Ένα ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ που παρουσιάζει την ιστορία του Ιερού Βράχου της Ακροπόλεως από τα μυκηναϊκά χρόνια μέχρι σήμερα. Κορυφαίοι Έλληνες καθηγητές πανεπιστημίου, επιστήμονες οι οποίοι εργάζονται στα έργα αναστήλωσης της Ακρόπολης για περισσότερες από δύο δεκαετίες, με πρωτεργάτη τον καθηγητή Αρχιτεκτονικής Μανόλη Κορρέ, μιλούν στον Άρη Πορτοσάλτε για την ιστορία του Ιερού Βράχου, τους μύθους που τον περιβάλλουν, την ζωή της αρχαίας Αθήνας πάνω και γύρω από τον βράχο της Ακροπόλεως, τα ήθη και τα έθιμα των ανθρώπων εκείνης της περιόδου, τον πολιτισμό τους και, πάνω από όλα, το γεγονός ότι ανέδειξαν, συνέλαβαν και παρουσίασαν σε όλη την ανθρωπότητα ένα μοναδικό πολίτευμα, τη δημοκρατία.
1. Η ανθρωπογεωγραφία της Αθήνας τον 5ο αιώνα
Ποια μορφή είχε η Αθήνα του 5ου π.Χ. αιώνα; Ο Μανόλης Κορρές, καθηγητής Αρχιτεκτονικής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, βαδίζει μαζί μας στα όρια της αρχαίας πόλης και επισημαίνει σημεία του αρχαίου τείχους που σώζονται μέχρι τις μέρες μας και τα προσπερνάμε καθημερινά. Εξηγεί επίσης τη μοναδική κοινωνική διαστρωμάτωση της Αθήνας και τη θέση των Αθηναίων […]
7/5/2017 • 37 minutes, 56 seconds
2. Οι αποικίες και η απόκτηση της ελληνικής γραφής
Συνεχίζεται η ραδιοφωνική περιήγηση στην αρχαία Αθήνα με οδηγό τον Μανόλη Κορρέ. Μας περιγράφει την περίοδο κατά την οποία οι αρχαίοι Έλληνες ιδρύουν αποικίες μακριά από τη μητροπολιτική Ελλάδα στην Δύση και την Ανατολή και το πως η ανταλλακτική οικονομία –ένα κυπαρίσσι ίσον ένα βόδι– εξελίχθηκε σε συναλλαγματική οικονομία με την επινόηση του νομίσματος για […]
7/5/2017 • 40 minutes, 51 seconds
3. Η ζωή της αθηναϊκής οικογένειας, οι Σπαρτιάτες και οι Πέρσες
Ο χρυσός αιώνας του Περικλή όπου ανεγείρεται το μεγαλειώδες μνημείο της Ακρόπολης. Με οδηγό και πάλι τον Μανόλη Κορρέ, μαθαίνουμε για τη ζωή της αθηναϊκής οικογένειας και τη δραστηριότητα των Αθηναίων βιοτεχνών. Γινόμαστε γνώστες της σχέσης των Αθηναίων με τους Πέρσες, αλλά και με τους Σπαρτιάτες, που είναι οι βασικοί τους αντίπαλοι στην ελληνική επικράτεια. […]
7/5/2017 • 40 minutes, 41 seconds
4. Ο «Χρυσός Αιώνας» και η ανέγερση του Παρθενώνα
Ποιος ο χαρακτήρας του χρυσού αιώνα; Η ανέγερση του Παρθενώνα, του λατρε υτικού ναού της Αθηνάς, μία από τις πρώτες ενέργειες του Περικλή ως κυβερνήτη. Η διαδικασία εξεύρεσης πόρων για το μεγαλεπήβολο έργο και η προσπάθεια παραμερισμού των Περσών που αποζητούν να αναδειχθούν ρυθμιστές του δημοκρατικού πολιτεύματος στην Αθήνα. Ακόμα, σκέψεις, εμπειρίες και απόψεις ανθρώπων της […]
7/5/2017 • 42 minutes, 24 seconds
5. Το πεντελικό μάρμαρο και το άγαλμα της Αθηνάς
Οι Αθηναίοι ανακαλύπτουν και τιθασεύουν το πεντελικό μάρμαρο, αναπτύσσοντας μια τέχνη μοναδική στην ανθρώπινη ιστορία. Αυτό το κομμάτι της πέτρας, γίνεται έργο τέχνης στα χέρια των ανθρώπων. Η μεταφορά των μαρμάρων από την Πεντέλη στην Αθήνα, η ανάδειξη της Πεντέλης στο πρώτο λατομείο μαρμάρων στο χώρο του Αιγαίου, η εκκίνηση της κατασκευής του έργου του […]
7/5/2017 • 35 minutes, 44 seconds
6. Από τον Ικτίνο και τον Φειδία στο νέο μουσείο της Ακρόπολης
Τα εργοτάξια έχουν στηθεί πάνω στην Ακρόπολη και αυτή η κατασκευή, η οποία θα αφήνει ελεύθερη τη φαντασία του ανθρώπου να ψάχνεται για χιλιάδες χρόνια για το πως έγινε, προχωράει με πρωταγωνιστές τον Ικτίνο και τον Φειδία. Η συμμετοχή ολόκληρης της πόλης στην ανέγερση του Παρθενώνα, οι μαρμαροτεχνίτες και οι άλλες ειδικότητες, ο τρόπος εργασίας, […]
7/5/2017 • 43 minutes, 53 seconds
7. Η συμβολή του Παρθενώνα στους επόμενους αιώνες
Ποια ήταν η ατμόσφαιρα της αρχαίας Αθήνας; Σε τι συμβάλλει ο Παρθενώνας και η κλασική εποχή στην ιστορία μας και στους αιώνες που ακολούθησαν; Ποια είναι η πραγματική σημασία της ζωφόρου; Μαζί μας ο Μανόλης Κορρές, καθηγητής Αρχιτεκτονικής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Το επεισόδιο της σειράς ηχογραφήθηκε την περίοδο 2009-2010.
7/5/2017 • 46 minutes, 13 seconds
8. Η Ακρόπολη και η μυθολογία
Ακρόπολη, η πόλη στις άκρες, η πόλη στις κορφές. Το ανώτερο τμήμα μιας πόλης. Ο βράχος της Ακρόπολης με ύψος 156 μέτρα από τη θάλασσα, με απόκρημνες πλαγιές και πηγές νερού στη ρίζα του, ήταν ιδανικός για κατοικία από τα νεολιθικά ακόμα χρόνια. Ταξιδεύουμε λοιπόν στα προϊστορικά χρόνια, με αναφορές στη μυθολογία. Μαζί μας ο […]
7/5/2017 • 49 minutes, 28 seconds
9. Ο συμβολισμός της ζωφόρου
Η ζωφόρος, όσα απεικονίζει, ο συμβολισμός της για τους αρχαίους Έλληνες, αλλά και για εμάς σήμερα. Για πρώτη φορά στην ιστορία της αρχιτεκτονικής, μία Ιωνικού τύπου ανάγλυφη ζώνη, σε έναν Δωρικό ναό. Για όλα αυτά μας μιλάει ο Πάνος Βαλαβάνης, καθηγητής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το επεισόδιο της σειράς ηχογραφήθηκε την περίοδο 2009-2010.
7/5/2017 • 39 minutes, 42 seconds
10. Το «εφεύρημα» των Προπυλαίων
Προπύλαια, ένα αρχιτεκτονικό μνημείο με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και ιδιαίτερη δυσκολία. Ένας αρχιτεκτονικός τύπος που εμφανίζεται για πρώτη φορά σε τόσο σύνθετη μορφή, ένα εφεύρημα του αρχιτέκτονα Μνησικλή, που αντιγράφηκε κατά κόρον από όλες τις χώρες στις οποίες άνθισε η νεοκλασική αρχιτεκτονική τον 19ο αιώνα. Μαζί μας ο αρχιτέκτονας και επικεφαλής του έργου αναστήλωσης των Προπυλαίων, […]
7/5/2017 • 29 minutes, 4 seconds
11. Ο ναός της Αθηνάς Νίκης και το «Κυλώνειο άγος»
Αν ο Παρθενώνας αποτελεί το κορυφαίο μνημείο της Ακροπόλεως, τον κύριο ναό αφιερωμένο στη λατρεία της Αθηνάς, ο ναός της Αθηνάς Νίκης, είναι το ιερό που προστάτευε την είσοδο της Ακροπόλεως. Ένας ναός που συνδέεται με το περίφημο «Κυλώνειο άγος», ένα ταπεινό μνημείο στη θέση του μυκηναϊκού ιερού. Μία ενδιαφέρουσα ανάλυση, από τον Δημοσθένη Ζηρώ, […]
7/5/2017 • 36 minutes, 19 seconds
12. Η κλοπή των μαρμάρων από τον Λόρδο Έλγιν
Η κλοπή των μαρμάρων, η κλοπή της ελληνικότητάς που προκαλεί το θυμικό μας. Όταν η Αθήνα ήταν ακόμα ένα χωριό, όταν κάτω από την οθωμανική διοίκηση οι ξένες δυνάμεις έχουν την ελευθερία κινήσεων και οποιοσδήποτε μπορούσε να πάρει και από ένα μάρμαρο και από μία π έτρα μαζί του για ενθύμιο, ο Λόρδος Έλγιν διέπραξε κάτι […]
7/5/2017 • 40 minutes, 27 seconds
13. Η «συστηματική» καταστροφή του Παρθενώνα
Οι Ρωμαίοι, οι Οθωμανοί, οι Βησιγότθοι του Αλαρίχου, οι κατακτητές της βυζαντινής και μεταβυζαντινής περιόδου. Πως ο Παρθενώνας που σήμερα θα ήταν ακέραιος αν είχε απέναντί του μόνο τα φυσικά φαινόμενα, έγινε το μεγάλο θύμα της συστηματικής καταστροφής των ειδωλολατρικών ναών, η θυσία στο βωμό της νέας θρησκείας. Ο αείμνηστος Χαράλαμπος Μπούρας, ομότιμος καθηγητής στο […]
7/5/2017 • 39 minutes, 31 seconds
14. Η συντήρηση της Ακρόπολης από το 1833 μέχρι σήμερα (Α’ Μέρος)
Η συναρπαστική και σημαντική ιστορία της συντήρησης και της αναστήλωσης των μνημείων στον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολης. Από το 1833, τη στιγμή της παράδοσης της Ακρόπολης στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος, έως τα ικριώματα και τις σκαλωσιές των μνημείων που στήθηκαν το 1975 και παραμένουν έως και σήμερα. Την πολυκύμαντη διαδρομή διαμέσου των αιώνων και τα […]
7/5/2017 • 38 minutes, 45 seconds
15. Η συντήρηση της Ακρόπολης από το 1833 μέχρι σήμερα (Β’ Μέρος)
Οι ανασκαφές και τα έργα συντήρησης και αποκατάστασης στον αρχαιολογικό χώρο της Ακροπόλεως, έχουν τη δική τους ιστορία. Μια ιστορία που αρχίζει το 1833, τη στιγμ ή που ο χώρος λατρείας περνά στη δικαιοδοσία του ελληνικού κράτους, τη στιγμή που Έλληνες και Βαυαροί αξιωματούχοι έρχονται σε επαφή με τον ιερό χώρο. Η μεγάλη ανασκαφή της περιόδου […]
7/5/2017 • 37 minutes, 14 seconds
16. Καθημερινές επιστημονικές ιστορίες γύρω από τον Παρθενώνα
Η μεταπολίτευση και τα έργα συντήρησης και αναστήλωσης. Η διεπιστημονική Επιτροπή Συντηρήσεως Μνημείων Ακροπόλεως, οι καθημερινές ιστορίες των επιστημόνων που συμμετέχουν στην αποστολή αυτή και η θεραπεία των προβλημάτων που προκύπτουν. Η Μαρία Ιωαννίδου, πολιτικός μηχανικός και διευθύντρια της Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης, ο Νίκος Τογανίδης, υπεύθυνος μηχανικός του Παρθενώνα, ο Τάσος Τανούλας, υπεύθυνος μηχανικών […]
7/5/2017 • 46 minutes, 18 seconds
17. Ο καθαρισμός έργων τέχνης ανεκτίμητης αξίας
Η συντήρηση και ο καθαρισμός των μνημείων. Ποιες μέθοδοι χρησιμοποιούνται, ποια εργαλεία και ποια τεχνολογία είναι κατάλληλη για αυτά τα ανεκτίμητης αξίας έργα τέχνης; Τη διαδικασία συντήρησης μας εξηγεί η Εύη Παπακωνσταντίνου–Ζιώτη, χημικός μηχανικός και προϊσταμένη στον τομέα Συντήρησης της Επιφάνειας των Μνημείων της Ακροπόλεως, στην Υπηρεσία Συντήρησης του Υπουργείου Πολιτισμού. Το επεισόδιο της σειράς […]
7/5/2017 • 39 minutes, 58 seconds
18. Ένας βράχος σε ελάχιστη απόσταση από το χά ος της Αθήνας
Αφηνόμαστε σε ένα ακρόαμα που μας γνωρίζει τη βόρεια και τη νότια πλευρά του βράχου και αισθανόμαστε τη μαγεία που αποπνέουν οι πλαγιές αυτές, οι οποίες σε ελάχιστη απόσταση από το χάος της Αθήνας, παραμένουν απομονωμένες, κλεισμένες στον εαυτό τους και γεμάτες μυστήριο. Στον νοητό αυτό περίπατο, μας ξεναγεί ο Κωνσταντίνος Τσάκος, τέως Έφορος Αρχαιοτήτων. […]
7/5/2017 • 34 minutes, 16 seconds
19. Το θέατρο του Διονύσου και το Ασκληπιείο
Η συνέχεια της νοητής μας διαδρομής, της βόλτας μας γύρω από την Ακρόπολη. Περπατάμε στο θέατρο του Διονύσου, το οικοδόμημα που θα στεγάσει το θεατρικό δράμα που ήδη έχει κάνει την εμφάνισή του και καταλήγουμε στο Ασκληπιείο, το ιερό της υγείας, το θεραπευτήριο. Ξεναγός μας ο Κωνσταντίνος Τσάκος, τέως Έφορος Αρχαιοτήτων. Το επεισόδιο της σειράς […]
7/5/2017 • 35 minutes, 18 seconds
20. Η δύσκολη θεραπεία των μνημείων
Η θεραπεία των μνημείων και το παράδοξο της αναστήλωσης. Πως η προσπάθεια σύνδεσης των κατακερματισμένων αρχιτεκτονικών μελών, αποτέλεσε τη μεγαλύτερη απειλή. Ένας εκρηκτικός μηχανισμός φτιαγμένος από σίδερο. Για την αναστήλωση, μας μιλάε ι ο Κώστας Ζάμπας, πολιτικός μηχανικός και διδάκτορας στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Το επεισόδιο της σειράς ηχογραφήθηκε την περίοδο 2009-2010.
