skýrslu um mat sérfræðinga sinna á ástandi 146 áfangastaða ferðafólks innan friðlýstra svæða, þar á meðal í Vatnajökulsþjóðgarði og Þjóðgarðinum á Þingvöllum. Hver staður fær heildareinkunn á bilinu 0 - 10 út frá niðurstöðum mats á fjölmörgum þáttum, og sú einkunn segir til um hvort og þá hve mikil hætta sé á að staðurinn missi verndargildi sitt. Kristín Ósk Jónasdóttir fer fyrir teymi náttúruverndar hjá Umhverfisstofnun. Hún segir niðurstöðurnar bara giska jákvæðar. Náttúruvá eykst hér á landi og við því þarf að bregðast. Skortur á sérhæfðu starfsfólki verður mikil áskorun fyrir ríkisstofnanir sem sinna eftirliti og rannsóknum. Viðbótarkostnaður vegna náttúruvár nemur 8,1 milljarði frá árinu 2008.Þetta kemur fram í skýrslu sem kynnt var 13.04., þar sem fjallað er um náttúruvá frá ýmsum sjónarhornum. Ari Trausti Guðmundsson jarðeðlisfræðingur segir margt skýra aukna náttúruvá. Íbúum í Sapporo og fleiri borgum á Hokkaídó-eyju í Japan brá mörgum hverjum í brún þegar loftvarnaflautur voru þeyttar laust fyrir klukkan hálf átta að morgni fimmtudags. Þegar flauturnar þögnuðu heyrðist rödd sem skipaði fólki að leita skjóls. Ástæðan

Íslenskur maður var handtekinn í Brasilíu í morgun í umfangsmiklum aðgerðum. Hald var lagt á 65 kíló af kókaíni og 225 kíló af hassi. Íslensk lögregluyfirvöld komu að aðgerðunum í morgun. Kristín Sigurðardóttir tók saman og talaði við Karl Steinar Valsson. Einhverjir þeirra sem eiga hlut að Bankastræti Club-málinu tengjast vopnuðum átökum á Dubliner og í Bankastræti í mars. Þetta segir yfirlögregluþjónn hjá miðlægri rannsóknardeild lögreglunnar. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir segir frá. Svo vel hefur veiðst af bæði þorski og ýsu að allur kvótinn er að verða uppveiddur nú þegar fimm mánuðir eru eftir af kvótaárinu. Framkvæmdastjóri Landssambands smábátaeiganda vonar að HAFRÓ flýti endurskoðun og auki kvótann sem fyrst enda hafi sjómenn aldrei séð aðra eins fiskgengd. Rúnar Snær Reynisson ræðir við Örn Pálsson. Mörg sveitarfélög eiga í rekstrarerfiðleikum. Staða Árborgar er slæm, en þó ekki eins slæm og til að mynda Reykjanesbæjar á árunum eftir hrun. Mikið átak þurfti til að koma þeim rekstri í samt lag. Bjarni Rúnarsson ræðir við Kjartan Má Kjartansson bæjarstjóra í Reykjanesbæ. Talið er að yfir 120 hafi látið lífið í loftárás hersins í Mjanmar á þorp í landinu í gær. Tugir kvenna og barna eru meðal hinna látnu. Ásgeir Tómasson tók saman. Spegillinn 12. apríl 2023. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

Íslenskur maður var handtekinn í Brasilíu í morgun í umfangsmiklum aðgerðum. Hald var lagt á 65 kíló af kókaíni og 225 kíló af hassi. Íslensk lögregluyfirvöld komu að aðgerðunum í morgun. Kristín Sigurðardóttir tók saman og talaði við Karl Steinar Valsson. Einhverjir þeirra sem eiga hlut að Bankastræti Club-málinu tengjast vopnuðum átökum á Dubliner og í Bankastræti í mars. Þetta segir yfirlögregluþjónn hjá miðlægri rannsóknardeild lögreglunnar. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir segir frá. Svo vel hefur veiðst af bæði þorski og ýsu að allur kvótinn er að verða uppveiddur nú þegar fimm mánuðir eru eftir af kvótaárinu. Framkvæmdastjóri Landssambands smábátaeiganda vonar að HAFRÓ flýti endurskoðun og auki kvótann sem fyrst enda hafi sjómenn aldrei séð aðra eins fiskgengd. Rúnar Snær Reynisson ræðir við Örn Pálsson. Mörg sveitarfélög eiga í rekstrarerfiðleikum. Staða Árborgar er slæm, en þó ekki eins slæm og til að mynda Reykjanesbæjar á árunum eftir hrun. Mikið átak þurfti til að koma þeim rekstri í samt lag. Bjarni Rúnarsson ræðir við Kjartan Má Kjartansson bæjarstjóra í Reykjanesbæ. Talið er að yfir 120 hafi látið lífið í loftárás hersins í Mjanmar á þorp í landinu í gær. Tugir kvenna og barna eru meðal hinna látnu. Ásgeir Tómasson tók saman. Spegillinn 12. apríl 2023. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Fastráðnir hjarta- og lungnaskurðlæknar á landinu eru aðeins tveir en þyrftu að vera fjórir til fimm. Erlendir læknar í verktöku hafa verið fengnir til að brúa bilið en það er dýrt og veldur álagi, segir Vigdís Hallgrímsdóttir, framkvæmdastjóri hjarta-, æða og krabbameinsþjónustu Landspítala. Benedikt Sigurðsson talaði við hana. Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra segir að horfa verði til nýrrar þekkingar á arfgerð sauðfjár í baráttu við riðu, miklu fé sé varið í varnargirðingar en það mætti ábyggilega vera meira. Héraðsdómur Reykjavíkur dæmdi þrjá fyrrverandi stjórnendur Brotafls í dag til að greiða þrotabúi fyrirtækisins 86 milljónir króna. Þetta er annar dómurinn á tveimur mánuðum sem kveðinn er upp vegna rekstrar fyrirtækisins. Brynjólfur Þór Guðmundsson sagði frá. Jón Ingvar Pálsson, fyrrverandi forstjóri Innheimtustofnunar er ósáttur við að vera gerður að blóraböggli nýrrar stjórnar eftir að stofnunin var dæmd fyrir brot á jafnréttislögum. Alexander Kristjánsson sagði frá og talaði við Jón Ingvar. Áhugamenn um skotvopn eru ósáttir við nýtt frumvarp dómsmálaráðherra, sem þrengir verulega að söfnurum. Valur Grettisson tók saman og talaði við Guðjón Agnarsson, hjá Byssusmiðju Agnars. Forráðamenn bandaríska fyrirtækisins Tupperware hafa áhyggjur af mögulegu gjaldþroti, Ísak Regal sagði frá. --------------- Fatlað fólk kemur víða að lokuðum dyrum eftir að 18 ára aldri er náð. Aðstandendur eiga ekki lengur rétt á upplýsingum og geta ekki stutt börn sín eins og áður. Kerfið er grimmt að mati framkvæmdastjóra Einhverfusamtakanna Sigrúnar Birgisdóttur. Bjarni Rúnarsson ræddi við hana og Unni Helgu Óttarsdóttur, formann Þroskahjálpar. Ummæli forseta Frakklands, Emmanuels Macrons í heimsókn hans til Kína um helgina, um nauðsyn þess að Evrópa öðlist sjálfræði í öryggismálum, hafa vakið athygli og mismikla hrifningu síðustu daga. Macron er núna í í Hollandi og hélt þar áfram að tala um sjálfræði Evrópu. Björn Malmquist fylgdist með frá Brussel. Fresta verður 250 þúsund læknisaðgerðum vegna fjögurra sólarhringa verkfalls unglækna í Bretlandi. Þeir krefjast 35 prósenta launahækkunar. Ásgeir Tómasson sagði frá. Heyrist í Emmu Runswick, varaformanni læknaráðs Bresku læknasamtakanna, Tal Ellenbogen unglækni og Steve Barcley heilbrigðisráðherra Breta.

Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Fastráðnir hjarta- og lungnaskurðlæknar á landinu eru aðeins tveir en þyrftu að vera fjórir til fimm. Erlendir læknar í verktöku hafa verið fengnir til að brúa bilið en það er dýrt og veldur álagi, segir Vigdís Hallgrímsdóttir, framkvæmdastjóri hjarta-, æða og krabbameinsþjónustu Landspítala. Benedikt Sigurðsson talaði við hana. Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra segir að horfa verði til nýrrar þekkingar á arfgerð sauðfjár í baráttu við riðu, miklu fé sé varið í varnargirðingar en það mætti ábyggilega vera meira. Héraðsdómur Reykjavíkur dæmdi þrjá fyrrverandi stjórnendur Brotafls í dag til að greiða þrotabúi fyrirtækisins 86 milljónir króna. Þetta er annar dómurinn á tveimur mánuðum sem kveðinn er upp vegna rekstrar fyrirtækisins. Brynjólfur Þór Guðmundsson sagði frá. Jón Ingvar Pálsson, fyrrverandi forstjóri Innheimtustofnunar er ósáttur við að vera gerður að blóraböggli nýrrar stjórnar eftir að stofnunin var dæmd fyrir brot á jafnréttislögum. Alexander Kristjánsson sagði frá og talaði við Jón Ingvar. Áhugamenn um skotvopn eru ósáttir við nýtt frumvarp dómsmálaráðherra, sem þrengir verulega að söfnurum. Valur Grettisson tók saman og talaði við Guðjón Agnarsson, hjá Byssusmiðju Agnars. Forráðamenn bandaríska fyrirtækisins Tupperware hafa áhyggjur af mögulegu gjaldþroti, Ísak Regal sagði frá. --------------- Fatlað fólk kemur víða að lokuðum dyrum eftir að 18 ára aldri er náð. Aðstandendur eiga ekki lengur rétt á upplýsingum og geta ekki stutt börn sín eins og áður. Kerfið er grimmt að mati framkvæmdastjóra Einhverfusamtakanna Sigrúnar Birgisdóttur. Bjarni Rúnarsson ræddi við hana og Unni Helgu Óttarsdóttur, formann Þroskahjálpar. Ummæli forseta Frakklands, Emmanuels Macrons í heimsókn hans til Kína um helgina, um nauðsyn þess að Evrópa öðlist sjálfræði í öryggismálum, hafa vakið athygli og mismikla hrifningu síðustu daga. Macron er núna í í Hollandi og hélt þar áfram að tala um sjálfræði Evrópu. Björn Malmquist fylgdist með frá Brussel. Fresta verður 250 þúsund læknisaðgerðum vegna fjögurra sólarhringa verkfalls unglækna í Bretlandi. Þeir krefjast 35 prósenta launahækkunar. Ásgeir Tómasson sagði frá. Heyrist í Emmu Runswick, varaformanni læknaráðs Bresku læknasamtakanna, Tal Ellenbogen unglækni og Steve Barcley heilbrigðisráðherra Breta.

Flugfélagið Niceair hefur gert hlé á starfsemi sinni og aflýst flugi frá og með morgundeginum. Framkvæmdastjóri félagsins segir framhaldið óvíst en það sé ekki gjaldþrota. Amanda Guðrún Bjarnadóttir talaði við Þorvald Lúðvík Sigurjónsson. Fimmtán hundruð manns frá fjörutíu og þremur löndum hafa sótt um alþjóðlega vernd hér á landi frá áramótum. Fleiri komu frá Venesúela en Úkraínu. Alma Ómarsdóttir tók saman Verjendur í hoppukastalamálinu svokallaða fóru í dag fram á að nánara mat yrði gert á sönnunargögnum málsins áður en aðalmeðferð þess hefst. Ólöf Rún Erlendsdóttir tók saman. Þrjú þúsund Íslendingar hafa flogið suður á bóginn og ætla að verja páskunum á eyjunni Tenerife. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir talaði við Rökkva Árnason og Óðinn Hrafn Bjarkason. ------------------------------------------------------------------------------- Lengri umfjallanir: Geðheilsa ungmenna hefur versnað verulega undanfarin 10 ár. Ný rannsókn vísindamanna við Menntavísindasvið Háskóla íslands sýnir að marktækt samband er á milli netsamskipta og þunglyndis- og kvíðaeinkanna hjá 15 ára stúlkum. Í rannsókninni er rýnt í breytingar á geðheilsu ungs fólks í upphafi 21. aldar. Sagt er frá niðurstöðunum í grein í tímaritinu Scandinavian Journal of Public Health. Óttar Guðbjörn Birgisson, aðjunkt og doktorsnemi í Deild heilsueflingar, íþrótta og tómstunda á Menntavísindasviði, er fyrsti höfundur greinarinnar. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við hann. Mörgum Norðmanninum blöskar þegar þeir heyra að verulega eigi að draga úr neyslu á kjöti. Jafnvel svo að aðeins ein kjötflís verði á boðum í hverri viku - 350 grömm takk. Svo getur farið ef nýjum tillögum sérfræðinga Norrænu ráðherranefndarinnar verður fylgt. En andstaðan er hörð og líka hjá norska landbúnaðarráðherranum. Gísli Kristjánsson talar frá Noregi. Ísraelskir lögreglumenn réðust inn í al-Aqsa moskuna í Jerúsalem í nóttskömmu fyrir dögun þar sem hópur fólks hafði læst sig þar inni eftir kvöldbænir, að sögn yfirvalda. Þeir voru grýttir og skotið að þeim flugeldum þegar þeir komu inn og svöruðu með höggsprengjum og skutu gúmmíhúðuðum byssukúlum á hópinn. Allt að fimmtíu særðust að sögn talsmanns Rauða hálfmánans í borginni. Sjúkrabílum sem voru sendir á vettvang var ekki hleypt að moskunni. Ásgeir Tómasson tók saman.

Flugfélagið Niceair hefur gert hlé á starfsemi sinni og aflýst flugi frá og með morgundeginum. Framkvæmdastjóri félagsins segir framhaldið óvíst en það sé ekki gjaldþrota. Amanda Guðrún Bjarnadóttir talaði við Þorvald Lúðvík Sigurjónsson. Fimmtán hundruð manns frá fjörutíu og þremur löndum hafa sótt um alþjóðlega vernd hér á landi frá áramótum. Fleiri komu frá Venesúela en Úkraínu. Alma Ómarsdóttir tók saman Verjendur í hoppukastalamálinu svokallaða fóru í dag fram á að nánara mat yrði gert á sönnunargögnum málsins áður en aðalmeðferð þess hefst. Ólöf Rún Erlendsdóttir tók saman. Þrjú þúsund Íslendingar hafa flogið suður á bóginn og ætla að verja páskunum á eyjunni Tenerife. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir talaði við Rökkva Árnason og Óðinn Hrafn Bjarkason. ------------------------------------------------------------------------------- Lengri umfjallanir: Geðheilsa ungmenna hefur versnað verulega undanfarin 10 ár. Ný rannsókn vísindamanna við Menntavísindasvið Háskóla íslands sýnir að marktækt samband er á milli netsamskipta og þunglyndis- og kvíðaeinkanna hjá 15 ára stúlkum. Í rannsókninni er rýnt í breytingar á geðheilsu ungs fólks í upphafi 21. aldar. Sagt er frá niðurstöðunum í grein í tímaritinu Scandinavian Journal of Public Health. Óttar Guðbjörn Birgisson, aðjunkt og doktorsnemi í Deild heilsueflingar, íþrótta og tómstunda á Menntavísindasviði, er fyrsti höfundur greinarinnar. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við hann. Mörgum Norðmanninum blöskar þegar þeir heyra að verulega eigi að draga úr neyslu á kjöti. Jafnvel svo að aðeins ein kjötflís verði á boðum í hverri viku - 350 grömm takk. Svo getur farið ef nýjum tillögum sérfræðinga Norrænu ráðherranefndarinnar verður fylgt. En andstaðan er hörð og líka hjá norska landbúnaðarráðherranum. Gísli Kristjánsson talar frá Noregi. Ísraelskir lögreglumenn réðust inn í al-Aqsa moskuna í Jerúsalem í nóttskömmu fyrir dögun þar sem hópur fólks hafði læst sig þar inni eftir kvöldbænir, að sögn yfirvalda. Þeir voru grýttir og skotið að þeim flugeldum þegar þeir komu inn og svöruðu með höggsprengjum og skutu gúmmíhúðuðum byssukúlum á hópinn. Allt að fimmtíu særðust að sögn talsmanns Rauða hálfmánans í borginni. Sjúkrabílum sem voru sendir á vettvang var ekki hleypt að moskunni. Ásgeir Tómasson tók saman.

Spegillinn 4. apríl 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Markús Hjaltason. Stjórn útsendingar Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Stór og sögulegur dagur segir Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir utanríkisráðherra um Atlantshafsbandalagsaðild Finna; ekki síst fyrir Norðurlandasamstarfið. Aðildin er Tobiasi Billström utanríkisráðherra Svía fagnaðarefni, hann segir ekkert standa í vegi þess að Tyrkir samþykki inngöngu Svíþjóðar líka. Riðusmitið sem greindist á Bergstöðum í Miðfirði í gær er fertugasta og fimmta riðutilfellið frá aldamótum. . Mikið högg segir Unnur Valborg Hilmarsdóttir sveitarstjóri í Húnaþingi vestra. Bandaríkin ætla að útvega Úkraínu vopn fyrir tvo komma sex milljarða Bandaríkjadala. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Donald Trump, fyrrverandi Bandaríkjaforseta, verður senn birt ákæra fyrir dómstól í New York. Þetta er í fyrsta sinn sem fyrrverandi forseti landsins er ákærður. Á leiðinni í dómshúsið sagði hann málið óraunverulegt. Sorphaugurinn á Glerárdal getur aðeins framleitt metan í sex ár í viðbót. Það er töluvert minna en búist var við í upphafi, enda var áætlanagerð byggð á veikum grunni að sögn Sunnu Guðmundsdóttur verkefnastjóra umhverfis- og loftslagsmála hjá Norðurorku. Amanda Guðrún Bjarnadóttir talaði við hana --------------------- Norðurlandasamstarfið styrkist við inngöngu Finna í Atlantshafsbandalagið að mati Þórdísar Kolbrúnar Reykfjörð Gylfadóttur, utanríkisráðherra. Björn Malmquist talaði við hana í Bruxelles í höfðuðstöðvum NATO. Sögulegir atburðir eru að gerast í Bandaríkjunum á þessari stundu. Donald Trump mætir fyrir dómara á Manhattan í New York þar sem honum verður birt ákæra, fyrstum sitjandi eða fyrrverandi forseta landsins. Ásgeir Tómasson tók saman. Eric Adams borgarstjóri New York borgar hvatti fólk til að sýna stillingu. Trump segir dómsmálið sprottið af ofsóknum pólitískra andstæðinga sinna. Enn og aftur veldur riða búsifjum í sveitum landsins. Í gær var staðfest riðusmit á bænum Bergsstöðum í Miðfirði í Vestur Húnavatnssýslu. Lóga þarf um 700 fjár á einu afurðahæsta sauðfjárbúi landsins. Höggið er þungt fyrir bændur á bænum og í sveitum landsins. Þó er vonast til að takist að uppræta sjúkdóminn með erfðaframförum. Bjarni Rúnarsson tók saman og ræddi við Evu Hauksdóttur, líffræðing á Keldum um riðu. Heyrist líka í Sigurborgu Daðadóttur, yfirdýralækni. Ólöf Rún Erlendsdóttir fréttamaður ræddi einnig við Sigríði Ólafsdóttur, bónda í Víðidalstungu og sveitarstjórnarmann í Húnaþingi vestra.

Spegillinn 4. apríl 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Markús Hjaltason. Stjórn útsendingar Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Stór og sögulegur dagur segir Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir utanríkisráðherra um Atlantshafsbandalagsaðild Finna; ekki síst fyrir Norðurlandasamstarfið. Aðildin er Tobiasi Billström utanríkisráðherra Svía fagnaðarefni, hann segir ekkert standa í vegi þess að Tyrkir samþykki inngöngu Svíþjóðar líka. Riðusmitið sem greindist á Bergstöðum í Miðfirði í gær er fertugasta og fimmta riðutilfellið frá aldamótum. . Mikið högg segir Unnur Valborg Hilmarsdóttir sveitarstjóri í Húnaþingi vestra. Bandaríkin ætla að útvega Úkraínu vopn fyrir tvo komma sex milljarða Bandaríkjadala. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Donald Trump, fyrrverandi Bandaríkjaforseta, verður senn birt ákæra fyrir dómstól í New York. Þetta er í fyrsta sinn sem fyrrverandi forseti landsins er ákærður. Á leiðinni í dómshúsið sagði hann málið óraunverulegt. Sorphaugurinn á Glerárdal getur aðeins framleitt metan í sex ár í viðbót. Það er töluvert minna en búist var við í upphafi, enda var áætlanagerð byggð á veikum grunni að sögn Sunnu Guðmundsdóttur verkefnastjóra umhverfis- og loftslagsmála hjá Norðurorku. Amanda Guðrún Bjarnadóttir talaði við hana --------------------- Norðurlandasamstarfið styrkist við inngöngu Finna í Atlantshafsbandalagið að mati Þórdísar Kolbrúnar Reykfjörð Gylfadóttur, utanríkisráðherra. Björn Malmquist talaði við hana í Bruxelles í höfðuðstöðvum NATO. Sögulegir atburðir eru að gerast í Bandaríkjunum á þessari stundu. Donald Trump mætir fyrir dómara á Manhattan í New York þar sem honum verður birt ákæra, fyrstum sitjandi eða fyrrverandi forseta landsins. Ásgeir Tómasson tók saman. Eric Adams borgarstjóri New York borgar hvatti fólk til að sýna stillingu. Trump segir dómsmálið sprottið af ofsóknum pólitískra andstæðinga sinna. Enn og aftur veldur riða búsifjum í sveitum landsins. Í gær var staðfest riðusmit á bænum Bergsstöðum í Miðfirði í Vestur Húnavatnssýslu. Lóga þarf um 700 fjár á einu afurðahæsta sauðfjárbúi landsins. Höggið er þungt fyrir bændur á bænum og í sveitum landsins. Þó er vonast til að takist að uppræta sjúkdóminn með erfðaframförum. Bjarni Rúnarsson tók saman og ræddi við Evu Hauksdóttur, líffræðing á Keldum um riðu. Heyrist líka í Sigurborgu Daðadóttur, yfirdýralækni. Ólöf Rún Erlendsdóttir fréttamaður ræddi einnig við Sigríði Ólafsdóttur, bónda í Víðidalstungu og sveitarstjórnarmann í Húnaþingi vestra.

690 kindum verður lógað á bænum Bergsstöðum í Miðfirði í Vestur-Húnavatnssýslu eftir að riða greindist á bænum. Þetta er í fyrsta sinn sem riða greinist í Miðfjarðarhólfi. Valur Grettisson sagði frá. Konur koma meira en helmingi sjaldnar fyrir en karlar í auglýsingu fyrir Bestu deildir karla og kvenna í fótbolta. Hagsmunasamtök knattspyrnukvenna gera athugasemd við auglýsinguna og vilja að konum sé gert hærra undir höfði. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir segir frá. Líklegt þykir að aukin áhersla verði á efnahagsmál ef Petteri Orpo nær að mynda ríkisstjórn í Finnlandi. Óánægja kjósenda sneri fyrst og fremst að aukinni skuldsetningu ríkisins sem sýndi sig í kosningunum um helgina. Finnar ganga formlega í NATO á morgun. Fólk af erlendum uppruna upplifir fordóma á íslenskum vinnumarkaði. Nýleg rannsókn sýnir að ósýnilegar hindranir mæta þeim, líka fólki sem hefur alist upp og er menntað hér; ekki síst þegar nafn eða útlitseinkenni gefa vísbendingu um erlendan uppruna. ----- Ný ríkisstjórn er í smíðum í Finnlandi eftir kosningar um helgina. Líklegt er að nýr forsætisráðherra taki við stjórnartaumunum af Sönnu Marin þrátt fyrir að flokkur hennar hafi bætt við sig fylgi í kosningunum. Á sama tíma eru Finnar komnir að dyragættinni inn í Atlantshafsbandalagið. En hvers vegna hlutu Sósialdemókratar, flokkur Sönnu Marin forsætisráðherra, ekki sama stuðning nú og í seinustu kosningum? Bjarni Rúnarsson ræðir við Tapio Koivukari rithöfund og þýðanda. Fólk af erlendum uppruna upplifir fordóma á íslenskum vinnumarkaði. Nýleg rannsókn sýnir að ósýnilegar hindranir mæta þeim, líka fólki sem hefur alist upp og er menntað hér; ekki síst þeim sem bera nafn eða útlits sem einkenni sem gefa vísbendingu um erlendan uppruna. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Moniku Jovisic. Stríðsfréttabloggarinn Vladen Tatarsky birti á samfélagsmiðlinum Telegram pistil og kallaði Vecherny Vladen, eða Kvöld Vladen. Þar fjallaði hann um gang innrásarinnar í Úkraínu, sem stuðningslið hennar, rússneskt jafnt sem erlent, kallar alla jafna "sértæka hernaðaraðgerð".Rödd Tatarskys er þögnuð. Hann lést í gær í sprengjutilræði á kaffihúsi í Pétursborg þar sem hann flutti fyrirlestur um innrásina fyrir hóp fólks. Ásgeir Tómasson fjallar um málið. Spegillinn 3. apríl 2023. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Jón Þór Helgason. Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

690 kindum verður lógað á bænum Bergsstöðum í Miðfirði í Vestur-Húnavatnssýslu eftir að riða greindist á bænum. Þetta er í fyrsta sinn sem riða greinist í Miðfjarðarhólfi. Valur Grettisson sagði frá. Konur koma meira en helmingi sjaldnar fyrir en karlar í auglýsingu fyrir Bestu deildir karla og kvenna í fótbolta. Hagsmunasamtök knattspyrnukvenna gera athugasemd við auglýsinguna og vilja að konum sé gert hærra undir höfði. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir segir frá. Líklegt þykir að aukin áhersla verði á efnahagsmál ef Petteri Orpo nær að mynda ríkisstjórn í Finnlandi. Óánægja kjósenda sneri fyrst og fremst að aukinni skuldsetningu ríkisins sem sýndi sig í kosningunum um helgina. Finnar ganga formlega í NATO á morgun. Fólk af erlendum uppruna upplifir fordóma á íslenskum vinnumarkaði. Nýleg rannsókn sýnir að ósýnilegar hindranir mæta þeim, líka fólki sem hefur alist upp og er menntað hér; ekki síst þegar nafn eða útlitseinkenni gefa vísbendingu um erlendan uppruna. ----- Ný ríkisstjórn er í smíðum í Finnlandi eftir kosningar um helgina. Líklegt er að nýr forsætisráðherra taki við stjórnartaumunum af Sönnu Marin þrátt fyrir að flokkur hennar hafi bætt við sig fylgi í kosningunum. Á sama tíma eru Finnar komnir að dyragættinni inn í Atlantshafsbandalagið. En hvers vegna hlutu Sósialdemókratar, flokkur Sönnu Marin forsætisráðherra, ekki sama stuðning nú og í seinustu kosningum? Bjarni Rúnarsson ræðir við Tapio Koivukari rithöfund og þýðanda. Fólk af erlendum uppruna upplifir fordóma á íslenskum vinnumarkaði. Nýleg rannsókn sýnir að ósýnilegar hindranir mæta þeim, líka fólki sem hefur alist upp og er menntað hér; ekki síst þeim sem bera nafn eða útlits sem einkenni sem gefa vísbendingu um erlendan uppruna. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Moniku Jovisic. Stríðsfréttabloggarinn Vladen Tatarsky birti á samfélagsmiðlinum Telegram pistil og kallaði Vecherny Vladen, eða Kvöld Vladen. Þar fjallaði hann um gang innrásarinnar í Úkraínu, sem stuðningslið hennar, rússneskt jafnt sem erlent, kallar alla jafna "sértæka hernaðaraðgerð".Rödd Tatarskys er þögnuð. Hann lést í gær í sprengjutilræði á kaffihúsi í Pétursborg þar sem hann flutti fyrirlestur um innrásina fyrir hóp fólks. Ásgeir Tómasson fjallar um málið. Spegillinn 3. apríl 2023. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Jón Þór Helgason. Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

Spegillinn 31. mars 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Um 300 manns fá ekki að fara heim til sín í nótt vegan rýminga á Austfjörðum. Á bilinu 70-80 snjóflóð hafa fallið þar síðustu daga. Mikil úrkoma hefur verið og spáð er rigningu fram yfir hádegi á morgun. Ásta Hlín Magnúsdóttir sgði frá og talaði við Minney Siguðardóttur ofanflóðasérfræðing hjá Veðurstofunni. Landsréttur þyngdi í dag dóm yfir Brynjari Joensen Creed, rúmlega fimmtugum karlmanni, fyrir gróf kynferðisbrot gegn fimm stúlkum á grunnskólaaldri. Bæturnar til þeirra voru jafnframt hækkaðar. Freyr Gígja Gunnarsson sagði frá. Tvö tilfelli hafa komið upp í sumarbúðum fatlaðra í Reykjadal, þar sem efast er um að öryggi skjólstæðinga hafi verið tryggt. Stella Sverrisdóttir, móðir fatlaðrar stúlku, er ósátt við forsvarsmenn búðanna eftir að grunur kviknaði um að dóttir hennar hefði verið beitt kynferðislegu ofbeldi. Valur Grettisson ræddi við hana. Kjaraviðræður Kennarasambands Íslands og Samtaka íslenskra sveitarfélaga standa enn yfir. Magnús Þór Jónsson, formaður Kennarasambandsins segir að samflot með BSRB og BHM hafi gengið vel hvað varðar sameiginlega hagsmuni opinberra starfsmanna, en nokkrir þættir standi út af. Alma Ómarsdóttir talaði við hann. Ár er í dag frá því að Rússar hörfuðu frá bænum Bucha í Úkraínu. Þeir unnu þar hrikaleg grimmdarverk gegn íbúunum. Dagný Hulda Erlendsdóttir sagði frá. Donald Trump verður birt ákæra í New York á þriðjudag, fyrstum fyrrverandi forsetum Bandaríkjanna. Ásgeir Tómasson sagði frá. Síðasta tölublað Fréttablaðsins kom út í morgun eftir 22 ára útgáfu. Hátt í hundrað manns misstu vinnuna. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við Valgerði A. Jóhannsdóttur lektor um stöðuna á fjölmiðlamarkaði. Tollvernd og upprunamerkingar matvæla voru efstar á baugi meðal fulltrúa bænda sem ræddu stöðu landbúnaðar og matvælaframleiðslu nýafstöðnu á Búnaðarþingi. Bjarni Rúnarsson ræddi við Gunnar Þorgeirsson, formann Bændasamtaka Íslands.

Spegillinn 31. mars 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Um 300 manns fá ekki að fara heim til sín í nótt vegan rýminga á Austfjörðum. Á bilinu 70-80 snjóflóð hafa fallið þar síðustu daga. Mikil úrkoma hefur verið og spáð er rigningu fram yfir hádegi á morgun. Ásta Hlín Magnúsdóttir sgði frá og talaði við Minney Siguðardóttur ofanflóðasérfræðing hjá Veðurstofunni. Landsréttur þyngdi í dag dóm yfir Brynjari Joensen Creed, rúmlega fimmtugum karlmanni, fyrir gróf kynferðisbrot gegn fimm stúlkum á grunnskólaaldri. Bæturnar til þeirra voru jafnframt hækkaðar. Freyr Gígja Gunnarsson sagði frá. Tvö tilfelli hafa komið upp í sumarbúðum fatlaðra í Reykjadal, þar sem efast er um að öryggi skjólstæðinga hafi verið tryggt. Stella Sverrisdóttir, móðir fatlaðrar stúlku, er ósátt við forsvarsmenn búðanna eftir að grunur kviknaði um að dóttir hennar hefði verið beitt kynferðislegu ofbeldi. Valur Grettisson ræddi við hana. Kjaraviðræður Kennarasambands Íslands og Samtaka íslenskra sveitarfélaga standa enn yfir. Magnús Þór Jónsson, formaður Kennarasambandsins segir að samflot með BSRB og BHM hafi gengið vel hvað varðar sameiginlega hagsmuni opinberra starfsmanna, en nokkrir þættir standi út af. Alma Ómarsdóttir talaði við hann. Ár er í dag frá því að Rússar hörfuðu frá bænum Bucha í Úkraínu. Þeir unnu þar hrikaleg grimmdarverk gegn íbúunum. Dagný Hulda Erlendsdóttir sagði frá. Donald Trump verður birt ákæra í New York á þriðjudag, fyrstum fyrrverandi forsetum Bandaríkjanna. Ásgeir Tómasson sagði frá. Síðasta tölublað Fréttablaðsins kom út í morgun eftir 22 ára útgáfu. Hátt í hundrað manns misstu vinnuna. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við Valgerði A. Jóhannsdóttur lektor um stöðuna á fjölmiðlamarkaði. Tollvernd og upprunamerkingar matvæla voru efstar á baugi meðal fulltrúa bænda sem ræddu stöðu landbúnaðar og matvælaframleiðslu nýafstöðnu á Búnaðarþingi. Bjarni Rúnarsson ræddi við Gunnar Þorgeirsson, formann Bændasamtaka Íslands.

Spegillinn 30. mars 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Hús voru enn rýmd á Austfjörðum í dag vegna hættu á ofanflóðum. Hættustig er í gildi í Neskaupstað, á Seyðisfirði, Stöðvarfirði, Fáskrúðsfirði og Eskifirði. Fjöldi flóða hefur fallið í dag en ekki í byggð. Magni Hreinn Jónsson fagstjóri ofanflóða er á vakt hjá Veðurstofunni. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hann og Óðin Svan Óðinsson fréttamann sem er í Neskaupstað. Vantrauststillaga á hendur Jóni Gunnarssyni dómsmálaráðherra er eitt af mörgum óþægilegum málum fyrir Vinstri græn í ríkisstjórnarsamstarfinu segir Ólafur Þ. Harðarson, stjórnmálafræðingur, samþykkt hefði jafngilt stjórnarslitum. Bjarni Rúnarsson talaði við hann. Stjórn Knattspyrnusambands Íslands sagði Arnar Þór Viðarsson landsliðsþjálfara upp störfum. Einar Örn Jónsson sagði frá og Hans Steinar Bjarnason talaði við Vöndu Sigurgeirsdóttur, formann KSÍ. Stéttarfélög á opinbera markaðnum hafa samið við ríki og borg um launahækkanir og kjarabætur. Sonja Ýr Þorbergsdóttir, formaður BSRB segir helsta markmið 12 mánaða samnings að verja kaupmáttinn. Helstu matvörukeðjur Svíþjóðar hafa boðað verðlækkun á ýmsum nauðsynjavörum eftir harða gagnrýni. Fjármálaráðherra landsins hafði áður boðað forstjóra fyrirtækjanna á sinn fund og krafist skýringa á verðhækkunum, sem eru langt umfram nágrannalönd. Alexander Kristjánsson sagði frá. Páskaeggin eru ódýrust í Bónus og Krónunni samkvæmt verðkönnun verðlagseftirlits ASÍ. Dýrust eru þau í Heimkaup og Iceland. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir tók saman. --------- Vantrauststillaga á hendur Jóni Gunnarssyni dómsmálaráðherra var felld á Alþingi í dag með 35 atkvæðum stjórnarliða gegn 22 atkvæðum stjórnarandstöðu. Einn greiddi ekki atkvæði. Bjarni Rúnarssorn ræddi við Ólaf Þ. Harðarson, stjórnmálafræðing um aðdraganda og afleiðingar vantrauststillögunnar. Brot úr viðtali Höskuldar Kára Schram við Jón. Héraðsdómur í Zürich í Sviss dæmdi í dag þrjá fyrrverandi yfirmenn í útibúi rússneska Gazprombankans í sjö mánaða skilorðsbundið fangelsi fyrir að hafa ekki kannað uppruna um það bil 50 milljóna svissneskra franka sem lagðir voru inn á reikning í bankanum á árunum 2014 til '16. Rússneskur sellóleikari og hljómsveitarstjóri, Sergei Roldugin, góðvinur Vladimírs Pútíns lagði peningana inn í bankanna. Ásgeir Tómasson sagði frá. Maria Nizzero, sérfræðingur í rannsókn á fjármálaglæpum við RUSI-hugveituna í Lundúnum, segir að dómurinn sæti tíðindum.

Spegillinn 30. mars 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Hús voru enn rýmd á Austfjörðum í dag vegna hættu á ofanflóðum. Hættustig er í gildi í Neskaupstað, á Seyðisfirði, Stöðvarfirði, Fáskrúðsfirði og Eskifirði. Fjöldi flóða hefur fallið í dag en ekki í byggð. Magni Hreinn Jónsson fagstjóri ofanflóða er á vakt hjá Veðurstofunni. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hann og Óðin Svan Óðinsson fréttamann sem er í Neskaupstað. Vantrauststillaga á hendur Jóni Gunnarssyni dómsmálaráðherra er eitt af mörgum óþægilegum málum fyrir Vinstri græn í ríkisstjórnarsamstarfinu segir Ólafur Þ. Harðarson, stjórnmálafræðingur, samþykkt hefði jafngilt stjórnarslitum. Bjarni Rúnarsson talaði við hann. Stjórn Knattspyrnusambands Íslands sagði Arnar Þór Viðarsson landsliðsþjálfara upp störfum. Einar Örn Jónsson sagði frá og Hans Steinar Bjarnason talaði við Vöndu Sigurgeirsdóttur, formann KSÍ. Stéttarfélög á opinbera markaðnum hafa samið við ríki og borg um launahækkanir og kjarabætur. Sonja Ýr Þorbergsdóttir, formaður BSRB segir helsta markmið 12 mánaða samnings að verja kaupmáttinn. Helstu matvörukeðjur Svíþjóðar hafa boðað verðlækkun á ýmsum nauðsynjavörum eftir harða gagnrýni. Fjármálaráðherra landsins hafði áður boðað forstjóra fyrirtækjanna á sinn fund og krafist skýringa á verðhækkunum, sem eru langt umfram nágrannalönd. Alexander Kristjánsson sagði frá. Páskaeggin eru ódýrust í Bónus og Krónunni samkvæmt verðkönnun verðlagseftirlits ASÍ. Dýrust eru þau í Heimkaup og Iceland. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir tók saman. --------- Vantrauststillaga á hendur Jóni Gunnarssyni dómsmálaráðherra var felld á Alþingi í dag með 35 atkvæðum stjórnarliða gegn 22 atkvæðum stjórnarandstöðu. Einn greiddi ekki atkvæði. Bjarni Rúnarssorn ræddi við Ólaf Þ. Harðarson, stjórnmálafræðing um aðdraganda og afleiðingar vantrauststillögunnar. Brot úr viðtali Höskuldar Kára Schram við Jón. Héraðsdómur í Zürich í Sviss dæmdi í dag þrjá fyrrverandi yfirmenn í útibúi rússneska Gazprombankans í sjö mánaða skilorðsbundið fangelsi fyrir að hafa ekki kannað uppruna um það bil 50 milljóna svissneskra franka sem lagðir voru inn á reikning í bankanum á árunum 2014 til '16. Rússneskur sellóleikari og hljómsveitarstjóri, Sergei Roldugin, góðvinur Vladimírs Pútíns lagði peningana inn í bankanna. Ásgeir Tómasson sagði frá. Maria Nizzero, sérfræðingur í rannsókn á fjármálaglæpum við RUSI-hugveituna í Lundúnum, segir að dómurinn sæti tíðindum.

Appelsínugul veðurviðvörun gengur í gildi á Austfjörðum klukkan sjö vegna mikillar snjókomu. Reitur fjórtán var rýmdur að nýju á Seyðisfirði í dag. Viðbúið er að færð spillist og hætta á snjóflóðum aukist. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir tók saman. Hækka á tekjuskatt á fyrirtæki, hagræða í rekstri ríkisstofnana og draga úr opinberum framkvæmdum samkvæmt fjármálaáætlun sem kynnt var í dag. Þingmenn úr nær öllum flokkum stjórnarandstöðu lögðu í dag fram vantrauststillögu gegn Jóni Gunnarssyni dómsmálaráðherra. Hann hafi með framgöngu sinni hindrað Alþingi í störfum sínum. Tillagan verður tekin fyrir á Alþingi á morgun. Jóhanna vigdís Hjaltadóttir segir frá. Yfirtaka svissneska bankans UBS á Credit Suisse er stærsti einstaki fjármálagerningur síðan í fjármálakrísunni 2008. Þetta segir stjórnarformaður UBS, sem hefur ráðið til baka fyrrverandi forstjóra til að leiða samrunann. Oddur Þórðarson segir frá. ------ Í dag var kynntur einn af staksteinum ríkisfjármálanna á ári hverju, fjármálaáætlun. Þar er hægt að sjá hvert stjórnvöld stefna með nokkuð ítarlegum hætti í ríkisrekstrinum. Hennar hefur verið beðið með nokkurri eftirvæntingu í þetta skiptið, því í henni sýnir ríkisstjórnin á spilin með hvaða hætti eigi að bregðast við í ríkisfjármálunum til að bregðast við verðbólgu og efnahagsvandanum sem við blasir. Markmið með fjármálaáætluninni er að útfæra markmið um tekjur og gjöld hins opinbera og þróun þeirra. Fjármálaáætlun er sett fram til næstu fimm ára hið skemmsta og skal fjármála- og efnahagsráðherra leggja hana fyrir Alþingi í formi tillögu til þingsályktunar fyrir 1. apríl ár hvert. Bjarni Rúnarsson fer yfir áætlunina ásamt Alexander Kristjánssyni fréttamanni. Lilja Alfreðsdóttir, ráðherra ferðamála, segist merkja aukinn skilning innan Evrópusambandsins á sjónarmiðum Íslands varðandi losunarheimildir í flugi og hún segir að þýsk stjórnvöld deili skoðunum Íslands hvað þetta mál varðar. Lilja var í Brussel í gær og í dag, þar sem hún átti fundi með embættismönnum í framkvæmdastjórn ESB, og tók einnig þátt í ráðstefnu flugfélaga sem haldin var í borginni. Björn Malmquist, fréttamaður RÚV í Brussel fylgdist með þessari ráðstefnu og ræddi við Lilju Vladimír Pútín Rússlandsforseti kann að fá öflugan keppinaut þegar hann sækist eftir endurkjöri í mars á næsta ári. Sérfræðingar hugveitunnar Institute for the Study of War eða ISW í Washingtonborg draga þá ályktun í nýjustu uppfærslu sinni um gang innrásarinnar í Úkraínu, að Yevgeny Prigozhin, stofnandi og stjórnandi Wagner málaliðahópsins, hyggist bjóða sig fr

Appelsínugul veðurviðvörun gengur í gildi á Austfjörðum klukkan sjö vegna mikillar snjókomu. Reitur fjórtán var rýmdur að nýju á Seyðisfirði í dag. Viðbúið er að færð spillist og hætta á snjóflóðum aukist. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir tók saman. Hækka á tekjuskatt á fyrirtæki, hagræða í rekstri ríkisstofnana og draga úr opinberum framkvæmdum samkvæmt fjármálaáætlun sem kynnt var í dag. Þingmenn úr nær öllum flokkum stjórnarandstöðu lögðu í dag fram vantrauststillögu gegn Jóni Gunnarssyni dómsmálaráðherra. Hann hafi með framgöngu sinni hindrað Alþingi í störfum sínum. Tillagan verður tekin fyrir á Alþingi á morgun. Jóhanna vigdís Hjaltadóttir segir frá. Yfirtaka svissneska bankans UBS á Credit Suisse er stærsti einstaki fjármálagerningur síðan í fjármálakrísunni 2008. Þetta segir stjórnarformaður UBS, sem hefur ráðið til baka fyrrverandi forstjóra til að leiða samrunann. Oddur Þórðarson segir frá. ------ Í dag var kynntur einn af staksteinum ríkisfjármálanna á ári hverju, fjármálaáætlun. Þar er hægt að sjá hvert stjórnvöld stefna með nokkuð ítarlegum hætti í ríkisrekstrinum. Hennar hefur verið beðið með nokkurri eftirvæntingu í þetta skiptið, því í henni sýnir ríkisstjórnin á spilin með hvaða hætti eigi að bregðast við í ríkisfjármálunum til að bregðast við verðbólgu og efnahagsvandanum sem við blasir. Markmið með fjármálaáætluninni er að útfæra markmið um tekjur og gjöld hins opinbera og þróun þeirra. Fjármálaáætlun er sett fram til næstu fimm ára hið skemmsta og skal fjármála- og efnahagsráðherra leggja hana fyrir Alþingi í formi tillögu til þingsályktunar fyrir 1. apríl ár hvert. Bjarni Rúnarsson fer yfir áætlunina ásamt Alexander Kristjánssyni fréttamanni. Lilja Alfreðsdóttir, ráðherra ferðamála, segist merkja aukinn skilning innan Evrópusambandsins á sjónarmiðum Íslands varðandi losunarheimildir í flugi og hún segir að þýsk stjórnvöld deili skoðunum Íslands hvað þetta mál varðar. Lilja var í Brussel í gær og í dag, þar sem hún átti fundi með embættismönnum í framkvæmdastjórn ESB, og tók einnig þátt í ráðstefnu flugfélaga sem haldin var í borginni. Björn Malmquist, fréttamaður RÚV í Brussel fylgdist með þessari ráðstefnu og ræddi við Lilju Vladimír Pútín Rússlandsforseti kann að fá öflugan keppinaut þegar hann sækist eftir endurkjöri í mars á næsta ári. Sérfræðingar hugveitunnar Institute for the Study of War eða ISW í Washingtonborg draga þá ályktun í nýjustu uppfærslu sinni um gang innrásarinnar í Úkraínu, að Yevgeny Prigozhin, stofnandi og stjórnandi Wagner málaliðahópsins, hyggist bjóða sig fr

Spegillinn 28. mars 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir. Guðrún Sólveig Sigurðardóttir, sem vaknaði upp við að fá snjóflóð inn um svefnherbergisgluggann sinn í Neskaupstað í gærmorgun segir tilfinninguna skrítna, en stuðningur samfélagsins skipti miklu. Rúnar Snær Reynisson kom sjóleiðina til Neskaupstaðar í dag. Hann ræddi við Guðrúnu Sólveigu og Jón Björn Hákonarson, bæjarstjóra í Fjarðabyggð. Deilt er um það fyrir dómi hvort hoppukastali sem tókst á loft í hitteðfyrra svo börn slösuðust alvarlega var festur í samræmi við leiðbeiningar framleiðenda. Aðalsteinn Ingi Guðmundsson, varð vitni að slysinu og líkir því við martröð. Orkumálaráðherrar aðildarríkja Evrópusambandsins samþykktu í dag lög sem banna sölu bensín og díselbifreiðar árið 2035. Þeir féllust hins vegar á kröfu Þjóðverja um að leyfa bifreiðar sem ganga fyrir svokölluðu rafrænu eldsneyti. Björn Malmquist sagði frá, brot úr máli Ebbu Busch orkumálaráðherra Svía. Flugfélagið Condor hefur hætt við að fljúga frá Frankfurt til Akureyrar og Egilsstaða. Það er Arnheiði Jóhannsdóttur framkvæmdastjóra Markaðsstofu Norðurlands vonbrigði. Amanda Guðrún Bjarnadóttir talaði við hana. Spáin fyrir Bestu deild karla í knattspyrnu var opinberuð í dag, en 13 dagar eru í fyrsta leik deildarinnar. Íslandsmeisturum Breiðabliks er spáð titlinum annað árið í röð. Óskar Hrafn Þorvaldsson, þjálfari liðsins, segir spána þó hafa litla þýðingu. --------------- Þó að hægt hafi á fasteignamarkaði er langt frá því að þar ríki frost, segir Kári S. Friðriksson, hagfræðingur hjá Húsnæðis og mannvirkjastofnun. Hann á frekar von á því að verðið standi í stað en að það lækki. Áhrif vaxtabreytinga séu ekki komin fram að fullu. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hann. Norður-Kóreumenn birtu í dag í fyrsta sinn myndir af kjarnaoddum sem hægt er að koma fyrir á skammdrægum eldflaugum. Með þeim er hægt að hæfa skotmörk í Suður-Kóreu. Ásgeir Tómasson sagði frá. Ísland er mikilvæg varpstöð og búsvæði mófugla, eins og heiðlóu, spóa, skógarþrasta og þúfutittlinga. Um 85 prósent allra mófugla verpa á láglendi landsins og landnotkun þar ræður framtíð mófuglastofna. Vísbendingar eru um að mófuglum sé að fækka verulega. Bjarni Rúnarsson ræddi við Aldísi Ernu Pálsdóttur er nýdoktor í líffræði á Rannsóknasetri Háskóla Íslands á Suðurlandi

Spegillinn 28. mars 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir. Guðrún Sólveig Sigurðardóttir, sem vaknaði upp við að fá snjóflóð inn um svefnherbergisgluggann sinn í Neskaupstað í gærmorgun segir tilfinninguna skrítna, en stuðningur samfélagsins skipti miklu. Rúnar Snær Reynisson kom sjóleiðina til Neskaupstaðar í dag. Hann ræddi við Guðrúnu Sólveigu og Jón Björn Hákonarson, bæjarstjóra í Fjarðabyggð. Deilt er um það fyrir dómi hvort hoppukastali sem tókst á loft í hitteðfyrra svo börn slösuðust alvarlega var festur í samræmi við leiðbeiningar framleiðenda. Aðalsteinn Ingi Guðmundsson, varð vitni að slysinu og líkir því við martröð. Orkumálaráðherrar aðildarríkja Evrópusambandsins samþykktu í dag lög sem banna sölu bensín og díselbifreiðar árið 2035. Þeir féllust hins vegar á kröfu Þjóðverja um að leyfa bifreiðar sem ganga fyrir svokölluðu rafrænu eldsneyti. Björn Malmquist sagði frá, brot úr máli Ebbu Busch orkumálaráðherra Svía. Flugfélagið Condor hefur hætt við að fljúga frá Frankfurt til Akureyrar og Egilsstaða. Það er Arnheiði Jóhannsdóttur framkvæmdastjóra Markaðsstofu Norðurlands vonbrigði. Amanda Guðrún Bjarnadóttir talaði við hana. Spáin fyrir Bestu deild karla í knattspyrnu var opinberuð í dag, en 13 dagar eru í fyrsta leik deildarinnar. Íslandsmeisturum Breiðabliks er spáð titlinum annað árið í röð. Óskar Hrafn Þorvaldsson, þjálfari liðsins, segir spána þó hafa litla þýðingu. --------------- Þó að hægt hafi á fasteignamarkaði er langt frá því að þar ríki frost, segir Kári S. Friðriksson, hagfræðingur hjá Húsnæðis og mannvirkjastofnun. Hann á frekar von á því að verðið standi í stað en að það lækki. Áhrif vaxtabreytinga séu ekki komin fram að fullu. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hann. Norður-Kóreumenn birtu í dag í fyrsta sinn myndir af kjarnaoddum sem hægt er að koma fyrir á skammdrægum eldflaugum. Með þeim er hægt að hæfa skotmörk í Suður-Kóreu. Ásgeir Tómasson sagði frá. Ísland er mikilvæg varpstöð og búsvæði mófugla, eins og heiðlóu, spóa, skógarþrasta og þúfutittlinga. Um 85 prósent allra mófugla verpa á láglendi landsins og landnotkun þar ræður framtíð mófuglastofna. Vísbendingar eru um að mófuglum sé að fækka verulega. Bjarni Rúnarsson ræddi við Aldísi Ernu Pálsdóttur er nýdoktor í líffræði á Rannsóknasetri Háskóla Íslands á Suðurlandi

Hættustig almannavarna vegna snjóflóða er í gildi í þremur bæjum á Austfjörðum. Þrjú snjóflóð féllu í Neskaupstað snemma í morgun. Ólíkar tilfinningar vakna hjá Norðfirðingum í kjölfar flóðsins. Sum muna Norðfirðingar muna sumir eftir mannskæðum snjóflóðum þar í bænum fyrir tæpum 50 árum. Snjóflóðin í Neskaupstað féllu utan við varnargarða bæjarins. Viðbætur eru á teikniborðinu en stranda á fjármagni. Karlmaður frá Rúmeníu hefur stefnt íslenska ríkinu og krefst fimm milljóna í bætur. Hann kom til Íslands til að vinna við þakviðgerðir með tengdaföður sínum en var eftirlýstur af lögreglu og bendlaður við glæpagengi. Stúlka á táningsaldri vopnuð tveimur rifflum og skammbyssu varð sex að bana í grunnskóla í Nashville í Bandaríkjunum í dag. Nærri níutíu árásir hafa verið gerðar í bandarískum grunnskólum það sem af er ári. Umdeildu frumvarpi Ísraelsstjórnar var mótmælt harkalega í dag. Allsherjarverkfall hófst í landinu og sendiráðum var lokað. Frumvarpið átti að færa stjórnvöldum aukin völd yfir dómstólum. Afgreiðslu þess var frestað síðdegis. ---- Í morgun féllu snjóflóð í Neskaupstað. Blessunarlega varð ekki manntjón í flóðunum en nokkrir hlutu minni háttar áverka þegar flóð lenti á fjölbýlishúsi í Starmýri. Mikil ofankoma og vindur er fyrir austan og mikil snjóflóðahætta víða á Austfjörðum, til að mynda á Seyðisfirði, Eskifirði og víðar. Hús voru rýmd í Neskaupstað og Eskifirði. Flóðin sem lentu í byggð féllu úr Nesgili og Bakkagili en stór flóð hafa áður fallið úr þessum giljum. Norðfirðingar hafa áður þurft að takast á við náttúruöflin. Alls hafa 17 manns látist í snjóflóðum í Neskaupstað í þremur flóðum, árin 1885, 1974 og 1978. Árið 1974 varð mannskæðasta flóðið í bænum þar sem 12 manns fórust og fjórtán var bjargað, ýmist af eigin rammleik eða voru grafin upp. Slík sár gróa seint og sambýlið við náttúruna er samofið í huga Norðfirðinga. Í hádegisfréttum var sagt frá því að í fjöldahjálparstöð sem opnuð var í Egilsbúð sé meðal annars fólk sem man eftir flóðunum 1974 og það ýfi upp gömul sár að vera komin aftur á þann stað við svona aðstæður. "Atvinnurekendur og launþegar um gjörvallt Ísraelsríki. Komum í veg fyrir breytingar á lögum um dómstóla. Stöðvum þetta brjálæði," sagði Arnon Bar-David, formaður Histadrut, landsambands verkalýðsfélaga, þegar hann tilkynnti í morgun að allsherjarverkfall væri brostið á í landinu. Fljótlega tilkynntu fleiri stéttarfélög um að þau hefðu lagt niður störf, þar á meðal landssamband ísraelskra hjúkrunarfræðinga. Frá deginum í dag ætla þeir einungis að sinna neyðartilvik

Hættustig almannavarna vegna snjóflóða er í gildi í þremur bæjum á Austfjörðum. Þrjú snjóflóð féllu í Neskaupstað snemma í morgun. Ólíkar tilfinningar vakna hjá Norðfirðingum í kjölfar flóðsins. Sum muna Norðfirðingar muna sumir eftir mannskæðum snjóflóðum þar í bænum fyrir tæpum 50 árum. Snjóflóðin í Neskaupstað féllu utan við varnargarða bæjarins. Viðbætur eru á teikniborðinu en stranda á fjármagni. Karlmaður frá Rúmeníu hefur stefnt íslenska ríkinu og krefst fimm milljóna í bætur. Hann kom til Íslands til að vinna við þakviðgerðir með tengdaföður sínum en var eftirlýstur af lögreglu og bendlaður við glæpagengi. Stúlka á táningsaldri vopnuð tveimur rifflum og skammbyssu varð sex að bana í grunnskóla í Nashville í Bandaríkjunum í dag. Nærri níutíu árásir hafa verið gerðar í bandarískum grunnskólum það sem af er ári. Umdeildu frumvarpi Ísraelsstjórnar var mótmælt harkalega í dag. Allsherjarverkfall hófst í landinu og sendiráðum var lokað. Frumvarpið átti að færa stjórnvöldum aukin völd yfir dómstólum. Afgreiðslu þess var frestað síðdegis. ---- Í morgun féllu snjóflóð í Neskaupstað. Blessunarlega varð ekki manntjón í flóðunum en nokkrir hlutu minni háttar áverka þegar flóð lenti á fjölbýlishúsi í Starmýri. Mikil ofankoma og vindur er fyrir austan og mikil snjóflóðahætta víða á Austfjörðum, til að mynda á Seyðisfirði, Eskifirði og víðar. Hús voru rýmd í Neskaupstað og Eskifirði. Flóðin sem lentu í byggð féllu úr Nesgili og Bakkagili en stór flóð hafa áður fallið úr þessum giljum. Norðfirðingar hafa áður þurft að takast á við náttúruöflin. Alls hafa 17 manns látist í snjóflóðum í Neskaupstað í þremur flóðum, árin 1885, 1974 og 1978. Árið 1974 varð mannskæðasta flóðið í bænum þar sem 12 manns fórust og fjórtán var bjargað, ýmist af eigin rammleik eða voru grafin upp. Slík sár gróa seint og sambýlið við náttúruna er samofið í huga Norðfirðinga. Í hádegisfréttum var sagt frá því að í fjöldahjálparstöð sem opnuð var í Egilsbúð sé meðal annars fólk sem man eftir flóðunum 1974 og það ýfi upp gömul sár að vera komin aftur á þann stað við svona aðstæður. "Atvinnurekendur og launþegar um gjörvallt Ísraelsríki. Komum í veg fyrir breytingar á lögum um dómstóla. Stöðvum þetta brjálæði," sagði Arnon Bar-David, formaður Histadrut, landsambands verkalýðsfélaga, þegar hann tilkynnti í morgun að allsherjarverkfall væri brostið á í landinu. Fljótlega tilkynntu fleiri stéttarfélög um að þau hefðu lagt niður störf, þar á meðal landssamband ísraelskra hjúkrunarfræðinga. Frá deginum í dag ætla þeir einungis að sinna neyðartilvik

Spegillinn föstudaginn 24. Mars 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Lögreglan á höfuðborgarsvæðinu hefur til skoðunar ásakanir á hendur yfirlögregluþjóni hjá embættinu um kynferðislega áreitni. Maðurinn hefur lengi starfað sem lögreglumaður, meðal annars í kynferðisbrotadeild. Litlar upplýsingar fengust um málið hjá lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu en heimildir fréttastofu herma að kvartanir hafi borist eftir viðburð hjá starfsfólki lögreglunnar. Margrét Kristín Pálsdóttir, staðgengill Höllu Bergþóru Björnsdóttur lögreglustjóra, segir í skriflegu svari til fréttastofu að embættið tjái sig ekki um málefni einstaka starfsmanna. Hins vegar sé málum af þessu tagi alltaf tekið alvarlega. Sunna Karen Sigurþórsdóttir sagði frá. Allt tiltækt lið slökkviliðsins á höfuðborgarsvæðinu var kallað út að nýbyggingu við Ásabraut í Garðabæ á fimmta tímanum í dag. Nokkrir iðnaðarmenn voru að störfum inni í byggingunni þegar eldur kom upp en þeir komust alllir út af sjálfsdáðum - og ómeiddir. Gaskútar voru á þaki hússins og vitað er til þess að að minnsta kosti tveir hafi sprungið. Guðmundur Guðjónsson, varðstjóri hjá slökkviliðinu á höfuðborgarsvæðinu, var með fyrstu mönnum á vettvang. Hann segir að mikil hætta hafi verið á ferðum en slökkvistarf er nú á lokametrunum. Þórir Ingi Þorsteinsson býr í grennd við húsið og náði myndbandi af því þegar einn af gaskútunum sprakk. Þórdís Arnljótsdóttir ræddi við hann og Guðmund varðstjóra. Arnar Már Ólafsson ferðamálastjóri hefur boðað hagsmunaaðila í ferðaþjónustu, bæði landeigendur, lögreglu, almannavarnir og fleiri, til samráðs í næstu viku til að ræða öryggismál í kjölfar banaslyss við Glym í Hvalfirði í vikunni. Arnar Björnsson ræddi við hann. Guðmundur Ingi Ásmundsson, forstjóri Landsnets, telur að um fimm milljarðar króna hafi tapast í þjóðhagslegu samhengi eftir skerðingu á raforku síðasta vetur vegna takmarkana á byggðalínu. Uppbyggingaráform séu þar af leiðandi gríðarlega mikilvæg. Sunna Karen Sigurþórsdóttir talaði við hann. Aldrei hafa fleiri bækur orðið fyrir barðinu á ritskoðunartilburðum í Bandaríkjunum. Athyglin beinist einkum að barnabókum -- þar sem vegast á tjáningarfrelsi og ásakanir um pólitíska innrætingu.Alexander Kristjánsson tók saman. Fresta hefur orðið fyrstu opinberu heimsókn Karls Bretakonungs og Kamillu drottningar til útlanda, það er Frakklands, um óákveðinn tíma. Slæmt ástand er í landinu vegna mótmælaaðgerða að undanförnu. Yfir milljón landsmanna andæfði því í gær að Frakklandsfo

Spegillinn föstudaginn 24. Mars 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Lögreglan á höfuðborgarsvæðinu hefur til skoðunar ásakanir á hendur yfirlögregluþjóni hjá embættinu um kynferðislega áreitni. Maðurinn hefur lengi starfað sem lögreglumaður, meðal annars í kynferðisbrotadeild. Litlar upplýsingar fengust um málið hjá lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu en heimildir fréttastofu herma að kvartanir hafi borist eftir viðburð hjá starfsfólki lögreglunnar. Margrét Kristín Pálsdóttir, staðgengill Höllu Bergþóru Björnsdóttur lögreglustjóra, segir í skriflegu svari til fréttastofu að embættið tjái sig ekki um málefni einstaka starfsmanna. Hins vegar sé málum af þessu tagi alltaf tekið alvarlega. Sunna Karen Sigurþórsdóttir sagði frá. Allt tiltækt lið slökkviliðsins á höfuðborgarsvæðinu var kallað út að nýbyggingu við Ásabraut í Garðabæ á fimmta tímanum í dag. Nokkrir iðnaðarmenn voru að störfum inni í byggingunni þegar eldur kom upp en þeir komust alllir út af sjálfsdáðum - og ómeiddir. Gaskútar voru á þaki hússins og vitað er til þess að að minnsta kosti tveir hafi sprungið. Guðmundur Guðjónsson, varðstjóri hjá slökkviliðinu á höfuðborgarsvæðinu, var með fyrstu mönnum á vettvang. Hann segir að mikil hætta hafi verið á ferðum en slökkvistarf er nú á lokametrunum. Þórir Ingi Þorsteinsson býr í grennd við húsið og náði myndbandi af því þegar einn af gaskútunum sprakk. Þórdís Arnljótsdóttir ræddi við hann og Guðmund varðstjóra. Arnar Már Ólafsson ferðamálastjóri hefur boðað hagsmunaaðila í ferðaþjónustu, bæði landeigendur, lögreglu, almannavarnir og fleiri, til samráðs í næstu viku til að ræða öryggismál í kjölfar banaslyss við Glym í Hvalfirði í vikunni. Arnar Björnsson ræddi við hann. Guðmundur Ingi Ásmundsson, forstjóri Landsnets, telur að um fimm milljarðar króna hafi tapast í þjóðhagslegu samhengi eftir skerðingu á raforku síðasta vetur vegna takmarkana á byggðalínu. Uppbyggingaráform séu þar af leiðandi gríðarlega mikilvæg. Sunna Karen Sigurþórsdóttir talaði við hann. Aldrei hafa fleiri bækur orðið fyrir barðinu á ritskoðunartilburðum í Bandaríkjunum. Athyglin beinist einkum að barnabókum -- þar sem vegast á tjáningarfrelsi og ásakanir um pólitíska innrætingu.Alexander Kristjánsson tók saman. Fresta hefur orðið fyrstu opinberu heimsókn Karls Bretakonungs og Kamillu drottningar til útlanda, það er Frakklands, um óákveðinn tíma. Slæmt ástand er í landinu vegna mótmælaaðgerða að undanförnu. Yfir milljón landsmanna andæfði því í gær að Frakklandsfo

Spegillinn, 23. mars 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir. Sina brann á nærri 100 hekturum suður af Straumsvík í dag. Útihús og bíll urðu eldinum að bráð, slökkvilið er enn að störfum. Kristín Sigurðardóttir sagði frá og talaði við Finn Hilmarsson varðstjóra hjá Slökkviliði höfuðborgarsvæðisins. Björgunarsveitarmenn hafa lengi óttast að illa gæti farið við fossinn Glym í Hvalfirði þar sem banaslys varð í gær. Þeir vilja sjá bættar gönguleiðir. Alma Ómarsdóttir talaði við Sigurð Axel Axelsson formann Björgunarfélags Akraness. Bjarni Benediktsson, fjármálaráðherra segir að ekki verði ráðist í skattkerfisbreytingar sem bitni á launafólki í fjármálaáætlun næstu fjögurra ára sem kynnt verður í næstu viku. Talið er að megináhersla verði lögð á hvernig draga megi úr verðbólgunni. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir segir frá. Almannavarnir afléttu óvissustigi vegna COVID í dag. Sjúkdómurinn sjálfur er þó hvergi á förum. Róbert Jóhannsson tók saman. Íslenska hugvitsfyrirtækið Oculis var skráð í bandarísku kauphöllina í gær. Valur Grettisson talaði við Einar Stefánsson, augnlækni annan stofnanda Oculis. ---------------- Lögregla hefur ekki staðfest að gengjastríð sé farið af stað en talar um að andrúmsloftið hafi breyst, síðast í gær voru menn handteknir í miðbæ Reykjavíkur eftir átök þar sem vopn komu við sögu. Helgi Gunnlaugsson, afbrotafræðingur og prófessor við Háskóla Íslands segir vopnaburðinn og beitinguna endurspegla að svo virðist sem sumir yngri karlar telji réttlætanlegt að beita ofbeldi, bera og jafnvel grípa til vopna til að mæta ögrun eða leysa úr ágreiningi. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hann. Talið er að allt að hálf milljón Ísraelsmanna hafi tekið þátt í mótmælaaðgerðum í dag gegn áformum stjórnvalda um að draga úr völdum dómstóla landsins. Mótmælin hafa staðið linnulítið síðastliðnar ellefu vikur. Ásgeir Tómasson tók saman og heyrist í Amir Ohana þingforseta, Iris Cohen-Aida og Galia Aloni. Ákvörðun Ellýjar Guðmundsdóttur, fyrrverandi borgarritara, að greina árið 2017 á opinskáan hátt frá reynslu sinni af alzheimer-sjúkdómnum vakti mikla athygli og breytti lífi Ellýjar og eiginmanns hennar, Magnúsar Karls Magnússonar læknis. Magnús á undanförnum árum verið virkur í starfi Alzheimersamtakanna - hann var nýlega tilnefndur sem fulltrúi Íslands í vinnuhóp á vegum evrópsku alzheimersamtakanna, Björn Malmquist ræddi við Magnús í Brüssel.

Spegillinn, 23. mars 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir. Sina brann á nærri 100 hekturum suður af Straumsvík í dag. Útihús og bíll urðu eldinum að bráð, slökkvilið er enn að störfum. Kristín Sigurðardóttir sagði frá og talaði við Finn Hilmarsson varðstjóra hjá Slökkviliði höfuðborgarsvæðisins. Björgunarsveitarmenn hafa lengi óttast að illa gæti farið við fossinn Glym í Hvalfirði þar sem banaslys varð í gær. Þeir vilja sjá bættar gönguleiðir. Alma Ómarsdóttir talaði við Sigurð Axel Axelsson formann Björgunarfélags Akraness. Bjarni Benediktsson, fjármálaráðherra segir að ekki verði ráðist í skattkerfisbreytingar sem bitni á launafólki í fjármálaáætlun næstu fjögurra ára sem kynnt verður í næstu viku. Talið er að megináhersla verði lögð á hvernig draga megi úr verðbólgunni. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir segir frá. Almannavarnir afléttu óvissustigi vegna COVID í dag. Sjúkdómurinn sjálfur er þó hvergi á förum. Róbert Jóhannsson tók saman. Íslenska hugvitsfyrirtækið Oculis var skráð í bandarísku kauphöllina í gær. Valur Grettisson talaði við Einar Stefánsson, augnlækni annan stofnanda Oculis. ---------------- Lögregla hefur ekki staðfest að gengjastríð sé farið af stað en talar um að andrúmsloftið hafi breyst, síðast í gær voru menn handteknir í miðbæ Reykjavíkur eftir átök þar sem vopn komu við sögu. Helgi Gunnlaugsson, afbrotafræðingur og prófessor við Háskóla Íslands segir vopnaburðinn og beitinguna endurspegla að svo virðist sem sumir yngri karlar telji réttlætanlegt að beita ofbeldi, bera og jafnvel grípa til vopna til að mæta ögrun eða leysa úr ágreiningi. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hann. Talið er að allt að hálf milljón Ísraelsmanna hafi tekið þátt í mótmælaaðgerðum í dag gegn áformum stjórnvalda um að draga úr völdum dómstóla landsins. Mótmælin hafa staðið linnulítið síðastliðnar ellefu vikur. Ásgeir Tómasson tók saman og heyrist í Amir Ohana þingforseta, Iris Cohen-Aida og Galia Aloni. Ákvörðun Ellýjar Guðmundsdóttur, fyrrverandi borgarritara, að greina árið 2017 á opinskáan hátt frá reynslu sinni af alzheimer-sjúkdómnum vakti mikla athygli og breytti lífi Ellýjar og eiginmanns hennar, Magnúsar Karls Magnússonar læknis. Magnús á undanförnum árum verið virkur í starfi Alzheimersamtakanna - hann var nýlega tilnefndur sem fulltrúi Íslands í vinnuhóp á vegum evrópsku alzheimersamtakanna, Björn Malmquist ræddi við Magnús í Brüssel.

Stýrivaxtahækkun Seðlabankans var harðlega gagnrýnd á Alþingi í dag. Ríkisstjórnin þurfi að bregðast við. Umboðsmaður skuldara telur blikur á lofti og ástæða sé til að hafa áhyggjur af þeim sem skulda mikið. Boris Johnson segir að það hefði verið ómögulegt að virða samkomutakmarkanir í Downingstræti 10 vegna þrengsla. Hann kveðst hafa sagt þinginu satt og rétt frá - eftir því sem hann vissi á sínum tíma. Oddviti Vinstri grænna í Hafnarfirði segir fullt tilefni til að krefjast íbúakosningar vegna hugmynda um förgun koldíoxíðs í Hafnarfirði. Félags- og vinnumarkaðsráðherra segir aðgengi fatlaðs fólks að stafrænum lausnum vera ábótavant. Ráðherrar á Norðurlöndunum undirrituðu í dag yfirlýsingu um að bæta þar úr. Þjóðaröryggi snýst um fleira en varnir og varnarmál, þó að þau séu vissulega áleitin þegar barist er í Evrópu. Þjóðaröryggi snýst líka um samfélag, efnahag, umhverfi og stjórnmál segir prófessor í alþjóðasamskiptum . ----- Þjóðaröryggi felur í sér miklu meira en varnir lands þó að umræða um þær sé orðin áleitnari nú en hún hefur verið um langa hríð segir Silja Bára Ómarsdóttir, prófessor í alþjóðasamskiptum við Háskóla Íslands. Hún var þátttakandi á ráðstefnu Alþjóðamálastofnunar Háskóla Íslands í dag þar sem varpað var fram þeirri spurningu hvernig nýta megi alþjóðasamstarf til að tryggja öryggi þjóðar á breyttum tímum. Forsætis- og utanríkisráðherra ávörpuðu gesti í upphafi og nýleg heimsókn þeirra beggja til Úkraínu var þeim hugleikin. Utanríkisráðherra ræddi þar um hvað og hvernig Ísland gæti beitt sér þrátt fyrir og í krafti smæðar sinnar. Mikilvægt væri fyrir herlausa þjóð að verða verðugur þátttakandi á alþjóðavettvangi. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Silju Báru Ómarsdóttur prófessor í alþjóðasamskiptum. Í gær var tilkynnt að loka eigi Ungmennabúðum Ungmennafélags Íslands á Laugarvatni. Ástæðan er sú að mygla greindist í húsnæðinu sem búðirnar hafa til umráða, gamli Íþróttakennaraskólinn á Laugarvatni. Dvöl í búðunum er oft mikið ævintýri fyrir börn í 9. bekk. Vikudvöl úti í sveit utan skarkala hversdagsins. Markmið með dvölinni er að styrkja félagsfærni ungmenna, efla vitund þeirra fyrir umhverfi sínu og samfélagi ásamt mikilvægi þess að hafa heilbrigðan lífsstíl að leiðarljósi. Ásta Stefánsdóttir sveitarstjóri Bláskógabyggðar segir að framtíð hússins verði ákveðin á fundi sveitarstjórnar á mánudag. Framkvæmdir yrðu of dýrar og það sé í raun ekki hlutverk sveitarfélaga að eiga og reka húsnæði sem nýtist starfsemi þess ekki. Hún segir líklegt að húsið verði auglýst til sölu á næstunni, en

Stýrivaxtahækkun Seðlabankans var harðlega gagnrýnd á Alþingi í dag. Ríkisstjórnin þurfi að bregðast við. Umboðsmaður skuldara telur blikur á lofti og ástæða sé til að hafa áhyggjur af þeim sem skulda mikið. Boris Johnson segir að það hefði verið ómögulegt að virða samkomutakmarkanir í Downingstræti 10 vegna þrengsla. Hann kveðst hafa sagt þinginu satt og rétt frá - eftir því sem hann vissi á sínum tíma. Oddviti Vinstri grænna í Hafnarfirði segir fullt tilefni til að krefjast íbúakosningar vegna hugmynda um förgun koldíoxíðs í Hafnarfirði. Félags- og vinnumarkaðsráðherra segir aðgengi fatlaðs fólks að stafrænum lausnum vera ábótavant. Ráðherrar á Norðurlöndunum undirrituðu í dag yfirlýsingu um að bæta þar úr. Þjóðaröryggi snýst um fleira en varnir og varnarmál, þó að þau séu vissulega áleitin þegar barist er í Evrópu. Þjóðaröryggi snýst líka um samfélag, efnahag, umhverfi og stjórnmál segir prófessor í alþjóðasamskiptum . ----- Þjóðaröryggi felur í sér miklu meira en varnir lands þó að umræða um þær sé orðin áleitnari nú en hún hefur verið um langa hríð segir Silja Bára Ómarsdóttir, prófessor í alþjóðasamskiptum við Háskóla Íslands. Hún var þátttakandi á ráðstefnu Alþjóðamálastofnunar Háskóla Íslands í dag þar sem varpað var fram þeirri spurningu hvernig nýta megi alþjóðasamstarf til að tryggja öryggi þjóðar á breyttum tímum. Forsætis- og utanríkisráðherra ávörpuðu gesti í upphafi og nýleg heimsókn þeirra beggja til Úkraínu var þeim hugleikin. Utanríkisráðherra ræddi þar um hvað og hvernig Ísland gæti beitt sér þrátt fyrir og í krafti smæðar sinnar. Mikilvægt væri fyrir herlausa þjóð að verða verðugur þátttakandi á alþjóðavettvangi. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Silju Báru Ómarsdóttur prófessor í alþjóðasamskiptum. Í gær var tilkynnt að loka eigi Ungmennabúðum Ungmennafélags Íslands á Laugarvatni. Ástæðan er sú að mygla greindist í húsnæðinu sem búðirnar hafa til umráða, gamli Íþróttakennaraskólinn á Laugarvatni. Dvöl í búðunum er oft mikið ævintýri fyrir börn í 9. bekk. Vikudvöl úti í sveit utan skarkala hversdagsins. Markmið með dvölinni er að styrkja félagsfærni ungmenna, efla vitund þeirra fyrir umhverfi sínu og samfélagi ásamt mikilvægi þess að hafa heilbrigðan lífsstíl að leiðarljósi. Ásta Stefánsdóttir sveitarstjóri Bláskógabyggðar segir að framtíð hússins verði ákveðin á fundi sveitarstjórnar á mánudag. Framkvæmdir yrðu of dýrar og það sé í raun ekki hlutverk sveitarfélaga að eiga og reka húsnæði sem nýtist starfsemi þess ekki. Hún segir líklegt að húsið verði auglýst til sölu á næstunni, en

21 sakborningur í Bankastrætismálinu mætti fyrir dómara í dag í umfangsmestu þingfestingu sem sést hefur í héraðsdómi. Allir neituðu sök. Forsætisráðherra segir að stjórnvöld hafi ekki brugðist við af nægilegri festu í loftslagsmálum. Yfirmaður skrifstofu loftlagsþjónustu og aðlögunar segir nauðsynlegar mótvægisaðgerðir við loftslagsbreytingum ekki á færi einstaklinga, þær séu undir stjórnvöldum komnar. Menn verða að flýta sér hægt í orkuskiptum og taka tillit til fuglalífs þegar staðsetning vindorkugarða er ákveðin. Þetta segir fuglafræðingur hjá Náttúrufræðistofnun. Karlar voru í miklum meirihluta í valnefndum Eddunnar. Konur í kvikmyndum gagnrýna þetta harðlega og segja það ótrúlegt eftir allt sem á undan sé gengið. ----- Börnin okkar munu lifa í breyttum og heitari heimi en ákvarðanir okkar skipta sköpum um hve gjörbreyttur hann verður frá því sem við þekkjum. Heimsbyggðin hefur tvö ár til snúa hlýnun jarðar við áður en hún verður óstöðvandi og stjórnlaus. Milliríkjanefnd Sameinuðu þjóðanna birtir nákvæmar leiðbeiningar um hvernig hægt er að gera það í nýjustu skýrslu sinni sem kom út í gær. Gríðarmiklar kerfisbreytingar þarf til og þær eru ekki á færi einstaklinga. Hafdís Helga Helgadóttir ræðir við Önnu Huldu Ólafsdóttur,yfirmann skrifstofu loftlagsþjónustu og aðlögunar. Lögreglunni í Lundúnum eru ekki vandaðar kveðjurnar í nýrri skýrslu sem gefin var út í dag. Kynþáttafordómar eru alls ráðandi innan lögreglunnar og nauðgunarmál hafa fallið niður vegna innanhússklúðurs. Meðal annars var sett beikon í skó íslamsks lögreglumanns og kynlífstæki í kaffibolla kvenlögreglumanna. Lögreglustjórinn og stjórnvöld lofa umbótum. Bjarni Rúnarsson fjallar um málið Það er góðæri til sjávarins og fiskverð hátt á Íslandi sem i Noregi. En norskir útvegsmenn eru venjufremur svartsýnir á framtíðina. Með norska kvótakerfinu átti að sníða af gallana sem fylgja því íslenska. En núna sjá norskir útvegsmenn fram á að missa stóran hluta af kvótum sínum og fá þá í hendur stjórnmálamanna. Gísli Kristjánsson segir frá. Spegillinn 21. mars 2023. Umsjón:Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Jón Þór Helgason. Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

21 sakborningur í Bankastrætismálinu mætti fyrir dómara í dag í umfangsmestu þingfestingu sem sést hefur í héraðsdómi. Allir neituðu sök. Forsætisráðherra segir að stjórnvöld hafi ekki brugðist við af nægilegri festu í loftslagsmálum. Yfirmaður skrifstofu loftlagsþjónustu og aðlögunar segir nauðsynlegar mótvægisaðgerðir við loftslagsbreytingum ekki á færi einstaklinga, þær séu undir stjórnvöldum komnar. Menn verða að flýta sér hægt í orkuskiptum og taka tillit til fuglalífs þegar staðsetning vindorkugarða er ákveðin. Þetta segir fuglafræðingur hjá Náttúrufræðistofnun. Karlar voru í miklum meirihluta í valnefndum Eddunnar. Konur í kvikmyndum gagnrýna þetta harðlega og segja það ótrúlegt eftir allt sem á undan sé gengið. ----- Börnin okkar munu lifa í breyttum og heitari heimi en ákvarðanir okkar skipta sköpum um hve gjörbreyttur hann verður frá því sem við þekkjum. Heimsbyggðin hefur tvö ár til snúa hlýnun jarðar við áður en hún verður óstöðvandi og stjórnlaus. Milliríkjanefnd Sameinuðu þjóðanna birtir nákvæmar leiðbeiningar um hvernig hægt er að gera það í nýjustu skýrslu sinni sem kom út í gær. Gríðarmiklar kerfisbreytingar þarf til og þær eru ekki á færi einstaklinga. Hafdís Helga Helgadóttir ræðir við Önnu Huldu Ólafsdóttur,yfirmann skrifstofu loftlagsþjónustu og aðlögunar. Lögreglunni í Lundúnum eru ekki vandaðar kveðjurnar í nýrri skýrslu sem gefin var út í dag. Kynþáttafordómar eru alls ráðandi innan lögreglunnar og nauðgunarmál hafa fallið niður vegna innanhússklúðurs. Meðal annars var sett beikon í skó íslamsks lögreglumanns og kynlífstæki í kaffibolla kvenlögreglumanna. Lögreglustjórinn og stjórnvöld lofa umbótum. Bjarni Rúnarsson fjallar um málið Það er góðæri til sjávarins og fiskverð hátt á Íslandi sem i Noregi. En norskir útvegsmenn eru venjufremur svartsýnir á framtíðina. Með norska kvótakerfinu átti að sníða af gallana sem fylgja því íslenska. En núna sjá norskir útvegsmenn fram á að missa stóran hluta af kvótum sínum og fá þá í hendur stjórnmálamanna. Gísli Kristjánsson segir frá. Spegillinn 21. mars 2023. Umsjón:Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Jón Þór Helgason. Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

Umsjón: Hafdís Helga Helgadóttir Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Mikið af gögnum liggja fyrir varðandi handtökuskipun alþjóðasakamáladómstólsins gegn Vladimír Pútín. Mikil samstaða er meðal aðildarríkja dómstólsins að sögn Jóns Gunnarssonar dómsmálaráðherra. Róbert Jóhannsson tók saman. Forstjóri Landsvirkjunar segir að svo virðist sem sjálfstæður vilji stofnana geti komið í veg fyrir nauðsynlegar virkjanaframkvæmdir og málsmeðferartími sé of langur. Benedikt Sigurðsson tók saman og talaði við Hörð Arnarson. Rafiðnaðarsambandið og félag vélstjóra- og málmtæknimanna skrifuðu í dag undir kjarasamning. Enn á eftir að semja við nokkur orkufyrirtæki en lögmaður Samtaka atvinnulífsins er vongóður um að samningar verði undirritaðir á næstu vikum. Arnar Björnsson talaði við Guðmund Heiðar Guðmundsson og Kristján Þórð Snæbjarnarson. Vestmannaeyjabær skrifaði í dag undir samning um móttöku þrjátíu flóttamanna. Níu sveitarfélög hafa skuldbundið sig til að taka á móti samtals um þrjú þúsund flóttamönnum í samstarfi við stjórnvöld. Sunna Karen Sigurþórsdóttir talaði við Írisi Róbertsdóttur. Forstjóri Lyfjastofnunar segir stofnunina og yfirvöld vinna hörðum höndum að því að koma í veg fyrir að alvarlegur lyfjaskortur á við þann í vetur endurtaki sig. Viðvarandi og alvarlegur skortur hefur verið á sýklalyfjum um allan heim undanfarið og er Ísland þar ekki undanskilið. Kjörlyfið gegn streptókokkum var til að mynda ófáanlegt nær allan febrúar þrátt fyrir skæðar sýkingar. Hafdís Helga Helgadóttir talði við Rúnu Hauksdóttur Hvannberg, forstjóra Lyfjastofnunar Í dag eru tuttugu ár liðin frá því að Bandaríkjamenn og Bretar réðust inn í Írak. Þrjátíu ríki, þar á meðal Ísland, studdu innrásina. Markmiðið var að koma Saddam Hussein frá völdum í Írak. Hann og ríki hans byggju yfir gereyðingarvopnum og af þeim stafaði hætta. Forsendur innrásarinnar hafa alla tíð verið umdeildar og jafnvel taldar uppspuni. Eftir því sem tíminn líður verður ákvörðunin umdeildari. Bjarni Rúnarsson fór yfir málið og talaði við Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttur.

Umsjón: Hafdís Helga Helgadóttir Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Mikið af gögnum liggja fyrir varðandi handtökuskipun alþjóðasakamáladómstólsins gegn Vladimír Pútín. Mikil samstaða er meðal aðildarríkja dómstólsins að sögn Jóns Gunnarssonar dómsmálaráðherra. Róbert Jóhannsson tók saman. Forstjóri Landsvirkjunar segir að svo virðist sem sjálfstæður vilji stofnana geti komið í veg fyrir nauðsynlegar virkjanaframkvæmdir og málsmeðferartími sé of langur. Benedikt Sigurðsson tók saman og talaði við Hörð Arnarson. Rafiðnaðarsambandið og félag vélstjóra- og málmtæknimanna skrifuðu í dag undir kjarasamning. Enn á eftir að semja við nokkur orkufyrirtæki en lögmaður Samtaka atvinnulífsins er vongóður um að samningar verði undirritaðir á næstu vikum. Arnar Björnsson talaði við Guðmund Heiðar Guðmundsson og Kristján Þórð Snæbjarnarson. Vestmannaeyjabær skrifaði í dag undir samning um móttöku þrjátíu flóttamanna. Níu sveitarfélög hafa skuldbundið sig til að taka á móti samtals um þrjú þúsund flóttamönnum í samstarfi við stjórnvöld. Sunna Karen Sigurþórsdóttir talaði við Írisi Róbertsdóttur. Forstjóri Lyfjastofnunar segir stofnunina og yfirvöld vinna hörðum höndum að því að koma í veg fyrir að alvarlegur lyfjaskortur á við þann í vetur endurtaki sig. Viðvarandi og alvarlegur skortur hefur verið á sýklalyfjum um allan heim undanfarið og er Ísland þar ekki undanskilið. Kjörlyfið gegn streptókokkum var til að mynda ófáanlegt nær allan febrúar þrátt fyrir skæðar sýkingar. Hafdís Helga Helgadóttir talði við Rúnu Hauksdóttur Hvannberg, forstjóra Lyfjastofnunar Í dag eru tuttugu ár liðin frá því að Bandaríkjamenn og Bretar réðust inn í Írak. Þrjátíu ríki, þar á meðal Ísland, studdu innrásina. Markmiðið var að koma Saddam Hussein frá völdum í Írak. Hann og ríki hans byggju yfir gereyðingarvopnum og af þeim stafaði hætta. Forsendur innrásarinnar hafa alla tíð verið umdeildar og jafnvel taldar uppspuni. Eftir því sem tíminn líður verður ákvörðunin umdeildari. Bjarni Rúnarsson fór yfir málið og talaði við Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttur.

Spegillinn 17. Mars 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Alþjóðasakamáladómstóllinn í Haag gaf í dag út handtökuskipun gegn Vladimír Pútín Rússlandsforseta vegna stríðsglæpa í Úkraínu. Auk hans er þess krafist að Maria Alekseyevna Lvova-Belova verði handtekin, en hún er yfir skrifstofu réttinda barna sem er undir embætti forsetans. Bresk stjórnvöld fögnuðu handtökuskipuninni undir kvöld. Hið sama gerði utanríkismálastjóri Evrópusambandsins sem sagði að ákvörðun dómstólsins væri afar mikilvæg fyrir úkraínsku þjóðina og réttlæti í heiminum. Róbert Jóhannsson sagði frá. Hafnarfjörður stefnir á milljarða króna innviðauppbyggingu tengda verkefni Coda Terminal. Áætlað er að 600 störf skapist vegna framkvæmdanna. Allt í allt er áætlað að framkvæmdirnar muni kosta Hafnarfjörð hátt í níu milljarða króna. Langstærstur hluti þeirra snýr að nýrri stórskipahöfn sem verður reist við Ísal í Straumsvík. Markmiðið er að þjónusta sér-útbúin skip sem flytja koldíoxíð til landsins. Valur Grettisson og ræddi við Valdimar Víðisson, oddvita Framsóknarflokksins í Hafnarfirði. Landsfundur Vinstrihreyfingarinnar græns framboðs hófst í dag. Katrín Jakobsdóttir formaður setti fundinn. Hún sagði það forgangsverkefni að ná verðbólgu niður. Þá gaf hún í skyn að skattahækkanir væru á næsta leiti. Ríkisstjórnin myndi kynna fjármálaáætlun á næstu dögum. Hróp voru gerð að Katrínu meðan hún flutti setningarræðuna. Fundargestur sakaði hana meðal annars um að segja ósatt og vera í stríði við þjóðina. Hann var beðinn um að yfirgefa salinn. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Stjórnarandstæðingar á franska þinginu lögðu í dag fram vantrauststillögu gegn stjórn Emmanuels Macrons Frakklandsforseta vegna umdeildra breytinga á lífeyrislögum. Bertrand Pancher, leiðtogi hins svokallaða LIOT-hóps sem samanstendur af þingmönnum smáflokka og óháðra beggja vegna miðjunnar, segir tillöguna leiða til lausnar á þeirri djúpu pólitísku upplausn sem málið hafi valdið.Róbert Jóhannsson sagði frá. Það hefur staðið styrr um málefni Lindarhvols undanfarnar vikur og mánuði. Þrýst hefur verið á forseta Alþingis að gera upplýsingar um úttekt á starfsemi félagsins opinberar en hann hefur ekki orðið við því. Þingmenn stjórnarandstöðu segja þetta leyndarhyggju og að það sé eitthvað sem ekki þoli dagsljósið þar að finna. Bjarni Rúnarsson rifjaði atgurðaráðs undanfarinna mánaða. Framleiðsla kókaíns hefur náð áður óþekktum hæðum í heiminum. Þetta kemur fram í fyrstu skýrslu fíkniefna- og

Spegillinn 17. Mars 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Alþjóðasakamáladómstóllinn í Haag gaf í dag út handtökuskipun gegn Vladimír Pútín Rússlandsforseta vegna stríðsglæpa í Úkraínu. Auk hans er þess krafist að Maria Alekseyevna Lvova-Belova verði handtekin, en hún er yfir skrifstofu réttinda barna sem er undir embætti forsetans. Bresk stjórnvöld fögnuðu handtökuskipuninni undir kvöld. Hið sama gerði utanríkismálastjóri Evrópusambandsins sem sagði að ákvörðun dómstólsins væri afar mikilvæg fyrir úkraínsku þjóðina og réttlæti í heiminum. Róbert Jóhannsson sagði frá. Hafnarfjörður stefnir á milljarða króna innviðauppbyggingu tengda verkefni Coda Terminal. Áætlað er að 600 störf skapist vegna framkvæmdanna. Allt í allt er áætlað að framkvæmdirnar muni kosta Hafnarfjörð hátt í níu milljarða króna. Langstærstur hluti þeirra snýr að nýrri stórskipahöfn sem verður reist við Ísal í Straumsvík. Markmiðið er að þjónusta sér-útbúin skip sem flytja koldíoxíð til landsins. Valur Grettisson og ræddi við Valdimar Víðisson, oddvita Framsóknarflokksins í Hafnarfirði. Landsfundur Vinstrihreyfingarinnar græns framboðs hófst í dag. Katrín Jakobsdóttir formaður setti fundinn. Hún sagði það forgangsverkefni að ná verðbólgu niður. Þá gaf hún í skyn að skattahækkanir væru á næsta leiti. Ríkisstjórnin myndi kynna fjármálaáætlun á næstu dögum. Hróp voru gerð að Katrínu meðan hún flutti setningarræðuna. Fundargestur sakaði hana meðal annars um að segja ósatt og vera í stríði við þjóðina. Hann var beðinn um að yfirgefa salinn. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Stjórnarandstæðingar á franska þinginu lögðu í dag fram vantrauststillögu gegn stjórn Emmanuels Macrons Frakklandsforseta vegna umdeildra breytinga á lífeyrislögum. Bertrand Pancher, leiðtogi hins svokallaða LIOT-hóps sem samanstendur af þingmönnum smáflokka og óháðra beggja vegna miðjunnar, segir tillöguna leiða til lausnar á þeirri djúpu pólitísku upplausn sem málið hafi valdið.Róbert Jóhannsson sagði frá. Það hefur staðið styrr um málefni Lindarhvols undanfarnar vikur og mánuði. Þrýst hefur verið á forseta Alþingis að gera upplýsingar um úttekt á starfsemi félagsins opinberar en hann hefur ekki orðið við því. Þingmenn stjórnarandstöðu segja þetta leyndarhyggju og að það sé eitthvað sem ekki þoli dagsljósið þar að finna. Bjarni Rúnarsson rifjaði atgurðaráðs undanfarinna mánaða. Framleiðsla kókaíns hefur náð áður óþekktum hæðum í heiminum. Þetta kemur fram í fyrstu skýrslu fíkniefna- og

Umsjón: Hafdís Helga Helgadóttir Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Forsætisráðherra segir að niðurstaða umboðsmanns Alþingis um samráðsleysi við rafvopnavæðingu lögreglunnar hafi ekki áhrif á stöðu dómsmálaráðherra, en er enn þeirrar skoðunar að málið hefði átt að vera rætt í ríkisstjórn áður en það var lögfest. Alma Ómarsdóttir talaði við Katrínu Jakobsdóttur. Íslensk erfðagreining braut ekki persónuverndarlög í rannsókn á kórónuveirunni. Héraðsdómur gagnrýnir Persónuvernd fyrir að hafa ekki rannsakað málið nægilega. Kristín Sigurðardóttir sagði frá. Pólverjar verða fyrstir þjóða til að senda herþotur til Úkraínu. Framlagið kemur eftir að forseti Úkraínu óskaði eftir aukinni aðstoð frá Vesturlöndum. Hugrún Hannesdóttir Diego sagði frá. Héraðsdómur Reykjavíkur hafnaði í dag kröfu Örnu McClure, yfirlögfræðings Samherja, um að fella rannsókn á hendur henni niður. Sunna Karen Sigurþórsdóttir sagði frá. Virkjanastopp blasir við á Íslandi en sveitarfélög hafa eitt af öðru ákveðið að hætta skipulagsvinnu við nýjar virkjanir. Sveitarstjóri segir að ávinningurinn skili sér ekki til nærsamfélagsins. Alexander Kristjánsson sagði frá og talaði við Harald Þór Jónsson. Lengri umfjallanir: Ákvörðun Evrópusambandsins um að flytja málefni Evrópska efnahagssvæðisins til framkvæmdastjórnar ESB hefur haft jákvæðar afleiðingar, en felur einnig í sér áskoranir fyrir EFTA ríkin þrjú, Ísland, Noreg og Lichtenstein, sem eru hluti af innri markaði Evrópusambandsins. Þetta segir Árni Páll Árnason, stjórnarmaður í eftirlitsstofnun EFTA sem fylgist með framkvæmd samningsins um evrópska efnahagssvæðið. Björn Malmquist talaði við Árna Pál Árnason. Ísland sker sig úr þegar litið er til Norðurlanda í nýrri skýrslu OECD um áhrif heimsfaraldursins á vinnumarkað. Hér á landi varð krísan krappari og varði lengur. Atvinnuleysi jókst hraðar á Norðurlöndunum í heimsfaraldrinum en í flestum öðrum Evrópulöndum, sérstaklega á Íslandi. Í skýrslunni kemur fram að skellurinn var harðari og batatíminn lengri hér en hjá öðrum Norðurlöndum. Endurreisn efnahagsins á Norðurlöndum var hraðari en að meðaltali í OECD-löndum að Íslandi undanskildu. Huginn Freyr Þorsteinsson, stjórnarformaður Vinnumálastofnunar segir umfang ferðaiðnaðarins vera aðalástæðu þess. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við hann. Lagt er til í nýrri skýrslu sem unnin var fyrir matvælaráðuneytið, að ríkið greiði árlega hálfan milljarð króna til að styrkja kornrækt á Íslandi. Einnig á að kanna fýsileika þess að koma á fót kornsamlagi, sem kaupir og selur korn frá bændum, og á mark

Umsjón: Hafdís Helga Helgadóttir Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Forsætisráðherra segir að niðurstaða umboðsmanns Alþingis um samráðsleysi við rafvopnavæðingu lögreglunnar hafi ekki áhrif á stöðu dómsmálaráðherra, en er enn þeirrar skoðunar að málið hefði átt að vera rætt í ríkisstjórn áður en það var lögfest. Alma Ómarsdóttir talaði við Katrínu Jakobsdóttur. Íslensk erfðagreining braut ekki persónuverndarlög í rannsókn á kórónuveirunni. Héraðsdómur gagnrýnir Persónuvernd fyrir að hafa ekki rannsakað málið nægilega. Kristín Sigurðardóttir sagði frá. Pólverjar verða fyrstir þjóða til að senda herþotur til Úkraínu. Framlagið kemur eftir að forseti Úkraínu óskaði eftir aukinni aðstoð frá Vesturlöndum. Hugrún Hannesdóttir Diego sagði frá. Héraðsdómur Reykjavíkur hafnaði í dag kröfu Örnu McClure, yfirlögfræðings Samherja, um að fella rannsókn á hendur henni niður. Sunna Karen Sigurþórsdóttir sagði frá. Virkjanastopp blasir við á Íslandi en sveitarfélög hafa eitt af öðru ákveðið að hætta skipulagsvinnu við nýjar virkjanir. Sveitarstjóri segir að ávinningurinn skili sér ekki til nærsamfélagsins. Alexander Kristjánsson sagði frá og talaði við Harald Þór Jónsson. Lengri umfjallanir: Ákvörðun Evrópusambandsins um að flytja málefni Evrópska efnahagssvæðisins til framkvæmdastjórnar ESB hefur haft jákvæðar afleiðingar, en felur einnig í sér áskoranir fyrir EFTA ríkin þrjú, Ísland, Noreg og Lichtenstein, sem eru hluti af innri markaði Evrópusambandsins. Þetta segir Árni Páll Árnason, stjórnarmaður í eftirlitsstofnun EFTA sem fylgist með framkvæmd samningsins um evrópska efnahagssvæðið. Björn Malmquist talaði við Árna Pál Árnason. Ísland sker sig úr þegar litið er til Norðurlanda í nýrri skýrslu OECD um áhrif heimsfaraldursins á vinnumarkað. Hér á landi varð krísan krappari og varði lengur. Atvinnuleysi jókst hraðar á Norðurlöndunum í heimsfaraldrinum en í flestum öðrum Evrópulöndum, sérstaklega á Íslandi. Í skýrslunni kemur fram að skellurinn var harðari og batatíminn lengri hér en hjá öðrum Norðurlöndum. Endurreisn efnahagsins á Norðurlöndum var hraðari en að meðaltali í OECD-löndum að Íslandi undanskildu. Huginn Freyr Þorsteinsson, stjórnarformaður Vinnumálastofnunar segir umfang ferðaiðnaðarins vera aðalástæðu þess. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við hann. Lagt er til í nýrri skýrslu sem unnin var fyrir matvælaráðuneytið, að ríkið greiði árlega hálfan milljarð króna til að styrkja kornrækt á Íslandi. Einnig á að kanna fýsileika þess að koma á fót kornsamlagi, sem kaupir og selur korn frá bændum, og á mark

Dómsmálaráðherra segir álit umboðsmanns Alþingis um rafbyssuvæðingu lögreglunnar ekki hafa áhrif á stöðu sína sem ráðherra. Hann er ósammála álitinu um að bera hefði þurft málið undir ríkisstjórn. Embætti landlæknis hefur svipt sálfræðing starfsleyfi eftir að hann gerðist sekur um alvarleg brot í starfi. Hann er meðal annars sagður hafa gert ADHD-greiningar sem hvergi fengust viðurkenndar. Ragnar Þór Ingólfsson var í dag endurkjörinn formaður VR. Hann segist vilja mæta kröfum um breytingar innan félagsins. Foreldrar með fötlun mæta fordómum og fá ekki nægan stuðning. Þetta segir sérfræðingur Þroskahjálpar. Ríkari kröfur séu gerðar til uppeldis hjá þeim en öðru fólki. Íslensku barnabókmenntaverðlaunin verða ekki veitt í ár þar sem ekkert handritanna sem bárust þykir nógu gott. Starfandi formaður Rithöfundasambandsins segir lítið upp úr skrifunum að hafa. ------ Foreldrar með fötlun mæta miklum fordómum í samfélaginu og fá ekki nægan stuðning. Dæmi eru um að konum með þroskaskerðingu séu gefnir hormónar án þeirra vitundar til að koma í veg fyrir þungun. Í Kveik í gær var rætt við ungan mann sem ólst upp hjá seinfærum foreldrum. Þau mættu miklum fordómum þegar von var á drengnum fyrir um 20 árum, fullyrt var að hann myndi erfa fötlun foreldra sinna og þau voru hvött til að gefa drenginn frá sér. Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir sérfræðingur hjá Þroskahjálp og doktorsnemi í þroskaþjálfafræði segir þessi viðhorf enn við lýði. Hún segir að ekki sé til nein sérstök tölfræði um fjölda seinfærra foreldra. Mörg dæmi séu um að seinfærir foreldrar séu hvött til að gefa frá sér börn sín. Rússar og Kínverjar fordæma þá ákvörðun Breta og Bandaríkjamanna að sjá Áströlum fyrir kjarnorkuknúnum kafbátum á næstu áratugum. Joe Biden Bandaríkjaforseti kynnti formlega samkomulag um samstarfið í San Diego í Kaliforníu. Viðstaddir voru forsætisráðherrar Ástralíu og Bretlands, þeir Anthony Albanese og Rishi Sunak. Biden sagði að til samstarfsins væri stofnað til að tryggja frelsi, velmegun og öryggi ríkja á Asíu-Kyrrahafssvæðinu með tækifærum fyrir alla. Á sama tíma og stefnt er að orkuskiptum þá lækkar lítið í stórum olíutunnum landsins. Olíuinnflutningur virðist ekki vera að minnka, þvert á móti. Kallað hefur verið eftir aukinni raforkuframleiðslu og að lagarammi verði gerður skýr um raforkuframleiðslu, og þá sér í lagi vindorkuna sem aukinn áhugi er fyrir. Stjórnmálamenn hafa verið hvattir til aðgerða í raforkumálum, raforkukerfið sé orðið fullnýtt og virkja þurfi meira - allt til að orkuskipti séu ekki orðin tóm. Þetta k

Dómsmálaráðherra segir álit umboðsmanns Alþingis um rafbyssuvæðingu lögreglunnar ekki hafa áhrif á stöðu sína sem ráðherra. Hann er ósammála álitinu um að bera hefði þurft málið undir ríkisstjórn. Embætti landlæknis hefur svipt sálfræðing starfsleyfi eftir að hann gerðist sekur um alvarleg brot í starfi. Hann er meðal annars sagður hafa gert ADHD-greiningar sem hvergi fengust viðurkenndar. Ragnar Þór Ingólfsson var í dag endurkjörinn formaður VR. Hann segist vilja mæta kröfum um breytingar innan félagsins. Foreldrar með fötlun mæta fordómum og fá ekki nægan stuðning. Þetta segir sérfræðingur Þroskahjálpar. Ríkari kröfur séu gerðar til uppeldis hjá þeim en öðru fólki. Íslensku barnabókmenntaverðlaunin verða ekki veitt í ár þar sem ekkert handritanna sem bárust þykir nógu gott. Starfandi formaður Rithöfundasambandsins segir lítið upp úr skrifunum að hafa. ------ Foreldrar með fötlun mæta miklum fordómum í samfélaginu og fá ekki nægan stuðning. Dæmi eru um að konum með þroskaskerðingu séu gefnir hormónar án þeirra vitundar til að koma í veg fyrir þungun. Í Kveik í gær var rætt við ungan mann sem ólst upp hjá seinfærum foreldrum. Þau mættu miklum fordómum þegar von var á drengnum fyrir um 20 árum, fullyrt var að hann myndi erfa fötlun foreldra sinna og þau voru hvött til að gefa drenginn frá sér. Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir sérfræðingur hjá Þroskahjálp og doktorsnemi í þroskaþjálfafræði segir þessi viðhorf enn við lýði. Hún segir að ekki sé til nein sérstök tölfræði um fjölda seinfærra foreldra. Mörg dæmi séu um að seinfærir foreldrar séu hvött til að gefa frá sér börn sín. Rússar og Kínverjar fordæma þá ákvörðun Breta og Bandaríkjamanna að sjá Áströlum fyrir kjarnorkuknúnum kafbátum á næstu áratugum. Joe Biden Bandaríkjaforseti kynnti formlega samkomulag um samstarfið í San Diego í Kaliforníu. Viðstaddir voru forsætisráðherrar Ástralíu og Bretlands, þeir Anthony Albanese og Rishi Sunak. Biden sagði að til samstarfsins væri stofnað til að tryggja frelsi, velmegun og öryggi ríkja á Asíu-Kyrrahafssvæðinu með tækifærum fyrir alla. Á sama tíma og stefnt er að orkuskiptum þá lækkar lítið í stórum olíutunnum landsins. Olíuinnflutningur virðist ekki vera að minnka, þvert á móti. Kallað hefur verið eftir aukinni raforkuframleiðslu og að lagarammi verði gerður skýr um raforkuframleiðslu, og þá sér í lagi vindorkuna sem aukinn áhugi er fyrir. Stjórnmálamenn hafa verið hvattir til aðgerða í raforkumálum, raforkukerfið sé orðið fullnýtt og virkja þurfi meira - allt til að orkuskipti séu ekki orðin tóm. Þetta k

Friðarhugmyndir Úkraínumanna verða ræddar á leiðtogafundi í Reykjavík í maí. Það ræðst ekki fyrr en rétt fyrir fundinn hvort Volodomyr Zelensky verður viðstaddur í eigin persónu. Forsætisráðherra og utanríkisráðherra áttu fund með Volodmyr Zelensky og ráðamönnum í Kiev í dag. Ríkið og sveitarfélögin stefna að því að uppfæra samgöngusáttmála höfuðborgarsvæðisins. Sum verkefnin voru vanáætluð í upphafi en verðhækkanir hafa einnig sitt að segja. Andleg líðan ungmenna beið hnekki í kórónuveirufaraldrinum. Það getur mótað líðan fólks á fullorðinsárum. Þetta sýnir ný rannsókn Háskólans í Reykjavík. Verði full orkuskipti að veruleika margfaldast raforkunotkun. Stjórnvöld verða að sýna að þeim sé alvara með markmiðum sínum, segir deildarstjóri kerfisstýringar Rarik. Kostnaður vegna sjúkraflugs innanlands hefur tvöfaldast frá 2018. Hið sama má segja um sjúkraflug til útlanda. ----- Við fundum flest fyrir kórónuveirufaraldrinum, hvort sem við urðum veik, þekktum fólk sem veiktist eða fundum fyrir félagslegri einangrun eða leiða á meðan samfélagið var svo gott sem í skötulíki vikum og mánuðum saman. Unga fólkið fann ekki síst fyrir þessu, sem er á því æviskeiði að mótast, fullorðnast, mynda ævilanga vináttu, mennta sig og þroskast. Unglingsárin og framhaldsskólaárin eru í hugum margra hulin æskuljóma og fjöri. En það fór lítið fyrir því hjá árgöngum sem voru í námi á faraldursárunum. Ný rannsókn Háskólans í Reykjavík meðal 60 þúsund ungmenna á aldrinum 13 til 18 ára sýnir greinileg merki þess að andleg líðan ungmenna hefur versnað frá því að faraldurinn hófst, og áhrifin hafa verið langvarandi á þau síðan þá. Það gæti haft áhrif á andlega líðan þeirra á fullorðins aldri. Anna Lilja Þórisdóttir ræddi við Þórhildi Halldórsdóttur, barnasálfræðing og lektor við sálfræðideild Háskólans í Reykjavík. Raforkunotkun heimila kemur til með að margfaldast, verði full orkuskipti í samgöngum að veruleika. Kjartan Rolf Árnason, deildarstjóri kerfisstýringar hjá Rarik, segir mikilvægt að stjórnvöld sýni að þeim sé alvara með markmiðum sínum. Það þurfi að byggja upp hratt. Arnhildur Hálfdánardóttir ræðir við Kjartan. Norskur umhverfissinnum hefur ofboðið að stórir og dýrir rafbílar hafa verið seldir með miklum afslætti á opinberum gjöldum. Rafbílinn hefur orðið uppáhaldsfarartæki ríka fólksins í úthverfunum - og aukið á umferðarþungann. En nú hefur ríkisstjórnin skipt um akrein ? allar ívilnanir og afslættir á gjöldum eiga að hverfa í áföngum. Gísli Kristjánsson segir frá. Spegillinn 14. mars 2023. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæ

Friðarhugmyndir Úkraínumanna verða ræddar á leiðtogafundi í Reykjavík í maí. Það ræðst ekki fyrr en rétt fyrir fundinn hvort Volodomyr Zelensky verður viðstaddur í eigin persónu. Forsætisráðherra og utanríkisráðherra áttu fund með Volodmyr Zelensky og ráðamönnum í Kiev í dag. Ríkið og sveitarfélögin stefna að því að uppfæra samgöngusáttmála höfuðborgarsvæðisins. Sum verkefnin voru vanáætluð í upphafi en verðhækkanir hafa einnig sitt að segja. Andleg líðan ungmenna beið hnekki í kórónuveirufaraldrinum. Það getur mótað líðan fólks á fullorðinsárum. Þetta sýnir ný rannsókn Háskólans í Reykjavík. Verði full orkuskipti að veruleika margfaldast raforkunotkun. Stjórnvöld verða að sýna að þeim sé alvara með markmiðum sínum, segir deildarstjóri kerfisstýringar Rarik. Kostnaður vegna sjúkraflugs innanlands hefur tvöfaldast frá 2018. Hið sama má segja um sjúkraflug til útlanda. ----- Við fundum flest fyrir kórónuveirufaraldrinum, hvort sem við urðum veik, þekktum fólk sem veiktist eða fundum fyrir félagslegri einangrun eða leiða á meðan samfélagið var svo gott sem í skötulíki vikum og mánuðum saman. Unga fólkið fann ekki síst fyrir þessu, sem er á því æviskeiði að mótast, fullorðnast, mynda ævilanga vináttu, mennta sig og þroskast. Unglingsárin og framhaldsskólaárin eru í hugum margra hulin æskuljóma og fjöri. En það fór lítið fyrir því hjá árgöngum sem voru í námi á faraldursárunum. Ný rannsókn Háskólans í Reykjavík meðal 60 þúsund ungmenna á aldrinum 13 til 18 ára sýnir greinileg merki þess að andleg líðan ungmenna hefur versnað frá því að faraldurinn hófst, og áhrifin hafa verið langvarandi á þau síðan þá. Það gæti haft áhrif á andlega líðan þeirra á fullorðins aldri. Anna Lilja Þórisdóttir ræddi við Þórhildi Halldórsdóttur, barnasálfræðing og lektor við sálfræðideild Háskólans í Reykjavík. Raforkunotkun heimila kemur til með að margfaldast, verði full orkuskipti í samgöngum að veruleika. Kjartan Rolf Árnason, deildarstjóri kerfisstýringar hjá Rarik, segir mikilvægt að stjórnvöld sýni að þeim sé alvara með markmiðum sínum. Það þurfi að byggja upp hratt. Arnhildur Hálfdánardóttir ræðir við Kjartan. Norskur umhverfissinnum hefur ofboðið að stórir og dýrir rafbílar hafa verið seldir með miklum afslætti á opinberum gjöldum. Rafbílinn hefur orðið uppáhaldsfarartæki ríka fólksins í úthverfunum - og aukið á umferðarþungann. En nú hefur ríkisstjórnin skipt um akrein ? allar ívilnanir og afslættir á gjöldum eiga að hverfa í áföngum. Gísli Kristjánsson segir frá. Spegillinn 14. mars 2023. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæ

Formaður loftslagsráðs segir ekki nauðsynlegt að fórna hagvexti til að draga úr olíunotkun. Orkuskiptin þurfi að ganga hraðar. Ísland nær ekki markmiðum sínum í loftslagsmálum meðan innflutningur á olíu er eins mikil og raun ber vitni. Tölur Orkustofnunnar sýna að olíunotkun hefur aukist talsvert að undanförnu, en slær þó ekki met, eins og Samtök iðnaðarins halda fram. Joe Biden Bandaríkjaforseti segir innistæður almennings í SVB tryggðar. Fjárfestar njóti ekki sömu verndar - þannig virki kapítalisminn. Hrun banka í Bandaríkjunum á síðustu dögum má að hluta rekja til vaxtaáhættu, segir forseti viðskiptadeildar Háskólans í Reykjavík. Eignir sem taldar voru tryggar féllu í verði eftir að covid faraldrinum lauk og vextir hækkuðu. Óvissa sé um stöðu margra banka vestan hafs. Alþjóðadómstóll hyggst draga rússneska embættismenn fyrir dóm fyrir stríðsglæpi. Hann skilgreinir flutning úkraínskra barna til Rússlands sem þjóðarmorð. Fyrrverandi fréttarstjóri BBC segir yfirstjórnina hafa gert mistök með því að víkja Gary Lineker úr starfi. Hún vonar að breski miðillinn skríði upp úr þeirri holu sem hann hefur grafið sér. ---- Orkuskipti eru á fullri ferð. Eiga að vera það að minnsta kosti. En hagkerfið er komið á fulla ferð eftir að hafa hægt hressilega á sér á faraldursárunum. Og til að snúa hjólum, þarf oft á tíðum olíu, enn þá að minnsta kosti. Samkvæmt tölum frá Samtökum iðnaðarins er búist við því að met verði slegið í innflutningi á olíu hingað til lands á þessu ári. Það met er síðan 2018. Þetta rímar ekkert sérstaklega vel við markmið stjórnvalda í loftslagsmálum. Spá Orkustofnunnar gerir ráð fyrir að hlutdeild jarðefnaeldsneytis minnki á næstu árum og aðrir kostir komi í staðinn. Þar á meðal rafmagn, en eins og kom fram á ársfundi Landsvirkjunar í seinustu viku og hefur verið vitað, þá er raforkukerfið fullnýtt og ekki liggur fyrir hvort og hvenær verður virkjað meira á næstunni, þar sem sveitarfélög segjast ætla að standa á skipulagsbremsunni þar til lög verða gerð skýrari og meira sitji eftir hjá þeim en raun ber vitni. Orkan sé öll flutt í burtu og það sé ekki endilega sú draumsýn sem það kann að virðast að hafa orkuvinnslu í bakgarðinum hjá sér. Bjarni Rúnarsson ræðir við Jón Ásgeir Haukdal Þorvaldsson verkefnisstjóra hjá Orkustofnun á sviði orkuskipta. Filippo Grandi, yfirmaður Flóttamannastofnunar Sameinuðu þjóðanna, segist vera sleginn yfir ástandinu í héruðunum í Tyrklandi og Sýrlandi, þar sem jarðskjálfti af stærðinni 7,8 reið yfir sjötta febrúar. Grandi er nýkominn úr fimm daga kynnisferð um skjálfta

Formaður loftslagsráðs segir ekki nauðsynlegt að fórna hagvexti til að draga úr olíunotkun. Orkuskiptin þurfi að ganga hraðar. Ísland nær ekki markmiðum sínum í loftslagsmálum meðan innflutningur á olíu er eins mikil og raun ber vitni. Tölur Orkustofnunnar sýna að olíunotkun hefur aukist talsvert að undanförnu, en slær þó ekki met, eins og Samtök iðnaðarins halda fram. Joe Biden Bandaríkjaforseti segir innistæður almennings í SVB tryggðar. Fjárfestar njóti ekki sömu verndar - þannig virki kapítalisminn. Hrun banka í Bandaríkjunum á síðustu dögum má að hluta rekja til vaxtaáhættu, segir forseti viðskiptadeildar Háskólans í Reykjavík. Eignir sem taldar voru tryggar féllu í verði eftir að covid faraldrinum lauk og vextir hækkuðu. Óvissa sé um stöðu margra banka vestan hafs. Alþjóðadómstóll hyggst draga rússneska embættismenn fyrir dóm fyrir stríðsglæpi. Hann skilgreinir flutning úkraínskra barna til Rússlands sem þjóðarmorð. Fyrrverandi fréttarstjóri BBC segir yfirstjórnina hafa gert mistök með því að víkja Gary Lineker úr starfi. Hún vonar að breski miðillinn skríði upp úr þeirri holu sem hann hefur grafið sér. ---- Orkuskipti eru á fullri ferð. Eiga að vera það að minnsta kosti. En hagkerfið er komið á fulla ferð eftir að hafa hægt hressilega á sér á faraldursárunum. Og til að snúa hjólum, þarf oft á tíðum olíu, enn þá að minnsta kosti. Samkvæmt tölum frá Samtökum iðnaðarins er búist við því að met verði slegið í innflutningi á olíu hingað til lands á þessu ári. Það met er síðan 2018. Þetta rímar ekkert sérstaklega vel við markmið stjórnvalda í loftslagsmálum. Spá Orkustofnunnar gerir ráð fyrir að hlutdeild jarðefnaeldsneytis minnki á næstu árum og aðrir kostir komi í staðinn. Þar á meðal rafmagn, en eins og kom fram á ársfundi Landsvirkjunar í seinustu viku og hefur verið vitað, þá er raforkukerfið fullnýtt og ekki liggur fyrir hvort og hvenær verður virkjað meira á næstunni, þar sem sveitarfélög segjast ætla að standa á skipulagsbremsunni þar til lög verða gerð skýrari og meira sitji eftir hjá þeim en raun ber vitni. Orkan sé öll flutt í burtu og það sé ekki endilega sú draumsýn sem það kann að virðast að hafa orkuvinnslu í bakgarðinum hjá sér. Bjarni Rúnarsson ræðir við Jón Ásgeir Haukdal Þorvaldsson verkefnisstjóra hjá Orkustofnun á sviði orkuskipta. Filippo Grandi, yfirmaður Flóttamannastofnunar Sameinuðu þjóðanna, segist vera sleginn yfir ástandinu í héruðunum í Tyrklandi og Sýrlandi, þar sem jarðskjálfti af stærðinni 7,8 reið yfir sjötta febrúar. Grandi er nýkominn úr fimm daga kynnisferð um skjálfta

Spegillinn 10. mars 2023 Umsjónarmaður: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Öll félög innan Sjómannasambands Íslands að skipstjórnarmönnum undanskildum felldu nýgerðan kjarasamning. Kjörsókn var fjörutíu og átta prósent. Af þeim kusu tæp þrjátíu og tvö prósent með nýjum kjarasamningi en sextíu og sjö prósent á móti. Um eitt prósent tók ekki afstöðu. Vonbrigði, segir, Valmundur Valmundsson, formaður sambandsins, í viðtali við Gunnhildi Kjerúlf Birgisdóttur. Landsréttur klofnaði í afstöðu sinni til þess hvort vísa ætti ákæru í hryðjuverkamálinu svokallaða frá dómi. Meirihlutinn staðfesti frávísun Héraðsdóms Reykjavíkur en einn dómari taldi ákæruna nógu skýra til að hún mætti standa. Brynjólfur Þór Guðmundsson sagði frá. Rússnesk stjórnvöld saka erlend ríki um að ýta undir mótmæli í Georgíu og líkja þeim við tilraun til valdaráns. Tugir þúsunda Georgíumanna hafa dögum saman mótmælt umdeildu frumvarpi um hert eftlirlit með fjölmiðlum og félagasamtökum, sem gæti sett aðildarumsókn Georgíu að Evrópusambandinu í hættu. Pétur Magnússon sagði frá. Ljósmæðrafélag Íslands óskar eftir ýmsum nauðsynjum fyrir nýfædd börn kvenna á flótta. Unnur Berglind Friðriksdóttir, formaður félagsins, segir að þörfin sé mikil. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir ræddi við hana. Ólga er innan Nýja borgaraflokksins í Danmörku. Þegar Lars Boje Mathiesen fór í háttinn í gær var hann formaður flokksins, en þegar hann vaknaði við símann í morgun var búið að steypa honum af stóli og reka hann úr flokknum. Mathiesen sat aðeins rúman mánuð í formannssætinu. Róbert Jóhannsson tók saman. Viggó Kristjánsson landsliðsmaður í handbolta segir leikmenn Íslands staðráðna í að sýna hvað í þeim býr gegn Tékkum í Laugardalshöll á sunnudag, í undankeppni EM, eftir fimm marka tap fyrir þeim ytra í fyrrakvöld, 22-17. Liðið var harðlega gagnrýnt eftir þann leik. Þjóðverjum, og sér í lagi íbúum Hamborgar, er brugðið eftir fjöldamorð í samkomuhúsi Votta Jehóva í borginni í gærkvöld. Ódæðismaður varð sjö að bana, þar á meðal ófæddu barni, og svipti sig lífi þegar lögregla braut sér leið inn í húsið. Ásgeir Tómasson tók saman. Það hefur löngum verið sagt um Þjóðverja að þeir elski bílana sína - og það kom berlega í ljós í síðustu viku, þegar þýsk stjórnvöld stöðvuðu nýja lagasetningu Evrópusambandsins sem gengur út á að banna sölu bíla sem ganga fyrir bensíni og dísil. Það bann á að taka gildi árið 2035 og er hluti af langtímaáætlun um að draga verulega úr losun gróðurhúsalofttegunda á næstu árum og áratugu

Spegillinn 10. mars 2023 Umsjónarmaður: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Öll félög innan Sjómannasambands Íslands að skipstjórnarmönnum undanskildum felldu nýgerðan kjarasamning. Kjörsókn var fjörutíu og átta prósent. Af þeim kusu tæp þrjátíu og tvö prósent með nýjum kjarasamningi en sextíu og sjö prósent á móti. Um eitt prósent tók ekki afstöðu. Vonbrigði, segir, Valmundur Valmundsson, formaður sambandsins, í viðtali við Gunnhildi Kjerúlf Birgisdóttur. Landsréttur klofnaði í afstöðu sinni til þess hvort vísa ætti ákæru í hryðjuverkamálinu svokallaða frá dómi. Meirihlutinn staðfesti frávísun Héraðsdóms Reykjavíkur en einn dómari taldi ákæruna nógu skýra til að hún mætti standa. Brynjólfur Þór Guðmundsson sagði frá. Rússnesk stjórnvöld saka erlend ríki um að ýta undir mótmæli í Georgíu og líkja þeim við tilraun til valdaráns. Tugir þúsunda Georgíumanna hafa dögum saman mótmælt umdeildu frumvarpi um hert eftlirlit með fjölmiðlum og félagasamtökum, sem gæti sett aðildarumsókn Georgíu að Evrópusambandinu í hættu. Pétur Magnússon sagði frá. Ljósmæðrafélag Íslands óskar eftir ýmsum nauðsynjum fyrir nýfædd börn kvenna á flótta. Unnur Berglind Friðriksdóttir, formaður félagsins, segir að þörfin sé mikil. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir ræddi við hana. Ólga er innan Nýja borgaraflokksins í Danmörku. Þegar Lars Boje Mathiesen fór í háttinn í gær var hann formaður flokksins, en þegar hann vaknaði við símann í morgun var búið að steypa honum af stóli og reka hann úr flokknum. Mathiesen sat aðeins rúman mánuð í formannssætinu. Róbert Jóhannsson tók saman. Viggó Kristjánsson landsliðsmaður í handbolta segir leikmenn Íslands staðráðna í að sýna hvað í þeim býr gegn Tékkum í Laugardalshöll á sunnudag, í undankeppni EM, eftir fimm marka tap fyrir þeim ytra í fyrrakvöld, 22-17. Liðið var harðlega gagnrýnt eftir þann leik. Þjóðverjum, og sér í lagi íbúum Hamborgar, er brugðið eftir fjöldamorð í samkomuhúsi Votta Jehóva í borginni í gærkvöld. Ódæðismaður varð sjö að bana, þar á meðal ófæddu barni, og svipti sig lífi þegar lögregla braut sér leið inn í húsið. Ásgeir Tómasson tók saman. Það hefur löngum verið sagt um Þjóðverja að þeir elski bílana sína - og það kom berlega í ljós í síðustu viku, þegar þýsk stjórnvöld stöðvuðu nýja lagasetningu Evrópusambandsins sem gengur út á að banna sölu bíla sem ganga fyrir bensíni og dísil. Það bann á að taka gildi árið 2035 og er hluti af langtímaáætlun um að draga verulega úr losun gróðurhúsalofttegunda á næstu árum og áratugu

Umsjón: Hafdís Helga Helgadóttir Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magússon Rússlandsher drap minnst níu óbreytta borgara í Úkraínu í morgun, í mestu loftárásum í margar vikur. Íslendingur í Kyiv vaknaði við sprengjugný. Eftir nokkurra ára ferðabann hafa kínversk stjórnvöld ákveðið að leyfa aftur sölu á pakkaferðum til fjörutíu landa, þar á meðal Íslands. Fyrir heimsfaraldur voru Kínverjar fjórði fjölmennasti hópur ferðamanna hér á Íslandi. Skráðum kynsegin einstaklingum fjölgaði um sjötíu og fimm prósent í Reykjavík árið 2022. Þetta kemur fram í nýjum tölum frá Reykjavíkurborg sem sýna einnig fram á margfalda fjölgun innflytjenda í borginni frá því á tíunda áratugnum. Stöðug mótmæli eru í Ísrael vegna fyrirhugaðra breytinga á lögum um hæstarétt. Á sama tíma aukast viðsjár milli Ísraelsmanna og Palestínumanna. Búast má við óvenju köldu veðri næstu tíu daga, hiti verður vel undir meðalhita marsmánaðar. Uppsetningu Íslensku óperunnar á verkinu Madama Butterfly er sögð rasísk í garð fólks af asískum uppruna. Boðað hefur verið til mótmæla við Hörpu á laugardag. Óvissutímar í Evrópu hrista í mörgum grunnstoðum heimsálfunnar og er Evrópuráðið þar hvergi undanskilið. Ráðið var stofnað fyrir rúmum sjötíu árum síðan og nú eiga 46 aðildarríki þar sæti. Ísland fer með formennsku í ráðinu - hefur gert það síðan í nóvember á síðasta ári og formennskutímabilinu líkur í maí þegar Lettland tekur við keflinu. En hvað þýðir það? Hafdís Helga Helgadóttir ræðir við Kári Hólmar Ragnarsson lektor í þjóðarétti við lagadeild Háskóla Íslands um Evrópuráð. Hver höndin virðist vera upp á móti annarri fyrir botni Miðjarðarhafs um þessar mundir. Þúsundir tóku þátt í "degi andspyrnunnar" þar sem mótmælt var umdeildu stjórnarfrumvarpi um breytingar á hæstarétti landsins. Fundir voru haldnir víða um land og margir tóku þátt í að trufla umferð á helstu umferðaræðum landsins. Einnig tókst andófsfólkinu að loka leið að Ben Gurion alþjóðaflugvellinum í Tel Aviv. Með því var ætlunin að tefja fyrir brottför Benjamíns Netaníahús forsætisráðherra og eiginkonu hans í opinbera heimsókn til Ítalíu. Umferð komst ekki á að nýju fyrr en um fjögurleytið að staðartíma. Ásgeir Tómasson tók saman. Frændur okkar Norðmenn eru hrifnir af vindorku og telja hana álíka arðbæra og vatnsorku. Samt fjölgar stöðugt í hópi þeirra sem mótmæla og vilja ekki að sjóndeildarhringurinn sé þakinn vindmyllum hvert sem litið er. En vindorkan skila hagnaði. Gísli Kristjánsson tók saman.

Umsjón: Hafdís Helga Helgadóttir Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magússon Rússlandsher drap minnst níu óbreytta borgara í Úkraínu í morgun, í mestu loftárásum í margar vikur. Íslendingur í Kyiv vaknaði við sprengjugný. Eftir nokkurra ára ferðabann hafa kínversk stjórnvöld ákveðið að leyfa aftur sölu á pakkaferðum til fjörutíu landa, þar á meðal Íslands. Fyrir heimsfaraldur voru Kínverjar fjórði fjölmennasti hópur ferðamanna hér á Íslandi. Skráðum kynsegin einstaklingum fjölgaði um sjötíu og fimm prósent í Reykjavík árið 2022. Þetta kemur fram í nýjum tölum frá Reykjavíkurborg sem sýna einnig fram á margfalda fjölgun innflytjenda í borginni frá því á tíunda áratugnum. Stöðug mótmæli eru í Ísrael vegna fyrirhugaðra breytinga á lögum um hæstarétt. Á sama tíma aukast viðsjár milli Ísraelsmanna og Palestínumanna. Búast má við óvenju köldu veðri næstu tíu daga, hiti verður vel undir meðalhita marsmánaðar. Uppsetningu Íslensku óperunnar á verkinu Madama Butterfly er sögð rasísk í garð fólks af asískum uppruna. Boðað hefur verið til mótmæla við Hörpu á laugardag. Óvissutímar í Evrópu hrista í mörgum grunnstoðum heimsálfunnar og er Evrópuráðið þar hvergi undanskilið. Ráðið var stofnað fyrir rúmum sjötíu árum síðan og nú eiga 46 aðildarríki þar sæti. Ísland fer með formennsku í ráðinu - hefur gert það síðan í nóvember á síðasta ári og formennskutímabilinu líkur í maí þegar Lettland tekur við keflinu. En hvað þýðir það? Hafdís Helga Helgadóttir ræðir við Kári Hólmar Ragnarsson lektor í þjóðarétti við lagadeild Háskóla Íslands um Evrópuráð. Hver höndin virðist vera upp á móti annarri fyrir botni Miðjarðarhafs um þessar mundir. Þúsundir tóku þátt í "degi andspyrnunnar" þar sem mótmælt var umdeildu stjórnarfrumvarpi um breytingar á hæstarétti landsins. Fundir voru haldnir víða um land og margir tóku þátt í að trufla umferð á helstu umferðaræðum landsins. Einnig tókst andófsfólkinu að loka leið að Ben Gurion alþjóðaflugvellinum í Tel Aviv. Með því var ætlunin að tefja fyrir brottför Benjamíns Netaníahús forsætisráðherra og eiginkonu hans í opinbera heimsókn til Ítalíu. Umferð komst ekki á að nýju fyrr en um fjögurleytið að staðartíma. Ásgeir Tómasson tók saman. Frændur okkar Norðmenn eru hrifnir af vindorku og telja hana álíka arðbæra og vatnsorku. Samt fjölgar stöðugt í hópi þeirra sem mótmæla og vilja ekki að sjóndeildarhringurinn sé þakinn vindmyllum hvert sem litið er. En vindorkan skila hagnaði. Gísli Kristjánsson tók saman.

Atvinnuleyfi starfsfólks frá löndum utan Evrópska efnahagssvæðisins verða ekki lengur bundin atvinnurekanda heldur starfsfólkinu sjálfu, samkvæmt fyrirhuguðum breytingum á lögum um dvalar- og atvinnuréttindi útlendinga. Brynjólfur Þór Guðmundsson tók saman og talaði við Katrínu Jakobsdóttur, Málflutningur í stærsta kókaínmáli Íslandssögunnar fór fram í allan dag. Verjendur segja sakborningana aðeins lítil peð í stórri keðju en saksóknari krefst hámarksrefsingar. Gunnhildur Birgisdóttir talaði við Önnu Barböru Andradóttur. Kröfu sakborninga um að hoppukastalamálinu yrði vísað frá dómi var hafnað í Héraðsdómi Norðurlands eystra í dag. Innviðaráðherra fór á fund bæjarstjóra í Vogum í morgun vegna Suðurnesjalínu tvö. Bæjarstjórinn segist vona að stjórnvöld taki mark á áliti sérfræðinga og að áformum um línuna verði breytt. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við Gunnar Axel Axelsson. ---------------------- Félagsmenn Eflingar og aðildarfyrirtæki SA samþykktu miðlunartillögu ríkissáttasemjara . Nýr kjarasamningur gildir út janúar 2024 og forystufólk býr sig undir næstu viðræður, næsta vetur. Hvers má vænta í þeirri lotu ef við lítum yfir farinn veg í þessari deilu? Hafdís Helga Helgadóttir ræddi við Sumarliða Ísleifsson, dósent í sagnfræði sem segir samtal um þjóðarsátt fara of seint af stað. Mörg ár hafi tekið á koma á þjóðarsátt síðast. Óumflýjanlegt er að virkja meira til að orkuskipti og loftslagsmarkmið verði ekki orðin tóm að mati Landsvirkjunar. Forstjóri hennar segist vongóður um að fá framkvæmdaleyfi frá sveitarfélögum, sem kalla eftir að meira sitji eftir vegna nábýlisins við virkjanir. Bjarni Rúnarsson ræddi við Hörð Arnarsson.

Atvinnuleyfi starfsfólks frá löndum utan Evrópska efnahagssvæðisins verða ekki lengur bundin atvinnurekanda heldur starfsfólkinu sjálfu, samkvæmt fyrirhuguðum breytingum á lögum um dvalar- og atvinnuréttindi útlendinga. Brynjólfur Þór Guðmundsson tók saman og talaði við Katrínu Jakobsdóttur, Málflutningur í stærsta kókaínmáli Íslandssögunnar fór fram í allan dag. Verjendur segja sakborningana aðeins lítil peð í stórri keðju en saksóknari krefst hámarksrefsingar. Gunnhildur Birgisdóttir talaði við Önnu Barböru Andradóttur. Kröfu sakborninga um að hoppukastalamálinu yrði vísað frá dómi var hafnað í Héraðsdómi Norðurlands eystra í dag. Innviðaráðherra fór á fund bæjarstjóra í Vogum í morgun vegna Suðurnesjalínu tvö. Bæjarstjórinn segist vona að stjórnvöld taki mark á áliti sérfræðinga og að áformum um línuna verði breytt. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við Gunnar Axel Axelsson. ---------------------- Félagsmenn Eflingar og aðildarfyrirtæki SA samþykktu miðlunartillögu ríkissáttasemjara . Nýr kjarasamningur gildir út janúar 2024 og forystufólk býr sig undir næstu viðræður, næsta vetur. Hvers má vænta í þeirri lotu ef við lítum yfir farinn veg í þessari deilu? Hafdís Helga Helgadóttir ræddi við Sumarliða Ísleifsson, dósent í sagnfræði sem segir samtal um þjóðarsátt fara of seint af stað. Mörg ár hafi tekið á koma á þjóðarsátt síðast. Óumflýjanlegt er að virkja meira til að orkuskipti og loftslagsmarkmið verði ekki orðin tóm að mati Landsvirkjunar. Forstjóri hennar segist vongóður um að fá framkvæmdaleyfi frá sveitarfélögum, sem kalla eftir að meira sitji eftir vegna nábýlisins við virkjanir. Bjarni Rúnarsson ræddi við Hörð Arnarsson.

Spegillinn 7. mars 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir. Seðlabankastjóri hvetur til þjóðarsáttar til að kveða niður verðbólgu en laun forstjóra fyrirtækja í Kauphöllinni hækkuðu ríflega í fyrra. Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra segir það vont að laun forstjóra hækki umfram önnur, ekki síst í núverandi umhverfi verðbólgu og kjarasamninga. Stjórn Landsvirkjunar ætlar að leggja til að greiða út 20 milljarða arð í ríkissjóð fyrir seinasta ár. Þar að auki greiðir Landsvirkjun 30 milljarða í tekjuskatt, svo heildargreiðslan nemur 50 milljörðum. Skuldastaða fyrirtækisins hefur aldrei verið betri segir Hörður Arnarson forstjóri Landsvirkjunar. Bjarni Rúnarsson ræddi við hann. Tífalt meiri olía fór í fjarvarmaveitur á Vestfjörðum árið tvö þúsund tuttugu og tvö en árið áður. Þá varð Orkubú Vestfjarða að keyra varaafl vegna skerðingar á raforku frá Landsvirkjun, í fimmtíu og fjóra daga. Ólöf Rún Erlendsdóttir talaði við Elías Jónatansson forstjóra Orkubús Vestfjarða. Meirihluti þings Sama í Noregi krefst þess að óháð rannsóknarnefnd verði skipuð vegna vindorkuversins í Fosen í Þrændalögum. Ríkið geti ekki sjálft rannsakað málið þar sem orkuverið sé rekið í gegnum ríkisfyrirtækið Statkraft. Róbert Jóhannsson sagði frá. Matvælastofnun er uggandi yfir komu farfugla til landsins vegna mikillar útbreiðslu fuglaflensu á vetrarstöðvum þeirra. Brigitte Brugger, sérgreinadýralæknir alifugla segir veiruna hafa aðlagast og því sé alifuglum hættara við að smitast. Kristín Sigurðardóttir talaði við hana. -------------- Ríkisendurskoðun gerir meðal annars athugasemdir við reikningsskil Vegagerðarinnar og telur að efla þurfi þar öryggisstjórnun. Í gær voru kynntar tvær skýrslur ríkisendurskoðunar um Vegagerðina, Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Sigurð Inga Jóhannsson innviðaráðherra. Æðstu ráðamenn Kína hafa ekki sparað stóru orðin í garð Bandaríkjanna á ársfundi fastanefndar Alþýðuþings landsins sem hófst á sunnudag. Ásgeir Tómasson sagði frá, heyrist í Qin Gang, utanríkisráðherra Kína og Celiu Hatton, yfirmanni fréttaþjónustu breska ríkisútvarpsins BBC í Kyrrahafsasíuríkjum. Katrín Kristjana Hjartardóttir framkvæmdastjóri Sambands íslenskra framhaldsskólanema segir nema hafa mætt afgangi í menntamálum. Sambandið kallar eftir úttekt á árangri og áhrifum styttingar framhaldsnámsins. Hafdís Helga Helgadóttir tók saman.

Spegillinn 7. mars 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir. Seðlabankastjóri hvetur til þjóðarsáttar til að kveða niður verðbólgu en laun forstjóra fyrirtækja í Kauphöllinni hækkuðu ríflega í fyrra. Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra segir það vont að laun forstjóra hækki umfram önnur, ekki síst í núverandi umhverfi verðbólgu og kjarasamninga. Stjórn Landsvirkjunar ætlar að leggja til að greiða út 20 milljarða arð í ríkissjóð fyrir seinasta ár. Þar að auki greiðir Landsvirkjun 30 milljarða í tekjuskatt, svo heildargreiðslan nemur 50 milljörðum. Skuldastaða fyrirtækisins hefur aldrei verið betri segir Hörður Arnarson forstjóri Landsvirkjunar. Bjarni Rúnarsson ræddi við hann. Tífalt meiri olía fór í fjarvarmaveitur á Vestfjörðum árið tvö þúsund tuttugu og tvö en árið áður. Þá varð Orkubú Vestfjarða að keyra varaafl vegna skerðingar á raforku frá Landsvirkjun, í fimmtíu og fjóra daga. Ólöf Rún Erlendsdóttir talaði við Elías Jónatansson forstjóra Orkubús Vestfjarða. Meirihluti þings Sama í Noregi krefst þess að óháð rannsóknarnefnd verði skipuð vegna vindorkuversins í Fosen í Þrændalögum. Ríkið geti ekki sjálft rannsakað málið þar sem orkuverið sé rekið í gegnum ríkisfyrirtækið Statkraft. Róbert Jóhannsson sagði frá. Matvælastofnun er uggandi yfir komu farfugla til landsins vegna mikillar útbreiðslu fuglaflensu á vetrarstöðvum þeirra. Brigitte Brugger, sérgreinadýralæknir alifugla segir veiruna hafa aðlagast og því sé alifuglum hættara við að smitast. Kristín Sigurðardóttir talaði við hana. -------------- Ríkisendurskoðun gerir meðal annars athugasemdir við reikningsskil Vegagerðarinnar og telur að efla þurfi þar öryggisstjórnun. Í gær voru kynntar tvær skýrslur ríkisendurskoðunar um Vegagerðina, Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Sigurð Inga Jóhannsson innviðaráðherra. Æðstu ráðamenn Kína hafa ekki sparað stóru orðin í garð Bandaríkjanna á ársfundi fastanefndar Alþýðuþings landsins sem hófst á sunnudag. Ásgeir Tómasson sagði frá, heyrist í Qin Gang, utanríkisráðherra Kína og Celiu Hatton, yfirmanni fréttaþjónustu breska ríkisútvarpsins BBC í Kyrrahafsasíuríkjum. Katrín Kristjana Hjartardóttir framkvæmdastjóri Sambands íslenskra framhaldsskólanema segir nema hafa mætt afgangi í menntamálum. Sambandið kallar eftir úttekt á árangri og áhrifum styttingar framhaldsnámsins. Hafdís Helga Helgadóttir tók saman.

Kröfur um gæði og öryggi eiga að vera í öndvegi hjá Vegagerðinni og taka þarf stefnumörkun stofnunarinnar fastari tökum. Þetta er meðal þess sem kemur fram í nýrri skýrslu Ríkisendurskoðunar um Vegagerðina. Kostnaður vegna sálfræðiþjónustu starfsfólks barna- og menntamálaráðuneytisins meira en tífaldaðist á síðustu fimm árum. Kostnaður annarra ráðuneyta var mun lægri. Verkbannsboðun Samtaka atvinnulífsins var löglega boðuð. Félagsdómur komst að þessarri niðurstöðu í dag. Niðurstaða úr atkvæðagreiðslu um miðlunartillögu ríkissáttasemjara ræður því hvort að til verkbanns kemur eða ekki . Um þúsund stúlkur hafa verið fluttar á sjúkrahús seinustu mánuði vegna gruns um eitrun í írönskum skólum. Erkiklerkur landsins segir að taka þurfi málið alvarlega. Þeir sem beri ábyrgð eigi ekkert annað skilið en dauðarefsingu. ---- Stúlkur í Íran óttast að það sé eitrað fyrir þeim í skólanum. Grunur leikur á að frá því í nóvember hafi verið eitrað fyrir stúlkum í yfir 50 skólum í 21 af 30 héruðum landsins. Gasi sé með einhverjum hætti dælt inn í skólana. Engin stúlka hefur enn látist en yfir þúsund hafa verið fluttar veikar á spítala. Einkennin eru yfirleitt höfuðverkur, ör hjartsláttur, sljóleiki, og vanmáttur. Sumar stúlknanna sögðust hafa fundið lykt af sítrus, klór eða ilmefnum. Almenningur óttast að það séu annað hvort öfl sem leggjast gegn menntun kvenna sem standa að ódæðunum eða þá að eitranirnir séu hefnd, því konur voru í fararbroddi mikillar mótmælaöldu gegn stjórnvöldum í haust eftir að Masha Amini lést í haldi siðgæðislögreglu. Bjarni Rúnarsson fjallar um málið. Til margs er að líta þegar hinir ólíku virkjunarkostir eru vegnir og metnir og eitt af því er óhjákvæmilega arðsemi þeirra. Við mat á henni eru bornir saman ýmsir þættir á borð við vænt afköst eða orkugetu, stofn- og rekstrarkostnað og væntanlegar tekjur. Einnig er leitast við að meta önnur bein hagræn áhrif, svo sem vegna tengikostnaðar og áhrifa á uppbyggingu meginflutningskerfis raforku, og einnig vegna tekna af öðru en beinni orkusölu. Íslendingar búa að mikilli og langri reynslu af byggingu og rekstri vatnsafls- og jarðvarmavirkjana, sem nýtist vel við þessa vinnu. Lítil reynsla er hins vegar af vindorkuverum, sem ætla mætti að torveldi matið á arðsemi þeirra. Páll Jensson, rekstrarverkfræðingur og fyrrverandi prófessor fer fyrir sérfræðingahópi rammaáætlunar, sem hefur það á sinni könnu. Ævar Örn Jósefsson talar við hann. Það er ástand hjá yfirstjórn sænsku lögreglunnar. Einn af æðstu yfirmönnum hennar fannst látinn nýlega , sama dag og mælt v

Kröfur um gæði og öryggi eiga að vera í öndvegi hjá Vegagerðinni og taka þarf stefnumörkun stofnunarinnar fastari tökum. Þetta er meðal þess sem kemur fram í nýrri skýrslu Ríkisendurskoðunar um Vegagerðina. Kostnaður vegna sálfræðiþjónustu starfsfólks barna- og menntamálaráðuneytisins meira en tífaldaðist á síðustu fimm árum. Kostnaður annarra ráðuneyta var mun lægri. Verkbannsboðun Samtaka atvinnulífsins var löglega boðuð. Félagsdómur komst að þessarri niðurstöðu í dag. Niðurstaða úr atkvæðagreiðslu um miðlunartillögu ríkissáttasemjara ræður því hvort að til verkbanns kemur eða ekki . Um þúsund stúlkur hafa verið fluttar á sjúkrahús seinustu mánuði vegna gruns um eitrun í írönskum skólum. Erkiklerkur landsins segir að taka þurfi málið alvarlega. Þeir sem beri ábyrgð eigi ekkert annað skilið en dauðarefsingu. ---- Stúlkur í Íran óttast að það sé eitrað fyrir þeim í skólanum. Grunur leikur á að frá því í nóvember hafi verið eitrað fyrir stúlkum í yfir 50 skólum í 21 af 30 héruðum landsins. Gasi sé með einhverjum hætti dælt inn í skólana. Engin stúlka hefur enn látist en yfir þúsund hafa verið fluttar veikar á spítala. Einkennin eru yfirleitt höfuðverkur, ör hjartsláttur, sljóleiki, og vanmáttur. Sumar stúlknanna sögðust hafa fundið lykt af sítrus, klór eða ilmefnum. Almenningur óttast að það séu annað hvort öfl sem leggjast gegn menntun kvenna sem standa að ódæðunum eða þá að eitranirnir séu hefnd, því konur voru í fararbroddi mikillar mótmælaöldu gegn stjórnvöldum í haust eftir að Masha Amini lést í haldi siðgæðislögreglu. Bjarni Rúnarsson fjallar um málið. Til margs er að líta þegar hinir ólíku virkjunarkostir eru vegnir og metnir og eitt af því er óhjákvæmilega arðsemi þeirra. Við mat á henni eru bornir saman ýmsir þættir á borð við vænt afköst eða orkugetu, stofn- og rekstrarkostnað og væntanlegar tekjur. Einnig er leitast við að meta önnur bein hagræn áhrif, svo sem vegna tengikostnaðar og áhrifa á uppbyggingu meginflutningskerfis raforku, og einnig vegna tekna af öðru en beinni orkusölu. Íslendingar búa að mikilli og langri reynslu af byggingu og rekstri vatnsafls- og jarðvarmavirkjana, sem nýtist vel við þessa vinnu. Lítil reynsla er hins vegar af vindorkuverum, sem ætla mætti að torveldi matið á arðsemi þeirra. Páll Jensson, rekstrarverkfræðingur og fyrrverandi prófessor fer fyrir sérfræðingahópi rammaáætlunar, sem hefur það á sinni könnu. Ævar Örn Jósefsson talar við hann. Það er ástand hjá yfirstjórn sænsku lögreglunnar. Einn af æðstu yfirmönnum hennar fannst látinn nýlega , sama dag og mælt v

Svæðisforingi Hjálpræðishersins segir að svo geti farið að hætt verði að bjóða upp á heitan mat í hádeginu. Þeim sem leita til hersins hefur fjölgað mikið undanfarna mánuði og sjóðirnir eru að tæmast. Arnar Björnsson talaði við Hjördísi Kristinsdóttur. Nauðsynlegt er að bjóða upp á sólarhringsþjónustu fyrir heimilislausar konur, til að minnka líkur á að þær verði fyrir ofbeldi. Ekkert úrræði er til fyrir heimilislausar konur sem eru í neyslu yfir daginn. Alma Ómarsdóttir talaði við Halldóru Dýrleifar- Gunnarsdóttur Bandaríski lögmaðurinn Alex Murdaugh var í dag dæmdur í líftíðarfangelsi fyrir að myrða eiginkonu sína og son. Hann framdi ódæðisverkin þegar upp hafði komist um umfangsmikinn fjárdrátt. Alexander Kristjánsson sagði frá. Þúsundir mótmæltu vanrækslu lestarfyrirtækis í Grikklandi í dag. Að minnsta kosti fimmtíu og sjö fórust í lestarslysi á miðvikudag. ----------------------------------- Fjármálaráðherra segir ríkisendurskoðanda hafa verið skýran um að ekki væri tilefni til að draga hæfi ráðherra í efa við sölu á hlut ríkisins í Íslandsbanka. Með hvaða hætti var reglum stjórnsýslulaga um sérstakt hæfi fullnægt þegar félag í eigu föður fjármálaráðherra keypti hlut í Íslandsbanka? Hlut sem ríkið seldi honum. Þetta er ein þeirra spurninga sem umboðsmaður alþingis krefur fjármálaráðherra svara við í bréfi sem hann sendi Bjarna Benediktssyni í gær og væntir svara í lok mánaðar. Hafdís Helga Helgadóttir tók saman. Efnahagsþvinganir hafa ekki bitið eins fast á Rússa eins og til var ætlast frá því að innrás þeirra í Úkraínu hófst. NATÓ-ríkin hafa ekki undan í vopnaframleiðslu sinni, segir sérfræðingur í fjármálum. Bjarni Rúnarsson talaði við Ásgeir Brynjar Torfason. Jónas Gahr Störe, forsætisráðherra Noregs, hefur beðist afsökunar á því að mannréttindi séu brotin á hópi Sama í landinu. Vindorkuver var reist í óleyfi á beitilöndum þeirra. Þar með höfðu aðgerðasinnar úr röðum Sama betur eftir vikulöng og hávær mótmæli við ráðuneyti í Ósló. Ríkisstjórnin lofar nú bót og betrun. Gísli Kristjánsson sagði frá.

Svæðisforingi Hjálpræðishersins segir að svo geti farið að hætt verði að bjóða upp á heitan mat í hádeginu. Þeim sem leita til hersins hefur fjölgað mikið undanfarna mánuði og sjóðirnir eru að tæmast. Arnar Björnsson talaði við Hjördísi Kristinsdóttur. Nauðsynlegt er að bjóða upp á sólarhringsþjónustu fyrir heimilislausar konur, til að minnka líkur á að þær verði fyrir ofbeldi. Ekkert úrræði er til fyrir heimilislausar konur sem eru í neyslu yfir daginn. Alma Ómarsdóttir talaði við Halldóru Dýrleifar- Gunnarsdóttur Bandaríski lögmaðurinn Alex Murdaugh var í dag dæmdur í líftíðarfangelsi fyrir að myrða eiginkonu sína og son. Hann framdi ódæðisverkin þegar upp hafði komist um umfangsmikinn fjárdrátt. Alexander Kristjánsson sagði frá. Þúsundir mótmæltu vanrækslu lestarfyrirtækis í Grikklandi í dag. Að minnsta kosti fimmtíu og sjö fórust í lestarslysi á miðvikudag. ----------------------------------- Fjármálaráðherra segir ríkisendurskoðanda hafa verið skýran um að ekki væri tilefni til að draga hæfi ráðherra í efa við sölu á hlut ríkisins í Íslandsbanka. Með hvaða hætti var reglum stjórnsýslulaga um sérstakt hæfi fullnægt þegar félag í eigu föður fjármálaráðherra keypti hlut í Íslandsbanka? Hlut sem ríkið seldi honum. Þetta er ein þeirra spurninga sem umboðsmaður alþingis krefur fjármálaráðherra svara við í bréfi sem hann sendi Bjarna Benediktssyni í gær og væntir svara í lok mánaðar. Hafdís Helga Helgadóttir tók saman. Efnahagsþvinganir hafa ekki bitið eins fast á Rússa eins og til var ætlast frá því að innrás þeirra í Úkraínu hófst. NATÓ-ríkin hafa ekki undan í vopnaframleiðslu sinni, segir sérfræðingur í fjármálum. Bjarni Rúnarsson talaði við Ásgeir Brynjar Torfason. Jónas Gahr Störe, forsætisráðherra Noregs, hefur beðist afsökunar á því að mannréttindi séu brotin á hópi Sama í landinu. Vindorkuver var reist í óleyfi á beitilöndum þeirra. Þar með höfðu aðgerðasinnar úr röðum Sama betur eftir vikulöng og hávær mótmæli við ráðuneyti í Ósló. Ríkisstjórnin lofar nú bót og betrun. Gísli Kristjánsson sagði frá.

Spegillinn 02.03. 2023 Borgarráð samþykkti í dag að leggja niður Borgarskjalasafn og hefja viðræður við Þjóðskjalasafn um sameiginlega vörslu gagna. Borgarstjóri telur að breytingin eigi eftir að auka aðgengi að skjölum. Samfylkingin mælist með mest fylgi í nýjum þjóðarpúlsi Gallup, annan mánuðinn í röð. Stuðningur við ríkisstjórnina dvínar og hefur ekki mælst minni. Nýsamþykkt endurskoðuð þjóðaröryggisstefna fyrir Ísland er stefnulaust plagg. Þetta segir Ingibjörg Sólrún Gísladóttir fyrrverandi utanríkisráðherra. Starfsmenn grísku járnbrautanna segja að vanræksla stjórnvalda hafi átt þátt í lestarslysinu í Grikklandi í gærmorgun þar sem 47 manns fórust. Þeir lögðu niður störf í dag í mótmælaskyni. Færð á vegum er óvenjugóð miðað við árstíma segir Einar Sveinbjörnsson veðurfræðingur Vegagerðarinnar og nær allir vegir færir. ----------------------------------------------------------- TIKTOK, - kínverska samskiptaforritið sem hefur fengið ungt fólk um allan heim til að stíga samhæfð dansspor á víðavangi og gera upphlaup í matvöruverslunum hefur átt undir högg að sækja síðustu daga. En á sama tíma og bandarísk og evrópsk stjórnvöld og fjölmiðlar banna starfsfólki sínu að nota forritið á vinnusímum verður tiktok opinber samfélagsmiðill Eurovision-keppninnar. Á þriðja tug vindorkuvera eru til skoðunar hjá Orkustofnun, verkefnissstjórn rammaáætlunar og fjórum faghópum sem undir hana heyra. Jón Ásgeir Kalmansson siðfræðingur og aðjúnkt við Háskóla Íslands fer fyrir hópnum sem hefur það hlutverk að meta virkjunarkosti með tilliti til áhrifa þeirra á samfélagið, félagslega velferð íbúa, samfélagslega fjölbreytni, samskipti, samstöðu, virkni og margt fleira. Á Vestfjörðum mætti spara raforku sem nemur tíu til tólf megavöttum ef þar fyndist heitt vatn í jörðu sem dygði til að leysa af hólmi rafkyntar hitaveitur. Orkubústjóri Orkubús Vestfjarða segir þetta fljótteknustu raforkuvirkjun sem völ er á í fjórðungnum. Með vorinu hefst jarðhitaleit á Ísafirði og Patreksfirði. Umsjónarmaður Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður Jón Þór Helgason Stjórnandi fréttaútsendingar Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir

Spegillinn 02.03. 2023 Borgarráð samþykkti í dag að leggja niður Borgarskjalasafn og hefja viðræður við Þjóðskjalasafn um sameiginlega vörslu gagna. Borgarstjóri telur að breytingin eigi eftir að auka aðgengi að skjölum. Samfylkingin mælist með mest fylgi í nýjum þjóðarpúlsi Gallup, annan mánuðinn í röð. Stuðningur við ríkisstjórnina dvínar og hefur ekki mælst minni. Nýsamþykkt endurskoðuð þjóðaröryggisstefna fyrir Ísland er stefnulaust plagg. Þetta segir Ingibjörg Sólrún Gísladóttir fyrrverandi utanríkisráðherra. Starfsmenn grísku járnbrautanna segja að vanræksla stjórnvalda hafi átt þátt í lestarslysinu í Grikklandi í gærmorgun þar sem 47 manns fórust. Þeir lögðu niður störf í dag í mótmælaskyni. Færð á vegum er óvenjugóð miðað við árstíma segir Einar Sveinbjörnsson veðurfræðingur Vegagerðarinnar og nær allir vegir færir. ----------------------------------------------------------- TIKTOK, - kínverska samskiptaforritið sem hefur fengið ungt fólk um allan heim til að stíga samhæfð dansspor á víðavangi og gera upphlaup í matvöruverslunum hefur átt undir högg að sækja síðustu daga. En á sama tíma og bandarísk og evrópsk stjórnvöld og fjölmiðlar banna starfsfólki sínu að nota forritið á vinnusímum verður tiktok opinber samfélagsmiðill Eurovision-keppninnar. Á þriðja tug vindorkuvera eru til skoðunar hjá Orkustofnun, verkefnissstjórn rammaáætlunar og fjórum faghópum sem undir hana heyra. Jón Ásgeir Kalmansson siðfræðingur og aðjúnkt við Háskóla Íslands fer fyrir hópnum sem hefur það hlutverk að meta virkjunarkosti með tilliti til áhrifa þeirra á samfélagið, félagslega velferð íbúa, samfélagslega fjölbreytni, samskipti, samstöðu, virkni og margt fleira. Á Vestfjörðum mætti spara raforku sem nemur tíu til tólf megavöttum ef þar fyndist heitt vatn í jörðu sem dygði til að leysa af hólmi rafkyntar hitaveitur. Orkubústjóri Orkubús Vestfjarða segir þetta fljótteknustu raforkuvirkjun sem völ er á í fjórðungnum. Með vorinu hefst jarðhitaleit á Ísafirði og Patreksfirði. Umsjónarmaður Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður Jón Þór Helgason Stjórnandi fréttaútsendingar Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir

Landlæknir telur líklegt að dauðsföll vegna covid hafi verið um fjögur hundruð í fyrra, ekki rúmlega tvöhundruð eins og talið hefur verið til þessa. Kjaraviðræður BHM, BSRB og Kennarasambands Íslands við hið opinbera virðast í uppnámi. Ríkissáttasemjari lagði fram miðlunartillögu í deilu SA og Eflingar í morgun. 250 fjár og 12 geitur drápust þegar fjárhús brann til kaldra kola á bænum Unaósi í Hjaltastaðaþinghá. Vonlaust var að ná skepnunum út úr brennandi húsinu. Búrfellslundur, fyrirhugað vindorkuver Landsvirkjunar við Búrfell, er sú vindaflsvirkjun sem verst kemur við ferða- og útivistargeirann að mati faghóps rammaáætlunar og hagsmunaaðila í þessum greinum. Engu að síður var hún flutt úr biðflokki í nýtingarflokk. Andrés prins, bróðir Karls Bretakonungs, flytur inn í kot Harrys Bretaprins og Meghan eiginkonu hans eftir að þau fengu útburðartilkynningu frá bresku hriðinni. ---- Í dag lagði settur ríkissáttasemjari Ástráður Haraldsson fram miðlunartillögu í kjaradeilu Samtaka atvinnulífsins og Eflingar. Þetta er í annað sinn sem slík tillaga er lögð fram í deilunni, en sú fyrri kom aldrei til atkvæðagreiðslu þar sem Landsréttur komst að þeirri niðurstöðu að hún hefði ekki verið boðuð með lögmætum hætti. Efnislega er nýja tillagan eins og sú fyrri, að mestu leyti að minnsta kosti. Gamlar og vinalegar vindmyllur fyrri alda eru vinsælir áfangastaðir og myndefni ferðalanga víða um heim, enda huggulegar byggingar úr timbri og hlöðnum steini sem hafa yfir sér einhvern notalegan og jafnvel rómantískan blæ í hugum margra. Um vindmyllur nútímans gegnir öðru máli. Þær eru úr málmi, oftar en ekki alhvítar, skaga allt að 200 metra upp í loftið, standa gjarnan margar saman og eru gjörsneyddar öllum sjarma - í hugum margra, í það minnsta. Ólíklegt má því heita að þær laði til sín ferðafólk í stórhópum en leiða má að því líkur að þær stuði margan ferðalanginn sem hingað kemur til að njóta náttúrufegurðar og ósnortinna víðerna, ef ekki er varlega farið. En þær framleiða rafmagn, og á þriðja tug vindorkuvera eru til skoðunar hjá Orkustofnun og faghópum fimmta áfanga rammaáætlunar. Anna Dóra Sæþórsdóttir, landfræðingur og prófessor við Háskóla Íslands er formaður faghóps tvö, sem fjallar um áhrif virkjana á ferðaþjónustu og útivist. Sá hópur hefur skipt landinu upp í 136 svokölluð ferðasvæði, þar sem horft er til tveggja meginþátta. Formaður Viðreisnar segir að samsetning ríkisstjórnarinnar hamli ákveðnum málum frekar en að veita þeim brautargengi, og þess vegna hafi tillaga hennar um sérstaka varnarstefnu fyrir Ísla

Landlæknir telur líklegt að dauðsföll vegna covid hafi verið um fjögur hundruð í fyrra, ekki rúmlega tvöhundruð eins og talið hefur verið til þessa. Kjaraviðræður BHM, BSRB og Kennarasambands Íslands við hið opinbera virðast í uppnámi. Ríkissáttasemjari lagði fram miðlunartillögu í deilu SA og Eflingar í morgun. 250 fjár og 12 geitur drápust þegar fjárhús brann til kaldra kola á bænum Unaósi í Hjaltastaðaþinghá. Vonlaust var að ná skepnunum út úr brennandi húsinu. Búrfellslundur, fyrirhugað vindorkuver Landsvirkjunar við Búrfell, er sú vindaflsvirkjun sem verst kemur við ferða- og útivistargeirann að mati faghóps rammaáætlunar og hagsmunaaðila í þessum greinum. Engu að síður var hún flutt úr biðflokki í nýtingarflokk. Andrés prins, bróðir Karls Bretakonungs, flytur inn í kot Harrys Bretaprins og Meghan eiginkonu hans eftir að þau fengu útburðartilkynningu frá bresku hriðinni. ---- Í dag lagði settur ríkissáttasemjari Ástráður Haraldsson fram miðlunartillögu í kjaradeilu Samtaka atvinnulífsins og Eflingar. Þetta er í annað sinn sem slík tillaga er lögð fram í deilunni, en sú fyrri kom aldrei til atkvæðagreiðslu þar sem Landsréttur komst að þeirri niðurstöðu að hún hefði ekki verið boðuð með lögmætum hætti. Efnislega er nýja tillagan eins og sú fyrri, að mestu leyti að minnsta kosti. Gamlar og vinalegar vindmyllur fyrri alda eru vinsælir áfangastaðir og myndefni ferðalanga víða um heim, enda huggulegar byggingar úr timbri og hlöðnum steini sem hafa yfir sér einhvern notalegan og jafnvel rómantískan blæ í hugum margra. Um vindmyllur nútímans gegnir öðru máli. Þær eru úr málmi, oftar en ekki alhvítar, skaga allt að 200 metra upp í loftið, standa gjarnan margar saman og eru gjörsneyddar öllum sjarma - í hugum margra, í það minnsta. Ólíklegt má því heita að þær laði til sín ferðafólk í stórhópum en leiða má að því líkur að þær stuði margan ferðalanginn sem hingað kemur til að njóta náttúrufegurðar og ósnortinna víðerna, ef ekki er varlega farið. En þær framleiða rafmagn, og á þriðja tug vindorkuvera eru til skoðunar hjá Orkustofnun og faghópum fimmta áfanga rammaáætlunar. Anna Dóra Sæþórsdóttir, landfræðingur og prófessor við Háskóla Íslands er formaður faghóps tvö, sem fjallar um áhrif virkjana á ferðaþjónustu og útivist. Sá hópur hefur skipt landinu upp í 136 svokölluð ferðasvæði, þar sem horft er til tveggja meginþátta. Formaður Viðreisnar segir að samsetning ríkisstjórnarinnar hamli ákveðnum málum frekar en að veita þeim brautargengi, og þess vegna hafi tillaga hennar um sérstaka varnarstefnu fyrir Ísla

Spegillinn 28. febrúar 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Jón Þór Helgason. Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir. Ríkisstjórnin telur ekki tímabært að grípa inn í kjaradeilu Eflingar og Samtaka atvinnulífsins með lagasetningu. Enn er vonast til að deilan leysist við samningaborðið. Alma Ómarsdóttir ræddi við Katrínu Jakobsdóttur forsætisráðherra, Bjarna Benediktsson fjármálaráðherra og Guðmund Inga Guðbrandsson félags og vinnumarkaðsráðherra. , Töluvert útbreidd sótthræðsla er hér á landi við kórónuveirusmit. Sigríður Dóra Magnúsdóttir framkvæmdastjóri lækninga hjá Heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins hvetur fólk til að lifa eðlilegu lífi og hlusta ekki á rangar upplýsingar. Kristín Sigurðardóttir talaði við hana. Baldur Þórhallsson prófessor í stjórnmálafræði og rannsóknastjóri Rannsóknaseturs um smáríki segir þjóðaröryggisstefnu, sem samþykkt var á Alþingi í dag, ekki trúverðuga meðan ekki sé tekið inn nýtt áhættumat þar sem hernaðarlegt mikilvægi Íslands hafi aukist í kjölfar innrásar Rússa í Úkraínu. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir talaði við hann. Rannsókn er hafin á dularfullum veikindum stúlkna í Íran. Grunsemdir eru um að öfl sem leggjast gegn frelsi og menntun kvenna hafi dælt eitri inn í skólastofur. Dagný Hulda Erlendsdóttir tók saman. Þingmenn stjórnarandstöðunnar segja mörgum spurningum enn ósvarað varðandi söluna á hlut ríkisins í Íslandsbanka. Meðal annars hvort fjármálaráðherra hafi mátt selja föður sínum hlut í bankanum. Höskuldur Kári Schram tók saman. Hildur Sverrisdóttir (D) flutti álit meirilhluta stjórnskipunar og eftirlitsnefndar á Alþingi. Þórhildur Sunna Ævarsdóttir (P) telur þörf á sérstakri rannsóknarnefnd Alþingis um söluna. Danska þingið samþykkti í dag að afleggja kóngsbænadag -- frídag sem hefur verið við lýði í rúmar þrjár aldir. Alexander Kristjánsson sagði frá. ---------------- Rauða strikið í samningunum sem gerðir voru fyrir jól var hinn skammi tími samninganna, segir Vilhjálmur Birgisson, formaður Starfsgreinasambandsins sem segir að sem betur fer hafi náðst að semja þá. Samningar hafi skilað þeim sem þeir eiga við kauphækkunum til að vega upp á móti þeim miklu verðhækkunum sem hafi dunið á að undanförnu. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hann. Brotalamir eru í regluverki lagareldiss hér á landi. Ný skýrsla tekur undir áhyggjur Ríkisendurskoðunar sem þegar eru fram komnar. Fiskeldi á Íslandi margfaldast á næstu árum gangi framtíðarspá skýrslunnar eftir. Bjarni Rúnarsson ræddi við Svandísi Svavarsdóttur matvælaráðherra um lagareldi.

Spegillinn 28. febrúar 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Jón Þór Helgason. Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir. Ríkisstjórnin telur ekki tímabært að grípa inn í kjaradeilu Eflingar og Samtaka atvinnulífsins með lagasetningu. Enn er vonast til að deilan leysist við samningaborðið. Alma Ómarsdóttir ræddi við Katrínu Jakobsdóttur forsætisráðherra, Bjarna Benediktsson fjármálaráðherra og Guðmund Inga Guðbrandsson félags og vinnumarkaðsráðherra. , Töluvert útbreidd sótthræðsla er hér á landi við kórónuveirusmit. Sigríður Dóra Magnúsdóttir framkvæmdastjóri lækninga hjá Heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins hvetur fólk til að lifa eðlilegu lífi og hlusta ekki á rangar upplýsingar. Kristín Sigurðardóttir talaði við hana. Baldur Þórhallsson prófessor í stjórnmálafræði og rannsóknastjóri Rannsóknaseturs um smáríki segir þjóðaröryggisstefnu, sem samþykkt var á Alþingi í dag, ekki trúverðuga meðan ekki sé tekið inn nýtt áhættumat þar sem hernaðarlegt mikilvægi Íslands hafi aukist í kjölfar innrásar Rússa í Úkraínu. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir talaði við hann. Rannsókn er hafin á dularfullum veikindum stúlkna í Íran. Grunsemdir eru um að öfl sem leggjast gegn frelsi og menntun kvenna hafi dælt eitri inn í skólastofur. Dagný Hulda Erlendsdóttir tók saman. Þingmenn stjórnarandstöðunnar segja mörgum spurningum enn ósvarað varðandi söluna á hlut ríkisins í Íslandsbanka. Meðal annars hvort fjármálaráðherra hafi mátt selja föður sínum hlut í bankanum. Höskuldur Kári Schram tók saman. Hildur Sverrisdóttir (D) flutti álit meirilhluta stjórnskipunar og eftirlitsnefndar á Alþingi. Þórhildur Sunna Ævarsdóttir (P) telur þörf á sérstakri rannsóknarnefnd Alþingis um söluna. Danska þingið samþykkti í dag að afleggja kóngsbænadag -- frídag sem hefur verið við lýði í rúmar þrjár aldir. Alexander Kristjánsson sagði frá. ---------------- Rauða strikið í samningunum sem gerðir voru fyrir jól var hinn skammi tími samninganna, segir Vilhjálmur Birgisson, formaður Starfsgreinasambandsins sem segir að sem betur fer hafi náðst að semja þá. Samningar hafi skilað þeim sem þeir eiga við kauphækkunum til að vega upp á móti þeim miklu verðhækkunum sem hafi dunið á að undanförnu. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hann. Brotalamir eru í regluverki lagareldiss hér á landi. Ný skýrsla tekur undir áhyggjur Ríkisendurskoðunar sem þegar eru fram komnar. Fiskeldi á Íslandi margfaldast á næstu árum gangi framtíðarspá skýrslunnar eftir. Bjarni Rúnarsson ræddi við Svandísi Svavarsdóttur matvælaráðherra um lagareldi.

Spegillinn 27. febrúar 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir. Settur ríkissáttasemjari leitar samkomulags um nýja miðlunartillögu í deilu Eflingar og Samtaka atvinnulífisns. Fundur deilenda er boðaður klukkan átta. Magnús Norðdahl, lögmaður Alþýðusambands Íslands segir framganga ríkissáttasemjara í síðustu miðlunartillögu hafi verið óboðleg en horfur séu á að settur ríkissáttasemjari stefni að nánu samráði. Ríkisstjórninni hefur mistekist að ná tökum á verðbólgunni, að mati þingmanna stjórnarandstöðunnar sem gagnrýndu efnahagsaðgerðir stjórnarinnar harðlega í óundirbúnum fyrirspurnum á Alþingi í dag. Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, (C), Katrín Jakobsdóttir (V), Jóhann Páll Jóhannsson (S) tóku til máls. Pétur Magnússon tók saman. Bresk stjórnvöld og Evrópusambandið hafa samið um tollamál á landamærum á Írlands og Norður-Írlands og greitt úr einni erfiðustu Brexit flækjunni svo fremi sem breska þingið samþykkir. Alexander Kristjánsson sagði frá. Brot úr ávarpi Rishis Sunaks forsætisráðherra Breta. Nanna Briem, forstöðumaður geðþjónustu Landspítalans segir spennandi tíma fram undan í geðheilbrigðismálum. Þó þurfi að sýna bæði þolinmæði og aðgát þegar kemur að prófunum á hugvíkkandi efnum. Sigrún Þuríður Runólfsdóttir talaði við hana. Slökkt hefur verið á langbylgjusendinum á Eiðum og fella á mastrið á miðvikudag. Sigrún Hermannsdóttir flutti tilkynningu þar um, það síðasta sem sent var út á langbylgjunni að austan. ------------- Mikilli verðbólgu getur fylgt freistnivandi og tilhneiging til að velta öllu beint út í verðlagið að mati Katrínar Ólafsdóttur, hagfræðings sem óttast að það taki lengri tíma en vonast var til að vinda ofan af tíu prósenta verðbólgu. Fákeppni ríki á mörgum sviðum og vísbendingar um að arður og álagning aukist. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Katrínu. Ísland hefur misst niður forskot sitt á sviði greiðslumiðlunar. Það er þjóðaröryggismál að koma á fót innlendri greiðslumiðlun. Stór hluti greiðsla fer í gegnum erlendar greiðslumiðlanir. Bjarni Rúnarsson, ræddi við Gunnar Jakobsson varaseðlabankastjóri fjármálastöðugleika um áhyggjur af erlendri greiðslumiðlun og möguleika á innlendri miðlun. Mikið lið lögreglu hefur fjarlægt mótmælendur, sem höfðu hlekkjað sig fasta fyrir framan ráðuneyti olíu- og orkumála í Osló. Mótmælt er að meira en 500 dagar er liðnir frá því vindorkuver, reist í löndum Sama, var dæmt ólöglegt af Hæstarétti. En ríkisstjórn Noregs vill ekki fella ólöglegu vindmyllurnar. Gísli Kristjá

Spegillinn 27. febrúar 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir. Settur ríkissáttasemjari leitar samkomulags um nýja miðlunartillögu í deilu Eflingar og Samtaka atvinnulífisns. Fundur deilenda er boðaður klukkan átta. Magnús Norðdahl, lögmaður Alþýðusambands Íslands segir framganga ríkissáttasemjara í síðustu miðlunartillögu hafi verið óboðleg en horfur séu á að settur ríkissáttasemjari stefni að nánu samráði. Ríkisstjórninni hefur mistekist að ná tökum á verðbólgunni, að mati þingmanna stjórnarandstöðunnar sem gagnrýndu efnahagsaðgerðir stjórnarinnar harðlega í óundirbúnum fyrirspurnum á Alþingi í dag. Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, (C), Katrín Jakobsdóttir (V), Jóhann Páll Jóhannsson (S) tóku til máls. Pétur Magnússon tók saman. Bresk stjórnvöld og Evrópusambandið hafa samið um tollamál á landamærum á Írlands og Norður-Írlands og greitt úr einni erfiðustu Brexit flækjunni svo fremi sem breska þingið samþykkir. Alexander Kristjánsson sagði frá. Brot úr ávarpi Rishis Sunaks forsætisráðherra Breta. Nanna Briem, forstöðumaður geðþjónustu Landspítalans segir spennandi tíma fram undan í geðheilbrigðismálum. Þó þurfi að sýna bæði þolinmæði og aðgát þegar kemur að prófunum á hugvíkkandi efnum. Sigrún Þuríður Runólfsdóttir talaði við hana. Slökkt hefur verið á langbylgjusendinum á Eiðum og fella á mastrið á miðvikudag. Sigrún Hermannsdóttir flutti tilkynningu þar um, það síðasta sem sent var út á langbylgjunni að austan. ------------- Mikilli verðbólgu getur fylgt freistnivandi og tilhneiging til að velta öllu beint út í verðlagið að mati Katrínar Ólafsdóttur, hagfræðings sem óttast að það taki lengri tíma en vonast var til að vinda ofan af tíu prósenta verðbólgu. Fákeppni ríki á mörgum sviðum og vísbendingar um að arður og álagning aukist. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Katrínu. Ísland hefur misst niður forskot sitt á sviði greiðslumiðlunar. Það er þjóðaröryggismál að koma á fót innlendri greiðslumiðlun. Stór hluti greiðsla fer í gegnum erlendar greiðslumiðlanir. Bjarni Rúnarsson, ræddi við Gunnar Jakobsson varaseðlabankastjóri fjármálastöðugleika um áhyggjur af erlendri greiðslumiðlun og möguleika á innlendri miðlun. Mikið lið lögreglu hefur fjarlægt mótmælendur, sem höfðu hlekkjað sig fasta fyrir framan ráðuneyti olíu- og orkumála í Osló. Mótmælt er að meira en 500 dagar er liðnir frá því vindorkuver, reist í löndum Sama, var dæmt ólöglegt af Hæstarétti. En ríkisstjórn Noregs vill ekki fella ólöglegu vindmyllurnar. Gísli Kristjá

Forseti Úkraínu segir að Úkraínumenn eigi sigurinn vísan gegn Rússum að því gefnu að Vesturlönd standi við loforð sín um aðstoð. Ár er síðan innrás Rússa hófst í Úkraínu. Formenn aðildarfélaga ASÍ segja að það stefni í óefni í gerð næstu kjarasamninga. Framganga ríkisstjórnarinnar er gagnrýnd harðlega í ályktun þeirra. Settur ríkissáttasemjari segist sæta lagi með að leggja fram miðlunartillögu í deilu Eflingar og SA. Bæjarstjórinn í Hafnarfirði segir olíulekann frá bensínstöð Costco í Garðabæ grafalvarlegan. Ljóst sé að Costco þurfi að taka til í sínum málum. Oddviti Samfylkingar segir ljóst að eitthvað í öryggiskerfi bæjarins virki ekki. Vindorkuver lúta að mestu sömu lögmálum og aðrar virkjanir þegar áhrif þeirra á náttúru, menningarminjar, landslag og víðerni eru greind og metin, en þó eru einstaka þættir sem rannsaka þarf sérstaklega. ----- Í dag er ár liðið frá því Vladimir Pútín Rússlandsforseti fyrirskipaði her sínum að ráðast inn í Úkraínu. Þúsundir hafa fallið í átökunum og heimili og lífsviðurvægi milljóna er í rúst vegna innrásarinnar. Heimsbyggðin hefur fylkt sér að baki úkraínsku þjóðinni og fordæmt framferði Rússa. Í sögubókum framtíðarinnar verður án efa talað um innlimun Rússa á Krímskaga 2014 og innrás þeirra í Úkraínu árið 2022 í sama vetfangi. Atburðirnir eru enda tengdir og að mörgu leyti aðeins tveir þættir í sömu atburðarás. Innrás Rússa er hins vegar, ein og sér, einhver stærsti atburður í sögu Evrópu síðustu áratuga og jafnvel þó heimurinn allur sé meðtalinn. Hundruð þúsunda hafa verið drepnir, bæði hermenn og óbreyttir borgarar, milljónir eru á vergangi og annars eins fólksflótti í Evrópu hefur ekki þekkst síðan í seinna stríði. Á dögunum var haldinn kynningarfundur um störf verkefnastjórnar og faghópa sem vinna að fimmta áfanga rammaáætlunar. Faghóparnir eru fjórir og sá fyrsti er með náttúru og menningarminjar á sinni könnu. Hafdís Hanna Ægisdóttir plöntuvistfræðingur og forstöðumaður stofnunar Sæmundar fróða um sjálfbæra þróun við Háskóla Íslands er formaður þessa faghóps, sem hefur það verkefni að meta virkjunarkosti og landsvæði með tilliti til náttúru, menningarminja, landslags og víðerna. Þetta er ærið verkefni. Spegillinn 24. 2.2023 Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir.

Forseti Úkraínu segir að Úkraínumenn eigi sigurinn vísan gegn Rússum að því gefnu að Vesturlönd standi við loforð sín um aðstoð. Ár er síðan innrás Rússa hófst í Úkraínu. Formenn aðildarfélaga ASÍ segja að það stefni í óefni í gerð næstu kjarasamninga. Framganga ríkisstjórnarinnar er gagnrýnd harðlega í ályktun þeirra. Settur ríkissáttasemjari segist sæta lagi með að leggja fram miðlunartillögu í deilu Eflingar og SA. Bæjarstjórinn í Hafnarfirði segir olíulekann frá bensínstöð Costco í Garðabæ grafalvarlegan. Ljóst sé að Costco þurfi að taka til í sínum málum. Oddviti Samfylkingar segir ljóst að eitthvað í öryggiskerfi bæjarins virki ekki. Vindorkuver lúta að mestu sömu lögmálum og aðrar virkjanir þegar áhrif þeirra á náttúru, menningarminjar, landslag og víðerni eru greind og metin, en þó eru einstaka þættir sem rannsaka þarf sérstaklega. ----- Í dag er ár liðið frá því Vladimir Pútín Rússlandsforseti fyrirskipaði her sínum að ráðast inn í Úkraínu. Þúsundir hafa fallið í átökunum og heimili og lífsviðurvægi milljóna er í rúst vegna innrásarinnar. Heimsbyggðin hefur fylkt sér að baki úkraínsku þjóðinni og fordæmt framferði Rússa. Í sögubókum framtíðarinnar verður án efa talað um innlimun Rússa á Krímskaga 2014 og innrás þeirra í Úkraínu árið 2022 í sama vetfangi. Atburðirnir eru enda tengdir og að mörgu leyti aðeins tveir þættir í sömu atburðarás. Innrás Rússa er hins vegar, ein og sér, einhver stærsti atburður í sögu Evrópu síðustu áratuga og jafnvel þó heimurinn allur sé meðtalinn. Hundruð þúsunda hafa verið drepnir, bæði hermenn og óbreyttir borgarar, milljónir eru á vergangi og annars eins fólksflótti í Evrópu hefur ekki þekkst síðan í seinna stríði. Á dögunum var haldinn kynningarfundur um störf verkefnastjórnar og faghópa sem vinna að fimmta áfanga rammaáætlunar. Faghóparnir eru fjórir og sá fyrsti er með náttúru og menningarminjar á sinni könnu. Hafdís Hanna Ægisdóttir plöntuvistfræðingur og forstöðumaður stofnunar Sæmundar fróða um sjálfbæra þróun við Háskóla Íslands er formaður þessa faghóps, sem hefur það verkefni að meta virkjunarkosti og landsvæði með tilliti til náttúru, menningarminja, landslags og víðerna. Þetta er ærið verkefni. Spegillinn 24. 2.2023 Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir.

Hundruð milljóna tjón varð í bruna fiskeldisfyrirtækis á Tálknafirði í morgun. Slökkvilið er enn að störfum. Tveir slösuðust í brunanum. Áhyggjur eru um að verkföll Eflingar muni hafa áhrif á um 2000 manns á hjúkrunarheimilum á höfuðborgarsvæðinu, fáist ekki undanþága til að fá afgreitt bensín fyrir starfsfólk. Dómsmálaráðherra vill skoða hvort hægt sé að nota hugvíkkandi efni til að hjálpa afbrotamönnum sem glíma við geðræn vandamál og lögreglumönnum sem hafa orðið fyrir áfalli í starfi. Breytt hegðun landsmanna eftir covid 19 faraldurinn gæti útskýrt hversu skæðar umgangspestir eru um þessar mundir. Þetta segir framkvæmdastjóri lækninga á heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins. Fimmta bólusetning vegna covid-19 er hafin Verslanakeðjur í Bretlandi skammta grænmeti og ávexti vegna vöruskorts. Slæm tíð og veðurfar í suður Evrópu og Afríku hefur ollið uppskerutjóni á tómötum, paprikum og fleiri tegundum ----- Jón Gunnarsson dómsmálaráðherra telur að rétt að skoða kosti þess að nota hugvíkkandi efni til að hjálpa föngum sem hafa lokið afplánun til aðlagast samfélaginu á ný og einnig til aðstoða þolendur í ofbeldismálum. Rannsóknir á hugvíkkandi efnum á borð við sveppi, LSD og MDMA benda til þess að þau hafi jákvæð áhrif á geðsjúkdóma svo sem þunglyndi, fíkn og þrjáhyggju. Jón hefur viðraði þessar hugmyndir við Kára Stefánsson forstjóra Íslenskrar erfðagreiningar. Að minnsta kosti fjórar verslanakeðjur í Bretlandi hafa gripið til þess ráðs að skammta ákveðnar tegundir af ávöxtum og grænmeti vegna vöruskorts. Ástæðan er fyrst og fremst rakin til slæmra veðurskilyrða til ræktunar í Norður-Afríku og Suður-Evrópu, einkum suðurhluta Spánar, í haust og vetur. Asda, ein stærsta verslanakeðja landsins, sem rekur á sjöunda hundrað verslanir, reið á vaðið á þriðjudag og tilkynnti að takmarka yrði kaup á tómötum, paprikum, agúrkum, salati í lausu og í pokum, spergilkáli, blómkáli og hindberjum við þrjár einingar á hvern viðskiptavin. Talsmaður Asda harmaði að til þessa þyrfti að koma, en keðjan glímdi við skort á ýmsum tegundum grænmetis og ávaxta eins og aðrir smásalar í landinu. Önnur keðja, Morrisons, tilkynnti síðdegis að hún þyrfti að skammta tómata, agúrkur, salat og paprikur frá næsta degi. Miðað var við að hver viðskiptavinur gæti einungis keypt tvær einingar til þess að sem flestir fengju eitthvað. Vinna við undirbúning verndar- og orkunýtingaráætlunar stjórnvalda, sem í daglegu tali kallast rammaáætlun, hófst formlega 1999 eftir langan aðdraganda. Rammaáætlun er hugsuð sem lagarammi um orkubúskap Íslendinga og s

Hundruð milljóna tjón varð í bruna fiskeldisfyrirtækis á Tálknafirði í morgun. Slökkvilið er enn að störfum. Tveir slösuðust í brunanum. Áhyggjur eru um að verkföll Eflingar muni hafa áhrif á um 2000 manns á hjúkrunarheimilum á höfuðborgarsvæðinu, fáist ekki undanþága til að fá afgreitt bensín fyrir starfsfólk. Dómsmálaráðherra vill skoða hvort hægt sé að nota hugvíkkandi efni til að hjálpa afbrotamönnum sem glíma við geðræn vandamál og lögreglumönnum sem hafa orðið fyrir áfalli í starfi. Breytt hegðun landsmanna eftir covid 19 faraldurinn gæti útskýrt hversu skæðar umgangspestir eru um þessar mundir. Þetta segir framkvæmdastjóri lækninga á heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins. Fimmta bólusetning vegna covid-19 er hafin Verslanakeðjur í Bretlandi skammta grænmeti og ávexti vegna vöruskorts. Slæm tíð og veðurfar í suður Evrópu og Afríku hefur ollið uppskerutjóni á tómötum, paprikum og fleiri tegundum ----- Jón Gunnarsson dómsmálaráðherra telur að rétt að skoða kosti þess að nota hugvíkkandi efni til að hjálpa föngum sem hafa lokið afplánun til aðlagast samfélaginu á ný og einnig til aðstoða þolendur í ofbeldismálum. Rannsóknir á hugvíkkandi efnum á borð við sveppi, LSD og MDMA benda til þess að þau hafi jákvæð áhrif á geðsjúkdóma svo sem þunglyndi, fíkn og þrjáhyggju. Jón hefur viðraði þessar hugmyndir við Kára Stefánsson forstjóra Íslenskrar erfðagreiningar. Að minnsta kosti fjórar verslanakeðjur í Bretlandi hafa gripið til þess ráðs að skammta ákveðnar tegundir af ávöxtum og grænmeti vegna vöruskorts. Ástæðan er fyrst og fremst rakin til slæmra veðurskilyrða til ræktunar í Norður-Afríku og Suður-Evrópu, einkum suðurhluta Spánar, í haust og vetur. Asda, ein stærsta verslanakeðja landsins, sem rekur á sjöunda hundrað verslanir, reið á vaðið á þriðjudag og tilkynnti að takmarka yrði kaup á tómötum, paprikum, agúrkum, salati í lausu og í pokum, spergilkáli, blómkáli og hindberjum við þrjár einingar á hvern viðskiptavin. Talsmaður Asda harmaði að til þessa þyrfti að koma, en keðjan glímdi við skort á ýmsum tegundum grænmetis og ávaxta eins og aðrir smásalar í landinu. Önnur keðja, Morrisons, tilkynnti síðdegis að hún þyrfti að skammta tómata, agúrkur, salat og paprikur frá næsta degi. Miðað var við að hver viðskiptavinur gæti einungis keypt tvær einingar til þess að sem flestir fengju eitthvað. Vinna við undirbúning verndar- og orkunýtingaráætlunar stjórnvalda, sem í daglegu tali kallast rammaáætlun, hófst formlega 1999 eftir langan aðdraganda. Rammaáætlun er hugsuð sem lagarammi um orkubúskap Íslendinga og s

Samtök atvinnulífsins samþykktu verkbann á alla félaga í Eflingu með miklum meirihluta atkvæða. Verkbann tekur gildi eftir rúma viku. Lögreglustjórinn á Austurlandi hvetur fólk á svæðinu til þess að auka meðvitund sína um mögulegt Öskjugos og kynna sér leiðbeiningar. Leiðtogar níu Atlantshafsbandalagsríkja í Austur-Evrópu heita hver öðrum stuðningi ef hernaðarógn steðjar að í ríkjum þeirra. Þeir hittust á fundi í Varsjá í dag. Næsta Me-too vakning þyrfti að varpa ljósi á ofbeldi í nánum samböndum, að mati prófessors við Háskólann á Akureyri. Hún segir of margar konur hér á landi búa við lífshættulegt ofbeldi sem haldið sé leyndu ævilangt. Minningargreinar eru bókmenntaverk og því ekki hægt að birta þær að hluta eða heild nema með leyfi höfundar. Þetta er niðurstaða Héraðsdóms Reykjaness vegna skrifa Mannlífs upp úr minningargrein sem birtist í Morgunblaðinu. ----- Leiðtogar níu NATÓ-ríkja í Austur-Evrópu, eða Búkarest níu hópurinn svonefndi, kom saman í Varsjá í Póllandi í dag í tilefni þess að senn er eitt ár liðið frá innrás Rússa í Úkraínu. Sérstakir gestir leiðtogafundarins voru Joe Biden Bandaríkjaforseti og Jens Stoltenberg, framkvæmdastjóri NATÓ.Búkarest-hópurinn var settur á laggirnar að undirlagi Pólverja og Rúmena eftir að Rússar innlimuðu Krímskagann árið 2015. Auk þeirra eru í hópnum Eistland, Lettland, Litháen, Ungverjaland, Slóvakía, Tékkland og Búlgaría. Þau eru ýmist fyrrverandi hluti af Sovétríkjunum eða voru með þeim í Varsjárbandalaginu, hernaðarbandalagi kommúnistaríkja í Austur-Evrópu á dögum kalda stríðsins. Prófessor við Háskólann á Akureyri telur þörf á vakningu hér á landi um alvarlegustu tegund ofbeldis í nánum samböndum, svokölluð nándarhryðjuverk. Í nýrri rannsókn sögðu íslenskar konur frá lífshættulegu ofbeldi af hendi maka síns í fyrsta sinn. Einni helstu samfélagsmiðlastjörnu Svíþjóðar hefur verið hent út af Youtube, vegna kynferðislegra tilburða gagnvart barnungum aðdáendum. Áhrifavaldurinn var með hátt í tvö hundruð þúsund fylgjendur þar, en hefur nú flutt sig á aðra samfélagsmiðla. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Samtök atvinnulífsins samþykktu verkbann á alla félaga í Eflingu með miklum meirihluta atkvæða. Verkbann tekur gildi eftir rúma viku. Lögreglustjórinn á Austurlandi hvetur fólk á svæðinu til þess að auka meðvitund sína um mögulegt Öskjugos og kynna sér leiðbeiningar. Leiðtogar níu Atlantshafsbandalagsríkja í Austur-Evrópu heita hver öðrum stuðningi ef hernaðarógn steðjar að í ríkjum þeirra. Þeir hittust á fundi í Varsjá í dag. Næsta Me-too vakning þyrfti að varpa ljósi á ofbeldi í nánum samböndum, að mati prófessors við Háskólann á Akureyri. Hún segir of margar konur hér á landi búa við lífshættulegt ofbeldi sem haldið sé leyndu ævilangt. Minningargreinar eru bókmenntaverk og því ekki hægt að birta þær að hluta eða heild nema með leyfi höfundar. Þetta er niðurstaða Héraðsdóms Reykjaness vegna skrifa Mannlífs upp úr minningargrein sem birtist í Morgunblaðinu. ----- Leiðtogar níu NATÓ-ríkja í Austur-Evrópu, eða Búkarest níu hópurinn svonefndi, kom saman í Varsjá í Póllandi í dag í tilefni þess að senn er eitt ár liðið frá innrás Rússa í Úkraínu. Sérstakir gestir leiðtogafundarins voru Joe Biden Bandaríkjaforseti og Jens Stoltenberg, framkvæmdastjóri NATÓ.Búkarest-hópurinn var settur á laggirnar að undirlagi Pólverja og Rúmena eftir að Rússar innlimuðu Krímskagann árið 2015. Auk þeirra eru í hópnum Eistland, Lettland, Litháen, Ungverjaland, Slóvakía, Tékkland og Búlgaría. Þau eru ýmist fyrrverandi hluti af Sovétríkjunum eða voru með þeim í Varsjárbandalaginu, hernaðarbandalagi kommúnistaríkja í Austur-Evrópu á dögum kalda stríðsins. Prófessor við Háskólann á Akureyri telur þörf á vakningu hér á landi um alvarlegustu tegund ofbeldis í nánum samböndum, svokölluð nándarhryðjuverk. Í nýrri rannsókn sögðu íslenskar konur frá lífshættulegu ofbeldi af hendi maka síns í fyrsta sinn. Einni helstu samfélagsmiðlastjörnu Svíþjóðar hefur verið hent út af Youtube, vegna kynferðislegra tilburða gagnvart barnungum aðdáendum. Áhrifavaldurinn var með hátt í tvö hundruð þúsund fylgjendur þar, en hefur nú flutt sig á aðra samfélagsmiðla. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Spegillinn 21. febrúar 2023 Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir. Alþýðusamband Íslands hefur fengið frest til að afla gagna og vinna greinargerð í máli Ólafar Helgu Adolfsdóttur gegn ASÍ, Samtökum atvinnulífsins og íslenska ríkinu. Magnús Norðdahl, lögmaður ASÍ, segir niðurstöðu Landsréttar um að Eflingu beri ekki að afhenda félagatal sitt ekki athyglisverða í sjálfu sér. Niðurstaðan snúist fyrst og fremst um að ekki sé heimild til aðfarar. Dómur Landsdóms sem gerði ríkissáttasemjara ókleift að láta greiða atkvæði um miðlunartillögu í deilu Samtaka atvinnulífsins og Eflingar kallar á endurskoðun vinnulögjafarinnar, segir Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra. Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra segir eftir síðustu vendingar í dómstólum sé eins og ríkissáttasemjari hafi í raun og veru ekki möguleika á að gera neitt, annað en að halda fundi. Vladimir Pútín Rússlandsforseti hefur dregið Rússa út úr kjarnorkuvopnasamkomulagi við Bandaríkin. Joe Biden, forseti Bandaríkjanna, segir Atlantshafsbandalagið aldrei hafa staðið styrkari fótum. Ekki standi þó til að ráðast á Rússland. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Guðmundur Guðmundsson er hættur sem landsliðsþjálfari karla í handbolta. Aðstoðarþjálfarar hans stýra liðinu í næstu verkefnum. Guðmundur B. Ólafsson, formaður HSÍ segir leit að framtíðareftirmanni Guðmundar ekki hafna. Freyr Gígja Gunnarsson tók saman, Helga Margrét Höskuldsdóttir talaði við Guðmund Ólafsson. Aldís Rún Lárusdóttir sviðsstjóri forvarnasviðs Slökkviliðs höfuðborgarsvæðisins segir að ekki megi breyta notkun húsnæðis, eins og gert var með áfangaheimilið Betra líf, án leyfis. Haukur Holm talaði við hana. Heilbrigðisráðherra vill breyta lögum svp refsiábyrgð hjá heilbrigðisstofnunum, fremur en einstaka heilbrigðisstarfsfólki, þegar alvarleg atvik í heilbrigðisþjónustu leiða til dauðsfalls eða stórfellds líkamstjóns, sé hægt að rekja atvikið til margra samverkandi þátta í starfsemi heilbrigðisstofnunar. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir sagði frá. ----------- Vladimír Pútín, forseti Rússlands, fór mikinn í dag í ávarpi sem er ýmist kallað stefnuræða eða yfirlit um stöðu þjóðarinnar. Hann réðst harkalega gegn vestrænum ríkjum - kenndi þeim um að hafa komið af stað ófriðinum í Úkraínu og staðið að stigmögnun þeirra síðastliðið ár. Ásgeir Tómasson tók saman, brot úr ræðu Vladimírs Pútíns, Jens Stoltenberg, framkvæmdastjóri NATÓ fer einnig nokkrum orðum um stöðuna í stríðinu, Yevgeny Popov, þingmaður á Dúmunni segi

Spegillinn 21. febrúar 2023 Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir. Alþýðusamband Íslands hefur fengið frest til að afla gagna og vinna greinargerð í máli Ólafar Helgu Adolfsdóttur gegn ASÍ, Samtökum atvinnulífsins og íslenska ríkinu. Magnús Norðdahl, lögmaður ASÍ, segir niðurstöðu Landsréttar um að Eflingu beri ekki að afhenda félagatal sitt ekki athyglisverða í sjálfu sér. Niðurstaðan snúist fyrst og fremst um að ekki sé heimild til aðfarar. Dómur Landsdóms sem gerði ríkissáttasemjara ókleift að láta greiða atkvæði um miðlunartillögu í deilu Samtaka atvinnulífsins og Eflingar kallar á endurskoðun vinnulögjafarinnar, segir Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra. Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra segir eftir síðustu vendingar í dómstólum sé eins og ríkissáttasemjari hafi í raun og veru ekki möguleika á að gera neitt, annað en að halda fundi. Vladimir Pútín Rússlandsforseti hefur dregið Rússa út úr kjarnorkuvopnasamkomulagi við Bandaríkin. Joe Biden, forseti Bandaríkjanna, segir Atlantshafsbandalagið aldrei hafa staðið styrkari fótum. Ekki standi þó til að ráðast á Rússland. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Guðmundur Guðmundsson er hættur sem landsliðsþjálfari karla í handbolta. Aðstoðarþjálfarar hans stýra liðinu í næstu verkefnum. Guðmundur B. Ólafsson, formaður HSÍ segir leit að framtíðareftirmanni Guðmundar ekki hafna. Freyr Gígja Gunnarsson tók saman, Helga Margrét Höskuldsdóttir talaði við Guðmund Ólafsson. Aldís Rún Lárusdóttir sviðsstjóri forvarnasviðs Slökkviliðs höfuðborgarsvæðisins segir að ekki megi breyta notkun húsnæðis, eins og gert var með áfangaheimilið Betra líf, án leyfis. Haukur Holm talaði við hana. Heilbrigðisráðherra vill breyta lögum svp refsiábyrgð hjá heilbrigðisstofnunum, fremur en einstaka heilbrigðisstarfsfólki, þegar alvarleg atvik í heilbrigðisþjónustu leiða til dauðsfalls eða stórfellds líkamstjóns, sé hægt að rekja atvikið til margra samverkandi þátta í starfsemi heilbrigðisstofnunar. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir sagði frá. ----------- Vladimír Pútín, forseti Rússlands, fór mikinn í dag í ávarpi sem er ýmist kallað stefnuræða eða yfirlit um stöðu þjóðarinnar. Hann réðst harkalega gegn vestrænum ríkjum - kenndi þeim um að hafa komið af stað ófriðinum í Úkraínu og staðið að stigmögnun þeirra síðastliðið ár. Ásgeir Tómasson tók saman, brot úr ræðu Vladimírs Pútíns, Jens Stoltenberg, framkvæmdastjóri NATÓ fer einnig nokkrum orðum um stöðuna í stríðinu, Yevgeny Popov, þingmaður á Dúmunni segi

Spegillinn 20. febrúar 2023 Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar fréttahluta: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Guðmundur Ingi Guðbrandsson félags- og vinnumarkaðsráðherra segir ekki hafa verið rætt í ríkisstjórn að setja lög á kjaradeilu Eflingar og Samtaka atvinnulífsins. Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra segist hafa þungar áhyggjur af stöðu mála. Deilan sé orðin ein sú harðasta í áratugi, þetta sögðu þau aðspurð á Alþingi af stjórnarandstöðunni. Höskuldur Kári Scharm tók saman. Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar segir að félagið ætli ekki að tæma vinnudeilusjóð sinn til að axla ábyrgð á verkbanni og sturlun SA. Verðmunur á matvöru eykst við samanburð á kílóverði. Meðalverð á 113 vörutegundum var lægst í Bónus en hæst í Iceland. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir sagði frá. Landsvirkjun ætlar að greiða ríkinu tuttugu milljarða króna í arð fyrir síðasta ár, samkvæmt tillögu stjórnar. Hörður Arnarson, forstjóri Landsvirkjunar segir stærsta áhrifaþátt bættrar afkomu fyrirtækisins vera endurnýjaða samninga við stórnotendur. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir talaði við hann. Jón Björn Hákonarson, bæjarstjóri Fjarðabyggðar, hefur sagt starfi sínu lausu og óskað eftir leyfi frá störfum bæjarfulltrúa út þetta ár Hjördís Helga Seljan Þóroddsdóttir, formaður bæjarstjórnar í Fjarðabyggð, segir að ákvörðun Jóns Björns hafi komið á óvart. ------------------- Deila Eflingar og Samtaka atvinnulífsins er líklega harðasta kjaradeilan sem sést hefur á þessari öld segir Gylfi Dalmann Aðalsteinsson, vinnumarkaðsfræðingur. Hann rekur ekki minni til þess að verkbann hafi áður beinst að jafn fjölmennum hópi og nú er undir. Ljóst sé að vinnulöggjöfin nái ekki tilgangi sínum að stilla til friðar. Stutt heimsókn Joes Bidens Bandaríkjaforseta til Úkraínu í dag kom flatt upp á flesta. Heimsóknin er sögð þrungin merkingu þegar nærri ár er liðið frá innrás Rússa í Úkraínu og stórsókn þeirra vofir yfir. Ásgeir Tómasson tók saman. Brot úr ávörpum Joes Bidens og Volodymyrs Zelenskys forseta Úkraínu. Norðmenn eru æfir yfir í því að frægt málverk af Leifi Eíríkssyni var tekið niður og sett niður í kjallara í Ríkislistaafninu í Ósló. Gísli Kristjánsson sagði frá.

Spegillinn 20. febrúar 2023 Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar fréttahluta: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Guðmundur Ingi Guðbrandsson félags- og vinnumarkaðsráðherra segir ekki hafa verið rætt í ríkisstjórn að setja lög á kjaradeilu Eflingar og Samtaka atvinnulífsins. Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra segist hafa þungar áhyggjur af stöðu mála. Deilan sé orðin ein sú harðasta í áratugi, þetta sögðu þau aðspurð á Alþingi af stjórnarandstöðunni. Höskuldur Kári Scharm tók saman. Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar segir að félagið ætli ekki að tæma vinnudeilusjóð sinn til að axla ábyrgð á verkbanni og sturlun SA. Verðmunur á matvöru eykst við samanburð á kílóverði. Meðalverð á 113 vörutegundum var lægst í Bónus en hæst í Iceland. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir sagði frá. Landsvirkjun ætlar að greiða ríkinu tuttugu milljarða króna í arð fyrir síðasta ár, samkvæmt tillögu stjórnar. Hörður Arnarson, forstjóri Landsvirkjunar segir stærsta áhrifaþátt bættrar afkomu fyrirtækisins vera endurnýjaða samninga við stórnotendur. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir talaði við hann. Jón Björn Hákonarson, bæjarstjóri Fjarðabyggðar, hefur sagt starfi sínu lausu og óskað eftir leyfi frá störfum bæjarfulltrúa út þetta ár Hjördís Helga Seljan Þóroddsdóttir, formaður bæjarstjórnar í Fjarðabyggð, segir að ákvörðun Jóns Björns hafi komið á óvart. ------------------- Deila Eflingar og Samtaka atvinnulífsins er líklega harðasta kjaradeilan sem sést hefur á þessari öld segir Gylfi Dalmann Aðalsteinsson, vinnumarkaðsfræðingur. Hann rekur ekki minni til þess að verkbann hafi áður beinst að jafn fjölmennum hópi og nú er undir. Ljóst sé að vinnulöggjöfin nái ekki tilgangi sínum að stilla til friðar. Stutt heimsókn Joes Bidens Bandaríkjaforseta til Úkraínu í dag kom flatt upp á flesta. Heimsóknin er sögð þrungin merkingu þegar nærri ár er liðið frá innrás Rússa í Úkraínu og stórsókn þeirra vofir yfir. Ásgeir Tómasson tók saman. Brot úr ávörpum Joes Bidens og Volodymyrs Zelenskys forseta Úkraínu. Norðmenn eru æfir yfir í því að frægt málverk af Leifi Eíríkssyni var tekið niður og sett niður í kjallara í Ríkislistaafninu í Ósló. Gísli Kristjánsson sagði frá.

Spegillinn 17. febrúar 2023 Umsjónarmaður: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Fundi samninganefndar Eflingar og Samtaka atvinnulífsins lauk hjá ríkissáttasemjara á sjötta tímanum í dag. Honum verður fram haldið klukkan tíu í fyrramálið. Samninganefnd Eflingar frestaði í gærkvöld öllum verkföllum fram á miðnætti aðfaranætur mánudags. Stóru viðskiptabankarnir tilkynntu allir um vaxtahækkanir í dag. Óverðtryggðir vextir á lánum hjá Arion banka, Landsbankanum og Íslandsbanka hækka allir um 0,5 prósentustig, ef frá eru talin ný óverðtryggð íbúðalán í Landsbankanum. Hátt á þriðja hundrað íbúar í þremur fjölbýlishúsum í Kaupmannahöfn hafa þurft að yfirgefa heimili sín. Óveðurslægðin Ottó fer yfir Danmörku og er talið óvíst að húsin standi af sér storminn.Alexander Kristjánsson sagði frá. Mikið uppbyggingarstarf er framundan eftir eldsvoða á áfangaheimilinu Betra líf í Vatnagörðum í Reykjavík í morgun. Arnar Gunnar Hjálmtýsson, forstöðumaður heimilisins, segir að allt kapp hafi verið lagt á að finna húsaskjól fyrir 27 manns sem þar bjuggu. Það tókst undir kvöld. Andri Yrkill Valsson ræddi við Arnar. Níu yfirmenn hjá embætti ríkislögreglustjóra halda stórauknum lífeyrisréttindum, sem fyrrverandi ríkislögreglustjóri færði þeim. Landsréttur staðfesti í dag að Sigríði Björk Guðjónsdóttur hafi ekki verið heimilt að vinda ofan af samkomulagi forvera síns. Alexander Kristjánsson sagði frá. Kandídatinn Kristófer Kristófersson útskrifaðist í dag með hæstu einkunn sem gefin hefur verið í BS-námi í hjúkrunarfræði við Háskóla Íslands á útskriftarathöfn í Háskólabíói. Rebekka Líf Ingadóttir talaði við hann. Langvarandi landris við Öskju og jarðhiti virðist valda bráðnun íss á Öskjuvatni. Eldfjallafræðingur sem flaug yfir eldstöðina í gær segir kviku liggja grunnt undir yfirborðinu. Eldgos í Öskju geta verið nokkuð stór. Bjarni Rúnarsson ræddi við Ármann Höskuldsson um stöðu mála við Öskju. Ugla Stefanía Kristjönudóttir Jónsdóttir, sérfræðingur í málefnum hinsegin fólks segir, mikið bakslag í réttindabaráttu trans fólks í Bretlandi, sem komi einnig fram sem klofningur innan hinsegin samfélagsins. Trans fólk er óttaslegið og sorgmætt eftir morðið á sextán ára trans stúlkunni Briönnu Ghey, sem var stungin til baka af jafnöldrum sínum í vikunni. Alma Ómarsdóttir talaði við Uglu. Á annað hundrað flugfélög í heiminum hafa orðið gjaldþrota síðastliðin fjögur ár. Þess er krafist að reglum verði breytt til þess að flugfélögin beri sjálf kostnaðinn af að koma farþegu

Spegillinn 17. febrúar 2023 Umsjónarmaður: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Fundi samninganefndar Eflingar og Samtaka atvinnulífsins lauk hjá ríkissáttasemjara á sjötta tímanum í dag. Honum verður fram haldið klukkan tíu í fyrramálið. Samninganefnd Eflingar frestaði í gærkvöld öllum verkföllum fram á miðnætti aðfaranætur mánudags. Stóru viðskiptabankarnir tilkynntu allir um vaxtahækkanir í dag. Óverðtryggðir vextir á lánum hjá Arion banka, Landsbankanum og Íslandsbanka hækka allir um 0,5 prósentustig, ef frá eru talin ný óverðtryggð íbúðalán í Landsbankanum. Hátt á þriðja hundrað íbúar í þremur fjölbýlishúsum í Kaupmannahöfn hafa þurft að yfirgefa heimili sín. Óveðurslægðin Ottó fer yfir Danmörku og er talið óvíst að húsin standi af sér storminn.Alexander Kristjánsson sagði frá. Mikið uppbyggingarstarf er framundan eftir eldsvoða á áfangaheimilinu Betra líf í Vatnagörðum í Reykjavík í morgun. Arnar Gunnar Hjálmtýsson, forstöðumaður heimilisins, segir að allt kapp hafi verið lagt á að finna húsaskjól fyrir 27 manns sem þar bjuggu. Það tókst undir kvöld. Andri Yrkill Valsson ræddi við Arnar. Níu yfirmenn hjá embætti ríkislögreglustjóra halda stórauknum lífeyrisréttindum, sem fyrrverandi ríkislögreglustjóri færði þeim. Landsréttur staðfesti í dag að Sigríði Björk Guðjónsdóttur hafi ekki verið heimilt að vinda ofan af samkomulagi forvera síns. Alexander Kristjánsson sagði frá. Kandídatinn Kristófer Kristófersson útskrifaðist í dag með hæstu einkunn sem gefin hefur verið í BS-námi í hjúkrunarfræði við Háskóla Íslands á útskriftarathöfn í Háskólabíói. Rebekka Líf Ingadóttir talaði við hann. Langvarandi landris við Öskju og jarðhiti virðist valda bráðnun íss á Öskjuvatni. Eldfjallafræðingur sem flaug yfir eldstöðina í gær segir kviku liggja grunnt undir yfirborðinu. Eldgos í Öskju geta verið nokkuð stór. Bjarni Rúnarsson ræddi við Ármann Höskuldsson um stöðu mála við Öskju. Ugla Stefanía Kristjönudóttir Jónsdóttir, sérfræðingur í málefnum hinsegin fólks segir, mikið bakslag í réttindabaráttu trans fólks í Bretlandi, sem komi einnig fram sem klofningur innan hinsegin samfélagsins. Trans fólk er óttaslegið og sorgmætt eftir morðið á sextán ára trans stúlkunni Briönnu Ghey, sem var stungin til baka af jafnöldrum sínum í vikunni. Alma Ómarsdóttir talaði við Uglu. Á annað hundrað flugfélög í heiminum hafa orðið gjaldþrota síðastliðin fjögur ár. Þess er krafist að reglum verði breytt til þess að flugfélögin beri sjálf kostnaðinn af að koma farþegu

Forsætisráðherra segir stjórnvöld ekki ætla að grípa inn í kjaraviðræður með lagasetningu að svo stöddu. Grannt sé þó fylgst með framvindu verkfalla. Komið er að úrslitastund um hvort formlegum kjaraviðræðum Eflingar og Samtaka atvinnulífsins verður fram haldið. Stjórn og trúnaðarráð Eflingar situr nú á fundi Sænska lögreglan hefur synjað tveimur umsóknum um leyfi til að brenna Kóraninn í Stokkhólmi. Ástæðan er sögð hryðjuverkaógn sem slíkum mótmælum getur fylgt. Fyrrverandi varaforseti Bandaríkjanna neitar að bera vitni í rannsókn sérstaks saksóknara á þætti Donalds Trumps í áhlaupi á þinghúsið í Washington fyrir tveimur árum. ------- Í dag hófst atkvæðagreiðsla meðal félagsmanna Eflingar um næstu lotu verkfalla. Þar kjósa um 600 starfsmenn hótela og gistiheimila um hvort leggja eigi niður störf. Verði það samþykkt er allt félagsfólk Eflingar sem starfar á hótelum komið í verkfall. Einnig nær það til um 400 öryggisvarða hjá Securitas og Öryggismiðstöðinni og 650 manns í ræstingum hjá Dögum og Sólar auk minni fyrirtækja, samtals um 1650 manns. Þeirri atkvæðagreiðslu lýkur á mánudag. Verði verkföllin samþykkt eiga þau að hefjast á hádegi þriðjudaginn 28. febrúar, í þarnæstu viku. Og áhrif verkfalla sem hófust í gær verða sífellt meiri. Olía og bensín fer minnkandi á nokkrum stöðvum á höfuðborgarsvæðinu og víðar. Ferðaþjónustan óttast að ferðamenn verði á hrakhólum fljótlega í kring um helgina. Bjarni Rúnarsson tekur saman atburði dagsins. Sérstakur saksóknari sem rannsakar þátt Donalds Trumps, fyrrverandi Bandaríkjaforseta, í þinghúsárásinni 6. janúar 2021 stefndi á dögunum Mike Pence, varaforseta hans, til að bera vitni. Saksóknarinn starfar á vegum dómsmálaráðuneytisins. Að sögn bandarískra fjölmiðla var Pence birt stefnan eftir langar samningaviðræður stjórnvalda og lögmanna hans. Haft var eftir varaforsetanum fyrrverandi í bandarískum fjölmiðlum í gær að hann ætlaði ekki að mæta til yfirheyrslu undir neinum kringumstæðum. Hann væri jafnvel tilbúinn að fara fyrir hæstarétt til að fá stefnunni hnekkt. Það hefur lengi legið í loftinu að Mike Pence yrði stefnt til að mæta fyrir rannsóknarnefndina til að svara spurningum um atburðina sjötta janúar. Í viðtali í fréttaþætti CBS Face The Nation í nóvember sagði hann að ekki kæmi til greina að mæta. Ásgeir Tómasson segir frá. Vitað er um 160 tilvik þar sem olía og önnur spilliefni hafa farið í sjóinn utan ströndum Svíþjóðar, á síðustu þremur árum. Stundum í mjög miklu magni. Ekkert þessara mála hefur þó leitt til sakfellingar. Kári Gylfason í Gautaborg fjal

Forsætisráðherra segir stjórnvöld ekki ætla að grípa inn í kjaraviðræður með lagasetningu að svo stöddu. Grannt sé þó fylgst með framvindu verkfalla. Komið er að úrslitastund um hvort formlegum kjaraviðræðum Eflingar og Samtaka atvinnulífsins verður fram haldið. Stjórn og trúnaðarráð Eflingar situr nú á fundi Sænska lögreglan hefur synjað tveimur umsóknum um leyfi til að brenna Kóraninn í Stokkhólmi. Ástæðan er sögð hryðjuverkaógn sem slíkum mótmælum getur fylgt. Fyrrverandi varaforseti Bandaríkjanna neitar að bera vitni í rannsókn sérstaks saksóknara á þætti Donalds Trumps í áhlaupi á þinghúsið í Washington fyrir tveimur árum. ------- Í dag hófst atkvæðagreiðsla meðal félagsmanna Eflingar um næstu lotu verkfalla. Þar kjósa um 600 starfsmenn hótela og gistiheimila um hvort leggja eigi niður störf. Verði það samþykkt er allt félagsfólk Eflingar sem starfar á hótelum komið í verkfall. Einnig nær það til um 400 öryggisvarða hjá Securitas og Öryggismiðstöðinni og 650 manns í ræstingum hjá Dögum og Sólar auk minni fyrirtækja, samtals um 1650 manns. Þeirri atkvæðagreiðslu lýkur á mánudag. Verði verkföllin samþykkt eiga þau að hefjast á hádegi þriðjudaginn 28. febrúar, í þarnæstu viku. Og áhrif verkfalla sem hófust í gær verða sífellt meiri. Olía og bensín fer minnkandi á nokkrum stöðvum á höfuðborgarsvæðinu og víðar. Ferðaþjónustan óttast að ferðamenn verði á hrakhólum fljótlega í kring um helgina. Bjarni Rúnarsson tekur saman atburði dagsins. Sérstakur saksóknari sem rannsakar þátt Donalds Trumps, fyrrverandi Bandaríkjaforseta, í þinghúsárásinni 6. janúar 2021 stefndi á dögunum Mike Pence, varaforseta hans, til að bera vitni. Saksóknarinn starfar á vegum dómsmálaráðuneytisins. Að sögn bandarískra fjölmiðla var Pence birt stefnan eftir langar samningaviðræður stjórnvalda og lögmanna hans. Haft var eftir varaforsetanum fyrrverandi í bandarískum fjölmiðlum í gær að hann ætlaði ekki að mæta til yfirheyrslu undir neinum kringumstæðum. Hann væri jafnvel tilbúinn að fara fyrir hæstarétt til að fá stefnunni hnekkt. Það hefur lengi legið í loftinu að Mike Pence yrði stefnt til að mæta fyrir rannsóknarnefndina til að svara spurningum um atburðina sjötta janúar. Í viðtali í fréttaþætti CBS Face The Nation í nóvember sagði hann að ekki kæmi til greina að mæta. Ásgeir Tómasson segir frá. Vitað er um 160 tilvik þar sem olía og önnur spilliefni hafa farið í sjóinn utan ströndum Svíþjóðar, á síðustu þremur árum. Stundum í mjög miklu magni. Ekkert þessara mála hefur þó leitt til sakfellingar. Kári Gylfason í Gautaborg fjal

Spegillinn 15.02. 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir. Settur ríkissáttasemjari hefur fundað með samninganefndum Eflingar og Samtaka atvinnulífsins síðan klukkan níu í morgun. Hann segir að setið verði fram á kvöld, svo lengi sem eitthvert gagn er af því. Formaður Samtaka atvinnulífsins segir það óhóflega bjartsýni að halda að samningar náist í kvöld en formaður Eflingar er bjartsýnni en áður. Fólk flykktist á bensínstöðvar í aðdraganda verkfallsins, til að fylla á bíla sína og jafnvel brúsa og tunnur að auki. Viðbúið er að verkfallið mikil áhrif á innanlandsflug, jafnvel þótt það vari aðeins nokra daga, fáist ekki undanþágur. Framkvæmdastjórn Evrópusambandsins hefur hafið málaferli gegn stjórnvöldum í Póllandi eftir að æðsti dómstóll landsins dró í efa forgangsáhrif Evrópulaga. --------------- Verkfall um 600 Eflingarfélaga hófst á hádegi í dag. Það er ótímabundið og bætist við verkföll félagsins á hótelum sem hófust 7. febrúar. Þessi lota verkfalla kemur verr við almenning en fyrsta lotan, því nú eru bæði fleiri komin í verkfall, og ekki síður, að áhrifin eru meiri í ljósi þess að olíu- og bensíndælur á vesturhluta landsins eru teknar að tæmast hver á fætur annarri, og raunar gerðist það mjög fljótlega eftir að verkfall hófst um miðjan dag. Nicola Sturgeon tilkynnti í dag um afsögn sína sem fyrsti ráðherra Skotlands, eftir átta ár í embætti. Hún segist kveðja embættið með stolt í hjarta. Lögreglan í Stokkhólmi hefur haft afskipti af börnum allt niður í þrettán ára aldur í tengslum við vargöldina sem staðið hefur yfir frá því skömmu fyrir jól. Skotárásir og sprengjutilræði hafa verið daglegt brauð. Ódæðin eru oft framin af börnum og ungmennum meðan höfuðpaurarnir sitja í skjóli ? jafnvel erlendis.

Spegillinn 15.02. 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir. Settur ríkissáttasemjari hefur fundað með samninganefndum Eflingar og Samtaka atvinnulífsins síðan klukkan níu í morgun. Hann segir að setið verði fram á kvöld, svo lengi sem eitthvert gagn er af því. Formaður Samtaka atvinnulífsins segir það óhóflega bjartsýni að halda að samningar náist í kvöld en formaður Eflingar er bjartsýnni en áður. Fólk flykktist á bensínstöðvar í aðdraganda verkfallsins, til að fylla á bíla sína og jafnvel brúsa og tunnur að auki. Viðbúið er að verkfallið mikil áhrif á innanlandsflug, jafnvel þótt það vari aðeins nokra daga, fáist ekki undanþágur. Framkvæmdastjórn Evrópusambandsins hefur hafið málaferli gegn stjórnvöldum í Póllandi eftir að æðsti dómstóll landsins dró í efa forgangsáhrif Evrópulaga. --------------- Verkfall um 600 Eflingarfélaga hófst á hádegi í dag. Það er ótímabundið og bætist við verkföll félagsins á hótelum sem hófust 7. febrúar. Þessi lota verkfalla kemur verr við almenning en fyrsta lotan, því nú eru bæði fleiri komin í verkfall, og ekki síður, að áhrifin eru meiri í ljósi þess að olíu- og bensíndælur á vesturhluta landsins eru teknar að tæmast hver á fætur annarri, og raunar gerðist það mjög fljótlega eftir að verkfall hófst um miðjan dag. Nicola Sturgeon tilkynnti í dag um afsögn sína sem fyrsti ráðherra Skotlands, eftir átta ár í embætti. Hún segist kveðja embættið með stolt í hjarta. Lögreglan í Stokkhólmi hefur haft afskipti af börnum allt niður í þrettán ára aldur í tengslum við vargöldina sem staðið hefur yfir frá því skömmu fyrir jól. Skotárásir og sprengjutilræði hafa verið daglegt brauð. Ódæðin eru oft framin af börnum og ungmennum meðan höfuðpaurarnir sitja í skjóli ? jafnvel erlendis.

Spegillinn 14. febrúar 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir. Verkfall Eflingarstarfsmanna, sem hefst að óbreyttu á morgun, gæti valdið því að bensínstöðvar verði tómar fyrir helgi, með tilheyrandi samgöngutruflunum. Ef verkfallið dregst á langinn hefði það meðal annars áhrif á akstur Strætó. Alma Ómarsdóttir tók saman og talaði við Hinrik Örn Bjarnason, framkvæmdastjóra fyrirtækjasviðs N1 og Jóhannes Svavar Rúnarsson hjá Strætó. Staðfest andlát vegna hamfaranna í Tyrklandi og Sýrlandi eru yfir 37 þúsund. Hluti íslenska hópsins sem fór til björgunarstarfa í Tyrklandi í síðustu viku sneri aftur heim í dag.Björn J. Gunnarsson, verkefnastjóri hjá Landsbjörg, segir samstarfið hafa gengið vel í hræðilegum aðstæðum. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við hann. Nikki Haley, fyrrverandi ríkisstjóri Suður-Karólínu, tilkynnti í dag um forsetaframboð sitt í bandarísku forsetakosningunum haustið 2024. Smyril Line er að efla brunarvarnir um borð í Norrænu til að ráða betur við bruna í rafmagnsbílum. Mjög mikill hiti myndast þegar bílar með stórum rafhlöðum brenna. Rúnar Snær Reynisson sagði frá og talaði við Óskar Svein Friðriksson, framkvæmdastjóra Smyril Line á Íslandi. ----- Úrskurður Landsréttar í gær um deilu Eflingar og SA gæti haft áhrif á kjaradeilur framtíðarinnar. Elín Blöndal, dósent í lögfræði við Háskólann á Bifröstsegir að miðlunartillögur hafi verið helsta vopn sáttasemjara hingað til en það verkfæri gæti reynst illnothæft. Bjarni Rúnarsson ræddi við hana. Aðgerðir vegna kjaradeilu Eflingar og SA hafa ekki síst beinst að hótelum og ferðaþjónustu. Bjarnheiður Hallsdóttir, formaður Samtaka ferðaþjónustunnar, segir áhrifa þessara verkfalla geti gætt miklu víðar en í borginni. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hana. Ár á Nýja Sjálandi hafa breyst í stórfljót og vatn flæðir um götur í borgum og bæjum eftir að hitabeltisstormurinn Gabríella kom þar á land. Ástandið er svo slæmt að Chris Hipkins, nýr forsætisráðherra landsins, lýsti yfir neyðarástandi um allt land.

Spegillinn 14. febrúar 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir. Verkfall Eflingarstarfsmanna, sem hefst að óbreyttu á morgun, gæti valdið því að bensínstöðvar verði tómar fyrir helgi, með tilheyrandi samgöngutruflunum. Ef verkfallið dregst á langinn hefði það meðal annars áhrif á akstur Strætó. Alma Ómarsdóttir tók saman og talaði við Hinrik Örn Bjarnason, framkvæmdastjóra fyrirtækjasviðs N1 og Jóhannes Svavar Rúnarsson hjá Strætó. Staðfest andlát vegna hamfaranna í Tyrklandi og Sýrlandi eru yfir 37 þúsund. Hluti íslenska hópsins sem fór til björgunarstarfa í Tyrklandi í síðustu viku sneri aftur heim í dag.Björn J. Gunnarsson, verkefnastjóri hjá Landsbjörg, segir samstarfið hafa gengið vel í hræðilegum aðstæðum. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við hann. Nikki Haley, fyrrverandi ríkisstjóri Suður-Karólínu, tilkynnti í dag um forsetaframboð sitt í bandarísku forsetakosningunum haustið 2024. Smyril Line er að efla brunarvarnir um borð í Norrænu til að ráða betur við bruna í rafmagnsbílum. Mjög mikill hiti myndast þegar bílar með stórum rafhlöðum brenna. Rúnar Snær Reynisson sagði frá og talaði við Óskar Svein Friðriksson, framkvæmdastjóra Smyril Line á Íslandi. ----- Úrskurður Landsréttar í gær um deilu Eflingar og SA gæti haft áhrif á kjaradeilur framtíðarinnar. Elín Blöndal, dósent í lögfræði við Háskólann á Bifröstsegir að miðlunartillögur hafi verið helsta vopn sáttasemjara hingað til en það verkfæri gæti reynst illnothæft. Bjarni Rúnarsson ræddi við hana. Aðgerðir vegna kjaradeilu Eflingar og SA hafa ekki síst beinst að hótelum og ferðaþjónustu. Bjarnheiður Hallsdóttir, formaður Samtaka ferðaþjónustunnar, segir áhrifa þessara verkfalla geti gætt miklu víðar en í borginni. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hana. Ár á Nýja Sjálandi hafa breyst í stórfljót og vatn flæðir um götur í borgum og bæjum eftir að hitabeltisstormurinn Gabríella kom þar á land. Ástandið er svo slæmt að Chris Hipkins, nýr forsætisráðherra landsins, lýsti yfir neyðarástandi um allt land.

Ríkissáttasemjari er tilbúinn að víkja í deilu Eflingar og Samtaka atvinnulífsins. Landsréttur komst að þeirri niðurstöðu í dag að Efling þyrfti ekki að skila kjörskrá vegna miðlunartillögu hans. Áfellisdómur, að mati formanns Eflingar. Allir vegir til og frá Tálknafirði eru lokaðir vegna vatnavaxta og Snæfellsnesvegur er við það að rofna. Tveir voru fluttir á slysadeild eftir að sprenging varð í metanbíl á bensínstöð í Álfheimum í Reykjavík síðdegis. Hvellur frá sprengingunni heyrðist víða. Netþrjótar stálu milljónum króna af íslenskum bankareikningum um helgina. Líklegt er að útlendir glæpamenn fái hjálp frá Íslendingum, segir framkvæmdastjóri samtaka fjármálafyrirtækja. ----- Landsréttur snéri í dag við úrskurði héraðsdóms Reykjavíkur um að Efling skuli afhenda Ríkissáttasemjara kjörskrá sína. Það þýðir að ekki er hægt að leggja miðlunartillögu Ríkissáttasemjara í atkvæðagreiðslu meðal allra félagsmanna Eflingar. Landsréttur segir að ríkissáttasemjara sé ótvírætt heimilt að eiga frumkvæði að því að efna til atkvæðagreiðslu. Hvergi verði hins vegar séð í lögum að aðila í vinnudeilu (í þessu tilfelli Eflingu) sé skylt að afhenda honum kjörskrá sína áður en til atkvæðagreiðslu kemur eða veita honum aðgang að henni. Efling og ríkissáttasemjari gerði með sér samkomulag í síðustu viku um að una niðurstöðu Landsréttar. Í yfirlýsingu sem Efling sendi fjölmiðlum er þess krafist að Aðalsteinn Leifsson, ríkissáttasemjari, segi sig samstundis frá deilu Eflingar og Samtaka atvinnulífsins.Sólveig Anna Jónsdóttir fagnar þessari niðurstöðu. Bjarni Rúnarsson ræddi við Aðalstein Leifsson ríkissáttasemjara. Stjórnvöld í Bandaríkjunum og Kanada virðast enn litlu nær um þrjá óþekkta hluti sem hafa sést á flugi yfir Norður-Ameríku síðustu daga. Allir hafa þeir verið skotnir niður, en leit að tveimur þeirra hefur enn ekki borið árangur, eftir því sem næst verður komist. Raunar má segja að kínverskur loftbelgur hafi þjófstartað málinu. Hans varð fyrst vart yfir Aleútaeyjum 28. janúar. Þremur sólarhringum síðar sveif hann inn á meginlandið. Nokkrum dögum síðar var hann skotinn niður undan ströndum Suður-Karólínu. Að sögn Kínverja var þetta veðurloftbelgur sem hafði villst af leið. Bandaríkjamenn segja ekkert hæft í því. Niður úr belgnum hafi hangið búnaður sem hafi verið ætlað að afla leynilegra upplýsinga. Vegna þessa ákvað Antony Blinken, utanríkisráðherra Bandaríkjanna, að fresta heimsókn sinni til Kína um óákveðinn tíma. Málinu er engan veginn lokið, þar sem Kínverjar segja að Bandaríkjamenn hafi sent njósnabelgi inn yfi

Ríkissáttasemjari er tilbúinn að víkja í deilu Eflingar og Samtaka atvinnulífsins. Landsréttur komst að þeirri niðurstöðu í dag að Efling þyrfti ekki að skila kjörskrá vegna miðlunartillögu hans. Áfellisdómur, að mati formanns Eflingar. Allir vegir til og frá Tálknafirði eru lokaðir vegna vatnavaxta og Snæfellsnesvegur er við það að rofna. Tveir voru fluttir á slysadeild eftir að sprenging varð í metanbíl á bensínstöð í Álfheimum í Reykjavík síðdegis. Hvellur frá sprengingunni heyrðist víða. Netþrjótar stálu milljónum króna af íslenskum bankareikningum um helgina. Líklegt er að útlendir glæpamenn fái hjálp frá Íslendingum, segir framkvæmdastjóri samtaka fjármálafyrirtækja. ----- Landsréttur snéri í dag við úrskurði héraðsdóms Reykjavíkur um að Efling skuli afhenda Ríkissáttasemjara kjörskrá sína. Það þýðir að ekki er hægt að leggja miðlunartillögu Ríkissáttasemjara í atkvæðagreiðslu meðal allra félagsmanna Eflingar. Landsréttur segir að ríkissáttasemjara sé ótvírætt heimilt að eiga frumkvæði að því að efna til atkvæðagreiðslu. Hvergi verði hins vegar séð í lögum að aðila í vinnudeilu (í þessu tilfelli Eflingu) sé skylt að afhenda honum kjörskrá sína áður en til atkvæðagreiðslu kemur eða veita honum aðgang að henni. Efling og ríkissáttasemjari gerði með sér samkomulag í síðustu viku um að una niðurstöðu Landsréttar. Í yfirlýsingu sem Efling sendi fjölmiðlum er þess krafist að Aðalsteinn Leifsson, ríkissáttasemjari, segi sig samstundis frá deilu Eflingar og Samtaka atvinnulífsins.Sólveig Anna Jónsdóttir fagnar þessari niðurstöðu. Bjarni Rúnarsson ræddi við Aðalstein Leifsson ríkissáttasemjara. Stjórnvöld í Bandaríkjunum og Kanada virðast enn litlu nær um þrjá óþekkta hluti sem hafa sést á flugi yfir Norður-Ameríku síðustu daga. Allir hafa þeir verið skotnir niður, en leit að tveimur þeirra hefur enn ekki borið árangur, eftir því sem næst verður komist. Raunar má segja að kínverskur loftbelgur hafi þjófstartað málinu. Hans varð fyrst vart yfir Aleútaeyjum 28. janúar. Þremur sólarhringum síðar sveif hann inn á meginlandið. Nokkrum dögum síðar var hann skotinn niður undan ströndum Suður-Karólínu. Að sögn Kínverja var þetta veðurloftbelgur sem hafði villst af leið. Bandaríkjamenn segja ekkert hæft í því. Niður úr belgnum hafi hangið búnaður sem hafi verið ætlað að afla leynilegra upplýsinga. Vegna þessa ákvað Antony Blinken, utanríkisráðherra Bandaríkjanna, að fresta heimsókn sinni til Kína um óákveðinn tíma. Málinu er engan veginn lokið, þar sem Kínverjar segja að Bandaríkjamenn hafi sent njósnabelgi inn yfi

Spegillinn 10. febrúar 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn Útsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Tuttugu og fimm eru ákærðir í tengslum við hnífaárásina á skemmtiustaðnum Bankastræti Club í Reykjavík í nóvember í fyrra. Einn þeirra er ákærður fyrir tilraun til manndráps og tíu fyrir sérstaklega hættulega líkamsárás. Héraðssaksóknari gaf í dag út ákæru í málinu. Sólveig Klara Ragnarsdóttir sagði frá. Lögreglan á Norðurlandi eystra hefur lokið rannsókn á skotárásarmálinu á Blönduósi. Kona á sextugsaldri og maður sem réðst vopnaður inn á heimili hennar létust í árásinni. Eiginmaður konunnar særðist lífshættulega. Málið er komið til héraðssaksóknara sem tekur ákvörðun um framhaldið. Freyr Gígja Gunnarsson tók saman. Stéttarfélagið Efling ætlar að leita til félagsdóms vegna meintra verkfallsbrota Íslandshótela. Forsvarsmenn hótelanna þvertaka fyrir að þar séu framin verkfallsbrot og segja Eflingu heimilt að senda verkfallsverði á hótelin - en þó ekki nema tvo í einu. Alexander Kristjánsson sagði frá. Joe Biden Bandaríkjaforseti segir að kínverskur loftbelgur, sem Bandaríkjaher skaut nýverið niður innan eigin lofthelgi, hafi ekki verið sérstök öryggisógn. Þingmenn hafa sumir gagnrýnt forsetann fyrir að hafa ekki brugðist fyrr við. Oddur Þórðarson sagði frá. Samlegðaráhrif af samruna Íslandsbanka og Kviku yrðu töluverð og hagræðingaraðgerðir óhjákvæmilegar, segir Birna Einarsdóttir bankastjóri Íslandsbanka. Stjórn Íslandsbanka samþykkti í gær að hefja viðræður um samruna við Kviku banka. Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra bindur vonir við að sameiningarviðræður Íslandsbanka og Kviku leiði til aukinnar hagkvæmni á fjármálamarkaði, sem skili sér til neytenda. Sólveig Klara Ragnarsdóttir og Andri Yrkill Valsson tóku saman. Þá segir Páll Gunnar Pálsson, forstjóri Samkeppniseftirlitsins, að ekki sé tímabært að taka afstöðu til hugmyndarinnar um samruna bankanna. Bjarni Rúnarsson talaði við hann. Auður Alfa Ólafsdóttir, sérfræðingur Alþýðusambands Íslands í neytendamálum, samsinnir því í viðtali við Ævar Örn Jósepsson, að íslensk stórfyrirtæki séu ófeimin við að lýsa því á heimasíðum sínum, stefnuyfirlýsingum og ársskýrslum, að þau sýni samfélagslega ábyrgð. Reyndin sé hins vegar önnur þegar afkomutölur þeirra eru skoðaðar á tímum síhækkandi verðlags á nauðsynjavörum og sífellt hækkandi vaxta. Framþróun á sviði gervigreindar er talin stærsta ógnin við viðskiptalíkan bandaríska tæknirisans Google. Fyrirtækið ætlar að bregðast við með útgáfu eigin gervigreindarspjallmennis. Það verður áskor

Spegillinn 10. febrúar 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn Útsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Tuttugu og fimm eru ákærðir í tengslum við hnífaárásina á skemmtiustaðnum Bankastræti Club í Reykjavík í nóvember í fyrra. Einn þeirra er ákærður fyrir tilraun til manndráps og tíu fyrir sérstaklega hættulega líkamsárás. Héraðssaksóknari gaf í dag út ákæru í málinu. Sólveig Klara Ragnarsdóttir sagði frá. Lögreglan á Norðurlandi eystra hefur lokið rannsókn á skotárásarmálinu á Blönduósi. Kona á sextugsaldri og maður sem réðst vopnaður inn á heimili hennar létust í árásinni. Eiginmaður konunnar særðist lífshættulega. Málið er komið til héraðssaksóknara sem tekur ákvörðun um framhaldið. Freyr Gígja Gunnarsson tók saman. Stéttarfélagið Efling ætlar að leita til félagsdóms vegna meintra verkfallsbrota Íslandshótela. Forsvarsmenn hótelanna þvertaka fyrir að þar séu framin verkfallsbrot og segja Eflingu heimilt að senda verkfallsverði á hótelin - en þó ekki nema tvo í einu. Alexander Kristjánsson sagði frá. Joe Biden Bandaríkjaforseti segir að kínverskur loftbelgur, sem Bandaríkjaher skaut nýverið niður innan eigin lofthelgi, hafi ekki verið sérstök öryggisógn. Þingmenn hafa sumir gagnrýnt forsetann fyrir að hafa ekki brugðist fyrr við. Oddur Þórðarson sagði frá. Samlegðaráhrif af samruna Íslandsbanka og Kviku yrðu töluverð og hagræðingaraðgerðir óhjákvæmilegar, segir Birna Einarsdóttir bankastjóri Íslandsbanka. Stjórn Íslandsbanka samþykkti í gær að hefja viðræður um samruna við Kviku banka. Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra bindur vonir við að sameiningarviðræður Íslandsbanka og Kviku leiði til aukinnar hagkvæmni á fjármálamarkaði, sem skili sér til neytenda. Sólveig Klara Ragnarsdóttir og Andri Yrkill Valsson tóku saman. Þá segir Páll Gunnar Pálsson, forstjóri Samkeppniseftirlitsins, að ekki sé tímabært að taka afstöðu til hugmyndarinnar um samruna bankanna. Bjarni Rúnarsson talaði við hann. Auður Alfa Ólafsdóttir, sérfræðingur Alþýðusambands Íslands í neytendamálum, samsinnir því í viðtali við Ævar Örn Jósepsson, að íslensk stórfyrirtæki séu ófeimin við að lýsa því á heimasíðum sínum, stefnuyfirlýsingum og ársskýrslum, að þau sýni samfélagslega ábyrgð. Reyndin sé hins vegar önnur þegar afkomutölur þeirra eru skoðaðar á tímum síhækkandi verðlags á nauðsynjavörum og sífellt hækkandi vaxta. Framþróun á sviði gervigreindar er talin stærsta ógnin við viðskiptalíkan bandaríska tæknirisans Google. Fyrirtækið ætlar að bregðast við með útgáfu eigin gervigreindarspjallmennis. Það verður áskor

Viðræður um sameiningu Íslandsbanka og Kviku um sameiningu eru að hefjast. Samruninn myndi stækka efnahagsreikning Íslandsbanka um 20 prósent. Um tuttugu þúsund manns hafa fundist látin í Tyrklandi og Sýrlandi vegna jarðskjálftana á mánudag. Mikil eyðilegging blasir við íslenskum björgunarsveitarmönnum sem eru í Tyrklandi. Enn finnst fólk á lífi í rústunum Síðasta vaxtahækkun Seðlabankans er í boði ríkisstjórnarinnar og kyndir undir verðbólgubálinu, segir miðstjórn ASÍ. Hagfræðingur samtakanna segir það pólitíska ákvörðun að láta aðgerðir gegn verðbólgu bitna á alþýðu manna frekar en stöndugum stórfyrirtækjum. Sviðsstjórar hjá Hafrannsóknarstofnun fagna skýrslu Ríkisendurskoðunar. Bæta þurfi í fé til rannsókna og eftirlits með sjókvíaeldi Eitt fremsta og afkastamesta popptónskáld heims, Burt Bacharach er látinn, 94 ára að aldri. ------ Þúsundir hafa látist vegna jarðskjálfta í Tyrklandi á mánudaginn. Enn fleiri töpuðu öllu sínu - björgunarstarf stendur yfir og er hvergi nærri lokið. Fjöldi hjálparsamtaka sendi liðsauka til landsins í þeirri von að bjarga fólki úr rústum húsa sem hrundu. Meðal þeirra er níu manna hópur frá Íslandi sem vinnur að samhæfingu aðgerða. Þau lögðu af stað fyrr í vikunni og eru nú komin til Hatay Expo. Sólveig Þorvaldsdóttir fer fyrir hópnum. Við skulum heyra lýsingu hennar á störfum hópsins. Eftir síðustu hækkun eru stýrivextir Seðlabankans 6,5 prósent og hafa ekki verið hærri síðan 2010. Stýrivextir voru í lágmarki í apríl 2021, 0,75 prósent, - hafa því hækkað um 5,75 prósentustig og þannig nær sexfaldast á innan við tveimur árum. Þessi síðasta hækkun, sem nam 0,5 prósentustigum, hefur verið harðlega gagnrýnd, jafnt af stjórnvöldum og aðilum vinnumarkaðarins, og þótt yfirlýstur tilgangur stýrivaxtahækkana sé að hamla gegn verðbólgu er hækkunin nú sögð virka sem olía á verðbólgubálið sem brennur þó glatt fyrir, en verðbólga mælist nú 9,9 prósent. Og matarkarfan hækkar og hækkar. Auður Alfa Ólafsdóttir er sérfræðingur ASÍ í neytendamálum. Ríkisendurskoðun fer hörðum orðum um stjórnsýslu, eftirlit og umsjón með sjókvíaeldi hér á landi í skýrslu sem gefin var út í vikunni. Gagnrýni hefur komið úr ýmsum áttum, bæði frá veiðifélögum, siðfræðingum, náttúruverndarsamtökum og fleirum og er hún yfirleitt á þá lund að stjórnkerfið sé veikburða og jafnvel að pólitísk spilling hafi sett mark sitt á greinina. Landvernd og Landssamband veiðifélaga hafa kallað eftir að sjókvíaeldi verði hætt án tafar. Bjarni Rúnarsson ræddi við Guðna Guðbergsson sviðstjóra ferskvatns og eldissviðs Hafrann

Viðræður um sameiningu Íslandsbanka og Kviku um sameiningu eru að hefjast. Samruninn myndi stækka efnahagsreikning Íslandsbanka um 20 prósent. Um tuttugu þúsund manns hafa fundist látin í Tyrklandi og Sýrlandi vegna jarðskjálftana á mánudag. Mikil eyðilegging blasir við íslenskum björgunarsveitarmönnum sem eru í Tyrklandi. Enn finnst fólk á lífi í rústunum Síðasta vaxtahækkun Seðlabankans er í boði ríkisstjórnarinnar og kyndir undir verðbólgubálinu, segir miðstjórn ASÍ. Hagfræðingur samtakanna segir það pólitíska ákvörðun að láta aðgerðir gegn verðbólgu bitna á alþýðu manna frekar en stöndugum stórfyrirtækjum. Sviðsstjórar hjá Hafrannsóknarstofnun fagna skýrslu Ríkisendurskoðunar. Bæta þurfi í fé til rannsókna og eftirlits með sjókvíaeldi Eitt fremsta og afkastamesta popptónskáld heims, Burt Bacharach er látinn, 94 ára að aldri. ------ Þúsundir hafa látist vegna jarðskjálfta í Tyrklandi á mánudaginn. Enn fleiri töpuðu öllu sínu - björgunarstarf stendur yfir og er hvergi nærri lokið. Fjöldi hjálparsamtaka sendi liðsauka til landsins í þeirri von að bjarga fólki úr rústum húsa sem hrundu. Meðal þeirra er níu manna hópur frá Íslandi sem vinnur að samhæfingu aðgerða. Þau lögðu af stað fyrr í vikunni og eru nú komin til Hatay Expo. Sólveig Þorvaldsdóttir fer fyrir hópnum. Við skulum heyra lýsingu hennar á störfum hópsins. Eftir síðustu hækkun eru stýrivextir Seðlabankans 6,5 prósent og hafa ekki verið hærri síðan 2010. Stýrivextir voru í lágmarki í apríl 2021, 0,75 prósent, - hafa því hækkað um 5,75 prósentustig og þannig nær sexfaldast á innan við tveimur árum. Þessi síðasta hækkun, sem nam 0,5 prósentustigum, hefur verið harðlega gagnrýnd, jafnt af stjórnvöldum og aðilum vinnumarkaðarins, og þótt yfirlýstur tilgangur stýrivaxtahækkana sé að hamla gegn verðbólgu er hækkunin nú sögð virka sem olía á verðbólgubálið sem brennur þó glatt fyrir, en verðbólga mælist nú 9,9 prósent. Og matarkarfan hækkar og hækkar. Auður Alfa Ólafsdóttir er sérfræðingur ASÍ í neytendamálum. Ríkisendurskoðun fer hörðum orðum um stjórnsýslu, eftirlit og umsjón með sjókvíaeldi hér á landi í skýrslu sem gefin var út í vikunni. Gagnrýni hefur komið úr ýmsum áttum, bæði frá veiðifélögum, siðfræðingum, náttúruverndarsamtökum og fleirum og er hún yfirleitt á þá lund að stjórnkerfið sé veikburða og jafnvel að pólitísk spilling hafi sett mark sitt á greinina. Landvernd og Landssamband veiðifélaga hafa kallað eftir að sjókvíaeldi verði hætt án tafar. Bjarni Rúnarsson ræddi við Guðna Guðbergsson sviðstjóra ferskvatns og eldissviðs Hafrann

Ásakanir hafa gengið á víxl milli stjórnenda Íslandshótela og verkfallsvarða Eflingar um verkfallsbrot og hótanir. Samkomulag náðist á milli ríkissáttasemjara og lögmanns Eflingar í dag varðandi kjörskrá félagsins. Róbert Jóhannsson tók saman, rætt við Aðalstein Leifsson ríkissáttasemjara. Annarri umræðu um útlendingafrumvarp dómsmálaráðherra lauk nokkuð óvænt á Alþingi í dag þegar þingmenn Pírata, sem hafa verið sakaðir um málþóf, tóku sig af mælendaskrá. Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir þingmaður Pírata hélt 130 ræður um málið á Alþingi og hún beindi orðum sínum að stjórnarflokkunum í síðustu ræðunni í dag. Halldór Benjamín Þorbergsson, framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins, segir að vaxtahækkun Seðlabankans í morgun hafi ekki komið á óvart. Það hafi hins vegar rökstuðningurinn gert og trúverðugleiki bankans hafi beðið hnekki. Jón Helgi Björnsson, formaður Landssambands veiðifélaga gagnrýnir að svo virðist sem áhættumati fyrir laxeldi hafi verið breytt á hæpnum forsendum og mögulegt eldi aukið án tilefnis. Rúnar Snær Reynisson talaði við hann. Prófessorar og háskólakennarar lýsa áhyggjum vegna niðurskurðar í Háskóla Íslands. Pétur Henry Petersen, formaður fagfélags prófessora segir að áhrifin geti verið alvarleg. Pétur Magnússon talaði við hann. --------------------- Stýrivextir Seðlabankans voru hækkaðir í morgun í ellefta sinn í röð og eru 6,5%. Verðbólga í nýliðnum mánuði var 9,9%. Seðlabankastjóri segir kjarasamninga hafa reynst dýrari en vonir stóðu til. Forysta verkalýðsfélaga sem hefur nýverið skrifað undir kjarasamninga fordæmir hækkunina og segir hana gera kjarabætur nýrra samninga að engu. Bjarni Rúnarsson tók saman, Haukur Holm talaði við Ásgeir Jónsson, seðlabankastjóra, Halldór Benjamín Þorbergsson og Ragnar Þór Ingólfsson formann VR. Volodymyr Zelensky forseta Úkraínu var fagnað mjög þegar hann ávarpaði breska þingið, frá Bretlandi fer hann til Frakklands og heldur svo til Brussel. Ásgeir Tómasson segir frá ferðum hans og móttökunum. Brot úr kynningu Lindsey Hoyle, forseta neðri deildar breska þingsins, Zelensky og Charles Michel forseta leiðtogaráðs ESB. Nichole Mosty, forstöðumaður Fjölmenningarseturs segir að líta beri á fólk sem leitar hér skjóls sem innflytjendur. Í mörg horn sé að líta en á sjötta hundrað flóttamenn hafa komið til landsins það sem af er ári. Markús Þór Þórhallsson talaði við hana.

Ásakanir hafa gengið á víxl milli stjórnenda Íslandshótela og verkfallsvarða Eflingar um verkfallsbrot og hótanir. Samkomulag náðist á milli ríkissáttasemjara og lögmanns Eflingar í dag varðandi kjörskrá félagsins. Róbert Jóhannsson tók saman, rætt við Aðalstein Leifsson ríkissáttasemjara. Annarri umræðu um útlendingafrumvarp dómsmálaráðherra lauk nokkuð óvænt á Alþingi í dag þegar þingmenn Pírata, sem hafa verið sakaðir um málþóf, tóku sig af mælendaskrá. Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir þingmaður Pírata hélt 130 ræður um málið á Alþingi og hún beindi orðum sínum að stjórnarflokkunum í síðustu ræðunni í dag. Halldór Benjamín Þorbergsson, framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins, segir að vaxtahækkun Seðlabankans í morgun hafi ekki komið á óvart. Það hafi hins vegar rökstuðningurinn gert og trúverðugleiki bankans hafi beðið hnekki. Jón Helgi Björnsson, formaður Landssambands veiðifélaga gagnrýnir að svo virðist sem áhættumati fyrir laxeldi hafi verið breytt á hæpnum forsendum og mögulegt eldi aukið án tilefnis. Rúnar Snær Reynisson talaði við hann. Prófessorar og háskólakennarar lýsa áhyggjum vegna niðurskurðar í Háskóla Íslands. Pétur Henry Petersen, formaður fagfélags prófessora segir að áhrifin geti verið alvarleg. Pétur Magnússon talaði við hann. --------------------- Stýrivextir Seðlabankans voru hækkaðir í morgun í ellefta sinn í röð og eru 6,5%. Verðbólga í nýliðnum mánuði var 9,9%. Seðlabankastjóri segir kjarasamninga hafa reynst dýrari en vonir stóðu til. Forysta verkalýðsfélaga sem hefur nýverið skrifað undir kjarasamninga fordæmir hækkunina og segir hana gera kjarabætur nýrra samninga að engu. Bjarni Rúnarsson tók saman, Haukur Holm talaði við Ásgeir Jónsson, seðlabankastjóra, Halldór Benjamín Þorbergsson og Ragnar Þór Ingólfsson formann VR. Volodymyr Zelensky forseta Úkraínu var fagnað mjög þegar hann ávarpaði breska þingið, frá Bretlandi fer hann til Frakklands og heldur svo til Brussel. Ásgeir Tómasson segir frá ferðum hans og móttökunum. Brot úr kynningu Lindsey Hoyle, forseta neðri deildar breska þingsins, Zelensky og Charles Michel forseta leiðtogaráðs ESB. Nichole Mosty, forstöðumaður Fjölmenningarseturs segir að líta beri á fólk sem leitar hér skjóls sem innflytjendur. Í mörg horn sé að líta en á sjötta hundrað flóttamenn hafa komið til landsins það sem af er ári. Markús Þór Þórhallsson talaði við hana.

Spegillinn 7. febrúar 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknmaður: Jón Þór Helgason. Stjórn útsendingar fréttahluta: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Staðfest er að á sjöunda þúsund fórst í jarðskjálftum í Tyrklandi og Sýrlandi í gær, en óttast er að þau séu miklu fleiri. Íslenskt björgunarlið flýgur til Tyrklands í kvöld. Oddur Þórðarson sagði frá. Ríkissáttasemjari segir Eflingu bera lagalega skyldu til að afhenda félagatal sitt. Hann sendi aðfararbeiðni til sýslumanns í morgun til þess að fá það í hendurnar. Róbert Jóhannsson tók saman og ræddi við Aðalstein Leifsson, ríkissáttasemjara, einnig rætt við Sólveigu Önnu Jónsdóttur formann Eflingar. Bjarni Benediktsson, fjármálaráðherra sakaði Pírata á Alþingi í dag um að beita grímulausu málþófi í umræðu um útlendingafrumvarpið. Örfáir þingmenn hafi tekið þingið í gíslingu. Andrés Ingi Jónsson þingmaður Pírata mælti fyrir tillögu við upphaf þingfundar í dag um að taka frumvarpið af dagskrá. Höskuldur Kári Schram tók saman. Héraðsdómur Reykjavíkur dæmdi síðdegis hjónum í vil í máli þeirra gegn Landsbankanum um lögmæti skilmála um breytilega vexti á lánum. Hjónin nutu fulltingis Neytendasamtakanna við rekstur málsins og Breki Karlsson, formaður þeirra, telur að dómurinn geti haft fordæmisgildi fyrir þúsundir annarra lána hjá íslenskum bönkum. Benedikt Sigurðsson ræddi við Breka. THC. virka efnið í kannabis fannst í hampolíu frá íslensku vörumerki. Olían hefur verið innkölluð. Amanda Guðrún Bjarnadóttir sagði frá og talaði við Óskar Ísfeld Sigurðsson, hjá Heilbrigðiseftirliti Reykjavíkur. Illviðrin sem gengið hafa yfir landið undanfarnar vikur hafa ekki aðeins áhrif á ferðir fólks, heldur líka fugla við landið. Litli sjófuglinn haftyrðill hefur fundist langt inni á landi eftir óveðurslægðir og Náttúrufræðistofnun biður þá sem rekast á haftyrðla í vanda, að koma þeim aftur á haf út. Ólöf Erlendsdóttir talaði við Borgnýju Katrínardóttur. ------- Efling hefur krafist þess að Aðalsteinn Leifsson víki sem ríkissáttasemjari og ætlar ekki að sinna beiðni hans um að afhenda félagatal strax þrátt fyrir niðurstöðu um það í Héraðsdómi Reykjavíkur. Deila Eflingar og Samtaka atvinnulífsins virðist í síharðnandi hnút. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Kristján Þórð Snæbjarnarson forseta Alþýðusambands Íslands um stöðu ríkissáttasemjara. Sergei Shoigu, varnarmálaráðherra Rússlands, segir að þungavopnasendingar vestrænna ríkja til Úkraínu dragi Atlantshafsbandalagið NATÓ inn í átökin í Úkraínu með beinum hætti. Þetta geti leitt til þess að þau harðni enn frekar með óf

Spegillinn 7. febrúar 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknmaður: Jón Þór Helgason. Stjórn útsendingar fréttahluta: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Staðfest er að á sjöunda þúsund fórst í jarðskjálftum í Tyrklandi og Sýrlandi í gær, en óttast er að þau séu miklu fleiri. Íslenskt björgunarlið flýgur til Tyrklands í kvöld. Oddur Þórðarson sagði frá. Ríkissáttasemjari segir Eflingu bera lagalega skyldu til að afhenda félagatal sitt. Hann sendi aðfararbeiðni til sýslumanns í morgun til þess að fá það í hendurnar. Róbert Jóhannsson tók saman og ræddi við Aðalstein Leifsson, ríkissáttasemjara, einnig rætt við Sólveigu Önnu Jónsdóttur formann Eflingar. Bjarni Benediktsson, fjármálaráðherra sakaði Pírata á Alþingi í dag um að beita grímulausu málþófi í umræðu um útlendingafrumvarpið. Örfáir þingmenn hafi tekið þingið í gíslingu. Andrés Ingi Jónsson þingmaður Pírata mælti fyrir tillögu við upphaf þingfundar í dag um að taka frumvarpið af dagskrá. Höskuldur Kári Schram tók saman. Héraðsdómur Reykjavíkur dæmdi síðdegis hjónum í vil í máli þeirra gegn Landsbankanum um lögmæti skilmála um breytilega vexti á lánum. Hjónin nutu fulltingis Neytendasamtakanna við rekstur málsins og Breki Karlsson, formaður þeirra, telur að dómurinn geti haft fordæmisgildi fyrir þúsundir annarra lána hjá íslenskum bönkum. Benedikt Sigurðsson ræddi við Breka. THC. virka efnið í kannabis fannst í hampolíu frá íslensku vörumerki. Olían hefur verið innkölluð. Amanda Guðrún Bjarnadóttir sagði frá og talaði við Óskar Ísfeld Sigurðsson, hjá Heilbrigðiseftirliti Reykjavíkur. Illviðrin sem gengið hafa yfir landið undanfarnar vikur hafa ekki aðeins áhrif á ferðir fólks, heldur líka fugla við landið. Litli sjófuglinn haftyrðill hefur fundist langt inni á landi eftir óveðurslægðir og Náttúrufræðistofnun biður þá sem rekast á haftyrðla í vanda, að koma þeim aftur á haf út. Ólöf Erlendsdóttir talaði við Borgnýju Katrínardóttur. ------- Efling hefur krafist þess að Aðalsteinn Leifsson víki sem ríkissáttasemjari og ætlar ekki að sinna beiðni hans um að afhenda félagatal strax þrátt fyrir niðurstöðu um það í Héraðsdómi Reykjavíkur. Deila Eflingar og Samtaka atvinnulífsins virðist í síharðnandi hnút. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Kristján Þórð Snæbjarnarson forseta Alþýðusambands Íslands um stöðu ríkissáttasemjara. Sergei Shoigu, varnarmálaráðherra Rússlands, segir að þungavopnasendingar vestrænna ríkja til Úkraínu dragi Atlantshafsbandalagið NATÓ inn í átökin í Úkraínu með beinum hætti. Þetta geti leitt til þess að þau harðni enn frekar með óf

Spegillinn 06.02. 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Hryðjuverkamálinu svonefnda var í dag vísað frá dómi þar sem dómari komst að þeirri niðurstöðu að ákæran væri svo óskýr að sakborningar gætu ekki gripið til viðhlítandi varna. Minnst fimmtán hundruð manns létu lífið í jarðskjálfta í Tyrklandi í nótt og morgun. Íslendingur búsettur á skjálftasvæðinu segir eyðilegginguna afar mikla. Verkföll Eflingar, sem hefjast eiga á morgun, eru lögmæt, en félaginu ber að afhenda ríkissáttasemjara félagaskrá sína, svo hægt sé að efna til atkvæðagreiðslu um miðlunartillögu hans. Ríkissáttasemjari hefur boðað deiluaðila á fund á morgun. Stjórnsýsla og eftirlit með sjókvíaeldi hafa reynst veikburða og brotakennd og vart í stakk búin til að takast á við ört vaxandi umsvif greinarinnar á síðustu árum. Þetta kemur fram í skýrslu ríkisendurskoðunar --------- Tveir dómar féllu mánudaginn 6. febrúar í kjaradeilu Samtaka atvinnulífsins og Eflingar, sem er sem fyrr í miklum rembihnút. Fyrst féll dómur í Héraðsdómi Reykjavíkur þar sem Efling var skikkuð til að láta af hendi félagaskrá sína svo að greiða mætti atkvæði um miðlunartillögu ríkissáttasemjara. Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður Eflingar, var harðorð þegar dómur hafði fallið og sagði dóminn rangan og ósanngjarnan og hyggst áfrýja. Halldór Benjamín Þorbergsson framkvæmdastjóri Samtaka Atvinnulífisns segist þess fullviss að Eflingarfólk muni samþykkja miðlunartillöguna fyrr eða síðar. Skömmu síðar dæmdi Félagsdómur Eflingu í hag, þegar þrír af fimm dómurum komust að þeirri niðurstöðu að boðuð verkföll félagsins væru lögmæt. Yfir fimmtán hundruð dauðsföll voru staðfest í Tyrklandi, um hálfum sólarhring eftir að tveir öflugir jarðskjálftar riðu þar yfir, sá stærri 7,8 að stærð. Rúmlega 800 dauðsföll voru staðfest í Sýrlandi. Recep Tayyip Erdogan, forseti Tyrklands, segir jarðskjálftann þann öflugasta í landinu frá árinu 1939. Að hans sögn hrundu hátt í þrjú þúsund byggingar í suðausturhluta landsins. Þeirra á meðal er Gaziantep kastalinn, sögulegt mannvirki sem reist var fyrir meira en tvö þúsund árum. Óttast er að mun fleiri hafið fallið, en sífellt fleiri lík hafa fundist eftir því sem liðið hefur á daginn. Þúsundir slösuðust. Svört skýrsla um úttekt Ríkisendurskoðunar á lagaframkvæmd, stjórnsýslu og eftirliti í sjókvíaeldi hér við land, unnin að beiðni matvælaráðuneytisins, var kynnt á fundi stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar Alþingis í morgun. Rætt var við ríkisendurskoðanda.

Spegillinn 06.02. 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Hryðjuverkamálinu svonefnda var í dag vísað frá dómi þar sem dómari komst að þeirri niðurstöðu að ákæran væri svo óskýr að sakborningar gætu ekki gripið til viðhlítandi varna. Minnst fimmtán hundruð manns létu lífið í jarðskjálfta í Tyrklandi í nótt og morgun. Íslendingur búsettur á skjálftasvæðinu segir eyðilegginguna afar mikla. Verkföll Eflingar, sem hefjast eiga á morgun, eru lögmæt, en félaginu ber að afhenda ríkissáttasemjara félagaskrá sína, svo hægt sé að efna til atkvæðagreiðslu um miðlunartillögu hans. Ríkissáttasemjari hefur boðað deiluaðila á fund á morgun. Stjórnsýsla og eftirlit með sjókvíaeldi hafa reynst veikburða og brotakennd og vart í stakk búin til að takast á við ört vaxandi umsvif greinarinnar á síðustu árum. Þetta kemur fram í skýrslu ríkisendurskoðunar --------- Tveir dómar féllu mánudaginn 6. febrúar í kjaradeilu Samtaka atvinnulífsins og Eflingar, sem er sem fyrr í miklum rembihnút. Fyrst féll dómur í Héraðsdómi Reykjavíkur þar sem Efling var skikkuð til að láta af hendi félagaskrá sína svo að greiða mætti atkvæði um miðlunartillögu ríkissáttasemjara. Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður Eflingar, var harðorð þegar dómur hafði fallið og sagði dóminn rangan og ósanngjarnan og hyggst áfrýja. Halldór Benjamín Þorbergsson framkvæmdastjóri Samtaka Atvinnulífisns segist þess fullviss að Eflingarfólk muni samþykkja miðlunartillöguna fyrr eða síðar. Skömmu síðar dæmdi Félagsdómur Eflingu í hag, þegar þrír af fimm dómurum komust að þeirri niðurstöðu að boðuð verkföll félagsins væru lögmæt. Yfir fimmtán hundruð dauðsföll voru staðfest í Tyrklandi, um hálfum sólarhring eftir að tveir öflugir jarðskjálftar riðu þar yfir, sá stærri 7,8 að stærð. Rúmlega 800 dauðsföll voru staðfest í Sýrlandi. Recep Tayyip Erdogan, forseti Tyrklands, segir jarðskjálftann þann öflugasta í landinu frá árinu 1939. Að hans sögn hrundu hátt í þrjú þúsund byggingar í suðausturhluta landsins. Þeirra á meðal er Gaziantep kastalinn, sögulegt mannvirki sem reist var fyrir meira en tvö þúsund árum. Óttast er að mun fleiri hafið fallið, en sífellt fleiri lík hafa fundist eftir því sem liðið hefur á daginn. Þúsundir slösuðust. Svört skýrsla um úttekt Ríkisendurskoðunar á lagaframkvæmd, stjórnsýslu og eftirliti í sjókvíaeldi hér við land, unnin að beiðni matvælaráðuneytisins, var kynnt á fundi stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar Alþingis í morgun. Rætt var við ríkisendurskoðanda.

Spegillinn 2. febrúar 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn Útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Dómsmálaráðherra og forstjóri Landhelgisgæslunnar sátu fyrir svörum á fundum utanríkismála- og fjárlaganefnda Alþingis í dag vegna tillögu dómsmálaráðherra um að selja TF SIF flugvél Gæslunnar. Formenn nefndanna segja mörgum spurningum ósvarað. Georg Lárusson forstjóri Gæslunnar segir vélina vera eina þá allra öflugustu í heiminum til leitar, björgunar og almannavarna. Hann segir nauðsynlegt að vélin sé hér til taks tíu mánuði á ári. Haukur Holm ræddi við Georg, Sigurð Inga Jóhannsson, formann Framsóknarflokksins, Bjarkeyju Olsen, formann fjárlaganefndar og Bjarna Jónsson formann utanríkismálanefndar. Ríkissáttasemjari krafðist þess fyrir héraðsdómi í morgun að stéttarfélagið Efling afhenti félagatal sitt, svo greiða megi atkvæði um miðlunartillögu hans, sem hann lagði fram í kjaradeilu Eflingar og Samtaka atvinnulífsins 26. janúar. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Deila Samtaka atvinnulífsins og Eflingar var bæði fyrir héraðsdómi og Félagsdómi í dag. Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður Eflingar, kallar málflutninginn valdaránstilraun. Halldór Benjamín Þorbergsson á von á að Félagsdómur dæmi verkföll Eflingarfélaga á Íslandshótelum ólögmæt. Hafdís Helga Helgadóttir ræddi við Sólveigu Önnu og Halldór Benjamín. Sjónvarpsstöðin N4 hefur óskað eftir gjaldþrotaskiptum hjá Héraðsdómi Norðurlands eystra. Tilraunir til að tryggja framtíð fyrirtækisins báru ekki árangur. Antony Blinken, utanríkisráðherra Bandaríkjanna ,hefur frestað heimsókn sinni til Kína í næstu viku vegna loftbelgs sem svifið hefur yfir Bandaríkjunum undanfarna daga. Bandaríkin telja kínverskan njósnabelg þar á ferð en Kínverjar segja þetta veðurbelg sem villtist af leið. Róbert Jóhannsson tók saman. Með endurheimt votlendis er staðbundin losun koltvísýrings skert verulega en með ræktun skógar er koltvísýringur sem er í andrúmsloftinu fangaður og bundinn. Loftslagssjóðurinn Kolviður og Skógrækt ríkisins bjóða upp á síðari kostinn. Ævar Örn Jósepsson sagði frá og talaði við Þröst Eysteinsson skógræktarstjóra og Reyni Kristinsson, framkvæmdastjóra Kolviðar. Græn bylting stendur fyrir dyrum í Evrópusambandinu, Ursula von der Leyen, forseti framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins, kynnti í vikunni áform um að einfalda regluverk um græna eða vistvæna atvinnustarfsemi í ESB-ríkjunum og heimila aukinn ríkisstuðning við hann. Með því móti er ætlunin að vernda evrópsk fyrirtæki fyrir aukinni samkeppni á þessu svið

Spegillinn 2. febrúar 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn Útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Dómsmálaráðherra og forstjóri Landhelgisgæslunnar sátu fyrir svörum á fundum utanríkismála- og fjárlaganefnda Alþingis í dag vegna tillögu dómsmálaráðherra um að selja TF SIF flugvél Gæslunnar. Formenn nefndanna segja mörgum spurningum ósvarað. Georg Lárusson forstjóri Gæslunnar segir vélina vera eina þá allra öflugustu í heiminum til leitar, björgunar og almannavarna. Hann segir nauðsynlegt að vélin sé hér til taks tíu mánuði á ári. Haukur Holm ræddi við Georg, Sigurð Inga Jóhannsson, formann Framsóknarflokksins, Bjarkeyju Olsen, formann fjárlaganefndar og Bjarna Jónsson formann utanríkismálanefndar. Ríkissáttasemjari krafðist þess fyrir héraðsdómi í morgun að stéttarfélagið Efling afhenti félagatal sitt, svo greiða megi atkvæði um miðlunartillögu hans, sem hann lagði fram í kjaradeilu Eflingar og Samtaka atvinnulífsins 26. janúar. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Deila Samtaka atvinnulífsins og Eflingar var bæði fyrir héraðsdómi og Félagsdómi í dag. Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður Eflingar, kallar málflutninginn valdaránstilraun. Halldór Benjamín Þorbergsson á von á að Félagsdómur dæmi verkföll Eflingarfélaga á Íslandshótelum ólögmæt. Hafdís Helga Helgadóttir ræddi við Sólveigu Önnu og Halldór Benjamín. Sjónvarpsstöðin N4 hefur óskað eftir gjaldþrotaskiptum hjá Héraðsdómi Norðurlands eystra. Tilraunir til að tryggja framtíð fyrirtækisins báru ekki árangur. Antony Blinken, utanríkisráðherra Bandaríkjanna ,hefur frestað heimsókn sinni til Kína í næstu viku vegna loftbelgs sem svifið hefur yfir Bandaríkjunum undanfarna daga. Bandaríkin telja kínverskan njósnabelg þar á ferð en Kínverjar segja þetta veðurbelg sem villtist af leið. Róbert Jóhannsson tók saman. Með endurheimt votlendis er staðbundin losun koltvísýrings skert verulega en með ræktun skógar er koltvísýringur sem er í andrúmsloftinu fangaður og bundinn. Loftslagssjóðurinn Kolviður og Skógrækt ríkisins bjóða upp á síðari kostinn. Ævar Örn Jósepsson sagði frá og talaði við Þröst Eysteinsson skógræktarstjóra og Reyni Kristinsson, framkvæmdastjóra Kolviðar. Græn bylting stendur fyrir dyrum í Evrópusambandinu, Ursula von der Leyen, forseti framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins, kynnti í vikunni áform um að einfalda regluverk um græna eða vistvæna atvinnustarfsemi í ESB-ríkjunum og heimila aukinn ríkisstuðning við hann. Með því móti er ætlunin að vernda evrópsk fyrirtæki fyrir aukinni samkeppni á þessu svið

"Róttækar" og "afdrifaríkar" eru orðin sem forstjóri Landhelgisgæslunnar notaði í samskiptum við dómsmálaráðuneytið um nauðsynlegar niðurskurðarleiðir ef ekki fengjust frekari fjárheimildir. Meðal hugmynda voru sala flugvélar og varðskips. Samfylkingin fær mest fylgi allra flokka í nýjum Þjóðarpúlsi Gallup í fyrsta sinn síðan 2009 og mælist stærri en Sjálfstæðisflokkurinn. Velferðarráð Reykjavíkurborgar ákvað í gær að hækka gistináttagjald annarra sveitarfélaga í gistiskýlum borgarinnar. Um þriðjungur þeirra sem dvelja í skýlunum er frá öðrum sveitarfélögum. Landbúnaðar- og matvælaráðherra stendur að eigin sögn alls staðar frammi fyrir sömu áskorunum. Þar á meðal hvernig draga megi úr losun og gera landbúnað aðlaðandi fyrir ungt fólk þegar raunin er sú að býlum fækkar. Vladimír Pútín líkir innrásarstríði Rússa í Úkraínu við það þegar Sovétríkin hrintu innrás nasista í síðari heimsstyrjöld. Áttatíu ár eru í dag frá lokum orrustunnar við Stalíngrad. Votlendissjóður er hættur að selja kolefniseiningar til kolefnisjöfnunar en Landgræðslan gerir sér vonir um að alþjóðleg vottun fáist á þetta verkefni fyrir árslok. ------------------------ Búvörusamningar þeir sem nú eru í gildi voru gerðir til tíu ára 2016. Í þeim er fjallað um stjórn á framleiðslu búvara og framlög til landbúnaðar. Um 18 milljörðum króna er ráðstafað til greinarinnar árlega. Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra segir að tækifæri til endurskoðunar gefist tvisvar á gildistíma samningsins. Í seinni endurskoðun hans, sem gerð verður á þessu ári, segir hún stefnt að einföldun samningsins. Ráðstefna Arctic Frontiers var haldin í Tromsö í Noregi vikuna 30. janúar til 3. febrúar. Um 900 manns sóttu ráðstefnuna, sem haldin var í skugga Úkraínustríðsins. Þar komu saman stjórnmálamenn, vísindamenn, fulltrúar staðbundinan samfélaga, þar á meðal frumbyggja, og leiðtogar fryirtækja og hagsmunaaðila á norðurslóðum til skrafs og ráðagerða. Rússar, sem gegndu formennsku í samtökunum til skamms tíma, voru ekki á staðnum en þó allt yfir og allt um kring. Votlendissjóður hefur hætt sölu kolefniseininga til kolefnisjöfnunar og mun draga úr allri starfsemi þar til alþjóðleg vottun hefur fengist. Sjóðurinn hefur stundað sína endurheimt í samstarfi við Landgræðsluna að hluta, en Landgræðslan stundar líka sína eigin votlendisendurheimt. Spegillinn 2. febrúar 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn Fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir.

"Róttækar" og "afdrifaríkar" eru orðin sem forstjóri Landhelgisgæslunnar notaði í samskiptum við dómsmálaráðuneytið um nauðsynlegar niðurskurðarleiðir ef ekki fengjust frekari fjárheimildir. Meðal hugmynda voru sala flugvélar og varðskips. Samfylkingin fær mest fylgi allra flokka í nýjum Þjóðarpúlsi Gallup í fyrsta sinn síðan 2009 og mælist stærri en Sjálfstæðisflokkurinn. Velferðarráð Reykjavíkurborgar ákvað í gær að hækka gistináttagjald annarra sveitarfélaga í gistiskýlum borgarinnar. Um þriðjungur þeirra sem dvelja í skýlunum er frá öðrum sveitarfélögum. Landbúnaðar- og matvælaráðherra stendur að eigin sögn alls staðar frammi fyrir sömu áskorunum. Þar á meðal hvernig draga megi úr losun og gera landbúnað aðlaðandi fyrir ungt fólk þegar raunin er sú að býlum fækkar. Vladimír Pútín líkir innrásarstríði Rússa í Úkraínu við það þegar Sovétríkin hrintu innrás nasista í síðari heimsstyrjöld. Áttatíu ár eru í dag frá lokum orrustunnar við Stalíngrad. Votlendissjóður er hættur að selja kolefniseiningar til kolefnisjöfnunar en Landgræðslan gerir sér vonir um að alþjóðleg vottun fáist á þetta verkefni fyrir árslok. ------------------------ Búvörusamningar þeir sem nú eru í gildi voru gerðir til tíu ára 2016. Í þeim er fjallað um stjórn á framleiðslu búvara og framlög til landbúnaðar. Um 18 milljörðum króna er ráðstafað til greinarinnar árlega. Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra segir að tækifæri til endurskoðunar gefist tvisvar á gildistíma samningsins. Í seinni endurskoðun hans, sem gerð verður á þessu ári, segir hún stefnt að einföldun samningsins. Ráðstefna Arctic Frontiers var haldin í Tromsö í Noregi vikuna 30. janúar til 3. febrúar. Um 900 manns sóttu ráðstefnuna, sem haldin var í skugga Úkraínustríðsins. Þar komu saman stjórnmálamenn, vísindamenn, fulltrúar staðbundinan samfélaga, þar á meðal frumbyggja, og leiðtogar fryirtækja og hagsmunaaðila á norðurslóðum til skrafs og ráðagerða. Rússar, sem gegndu formennsku í samtökunum til skamms tíma, voru ekki á staðnum en þó allt yfir og allt um kring. Votlendissjóður hefur hætt sölu kolefniseininga til kolefnisjöfnunar og mun draga úr allri starfsemi þar til alþjóðleg vottun hefur fengist. Sjóðurinn hefur stundað sína endurheimt í samstarfi við Landgræðsluna að hluta, en Landgræðslan stundar líka sína eigin votlendisendurheimt. Spegillinn 2. febrúar 2023 Umsjón: Ævar Örn Jósepsson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn Fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir.

Forstjóri Landhelgisgæslunnar segir það gríðarleg vonbrigði og mikla afturför að þurfa að selja eftirlitsflugvélina TF-SIF . Hún sé ein af grunnstoðum gæslunnar. Húsleit stendur yfir í strandhúsi Bandaríkjaforseta í Delaware. Húsleitin er sú þriðja á tveimur mánuðum, en áður hafa fundist leynileg skjöl á skrifstofu forsetans og á heimili hans. Komi til verkfalls Eflingar tæmast eldsneytistankar bensínstöðva á nokkrum dögum. Framkvæmdastjóri Olís segir aðgerðirnar ábyrgðarlausar í ljósi almannahagsmuna. Allt kapp verður lagt á að tryggja Eyjamönnum rafmagn meðan viðgerð á Vestmannaeyjastreng þrjú stendur. Búist er við að bilanagreining og viðgerð taki langan tíma. Þó svo að samið yrði um nýjan urðunarstað nú þegar til að leysa Álfsnes af hólmi þá tæki það 3-5 ár að taka hann í notkun. Stefnt er á að flytja almennan úrgang úr landi í auknum mæli. Andstæðingar breytinga á lífeyrislögunum í Frakklandi segja að mótmæli gegn þeim snúist um fleira en áformaða hækkun á eftirlaunaaldri. -------- Það vilja fæstir hafa rusl í bakgarðinum hjá sér - og enn síður ruslahauga - en eitthvað þarf að gera við ruslið. Það styttist óðfluga í að starfsleyfi stærsta urðunarstaðar landsins renni út. Samkvæmt samkomulagi frá árinu 2020 á það að gerast í árslok. Engu að síður er ekki komin nein lausn um hvað eigi að taka við. Íslendingar henda mun meira af rusli en nágrannaþjóðirnar. Hver íbúi henti 666 kílóum af heimilissorpi í fyrra sem er aukning frá árinu á undan. Ísland á talsvert langt í land til að ná markmiðum ESB landanna um hlutfall endurvinnslu. Á þessu ári verður sorphirða á landinu samræmd sem þýðir að heimili þurfa að flokka sorp í fjórar tunnur; pappír, plast, lífrænt og almennt sorp.Regína Ásvaldsdóttir er bæjarstjóri í Mosfellsbæ og formaður Sambands sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu. Hvað eru sveitarfélögin að gera til að leysa Álfsnes af hólmi? Bjarni Rúnarsson ræðir við hana. Þótt skipuleggjendur mótmælanna í Frakklandi og lögregluna greini á um fjölda þeirra sem tóku þátt í andófsaðgerðunum í gær eru allir sammála um að fjöldinn var mun meiri en 19. janúar, - síðast þegar landsmenn létu í ljós andúð sína á áformum stjórnvalda um að hækka eftirlaunaaldurinn úr 62 árum í 64. - CGT, fjölmennasta félag opinberra starfsmanna í landinu, áætlar að 2,8 milljónir hafi mætt á mótmælafundi og í göngur í gær, þar af hálf milljón í Parísarborg. Lögreglan er töluvert hófsamari; fjöldinn hafi farið eitthvað yfir tólf hundruð þúsund á landsvísu og líkast til um 87 þúsund í höfuðborginni. Ásgeir Tómasson segir frá. Argentí

Forstjóri Landhelgisgæslunnar segir það gríðarleg vonbrigði og mikla afturför að þurfa að selja eftirlitsflugvélina TF-SIF . Hún sé ein af grunnstoðum gæslunnar. Húsleit stendur yfir í strandhúsi Bandaríkjaforseta í Delaware. Húsleitin er sú þriðja á tveimur mánuðum, en áður hafa fundist leynileg skjöl á skrifstofu forsetans og á heimili hans. Komi til verkfalls Eflingar tæmast eldsneytistankar bensínstöðva á nokkrum dögum. Framkvæmdastjóri Olís segir aðgerðirnar ábyrgðarlausar í ljósi almannahagsmuna. Allt kapp verður lagt á að tryggja Eyjamönnum rafmagn meðan viðgerð á Vestmannaeyjastreng þrjú stendur. Búist er við að bilanagreining og viðgerð taki langan tíma. Þó svo að samið yrði um nýjan urðunarstað nú þegar til að leysa Álfsnes af hólmi þá tæki það 3-5 ár að taka hann í notkun. Stefnt er á að flytja almennan úrgang úr landi í auknum mæli. Andstæðingar breytinga á lífeyrislögunum í Frakklandi segja að mótmæli gegn þeim snúist um fleira en áformaða hækkun á eftirlaunaaldri. -------- Það vilja fæstir hafa rusl í bakgarðinum hjá sér - og enn síður ruslahauga - en eitthvað þarf að gera við ruslið. Það styttist óðfluga í að starfsleyfi stærsta urðunarstaðar landsins renni út. Samkvæmt samkomulagi frá árinu 2020 á það að gerast í árslok. Engu að síður er ekki komin nein lausn um hvað eigi að taka við. Íslendingar henda mun meira af rusli en nágrannaþjóðirnar. Hver íbúi henti 666 kílóum af heimilissorpi í fyrra sem er aukning frá árinu á undan. Ísland á talsvert langt í land til að ná markmiðum ESB landanna um hlutfall endurvinnslu. Á þessu ári verður sorphirða á landinu samræmd sem þýðir að heimili þurfa að flokka sorp í fjórar tunnur; pappír, plast, lífrænt og almennt sorp.Regína Ásvaldsdóttir er bæjarstjóri í Mosfellsbæ og formaður Sambands sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu. Hvað eru sveitarfélögin að gera til að leysa Álfsnes af hólmi? Bjarni Rúnarsson ræðir við hana. Þótt skipuleggjendur mótmælanna í Frakklandi og lögregluna greini á um fjölda þeirra sem tóku þátt í andófsaðgerðunum í gær eru allir sammála um að fjöldinn var mun meiri en 19. janúar, - síðast þegar landsmenn létu í ljós andúð sína á áformum stjórnvalda um að hækka eftirlaunaaldurinn úr 62 árum í 64. - CGT, fjölmennasta félag opinberra starfsmanna í landinu, áætlar að 2,8 milljónir hafi mætt á mótmælafundi og í göngur í gær, þar af hálf milljón í Parísarborg. Lögreglan er töluvert hófsamari; fjöldinn hafi farið eitthvað yfir tólf hundruð þúsund á landsvísu og líkast til um 87 þúsund í höfuðborginni. Ásgeir Tómasson segir frá. Argentí

Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra var á Alþingi í dag sökuð um að láta almenning bera allan kostnað vegna aukinnar verðbólgu. Stjórnarandstaðan krefst þess að ríkisstjórnin taki ábyrgð. Ísland verður eins og villta vestrið ef vindorka fellur utan rammaáætlunar, segir verkefnisstjóri Landverndar. Hann sakar hagsmunasamtök orkufyrirtækja um að afvegaleiða umræðu um þessi mál. Formaður lögmannafélagsins segir að dómstólar beiti einangrun í gæsluvarðhaldsúrskurðum úr hófi fram. Breyta þurfi verklagi, lögum og kröfum um rökstuðning fyrir að beita henni. Blaðamannafélag Íslands tilkynnti í dag úrsögn sína úr Alþjóðasambandi blaðamanna. Formaður félagsins segir þetta eiga sér langan aðdraganda. Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn telur efnahagshorfur í heiminum betri en spá sem birt var í haust gerði ráð fyrir. Þó er útlit fyrir samdrátt í Bretlandi á árinu. ----- Einangrunarvist í fangelsum landsins er beitt úr hófi fram, að mati mannréttindasamtakanna Amnesty International. Í nýrri skýrslu þeirra kemur fram að á tíu ára tímabili frá 2012 til 2021 hafi 825 sætt einangrunarvist, þar af tíu börn á aldrinum 15 til 17 ára. Amnesty segir að slíkt sé brot gegn banni við pyntingum. Lagt er að íslenskum stjórnvöldum að standa við skuldbindingar sínar á sviði mannréttinda og meðal annars setja í forgang að bannað verði að börn sæti einangrun í gæsluvarðhaldi. Eins verði tekið fyrir einangrunarvist fólks með geðraskanir, andlegar eða líkamlegar fatlanir. Regluverk skorti til verndar þessum hópum. Amnesty krefst umbóta enda afar skaðlegt hversu óhóflega einangrunarvist er beitt hérlendis og hvetur til að slíkt verði látið heyra til algerra undantekninga og vari stutt. Annað sé brot á alþjóðasamningum. Á tímabilinu 2012 til 2021 segir Amnesty að 99 manns hafi sætt einangrun lengur en í 15 daga. Slíkt sé brot gegn banni við pyntingum. Nánast undantekningalaust verða dómstólar við þeirri beiðni lögreglunnar að sakborningar skuli sæta einangrun. Amnesty beinir umbótatillögum sínum að ýmsum stofnunum og samtökum íslenskum, þar á meðal dómsmálaráðuneytinu, fangelsismálayfirvöldum, dómurum, lögreglu og lögmönnum. Sigurður Örn Hilmarsson er formaður Lögmannafélags Íslands. da við skuldbindingar sínar á sviði mannréttinda og meðal annars setja í forgang að bannað verði að börn sæti einangrun í gæsluvarðhaldi. Eins verði tekið fyrir einangrunarvist fólks með geðraskanir, andlegar eða líkamlegar fatlanir. Regluverk skorti til verndar þessum hópum. Amnesty krefst umbóta enda afar skaðlegt hversu óhóflega einangrunarvist er beitt hérlendis

Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra var á Alþingi í dag sökuð um að láta almenning bera allan kostnað vegna aukinnar verðbólgu. Stjórnarandstaðan krefst þess að ríkisstjórnin taki ábyrgð. Ísland verður eins og villta vestrið ef vindorka fellur utan rammaáætlunar, segir verkefnisstjóri Landverndar. Hann sakar hagsmunasamtök orkufyrirtækja um að afvegaleiða umræðu um þessi mál. Formaður lögmannafélagsins segir að dómstólar beiti einangrun í gæsluvarðhaldsúrskurðum úr hófi fram. Breyta þurfi verklagi, lögum og kröfum um rökstuðning fyrir að beita henni. Blaðamannafélag Íslands tilkynnti í dag úrsögn sína úr Alþjóðasambandi blaðamanna. Formaður félagsins segir þetta eiga sér langan aðdraganda. Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn telur efnahagshorfur í heiminum betri en spá sem birt var í haust gerði ráð fyrir. Þó er útlit fyrir samdrátt í Bretlandi á árinu. ----- Einangrunarvist í fangelsum landsins er beitt úr hófi fram, að mati mannréttindasamtakanna Amnesty International. Í nýrri skýrslu þeirra kemur fram að á tíu ára tímabili frá 2012 til 2021 hafi 825 sætt einangrunarvist, þar af tíu börn á aldrinum 15 til 17 ára. Amnesty segir að slíkt sé brot gegn banni við pyntingum. Lagt er að íslenskum stjórnvöldum að standa við skuldbindingar sínar á sviði mannréttinda og meðal annars setja í forgang að bannað verði að börn sæti einangrun í gæsluvarðhaldi. Eins verði tekið fyrir einangrunarvist fólks með geðraskanir, andlegar eða líkamlegar fatlanir. Regluverk skorti til verndar þessum hópum. Amnesty krefst umbóta enda afar skaðlegt hversu óhóflega einangrunarvist er beitt hérlendis og hvetur til að slíkt verði látið heyra til algerra undantekninga og vari stutt. Annað sé brot á alþjóðasamningum. Á tímabilinu 2012 til 2021 segir Amnesty að 99 manns hafi sætt einangrun lengur en í 15 daga. Slíkt sé brot gegn banni við pyntingum. Nánast undantekningalaust verða dómstólar við þeirri beiðni lögreglunnar að sakborningar skuli sæta einangrun. Amnesty beinir umbótatillögum sínum að ýmsum stofnunum og samtökum íslenskum, þar á meðal dómsmálaráðuneytinu, fangelsismálayfirvöldum, dómurum, lögreglu og lögmönnum. Sigurður Örn Hilmarsson er formaður Lögmannafélags Íslands. da við skuldbindingar sínar á sviði mannréttinda og meðal annars setja í forgang að bannað verði að börn sæti einangrun í gæsluvarðhaldi. Eins verði tekið fyrir einangrunarvist fólks með geðraskanir, andlegar eða líkamlegar fatlanir. Regluverk skorti til verndar þessum hópum. Amnesty krefst umbóta enda afar skaðlegt hversu óhóflega einangrunarvist er beitt hérlendis

Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar fréttahluta: Valgerður Þorsteinsdóttir Austan stormur með snjókomu er skollinn á landinu sunnan- og vestanverðu. Appelsínugul viðvörun er í gildi fá Vestfjörðum suður og austur með landinu allt að Djúpavogi að höfuðborgarsvæðinu undanskildu. Þar er gul viðvörun fram á nótt en víða er bæði blint og hált. Magnús Geir Eyjólfsson fréttamaður hefur verið á ferðinni á Suðurlandi Rafmagn fór af í Vík, Landeyjum og Vestmannaeyjum um tíma síðdegis en ætti að vera komið á. Rimakotslína 1 er komin í lag, samkvæmt upplýsingum frá Landsneti. Varaafl var sett í gang í Vestmannaeyjum. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Efling hefur lagt fram stjórnsýslukæru til félagsmálaráðuneytis vegna framgöngu ríkissáttasemjara í kjaradeilu félagsins og SA. Krafa ríkissáttasemjara um að Efling afhendi félagatal sitt, var tekin fyrir í héraðsdómi í dag. Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður Eflingar segir mjög ríkan vilja vilji til þess að fá úr því skorið hvernig fara á með þessa miðlunartillögu. Alexander Kristjánsson tók saman. Minnst 59 létust í sprengjuárás á mosku í Peshawar-borg í Pakistan í dag. Enginn hefur lýst ódæðinu á hendur sér. Forsætisráðherra landsins segir sprengjutilræðið vera árás á Pakistan. Oddur Þórðarson sagði frá. Vinna er hafin við úttekt á stöðu fjarskiptamála á Vesturlandi til að tryggja betur öryggi íbúa og ferðamanna á svæðinu. Páll Brynjarsson framkvæmdastjóri Samtaka sveitarfélaga á Vesturlandi segir víða gloppur í sambandi og úr því verði að bæta. Amanda Guðrún Bjarnadóttir talaði við hann. ---------- Í lögum um stéttarfélög og vinnudeilur er ríkissáttasemjara heimilað að leggja fram miðlunartillögu er samningaumleitanir bera ekki árangur, honum beri að ráðgast við samninganefndir áður en hann ber fram miðlunartillögu. Gísli Tryggvason lögmaður segir engan vafa leika á því að ríkissáttasemjari sé bær til þess að setja fram miðlunartillögu en deila megi um hve mikið samráð felist í því að ráðgast, það kalli á meira samráð en að tilkynna bara um hana. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Stjórnvöld í Tyrklandi hafa opnað á þann möguleika að Finnar geti sótt um aðild að Atlantshafsbandalaginu, NATÓ, en að Svíar verði úti í kuldanum. Ásgeir Tómasson sagði frá. Heyrist í Recep Tayip Erdogan, forseta Tyrklands, Magnus Christiansson, lektor í herfræðum við sænska varnarmálaháskólann, Bitte Hammargren, sérfræðingur í málefnum Tyrklands og Miðausturlanda. Pekka Haavisto utanríkisráðherra Finnlands og John Bolton, fyrrverandi

Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar fréttahluta: Valgerður Þorsteinsdóttir Austan stormur með snjókomu er skollinn á landinu sunnan- og vestanverðu. Appelsínugul viðvörun er í gildi fá Vestfjörðum suður og austur með landinu allt að Djúpavogi að höfuðborgarsvæðinu undanskildu. Þar er gul viðvörun fram á nótt en víða er bæði blint og hált. Magnús Geir Eyjólfsson fréttamaður hefur verið á ferðinni á Suðurlandi Rafmagn fór af í Vík, Landeyjum og Vestmannaeyjum um tíma síðdegis en ætti að vera komið á. Rimakotslína 1 er komin í lag, samkvæmt upplýsingum frá Landsneti. Varaafl var sett í gang í Vestmannaeyjum. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Efling hefur lagt fram stjórnsýslukæru til félagsmálaráðuneytis vegna framgöngu ríkissáttasemjara í kjaradeilu félagsins og SA. Krafa ríkissáttasemjara um að Efling afhendi félagatal sitt, var tekin fyrir í héraðsdómi í dag. Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður Eflingar segir mjög ríkan vilja vilji til þess að fá úr því skorið hvernig fara á með þessa miðlunartillögu. Alexander Kristjánsson tók saman. Minnst 59 létust í sprengjuárás á mosku í Peshawar-borg í Pakistan í dag. Enginn hefur lýst ódæðinu á hendur sér. Forsætisráðherra landsins segir sprengjutilræðið vera árás á Pakistan. Oddur Þórðarson sagði frá. Vinna er hafin við úttekt á stöðu fjarskiptamála á Vesturlandi til að tryggja betur öryggi íbúa og ferðamanna á svæðinu. Páll Brynjarsson framkvæmdastjóri Samtaka sveitarfélaga á Vesturlandi segir víða gloppur í sambandi og úr því verði að bæta. Amanda Guðrún Bjarnadóttir talaði við hann. ---------- Í lögum um stéttarfélög og vinnudeilur er ríkissáttasemjara heimilað að leggja fram miðlunartillögu er samningaumleitanir bera ekki árangur, honum beri að ráðgast við samninganefndir áður en hann ber fram miðlunartillögu. Gísli Tryggvason lögmaður segir engan vafa leika á því að ríkissáttasemjari sé bær til þess að setja fram miðlunartillögu en deila megi um hve mikið samráð felist í því að ráðgast, það kalli á meira samráð en að tilkynna bara um hana. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Stjórnvöld í Tyrklandi hafa opnað á þann möguleika að Finnar geti sótt um aðild að Atlantshafsbandalaginu, NATÓ, en að Svíar verði úti í kuldanum. Ásgeir Tómasson sagði frá. Heyrist í Recep Tayip Erdogan, forseta Tyrklands, Magnus Christiansson, lektor í herfræðum við sænska varnarmálaháskólann, Bitte Hammargren, sérfræðingur í málefnum Tyrklands og Miðausturlanda. Pekka Haavisto utanríkisráðherra Finnlands og John Bolton, fyrrverandi

Spegillinn 27. janúar 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Fimm hafa verið ákærðir fyrir líkamsmeiðingar af gáleysi vegna fjögurra barna sem slösuðust í hoppukastala á Akureyri fyrir átján mánuðum. Forseti bæjarstjórnar á Akureyri er meðal sakborninga, samkvæmt heimildum fréttastofu Ríkisútvarpsins. Ólöf Rún Erlendsdóttir sagði frá. Starfsgreinasambandið bættist síðdegis í hóp þeirra félaga sem gagnrýna ákvörðun ríkissáttasemjara að leggja fram miðlunartillögu í deilu Eflingar og Samtaka atvinnulífsins. Fyrr í dag sendu BHM, BSRB og Kennarasambandið út yfirlýsingu þess efnis. Kristján Þórður Snæbjarnarson, forseti Alþýðusambands Íslands, hefur áhyggjur af fordæminu sem fylgir ákvörðun ríkissáttasemjara. Magnús Þór Jónsson, formaður Kennarasambands Íslands, hefur áhyggjur af því hvaða áhrif miðlunartillagan hefur á komandi kjaraviðræður kennara. Andri Yrkill Valsson tók saman. Evrópusambandið framlengdi í dag viðskiptarefsingar sínar gagnvart Rússlandi um sex mánuði til viðbótar. Refsingarnar ná allt aftur til ársins 2014, þegar Rússar innlimuðu Krímskaga. Jóhanna Sigurðardóttir, sem var heiðruð af Kvenréttindafélagi Íslands í dag, segir baráttuna ganga of hægt þó hún sé bjartsýn fyrir hönd unga fólksins. Kvenréttindafélag Íslands fagnaði 116 ára afmæli sínu í Iðnó í dag og heiðraði þrjár félagskonur fyrir framlag sitt til kvenréttinda og femínískrar baráttu jafnt hér á landi sem og á heimsvísu, þær Esther Guðmundsdóttur, Kristínu Ástgeirsdóttur og Jóhönnu. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við hana. Alþjóðalögreglan Interpol lýsir eftir singapúrskri konu á sextugsaldri sem var dæmd fyrir prófsvindl í borgríkinu. Hún var dæmd ásamt þremur öðrum konum sem allar sitja inni vegna málsins. Róbert Jóhannsson tók saman. Breytingar á alþjóðasamningi um verndun votlendis farfugla sem Ísland er aðili að felur medal annars i sér að banna skuli veidar a gragæsum. Bændur eru uggandi yfir þessu, enda gæsir ekki sérlega velkomnar á túnum og ökrum. Bjarni Rúnarsson sagði frá og talaði við Sigurð Á Þráinsson sérfræðing hjá umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytinu. Forsætisráðherra Svíþjóðar segir stöðu Svía í öryggis- og alþjóðamálum þá alvarlegustu frá síðari heimsstyrjöldinni. Kári Gylfason sagði frá. Eldri borgurum fjölgar víða um heim. Allsherjarþing Sameinuðu þjóðanna samþykkti árið 2020 að lýsa árin 2021 til '30 áratug heilbrigðrar öldrunar. Ásgeir Tómasson sagði frá.

Spegillinn 27. janúar 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Fimm hafa verið ákærðir fyrir líkamsmeiðingar af gáleysi vegna fjögurra barna sem slösuðust í hoppukastala á Akureyri fyrir átján mánuðum. Forseti bæjarstjórnar á Akureyri er meðal sakborninga, samkvæmt heimildum fréttastofu Ríkisútvarpsins. Ólöf Rún Erlendsdóttir sagði frá. Starfsgreinasambandið bættist síðdegis í hóp þeirra félaga sem gagnrýna ákvörðun ríkissáttasemjara að leggja fram miðlunartillögu í deilu Eflingar og Samtaka atvinnulífsins. Fyrr í dag sendu BHM, BSRB og Kennarasambandið út yfirlýsingu þess efnis. Kristján Þórður Snæbjarnarson, forseti Alþýðusambands Íslands, hefur áhyggjur af fordæminu sem fylgir ákvörðun ríkissáttasemjara. Magnús Þór Jónsson, formaður Kennarasambands Íslands, hefur áhyggjur af því hvaða áhrif miðlunartillagan hefur á komandi kjaraviðræður kennara. Andri Yrkill Valsson tók saman. Evrópusambandið framlengdi í dag viðskiptarefsingar sínar gagnvart Rússlandi um sex mánuði til viðbótar. Refsingarnar ná allt aftur til ársins 2014, þegar Rússar innlimuðu Krímskaga. Jóhanna Sigurðardóttir, sem var heiðruð af Kvenréttindafélagi Íslands í dag, segir baráttuna ganga of hægt þó hún sé bjartsýn fyrir hönd unga fólksins. Kvenréttindafélag Íslands fagnaði 116 ára afmæli sínu í Iðnó í dag og heiðraði þrjár félagskonur fyrir framlag sitt til kvenréttinda og femínískrar baráttu jafnt hér á landi sem og á heimsvísu, þær Esther Guðmundsdóttur, Kristínu Ástgeirsdóttur og Jóhönnu. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við hana. Alþjóðalögreglan Interpol lýsir eftir singapúrskri konu á sextugsaldri sem var dæmd fyrir prófsvindl í borgríkinu. Hún var dæmd ásamt þremur öðrum konum sem allar sitja inni vegna málsins. Róbert Jóhannsson tók saman. Breytingar á alþjóðasamningi um verndun votlendis farfugla sem Ísland er aðili að felur medal annars i sér að banna skuli veidar a gragæsum. Bændur eru uggandi yfir þessu, enda gæsir ekki sérlega velkomnar á túnum og ökrum. Bjarni Rúnarsson sagði frá og talaði við Sigurð Á Þráinsson sérfræðing hjá umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytinu. Forsætisráðherra Svíþjóðar segir stöðu Svía í öryggis- og alþjóðamálum þá alvarlegustu frá síðari heimsstyrjöldinni. Kári Gylfason sagði frá. Eldri borgurum fjölgar víða um heim. Allsherjarþing Sameinuðu þjóðanna samþykkti árið 2020 að lýsa árin 2021 til '30 áratug heilbrigðrar öldrunar. Ásgeir Tómasson sagði frá.

Miðstjórn ASÍ ræðir nú um ákvörðun ríkissáttasemjara að leggja fram miðlunartillögu í deilu Eflingar og Samtaka atvinnulífsins. Stjórn Eflingar lýsir vantrausti á ríkissáttasemjara. Hættustigi Almannavarna var lýst yfir á Patreksfirði í dag eftir að krapaflóð féll inn í bæinn. Enginn slasaðist í flóðinu, sem kom úr sama farvegi og mannskætt flóð sem varð fyrir fjörutíu árum. Níu Palestínubúar létust í aðgerðum Ísraelshers á Vesturbakkanum í dag. Heilbrigðisyfirvöld í Palestínu saka Ísraelsmenn um að hindra för hinna særðu á sjúkrahús. Halastjarna sem ekki hefur komið nærri jörðu í rúm 50 þúsund ár sést frá Íslandi næstu daga. Tugir manna sem mótmæltu ströngum Covid nítján reglum í Kína í nóvember eru enn í haldi lögreglu. Ekki er vitað hvar sumir þeirra eru niðurkomnir. ---- Það dró til tíðinda í kjaraviðræðum Eflingar og Samtaka atvinnulífsins í dag. Deilurnar hafa verið í algjörum hnút og Efling sleit viðræðum fyrir rúmum hálfum mánuði. Boðað hafði verið til verkfalls sem beina átti gegn hótelum í Reykjavík, en atkvæðagreiðslu um aðgerðirnar er ekki lokið. Í dag lagði Aðalsteinn Leifsson ríkissáttasemjari fram miðlunartillögu til að reyna að höggva á hnútinn. Í grunninn felur tillagan í sér það sama og Starfsgreinasambandið samdi um í lok seinasta árs. Það er afturvirkni til 1. nóvember og sömu prósentuhækkanir og í öðrum samningum. Bæði Eflingu og SA ber skylda til að leggja samninginn fram til atkvæðagreiðslu og allir félagsmenn Eflingar eru á kjörskrá, ekki aðeins þeir sem kusu um boðað verkfall, sem voru um 300 manns. Skiptar skoðanir eru meðal almennings í Þýskalandi um þá ákvörðun Olafs Scholz kanslara að senda Úkraínumönnum fullkomna Leopard-2 árásarskriðdreka. Samkvæmt nýrri skoðanakönnun Forsa stofnunarinnar telja 53 af hundraði að ákvörðun kanslarans hafi verið rétt. 39 prósent eru alfarið á móti. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Miðstjórn ASÍ ræðir nú um ákvörðun ríkissáttasemjara að leggja fram miðlunartillögu í deilu Eflingar og Samtaka atvinnulífsins. Stjórn Eflingar lýsir vantrausti á ríkissáttasemjara. Hættustigi Almannavarna var lýst yfir á Patreksfirði í dag eftir að krapaflóð féll inn í bæinn. Enginn slasaðist í flóðinu, sem kom úr sama farvegi og mannskætt flóð sem varð fyrir fjörutíu árum. Níu Palestínubúar létust í aðgerðum Ísraelshers á Vesturbakkanum í dag. Heilbrigðisyfirvöld í Palestínu saka Ísraelsmenn um að hindra för hinna særðu á sjúkrahús. Halastjarna sem ekki hefur komið nærri jörðu í rúm 50 þúsund ár sést frá Íslandi næstu daga. Tugir manna sem mótmæltu ströngum Covid nítján reglum í Kína í nóvember eru enn í haldi lögreglu. Ekki er vitað hvar sumir þeirra eru niðurkomnir. ---- Það dró til tíðinda í kjaraviðræðum Eflingar og Samtaka atvinnulífsins í dag. Deilurnar hafa verið í algjörum hnút og Efling sleit viðræðum fyrir rúmum hálfum mánuði. Boðað hafði verið til verkfalls sem beina átti gegn hótelum í Reykjavík, en atkvæðagreiðslu um aðgerðirnar er ekki lokið. Í dag lagði Aðalsteinn Leifsson ríkissáttasemjari fram miðlunartillögu til að reyna að höggva á hnútinn. Í grunninn felur tillagan í sér það sama og Starfsgreinasambandið samdi um í lok seinasta árs. Það er afturvirkni til 1. nóvember og sömu prósentuhækkanir og í öðrum samningum. Bæði Eflingu og SA ber skylda til að leggja samninginn fram til atkvæðagreiðslu og allir félagsmenn Eflingar eru á kjörskrá, ekki aðeins þeir sem kusu um boðað verkfall, sem voru um 300 manns. Skiptar skoðanir eru meðal almennings í Þýskalandi um þá ákvörðun Olafs Scholz kanslara að senda Úkraínumönnum fullkomna Leopard-2 árásarskriðdreka. Samkvæmt nýrri skoðanakönnun Forsa stofnunarinnar telja 53 af hundraði að ákvörðun kanslarans hafi verið rétt. 39 prósent eru alfarið á móti. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Forsætisráðherra segir kröfur Tyrkja og vinnubrögð í tengslum við umsókn Finna og Svía um aðild að Nató alls ekki viðeigandi. Katrín og kanslari Þýskalands funduðu í Berlín í dag þar sem innrás Rússa í Úkraínu bar hæst. Bandaríkjamenn ætla að senda Abrams skriðdreka til Úkraínu. Sífellt fleiri ríki heita vopnasendingum til landsins. Lægðir eru væntanlegar á færibandi yfir landið á næstu dögum. Þeim fylgir ýmist snjókoma eða rigning. Parainflúensa er landlæg í kúm á Íslandi, en það kom í ljós eftir að sjúkdómurinn greindist í kúm sem höfðu veikst af veiruskitu. Sérfræðidýralæknir segir sjúkdóminn þó ekki áhyggjuefni. Dómsmálaráðuneyti Bandaríkjanna sakar Google tölvurisann um að hafa brotið samkeppnislög árum saman. ----- Dómsmálaráðuneyti Bandaríkjanna hefur höfðað mál á hendur Google tæknirisanum fyrir að hafa komið í veg fyrir eðlilega samkeppni á auglýsingamarkaði á netinu síðastliðin fimmtán ár. Merrick Garland dómsmálaráðherra fór hörðum orðum um skort á siðferði innan fyrirtækisins þegar hann kynnti stefnuna á fundi með fréttamönnum í Washington. Ásgeir Tómasson tók saman. Erum við á leið til helvítis? Er úti um okkur öll? Er Jörðin að stefna til glötunnar? Þessar spurningar heyrast reglulega í tengslum við loftslagsmál. Óneitanlega vekja loftslagsbreytingar og hörmungar tengdar þeim áhyggjur og kvíða meðal fólks - ekki síst meðal yngri kynslóðarinnar. Loftslagskvíði er fyrirbæri sem hægt er að lifa með og takast á við. Hann er tvíeggja, því hann getur hvatt fólk til góðra verka til að breyta venjum sínum og siðum í þágu betra loftslags. Í dag var haldinn hádegisfundur í Háskóla Íslands þar sem rætt var um loftslagskvíða og hvernig má lifa með honum. Meðal þeirra sem héldu erindi þar var Sverrir Norland, fyrirlesari, rithöfundur, útgefandi og þýðandi sem fjallað hefur um loftslagskvíða í verkum sínum, til að mynda í bókinni Stríð og kliður. Bjarni Rúnarsson fjallar um loftslagskvíða. Stríðið í Úkraínu veldur Norðmönnum búsifjum. Ekki vegna skorts heldur vegna mikillar eftirspurnar og peningaflóðs inn í landið. Stríðsgróðinn er að færa allt úr skorðum. Ráðherrar í ríkisstjórn keppast við að spara og skera niður til að koma í veg fyrir ofþenslu, verðbólgu og vaxtahækkanir. Þetta er öfugt við það flestar Evrópuþjóðir standa frammi fyrir. Gísli Kristjánsson segir frá. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Forsætisráðherra segir kröfur Tyrkja og vinnubrögð í tengslum við umsókn Finna og Svía um aðild að Nató alls ekki viðeigandi. Katrín og kanslari Þýskalands funduðu í Berlín í dag þar sem innrás Rússa í Úkraínu bar hæst. Bandaríkjamenn ætla að senda Abrams skriðdreka til Úkraínu. Sífellt fleiri ríki heita vopnasendingum til landsins. Lægðir eru væntanlegar á færibandi yfir landið á næstu dögum. Þeim fylgir ýmist snjókoma eða rigning. Parainflúensa er landlæg í kúm á Íslandi, en það kom í ljós eftir að sjúkdómurinn greindist í kúm sem höfðu veikst af veiruskitu. Sérfræðidýralæknir segir sjúkdóminn þó ekki áhyggjuefni. Dómsmálaráðuneyti Bandaríkjanna sakar Google tölvurisann um að hafa brotið samkeppnislög árum saman. ----- Dómsmálaráðuneyti Bandaríkjanna hefur höfðað mál á hendur Google tæknirisanum fyrir að hafa komið í veg fyrir eðlilega samkeppni á auglýsingamarkaði á netinu síðastliðin fimmtán ár. Merrick Garland dómsmálaráðherra fór hörðum orðum um skort á siðferði innan fyrirtækisins þegar hann kynnti stefnuna á fundi með fréttamönnum í Washington. Ásgeir Tómasson tók saman. Erum við á leið til helvítis? Er úti um okkur öll? Er Jörðin að stefna til glötunnar? Þessar spurningar heyrast reglulega í tengslum við loftslagsmál. Óneitanlega vekja loftslagsbreytingar og hörmungar tengdar þeim áhyggjur og kvíða meðal fólks - ekki síst meðal yngri kynslóðarinnar. Loftslagskvíði er fyrirbæri sem hægt er að lifa með og takast á við. Hann er tvíeggja, því hann getur hvatt fólk til góðra verka til að breyta venjum sínum og siðum í þágu betra loftslags. Í dag var haldinn hádegisfundur í Háskóla Íslands þar sem rætt var um loftslagskvíða og hvernig má lifa með honum. Meðal þeirra sem héldu erindi þar var Sverrir Norland, fyrirlesari, rithöfundur, útgefandi og þýðandi sem fjallað hefur um loftslagskvíða í verkum sínum, til að mynda í bókinni Stríð og kliður. Bjarni Rúnarsson fjallar um loftslagskvíða. Stríðið í Úkraínu veldur Norðmönnum búsifjum. Ekki vegna skorts heldur vegna mikillar eftirspurnar og peningaflóðs inn í landið. Stríðsgróðinn er að færa allt úr skorðum. Ráðherrar í ríkisstjórn keppast við að spara og skera niður til að koma í veg fyrir ofþenslu, verðbólgu og vaxtahækkanir. Þetta er öfugt við það flestar Evrópuþjóðir standa frammi fyrir. Gísli Kristjánsson segir frá. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Spegillinn 24. janúar 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar fréttahluta: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir. Davíð Torfi Ólafsson framkvæmdastjóri Íslandshótela telur að starfsmenn þar samþykki ekki verkfallsboðun Eflingar.Bjarni Pétur Jónsson talaði við hann. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra og Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra harma bæði að verkfall þurfi til að lausnar kjaradeilu. Þau vona að deila Eflingar og SA leysist fljótt en eru ekki bjartsýnir á að svo verði. Kristín Sigurðardóttir ræddi við þau. Víða er snjó sem skafinn er af götum sturtað beint í hafnir. Í höfuðborginni er það bannað og Umhverfisstofnun telur að skerpa þurfi á verklagi um hvenær og hvar sé öruggt að fara með snjó útí sjó. Ólöf Rún Erlendsdóttir tók saman og ræddi við Andri Teitsson formann umhverfis- og mannvirkjaráðs Akureyrar og Katrínu Sóleyju Bjarnadóttur frá Umhverfisstofnun. Willum Þór Þórsson, heilbrigðisráðherra hefur miklar áhyggjur af aukningu á notkun unglinga á nikótínpúðum, það hafi verið ákvörðun Alþingis að seinka gildistöku reglna sem draga úr sýnileika nikótínpúða á sölustöðum. Kristín Sigurðardóttir talaði við hann. Hafíss hefur orðið vart undan Vestfjörðum síðustu daga. Þó er nokkuð minna af honum en búist var við, að sögn Ásgríms L. Ásgrímssonar framkvæmdastjóra aðgerðasviðs Landhelgisgæslunnar. Stjórnarandstæðingar í Svíþjóð krefjast afsagnar nánasta samstarfsmanns Ulfs Kristersson, forsætisráðherra Svíþjóðar. Ráðuneytisstjórinn í forsætisráðuneytinu er sakaður um ólöglegar álaveiðar. Pétur Magnúson sagði frá. Leikstjórinn Sara Gunnarsdóttir fékk í dag tilnefningu til Óskarsverðlauna. Þórdís Arnljótsdóttir talaði við hana. -------------- Útlendingafrumvarp dómsmálaráðherra er umdeilt. Bryndís Haraldsdóttir, formaður allsherjar og menntamálanefndar segir frumvarpið til bóta, en Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir þingmaður Pírata segir það fara gegn stjórnarskrárvörðum réttindum fólks. Bjarni Rúnarsson talaði við þær. Það bjátar sitthvað á í Bretlandi um þessar mundir. Efnahagsvandi, verkföll opinberra starfsmanna, róstusamt á stjórnarheimilinu, umhleypingar í veðri og öðru hvoru berast fregnir af hrakningum ólöglegra innflytjenda á Ermarsundi. Ásgeir Tómasson sagði frá, heyrist í Töru Pownall, húsmóður í Doncaster og Söruh Chambers sem báðar spara rafmagnið.

Spegillinn 24. janúar 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar fréttahluta: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir. Davíð Torfi Ólafsson framkvæmdastjóri Íslandshótela telur að starfsmenn þar samþykki ekki verkfallsboðun Eflingar.Bjarni Pétur Jónsson talaði við hann. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra og Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra harma bæði að verkfall þurfi til að lausnar kjaradeilu. Þau vona að deila Eflingar og SA leysist fljótt en eru ekki bjartsýnir á að svo verði. Kristín Sigurðardóttir ræddi við þau. Víða er snjó sem skafinn er af götum sturtað beint í hafnir. Í höfuðborginni er það bannað og Umhverfisstofnun telur að skerpa þurfi á verklagi um hvenær og hvar sé öruggt að fara með snjó útí sjó. Ólöf Rún Erlendsdóttir tók saman og ræddi við Andri Teitsson formann umhverfis- og mannvirkjaráðs Akureyrar og Katrínu Sóleyju Bjarnadóttur frá Umhverfisstofnun. Willum Þór Þórsson, heilbrigðisráðherra hefur miklar áhyggjur af aukningu á notkun unglinga á nikótínpúðum, það hafi verið ákvörðun Alþingis að seinka gildistöku reglna sem draga úr sýnileika nikótínpúða á sölustöðum. Kristín Sigurðardóttir talaði við hann. Hafíss hefur orðið vart undan Vestfjörðum síðustu daga. Þó er nokkuð minna af honum en búist var við, að sögn Ásgríms L. Ásgrímssonar framkvæmdastjóra aðgerðasviðs Landhelgisgæslunnar. Stjórnarandstæðingar í Svíþjóð krefjast afsagnar nánasta samstarfsmanns Ulfs Kristersson, forsætisráðherra Svíþjóðar. Ráðuneytisstjórinn í forsætisráðuneytinu er sakaður um ólöglegar álaveiðar. Pétur Magnúson sagði frá. Leikstjórinn Sara Gunnarsdóttir fékk í dag tilnefningu til Óskarsverðlauna. Þórdís Arnljótsdóttir talaði við hana. -------------- Útlendingafrumvarp dómsmálaráðherra er umdeilt. Bryndís Haraldsdóttir, formaður allsherjar og menntamálanefndar segir frumvarpið til bóta, en Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir þingmaður Pírata segir það fara gegn stjórnarskrárvörðum réttindum fólks. Bjarni Rúnarsson talaði við þær. Það bjátar sitthvað á í Bretlandi um þessar mundir. Efnahagsvandi, verkföll opinberra starfsmanna, róstusamt á stjórnarheimilinu, umhleypingar í veðri og öðru hvoru berast fregnir af hrakningum ólöglegra innflytjenda á Ermarsundi. Ásgeir Tómasson sagði frá, heyrist í Töru Pownall, húsmóður í Doncaster og Söruh Chambers sem báðar spara rafmagnið.

Spegillinn 23. janúar 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir. Atkvæðagreiðsla um verkfall 300 félagsmanna í Eflingu sem vinna á Íslandshótelum byrjar á morgun. Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar býst við að verkfallsboðun fyrir 7. febrúar verði samþykkt. Kristófer Oliversson formaður Félags fyrirtækja í hótel- og gistiþjónustu segir ótrúlegt að beina eigi verkfalli að nánast einni kennitölu. Bjarni Pétur Jónsson talaði við þau. Lögreglumönnum mega bera rafbyssur frá og með deginum í dag. Jón Gunnarsson, (D) dómsmálaráðherra segir að í nágrannalöndum hafi slysum á fækkað til muna við að lögregla beri rafvarnarvopn. Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir, (P) bar fyrirspurn um rafbyssurnar upp á Alþingi í dag. Starfshópur leggur til að almennur byggðakvóti verði afnuminn og einnig skel- og rækjubætur ásamt línuívilnun. Þessar heimildir yrðu frekar nýttar í sértækan byggðakvóta sem þykir skila betri árangri eða til að auka strandveiðar. Rúnar Snær Reynisson tók saman. Fimm skip á vegum Hafrannsóknastofnunnar héldu í dag út til mælinga á stærð loðnustofnsins. Niðurstöðurnar gætu haft talsverð áhrif á veiðar á þessari vertíð. Pétur Magnússon ræddi við Guðmund Óskarsson, sviðsstjóra uppsjávarsviðs hjá Hafrannsóknastofnun. Þrjátíu og fimm kindur brunnu inni eftir að eldur kviknaði í útihúsum á Syðri-Hömrum í Ásahreppi í gær. Guðjón Björnsson bóndi segir skelfilegt að missa allan fjárstofn sinn. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við hann. --------------- Í hverri viku koma þrjú til fjögur börn leita á bráðamóttöku vegna nikótíneitrunar. Nikótínpúðar eru algengasta orsökin; sala þeirra hefur margfaldast á örfáum árum. Bjarni Rúnarsson ræðir við Lilju Sigrúnu Jónsdóttur heimilislækni sem hefur lengi unnið að tóbaksvörnum. Jón Páll Hreinsson, bæjarstjóri í Bolungarvík segir að huga þurfi vel að breytingum á 5,3% kerfinu sem rætt er um í tillögum starfshópa menntamálaráðherra um stefnumótun í sjávarútvegi. Hann er hlynntur breytingu en ekki byltingu, miklu skipti að ljóst sé hvað eigi að taka við og þá til langs tíma ráðist menn í breytingar. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Utanríkisráðherrar Evrópusambandsríkja ræða í Brussel um hvort senda eigi Úkraínumönnum árásarskriðdreka. En ekki er sátt um málið á alþjóðavettvangi. Ásgeir Tómasson tók saman. Mateusz Morawiecki forsætisráðherra Póllands, Annalena Baerbock, utanríkisráðherra Þýskalands og Adam East, fréttamaður breska ríkisútvarpsins BBC í

Spegillinn 23. janúar 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir. Atkvæðagreiðsla um verkfall 300 félagsmanna í Eflingu sem vinna á Íslandshótelum byrjar á morgun. Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar býst við að verkfallsboðun fyrir 7. febrúar verði samþykkt. Kristófer Oliversson formaður Félags fyrirtækja í hótel- og gistiþjónustu segir ótrúlegt að beina eigi verkfalli að nánast einni kennitölu. Bjarni Pétur Jónsson talaði við þau. Lögreglumönnum mega bera rafbyssur frá og með deginum í dag. Jón Gunnarsson, (D) dómsmálaráðherra segir að í nágrannalöndum hafi slysum á fækkað til muna við að lögregla beri rafvarnarvopn. Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir, (P) bar fyrirspurn um rafbyssurnar upp á Alþingi í dag. Starfshópur leggur til að almennur byggðakvóti verði afnuminn og einnig skel- og rækjubætur ásamt línuívilnun. Þessar heimildir yrðu frekar nýttar í sértækan byggðakvóta sem þykir skila betri árangri eða til að auka strandveiðar. Rúnar Snær Reynisson tók saman. Fimm skip á vegum Hafrannsóknastofnunnar héldu í dag út til mælinga á stærð loðnustofnsins. Niðurstöðurnar gætu haft talsverð áhrif á veiðar á þessari vertíð. Pétur Magnússon ræddi við Guðmund Óskarsson, sviðsstjóra uppsjávarsviðs hjá Hafrannsóknastofnun. Þrjátíu og fimm kindur brunnu inni eftir að eldur kviknaði í útihúsum á Syðri-Hömrum í Ásahreppi í gær. Guðjón Björnsson bóndi segir skelfilegt að missa allan fjárstofn sinn. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við hann. --------------- Í hverri viku koma þrjú til fjögur börn leita á bráðamóttöku vegna nikótíneitrunar. Nikótínpúðar eru algengasta orsökin; sala þeirra hefur margfaldast á örfáum árum. Bjarni Rúnarsson ræðir við Lilju Sigrúnu Jónsdóttur heimilislækni sem hefur lengi unnið að tóbaksvörnum. Jón Páll Hreinsson, bæjarstjóri í Bolungarvík segir að huga þurfi vel að breytingum á 5,3% kerfinu sem rætt er um í tillögum starfshópa menntamálaráðherra um stefnumótun í sjávarútvegi. Hann er hlynntur breytingu en ekki byltingu, miklu skipti að ljóst sé hvað eigi að taka við og þá til langs tíma ráðist menn í breytingar. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Utanríkisráðherrar Evrópusambandsríkja ræða í Brussel um hvort senda eigi Úkraínumönnum árásarskriðdreka. En ekki er sátt um málið á alþjóðavettvangi. Ásgeir Tómasson tók saman. Mateusz Morawiecki forsætisráðherra Póllands, Annalena Baerbock, utanríkisráðherra Þýskalands og Adam East, fréttamaður breska ríkisútvarpsins BBC í

Spegillinn 20. janúar 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Samninganefndir Eflingar og Samtaka atvinnulífsins til fundar á þriðjudag. Töluvert ber í milli að sögn Aðalsteins Leifssonar ríkissáttasemjara og deilan er stál í stál. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við hann. Tuttugu manns sátu fastir í lyftu í Hlíðarfjalli í rúmar tvær klukkustundir í dag eftir að lyfta bilaði. Lyftan, sem nefnist Fjarkinn, stöðvaðist eftir að vír fór út af sporinu í vindhviðu. Alexander Kristjánsson sagði frá. Talað var við Brynjar Helga Ásgeirsson forstöðumann Hlíðarfjalls og Andrew Davis, sem sat fastur í lyftunni ásamt fleira skíðafólki Íslensk stjórnvöld hyggjast veita jafnvirði 360 milljóna króna í sérstakan stuðningssjóð fyrir Úkraínu, sem Bretar komu á laggirnar í fyrra. Björn Malmquist sagði frá og talaði við Þórdísi Kolbrúnu Reykfjörð Gylfadóttur utanríkisráðherra. Bandarískir tæknirisar hafa tilkynnt um uppsagnir tugþúsunda starfsmanna á síðustu vikum. Alexander Kristjánsson sagði frá. Ungt keppnisíþróttafólk er í meiri hættu á skyndidauða en önnur ungmenni. Þó svo að íþróttir séu af hinu góða getur mikið stress og langvarandi álag sem fylgir afreksíþróttum ýtt undir hjartasjúkdóma. Bjarni Rúnarsson sagði frá og talaði við Berglindi Aðalsteinsdóttur hjartalækni. Áfengisvandi er enn að aukast. Þetta má lesa úr nýjum gögnum SÁÁ. Innlögnum hefur fjölgað eftir heimsfaraldurinn og fjöldinn núna er svipaður og fyrir tveimur árum. Arnar Björnsson sagði frá og ræddi við Önnu Hildi Guðmundsdóttur, formann SÁÁ Norsk yfirvöld ætla að láta rannsaka hvort og hvernig það megi vera að ættleidd börn hafi komið ólöglega til landsins. Talað er um rán á börnum, kaup og sölu og falsaða pappíra. Þetta á einkum að hafa gerst á níunda áratug síðustu aldar. Yfirvöld eru gagnrýnd fyrir að taka mildilega á grun um svik og að hafa ekki fylgt klögumálum eftir. Gísli Kristjánsson sagði frá. Íslenska karlalandsliðið í handbolta mætir Svíum á þeirra eigin heimavelli í milliriðli HM í Gautaborg eftir hálfa aðra klukkustund. Sjónvarpsfréttir hefjast klukkan hálf sjö. Bandaríski tónlistarmaðurinn David Crosby lést í gærkvöld. Ásgeir Tómasson fór yfir feril hans frá 1964 og til þessa dags.

Spegillinn 20. janúar 2023 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Samninganefndir Eflingar og Samtaka atvinnulífsins til fundar á þriðjudag. Töluvert ber í milli að sögn Aðalsteins Leifssonar ríkissáttasemjara og deilan er stál í stál. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við hann. Tuttugu manns sátu fastir í lyftu í Hlíðarfjalli í rúmar tvær klukkustundir í dag eftir að lyfta bilaði. Lyftan, sem nefnist Fjarkinn, stöðvaðist eftir að vír fór út af sporinu í vindhviðu. Alexander Kristjánsson sagði frá. Talað var við Brynjar Helga Ásgeirsson forstöðumann Hlíðarfjalls og Andrew Davis, sem sat fastur í lyftunni ásamt fleira skíðafólki Íslensk stjórnvöld hyggjast veita jafnvirði 360 milljóna króna í sérstakan stuðningssjóð fyrir Úkraínu, sem Bretar komu á laggirnar í fyrra. Björn Malmquist sagði frá og talaði við Þórdísi Kolbrúnu Reykfjörð Gylfadóttur utanríkisráðherra. Bandarískir tæknirisar hafa tilkynnt um uppsagnir tugþúsunda starfsmanna á síðustu vikum. Alexander Kristjánsson sagði frá. Ungt keppnisíþróttafólk er í meiri hættu á skyndidauða en önnur ungmenni. Þó svo að íþróttir séu af hinu góða getur mikið stress og langvarandi álag sem fylgir afreksíþróttum ýtt undir hjartasjúkdóma. Bjarni Rúnarsson sagði frá og talaði við Berglindi Aðalsteinsdóttur hjartalækni. Áfengisvandi er enn að aukast. Þetta má lesa úr nýjum gögnum SÁÁ. Innlögnum hefur fjölgað eftir heimsfaraldurinn og fjöldinn núna er svipaður og fyrir tveimur árum. Arnar Björnsson sagði frá og ræddi við Önnu Hildi Guðmundsdóttur, formann SÁÁ Norsk yfirvöld ætla að láta rannsaka hvort og hvernig það megi vera að ættleidd börn hafi komið ólöglega til landsins. Talað er um rán á börnum, kaup og sölu og falsaða pappíra. Þetta á einkum að hafa gerst á níunda áratug síðustu aldar. Yfirvöld eru gagnrýnd fyrir að taka mildilega á grun um svik og að hafa ekki fylgt klögumálum eftir. Gísli Kristjánsson sagði frá. Íslenska karlalandsliðið í handbolta mætir Svíum á þeirra eigin heimavelli í milliriðli HM í Gautaborg eftir hálfa aðra klukkustund. Sjónvarpsfréttir hefjast klukkan hálf sjö. Bandaríski tónlistarmaðurinn David Crosby lést í gærkvöld. Ásgeir Tómasson fór yfir feril hans frá 1964 og til þessa dags.

Spegillinn 19. janúar 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir. Kona á fertugsaldri varð úti ofarlega í Mosfellsbæ í óveðrinu sem gekk yfir rétt fyrir jól. Jón Gunnarsson, dómsmálaráðherra segir að heimild til lögreglu um notkun rafbyssa sem gefin var undir áramót hafi verið lengi í undirbúningi og enginn feluleikur um reglubreytingar. Ákvörðunin sé ráðherrans en hann sé ávallt reiðubúinn að ræða málin. Auknar líkur eru á flóðum vegna asahláku á morgun og færð gæti spillst. Vegagerðin rýfur Skeiða- og Hrunamannaveg við nýja brúi sem er í smíðum yfir Stóru-Laxá til að verja hana. Anna Lilja Þórisdóttir segir frá. Stjórnvöld í Úkraínu segja tímabært að vestræn ríki óttist ekki Pútín og sendi hergögn, þrátt fyrir viðvaranir Rússa. Rebekka Líf Ingadóttir tók saman. Tölvuþrjótar brutust inn í tölvukerfi Háskólans á Akureyri og komust yfir upplýsingar um alla notendur þess. Amanda Guðrún Bjarnadóttir ræddi við Óskar Þór Vilhjálmsson, skrifstofustjóra kennslumiðstöðvar skólans. Landsnet heldur um þessar mundir opna kynningar- og samráðsfundi vegna fyrirhugaðrar lagningar Blöndulínu þrjú. Álit Skipulagsstofnunar á umhverfismati línunnar er meðal annars á dagskrá. Ágúst Ólafsson sagði frá. Ólafur Darri Ólafsson leikari er einn fjögurra kvikmyndagerðarmanna sem stendur að nýstofnuðu framleiðslufyrirtæki sem hefur fengið nafnið ACT4 ( act four). Ætlunin er að þróa og fjármagna íslenskt sjónvarpsefni fyrir alþjóðamarkað. Júlía Margrét Einarsdóttir ræddi við hann. ------------ Lengi hafur verið kallað eftir að tryggja betur öryggi lögreglumanna segir Jón Gunnarsson dómsmálaráðherra. Reynslan sýni að slysum á lögreglumönnum við störf fækki verulega þegar þeir búi yfir rafvarnarvopnum. Breytingar á reglum um vopnanotkun og valdbeitingu sem leyfir rafbyssur. Þær verði komnar í gagnið eftir eitt til tvö ár. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Þingmenn og aðrir frammámenn Verkamannaflokksins á Nýja Sjálandi sátu sem þrumu lostnir þegar Jacinda Ardern forsætisráðherra tilkynnti óvænt á landsfundi flokksins í dag að hún hefði ákveðið að segja af sér nánast samstundis. Fréttamenn á staðnum segja að þeir hafi verið eins og í sprengjulosti eftir að hún lauk máli sínu.

Spegillinn 19. janúar 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir. Kona á fertugsaldri varð úti ofarlega í Mosfellsbæ í óveðrinu sem gekk yfir rétt fyrir jól. Jón Gunnarsson, dómsmálaráðherra segir að heimild til lögreglu um notkun rafbyssa sem gefin var undir áramót hafi verið lengi í undirbúningi og enginn feluleikur um reglubreytingar. Ákvörðunin sé ráðherrans en hann sé ávallt reiðubúinn að ræða málin. Auknar líkur eru á flóðum vegna asahláku á morgun og færð gæti spillst. Vegagerðin rýfur Skeiða- og Hrunamannaveg við nýja brúi sem er í smíðum yfir Stóru-Laxá til að verja hana. Anna Lilja Þórisdóttir segir frá. Stjórnvöld í Úkraínu segja tímabært að vestræn ríki óttist ekki Pútín og sendi hergögn, þrátt fyrir viðvaranir Rússa. Rebekka Líf Ingadóttir tók saman. Tölvuþrjótar brutust inn í tölvukerfi Háskólans á Akureyri og komust yfir upplýsingar um alla notendur þess. Amanda Guðrún Bjarnadóttir ræddi við Óskar Þór Vilhjálmsson, skrifstofustjóra kennslumiðstöðvar skólans. Landsnet heldur um þessar mundir opna kynningar- og samráðsfundi vegna fyrirhugaðrar lagningar Blöndulínu þrjú. Álit Skipulagsstofnunar á umhverfismati línunnar er meðal annars á dagskrá. Ágúst Ólafsson sagði frá. Ólafur Darri Ólafsson leikari er einn fjögurra kvikmyndagerðarmanna sem stendur að nýstofnuðu framleiðslufyrirtæki sem hefur fengið nafnið ACT4 ( act four). Ætlunin er að þróa og fjármagna íslenskt sjónvarpsefni fyrir alþjóðamarkað. Júlía Margrét Einarsdóttir ræddi við hann. ------------ Lengi hafur verið kallað eftir að tryggja betur öryggi lögreglumanna segir Jón Gunnarsson dómsmálaráðherra. Reynslan sýni að slysum á lögreglumönnum við störf fækki verulega þegar þeir búi yfir rafvarnarvopnum. Breytingar á reglum um vopnanotkun og valdbeitingu sem leyfir rafbyssur. Þær verði komnar í gagnið eftir eitt til tvö ár. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Þingmenn og aðrir frammámenn Verkamannaflokksins á Nýja Sjálandi sátu sem þrumu lostnir þegar Jacinda Ardern forsætisráðherra tilkynnti óvænt á landsfundi flokksins í dag að hún hefði ákveðið að segja af sér nánast samstundis. Fréttamenn á staðnum segja að þeir hafi verið eins og í sprengjulosti eftir að hún lauk máli sínu.

Dómari í hryðjuverkamálinu íhugar að vísa hryðjuverkalið málsins frá. Báðir sakborningar neituðu sök við þingfestingu í dag. Læknir sem grunaður er um að valda sex sjúklingum ótímabærum dauða er aftur kominn til starfa á Landspítala. Heilbrigðisráðherra hefur samþykkt að fara í tímabundið átaksverkefni í samráði við sjálfstætt starfandi barnalækna og barnageðlækna til þess að stytta biðlista eftir ADHD-greiningu. Skipulagsstofnun telur að umferð í gegnum miðbæ Egilsstaða verði áfram mikil þrátt fyrir að nýr vegur verði lagður framhjá bænum í tengslum við Fjarðarheiðargöng. Kostir felist í að beina umferðinni áfram í gegnum miðbæinn og nær væri að bæta sambúð vegar og byggðar. Innanríkisráðherra Úkraínu sem lést í þyrluslysi í morgun var einn nánasti samstarfsmaður Volodymyrs Zelenskys forseta. Líklegt þykir að þoka og rafmagnsleysi hafi valdið slysinu. Skatttekjur ríkisins af hverjum bíl hafa dregist saman um þrjátíu prósent á áratug. Á sama tíma hefur bílum fjölgað um þriðjung og útgjöld til vegakerfisins hafa stóraukist. ----- Þoka grúfði yfir Kænugarði og nágrenni í morgun þegar einni af þyrlum Neyðarþjónustu Úkraínu hlekktist á. Hún féll logandi til jarðar í bænum Brovary, um tuttugu kílómetra norðaustan við Kænugarð. Níu manns sem voru um borð létust, þrír starfsmenn Neyðarþjónustunnar og sex úr starfsliði úkraínska innanríkisráðuneytisins. Þeirra á meðal voru Denis Monastyrsky innanríkisráðherra, Yevhen Yenin, aðstoðar-innanríkisráðherra, og Yuriy Lubkovych ráðuneytisstjóri. Fjögur börn og fjórir fullorðnir viðbótar létust þegar þyrlan féll til jarðar á leikskóla. Hluti skólabyggingarinnar stórskemmdist. Úkraínskir fjölmiðlar hafa eftir lögreglunni að 25 til viðbótar hafi slasast, þar á meðal tíu börn. Nokkrir eru alvarlega slasaðir að sögn talsmanns forsetaskrifstofunnar í Kænugarði. Hann greindi fréttamönnum frá því að sendinefnd innanríkisráðuneytisins hefði verið á leið til borgar þar sem úkraínskir hermenn og innrásarlið Rússa berjast hatrammlega um þessar mundir. Fjöldi fólks varð vitni að þyrluslysinu. Þeirra á meðal var Vira Sebalo. Hún sagðist í viðtali við úkraínska ríkissjónvarpið hafa heyrt mikinn hávaða yfir háhýsi í grenndinni. Fimm mínútum síðar kvað við sprenging. Mikill eldur blossaði upp og þyrlan féll logandi til jarðar. Ásgeir Tómasson segir frá. Því er stundum fleygt að ákveðin öfl séu í stríði gegn einkabílnum. Sé það raunin er óhætt að segja að þessum öflum gangi illa -- þau séu raunar að skíttapa. Skráðum ökutækjum hefur nefnilega fjölgað um þrjátíu og fimm prósent á Ísl

Dómari í hryðjuverkamálinu íhugar að vísa hryðjuverkalið málsins frá. Báðir sakborningar neituðu sök við þingfestingu í dag. Læknir sem grunaður er um að valda sex sjúklingum ótímabærum dauða er aftur kominn til starfa á Landspítala. Heilbrigðisráðherra hefur samþykkt að fara í tímabundið átaksverkefni í samráði við sjálfstætt starfandi barnalækna og barnageðlækna til þess að stytta biðlista eftir ADHD-greiningu. Skipulagsstofnun telur að umferð í gegnum miðbæ Egilsstaða verði áfram mikil þrátt fyrir að nýr vegur verði lagður framhjá bænum í tengslum við Fjarðarheiðargöng. Kostir felist í að beina umferðinni áfram í gegnum miðbæinn og nær væri að bæta sambúð vegar og byggðar. Innanríkisráðherra Úkraínu sem lést í þyrluslysi í morgun var einn nánasti samstarfsmaður Volodymyrs Zelenskys forseta. Líklegt þykir að þoka og rafmagnsleysi hafi valdið slysinu. Skatttekjur ríkisins af hverjum bíl hafa dregist saman um þrjátíu prósent á áratug. Á sama tíma hefur bílum fjölgað um þriðjung og útgjöld til vegakerfisins hafa stóraukist. ----- Þoka grúfði yfir Kænugarði og nágrenni í morgun þegar einni af þyrlum Neyðarþjónustu Úkraínu hlekktist á. Hún féll logandi til jarðar í bænum Brovary, um tuttugu kílómetra norðaustan við Kænugarð. Níu manns sem voru um borð létust, þrír starfsmenn Neyðarþjónustunnar og sex úr starfsliði úkraínska innanríkisráðuneytisins. Þeirra á meðal voru Denis Monastyrsky innanríkisráðherra, Yevhen Yenin, aðstoðar-innanríkisráðherra, og Yuriy Lubkovych ráðuneytisstjóri. Fjögur börn og fjórir fullorðnir viðbótar létust þegar þyrlan féll til jarðar á leikskóla. Hluti skólabyggingarinnar stórskemmdist. Úkraínskir fjölmiðlar hafa eftir lögreglunni að 25 til viðbótar hafi slasast, þar á meðal tíu börn. Nokkrir eru alvarlega slasaðir að sögn talsmanns forsetaskrifstofunnar í Kænugarði. Hann greindi fréttamönnum frá því að sendinefnd innanríkisráðuneytisins hefði verið á leið til borgar þar sem úkraínskir hermenn og innrásarlið Rússa berjast hatrammlega um þessar mundir. Fjöldi fólks varð vitni að þyrluslysinu. Þeirra á meðal var Vira Sebalo. Hún sagðist í viðtali við úkraínska ríkissjónvarpið hafa heyrt mikinn hávaða yfir háhýsi í grenndinni. Fimm mínútum síðar kvað við sprenging. Mikill eldur blossaði upp og þyrlan féll logandi til jarðar. Ásgeir Tómasson segir frá. Því er stundum fleygt að ákveðin öfl séu í stríði gegn einkabílnum. Sé það raunin er óhætt að segja að þessum öflum gangi illa -- þau séu raunar að skíttapa. Skráðum ökutækjum hefur nefnilega fjölgað um þrjátíu og fimm prósent á Ísl

Spegillinn, 17. janúar 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir. Ágreiningur um veiðigjald og hvernig megi hámarka hag samfélagsins af sjávarútvegi verður áfram þrætuepli, að mati Svandísar Svavarsdóttur matvælaráðherra sem hefur tekið við sextíu bráðabirgðatillögum starfshópa og vonar að þær skerpi sýn. Lokatillögur þeirra koma í maí. Það kemur Kjartani Má Kjartanssyni bæjarstjóra Reykjanesbæjar á óvart hversu víðtæk áhrif rafmagnsleysið á Suðurnesjum í gær hafði á alla innviði. Hann segir brýnt að styrkja þá. Það varði jafnvel þjóðaröryggi. Alexander Kristjánsson tók saman. Rannsókn lögreglu á hendur Skúla Tómasi Gunnlaugssyni, fyrrverandi lækni á Heilbrigðisstofnun Suðurnesja, sem grunaður er um að hafa sett sjúklinga sína í tilefnislausar lífslokameðferðir, er lokið. Mál hans verður sent til héraðssaksóknara síðar í þessum mánuði. Hann er grunaður í sex málum. Sunna Karen Sigurþórsdóttir sagði frá. Lögreglan á Norðurlandi eystra hefur ákært karlmann fyrir vörslu þúsunda mynda og myndbanda sem sýna barnaníð. Maðurinn hafði halað niður, skoðað eða dreift myndefninu sem meðal annars sýndi brot gegn mjög ungum börnum. Oddur Þórðarson tók saman. Hitastig gæti sveiflast um rúm tuttugu stig á næstu dögum. Tíu stiga hita og mikilli rigningu er spáð á sunnanverðu landinu á föstudaginn og Veðurstofa íhugar að gefa út viðvaranir vegna hláku segir Þorsteinn V. Jónsson veðurfræðingur. Pétur Magnússon tók saman. ------------- Kvótakerfi verður enn við lýði, en meðal þess sem lagt er til í sextíu tillögum starfshópa Svandísar Svavarsdóttur matvælaráðherra um Auðlindina okkar, sem líklegt er að verði umdeilt er tillaga um hækkað veiðigjald, og breytingar á byggðakvóta og 5,3 prósenta kerfisins svokallaða sem og að auka gagnsæi í eignarhaldi og rekstri sjávarútvegsfyrirtækja. Bjarni Rúnarsson ræddi við Svandísi um tillögurnar. Norðurlönd - Afl til friðar er yfirskrift formennsku Íslands í Norrænu ráðherranefndinni sem hófst um áramótin. Hún er hinn opinberi samstarfsvettvangur stjórnvalda á Norðurlöndum. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Guðmund Inga Guðbrandsson, samstarfsráðherra Norðurlanda og Karen Ellemann framkvæmdastjóra ráðherranefndarinnar.

Spegillinn, 17. janúar 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir. Ágreiningur um veiðigjald og hvernig megi hámarka hag samfélagsins af sjávarútvegi verður áfram þrætuepli, að mati Svandísar Svavarsdóttur matvælaráðherra sem hefur tekið við sextíu bráðabirgðatillögum starfshópa og vonar að þær skerpi sýn. Lokatillögur þeirra koma í maí. Það kemur Kjartani Má Kjartanssyni bæjarstjóra Reykjanesbæjar á óvart hversu víðtæk áhrif rafmagnsleysið á Suðurnesjum í gær hafði á alla innviði. Hann segir brýnt að styrkja þá. Það varði jafnvel þjóðaröryggi. Alexander Kristjánsson tók saman. Rannsókn lögreglu á hendur Skúla Tómasi Gunnlaugssyni, fyrrverandi lækni á Heilbrigðisstofnun Suðurnesja, sem grunaður er um að hafa sett sjúklinga sína í tilefnislausar lífslokameðferðir, er lokið. Mál hans verður sent til héraðssaksóknara síðar í þessum mánuði. Hann er grunaður í sex málum. Sunna Karen Sigurþórsdóttir sagði frá. Lögreglan á Norðurlandi eystra hefur ákært karlmann fyrir vörslu þúsunda mynda og myndbanda sem sýna barnaníð. Maðurinn hafði halað niður, skoðað eða dreift myndefninu sem meðal annars sýndi brot gegn mjög ungum börnum. Oddur Þórðarson tók saman. Hitastig gæti sveiflast um rúm tuttugu stig á næstu dögum. Tíu stiga hita og mikilli rigningu er spáð á sunnanverðu landinu á föstudaginn og Veðurstofa íhugar að gefa út viðvaranir vegna hláku segir Þorsteinn V. Jónsson veðurfræðingur. Pétur Magnússon tók saman. ------------- Kvótakerfi verður enn við lýði, en meðal þess sem lagt er til í sextíu tillögum starfshópa Svandísar Svavarsdóttur matvælaráðherra um Auðlindina okkar, sem líklegt er að verði umdeilt er tillaga um hækkað veiðigjald, og breytingar á byggðakvóta og 5,3 prósenta kerfisins svokallaða sem og að auka gagnsæi í eignarhaldi og rekstri sjávarútvegsfyrirtækja. Bjarni Rúnarsson ræddi við Svandísi um tillögurnar. Norðurlönd - Afl til friðar er yfirskrift formennsku Íslands í Norrænu ráðherranefndinni sem hófst um áramótin. Hún er hinn opinberi samstarfsvettvangur stjórnvalda á Norðurlöndum. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Guðmund Inga Guðbrandsson, samstarfsráðherra Norðurlanda og Karen Ellemann framkvæmdastjóra ráðherranefndarinnar.

Rafmagnslaust var á öllum Suðurnesjum í rúma tvo klukkutíma í dag. Rafmagn er komið á að nýju en enn er bið á að heitt og kalt vatns streymi í öll hús. . Hjúkrunarfræðingur sem ákærð er fyrir að verða sjúklingi á geðdeild að bana neitar sök. Hún er ákærð fyrir að þvinga næringardrykk ofan í sjúklinginn. Breska ríkisstjórnin hefur beitt neitunarvaldi til að koma í veg fyrir að frumvarp um kynrænt sjálfræði verði að lögum. Þetta er í fyrsta skipti sem valdinu er beitt í sögu skoska þingsins. Áætlun um að hér verð risin þjóðarhöll haustið 2025 á að geta haldið ef ekki koma upp óvæntar tafir segir formaður framkvæmdanefndar. Barna og menntamálaráðherra bendir á að hingað til hafi tímalína sem kynnt var í fyrra haldið. Skipting fimmtán milljarða byggingarkostnaður milli ríkis og borgar er þó enn ekki afráðin. Einn alræmdasti glæpaforingi ítölsku mafíunnar var handtekinn í morgun. Lögregla hefur elst við hann í þrjá áratugi. Hann er sagður hafa drepið um 50 manns. Ísland leikur sem stendur við Suður Kóreumenn á heimsmeistaramótinu í handbolta. Útlitið er gott fyrir íslenska liðið þegar stutt er til leiksloka. ------ Hátt í tuttugu þúsund fermetra þjóðarhöll á að rísa á næstu árum í Laugardal, ofan við Laugardalshöllina gömlu og aðkoman snýr að Suðurlandsbraut. Hún á að taka allt að 8.600 í sæti og 12 þúsund á tónleikum. Húsinu ætlað að stórbæta aðstöðu fyrir fjölmargar íþróttagreinar og vera fjölnota hús fyrir þjóðina alla, segir í tillögum framkvæmdanefndar. Í morgun kynntu forsætisráðherra, mennta- og barnamálaráðherra, borgarstjóri og formaður framkvæmdanefndar stöðuna og næstu skref. Kostnaður við bygginguna er talinn verða um 15 milljarðar króna og enn ekki að fullu afráðið hvernig sá kostnaður skiptist milli ríkis og borgar. Forsætisráðherra vísar til þess að kostnaður við byggingu Hörpu hafi skipst nokkrun veginn til helminga millli ríkis og borgar og á svipuðum nótum talar formaður framkvæmdanefndarinnar. Borgarstjóri segir of snemmt að tala um það hvernig skipta eigi útgjöldunum. Burtséð frá fjármögnuninni eru miklar vonir bundnar við þjóðarhöll. Anna Kristín Jónsdóttir tók saman. Ofbeldi kærasta, maka eða fyrrverandi maka hefur kostað kostað fimmtán til tuttugu konur lífið á hverju ári, undanfarna tvo áratugi, í Svíþjóð. Lögregla hefur leitast við að koma í veg fyrir ofbeldi með fyrirbyggjandi starfi; og styðja við konur sem fyrir ofbeldinu verða. En óttast nú að þær aðgerðir sitji á hakanum vegna ofuráherslu á baráttuna við glæpagengi. Kári Gylfason talar frá Gautaborg. Eftir þriggja áratuga el

Rafmagnslaust var á öllum Suðurnesjum í rúma tvo klukkutíma í dag. Rafmagn er komið á að nýju en enn er bið á að heitt og kalt vatns streymi í öll hús. . Hjúkrunarfræðingur sem ákærð er fyrir að verða sjúklingi á geðdeild að bana neitar sök. Hún er ákærð fyrir að þvinga næringardrykk ofan í sjúklinginn. Breska ríkisstjórnin hefur beitt neitunarvaldi til að koma í veg fyrir að frumvarp um kynrænt sjálfræði verði að lögum. Þetta er í fyrsta skipti sem valdinu er beitt í sögu skoska þingsins. Áætlun um að hér verð risin þjóðarhöll haustið 2025 á að geta haldið ef ekki koma upp óvæntar tafir segir formaður framkvæmdanefndar. Barna og menntamálaráðherra bendir á að hingað til hafi tímalína sem kynnt var í fyrra haldið. Skipting fimmtán milljarða byggingarkostnaður milli ríkis og borgar er þó enn ekki afráðin. Einn alræmdasti glæpaforingi ítölsku mafíunnar var handtekinn í morgun. Lögregla hefur elst við hann í þrjá áratugi. Hann er sagður hafa drepið um 50 manns. Ísland leikur sem stendur við Suður Kóreumenn á heimsmeistaramótinu í handbolta. Útlitið er gott fyrir íslenska liðið þegar stutt er til leiksloka. ------ Hátt í tuttugu þúsund fermetra þjóðarhöll á að rísa á næstu árum í Laugardal, ofan við Laugardalshöllina gömlu og aðkoman snýr að Suðurlandsbraut. Hún á að taka allt að 8.600 í sæti og 12 þúsund á tónleikum. Húsinu ætlað að stórbæta aðstöðu fyrir fjölmargar íþróttagreinar og vera fjölnota hús fyrir þjóðina alla, segir í tillögum framkvæmdanefndar. Í morgun kynntu forsætisráðherra, mennta- og barnamálaráðherra, borgarstjóri og formaður framkvæmdanefndar stöðuna og næstu skref. Kostnaður við bygginguna er talinn verða um 15 milljarðar króna og enn ekki að fullu afráðið hvernig sá kostnaður skiptist milli ríkis og borgar. Forsætisráðherra vísar til þess að kostnaður við byggingu Hörpu hafi skipst nokkrun veginn til helminga millli ríkis og borgar og á svipuðum nótum talar formaður framkvæmdanefndarinnar. Borgarstjóri segir of snemmt að tala um það hvernig skipta eigi útgjöldunum. Burtséð frá fjármögnuninni eru miklar vonir bundnar við þjóðarhöll. Anna Kristín Jónsdóttir tók saman. Ofbeldi kærasta, maka eða fyrrverandi maka hefur kostað kostað fimmtán til tuttugu konur lífið á hverju ári, undanfarna tvo áratugi, í Svíþjóð. Lögregla hefur leitast við að koma í veg fyrir ofbeldi með fyrirbyggjandi starfi; og styðja við konur sem fyrir ofbeldinu verða. En óttast nú að þær aðgerðir sitji á hakanum vegna ofuráherslu á baráttuna við glæpagengi. Kári Gylfason talar frá Gautaborg. Eftir þriggja áratuga el

Spegillinn föstudaginn 13. janúar 2023 Umsjónarmaður: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn útsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Í dag var gefin út skýrsla um bráðaþjónustu í heilbrigðiskerfinu á Íslandi. Í skýrslunni eru lagðar fram 39 tillögur að breytingum og umbótum sem hægt er að ráðast í á næstu árum á ýmsum sviðum eins og mönnun, sjúkraflutningum, þjónustu utan höfuðborgarsvæðisins. Willum Þór Þórsson heilbrigðisráðherra segir mikinn feng í þessari nýju skýrslu. Hægt sé að hrinda mörgum þeirra í framkvæmd hratt og örugglega. Bjarni Rúnarsson ræddi við Willum og Jón Magnús Kjartansson, sérfræðing í bráðalækningum leiddi vinnu teymisins sem gerði skýrsluna. Foreldrar barna í Hafnarfirði sem hafa ekki fengið leikskólapláss geta sótt um heimgreiðslur upp á rúmlega hundrað þúsund krónur á mánuði. Rósa Guðbjartsdóttir bæjarstjóri telur mikilvægt að fjölga valkostum foreldra. Repúblikanar á Bandaríkjaþingi krefjast þess nú að forsetinn Joe Biden opinberi upplýsingar um alla þá sem hafi sótt hann heim í Delaware, þar sem nokkur leyniskjöl hafa fundist undanfarnar vikur. Bandarískum yfirvöldum hafa borist yfir 350 tilkynningar um fljúgandi furðuhluti síðan í mars 2021. Engar skýringar hafa fundist á um helmingi tilkynninganna. Reykjavíkurborg og félagið Berjaya Land Berhad hafa gert með sér viljayfirlýsingu um gerð skipulags fyrir Kýrhólaflóa við Skálafell þar sem félagið hyggst reisa fimm stjörnu hótel með heilsulind, baðlóni og tengdri starfsemi. Viljayfirlýsingin var kynnt í borgarráði í gær. Kristín Sigurðardóttir sagði frá. Sprenging varð í dag í gasleiðslu nærri bænum Pasvalys í norðurhluta Litháen. Snjór hefur verið fluttur í Geirsnefið við Elliðaárvog í stórum stíl að undanförnu til að greiða leið vegfarenda höfuðborgarsvæðisins. Svava S. Steinarsdóttir heilbrigðisfulltrúi Reykjavíkurborgar segir að reynt sé að draga úr mengun með því að leyfa ekki að snjónum sé sturtað beint í sjóinn. Haukur Holm ræddi við hana. Varaskeifa eða Spare, ævisaga Harrys Bretaprins, hefur slegið öll sölumet. Bókin kom út á þriðjudaginn og á vef The Guardian kemur fram að bókin hafi selst í ríflega 400.000 eintökum í Bretlandi á fyrsta sólarhringnum og 1,4 milljónum eintaka ef Bandaríkin og Kanada eru talin með. Bókin seldist upp á fyrsta degi í Pennanum Eymundssyni. Hálf öld er liðin 14. janúar frá tímamóta tónleikum Elvis Presleys sem sendir voru út um gervihnött frá Hawaii til 36 landa. Talið er að allt að einn og hálfur milljarður sjónvarpsáhorfenda hafi fylgst með þeim.

Spegillinn föstudaginn 13. janúar 2023 Umsjónarmaður: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn útsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Í dag var gefin út skýrsla um bráðaþjónustu í heilbrigðiskerfinu á Íslandi. Í skýrslunni eru lagðar fram 39 tillögur að breytingum og umbótum sem hægt er að ráðast í á næstu árum á ýmsum sviðum eins og mönnun, sjúkraflutningum, þjónustu utan höfuðborgarsvæðisins. Willum Þór Þórsson heilbrigðisráðherra segir mikinn feng í þessari nýju skýrslu. Hægt sé að hrinda mörgum þeirra í framkvæmd hratt og örugglega. Bjarni Rúnarsson ræddi við Willum og Jón Magnús Kjartansson, sérfræðing í bráðalækningum leiddi vinnu teymisins sem gerði skýrsluna. Foreldrar barna í Hafnarfirði sem hafa ekki fengið leikskólapláss geta sótt um heimgreiðslur upp á rúmlega hundrað þúsund krónur á mánuði. Rósa Guðbjartsdóttir bæjarstjóri telur mikilvægt að fjölga valkostum foreldra. Repúblikanar á Bandaríkjaþingi krefjast þess nú að forsetinn Joe Biden opinberi upplýsingar um alla þá sem hafi sótt hann heim í Delaware, þar sem nokkur leyniskjöl hafa fundist undanfarnar vikur. Bandarískum yfirvöldum hafa borist yfir 350 tilkynningar um fljúgandi furðuhluti síðan í mars 2021. Engar skýringar hafa fundist á um helmingi tilkynninganna. Reykjavíkurborg og félagið Berjaya Land Berhad hafa gert með sér viljayfirlýsingu um gerð skipulags fyrir Kýrhólaflóa við Skálafell þar sem félagið hyggst reisa fimm stjörnu hótel með heilsulind, baðlóni og tengdri starfsemi. Viljayfirlýsingin var kynnt í borgarráði í gær. Kristín Sigurðardóttir sagði frá. Sprenging varð í dag í gasleiðslu nærri bænum Pasvalys í norðurhluta Litháen. Snjór hefur verið fluttur í Geirsnefið við Elliðaárvog í stórum stíl að undanförnu til að greiða leið vegfarenda höfuðborgarsvæðisins. Svava S. Steinarsdóttir heilbrigðisfulltrúi Reykjavíkurborgar segir að reynt sé að draga úr mengun með því að leyfa ekki að snjónum sé sturtað beint í sjóinn. Haukur Holm ræddi við hana. Varaskeifa eða Spare, ævisaga Harrys Bretaprins, hefur slegið öll sölumet. Bókin kom út á þriðjudaginn og á vef The Guardian kemur fram að bókin hafi selst í ríflega 400.000 eintökum í Bretlandi á fyrsta sólarhringnum og 1,4 milljónum eintaka ef Bandaríkin og Kanada eru talin með. Bókin seldist upp á fyrsta degi í Pennanum Eymundssyni. Hálf öld er liðin 14. janúar frá tímamóta tónleikum Elvis Presleys sem sendir voru út um gervihnött frá Hawaii til 36 landa. Talið er að allt að einn og hálfur milljarður sjónvarpsáhorfenda hafi fylgst með þeim.

Spegillinn 12. janúar 2023. Náttúruverndarsinnar fagna því að framkvæmdaleyfi Hnútuvirkjunar hafi verið fellt úr gildi. Sveitarstjóri í Skaftárhreppi segist vera vonsvikinn. Íslenska karlalandsliðið í handbolta er í þann mund að reima á sig skóna og klína harpixi í lófann. Fyrsti leikur liðsins á heimsmeistaramótinu er í kvöld gegn Portúgal. Þrátt fyrir vitundarvakningu og áskoranir er ennþá einum þriðja af öllum mat sem er framleiddur í heiminum hent beint í ruslið. Gríðarlega stór rannsókn á matarsóun er farin af stað hér á landi og skal ná til allrar virðiskeðjunnar. Nýliðið ár var það fimmta heitasta frá upphafi mælinga. Árið markaðist af fordæmalausum öfgum í veðurfari, sem verða bæði líklegri og hættulegri vegna loftslagsbreytinga, segir Alþjóða veðurfræðistofnunin. Það er engin ein einföld lausn í öldrunarþjónustu, vandinn er flókinn og lausnirnar margar segir skrifstofustjóri öldrunarmála hjá Reykjavíkurborg. Þó hafi verið ljóst áratugum saman að bæta þyrfti verulega í uppbyggingu hjúkrunarheimila. ----- Um þriðjungur matar sem framleiddur er í heiminum, endar í ruslinu. Og það er ekkert smá magn. Á sama tíma glíma milljónir við hungursneyð. Matarsóun er hvað mest í ríkari löndum heims, til að mynda hér á landi. Mælingar á vegum Umhverfisstofnunar frá árinu 2019 benda til þess að hvert og eitt okkar hendi samtals um 90 kílóum af mat á hverju ári, þar af eru 20 kíló á mann það sem telst nýtanlegur matur. Lítið hefur breyst í þessum efnum þrátt fyrir áskoranir og vitundarvakningu um að gera betur. Bjarni Rúnarsson fjallar um matarsóun. Matvælaöryggi versnar hratt í heiminum að mati sérfræðinga Alþjóðagjaldeyrissjóðsins. Þeir segja að sultur blasi við allt að milljarði jarðarbúa. Yfirmaður sjóðsins varaði við því í síðustu viku að framundan væru efnahagserfiðleikar í Bandaríkjunum, Kína og Evrópuríkjum á þessu ári. Þá stefndi í efnahagslægð hjá fjölda ríkja.Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn bætti um betur í dag þegar hann spáði því að greiðslufall blasti við fjölmörgum ríkjum í heiminum vegna hárra vaxta. Mark Flanagan, aðstoðarframkvæmdastjóri stefnumótunar- og endurskoðunardeildar AGS, skýrði frá þessari slæmu stöðu í viðtali við breska ríkisútvarpið. Flanagan er reyndar fyrrverandi yfirmaður sendinefndar stofnunarinnar hér á landi, þótt það komi málinu ekkert við. Ásgeir Tómasson segir frá. Það er engin ein einföld lausn í öldrunarþjónustu, vandinn er flókinn og lausnirnar margar segir skrifstofustjóri öldrunarmála hjá Reykjavíkurborg. Þó hafi verið ljóst áratugum saman að bæta þyrfti verulega í uppb

Spegillinn 12. janúar 2023. Náttúruverndarsinnar fagna því að framkvæmdaleyfi Hnútuvirkjunar hafi verið fellt úr gildi. Sveitarstjóri í Skaftárhreppi segist vera vonsvikinn. Íslenska karlalandsliðið í handbolta er í þann mund að reima á sig skóna og klína harpixi í lófann. Fyrsti leikur liðsins á heimsmeistaramótinu er í kvöld gegn Portúgal. Þrátt fyrir vitundarvakningu og áskoranir er ennþá einum þriðja af öllum mat sem er framleiddur í heiminum hent beint í ruslið. Gríðarlega stór rannsókn á matarsóun er farin af stað hér á landi og skal ná til allrar virðiskeðjunnar. Nýliðið ár var það fimmta heitasta frá upphafi mælinga. Árið markaðist af fordæmalausum öfgum í veðurfari, sem verða bæði líklegri og hættulegri vegna loftslagsbreytinga, segir Alþjóða veðurfræðistofnunin. Það er engin ein einföld lausn í öldrunarþjónustu, vandinn er flókinn og lausnirnar margar segir skrifstofustjóri öldrunarmála hjá Reykjavíkurborg. Þó hafi verið ljóst áratugum saman að bæta þyrfti verulega í uppbyggingu hjúkrunarheimila. ----- Um þriðjungur matar sem framleiddur er í heiminum, endar í ruslinu. Og það er ekkert smá magn. Á sama tíma glíma milljónir við hungursneyð. Matarsóun er hvað mest í ríkari löndum heims, til að mynda hér á landi. Mælingar á vegum Umhverfisstofnunar frá árinu 2019 benda til þess að hvert og eitt okkar hendi samtals um 90 kílóum af mat á hverju ári, þar af eru 20 kíló á mann það sem telst nýtanlegur matur. Lítið hefur breyst í þessum efnum þrátt fyrir áskoranir og vitundarvakningu um að gera betur. Bjarni Rúnarsson fjallar um matarsóun. Matvælaöryggi versnar hratt í heiminum að mati sérfræðinga Alþjóðagjaldeyrissjóðsins. Þeir segja að sultur blasi við allt að milljarði jarðarbúa. Yfirmaður sjóðsins varaði við því í síðustu viku að framundan væru efnahagserfiðleikar í Bandaríkjunum, Kína og Evrópuríkjum á þessu ári. Þá stefndi í efnahagslægð hjá fjölda ríkja.Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn bætti um betur í dag þegar hann spáði því að greiðslufall blasti við fjölmörgum ríkjum í heiminum vegna hárra vaxta. Mark Flanagan, aðstoðarframkvæmdastjóri stefnumótunar- og endurskoðunardeildar AGS, skýrði frá þessari slæmu stöðu í viðtali við breska ríkisútvarpið. Flanagan er reyndar fyrrverandi yfirmaður sendinefndar stofnunarinnar hér á landi, þótt það komi málinu ekkert við. Ásgeir Tómasson segir frá. Það er engin ein einföld lausn í öldrunarþjónustu, vandinn er flókinn og lausnirnar margar segir skrifstofustjóri öldrunarmála hjá Reykjavíkurborg. Þó hafi verið ljóst áratugum saman að bæta þyrfti verulega í uppb

Spegillinn 11. janúar 2023 Umsjónamaður: Hafdís Helga Helgadóttir Tæknimaður: Mark Eldred Atvinnurekendur geta gripið til verkbanns, að senda launalaust fólk heim, til að bregðast við verkföllum. Framkvæmdastjóri Kynnisferða segist styðja verkbann ákveði Samtök atvinnulífsins að fara þá leið. Flóttafólk hefur nú þegar komið sér fyrir í húsi sem Grindarvíkurbær segir Vinnumálastofnun hafa leigt undir fólkið í leyfisleysi. Grindavíkurbær og Vinnumálastofnun greinir á um heimild stofnunarinnar að hýsa flóttamenn á hóteli í bænum. Loftmengun í Reykjavík er nú yfir heilsuverndarmörkum. Í tilkynningu frá Reykjavíkurborg segir að áfram sé gert ráð fyrir slæmum loftgæðum. Pakkaferðir á heimsmeistaramótið í handbolta hafa rokselst. Gríðarlegur áhugi er á íslenska karlalandsliðinu, sem leikur sinn fyrsta leik á mótinu gegn Portúgal á morgun. 120 ferðamenn voru lagðir inn á sjúkrahúsið á akureyri á síðasta ári. Sjúkrahúsið hefur aldrei sinnt eins mörgum erlendum ferðamönnum og á nýliðnu ári. Snjóflóðaratsjá Veðurstofunnar á Flateyri nam allstórt flóð sem féll í Miðhryggsgili, innan við Flateyri, í gærkvöld. Flóðið stöðvaðist um fjörutíu metra ofan við veg. Lögregla í Brasilíu hefur aukið viðbúnað eftir að fylgismenn Jairs Bolsonaro Brasilíuforseta boðuðu til mótmæla í helstu borgum landsins á morgun. ------------------------------------------------------- Staðan í kjaradeilu Eflingar og Samtaka atvinnulífsins er þröng eftir að Efling sleit viðræðum í gær. Gylfi Dalmann Aðalsteinsson, vinnumarkaðsfræðingur og dósent við Háskóla Íslands veltir fyrir sér hvort æskilegt væri að sáttasemjari hefði heimild til að fresta verkfalli í stað þess að Alþingi gripi inn í vinnudeilur með lagasetningu. Reglur um verkfallsboðun eru skýrar. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Gylfa Dalmann Aðalsteinsson. Vandi Landspítalans og bráðamóttökunnar hefur varla farið fram hjá nokkrum manni. Hvorki að undanförnu né undanfarin ár, jafnvel áratugi. Líkt og vandamálið sjálft, er lausnin auðsjáanleg. Nokkuð sem tíðrætt hefur verið um í áraraðir. Það er yfirfull nýting á leguplássum spítalans vegna fráflæðisvanda eða útskriftarvanda aldraðra. Eldra fólk sem kemur til aðhlynningar á spítalann en kemst ekki þaðan út, jafnvel svo mánuðum skiptir, vegna skorts á úrræðum fyrir þau. Öldruðum kemur til með að fjölga hratt á næstu áratugum. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við Willum Þór Þórsson, heilbrigðisráðherra um stöðuna. Evrópusambandið og Atlantshafsbandalagið ætla að stofna sérsveit sem ætlað er að koma í veg fyrir að skemmdir verði unnar

Spegillinn 11. janúar 2023 Umsjónamaður: Hafdís Helga Helgadóttir Tæknimaður: Mark Eldred Atvinnurekendur geta gripið til verkbanns, að senda launalaust fólk heim, til að bregðast við verkföllum. Framkvæmdastjóri Kynnisferða segist styðja verkbann ákveði Samtök atvinnulífsins að fara þá leið. Flóttafólk hefur nú þegar komið sér fyrir í húsi sem Grindarvíkurbær segir Vinnumálastofnun hafa leigt undir fólkið í leyfisleysi. Grindavíkurbær og Vinnumálastofnun greinir á um heimild stofnunarinnar að hýsa flóttamenn á hóteli í bænum. Loftmengun í Reykjavík er nú yfir heilsuverndarmörkum. Í tilkynningu frá Reykjavíkurborg segir að áfram sé gert ráð fyrir slæmum loftgæðum. Pakkaferðir á heimsmeistaramótið í handbolta hafa rokselst. Gríðarlegur áhugi er á íslenska karlalandsliðinu, sem leikur sinn fyrsta leik á mótinu gegn Portúgal á morgun. 120 ferðamenn voru lagðir inn á sjúkrahúsið á akureyri á síðasta ári. Sjúkrahúsið hefur aldrei sinnt eins mörgum erlendum ferðamönnum og á nýliðnu ári. Snjóflóðaratsjá Veðurstofunnar á Flateyri nam allstórt flóð sem féll í Miðhryggsgili, innan við Flateyri, í gærkvöld. Flóðið stöðvaðist um fjörutíu metra ofan við veg. Lögregla í Brasilíu hefur aukið viðbúnað eftir að fylgismenn Jairs Bolsonaro Brasilíuforseta boðuðu til mótmæla í helstu borgum landsins á morgun. ------------------------------------------------------- Staðan í kjaradeilu Eflingar og Samtaka atvinnulífsins er þröng eftir að Efling sleit viðræðum í gær. Gylfi Dalmann Aðalsteinsson, vinnumarkaðsfræðingur og dósent við Háskóla Íslands veltir fyrir sér hvort æskilegt væri að sáttasemjari hefði heimild til að fresta verkfalli í stað þess að Alþingi gripi inn í vinnudeilur með lagasetningu. Reglur um verkfallsboðun eru skýrar. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Gylfa Dalmann Aðalsteinsson. Vandi Landspítalans og bráðamóttökunnar hefur varla farið fram hjá nokkrum manni. Hvorki að undanförnu né undanfarin ár, jafnvel áratugi. Líkt og vandamálið sjálft, er lausnin auðsjáanleg. Nokkuð sem tíðrætt hefur verið um í áraraðir. Það er yfirfull nýting á leguplássum spítalans vegna fráflæðisvanda eða útskriftarvanda aldraðra. Eldra fólk sem kemur til aðhlynningar á spítalann en kemst ekki þaðan út, jafnvel svo mánuðum skiptir, vegna skorts á úrræðum fyrir þau. Öldruðum kemur til með að fjölga hratt á næstu áratugum. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við Willum Þór Þórsson, heilbrigðisráðherra um stöðuna. Evrópusambandið og Atlantshafsbandalagið ætla að stofna sérsveit sem ætlað er að koma í veg fyrir að skemmdir verði unnar

Spegillinn 10. janúar 2023. Efling sleit í dag kjaraviðræðum við Samtök atvinnulífsins. Formaður Eflingar segir baklandið reiðubúið til harðra aðgerða, en ekki er samhljómur innan stjórnar um ágæti verkfalla. Formaður SA segist efast um að vilji félagsmanna sé að fara í verkfall og að forysta Eflingar hafi viljað grípa til verkfalla frá því að viðræður hófust. Ríkissáttasemjari hefur þungar áhyggjur af stöðunni sem upp er komin í verkalýðshreyfingunni. Innviðaráðuneytið er ósammála bæði heilbrigðiseftirliti Reykjavíkurborgar og Sambandi íslenskra sveitarfélaga um hvort grípa megi til sérstakra aðgerða til að takmarka umferð í því skyni að draga úr loftmengun. Ráðuneytið segir sveitarfélögin í fullum rétti til að grípa til aðgerða. Stjórnvöld í Íran hafa hótað hörðum refsingum gegn þeim konum sem brjóta strangar reglur ríkisins um klæðaburð. Enn einn mótmælandinn hefur verið dæmdur til dauða í landinu. Enn á ný fer flórgoðum landsins fækkandi. Líffræðingur á Náttúrustofu Norðausturlands telur stofninn ekki í hættu en mikilvægt sé að fylgjast grannt með framvindu mála. ------ Samningaviðræðum Eflingar og Samtaka atvinnulífsins var slitið í dag. Nú fer í hönd undirbúningur og kosning um verkfallsaðgerðir meðal félaga í stéttarfélaginu. Formaður Eflingar segir baklandið reiðubúið til harðra aðgerða, en ekki er samhljómur innan stjórnar um ágæti verkfalla. Formaður SA segist efast um að vilji félagsmanna sé að fara í verkfall og að forysta Eflingar hafi viljað grípa til verkfalla frá því að viðræður hófust. Ríkissáttasemjari hefur þungar áhyggjur af þeirri stöðu sem upp er komin í verkalýðshreyfingunni. Spegillinn ræddi við Sólveigu Önnu Jónsdóttur formann Eflingar, Halldór Benjamín Þorbergsson framkvæmdastjóra SA og Aðalstein Leifsson ríkissáttasemjara. Forsetakosningar verða í Tyrklandi í júní. Recep Tayyip Erdogan hefur löngu lýst því yfir að hann sækist eftir endurkjöri. Óvíst er um mótframbjóðendur. Sá sem helst var búist við að myndi veita honum samkeppni er kominn í fangelsi og hefur verið bannað að taka þátt í stjórnmálum. Umsjón: Bjarni Rúnarsson Tæknimaður: Markús Hjaltason Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir.

Spegillinn 10. janúar 2023. Efling sleit í dag kjaraviðræðum við Samtök atvinnulífsins. Formaður Eflingar segir baklandið reiðubúið til harðra aðgerða, en ekki er samhljómur innan stjórnar um ágæti verkfalla. Formaður SA segist efast um að vilji félagsmanna sé að fara í verkfall og að forysta Eflingar hafi viljað grípa til verkfalla frá því að viðræður hófust. Ríkissáttasemjari hefur þungar áhyggjur af stöðunni sem upp er komin í verkalýðshreyfingunni. Innviðaráðuneytið er ósammála bæði heilbrigðiseftirliti Reykjavíkurborgar og Sambandi íslenskra sveitarfélaga um hvort grípa megi til sérstakra aðgerða til að takmarka umferð í því skyni að draga úr loftmengun. Ráðuneytið segir sveitarfélögin í fullum rétti til að grípa til aðgerða. Stjórnvöld í Íran hafa hótað hörðum refsingum gegn þeim konum sem brjóta strangar reglur ríkisins um klæðaburð. Enn einn mótmælandinn hefur verið dæmdur til dauða í landinu. Enn á ný fer flórgoðum landsins fækkandi. Líffræðingur á Náttúrustofu Norðausturlands telur stofninn ekki í hættu en mikilvægt sé að fylgjast grannt með framvindu mála. ------ Samningaviðræðum Eflingar og Samtaka atvinnulífsins var slitið í dag. Nú fer í hönd undirbúningur og kosning um verkfallsaðgerðir meðal félaga í stéttarfélaginu. Formaður Eflingar segir baklandið reiðubúið til harðra aðgerða, en ekki er samhljómur innan stjórnar um ágæti verkfalla. Formaður SA segist efast um að vilji félagsmanna sé að fara í verkfall og að forysta Eflingar hafi viljað grípa til verkfalla frá því að viðræður hófust. Ríkissáttasemjari hefur þungar áhyggjur af þeirri stöðu sem upp er komin í verkalýðshreyfingunni. Spegillinn ræddi við Sólveigu Önnu Jónsdóttur formann Eflingar, Halldór Benjamín Þorbergsson framkvæmdastjóra SA og Aðalstein Leifsson ríkissáttasemjara. Forsetakosningar verða í Tyrklandi í júní. Recep Tayyip Erdogan hefur löngu lýst því yfir að hann sækist eftir endurkjöri. Óvíst er um mótframbjóðendur. Sá sem helst var búist við að myndi veita honum samkeppni er kominn í fangelsi og hefur verið bannað að taka þátt í stjórnmálum. Umsjón: Bjarni Rúnarsson Tæknimaður: Markús Hjaltason Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir.

Spegillinn, 9. janúar 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar fréttahluta: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir. Sjúklingar á gjörgæsludeild Landspítalans eru álíka margir og voru í fyrstu covid-bylgjunni, að sögn Kára Hreinssonar, framkvæmdastjóra skurðlækninga, svæfinga og gjörgæsluþjónustu á Landspítalanum. Mikið hefur borið á öndunarfærasýkingum á borð við streptókokka. Sunna Karen Sigurþórsdóttir talaði við hann. Loftmengun hefur farið langt yfir heilsuverndarmörk á höfuðborgarsvæðinu strax á einungis fyrstu dögum ársins. Svava Steinarsdóttir, Heilbrigðisfulltrúi hjá Reykjavíkurborg segir beinar aðgerðir stranda á stjórnvöldum - skýra þurfi verkferla svo hægt sé að takmarka umferð. Gunnhildur Kjerjúlf Birgisdóttir talaði við hana. Háskóli Íslands hefur hríðfallið niður lista Times Higher Education yfir bestu háskóla heims. Munar mest um færri tilvitnanir í greinar eftir vísindamenn skólans segir Halldór Jónsson, sviðsstjóri vísindasviðs HÍ. Listar um bestu skóla eru umdeildir en allir vilji vera á þeim. Alexander Kristjánsson tók saman.. Norska utanríkisráðuneytið hefur boðað sendiherra Írans til fundar í Osló, til að ræða aftökur íranskra stjórnvalda á mótmælendum þar í landi. Alls hafa sautján verið dæmdir til dauða. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Smámunasafn Sverris Hermannssonar er einstakt á landsvísu en óvissa ríkir um framtíð þess. Húsnæðið er nú til sölu og Félag íslenskra safna og safnmanna hefur lýst yfir áhyggjum sínum. Amanda Guðrún Bjarnadóttir talaði við Finn Yngva Kristinsson, sveitarstjóra Eyjafjarðarsveitar og Dagrúnu Ósk Jónsdóttur, verkefnastjóri Félags íslenskra safna og safnmanna. ------------ Á annað þúsund stuðningsmenn fyrrverandi forseta Brasilíu eru í haldi lögreglu vegna rannsóknar á áhlaupi þeirra á æðstu stofnanir landsins. Ásgeir Tómasson tók saman. Heyrist í Ibaneis Rocha héraðsstjóra, Lula Da Silva forseta, Anthony Albanese, forsætisráðherra Ástralíu og Joao Gomes Cravhino, utanríkisráðherra Portúgals. Lögreglu er ekki heimilt að stofna til tálbeituaðgerða, en hún má stíga inn í samskipti barna við meinta gerendur. María Rún Bjarnadóttir, verkefnastjóri hjá Ríkislögreglustjóra segir ógnvekjandi hversu auðvelt er að leiða meinta barnaníðinga í gildru það segi sína sögu. Meðal frændþjóða okkar á Norðurlöndum er ný þróun í veitingamennsku áberandi. Ungt fólk sækir öðru fremur áfengislaus hús þar sem bara er boðið uppá kaffi og kökur ? og þráðlaust internet. Veitingamenn hlaupa á eftir tískunni og ný og stærri áfeng

Spegillinn, 9. janúar 2023. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar fréttahluta: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir. Sjúklingar á gjörgæsludeild Landspítalans eru álíka margir og voru í fyrstu covid-bylgjunni, að sögn Kára Hreinssonar, framkvæmdastjóra skurðlækninga, svæfinga og gjörgæsluþjónustu á Landspítalanum. Mikið hefur borið á öndunarfærasýkingum á borð við streptókokka. Sunna Karen Sigurþórsdóttir talaði við hann. Loftmengun hefur farið langt yfir heilsuverndarmörk á höfuðborgarsvæðinu strax á einungis fyrstu dögum ársins. Svava Steinarsdóttir, Heilbrigðisfulltrúi hjá Reykjavíkurborg segir beinar aðgerðir stranda á stjórnvöldum - skýra þurfi verkferla svo hægt sé að takmarka umferð. Gunnhildur Kjerjúlf Birgisdóttir talaði við hana. Háskóli Íslands hefur hríðfallið niður lista Times Higher Education yfir bestu háskóla heims. Munar mest um færri tilvitnanir í greinar eftir vísindamenn skólans segir Halldór Jónsson, sviðsstjóri vísindasviðs HÍ. Listar um bestu skóla eru umdeildir en allir vilji vera á þeim. Alexander Kristjánsson tók saman.. Norska utanríkisráðuneytið hefur boðað sendiherra Írans til fundar í Osló, til að ræða aftökur íranskra stjórnvalda á mótmælendum þar í landi. Alls hafa sautján verið dæmdir til dauða. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Smámunasafn Sverris Hermannssonar er einstakt á landsvísu en óvissa ríkir um framtíð þess. Húsnæðið er nú til sölu og Félag íslenskra safna og safnmanna hefur lýst yfir áhyggjum sínum. Amanda Guðrún Bjarnadóttir talaði við Finn Yngva Kristinsson, sveitarstjóra Eyjafjarðarsveitar og Dagrúnu Ósk Jónsdóttur, verkefnastjóri Félags íslenskra safna og safnmanna. ------------ Á annað þúsund stuðningsmenn fyrrverandi forseta Brasilíu eru í haldi lögreglu vegna rannsóknar á áhlaupi þeirra á æðstu stofnanir landsins. Ásgeir Tómasson tók saman. Heyrist í Ibaneis Rocha héraðsstjóra, Lula Da Silva forseta, Anthony Albanese, forsætisráðherra Ástralíu og Joao Gomes Cravhino, utanríkisráðherra Portúgals. Lögreglu er ekki heimilt að stofna til tálbeituaðgerða, en hún má stíga inn í samskipti barna við meinta gerendur. María Rún Bjarnadóttir, verkefnastjóri hjá Ríkislögreglustjóra segir ógnvekjandi hversu auðvelt er að leiða meinta barnaníðinga í gildru það segi sína sögu. Meðal frændþjóða okkar á Norðurlöndum er ný þróun í veitingamennsku áberandi. Ungt fólk sækir öðru fremur áfengislaus hús þar sem bara er boðið uppá kaffi og kökur ? og þráðlaust internet. Veitingamenn hlaupa á eftir tískunni og ný og stærri áfeng

Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Willum Þór Þórsson heilbrigðisráðherra segir viðvarandi álag í heilbrigðiskerfinu ýta undir hættu á alvarlegum atvikum. Hann hefur áhyggjur af brotthvarfi fagfólks úr heilbrigðisstéttum. Hafdís Helga Helgadóttir ræddi við hann. Meðalstyrkur brennisteinsvetnis mældist óvenjuhár á höfuðborgarsvæðinu í dag, á þrettánda degi jóla. Þorsteinn Jóhannsson, sérfræðingur hjá Umhverfisstofnun, segir að mengunin sé ekki hættuleg fólki, en gæti haft áhrif á raftæki. Pétur Magnússon talaði við hann. Minnihlutafulltrúar Framsóknarflokksins í bæjarstjórn á Akureyri vilja ljúka viðræðum við Landsnet um þá ákvörðun að Blöndulína þrjú verði lögð sem loftlína til bæjarins. Jarðstrengur geti komið síðar. Störukeppni um málið verði að linna. Ágúst Ólafsson sagði frá og talaði við Sunnu Hlín Jóhannesdóttur bæjarfulltrúa. Héraðsdómur Reykjavíkur breytti í dag dómi sem hafði verið birtur um gróft líkamlegt og kynferðislegt ofbeldi manns gagnvart konu. Harðlega var gagnrýnt að nafn afbrotamannsins hafði verið máð burtu og var nafnið því birt í dag. Ingibjörg Þorsteinsdóttir, dómstjóri við Héraðsdóm Reykjavíkur, segir vandvirkni starfsfólks dómstólsins hafa ráðið því að nafnið var upphaflega hulið. Kristín Sigurðardóttir talaði við Ingibjörgu. Dómsmálaráðuneytið hefur áfrýjað niðurstöðu Héraðsdóms Reykjavíkur í máli Husseins Husseins, íraksks innflytjanda og fjölskyldu hans til Landsréttar. Þau voru flutt nauðug til Grikklands eftir að hafa dvalið á Íslandi í tæp tvö ár. Héraðsdómur taldi brottvísunina ólöglega. Fólkið sneri aftur til Íslands þegar sú niðurstaða lá fyrir. Landsvirkjun hætti um áramót að afhenda græn vottorð til smásala raforku á Íslandi án endurgjalds. Þess í stað verða þessi vottorð seld á evrópskum markaði. Þetta þýðir að íslensk smásölufyrirtæki ? Orka náttúrunnar, HS Orka eða Straumlind til dæmis ? mega ekki markaðssetja orkuna sem keypt er af Landsvirkjun sem græna. Nema að greiða fyrir það. Alexander Kristjánsson ræddi við Val Ægisson, forstöðumann viðskiptastýringar hjá Landsvirkjun. Erfitt ástand var í heilbrigðiskerfinu á Englandi milli jóla og nýárs og dæmi um að sjúklingar þyrftu að bíða á aðra klukkustund í sjúkrabílum áður en hægt var að flytja þá inn á bráðamóttöku sjúkrahúsa. Inflúensufaraldri og fjölgun kovid-tilfella var um að kenna. Vaxtahækkarnir. Dýrari matur. Hærra raforkuverð. Hagur fólks fer versnandi í Svíþjóð líkt og víða annars staðar þessi misserin. Starfsfólk mötuneyta í sumum skólu

Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Willum Þór Þórsson heilbrigðisráðherra segir viðvarandi álag í heilbrigðiskerfinu ýta undir hættu á alvarlegum atvikum. Hann hefur áhyggjur af brotthvarfi fagfólks úr heilbrigðisstéttum. Hafdís Helga Helgadóttir ræddi við hann. Meðalstyrkur brennisteinsvetnis mældist óvenjuhár á höfuðborgarsvæðinu í dag, á þrettánda degi jóla. Þorsteinn Jóhannsson, sérfræðingur hjá Umhverfisstofnun, segir að mengunin sé ekki hættuleg fólki, en gæti haft áhrif á raftæki. Pétur Magnússon talaði við hann. Minnihlutafulltrúar Framsóknarflokksins í bæjarstjórn á Akureyri vilja ljúka viðræðum við Landsnet um þá ákvörðun að Blöndulína þrjú verði lögð sem loftlína til bæjarins. Jarðstrengur geti komið síðar. Störukeppni um málið verði að linna. Ágúst Ólafsson sagði frá og talaði við Sunnu Hlín Jóhannesdóttur bæjarfulltrúa. Héraðsdómur Reykjavíkur breytti í dag dómi sem hafði verið birtur um gróft líkamlegt og kynferðislegt ofbeldi manns gagnvart konu. Harðlega var gagnrýnt að nafn afbrotamannsins hafði verið máð burtu og var nafnið því birt í dag. Ingibjörg Þorsteinsdóttir, dómstjóri við Héraðsdóm Reykjavíkur, segir vandvirkni starfsfólks dómstólsins hafa ráðið því að nafnið var upphaflega hulið. Kristín Sigurðardóttir talaði við Ingibjörgu. Dómsmálaráðuneytið hefur áfrýjað niðurstöðu Héraðsdóms Reykjavíkur í máli Husseins Husseins, íraksks innflytjanda og fjölskyldu hans til Landsréttar. Þau voru flutt nauðug til Grikklands eftir að hafa dvalið á Íslandi í tæp tvö ár. Héraðsdómur taldi brottvísunina ólöglega. Fólkið sneri aftur til Íslands þegar sú niðurstaða lá fyrir. Landsvirkjun hætti um áramót að afhenda græn vottorð til smásala raforku á Íslandi án endurgjalds. Þess í stað verða þessi vottorð seld á evrópskum markaði. Þetta þýðir að íslensk smásölufyrirtæki ? Orka náttúrunnar, HS Orka eða Straumlind til dæmis ? mega ekki markaðssetja orkuna sem keypt er af Landsvirkjun sem græna. Nema að greiða fyrir það. Alexander Kristjánsson ræddi við Val Ægisson, forstöðumann viðskiptastýringar hjá Landsvirkjun. Erfitt ástand var í heilbrigðiskerfinu á Englandi milli jóla og nýárs og dæmi um að sjúklingar þyrftu að bíða á aðra klukkustund í sjúkrabílum áður en hægt var að flytja þá inn á bráðamóttöku sjúkrahúsa. Inflúensufaraldri og fjölgun kovid-tilfella var um að kenna. Vaxtahækkarnir. Dýrari matur. Hærra raforkuverð. Hagur fólks fer versnandi í Svíþjóð líkt og víða annars staðar þessi misserin. Starfsfólk mötuneyta í sumum skólu

Mörg þúsund manns hafa horft á myndbönd þar sem tálbeita þykist vera stúlka á barnsaldri og lokkar fullorðna íslenska karlmenn til þess að hitta sig. Lögregla segir þetta geta verið varasamt og bendir á að einungis þeir sem fari með lögregluvald hafi heimild til þess að fara í tálbeituaðgerðir. Forseti Alþingis vill að kjördæmum verði fjölgað. Það myndi jafna vægi atkvæða í kosningum. Aftur á móti vill hann ekki fjölga þingsætum. Þrátefli er í fulltrúadeild Bandaríkjaþings þar sem hópur harðlínumanna úr Repúblikanaflokknum kemur í veg fyrir að hægt sé að kjósa forseta þingsins. Langvarandi vera í mengun sem fer yfir heilsuverndarmörk getur haft slæm áhrif á heilsufar. Engin fordæmi eru fyrir því að farið sé jafn oft yfir heilsuverndarmörk á höfuðborgarsvæðinu og núna fyrstu daga ársins. ----- Vandræðaástand er komið upp í fulltrúadeild Bandaríkjaþings. Þingmenn Repúblikana geta ekki komið sér saman um hver verður næsti forseti deildarinnar. Þeir náðu naumum meirihluta í kosningunum áttunda nóvember, hafa þar 222 sæti á móti 212 sætum Demókrata. Þar með var ljóst að dagar Nancyar Pelosi í því embætti væru senn taldir. Hún gegndi því á árunum 2007 til 2011 en tók við embættinu að nýju í janúarbyrjun 2019. Ásgeir Tómasson sagði frá. Mörg okkar þurfa lyf af ýmsu tagi. Lyfjaskortur hefur verið viðvarandi í landinu. Samkvæmt lista Lyfjastofnunnar eru 156 lyf á lista yfir lyf sem skortur er á, bæði til lengri og skemmri tíma . Og þegar svo er þarf oft að grípa til samheitalyfja. Marga hryllir við þeim en lyfjafræðingur segir að fólk falli oft í þá gryfju að dæma þau fyrirfram, jafnvel út frá umtali fólks í kringum sig. Samheitalyf eru í rauninni sama kakan, nema bara uppskriftin er ekki nákvæmlega sú sama. Sigurbjörg Sæunn Guðmundsdóttir er lyfjafræðingur. Bjarni Rúnarsson ræddi við hana. Er orðið fiskari orðskrípi rétttrúnaðarkirkju sem vil afmá kyn úr íslensku máli eða gott og gegnt orð sem lengi hefur verið notað um þau sem draga fisk úr sjó. Síðustu daga hefur skapast umræða um þá breytingu í lögum að ekki er lengur talað um þá sjómenn sem stunda veiðar sem fiskimenn heldur sem fiskara. Brynjólfur Þór Guðmundsson fjallar um málið. Dómarinn sakar eiginkonu sína um að vilja sér illt. Hún eitrar reglulega fyrir honum. Segir hann. Aðrir telja að dómarinn sé genginn af vitinu. En hvað á að gera við dómara sem hagar sér undarlega? Enginn hefur rétt til að segja dómara upp störfum. Þetta er mál málanna í Noregi núna og varðar grundvallaratriði í stjórnskipun landsins: Aðskilnað dómsvalds og framkvæmdavalds. Gísli Kr

Mörg þúsund manns hafa horft á myndbönd þar sem tálbeita þykist vera stúlka á barnsaldri og lokkar fullorðna íslenska karlmenn til þess að hitta sig. Lögregla segir þetta geta verið varasamt og bendir á að einungis þeir sem fari með lögregluvald hafi heimild til þess að fara í tálbeituaðgerðir. Forseti Alþingis vill að kjördæmum verði fjölgað. Það myndi jafna vægi atkvæða í kosningum. Aftur á móti vill hann ekki fjölga þingsætum. Þrátefli er í fulltrúadeild Bandaríkjaþings þar sem hópur harðlínumanna úr Repúblikanaflokknum kemur í veg fyrir að hægt sé að kjósa forseta þingsins. Langvarandi vera í mengun sem fer yfir heilsuverndarmörk getur haft slæm áhrif á heilsufar. Engin fordæmi eru fyrir því að farið sé jafn oft yfir heilsuverndarmörk á höfuðborgarsvæðinu og núna fyrstu daga ársins. ----- Vandræðaástand er komið upp í fulltrúadeild Bandaríkjaþings. Þingmenn Repúblikana geta ekki komið sér saman um hver verður næsti forseti deildarinnar. Þeir náðu naumum meirihluta í kosningunum áttunda nóvember, hafa þar 222 sæti á móti 212 sætum Demókrata. Þar með var ljóst að dagar Nancyar Pelosi í því embætti væru senn taldir. Hún gegndi því á árunum 2007 til 2011 en tók við embættinu að nýju í janúarbyrjun 2019. Ásgeir Tómasson sagði frá. Mörg okkar þurfa lyf af ýmsu tagi. Lyfjaskortur hefur verið viðvarandi í landinu. Samkvæmt lista Lyfjastofnunnar eru 156 lyf á lista yfir lyf sem skortur er á, bæði til lengri og skemmri tíma . Og þegar svo er þarf oft að grípa til samheitalyfja. Marga hryllir við þeim en lyfjafræðingur segir að fólk falli oft í þá gryfju að dæma þau fyrirfram, jafnvel út frá umtali fólks í kringum sig. Samheitalyf eru í rauninni sama kakan, nema bara uppskriftin er ekki nákvæmlega sú sama. Sigurbjörg Sæunn Guðmundsdóttir er lyfjafræðingur. Bjarni Rúnarsson ræddi við hana. Er orðið fiskari orðskrípi rétttrúnaðarkirkju sem vil afmá kyn úr íslensku máli eða gott og gegnt orð sem lengi hefur verið notað um þau sem draga fisk úr sjó. Síðustu daga hefur skapast umræða um þá breytingu í lögum að ekki er lengur talað um þá sjómenn sem stunda veiðar sem fiskimenn heldur sem fiskara. Brynjólfur Þór Guðmundsson fjallar um málið. Dómarinn sakar eiginkonu sína um að vilja sér illt. Hún eitrar reglulega fyrir honum. Segir hann. Aðrir telja að dómarinn sé genginn af vitinu. En hvað á að gera við dómara sem hagar sér undarlega? Enginn hefur rétt til að segja dómara upp störfum. Þetta er mál málanna í Noregi núna og varðar grundvallaratriði í stjórnskipun landsins: Aðskilnað dómsvalds og framkvæmdavalds. Gísli Kr

Talsverður viðbúnaður var við Bandaríska sendiráðið í dag vegna torkennilegs dufts sem þangað barst. Lögregla kannar hvort tengsl séu við sambærilegar sendingar í öðrum löndum. Kjaraviðræður Eflingar og SA skiluðu engri niðurstöðu í dag. Formaður Eflingar segir þó betri tón í viðræðunum en hingað til. Hún segist ósammála dómi félagsdóms um ólögmæta uppsögn starfsmanns félagsins. Guðrún Aspelund sóttvarnalæknir segir ekki þörf á að grípa til aðgerða hér heima sökum mikilla kóvidsmita í Kína. Fréttamaður Danska ríkisútvarpsins í Úkraínu fær að hefja störf í landinu á ný. Hún missti starfsleyfið síðasta sumar eftir að úkraínska öryggislögreglan sakaði hana um að sýna Rússum hluttekningu. Kolmunnaveiðin er hafin suður af Færeyjum og fyrstu íslensku skipin komin á miðin. Þangað er um sólarhrings sigling frá Austfjörðum. Amerískir kakkalakkar hafa numið land hér á landi og undanfarna mánuði hefur þeim fjölgað talsvert. ------ Samninganefndir Samtaka atvinnulífsins og Eflingar settust að samningaborðinu að nýju í dag eftir að viðræðum var frestað á milli jóla og nýárs. Og óhætt er að segja að samninganefndirnar hefji nýtt ár af krafti. Tónninn var sleginn í morgun þegar Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður Eflingar sagði að SA væri að þröngva samningi, sem aðrir hafa skrifað undir, upp á Eflingu. Þar vísar hún til samninga sem Starfsgreinasambandið, VR og samflot iðnaðar og tæknifólks undirritaði undir lok seinasta árs. Svo var fundað eftir hádegið, og lagt fyrir tilboð Samtaka atvinnulífsins. Bjarni Rúnarsson ræddi við Sólveigu Önnu Jónsdóttur formann Eflingar og Eyjólf Árna Rafnsson, formann Samtaka atvinnulífsins. Á næstunni verður hafist handa við að koma fyrir Patriot eldflaugavarnarkerfunum sem Bandaríkjastjórn færði Úkraínumönnum að gjöf skömmu fyrir jól. Dmytro Kuleba utanríkisráðherra greindi frá þessu í Facebook-útsendingu í dag. Hann sagði að vinna væri hafin við að koma þeim fyrir. Patriot kerfin eru hin fullkomnustu sem Bandaríkjaher hefur yfir að ráða. Þeim er ætlað að granda eldflaugum og árásardrónum Rússa af enn meiri nákvæmni en með gagnflaugunum sem Úkraínuher hefur haft yfir að ráða til þessa. Hver flaug er yfir fimm metrar að lengd og fjörutíu sentimetrar í þvermál. Hægt er að skjóta Patriot flaugunum sjötíu kílómetra og þær ná meira en 24 kílómetra hæð. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn fréttaútsetningar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir.

Talsverður viðbúnaður var við Bandaríska sendiráðið í dag vegna torkennilegs dufts sem þangað barst. Lögregla kannar hvort tengsl séu við sambærilegar sendingar í öðrum löndum. Kjaraviðræður Eflingar og SA skiluðu engri niðurstöðu í dag. Formaður Eflingar segir þó betri tón í viðræðunum en hingað til. Hún segist ósammála dómi félagsdóms um ólögmæta uppsögn starfsmanns félagsins. Guðrún Aspelund sóttvarnalæknir segir ekki þörf á að grípa til aðgerða hér heima sökum mikilla kóvidsmita í Kína. Fréttamaður Danska ríkisútvarpsins í Úkraínu fær að hefja störf í landinu á ný. Hún missti starfsleyfið síðasta sumar eftir að úkraínska öryggislögreglan sakaði hana um að sýna Rússum hluttekningu. Kolmunnaveiðin er hafin suður af Færeyjum og fyrstu íslensku skipin komin á miðin. Þangað er um sólarhrings sigling frá Austfjörðum. Amerískir kakkalakkar hafa numið land hér á landi og undanfarna mánuði hefur þeim fjölgað talsvert. ------ Samninganefndir Samtaka atvinnulífsins og Eflingar settust að samningaborðinu að nýju í dag eftir að viðræðum var frestað á milli jóla og nýárs. Og óhætt er að segja að samninganefndirnar hefji nýtt ár af krafti. Tónninn var sleginn í morgun þegar Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður Eflingar sagði að SA væri að þröngva samningi, sem aðrir hafa skrifað undir, upp á Eflingu. Þar vísar hún til samninga sem Starfsgreinasambandið, VR og samflot iðnaðar og tæknifólks undirritaði undir lok seinasta árs. Svo var fundað eftir hádegið, og lagt fyrir tilboð Samtaka atvinnulífsins. Bjarni Rúnarsson ræddi við Sólveigu Önnu Jónsdóttur formann Eflingar og Eyjólf Árna Rafnsson, formann Samtaka atvinnulífsins. Á næstunni verður hafist handa við að koma fyrir Patriot eldflaugavarnarkerfunum sem Bandaríkjastjórn færði Úkraínumönnum að gjöf skömmu fyrir jól. Dmytro Kuleba utanríkisráðherra greindi frá þessu í Facebook-útsendingu í dag. Hann sagði að vinna væri hafin við að koma þeim fyrir. Patriot kerfin eru hin fullkomnustu sem Bandaríkjaher hefur yfir að ráða. Þeim er ætlað að granda eldflaugum og árásardrónum Rússa af enn meiri nákvæmni en með gagnflaugunum sem Úkraínuher hefur haft yfir að ráða til þessa. Hver flaug er yfir fimm metrar að lengd og fjörutíu sentimetrar í þvermál. Hægt er að skjóta Patriot flaugunum sjötíu kílómetra og þær ná meira en 24 kílómetra hæð. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn fréttaútsetningar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir.

Fylgi Samfylkingarinnar og Sjálfstæðisflokksins er nánast jafnt í nýjum þjóðarpúlsi Gallups. Tíu ár eru síðan fylgi Vinstri grænna mældist jafn lítið eða um sjö prósent. Plássleysi, undirmönnun og niðurskurður til nýs Landspítala hefur orðið til þess að læknar á bráðamóttöku hafa sagt upp störfum að undanförnu. Tugir hjúkrunarfræðinga hafa einnig sagt upp. Innviðaráðherra segir Suðurnesjalínu tvö varða þjóðarhag og að eitt sveitarfélag komi í veg fyrir lagningu hennar. Það sé grafalvarleg staða. Kuldatíð í nýliðnum desember skilar honum í fjórða sæti yfir köldustu desembermánuði frá upphafi mælinga. Seinast var desember viðlíka kaldur árið 1916. Þess er krafist að varnarmálaráðherra Þýskalands segi af sér eftir að hún birti óviðeigandi myndskeið á Instagram á gamlárskvöld. ----- 3. áfangi rammaáætlunar var samþykktur í sumar eftir mikið karp. Þegar rykið sest fara þau virkjanaáform sem sett eru í nýtingarflokk yfirleitt í umhverfismat. Nú þegar hefur verið gefið út virkjunarleyfi fyrir Hvammsvirkjun í Þjórsá, en framkvæmdaleyfi hefur ekki verið afgreitt af sveitarstjórnum sem liggja að Þjórsá. Tveir virkjanakostir eru á Vestfjörðum, annars vegar Hvalárvirkjun sem stendur til að ráðast í og hins vegar Austurgilsvirkjun, en Landsvirkjun setti þau áform á ís fyrir afgreiðslu rammaáætlunar. Veituleið Blönduvirkjunar er einnig í nýtingarflokki. Þau háhitasvæði sem eru í nýtingarflokki eru flest á Reykjanesskaga, en einnig á Kröflusvæðinu og í Bjarnarflagi á Norðausturlandi. Þá eru vindorkuver í nýtingarflokki á tveimur stöðum á landinu, annars vegar við Búrfell og hins vegar við Blöndu. En hvað svo. Hvað tekur við eftir að rammaáætlun er samþykkt. Þóra Ellen Þórhallsdóttir er prófessor í grasafræði við Háskóla Íslands og sat í verkefnastjórn rammaáætlunnar. Stjórnarandstæðingar í Þýskalandi krefjast þess að Christine Lambrecht varnarmálaráðherra segi af sér. Ella reki Olaf Scholz kanslari hana úr embætti. Jafnframt krefjast þeir þess að hún biðjist afsökunar á orðum sem hún lét falla í Instagram-myndskeiði á gamlárskvöld. Reyndar greinist varla hvað hún segir fyrir látunum í sprengjuglöðum Berlínarbúum sem fengu sitt fyrsta tækifæri síðan um áramótin 2019 til að láta til sín taka. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Fylgi Samfylkingarinnar og Sjálfstæðisflokksins er nánast jafnt í nýjum þjóðarpúlsi Gallups. Tíu ár eru síðan fylgi Vinstri grænna mældist jafn lítið eða um sjö prósent. Plássleysi, undirmönnun og niðurskurður til nýs Landspítala hefur orðið til þess að læknar á bráðamóttöku hafa sagt upp störfum að undanförnu. Tugir hjúkrunarfræðinga hafa einnig sagt upp. Innviðaráðherra segir Suðurnesjalínu tvö varða þjóðarhag og að eitt sveitarfélag komi í veg fyrir lagningu hennar. Það sé grafalvarleg staða. Kuldatíð í nýliðnum desember skilar honum í fjórða sæti yfir köldustu desembermánuði frá upphafi mælinga. Seinast var desember viðlíka kaldur árið 1916. Þess er krafist að varnarmálaráðherra Þýskalands segi af sér eftir að hún birti óviðeigandi myndskeið á Instagram á gamlárskvöld. ----- 3. áfangi rammaáætlunar var samþykktur í sumar eftir mikið karp. Þegar rykið sest fara þau virkjanaáform sem sett eru í nýtingarflokk yfirleitt í umhverfismat. Nú þegar hefur verið gefið út virkjunarleyfi fyrir Hvammsvirkjun í Þjórsá, en framkvæmdaleyfi hefur ekki verið afgreitt af sveitarstjórnum sem liggja að Þjórsá. Tveir virkjanakostir eru á Vestfjörðum, annars vegar Hvalárvirkjun sem stendur til að ráðast í og hins vegar Austurgilsvirkjun, en Landsvirkjun setti þau áform á ís fyrir afgreiðslu rammaáætlunar. Veituleið Blönduvirkjunar er einnig í nýtingarflokki. Þau háhitasvæði sem eru í nýtingarflokki eru flest á Reykjanesskaga, en einnig á Kröflusvæðinu og í Bjarnarflagi á Norðausturlandi. Þá eru vindorkuver í nýtingarflokki á tveimur stöðum á landinu, annars vegar við Búrfell og hins vegar við Blöndu. En hvað svo. Hvað tekur við eftir að rammaáætlun er samþykkt. Þóra Ellen Þórhallsdóttir er prófessor í grasafræði við Háskóla Íslands og sat í verkefnastjórn rammaáætlunnar. Stjórnarandstæðingar í Þýskalandi krefjast þess að Christine Lambrecht varnarmálaráðherra segi af sér. Ella reki Olaf Scholz kanslari hana úr embætti. Jafnframt krefjast þeir þess að hún biðjist afsökunar á orðum sem hún lét falla í Instagram-myndskeiði á gamlárskvöld. Reyndar greinist varla hvað hún segir fyrir látunum í sprengjuglöðum Berlínarbúum sem fengu sitt fyrsta tækifæri síðan um áramótin 2019 til að láta til sín taka. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Björn Zoëga ráðgjafi heilbrigðisráðherra telur ýmis tækifæri blasa við til að bæta skipulag heilbrigðiskerfisins án þess að auka útgjöld. Álag á Landspítala vegna umgangspesta sé alþjóðlegt vandamál. Fyrrverandi starfsmenn Atlantshafsbandalagsins telja að öflugri stuðningur bandalagsins við Úkraínu geti komið í veg fyrir að stríðið breiðist út. Bandalagið þurfi að vera beinni og virkari þátttakandi. Nýliðið ár var það heitasta víða í Evrópu. Talið er að hitinn hafi til að mynda dregið um fimm þúsund Spánverja til dauða. Forseti Brasilíu sakar fyrirrennara sinn um þjóðarmorð fyrir að hafa ekki gripið til harðra aðgerða í kóvid-faraldrinum. Hann hafi orðið hátt í sjö hundruð þúsundum landsmanna að bana. Akureyrskir kettir geta enn trítlað um götur bæjarins að næturlagi. Fyrirhugað útgöngubann, sem taka átti gildi um áramót, kom ekki til framkvæmda. ----- Lengi hafa Suðurnesjamenn kallað eftir aukinni raforku á svæðinu til að byggja upp atvinnu. Skemmst er að minnast örlaga álvers sem aldrei varð í Helguvík vegna þess að ekki var hægt að fá orku. Suðurnesjalína 2 er þrætueplið. Landsnet segir tafir á lagningu línunnar kosta samfélagið marga milljarða á ári en sveitarstjórnarmenn segja málið í eðlilegum farvegi. Saga Suðurnesjalínu 2 er bæði löng og stormasöm. Fyrst fékkst leyfi til framkvæmda 2013, landeigendur kærðu það því þeir vildu að línan yrði lögð í jörð. Árið 2016 ógilti Hæstiréttur framkvæmdaleyfið á grundvelli gallaðs umhverfismats. En eftir ítarlega rýni kaus Landsnet að halda loftlínukostinum til streitu og óska eftir framkvæmdaleyfi. Þrjú af fjórum sveitarfélögum sem línan liggur um hafa þegar gert það. "Lifi lýðræðið! Lifi brasilíska þjóðin! Þakka ykkur kærlega fyrir, félagar!" Þannig endaði Luiz Inácio Lula da Silva ræðu sína þegar hann sór embættiseið sem forseti Brasilíu í þinghúsi landsins í gær. Lula, eins og hann er jafnan nefndur, sat í tvö kjörtímabil á forsetastóli snemma á öldinni, frá 1. janúar 2003 til 1. janúar 2011. Hann þótti ná góðum árangri við landstjórnina og varð einn vinsælasti stjórnmálamaðurinn í sögu Brasilíu og raunar heimsins alls, að því er fréttatímaritið Newsweek greindi frá árið 2010. Lula, leiðtogi vinstrimanna í Brasilíu, sigraði sitjandi forseta, hægrimanninn Jair Bolsonaro, með naumindum í forsetakosningum í haust. Það þóttu tíðindi, ekki síst í ljósi þess að hann hafði setið í fangelsi í eitt og hálft ár vegna dóms sem hann hlaut fyrir fjármálaspillingu. Sá dómur var ógiltur árið 2021. Bolsonaro hefur til þessa neitað að viðurkenna úrslitin. Hann var ekki viðstad

Björn Zoëga ráðgjafi heilbrigðisráðherra telur ýmis tækifæri blasa við til að bæta skipulag heilbrigðiskerfisins án þess að auka útgjöld. Álag á Landspítala vegna umgangspesta sé alþjóðlegt vandamál. Fyrrverandi starfsmenn Atlantshafsbandalagsins telja að öflugri stuðningur bandalagsins við Úkraínu geti komið í veg fyrir að stríðið breiðist út. Bandalagið þurfi að vera beinni og virkari þátttakandi. Nýliðið ár var það heitasta víða í Evrópu. Talið er að hitinn hafi til að mynda dregið um fimm þúsund Spánverja til dauða. Forseti Brasilíu sakar fyrirrennara sinn um þjóðarmorð fyrir að hafa ekki gripið til harðra aðgerða í kóvid-faraldrinum. Hann hafi orðið hátt í sjö hundruð þúsundum landsmanna að bana. Akureyrskir kettir geta enn trítlað um götur bæjarins að næturlagi. Fyrirhugað útgöngubann, sem taka átti gildi um áramót, kom ekki til framkvæmda. ----- Lengi hafa Suðurnesjamenn kallað eftir aukinni raforku á svæðinu til að byggja upp atvinnu. Skemmst er að minnast örlaga álvers sem aldrei varð í Helguvík vegna þess að ekki var hægt að fá orku. Suðurnesjalína 2 er þrætueplið. Landsnet segir tafir á lagningu línunnar kosta samfélagið marga milljarða á ári en sveitarstjórnarmenn segja málið í eðlilegum farvegi. Saga Suðurnesjalínu 2 er bæði löng og stormasöm. Fyrst fékkst leyfi til framkvæmda 2013, landeigendur kærðu það því þeir vildu að línan yrði lögð í jörð. Árið 2016 ógilti Hæstiréttur framkvæmdaleyfið á grundvelli gallaðs umhverfismats. En eftir ítarlega rýni kaus Landsnet að halda loftlínukostinum til streitu og óska eftir framkvæmdaleyfi. Þrjú af fjórum sveitarfélögum sem línan liggur um hafa þegar gert það. "Lifi lýðræðið! Lifi brasilíska þjóðin! Þakka ykkur kærlega fyrir, félagar!" Þannig endaði Luiz Inácio Lula da Silva ræðu sína þegar hann sór embættiseið sem forseti Brasilíu í þinghúsi landsins í gær. Lula, eins og hann er jafnan nefndur, sat í tvö kjörtímabil á forsetastóli snemma á öldinni, frá 1. janúar 2003 til 1. janúar 2011. Hann þótti ná góðum árangri við landstjórnina og varð einn vinsælasti stjórnmálamaðurinn í sögu Brasilíu og raunar heimsins alls, að því er fréttatímaritið Newsweek greindi frá árið 2010. Lula, leiðtogi vinstrimanna í Brasilíu, sigraði sitjandi forseta, hægrimanninn Jair Bolsonaro, með naumindum í forsetakosningum í haust. Það þóttu tíðindi, ekki síst í ljósi þess að hann hafði setið í fangelsi í eitt og hálft ár vegna dóms sem hann hlaut fyrir fjármálaspillingu. Sá dómur var ógiltur árið 2021. Bolsonaro hefur til þessa neitað að viðurkenna úrslitin. Hann var ekki viðstad

Almannavarnir ætla að vera með mikinn viðbúnað og lýsa yfir óvissustigi í fyrramálið vegna veðurs. Búist er við talsverðri ofankomu og hvassviðri í nótt og með morgninum. Gul og appelsínugul viðvörun tekur gildi í nótt á Suður- og Vesturlandi . 99 prósent allra greiðslukortafærslna Íslendinga fara í gegnum alþjóðleg kortafyrirtæki. Seðlabankinn ætlar að þróa nýja innlenda lausn ef greiðslukerfið hrynur. Mikill erill hefur verið á sölustöðum flugelda það sem af er degi. Slæmt veður gæti sett strik í reikning sprengjuglaðra Íslendinga. Stríðið í Úkraínu er að þróast út í að verða stríð þolinmæðinnar. Ekki eru miklar líkur á að friðarumleitanir skili árangri á nýju ári. Þetta segir prófessor í heimspeki og sérfræðingur í málefnum Rússlands. Haraldur Þorleifsson, forsprakki verkefnisins Römpum upp Ísland, er manneskja ársins samkvæmt hlustendum Rásar 2 ------- Nú líður senn að áramótum. Stríðið í Úkraínu hefur staðið yfir stóran hluta þessa árs, allt frá því að Rússar réðust inn í landið í lok febrúar. Í gær voru gerðar harðar árásir víða um landið, frá borginni Lviv í vestri, Kharkiv í austri og Odesa í suðurhlutanum. Að sögn stjórnvalda beindust árásirnar fyrst og fremst að almennum borgurum og viðkvæmum innviðum. Víða var tilkynnt um rafmagnsleysi. Bjarni Rúnarsson ræddi við Jón Ólafsson prófessor við hugvísindasvið Háskóla Íslands um stöðu stríðsins. Pelé, einhver besti fótboltamaður sögunnar féll frá í gær, 82 ára að aldri. Þriggja daga þjóðarsorg er í Brasilíu vegna fráfalls hans. Pélé var einhver þekktasti íþróttamaður sögunnar. Hann er af mörgum talinn besti leikmaðurinn sem hefur leikið hina fögru íþrótt, og almennt íþróttir. Alþjóða Ólympíunefndin útnefndi hann besta íþróttamann 20. aldarinnar um aldamótin og deildi hann verðlaunum Besta fótboltamanns 20. aldarinnar hjá FIFA með Diego Maradona. Pélé ólst upp í sárri fátækt í borginni Bauru í Sao Paulo-ríki Brasilíu en vann sig upp afrekastigann og afrekaði það sem enginn hefur leikið eftir, að vinna þrjá heimsmeistaratitla í knattspyrnu með landsliði Brasilíu. Þá er hann markahæsti leikmaður í sögu Brasilíu, 77 mörk í 92 landsleikjum. Þá skoraði hann hvorki fleiri né færri en 643 mörk í 659 leikjum fyrir Santos, félagslið hans í Brasilíu. Bjarni Rúnarsson ræddi við Stefán Pálsson sagnfræðing um arfleið Péle. Í nóvember voru sjötíu ár frá því að fyrsti listinn yfir vinsælustu dægurlög vikunnar var birtur í Bretlandi. Tónlistartímaritið New Musical Express hélt utan um hann til að byrja með. Blaðamenn þess hringdu í nokkrar hljómplötuverslanir og spur

Almannavarnir ætla að vera með mikinn viðbúnað og lýsa yfir óvissustigi í fyrramálið vegna veðurs. Búist er við talsverðri ofankomu og hvassviðri í nótt og með morgninum. Gul og appelsínugul viðvörun tekur gildi í nótt á Suður- og Vesturlandi . 99 prósent allra greiðslukortafærslna Íslendinga fara í gegnum alþjóðleg kortafyrirtæki. Seðlabankinn ætlar að þróa nýja innlenda lausn ef greiðslukerfið hrynur. Mikill erill hefur verið á sölustöðum flugelda það sem af er degi. Slæmt veður gæti sett strik í reikning sprengjuglaðra Íslendinga. Stríðið í Úkraínu er að þróast út í að verða stríð þolinmæðinnar. Ekki eru miklar líkur á að friðarumleitanir skili árangri á nýju ári. Þetta segir prófessor í heimspeki og sérfræðingur í málefnum Rússlands. Haraldur Þorleifsson, forsprakki verkefnisins Römpum upp Ísland, er manneskja ársins samkvæmt hlustendum Rásar 2 ------- Nú líður senn að áramótum. Stríðið í Úkraínu hefur staðið yfir stóran hluta þessa árs, allt frá því að Rússar réðust inn í landið í lok febrúar. Í gær voru gerðar harðar árásir víða um landið, frá borginni Lviv í vestri, Kharkiv í austri og Odesa í suðurhlutanum. Að sögn stjórnvalda beindust árásirnar fyrst og fremst að almennum borgurum og viðkvæmum innviðum. Víða var tilkynnt um rafmagnsleysi. Bjarni Rúnarsson ræddi við Jón Ólafsson prófessor við hugvísindasvið Háskóla Íslands um stöðu stríðsins. Pelé, einhver besti fótboltamaður sögunnar féll frá í gær, 82 ára að aldri. Þriggja daga þjóðarsorg er í Brasilíu vegna fráfalls hans. Pélé var einhver þekktasti íþróttamaður sögunnar. Hann er af mörgum talinn besti leikmaðurinn sem hefur leikið hina fögru íþrótt, og almennt íþróttir. Alþjóða Ólympíunefndin útnefndi hann besta íþróttamann 20. aldarinnar um aldamótin og deildi hann verðlaunum Besta fótboltamanns 20. aldarinnar hjá FIFA með Diego Maradona. Pélé ólst upp í sárri fátækt í borginni Bauru í Sao Paulo-ríki Brasilíu en vann sig upp afrekastigann og afrekaði það sem enginn hefur leikið eftir, að vinna þrjá heimsmeistaratitla í knattspyrnu með landsliði Brasilíu. Þá er hann markahæsti leikmaður í sögu Brasilíu, 77 mörk í 92 landsleikjum. Þá skoraði hann hvorki fleiri né færri en 643 mörk í 659 leikjum fyrir Santos, félagslið hans í Brasilíu. Bjarni Rúnarsson ræddi við Stefán Pálsson sagnfræðing um arfleið Péle. Í nóvember voru sjötíu ár frá því að fyrsti listinn yfir vinsælustu dægurlög vikunnar var birtur í Bretlandi. Tónlistartímaritið New Musical Express hélt utan um hann til að byrja með. Blaðamenn þess hringdu í nokkrar hljómplötuverslanir og spur

Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Kormákur Marðarson Stjórn útsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Runólfur Pálsson, forstjóri Landspítalans, segir að spítalinn ætti mjög erfitt með að takast á við covid bylgju ef hún skylli á. Staðan sé þung og óviðunandi fyrir sjúklinga og starfsfólk. Bjarni Rúnarsson ræddi við Runólf um rekstrarvandanum sem steðjar að spítalanum. Ríkið gæti greitt tæpar 400 milljónir króna í sanngirnisbætur vegna ofbeldis sem börn sættu á Vistheimilinu á Hjalteyri. Dómsmálaráðherra hefur kynnt frumvarp um bæturnar. Brynjólfur Þór Guðmundsson sagði frá. Vopnaverksmiðjur Rússa hafa ekki undan að framleiða eldflaugar til árása í Úkraínu að sögn yfirmanns úkraínsku leyniþjónustunnar. Því þurfa þeir að leita til annarra þjóða um kaup á vopnum. Miklar loftárásir voru gerðar á borgir víðs vegar um Úkraínu í nótt, þar á meðal Lviv, þar sem Karl Garðarsson, fyrrverandi alþingismaður og fréttastjóri, er staddur. Ásgeir Tómasson tók saman. Bæjaryfirvöld á Akureyri ætla að ítreka þá kröfu sína við Landsnet að Blöndulína þrjú verði lögð í jarðsteng um bæjarlandið. Loftlína skerði möguleika bæjarins á nýjum byggingasvæðum. Landsnet telur jarðstreng ekki mögulegan á þessum stað. Ágúst Ólafsson ræddi málið við Höllu Björk Reynisdóttur, formann bæjarráðs. Grýlukertum fer fjölgandi víðast hvar á landinu þessa dagana og mörg þeirra hafa náð mikilli lengd. Þau geta valdið alvarlegum slysum á fólki hrapi þau til jarðar. Mikið hefur verið að gera í dag og í gær hjá garðaþjónustu- og gluggaþvottafyrirtækjum sem taka að sér að fjarlægja kertin. María Sigrún Hilmarsdóttir sagði frá og talaði við Sigurjón Örn Steingrímsson hjá Garðaþjónustu Sigurjóns. Flótti og síðan dauði fjögurra simpansa úr Furuvíkur dýragarðinum í Svíþjóð er einungis síðasta tilvikið í röð atvika í dýragörðum landsins, - sem sum hafa reynst banvæn ? fyrir dýr og stundum fyrir menn. Raddir heyrast um að þetta fyrirkomulag ? dýragarðar, með dýr í búrum, hafi runnið sitt skeið. Kári Gylfason, fréttaritari í Gautaborg, tók saman.

Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Kormákur Marðarson Stjórn útsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Runólfur Pálsson, forstjóri Landspítalans, segir að spítalinn ætti mjög erfitt með að takast á við covid bylgju ef hún skylli á. Staðan sé þung og óviðunandi fyrir sjúklinga og starfsfólk. Bjarni Rúnarsson ræddi við Runólf um rekstrarvandanum sem steðjar að spítalanum. Ríkið gæti greitt tæpar 400 milljónir króna í sanngirnisbætur vegna ofbeldis sem börn sættu á Vistheimilinu á Hjalteyri. Dómsmálaráðherra hefur kynnt frumvarp um bæturnar. Brynjólfur Þór Guðmundsson sagði frá. Vopnaverksmiðjur Rússa hafa ekki undan að framleiða eldflaugar til árása í Úkraínu að sögn yfirmanns úkraínsku leyniþjónustunnar. Því þurfa þeir að leita til annarra þjóða um kaup á vopnum. Miklar loftárásir voru gerðar á borgir víðs vegar um Úkraínu í nótt, þar á meðal Lviv, þar sem Karl Garðarsson, fyrrverandi alþingismaður og fréttastjóri, er staddur. Ásgeir Tómasson tók saman. Bæjaryfirvöld á Akureyri ætla að ítreka þá kröfu sína við Landsnet að Blöndulína þrjú verði lögð í jarðsteng um bæjarlandið. Loftlína skerði möguleika bæjarins á nýjum byggingasvæðum. Landsnet telur jarðstreng ekki mögulegan á þessum stað. Ágúst Ólafsson ræddi málið við Höllu Björk Reynisdóttur, formann bæjarráðs. Grýlukertum fer fjölgandi víðast hvar á landinu þessa dagana og mörg þeirra hafa náð mikilli lengd. Þau geta valdið alvarlegum slysum á fólki hrapi þau til jarðar. Mikið hefur verið að gera í dag og í gær hjá garðaþjónustu- og gluggaþvottafyrirtækjum sem taka að sér að fjarlægja kertin. María Sigrún Hilmarsdóttir sagði frá og talaði við Sigurjón Örn Steingrímsson hjá Garðaþjónustu Sigurjóns. Flótti og síðan dauði fjögurra simpansa úr Furuvíkur dýragarðinum í Svíþjóð er einungis síðasta tilvikið í röð atvika í dýragörðum landsins, - sem sum hafa reynst banvæn ? fyrir dýr og stundum fyrir menn. Raddir heyrast um að þetta fyrirkomulag ? dýragarðar, með dýr í búrum, hafi runnið sitt skeið. Kári Gylfason, fréttaritari í Gautaborg, tók saman.

Ríkislögreglustjóri hækkaði viðbúnaðarstig sitt eftir að sakborningum í hryðjuverkamálinu var sleppt lausum. Verjandi annars þeirra segir tilkynningu ríkislögreglustjóra bera vott um sýndarmennsku. Forsætisráðherra telur að gagnrýni um andvaraleysi stjórnvalda í varnarmálum eigi ekki við rök að styðjast. Hún segir að það kæmi á óvart ef landsmenn vildu hafa her hér á landi. Forstjóri Vegagerðarinnar segir að stofnunin þurfi meira fjármagn ef auka eigi vetrarþjónustu. Hringvegurinn hefur einhvers staðar verið lokaður á níu af síðustu tólf dögum. Formaður Læknafélags Íslands segir að neyðarástand ríki á Landspítalanum. . Neyðarkall starfsfólks sé hærra en nokkru sinni. Staðan sé þyngri en tárum taki. Nýkjörinn þingmaður á Bandaríkjaþingi er sakaður um að hafa fegrað ferilskrána sína ótæpilega. Hann viðurkennir það en segir að flestir geri eitthvað heimskulegt um ævina. ---- Þung staða á Landspítalanum er oft kveðin vísa. Þó svo að almennum samfélagstakmörkunum hafi verið aflétt á fyrri hluta þessa árs þá glímir spítalinn enn við mikið álag. Spítalinn hóf þetta ár á neyðarstigi vegna covid bylgju sem þá gekk yfir, og var svo færður niður á hættustig í byrjun febrúar, en í lok þess mánaðar var hann færður aftur upp á neyðarstig vegna álags, þá vegna covid. Og neyðarstiginu var ekki aflétt fyrr en í lok mars og seinni hluta apríl var hann svo færður niður á óvissustig. Mikil mannekla, álag og fráflæðisvandi hefur sett strik í reikninginn í starfseminni á árinu. Nýtt skipurit tekur gildi um áramótin þar sem til að mynda á að færa aukna ábyrgð til klínískra stjórnenda í framlínu spítalans. Opna á ný rými á Landspítalanum vegna mikils álags. Már Kristjánsson forstöðumaður lyflækninga- og bráðaþjónustu sagði í fréttum okkar í gær að það yrði erfitt fyrir bráðamóttökuna að takast á við stórslys ef til þess kæmi - sem væri afar vond staða í þeirri færð sem nú er. Þess er krafist vestanhafs að nýkjörinn þingmaður, George Santos að nafni, taki ekki sæti á Bandaríkjaþingi þegar það kemur saman eftir áramót. Upplýst hefur verið að í ferilskrá sagði hann meðal annars ósatt um menntun sína og fyrri störf. Hvað vilja frændur okkar Norðmenn sjá um jólin í kvikmyndahúsunum og hvað vilja þeir lesa milli jólaboðanna? Jú, svarið er einfalt: Norskar stríðsmyndir og norskar stríðsbókmenntir. Aldrei hefur verið svo mikið líf í stríðinu sem nú meira en áttatíu árum eftir að þetta umtalaða stríð hófst. Það er í það minnsta álit Gísla Kristjánssonar fréttaritara í Osló. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn f

Ríkislögreglustjóri hækkaði viðbúnaðarstig sitt eftir að sakborningum í hryðjuverkamálinu var sleppt lausum. Verjandi annars þeirra segir tilkynningu ríkislögreglustjóra bera vott um sýndarmennsku. Forsætisráðherra telur að gagnrýni um andvaraleysi stjórnvalda í varnarmálum eigi ekki við rök að styðjast. Hún segir að það kæmi á óvart ef landsmenn vildu hafa her hér á landi. Forstjóri Vegagerðarinnar segir að stofnunin þurfi meira fjármagn ef auka eigi vetrarþjónustu. Hringvegurinn hefur einhvers staðar verið lokaður á níu af síðustu tólf dögum. Formaður Læknafélags Íslands segir að neyðarástand ríki á Landspítalanum. . Neyðarkall starfsfólks sé hærra en nokkru sinni. Staðan sé þyngri en tárum taki. Nýkjörinn þingmaður á Bandaríkjaþingi er sakaður um að hafa fegrað ferilskrána sína ótæpilega. Hann viðurkennir það en segir að flestir geri eitthvað heimskulegt um ævina. ---- Þung staða á Landspítalanum er oft kveðin vísa. Þó svo að almennum samfélagstakmörkunum hafi verið aflétt á fyrri hluta þessa árs þá glímir spítalinn enn við mikið álag. Spítalinn hóf þetta ár á neyðarstigi vegna covid bylgju sem þá gekk yfir, og var svo færður niður á hættustig í byrjun febrúar, en í lok þess mánaðar var hann færður aftur upp á neyðarstig vegna álags, þá vegna covid. Og neyðarstiginu var ekki aflétt fyrr en í lok mars og seinni hluta apríl var hann svo færður niður á óvissustig. Mikil mannekla, álag og fráflæðisvandi hefur sett strik í reikninginn í starfseminni á árinu. Nýtt skipurit tekur gildi um áramótin þar sem til að mynda á að færa aukna ábyrgð til klínískra stjórnenda í framlínu spítalans. Opna á ný rými á Landspítalanum vegna mikils álags. Már Kristjánsson forstöðumaður lyflækninga- og bráðaþjónustu sagði í fréttum okkar í gær að það yrði erfitt fyrir bráðamóttökuna að takast á við stórslys ef til þess kæmi - sem væri afar vond staða í þeirri færð sem nú er. Þess er krafist vestanhafs að nýkjörinn þingmaður, George Santos að nafni, taki ekki sæti á Bandaríkjaþingi þegar það kemur saman eftir áramót. Upplýst hefur verið að í ferilskrá sagði hann meðal annars ósatt um menntun sína og fyrri störf. Hvað vilja frændur okkar Norðmenn sjá um jólin í kvikmyndahúsunum og hvað vilja þeir lesa milli jólaboðanna? Jú, svarið er einfalt: Norskar stríðsmyndir og norskar stríðsbókmenntir. Aldrei hefur verið svo mikið líf í stríðinu sem nú meira en áttatíu árum eftir að þetta umtalaða stríð hófst. Það er í það minnsta álit Gísla Kristjánssonar fréttaritara í Osló. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn f

Landspítalinn ætti erfitt með að takast á við stórslys, ef til þess kæmi, að sögn forstöðumanns bráðaþjónustu. Spítalinn er troðfullur og álag á bráðamóttöku hættulega mikið vegna alvarlegra öndunarfærasýkinga. 56 hafa látist í óveðri sem gengið hefur yfir Bandaríkin seinustu daga. Á næstu dögum er spáð hlýnandi veðri vestanhafs. Sorphirða er á eftir áætlun víða um land vegna fannfergis og fólk ergir sig á yfirfullum tunnum. Forstjóri Íslenska gámafélagsins biður fólk að sýna biðlund og huga að mokstri. Sorphirðumenn dragi ekki fullar tunnur yfir skafla. Um 800 björgunarsveitarmenn hafa sinnt verkefnum sem tengjast veðri og færð í desember. Formaður Landsbjargar segir þreytu farið að gæta en blessunarlega hafi þetta dreifst. Þó að hann telji ekki koma til greina að björgunarsveitirnar rukki fólk fyrir aðstoð telur hann til umhugsunar að herða viðurlög við að hunsa lokanir. Björgunarsveitarmenn lendi oft á milli steins og sleggju. Ákveðið hefur verið hvað kemur í stað umdeildrar styttu í smábæ í Virginíuríki, sem eyðilögð var í mótmælum árið 2020. Fyrirmynd nýrrar styttu hefur verið kölluð móðir nútíma læknavísinda. Í morgun blasti hvít jörð við mörgum landsmönnum og ef litið var á færðarkort Vegagerðarinnar þá var rauði liturinn sem táknar lokun áberandi. Hann dofnaði þegar leið á daginn og vegir voru opnaðir en enn er víða þungfært og hált og hringvegurinn var lokaður milli Víkur og Kirkjubæjarklausturs en opnaði á sjötta tímanum. Undanfarnar vikur hafa verið björgunarsveitarmönnum annasamar og Landsbjörg ráðleggur ferðamönnum að huga vel að búnaði bíla sinna. Vanbúinn bíll getur orðið fleirum til vandræða en þeim sem í honum er. Það sé gott að vera með skóflu, hlý föt og vera vel klæddur ef moka þarf út bílinn eða aðstoða aðra. Þá er fólk hvatt til að láta vita af ferðum sínum og skilja jafnvel eftir ferðaáætlun á safetravel.is. Þar er líka að finna upplýsingar um veður og færð. Otti Rafn Sigmarsson, formaður Landsbjargar, býr í Grindavík þar sem snjó kyngdi niður í nótt og mikið var fyrir þannig að færðin varð fljótlega mjög þung og mikið að gera. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Otta. Störukeppni ríkisins og sveitarfélaganna í málefnum fatlaðs fólks er orðin ansi langvinn. Nú virðast augnlokin aðeins vera farin að nötra. Um miðjan mánuðinn var gert samkomulag á milli þriggja ráðuneyta og Sambands íslenskra sveitarfélaga um breytingu á fjármögnun lögbundinnar þjónustu sveitarfélaga við fatlað fólk. Færa á fimm milljaðar frá ríki til sveitarfélaga í málaflokknum. Gert er ráð fyrir að útsvarsálagning sve

Landspítalinn ætti erfitt með að takast á við stórslys, ef til þess kæmi, að sögn forstöðumanns bráðaþjónustu. Spítalinn er troðfullur og álag á bráðamóttöku hættulega mikið vegna alvarlegra öndunarfærasýkinga. 56 hafa látist í óveðri sem gengið hefur yfir Bandaríkin seinustu daga. Á næstu dögum er spáð hlýnandi veðri vestanhafs. Sorphirða er á eftir áætlun víða um land vegna fannfergis og fólk ergir sig á yfirfullum tunnum. Forstjóri Íslenska gámafélagsins biður fólk að sýna biðlund og huga að mokstri. Sorphirðumenn dragi ekki fullar tunnur yfir skafla. Um 800 björgunarsveitarmenn hafa sinnt verkefnum sem tengjast veðri og færð í desember. Formaður Landsbjargar segir þreytu farið að gæta en blessunarlega hafi þetta dreifst. Þó að hann telji ekki koma til greina að björgunarsveitirnar rukki fólk fyrir aðstoð telur hann til umhugsunar að herða viðurlög við að hunsa lokanir. Björgunarsveitarmenn lendi oft á milli steins og sleggju. Ákveðið hefur verið hvað kemur í stað umdeildrar styttu í smábæ í Virginíuríki, sem eyðilögð var í mótmælum árið 2020. Fyrirmynd nýrrar styttu hefur verið kölluð móðir nútíma læknavísinda. Í morgun blasti hvít jörð við mörgum landsmönnum og ef litið var á færðarkort Vegagerðarinnar þá var rauði liturinn sem táknar lokun áberandi. Hann dofnaði þegar leið á daginn og vegir voru opnaðir en enn er víða þungfært og hált og hringvegurinn var lokaður milli Víkur og Kirkjubæjarklausturs en opnaði á sjötta tímanum. Undanfarnar vikur hafa verið björgunarsveitarmönnum annasamar og Landsbjörg ráðleggur ferðamönnum að huga vel að búnaði bíla sinna. Vanbúinn bíll getur orðið fleirum til vandræða en þeim sem í honum er. Það sé gott að vera með skóflu, hlý föt og vera vel klæddur ef moka þarf út bílinn eða aðstoða aðra. Þá er fólk hvatt til að láta vita af ferðum sínum og skilja jafnvel eftir ferðaáætlun á safetravel.is. Þar er líka að finna upplýsingar um veður og færð. Otti Rafn Sigmarsson, formaður Landsbjargar, býr í Grindavík þar sem snjó kyngdi niður í nótt og mikið var fyrir þannig að færðin varð fljótlega mjög þung og mikið að gera. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Otta. Störukeppni ríkisins og sveitarfélaganna í málefnum fatlaðs fólks er orðin ansi langvinn. Nú virðast augnlokin aðeins vera farin að nötra. Um miðjan mánuðinn var gert samkomulag á milli þriggja ráðuneyta og Sambands íslenskra sveitarfélaga um breytingu á fjármögnun lögbundinnar þjónustu sveitarfélaga við fatlað fólk. Færa á fimm milljaðar frá ríki til sveitarfélaga í málaflokknum. Gert er ráð fyrir að útsvarsálagning sve

Spegillinn 22. desember 2022. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar fréttahluta: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra segir mikilvægt að sátt hafi náðst við Erlu Bolladóttur og greiða henni bætur vegna gæsluvarðhalds í Guðmundar- og Geirfinnsmálum. Erla segist loksins vera laus úr málinu. Andri Yrkill Valsson tók saman. Jóhannes Gissurarson, oddviti Skaftárhrepps hefur áhyggjur af að gengið sé of langt í tillögu umhverfisstofnunar um friðlýsingu vatnasviðs Skaftár vegna Búlandsvirkjunnar. Ásta Hlín Magnúsdóttir talaði við hann og Heiðu Guðnýju Ásgeirsdóttur landeiganda í Skaftárhreppi. Fimm konur voru handteknar í Kabúl í Afganistan í dag fyrir að taka þátt í mótmælum vegna banns talibana við að konur fái að læra í háskólum landsins. Róbert Jóhannsson sagði frá. RÚV og Matvælastofnun voru sýknuð af skaðabótakröfu Brúneggja í dag. Eigendum Brúneggja var gert að greiða háan málskostnað beggja aðila, sem fá fordæmi eru fyrir. Oddur Þórðarson sagði frá. Hamborgarhryggurinn er langvinsælastur á matborðum landsmanna á aðfangadagskvöld. Lambakjöt, annað en hangikjöt, kalkúnn, rjúpur og nautakjöt koma þar á eftir. Jólaverslunin gengur vel og ösin afar mikil en faraldurinn setti svip sinn á síðustu jól. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir tók saman og talaði við Alexander Þórsson verslunarstjóri Bónuss á Smáratorgi. ------------ Samninganefndir Eflingar og Samtaka atvinnulífsins hittast á fundi milli jóla og nýárs. SA hafnaði nýrri kröfugerð Eflingar í morgun og ítrekar að SGS samningurinn sé viðmiðið en það getur Efling ekki fallist á. Það er brostið á með óveðri í vesturhluta Bandaríkjanna. Aðstæður eru sagðar geta orðið lífshættulegar, einkum í mið- og austurríkjunum, þar sem vindkælingin getur farið niður í fjörutíu stiga frost og jafnvel sextíu á einstaka stöðum. Við slíkar aðstæður kelur fólk á innan við fimm mínútum. Veðrið gæti raskað ferðum milljóna manna. Ásgeir Tómasson sagði frá. Rætt við Veronicu Wyman flugfarþega, og eiganda byggingarvöruverslunar í Portland í Oregon. Á hverjum sólarhring leita tugir fólks skjóls í neyðarskýlum í Reykjavík, ekki síst nú þegar veturinn er brostinn á af fullum þunga. Í síðustu úttekt Reykjavíkurborgar á fjölda heimilislausra, sem gerð var í október í fyrra, voru 87 konur heimilislausar og 214 karlmenn. Í sumar jókst aðsókn í gistiskýlin til muna svo ætla má að þessar tölur séu hærri núna. Bjarni Rúnarsson talaði við Heiðu Björg Hilmisdóttur, borgarfulltrúa (S) sem situr í velferðarráði.

Spegillinn 22. desember 2022. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar fréttahluta: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra segir mikilvægt að sátt hafi náðst við Erlu Bolladóttur og greiða henni bætur vegna gæsluvarðhalds í Guðmundar- og Geirfinnsmálum. Erla segist loksins vera laus úr málinu. Andri Yrkill Valsson tók saman. Jóhannes Gissurarson, oddviti Skaftárhrepps hefur áhyggjur af að gengið sé of langt í tillögu umhverfisstofnunar um friðlýsingu vatnasviðs Skaftár vegna Búlandsvirkjunnar. Ásta Hlín Magnúsdóttir talaði við hann og Heiðu Guðnýju Ásgeirsdóttur landeiganda í Skaftárhreppi. Fimm konur voru handteknar í Kabúl í Afganistan í dag fyrir að taka þátt í mótmælum vegna banns talibana við að konur fái að læra í háskólum landsins. Róbert Jóhannsson sagði frá. RÚV og Matvælastofnun voru sýknuð af skaðabótakröfu Brúneggja í dag. Eigendum Brúneggja var gert að greiða háan málskostnað beggja aðila, sem fá fordæmi eru fyrir. Oddur Þórðarson sagði frá. Hamborgarhryggurinn er langvinsælastur á matborðum landsmanna á aðfangadagskvöld. Lambakjöt, annað en hangikjöt, kalkúnn, rjúpur og nautakjöt koma þar á eftir. Jólaverslunin gengur vel og ösin afar mikil en faraldurinn setti svip sinn á síðustu jól. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir tók saman og talaði við Alexander Þórsson verslunarstjóri Bónuss á Smáratorgi. ------------ Samninganefndir Eflingar og Samtaka atvinnulífsins hittast á fundi milli jóla og nýárs. SA hafnaði nýrri kröfugerð Eflingar í morgun og ítrekar að SGS samningurinn sé viðmiðið en það getur Efling ekki fallist á. Það er brostið á með óveðri í vesturhluta Bandaríkjanna. Aðstæður eru sagðar geta orðið lífshættulegar, einkum í mið- og austurríkjunum, þar sem vindkælingin getur farið niður í fjörutíu stiga frost og jafnvel sextíu á einstaka stöðum. Við slíkar aðstæður kelur fólk á innan við fimm mínútum. Veðrið gæti raskað ferðum milljóna manna. Ásgeir Tómasson sagði frá. Rætt við Veronicu Wyman flugfarþega, og eiganda byggingarvöruverslunar í Portland í Oregon. Á hverjum sólarhring leita tugir fólks skjóls í neyðarskýlum í Reykjavík, ekki síst nú þegar veturinn er brostinn á af fullum þunga. Í síðustu úttekt Reykjavíkurborgar á fjölda heimilislausra, sem gerð var í október í fyrra, voru 87 konur heimilislausar og 214 karlmenn. Í sumar jókst aðsókn í gistiskýlin til muna svo ætla má að þessar tölur séu hærri núna. Bjarni Rúnarsson talaði við Heiðu Björg Hilmisdóttur, borgarfulltrúa (S) sem situr í velferðarráði.

Kjarasamningar verslunarfólks, iðn- og tæknimanna voru samþykktir með yfirburðum í öllum aðildarfélögum. Formaður VR er ánægður með mikla þátttöku í atkvæðagreiðslunni og afgerandi samþykkt hans. Lengra hafi ekki verið komist að sinni og ekki sé ástæða til að fara í átök um skammtímasamning. Innviðaráðherra vill að lokun Reykjanesbrautar um helgina verði skoðuð nánar og hvað hefði mátt betur fara. Forsætisráðherra var meðal þeirra sem ekki komst leiðar sinnar vegna lokunarinnar. Forseti Úkraínu kemur til Washington innan stundar. Hann hittir Bandaríkjaforseta og ávarpar Bandaríkjaþing síðar í kvöld. Allt árið í fyrra sóttu 872 um alþjóðlega vernd hér á landi en þegar tíu dagar eru eftir af árinu er fjöldinn kominn í tæplega fjögur þúsund og þrjú hundruð.. Það stefnir í skötuskort fyrir Þorláksmessu. Þrefalt minna var landað af skötu í ár en fyrir þremur árum vegna nýrrar reglugerðar. ------- Samningar þeir sem samflot VR, Landssambands verslunarmanna og félaga iðn og tæknifólks voru samþykktir í rafrænni atkvæðagreiðslu sem lauk í hádeginu. Þar var samið um 6,75% kauphækkun og samningurinn gildir út janúar 2024. Hlutfall þeirra sem samþykktu var misjafnt eftir félögum, allt frá 68% hjá sveinum innan Rafiðnaðarsambandsins upp í 100% - til dæmis hjá iðnaðarmannadeild Stéttarfélagsins Samstöðu á Blönduósi og svo var víðar. Kjörsóknin var líka nokkuð misjöfn - frá um 13% upp 85%. VR er fjölmennasta félagið sem á aðild að þessum samningum og þar samþykktu 82% samninginn við SA. Það er afgerandi niðurstaða segir Ragnar Þór Ingólfsson formaður VR sem er líka sáttur við kjörsókn sinna félaga. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Ragnar Þór. Heimsókn Volodymyrs Zelenskys, forseta Úkraínu, til Bandaríkjanna hefur staðið til um nokkurt skeið. Öllum áætlunum um hana hefur verið haldið vandlega leyndum af öryggisástæðum. Fjölmiðlar Vestanhafs hafa eftir heimildarmönnum í stjórnkerfinu í Washington að Zelensky og Joe Biden Bandaríkjaforseti hafi lengi stefnt að því að hittast augliti til auglitis. Ekki hafi þó getað orðið af því fyrr en nú vegna ástandsins í Úkraínu. Ásgeir Tómasson fjallar um málið. Spegillinn 21. desember 2022 Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir.

Kjarasamningar verslunarfólks, iðn- og tæknimanna voru samþykktir með yfirburðum í öllum aðildarfélögum. Formaður VR er ánægður með mikla þátttöku í atkvæðagreiðslunni og afgerandi samþykkt hans. Lengra hafi ekki verið komist að sinni og ekki sé ástæða til að fara í átök um skammtímasamning. Innviðaráðherra vill að lokun Reykjanesbrautar um helgina verði skoðuð nánar og hvað hefði mátt betur fara. Forsætisráðherra var meðal þeirra sem ekki komst leiðar sinnar vegna lokunarinnar. Forseti Úkraínu kemur til Washington innan stundar. Hann hittir Bandaríkjaforseta og ávarpar Bandaríkjaþing síðar í kvöld. Allt árið í fyrra sóttu 872 um alþjóðlega vernd hér á landi en þegar tíu dagar eru eftir af árinu er fjöldinn kominn í tæplega fjögur þúsund og þrjú hundruð.. Það stefnir í skötuskort fyrir Þorláksmessu. Þrefalt minna var landað af skötu í ár en fyrir þremur árum vegna nýrrar reglugerðar. ------- Samningar þeir sem samflot VR, Landssambands verslunarmanna og félaga iðn og tæknifólks voru samþykktir í rafrænni atkvæðagreiðslu sem lauk í hádeginu. Þar var samið um 6,75% kauphækkun og samningurinn gildir út janúar 2024. Hlutfall þeirra sem samþykktu var misjafnt eftir félögum, allt frá 68% hjá sveinum innan Rafiðnaðarsambandsins upp í 100% - til dæmis hjá iðnaðarmannadeild Stéttarfélagsins Samstöðu á Blönduósi og svo var víðar. Kjörsóknin var líka nokkuð misjöfn - frá um 13% upp 85%. VR er fjölmennasta félagið sem á aðild að þessum samningum og þar samþykktu 82% samninginn við SA. Það er afgerandi niðurstaða segir Ragnar Þór Ingólfsson formaður VR sem er líka sáttur við kjörsókn sinna félaga. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Ragnar Þór. Heimsókn Volodymyrs Zelenskys, forseta Úkraínu, til Bandaríkjanna hefur staðið til um nokkurt skeið. Öllum áætlunum um hana hefur verið haldið vandlega leyndum af öryggisástæðum. Fjölmiðlar Vestanhafs hafa eftir heimildarmönnum í stjórnkerfinu í Washington að Zelensky og Joe Biden Bandaríkjaforseti hafi lengi stefnt að því að hittast augliti til auglitis. Ekki hafi þó getað orðið af því fyrr en nú vegna ástandsins í Úkraínu. Ásgeir Tómasson fjallar um málið. Spegillinn 21. desember 2022 Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir.

Spegillinn 20.des 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Markús Hjaltason Hátt í hundrað og sjötíu manns hafa dvalið í hjálparmiðstöð Rauða krossins á Suðurnesjum vegna veðurs og ófærðar. Það dregur úr veðurhæð á landinu í kvöld og í nótt. Millilandaflug er að komast í gang. Pútín Rússlandsforseti fer yfir hernaðaráætlanir Rússa í Úkraínu með háttsettum herforingjum á morgun. Karlmaður á fertugsaldri sem gekk á hönd hryðjuverkasamtakanna íslamska ríkisins var í Danmörku í dag dæmdur í sextán ára fangelsi fyrir að leggja á ráðin um sprengjuárás í Danmörku. Lengri umfjöllun: Ferðir fjölmargrar farþega um Keflavíkurflugvöll hafa fallið niður eða raskast undanfarna daga og flugi innanlands hefur líka verið aflýst. Veðrinu fær enginn ráðið en hver er réttur farþega þegar svona kemur upp á? Breki Karlsson formaður neytendasamtakanna segir að kvaðir á flugfélög og réttindi farþega séu vel skilgreind. Anna Kristín Jónsdóttir talar við Breka. Rannsóknarnefnd fulltrúadeildar Bandaríkjaþings, 6. janúar nefndin svonefnda, mælti í gær með því við dómsmálaráðuneyti landsins að það gefi út fjórar ákærur á hendur Donald Trump, fyrrverandi forseta, fyrir saknæmt athæfi í eftirmálum forsetakosninganna í nóvember 2020. Nefndarmenn voru einhuga í afstöðu sinni. Ásgeir Tómasson segir frá. Eliza Reid flutti til Íslands árið 2003 ásamt verðandi eiginmanni sínum Guðna Th. Jóhannessyni. Eliza er kanadísk, en hún og Guðni kynntust í sagnfræðinámi í Oxford á Englandi. Eliza vann sem sjálfstætt starfandi blaðamaður, ritstjóri og rithöfundur eftir að hún kom til Íslands og hefur látið vel að sér kveða meðal annars í umræðu um jafnréttis- og innflytjendamál. Árið 2016 var Guðni kjörinn forseti íslands og svo endurkjörinn 2020. Eliza komst þá í þá stöðu að vera orðinn maki þjóðhöfðingja, hlutverk sem er kannski ekki ýkja vel skilgreint á Íslandi. Spegillinn ræddi við Elizu Reid um 19 ára dvöl hennar hér á landi. Hún segir að viðbrigðin við að flytja til Íslands hafi verið töluverð. Kristján Sigurjónsson talar við Elizu.

Spegillinn 20.des 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Markús Hjaltason Hátt í hundrað og sjötíu manns hafa dvalið í hjálparmiðstöð Rauða krossins á Suðurnesjum vegna veðurs og ófærðar. Það dregur úr veðurhæð á landinu í kvöld og í nótt. Millilandaflug er að komast í gang. Pútín Rússlandsforseti fer yfir hernaðaráætlanir Rússa í Úkraínu með háttsettum herforingjum á morgun. Karlmaður á fertugsaldri sem gekk á hönd hryðjuverkasamtakanna íslamska ríkisins var í Danmörku í dag dæmdur í sextán ára fangelsi fyrir að leggja á ráðin um sprengjuárás í Danmörku. Lengri umfjöllun: Ferðir fjölmargrar farþega um Keflavíkurflugvöll hafa fallið niður eða raskast undanfarna daga og flugi innanlands hefur líka verið aflýst. Veðrinu fær enginn ráðið en hver er réttur farþega þegar svona kemur upp á? Breki Karlsson formaður neytendasamtakanna segir að kvaðir á flugfélög og réttindi farþega séu vel skilgreind. Anna Kristín Jónsdóttir talar við Breka. Rannsóknarnefnd fulltrúadeildar Bandaríkjaþings, 6. janúar nefndin svonefnda, mælti í gær með því við dómsmálaráðuneyti landsins að það gefi út fjórar ákærur á hendur Donald Trump, fyrrverandi forseta, fyrir saknæmt athæfi í eftirmálum forsetakosninganna í nóvember 2020. Nefndarmenn voru einhuga í afstöðu sinni. Ásgeir Tómasson segir frá. Eliza Reid flutti til Íslands árið 2003 ásamt verðandi eiginmanni sínum Guðna Th. Jóhannessyni. Eliza er kanadísk, en hún og Guðni kynntust í sagnfræðinámi í Oxford á Englandi. Eliza vann sem sjálfstætt starfandi blaðamaður, ritstjóri og rithöfundur eftir að hún kom til Íslands og hefur látið vel að sér kveða meðal annars í umræðu um jafnréttis- og innflytjendamál. Árið 2016 var Guðni kjörinn forseti íslands og svo endurkjörinn 2020. Eliza komst þá í þá stöðu að vera orðinn maki þjóðhöfðingja, hlutverk sem er kannski ekki ýkja vel skilgreint á Íslandi. Spegillinn ræddi við Elizu Reid um 19 ára dvöl hennar hér á landi. Hún segir að viðbrigðin við að flytja til Íslands hafi verið töluverð. Kristján Sigurjónsson talar við Elizu.

Vonskuveður hefur sett samgöngur úr skorðum í dag. Ófært er víðast hvar á Suðurlandi, Suðurnesjum og vestur á land. Flugsamgöngur eru í flækju vegna veðursins. Áframhaldi veðurofsi er í kortunum. Ferðamaður sem er strandaglópur á Keflavíkurflugvelli segir Icelandair ekkert hafa aðstoðað ferðalanga sem séu fastir þar. Forstjóri flugfélagsins segir stöðuna í millilandaflugi afar krefjandi. Allt verði gert til að koma farþegum á áfangastaði sína. Hæstiréttur Svíþjóðar hefur hafnað því að tyrkneskur blaðamaður verði framseldur til Tyrklands. Stjórnvöld í Ankara hafa gert framsal hans og annarra að skilyrði til að samþykkja aðild Svíþjóðar að Atlantshafsbandalaginu. ----- Formaður Starfsgreinasambandsins fagnar samþykkt 17 félaga innan þess á nýjum kjarasamningi. Þar hafi náðst að verja kjör verkafólks í landinu. Hann harmar að formaður Eflingar hafi beitt sér gegn samningnum en félagsmenn hafi sagt skoðun sína. Í hádeginu lauk atkvæðagreiðslu hjá 17 félögum innan Starfsgreinasambandsins um kjarasamning sem skrifað var undir 3. desember. Hann var samþykktur af um 86% þeirra sem greiddu atkvæði, 11% voru á móti og um 3% tóku ekki afstöðu. Vilhjálmur Birgisson, formaður Starfsgreinasambandsins og Verkalýðsfélags Akraness fagnar niðurstöðunni. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hann. Argentína er heimsmeistari í fótbolta karla í þriðja sinn eftir frækin sigur í vítaspyrnukeppni gegn Frökkum í gær. Lionel Messi fyrirliði Argentínu lyfi bikarnum íklæddur svokallaðri Bisht (BISÐ)-skikkju sem emírinn af Katar, Tamim bin Hamad Al Thani, færði Messi áður en hann fékk gullhnöttinn afhendan. Í arabalöndum er skikkjan merki um mikla upphefð og auðlegð þess sem henni klæðist. Mörgum þótti þetta skjóta skökku við, segja athæfið táknrænt fyrir mótið í heild sinni, en það hefur verið gagnrýnt harðlega að mótið hafi verið haldið í Katar, í skugga mannréttindabrota og skorts á tjáningarfrelsi. En sigurinn er Argentínumönnum kærkominn engu að síður. Argentína varð síðast heimsmeistari árið 1986, fyrir liðlega 35 árum, og á hverju heimsmeistaramótinu á fætur öðru hafa vonbrigðin verið mikil hjá liðinu, og ekki síst hjá þjóðinni sem beið og vonaði. En gleði þjóðarinnar er þeim mun meiri nú þegar titillinn er þeirra. Ólæti og áhugaleysi barna í Noregi virðist hafa aukist mikið eftir faraldurinn. Helmingi fleiri börn en áður enda með ADHD-greiningu og jafnvel lyf. Þetta veldur deilum og það eru fyrst og fremst sálfræðingar og aðrir sérfræðingar sem efast um allar þessar greiningar. Gísli Kristjánsson segir okkur frá umræðunni um þ

Vonskuveður hefur sett samgöngur úr skorðum í dag. Ófært er víðast hvar á Suðurlandi, Suðurnesjum og vestur á land. Flugsamgöngur eru í flækju vegna veðursins. Áframhaldi veðurofsi er í kortunum. Ferðamaður sem er strandaglópur á Keflavíkurflugvelli segir Icelandair ekkert hafa aðstoðað ferðalanga sem séu fastir þar. Forstjóri flugfélagsins segir stöðuna í millilandaflugi afar krefjandi. Allt verði gert til að koma farþegum á áfangastaði sína. Hæstiréttur Svíþjóðar hefur hafnað því að tyrkneskur blaðamaður verði framseldur til Tyrklands. Stjórnvöld í Ankara hafa gert framsal hans og annarra að skilyrði til að samþykkja aðild Svíþjóðar að Atlantshafsbandalaginu. ----- Formaður Starfsgreinasambandsins fagnar samþykkt 17 félaga innan þess á nýjum kjarasamningi. Þar hafi náðst að verja kjör verkafólks í landinu. Hann harmar að formaður Eflingar hafi beitt sér gegn samningnum en félagsmenn hafi sagt skoðun sína. Í hádeginu lauk atkvæðagreiðslu hjá 17 félögum innan Starfsgreinasambandsins um kjarasamning sem skrifað var undir 3. desember. Hann var samþykktur af um 86% þeirra sem greiddu atkvæði, 11% voru á móti og um 3% tóku ekki afstöðu. Vilhjálmur Birgisson, formaður Starfsgreinasambandsins og Verkalýðsfélags Akraness fagnar niðurstöðunni. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hann. Argentína er heimsmeistari í fótbolta karla í þriðja sinn eftir frækin sigur í vítaspyrnukeppni gegn Frökkum í gær. Lionel Messi fyrirliði Argentínu lyfi bikarnum íklæddur svokallaðri Bisht (BISÐ)-skikkju sem emírinn af Katar, Tamim bin Hamad Al Thani, færði Messi áður en hann fékk gullhnöttinn afhendan. Í arabalöndum er skikkjan merki um mikla upphefð og auðlegð þess sem henni klæðist. Mörgum þótti þetta skjóta skökku við, segja athæfið táknrænt fyrir mótið í heild sinni, en það hefur verið gagnrýnt harðlega að mótið hafi verið haldið í Katar, í skugga mannréttindabrota og skorts á tjáningarfrelsi. En sigurinn er Argentínumönnum kærkominn engu að síður. Argentína varð síðast heimsmeistari árið 1986, fyrir liðlega 35 árum, og á hverju heimsmeistaramótinu á fætur öðru hafa vonbrigðin verið mikil hjá liðinu, og ekki síst hjá þjóðinni sem beið og vonaði. En gleði þjóðarinnar er þeim mun meiri nú þegar titillinn er þeirra. Ólæti og áhugaleysi barna í Noregi virðist hafa aukist mikið eftir faraldurinn. Helmingi fleiri börn en áður enda með ADHD-greiningu og jafnvel lyf. Þetta veldur deilum og það eru fyrst og fremst sálfræðingar og aðrir sérfræðingar sem efast um allar þessar greiningar. Gísli Kristjánsson segir okkur frá umræðunni um þ

Spegillinn, 16. desember 2022 Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Leigubílstjórar ætla að skerða þjónustu um helgina og ekki að keyra í tvo sólarhringa frá mánudagsmorgni til að mótmæla samþykkt leigubílafrumvarpsins. Daníel Einarsson, formaður Bandalags íslenskra leigubifreiðastjóra segir að stjórnvöld hafi sett stéttina á útrýmingarlista. Oddur Þórðarson talaði við hann. Álfur Birkir Bjarnason, formaður Samtakanna 78 segir það hrollvekjandi að mennirnir sem ákærðir eru í hryðjuverkamálinu hafi rætt að fremja fjöldamorð í gleðigöngu hinsegin daga. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við hann. Vilji Samtaka atvinnulífsins stendur til að semja hratt og örugglega við Eflingu á sömu nótum og við Starfsgreinasambandið að sögn Halldórs Benjamíns Þorbergssonar framkvæmdastjóra SA. Sólveig Anna Jónsdóttir. formaður Eflingar segir það aldrei verða samþykkt. Kennitöluflakkarar geta lent í allt að tíu ára banni frá atvinnurekstri ef þeir brjóta ítrekað af sér, samkvæmt nýjum lögum frá Alþingi. Brynjólfur Þór Guðmundsson tók saman. Umsátursástand myndaðist við dýragarðinn í Furuvik í Svíþjóð þar sem fimm simpansar sluppu af svæði sínu á miðvikudag. Þrír simpansanna voru skotnir til bana og einn liggur hreyfingarlaus eftir byssuskot. Róbert Jóhannsson sagði frá. ------------ Meðal þeirra breytinga á fjárlögum sem lagðar voru til af fjármálaráðherra milli umræðna, voru stóraukin framlög til lögreglu; um hálfur milljarður í aðgerðir gegn skipulagðri brotastarfsemi og 900 milljónir sem í tilkynningu fjármálaráðuneytisins segir að séu tilkomnar með hliðsjón af markmiðum um viðbragðstíma, málsmeðferðarhraða og öryggisstig. Sigríður Björk Guðjónsdóttir ríkislögreglustjóri fagnar því að bæta eigi í fjárveitingar til lögreglunnar, hún hafi lengi verið undirfjármögnuð og undirmönnuð. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hana. Um þessar mundir eru fimm ár frá því að #metoo-byltingin, eða -bylgjan, barst hingað til lands. Þá risu konur upp og sögðu frá kynferðislegri áreitni og -ofbeldi sem þær höfðu orðið fyrir í lífinu. Kristján Sigurjónsson ræðir við Gyðu Margréti Pétursdóttur, prófessor í kynjafræði við HÍ um áhrif bylgjunnar og hvernig hún birtist hér.

Spegillinn, 16. desember 2022 Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Leigubílstjórar ætla að skerða þjónustu um helgina og ekki að keyra í tvo sólarhringa frá mánudagsmorgni til að mótmæla samþykkt leigubílafrumvarpsins. Daníel Einarsson, formaður Bandalags íslenskra leigubifreiðastjóra segir að stjórnvöld hafi sett stéttina á útrýmingarlista. Oddur Þórðarson talaði við hann. Álfur Birkir Bjarnason, formaður Samtakanna 78 segir það hrollvekjandi að mennirnir sem ákærðir eru í hryðjuverkamálinu hafi rætt að fremja fjöldamorð í gleðigöngu hinsegin daga. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við hann. Vilji Samtaka atvinnulífsins stendur til að semja hratt og örugglega við Eflingu á sömu nótum og við Starfsgreinasambandið að sögn Halldórs Benjamíns Þorbergssonar framkvæmdastjóra SA. Sólveig Anna Jónsdóttir. formaður Eflingar segir það aldrei verða samþykkt. Kennitöluflakkarar geta lent í allt að tíu ára banni frá atvinnurekstri ef þeir brjóta ítrekað af sér, samkvæmt nýjum lögum frá Alþingi. Brynjólfur Þór Guðmundsson tók saman. Umsátursástand myndaðist við dýragarðinn í Furuvik í Svíþjóð þar sem fimm simpansar sluppu af svæði sínu á miðvikudag. Þrír simpansanna voru skotnir til bana og einn liggur hreyfingarlaus eftir byssuskot. Róbert Jóhannsson sagði frá. ------------ Meðal þeirra breytinga á fjárlögum sem lagðar voru til af fjármálaráðherra milli umræðna, voru stóraukin framlög til lögreglu; um hálfur milljarður í aðgerðir gegn skipulagðri brotastarfsemi og 900 milljónir sem í tilkynningu fjármálaráðuneytisins segir að séu tilkomnar með hliðsjón af markmiðum um viðbragðstíma, málsmeðferðarhraða og öryggisstig. Sigríður Björk Guðjónsdóttir ríkislögreglustjóri fagnar því að bæta eigi í fjárveitingar til lögreglunnar, hún hafi lengi verið undirfjármögnuð og undirmönnuð. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hana. Um þessar mundir eru fimm ár frá því að #metoo-byltingin, eða -bylgjan, barst hingað til lands. Þá risu konur upp og sögðu frá kynferðislegri áreitni og -ofbeldi sem þær höfðu orðið fyrir í lífinu. Kristján Sigurjónsson ræðir við Gyðu Margréti Pétursdóttur, prófessor í kynjafræði við HÍ um áhrif bylgjunnar og hvernig hún birtist hér.

Sakborningar í hryðjuverkamálinu ræddu sín á milli um að aka á mannfjölda í gleðigöngunni í Reykjavík. Sérfræðingar Evrópulögreglunnar töldu árás yfirvofandi. Framkvæmdastjóri N4 á Akureyri segir það hafa verið fyrir tilstuðlan þingmanns Framsóknar frá Akureyri, sem hún sendi 100 milljón króna styrkbeiðni til fjárlaganefndar. Mágur framkvæmdastjórans þvertekur fyrir að hafa verið vanhæfur í málinu. Stjórnvöld heims eru langt frá því að ná markmiði um að halda hlýnun harðar innan einnar og hálfrar gráðu. Nýtt stöðumat Loftslagsráðs leiðir í ljós að stjórnvöld hér á landi þurfi að spýta verulega í lófana. Hjúkrunarfræðingar í Bretlandi segjast vera að kikna undan álagi. Á annað hundrað þúsund lögðu niður störf í dag. Kjarnasamruni sem bandarískir vísindamenn greindu frá í vikunni á skilið nóbelsverðlaun og gæti umbylt orkugeiranum. Þetta segir orkumálastjóri. Enn sé þó langur vegur í að hægt sé að hagnýta aðferðina. ---- Yfir eitt hundrað þúsund hjúkrunarfræðingar á Englandi, Norður-Írlandi og í Wales eru í eins sólarhrings verkfalli til að mótmæla bágum kjörum og ófullnægjandi vinnuaðstæðum. Stéttarfélag þeirra Royal College of Nursing eða RCN fer fram á 19,2 prósenta launahækkun. Stjórnvöld segja kröfurnar taka út yfir allan þjófabálk og býður fjögurra prósenta hækkun. Ásgeir Tómasson fjallar um málið. Kjarnasamruninn sem vísindamenn í Bandaríkjunum greindu frá á þriðjudag er einstakt vísindaafrek sem gæti lagt grunn að byltingu í orkuframleiðslu, segir orkumálastjóri. Enn er þó langur vegur í að hægt verði að hagnýta hann. Blásið var í lúðra í Kaliforníu á þriðjudag þegar vísindamenn greindu frá því að þeim hefði í fyrsta sinn tekist að beita svokölluðum kjarnasamruna til að vinna raforku og fengið meiri orku út en sett var inn í ferlið. Tvö hundruð leysigeislum var beint í átt að hylki á stærð við piparkorn, til að fá tvö létt atóm til að renna saman en við það losnar orka úr læðingi. Þessi tilraun hefur verið framkvæmd áður - en það merkilega í þetta sinn var að orkan sem fékkst út var meiri en sú sem þurfti í geislann. Halla Hrund Logadóttir orkumálastjóri segir afrekið gera tilkall til Nóbelsverðlauna. Bjarni Rúnarsson ræddi við hana. Hneykslismál skekur nú yfirstjórn sænsku lögreglunnar. Rætt er um yfirhylmingu og þöggunartilburði í tengslum við meinta áreitni, líkamsárás og umsáturseinelti eins af æðstu yfirmönnum lögreglunnar í Svíþjóð. Kári Gylfason í Gautaborg fjallar um málið. Umsjón:Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Sakborningar í hryðjuverkamálinu ræddu sín á milli um að aka á mannfjölda í gleðigöngunni í Reykjavík. Sérfræðingar Evrópulögreglunnar töldu árás yfirvofandi. Framkvæmdastjóri N4 á Akureyri segir það hafa verið fyrir tilstuðlan þingmanns Framsóknar frá Akureyri, sem hún sendi 100 milljón króna styrkbeiðni til fjárlaganefndar. Mágur framkvæmdastjórans þvertekur fyrir að hafa verið vanhæfur í málinu. Stjórnvöld heims eru langt frá því að ná markmiði um að halda hlýnun harðar innan einnar og hálfrar gráðu. Nýtt stöðumat Loftslagsráðs leiðir í ljós að stjórnvöld hér á landi þurfi að spýta verulega í lófana. Hjúkrunarfræðingar í Bretlandi segjast vera að kikna undan álagi. Á annað hundrað þúsund lögðu niður störf í dag. Kjarnasamruni sem bandarískir vísindamenn greindu frá í vikunni á skilið nóbelsverðlaun og gæti umbylt orkugeiranum. Þetta segir orkumálastjóri. Enn sé þó langur vegur í að hægt sé að hagnýta aðferðina. ---- Yfir eitt hundrað þúsund hjúkrunarfræðingar á Englandi, Norður-Írlandi og í Wales eru í eins sólarhrings verkfalli til að mótmæla bágum kjörum og ófullnægjandi vinnuaðstæðum. Stéttarfélag þeirra Royal College of Nursing eða RCN fer fram á 19,2 prósenta launahækkun. Stjórnvöld segja kröfurnar taka út yfir allan þjófabálk og býður fjögurra prósenta hækkun. Ásgeir Tómasson fjallar um málið. Kjarnasamruninn sem vísindamenn í Bandaríkjunum greindu frá á þriðjudag er einstakt vísindaafrek sem gæti lagt grunn að byltingu í orkuframleiðslu, segir orkumálastjóri. Enn er þó langur vegur í að hægt verði að hagnýta hann. Blásið var í lúðra í Kaliforníu á þriðjudag þegar vísindamenn greindu frá því að þeim hefði í fyrsta sinn tekist að beita svokölluðum kjarnasamruna til að vinna raforku og fengið meiri orku út en sett var inn í ferlið. Tvö hundruð leysigeislum var beint í átt að hylki á stærð við piparkorn, til að fá tvö létt atóm til að renna saman en við það losnar orka úr læðingi. Þessi tilraun hefur verið framkvæmd áður - en það merkilega í þetta sinn var að orkan sem fékkst út var meiri en sú sem þurfti í geislann. Halla Hrund Logadóttir orkumálastjóri segir afrekið gera tilkall til Nóbelsverðlauna. Bjarni Rúnarsson ræddi við hana. Hneykslismál skekur nú yfirstjórn sænsku lögreglunnar. Rætt er um yfirhylmingu og þöggunartilburði í tengslum við meinta áreitni, líkamsárás og umsáturseinelti eins af æðstu yfirmönnum lögreglunnar í Svíþjóð. Kári Gylfason í Gautaborg fjallar um málið. Umsjón:Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Spegillinn, 14. desember 2022. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir. Jón Gunnarson, dómsmálaráðherra segir það vonbrigði að Alþingi hafi ákveðið að taka útlendingafrumvarpið af dagskrá fyrir jól. Hann sakar stjórnarandstöðuna um að beita málþófi og koma þannig í veg fyrir vilja meirihluta þingsins. Það er brunagaddur í spánni en líklega sleppur suðvesturhornið við hríð sem spáð var á sunnudag. Spáin hefur batnað en áfram verður kalt segir Daníel Þorláksson, veðurfræðingur á Veðurstofu Íslands. Sala á rafmagnsofnum hefur rokið upp í kuldakastinu undanfarna daga og hafa þeir víða selst upp. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir talaði við Kristján Birgisson, svæðisstjóri ljós- og rafmagns hjá BYKO. Ferðamenn virðast ekki allir taka mark á þeim hættum sem leynast í Reynisfjöru þrátt fyrir nýtt viðvörunarkerfi. Rebekka Líf Ingadóttir talaði við Björn Inga Jónsson verkefnisstjóra Almannavarna hjá Lögreglunni á Suðurlandi. Magapestir, öndunarfærasýkingar og covidsmit herja á fólk norðan heiða. Hjúkrunarheimili á Norðurlandi eystra reyna eftir fremsta megni að koma í veg fyrir að þurfa að herða sóttvarnareglur fyrir jól og biðja fólk að huga að persónulegum sóttvörnum. Amanda Guðrún Bjarnadóttir ræddi við Jón Helga Björnsson forstjóra Heilbrigðisstofnunar Norðurlands. Bandarískum vísindamönnum hefur í fyrsta sinn tekist að nýta kjarnasamruna til að framleiða orku. Jennifer Granholm, orkumálráðherra Bandaríkjana tilkynnti. Alexander Kristjánsson sagði frá. --------- Hitaveitukerfi í landinu eru mörg hver komin til ára sinna. Halla Hrund Logadóttir, orkumálastjóri segir að fólk þurfi að umgangast heita vatnið, gullnámu landsins, af virðingu. Bjarni Rúnarsson talaði við hana. Það hallar verulega á konur við samningaborðið jafnvel hjá stéttarfélögum þar sem kynjaskipting innan félags er nokkuð jöfn. En hver er reynsla kvenna sem hafa tekið þátt í kjaraviðræðum? Meistararitgerð Karitasar Marýar Bjarnadóttur í mannauðsstjórnun í haust fjallar um upplifun kvenna sem sitja í samninganefndum kvennastéttarfélaga af kjaraviðræðum. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hana. Rússar hafa vikum saman gert árásir á viðkvæma innviði í Úkraínu; milljónir landsmanna eru án rafmagns, vatns og húshitunar. Heilbrigðisráðherra Úkraínu, hefur áhyggjur af hrakandi lýðheilsu í landinu eftir því sem vetur herðir. Ásgeir Tómasson tók saman. Heyrist í Dímítri Peskóf talsmanni Kremlar og Frans páfa.

Spegillinn, 14. desember 2022. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir. Jón Gunnarson, dómsmálaráðherra segir það vonbrigði að Alþingi hafi ákveðið að taka útlendingafrumvarpið af dagskrá fyrir jól. Hann sakar stjórnarandstöðuna um að beita málþófi og koma þannig í veg fyrir vilja meirihluta þingsins. Það er brunagaddur í spánni en líklega sleppur suðvesturhornið við hríð sem spáð var á sunnudag. Spáin hefur batnað en áfram verður kalt segir Daníel Þorláksson, veðurfræðingur á Veðurstofu Íslands. Sala á rafmagnsofnum hefur rokið upp í kuldakastinu undanfarna daga og hafa þeir víða selst upp. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir talaði við Kristján Birgisson, svæðisstjóri ljós- og rafmagns hjá BYKO. Ferðamenn virðast ekki allir taka mark á þeim hættum sem leynast í Reynisfjöru þrátt fyrir nýtt viðvörunarkerfi. Rebekka Líf Ingadóttir talaði við Björn Inga Jónsson verkefnisstjóra Almannavarna hjá Lögreglunni á Suðurlandi. Magapestir, öndunarfærasýkingar og covidsmit herja á fólk norðan heiða. Hjúkrunarheimili á Norðurlandi eystra reyna eftir fremsta megni að koma í veg fyrir að þurfa að herða sóttvarnareglur fyrir jól og biðja fólk að huga að persónulegum sóttvörnum. Amanda Guðrún Bjarnadóttir ræddi við Jón Helga Björnsson forstjóra Heilbrigðisstofnunar Norðurlands. Bandarískum vísindamönnum hefur í fyrsta sinn tekist að nýta kjarnasamruna til að framleiða orku. Jennifer Granholm, orkumálráðherra Bandaríkjana tilkynnti. Alexander Kristjánsson sagði frá. --------- Hitaveitukerfi í landinu eru mörg hver komin til ára sinna. Halla Hrund Logadóttir, orkumálastjóri segir að fólk þurfi að umgangast heita vatnið, gullnámu landsins, af virðingu. Bjarni Rúnarsson talaði við hana. Það hallar verulega á konur við samningaborðið jafnvel hjá stéttarfélögum þar sem kynjaskipting innan félags er nokkuð jöfn. En hver er reynsla kvenna sem hafa tekið þátt í kjaraviðræðum? Meistararitgerð Karitasar Marýar Bjarnadóttur í mannauðsstjórnun í haust fjallar um upplifun kvenna sem sitja í samninganefndum kvennastéttarfélaga af kjaraviðræðum. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hana. Rússar hafa vikum saman gert árásir á viðkvæma innviði í Úkraínu; milljónir landsmanna eru án rafmagns, vatns og húshitunar. Heilbrigðisráðherra Úkraínu, hefur áhyggjur af hrakandi lýðheilsu í landinu eftir því sem vetur herðir. Ásgeir Tómasson tók saman. Heyrist í Dímítri Peskóf talsmanni Kremlar og Frans páfa.

Kona sem starfaði sem hjúkrunarfræðingur á geðdeild Landspítalans hefur verið ákærð fyrir að bana sjúklingi með því að neyða ofan í hann mat. Neytendasamtökin vara við frumvarpi matvælaráðherra um tímabundna hagræðingu í sláturiðnaði og segja það aðför að neytendum. Hagsmunasamtök bænda styðja frumvarpið og vilja sum ganga lengra. Kuldatíð gæti orðið til þess að loka þurfi sundlaugum á höfuðborgarsvæðinu. Þegar er búið að loka fimm laugum á Suðurlandi. Óvenju mörg covid-smit hafa greinst á sjúkrahúsinu á Akureyri að undanförnu. Heimsóknir hafa verið takmarkaðar og grímuskylda starfsfólks tekin upp á ný. Konur voru nær ósýnilegar við undirritun samninga í gær segir formaður BSRB - og telur það óásættanlegt. Tryggja verði að slíkt gerist ekki aftur og fyrsta skrefið gæti verið að setja kynjakvóta í samninganefndir. Lögregla í Belgíu hefur lagt hald á eina og hálfa milljón evra við rannsókn á mútumáli sem skekur Evrópuþingið. Þingkona og þrír til viðbótar eru í haldi vegna málsins. ----- Einsleitni samninganefnda í nýafstöðnum samningum stingur Sonju Ýr Þorbergsdóttur formann BSRB í augu. Samningar á opinbera markaðnum eru lausir í vor og hún segir ekki stefnt að skammtímasamningi. Gildistími samninga sem undirritaðir voru í gær er rúmt ár, samið um tæplega 7% hækkun verðbólgan er nú meira en 9%. Sonja fagnar því að samningar hafi náðst en hefur áhyggjur af því að kaupmáttur sé ekki tryggður. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Sonju Ýr. Evrópuþingið samþykkti með yfirgnæfandi meirihluta í dag að svipta grísku þingkonuna Evu Kaili embætti varaforseta þingsins. Hún er grunuð um að hafa þegið háar fjárhæðir í mútur frá stjórnvöldum í Katar. Forseti Evrópuþingsins svipti Kaili embættinu til bráðabirgða, en þingið þurfti að staðfesta þá ákvörðun. Ásgeir Tómasson fjallar um málið. Enn eimir af fordómum í harð fólks með geðrænan vanda. Á síðustu árum hafa fordómar í garð fólks með þunglyndi minnkað, en minna hefur dregið úr fordómum í garð fólks með geðklofa. Um fjórir af hverjum tíu segjast mótfallnir því að manneskja með geðklofaeinkenni gegni opinberu embætti. Þetta er meðal þess sem kemur fram í nýrri rannsókn Sigrúnar Ólafsdóttur prófessors í félagsfræði við Háskóla Íslands sem hún vann ásamt Geðhjálp. Árið 2006 var gerð sambærileg könnun um viðhorf og fordóma í garð fólks með einkenni þunglyndis og geðklofa. Ný könnun var lögð fyrir í ár til að meta hvað hefur breyst. Bjarni Rúnarsson ræddi við Sigrúnu. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingima

Kona sem starfaði sem hjúkrunarfræðingur á geðdeild Landspítalans hefur verið ákærð fyrir að bana sjúklingi með því að neyða ofan í hann mat. Neytendasamtökin vara við frumvarpi matvælaráðherra um tímabundna hagræðingu í sláturiðnaði og segja það aðför að neytendum. Hagsmunasamtök bænda styðja frumvarpið og vilja sum ganga lengra. Kuldatíð gæti orðið til þess að loka þurfi sundlaugum á höfuðborgarsvæðinu. Þegar er búið að loka fimm laugum á Suðurlandi. Óvenju mörg covid-smit hafa greinst á sjúkrahúsinu á Akureyri að undanförnu. Heimsóknir hafa verið takmarkaðar og grímuskylda starfsfólks tekin upp á ný. Konur voru nær ósýnilegar við undirritun samninga í gær segir formaður BSRB - og telur það óásættanlegt. Tryggja verði að slíkt gerist ekki aftur og fyrsta skrefið gæti verið að setja kynjakvóta í samninganefndir. Lögregla í Belgíu hefur lagt hald á eina og hálfa milljón evra við rannsókn á mútumáli sem skekur Evrópuþingið. Þingkona og þrír til viðbótar eru í haldi vegna málsins. ----- Einsleitni samninganefnda í nýafstöðnum samningum stingur Sonju Ýr Þorbergsdóttur formann BSRB í augu. Samningar á opinbera markaðnum eru lausir í vor og hún segir ekki stefnt að skammtímasamningi. Gildistími samninga sem undirritaðir voru í gær er rúmt ár, samið um tæplega 7% hækkun verðbólgan er nú meira en 9%. Sonja fagnar því að samningar hafi náðst en hefur áhyggjur af því að kaupmáttur sé ekki tryggður. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Sonju Ýr. Evrópuþingið samþykkti með yfirgnæfandi meirihluta í dag að svipta grísku þingkonuna Evu Kaili embætti varaforseta þingsins. Hún er grunuð um að hafa þegið háar fjárhæðir í mútur frá stjórnvöldum í Katar. Forseti Evrópuþingsins svipti Kaili embættinu til bráðabirgða, en þingið þurfti að staðfesta þá ákvörðun. Ásgeir Tómasson fjallar um málið. Enn eimir af fordómum í harð fólks með geðrænan vanda. Á síðustu árum hafa fordómar í garð fólks með þunglyndi minnkað, en minna hefur dregið úr fordómum í garð fólks með geðklofa. Um fjórir af hverjum tíu segjast mótfallnir því að manneskja með geðklofaeinkenni gegni opinberu embætti. Þetta er meðal þess sem kemur fram í nýrri rannsókn Sigrúnar Ólafsdóttur prófessors í félagsfræði við Háskóla Íslands sem hún vann ásamt Geðhjálp. Árið 2006 var gerð sambærileg könnun um viðhorf og fordóma í garð fólks með einkenni þunglyndis og geðklofa. Ný könnun var lögð fyrir í ár til að meta hvað hefur breyst. Bjarni Rúnarsson ræddi við Sigrúnu. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingima

Spegillinn 12. desember 2022. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar fréttahluta: Valgerður Þorsteinsdóttir Útlendingafrumvarp dómsmálaráðherra var sett á dagskrá Alþingis í dag þrátt fyrir mótmæli stjórnarandstöðuþingmanna sem vilja fresta umræðunni fram á næsta ár. Þeir óttast að þetta tefji afgreiðslu annarra mála fyrir jól eins og til dæmis eingreiðslu til öryrkja. Höskuldur Kári Schram tók saman og talaði við Bryndísi Haraldsdóttur (D). Samninganefndir hafa setið við lengi dags hjá ríkissáttasemjara og lending ekki enn í sjónmáli hjá Samtökum atvinnulífsins og samfloti iðnaðar og verslunarmanna. Mönnunum tveimur sem setið hafa í gæsluvarðhaldi frá því í september hefur verið kynnt ákæra í hryðjuverkamálinu. Sveini Andra Sveinssyni, lögmanni annars þeirra finnst ákæran sérkennileg og óljós. Sunna Karen Sigurþórsdóttir talaði við hann. Rússlandsforseti segir að stríðinu í Úkraínu ljúki ekki nema með samkomulagi en traustið milli Rússa og Úkraínumanna sé ekkert. Bjarni Pétur Jónsson tók saman. Hámarkshraði verður víða lækkaður á götum hollensku borgarinnar Amsterdam um áramótin. Aðeins verður leyfilegt að aka á 30 kílómetra hraða víðast hvar í borginni, eða á 80% gatna. Oddur Þórðarson sagði frá. Brasilíumenn eru úr leik á HM karla í fótbolta eftir tap gegn Króötum í vítaspyrnukeppni. Það ræðst í síðari leik dagsins klukkan sjö hvort Króatar mæta Argentínu eða Hollandi í undanúrslitunum. ----------- Sakborningar í hryðjuverkamálinu hafa setið í gæsluvarðhaldi frá því í september og var kynnt ákæra í dag. Margrét Valdimarsdóttir afbrotafræðingur segir ákæra fyrir brot á hryðjuverkaákvæði hegningarlaga marka þáttaskil. Hún segir lengd gæsluvarðhaldsins vekja athygli en grundvöllur ákærunnar á eftir að skýrast. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hana. Fulltrúar þriggja stjórnmálaflokka í Danmörku, Jafnaðarmanna, Venstre og Moderaterne, miðflokks Lars Løkke Rasmussens, fyrrverandi forsætisráðherra hafa í dag setið á rökstólum og rætt stjórnarmyndun. Ásgeir Tómasson sagði frá. Heyrist í René Christensen varaformanni Danska þjóðarflokksins, Francisku Rosenkilde, pólitískum leiðtoga Valkostsins eða Alternativet og Lars Løkke Rasmussen, formanni Moderaterne, fyrrverandi forsætisráðherra fyrir Venstre. Spjallmennið ChatGPT hefur vakið athygli fyrir gervigreind á heimsmælikvarða. Það svarar prófspurningum, veitir sambandsráðgjöf, greinir heimsmálin og yrkir ljóð. Þessu töfratóli fylgja fyrirsjáanlegar vangaveltur um framtíð mannsins á ýmsum sviðum. Alexan

Spegillinn 12. desember 2022. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar fréttahluta: Valgerður Þorsteinsdóttir Útlendingafrumvarp dómsmálaráðherra var sett á dagskrá Alþingis í dag þrátt fyrir mótmæli stjórnarandstöðuþingmanna sem vilja fresta umræðunni fram á næsta ár. Þeir óttast að þetta tefji afgreiðslu annarra mála fyrir jól eins og til dæmis eingreiðslu til öryrkja. Höskuldur Kári Schram tók saman og talaði við Bryndísi Haraldsdóttur (D). Samninganefndir hafa setið við lengi dags hjá ríkissáttasemjara og lending ekki enn í sjónmáli hjá Samtökum atvinnulífsins og samfloti iðnaðar og verslunarmanna. Mönnunum tveimur sem setið hafa í gæsluvarðhaldi frá því í september hefur verið kynnt ákæra í hryðjuverkamálinu. Sveini Andra Sveinssyni, lögmanni annars þeirra finnst ákæran sérkennileg og óljós. Sunna Karen Sigurþórsdóttir talaði við hann. Rússlandsforseti segir að stríðinu í Úkraínu ljúki ekki nema með samkomulagi en traustið milli Rússa og Úkraínumanna sé ekkert. Bjarni Pétur Jónsson tók saman. Hámarkshraði verður víða lækkaður á götum hollensku borgarinnar Amsterdam um áramótin. Aðeins verður leyfilegt að aka á 30 kílómetra hraða víðast hvar í borginni, eða á 80% gatna. Oddur Þórðarson sagði frá. Brasilíumenn eru úr leik á HM karla í fótbolta eftir tap gegn Króötum í vítaspyrnukeppni. Það ræðst í síðari leik dagsins klukkan sjö hvort Króatar mæta Argentínu eða Hollandi í undanúrslitunum. ----------- Sakborningar í hryðjuverkamálinu hafa setið í gæsluvarðhaldi frá því í september og var kynnt ákæra í dag. Margrét Valdimarsdóttir afbrotafræðingur segir ákæra fyrir brot á hryðjuverkaákvæði hegningarlaga marka þáttaskil. Hún segir lengd gæsluvarðhaldsins vekja athygli en grundvöllur ákærunnar á eftir að skýrast. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hana. Fulltrúar þriggja stjórnmálaflokka í Danmörku, Jafnaðarmanna, Venstre og Moderaterne, miðflokks Lars Løkke Rasmussens, fyrrverandi forsætisráðherra hafa í dag setið á rökstólum og rætt stjórnarmyndun. Ásgeir Tómasson sagði frá. Heyrist í René Christensen varaformanni Danska þjóðarflokksins, Francisku Rosenkilde, pólitískum leiðtoga Valkostsins eða Alternativet og Lars Løkke Rasmussen, formanni Moderaterne, fyrrverandi forsætisráðherra fyrir Venstre. Spjallmennið ChatGPT hefur vakið athygli fyrir gervigreind á heimsmælikvarða. Það svarar prófspurningum, veitir sambandsráðgjöf, greinir heimsmálin og yrkir ljóð. Þessu töfratóli fylgja fyrirsjáanlegar vangaveltur um framtíð mannsins á ýmsum sviðum. Alexan

Spegillinn 8. desember 2022 Formaður Flokks fólksins segir að neyðarástand ríki á leigumarkaði. Hún segir að þær hækkanir sem nú eru boðaðar vera til marks um gegndarlausa græðgi leigufyrirtækja. Formaður leigjendasamtakanna segir hækkanir leigufélagsins Ölmu með því versta sem gerist á markaðnum. Nýr dómur Evrópudómstólsins um fyrningu orlofs er fordæmisgefandi. Atvinnurekendur eru ábyrgir fyrir því að starfsfólk fái svigrúm til að fara í frí. Þetta er mat forseta ASÍ Dæmi eru um að sjúklingar þurfi að greiða um 200 þúsund krónur í komugjöld á ári hjá sérfræðilæknum. Margt smátt gerir eitt stórt. Einn alræmdasti vopnasali heims var sendur til Rússlands í skiptum fyrir körfuboltastjörnuna Brittney Griner. Hann var dæmdur í 25 ára fangelsi í Bandaríkjunum fyrir að selja vopn sem átti að nota gegn Bandaríkjamönnum. ----- Karlmaður á þrítugsaldri var tekinn af lífi í Íran í dag fyrir að hafa tekið þátt í víðtækum mótmælum sem staðið hafa víða um landið síðan í september. Hann var sakfelldur og dæmdur til dauða fyrir að hafa truflað umferð á götu í höfuðborginni Teheran og sært öryggisvörð með sveðju fljótlega eftir að mótmælaaldan skall yfir. Yfirvöld segja það jafngilda því að hafa lýst yfir stríði gegn almættinu. Dómurinn féll fyrir mánuði. Aftökunni hefur víða verið mótmælt. Mannréttindasamtök segja að réttarhöldin hafi verið sviðsett. Þau segja að enn fleiri mótmælendur eigi á hættu að verða teknir af lífi. Fleiri en tíu hafa verið dæmdir til dauða að undanförnu fyrir ýmsar sakir. Kristján Sigurjónsson fjallar um Íran. Holger Münch, yfirmaður í þýsku lögreglunni greindi frá því í dag að tveir hefðu bæst í hóp fólks sem er grunað um að hafa ætlað að ráðast að þinghúsinu og steypa stjórnvöldum, nú lægju 54 undir grun en líklegt væri að enn bættist í þann hóp. Aðgerðir lögreglu hafa verið þær viðamestu um áratuga skeið, þúsundir lögreglumanna tók þátt í þeim, húsleit var gerð á meira en 150 stöðum víðs vegar í sambandslýðveldinu og vopn fundust á að minnsta kosti fimmtíu af þeim, 25 hafa þegar verið handteknir. Münch sagði að hópur sem í væru tugir jafnvel hundruð hefðu ekki bolmagn til að bylta þýska ríkinu en engu að síður væri þarna varhugaverð blanda fólks sem aðhylltist hættulegar og órökréttar skoðanir og skirrðist ekki við að grípa til ofbeldis, sumir byggju yfir miklu fjármagni, aðrir vopnum og kunnáttu í að beita þeim. Því hefði verið fyllsta ástæða til að grípa inn í. Guðmundur Hálfdánarson prófessor í sagnfræði við Háskóla Íslands tekur undir að erfitt sé að hugsa ekki til fyrri hluta síðustu a

Spegillinn 8. desember 2022 Formaður Flokks fólksins segir að neyðarástand ríki á leigumarkaði. Hún segir að þær hækkanir sem nú eru boðaðar vera til marks um gegndarlausa græðgi leigufyrirtækja. Formaður leigjendasamtakanna segir hækkanir leigufélagsins Ölmu með því versta sem gerist á markaðnum. Nýr dómur Evrópudómstólsins um fyrningu orlofs er fordæmisgefandi. Atvinnurekendur eru ábyrgir fyrir því að starfsfólk fái svigrúm til að fara í frí. Þetta er mat forseta ASÍ Dæmi eru um að sjúklingar þurfi að greiða um 200 þúsund krónur í komugjöld á ári hjá sérfræðilæknum. Margt smátt gerir eitt stórt. Einn alræmdasti vopnasali heims var sendur til Rússlands í skiptum fyrir körfuboltastjörnuna Brittney Griner. Hann var dæmdur í 25 ára fangelsi í Bandaríkjunum fyrir að selja vopn sem átti að nota gegn Bandaríkjamönnum. ----- Karlmaður á þrítugsaldri var tekinn af lífi í Íran í dag fyrir að hafa tekið þátt í víðtækum mótmælum sem staðið hafa víða um landið síðan í september. Hann var sakfelldur og dæmdur til dauða fyrir að hafa truflað umferð á götu í höfuðborginni Teheran og sært öryggisvörð með sveðju fljótlega eftir að mótmælaaldan skall yfir. Yfirvöld segja það jafngilda því að hafa lýst yfir stríði gegn almættinu. Dómurinn féll fyrir mánuði. Aftökunni hefur víða verið mótmælt. Mannréttindasamtök segja að réttarhöldin hafi verið sviðsett. Þau segja að enn fleiri mótmælendur eigi á hættu að verða teknir af lífi. Fleiri en tíu hafa verið dæmdir til dauða að undanförnu fyrir ýmsar sakir. Kristján Sigurjónsson fjallar um Íran. Holger Münch, yfirmaður í þýsku lögreglunni greindi frá því í dag að tveir hefðu bæst í hóp fólks sem er grunað um að hafa ætlað að ráðast að þinghúsinu og steypa stjórnvöldum, nú lægju 54 undir grun en líklegt væri að enn bættist í þann hóp. Aðgerðir lögreglu hafa verið þær viðamestu um áratuga skeið, þúsundir lögreglumanna tók þátt í þeim, húsleit var gerð á meira en 150 stöðum víðs vegar í sambandslýðveldinu og vopn fundust á að minnsta kosti fimmtíu af þeim, 25 hafa þegar verið handteknir. Münch sagði að hópur sem í væru tugir jafnvel hundruð hefðu ekki bolmagn til að bylta þýska ríkinu en engu að síður væri þarna varhugaverð blanda fólks sem aðhylltist hættulegar og órökréttar skoðanir og skirrðist ekki við að grípa til ofbeldis, sumir byggju yfir miklu fjármagni, aðrir vopnum og kunnáttu í að beita þeim. Því hefði verið fyllsta ástæða til að grípa inn í. Guðmundur Hálfdánarson prófessor í sagnfræði við Háskóla Íslands tekur undir að erfitt sé að hugsa ekki til fyrri hluta síðustu a

Spegillinn 7. desember 2022 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Samninganefnd Eflingar hefur vísað viðræðum sínum við Samtök atvinnulífsins til ríkissáttasemjara. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir sagði frá. Rætt var við Ragnar Þór Ingólfsson, formann VR og Kristján Þórður Snæbjarnarson, formann Rafiðnaðarsambands Íslands. Efling var í dag dæmd til greiðslu bóta í úrskurðum þriggja dóma sem fyrrverandi starfsmenn félagsins höfðuðu í kjölfar uppsagna. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Dagur B Eggertsson borgarstjóri segir að málaflokkur fatlaðs fólks vegi þungt í 15 milljarða hallarekstri borgarinnar. Viðræðum á milli ríkis og sveitarfélaga um málaflokkinn verði að ljúka sem fyrst. Hildur Björnsdóttir, oddviti Sjálfstæðisflokksins, segist vita til þess að ríkisstjórnin sé með lausnir á teikniborðinu. Bjarni Rúnarsson ræddi við þau um nýgerða fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar fyrir árið 2023. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra segir að innrás Rússa í Úkraínu hafi haft mikil áhrif á þróun öryggismála í Evrópu. Hernaðarlegt mikilvægi Íslands hefur aukist samkvæmt nýrri skýrslu þjóðaröryggisráðs. Höskuldur Kári Schram ræddi við hana. Íbúafjölgun í Norðurþingi hefur verið talsvert hraðari en sveitarstjórn gerði ráð fyrir og húsnæði skortir, þá helst á Húsavík. Katrín Sigurjónsdóttir veitarstjóri segist binda vonir við að á næstu árum náist að anna eftirspurn. Velt sé við öllum steinum til þess að anna eftirspurn eftir húsnæði. Ólöf Rún Erlendsdóttir talaði við Katrínu. Kviðdómur í New York-ríki sakfelldi í gær The Trump Organization, fasteignafyrirtæki Donalds Trumps, fyrrverandi Bandaríkjaforseta, fyrir skattsvik. Sjálfur var hann ekki ákærður í málinu. Ásgeir Tómasson sagði frá.

Spegillinn 7. desember 2022 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Samninganefnd Eflingar hefur vísað viðræðum sínum við Samtök atvinnulífsins til ríkissáttasemjara. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir sagði frá. Rætt var við Ragnar Þór Ingólfsson, formann VR og Kristján Þórður Snæbjarnarson, formann Rafiðnaðarsambands Íslands. Efling var í dag dæmd til greiðslu bóta í úrskurðum þriggja dóma sem fyrrverandi starfsmenn félagsins höfðuðu í kjölfar uppsagna. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Dagur B Eggertsson borgarstjóri segir að málaflokkur fatlaðs fólks vegi þungt í 15 milljarða hallarekstri borgarinnar. Viðræðum á milli ríkis og sveitarfélaga um málaflokkinn verði að ljúka sem fyrst. Hildur Björnsdóttir, oddviti Sjálfstæðisflokksins, segist vita til þess að ríkisstjórnin sé með lausnir á teikniborðinu. Bjarni Rúnarsson ræddi við þau um nýgerða fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar fyrir árið 2023. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra segir að innrás Rússa í Úkraínu hafi haft mikil áhrif á þróun öryggismála í Evrópu. Hernaðarlegt mikilvægi Íslands hefur aukist samkvæmt nýrri skýrslu þjóðaröryggisráðs. Höskuldur Kári Schram ræddi við hana. Íbúafjölgun í Norðurþingi hefur verið talsvert hraðari en sveitarstjórn gerði ráð fyrir og húsnæði skortir, þá helst á Húsavík. Katrín Sigurjónsdóttir veitarstjóri segist binda vonir við að á næstu árum náist að anna eftirspurn. Velt sé við öllum steinum til þess að anna eftirspurn eftir húsnæði. Ólöf Rún Erlendsdóttir talaði við Katrínu. Kviðdómur í New York-ríki sakfelldi í gær The Trump Organization, fasteignafyrirtæki Donalds Trumps, fyrrverandi Bandaríkjaforseta, fyrir skattsvik. Sjálfur var hann ekki ákærður í málinu. Ásgeir Tómasson sagði frá.

Spegillinn 6. desember 2022 Kjaraviðræður halda áfram á morgun. Forystufólk VR, Landssambands verzlunarmanna og iðnaðarmanna ætla að funda með SA á morgun. Formaður Loftslagsráðs vill ekki útiloka vindmyllur sem orkugjafa. Það skipti máli hvar þeim er fundinn staður. Bílar sem menga meira lækka í verði um áramót ef nýtt frumvarp verður að veruleika. Umhverfisvænni bílar hækka í verði. Blaut tuska í andlitið á almenningi, segir formaður Rafbílasambands Íslands. Lestarstjórar í Bretlandi hafa boðað verkfall frá aðfangadegi til þriðja í jólum. Stjórnvöld saka þá um að hafa tekið jólin í gíslingu. Ekki eru vísbendingar um að launakostnaður hins opinbera hafi aukist vegna styttri vinnutíma ríkisstarfsmanna. Hins vegar eru merki um að þjónustu stofnana hafi hrakað en óvíst hvort það tengist styttingunni. Spánverjar eru úr leik á HM eftir tap gegn Marakó í vítaspyrnukeppni. ----- Skammatímasamningar endurspegla óstöðugleika í efnahagsumhverfinu og minna á samninga sem gerðir voru á áttunda og níunda áratug síðustu aldar, segir Gylfi Dalmann Aðalsteinsson, vinnumarkaðsfræðingur og dósent við Háskóla Íslands. Með samningi félaga Starfsgreinasambandsins um helgina var gefið merki sem seinni samningar munu miðast við Hrina verkfalla er hafin í Bretlandi. Útlit er fyrir að hún standi fram yfir áramót. Fólk krefst launahækkana til að mæta síhækkandi verðlagi á nauðsynjavörum, svo ekki sé minnst á rafmagn og hita. Vinnustöðvun lestarstjóra veldur fólki mestum áhyggjum. Halda utan um langstökkskeppni drengja, kaupa inn fyrir sjoppuna á körfuboltamóti, selja varning fyrir björgunarsveitina, taka sæti í stjórn skátafélagsins eða skúra gólfið eftir árshátíð í íþróttahúsinu í bænum. Fjöldi fólks tekur þátt í sjálfboðastarfi af ýmsum toga án þess að þiggja krónu fyrir. Framtak sjálfboðaliðans er mikilvægara en við gerum okkur alltaf grein fyrir og samkeppni um tíma og athygli fólks verður sífellt harðari. Þetta var meðal þess sem velt var upp á ráðstefnunni Alveg sjálfsagt sem haldin var í gær, á alþjóðlegum degi sjálfboðaliða. Meðal frummælenda voru Viðar Halldórsson og Steinunn Hrafnsdóttir, bæði prófessorar á félagsvísindasviði Háskóla Íslands. Um þrjátíu prósent Íslendinga taka þátt í sjálfboðaliðastarfi af einhverju tagi. Umsjón: Bjarni Rúnarsson Tæknimaður: Kormákur Marðarson Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

Spegillinn 6. desember 2022 Kjaraviðræður halda áfram á morgun. Forystufólk VR, Landssambands verzlunarmanna og iðnaðarmanna ætla að funda með SA á morgun. Formaður Loftslagsráðs vill ekki útiloka vindmyllur sem orkugjafa. Það skipti máli hvar þeim er fundinn staður. Bílar sem menga meira lækka í verði um áramót ef nýtt frumvarp verður að veruleika. Umhverfisvænni bílar hækka í verði. Blaut tuska í andlitið á almenningi, segir formaður Rafbílasambands Íslands. Lestarstjórar í Bretlandi hafa boðað verkfall frá aðfangadegi til þriðja í jólum. Stjórnvöld saka þá um að hafa tekið jólin í gíslingu. Ekki eru vísbendingar um að launakostnaður hins opinbera hafi aukist vegna styttri vinnutíma ríkisstarfsmanna. Hins vegar eru merki um að þjónustu stofnana hafi hrakað en óvíst hvort það tengist styttingunni. Spánverjar eru úr leik á HM eftir tap gegn Marakó í vítaspyrnukeppni. ----- Skammatímasamningar endurspegla óstöðugleika í efnahagsumhverfinu og minna á samninga sem gerðir voru á áttunda og níunda áratug síðustu aldar, segir Gylfi Dalmann Aðalsteinsson, vinnumarkaðsfræðingur og dósent við Háskóla Íslands. Með samningi félaga Starfsgreinasambandsins um helgina var gefið merki sem seinni samningar munu miðast við Hrina verkfalla er hafin í Bretlandi. Útlit er fyrir að hún standi fram yfir áramót. Fólk krefst launahækkana til að mæta síhækkandi verðlagi á nauðsynjavörum, svo ekki sé minnst á rafmagn og hita. Vinnustöðvun lestarstjóra veldur fólki mestum áhyggjum. Halda utan um langstökkskeppni drengja, kaupa inn fyrir sjoppuna á körfuboltamóti, selja varning fyrir björgunarsveitina, taka sæti í stjórn skátafélagsins eða skúra gólfið eftir árshátíð í íþróttahúsinu í bænum. Fjöldi fólks tekur þátt í sjálfboðastarfi af ýmsum toga án þess að þiggja krónu fyrir. Framtak sjálfboðaliðans er mikilvægara en við gerum okkur alltaf grein fyrir og samkeppni um tíma og athygli fólks verður sífellt harðari. Þetta var meðal þess sem velt var upp á ráðstefnunni Alveg sjálfsagt sem haldin var í gær, á alþjóðlegum degi sjálfboðaliða. Meðal frummælenda voru Viðar Halldórsson og Steinunn Hrafnsdóttir, bæði prófessorar á félagsvísindasviði Háskóla Íslands. Um þrjátíu prósent Íslendinga taka þátt í sjálfboðaliðastarfi af einhverju tagi. Umsjón: Bjarni Rúnarsson Tæknimaður: Kormákur Marðarson Stjórn fréttaútsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir.

Spegillinn 5. desember 2023 Ummsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Mark Eldred Formaður Starfsgreinasambandsins segir að verkefni hans sé að koma launahækkunum til félagsmanna fljótt og það hafi tekist. Það sé fráleitt að segja að kjarasamningurinn sem undirritaður var um helgina veiki samningsstöðu annarra félaga. Guðmundur Ingi Guðbrandsson, vinnumarkaðsráðherra, segist fagna því að samningar hafi tekist hjá Starfgreinasambandinu og Samtökum atvinnulífsins. Rússar gerður eldflaugaárasir á Úkraínu í dag. Almenningur þurfti að leita sér skjóls. Í það minnsta tveir almennir borgarar létu lífið. Maður sem vistaður var á vöggustofu í æsku segir að sanngirnisbætur verði skötulíki miðað við það sem nú er nái frumvarp um sanngirnisbætur fram að ganga. Forstjóri Sjúkratrygginga Íslands, María Heimisdóttir, hefur sagt upp störfum . Hún segist ekki geta borið ábyrgð á því að tryggja rekstrargrunn stofnunarinnar. Pétur Krogh Ólafsson aðstoðarmaður borgarstjóra hefur verið ráðinn í nýtt starf viðskipta- og þróunarstjóra Veitna. Starfið var ekki auglýst. Og Króatar eru komnir í 8 liða úrslit HM karla í fótbolta. Þeir sigruðu Japani í 16 liða úrslitum í dag. Lengri umfjöllun: Á laugardaginn var skrifað undir samning milli 17 félaga innan Starfsgreinasambandsins og Samtaka atvinnulífsins. Samið er til ríflega árs og hækkanir eru frá um þrjátíu til fimmtíu þúsund króna á mánuði. Vilhjálmur Birgisson, formaður Starfsgreinasambandsins, segist stoltur af því að hafa náð að gera samning sem tekur beint við af samningnum sem rann út um mánaðamótin október-nóvember. Það sé einsdæmi og tryggi að félagar verði ekki af hækkunum svo mánuðum skiptir. Anna Kristín Jónsdóttir talar við Vilhjálm. Samþætting er lykilorð í drögum að nýrri fjögurra ára aðgerðaáætlun í þjónustu við eldra fólk sem stjórnvöld kynntu í dag - samþætting heilbrigðis og félagsþjónustu. Verkefnastjórn sem skipuð var af ráuneytum heilbrigðis- og félagsmála síðastliðið sumar sér um að koma áætluninni í framkvæmd á næstu árum. Verkefnisstjóri er Berglind Magnúsdóttir sérfræðingur hjá félagsmálaráðuneytinu. Kristján Sigurjónsson talar við Berglindi. Barnsfæðingum fækkar stöðugt í Suður-Kóreu. Samkvæmt nýjustu samantekt um fæðingatíðni í heiminum, frá því í síðasta mánuði, hefur þjóðin enn einu sinni slegið sitt eigið met. Hver suðurkóresk kona eignast að meðaltali 0,79 börn um ævina. Ásgeir Tómasson segir frá.

Spegillinn 5. desember 2023 Ummsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Mark Eldred Formaður Starfsgreinasambandsins segir að verkefni hans sé að koma launahækkunum til félagsmanna fljótt og það hafi tekist. Það sé fráleitt að segja að kjarasamningurinn sem undirritaður var um helgina veiki samningsstöðu annarra félaga. Guðmundur Ingi Guðbrandsson, vinnumarkaðsráðherra, segist fagna því að samningar hafi tekist hjá Starfgreinasambandinu og Samtökum atvinnulífsins. Rússar gerður eldflaugaárasir á Úkraínu í dag. Almenningur þurfti að leita sér skjóls. Í það minnsta tveir almennir borgarar létu lífið. Maður sem vistaður var á vöggustofu í æsku segir að sanngirnisbætur verði skötulíki miðað við það sem nú er nái frumvarp um sanngirnisbætur fram að ganga. Forstjóri Sjúkratrygginga Íslands, María Heimisdóttir, hefur sagt upp störfum . Hún segist ekki geta borið ábyrgð á því að tryggja rekstrargrunn stofnunarinnar. Pétur Krogh Ólafsson aðstoðarmaður borgarstjóra hefur verið ráðinn í nýtt starf viðskipta- og þróunarstjóra Veitna. Starfið var ekki auglýst. Og Króatar eru komnir í 8 liða úrslit HM karla í fótbolta. Þeir sigruðu Japani í 16 liða úrslitum í dag. Lengri umfjöllun: Á laugardaginn var skrifað undir samning milli 17 félaga innan Starfsgreinasambandsins og Samtaka atvinnulífsins. Samið er til ríflega árs og hækkanir eru frá um þrjátíu til fimmtíu þúsund króna á mánuði. Vilhjálmur Birgisson, formaður Starfsgreinasambandsins, segist stoltur af því að hafa náð að gera samning sem tekur beint við af samningnum sem rann út um mánaðamótin október-nóvember. Það sé einsdæmi og tryggi að félagar verði ekki af hækkunum svo mánuðum skiptir. Anna Kristín Jónsdóttir talar við Vilhjálm. Samþætting er lykilorð í drögum að nýrri fjögurra ára aðgerðaáætlun í þjónustu við eldra fólk sem stjórnvöld kynntu í dag - samþætting heilbrigðis og félagsþjónustu. Verkefnastjórn sem skipuð var af ráuneytum heilbrigðis- og félagsmála síðastliðið sumar sér um að koma áætluninni í framkvæmd á næstu árum. Verkefnisstjóri er Berglind Magnúsdóttir sérfræðingur hjá félagsmálaráðuneytinu. Kristján Sigurjónsson talar við Berglindi. Barnsfæðingum fækkar stöðugt í Suður-Kóreu. Samkvæmt nýjustu samantekt um fæðingatíðni í heiminum, frá því í síðasta mánuði, hefur þjóðin enn einu sinni slegið sitt eigið met. Hver suðurkóresk kona eignast að meðaltali 0,79 börn um ævina. Ásgeir Tómasson segir frá.

Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Minnilhutinn í borgarstjórn Reykjavíkur segir að hugrekki vanti í hagræðingartillögur meirihlutans. Niðurskurðurinn bitni mest á þeim sem síst skyldi. Listasafn Reykjavíkur ætlar að fækka sýningum. Ekki sé hægt að fækka starfsfólki. Sólveig Klara Ragnarsdóttir sagði frá og talaði við Sönnu Magdalenu Mörtudóttur og Hildi Björnsdóttur. Ólöf Kristín Sigurðardóttir safnstjóri Listasafns Reykjavíkur sagði frá viðbrögðum safnsins við niðurskurðarkröfum borgarinnar. Andinn á loftslagsráðstefnu sameinuðu þjóðanna í Eygyptalandi var annar og ekki eins bjartsýnn og í Skotlandi í fyrra segir Helga Barðadóttir, aðalsamningamaður Íslands. Umhverfið er allt annað og stríðsrekstur í heiminum hefur áhrif á orkumálin. Í Egyptalandi vannst þó varnarsigur að hennar sögn. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Helgu. Landsréttur sneri í dag við sýknudómi yfir Jóni Baldvini Hannibalssyni, fyrrverandi ráðherra og sendiherra, og dæmdi hann í tveggja mánaða skilorðsbundið fangelsi fyrir kynferðislega áreitni. Þingið í Suður-Afríku ræðir hvort svipta beri Cyril Ramaphosa forseta embætti fyrir að hafa misnotað aðstöðu sína. Hallgrímur Indriðason sagði frá. Á þriðja hundrað börn á flótta verða á Íslandi yfir jólin og hafa aldrei verið fleiri. Hjálparsamtök sem gefa börnunum jólagjafir þiggja viljugar hjálparhendur í verkefnið sem er stórt í ár. Hafdís Helga Helgadóttir ræddi við Semu Erlu Serdar um verkefnið. Joe Biden Bandaríkjaforseti hvatti í dag bandaríska stjórnmálamenn til þess að taka skýra afstöðu gegn gyðingahatri. Nokkrir dagar eru síðan forveri hans í embætti, Donald Trump, bauð þekktum afneitara helfararinnar í heimsókn á heimili sitt í Flórída og það vakti mikla reiði. Alvarlegur sjúkdómur er kominn upp í hrossum. Hann er óþekktur en einkennin eru býsna svæsin. Veikin greindist í 13 hrossum í 30 hrossa útigangsstóði á Suðurlandi, og þar af drápust sex þeirra sem sýktust. Bjarni Rúnarsson ræddi við Sigríði Björnsdóttur dýralækni hjá MAST um sjúkdóminn Poppstjarnan Elton John heldur sína síðustu tónleika á ferlinum næsta sumar. Ásgeir Tómasson leit yfir feril hans í lok Spegilsins.

Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Minnilhutinn í borgarstjórn Reykjavíkur segir að hugrekki vanti í hagræðingartillögur meirihlutans. Niðurskurðurinn bitni mest á þeim sem síst skyldi. Listasafn Reykjavíkur ætlar að fækka sýningum. Ekki sé hægt að fækka starfsfólki. Sólveig Klara Ragnarsdóttir sagði frá og talaði við Sönnu Magdalenu Mörtudóttur og Hildi Björnsdóttur. Ólöf Kristín Sigurðardóttir safnstjóri Listasafns Reykjavíkur sagði frá viðbrögðum safnsins við niðurskurðarkröfum borgarinnar. Andinn á loftslagsráðstefnu sameinuðu þjóðanna í Eygyptalandi var annar og ekki eins bjartsýnn og í Skotlandi í fyrra segir Helga Barðadóttir, aðalsamningamaður Íslands. Umhverfið er allt annað og stríðsrekstur í heiminum hefur áhrif á orkumálin. Í Egyptalandi vannst þó varnarsigur að hennar sögn. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Helgu. Landsréttur sneri í dag við sýknudómi yfir Jóni Baldvini Hannibalssyni, fyrrverandi ráðherra og sendiherra, og dæmdi hann í tveggja mánaða skilorðsbundið fangelsi fyrir kynferðislega áreitni. Þingið í Suður-Afríku ræðir hvort svipta beri Cyril Ramaphosa forseta embætti fyrir að hafa misnotað aðstöðu sína. Hallgrímur Indriðason sagði frá. Á þriðja hundrað börn á flótta verða á Íslandi yfir jólin og hafa aldrei verið fleiri. Hjálparsamtök sem gefa börnunum jólagjafir þiggja viljugar hjálparhendur í verkefnið sem er stórt í ár. Hafdís Helga Helgadóttir ræddi við Semu Erlu Serdar um verkefnið. Joe Biden Bandaríkjaforseti hvatti í dag bandaríska stjórnmálamenn til þess að taka skýra afstöðu gegn gyðingahatri. Nokkrir dagar eru síðan forveri hans í embætti, Donald Trump, bauð þekktum afneitara helfararinnar í heimsókn á heimili sitt í Flórída og það vakti mikla reiði. Alvarlegur sjúkdómur er kominn upp í hrossum. Hann er óþekktur en einkennin eru býsna svæsin. Veikin greindist í 13 hrossum í 30 hrossa útigangsstóði á Suðurlandi, og þar af drápust sex þeirra sem sýktust. Bjarni Rúnarsson ræddi við Sigríði Björnsdóttur dýralækni hjá MAST um sjúkdóminn Poppstjarnan Elton John heldur sína síðustu tónleika á ferlinum næsta sumar. Ásgeir Tómasson leit yfir feril hans í lok Spegilsins.

Spegillinn 1. desember 2022. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Velkomin að Speglinum, umsjón hefur Anna Kristín Jónsdóttir. Morgundagurinn sker úr um hvort tekst að semja að mati Vilhjálms Birgissonar, formanns Starfsgreinasambandsins. Hægt verði að semja til lengri tíma í haust þegar óvissa verði minni. Ólöf Rún Skúladóttir talaði við hann. Meirihluti borgarráðs samþykkti í dag sparnaðar og hagræðingaraðgerðir sem eiga að skila rúmlega milljarði króna. Meðal annars á að spara í innkaupum til skóla og stækka og breyta gjaldsvæði bílastæða. Freyr Gígja Gunnarsson segir frá. Samfylkingin yrði næst stærsti þingflokkurinn með tuttugu og eitt prósent fylgi og fimmtán þingmenn yrði kosið í dag. Þetta kemur fram í nýjum þjóðarpúlsi Gallup. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir. Ekkert lát er á óöldinni sem ríkir í Íran. Forsetinn hvetur fólk til að bjóða erlendum hvatamönnum mótmæla í landinu byrginn. Oddur Þórðarson sagði frá. Verðhækkanir á þjónustu sérgreinalækna koma niður á heilbrigðiskerfinu síðar meir að sögn Þuríðar Hörpu Sigurðardóttur formanns Öryrkjabandalags Íslands. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir talaði við hana. ------------ Norðurlandasamstarfið breytist við inngöngu Svía og Finna í atlantshafsbandalagið segja nefndarmenn í utanríkismálanefnd sem nú fjallar um breytingar á þjóðaröryggisstefnu. Þar eru undir brýnni mál en nokkru sinni. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við Njál Trausti Friðbertsson (D) og Þorgerði Katrínu Gunnarsdóttur (C). Sameinuðu þjóðirnar fara fram á fimmtíu og einn og hálfan milljarð dollara til að veita á fjórða hundrað milljónum jarðarbúa mannúðaraðstoð á næsta ári. Stærsti hlutinn á að renna til aðstoðar flóttafólki frá Úkraínu. Ásgeir Tómasson tók saman, heyrist í Martin Griffith, framkvæmdastjóri mannúðarmála hjá SÞ og Imogen Foulkes fréttaritari BBC í Genf í Sviss.

Spegillinn 1. desember 2022. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Velkomin að Speglinum, umsjón hefur Anna Kristín Jónsdóttir. Morgundagurinn sker úr um hvort tekst að semja að mati Vilhjálms Birgissonar, formanns Starfsgreinasambandsins. Hægt verði að semja til lengri tíma í haust þegar óvissa verði minni. Ólöf Rún Skúladóttir talaði við hann. Meirihluti borgarráðs samþykkti í dag sparnaðar og hagræðingaraðgerðir sem eiga að skila rúmlega milljarði króna. Meðal annars á að spara í innkaupum til skóla og stækka og breyta gjaldsvæði bílastæða. Freyr Gígja Gunnarsson segir frá. Samfylkingin yrði næst stærsti þingflokkurinn með tuttugu og eitt prósent fylgi og fimmtán þingmenn yrði kosið í dag. Þetta kemur fram í nýjum þjóðarpúlsi Gallup. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir. Ekkert lát er á óöldinni sem ríkir í Íran. Forsetinn hvetur fólk til að bjóða erlendum hvatamönnum mótmæla í landinu byrginn. Oddur Þórðarson sagði frá. Verðhækkanir á þjónustu sérgreinalækna koma niður á heilbrigðiskerfinu síðar meir að sögn Þuríðar Hörpu Sigurðardóttur formanns Öryrkjabandalags Íslands. Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir talaði við hana. ------------ Norðurlandasamstarfið breytist við inngöngu Svía og Finna í atlantshafsbandalagið segja nefndarmenn í utanríkismálanefnd sem nú fjallar um breytingar á þjóðaröryggisstefnu. Þar eru undir brýnni mál en nokkru sinni. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við Njál Trausti Friðbertsson (D) og Þorgerði Katrínu Gunnarsdóttur (C). Sameinuðu þjóðirnar fara fram á fimmtíu og einn og hálfan milljarð dollara til að veita á fjórða hundrað milljónum jarðarbúa mannúðaraðstoð á næsta ári. Stærsti hlutinn á að renna til aðstoðar flóttafólki frá Úkraínu. Ásgeir Tómasson tók saman, heyrist í Martin Griffith, framkvæmdastjóri mannúðarmála hjá SÞ og Imogen Foulkes fréttaritari BBC í Genf í Sviss.

Rannsókn á máli tveggja manna sem grunaðir eru um að leggja á ráðin um hryðjuverk er lokið. Nú er í höndum saksóknara að ákveða hvort ákæra verði gefin út. Á þriðja tug fangaklefa hafa staðið ónotaðir vegna rekstrarvanda Fangelsismálastofnunar. Forstjóri stofnunarinnar áætlar að hægt verði að fullnýta fangelsin á næsta ári. Mikið traust hefur ríkt milli oddvita stjórnarflokkanna frá fyrsta degi þar sem tekist hefur verið á um mörg krefjandi verkefni. Þetta segir forsætisráðherra sem útilokar ekki hrókeringar milli embætta. Tækjabúnaður kínverska fyrirtækisins Huawei verður áfram notaður til innviðauppbyggingar á Íslandi þrátt fyrir bann Bandaríkjanna á vörur fyrirtækisins. Iðnaðarráðherra segir Bandaríkjamenn ekki hafa beitt stjórnvöld þrýstingi. Veður er óvenjumilt þennan veturinn. Golfarar á Akureyri spókuðu sig á Jaðarsvelli í blíðunni í dag. Veðurfræðingur segir stefna í hlýjan vetur. ------- Það er ekki margt sem bendir til þess að það sé 1. desember á morgun. Snjór hefur varla sést víðast hvar á landinu það sem af er vetri. Ef hann hefur fallið hefur hann horfið tiltölulega fljótt úr byggð hið minnsta. Hlýindin hafa verið mikil, og til að mynda var spáð að hiti færi yfir 13 stig á stöku stað norðanlands í morgun. Bjarni Rúnarsson ræddi við Theodór Frey Hervarsson um þetta óvenjulega tíðafar. Breytingar á flokkun og endurvinnslu kalla á að allir taki þátt, segir Eygerður Margrétardóttir sérfræðingur Sambands Íslenskra sveitarfélaga í umhverfis- og úrgangs málum og það á eftir að koma betur í ljós hvað áhrif kerfi sem tengir gjald og magn sorps hefur. Við höldum áfram umfjöllun um fjórflokkun sorps sem gengur í garð á höfuðborgarsvæðinu um áramótin. Flokka verður sundur lífrænan úrgang, pappír, plast og svo annað rusl. Þetta verða miklar og kerfisbundnar breytingar segir Eygerður og sveitarfélögin eru mislangt á veg komin að mæta þeim. Anna Kristín Jónsdóttir tók saman. Aðalfréttin á býsna mörgum frönskum fréttavefjum var í morgun um upphefð snittubrauðsins eða langbrauðsins sem í daglegu tali kallast baguette í Frakklandi og reyndar víðast hvar um hinn vestræna heim. Menningar- og vísindastofnun Sameinuðu þjóðanna UNESCO hefur tilkynnt að brauðinu góða verði bætt á menningarminjaskrá stofnunarinnar. Með í kaupunum fylgir lífsstíllinn sem fylgir bagettunni, svo sem hvar hún er keypt, borin heim og borðuð.Það hlotnast sem sagt ekki öllum frönskum snittubrauðum sá heiður að komast á menningarminjaskrána. Þau sem eru framleidd í verksmiðjum og seld í stórmörkuðum eru forsmáð og útilokuð. Bakarísbrauðin

Rannsókn á máli tveggja manna sem grunaðir eru um að leggja á ráðin um hryðjuverk er lokið. Nú er í höndum saksóknara að ákveða hvort ákæra verði gefin út. Á þriðja tug fangaklefa hafa staðið ónotaðir vegna rekstrarvanda Fangelsismálastofnunar. Forstjóri stofnunarinnar áætlar að hægt verði að fullnýta fangelsin á næsta ári. Mikið traust hefur ríkt milli oddvita stjórnarflokkanna frá fyrsta degi þar sem tekist hefur verið á um mörg krefjandi verkefni. Þetta segir forsætisráðherra sem útilokar ekki hrókeringar milli embætta. Tækjabúnaður kínverska fyrirtækisins Huawei verður áfram notaður til innviðauppbyggingar á Íslandi þrátt fyrir bann Bandaríkjanna á vörur fyrirtækisins. Iðnaðarráðherra segir Bandaríkjamenn ekki hafa beitt stjórnvöld þrýstingi. Veður er óvenjumilt þennan veturinn. Golfarar á Akureyri spókuðu sig á Jaðarsvelli í blíðunni í dag. Veðurfræðingur segir stefna í hlýjan vetur. ------- Það er ekki margt sem bendir til þess að það sé 1. desember á morgun. Snjór hefur varla sést víðast hvar á landinu það sem af er vetri. Ef hann hefur fallið hefur hann horfið tiltölulega fljótt úr byggð hið minnsta. Hlýindin hafa verið mikil, og til að mynda var spáð að hiti færi yfir 13 stig á stöku stað norðanlands í morgun. Bjarni Rúnarsson ræddi við Theodór Frey Hervarsson um þetta óvenjulega tíðafar. Breytingar á flokkun og endurvinnslu kalla á að allir taki þátt, segir Eygerður Margrétardóttir sérfræðingur Sambands Íslenskra sveitarfélaga í umhverfis- og úrgangs málum og það á eftir að koma betur í ljós hvað áhrif kerfi sem tengir gjald og magn sorps hefur. Við höldum áfram umfjöllun um fjórflokkun sorps sem gengur í garð á höfuðborgarsvæðinu um áramótin. Flokka verður sundur lífrænan úrgang, pappír, plast og svo annað rusl. Þetta verða miklar og kerfisbundnar breytingar segir Eygerður og sveitarfélögin eru mislangt á veg komin að mæta þeim. Anna Kristín Jónsdóttir tók saman. Aðalfréttin á býsna mörgum frönskum fréttavefjum var í morgun um upphefð snittubrauðsins eða langbrauðsins sem í daglegu tali kallast baguette í Frakklandi og reyndar víðast hvar um hinn vestræna heim. Menningar- og vísindastofnun Sameinuðu þjóðanna UNESCO hefur tilkynnt að brauðinu góða verði bætt á menningarminjaskrá stofnunarinnar. Með í kaupunum fylgir lífsstíllinn sem fylgir bagettunni, svo sem hvar hún er keypt, borin heim og borðuð.Það hlotnast sem sagt ekki öllum frönskum snittubrauðum sá heiður að komast á menningarminjaskrána. Þau sem eru framleidd í verksmiðjum og seld í stórmörkuðum eru forsmáð og útilokuð. Bakarísbrauðin

Spegillinn 29. nóvember 2022 Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Lydía Grétarsdóttir. Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir. Órofa samstaða er meðal Atlantshafsbandalagsþjóðanna að veita Úkraínumönnum þann stuðning sem þarf í baráttunni við rússneska innrásarliðið. Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir, utanríkisráðherra segir að stuðningur geti verið með ýmsum hætti - svo sem að útvega þeim hlý föt í vetrarkuldum. Þingmenn stjórnarandstöðunnar líktu því við mannréttindabrot á Alþingi í dag að fólk þyrfti að bíða í mörg ár eftir að afplána fangelsisdóm. Helga Vala Helgadóttir (S) var málshefjandi sérstakrar umræðu, Sigmundur Davíð Gunnlaugsson (M) tók undir áhyggjur Helgu en Jón Gunnarsson (D) dómsmálaráðherra vonar að 250 milljónir sem bætt verður við fjárveitingar til fangelsa dugi til að bregðast við. Höskuldur Kári Schram tók saman. Samninganefndir hafa setið við í allan dag hjá Ríkissáttasemjara en lítið fréttist af gangi viðræðna. Þjóðverjar hafa gert fimmtán ára samning við Katara um kaup á milljónum tonna af jarðgasi. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Leikskólabörn á Akureyri fengu ekki að leika sér úti í dag vegna mikillar svifryksmengunar. Bæjaryfirvöld stefna á að fjölga loftgæðamælum í bænum til þess að fá betri mynd af stöðu mála. Ólöf Rún Erlendsdóttir ræddi við Andra Teitsson, formann umhverfis- og mannvirkjaráðs Akureyrarbæjar. Nýr veruleiki blasir við sveitarfélögum, almenningi og fyrirtækjum um áramótin þegar breytingar á lögum um flokkun sorps og endurvinnslu taka gildi. Öryggisverðir hafa verið við gæslu í Rimaskóla í Grafarvogi frá því í síðustu viku. Helgi Grímsson sviðsstjóri skóla- og frístundasviðs Reykjavíkurborgar segist skilja að brugðið hafi verið á það ráð en hert öryggisgæsla í skólum sé ekki stefna borgarinnar. ----------- Embætti ríkissaksóknara í Úkraínu hefur tekið til rannsóknar ásakanir um að Rússar fremji stríðsglæpi í landinu. Andriy Kostin ríkissaksóknari segir um 49 þúsund ásaknir séu til rannsóknar. Ástandið í Úkraínu var aðalumræðuefnið á fundi utanríkisráðherra Atlantshafsbandalagsríkja í Búkarest í Rúmeníu í dag. ?Rætt var við Þórdísi Kolbrúnu Reykfjörð Gylfadóttur eftir fundinn. Ásgeir Tómasson tók saman. Nýr veruleiki blasir við sveitarfélögum, almenningi og fyrirtækjum um áramótin þegar ný lög um flokkun sorps og endurvinnslu taka gildi. Kristján Sigurjónsson ræddi við Eygerði Margrétardóttir, sérfræðing sambands íslenskra sveitarfélaga í umhverfis- og úrgangsmálum. Stærsta eldfjall í heimi gýs nú á Havaí eftir áratuga hlé.

Spegillinn 29. nóvember 2022 Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Lydía Grétarsdóttir. Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir. Órofa samstaða er meðal Atlantshafsbandalagsþjóðanna að veita Úkraínumönnum þann stuðning sem þarf í baráttunni við rússneska innrásarliðið. Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir, utanríkisráðherra segir að stuðningur geti verið með ýmsum hætti - svo sem að útvega þeim hlý föt í vetrarkuldum. Þingmenn stjórnarandstöðunnar líktu því við mannréttindabrot á Alþingi í dag að fólk þyrfti að bíða í mörg ár eftir að afplána fangelsisdóm. Helga Vala Helgadóttir (S) var málshefjandi sérstakrar umræðu, Sigmundur Davíð Gunnlaugsson (M) tók undir áhyggjur Helgu en Jón Gunnarsson (D) dómsmálaráðherra vonar að 250 milljónir sem bætt verður við fjárveitingar til fangelsa dugi til að bregðast við. Höskuldur Kári Schram tók saman. Samninganefndir hafa setið við í allan dag hjá Ríkissáttasemjara en lítið fréttist af gangi viðræðna. Þjóðverjar hafa gert fimmtán ára samning við Katara um kaup á milljónum tonna af jarðgasi. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Leikskólabörn á Akureyri fengu ekki að leika sér úti í dag vegna mikillar svifryksmengunar. Bæjaryfirvöld stefna á að fjölga loftgæðamælum í bænum til þess að fá betri mynd af stöðu mála. Ólöf Rún Erlendsdóttir ræddi við Andra Teitsson, formann umhverfis- og mannvirkjaráðs Akureyrarbæjar. Nýr veruleiki blasir við sveitarfélögum, almenningi og fyrirtækjum um áramótin þegar breytingar á lögum um flokkun sorps og endurvinnslu taka gildi. Öryggisverðir hafa verið við gæslu í Rimaskóla í Grafarvogi frá því í síðustu viku. Helgi Grímsson sviðsstjóri skóla- og frístundasviðs Reykjavíkurborgar segist skilja að brugðið hafi verið á það ráð en hert öryggisgæsla í skólum sé ekki stefna borgarinnar. ----------- Embætti ríkissaksóknara í Úkraínu hefur tekið til rannsóknar ásakanir um að Rússar fremji stríðsglæpi í landinu. Andriy Kostin ríkissaksóknari segir um 49 þúsund ásaknir séu til rannsóknar. Ástandið í Úkraínu var aðalumræðuefnið á fundi utanríkisráðherra Atlantshafsbandalagsríkja í Búkarest í Rúmeníu í dag. ?Rætt var við Þórdísi Kolbrúnu Reykfjörð Gylfadóttur eftir fundinn. Ásgeir Tómasson tók saman. Nýr veruleiki blasir við sveitarfélögum, almenningi og fyrirtækjum um áramótin þegar ný lög um flokkun sorps og endurvinnslu taka gildi. Kristján Sigurjónsson ræddi við Eygerði Margrétardóttir, sérfræðing sambands íslenskra sveitarfélaga í umhverfis- og úrgangsmálum. Stærsta eldfjall í heimi gýs nú á Havaí eftir áratuga hlé.

Spegillinn 28. nóvember 2023 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Kormákur Marðarson Fjármálaráðherra boðar aukin fjárframlög til heilbrigðis- og löggæslumála í breytingatillögu við fjárlagafrumvarpið sem var lögð fram í dag. Heildarútgjöld ríkisins aukast um fimmtíu milljarða. Stjórnvöld í Úkraínu segja linnulausar árásir Rússa á orkuinnviði vera þjóðarmorð. Í höfuðborginni Kiev er hitinn um frostmark á nóttunni og húshitun víða mjög skert. Íslendingur í borginni segir ástandið þó þolanlegt þar sem lygnt er í veðri. Formaður Eflingar segir að kjaraviðræður við atvinnurekendur gangi hægt. Hún segir að sú stund nálgist að viðræðum við Samtök atvinnulífsins verði vísað til ríkissáttasemjara. Kínversk lögregla hefur yfirheyrt mótmælendur í dag og krafist upplýsinga um ferðir þeirra. Starfsmanni lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu hefur verið vikið úr starfi fyrir að dreifa myndskeiði sem sýndi hnífaárásina á næturklúbbnum Bankastræti Club. Brasilía tryggði sér sæti í 16 liða úrslitum HM karla í fótbolta með 1-0 sigri á Svisslendingum Lengri umfjöllun: Harður vetur í kjarasamningum var margboðaður. Lífskjarasamningarnir sem gerðir voru 2019 og giltu fyrir bróðurpart almenna vinnumarkaðarins runnu út um mánaðamótin eins og alltaf var vitað og við tók samningagerð. Mikil spenna er á vinnumarkaði en við tilkynningu um 10. stýrivaxtahækkunina í röð um miðja síðustu viku má segja að brostið hafi á með hvelli og staðan er ef eitthvað er erfiðari en Katrín Ólafsdóttir, dósent við Háskólann í Reykjavík spáði þegar hún tók saman skýrslu í vor um stöðu og horfur á vinnumarkaði í aðdraganda kjarasamninga. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Katrínu. Reglur og lög um nýtt flokkunarkerfi sorps taka gildi um áramótin . Stóra breytingin fyrir almenning er sú að nú verður að flokka lífrænan úrgang eins og matarúrgang sér - hann má ekki vera með öðrum blönduðum úrgangi - og þennan lífræna úrgang má ekki setja í plastpoka, heldur sérstaka pappírspoka. Þessari reglu hefur reyndar verið fylgt um árabil hjá mörgum sveitarfélögum víða um land, en ekki á höfuðborgarsvæðinu, þar sem mismunandi flokkunarreglur eru í gildi. Nú stendur til að samræma þessar reglur í áföngum á næsta ári. Gunnar Dofri Ólafsson er samskipta- og þróunarstjóri hjá Sorpu. Kristján Sigurjónsson talar við hann.

Spegillinn 28. nóvember 2023 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Kormákur Marðarson Fjármálaráðherra boðar aukin fjárframlög til heilbrigðis- og löggæslumála í breytingatillögu við fjárlagafrumvarpið sem var lögð fram í dag. Heildarútgjöld ríkisins aukast um fimmtíu milljarða. Stjórnvöld í Úkraínu segja linnulausar árásir Rússa á orkuinnviði vera þjóðarmorð. Í höfuðborginni Kiev er hitinn um frostmark á nóttunni og húshitun víða mjög skert. Íslendingur í borginni segir ástandið þó þolanlegt þar sem lygnt er í veðri. Formaður Eflingar segir að kjaraviðræður við atvinnurekendur gangi hægt. Hún segir að sú stund nálgist að viðræðum við Samtök atvinnulífsins verði vísað til ríkissáttasemjara. Kínversk lögregla hefur yfirheyrt mótmælendur í dag og krafist upplýsinga um ferðir þeirra. Starfsmanni lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu hefur verið vikið úr starfi fyrir að dreifa myndskeiði sem sýndi hnífaárásina á næturklúbbnum Bankastræti Club. Brasilía tryggði sér sæti í 16 liða úrslitum HM karla í fótbolta með 1-0 sigri á Svisslendingum Lengri umfjöllun: Harður vetur í kjarasamningum var margboðaður. Lífskjarasamningarnir sem gerðir voru 2019 og giltu fyrir bróðurpart almenna vinnumarkaðarins runnu út um mánaðamótin eins og alltaf var vitað og við tók samningagerð. Mikil spenna er á vinnumarkaði en við tilkynningu um 10. stýrivaxtahækkunina í röð um miðja síðustu viku má segja að brostið hafi á með hvelli og staðan er ef eitthvað er erfiðari en Katrín Ólafsdóttir, dósent við Háskólann í Reykjavík spáði þegar hún tók saman skýrslu í vor um stöðu og horfur á vinnumarkaði í aðdraganda kjarasamninga. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Katrínu. Reglur og lög um nýtt flokkunarkerfi sorps taka gildi um áramótin . Stóra breytingin fyrir almenning er sú að nú verður að flokka lífrænan úrgang eins og matarúrgang sér - hann má ekki vera með öðrum blönduðum úrgangi - og þennan lífræna úrgang má ekki setja í plastpoka, heldur sérstaka pappírspoka. Þessari reglu hefur reyndar verið fylgt um árabil hjá mörgum sveitarfélögum víða um land, en ekki á höfuðborgarsvæðinu, þar sem mismunandi flokkunarreglur eru í gildi. Nú stendur til að samræma þessar reglur í áföngum á næsta ári. Gunnar Dofri Ólafsson er samskipta- og þróunarstjóri hjá Sorpu. Kristján Sigurjónsson talar við hann.

Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Tuttugu og fjórum hefur verið sleppt úr haldi í tengslum við rannsókn á hnífaárás á skemmtistaðnum Bankastræti Club í miðborg Reykjavíkur í síðustu viku. Þrír eru í haldi eftir að hafa kastað bensín- og reyksprengjum inn í heimahús. Sunna Karen Sigurþórsdóttir sagði frá og talaði við Margeir Sveinsson aðstoðaryfirlögregluþjón. Talsvert ber á svindli í kringum afsláttardaga verslana um þessar mundir. Formaður Neytendasamtakanna biður fólk að vera á varðbergi. Þung umferð hefur verið á höfuðborgarsvæðinu, á svörtum föstudegi. Árekstrar skipta tugum. Hafdís Helga Helgadóttir sagði frá og talaði við Árna Friðleifsson lögreglumann um það sem hann kallaði svartan föstudag í umferðinni. Halldór Benjamín Þorbergsson, framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins, segir kjarasamninga snúast um fleira en launahækkun og brýnt sé að stemma stigu við verðbólgu. VR hefur slitið kjaraviðræðum og segir tilboð Samtaka atvinnulífsins ekki ná utan um þær kostnaðarhækkanir sem heimilin hafa tekið á sig. Halldór Benjamín segir að samninganefndirnar hittist að nýju á þriðjudaginn kemur. Kristín Sigurðardóttir talaði við Halldór Benjamín. Milljónir íbúa víða í Úkraínu, þar á meðal í höfuðborginni Kyiv eða Kænugarði, eru enn án rafmagns, vatns og hita, eftir stórfellda eldflaugaárás Rússa í fyrradag. Í Kherson borg, í suðurhluta landsins, hafa sjúkrahús verið tæmd vegna stórskotaliðsárása Rússa. Björn Malmquist sagði frá. Matvælastofnun hefur sektað fiskeldisfyrirtækið Arnarlax um hundrað og tuttugu milljónir króna fyrir brot gegn tilkynningarskyldu þegar gat kom á kví í Arnarfirði í fyrrasumar. Þetta er langhæsta sekt sem stofnunin hefur ákveðið. Fyrirtækið hyggst leita til dómstóla. Alexander Kristjánsson talaði við Kjartan Ólafsson og Hrönn Jörundsdóttur Þrjár ásakanir á hendur Dominic Raab, dómsmálaráðherra Bretlands, um eineltistilburði eru til rannsóknar í forsætisráðuneyti landsins. Hann ber af sér sakir og fagnar rannsókninni. Að minnsta kosti fjögur létust og ellefu særðust í skotárásum á tvo skóla í borginni Aracruz í suðausturhluta Brasilíu í dag. Landsréttur mildaði í dag dóm yfir Dumitri Calin, sem dæmdur var í þriggja og hálfs árs fangelsi í Héraðsdómi Reykjaness í febrúar fyrir manndráp af gáleysi í Vindakór í Kópavogi í fyrra. Maður lést eftir að hafa dregist með bíl Calins. Landsréttur mildaði refsingu hans í tvö ár. Þremur leikjum er lokið á HM karla í fótbolta í dag. Íran vann tvö-núll sigur á Wales í fyrsta

Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir Tuttugu og fjórum hefur verið sleppt úr haldi í tengslum við rannsókn á hnífaárás á skemmtistaðnum Bankastræti Club í miðborg Reykjavíkur í síðustu viku. Þrír eru í haldi eftir að hafa kastað bensín- og reyksprengjum inn í heimahús. Sunna Karen Sigurþórsdóttir sagði frá og talaði við Margeir Sveinsson aðstoðaryfirlögregluþjón. Talsvert ber á svindli í kringum afsláttardaga verslana um þessar mundir. Formaður Neytendasamtakanna biður fólk að vera á varðbergi. Þung umferð hefur verið á höfuðborgarsvæðinu, á svörtum föstudegi. Árekstrar skipta tugum. Hafdís Helga Helgadóttir sagði frá og talaði við Árna Friðleifsson lögreglumann um það sem hann kallaði svartan föstudag í umferðinni. Halldór Benjamín Þorbergsson, framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins, segir kjarasamninga snúast um fleira en launahækkun og brýnt sé að stemma stigu við verðbólgu. VR hefur slitið kjaraviðræðum og segir tilboð Samtaka atvinnulífsins ekki ná utan um þær kostnaðarhækkanir sem heimilin hafa tekið á sig. Halldór Benjamín segir að samninganefndirnar hittist að nýju á þriðjudaginn kemur. Kristín Sigurðardóttir talaði við Halldór Benjamín. Milljónir íbúa víða í Úkraínu, þar á meðal í höfuðborginni Kyiv eða Kænugarði, eru enn án rafmagns, vatns og hita, eftir stórfellda eldflaugaárás Rússa í fyrradag. Í Kherson borg, í suðurhluta landsins, hafa sjúkrahús verið tæmd vegna stórskotaliðsárása Rússa. Björn Malmquist sagði frá. Matvælastofnun hefur sektað fiskeldisfyrirtækið Arnarlax um hundrað og tuttugu milljónir króna fyrir brot gegn tilkynningarskyldu þegar gat kom á kví í Arnarfirði í fyrrasumar. Þetta er langhæsta sekt sem stofnunin hefur ákveðið. Fyrirtækið hyggst leita til dómstóla. Alexander Kristjánsson talaði við Kjartan Ólafsson og Hrönn Jörundsdóttur Þrjár ásakanir á hendur Dominic Raab, dómsmálaráðherra Bretlands, um eineltistilburði eru til rannsóknar í forsætisráðuneyti landsins. Hann ber af sér sakir og fagnar rannsókninni. Að minnsta kosti fjögur létust og ellefu særðust í skotárásum á tvo skóla í borginni Aracruz í suðausturhluta Brasilíu í dag. Landsréttur mildaði í dag dóm yfir Dumitri Calin, sem dæmdur var í þriggja og hálfs árs fangelsi í Héraðsdómi Reykjaness í febrúar fyrir manndráp af gáleysi í Vindakór í Kópavogi í fyrra. Maður lést eftir að hafa dregist með bíl Calins. Landsréttur mildaði refsingu hans í tvö ár. Þremur leikjum er lokið á HM karla í fótbolta í dag. Íran vann tvö-núll sigur á Wales í fyrsta

Spegillinn 24.11.2022 Fulltrúar verkalýðshreyfingarinnar og samtaka atvinnulífsins sitja enn á fundi Ríkissáttasemjara. Kjarasamningur með stuttan gildistíma er sagður til skoðunar. Sterkur grunur er um að skjöl barna sem voru ættleidd til Íslands frá Sri Lanka hafi verið fölsuð. Ólöglegar ættleiðingar eru sagðar hafa verið stundaðar í stórum stíl í landinu. Ályktun Íslands og Þýskalands var samþykkt á fundi mannréttindaráðs Sameinuðu þjóðanna síðdegis. Ráðið fordæmir framgöngu íranskra stjórnvalda gegn mótmælendum. Skriðuhætta er enn á Seyðisfirði eftir úrkomu þar í dag. Ekkert lát er á vætutíð þar eystra næstu daga. Fasteignum á sölu hefur fjölgað að undanförnu en eftirspurn hefur minnkað. Portúgalinn Christiano Ronaldo varð í dag fyrstur til að skora á fimm heimsmeistaramótum, þegar Portúgalar lögðu Ganverja á HM í Katar. ----- Stýrivaxtahækkun Seðlabankans hleypti illu blóði í yfirstandandi kjaraviðræður. Forystumenn verkalýðsfélaganna lýstu því yfir í gær að hækkunin hefði breytt öllum forsendum viðræðnanna og Halldór Benjamín Þorbergsson, framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins gagnrýndi einnig tímasetningu hækkunarinnar. Í morgun boðaði Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra fylkingarnar á sinn fund í Stjórnarráðið við Lækjargötu í Reykjavík. Vilhjálmur Birgisson formaður Starfsgreinasambandsins ræddi við fréttamenn fyrir fundinn. Hann segir að Seðlabankinn hefði átt að bíða með stýrivaxtahækkun gærdagsins. Bjarni Rúnarsson fór yfir málið. Þoka grúfði yfir Kænugarði, höfuðborg Úkraínu í dag. Það rigndi og hitinn var rétt yfir frostmarki. Útlit er fyrir að hann hangi nálægt núllinu í nótt. Borgarbúum er kalt, enda eru sjö tíundu hlutar borgarinnar án rafmagns eftir árásir rússneska innrásarliðsins á lífæðar samfélagsins undanfarnar vikur, þar á meðal raforkuver og vatnsveitur.Hans Kluge, svæðisstjóri Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar í Evrópu, kom í heimsókn til Kænugarðs fyrr í vikunni. Þá var hitinn við frostmark. Flaggskip breska flotans kom óvænt til Óslóar í Noregi áður en lengra er haldið norður á bóginn. Þetta er talið dæmi um að einnig Bretar beini nú sjónum sínum í norður til að mæta vaxandi ógn frá Rússum. Gísli Kristjánsson, fréttaritari í Osló, leit á skipið og spáir hér í hvað Bretum gangi til með heimsókn sinni. Stytting stúdentsbrauta í framhaldsskólum landsins úr fjórum árum í þrjú hefur leitt til þess að sumar námsgreinar hafa ýmist verið gerðar að valgreinum, eða dottið alveg út. Margt bendir til þess að nemendur komi verr undirbúnir í háskólanám í sumum greinum eftir breytingarn

Spegillinn 24.11.2022 Fulltrúar verkalýðshreyfingarinnar og samtaka atvinnulífsins sitja enn á fundi Ríkissáttasemjara. Kjarasamningur með stuttan gildistíma er sagður til skoðunar. Sterkur grunur er um að skjöl barna sem voru ættleidd til Íslands frá Sri Lanka hafi verið fölsuð. Ólöglegar ættleiðingar eru sagðar hafa verið stundaðar í stórum stíl í landinu. Ályktun Íslands og Þýskalands var samþykkt á fundi mannréttindaráðs Sameinuðu þjóðanna síðdegis. Ráðið fordæmir framgöngu íranskra stjórnvalda gegn mótmælendum. Skriðuhætta er enn á Seyðisfirði eftir úrkomu þar í dag. Ekkert lát er á vætutíð þar eystra næstu daga. Fasteignum á sölu hefur fjölgað að undanförnu en eftirspurn hefur minnkað. Portúgalinn Christiano Ronaldo varð í dag fyrstur til að skora á fimm heimsmeistaramótum, þegar Portúgalar lögðu Ganverja á HM í Katar. ----- Stýrivaxtahækkun Seðlabankans hleypti illu blóði í yfirstandandi kjaraviðræður. Forystumenn verkalýðsfélaganna lýstu því yfir í gær að hækkunin hefði breytt öllum forsendum viðræðnanna og Halldór Benjamín Þorbergsson, framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins gagnrýndi einnig tímasetningu hækkunarinnar. Í morgun boðaði Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra fylkingarnar á sinn fund í Stjórnarráðið við Lækjargötu í Reykjavík. Vilhjálmur Birgisson formaður Starfsgreinasambandsins ræddi við fréttamenn fyrir fundinn. Hann segir að Seðlabankinn hefði átt að bíða með stýrivaxtahækkun gærdagsins. Bjarni Rúnarsson fór yfir málið. Þoka grúfði yfir Kænugarði, höfuðborg Úkraínu í dag. Það rigndi og hitinn var rétt yfir frostmarki. Útlit er fyrir að hann hangi nálægt núllinu í nótt. Borgarbúum er kalt, enda eru sjö tíundu hlutar borgarinnar án rafmagns eftir árásir rússneska innrásarliðsins á lífæðar samfélagsins undanfarnar vikur, þar á meðal raforkuver og vatnsveitur.Hans Kluge, svæðisstjóri Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar í Evrópu, kom í heimsókn til Kænugarðs fyrr í vikunni. Þá var hitinn við frostmark. Flaggskip breska flotans kom óvænt til Óslóar í Noregi áður en lengra er haldið norður á bóginn. Þetta er talið dæmi um að einnig Bretar beini nú sjónum sínum í norður til að mæta vaxandi ógn frá Rússum. Gísli Kristjánsson, fréttaritari í Osló, leit á skipið og spáir hér í hvað Bretum gangi til með heimsókn sinni. Stytting stúdentsbrauta í framhaldsskólum landsins úr fjórum árum í þrjú hefur leitt til þess að sumar námsgreinar hafa ýmist verið gerðar að valgreinum, eða dottið alveg út. Margt bendir til þess að nemendur komi verr undirbúnir í háskólanám í sumum greinum eftir breytingarn

Stýrivaxtahækkun Seðlabankans hefur sett kjaraviðræður í uppnám. Forseti Alþýðusambands Íslands segir hækkunina vonbrigði. Hún leggist þungt á fólk og geri kjaraviðræður enn erfiðari. Formaður VR segir allt stefna í að viðræðum verði slitið og gripið verði til aðgerða. Óvissustigi almannavarna hefur verið lýst yfir vegna skriðuhættu á Austfjörðum. Mikið hefur rignt þar að undanförnu. Lunginn af starfsfólki lögreglunnar á Höfuðborgarsvæðinu hafði aðgang að myndskeiðum sem sýna hnífaárás á Bankastræti Club og fóru í dreifingu í gær. Yfirlögregluþjónn óttast að dreifingin rýri traust almennings til lögreglunnar. Tölvukerfi Evrópuþingsins liggur niðri eftir netárás. Rússneskir hakkarar hafa lýst yfir ábyrgð. Fleira flóttafólk hefur komið hingað til lands en spáð var. Verkefnisstjóri móttöku flóttafólks segir ganga vonum framar að útvega húsnæði fyrir fólkið. ----- Kristján Þórður Snæbjarnarson forseti Alþýðusambands Íslands segir hækkun stýrivaxta í morgun mikil vonbrigði. Hækkunin leggist þyngst á þá sem síst megi við því. Hún geri kjaraviðræður erfiðari, en þar geti launafólk sótt rétt sinn. Margir eru uggandi eftir stórfellda hnífaárás á skemmtistað í miðborg Reykjavíkur seinasta fimmtudag. Árásin hefur haft eftirmála þar sem sprengjum var til að mynda kastað að heimilum aðstandenda sakborninga í Reykjavík í nótt. Hnífaárásir hafa færst í aukana samkvæmt lögreglu sem hefur verið með aukinn viðbúnað eftir árásina og ætlar að gera það áfram um helgina. Bandaríska sendiráðið í Reykjavík hvetur landa sína til að vera á varðbergi í miðborg Reykjavíkur næstu helgi, forðast mannmergð og fylgjast vel með íslenskum fjölmiðlum áður en haldið er í bæinn. Þetta kemur fram í tilkynningu á vef sendiráðsins, sem jafnframt er birt á Facebook-síðu þess. Tilefni varnaðarorðanna er orðrómur um yfirvofandi hefndarárás í miðborg Reykjavíkur næstu helgi, sem svar við hnífaárás í Bankastræti í síðustu viku. Vísað er í fullyrðingar lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu um að aukinn viðbúnaður verði í miðbænum vegna árásarinnar og að orðrómurinn sé til skoðunar. Eigendur skemmtistaða í Reykjavík segja það tilviljun að árásin hafi orðið á þessum stað, hún hefði getað orðið hvar og hvenær sem er. Þórir Jóhannsson eigandi skemmtistaðanna Sólon og Kiki queer bar segist hafa áhyggjur af að hnífaárásir séu orðnar hluti af daglegum veruleika í samfélaginu. Mette Frederiksen, starfandi forsætisráðherra í Danmörku og leiðtogi Jafnaðarmannaflokksins, vonast til þess að geta myndað nýja ríkisstjórn á næstu vikum. Á fréttamannafundi sem hún

Stýrivaxtahækkun Seðlabankans hefur sett kjaraviðræður í uppnám. Forseti Alþýðusambands Íslands segir hækkunina vonbrigði. Hún leggist þungt á fólk og geri kjaraviðræður enn erfiðari. Formaður VR segir allt stefna í að viðræðum verði slitið og gripið verði til aðgerða. Óvissustigi almannavarna hefur verið lýst yfir vegna skriðuhættu á Austfjörðum. Mikið hefur rignt þar að undanförnu. Lunginn af starfsfólki lögreglunnar á Höfuðborgarsvæðinu hafði aðgang að myndskeiðum sem sýna hnífaárás á Bankastræti Club og fóru í dreifingu í gær. Yfirlögregluþjónn óttast að dreifingin rýri traust almennings til lögreglunnar. Tölvukerfi Evrópuþingsins liggur niðri eftir netárás. Rússneskir hakkarar hafa lýst yfir ábyrgð. Fleira flóttafólk hefur komið hingað til lands en spáð var. Verkefnisstjóri móttöku flóttafólks segir ganga vonum framar að útvega húsnæði fyrir fólkið. ----- Kristján Þórður Snæbjarnarson forseti Alþýðusambands Íslands segir hækkun stýrivaxta í morgun mikil vonbrigði. Hækkunin leggist þyngst á þá sem síst megi við því. Hún geri kjaraviðræður erfiðari, en þar geti launafólk sótt rétt sinn. Margir eru uggandi eftir stórfellda hnífaárás á skemmtistað í miðborg Reykjavíkur seinasta fimmtudag. Árásin hefur haft eftirmála þar sem sprengjum var til að mynda kastað að heimilum aðstandenda sakborninga í Reykjavík í nótt. Hnífaárásir hafa færst í aukana samkvæmt lögreglu sem hefur verið með aukinn viðbúnað eftir árásina og ætlar að gera það áfram um helgina. Bandaríska sendiráðið í Reykjavík hvetur landa sína til að vera á varðbergi í miðborg Reykjavíkur næstu helgi, forðast mannmergð og fylgjast vel með íslenskum fjölmiðlum áður en haldið er í bæinn. Þetta kemur fram í tilkynningu á vef sendiráðsins, sem jafnframt er birt á Facebook-síðu þess. Tilefni varnaðarorðanna er orðrómur um yfirvofandi hefndarárás í miðborg Reykjavíkur næstu helgi, sem svar við hnífaárás í Bankastræti í síðustu viku. Vísað er í fullyrðingar lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu um að aukinn viðbúnaður verði í miðbænum vegna árásarinnar og að orðrómurinn sé til skoðunar. Eigendur skemmtistaða í Reykjavík segja það tilviljun að árásin hafi orðið á þessum stað, hún hefði getað orðið hvar og hvenær sem er. Þórir Jóhannsson eigandi skemmtistaðanna Sólon og Kiki queer bar segist hafa áhyggjur af að hnífaárásir séu orðnar hluti af daglegum veruleika í samfélaginu. Mette Frederiksen, starfandi forsætisráðherra í Danmörku og leiðtogi Jafnaðarmannaflokksins, vonast til þess að geta myndað nýja ríkisstjórn á næstu vikum. Á fréttamannafundi sem hún

Spegillinn 22. nóvember 2022 Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir. Lögreglan verður með aukinn viðbúnað í miðbæ Reykjavíkur um helgina eins og verið hefur frá hnífaárásinni í síðustu viku. Sigríður Björk Guðjónsdóttir ríkislögreglustjóri segir að Ísland sé komið á sama stað og nágrannaþjóðir í þróun á glæpum. Anna Lilja Þórisdóttir talaði við Sigríði Björk. Freyr Gígja Gunnarsson tók saman. Starfsfólki Héraðsdóms Reykjavíkur er ekki rótt þegar það fæst við alvarleg ofbeldismál vegna þess að öryggismál í dómstólnum eru ekki í lagi, að mati Ingibjargar Þorsteinsdóttur dómstjóra, Hafdís Helga Helgadóttir talaði við hana. Ekkert miðaði í samningsátt á fundi Eflingar og Samtaka atvinnulífsins í dag að mati Sólveigar Önnu Jónsdóttur formanns Eflingar. Sanna Marin, forsætisráðherra Finnlands, þakkaði íslenskum stjórnvöldum í dag fyrir greinilegan stuðning við umsókn Finna og Svía að Atlantshafsbandalaginu. Hjón á sjötugsaldri voru handtekin í Svíþjóð í morgun, grunuð um stórfelldar njósnir. Róbert Jóhannsson sagði frá. ------------- 176 þúsund króna hækkun jöfn fyrir alla félagsmenn er kjarninn í kröfugerð Eflingar segir Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður félagsins og ekkert standi í vegi þess að samið verði fljótt af vel af félagsins hálfu. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hana. Ásakanir hafa haldið áfram á báða bóga í dag um hver hafi gert sprengjuárásir á Zaporizhzhia kjarnorkuverið í Úkraínu um síðustu helgi. Tólf árásir voru gerðar og ollu nokkrum skemmdum. Markmið Rússa er ekki að koma úkraínsku ríkisstjórninni frá völdum, er haft eftir talsmanni stjórnvalda í Kreml. Ásgeir Tómasson tók saman. Matvælastefna er eiginlega stefna Íslands og okkar allra hér á Íslandi um það hvernig við viljum sjá matvælaframleiðslu á Íslandi þróast og það hvernig við sem samfélag umgöngumst mat segir Svandís Svavarsdóttir, matvælaráðherra. Bjarni Rúnarsson ræddi við hana á Matvælaþingi.

Spegillinn 22. nóvember 2022 Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir. Lögreglan verður með aukinn viðbúnað í miðbæ Reykjavíkur um helgina eins og verið hefur frá hnífaárásinni í síðustu viku. Sigríður Björk Guðjónsdóttir ríkislögreglustjóri segir að Ísland sé komið á sama stað og nágrannaþjóðir í þróun á glæpum. Anna Lilja Þórisdóttir talaði við Sigríði Björk. Freyr Gígja Gunnarsson tók saman. Starfsfólki Héraðsdóms Reykjavíkur er ekki rótt þegar það fæst við alvarleg ofbeldismál vegna þess að öryggismál í dómstólnum eru ekki í lagi, að mati Ingibjargar Þorsteinsdóttur dómstjóra, Hafdís Helga Helgadóttir talaði við hana. Ekkert miðaði í samningsátt á fundi Eflingar og Samtaka atvinnulífsins í dag að mati Sólveigar Önnu Jónsdóttur formanns Eflingar. Sanna Marin, forsætisráðherra Finnlands, þakkaði íslenskum stjórnvöldum í dag fyrir greinilegan stuðning við umsókn Finna og Svía að Atlantshafsbandalaginu. Hjón á sjötugsaldri voru handtekin í Svíþjóð í morgun, grunuð um stórfelldar njósnir. Róbert Jóhannsson sagði frá. ------------- 176 þúsund króna hækkun jöfn fyrir alla félagsmenn er kjarninn í kröfugerð Eflingar segir Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður félagsins og ekkert standi í vegi þess að samið verði fljótt af vel af félagsins hálfu. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hana. Ásakanir hafa haldið áfram á báða bóga í dag um hver hafi gert sprengjuárásir á Zaporizhzhia kjarnorkuverið í Úkraínu um síðustu helgi. Tólf árásir voru gerðar og ollu nokkrum skemmdum. Markmið Rússa er ekki að koma úkraínsku ríkisstjórninni frá völdum, er haft eftir talsmanni stjórnvalda í Kreml. Ásgeir Tómasson tók saman. Matvælastefna er eiginlega stefna Íslands og okkar allra hér á Íslandi um það hvernig við viljum sjá matvælaframleiðslu á Íslandi þróast og það hvernig við sem samfélag umgöngumst mat segir Svandís Svavarsdóttir, matvælaráðherra. Bjarni Rúnarsson ræddi við hana á Matvælaþingi.

Spegillinn 21 nóvember 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Mark Eldrid Lögreglan hefur handtekið hátt í 30 manns vegna hnífaárásarinnar í Bankastræti í Reykjavík fyrir helgi. Tveggja er enn leitað. Að minnsta kosti 162 eru látnir og sjö hundruð slasaðir eftir jarðskjálfta sem varð á Jövu í Indónesíu í morgun. Fyrsti sameiginlegi fundur Samtaka atvinnulífsins og samninganefnda Starfsgreinasambandsins, VR, og Landssambands íslenskra verslunarmanna var hjá ríkissáttasemjara í dag. Rannsókn á banaslysi á gatnamótum Barónsstígs og Grettisgötu, þar sem ungur karlmaður á rafskútu lést í árekstri við rútu, er á frumstigi hjá rannsóknarnefnd samgönguslysa. Dómsmálaráðuneytið fékk ákúrur frá Íslenskri ættleiðingu eftir að ráðuneytið stöðvaði ættleiðingar frá Sri Lanka árið 1986. Það var gert eftir að upp komst um fölsuð skjöl barns sem ættleitt var þaðan hingað til lands. Alþjóðaheilbrigðisstofnunin, WHO, segir lífshættulegar aðstæður vofa yfir Úkraínumönnum í vetur vegna árása Rússa á raforkukerfi landsins. Evrópuliðin England og Holland unnu andstæðinga sína á HM í Katar í dag. Lengri umfjöllun: Slysum af völdum rafskúta hefur fjölgað mjög undanfarin misseri samfara því að fleiri og fleiri slík hjól - bæði í einka- og fyrirtækjaeigu eru flutt inn og tekin í notkun. Banaslys varð um helgina í miðbæ Reykjavíkur og tölur frá slysadeild Landspítalans sýna að margir meiða sig og slasa á þessum farartækjum. Kristján Sigurjónsson talar við Jónas Birgi Jónasson lögfræðing hjá Innviðarráðuneytinu sem sæti átti í starfshópi um smáfarartæki, en hópurinn skilaði tillögum um úrbætur í sumar. Það hefur gustað um Knattspyrnusamband Íslands frá því að Vanda Sigurgeirsdóttir tók við sem formaður þess, og raunar í aðdraganda þess að hún bauð sig fram til formennsku. Nú síðast var deilt á sambandið fyrir að veita landsliðskonum ekki sams konar viðurkenningu og landsliðskörlum við þau tímamót að leika hundraðasta landsleikinn fyrir hönd Íslands. Vanda Sigurgeirsdóttir er í Katar. Edda Sif Pálsdóttir, íþróttafréttamaður, ræddi við hana í dag. Á laxeldið að borga fyrir að nota sjóinn við strendur landsins? Deilan um grunnrentu eða auðlindagjald veldur nú mestum sporðaköstum í opinberri umræðu í Noregi. Ríkið vill fá peningana í sinn sjóð en laxeldismenn segja að ríkið vilji allt of mikið. Þeir benda heldur á íslenska auðlindagjaldið, sem sé bæði réttlátt - og lítið. Gísli Kristjánsson segir frá,

Spegillinn 21 nóvember 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Mark Eldrid Lögreglan hefur handtekið hátt í 30 manns vegna hnífaárásarinnar í Bankastræti í Reykjavík fyrir helgi. Tveggja er enn leitað. Að minnsta kosti 162 eru látnir og sjö hundruð slasaðir eftir jarðskjálfta sem varð á Jövu í Indónesíu í morgun. Fyrsti sameiginlegi fundur Samtaka atvinnulífsins og samninganefnda Starfsgreinasambandsins, VR, og Landssambands íslenskra verslunarmanna var hjá ríkissáttasemjara í dag. Rannsókn á banaslysi á gatnamótum Barónsstígs og Grettisgötu, þar sem ungur karlmaður á rafskútu lést í árekstri við rútu, er á frumstigi hjá rannsóknarnefnd samgönguslysa. Dómsmálaráðuneytið fékk ákúrur frá Íslenskri ættleiðingu eftir að ráðuneytið stöðvaði ættleiðingar frá Sri Lanka árið 1986. Það var gert eftir að upp komst um fölsuð skjöl barns sem ættleitt var þaðan hingað til lands. Alþjóðaheilbrigðisstofnunin, WHO, segir lífshættulegar aðstæður vofa yfir Úkraínumönnum í vetur vegna árása Rússa á raforkukerfi landsins. Evrópuliðin England og Holland unnu andstæðinga sína á HM í Katar í dag. Lengri umfjöllun: Slysum af völdum rafskúta hefur fjölgað mjög undanfarin misseri samfara því að fleiri og fleiri slík hjól - bæði í einka- og fyrirtækjaeigu eru flutt inn og tekin í notkun. Banaslys varð um helgina í miðbæ Reykjavíkur og tölur frá slysadeild Landspítalans sýna að margir meiða sig og slasa á þessum farartækjum. Kristján Sigurjónsson talar við Jónas Birgi Jónasson lögfræðing hjá Innviðarráðuneytinu sem sæti átti í starfshópi um smáfarartæki, en hópurinn skilaði tillögum um úrbætur í sumar. Það hefur gustað um Knattspyrnusamband Íslands frá því að Vanda Sigurgeirsdóttir tók við sem formaður þess, og raunar í aðdraganda þess að hún bauð sig fram til formennsku. Nú síðast var deilt á sambandið fyrir að veita landsliðskonum ekki sams konar viðurkenningu og landsliðskörlum við þau tímamót að leika hundraðasta landsleikinn fyrir hönd Íslands. Vanda Sigurgeirsdóttir er í Katar. Edda Sif Pálsdóttir, íþróttafréttamaður, ræddi við hana í dag. Á laxeldið að borga fyrir að nota sjóinn við strendur landsins? Deilan um grunnrentu eða auðlindagjald veldur nú mestum sporðaköstum í opinberri umræðu í Noregi. Ríkið vill fá peningana í sinn sjóð en laxeldismenn segja að ríkið vilji allt of mikið. Þeir benda heldur á íslenska auðlindagjaldið, sem sé bæði réttlátt - og lítið. Gísli Kristjánsson segir frá,

Átta hafa verið handteknir vegna hnífaárásar á skemmtistað í miðborg Reykjavíkur í gærkvöld. Hún markar ákveðin þáttaskil, segir Helgi Gunnlaugsson afbrotafræðingur. Þarna var gerð skipulögð aðför að mönnum á opinberum vettvangi; aðför sem ber keim af gengjastríðum. Sunna Karen Sigurþórsdóttir ræddi við Margeir Sveinsson aðstoðaryfirlögregluþjón og Anna Kristín Jónsdóttir talaði við Helga. Nokkrir hafa verið handteknir og farið hefur verið í húsleit á höfuðborgarsvæðinu í tengslum við rannsókn héraðssaksóknara á umfangsmesta sígarettu- og veipsmygli sem komið hefur upp hér á landi. Lagt hefur verið hald á eignir upp á hálfan milljarð í tengslum við rannsóknina. Freyr Gígja Gunnarsson sagði frá. Nokkrir fyrrverandi yfirmenn hjá Twitter spá því að miðillinn hrynji endanlega til grunna um helgina. Höfuðstöðvum fyrirtækisins hefur verið lokað til mánudags og starfsfólkinu meinaður aðgangur. Oddur Þórðarson sagði frá. Stórvirkar vinnuvélar voru í dag notaðar við að ryðja leið í gegnum aurskriðuna sem féll á Grenivíkurveg í gærmorgun. Vegurinn er þó enn lokaður og verður að minnsta kosti til morguns. Fjöldi fólks hefur undanfarna mánuði verið sakfelldur í Svíþjóð fyrir mótmælaaðgerðir sem beinast að aðgerðaleysi í loftslagsmálum. Dómarnir hafa verið skilorðsbundnir en talsmenn nýrrar ríkisstjórnar hafa talað fyrir hertum viðurlögum. Kári Gylfason sagði frá. Stjórnvöld ríkja í Austurlöndum fjær og víðar fordæma að Norður-Kóreumenn skutu í dag langdrægri eldflaug í átt að Japan. Hún lenti í sjónum innan efnahagslögsögu landsins. Lilja Alfreðsdóttir, menningar- og viðskiptaráðherra, tók í gær við 550 eintökum af heildarútgáfu Íslendingasagnanna sem gefin verða mennta-, menningar- og heilbrigðisstofnunum víða um land. Teitur Guðmundsson, forstjóri Heilsuverndar, kveðst vongóður um að úr leysist varðandi endurbætur á húsnæði dvalarheimilisins Hliðar á Akureyri. Mygla hefur greinst á Hlíð sem talin er hafa valdið veikindum hjá heimilisfólki þar. Ágúst Ólafsson sagði frá og ræddi við Teit. Enska úrvalsdeildarliðið Manchester United undirbýr málsókn á hendur Cristiano Ronaldo vegna ummæla sem hann lét falla um félagið í sjónvarpsviðtali. Félagið telur leikmanninn hafa rofið samning sinn við félagið og hann fær ekki að snúa aftur til þess þegar HM í Katar lýkur. Dönsk kona á fertugsaldri hefur verið dæmd í þriggja ára fangelsi fyrir stuðning við hryðjuverk.

Átta hafa verið handteknir vegna hnífaárásar á skemmtistað í miðborg Reykjavíkur í gærkvöld. Hún markar ákveðin þáttaskil, segir Helgi Gunnlaugsson afbrotafræðingur. Þarna var gerð skipulögð aðför að mönnum á opinberum vettvangi; aðför sem ber keim af gengjastríðum. Sunna Karen Sigurþórsdóttir ræddi við Margeir Sveinsson aðstoðaryfirlögregluþjón og Anna Kristín Jónsdóttir talaði við Helga. Nokkrir hafa verið handteknir og farið hefur verið í húsleit á höfuðborgarsvæðinu í tengslum við rannsókn héraðssaksóknara á umfangsmesta sígarettu- og veipsmygli sem komið hefur upp hér á landi. Lagt hefur verið hald á eignir upp á hálfan milljarð í tengslum við rannsóknina. Freyr Gígja Gunnarsson sagði frá. Nokkrir fyrrverandi yfirmenn hjá Twitter spá því að miðillinn hrynji endanlega til grunna um helgina. Höfuðstöðvum fyrirtækisins hefur verið lokað til mánudags og starfsfólkinu meinaður aðgangur. Oddur Þórðarson sagði frá. Stórvirkar vinnuvélar voru í dag notaðar við að ryðja leið í gegnum aurskriðuna sem féll á Grenivíkurveg í gærmorgun. Vegurinn er þó enn lokaður og verður að minnsta kosti til morguns. Fjöldi fólks hefur undanfarna mánuði verið sakfelldur í Svíþjóð fyrir mótmælaaðgerðir sem beinast að aðgerðaleysi í loftslagsmálum. Dómarnir hafa verið skilorðsbundnir en talsmenn nýrrar ríkisstjórnar hafa talað fyrir hertum viðurlögum. Kári Gylfason sagði frá. Stjórnvöld ríkja í Austurlöndum fjær og víðar fordæma að Norður-Kóreumenn skutu í dag langdrægri eldflaug í átt að Japan. Hún lenti í sjónum innan efnahagslögsögu landsins. Lilja Alfreðsdóttir, menningar- og viðskiptaráðherra, tók í gær við 550 eintökum af heildarútgáfu Íslendingasagnanna sem gefin verða mennta-, menningar- og heilbrigðisstofnunum víða um land. Teitur Guðmundsson, forstjóri Heilsuverndar, kveðst vongóður um að úr leysist varðandi endurbætur á húsnæði dvalarheimilisins Hliðar á Akureyri. Mygla hefur greinst á Hlíð sem talin er hafa valdið veikindum hjá heimilisfólki þar. Ágúst Ólafsson sagði frá og ræddi við Teit. Enska úrvalsdeildarliðið Manchester United undirbýr málsókn á hendur Cristiano Ronaldo vegna ummæla sem hann lét falla um félagið í sjónvarpsviðtali. Félagið telur leikmanninn hafa rofið samning sinn við félagið og hann fær ekki að snúa aftur til þess þegar HM í Katar lýkur. Dönsk kona á fertugsaldri hefur verið dæmd í þriggja ára fangelsi fyrir stuðning við hryðjuverk.

Nancy Pelosi ætlar að hætta sem leiðtogi Demókrata í fulltrúadeild Bandaríkjaþings, en sitja áfram á þingi. Tap Demókrata í þingkosningum og árás á eiginmann hennar eru taldar helstu ástæðurnar. 16 ára drengur var fjóra daga í einangrun vegna gruns um að hann væri viðriðinn kókaínsmygl sem faðir hans er grunaður um. Landsréttur felldi gæsluvarðhaldið úr gildi þar sem gögn málsins renndu ekki stoðum undir þann grun lögreglunnar. Hatursglæpir færast í aukana samkvæmt tölfræði Ríkislögreglustjóra. Talið er að slíkir glæpir séu fleiri en tilkynningar til lögreglu segja til um. Það reynir á gestrisni Katara þegar augu fjölmiðla beinast að heimsmeistaramótinu í fótbolta sem hefst á sunnudag. Fjölmiðlamenn hafa nú þegar lent í útistöðum við yfirvöld í landinu. Læknanemar sem læra erlendis eiga margir erfitt með að ná endum saman. Þeir bera sjálfir hitann og þungann af skólagjöldum. --- Stærsti íþróttaviðburður heims er handan við hornið. Á sunnudag verður flautað til leiks á Heimsmeistaramóti karla í fótbolta í Katar. Gestgjafarnir eru umdeildir. Mannréttindi og aðbúnaður fólks sem reisti gríðarstóra leikvanga hafa verið í brennidepli. Og nú streyma lið og fylgdarlið til olíuríkisins og því fylgir fjölmiðlafólk alls staðar að úr veröldinni. Og þá verða árekstrar. Frelsi fjölmiðla í landinu er ekki mikið. Á lista Samtaka blaðamanna án landamæra yfir frelsi fjölmiðla situr Katar í sæti 110. Fjölmiðlafólki sem sækir landið heim þessa dagana er sniðinn stakkur eftir hentisemi yfirvalda í Katar, til að mynda var fréttamönnum TV2 í Danmörku meinað að mynda á ákveðnum stöðum og reynt að koma í veg fyrir beina útsendingu þeirra nema undir ströngu eftirliti. Við skulum heyra í Rasmus Tantholdt fréttamanni TV2 sem staddur er í Katar og hvernig öryggisverðir brugðust við þegar hann ætlaði að fara í beina útsendingu við hringtorg á víðavangi fyrr í vikunni. Bjarni Rúnarsson tók saman. Í morgun féll aurskriða úr hlíðinni ofan við Grenivíkurveg, sunnan við Fagrabæ. Tveir bílar lentu í skriðunni og annar hreifst með niður fyrir veginn eins Ægir Jóhannsson lýsti í hádegisfréttum. Ægir var á leiðinni í vinnuna árla morguns þegar hann ók fram á skriðuna. Stórt sár er fyrir ofan veginn og mögulega hreyfing enn á vatnsósa hlíðinni. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Esther Hlíðar Jensen, skriðusérfræðing á Veðurstofunni. Herforingjastjórnin í Mjanmar gaf í dag hátt í sex þúsund föngum upp sakir, þar á meðal nokkrum útlendingum sem var vísað úr landi. Stjórnvöld í landinu hafa alþjóðasáttmála um mannréttindi að engu. Fjöldi fólks

Nancy Pelosi ætlar að hætta sem leiðtogi Demókrata í fulltrúadeild Bandaríkjaþings, en sitja áfram á þingi. Tap Demókrata í þingkosningum og árás á eiginmann hennar eru taldar helstu ástæðurnar. 16 ára drengur var fjóra daga í einangrun vegna gruns um að hann væri viðriðinn kókaínsmygl sem faðir hans er grunaður um. Landsréttur felldi gæsluvarðhaldið úr gildi þar sem gögn málsins renndu ekki stoðum undir þann grun lögreglunnar. Hatursglæpir færast í aukana samkvæmt tölfræði Ríkislögreglustjóra. Talið er að slíkir glæpir séu fleiri en tilkynningar til lögreglu segja til um. Það reynir á gestrisni Katara þegar augu fjölmiðla beinast að heimsmeistaramótinu í fótbolta sem hefst á sunnudag. Fjölmiðlamenn hafa nú þegar lent í útistöðum við yfirvöld í landinu. Læknanemar sem læra erlendis eiga margir erfitt með að ná endum saman. Þeir bera sjálfir hitann og þungann af skólagjöldum. --- Stærsti íþróttaviðburður heims er handan við hornið. Á sunnudag verður flautað til leiks á Heimsmeistaramóti karla í fótbolta í Katar. Gestgjafarnir eru umdeildir. Mannréttindi og aðbúnaður fólks sem reisti gríðarstóra leikvanga hafa verið í brennidepli. Og nú streyma lið og fylgdarlið til olíuríkisins og því fylgir fjölmiðlafólk alls staðar að úr veröldinni. Og þá verða árekstrar. Frelsi fjölmiðla í landinu er ekki mikið. Á lista Samtaka blaðamanna án landamæra yfir frelsi fjölmiðla situr Katar í sæti 110. Fjölmiðlafólki sem sækir landið heim þessa dagana er sniðinn stakkur eftir hentisemi yfirvalda í Katar, til að mynda var fréttamönnum TV2 í Danmörku meinað að mynda á ákveðnum stöðum og reynt að koma í veg fyrir beina útsendingu þeirra nema undir ströngu eftirliti. Við skulum heyra í Rasmus Tantholdt fréttamanni TV2 sem staddur er í Katar og hvernig öryggisverðir brugðust við þegar hann ætlaði að fara í beina útsendingu við hringtorg á víðavangi fyrr í vikunni. Bjarni Rúnarsson tók saman. Í morgun féll aurskriða úr hlíðinni ofan við Grenivíkurveg, sunnan við Fagrabæ. Tveir bílar lentu í skriðunni og annar hreifst með niður fyrir veginn eins Ægir Jóhannsson lýsti í hádegisfréttum. Ægir var á leiðinni í vinnuna árla morguns þegar hann ók fram á skriðuna. Stórt sár er fyrir ofan veginn og mögulega hreyfing enn á vatnsósa hlíðinni. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Esther Hlíðar Jensen, skriðusérfræðing á Veðurstofunni. Herforingjastjórnin í Mjanmar gaf í dag hátt í sex þúsund föngum upp sakir, þar á meðal nokkrum útlendingum sem var vísað úr landi. Stjórnvöld í landinu hafa alþjóðasáttmála um mannréttindi að engu. Fjöldi fólks

Þjóðarleiðtogar og ráðherrar á Vesturlöndum eru sammála um að Rússar beri ábyrgð á sprengingunni í Póllandi, hvort sem eldflaugin var rússnesk eða úkraínsk. Úkraínumenn vilja taka þátt í vettvangsrannsókninni. Forsætisráðherra segir mikilvægt að efla varnir landsins gegn hvers kyns netárásum. Málið sé í forgangi hjá þjóðaröryggisráði en töluvert verk sé enn óunnið. Sálfræðingar flýja heilsugæsluna vegna skipulagsbreytinga sem gerðar voru fyrr á árinu í óþökk þeirra. Formaður Félags sálfræðinga í heilsugæslu segir þjónustuna verri fyrir vikið. Íslensk stjórnvöld leggja á loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna áherslu á, eins og hingað til, að hlýnun jarðar fari ekki yfir eina og hálfa gráðu. Matvælaráðherra segir að öllu skipti að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda, en lausnin sé margþætt og flókin. Bragi Valdimar Skúlason hlaut verðlaun Jónasar Hallgrímssonar á degi íslenskrar tungu. ------ Farið er að síga á seinni hluta Loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna í Egyptalandi. Henni lýkur á föstudag og tuttugu þúsund þátttakendur snúa þá heim á leið. Ætlun þeirra flestra er að vera nær því að tryggja markmið Parísarsamkomulagsins um að hlýnun jarðar verði ekki meiri en ein og hálf gráða frá því sem var við upphaf iðnbyltingar. Erfitt hefur reynst að ná samhljómi um hvernig. Í Glasgow í fyrra skrifuðu þátttakendur upp á yfirlýsingar um að dregið skyldi skarpt og verulega úr losun gróðurhúsalofttegunda. Nú óttast sumir að reynt sé að ná málamiðlun í skjóli þess að markmiðið um eina og hálfa gráðu sé ekki raunsætt. Mary Robinson, fyrrverandi forseti Írlands, viðraði slíkar áhyggjur við fjölmiðla nýlega, en sagði ekki hægt að sættast á slíkt. Samtök fátækari ríkja á fundinum hafa líka lýst því yfir að ekki megi þynna út markmiðin og standa verði við að draga úr losun um helming fyrir 2030. Samtöl um það sem kallað hefur verið töp og tjón í þessu samhengi snúast að nokkru um að ríkari löndin verði að hjálpa þeim fátækari með fjárframlögum að takast á við afleiðingar loftslagsbreytinga sem koma hvað harðast niður á þeim fátæku. Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra er í Egyptlandi fyrir hönd Íslands og ávarpaði samkomuna í gær. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Svandísi. Verðbólgan er komin yfir ellefu prósent í Bretlandi. Hún hefur ekki verið meiri í rúmlega fjóra áratugi. Efnahagsráðstafanir ríkisstjórnarinnar verða kynntar á morgun.Breska hagstofan ONS tilkynnti í morgun að verðbólgan í október hefði verið 11,1 prósent. Hún hefur ekki verið meiri frá árinu 1981, - í 41 ár. Ástæðan að þessu sinni er einkum aukinn

Þjóðarleiðtogar og ráðherrar á Vesturlöndum eru sammála um að Rússar beri ábyrgð á sprengingunni í Póllandi, hvort sem eldflaugin var rússnesk eða úkraínsk. Úkraínumenn vilja taka þátt í vettvangsrannsókninni. Forsætisráðherra segir mikilvægt að efla varnir landsins gegn hvers kyns netárásum. Málið sé í forgangi hjá þjóðaröryggisráði en töluvert verk sé enn óunnið. Sálfræðingar flýja heilsugæsluna vegna skipulagsbreytinga sem gerðar voru fyrr á árinu í óþökk þeirra. Formaður Félags sálfræðinga í heilsugæslu segir þjónustuna verri fyrir vikið. Íslensk stjórnvöld leggja á loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna áherslu á, eins og hingað til, að hlýnun jarðar fari ekki yfir eina og hálfa gráðu. Matvælaráðherra segir að öllu skipti að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda, en lausnin sé margþætt og flókin. Bragi Valdimar Skúlason hlaut verðlaun Jónasar Hallgrímssonar á degi íslenskrar tungu. ------ Farið er að síga á seinni hluta Loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna í Egyptalandi. Henni lýkur á föstudag og tuttugu þúsund þátttakendur snúa þá heim á leið. Ætlun þeirra flestra er að vera nær því að tryggja markmið Parísarsamkomulagsins um að hlýnun jarðar verði ekki meiri en ein og hálf gráða frá því sem var við upphaf iðnbyltingar. Erfitt hefur reynst að ná samhljómi um hvernig. Í Glasgow í fyrra skrifuðu þátttakendur upp á yfirlýsingar um að dregið skyldi skarpt og verulega úr losun gróðurhúsalofttegunda. Nú óttast sumir að reynt sé að ná málamiðlun í skjóli þess að markmiðið um eina og hálfa gráðu sé ekki raunsætt. Mary Robinson, fyrrverandi forseti Írlands, viðraði slíkar áhyggjur við fjölmiðla nýlega, en sagði ekki hægt að sættast á slíkt. Samtök fátækari ríkja á fundinum hafa líka lýst því yfir að ekki megi þynna út markmiðin og standa verði við að draga úr losun um helming fyrir 2030. Samtöl um það sem kallað hefur verið töp og tjón í þessu samhengi snúast að nokkru um að ríkari löndin verði að hjálpa þeim fátækari með fjárframlögum að takast á við afleiðingar loftslagsbreytinga sem koma hvað harðast niður á þeim fátæku. Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra er í Egyptlandi fyrir hönd Íslands og ávarpaði samkomuna í gær. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Svandísi. Verðbólgan er komin yfir ellefu prósent í Bretlandi. Hún hefur ekki verið meiri í rúmlega fjóra áratugi. Efnahagsráðstafanir ríkisstjórnarinnar verða kynntar á morgun.Breska hagstofan ONS tilkynnti í morgun að verðbólgan í október hefði verið 11,1 prósent. Hún hefur ekki verið meiri frá árinu 1981, - í 41 ár. Ástæðan að þessu sinni er einkum aukinn

Spegillinn 15.nóvember 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Kormákur Marðarson Íslandsbankaskýrslan staðfestir að margt hafi farið úrskeiðis í sölunni segir Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra og formaður Framsóknarflokksins. Umræður um skýrsluna hafa staðið yfir í allan dag á Alþingi. Rússar gerðu í dag einhverjar mestu loftárásir á Úkraínu frá því innrásin hófst. Sprengjur féllu á íbúðahverfi í höfuðborginni og rafveitur víða í landinu. Íslendingar hafa ekki sjálfstæða getu til að meta ógnir og varnarþörf, segir prófessor í stjórnmálafræði. Jarðarbúar eru orðnir átta milljarðar. Stöðugt dregur úr fæðingartíðninni en fólk lifir sífellt lengur en áður. Byggingakrani féll á þak Akraneshallarinnar í dag. Börn voru við íþróttaæfingar í húsinu en engan sakaði. Mikil úrkoma hefur verið á austanverðu landinu í dag. Úrkoman á Eskifirði mældist 93 millimetrar síðasta sólarhring og spáð er rigningu þar til morguns. EFTA-dómstóllinn tekur á næstunni afstöðu til þess hvort lánaskilmálar Landsbankans teljist löglegir. Niðurstaðan gæti haft fordæmi fyrir tugþúsundir lána. Lengri umfjöllun: Skýrsla Ríkisendurskoðunar um Íslandsbankasöluna var tilefni sérstakrar umræðu á Alþingi í dag. Þórunn Sveinbjarnardóttir formaður stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar Alþingis og þingmaður Samfylkingarinnar fór í upphafi yfir skýrsluna og Bjarni Benediktsson brást við í andsvari. Það heyrist í þeim og þingmönnunum Ásthildi Lóu Þórsdóttur, Sigmari Guðmundssyni, Kristrúnu Frostadóttur og Sigmundi Davíð Gunnlaugsyni. Bjarni Rúnarsson tók saman. Nærri níu mánuðir eru nú liðnir frá því að Rússar réðust inn í Úkraínu. Margir héldu að Rússar myndu fljótlega ná öllum völdum vegna hernaðarlegra yfirburða, en reyndin hefur orðið önnur. Mótspyrna Úkraínumanna hefur verið miklu öflugri en flestir gerðu ráð fyrir og í ljós hefur komið að rússneski herinn glímir við mikinn innri vanda, spillingu, agaleysi og úrsérgengin vopn. Kristján Sigurjónsson ræddi við Albert Jónsson fyrrverandi sendiherra í Moskvu og sérfræðing í öryggismálum. Áttundi milljarðasti jarðarbúinn kom að líkindum í heiminn í dag. Útlit er fyrir að það dragi úr fjölguninni á næstu áratugum. Eftir að sá tíundi milljarðasti fæðist einhvern tíma á níunda áratug aldarinnar má reikna með að jarðarbúum taki að fækka. Ásgeir Tómasson segir frá.

Spegillinn 15.nóvember 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Kormákur Marðarson Íslandsbankaskýrslan staðfestir að margt hafi farið úrskeiðis í sölunni segir Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra og formaður Framsóknarflokksins. Umræður um skýrsluna hafa staðið yfir í allan dag á Alþingi. Rússar gerðu í dag einhverjar mestu loftárásir á Úkraínu frá því innrásin hófst. Sprengjur féllu á íbúðahverfi í höfuðborginni og rafveitur víða í landinu. Íslendingar hafa ekki sjálfstæða getu til að meta ógnir og varnarþörf, segir prófessor í stjórnmálafræði. Jarðarbúar eru orðnir átta milljarðar. Stöðugt dregur úr fæðingartíðninni en fólk lifir sífellt lengur en áður. Byggingakrani féll á þak Akraneshallarinnar í dag. Börn voru við íþróttaæfingar í húsinu en engan sakaði. Mikil úrkoma hefur verið á austanverðu landinu í dag. Úrkoman á Eskifirði mældist 93 millimetrar síðasta sólarhring og spáð er rigningu þar til morguns. EFTA-dómstóllinn tekur á næstunni afstöðu til þess hvort lánaskilmálar Landsbankans teljist löglegir. Niðurstaðan gæti haft fordæmi fyrir tugþúsundir lána. Lengri umfjöllun: Skýrsla Ríkisendurskoðunar um Íslandsbankasöluna var tilefni sérstakrar umræðu á Alþingi í dag. Þórunn Sveinbjarnardóttir formaður stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar Alþingis og þingmaður Samfylkingarinnar fór í upphafi yfir skýrsluna og Bjarni Benediktsson brást við í andsvari. Það heyrist í þeim og þingmönnunum Ásthildi Lóu Þórsdóttur, Sigmari Guðmundssyni, Kristrúnu Frostadóttur og Sigmundi Davíð Gunnlaugsyni. Bjarni Rúnarsson tók saman. Nærri níu mánuðir eru nú liðnir frá því að Rússar réðust inn í Úkraínu. Margir héldu að Rússar myndu fljótlega ná öllum völdum vegna hernaðarlegra yfirburða, en reyndin hefur orðið önnur. Mótspyrna Úkraínumanna hefur verið miklu öflugri en flestir gerðu ráð fyrir og í ljós hefur komið að rússneski herinn glímir við mikinn innri vanda, spillingu, agaleysi og úrsérgengin vopn. Kristján Sigurjónsson ræddi við Albert Jónsson fyrrverandi sendiherra í Moskvu og sérfræðing í öryggismálum. Áttundi milljarðasti jarðarbúinn kom að líkindum í heiminn í dag. Útlit er fyrir að það dragi úr fjölguninni á næstu áratugum. Eftir að sá tíundi milljarðasti fæðist einhvern tíma á níunda áratug aldarinnar má reikna með að jarðarbúum taki að fækka. Ásgeir Tómasson segir frá.

Spegillinn: 14. nóvember 2022. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir. Stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd sat enn á fundi þar sem skýrsla Ríkisendurskoðandi kynnti skýrslu sína um sölu á hlut ríkisins í Íslandsbanka er kynnt. Kristján Sigurjónsson beið nefndarmanna en fundi var ekki lokið. Bjarna Benediktssyni, fjármálaráðherra finnst að salan á hlut ríkisins í Íslandsbanka hafi tekist vel þó að hún sé ekki hafin yfir gagnrýni. Höskuldur Kári Schram talaði við hann. Þingmenn stjórnarandstöðunnar töluðu um klúður, gáleysi og áfellisdóm við upphaf þingfundar í dag þegar rætt var um skýrslu Ríkisendurskoðunar um söluna. Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra telur þörf á að bregðast við athugasemdum Ríkisendurskoðunar, heyrist í Katrínu og Kristrúnu Frostadóttur úr pontu á Alþingi. Fjölmennustu stéttarfélög landsins hafa vísað kjaradeilum sínum við Samtök atvinnulífsins til Ríkissáttasemjara. Ragnar Ingólfsson formaður VR segir engan vilja hjá SA til að semja. Halldóri Benjamín Þorbergssyni, framkvæmdastjóra SA þykir þráðurinn óvenju stuttur. Sunna Karen Sigurþórsdóttir talaði við þá. Sjaríalög verða innleidd að fullu í Afganistan á næstunni. Talibanar hafa hert tökin sífellt frá því í fyrrasumar þegar Bandaríkjaher hvarf frá landinu. Róbert Jóhannsson sagði frá. Á Norðurlandi ríkir sannkölluð hitabylgja á íslenskan mælikvarða í nóvember og ekkert nema hlýindi í kortunum næstu daga. Starfsmenn Hlíðarfjalls á Akureyri bíða eftir meiri snjó svo hægt sé að opna brekkurnar. Amanda Guðrún Bjarnadóttir ræddi við Magnús Arturo Batista starfsmann í Hlíðarfjalli. ---------------- Ríkisendurskoðun segir að Íslandsbankasalan í mars hafi verið hagfelld stjórnvöldum en ekki endilega jafn hagkvæm og hún hefði getað orðið. Hún gagnrýnir margt af því sem Bankasýsla ríkisins gerði í aðdraganda og úrvinnslu útboðsins. Brynjólfur Þór Guðmundsson tók saman. Leiðtogar Kína og Bandaríkjanna hittust í dag á löngum fundi á Bali í Indónesíu í því augnamiði að draga úr þeirri spennu sem hefur farið sívaxandi milli þjóðanna að undanförnu, ekki síst vegna eyríkisins Taívans. Ásgeir Tómason sagði frá. Ný skýrsla fjölmiðlanefndar um upplifun og upplýsingalæsi barna á samfélagsmiðlum gefur til kynna að útilokun og einelti sé talsvert á meðal ungmenna á samfélagsmiðlum. Bjarni Rúnarsson ræddi við Skúla Braga Geirdal, verkefnastjóra Fjölmiðlanefndar um niðurstöður skýrslunnar.

Spegillinn: 14. nóvember 2022. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir. Stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd sat enn á fundi þar sem skýrsla Ríkisendurskoðandi kynnti skýrslu sína um sölu á hlut ríkisins í Íslandsbanka er kynnt. Kristján Sigurjónsson beið nefndarmanna en fundi var ekki lokið. Bjarna Benediktssyni, fjármálaráðherra finnst að salan á hlut ríkisins í Íslandsbanka hafi tekist vel þó að hún sé ekki hafin yfir gagnrýni. Höskuldur Kári Schram talaði við hann. Þingmenn stjórnarandstöðunnar töluðu um klúður, gáleysi og áfellisdóm við upphaf þingfundar í dag þegar rætt var um skýrslu Ríkisendurskoðunar um söluna. Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra telur þörf á að bregðast við athugasemdum Ríkisendurskoðunar, heyrist í Katrínu og Kristrúnu Frostadóttur úr pontu á Alþingi. Fjölmennustu stéttarfélög landsins hafa vísað kjaradeilum sínum við Samtök atvinnulífsins til Ríkissáttasemjara. Ragnar Ingólfsson formaður VR segir engan vilja hjá SA til að semja. Halldóri Benjamín Þorbergssyni, framkvæmdastjóra SA þykir þráðurinn óvenju stuttur. Sunna Karen Sigurþórsdóttir talaði við þá. Sjaríalög verða innleidd að fullu í Afganistan á næstunni. Talibanar hafa hert tökin sífellt frá því í fyrrasumar þegar Bandaríkjaher hvarf frá landinu. Róbert Jóhannsson sagði frá. Á Norðurlandi ríkir sannkölluð hitabylgja á íslenskan mælikvarða í nóvember og ekkert nema hlýindi í kortunum næstu daga. Starfsmenn Hlíðarfjalls á Akureyri bíða eftir meiri snjó svo hægt sé að opna brekkurnar. Amanda Guðrún Bjarnadóttir ræddi við Magnús Arturo Batista starfsmann í Hlíðarfjalli. ---------------- Ríkisendurskoðun segir að Íslandsbankasalan í mars hafi verið hagfelld stjórnvöldum en ekki endilega jafn hagkvæm og hún hefði getað orðið. Hún gagnrýnir margt af því sem Bankasýsla ríkisins gerði í aðdraganda og úrvinnslu útboðsins. Brynjólfur Þór Guðmundsson tók saman. Leiðtogar Kína og Bandaríkjanna hittust í dag á löngum fundi á Bali í Indónesíu í því augnamiði að draga úr þeirri spennu sem hefur farið sívaxandi milli þjóðanna að undanförnu, ekki síst vegna eyríkisins Taívans. Ásgeir Tómason sagði frá. Ný skýrsla fjölmiðlanefndar um upplifun og upplýsingalæsi barna á samfélagsmiðlum gefur til kynna að útilokun og einelti sé talsvert á meðal ungmenna á samfélagsmiðlum. Bjarni Rúnarsson ræddi við Skúla Braga Geirdal, verkefnastjóra Fjölmiðlanefndar um niðurstöður skýrslunnar.

Spegillinn 11.11. 2022 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Útsendingarstjórn: Valgerður Þorsteinsdóttir Verðbólguhorfur hafa versnað að dómi Hagstofu Íslands sem telur þó að verðbólgan hafi náð hámarki í sumar. Ferðaþjónustan er nærri því að hafa náð fyrri styrk og útlit fyrir að hækkunum linni á fasteignamarkaði. Hagvöxturinn verður að líkindum rúmlega sex próent í ár og tæp tvö prósent á því næsta. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi horfurnar í efnahagsmálum við Marinó Melsted, deildarstjóra rannsóknar- og spádeildar Hagstofunnar, sem sagði áhrif kórónuveirufaraldursins fjara að mestu leyti út á þessu ári. Úkraínskar hersveitir héldu í dag inn í borgina Kherson í samnefndu héraði í suðurhluta landsins. Úkraínski fáninn var dreginn að húni í miðborginni. Rússar segjast hafa flutt allt herlið sitt austur fyrir ána Dnépr. Brynjólfur Þór Guðmundsson sagði frá. Bæjarráð Akureyrarbæjar leggur til að vinabæjarsamstarfi við Múrmansk í Rússlandi verði slitið, ásamt aðild að samtökunum Northern Forum. Ástæðan er innrás Rússa í Úkraínu. Amanda Guðrún Bjarnadóttir tók saman og ræddi við Heimi Örn Árnason, bæjarráðsmann. Svíar ná ekki markmiðum sínum í loftslagsmálum fram til 2030, að sögn fjármálaráðherra landsins. Fjöldi þingmanna, meðal annars þingmenn sem verja stjórnina falli, virðist ekki telja að mikið liggi við. Kári Gylfason fréttaritari í Gautaborg fjallaði um málið. Hætt er við að dragi úr hvata til byggingar húsnæðis verði drög að nýju frumvarpi að lögum sem heimilar sveitarfélögum að krefjast þess að fjórðungur þess sem byggt er í formi íbúðarhúsnæði, verði á hagstæðu verði. Þetta segir Sigurður Hannesson, framkvæmdastjóri Samtaka iðnaðarins í viðtali við Kristínu Sigurðardóttur. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra segist ekki hafa komist á loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna, COP-27, vegna fundar Evrópuráðsins í síðustu viku. Athygli hefur vakið að loftslagsráðherra komst ekki heldur, - vegna fótbrots. Ráðstefnan stendur í tvær vikur og fer matvælaráðherra á ráðstefnuna fyrir hönd ríkisstjórnarinnar í seinni viku hennar. Þórdís Arnljótsdóttir ræddi við Katrínu. Halldór Gunnar Ólafsson, oddviti sveitarfélagsins Skagastrandar, segir það hafa afhjúpað alvarlega veikleika öryggisinnviða sveitarfélagsins þegar það varð sambandslaust við umheiminn í sex klukkustundir við að ljósleiðari fór í sundur í vegaframkvæmdum í Refasveit. Hann kveðst feginn því að enginn slasaðist meðan ástandið varði. Finna þurfi tæknilegar lausnir til að koma í veg fyrir að svona lagað komi upp aftur. Rúmleg

Spegillinn 11.11. 2022 Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Útsendingarstjórn: Valgerður Þorsteinsdóttir Verðbólguhorfur hafa versnað að dómi Hagstofu Íslands sem telur þó að verðbólgan hafi náð hámarki í sumar. Ferðaþjónustan er nærri því að hafa náð fyrri styrk og útlit fyrir að hækkunum linni á fasteignamarkaði. Hagvöxturinn verður að líkindum rúmlega sex próent í ár og tæp tvö prósent á því næsta. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi horfurnar í efnahagsmálum við Marinó Melsted, deildarstjóra rannsóknar- og spádeildar Hagstofunnar, sem sagði áhrif kórónuveirufaraldursins fjara að mestu leyti út á þessu ári. Úkraínskar hersveitir héldu í dag inn í borgina Kherson í samnefndu héraði í suðurhluta landsins. Úkraínski fáninn var dreginn að húni í miðborginni. Rússar segjast hafa flutt allt herlið sitt austur fyrir ána Dnépr. Brynjólfur Þór Guðmundsson sagði frá. Bæjarráð Akureyrarbæjar leggur til að vinabæjarsamstarfi við Múrmansk í Rússlandi verði slitið, ásamt aðild að samtökunum Northern Forum. Ástæðan er innrás Rússa í Úkraínu. Amanda Guðrún Bjarnadóttir tók saman og ræddi við Heimi Örn Árnason, bæjarráðsmann. Svíar ná ekki markmiðum sínum í loftslagsmálum fram til 2030, að sögn fjármálaráðherra landsins. Fjöldi þingmanna, meðal annars þingmenn sem verja stjórnina falli, virðist ekki telja að mikið liggi við. Kári Gylfason fréttaritari í Gautaborg fjallaði um málið. Hætt er við að dragi úr hvata til byggingar húsnæðis verði drög að nýju frumvarpi að lögum sem heimilar sveitarfélögum að krefjast þess að fjórðungur þess sem byggt er í formi íbúðarhúsnæði, verði á hagstæðu verði. Þetta segir Sigurður Hannesson, framkvæmdastjóri Samtaka iðnaðarins í viðtali við Kristínu Sigurðardóttur. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra segist ekki hafa komist á loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna, COP-27, vegna fundar Evrópuráðsins í síðustu viku. Athygli hefur vakið að loftslagsráðherra komst ekki heldur, - vegna fótbrots. Ráðstefnan stendur í tvær vikur og fer matvælaráðherra á ráðstefnuna fyrir hönd ríkisstjórnarinnar í seinni viku hennar. Þórdís Arnljótsdóttir ræddi við Katrínu. Halldór Gunnar Ólafsson, oddviti sveitarfélagsins Skagastrandar, segir það hafa afhjúpað alvarlega veikleika öryggisinnviða sveitarfélagsins þegar það varð sambandslaust við umheiminn í sex klukkustundir við að ljósleiðari fór í sundur í vegaframkvæmdum í Refasveit. Hann kveðst feginn því að enginn slasaðist meðan ástandið varði. Finna þurfi tæknilegar lausnir til að koma í veg fyrir að svona lagað komi upp aftur. Rúmleg

Spegillinn. 10. nóvember 2022. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Gæsluvarðhald hefur verið framlengt um tvær vikur yfir tveimur mönnum sem grunaður eru um að skipuleggja hryðjuverk. Þeir voru handteknir í september. Lengra gæsluvarðhald vekur furðu Sveins Andra Sveinssonar verjanda annars mannanna. Oddur Þórðarson talaði við hann. Desemberuppbót til örorku- og endurhæfingarlífeyrisþega lækkar um helming milli ára samkvæmt fjáraukalögum en formaður fjárlaganefndar vill að það verði endurskoðað. Höskuldur Kári Schram tók saman og heyrist í Kristrúnu Frostadóttur (S), Ingu Sæland (F) og Bjarkeyju Olsen Gunnarsdóttur (V) Margfrestuð skýrsla ríkisendurskoðunar um sölu á Íslandsbanka verður birt á mánudag Guðmundur Kristjánsson, forstjóri Brims, segir að stór hluti þjóðarinnar viti ekki og skilji ekki út á hvað sjávarútvegur gengur. Taka verði heiðarlegra samtal við þjóðina. Stúdentaráð telur að skrásetningargjöld við Háskóla Íslands séu innheimt á fölskum forsendum, þau standi ekki aðeins undir skráningu heldur líka kennslu. Alexander Kristjánsson talaði við Rebekku Karlsdóttur formann stúdentaráðs. Hagsmunavörðum, eða lobbíistum, á vegum gas- og olíufyrirtækja hefur fjölgað um fjórðung á COP-ráðstefnunni síðan á síðasta ári. Um 600 slíkir eru skráðir á viðburði COP27-ráðstefnunnar, sem haldin er í Egyptalandi. Pétur Magnússon tók saman. Skyndibitakeðjan KFC hefur beðist afsökunar eftir að þýskir viðskiptavinir hennar voru hvattir til að minnast atlögu sérsveitarmanna og óbreyttra borgara að gyðingum í Þýskalandi og Austurríki fyrir rúmum áttatíu árum. Markús Þórhallsson sagði frá. Lengri umfjallanir. Ákvörðun Rússa um að flytja herlið sitt frá borginni Kherson í Úkraínu er tekið með tortryggni. Ásgeir Tómasson tók saman. Kennarar ættu að geta sérhæft sig í geðrækt alveg eins og í stærðfræði eða íþróttum segir Sigrún Daníelsdóttir verkefnisstjóri í mennta- og barnamálaráðuneytinu. verið er að undirbúa að geðrækt verið sjálfstæð kennslugrein. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hana. DNA sýnataka í nautgriparækt er bylting í ræktunarstarfi bænda. Framfarirnar jafnast á við að fá framdrif undir dráttarvélar segir búfjárræktarráðunautur. Bjarni Rúnarsson tók saman og ræddi við Guðmund Jóhannesson, ráðunaut og ábyrgðarmann í nautgriparækt hjá Ráðgjafarmiðstöð landbúnaðarins.

Spegillinn. 10. nóvember 2022. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Gæsluvarðhald hefur verið framlengt um tvær vikur yfir tveimur mönnum sem grunaður eru um að skipuleggja hryðjuverk. Þeir voru handteknir í september. Lengra gæsluvarðhald vekur furðu Sveins Andra Sveinssonar verjanda annars mannanna. Oddur Þórðarson talaði við hann. Desemberuppbót til örorku- og endurhæfingarlífeyrisþega lækkar um helming milli ára samkvæmt fjáraukalögum en formaður fjárlaganefndar vill að það verði endurskoðað. Höskuldur Kári Schram tók saman og heyrist í Kristrúnu Frostadóttur (S), Ingu Sæland (F) og Bjarkeyju Olsen Gunnarsdóttur (V) Margfrestuð skýrsla ríkisendurskoðunar um sölu á Íslandsbanka verður birt á mánudag Guðmundur Kristjánsson, forstjóri Brims, segir að stór hluti þjóðarinnar viti ekki og skilji ekki út á hvað sjávarútvegur gengur. Taka verði heiðarlegra samtal við þjóðina. Stúdentaráð telur að skrásetningargjöld við Háskóla Íslands séu innheimt á fölskum forsendum, þau standi ekki aðeins undir skráningu heldur líka kennslu. Alexander Kristjánsson talaði við Rebekku Karlsdóttur formann stúdentaráðs. Hagsmunavörðum, eða lobbíistum, á vegum gas- og olíufyrirtækja hefur fjölgað um fjórðung á COP-ráðstefnunni síðan á síðasta ári. Um 600 slíkir eru skráðir á viðburði COP27-ráðstefnunnar, sem haldin er í Egyptalandi. Pétur Magnússon tók saman. Skyndibitakeðjan KFC hefur beðist afsökunar eftir að þýskir viðskiptavinir hennar voru hvattir til að minnast atlögu sérsveitarmanna og óbreyttra borgara að gyðingum í Þýskalandi og Austurríki fyrir rúmum áttatíu árum. Markús Þórhallsson sagði frá. Lengri umfjallanir. Ákvörðun Rússa um að flytja herlið sitt frá borginni Kherson í Úkraínu er tekið með tortryggni. Ásgeir Tómasson tók saman. Kennarar ættu að geta sérhæft sig í geðrækt alveg eins og í stærðfræði eða íþróttum segir Sigrún Daníelsdóttir verkefnisstjóri í mennta- og barnamálaráðuneytinu. verið er að undirbúa að geðrækt verið sjálfstæð kennslugrein. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hana. DNA sýnataka í nautgriparækt er bylting í ræktunarstarfi bænda. Framfarirnar jafnast á við að fá framdrif undir dráttarvélar segir búfjárræktarráðunautur. Bjarni Rúnarsson tók saman og ræddi við Guðmund Jóhannesson, ráðunaut og ábyrgðarmann í nautgriparækt hjá Ráðgjafarmiðstöð landbúnaðarins.

Rússar segjast ætla að hörfa frá Kherson héraði í Úkraínu. Ráðamenn þar taka þeim fyrirætlunum með fyrirvara. Úrslita er enn beðið í fimm ríkjum í Bandaríkjunum eftir kosningarnar í gær. Rauðu holskeflunni sem Repúblikanar spáðu hefur verið líkt við bleika skvettu. Auka þarf fjárframlög til geðheilbrigðismála til að stytta biðtíma eftir þjónustu og taka á viðvarandi manneklu. Þingmenn lýstu áhyggjum af stöðu mála á Alþingi í dag. Leiðtogi stjórnarandstöðunnar í Belarús segir leiðina í átt að lýðræði markast af þjáningu og tárum. Erfitt sé að vera bjartsýnn þegar vinir manns eigi yfir höfði sér dauðadóm fyrir andóf. Tæpum eitthundrað þrjátíu og tvö þúsund tonnum af loðnu er úthlutað til íslenskra fiskiskipa á komandi vertíð. Tuttugu og eitt skip er skráð með loðnukvóta. ----- Rauða bylgjan eða jafnvel holskeflan sem Repúblikanar í Bandaríkjunum spáðu að myndi rísa í kosningunum í gær minnti frekar á bleika skvettu, svo vitnað sé í fyrirsögn á vef Time fréttatímaritsins. Reyndar bendir fátt til annars en að þeir tryggi sér meirihluta í fulltrúadeild þingsins en tvísýnt er um úrslit í öldungadeildinni. Undir kvöld höfðu Demókratar tryggt sér 48 þingsæti og Repúblikanar 47. Búist er við að úrslit í Nevada verði ekki kynnt fyrr en að nokkrum dögum liðnum vegna tímans sem það tekur að telja utankjörfundaratkvæði. Þá stefnir allt í bráðabana í Georgíu milli Raphaels Warnocks, þingmanns Demókrata, og Repúblikanans Herschels Walkers, sem bauð sig fram á móti honum. Þar þarf frambjóðandi að fá 50 prósent atkvæða til að ná kjöri. Bráðabaninn fer að líkindum fram fljótlega eftir mánaðamót. Ásgeir Tómasson tók saman atburði næturinnar og dagsins. Þingkosningarnar í Bandaríkjunum voru æsispennandi og margt sem kom nokkuð á óvart. Ekki er von á endanlegri niðurstöðu strax, en úrslit í öldungadeildinni eru svo gott sem ráðin, en þó getur ennþá ýmislegt gerst. En ef svo fer sem horfir þá verður sætum í öldunadeildinni skipt jafnt, aftur, og þá myndi Kamala Harris varaforseti hafa oddaatkvæði. Þessar kosningar eru merkilegar fyrir margra hluta sakir.Bjarni Rúnarsson ræddi við Silju Báru Ómarsdóttur prófessor í stjórnmálafræði og Hafstein Einarsson dósent við Stjórnmálafræðifræðideild Háskóla Íslands. Umsjónarmaður: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir.

Rússar segjast ætla að hörfa frá Kherson héraði í Úkraínu. Ráðamenn þar taka þeim fyrirætlunum með fyrirvara. Úrslita er enn beðið í fimm ríkjum í Bandaríkjunum eftir kosningarnar í gær. Rauðu holskeflunni sem Repúblikanar spáðu hefur verið líkt við bleika skvettu. Auka þarf fjárframlög til geðheilbrigðismála til að stytta biðtíma eftir þjónustu og taka á viðvarandi manneklu. Þingmenn lýstu áhyggjum af stöðu mála á Alþingi í dag. Leiðtogi stjórnarandstöðunnar í Belarús segir leiðina í átt að lýðræði markast af þjáningu og tárum. Erfitt sé að vera bjartsýnn þegar vinir manns eigi yfir höfði sér dauðadóm fyrir andóf. Tæpum eitthundrað þrjátíu og tvö þúsund tonnum af loðnu er úthlutað til íslenskra fiskiskipa á komandi vertíð. Tuttugu og eitt skip er skráð með loðnukvóta. ----- Rauða bylgjan eða jafnvel holskeflan sem Repúblikanar í Bandaríkjunum spáðu að myndi rísa í kosningunum í gær minnti frekar á bleika skvettu, svo vitnað sé í fyrirsögn á vef Time fréttatímaritsins. Reyndar bendir fátt til annars en að þeir tryggi sér meirihluta í fulltrúadeild þingsins en tvísýnt er um úrslit í öldungadeildinni. Undir kvöld höfðu Demókratar tryggt sér 48 þingsæti og Repúblikanar 47. Búist er við að úrslit í Nevada verði ekki kynnt fyrr en að nokkrum dögum liðnum vegna tímans sem það tekur að telja utankjörfundaratkvæði. Þá stefnir allt í bráðabana í Georgíu milli Raphaels Warnocks, þingmanns Demókrata, og Repúblikanans Herschels Walkers, sem bauð sig fram á móti honum. Þar þarf frambjóðandi að fá 50 prósent atkvæða til að ná kjöri. Bráðabaninn fer að líkindum fram fljótlega eftir mánaðamót. Ásgeir Tómasson tók saman atburði næturinnar og dagsins. Þingkosningarnar í Bandaríkjunum voru æsispennandi og margt sem kom nokkuð á óvart. Ekki er von á endanlegri niðurstöðu strax, en úrslit í öldungadeildinni eru svo gott sem ráðin, en þó getur ennþá ýmislegt gerst. En ef svo fer sem horfir þá verður sætum í öldunadeildinni skipt jafnt, aftur, og þá myndi Kamala Harris varaforseti hafa oddaatkvæði. Þessar kosningar eru merkilegar fyrir margra hluta sakir.Bjarni Rúnarsson ræddi við Silju Báru Ómarsdóttur prófessor í stjórnmálafræði og Hafstein Einarsson dósent við Stjórnmálafræðifræðideild Háskóla Íslands. Umsjónarmaður: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir.

Spegillinn 8. nóvember 2022 Þingkosningar í Bandaríkjunum standa nú yfir. Repúblikönum er spáð góðu gengi í kosningum til fulltrúadeildar en spennan er mikil í kosningum til öldungadeildar. Óvíst er hvort fatlaður maður sem vísað var úr landi í síðustu viku kemur aftur til landsins til að gefa skýrslu. Lögmaður hans fór fram á það í dag að hann verði kallaður fyrir héraðsdóm. Erfitt er að nálgast málefni flóttafólks af yfirvegun, segir lektor í lögfræði við Háskóla Íslands. Fólk má auðvitað sýna tilfinningar, en gera verði þá kröfu að talað sé út frá staðreyndum og bestu þekkingu. Ekkert bendir til þess að efnahagsástandið í löndunum í kringum okkur hafi áhrif á jólaverslunina hér á landi. Hún er ekki hafin en viðbúið að hún fari í gang tuttugasta og fimmta nóvember, en þá er svokallaður svartur föstudagur. Er Ísland að drukkna í flóttafólki? Þetta var yfirskrift hádegisfundar sem Alþjóðamálstofnun Háskóla Íslands og fleiri boðuðu til í í dag. Kári Hólmar Ragnarsson lektor við lagadeild Háskóla Íslands fór þar yfir ýmis atriði í innlendu og alþjóðlegu regluverki í málefnum flóttafólks, málaflokki sem vekur tíðum upp heitar og tilfinningaríkar umræður. Spegillinn ræddi við Kára Hólmar eftir fundinn í dag. Margir kaupa föt langt umfram þarfir, og fjöldaframleiðsla á fatnaði er stórt umhverfisvandamál. Fyrir skemmstu tók Rauði Krossinn föt frá kínverska fataframleiðandanum SHEIN úr umferð vegna mögulegra eiturefna í fötunum. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir fréttamaður ræddi við Magneu Einarsdóttur fatahönnuð um fjöldaframleiðslu á fatnaði. Þær skoðuðu kápu sem kostar í vefverslun 35 evrur, eða um fimm þúsund íslenskar krónur. Hvernig er kápa sem þessi framleidd? Stjórnvöld á Ítalíu meina nokkur hundruð hælisleitendum að stíga í land úr björgunarskipum sem komu til hafnar í Sikiley um síðustu helgi. Þriðja skipið bættist við í dag og nokkur eru á leið til eyjarinnar. Umsjón: Bjarni Rúnarsson Tæknimaður: Kormákur Marðarson Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir

Spegillinn 8. nóvember 2022 Þingkosningar í Bandaríkjunum standa nú yfir. Repúblikönum er spáð góðu gengi í kosningum til fulltrúadeildar en spennan er mikil í kosningum til öldungadeildar. Óvíst er hvort fatlaður maður sem vísað var úr landi í síðustu viku kemur aftur til landsins til að gefa skýrslu. Lögmaður hans fór fram á það í dag að hann verði kallaður fyrir héraðsdóm. Erfitt er að nálgast málefni flóttafólks af yfirvegun, segir lektor í lögfræði við Háskóla Íslands. Fólk má auðvitað sýna tilfinningar, en gera verði þá kröfu að talað sé út frá staðreyndum og bestu þekkingu. Ekkert bendir til þess að efnahagsástandið í löndunum í kringum okkur hafi áhrif á jólaverslunina hér á landi. Hún er ekki hafin en viðbúið að hún fari í gang tuttugasta og fimmta nóvember, en þá er svokallaður svartur föstudagur. Er Ísland að drukkna í flóttafólki? Þetta var yfirskrift hádegisfundar sem Alþjóðamálstofnun Háskóla Íslands og fleiri boðuðu til í í dag. Kári Hólmar Ragnarsson lektor við lagadeild Háskóla Íslands fór þar yfir ýmis atriði í innlendu og alþjóðlegu regluverki í málefnum flóttafólks, málaflokki sem vekur tíðum upp heitar og tilfinningaríkar umræður. Spegillinn ræddi við Kára Hólmar eftir fundinn í dag. Margir kaupa föt langt umfram þarfir, og fjöldaframleiðsla á fatnaði er stórt umhverfisvandamál. Fyrir skemmstu tók Rauði Krossinn föt frá kínverska fataframleiðandanum SHEIN úr umferð vegna mögulegra eiturefna í fötunum. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir fréttamaður ræddi við Magneu Einarsdóttur fatahönnuð um fjöldaframleiðslu á fatnaði. Þær skoðuðu kápu sem kostar í vefverslun 35 evrur, eða um fimm þúsund íslenskar krónur. Hvernig er kápa sem þessi framleidd? Stjórnvöld á Ítalíu meina nokkur hundruð hælisleitendum að stíga í land úr björgunarskipum sem komu til hafnar í Sikiley um síðustu helgi. Þriðja skipið bættist við í dag og nokkur eru á leið til eyjarinnar. Umsjón: Bjarni Rúnarsson Tæknimaður: Kormákur Marðarson Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir

Spegillinn 7.nóvember 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Mark Eldred Þingmaður Viðreisnar segir vafa á því hvort lífeyrissjóðir hafi heimild eða umboð til að semja um að taka á sig skuldir Íbúðalánasjóðs. Fráleitt sé að tala um samningaviðræður við Lífeyreyrissjóði um afleita stöðu ÍL-sjóðs ef þær eigi að fara fram undir hótunum um lagasetningu frá ríkisstjórninni. Viðbúið er að fasteignagjöld hækki mikið um áramótin. Mörg sveitarfélög virðast ekki ætla að bregðast við hækkun fasteignamats með því að lækka álagsprósentu. Óbreytt prósenta á að skila Reykjavíkurborg yfir þremur milljörðum króna í auknar skatttekjur. Bandarísku þingkosningarnar á morgun gætu haft mikla þýðingu fyrir Donald Trump. Hann daðrar mjög við forsetaframboð eftir tvö ár en liggur enn undir feldi. Taka þarf á nauðung og þvingun í regluverki í málefnum aldraðra að mati dósents við Háskóla Íslands. Fimm prósent íbúa hjúkrunarheimila er í fjötrum daglega. Lengri umfjöllun: Það má segja að spjót hafi staðið á Guðmundi Inga Guðbrandssyni félags- og vinnumálaráðherra Vinstri grænna í óundirbúnum fyrirspurnum á Alþingi í dag. Fyrst krafði Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir í Viðreisn hann svara um afstöðu sína til slæmrar stöðu Íbúðalánasjóðs - eða ÍL sjóðs - eins og við heyrðum í fréttahluta Spegilsins og síðan spurði Andrés Ingi Jónsson Pírötum Guðmund Inga út í umdeilda brottvísun hælisleitenda í fyrri viku og einkum fatlaðs manns í þeim hópi. Áhyggjur af efnahagsmálum, verðhækkunum og auknu ofbeldi setja svip sinn á þingkosningar í Bandaríkjunum á morgun. Skoðanakannanir hafa sýnt að dagurinn verður Demókrötum erfiður. Ásgeir Tómasson segir frá. Í síðustu viku var kosið til þings í Ísrael í fimmta sinn á fjórum árum og allt stefnir í að Benjamín Netanyahu verði forsætisráðherra á ný eftir rúmlega árs setu í stjórnarandstöðu. Dahlia Scheindlin, stjórnmálaskýrandi hefur fjallað um og rannsakað ísraelsk stjórnmál í rúmlega tuttugu ár. Björn Malmquist ræddi við Scheindlin um niðurstöður kosninganna og stjórnina sem er í burðarliðnum og talið er að gæti orðið sú hægrisinnaðasta nokkru sinni í Ísrael.

Spegillinn 7.nóvember 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Mark Eldred Þingmaður Viðreisnar segir vafa á því hvort lífeyrissjóðir hafi heimild eða umboð til að semja um að taka á sig skuldir Íbúðalánasjóðs. Fráleitt sé að tala um samningaviðræður við Lífeyreyrissjóði um afleita stöðu ÍL-sjóðs ef þær eigi að fara fram undir hótunum um lagasetningu frá ríkisstjórninni. Viðbúið er að fasteignagjöld hækki mikið um áramótin. Mörg sveitarfélög virðast ekki ætla að bregðast við hækkun fasteignamats með því að lækka álagsprósentu. Óbreytt prósenta á að skila Reykjavíkurborg yfir þremur milljörðum króna í auknar skatttekjur. Bandarísku þingkosningarnar á morgun gætu haft mikla þýðingu fyrir Donald Trump. Hann daðrar mjög við forsetaframboð eftir tvö ár en liggur enn undir feldi. Taka þarf á nauðung og þvingun í regluverki í málefnum aldraðra að mati dósents við Háskóla Íslands. Fimm prósent íbúa hjúkrunarheimila er í fjötrum daglega. Lengri umfjöllun: Það má segja að spjót hafi staðið á Guðmundi Inga Guðbrandssyni félags- og vinnumálaráðherra Vinstri grænna í óundirbúnum fyrirspurnum á Alþingi í dag. Fyrst krafði Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir í Viðreisn hann svara um afstöðu sína til slæmrar stöðu Íbúðalánasjóðs - eða ÍL sjóðs - eins og við heyrðum í fréttahluta Spegilsins og síðan spurði Andrés Ingi Jónsson Pírötum Guðmund Inga út í umdeilda brottvísun hælisleitenda í fyrri viku og einkum fatlaðs manns í þeim hópi. Áhyggjur af efnahagsmálum, verðhækkunum og auknu ofbeldi setja svip sinn á þingkosningar í Bandaríkjunum á morgun. Skoðanakannanir hafa sýnt að dagurinn verður Demókrötum erfiður. Ásgeir Tómasson segir frá. Í síðustu viku var kosið til þings í Ísrael í fimmta sinn á fjórum árum og allt stefnir í að Benjamín Netanyahu verði forsætisráðherra á ný eftir rúmlega árs setu í stjórnarandstöðu. Dahlia Scheindlin, stjórnmálaskýrandi hefur fjallað um og rannsakað ísraelsk stjórnmál í rúmlega tuttugu ár. Björn Malmquist ræddi við Scheindlin um niðurstöður kosninganna og stjórnina sem er í burðarliðnum og talið er að gæti orðið sú hægrisinnaðasta nokkru sinni í Ísrael.

Spegillinn 4. nóvember 2022 Hælisleitandi sem vísað var úr landi til Grikklands segir ekkert nema götuna bíða sín þar; hann hafi verið beittur harðræði. Dómsmálaráðherra segir brottvísun óyndisúrræði en almenningur hafi ekki endilega allar upplýsingar um þessi mál. Sólveig Klara Ragnarsdóttir talaði við Mohammedfs Alkurd og Sunna Karen Sigurþórsdóttir ræddi við Jón Gunnarsson. Bjarni Benediktsson, formaður Sjálfstæðisflokksins lagði áherslu á stöðugleika í setningarræðu sinni á landsfundi flokksins síðdegis. Þá bauð hann þá sem hefðu yfirgefið flokkinn vegna Evrópumála velkomna aftur heim. Drónaeftirlit Fiskistofu hefur sýnt að brottkast er stundað á tæplega helmingi báta sem flogið er yfir. Ögmundur Knútsson, fiskistofustjóri vísar á bug að drónum sé mest beint að smábátum. Ágúst Ólafsson talaði við hann. Endurupptökudómur telur sig ekki hafa heimild til að vísa hrunmálum til Landsréttar þrátt fyrir dóma Hæstaréttar þess efnis. Störukeppni dómstólanna að dómi vararíkissaksóknara. Alexander Kristjánsson tók saman. Sænsk stjórnvöld eru hvött til að bæta upplýsingaöflun um mismunun og rasisma þar í landi. Teymi á vegum Sameinuðu þjóðanna telur að Svíar þurfi að taka kerfisbundinn rasisma fastari tökum. Pétur Magnússon sagði frá. ------------ Bjarni Benediktsson, formaður Sjálfstæðisflokksins vék að sölu bankanna í setningarræðu sinni á landsfundi, oft hefði verið ályktað þar að að ríkið skyldi ekki eiga fjármálafyrirtæki og því vildi hann framfylgja. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir fréttamaður fylgist með landsfundinum og segir að formannskjör á sunnudag setji að sjálfsögðu svip á fundinn. Fjárhagsstaða sveitarfélaga er víða erfið. Gert er ráð fyrir fimmtán milljarða halla á Reykjavíkurborg í ár og fjögur hundruð millarða króna halla á Akureyri á næsta ári. Bjarni Rúnarsson ræddi við Sigurð Ármann Snævarr, sviðsstjóra hag- og upplýsingasviðs Sambands íslenskra sveitarfélaga um stöðuna. Fræðimenn hafa löngum brotið heilann um rúnastein sem fannst í miðju Oklahomaríki í Bandaríkjunum og eru í þjóðgarði helguðum honum. . Fræðakona helgaði líf sitt því að rannsaka rúnirnar og eignaði þær víkingum. Þær kenningar hafa verið hraktar að mestu og líklegt að norrænn innflytjandi hafi klappað rúnirnar í steininn snemma á 19. öld. Kristján Sigurjónsson sagði frá. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir.

Spegillinn 4. nóvember 2022 Hælisleitandi sem vísað var úr landi til Grikklands segir ekkert nema götuna bíða sín þar; hann hafi verið beittur harðræði. Dómsmálaráðherra segir brottvísun óyndisúrræði en almenningur hafi ekki endilega allar upplýsingar um þessi mál. Sólveig Klara Ragnarsdóttir talaði við Mohammedfs Alkurd og Sunna Karen Sigurþórsdóttir ræddi við Jón Gunnarsson. Bjarni Benediktsson, formaður Sjálfstæðisflokksins lagði áherslu á stöðugleika í setningarræðu sinni á landsfundi flokksins síðdegis. Þá bauð hann þá sem hefðu yfirgefið flokkinn vegna Evrópumála velkomna aftur heim. Drónaeftirlit Fiskistofu hefur sýnt að brottkast er stundað á tæplega helmingi báta sem flogið er yfir. Ögmundur Knútsson, fiskistofustjóri vísar á bug að drónum sé mest beint að smábátum. Ágúst Ólafsson talaði við hann. Endurupptökudómur telur sig ekki hafa heimild til að vísa hrunmálum til Landsréttar þrátt fyrir dóma Hæstaréttar þess efnis. Störukeppni dómstólanna að dómi vararíkissaksóknara. Alexander Kristjánsson tók saman. Sænsk stjórnvöld eru hvött til að bæta upplýsingaöflun um mismunun og rasisma þar í landi. Teymi á vegum Sameinuðu þjóðanna telur að Svíar þurfi að taka kerfisbundinn rasisma fastari tökum. Pétur Magnússon sagði frá. ------------ Bjarni Benediktsson, formaður Sjálfstæðisflokksins vék að sölu bankanna í setningarræðu sinni á landsfundi, oft hefði verið ályktað þar að að ríkið skyldi ekki eiga fjármálafyrirtæki og því vildi hann framfylgja. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir fréttamaður fylgist með landsfundinum og segir að formannskjör á sunnudag setji að sjálfsögðu svip á fundinn. Fjárhagsstaða sveitarfélaga er víða erfið. Gert er ráð fyrir fimmtán milljarða halla á Reykjavíkurborg í ár og fjögur hundruð millarða króna halla á Akureyri á næsta ári. Bjarni Rúnarsson ræddi við Sigurð Ármann Snævarr, sviðsstjóra hag- og upplýsingasviðs Sambands íslenskra sveitarfélaga um stöðuna. Fræðimenn hafa löngum brotið heilann um rúnastein sem fannst í miðju Oklahomaríki í Bandaríkjunum og eru í þjóðgarði helguðum honum. . Fræðakona helgaði líf sitt því að rannsaka rúnirnar og eignaði þær víkingum. Þær kenningar hafa verið hraktar að mestu og líklegt að norrænn innflytjandi hafi klappað rúnirnar í steininn snemma á 19. öld. Kristján Sigurjónsson sagði frá. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir.

Spegillinn 3. nóvember 2022 Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra hefur óskað eftir mati á hvort lög og réttindi fatlaðra hafi verið virt við brottvísun manns í hjólastól til Grikklands í nótt. Magnús Ingvarsson skólameistari í Fjölbrautaskólanum í Ármúla segir starfsfbrottvísun tveggja stúlkna sem voru nemendur þar hafa haft mikil áhrif á starfsfólk. Hólmfríður Dagný Friðjónsdóttir tók saman. Brottvísunum var mótmælt á Austurvelli, Elsa María Guðlaugs Drífudóttir talaði þar við Björgvin Ægi Elísson og Nönnu Hlíf Ingadóttur. Benjamin Netanyahu verður að líkindum aftur forsætisráðherra Ísraels, eftir fjórtán mánaða setu í stjórnarandstöðu. Likud flokkur hans og aðrir hægri flokkar náðu meirihluta í þingkosningum á þriðjudaginn. Björn Malmquist sagði frá. Forseti bæjarstjórnar á Akureyri segir ekki hjá því komist að hækka gjaldskrá bæjarins. Skólamáltíðir, sorphirða og tónlistarnám barna er meðal þess sem verður dýrara. Óðinn Svan Óðinsson talaði við Heimi Örn Magnússon (D) og Hildu Jönu Gísladóttur (S). Ólöf Erlendsdóttir tók saman. Vansvefta íbúar í miðborg Reykjavíkur eru að gefast upp vegna hávaða næturlífsins og selja fasteignir sínar. Sólveig Klara Ragnarsdóttir talaði við Sigrúnu Tryggvadóttur, formann íbúasamtaka miðborgarinnar. --------------------- Loftslag hlýnar hraðar í Evrópu en í öðrum heimsálfum. Meðalhitastig hefur hækkað um hálfa gráðu í álfunni á hverjum áratug frá 1991. Bjarni Rúnarsson ræddi um nýja skýrslu Alþjóðaveðurfræðistofnunarinnar við Önna Huldu Ólafsdóttiu skrifstofustjóra loftslagsþjónustu og aðlögunar á Veðurstofu Íslands og Theódóru Matthíasdóttur, sérfræðing á Veðurstofu Íslands Kjarasamningar á íslenskum vinnumarkaði skipta hundruðum og nær aldrei er búið að semja áður en samningur rennur út. Aðalsteinn Leifsson, ríkissáttasemjari er bjartsýnn á viðræður sem framundan eru en við öllu búinn. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hann um horfur framundan og gagnagrunn sem opnaður var í dag. Snerting, bók Ólafs Jóhanns Ólafssonar, verður að kvikmynd sem kemur út næsta haust. Við tökur myndarinnar í Gufunesi var meðal annars settur upp japanskur veitingastaður í New York-borg sjöunda áratugarins. Haukur Holm ræddi við Ólaf og Baltasar Kormák leikstjóra. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Útsending frétta: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Spegillinn 3. nóvember 2022 Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra hefur óskað eftir mati á hvort lög og réttindi fatlaðra hafi verið virt við brottvísun manns í hjólastól til Grikklands í nótt. Magnús Ingvarsson skólameistari í Fjölbrautaskólanum í Ármúla segir starfsfbrottvísun tveggja stúlkna sem voru nemendur þar hafa haft mikil áhrif á starfsfólk. Hólmfríður Dagný Friðjónsdóttir tók saman. Brottvísunum var mótmælt á Austurvelli, Elsa María Guðlaugs Drífudóttir talaði þar við Björgvin Ægi Elísson og Nönnu Hlíf Ingadóttur. Benjamin Netanyahu verður að líkindum aftur forsætisráðherra Ísraels, eftir fjórtán mánaða setu í stjórnarandstöðu. Likud flokkur hans og aðrir hægri flokkar náðu meirihluta í þingkosningum á þriðjudaginn. Björn Malmquist sagði frá. Forseti bæjarstjórnar á Akureyri segir ekki hjá því komist að hækka gjaldskrá bæjarins. Skólamáltíðir, sorphirða og tónlistarnám barna er meðal þess sem verður dýrara. Óðinn Svan Óðinsson talaði við Heimi Örn Magnússon (D) og Hildu Jönu Gísladóttur (S). Ólöf Erlendsdóttir tók saman. Vansvefta íbúar í miðborg Reykjavíkur eru að gefast upp vegna hávaða næturlífsins og selja fasteignir sínar. Sólveig Klara Ragnarsdóttir talaði við Sigrúnu Tryggvadóttur, formann íbúasamtaka miðborgarinnar. --------------------- Loftslag hlýnar hraðar í Evrópu en í öðrum heimsálfum. Meðalhitastig hefur hækkað um hálfa gráðu í álfunni á hverjum áratug frá 1991. Bjarni Rúnarsson ræddi um nýja skýrslu Alþjóðaveðurfræðistofnunarinnar við Önna Huldu Ólafsdóttiu skrifstofustjóra loftslagsþjónustu og aðlögunar á Veðurstofu Íslands og Theódóru Matthíasdóttur, sérfræðing á Veðurstofu Íslands Kjarasamningar á íslenskum vinnumarkaði skipta hundruðum og nær aldrei er búið að semja áður en samningur rennur út. Aðalsteinn Leifsson, ríkissáttasemjari er bjartsýnn á viðræður sem framundan eru en við öllu búinn. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hann um horfur framundan og gagnagrunn sem opnaður var í dag. Snerting, bók Ólafs Jóhanns Ólafssonar, verður að kvikmynd sem kemur út næsta haust. Við tökur myndarinnar í Gufunesi var meðal annars settur upp japanskur veitingastaður í New York-borg sjöunda áratugarins. Haukur Holm ræddi við Ólaf og Baltasar Kormák leikstjóra. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Útsending frétta: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Spegillinn 2. nóvember 2022 Lögregla hefur síðustu daga handtekið hælisleitendur og fært í gæsluvarðhald á Hólmsheiði. Lögmaður nokkurra þeirra furðar sig á gjörningnum. Óvíst er hvort niðurstöðu Hæstaréttar í máli Gráa hersins gegn ríkinu og Tryggingastofnun verði skotið til Mannréttindadómstóls Evrópu. Niðurstaðan í dag veldur vonbrigðum, segir annar lögmanna Gráa hersins. Öryrkjar sem hafa leitað til umboðsmanns skuldara í ár hafa að meðaltali minna en enga greiðslugetu. Verkefnastjóri þar segist eiga erfitt með að sjá hvernig sá hópur eigi að draga meira saman. Útlit er fyrir að verð á aðföngum til bænda hækki enn frekar á næsta ári. Framkvæmdastjóri Bændasamtakanna óttast að bændur bregði búi vegna þessa. Fyrirhugaðar breytingar á fjölmiðlalögum taka sérstaklega á skuggahliðum netheima og nýjum veruleika bæði fjölmiðla og notenda í stafrænum heimi. Prófessor í fornleifafræði við Háskóla Íslands segir að oft sé gengið fram hjá byggðasöfnum sem vilja sýna fornminjar í sinni heimabyggð. Í stað þess séu þær fluttar á Þjóðminjasafnið í Reykjavík. ------ Margrét Þórhildur Danadrottning ræddi í dag við leiðtoga allra stjórnmálaflokka landsins og hlustaði á skoðanir þeirra- á hver eigi að verða næsti forsætisráðherra. Mette Frederiksen hélt í morgun á fund drottningar og baðst lausnar fyrir sig og ráðuneyti sitt. Henni var falið að gegna forsætisráðherraembættinu áfram þar til nýr hefur verið skipaður, að líkindum hún sjálf. Bændur hafa fundið rækilega fyrir hækkun á aðföngum, eins og fóðri, plasti og áburði. Ástæðan er sú að hráefni til áburðarframleiðslu eru meðal annars í Rússlandi. Þetta hefur óneitanlega áhrif á verðlag matvöru, bæði hér á landi og annars staðar. Og enn syrtir í álinn. Útlit er fyrir enn frekari hækkanir á nauðsynlegum aðföngum til búrekstrar á næsta ári. Hugmyndir eru uppi um að nýta betur lífræn efni til ræktunar túna. Vigdís Häsler er framkvæmdastjóri Bændasamtaka Íslands. Bjarni Rúnarsson ræddi við hana. Mikill meirihluti minja, sem fundist hafa í fornleifauppgreftri á landsbyggðinni á undanförnum árum, er í geymslum Þjóðminjasafns Íslands á höfuðborgarsvæðinu. Prófessor í fornleifafræði við Háskóla Íslands segir að oft sé gengið fram hjá byggðasöfnum sem vilji sýna minjarnar í heimabyggð.Ólöf Rún Erlendsdóttir ræddi við Steinunni Kristjánsdóttur og Ágústu Kristófersdóttur. Umsjónarmaður: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Spegillinn 2. nóvember 2022 Lögregla hefur síðustu daga handtekið hælisleitendur og fært í gæsluvarðhald á Hólmsheiði. Lögmaður nokkurra þeirra furðar sig á gjörningnum. Óvíst er hvort niðurstöðu Hæstaréttar í máli Gráa hersins gegn ríkinu og Tryggingastofnun verði skotið til Mannréttindadómstóls Evrópu. Niðurstaðan í dag veldur vonbrigðum, segir annar lögmanna Gráa hersins. Öryrkjar sem hafa leitað til umboðsmanns skuldara í ár hafa að meðaltali minna en enga greiðslugetu. Verkefnastjóri þar segist eiga erfitt með að sjá hvernig sá hópur eigi að draga meira saman. Útlit er fyrir að verð á aðföngum til bænda hækki enn frekar á næsta ári. Framkvæmdastjóri Bændasamtakanna óttast að bændur bregði búi vegna þessa. Fyrirhugaðar breytingar á fjölmiðlalögum taka sérstaklega á skuggahliðum netheima og nýjum veruleika bæði fjölmiðla og notenda í stafrænum heimi. Prófessor í fornleifafræði við Háskóla Íslands segir að oft sé gengið fram hjá byggðasöfnum sem vilja sýna fornminjar í sinni heimabyggð. Í stað þess séu þær fluttar á Þjóðminjasafnið í Reykjavík. ------ Margrét Þórhildur Danadrottning ræddi í dag við leiðtoga allra stjórnmálaflokka landsins og hlustaði á skoðanir þeirra- á hver eigi að verða næsti forsætisráðherra. Mette Frederiksen hélt í morgun á fund drottningar og baðst lausnar fyrir sig og ráðuneyti sitt. Henni var falið að gegna forsætisráðherraembættinu áfram þar til nýr hefur verið skipaður, að líkindum hún sjálf. Bændur hafa fundið rækilega fyrir hækkun á aðföngum, eins og fóðri, plasti og áburði. Ástæðan er sú að hráefni til áburðarframleiðslu eru meðal annars í Rússlandi. Þetta hefur óneitanlega áhrif á verðlag matvöru, bæði hér á landi og annars staðar. Og enn syrtir í álinn. Útlit er fyrir enn frekari hækkanir á nauðsynlegum aðföngum til búrekstrar á næsta ári. Hugmyndir eru uppi um að nýta betur lífræn efni til ræktunar túna. Vigdís Häsler er framkvæmdastjóri Bændasamtaka Íslands. Bjarni Rúnarsson ræddi við hana. Mikill meirihluti minja, sem fundist hafa í fornleifauppgreftri á landsbyggðinni á undanförnum árum, er í geymslum Þjóðminjasafns Íslands á höfuðborgarsvæðinu. Prófessor í fornleifafræði við Háskóla Íslands segir að oft sé gengið fram hjá byggðasöfnum sem vilji sýna minjarnar í heimabyggð.Ólöf Rún Erlendsdóttir ræddi við Steinunni Kristjánsdóttur og Ágústu Kristófersdóttur. Umsjónarmaður: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Spegillinn 1. nóvember 2022 Kjörstöðum í Danmörku verður lokað klukkan sjö og þá verður birt útgönguspá. Niðurstöðum þingkosninganna er beðið með mikilli eftirvæntingu. Formaður borgarráðs segir að Reykvíkingar muni ekki finna fyrir mestu aðhaldsaðgerðum borgarinnar frá hruni, þar sem aðhaldið komi innan frá. Það stefnir í fimmtán milljarða króna halla og fulltrúar minnihlutans hafa miklar áhyggjur af stöðunni. Matvælastofnun segir að orðræða í garð starfsfólks hafi verið óvægin í tengslum við dýravelferðarmál. Stofnunin hafi farið að lögum í slíkum málum. Ekkert dýr innbyrðir meira örplast en steypireyðurin - stærsta dýr í heimi, eða um tíu milljónir plasteinda á dag. Formaður Loftslagsráðs segir að orkukrísa í Evrópu sé til komin vegna aðgerðaleysis í loftslagsmálum. Spenna í alþjóðasamfélaginu komi til með að lita umræður á komandi loftslagsþingi. ----- Loftslagsráðstefnan COP-27 hverfist að stórum hluta um að framfylgja áður útgefnum loforðum og skuldbindingum þjóða. Parísarsamkomulagið er orðið sjö ára gamalt og enn er langt í land að allar þær þjóðir sem kvittuðu undir það standi við sinn hluta. Halldór Þorgeirsson, formaður Loftslagsráðs segir að þjóðir heims verði að koma sér saman um aðgerðir þrátt fyrir sundrung í alþjóðastjórnmálum. Orkukrísan sem ríki víða um heim sé birtingarmynd aðgerðaleysis í loftslagsmálum. Spegillinn ræddi við Halldór og við spurðum fyrst við hverju mætti búast á COP 27. Á sunnudaginn er formannskjör á dagskrá landsfundar Sjálfstæðisflokksins. Sitjandi formaður er Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra. Bjarni hefur verið formaður frá 2009 og gefur kost á sér áfram. Aðeins Ólafur Thors sem var formaður í 27 ár og Davíð Oddsson sem gegndi formennsku í fjórtán ár hafa setið lengur á þeim stóli. Guðlaugur Þór Þórðarson umhverfisráðherra tilkynnti um helgina að hann sæktist eftir að verða formaður, fólk hefði áhyggjur af stöðu flokksins. Mörgum hefur reynst erfitt að greina stefnuágreining milli Bjarna og Guðlaugs sem hafa báðir starfað í Sjálfstæðisflokknum um áratugaskeið. Fundurinn um helgina verður haldinn í Laugardalshöll og þar eiga um tvö þúsund fulltrúar setu- og kosningarétt. Stefanía Óskarsdóttir, stjórnmálafræðiprófessor segir ekkert einfalt svar við því hvort formannsslagur sé góður eða vondur fyrir stjórnmálaflokk. Nýlokið er æsispennandi forsetakosningum í Brasilíu þar sem munurinn á fylgi frambjóðenda hefði vart getað verið minni. Í Danmörku eru þingkosningar í dag þar sem útilokað er að spá fyrir um hvort mið- og vinstri eða mið- og hægristjórn verður við v

Spegillinn 1. nóvember 2022 Kjörstöðum í Danmörku verður lokað klukkan sjö og þá verður birt útgönguspá. Niðurstöðum þingkosninganna er beðið með mikilli eftirvæntingu. Formaður borgarráðs segir að Reykvíkingar muni ekki finna fyrir mestu aðhaldsaðgerðum borgarinnar frá hruni, þar sem aðhaldið komi innan frá. Það stefnir í fimmtán milljarða króna halla og fulltrúar minnihlutans hafa miklar áhyggjur af stöðunni. Matvælastofnun segir að orðræða í garð starfsfólks hafi verið óvægin í tengslum við dýravelferðarmál. Stofnunin hafi farið að lögum í slíkum málum. Ekkert dýr innbyrðir meira örplast en steypireyðurin - stærsta dýr í heimi, eða um tíu milljónir plasteinda á dag. Formaður Loftslagsráðs segir að orkukrísa í Evrópu sé til komin vegna aðgerðaleysis í loftslagsmálum. Spenna í alþjóðasamfélaginu komi til með að lita umræður á komandi loftslagsþingi. ----- Loftslagsráðstefnan COP-27 hverfist að stórum hluta um að framfylgja áður útgefnum loforðum og skuldbindingum þjóða. Parísarsamkomulagið er orðið sjö ára gamalt og enn er langt í land að allar þær þjóðir sem kvittuðu undir það standi við sinn hluta. Halldór Þorgeirsson, formaður Loftslagsráðs segir að þjóðir heims verði að koma sér saman um aðgerðir þrátt fyrir sundrung í alþjóðastjórnmálum. Orkukrísan sem ríki víða um heim sé birtingarmynd aðgerðaleysis í loftslagsmálum. Spegillinn ræddi við Halldór og við spurðum fyrst við hverju mætti búast á COP 27. Á sunnudaginn er formannskjör á dagskrá landsfundar Sjálfstæðisflokksins. Sitjandi formaður er Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra. Bjarni hefur verið formaður frá 2009 og gefur kost á sér áfram. Aðeins Ólafur Thors sem var formaður í 27 ár og Davíð Oddsson sem gegndi formennsku í fjórtán ár hafa setið lengur á þeim stóli. Guðlaugur Þór Þórðarson umhverfisráðherra tilkynnti um helgina að hann sæktist eftir að verða formaður, fólk hefði áhyggjur af stöðu flokksins. Mörgum hefur reynst erfitt að greina stefnuágreining milli Bjarna og Guðlaugs sem hafa báðir starfað í Sjálfstæðisflokknum um áratugaskeið. Fundurinn um helgina verður haldinn í Laugardalshöll og þar eiga um tvö þúsund fulltrúar setu- og kosningarétt. Stefanía Óskarsdóttir, stjórnmálafræðiprófessor segir ekkert einfalt svar við því hvort formannsslagur sé góður eða vondur fyrir stjórnmálaflokk. Nýlokið er æsispennandi forsetakosningum í Brasilíu þar sem munurinn á fylgi frambjóðenda hefði vart getað verið minni. Í Danmörku eru þingkosningar í dag þar sem útilokað er að spá fyrir um hvort mið- og vinstri eða mið- og hægristjórn verður við v

Spegillinn 31. október 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Kormákur Marðarson Íslendingur sem flúði innrásina í Úkraínu hefur snúið aftur til Kyiv og ætlar að einangra hús sitt á íslenskan máta, vegna lítils orkuöryggis í landinu. Hann segist vart trúa því að búa í þessum aðstæðum. Danir kjósa til þings á morgun og það stefnir í mest spennandi kosningar í landinu síðan fyrir aldamót. Enn er óvíst hvenær skýrsla Ríkisendurskoðunar um söluna á Íslandsbanka lítur dagsins ljós. Nokkur skjálftavirkni var bæði við Bárðarbungu og Herðubreið í dag. Yfir hundrað tonn af graskerjum hafa selst hér á landi í tilefni af hrekkjavöku sem er í dag. Olaf Scholz kanslari Þýskalands gagnrýndi í dag loftslagsmótmælendur fyrir að gera fræg listaverk að skotmarki sínu í aðdraganda COP27-ráðstefnunnar í Egyptalandi. Á hin rammíslensku jólaborð bætast nú danskir humrar við skosku rjúpurnar. Lengri umfjöllun: Ársverðbólgan í þeim 19 löndum Evrópu þar sem evran er gjaldmiðill mælist núna að meðaltali 10,7 prósent. Hún hefur aldrei áður mælst svo mikil í rúmlega 20 ára sögu evrunnar. Þetta kemur fram í tölum Evrópsku hagstofunnar - Eurostat- sem birtar voru í dag. Það er einkum orku- og matarverð sem hefur hækkað. Orkuverð hefur hækkað um tæp 42 prósent á einu ári í Evruríkjum og sú hækkun kemur verulega við pyngjuna hjá evrópskum almenningi og fyrirtækjum. Kristján Sigurjónsson ræðir við Katrínu Ólafsdóttur hagfræðing og dósent við Háskólann í Reykjavík um efnahagsástandið í Evrópu og áhrif þess hér á landi. Þann sjötta nóvember hefst loftslagsráðstefnan COP 27 í Egyptalandi. Ríki heims koma þar saman til að leggja á ráðin um stöðu loftslagsmála og stilla saman strengi sína í baráttunni við loftslagsvána. Sendinefnd fer frá Íslandi á ráðstefnuna sem formlegur málsvari landsins, en þar verða einnig fleiri fulltrúar. Helga Barðadóttir fer fyrir sendinefnd Íslands á COP-27. Bjarni Rúnarsson talar við Helgu. Í Sao Paulo og víðar í Brasilíu brast á með söng og dansi meðal stuðningsfólks Luiz Inacio Lula da Silva, forsetaframbjóðanda vinstrimanna, þegar hann seig fram úr andstæðingnum Jair Bolsonaro forseta, frambjóðanda hægrimanna, í gærkvöld. Ásgeir Tómasson segir frá forsetakosningunum í Brasilíu.

Spegillinn 31. október 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Kormákur Marðarson Íslendingur sem flúði innrásina í Úkraínu hefur snúið aftur til Kyiv og ætlar að einangra hús sitt á íslenskan máta, vegna lítils orkuöryggis í landinu. Hann segist vart trúa því að búa í þessum aðstæðum. Danir kjósa til þings á morgun og það stefnir í mest spennandi kosningar í landinu síðan fyrir aldamót. Enn er óvíst hvenær skýrsla Ríkisendurskoðunar um söluna á Íslandsbanka lítur dagsins ljós. Nokkur skjálftavirkni var bæði við Bárðarbungu og Herðubreið í dag. Yfir hundrað tonn af graskerjum hafa selst hér á landi í tilefni af hrekkjavöku sem er í dag. Olaf Scholz kanslari Þýskalands gagnrýndi í dag loftslagsmótmælendur fyrir að gera fræg listaverk að skotmarki sínu í aðdraganda COP27-ráðstefnunnar í Egyptalandi. Á hin rammíslensku jólaborð bætast nú danskir humrar við skosku rjúpurnar. Lengri umfjöllun: Ársverðbólgan í þeim 19 löndum Evrópu þar sem evran er gjaldmiðill mælist núna að meðaltali 10,7 prósent. Hún hefur aldrei áður mælst svo mikil í rúmlega 20 ára sögu evrunnar. Þetta kemur fram í tölum Evrópsku hagstofunnar - Eurostat- sem birtar voru í dag. Það er einkum orku- og matarverð sem hefur hækkað. Orkuverð hefur hækkað um tæp 42 prósent á einu ári í Evruríkjum og sú hækkun kemur verulega við pyngjuna hjá evrópskum almenningi og fyrirtækjum. Kristján Sigurjónsson ræðir við Katrínu Ólafsdóttur hagfræðing og dósent við Háskólann í Reykjavík um efnahagsástandið í Evrópu og áhrif þess hér á landi. Þann sjötta nóvember hefst loftslagsráðstefnan COP 27 í Egyptalandi. Ríki heims koma þar saman til að leggja á ráðin um stöðu loftslagsmála og stilla saman strengi sína í baráttunni við loftslagsvána. Sendinefnd fer frá Íslandi á ráðstefnuna sem formlegur málsvari landsins, en þar verða einnig fleiri fulltrúar. Helga Barðadóttir fer fyrir sendinefnd Íslands á COP-27. Bjarni Rúnarsson talar við Helgu. Í Sao Paulo og víðar í Brasilíu brast á með söng og dansi meðal stuðningsfólks Luiz Inacio Lula da Silva, forsetaframbjóðanda vinstrimanna, þegar hann seig fram úr andstæðingnum Jair Bolsonaro forseta, frambjóðanda hægrimanna, í gærkvöld. Ásgeir Tómasson segir frá forsetakosningunum í Brasilíu.

Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn Útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Það stefnir í að sjálfkjörið verði í tvö æðstu embætti Samfylkingarinnar á landsfundi flokksins á Grand Hotel í Reykjavík. Höskuldur Kári Schram var í beinni útsendingu frá fundinum. Sýknudómi þriggja samverkamanna var snúið í 14 ára fangelsisdóm þegar Landsréttur kvað upp dóm í Rauðagerðismálinu í dag. Morðinginn fær tuttugu ára dóm. Alexander Kristjánsson tók saman og talaði við Geir Gestsson, lögmann eins sakborninganna sem segir að leitað verði áfrýjunarleyfis hjá Hæstarétti og telja verður líklegt að fallist verði á það. Unnur Þorsteinsdóttir, forseti heilbrigðisvísindasviðs Háskóla Íslands og framkvæmdastjóri hjá Íslenskri erfðagreiningu. Unnur er áhrifamesta vísindakona Evrópu samkvæmt vefnum Research.com og sú fimmta áhrifamesta í heiminum. Ólöf Rún Skúladóttir talaði við hana. Neyðarskýlin í Reykjavík ráða ekki við þann mikla fjölda sem nýtir þjónustuna, segir Hrafnhildur Ólöf Ólafsdóttir, deildarstjóri málaflokks heimilislausra hjá borginni. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við hana. Flest bendir til að Landgræðslan og Skógræktin gangi í eina sæng á næstunni. Árni Bragason Landgræðslustjóri og Þröstur Eysteinsson Skógræktarstjóri ræddu við Bjarna Rúnarsson. Samskipti barna og unglinga hafa breyst á undanförnum árum með tilkomu samfélagsmiðla og breytingarnar eru örar. Það er auðvelt að missa sjónar á samskiptamynstri unga fólksins ef foreldrar sofna á verðinum og fylgjast ekki með. Kristján Sigurjónsson ræddi samskiptamynstur ungmenna og foreldra við Katrínu Mjöll Halldórsdóttur og Sturlu Brynjólfsson, sálfræðinga hjá Litlu kvíðameðferðarstöðinni í Reykjavík og umsjónarmenn podcastsins Kvíðakastsins. Búist er við hryllilegri stemningu í Skautahöll Akureyrar í kvöld. þar sem verður boðið upp á hrekkjavöku-skautadiskó. Amanda Guðrún Bjarnadóttir sagði frá og talaði við Svölu Vigfúsdóttur. Ný og endurbætt útgáfa Bítlaplötunnar Revolver kom út í dag, Revolver (Super Deluxe). Í kassanum eru fjórar breiðskífur, EP plata og hundrað síðna bók um plötuna og tilurð hennar. Ásgeir Tómasson sagði frá.

Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn Útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Það stefnir í að sjálfkjörið verði í tvö æðstu embætti Samfylkingarinnar á landsfundi flokksins á Grand Hotel í Reykjavík. Höskuldur Kári Schram var í beinni útsendingu frá fundinum. Sýknudómi þriggja samverkamanna var snúið í 14 ára fangelsisdóm þegar Landsréttur kvað upp dóm í Rauðagerðismálinu í dag. Morðinginn fær tuttugu ára dóm. Alexander Kristjánsson tók saman og talaði við Geir Gestsson, lögmann eins sakborninganna sem segir að leitað verði áfrýjunarleyfis hjá Hæstarétti og telja verður líklegt að fallist verði á það. Unnur Þorsteinsdóttir, forseti heilbrigðisvísindasviðs Háskóla Íslands og framkvæmdastjóri hjá Íslenskri erfðagreiningu. Unnur er áhrifamesta vísindakona Evrópu samkvæmt vefnum Research.com og sú fimmta áhrifamesta í heiminum. Ólöf Rún Skúladóttir talaði við hana. Neyðarskýlin í Reykjavík ráða ekki við þann mikla fjölda sem nýtir þjónustuna, segir Hrafnhildur Ólöf Ólafsdóttir, deildarstjóri málaflokks heimilislausra hjá borginni. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við hana. Flest bendir til að Landgræðslan og Skógræktin gangi í eina sæng á næstunni. Árni Bragason Landgræðslustjóri og Þröstur Eysteinsson Skógræktarstjóri ræddu við Bjarna Rúnarsson. Samskipti barna og unglinga hafa breyst á undanförnum árum með tilkomu samfélagsmiðla og breytingarnar eru örar. Það er auðvelt að missa sjónar á samskiptamynstri unga fólksins ef foreldrar sofna á verðinum og fylgjast ekki með. Kristján Sigurjónsson ræddi samskiptamynstur ungmenna og foreldra við Katrínu Mjöll Halldórsdóttur og Sturlu Brynjólfsson, sálfræðinga hjá Litlu kvíðameðferðarstöðinni í Reykjavík og umsjónarmenn podcastsins Kvíðakastsins. Búist er við hryllilegri stemningu í Skautahöll Akureyrar í kvöld. þar sem verður boðið upp á hrekkjavöku-skautadiskó. Amanda Guðrún Bjarnadóttir sagði frá og talaði við Svölu Vigfúsdóttur. Ný og endurbætt útgáfa Bítlaplötunnar Revolver kom út í dag, Revolver (Super Deluxe). Í kassanum eru fjórar breiðskífur, EP plata og hundrað síðna bók um plötuna og tilurð hennar. Ásgeir Tómasson sagði frá.

Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn Útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Allt útlit er fyrir að framkvæmdir við nýja heilsugæslustöð á Akureyri á gamla tjaldsvæðisreitnum geti loksins hafist. Deilur bæjaryfirvalda og ríkisins um fjármögnun bílakjallara hafa tafið framkvæmdir. Óðinn Svan Óðinsson sagði frá og talaði við Jón Helga Björnsson. Bjarni Benediktsson formaður Sjálfstæðisflokksins segir að Guðrún Hafsteinsdóttir verði komin í ríkisstjórnina þegar 18 mánuðir verða liðnir af kjörtímabilinu og Jón Gunnarsson dómsmálaráðherra fari út að þeim tíma liðnum. Ekkert hafi breyst í þeim áformum. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir talaði við Bjarna. Ragnar Þór Ingólfsson formaður VR segir málefni Alþýðusambands Íslands ekki á dagskrá félagsins. Öll vinna og orka fari í undirbúning kjaraviðræðna. Fulltrúar VR - Landsambands íslenskra verslunarmanna og Starfsgreinasambandsins hafa fundað með Samtökum atvinnulífsins, fulltrúum ríkisstjórnarinnar og seðlabankastjóra í dag og gær að hans sögn. Ásta Hlín Magnúsdóttir talaði við Ragnar. Unnur Þorsteinsdóttir er áhrifamesta vísindakona Evrópu samkvæmt nýjum lista sem vefurinn Research.com tekur saman. Listinn byggist á greiningu á rannsóknaframlagi yfir 160 þúsund vísindakvenna. Unnur er forseti Heilbrigðisvísindasviðs Háskóla Íslands og framkvæmdastjóri hjá Íslenskri erfðagreiningu. Það stefnir í spennandi forsetakosningar í Brasilíu á sunnudag. Sitjandi forseti er undir í skoðanakönnunum en treystir á að þær gefi ranga mynd af fylginu. Ásgeir Tómasson sagði frá. Langtímarannsókn leiðir í ljós að breyting hefur orðið á andlegri líðan barna og ungmenna hér á landi síðustu tíu ár. Þetta kemur fram í langtímarannsóknum "Rannsóknar og greiningar". Kristján Sigurjónsson ræddi við Ingibjörgu Evu Þórisdóttur, doktor í sálfræði og sérfræðing hjá Planet Youth, íslensku fyrirtæki sem vinnur að því að innleiða hið íslenska forvarnarmódel "Rannsónar og greiningar" erlendis. Síhækkandi hlutfall fólks með erlent ríkisfang á íslenskum vinnumarkaði endurspeglast ekki í stjórnum íslenskra hlutafélaga. . Innan við 5 prósent íslenskra hlutfélaga eru með erlendan stjórnarmann en hlutfall útlendinga á vinnumarkaði er um 20 prósent. Uppruni stjórnarmanna hefur lítið verið rannsakaður, segir Gylfi Magnússon, prófessor í viðskiptafræði í viðtali við Önnu Kristínu Jónsdóttur. Ekki er hægt að fullyrða að sjálfstæðir stofnar laxfiska séu í Sunndalsá og Norðdalsá í Trostansfirði. Því var Matvælastofnun ekki stætt á að neita Arctic Sea Farm um eldisleyfi í firðinu

Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Stjórn Útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir Allt útlit er fyrir að framkvæmdir við nýja heilsugæslustöð á Akureyri á gamla tjaldsvæðisreitnum geti loksins hafist. Deilur bæjaryfirvalda og ríkisins um fjármögnun bílakjallara hafa tafið framkvæmdir. Óðinn Svan Óðinsson sagði frá og talaði við Jón Helga Björnsson. Bjarni Benediktsson formaður Sjálfstæðisflokksins segir að Guðrún Hafsteinsdóttir verði komin í ríkisstjórnina þegar 18 mánuðir verða liðnir af kjörtímabilinu og Jón Gunnarsson dómsmálaráðherra fari út að þeim tíma liðnum. Ekkert hafi breyst í þeim áformum. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir talaði við Bjarna. Ragnar Þór Ingólfsson formaður VR segir málefni Alþýðusambands Íslands ekki á dagskrá félagsins. Öll vinna og orka fari í undirbúning kjaraviðræðna. Fulltrúar VR - Landsambands íslenskra verslunarmanna og Starfsgreinasambandsins hafa fundað með Samtökum atvinnulífsins, fulltrúum ríkisstjórnarinnar og seðlabankastjóra í dag og gær að hans sögn. Ásta Hlín Magnúsdóttir talaði við Ragnar. Unnur Þorsteinsdóttir er áhrifamesta vísindakona Evrópu samkvæmt nýjum lista sem vefurinn Research.com tekur saman. Listinn byggist á greiningu á rannsóknaframlagi yfir 160 þúsund vísindakvenna. Unnur er forseti Heilbrigðisvísindasviðs Háskóla Íslands og framkvæmdastjóri hjá Íslenskri erfðagreiningu. Það stefnir í spennandi forsetakosningar í Brasilíu á sunnudag. Sitjandi forseti er undir í skoðanakönnunum en treystir á að þær gefi ranga mynd af fylginu. Ásgeir Tómasson sagði frá. Langtímarannsókn leiðir í ljós að breyting hefur orðið á andlegri líðan barna og ungmenna hér á landi síðustu tíu ár. Þetta kemur fram í langtímarannsóknum "Rannsóknar og greiningar". Kristján Sigurjónsson ræddi við Ingibjörgu Evu Þórisdóttur, doktor í sálfræði og sérfræðing hjá Planet Youth, íslensku fyrirtæki sem vinnur að því að innleiða hið íslenska forvarnarmódel "Rannsónar og greiningar" erlendis. Síhækkandi hlutfall fólks með erlent ríkisfang á íslenskum vinnumarkaði endurspeglast ekki í stjórnum íslenskra hlutafélaga. . Innan við 5 prósent íslenskra hlutfélaga eru með erlendan stjórnarmann en hlutfall útlendinga á vinnumarkaði er um 20 prósent. Uppruni stjórnarmanna hefur lítið verið rannsakaður, segir Gylfi Magnússon, prófessor í viðskiptafræði í viðtali við Önnu Kristínu Jónsdóttur. Ekki er hægt að fullyrða að sjálfstæðir stofnar laxfiska séu í Sunndalsá og Norðdalsá í Trostansfirði. Því var Matvælastofnun ekki stætt á að neita Arctic Sea Farm um eldisleyfi í firðinu

Spegillinn 26. 10. 2022 Formaður Fræðsluráðs Hafnarfjarðarbæjar segist ekki vilja gera lítið úr viðbrögðum í alvarlegu eineltismáli sem upp hefur komið í bænum en alltaf megi gera betur. Ráðið samþykkti á fundi í dag að láta yfirfara verkferla í eineltismálum. Móðir drengs sem gekk í Hraunavallaskóla í Hafnarfirði flúði með son sinn norður í land vegna eineltis. Flugumferð stöðvaðist á Keflavíkurflugvelli í dag vegna sprengjuhótunar. Hún reyndist tilhæfulaus. Fagráð Sjúkrahússins á Akureyri óttast að fjárskortur verði til þess að grunnþjónusta og þekking glatist á spítalanum. Óöld ríkir á Haítí vegna herskárra glæpagengja sem halda þjóðinni í heljargreipum. Kólera hefur blossað upp í landinu á ný. Lengri umfjöllun: Þó svo að í hugum margra sé covid 19 faraldurinn minningin ein þá er enn glímt við hann víða um heiminn, og einnig hér á landi. Í morgun tilkynntu heilbrigðisyfirvöld um kaup á lyfinu Paxlovid til að meðhöndla á sjúklingum sem eiga á hættu að veikjast alvarlega af Covid 19. Enn liggur fólk inni á Landspítala vegna covid 19, enginn er þó alvarlega veikur. Bjarni Rúnarsson ræddi við Guðrúnu Aspelund sóttvarnalækni. Staða erlendra kvenna á vinnumarkaði er viðkvæmari en íslenskra kvenna. Meiri líkur er á að konur af erlendu bergi brotnar lendi í atvinnuleysi og veljist í störf sem ekki þarfnast sérþekkingar eða menntunar. Jafnréttisþing fór fram í morgun og meðal þeirra sem flutti erindi þar var Berglind Hólm Ragnarsdóttir, lektor við Háskólann á Akureyri. Hún kynnti þar niðurstöður nýlegrar rannsóknar um stöðu og líðan kvenna. Markmið rannsóknarinnar var að skoða hvernig ólíkir þættir sem tengjast atvinnuþátttöku og fjölskylduábyrgð hafa áhrif á líkamlega og andlega líðan kvenna á Íslandi og hvernig það samband birtist eftir stéttarstöðu þeirra, uppruna og búsetu. Hafdís Helga Helgadóttir ræddi við Berglindi. Íbúar Haítí í austanverðu Karíbahafi eru vanir að glíma við erfiðleika af öllu tagi. Upp á síðkastið hafa þeir þó verið meiri og þyngri en oftast áður. Glæpagengi vaða uppi án þess að yfirvöld fái neitt við ráðið. Skortur er á matvælum, eldsneyti og raunar flestu öðru. Þá hefur kólera stungið sér niður að undanförnu, fáeinum árum eftir að síðasti faraldur var kveðinn niður. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn fréttaútsendingar: Júlía Margrét Ingimarsdóttir.

Spegillinn 26. 10. 2022 Formaður Fræðsluráðs Hafnarfjarðarbæjar segist ekki vilja gera lítið úr viðbrögðum í alvarlegu eineltismáli sem upp hefur komið í bænum en alltaf megi gera betur. Ráðið samþykkti á fundi í dag að láta yfirfara verkferla í eineltismálum. Móðir drengs sem gekk í Hraunavallaskóla í Hafnarfirði flúði með son sinn norður í land vegna eineltis. Flugumferð stöðvaðist á Keflavíkurflugvelli í dag vegna sprengjuhótunar. Hún reyndist tilhæfulaus. Fagráð Sjúkrahússins á Akureyri óttast að fjárskortur verði til þess að grunnþjónusta og þekking glatist á spítalanum. Óöld ríkir á Haítí vegna herskárra glæpagengja sem halda þjóðinni í heljargreipum. Kólera hefur blossað upp í landinu á ný. Lengri umfjöllun: Þó svo að í hugum margra sé covid 19 faraldurinn minningin ein þá er enn glímt við hann víða um heiminn, og einnig hér á landi. Í morgun tilkynntu heilbrigðisyfirvöld um kaup á lyfinu Paxlovid til að meðhöndla á sjúklingum sem eiga á hættu að veikjast alvarlega af Covid 19. Enn liggur fólk inni á Landspítala vegna covid 19, enginn er þó alvarlega veikur. Bjarni Rúnarsson ræddi við Guðrúnu Aspelund sóttvarnalækni. Staða erlendra kvenna á vinnumarkaði er viðkvæmari en íslenskra kvenna. Meiri líkur er á að konur af erlendu bergi brotnar lendi í atvinnuleysi og veljist í störf sem ekki þarfnast sérþekkingar eða menntunar. Jafnréttisþing fór fram í morgun og meðal þeirra sem flutti erindi þar var Berglind Hólm Ragnarsdóttir, lektor við Háskólann á Akureyri. Hún kynnti þar niðurstöður nýlegrar rannsóknar um stöðu og líðan kvenna. Markmið rannsóknarinnar var að skoða hvernig ólíkir þættir sem tengjast atvinnuþátttöku og fjölskylduábyrgð hafa áhrif á líkamlega og andlega líðan kvenna á Íslandi og hvernig það samband birtist eftir stéttarstöðu þeirra, uppruna og búsetu. Hafdís Helga Helgadóttir ræddi við Berglindi. Íbúar Haítí í austanverðu Karíbahafi eru vanir að glíma við erfiðleika af öllu tagi. Upp á síðkastið hafa þeir þó verið meiri og þyngri en oftast áður. Glæpagengi vaða uppi án þess að yfirvöld fái neitt við ráðið. Skortur er á matvælum, eldsneyti og raunar flestu öðru. Þá hefur kólera stungið sér niður að undanförnu, fáeinum árum eftir að síðasti faraldur var kveðinn niður. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn fréttaútsendingar: Júlía Margrét Ingimarsdóttir.

Spegillinn 25. október 2022. Þingmenn stjórnarandstöðunnar kröfðust þess á Alþingi í dag að umræðu um útlendingafrumvarp dómsmálaráðherra yrði frestað. Ráðherra sakaði þingmennina um málþóf. Ekkert samráð var haft við bæjarstjórn þegar ríkið ákvað að leigja Kumbaravog á Stokkseyri fyrir móttöku umsækjenda um alþjóðlega vernd. Íbúum fjölgar þar með um rúm 10% og bæjarstjóri segir staðsetninguna ekki hentuga. Stjórn Símans leggur til ríflega þrjátíu og eins og milljarðs arðgreiðslu á hluthafafundi á morgun eftir mikinn hagnað vegna sölu dótturfélagsins Mílu. Mjótt er á munum milli flokkablokkanna í Danmörku fyrir þingkosningar að viku liðinni. Í síðustu viku kynnti fjármálaráðherra skýrslu um stöðu ÍL sjóðs. Sjóðurinn er stórskuldugur og staða hans versnar um einn og hálfan milljarð á mánuði. Fjármálaráðherra, skyldi engan undra, vill nú grípa þar inn í og reyna að lágmarka þann kostnað sem ríkið fyrirsjáanlega ber vegna stöðunnar. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Kristrúnu Frostadóttur þingmann Samfylkingarinnar og Guðrúnu Hafsteinsdóttur þingmann Sjálfstæðisflokksins. Danir ganga að kjörborðinu að viku liðinni. Mette Frederiksen forsætisráðherra tilkynnti fyrir þremur vikum um kosningar fyrsta nóvember. Kosningabaráttan hefur því verið stutt, en ekkert tiltakanlega snörp að sumra mati. Tvær flokkablokkir berjast um völdin í Danmörku, sú rauða þar sem mið- og vinstriflokkar fylkja sér saman og bláa blokkin með mið- og hægriflokkum. Skoðanakannanir að undanförnu sýna að hvorug blokkin nær meirihluta á þingi, en fylgið við þá rauðu er þó sjónarmun meira. Sú nýjasta frá Epinion sem danska ríkisútvarpið DR og Altinget birtu um helgina sýnir að rauða blokkin fær 82 þingsæti og sú bláa fær 75. Vera kann að keltnesk áhrif séu mun meiri í menningu okkar Íslendinga en við höfum haldið. Örnefni og orð í tungumálinu eiga gjarnan meira skylt við keltnesku en norræn tungumál. Erfðarannsóknir benda til þess að meira en helmingur landnámskvenna hafi verið Keltar. Keltar námu land víða um Vestur- Evrópu, í Skotlandi, Írlandi, Frakklandi og Spáni. Júlíus Sesar barðist við Kelta á fyrstu öld fyrir krist og þá voru þeir drepnir þúsundum saman. Hér á landi gætu áhrif þeirra verið meiri en okkur grunar. Þetta er meðal þess sem kemur fram í nýútkominni bók eftir Þorvald Friðriksson fornleifafræðing sem nefnist Keltar, áhrif á íslenska tungu og menningu. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Spegillinn 25. október 2022. Þingmenn stjórnarandstöðunnar kröfðust þess á Alþingi í dag að umræðu um útlendingafrumvarp dómsmálaráðherra yrði frestað. Ráðherra sakaði þingmennina um málþóf. Ekkert samráð var haft við bæjarstjórn þegar ríkið ákvað að leigja Kumbaravog á Stokkseyri fyrir móttöku umsækjenda um alþjóðlega vernd. Íbúum fjölgar þar með um rúm 10% og bæjarstjóri segir staðsetninguna ekki hentuga. Stjórn Símans leggur til ríflega þrjátíu og eins og milljarðs arðgreiðslu á hluthafafundi á morgun eftir mikinn hagnað vegna sölu dótturfélagsins Mílu. Mjótt er á munum milli flokkablokkanna í Danmörku fyrir þingkosningar að viku liðinni. Í síðustu viku kynnti fjármálaráðherra skýrslu um stöðu ÍL sjóðs. Sjóðurinn er stórskuldugur og staða hans versnar um einn og hálfan milljarð á mánuði. Fjármálaráðherra, skyldi engan undra, vill nú grípa þar inn í og reyna að lágmarka þann kostnað sem ríkið fyrirsjáanlega ber vegna stöðunnar. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Kristrúnu Frostadóttur þingmann Samfylkingarinnar og Guðrúnu Hafsteinsdóttur þingmann Sjálfstæðisflokksins. Danir ganga að kjörborðinu að viku liðinni. Mette Frederiksen forsætisráðherra tilkynnti fyrir þremur vikum um kosningar fyrsta nóvember. Kosningabaráttan hefur því verið stutt, en ekkert tiltakanlega snörp að sumra mati. Tvær flokkablokkir berjast um völdin í Danmörku, sú rauða þar sem mið- og vinstriflokkar fylkja sér saman og bláa blokkin með mið- og hægriflokkum. Skoðanakannanir að undanförnu sýna að hvorug blokkin nær meirihluta á þingi, en fylgið við þá rauðu er þó sjónarmun meira. Sú nýjasta frá Epinion sem danska ríkisútvarpið DR og Altinget birtu um helgina sýnir að rauða blokkin fær 82 þingsæti og sú bláa fær 75. Vera kann að keltnesk áhrif séu mun meiri í menningu okkar Íslendinga en við höfum haldið. Örnefni og orð í tungumálinu eiga gjarnan meira skylt við keltnesku en norræn tungumál. Erfðarannsóknir benda til þess að meira en helmingur landnámskvenna hafi verið Keltar. Keltar námu land víða um Vestur- Evrópu, í Skotlandi, Írlandi, Frakklandi og Spáni. Júlíus Sesar barðist við Kelta á fyrstu öld fyrir krist og þá voru þeir drepnir þúsundum saman. Hér á landi gætu áhrif þeirra verið meiri en okkur grunar. Þetta er meðal þess sem kemur fram í nýútkominni bók eftir Þorvald Friðriksson fornleifafræðing sem nefnist Keltar, áhrif á íslenska tungu og menningu. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Kormákur Marðarson. Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Spegillinn 24.okt. 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Mark Eldred Töluverð fækkun millistjórnenda Landspítalans er boðuð í breytingatillögum sem forstjórinn hyggst kynna heilbrigðisráðherra í næstu viku. Hagfræðingur í Landsbankanum telur nánast ómögulegt að lífeyrissjóðirnir geti gefið eftir kröfur í ÍL-sjóð vegna bágrar stöðu hans og ríkið geti ekki einfaldlega breytt forsendum allt í einu. Sprenging varð um borð í flutningaskipi skammt suður af landinu í dag. Enginn slasaðist en gert er ráð fyrir að varðskipið Þór dragi skipið til hafnar. Rishi Sunak verður næsti forsætisráðherra Bretlands. Hann var á endanum sá eini sem gaf kost á sér sem næsti leiðtogi flokksins. Gangi allt að óskum við heitavatnsleit austan við Lagarfljót gætu HEF-veitur átt nægt vatn til að kynda öll hús á Seyðisfirði. Nokkrir vaskir menn fóru um helgina í leiðangur inn í Glerárdal, ofan Akureyrar til þess að sækja rúmlega 20 eftirlegukindur. Nýr upplýsingavefur um baráttu rauðsokkuhreyfingarinnar var opnaður í dag á kvennafrídaginn. Lengri umfjöllun: Nýr forsætisráðherra er við sjónarrönd í Bretlandi, sá þriðji á sjö vikum. Ljóst varð í hádeginu að Rishi Sunak, fyrrverandi fjármálaráðherra, hafði tryggt sér embætti leiðtoga Íhaldsflokksins og tekur þar af leiðandi við af Liz Truss á morgun eftir að hafa haldið á fund Karls konungs í Buckinghamhöll. Ásgeir Tómasson sagði frá. Ari Skúlason hagfræðingur í Landsbankanum telur nánast ómögulegt að lífeyrissjóðirnir geti gefið eftir kröfur í ÍL-sjóð vegna bágrar stöðu hans og ríkið geti ekki einfaldlega breytt forsendum allt í einu. ÍL sjóður tapar einum og hálfum milljarði á mánuði og fyrirsjáanlegt að verði ekkert að gert þá verði skuldin orðin 450 milljarðar 2044. Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra sagði í síðustu viku að nauðsynlegt væri að horfast í augu við vandann strax og láta hann ekki halda áfram að vaxa. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Ara Skúlason. Ört hækkandi vextir leika nú sænska húsnæðiseigendur grátt. Skuldir landsmanna eru með því mesta sem þekkist í Evrópu, enda voru vextir lengi afar lágir. Haldi þeir áfram að hækka gæti um hálf milljón landsmanna neyðst til að flytja. Kári Gylfason í Gautaborg segir frá.

Spegillinn 24.okt. 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Mark Eldred Töluverð fækkun millistjórnenda Landspítalans er boðuð í breytingatillögum sem forstjórinn hyggst kynna heilbrigðisráðherra í næstu viku. Hagfræðingur í Landsbankanum telur nánast ómögulegt að lífeyrissjóðirnir geti gefið eftir kröfur í ÍL-sjóð vegna bágrar stöðu hans og ríkið geti ekki einfaldlega breytt forsendum allt í einu. Sprenging varð um borð í flutningaskipi skammt suður af landinu í dag. Enginn slasaðist en gert er ráð fyrir að varðskipið Þór dragi skipið til hafnar. Rishi Sunak verður næsti forsætisráðherra Bretlands. Hann var á endanum sá eini sem gaf kost á sér sem næsti leiðtogi flokksins. Gangi allt að óskum við heitavatnsleit austan við Lagarfljót gætu HEF-veitur átt nægt vatn til að kynda öll hús á Seyðisfirði. Nokkrir vaskir menn fóru um helgina í leiðangur inn í Glerárdal, ofan Akureyrar til þess að sækja rúmlega 20 eftirlegukindur. Nýr upplýsingavefur um baráttu rauðsokkuhreyfingarinnar var opnaður í dag á kvennafrídaginn. Lengri umfjöllun: Nýr forsætisráðherra er við sjónarrönd í Bretlandi, sá þriðji á sjö vikum. Ljóst varð í hádeginu að Rishi Sunak, fyrrverandi fjármálaráðherra, hafði tryggt sér embætti leiðtoga Íhaldsflokksins og tekur þar af leiðandi við af Liz Truss á morgun eftir að hafa haldið á fund Karls konungs í Buckinghamhöll. Ásgeir Tómasson sagði frá. Ari Skúlason hagfræðingur í Landsbankanum telur nánast ómögulegt að lífeyrissjóðirnir geti gefið eftir kröfur í ÍL-sjóð vegna bágrar stöðu hans og ríkið geti ekki einfaldlega breytt forsendum allt í einu. ÍL sjóður tapar einum og hálfum milljarði á mánuði og fyrirsjáanlegt að verði ekkert að gert þá verði skuldin orðin 450 milljarðar 2044. Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra sagði í síðustu viku að nauðsynlegt væri að horfast í augu við vandann strax og láta hann ekki halda áfram að vaxa. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við Ara Skúlason. Ört hækkandi vextir leika nú sænska húsnæðiseigendur grátt. Skuldir landsmanna eru með því mesta sem þekkist í Evrópu, enda voru vextir lengi afar lágir. Haldi þeir áfram að hækka gæti um hálf milljón landsmanna neyðst til að flytja. Kári Gylfason í Gautaborg segir frá.

Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn útsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Karlmaður á þrítugsaldri hefur játað að hafa slegið vinnufélaga sinn þremur höggum með klaufhamri í höfuðið í sumar. Mildi þótti að félaginn lifði árásina af. Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra vísar á bug fullyrðingu stjórnar Strætó um að stjórnvöld hafi ekki staðið við vilyrði um verulegan fjárstuðning við fyrirtækið. Kristín Guðmundsdóttir ræddi við hann. Penny Mordaunt, leiðtogi Íhaldsflokksins í breska þinginu, ætlar að gefa kost á sér í embætti leiðtoga flokksins og forsætisráðherra Bretlands. Hún er fyrst til að gefa kost á sér í embættið eftir að Liz Truss sagði af sér í gær eftir 45 daga í embætti. Giorgia Meloni var í dag skipuð forsætisráðherra Ítalíu, fyrst kvenna. Ásgeir Tómasson sagði frá. Steve Bannon, sem stýrði kosningabaráttu Donalds Trumps hefur verið dæmdur í fjögurra mánaða fangelsi fyrir að vanvirða bandaríska þingið. Pétur Magnússon sagði frá. Áætlaður fjöldi laxa í sjókví Arnarlax í Arnarfirði var umtalsvert meiri en sá fjöldi sem kom í ljós þegar slátrað var úr kvínni í október 2022. Hrönn Jöru ndsdóttir. forstjóri Matvælastofnunar, segir ekki tímabært að upplýsa um fjöldann og mismuninn, en segir stofnunina líta málið alvarlegum augum. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við hana. Mönnunarvandi á flugvöllum víða um heim hafði afar neikvæð áhrif á flugáætlanir Icelandair í sumar. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Einbreiðum brúm landsins fækkaði um eina í dag. Ný brú yfir Jökulsá á Sólheimasandi var tekin í notkun í dag . Engin einbreið brú er lengur á hringveginum frá Reykjavík og austur fyrir Kirkjubæjarklaustur. Nýtt frumvarp um útlendinga var birt á vef Alþingis í dag. Þingmennirnir Jóhann Friðrik Friðriksson og Arndísi Önnu Kristínardóttur Gunnarsdóttir, ræddu um það við Bjarna Rúnarsson. Í Noregi er komið í ljós að gamlir dómar í morðmálum hafa reynst rangir. Morðingjar gengið lausir en saklausir menn sakfelldir. Í einu tilviki hefur maður setið inni í 21 ár án þess að haldbærar sannanir væru fyrir hendi. Gísli Kristjánsson sagði frá,.

Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn útsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir Karlmaður á þrítugsaldri hefur játað að hafa slegið vinnufélaga sinn þremur höggum með klaufhamri í höfuðið í sumar. Mildi þótti að félaginn lifði árásina af. Sigurður Ingi Jóhannsson innviðaráðherra vísar á bug fullyrðingu stjórnar Strætó um að stjórnvöld hafi ekki staðið við vilyrði um verulegan fjárstuðning við fyrirtækið. Kristín Guðmundsdóttir ræddi við hann. Penny Mordaunt, leiðtogi Íhaldsflokksins í breska þinginu, ætlar að gefa kost á sér í embætti leiðtoga flokksins og forsætisráðherra Bretlands. Hún er fyrst til að gefa kost á sér í embættið eftir að Liz Truss sagði af sér í gær eftir 45 daga í embætti. Giorgia Meloni var í dag skipuð forsætisráðherra Ítalíu, fyrst kvenna. Ásgeir Tómasson sagði frá. Steve Bannon, sem stýrði kosningabaráttu Donalds Trumps hefur verið dæmdur í fjögurra mánaða fangelsi fyrir að vanvirða bandaríska þingið. Pétur Magnússon sagði frá. Áætlaður fjöldi laxa í sjókví Arnarlax í Arnarfirði var umtalsvert meiri en sá fjöldi sem kom í ljós þegar slátrað var úr kvínni í október 2022. Hrönn Jöru ndsdóttir. forstjóri Matvælastofnunar, segir ekki tímabært að upplýsa um fjöldann og mismuninn, en segir stofnunina líta málið alvarlegum augum. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við hana. Mönnunarvandi á flugvöllum víða um heim hafði afar neikvæð áhrif á flugáætlanir Icelandair í sumar. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Einbreiðum brúm landsins fækkaði um eina í dag. Ný brú yfir Jökulsá á Sólheimasandi var tekin í notkun í dag . Engin einbreið brú er lengur á hringveginum frá Reykjavík og austur fyrir Kirkjubæjarklaustur. Nýtt frumvarp um útlendinga var birt á vef Alþingis í dag. Þingmennirnir Jóhann Friðrik Friðriksson og Arndísi Önnu Kristínardóttur Gunnarsdóttir, ræddu um það við Bjarna Rúnarsson. Í Noregi er komið í ljós að gamlir dómar í morðmálum hafa reynst rangir. Morðingjar gengið lausir en saklausir menn sakfelldir. Í einu tilviki hefur maður setið inni í 21 ár án þess að haldbærar sannanir væru fyrir hendi. Gísli Kristjánsson sagði frá,.

Liz Truss forsætisráðherra Bretlands fékk ekki stuðning þingflokks íhaldsmanna og valdi sér fjármálaráðherra sem hunsaði hennar stefnu. Fall hennar má rekja til þess að mati Hjartar Guðmundssonar alþjóðastjórnmálafræðings, Ólöf Rún Skúladóttir talaði við hann. Eitthvað verður að gera til að sporna við banaslysum á Kirkjufelli segir landeigandi, en ekki sé auðvelt að banna fólki að fara á fjallið. Sólveig Klara Ragnarsdóttir talaði við Jóhannes Þorvarðarson, landeigenda og Bjarna Sigurbjörnsson bæjarfulltrúa í Grundarfirði. Mörgum skipulögðum brotahópum hér á landi er stýrt af Íslendingum sem eru búsettir erlendis. Þrýstingur við landamærin hefur aukist, að mati greiningardeildar ríkislögreglustjóra. Pétur Magnússon sagði frá. Allir sakborningarnir í saltdreifaramálinu svokallaða voru sakfelldir í Héraðsdómi Reykjavíkur í dag. Tveir fengu þyngsta dóm sem lög leyfa. Brynjólfur Þór Guðmundsson tók saman. Brestir eru þegar komnir í samstöðu nýrrar hægri stjórnar sem enn hefur ekki tekið við völdum á Ítalíu. Ítalskir miðlar greindu í dag frá leynilegum upptökum þar sem Silvo Berlusconi, lykilmaður innan stjórnarinnar, lofsamar Vladimír Pútín Rússlandsforseta. Alexander Kristjánsson sagði frá. ------------ Snarpir pólitískir vindar hafa blásið í Bretlandi síðustu vikur og mánuði. Segja má að þeir hafi náð styrk fellibyls í dag þegar Liz Truss forsætisráðherra tilkynnti afsögn sína í beinni sjónvarpsútsendingu í hádeginu. Ásgeir Tómasson tók saman. Heyrist í . Til að rjúfa pattstöðu í stjórnarskrármálinu gæti þurft að taka skref til baka og hugsa um hvernig eigi að breyta stjórnarskrá í stað þess að festast í deilum um hvað eigi að standa í henni að mati Ragnars Hjálmarssonar doktors í stjórnarháttum. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Fyrir liggja áætlanir gegn einelti en þrátt fyrir það gengur illa að losna við þetta mein úr skólum og tómstundum barna. Í gær sagði ung stúlka sögu sína í fréttum, en einelti gegn henni gekk svo langt að hún reyndi að svipta sig lífi. Og dæmin eru mýmörg. Þorlákur Helgi Helgason er framkvæmdastjóri Olweusaráætlunarinnar, sem notuð er innan skóla til að vinna gegn einelti Bjarni Rúnarsson talaði við hann. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar fréttahluta: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Liz Truss forsætisráðherra Bretlands fékk ekki stuðning þingflokks íhaldsmanna og valdi sér fjármálaráðherra sem hunsaði hennar stefnu. Fall hennar má rekja til þess að mati Hjartar Guðmundssonar alþjóðastjórnmálafræðings, Ólöf Rún Skúladóttir talaði við hann. Eitthvað verður að gera til að sporna við banaslysum á Kirkjufelli segir landeigandi, en ekki sé auðvelt að banna fólki að fara á fjallið. Sólveig Klara Ragnarsdóttir talaði við Jóhannes Þorvarðarson, landeigenda og Bjarna Sigurbjörnsson bæjarfulltrúa í Grundarfirði. Mörgum skipulögðum brotahópum hér á landi er stýrt af Íslendingum sem eru búsettir erlendis. Þrýstingur við landamærin hefur aukist, að mati greiningardeildar ríkislögreglustjóra. Pétur Magnússon sagði frá. Allir sakborningarnir í saltdreifaramálinu svokallaða voru sakfelldir í Héraðsdómi Reykjavíkur í dag. Tveir fengu þyngsta dóm sem lög leyfa. Brynjólfur Þór Guðmundsson tók saman. Brestir eru þegar komnir í samstöðu nýrrar hægri stjórnar sem enn hefur ekki tekið við völdum á Ítalíu. Ítalskir miðlar greindu í dag frá leynilegum upptökum þar sem Silvo Berlusconi, lykilmaður innan stjórnarinnar, lofsamar Vladimír Pútín Rússlandsforseta. Alexander Kristjánsson sagði frá. ------------ Snarpir pólitískir vindar hafa blásið í Bretlandi síðustu vikur og mánuði. Segja má að þeir hafi náð styrk fellibyls í dag þegar Liz Truss forsætisráðherra tilkynnti afsögn sína í beinni sjónvarpsútsendingu í hádeginu. Ásgeir Tómasson tók saman. Heyrist í . Til að rjúfa pattstöðu í stjórnarskrármálinu gæti þurft að taka skref til baka og hugsa um hvernig eigi að breyta stjórnarskrá í stað þess að festast í deilum um hvað eigi að standa í henni að mati Ragnars Hjálmarssonar doktors í stjórnarháttum. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Fyrir liggja áætlanir gegn einelti en þrátt fyrir það gengur illa að losna við þetta mein úr skólum og tómstundum barna. Í gær sagði ung stúlka sögu sína í fréttum, en einelti gegn henni gekk svo langt að hún reyndi að svipta sig lífi. Og dæmin eru mýmörg. Þorlákur Helgi Helgason er framkvæmdastjóri Olweusaráætlunarinnar, sem notuð er innan skóla til að vinna gegn einelti Bjarni Rúnarsson talaði við hann. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar fréttahluta: Valgerður Þorsteinsdóttir.

Spegillinn 19. október 2022 Sóttvarnalæknir Bandaríkjanna varar við nýjum afbrigðum kórónuveirunnar. Tíu hafa greinst með þau hér. Guðrún Aspelund, sóttvarnalæknir, segir ekki víst að afbrigðin séu skæðari en önnur. Ung stúlka í Hafnarfirði sem lögð hefur verið í einelti reyndi að svipta sig lífi. Hún þorir ekki að mæta í skólann Ekki liggur ljóst fyrir hvort að Guðrún Hafsteinsdóttir taki við Jóni Gunnarssyni sem dómsmálaráðherra á miðju kjörtímabili. Formaður Sjálfstæðisflokksins segir Guðrúnu þó fá sæti við ríkisstjórnarborðið eins og lofað var. Innanríkisráðherra Bretlands hefur sagt af sér eftir að hafa notað persónulegt tölvupóstfang í vinnunni. Tveir ráðherrar hafa vikið úr ríkisstjórn Liz Truss á rúmum sex vikum. Forseti Rússlands hefur lýst yfir herlögum í héruðunum fjórum í Úkraínu sem hann segist hafa innlimað í ríki sitt í síðasta mánuði. Öryggisráðstafanir verða hertar um allt Rússland. Lengri umfjöllun: Vladimír Pútín, forseti Rússlands, lýsti í dag yfir herlögum í héruðunum fjórum í Úkraínu sem hann tilkynnti formlega um í lok síðasta mánaðar að hann hefði innlimað í ríki sitt. Öryggisráðstafanir verða hertar í öllum héruðum Rússlands, sérstaklega þeim sem liggja að Úkraínu. Ef til kastanna kemur eru litlar birgðir til af mat og aðföngum hér á landi. Olíubirgðir eru ekki miklar og ef þær þrýtur stöðvast hjól landbúnaðar og sjávarútvegs mjög fljótt. Innlend framleiðsla er mjög háð innflutningi, bæði á áburði, fræjum og aðföngum af ýmsu tagi. Það eru engar reglur um neyðarbirgðir af mat, olíu, eða aðföngum til innlendrar framleiðslu. Stríðið í Úkraínu og heimsfaraldur hafa séð til þess að að fólk um víða veröld finnur vel fyrir því hvað gerist þegar aðfangakeðjan hikstar. Fjallað var um fæðuöryggi í fréttaskýringaþættinum Kveik í gærkvöldi. Gunnar Þorgeirsson er formaður Bændasamtaka Íslands. Margir klóra sér enn í kollinum og velta fyrir sér hvers vegna Katar varð fyrir valinu sem gestgjafar Heimsmeistaramótsins í knattspyrnu árið 2022. Tuttugu og tveggja manna framkvæmdanefnd Alþjóðaknattspyrnusambandsins - FIFA - ákvað þetta fyrir 12 árum. Þá var vitað að engir fótboltainnviðir væru í landinu og að farandverkafólk byggi þar við hörmulegar aðstæður bæði hvað varðar laun og mannréttindi. Við höfldum áfram að fajlla um Katar og HM í fótbolta sem hefst 20. nóvember. Björn Berg Gunnarsson deild­ar­stjóri Grein­ingar og fræðslu Íslands­banka hefur sérhæft sig í fjármálum knattspyrnuheimsins. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir

Spegillinn 19. október 2022 Sóttvarnalæknir Bandaríkjanna varar við nýjum afbrigðum kórónuveirunnar. Tíu hafa greinst með þau hér. Guðrún Aspelund, sóttvarnalæknir, segir ekki víst að afbrigðin séu skæðari en önnur. Ung stúlka í Hafnarfirði sem lögð hefur verið í einelti reyndi að svipta sig lífi. Hún þorir ekki að mæta í skólann Ekki liggur ljóst fyrir hvort að Guðrún Hafsteinsdóttir taki við Jóni Gunnarssyni sem dómsmálaráðherra á miðju kjörtímabili. Formaður Sjálfstæðisflokksins segir Guðrúnu þó fá sæti við ríkisstjórnarborðið eins og lofað var. Innanríkisráðherra Bretlands hefur sagt af sér eftir að hafa notað persónulegt tölvupóstfang í vinnunni. Tveir ráðherrar hafa vikið úr ríkisstjórn Liz Truss á rúmum sex vikum. Forseti Rússlands hefur lýst yfir herlögum í héruðunum fjórum í Úkraínu sem hann segist hafa innlimað í ríki sitt í síðasta mánuði. Öryggisráðstafanir verða hertar um allt Rússland. Lengri umfjöllun: Vladimír Pútín, forseti Rússlands, lýsti í dag yfir herlögum í héruðunum fjórum í Úkraínu sem hann tilkynnti formlega um í lok síðasta mánaðar að hann hefði innlimað í ríki sitt. Öryggisráðstafanir verða hertar í öllum héruðum Rússlands, sérstaklega þeim sem liggja að Úkraínu. Ef til kastanna kemur eru litlar birgðir til af mat og aðföngum hér á landi. Olíubirgðir eru ekki miklar og ef þær þrýtur stöðvast hjól landbúnaðar og sjávarútvegs mjög fljótt. Innlend framleiðsla er mjög háð innflutningi, bæði á áburði, fræjum og aðföngum af ýmsu tagi. Það eru engar reglur um neyðarbirgðir af mat, olíu, eða aðföngum til innlendrar framleiðslu. Stríðið í Úkraínu og heimsfaraldur hafa séð til þess að að fólk um víða veröld finnur vel fyrir því hvað gerist þegar aðfangakeðjan hikstar. Fjallað var um fæðuöryggi í fréttaskýringaþættinum Kveik í gærkvöldi. Gunnar Þorgeirsson er formaður Bændasamtaka Íslands. Margir klóra sér enn í kollinum og velta fyrir sér hvers vegna Katar varð fyrir valinu sem gestgjafar Heimsmeistaramótsins í knattspyrnu árið 2022. Tuttugu og tveggja manna framkvæmdanefnd Alþjóðaknattspyrnusambandsins - FIFA - ákvað þetta fyrir 12 árum. Þá var vitað að engir fótboltainnviðir væru í landinu og að farandverkafólk byggi þar við hörmulegar aðstæður bæði hvað varðar laun og mannréttindi. Við höfldum áfram að fajlla um Katar og HM í fótbolta sem hefst 20. nóvember. Björn Berg Gunnarsson deild­ar­stjóri Grein­ingar og fræðslu Íslands­banka hefur sérhæft sig í fjármálum knattspyrnuheimsins. Umsjón: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaútsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir

Spegillinn 18. október 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaðuur: Markús Hjaltason Fjórtán hundruð milljarða króna ávinningur getur orðið af því að ljúka þriðju orkuskiptum fram til ársins tvö þúsund og sextíu Ráðlagt er að veiða 26 þúsund rjúpur á nýju veiðitímabili, sem umhverfisráðherra staðfesti í dag. Meirihluti þingmanna breska Íhaldsflokksins vill losna við Liz Truss úr embætti forsætisráðherra Landgræðslan og Skógræktin sameinast brátt undir nýjum formerkjum. Sameining stofnananna hefur oft komið til tals síðustu fimmtán ár, en flókið hefur reynst að samræma markmið þeirra. Hekla hikstaði aðeins snemma í morgun. Þá mældust fimm litlir jarðskjálftar. Enginn gosórói mældist. Írönsk keppniskona í klifri segist óvart hafa keppt án höfuðslæðu í úrslitum móts í Suður-Kóreu í gær. Hún segist heil á húfi í færslu á Instagram en hún hefur ekki sést frá því keppninni lauk. Lengri umfjöllun: Meirihluti þingmanna breska Íhaldsflokksins vill losna við Liz Truss úr embætti forsætisráðherra. Skiptar skoðanir eru meðal hópsins um arftaka hennar, en flestum líst best á Boris Johnson, fyrrverandi forsætisráðherra. Spurning dagsins og undanfarinna daga er hvenær hrekst Liz Truss úr embætti? Fréttaskýrendur keppast við að lýsa því yfir að allt traust á henni sé horfið og án þess sé henni ekki lengur sætt. Ásgeir Tómasson sagði frá. Yfirleitt reyna ríkisstjórnir að halda ágreiningi inni á stjórnarheimilinu en ágreiningur innan ríkisstjórnarinnar er greinilegur í umræðum um móttöku flóttamanna og hælisleitenda, segir Eva H. Önnudóttir prófessor í stjórnmálafræði við Háskóla Íslands. Hún segir erfitt að ráða í framhaldið, það ráðist af afdrifum frumvarps dómsmálaráðherra um breytingar á útlendingalögum sem þó sé ólíklegt að fari óbreytt í gegn. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við Evu H Önnudóttur. Heimsmeistaramót karla í knattspyrnu hefst eftir rúman mánuð í Katar. Tólf ár eru síðan framkvæmdanefnd Alþjóðaknattspyrnusambandsins - FIFA - tilkynnti að heimsmeistaramót karla árið 2022 yrði í Katar og það hefur mikið gengið á síðan. Fyrir það fyrsta vöknuðu strax grunsemdir um að fé hefði verið borið á einhverja af þeim tuttugu og tveimur sem sátu í framkvæmdanefndinni og greiddu atkvæði um hvar halda ætti mótið. Keppinautar Katar voru Ástralía, Japan, Suður-Kórea og Bandaríkin. Kristján Sigurjónsson rekur söguna.

Spegillinn 18. október 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaðuur: Markús Hjaltason Fjórtán hundruð milljarða króna ávinningur getur orðið af því að ljúka þriðju orkuskiptum fram til ársins tvö þúsund og sextíu Ráðlagt er að veiða 26 þúsund rjúpur á nýju veiðitímabili, sem umhverfisráðherra staðfesti í dag. Meirihluti þingmanna breska Íhaldsflokksins vill losna við Liz Truss úr embætti forsætisráðherra Landgræðslan og Skógræktin sameinast brátt undir nýjum formerkjum. Sameining stofnananna hefur oft komið til tals síðustu fimmtán ár, en flókið hefur reynst að samræma markmið þeirra. Hekla hikstaði aðeins snemma í morgun. Þá mældust fimm litlir jarðskjálftar. Enginn gosórói mældist. Írönsk keppniskona í klifri segist óvart hafa keppt án höfuðslæðu í úrslitum móts í Suður-Kóreu í gær. Hún segist heil á húfi í færslu á Instagram en hún hefur ekki sést frá því keppninni lauk. Lengri umfjöllun: Meirihluti þingmanna breska Íhaldsflokksins vill losna við Liz Truss úr embætti forsætisráðherra. Skiptar skoðanir eru meðal hópsins um arftaka hennar, en flestum líst best á Boris Johnson, fyrrverandi forsætisráðherra. Spurning dagsins og undanfarinna daga er hvenær hrekst Liz Truss úr embætti? Fréttaskýrendur keppast við að lýsa því yfir að allt traust á henni sé horfið og án þess sé henni ekki lengur sætt. Ásgeir Tómasson sagði frá. Yfirleitt reyna ríkisstjórnir að halda ágreiningi inni á stjórnarheimilinu en ágreiningur innan ríkisstjórnarinnar er greinilegur í umræðum um móttöku flóttamanna og hælisleitenda, segir Eva H. Önnudóttir prófessor í stjórnmálafræði við Háskóla Íslands. Hún segir erfitt að ráða í framhaldið, það ráðist af afdrifum frumvarps dómsmálaráðherra um breytingar á útlendingalögum sem þó sé ólíklegt að fari óbreytt í gegn. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við Evu H Önnudóttur. Heimsmeistaramót karla í knattspyrnu hefst eftir rúman mánuð í Katar. Tólf ár eru síðan framkvæmdanefnd Alþjóðaknattspyrnusambandsins - FIFA - tilkynnti að heimsmeistaramót karla árið 2022 yrði í Katar og það hefur mikið gengið á síðan. Fyrir það fyrsta vöknuðu strax grunsemdir um að fé hefði verið borið á einhverja af þeim tuttugu og tveimur sem sátu í framkvæmdanefndinni og greiddu atkvæði um hvar halda ætti mótið. Keppinautar Katar voru Ástralía, Japan, Suður-Kórea og Bandaríkin. Kristján Sigurjónsson rekur söguna.

Umsjónarmaður: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Útsendingarstjórn: Valgerður Þorsteinsdóttir Hælisleitandi frá Palestínu, sem til stóð að senda til Grikklands, fær mál sitt endurupptekið samkvæmt dómi Héraðsdóms Reykjavíkur. Dómurinn getur haft fordæmisgildi fyrir tugi ef ekki hundruð hælisleitenda, sem vísa átti úr landi í vor. Alma Ómarsdóttir sagði frá og talaði við Helga Þorsteinsson Silva. Vladimír Pútín, forseti Rússlands, segir enga þörf á frekari umfangsmiklum árásum á Úkraínu í bili. Sem stendur séu önnur verkefni í fyrirrúmi. Þegar þeim er lokið kemur í ljós hvort sprengjuárásum verður haldið áfram. Hann segir markmið stjórnvalda í Kreml ekki að leggja Úkraínu í rúst. Róbert Jóhannsson sagði frá. Alvarleg frávik voru á holdafari hesta sem eru taldir hafa sætt illri meðferð í Borgarnesi. Kona sem vakti athygli á ástandi hrossanna hefur áhyggjur af lífshorfum þeirra, þau lifi ekki af veturinn. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir ræddi um málefni hestanna við Steinunni Árnadóttur og Hrönn Ólínu Jörundsdóttur. Mannúð þarf að vera að leiðarljósi í móttöku flóttafólks. Þetta segir Guðmundur Ingi Guðbrandsson, félags- og vinnumarkaðsráðherra sem segir fullyrðingar dómsmálaráðherra um málaflokkinn ekki eiga við rök að styðjast. Hafdís Helga Helgadóttir ræddi við hann. Ný ríkisstjórn var kynnt í Svíþjóð í dag. Gunnhildur Lily Magnúsdóttir, dósent í stjórnmálafræði við háskólann í Malmö, segir að hinn umdeildi þjóðernisflokkur Svíþjóðardemókratar hafi fengið mörg stefnumál sín í gegn, þrátt fyrir að eiga ekki beina aðild að stjórninni. Lögreglan á Vestfjörðum hefur hætt rannsókn á bílveltu í Óshlíð, milli Bolungarvíkur og Hnífsdals, árið 1973. Íslenska karlalandsliðið í handbolta mætir Eistlandi ytra í undankeppni EM á morgun. Bjarki Már Elísson segir liðið hafa undirstrikað það síðustu mánuði að það sé komið á mjög góðan stað. Liz Truss, forsætisráðherra Bretlands, rak Kwasi Kwarteng fjármálaráðherra úr starfi í dag og tilkynnti að hætt hefði verið við að lækka skatta á bresk fyrirtæki. Stjórnmálaskýrendur segja að sviptingar dagsins í stjórnmálalífi séu einhverjar þær háðuglegustu sem sögur fara af. Fjármálaráðherrann fyrrverandi sé horfinn af hinum pólitíska vígvelli og Liz Truss forsætisráðherra liggi helsærð eftir. Ásgeir Tómasson tók saman.

Umsjónarmaður: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Útsendingarstjórn: Valgerður Þorsteinsdóttir Hælisleitandi frá Palestínu, sem til stóð að senda til Grikklands, fær mál sitt endurupptekið samkvæmt dómi Héraðsdóms Reykjavíkur. Dómurinn getur haft fordæmisgildi fyrir tugi ef ekki hundruð hælisleitenda, sem vísa átti úr landi í vor. Alma Ómarsdóttir sagði frá og talaði við Helga Þorsteinsson Silva. Vladimír Pútín, forseti Rússlands, segir enga þörf á frekari umfangsmiklum árásum á Úkraínu í bili. Sem stendur séu önnur verkefni í fyrirrúmi. Þegar þeim er lokið kemur í ljós hvort sprengjuárásum verður haldið áfram. Hann segir markmið stjórnvalda í Kreml ekki að leggja Úkraínu í rúst. Róbert Jóhannsson sagði frá. Alvarleg frávik voru á holdafari hesta sem eru taldir hafa sætt illri meðferð í Borgarnesi. Kona sem vakti athygli á ástandi hrossanna hefur áhyggjur af lífshorfum þeirra, þau lifi ekki af veturinn. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir ræddi um málefni hestanna við Steinunni Árnadóttur og Hrönn Ólínu Jörundsdóttur. Mannúð þarf að vera að leiðarljósi í móttöku flóttafólks. Þetta segir Guðmundur Ingi Guðbrandsson, félags- og vinnumarkaðsráðherra sem segir fullyrðingar dómsmálaráðherra um málaflokkinn ekki eiga við rök að styðjast. Hafdís Helga Helgadóttir ræddi við hann. Ný ríkisstjórn var kynnt í Svíþjóð í dag. Gunnhildur Lily Magnúsdóttir, dósent í stjórnmálafræði við háskólann í Malmö, segir að hinn umdeildi þjóðernisflokkur Svíþjóðardemókratar hafi fengið mörg stefnumál sín í gegn, þrátt fyrir að eiga ekki beina aðild að stjórninni. Lögreglan á Vestfjörðum hefur hætt rannsókn á bílveltu í Óshlíð, milli Bolungarvíkur og Hnífsdals, árið 1973. Íslenska karlalandsliðið í handbolta mætir Eistlandi ytra í undankeppni EM á morgun. Bjarki Már Elísson segir liðið hafa undirstrikað það síðustu mánuði að það sé komið á mjög góðan stað. Liz Truss, forsætisráðherra Bretlands, rak Kwasi Kwarteng fjármálaráðherra úr starfi í dag og tilkynnti að hætt hefði verið við að lækka skatta á bresk fyrirtæki. Stjórnmálaskýrendur segja að sviptingar dagsins í stjórnmálalífi séu einhverjar þær háðuglegustu sem sögur fara af. Fjármálaráðherrann fyrrverandi sé horfinn af hinum pólitíska vígvelli og Liz Truss forsætisráðherra liggi helsærð eftir. Ásgeir Tómasson tók saman.

Spegillinn 13. október 2022. Umsjón: Hafdís Helga Helgadóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Til stendur að hækka útsvar um næstu áramót. Það boðar innviðaráðherra til að koma til móts við fjárhagsvanda sveitarfélaga. Sigurður Ingi Jóhannsson í viðtali við Kristján Sigurjónsson. Olíuleit í íslensku efnahagslögsögunni verður bönnuð með lögum. Þetta segir forsætisráðherra sem segir norðurslóðir verða óþekkjanlegar innan fárra áratuga verði ekki brugðist strax við loftslagsvánni. Haukur Holm sagði frá. Um hundrað nemendur í Kársnesskóla flytjast um set meðan unnið er að viðgerðum vegna myglu. Rætt var við Björgu Baldursdóttur. Alexander Kristjánsson sagði frá Alþjóðleg kvikmyndahátíð er nú haldin á Ísafirði í annað sinn. Írönsk og pólsk kvikmyndagerð er í brennidepli, en stjórnandi hátíðarinnar segir írönsku myndirnar veita innsýn í veruleika þarlendra kvenna. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við Fjölni Baldursson. Brottrækur leyniþjónustuforstjóri í Danmörku, sem sætir ákærum fyrir uppljóstrun ríkisleyndarmála, segist vera fórnarlamb pólitískra hrossakaupa. Alexander Kristjánsson tók saman. -------------------------------------------------------- Rekstur íslenskra sveitarfélaga er í járnum og sveitarstjórnir um land allt glíma við hækkandi útgjöld vegna viðamikilla málaflokka sem þeim ber skylda til þess að sinna. Þar ber málefni fatlaðra hæst. Sveitarstjórnarmenn hafa kvartað sáran undan að ríkið hafi dregið lappirnar í að tryggja nægjanlegt fjármagn til þess að sveitarfélögin geti sinnt fötluðum á sómasamlegan hátt. Fjármálaráðstefna Sambands íslenskra sveitarfélaga hófst í morgun og Spegillinn ræddi við Heiðu Björgu Hilmisdóttur nýkjörinn formann sambandsins. Kristján Sigurjónsson tók saman. Til stendur að endurskoða stærðarviðmið virkjana. Meirihluti umhverfis- og samgöngunefndar er sammála um þau mál. Ákjósanleg og endurbætt útfærsla er þó öllu meira á reiki. Vilhjálmur Árnason þingmaður Sjálfstæðisflokksins er formaður umhverfis- og samgöngunefndar og Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir þingmaður Viðreisnar er varaformaður nefndarinnar. Hafdís Helga Helgadóttir ræddi við þau. Tuttugasta flokksþing kínverska kommúnistaflokksins stendur fyrir dyrum. Það hefst á sunnudag og ef allt gengur samkvæmt áætlun verður Xi Jinping hylltur sem aðalritari flokksins í þriðja sinn og þar með valdamesti maður landsins frá því að Maó Tse-tung var og hét. Hann verður þá jafnframt forseti herráðsins og forseti landsins. Ásgeir Tómasson sagði frá.

Spegillinn 13. október 2022. Umsjón: Hafdís Helga Helgadóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Til stendur að hækka útsvar um næstu áramót. Það boðar innviðaráðherra til að koma til móts við fjárhagsvanda sveitarfélaga. Sigurður Ingi Jóhannsson í viðtali við Kristján Sigurjónsson. Olíuleit í íslensku efnahagslögsögunni verður bönnuð með lögum. Þetta segir forsætisráðherra sem segir norðurslóðir verða óþekkjanlegar innan fárra áratuga verði ekki brugðist strax við loftslagsvánni. Haukur Holm sagði frá. Um hundrað nemendur í Kársnesskóla flytjast um set meðan unnið er að viðgerðum vegna myglu. Rætt var við Björgu Baldursdóttur. Alexander Kristjánsson sagði frá Alþjóðleg kvikmyndahátíð er nú haldin á Ísafirði í annað sinn. Írönsk og pólsk kvikmyndagerð er í brennidepli, en stjórnandi hátíðarinnar segir írönsku myndirnar veita innsýn í veruleika þarlendra kvenna. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við Fjölni Baldursson. Brottrækur leyniþjónustuforstjóri í Danmörku, sem sætir ákærum fyrir uppljóstrun ríkisleyndarmála, segist vera fórnarlamb pólitískra hrossakaupa. Alexander Kristjánsson tók saman. -------------------------------------------------------- Rekstur íslenskra sveitarfélaga er í járnum og sveitarstjórnir um land allt glíma við hækkandi útgjöld vegna viðamikilla málaflokka sem þeim ber skylda til þess að sinna. Þar ber málefni fatlaðra hæst. Sveitarstjórnarmenn hafa kvartað sáran undan að ríkið hafi dregið lappirnar í að tryggja nægjanlegt fjármagn til þess að sveitarfélögin geti sinnt fötluðum á sómasamlegan hátt. Fjármálaráðstefna Sambands íslenskra sveitarfélaga hófst í morgun og Spegillinn ræddi við Heiðu Björgu Hilmisdóttur nýkjörinn formann sambandsins. Kristján Sigurjónsson tók saman. Til stendur að endurskoða stærðarviðmið virkjana. Meirihluti umhverfis- og samgöngunefndar er sammála um þau mál. Ákjósanleg og endurbætt útfærsla er þó öllu meira á reiki. Vilhjálmur Árnason þingmaður Sjálfstæðisflokksins er formaður umhverfis- og samgöngunefndar og Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir þingmaður Viðreisnar er varaformaður nefndarinnar. Hafdís Helga Helgadóttir ræddi við þau. Tuttugasta flokksþing kínverska kommúnistaflokksins stendur fyrir dyrum. Það hefst á sunnudag og ef allt gengur samkvæmt áætlun verður Xi Jinping hylltur sem aðalritari flokksins í þriðja sinn og þar með valdamesti maður landsins frá því að Maó Tse-tung var og hét. Hann verður þá jafnframt forseti herráðsins og forseti landsins. Ásgeir Tómasson sagði frá.

Spegillinn 12. október 2022. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Ólöf Helga Adolfsdóttir, frambjóðandi til forseta Alþýðusambandsins vonar að formenn VR, Eflingar og Starfsgreinasambandsins, sem gengu af þingi ASÍ í gær, snúi aftur. Tillaga hennar um að hafna kjörbréfum Eflingarfélaga hafi verið mistök. Trausti Jörundarson, formaður Sjómannafélags Eyjafjarðar, segir miður að þinginu hafi verið frestað en er efins um að friður verði kominn á í sambandinu fyrir vorið. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir tók saman. Aldrei hafa fleiri sætt gæsluvarðhaldi og nú - og konur í haldi aldrei verið fleiri. Páll Winkel, fangelsismálastjóri segir að álagið sé orðið það mikið að erfitt sé að tryggja öryggi starfsfólks. Dæmi séu um að fangaverðir hafi orðið óvinnufærir eftir líkamsárás í starfi. Sunna Karen Sigurþórsdóttir talaði við hann. Dælubílar voru kallaðir út að Elliðaám í Reykjavík síðdegis í dag vegna sápu sem freyddi í ánum. Helgi Guðjónsson heilbrigðisfulltrúi segir líklegast að sápan hafi borist gegnum göturæsi úr Breiðholti en vatn úr ræsinu rennur óhindrað í árnar. Alexander Kristjánsson tók saman. ---------- Ef svo fer að stærstu félögin í Alþýðusambandinu segja sig úr því veikir það sambandið augljóslega segir Sumarliði Ísleifsson dósent í hagnýtri menningarmiðlun við Háskóla Íslands sem skrifað hefur sögu ASÍ. Staðan sé óljós og verði það næstu mánuði. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Núll komma þriggja prósenta efnahagssamdráttur var í Bretlandi í ágúst, að því er hagstofa landsins greindi frá í dag. Hún birti einnig leiðrétta niðurstöðu um hagvöxtinn í júlí. Ásgeir Tómasson segir frá. Yfirvofandi efnahagssamdráttur; versnandi hagur heimila; raforkuskortur; tíðar skotárásir glæpagengja; og ótrygg staða í utanríkismálum. Ný ríkisstjórn í Svíþjóð stendur frammi fyrir mörgum áríðandi verkefnum. En það er eitt sem tefur - mánuði eftir þingkosningarnar hafa flokkarnir sem fengu meirihluta enn ekki komið sér saman um stjórnarsáttmálann. Kári Gylfason sagði frá stjórnarmyndun í Svíþjóð.

Spegillinn 12. október 2022. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Ólöf Helga Adolfsdóttir, frambjóðandi til forseta Alþýðusambandsins vonar að formenn VR, Eflingar og Starfsgreinasambandsins, sem gengu af þingi ASÍ í gær, snúi aftur. Tillaga hennar um að hafna kjörbréfum Eflingarfélaga hafi verið mistök. Trausti Jörundarson, formaður Sjómannafélags Eyjafjarðar, segir miður að þinginu hafi verið frestað en er efins um að friður verði kominn á í sambandinu fyrir vorið. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir tók saman. Aldrei hafa fleiri sætt gæsluvarðhaldi og nú - og konur í haldi aldrei verið fleiri. Páll Winkel, fangelsismálastjóri segir að álagið sé orðið það mikið að erfitt sé að tryggja öryggi starfsfólks. Dæmi séu um að fangaverðir hafi orðið óvinnufærir eftir líkamsárás í starfi. Sunna Karen Sigurþórsdóttir talaði við hann. Dælubílar voru kallaðir út að Elliðaám í Reykjavík síðdegis í dag vegna sápu sem freyddi í ánum. Helgi Guðjónsson heilbrigðisfulltrúi segir líklegast að sápan hafi borist gegnum göturæsi úr Breiðholti en vatn úr ræsinu rennur óhindrað í árnar. Alexander Kristjánsson tók saman. ---------- Ef svo fer að stærstu félögin í Alþýðusambandinu segja sig úr því veikir það sambandið augljóslega segir Sumarliði Ísleifsson dósent í hagnýtri menningarmiðlun við Háskóla Íslands sem skrifað hefur sögu ASÍ. Staðan sé óljós og verði það næstu mánuði. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Núll komma þriggja prósenta efnahagssamdráttur var í Bretlandi í ágúst, að því er hagstofa landsins greindi frá í dag. Hún birti einnig leiðrétta niðurstöðu um hagvöxtinn í júlí. Ásgeir Tómasson segir frá. Yfirvofandi efnahagssamdráttur; versnandi hagur heimila; raforkuskortur; tíðar skotárásir glæpagengja; og ótrygg staða í utanríkismálum. Ný ríkisstjórn í Svíþjóð stendur frammi fyrir mörgum áríðandi verkefnum. En það er eitt sem tefur - mánuði eftir þingkosningarnar hafa flokkarnir sem fengu meirihluta enn ekki komið sér saman um stjórnarsáttmálann. Kári Gylfason sagði frá stjórnarmyndun í Svíþjóð.

Spegillinn 11. október 2022 Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Markús Hjaltason. Stjórn útsendingar fréttahluta: Valgerður Þorsteinsdóttir Formenn VR, Eflingar og Starfsgreinasambandsins hafa allir fallið frá framboði til æðstu embætta Alþýðusambands Íslands. Formennirnir og fjöldi stuðningsmanna þeirra gengu út af þingi ASÍ í dag. Þórdís Arnljótsdóttir ræddi við Ragnar Þór Ingólfsson, formann VR, Vilhjálm Birgisson formann Starfsgreinasambandsins og Sólveigu Önnu Jónsdóttur formann Eflingar. Augu fjölmargra landsmanna eru á Portúgal þessa stundina. Íslenska kvennalandsliðið stendur í eldlínunni og freistar þess að tryggja sér sæti á heimsmeistaramóti í fyrsta sinn. Freyr Gígja Gunnarsson fréttamaður greindi frá marki sem Íslendingar skoruðu og dæmt var af. Leiðtogar sjö stærstu iðnríkja heims ætla að draga Vladimír Pútín Rússlandsforseta til ábyrgðar fyrir tugi flugskeytaárása á almenna borgara og samfélagsinnviði í gær. Ferðaþjónustan á Norðurlandi krefst þess að reglulegur snjómokstur verði tekinn upp á Dettifossvegi. Fossinn sé einn af lykilstöðum í ferðaþjónustu í fjórðungnum. Þessu er líkt við að ófært væri að Gullfossi allan veturinn. Ágúst Ólafsson talaði við Arnheiði Jóhannsdóttur, framkvæmdastjóra Markaðsstofu Norðurlands. Mikill fjöldi stuðningsfólks Julians Assange, stofnanda WikiLeaks, sló hring um þinghúsið í Westminster í Lundúnum, höfuðborg Bretlands um helgina, og krafðist þess að hann yrði umsvifalaust látinn laus. Markús Þórhallsson sagði frá. ------------------ Kristján Þórður Sveinbjarnarson, sitjandi forseti ASÍ segir að staðan innan sambandsins eftir ákvörðun formanna stærstu félaganna um að draga framboð til forystustarfa sé sláandi og erfið. Ákvörðun þeirra kom honum á óvart, sjálfur ætlar hann ekki að bjóða sig fram til forseta. Hann hafði boðið sig fram til 1. varaforseta og segir það standa enn. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Jón Gunnarsson, dómsmálaráðherra leggur aftur fram umdeilt frumvarp um herta útlendingalöggjöf. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra segir ljóst að aukinn fjöldi hælisleitenda auki álag á innviði. Alma Ómarsdóttir talaði við þau. Forseti Úkraínu óskaði þess á fundi með leiðtogum G-7 iðnríkjaeftir að alþjóðlegum hópi yrði falið að fylgjast með öryggismálum á landamærum Úkraínu og Hvíta-Rússlands þar sem árás hvítrússnesks herliðs væri yfirvofandi. Ásgeir Tómasson sagði frá.

Spegillinn 11. október 2022 Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Markús Hjaltason. Stjórn útsendingar fréttahluta: Valgerður Þorsteinsdóttir Formenn VR, Eflingar og Starfsgreinasambandsins hafa allir fallið frá framboði til æðstu embætta Alþýðusambands Íslands. Formennirnir og fjöldi stuðningsmanna þeirra gengu út af þingi ASÍ í dag. Þórdís Arnljótsdóttir ræddi við Ragnar Þór Ingólfsson, formann VR, Vilhjálm Birgisson formann Starfsgreinasambandsins og Sólveigu Önnu Jónsdóttur formann Eflingar. Augu fjölmargra landsmanna eru á Portúgal þessa stundina. Íslenska kvennalandsliðið stendur í eldlínunni og freistar þess að tryggja sér sæti á heimsmeistaramóti í fyrsta sinn. Freyr Gígja Gunnarsson fréttamaður greindi frá marki sem Íslendingar skoruðu og dæmt var af. Leiðtogar sjö stærstu iðnríkja heims ætla að draga Vladimír Pútín Rússlandsforseta til ábyrgðar fyrir tugi flugskeytaárása á almenna borgara og samfélagsinnviði í gær. Ferðaþjónustan á Norðurlandi krefst þess að reglulegur snjómokstur verði tekinn upp á Dettifossvegi. Fossinn sé einn af lykilstöðum í ferðaþjónustu í fjórðungnum. Þessu er líkt við að ófært væri að Gullfossi allan veturinn. Ágúst Ólafsson talaði við Arnheiði Jóhannsdóttur, framkvæmdastjóra Markaðsstofu Norðurlands. Mikill fjöldi stuðningsfólks Julians Assange, stofnanda WikiLeaks, sló hring um þinghúsið í Westminster í Lundúnum, höfuðborg Bretlands um helgina, og krafðist þess að hann yrði umsvifalaust látinn laus. Markús Þórhallsson sagði frá. ------------------ Kristján Þórður Sveinbjarnarson, sitjandi forseti ASÍ segir að staðan innan sambandsins eftir ákvörðun formanna stærstu félaganna um að draga framboð til forystustarfa sé sláandi og erfið. Ákvörðun þeirra kom honum á óvart, sjálfur ætlar hann ekki að bjóða sig fram til forseta. Hann hafði boðið sig fram til 1. varaforseta og segir það standa enn. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hann. Jón Gunnarsson, dómsmálaráðherra leggur aftur fram umdeilt frumvarp um herta útlendingalöggjöf. Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra segir ljóst að aukinn fjöldi hælisleitenda auki álag á innviði. Alma Ómarsdóttir talaði við þau. Forseti Úkraínu óskaði þess á fundi með leiðtogum G-7 iðnríkjaeftir að alþjóðlegum hópi yrði falið að fylgjast með öryggismálum á landamærum Úkraínu og Hvíta-Rússlands þar sem árás hvítrússnesks herliðs væri yfirvofandi. Ásgeir Tómasson sagði frá.

Spegillinn 10.okt 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Mark Eldred Skotmörk í hefndarárásum Rússa á Úkraínu í dag voru mikilvægir innviðir og fjölfarnir staðir á háannatíma. Minnst ellefu fórust og um hundrað særðust. Óvissustigi almannavarna hefur verið lýst yfir vegna mögulegs jökulhlaups úr Grímsvötnum Þar sem vatnsstaða í Grímsvötnum er lág er ekki búist við stóru hlaupi og mannvirki eru ekki talin í hættu. Mennirnir sem sitja í gæsluvarðhaldi vegna hryðjuverkarannsóknar lögreglu ræddu sín á milli um morð á verkalýðsleiðtogum, meðal annars Sólveigu Önnu Jónsdóttur formanni Eflingar. Hún segir ömurlegt að upplifa slíkt. Formaður fjárlaganefndar Alþingis segir það vekja spurningar um fagmennsku að starfsmenn Bankasýslunnar hafi þegið veitingar og tækifærisgjafir frá Íslandsbanka og fleirum við sölu á hlut ríkisins í bankanum. Dómsmálaráðherra telur að laga þurfi vankanta í útlendingalögum með því að ganga lengra en hefur verið gert. Hann ætlar að gera ríkisstjórninni grein fyrir tillögum þess efnis. Lengri umfjöllun: Það mátti glögglega skynja spennu hjá þeim 300 fulltrúum verkalýðsfélaga sem mættir voru á 45. þing Alþýðusambands Íslands í Reykjavík í morgun. Þing sambandsins stendur yfir í þrjá daga og verður ný forysta ASÍ kjörin á miðvikudag. En hver eru brýnustu verkefni verkalýðshreyfingarinnar á næstu vikum? Óttast hinn almenni félagsmaður átök og sundrung innan hreyfingarinnar? Kristján Sigurjónsson ræddi við nokkra þingfulltrúa fyrir þingsetningu í morgun, þar á meðal Hörð Guðbrandsson hjá Verkalýðsfélagi Grindavíkur og Halldóru Sigríði Sveinsdóttur formann Bárunnar á Suðurlandi. Hitabylgjur verða svo ofsafengnar á næstu áratugum í nokkrum heimshlutum að þeir verða óbyggilegir fólki. Grípa verður til enn harðari aðgerða en hingað til ef koma á í veg fyrir enn frekari hlýnun jarðar af völdum gróðurhúsalofttegunda. Samhæfingarskrifstofa aðgerða Sameinuðu þjóðanna í mannúðarmálum (OCHA) og Alþjóðaráð Rauða krossins (IFRC) birtu í dag sameiginlega skýrslu um ástand og horfur í loftslagsmálum í aðdraganda Loftslagsráðstefnu SÞ. Ásgeir Tómasson tók saman. Íslenskur vinnumarkaður er mjög kynskiptur og ekki eru öll störf lögð að jöfnu. Lög um að allir skuli fá sömu laun fyrir sömu vinnu hafa verið í gildi í meira en sextíu ár á Íslandi en þrátt fyrir það er enn launamunur milli kynja. Viðkvæðið um að ekki megi bera saman epli og appelsínur dugir ekki til að fanga allt sem felst í launa- og tekjumun að mati Heiðar Margrétar Björnsdóttur hagfræðings BSRB, sem fór fyrir starfshóp um endurmat

Spegillinn 10.okt 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Mark Eldred Skotmörk í hefndarárásum Rússa á Úkraínu í dag voru mikilvægir innviðir og fjölfarnir staðir á háannatíma. Minnst ellefu fórust og um hundrað særðust. Óvissustigi almannavarna hefur verið lýst yfir vegna mögulegs jökulhlaups úr Grímsvötnum Þar sem vatnsstaða í Grímsvötnum er lág er ekki búist við stóru hlaupi og mannvirki eru ekki talin í hættu. Mennirnir sem sitja í gæsluvarðhaldi vegna hryðjuverkarannsóknar lögreglu ræddu sín á milli um morð á verkalýðsleiðtogum, meðal annars Sólveigu Önnu Jónsdóttur formanni Eflingar. Hún segir ömurlegt að upplifa slíkt. Formaður fjárlaganefndar Alþingis segir það vekja spurningar um fagmennsku að starfsmenn Bankasýslunnar hafi þegið veitingar og tækifærisgjafir frá Íslandsbanka og fleirum við sölu á hlut ríkisins í bankanum. Dómsmálaráðherra telur að laga þurfi vankanta í útlendingalögum með því að ganga lengra en hefur verið gert. Hann ætlar að gera ríkisstjórninni grein fyrir tillögum þess efnis. Lengri umfjöllun: Það mátti glögglega skynja spennu hjá þeim 300 fulltrúum verkalýðsfélaga sem mættir voru á 45. þing Alþýðusambands Íslands í Reykjavík í morgun. Þing sambandsins stendur yfir í þrjá daga og verður ný forysta ASÍ kjörin á miðvikudag. En hver eru brýnustu verkefni verkalýðshreyfingarinnar á næstu vikum? Óttast hinn almenni félagsmaður átök og sundrung innan hreyfingarinnar? Kristján Sigurjónsson ræddi við nokkra þingfulltrúa fyrir þingsetningu í morgun, þar á meðal Hörð Guðbrandsson hjá Verkalýðsfélagi Grindavíkur og Halldóru Sigríði Sveinsdóttur formann Bárunnar á Suðurlandi. Hitabylgjur verða svo ofsafengnar á næstu áratugum í nokkrum heimshlutum að þeir verða óbyggilegir fólki. Grípa verður til enn harðari aðgerða en hingað til ef koma á í veg fyrir enn frekari hlýnun jarðar af völdum gróðurhúsalofttegunda. Samhæfingarskrifstofa aðgerða Sameinuðu þjóðanna í mannúðarmálum (OCHA) og Alþjóðaráð Rauða krossins (IFRC) birtu í dag sameiginlega skýrslu um ástand og horfur í loftslagsmálum í aðdraganda Loftslagsráðstefnu SÞ. Ásgeir Tómasson tók saman. Íslenskur vinnumarkaður er mjög kynskiptur og ekki eru öll störf lögð að jöfnu. Lög um að allir skuli fá sömu laun fyrir sömu vinnu hafa verið í gildi í meira en sextíu ár á Íslandi en þrátt fyrir það er enn launamunur milli kynja. Viðkvæðið um að ekki megi bera saman epli og appelsínur dugir ekki til að fanga allt sem felst í launa- og tekjumun að mati Heiðar Margrétar Björnsdóttur hagfræðings BSRB, sem fór fyrir starfshóp um endurmat

Eiginkona mannsins sem var stungin til bana í Ólafsfirði á mánudag var látin laus úr haldi í dag, að því er lögreglan á Norðurlandi eystra tilkynnti undir kvöld. Einn er enn í gæsluvarðhaldi Bilun í spennistöð við Barónstíg í Reykjavík varð til þess að rafmagnslaust varð í borginni vestanverðri síðdegis. Búist var við að viðgerð lyki ekki fyrr en um eða eftir miðnætti, en betur gekk en á horfðist í fyrstu. Oddur Þórðarson ræddi við Breka Logason, upplýsingafulltrúa Veitna. Jón Svanberg Hjartarson, fagstjóri hjá almannavörnum, segir að taka verði alvarlega norðanstorminn sem í aðsigi er á sunnudag. Veðurstofa hefur gefið út gular og appelsínugular viðvaranir vegna óveðursins. Íbúar og eigendur fyrirtækja á Oddeyri á Akureyri eru hvattir til að vera vel á verði vegna flóðahættu á sunnudag. Hólmfríður Dagný Kristjánsdóttir ræddi við Jón Svanberg. Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn hvetur til aðgerða svo að óstöðugleiki á fjármálamörkuðum verði ekki viðvarandi ástand. Pétur Magnússon sagði frá. Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður Eflingar hefur tilkynnt forvera sinn til Persónuverndar fyrir að hafa farið inn á tölvupóstfang Sólveigar eftir að hún hætti störfum á síðasta ári. Mál af þessum toga eru algeng hjá Persónuvernd, en ekki er sama hvernig yfirmenn bera sig að við þessar aðstæður. Alexander Kristjánsson fór yfir málið með Helgu Sigríði Þórhallsdóttur, sviðsstjóra eftirlits hjá Persónuvernd. Íslendingar fóru alls um sextíu þúsund flugferðir frá landinu í september, og hafa aldrei verið á viðlíka faraldsfæti í þessum mánuði. Kristján Sigurjónsson ræddi við Arndísi Önnu Kristínardóttur Gunnarsdóttur og Bryndísi Haraldsdóttur um kynnisför þingmanna í allsherjar- og menntamálanefnd Alþingis til Noregs og Danmerkur á dögunum til að glöggva sig á stefnu nágrannaþjóðanna um mótttöku flóttafólks og þeirra sem sækja um alþjóðlega vernd. Fram kom m.a. að umsóknum um alþjóðlega vernd hér á landi hefur fjölgað undanfarin ár. Hlutfallslega fleiri umsóknir eru um alþjóðlega vernd á Íslandi en á annars staðar á Norðurlöndum. Friðarverðlaun Nóbels voru kynnt í Ósló í dag. Þau eru að þessu sinni þrískipt og helguð mannréttindum. Minnt er á hvernig mannréttindabrot og virðingarleysi fyrir alþjóðalögum leiðir til stríðs eins og í Úkraínu. Verðlaunin hlutu hvítrússneski lögmaðurinn og baráttumaðurinn Ales Bialitski; rússnesku mannréttindasamtökin Memorial; og úkraínsku samtökin Miðstöð borgaralegra réttinda. Gísli Kristjánsson sagði frá. Sjö ára drengur, Tariq að nafni. hefur öðlast mikla frægð á samfélagsmiðlum síðustu vikur vegna

Eiginkona mannsins sem var stungin til bana í Ólafsfirði á mánudag var látin laus úr haldi í dag, að því er lögreglan á Norðurlandi eystra tilkynnti undir kvöld. Einn er enn í gæsluvarðhaldi Bilun í spennistöð við Barónstíg í Reykjavík varð til þess að rafmagnslaust varð í borginni vestanverðri síðdegis. Búist var við að viðgerð lyki ekki fyrr en um eða eftir miðnætti, en betur gekk en á horfðist í fyrstu. Oddur Þórðarson ræddi við Breka Logason, upplýsingafulltrúa Veitna. Jón Svanberg Hjartarson, fagstjóri hjá almannavörnum, segir að taka verði alvarlega norðanstorminn sem í aðsigi er á sunnudag. Veðurstofa hefur gefið út gular og appelsínugular viðvaranir vegna óveðursins. Íbúar og eigendur fyrirtækja á Oddeyri á Akureyri eru hvattir til að vera vel á verði vegna flóðahættu á sunnudag. Hólmfríður Dagný Kristjánsdóttir ræddi við Jón Svanberg. Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn hvetur til aðgerða svo að óstöðugleiki á fjármálamörkuðum verði ekki viðvarandi ástand. Pétur Magnússon sagði frá. Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður Eflingar hefur tilkynnt forvera sinn til Persónuverndar fyrir að hafa farið inn á tölvupóstfang Sólveigar eftir að hún hætti störfum á síðasta ári. Mál af þessum toga eru algeng hjá Persónuvernd, en ekki er sama hvernig yfirmenn bera sig að við þessar aðstæður. Alexander Kristjánsson fór yfir málið með Helgu Sigríði Þórhallsdóttur, sviðsstjóra eftirlits hjá Persónuvernd. Íslendingar fóru alls um sextíu þúsund flugferðir frá landinu í september, og hafa aldrei verið á viðlíka faraldsfæti í þessum mánuði. Kristján Sigurjónsson ræddi við Arndísi Önnu Kristínardóttur Gunnarsdóttur og Bryndísi Haraldsdóttur um kynnisför þingmanna í allsherjar- og menntamálanefnd Alþingis til Noregs og Danmerkur á dögunum til að glöggva sig á stefnu nágrannaþjóðanna um mótttöku flóttafólks og þeirra sem sækja um alþjóðlega vernd. Fram kom m.a. að umsóknum um alþjóðlega vernd hér á landi hefur fjölgað undanfarin ár. Hlutfallslega fleiri umsóknir eru um alþjóðlega vernd á Íslandi en á annars staðar á Norðurlöndum. Friðarverðlaun Nóbels voru kynnt í Ósló í dag. Þau eru að þessu sinni þrískipt og helguð mannréttindum. Minnt er á hvernig mannréttindabrot og virðingarleysi fyrir alþjóðalögum leiðir til stríðs eins og í Úkraínu. Verðlaunin hlutu hvítrússneski lögmaðurinn og baráttumaðurinn Ales Bialitski; rússnesku mannréttindasamtökin Memorial; og úkraínsku samtökin Miðstöð borgaralegra réttinda. Gísli Kristjánsson sagði frá. Sjö ára drengur, Tariq að nafni. hefur öðlast mikla frægð á samfélagsmiðlum síðustu vikur vegna

Spegillinn: 6. október 2022 Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra segir að orkureikningar séu að sliga heimili og fyrirtæki í Evrópu. Orkuskortur og óvissa í öryggismálum voru til umræðu á nýstofnuðum vettvangi þjóðarleiðtoga álfunnar í dag. Bjarni Rúnarsson tók saman. Tveir menn sem grunaðir eru um skipulagningu hryðjuverka verða áfram í gæsluvarðhaldi og einangrun. Þeir hafa verið í einangrun frá handtöku 21. september og verjendur þeirra hafa kært úrskurðinn til Landsréttar Möguleg verkfallsboðun verður rædd á formannafundi Sjómannasambandsins í Vestmannaeyjum um helgina. Fyrsta desember verða þrjú ár liðin frá því að kjarasamningur sjómanna rann út. Arnar Björnsson sagði frá. Mennta- og barnamálaráðherra segir of langan tíma hafa tekið að bregðast við röddum þolenda. Steinn Jóhannsson, rektor Menntaskólans við Hamrahlíð segir að gera megi betur en að hlustað sé á raddir framhaldsskólanema sem þrýsta á stjórnvöld og skólastjórnendur að taka á ásökunum um kynferðisofbeldi af meiri þunga. Sólveig Klara Ragnarsdóttir tók saman. Heyrist líka í Urði Bartelsdóttur af samstöðufundi nemenda. Tveir eru sárir eftir skotárás í sænsku borginni Södertälje. Þetta er fimmta skotárásin þar á tveimur vikum. Spariútgáfa bleiku slaufunnar til styrktar Krabbameinsfélaginu seldist upp í dag. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við Árna Reyni Alfreðsson, forstöðumann markaðsmála hjá Krabbameinsfélaginu. ------- Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra segir að framundan séu erfiðir tímar í orkumálum í Evrópu. Ísland njóti forréttinda af því að vera auðugt af orkuauðlindum. Björn Malmquist talaði við hana. Ólíkt hafast þeir að, fjármálaráðherrarnir í Noregi og Bretlandi, nú þegar almúganum er boðið upp á ný kreppufjárlög. Fólk í báðum löndum býr við vaxandi verðbólgu, vaxtahækkanir og óbærilega rafmagnsreikninga. Gísli Kristjánsson skýrir hvernig þessu víkur við. Björgunarsveitir í borginni Zaporizhzhia í Úkraínu hafa í dag leitað að fólki á lífi í rústum fjölbýlishúsa sem urðu fyrir flugskeytaárás síðla nætur og í morgun. Að minnsta kosti þrír létust í árásinni. Ásgeir Tómasson tók saman. Oleksandr Starukh, ríkisstjóri Úkraínustjórnar í Zaporizhzhia, Stéphane Dujarric talsmaður Sameinuðu þjóðanna. Laura Rockwood, kjarnorkusérfræðingur .

Spegillinn: 6. október 2022 Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra segir að orkureikningar séu að sliga heimili og fyrirtæki í Evrópu. Orkuskortur og óvissa í öryggismálum voru til umræðu á nýstofnuðum vettvangi þjóðarleiðtoga álfunnar í dag. Bjarni Rúnarsson tók saman. Tveir menn sem grunaðir eru um skipulagningu hryðjuverka verða áfram í gæsluvarðhaldi og einangrun. Þeir hafa verið í einangrun frá handtöku 21. september og verjendur þeirra hafa kært úrskurðinn til Landsréttar Möguleg verkfallsboðun verður rædd á formannafundi Sjómannasambandsins í Vestmannaeyjum um helgina. Fyrsta desember verða þrjú ár liðin frá því að kjarasamningur sjómanna rann út. Arnar Björnsson sagði frá. Mennta- og barnamálaráðherra segir of langan tíma hafa tekið að bregðast við röddum þolenda. Steinn Jóhannsson, rektor Menntaskólans við Hamrahlíð segir að gera megi betur en að hlustað sé á raddir framhaldsskólanema sem þrýsta á stjórnvöld og skólastjórnendur að taka á ásökunum um kynferðisofbeldi af meiri þunga. Sólveig Klara Ragnarsdóttir tók saman. Heyrist líka í Urði Bartelsdóttur af samstöðufundi nemenda. Tveir eru sárir eftir skotárás í sænsku borginni Södertälje. Þetta er fimmta skotárásin þar á tveimur vikum. Spariútgáfa bleiku slaufunnar til styrktar Krabbameinsfélaginu seldist upp í dag. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við Árna Reyni Alfreðsson, forstöðumann markaðsmála hjá Krabbameinsfélaginu. ------- Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra segir að framundan séu erfiðir tímar í orkumálum í Evrópu. Ísland njóti forréttinda af því að vera auðugt af orkuauðlindum. Björn Malmquist talaði við hana. Ólíkt hafast þeir að, fjármálaráðherrarnir í Noregi og Bretlandi, nú þegar almúganum er boðið upp á ný kreppufjárlög. Fólk í báðum löndum býr við vaxandi verðbólgu, vaxtahækkanir og óbærilega rafmagnsreikninga. Gísli Kristjánsson skýrir hvernig þessu víkur við. Björgunarsveitir í borginni Zaporizhzhia í Úkraínu hafa í dag leitað að fólki á lífi í rústum fjölbýlishúsa sem urðu fyrir flugskeytaárás síðla nætur og í morgun. Að minnsta kosti þrír létust í árásinni. Ásgeir Tómasson tók saman. Oleksandr Starukh, ríkisstjóri Úkraínustjórnar í Zaporizhzhia, Stéphane Dujarric talsmaður Sameinuðu þjóðanna. Laura Rockwood, kjarnorkusérfræðingur .

Spegillinn 5.október 2022 Fiskiskip strandaði í innsiglingunni á Raufarhöfn í dag eftir að það rak undan sterkum vindi. Vel gekk að koma skipinu á flot. Sænskur grínþáttur hefur valdið fjaðrafoki í Tyrklandi vegna gríns á kostnað forseta Tyrklands. Stjórnvöld í Tyrklandi hafa boðað sendiherra Svíþjóðar á fund vegna málsins, sem gæti haft víðtækar afleiðingar. Menntamálaráðherra hefur boðað alla skólameistara framhaldsskóla á sinn fund til að fara yfir viðbragðsáætlanir þeirra við kynferðisofbeldi. Rektor Menntaskólans við Hamrahlíð bað fyrrverandi nemanda skólans í dag afsökunar á viðbrögðum skólastjórnenda við ásökunum hennar um ofbeldi af hálfu samnemanda. Mælingar sýna að andlegri líðan ungmenna hefur hrakað hér á landi. Talið er að svefnleysi og samfélagsmiðlanotkun eigi stóran þátt í þessari þróun. Forvarnadagurinn er í dag. ------- Eins og fingri væri smellt var kosningabaráttan í Danmörku komin á fullt skrið nánast um leið og Mette Frederiksen greindi frá því í morgun að að kosið yrði til þings í landinu fyrsta nóvember. Hún sagði þegar hún tilkynnti ákvörðun sína að það væri vissulega undarlegt að Danir gengju til þingkosninga á ótryggum tímum jafnt innanlands sem utan, en þetta væri vilji meirihluta danska þingsins. Því hefði hún farið á fund Margrétar Þórhildar drottningar í morgun og tilkynnt henni að kosningar væru fram undan. Stýrivextir hækkuðu í morgun um 0,25 prósent. Þeir eru nú komnir í 5,75 prósent og hafa ekki verið hærri síðan 2016. Í yfirlýsingu peningastefnunefndar segir að þrátt fyrir að verðbólga hafi hjaðnað frá ágústfundi nefndarinnar, hafi undirliggjandi verðbólga og óvissa hins vegar aukist. Greinendur spáðu því að stýrivextir yrðu hækkaðir um 0,25 til 0,5 prósent. Verðbólga er langt yfir markmiði Seðlabankans um tveggja og hálfs prósenta verðbólgu, mælist nú um 9,3 prósent. Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri vonar að þetta sé seinasta stýrivaxtahækkunin, en bankinn hefur hækkað vexti í seinustu níu stýrivaxtaákvörðunum sínum. Hann segir að áhrifa hækkana stýrivaxta sé farið að gæta hér á landi, en efnahagshorfur utan landsteinanna gefi tilefni til að vera á varðbergi. En hvað kallar á hækkun stýrivaxta nú? Kristján Þórður Snæbjarnarson forseti Alþýðusambandsins vonar að sátt náist innan verkalýðshreyfingarinnar eftir þing sambandsins sem haldið verður í næstu viku og nýr forseti kjörinn. Framundan eru stórar samningalotur og hann kysi frekar að einfalda verkfallsboðun en að auka vald ríkissáttasemjara. Umsjónarmaður: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaú

Spegillinn 5.október 2022 Fiskiskip strandaði í innsiglingunni á Raufarhöfn í dag eftir að það rak undan sterkum vindi. Vel gekk að koma skipinu á flot. Sænskur grínþáttur hefur valdið fjaðrafoki í Tyrklandi vegna gríns á kostnað forseta Tyrklands. Stjórnvöld í Tyrklandi hafa boðað sendiherra Svíþjóðar á fund vegna málsins, sem gæti haft víðtækar afleiðingar. Menntamálaráðherra hefur boðað alla skólameistara framhaldsskóla á sinn fund til að fara yfir viðbragðsáætlanir þeirra við kynferðisofbeldi. Rektor Menntaskólans við Hamrahlíð bað fyrrverandi nemanda skólans í dag afsökunar á viðbrögðum skólastjórnenda við ásökunum hennar um ofbeldi af hálfu samnemanda. Mælingar sýna að andlegri líðan ungmenna hefur hrakað hér á landi. Talið er að svefnleysi og samfélagsmiðlanotkun eigi stóran þátt í þessari þróun. Forvarnadagurinn er í dag. ------- Eins og fingri væri smellt var kosningabaráttan í Danmörku komin á fullt skrið nánast um leið og Mette Frederiksen greindi frá því í morgun að að kosið yrði til þings í landinu fyrsta nóvember. Hún sagði þegar hún tilkynnti ákvörðun sína að það væri vissulega undarlegt að Danir gengju til þingkosninga á ótryggum tímum jafnt innanlands sem utan, en þetta væri vilji meirihluta danska þingsins. Því hefði hún farið á fund Margrétar Þórhildar drottningar í morgun og tilkynnt henni að kosningar væru fram undan. Stýrivextir hækkuðu í morgun um 0,25 prósent. Þeir eru nú komnir í 5,75 prósent og hafa ekki verið hærri síðan 2016. Í yfirlýsingu peningastefnunefndar segir að þrátt fyrir að verðbólga hafi hjaðnað frá ágústfundi nefndarinnar, hafi undirliggjandi verðbólga og óvissa hins vegar aukist. Greinendur spáðu því að stýrivextir yrðu hækkaðir um 0,25 til 0,5 prósent. Verðbólga er langt yfir markmiði Seðlabankans um tveggja og hálfs prósenta verðbólgu, mælist nú um 9,3 prósent. Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri vonar að þetta sé seinasta stýrivaxtahækkunin, en bankinn hefur hækkað vexti í seinustu níu stýrivaxtaákvörðunum sínum. Hann segir að áhrifa hækkana stýrivaxta sé farið að gæta hér á landi, en efnahagshorfur utan landsteinanna gefi tilefni til að vera á varðbergi. En hvað kallar á hækkun stýrivaxta nú? Kristján Þórður Snæbjarnarson forseti Alþýðusambandsins vonar að sátt náist innan verkalýðshreyfingarinnar eftir þing sambandsins sem haldið verður í næstu viku og nýr forseti kjörinn. Framundan eru stórar samningalotur og hann kysi frekar að einfalda verkfallsboðun en að auka vald ríkissáttasemjara. Umsjónarmaður: Bjarni Rúnarsson. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn fréttaú

Spegillinn 4.október 2022 Fjöldahjálparstöð sem verið er að opna í Borgartúni í Reykjavík getur tekið á móti fyrsta flóttafólkinu í kvöld eða á morgun. Stjórnvöld voru uppiskroppa með húsnæði og neyddust til að biðja Rauða krossinn um aðstoð. Rússar viðurkenndu í dag ósigra á nokkrum vígstöðvum í Úkraínu. Bandaríkjaforseti lofar Úkraínu frekari hernaðaraðstoð Hávær mótmæli hafa staðið yfir í Menntaskólanum við Hamrahlíð frá því í gær. Varaformaður nemendafélagsins segir ótækt- að þolendur ofbeldis mæti aðgerðaleysi skólastjórnenda Hundruð hugmynda hafa borist í hugmyndasöfnunina Hverfið mitt. Hugmyndir reykvískra skólabarna eru einu orði sagt skrautlegar. Staða svissneska bankans Credit Suisse hefur valdið óróa á fjármálamörkuðum. Hlutabréfaverð í bankanum hefur hríðlækkað síðustu misseri og bankinn áformar fjöldauppsagnir. Greinendur segja kaup í bankanum aðeins fyrir þá djörfu. Ekki er þó ástæða til að óttast um of áhrifin á íslenskan markað, segir hlutabréfagreinandi. Hafrannsóknastofnun lagði í morgun til að loðnukvóti fyrir komandi vertíð verði ekki meiri en rúm 218.000 tonn. Það er 180 þúsund tonnum minna en upphafsráðgjöf gaf til kynna eftir mælingar í fyrrahaust. Þá var talið óhætt að veiða um 400.000 tonn á komandi vertíð og á síðustu vertíð var gefinn út kvóti upp á tæp 870 þúsund tonn sem var með allra mesta móti í áraraðir. Þessu koma sjávarbyggðir landsins til með að finna fyrir á komandi vetri með færri störfum og áhrifin á efnahagskerfið óhjákvæmileg. Það gefur augaleið að það kemur minna í kassann. Spegillinn ræddi við Guðmund J Óskarsson, sviðstjóra uppsjávarsviðs Hafrannsóknastofnunar. Sameinuðu þjóðirnar fara fram á rúmlega átta hundruð milljónir dollara vegna neyðarástands í Pakistan af völdum flóða síðastliðið sumar. Stór hluti landsins er enn umflotinn vatni og erfiðleikar íbúanna aukast stöðugt. Fjárhæðin er fimm sinnum hærri en áður var talin þörf á- til að koma íbúunum til hjálpar. Umsjónarmaður: Bjarni Rúnarsson Tæknimaður: Markús Hjaltason Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir.

Spegillinn 4.október 2022 Fjöldahjálparstöð sem verið er að opna í Borgartúni í Reykjavík getur tekið á móti fyrsta flóttafólkinu í kvöld eða á morgun. Stjórnvöld voru uppiskroppa með húsnæði og neyddust til að biðja Rauða krossinn um aðstoð. Rússar viðurkenndu í dag ósigra á nokkrum vígstöðvum í Úkraínu. Bandaríkjaforseti lofar Úkraínu frekari hernaðaraðstoð Hávær mótmæli hafa staðið yfir í Menntaskólanum við Hamrahlíð frá því í gær. Varaformaður nemendafélagsins segir ótækt- að þolendur ofbeldis mæti aðgerðaleysi skólastjórnenda Hundruð hugmynda hafa borist í hugmyndasöfnunina Hverfið mitt. Hugmyndir reykvískra skólabarna eru einu orði sagt skrautlegar. Staða svissneska bankans Credit Suisse hefur valdið óróa á fjármálamörkuðum. Hlutabréfaverð í bankanum hefur hríðlækkað síðustu misseri og bankinn áformar fjöldauppsagnir. Greinendur segja kaup í bankanum aðeins fyrir þá djörfu. Ekki er þó ástæða til að óttast um of áhrifin á íslenskan markað, segir hlutabréfagreinandi. Hafrannsóknastofnun lagði í morgun til að loðnukvóti fyrir komandi vertíð verði ekki meiri en rúm 218.000 tonn. Það er 180 þúsund tonnum minna en upphafsráðgjöf gaf til kynna eftir mælingar í fyrrahaust. Þá var talið óhætt að veiða um 400.000 tonn á komandi vertíð og á síðustu vertíð var gefinn út kvóti upp á tæp 870 þúsund tonn sem var með allra mesta móti í áraraðir. Þessu koma sjávarbyggðir landsins til með að finna fyrir á komandi vetri með færri störfum og áhrifin á efnahagskerfið óhjákvæmileg. Það gefur augaleið að það kemur minna í kassann. Spegillinn ræddi við Guðmund J Óskarsson, sviðstjóra uppsjávarsviðs Hafrannsóknastofnunar. Sameinuðu þjóðirnar fara fram á rúmlega átta hundruð milljónir dollara vegna neyðarástands í Pakistan af völdum flóða síðastliðið sumar. Stór hluti landsins er enn umflotinn vatni og erfiðleikar íbúanna aukast stöðugt. Fjárhæðin er fimm sinnum hærri en áður var talin þörf á- til að koma íbúunum til hjálpar. Umsjónarmaður: Bjarni Rúnarsson Tæknimaður: Markús Hjaltason Stjórn fréttaútsendingar: Ingibjörg Sara Guðmundsdóttir.

Spegillinn 3. okt. 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónnson Tæknimaður: Þorbjörn Gísla Kolbrúnarson Lögreglan á Norðurlandi eystra ætlar að fara fram á gæsluvarðhald yfir þremur vegna manndráps í Ólafsfirði í nótt. Staða svissneska bankans Credit Suisse veldur áhyggjum. Hlutabréfaverð í bankanum hefur hríðlækkað og þykir atburðarásin minna á bankahrunið 2008. Framsókn tapar fylgi í nýjum þjóðarpúlsi Gallups, en Sjálfstæðisflokkur, Samfyllking, Viðreisn og Miðflokkur bæta við sig. Þriðjungi fleiri íbúðir eru í byggingu nú en á sama tíma í fyrra. Framkvæmdir eru hafnar við ríflega 8.100 íbúðir á landinu öllu, samanborið við 6.000 í september í fyrra. Skoðanakannanir í Brasilíu vanmátu fylgi Jairs [Sja-írs] Bolsonaros forseta í kosningunum í gær. Mótframbjóðandi hans fékk fleiri atkvæði, en ekki hreinan meirihluta eins og sumar kannanir gáfu til kynna. Hundaeigendur verða að vera meðvitaðir um ábyrgð sína, segir bóndi á Vesturlandi sem segir að fé hans sé í hættu vegna lausagöngu hunda. Lengri umfjöllun: Rúmlega 8.100 íbúðir eru nú í byggingu á landinu öllu, samkvæmt nýrri talningu Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar og Samtaka iðnaðarins. Það er rúmlega tvö þúsund íbúðum meira en í sams konar talningu í september í fyrra. Munurinn, eða aukningin, er 35 prósent, rúm. Höfuðborgarsvæðið er með ríflega 70 prósent allra íbúða í byggingu, eða um 5.700. Í Reykjavík eru íbúðir í byggingu rúmlega 2.400 en í nágrannabæjunum tæplega 3.300. Það er byggt um allt land, en hvað þýða þessar tölur? Dugar þessi aukning til þess að sinna íbúðaþörf landsmanna? Nýlega var skrifað undir samkomulag ríkis og sveitarfélaga um uppbyggingu 35.000 nýrra íbúða á næstu 10 árum. Elmar Þór Erlendsson er teymisstjóri hjá Húsnæðis- og mannvirkjastofnun og fór yfr þessar nýju tölur á kynningarfundi stofnunarinnar og Samtaka iðnaðarins í dag. Kristján Sigurjónsson ræðir við hann. Skoðanakannanir í Brasilíu vanmátu fylgi Jairs Bolsonaros forseta í kosningunum í gær. Mótframbjóðandi hans, Luiz Inácios Lula da Silva, fyrrverandi forseta fékk fleiri atkvæði, en ekki hreinan meirihluta eins og sumar kannanir gáfu til kynna. Áageir Tómasson segir frá. Ofstækisfullur nasisti, breskir hermenn og áhugasamir menn í íslenska stjórnarráðinu eru meðal þeirra sem lögðu óafvitandi grunninn að samkomu í Safnahúsinu í dag. Rúmum átta áratugum eftir að Bretar lögðu hald á gögn þýska ræðismannsins við hernám Íslands eru skjölin á leið heim.Fáir erlendir erindrekar hafa orðið frægari, jafnvel alræmdari, í Íslandssögunni en Werner Gerlach. Hann varð aðalræðismaður

Spegillinn 3. okt. 2022 Umsjón: Kristján Sigurjónnson Tæknimaður: Þorbjörn Gísla Kolbrúnarson Lögreglan á Norðurlandi eystra ætlar að fara fram á gæsluvarðhald yfir þremur vegna manndráps í Ólafsfirði í nótt. Staða svissneska bankans Credit Suisse veldur áhyggjum. Hlutabréfaverð í bankanum hefur hríðlækkað og þykir atburðarásin minna á bankahrunið 2008. Framsókn tapar fylgi í nýjum þjóðarpúlsi Gallups, en Sjálfstæðisflokkur, Samfyllking, Viðreisn og Miðflokkur bæta við sig. Þriðjungi fleiri íbúðir eru í byggingu nú en á sama tíma í fyrra. Framkvæmdir eru hafnar við ríflega 8.100 íbúðir á landinu öllu, samanborið við 6.000 í september í fyrra. Skoðanakannanir í Brasilíu vanmátu fylgi Jairs [Sja-írs] Bolsonaros forseta í kosningunum í gær. Mótframbjóðandi hans fékk fleiri atkvæði, en ekki hreinan meirihluta eins og sumar kannanir gáfu til kynna. Hundaeigendur verða að vera meðvitaðir um ábyrgð sína, segir bóndi á Vesturlandi sem segir að fé hans sé í hættu vegna lausagöngu hunda. Lengri umfjöllun: Rúmlega 8.100 íbúðir eru nú í byggingu á landinu öllu, samkvæmt nýrri talningu Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar og Samtaka iðnaðarins. Það er rúmlega tvö þúsund íbúðum meira en í sams konar talningu í september í fyrra. Munurinn, eða aukningin, er 35 prósent, rúm. Höfuðborgarsvæðið er með ríflega 70 prósent allra íbúða í byggingu, eða um 5.700. Í Reykjavík eru íbúðir í byggingu rúmlega 2.400 en í nágrannabæjunum tæplega 3.300. Það er byggt um allt land, en hvað þýða þessar tölur? Dugar þessi aukning til þess að sinna íbúðaþörf landsmanna? Nýlega var skrifað undir samkomulag ríkis og sveitarfélaga um uppbyggingu 35.000 nýrra íbúða á næstu 10 árum. Elmar Þór Erlendsson er teymisstjóri hjá Húsnæðis- og mannvirkjastofnun og fór yfr þessar nýju tölur á kynningarfundi stofnunarinnar og Samtaka iðnaðarins í dag. Kristján Sigurjónsson ræðir við hann. Skoðanakannanir í Brasilíu vanmátu fylgi Jairs Bolsonaros forseta í kosningunum í gær. Mótframbjóðandi hans, Luiz Inácios Lula da Silva, fyrrverandi forseta fékk fleiri atkvæði, en ekki hreinan meirihluta eins og sumar kannanir gáfu til kynna. Áageir Tómasson segir frá. Ofstækisfullur nasisti, breskir hermenn og áhugasamir menn í íslenska stjórnarráðinu eru meðal þeirra sem lögðu óafvitandi grunninn að samkomu í Safnahúsinu í dag. Rúmum átta áratugum eftir að Bretar lögðu hald á gögn þýska ræðismannsins við hernám Íslands eru skjölin á leið heim.Fáir erlendir erindrekar hafa orðið frægari, jafnvel alræmdari, í Íslandssögunni en Werner Gerlach. Hann varð aðalræðismaður

Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Þórdís Kolbrún R.Gylfadóttir utanríkisráðherra segir algera samstöðu ríkja meðal bandamanna Úkraínu um að innlimun Rússa á héruðum í Úkraínu sé fyrir neðan allar hellur og að atkvæðagreiðslan um síðustu helgi sé marklaus. Þórdís Arnljótsdóytytir ræddi við hana. Ræða Rússlandsforseta um innlimun fjögurra héraða í Úkraínu afhjúpar hræddan leiðtoga að mati Rósu Magnúsdóttur, prófessors í sagnfræði. Í ræðunni felist stríðsyfirlýsing gagnvart vestrinu. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hana. Banaríkin ætla að herða refsiaðgerðir gegn rússneskum embættismönnum og G7 ríkin hyggjast sekta þau lönd sem styðja innlimun Rússa á héruðunum fjórum. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Framburður þeirra sakborninga sem eru ákærðir fyrir morðið á Armando Beqiri í Rauðagerði tók ítrekuðum breytingum og hjá sumum þeirra stóð ekki steinn yfir steini. Þetta sagði saksóknari á lokadegi réttarhaldanna í Landsrétti í dag. Verjendur gagnrýndu rannsókn lögreglu og ekki síst upplýsingaskýrslu sem einn þeirra lýsti sem hrollvekjandi. Freyr Gígja Gunnarsson sagði frá. Bæði Landsbankinn og Íslandsbanki spá því að Seðlabankinn hækki stýrivexti í næstu viku og að þeir verði sex prósent. Eyrún Eyþórsdóttir, lektor í lögreglufræðum, segir það geta verið hvort heldur sem er hættulegt og gagnlegt að nýta alvarleika hryðjuverkarannsóknarinnar til að koma í gegn umdeildum breytingum hjá lögreglunni. Umræðan sé þörf. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við Eyrúnu. Hætta er talin á að Jair Bolsonaro, forseti Brasilíu, reyni að skapa ringulreið og véfengja úrslit forsetakosninganna á sunnudag, 2. október, hljóti hann ekki flest atkvæði í fyrri umferð kosninganna. Sverrir Guðnason er tilnefndur til alþjóðlegu Emmy-verðlaunanna fyrir leik sinn í Konunglegu leyndarmáli, En kunglig affär. Þar leikur Sverrir ástmann Svíakonungs, Kurt Haijby, sem var síðar dæmdur fyrir að kúga fé út úr sænsku konungsfjölskyldunni. Verðlaunin verðaveiytt 21. nóvember. Fjörutíu ár eru í dag frá því að fyrsti þáttur sjónvarpsseríunnar Cheers eða Staupasteins var sýndur í Bandaríkjunum. Þeir gengu í ellefu ár.

Umsjón: Ásgeir Tómasson Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Þórdís Kolbrún R.Gylfadóttir utanríkisráðherra segir algera samstöðu ríkja meðal bandamanna Úkraínu um að innlimun Rússa á héruðum í Úkraínu sé fyrir neðan allar hellur og að atkvæðagreiðslan um síðustu helgi sé marklaus. Þórdís Arnljótsdóytytir ræddi við hana. Ræða Rússlandsforseta um innlimun fjögurra héraða í Úkraínu afhjúpar hræddan leiðtoga að mati Rósu Magnúsdóttur, prófessors í sagnfræði. Í ræðunni felist stríðsyfirlýsing gagnvart vestrinu. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hana. Banaríkin ætla að herða refsiaðgerðir gegn rússneskum embættismönnum og G7 ríkin hyggjast sekta þau lönd sem styðja innlimun Rússa á héruðunum fjórum. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Framburður þeirra sakborninga sem eru ákærðir fyrir morðið á Armando Beqiri í Rauðagerði tók ítrekuðum breytingum og hjá sumum þeirra stóð ekki steinn yfir steini. Þetta sagði saksóknari á lokadegi réttarhaldanna í Landsrétti í dag. Verjendur gagnrýndu rannsókn lögreglu og ekki síst upplýsingaskýrslu sem einn þeirra lýsti sem hrollvekjandi. Freyr Gígja Gunnarsson sagði frá. Bæði Landsbankinn og Íslandsbanki spá því að Seðlabankinn hækki stýrivexti í næstu viku og að þeir verði sex prósent. Eyrún Eyþórsdóttir, lektor í lögreglufræðum, segir það geta verið hvort heldur sem er hættulegt og gagnlegt að nýta alvarleika hryðjuverkarannsóknarinnar til að koma í gegn umdeildum breytingum hjá lögreglunni. Umræðan sé þörf. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við Eyrúnu. Hætta er talin á að Jair Bolsonaro, forseti Brasilíu, reyni að skapa ringulreið og véfengja úrslit forsetakosninganna á sunnudag, 2. október, hljóti hann ekki flest atkvæði í fyrri umferð kosninganna. Sverrir Guðnason er tilnefndur til alþjóðlegu Emmy-verðlaunanna fyrir leik sinn í Konunglegu leyndarmáli, En kunglig affär. Þar leikur Sverrir ástmann Svíakonungs, Kurt Haijby, sem var síðar dæmdur fyrir að kúga fé út úr sænsku konungsfjölskyldunni. Verðlaunin verðaveiytt 21. nóvember. Fjörutíu ár eru í dag frá því að fyrsti þáttur sjónvarpsseríunnar Cheers eða Staupasteins var sýndur í Bandaríkjunum. Þeir gengu í ellefu ár.

Umsjón: Hafdís Helga Helgadóttir Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Ríkislögreglustjóri hefur sagt sig frá rannsókn á meintum undirbúningi hryðjuverka vegna fjölskyldutengsla. Rannsókn lögreglu er afar viðamikil. Bandaríkjaforseti varar við að fellibylurinn Ian eigi eftir að skilja eftir sig sögulega mikla eyðileggingu í Flórída. Íslendingur á svæðinu óttaðist að brak myndi fjúka á hús sitt. Rætt var við Brynju Dröfn Ingadóttur. Rússneskir hermenn greindu ástvinum sínum frá ringulreið og miklu mannfalli í innrásinni í Úkraínu á fyrstu vikum stríðsins. Einn þeirra segir innrásina heimskulegustu ákvörðun sem rússnesk stjórnvöld hafi gert. Róbert Jóhannsson tók saman. Breska lögreglan rannsakar árekstur á þotu Icelandair á Heathrow-flugvelli í Lundúnum í gærkvöld. Farangur farþega er enn um borð í vélinni. Urður Örlygsdóttir tók saman og talaði við Guðna Sigurðsson. Utanríkisráðherra Þýskalands þrýstir á Evrópusambandið að beita Írani viðskiptaþvingunum vegna viðbragða ríkisins við mótmælum undanfarinna daga. Jair Bolsonaro, forseti Brasilíu, á undir högg að sækja þegar aðeins tveir dagar eru til forsetakosninga í landinu. Samkvæmt nýjustu skoðanakönnunum munar þrettán prósentustigum á honum og höfuðandstæðingi hans, vinstrimanninum Lula da Silva. Bolsonaro segist ekki ætla að fallast á niðurstöðuna, verði hún ekki sér í vil. Ásgeir Tómasson tók saman. Lögregla segir að rannsókn á undirbúningi ætlaðra hryðjuverka sem greint var frá í síðustu viku miði vel en sé mjög umfangsmikil. Tveir menn, sem voru handteknir fyrir viku, eru í gæsluvarðhaldi og verða til 6. október. Fleiri hafa verið handteknir.Í upphafi fréttamannafundar sem haldinn var síðdegis, greindi Sveinn Ingiberg Magnússon yfirlögregluþjónn hjá Héraðssaksóknara frá því að ríkislögreglustjóri hefði í gær óskað þess að segja sig frá rannsókninni. Anna Kristín Jónsdóttir tók saman. Við fáum Sunnu Karen Sigurþórsdóttur fréttamann til að fara betur yfir stöðuna og það sem vitað er um málið.

Umsjón: Hafdís Helga Helgadóttir Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon Ríkislögreglustjóri hefur sagt sig frá rannsókn á meintum undirbúningi hryðjuverka vegna fjölskyldutengsla. Rannsókn lögreglu er afar viðamikil. Bandaríkjaforseti varar við að fellibylurinn Ian eigi eftir að skilja eftir sig sögulega mikla eyðileggingu í Flórída. Íslendingur á svæðinu óttaðist að brak myndi fjúka á hús sitt. Rætt var við Brynju Dröfn Ingadóttur. Rússneskir hermenn greindu ástvinum sínum frá ringulreið og miklu mannfalli í innrásinni í Úkraínu á fyrstu vikum stríðsins. Einn þeirra segir innrásina heimskulegustu ákvörðun sem rússnesk stjórnvöld hafi gert. Róbert Jóhannsson tók saman. Breska lögreglan rannsakar árekstur á þotu Icelandair á Heathrow-flugvelli í Lundúnum í gærkvöld. Farangur farþega er enn um borð í vélinni. Urður Örlygsdóttir tók saman og talaði við Guðna Sigurðsson. Utanríkisráðherra Þýskalands þrýstir á Evrópusambandið að beita Írani viðskiptaþvingunum vegna viðbragða ríkisins við mótmælum undanfarinna daga. Jair Bolsonaro, forseti Brasilíu, á undir högg að sækja þegar aðeins tveir dagar eru til forsetakosninga í landinu. Samkvæmt nýjustu skoðanakönnunum munar þrettán prósentustigum á honum og höfuðandstæðingi hans, vinstrimanninum Lula da Silva. Bolsonaro segist ekki ætla að fallast á niðurstöðuna, verði hún ekki sér í vil. Ásgeir Tómasson tók saman. Lögregla segir að rannsókn á undirbúningi ætlaðra hryðjuverka sem greint var frá í síðustu viku miði vel en sé mjög umfangsmikil. Tveir menn, sem voru handteknir fyrir viku, eru í gæsluvarðhaldi og verða til 6. október. Fleiri hafa verið handteknir.Í upphafi fréttamannafundar sem haldinn var síðdegis, greindi Sveinn Ingiberg Magnússon yfirlögregluþjónn hjá Héraðssaksóknara frá því að ríkislögreglustjóri hefði í gær óskað þess að segja sig frá rannsókninni. Anna Kristín Jónsdóttir tók saman. Við fáum Sunnu Karen Sigurþórsdóttur fréttamann til að fara betur yfir stöðuna og það sem vitað er um málið.

Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar fréttahluta: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Stórbruni varð á Egilsstöðum í dag þegar kviknaði í þvottahúsinu Vaski, lítið varð ráðið við eldinn fyrr en liðsauki barst frá flugvallarslökkviliðinu. Íbúar eru beðnir að loka gluggum og kynda til að varna því að reyk leggi inn. Rúnar Snær Reynisson fréttamaður var á vettvangi og ræddi við Harald Geir Eðvarðsson slökkviliðsstjóra Múlaþings. Öryggisráð Sameinuðu þjóðanna ræðir á föstudag um skemmdir á rússneskum gasleiðslum í Eystrasalti. Rússar bera af sér sök um skemmdarverk og óskuðu eftir fundinum. Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir utanríkisráðherra segir að grannt verði fylgst með framvindu mála. Það væri fínt að geta fengið að vera í almennilegum skóla segir Arna Sif Jóhannssdóttir, nemandi í níunda bekk Hagaskóla. Bæta þarf við útistigum og breyta gluggum til að tryggja brunavarnir í húsi skólans í Ármúla segir Björn Kjartansson, sviðsstjóri hjá Slökkviliði höfuðborgarsvæðisins. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir tók saman. Fjárhagsstaða sveitarfélaga hefur aldrei verið jafn bág og nú að mati nýkjörins Heiðu Bjargar Hilmisdóttur formanns sambands þeirra. Erfitt sé að gera áætlanir fyrir næsta ár þegar óvíst sé um tekjustofna. Ágúst Ólafsson ræddi við hana. Saksóknari fer fram á fimm ára dóm yfir þremur einstaklingum fyrir aðild að morði í Rauðagerði í febrúar í fyrra. Karlmaður var dæmdur í sextán ára fangelsi í héraðsdómi fyrir að hafa játað á sig manndrápið, en þremenningarnir voru sýknaðir. Alexander Kristjánsson sagði frá málflutningi í Landsrétti. ------------- Eyjarskeggjum á dönsku eyjunum Borgundarhólmi og Kristjánsey er órótt yfir að vera allt í einu í miðjum hráskinnaleik á heimssviðinu. Flestum að Danmörk að hún sé ekki svo fjarri og stríð og átök hafi færst nær við fréttir af sprengingum og skemmdarverkum í Eystrasalti. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Þórdísi Kolbrúnu Reykfjörð Gylfadóttur utanríkisráðherra um viðbragð Íslands og NATO. Næstu tveir sólarhringar verða andstyggilegir, segir Ron DeSantis, ríkisstjóri í Flórída í Bandaríkjunum. Neyðarástandi hefur verið lýst yfir í ríkinu vegna fellibylsins Ians sem nær landi í kvöld eða nótt. Ásgeir Tómasson tók saman. Hvaða máli skiptir hamingjan? Embætti landlæknis hefur mælt og skráð hamingju Íslendinga staðfastlega í nær tvo áratugi. Hafdís Helga Helgadóttir ræddi við Dóru Guðrúnu Guðmundsdóttur sviðsstjóra lýðheilsu hjá Landlækni um hamingjumælingar og versnandi líðan íslenskra ungmenna eftir C

Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar fréttahluta: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Stórbruni varð á Egilsstöðum í dag þegar kviknaði í þvottahúsinu Vaski, lítið varð ráðið við eldinn fyrr en liðsauki barst frá flugvallarslökkviliðinu. Íbúar eru beðnir að loka gluggum og kynda til að varna því að reyk leggi inn. Rúnar Snær Reynisson fréttamaður var á vettvangi og ræddi við Harald Geir Eðvarðsson slökkviliðsstjóra Múlaþings. Öryggisráð Sameinuðu þjóðanna ræðir á föstudag um skemmdir á rússneskum gasleiðslum í Eystrasalti. Rússar bera af sér sök um skemmdarverk og óskuðu eftir fundinum. Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir utanríkisráðherra segir að grannt verði fylgst með framvindu mála. Það væri fínt að geta fengið að vera í almennilegum skóla segir Arna Sif Jóhannssdóttir, nemandi í níunda bekk Hagaskóla. Bæta þarf við útistigum og breyta gluggum til að tryggja brunavarnir í húsi skólans í Ármúla segir Björn Kjartansson, sviðsstjóri hjá Slökkviliði höfuðborgarsvæðisins. Elsa María Guðlaugs Drífudóttir tók saman. Fjárhagsstaða sveitarfélaga hefur aldrei verið jafn bág og nú að mati nýkjörins Heiðu Bjargar Hilmisdóttur formanns sambands þeirra. Erfitt sé að gera áætlanir fyrir næsta ár þegar óvíst sé um tekjustofna. Ágúst Ólafsson ræddi við hana. Saksóknari fer fram á fimm ára dóm yfir þremur einstaklingum fyrir aðild að morði í Rauðagerði í febrúar í fyrra. Karlmaður var dæmdur í sextán ára fangelsi í héraðsdómi fyrir að hafa játað á sig manndrápið, en þremenningarnir voru sýknaðir. Alexander Kristjánsson sagði frá málflutningi í Landsrétti. ------------- Eyjarskeggjum á dönsku eyjunum Borgundarhólmi og Kristjánsey er órótt yfir að vera allt í einu í miðjum hráskinnaleik á heimssviðinu. Flestum að Danmörk að hún sé ekki svo fjarri og stríð og átök hafi færst nær við fréttir af sprengingum og skemmdarverkum í Eystrasalti. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Þórdísi Kolbrúnu Reykfjörð Gylfadóttur utanríkisráðherra um viðbragð Íslands og NATO. Næstu tveir sólarhringar verða andstyggilegir, segir Ron DeSantis, ríkisstjóri í Flórída í Bandaríkjunum. Neyðarástandi hefur verið lýst yfir í ríkinu vegna fellibylsins Ians sem nær landi í kvöld eða nótt. Ásgeir Tómasson tók saman. Hvaða máli skiptir hamingjan? Embætti landlæknis hefur mælt og skráð hamingju Íslendinga staðfastlega í nær tvo áratugi. Hafdís Helga Helgadóttir ræddi við Dóru Guðrúnu Guðmundsdóttur sviðsstjóra lýðheilsu hjá Landlækni um hamingjumælingar og versnandi líðan íslenskra ungmenna eftir C

Mikið af sprengiefnum hefði þurft til að framkalla sprengingar sem Björn Lund jarðskjálftafræðingur efast ekki um að ollu skemmdum á Nordstream gasleiðslum í Eystrasalti. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir tók saman. Aukið eftirlit með störfum lögreglu þarf að fylgja auknum rannsóknarheimildum, að dómi Katrínar Jakobsdóttur forsætisráðherra. Jón Gunnarsson dómsmálaráðherra býst við því að frumvarp hans um forvirkar rannsóknarheimildir fái stuðning á Alþingi. Bílaleiga Akureyrar sér fram á tugmilljóna króna tjón vegna bíla sem skemmdust í grjótfoki í óveðrinu. Steingrímur Birgisson, forstjóri fyrirtækisins segir verða skoðað hvort leigjendur hafi hunsað vegalokanir. Ólöf Rún Erlendsdóttir talaði við hann. Hópur áhugafólks um einfaldar útfarir vill draga úr jarðarfarakostnaði. Kristján Hreinsson, forsvarsmaður hópsins segir óskynsamlegt að eyða mörg hundruð þúsund krónum í jarðarför sem byggist meira eða minna á úreltum hefðum. Sverrir Einarsson útfararstjóri segir Íslendinga vanafasta en mörgum reynist erfitt að greiða fyrir útför ástvina. Afgreiðslu forsætisnefndar á meintu broti formanns Framsóknarflokks á siðareglum þingmanna var líkt við skrípaleik á Alþingi í dag. Höskuldur Kári Schram tók saman og heyrist í Þorbjörgu Sigríði Gunnlaugsdóttur (C), Andrési Inga Jónssyni (P) og Jóhannesi Páli Jóhannssyni (S). ---------- Mikill fjöldi Rússa hefur flúið til nágrannalandanna frá því að stjórnvöld tilkynntu að þrjú hundruð þúsund manna varalið yrði kallað til herþjónustu; margra kílómetra bílalest er að landamærum Rússlands og Georgíu. Ásgeir Tómasson tók saman. Heyrist í rússneskum flóttamanni og Vadim Kuziev sérfræðingi í upplýsingatækni sem segir að snúi þeir aftur verði þeir sendir til að drepa saklaust fólk. Me-too hreyfingin afhjúpaði það að þó að lög banni kynferðislega áreitni og hafi gert lengi er fjarri því að þau dugi til að koma í veg fyrir hana en það er líka svo að fjallað er um kynbundið ofbeldi og áreitni á fleiri en einum stað. Dr. María Rún Bjarnadóttir, lögfræðingur segir að þar geti átt við en þar geta átt við hegningarlög, jafnréttislög, vinnuverndarlög og mismunartilskipun Evrópusambandsins. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Maríu. Pólverjar eiga von á gasi frá Noregi um nýja leiðslu um Eystrasalt. Leiðslan liggur rétt þar hjá sem leiðslur Rússa til Evrópu er fyrir. Núna eru þær gasleiðslur byrjaðar að leka óvænt og af ókunnum orsökum í sænskri og danski lögsögu, og grunur er uppi um skemmdarverk. Þetta vekur upp ótta um að nýja pólska leiðslan gæti líka farið að leka. Gísli Kristjáns

Mikið af sprengiefnum hefði þurft til að framkalla sprengingar sem Björn Lund jarðskjálftafræðingur efast ekki um að ollu skemmdum á Nordstream gasleiðslum í Eystrasalti. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir tók saman. Aukið eftirlit með störfum lögreglu þarf að fylgja auknum rannsóknarheimildum, að dómi Katrínar Jakobsdóttur forsætisráðherra. Jón Gunnarsson dómsmálaráðherra býst við því að frumvarp hans um forvirkar rannsóknarheimildir fái stuðning á Alþingi. Bílaleiga Akureyrar sér fram á tugmilljóna króna tjón vegna bíla sem skemmdust í grjótfoki í óveðrinu. Steingrímur Birgisson, forstjóri fyrirtækisins segir verða skoðað hvort leigjendur hafi hunsað vegalokanir. Ólöf Rún Erlendsdóttir talaði við hann. Hópur áhugafólks um einfaldar útfarir vill draga úr jarðarfarakostnaði. Kristján Hreinsson, forsvarsmaður hópsins segir óskynsamlegt að eyða mörg hundruð þúsund krónum í jarðarför sem byggist meira eða minna á úreltum hefðum. Sverrir Einarsson útfararstjóri segir Íslendinga vanafasta en mörgum reynist erfitt að greiða fyrir útför ástvina. Afgreiðslu forsætisnefndar á meintu broti formanns Framsóknarflokks á siðareglum þingmanna var líkt við skrípaleik á Alþingi í dag. Höskuldur Kári Schram tók saman og heyrist í Þorbjörgu Sigríði Gunnlaugsdóttur (C), Andrési Inga Jónssyni (P) og Jóhannesi Páli Jóhannssyni (S). ---------- Mikill fjöldi Rússa hefur flúið til nágrannalandanna frá því að stjórnvöld tilkynntu að þrjú hundruð þúsund manna varalið yrði kallað til herþjónustu; margra kílómetra bílalest er að landamærum Rússlands og Georgíu. Ásgeir Tómasson tók saman. Heyrist í rússneskum flóttamanni og Vadim Kuziev sérfræðingi í upplýsingatækni sem segir að snúi þeir aftur verði þeir sendir til að drepa saklaust fólk. Me-too hreyfingin afhjúpaði það að þó að lög banni kynferðislega áreitni og hafi gert lengi er fjarri því að þau dugi til að koma í veg fyrir hana en það er líka svo að fjallað er um kynbundið ofbeldi og áreitni á fleiri en einum stað. Dr. María Rún Bjarnadóttir, lögfræðingur segir að þar geti átt við en þar geta átt við hegningarlög, jafnréttislög, vinnuverndarlög og mismunartilskipun Evrópusambandsins. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Maríu. Pólverjar eiga von á gasi frá Noregi um nýja leiðslu um Eystrasalt. Leiðslan liggur rétt þar hjá sem leiðslur Rússa til Evrópu er fyrir. Núna eru þær gasleiðslur byrjaðar að leka óvænt og af ókunnum orsökum í sænskri og danski lögsögu, og grunur er uppi um skemmdarverk. Þetta vekur upp ótta um að nýja pólska leiðslan gæti líka farið að leka. Gísli Kristjáns

Enn er vonskuveður á Austfjörðum og Suðausturlandi þar sem mikið tjón hefur orðið vegna lægðar sem gengur yfir landið. Við heyrum í Hólmfríði Dagnýju Friðjónsdóttur fréttamanni sem er á svæðinu. Orkumálaráðherra segir ófært ef rafmagnsöryggi er ekki tryggt í landinu. Orkuöryggi sé ekki sjálfgefið. Tryggja verði að allir búi við öruggt rafmagn. Ólöf Rún Skúladóttir talaði við Guðlaug Þór Þórðarson. Rúður sprungu í tugum bíla á Möðrudalsöræfum í gær. Nokkrir ferðamenn hlutu minniháttar meiðsl en enginn slasaðist alvarlega. Talsmaður Vegagerðarinnar segir að veginum hafi verið lokað of seint. Ólöf Rún Erlendsdóttir tók saman. Írönsk stjórnvöld verða að sæta ábyrgð á harkalegri framgöngu sinni gegn mótmælendum, segir forsætisráðherra Kanada. Hann boðaði í dag efnahafsþvinganir gegn Íran. Byssumaður sem myrti sjö börn, fjóra kennara og tvo öryggisverði í rússneskum skóla í morgun, var í bol með hakakrossi. Pútín Rússlandsforseti segir árásina vera hryðjuverk. Oddur Þórðarson sagði frá. -------------------------------------------------------------------- Ljóst er að tjón sem orðið hefur af völdum veðurofsans sem gengið hefur yfir landið austan- og norðanvert er mikið. Heilu húsin eru skemmd og fjöldinn allur af bílum ónýtur. Hversu mikið tjónið er og hver situr uppi með hvað á eftir að skýrast. Fólk hefur ekki í öllum tilfellum komist út að meta stöðuna almennilega því veðrinu er sums staðar rétt að slota núna. Eitt er þó skýrt, náttúruhamfaratrygging nær ekki yfir foktjón. Sú trygging nær samt sem áður yfir flóð eins og það sem varð vegna sömu lægðar á Akureyri. Hulda Ragnheiður Árnadóttir er forstjóri Náttúruhamfaratryggingar Íslands. Hafdís Helga Helgadóttir tók saman. Í gær brá mönnum ekki síst við rafmagnsleysið sem var á næstum hálfu landinu frá Höfn í Hornafirði allt að Blöndu um tíma. Ekki er fullljóst hvað olli en líklegast að foktjón hafi orðið til þess að lína fór út og mikið álag var á byggðalínu. Björn Ingimarsson sveitarstjóri í Múlaþingi segir að finna verði skýringar á hvað gerðist; ekki síst sé það alvarlegt ef og þegar fjarskipti bregðast og menn ná ekki tengingu. Anna Kristín Jónsdóttir tók saman. Allar líkur eru á að Giorgia Meloni, leiðtogi Bræðralags Ítalíu og sigurvegari þingkosninganna í gær, verði næsti forsætisráðherra landsins og myndi ríkisstjórn sem stöðugt hefur verið hamrað á að verði sú hægrisinnaðasta frá lokum síðari heimsstyrjaldar. Hún verður fyrst kvenna á Ítalíu til að gegna embættinu. Ásgeir Tómasson tók saman.

Enn er vonskuveður á Austfjörðum og Suðausturlandi þar sem mikið tjón hefur orðið vegna lægðar sem gengur yfir landið. Við heyrum í Hólmfríði Dagnýju Friðjónsdóttur fréttamanni sem er á svæðinu. Orkumálaráðherra segir ófært ef rafmagnsöryggi er ekki tryggt í landinu. Orkuöryggi sé ekki sjálfgefið. Tryggja verði að allir búi við öruggt rafmagn. Ólöf Rún Skúladóttir talaði við Guðlaug Þór Þórðarson. Rúður sprungu í tugum bíla á Möðrudalsöræfum í gær. Nokkrir ferðamenn hlutu minniháttar meiðsl en enginn slasaðist alvarlega. Talsmaður Vegagerðarinnar segir að veginum hafi verið lokað of seint. Ólöf Rún Erlendsdóttir tók saman. Írönsk stjórnvöld verða að sæta ábyrgð á harkalegri framgöngu sinni gegn mótmælendum, segir forsætisráðherra Kanada. Hann boðaði í dag efnahafsþvinganir gegn Íran. Byssumaður sem myrti sjö börn, fjóra kennara og tvo öryggisverði í rússneskum skóla í morgun, var í bol með hakakrossi. Pútín Rússlandsforseti segir árásina vera hryðjuverk. Oddur Þórðarson sagði frá. -------------------------------------------------------------------- Ljóst er að tjón sem orðið hefur af völdum veðurofsans sem gengið hefur yfir landið austan- og norðanvert er mikið. Heilu húsin eru skemmd og fjöldinn allur af bílum ónýtur. Hversu mikið tjónið er og hver situr uppi með hvað á eftir að skýrast. Fólk hefur ekki í öllum tilfellum komist út að meta stöðuna almennilega því veðrinu er sums staðar rétt að slota núna. Eitt er þó skýrt, náttúruhamfaratrygging nær ekki yfir foktjón. Sú trygging nær samt sem áður yfir flóð eins og það sem varð vegna sömu lægðar á Akureyri. Hulda Ragnheiður Árnadóttir er forstjóri Náttúruhamfaratryggingar Íslands. Hafdís Helga Helgadóttir tók saman. Í gær brá mönnum ekki síst við rafmagnsleysið sem var á næstum hálfu landinu frá Höfn í Hornafirði allt að Blöndu um tíma. Ekki er fullljóst hvað olli en líklegast að foktjón hafi orðið til þess að lína fór út og mikið álag var á byggðalínu. Björn Ingimarsson sveitarstjóri í Múlaþingi segir að finna verði skýringar á hvað gerðist; ekki síst sé það alvarlegt ef og þegar fjarskipti bregðast og menn ná ekki tengingu. Anna Kristín Jónsdóttir tók saman. Allar líkur eru á að Giorgia Meloni, leiðtogi Bræðralags Ítalíu og sigurvegari þingkosninganna í gær, verði næsti forsætisráðherra landsins og myndi ríkisstjórn sem stöðugt hefur verið hamrað á að verði sú hægrisinnaðasta frá lokum síðari heimsstyrjaldar. Hún verður fyrst kvenna á Ítalíu til að gegna embættinu. Ásgeir Tómasson tók saman.

Rannsókn á vopnaframleiðslu hér á landi var það sem kom lögreglu á sporið um yfirvofandi hryðjuverkaógn. Dómsmálaráðherra leggur fram frumvarp í haust um auknar rannsóknarheimildir lögreglu. Urður Örlygsdóttir ræddi við Sigríði Björk Guðjónsdóttur ríkislögreglustjóra. Oddur Þórðarson sagði frá. Stefán Vagn Stefánsson, þingmaður Framsóknarflokksins, telur frumvörp ráðherra til mikilla bóta en Þórhildur Sunna Ævarsdóttir, þingmaður Pírata, telur byrjað á öfugum enda. Fyrst þurfi að efla eftirlit með lögreglu. Stefán Vagn og Þórhildur Sunna ræddu frumvörpin við Alexander Kristjánsson. Hryðjuverkamenn sem hneigjast til þjóðernis eða hægri öfga beina sjaldnast spjótum sínum að valdstjórninni, segir Eiríkur Bergmann Einarsson, prófessor í stjórnmálafræði sem hefur rannsakað lýðhyggju og populisma í Evrópu. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hann. Slökkviliðið gerir alvarlegar athugasemdir við eldvarnir í tímabundnu húsnæði Hagaskóla í Ármúla, sem Reykjavíkurborg tók á leigu. Húsinu verður lokað eftir þrjár vikur verði ekki bætt úr þeim. Minnst 50 hafa verið drepnir í mótmælum í Íran í vikunni, þeim fjölmennustu í landinu í áraraðir. Stjórnvöld hafa reynt að bæla niður mótmælin með ýmsum aðferðum. Pétur Magnússon sagði frá. Aldurstakmark og ölvunarbann verða við notkun rafhlaupahjóla samkvæmt drögum að frumvarpi innviðaráðherra. Þá verður lagt bann við því að breyta hjólunum og hækka þannig hámarkshraða þeirra. Kristín Sigurðardóttir tók saman. Árlegur peysufatadagur Kvennaskólans í Reykjavík er í dag, þar sem nemendur á þriðja ári klæða sig á þjóðlegan máta og fara um borgina með pilsaþyt og gleði. Andri Yrkill Valsson tók saman. Íslenska undir 21 árs landslið karla í fótbolta þarf að vinna Tékka á útivelli til þess að eiga möguleika á að komast í lokakeppni EM á næsta ári, eftir tap í fyrri umspilsleik liðanna í dag. Umsjónarmaður: Alexander Kristjánsson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn útsendingar fréttahluta: Margrét Júlía Ingimarsdóttir

Rannsókn á vopnaframleiðslu hér á landi var það sem kom lögreglu á sporið um yfirvofandi hryðjuverkaógn. Dómsmálaráðherra leggur fram frumvarp í haust um auknar rannsóknarheimildir lögreglu. Urður Örlygsdóttir ræddi við Sigríði Björk Guðjónsdóttur ríkislögreglustjóra. Oddur Þórðarson sagði frá. Stefán Vagn Stefánsson, þingmaður Framsóknarflokksins, telur frumvörp ráðherra til mikilla bóta en Þórhildur Sunna Ævarsdóttir, þingmaður Pírata, telur byrjað á öfugum enda. Fyrst þurfi að efla eftirlit með lögreglu. Stefán Vagn og Þórhildur Sunna ræddu frumvörpin við Alexander Kristjánsson. Hryðjuverkamenn sem hneigjast til þjóðernis eða hægri öfga beina sjaldnast spjótum sínum að valdstjórninni, segir Eiríkur Bergmann Einarsson, prófessor í stjórnmálafræði sem hefur rannsakað lýðhyggju og populisma í Evrópu. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við hann. Slökkviliðið gerir alvarlegar athugasemdir við eldvarnir í tímabundnu húsnæði Hagaskóla í Ármúla, sem Reykjavíkurborg tók á leigu. Húsinu verður lokað eftir þrjár vikur verði ekki bætt úr þeim. Minnst 50 hafa verið drepnir í mótmælum í Íran í vikunni, þeim fjölmennustu í landinu í áraraðir. Stjórnvöld hafa reynt að bæla niður mótmælin með ýmsum aðferðum. Pétur Magnússon sagði frá. Aldurstakmark og ölvunarbann verða við notkun rafhlaupahjóla samkvæmt drögum að frumvarpi innviðaráðherra. Þá verður lagt bann við því að breyta hjólunum og hækka þannig hámarkshraða þeirra. Kristín Sigurðardóttir tók saman. Árlegur peysufatadagur Kvennaskólans í Reykjavík er í dag, þar sem nemendur á þriðja ári klæða sig á þjóðlegan máta og fara um borgina með pilsaþyt og gleði. Andri Yrkill Valsson tók saman. Íslenska undir 21 árs landslið karla í fótbolta þarf að vinna Tékka á útivelli til þess að eiga möguleika á að komast í lokakeppni EM á næsta ári, eftir tap í fyrri umspilsleik liðanna í dag. Umsjónarmaður: Alexander Kristjánsson Tæknimaður: Mark Eldred Stjórn útsendingar fréttahluta: Margrét Júlía Ingimarsdóttir

Tveir menn sitja í gæsluvarðhaldi grunaðir um skipulagningu hryðjuverka. Lögregla lagði hald á tugi skotvopna, þar á meðal hálfsjálfvirkí gær. Karl Steinar Valsson yfirlögregluþjónn sagði á blaðamannafundi að hættu hefði verið afstýrt. Alexander Kristjánsson tók saman. Verð á nauðsynjavöru hefur hækkað mikið í ár. Auður Alfa Ólafsdóttir, verkefnastjóri verðlagseftirlits Alþýðusambands Íslands segir verkalýðshreyfinguna verða bregðist við hækkunum í kjaraviðræðum, fyrst stjórnvöld komu ekki til móts við heimilin í fjárlagafrumvarpi. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir talaði við hana. Antony Blinken Utanríkisráðherra Bandaríkjanna segir Rússlandsforseta sýna stofnsáttmála Sameinuðu þjóðanna lítilsvirðingu. Öryggisráðið fundaði um stöðuna í Úkraínu í dag. Þórgnýr Einar Albertsson sagði frá. Átök magnast á sjöunda degi mótmæla í Íran. Mótmælendur hafa kveikt í lögreglustöðvum og yfirvöld hafa sumsstaðar lokað fyrir internetið. Gunnhildur Kjerúlf Birgisdóttir sagði frá. Stefnt er að því að birkiskógar þeki fimm prósent landsins árið tvöþúsundþrjátíu og eitt, en ef það á að nást þurfa landsmenn að sameinast í landsátaki á söfnun birkifræja sem nú stendur yfir. Amanda Guðrún Bjarnadóttir talaði við Kristinn H. Þorsteinsson, verkefnisstjóri landsátaksins. ------------ Sérsveit ríkislögreglustjóra lét til skarar skríða á níu stöðum á höfuðborgarsvæðinu í gær, lagði hald á vopn og tveir menn á þrítugsaldri sem voru handteknir í gær eru í gæsluvarðhaldi. Þeir eru grunaðir um brot á vopnalögum og að hafa skipulagt hryðjuverk gegn æðstu stofnunum ríkisiins. Hættu var afstýrt sagði Karl Steinar Valsson, yfirlögregluþjónn á fundi með fréttamönnum. Grímur Grímsson yfirlögregluþjónn sagði að rannsókn á mönnunum vegna vopnalagabrota hafi tekið aðra stefnu. Alexander Kristjánsson tók saman. Margrét Valdimarsdóttir, afbrotafræðingur og dósent í lögreglufræði við Háskólann á Akureyri segir þetta endurspegla nýjan veruleika, ólíkt nágrannalöndunum hafi Íslendingar aldrei staðið frammi fyrir hryðjuverkaárás. Anna Kristín Jónsdóttir talaði við hana. Hætt er við því að fólk dofni gagnvart fréttum af stríði í fjarlægum löndum. Hafdís Helga Helgadóttir talaði við Sigríði Víðis Jónsdóttur, rithöfund um það hvernig megi koma í veg fyrir að fólk loki augunum fyrir slíkum fréttum og sé þá ekki tilbúð að hjálpa. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Mark Eldred. Stjórn útsendingar fréttahluta: Valgerður Þorsteinsdóttir.